Uprawy na cele wytwórcze biopaliw transportowych Stępień - KIB. Uprawy... · Wykorzystanie mocy...

Adam Stępień

Seminarium „Uprawy energetyczne w centralnej i wschodniej Europie”

Warszawa, 23 kwietnia 2015 r.

Uprawy na cele wytwórcze biopaliw transportowych

Nowe wyzwania związane ze zmianami w prawodawstwie UE

2

Sytuacja branży wytwórczej biokomponentów jako bezpośrednia wypadkowa zastosowanych

rozwiązań prawnych oraz sytuacji popytowej na rynku paliw ciekłych;

Ze względu na strukturę sprzedaży paliw ciekłych w Polsce i braku praktycznych możliwości

zwiększenia wykorzystania bioetanolu ponad blending (E5) w paliwach normatywnych (np. jako

biopaliwa E85 i ED95), kluczowe znaczenie w realizacji NCW odgrywają estry metylowe (B7/B100);

Relatywnie duże zużycie LPG w Polsce istotnym czynnikiem dodatkowo ograniczającym popyt na

bioetanol;

Zarówno w przypadku sektorowa estrów metylowych jak i bioetanolu, 6 największych zakładów

w Polsce reprezentuje aż ok. 80% całego rynku wytwórczego danego rodzaju biokomponentu;

Aktualna sytuacja na rynku wytwórczym biokomponentów



Wyszczególnienie

Liczba wytwórców

zarejestrowanych

(28.11.2014)

Zadeklarowane zdolności

produkcyjne

Produkcja biokomponentów

Wykorzystanie mocy

produkcyjnych

Wytwórcy bioetanolu 12

739,08 mln l 180,54 mln l

24,43% (584,61 tys. t) (142 805 t)

Wytwórcy biodiesla 11

1 262,08 mln l 782,13 mln l

61,97% (1 116,94 tys. t) (692 185 t)

Zdolności produkcyjne wytwórców biokomponentów i stopień ich wykorzystania w 2014 roku

Źródło: Agencja Rynku Rolnego

3




0

100 000

200 000

300 000

400 000

500 000

600 000

700 000

800 000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Produkcja estrów metylowych w Polsce (t)

Źródło: Urząd Regulacji Energetyki




0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

700000

800000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Zużycie oleju rzepakowego w krajowej produkcji biodiesla (t)





0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

3000000

3500000

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

potrzeby

żywnościowe

Produkcja rzepaku w Polsce (t)

Źródło: Główny Urząd Statystyczny




Produkcja bioetanolu w Polsce (m3)

0

50 000

100 000

150 000

200 000

250 000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

źródło: Urząd Regulacji Energetyki




Zużycie ziarna kukurydzy w krajowej produkcji bioetanolu (t)

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

450000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014


Biopaliwa a rolnictwo i gospodarka



9

0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

3000000

3500000

4000000

4500000

5000000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Źródło: Główny Urząd Statystyczny

Produkcja kukurydzy w Polsce (t)

Biopaliwa a rolnictwo i gospodarka



Nowelizacja ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych

od 1 stycznia 2015 r. możliwość realizacji Narodowych Celów Wskaźnikowych (NCW) przez

podmioty do tego zobowiązane jedynie przy wykorzystaniu biokomponentów i biopaliw ciekłych

posiadających certyfikat zrównoważenia;

oparcie systemu weryfikacji spełniania KZR na uznanych przez Komisję Europejską

dobrowolnych systemach certyfikacji (RedCERT, ISCC, KZR INiG);

bazując na wartościach standardowych emisji GHG upraw rolnych z Dyrektywy RED nie ma w

Polsce praktycznie problemów z osiągnięciem wymaganej redukcji na poziomie 35%;

problem z kukurydzą jako surowcem do produkcji bioetanolu z 5 województw (NUTS 2):

podlaskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, świętokrzyskiego i zachodniopomorskiego;

wartości standardowe emisji upraw a wartości typowe (NUTS2) i rzeczywiste (indywidualne)

redukcja emisji na poziomie 50% to wyzwanie przede wszystkim dla bazy surowcowej!




wdrożenie mechanizmu tzw. podwójnego naliczania w ramach realizacji NCW biopaliw i

biokomponentów wytworzonych z odpadów, pozostałości, niespożywczego materiału

celulozowego oraz materiału lignocelulozowego;

ustawowe wyłączenie surowców odpadowych powstałych na skutek niecelowego albo celowego

działania lub w wyniku braku odpowiednich warunków produkcji, przechowania, transportu lub

przetwarzania, w wyniku czego nabyły cechy uniemożliwiające ich przeznaczenie do spożycia

lub przestały spełniać wymogi dopuszczające te surowce do spożycia (dotyczy również

lignocelulozy z pełnowartościowego drewna);

konieczność wydania przez Ministra Gospodarki rozporządzenia określającego szczegółową listę

surowców predestynujących wytworzone z nich biokomponenty do podwójnego naliczenia oraz

ich limit ilościowy wykorzystania w ramach realizacji NCW;

Nowelizacja ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych




Nowelizacja ustawy o systemie monitorowania …

Narodowy Cel Redukcyjny – minimalna wartość ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w cyklu

życia paliw ciekłych, biopaliw ciekłych, gazu skroplonego (LPG), sprężonego gazu ziemnego (CNG),

skroplonego gazu ziemnego (LNG) lub oleju do silników statków żeglugi śródlądowej stosowanych w

transporcie oraz energii elektrycznej stosowanej w pojazdach samochodowych, w przeliczeniu na

jednostkę energii;

Obligatoryjny poziom NCR do osiągnięcia do dnia 31 grudnia 2020 r. włącznie wynosi 6%.

Za niezrealizowanie NCR przez podmioty do tego zobowiązane ustawodawca przewiduje naliczanie

kary, której ej wysokość uzależniona jest m.in. od średniej ceny uprawnienia do emisji gazów

cieplarnianych notowanej na giełdach ICE/ECX i EEX.



13

ELEKTRYCZNOŚĆ

PALIWA

ALTERNATYWNE

UER

2010 2020

83,002 gCO2eq/MJ 88,3 gCO2eq/MJ

Wskazane ścieżki redukcji emisji GHG (realizacji NCR) przez Komisję Europejską

Źródło: Biuro Zarządzania Ryzykiem Regulacyjnym, PKN ORLEN S.A.

Nowelizacja ustawy o systemie monitorowania …



Możliwe zmiany legislacyjne na poziomie unijnym

Wniosek legislacyjny Komisji Europejskiej z 17.10.2012 r. w sprawie zmian w dyrektywach

biopaliwowych UE (RED 2009/28/WE, FQD 2009/30/WE):

5% ograniczenie dla biopaliw z surowców rolnych;

Nadanie biokomponentom / biopaliwom dodatkowych wartości emisji związanych z pośrednią

zmianą użytkowania gruntów (tzw. ILUC od ang. Indirect Land Use Change);

Poczwórne naliczanie biopaliw z wybranych surowców odpadowych;

W trakcie międzyinstytucjonalnej dyskusji na poziomie KE - Rada UE – PE trwającej już ponad 2,5

roku (zwana przez to w Brukseli jako „ILUC soap opera”) pojawiło się dziesiątki alternatywnych

rozwiązań i propozycji.

Pojawił się umowny, ale i formalny podział biopaliw na konwencjonalne i zaawansowane (choć

sama KE nie zaproponowała żadnego celu dla 2G w perspektywie 2020 roku).



Emisja standardowa dla biodiesla z ziaren rzepaku:

1. Emisja dla oleju napędowego – 83,8 [gCO2eq/MJ]

2. Emisja standardowa dla biodiesla RME:

emisja standardowa z upraw: 29 [gCO2eq/MJ]

emisja standardowa z procesów technologicznych: 22 [gCO2eq/MJ]

+ emisja standardowa z transportu i dystrybucji: 1 [gCO2eq/MJ]

52 [gCO2eq/MJ]

3. Maksymalna emisja dla biodiesla RME od roku 2017:

41,9 [gCO2eq/MJ]

4. Maksymalna emisja z procesów technologicznych od roku 2017 w przypadku zastosowania wartości standardowych dla

upraw, transportu i dystrybucji:

11,9 [gCO2eq/MJ]

źródło: Rafineria Trzebinia S.A.

Emisja GHG w procesie produkcji estrów metylowych




Obecny zrąb porozumienia zatwierdzonego przez COREPER w dniu 1 kwietnia 2015 r.

Ograniczenie wykorzystania biopaliw konwencjonalnych z surowców rolnych (CAP):

utrzymanie z perspektywy stanowiska Rady UE poziomu 7%

ale:

możliwość ustanowienia przez kraj członkowski UE limitu na poziomie niższym niż 7%

możliwość uwzględnienia limitu również w dyrektywie 2009/30/WE (FQD)

uwzględnienie w ramach limitu 7% dedykowanych upraw energetycznych

(wyłączenie jedynie upraw na obszarach zdegradowanych)

uwzględnienie w ramach limitu 7% biopaliw „ILUC low risk”





Podejście do biopaliw zaawansowanych:

propozycja ustanowienia celu pośredniego (sub-targetu) na poziomie 0,5%

ale:

cel pośredni dla biopaliw zaawansowanych nie ma charakteru wiążącego z perspektywy

zarówno UE jak i krajów członkowskich

utrudniona potencjalna realizacja jakiegokolwiek poziomu celu pośredniego dla biopaliw

zaawansowanych ze względu na wprowadzone ograniczenia w zakresie możliwości

pozyskiwania biomasy lignocelulozowej (włączenie upraw energetycznych do CAP’u) oraz

wyłączenie olejów posmażaniczych (UCO) i tłuszczy zwierzęcych jako surowców dla biopaliw

zaawansowanych




Narodowe Cele Wskaźnikowe

3,45

4,6

5,75 6,2

6,65 7,1 7,1 7,1 7,1

7,8

8,5

10

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

?





Emisyjność biopaliw związana z pośrednią zmianą użytkowania gruntów (ILUC):

nie uwzględnienie wartości emisji ILUC w kalkulacji emisyjności w ramach kryteriów

zrównoważonego rozwoju (KZR) biopaliw do 2020 roku

wskazanie wartości emisji ILUC jako szacunkowych z nałożeniem obowiązku na Komisję

Europejską do rewizji zastosowanej obecnie metodyki ich kalkulacji

ale:

odrzucenie koncepcji biopaliw „ILUC free”

obowiązek raportowania szacunkowych emisji ILUC, a nie ilości i rodzajów biomasy

marginalizacja koncepcji biopaliw „ILUC low risk”

wpisane do dyrektywy obecne szacunkowe wartości emisji ILUC bez względu na

okoliczności towarzyszące staną się prawem potwierdzającym wysoką szkodliwość wszystkich

biopaliw z surowców rolnych, nie zważając na faktyczne realia i stosowane systemy uprawowe




Szacowane emisje spowodowane surowcami do produkcji biopaliw i biopłynów

wynikające z pośredniej zmiany sposobu użytkowania gruntów

Grupa surowców Szacowane emisje

(gCO2eq/MJ)

Zakres szacowanych

emisji na podstawie

analizy wrażliwości

(gCO2eq/MJ)

Zboża i inne uprawy roślin

wysokoskrobiowych 12 8 – 16

Cukry 13 4 -17

Rośliny oleiste 55 33 -66


ILUC a emisyjność biopaliw



21

ILUC a emisyjność biopaliw


ILUC w Europie?

=




Produkcja bioetanolu a powierzchnia lasów deszczowych

w Brazylii w latach 1993- 2010

ILUC w Europie?

źródło: Copa-Cogeca za mongabay.com, RFA, UNICA, 2010

Ekspansja uprawy soi a wylesiani brazylijskiej Amazonii

w Brazylii w latach 1990- 2005

źródło: mongabay.com


Zapisany w projekcie dyrektywy przegląd przez KE metodyki ILUC nie będzie uwzględniał

różnic w systemach uprawowych w poszczególnych regionach świata

500

550

600

650

700

750

800

850

900

950

06.0

2.20

13

13.0

2.20

13

20.0

2.20

13

27.0

2.20

13

06.0

3.20

13

13.0

3.20

13

20.0

3.20

13

27.0

3.20

13

10.0

4.20

13

17.0

4.20

13

24.0

4.20

13

01.0

5.20

13

06.0

5.20

13

15.0

5.20

13

22.0

5.20

13

29.0

5.20

13

05.0

6.20

13

12.0

6.20

13

19.0

6.20

13

26.0

6.20

13

03.0

7.20

13

10.0

7.20

13

17.0

7.20

13

24.0

7.20

13

21.0

8.20

13

28.0

8.20

13

04.0

9.20

13

11.0

9.20

13

18.0

9.20

13

25.0

9.20

13

02.1

0.20

13

09.1

0.20

13

16.1

0.20

13

22.1

0.20

13

30.1

0.20

13

06.1

1.20

13

13.1

1.20

13

20.1

1.20

13

27.1

1.20

13

04.1

2.20

13

11.1

2.20

13

18.1

2.20

13

olej rzepakowy olej palmowy

Europejskie notowania oleju rzepakowego i palmowego w 2013 roku (€/t)



Zamiast podsumowania

• absurdalność zastosowanych w dyrektywie rozwiązań w odniesieniu do kwestii ILUC

z perspektywy podstaw naukowych i braku podejścia opartego na regionalizacji

• uwzględnienie upraw energetycznych w ramach CAP na biomasę żywnościową ma

sens, ale jednocześnie stanowi ograniczenia dla biopaliw zaawansowanych

• wypracowany „kompromis” w dyrektywie NICZEGO nie daje NIKOMU!

• biopaliwa nie są głównym użytkownikiem importowanego do UE oleju palmowego

• początek końca biodiesla I generacji? Co dalej więc z rzepakiem w UE?

• problematyczna realizacja celów środowiskowych w transporcie z perspektywy

„dieselizacji” rynku paliw ciekłych w UE po 2020 roku



źródło: Miesięcznik „Biomasa” nr 4 (11) 2015

Dziękuję za uwagę!

Krajowa Izba Biopaliw

tel./fax: 22 436-06-11

e-mail: [email protected]

www.kib.pl



Uprawy na cele wytwórcze biopaliw transportowych Stępień - KIB. Uprawy... · Wykorzystanie mocy...

Documents

Transcript of Uprawy na cele wytwórcze biopaliw transportowych Stępień - KIB. Uprawy... · Wykorzystanie mocy...