TROPICIELE CZĄSTEK STAŁYCHInformacje o kampanii

Kluczowe informacje o kampanii

Informowanie o szkodliwym wpływie sadzy i cząstek stałych na zdrowie ludzkie i środowisko.

Informowanie o ogrzewaniu węglem i drewnem jako o źródle emisji cząstek stałych, a także nielegalnym spalaniu odpadów w domowych instalacjach ciepłowniczych.

Cel

Cząstki stałe są szkodliwe dla człowieka.

Cząstki stałe powstają nie tylko w silnikach aut, ale także m.in. w wyniku spalania węgla i drewna.

Cząstki stałe zwiększają ryzyko zachorowania na POChP – przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.

Zmiana sposobu ogrzewania na mniej emisyjne (np. gazowe) obniża poziom zachorowań na choroby płuc.

Główny przekaz

Społeczeństwo, w tym szczególnie osoby mieszkające na wsi.

Grupy docelowe

Organizator: GASPOL SA w ramach Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE)

Cząstki stałe (ang. Particulate Matter, PM) to mieszanina złożona z bardzo niewielkich rozmiarów stałych i płynnych cząstek zawieszonych w powietrzu.

Źródła powstania cząstek stałych: naturalne (pył wulkaniczny, gejzery, pożary lasów, pylenie z terenów pustynnych i innych obszarów o zniżkowej ilości roślin, sól morska i inne) lub związane z działalnością człowieka (spalanie węgla, drewna, benzyn, oleju napędowego i opałowego, składowanie odpadów i inne)

Czym są cząstki stałe?

Dlaczego kampania o cząstkach stałych jest potrzebna?

Cząstki stałe to temat, który w polskich mediach podejmowany jest prawie wyłącznie w kontekście filtrów antycząstkowych do silników samochodowych. Tymczasem powstają one m.in. również w efekcie spalania węgla i drewna w piecach domowych.

Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że nie istnieje bezpieczne dla zdrowia stężenie cząstek stałych. Z tego względu zmniejszenie ich emisji zarówno z domowych pieców, jak i silników samochodowych jest bardzo istotne z punktu widzenia poprawy stanu zdrowia społeczeństwa.

drewno

węgiel

ekogro

szek

koks

wierzba energ

etyczn

a

olej opałowy

gaz płyn

ny (LP

G)

energia elektr

yczn

a

energia sł

oneczna

biomasa

pompy ciepła

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90% użytkownicy tradycyjnych źródeł energii

użytkownicy pozostałych źródeł energii

• Wg badań TNS OBOP dla

Forum Rozwoju Efektywnej Energii(2010), węgiel i drewno pozostają najpopularniejszymi surowcami do ogrzewania domów na wsi.

• W Polsce jest ok. miliona pieców na węgiel.

• Ogrzewanie zwłaszcza węglem wiąże się z wieloma zagrożeniami dla zdrowia człowieka i środowiska naturalnego, przede wszystkim ze względu na emisję tlenków węgla, tlenków siarki i azotu oraz cząstek stałych.

Dlaczego cząstki stałe powstałe w wyniku spalania węgla i drewna są problemem dla Polski?

Źródło: Potrzeby i braki energetyczne obszarów wiejskich w Polsce, Forum Rozwoju Efektywnej Energii, Warszawa 2010

Źródła energii używane do ogrzewania budynku

Polska na tle Europy pod względem emisji cząstek stałych

Wg raportu Europejskiej Agencji Środowiska zat. Air Quality in Europe (2012), dopuszczalne stężenie cząstek stałych związanych z działalnością człowieka był w wielu miejscach w Polsce przekroczony prawie dwukrotnie

Koncentracje stężenia cząstek stałych w UE, 2005-2010

Aspekt zdrowotny w kampanii

Cząstki stałe - w tym te powstałe w rezultacie spalania paliw stałych w piecach domowych - to zagrożenie dla zdrowia człowieka i środowiska naturalnego.

Długotrwałe narażenie na zanieczyszczenia powietrza może doprowadzić do nieodwracalnych skutków zdrowotnych.

Kluczowym problemem są choroby układu oddechowego (w tym astma i POChP - przewlekła obturacyjna choroba płuc) i układu sercowo-naczyniowego oraz nowotwory płuc

Skutki narażenia na zanieczyszczenia powietrza

Interwencje pogotowia ratunkowego, wizyty u lekarzy pierwszego kontaktu oraz wizyty szpitalne z powodu chorób układu oddechowego i krwionośnego

Nieobecność w pracy lub w szkole Ostre symptomy (kaszel, flegma, infekcje dróg oddechowych) Fizjologiczne zmiany płuc Przyjmowanie leków z powodu chorób układu oddechowego

i krwionośnego

SKUTKI KRÓTKOTERMINOWEGO NARAŻENIA POPULACJI NA ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA:

Chroniczne występowanie chorób układu oddechowego i powszechne objawy (astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc)

Śmiertelność z powodu chorób układu krwionośnego i oddechowego Chroniczne zmiany w funkcjach fizjologicznych Chroniczne choroby układu krwionośnego Wewnątrzmaciczne zmiany (niska masa urodzeniowa w terminie,

brak odpowiedniego przyrostu masy płodu) Rak płuca

SKUTKI DŁUGOTERMINOWEGO NARAŻENIA POPULACJI NA ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA:

POChP – coraz częstszy zabójca

1 na 10 zgonów w Europie spowodowany jest chorobami płuc. Liczba zgonów z powodu raka płuca i POChP będzie rosnąć. Liczba hospitalizacji z powodu chorób układu oddechowego w UE sięga 7%. Drugi czynnik ryzyka zachorowania na POChP (po paleniu papierosów – 70%),

to zanieczyszczenie środowiska (ponad 20%): pyły przemysłowe, substancje chemiczne, ale także spalanie w warunkach domowych (piece węglowe, piece na drewno).

W Polsce częstość występowania POChP u osób nigdy nie palących, szczególnie kobiet, jest zaskakująco wysoka i dużo większa niż w innych krajach (według badania BOLD, Collegium Medicum UJ).

O Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE)

•Inicjatywa powołana w 2010 roku przez firmę GASPOL.

•Cel: działanie na rzecz rozwoju nowoczesnej i niskoemisyjnej energetyki na obszarach wiejskich

w Polsce.•Stowarzyszenie

FREE uczestniczy w tworzeniu przyjaznego terenom wiejskim w Polsce prawa energetycznego.

Czym jest FREE?

•Kierunek polskiej polityki energetycznej nie uwzględnia specyficznych potrzeb terenów wiejskich.

•Wykorzystanie węgla i drewna w celach ciepłowniczych jest na wsiach w Polsce zbyt wysokie.

•Polskie tereny wiejskie potrzebują nowoczesnych, czystych i bezpiecznych źródeł energii, opartych na gazie ziemnym i płynnym (LPG) oraz energii ze słońca, wody i wiatru.

PostulatyFREE?

Dodatkowe informacje: www.forumfree.pl

Dziękujemy