TreśćArtykuły

Okładka 1Microsoft Windows NT 1Wstęp 3Przygotowania do reinstalacji 5Instalacja Windows XP 7Instalacja Windows Vista i 7 8Co się dzieje przy starcie 9Pierwszy rzut oka na system 11Programy Windows XP 16Programy Windows Vista 18Programy Windows 7 19Programy Windows 8 19O programach 20Personalizacja 22Aktualizacja komputera 27Zabezpieczenia 28Rejestr 29Usługi 32Przeżyć zawieszenie 33Bibliografia 34Optymalizacja systemu Windows XP 34

PrzypisyŹródła i autorzy artykułu 36Źródła, licencje i autorzy grafik 37

Licencje artykułuLicencja 38

Okładka 1

Okładka

Główny autor: Kompowiec2

Wejdź

Microsoft Windows NT< Okładka i interwiki

Wstęp1.1. Wstęp

1.1. Historia2.2. O Windows

Instalacja i konfiguracja1.1. Przygotowania2.2. Instalacja Windows XP3.3. Instalacja Windows Vista/7

Prolog1.1. Co się dzieje przy starcie komputera?2.2. Pierwszy rzut oka na system

1. Pulpit 2.2. Okno3.3. Manipulacja plikami i folderami

Microsoft Windows NT 2

Menu główne systemu1.1. Programy dostępne w Windows XP2.2. Programy dostępne w Vista3.3. Programy dostępne w 74.4. Programy dostępne w 8

Instalacja dodatkowego oprogramowania1. O programach

1.1. Właściwy program2.2. Nieznany program3.3. Instalacja4.4. Deinstalacja

2.2. Piękny system1.1. Pulpit2.2. Pasek zadań3.3. Menu start4.4. Inne

Bezpieczeństwo1.1. Aktualizacja komputera

1.1. System jak nowy2.2. Aplikacje na czasie

2.2. zabezpieczenia

Administracja systemem1.1. Rejestr2.2. Usługi

Dodatki1. Dodatek A: Przeżyć zawieszenie 2. Dodatek B: Bibliografia3. Dodatek C: Optymalizacja systemu Windows XP

Wstęp 3

WstępMicrosoft Windows NT wywodzi się z rodziny 32- i 64-bitowych systemów operacyjnych, początkowoprzeznaczonych do zastosowań profesjonalnych, obecnie z tej rodziny pochodzą także najpopularniejsze systemy dlaużytkowników domowych. Rodzina systemów NT, wywodzi się z systemu OS/2, opracowanego przez IBM wewspółpracy z Microsoftem. Początkowe wersje Windows NT w wersji 3.x mogły być instalowane na partycji HPFS(System plików OS/2), właśnie dlatego, że rodzina NT bazowała na kodzie OS/2. Książka opisuje 3 (czy raczej 4)najpopularniejsze wersje NT Microsoftu - Windows 2000/XP, Vista oraz 7.

Historia

Windows VistaWindows Vista jest systemem operacyjnym typu Windows NT opartym na Microsoft Windows XP wydanym 30stycznia 2007.

Nowości względem Windows XP•• Interfejs Windows Aero

•• Windows Flip 3D - trójwymiarowe "przerzucanie" okien.•• Nowe Menu Start oraz Eksplorator Windows wraz z wyszukiwaniem oraz płynną regulacją wielkości ikon.

Dodatki

• Service Pack 1 polepszył wydajność

Windows 7Windows 7 jest systemem operacyjnym z linii Windows NT opartym na Microsoft Windows Vista.

Zmiany względem Windows Vista

•• Zmieniony pasek zadań•• Internet Explorer 8•• Nowa funkcjonalność interfejsu Aero•• Większa wydajność i mniejsze wymagania sprzętowe

Windows XPWindows XP jest systemem operacyjnym typu Windows NT opartym na Microsoft Windows 2000. Od wydaniu tejwersji Microsoft prowadzi już tylko jedną linię systemów do codziennego użytku (wcześniej były dwie, NT oraz9x). W użyciu serwerowym Windows NT zastąpił Windows Server, jednakże obecnie najpopularniejszymoprogramowaniem serwerowym są systemy grupy Linux.

Zmiany względem Windows 2000

•• Zmienione Menu Start oraz pasek zadań.•• Domyślnie brak następujących ikon na pulpicie:

•• Mój Komputer•• Moje miejsca sieciowe•• Internet Explorer

•• Nowy styl graficzny (Luna) oparty na bitmapach

Wstęp 4

•• Zmienione nazwy:•• Zaplanowane zadania zamiast Harmonogram zadań•• Połączenia sieciowe zamiast Dial-up Networking

Dodatki

•• Service Pack 1• Service Pack 2 wniósł wiele usprawnień np. w Internet Explorerze 6. Wprowadza Windows Media Player 9.• Service Pack 3 to zestaw dodatków dostępnych w Windows Update. Nie zmienia Internet Explorera ani

Windows Media Playera

O Windows

Dlaczego warto używać• Jak już wcześniej wspominano Duża liczba oprogramowania - dzięki temu można bez problemu także nawet

instalować programy z czasopism komputerowych.• Integracja z powłoką systemową (podobne rozwiązanie mają także systemy Mac OS) - Dzięki temu mniej

zaawansowani użytkownicy nie muszą widzieć w ogóle trybu tekstowego.

Dlaczego nie warto używać• Ociężałość - Systemy operacyjne Microsoft od zawsze stosowały praktykę, że od nowszej wersji zawsze są

bardziej ociężałe, powodując nieumożliwienie korzystanie z niej na starszych komputerach. Jak to wygląda wpraktyce? Jest to sprawa mocno dyskusyjna, Inni to krytykują (Komputer Świat 26/98) gdyż to powoduje znacznepochłonięcie wydatków także na sprzęt, zamiast cieszyć się nowym oprogramowaniem. druga strona medalu: todobrze, to dzięki temu mamy teraz bardziej nowoczesne, szybsze i wydajny osprzęt niż 10 lat temu (komputerświat 21/2008).

• Niestabilność - Jest to problem pojawiający się praktycznie od zawsze. Z tego powodu zazwyczaj te systemy sąobiektem żartów, także za pojawiające się BSoD'y[1]

• Bezpieczeństwo - Windows zaraz po instalacji to bardzo niebezpieczne narzędzie. Przed pierwszym połączeniemdo Internetu należy wykonać kilka istotnych operacji, aby system nie został automatycznie zainfekowany już nasamym starcie przez groźne wirusy.

Przypisy[1] Sprzętowy generator niebieskich ekranów śmierci (http:/ / osnews. pl/ sprzetowy-generator-niebieskich-ekranow-smierci/ )

Przygotowania do reinstalacji 5

Przygotowania do reinstalacji

Kopia zapasowa danychNasze dane są prawdopodobnie największą wartością w komputerze. Dlatego najlepiej zabierzmy się najpierw zanie.Zastanówmy się, gdzie je chcemy umieścić. Na pendrive? Płycie? A może w internecie? Poniżej prezentujemypowyższe możliwości:

Pendrive

Do pendrive'a przenieśmy tylko najważniejsze pliki. Bardzo możliwe że nasz nośnik nie posiada tyle pojemności, co wszystkie naszepliki. Jeśli nie zmieściły się wszystkie najważniejsze, skompresujmy je

1.1. Wkładamy pendrive do złącza USB z tyłu komputera, lub z przodu, jeśli mamy panel czołowy z wtyką na USB2. Wchodzimy teraz do mojego komputera i klikamy na Dysk Wymienny3.3. Teraz przenosimy wszystkie najważniejsze pliki do eksploratora. Po Zakończeniu operacji, Odłączamy

urządzenie

Płyta1. Pobieramy, instalujemy i uruchamiamy program CDBurnerXP. W komunikacie klikamy na przycisk płyta z

danymi2.2. W nowym oknie aplikacji, przeciągamy pliki aby utworzyć kopię zapasową. Pasek na dole programu informuje o

zajętej przestrzeni płyty.3. Po wklejeniu wszystkich, klikamy na Nagrywaj4. Wybieramy przed wypalaniem odpowiednie środki bezpieczeństwa (nie zalecana jest symulacja w takim

wypadku) i klikamy na przycisk Rozpocznij

Internet

Przy hurtowej liczbie plików zalezana jest uprzednia kompresja, by skrócić późniejsze wysyłanie a po instalacji, ściąganie plików

1.1. Pobieramy, instalujemy i uruchamiamy program ChomikBox. Jeśli nie mamy konta na chomikuj.pl, załóżmy je -robimy to tak samo jak na wielu innych stronach int.

2.2. To prawie koniec - możemy zacząć ładować piki. Przeciągamy wszystkie nasze pliki które nam będą potrzebne(niekoniecznie tylko te najważniejsze - nie ma ograniczenia na liczby GB dysku int.)

3.3. Pojawi się okno z zapytaniem gdzie te pliki wstawić. Jeśli chcemy zabezpieczyć hasłem (żeby nikt ich nam nieściągnął), utwórzmy nowy folder i ustalmy hasło.

4.4. Teraz czekamy na wysłanie wszystkich plików.

Przygotowania do reinstalacji 6

Inneciekawą alternatywą może być... zrobienie instalatora. Jeśli chodzi o rozmiar pliku, ten sposób będzie najlepszy -zazwyczaj może ważyć tylko kilka-dziesiąt MB. Działa jak plik samorozpakowujący, tylko w .exe1.1. Pobieramy, instalujemy i uruchamiamy program Inno Setup. W głównym oknie programu klikamy skró

klawiszowy CTTRL+N.2.2. Pojawi się kreator pozwalający na wykonanie instalatora. Klikamy Next3.3. W tym kroku ustalamy kilka podstawowych czynników:

• Application Name Oznacza nazwę programu., która będzie wyświetlana np. "Witamy w programieinstalacyjnym [nazwa programu]".

• Application Version oznacza wersje aplikacji - wpiszmy jakąkolwiek liczbę np. 0.1 (gdyż pole jestobowiązkowe)

• Application Publisher - nazwa producenta/osoby która go wykonała. Wpisujemy więc np. swoje imię inazwisko lub pozostawiamy pole puste

• Application website - srtona domowa. Jeśli nie posiadamy własnej strony, możemy zostawić pole puste.Klikamy Next.

• Application destination base folder - Wskazujemy folder docelowy. Domyślny to katalog Program Files zdysku C. Możemy wstawić także własną

• Application folder name - nazwa folderu po wypakowaniu• allow user to change the application folder - pozwala na zmianę folderu aplikacji

Klikamy Next• application main executable file - plik który ma być ikonką skrótu na pulpicie. Tkże jeśli np. pozwolimy

sobie utworzyć skrót na pulpicie, pojawi się ten plik. W naszym wypadku nie jest to na miejscu, możemy totylko wyłączyć, zaznaczając The application doesen't a main executable file

• Other appliactions files - to jest to, na co czekaliśmy. Możemy tutaj załadować wszystkie nasze pliki.Kikamy next

• Application start menu folder name - pozwala utworzyć nazwę pliku który znajdzie się w menu start.Klikamy next

• License file - pozwala na dodanie licencji. W tym wypadku jednak można sobie zezwolić na własneinformacje - dotyczące całego instalatora i zawartości.

• Information file shown before instalation - pozwala na dodanie dodatkowych informacji PRZED instalacją.• Information file shown afther instalation - pozwala na dodanie dodatkowych informacji PO instalacji

Klikamy Next8. Tutaj ustalamy języki instalatora. Jest także język Polski. po wybraniu klikamy next9. Przedostatnia opcja pozwala na dodanie własnej ikony instalatora. Ostatnia - na dodanie hasła zabezpieczającego.10. To już koniec. Tylko klikamy na next i Fnish, oraz potwierdzamy dwa komunikaty (jeden z nich jest z pytaniemo lokalizację instalatora.)

Instalacja Windows XP 7

Instalacja Windows XPWersja wideo [1]

1. Przygotowujemy płytę z systemem - wkładamy ją do napędu. Następnie uruchamiamy ją z pomocą programurozruchowego - uruchamiamy instalator z płyty. Dokładniej mówiąc, podczas gdy pojawi się druga plansza z"cyframi" to na samym dole będzie pisać Dowolny klawisz spowoduje uruchomienie instalatora z płyty cd.. wtedynaciskamy tak jak jest napisane, dowolny klawisz. Można dla pewności kliknąć parę razy. Potem pojawi siękolejny napis, tym razem na górze "Instalator sprawdza konfiguracje sprzętową komputera".

2.2. Teraz pojawi się niebieska, tekstowa plansza z nagłówkiem "instalator systemu Windows". Po krótkiej"przerwie", pojawi się komunikat o nazwie "zapraszamy do programu instalacyjnego". Naciskamy w tymmomencie Enter.

3.3. Kolejne okno to potwierdzenie licencji. Naciskamy F8.4.4. Teraz pojawi się tabelka z wyszczególnionymi partycjami (jeśli już jakieś istnieją). Jeśli nie ma żadnej na liście,

naciśnij klawisz C aby utworzyć nową partycję. Musi być co najmniej jedna. Obszar niepodzielony na partycje,jest tylko wtedy, kiedy zostaje znaczna część dysku. Jeśli napisane jest, że jest 8 MB, nie należy się przejmować -to tylko "złudzenie". W rzeczywistości mamy obszar w pełni podzielony.

5.5. Teraz przejdziemy do formatowania. Wybierz partycję, na której chcesz zainstalować system i kliknij Enter.6.6. Pojawi się teraz opcja formatowania. Wybieramy "Formatuj partycję stosując format plików NTFS". Nieważne

jest czy to szybkie, czy wolne. Następnie naciskamy F.7.7. Teraz będziemy musieli długo czekać. Instalator wykona sam w tym czasie format partycji, przekopiowanie

plików z płyty (instalacja systemu), automatycznie zresetuje komputer i pokaże graficzny instalator, w którym teżbędziemy musieli trochę poczekać.

8.8. Pojawi się okienko z ustawieniami. Pierwsze to opcje z ustawieniami lokalizacji i języka. Zostawiamy domyślne iklikamy Dalej.

9.9. Wpisujemy swoje nazwisko lub nie, gdyż to będzie po prostu nazwa systemu. Możemy (jeśli mamy) też wpisaćorganizację. Klikamy dalej.

10.10. Teraz przygotowujemy pudełko z kluczem do produktu systemu. Będzie on potrzebny do wpisania na ekranie.Po jego wpisaniu klikamy dalej. Jeśli wyskoczy błąd, zazwyczaj poprawiamy ewidentny błąd i próbujemy jeszczeraz.

11.11. W następnym oknie podajemy nazwę komputera (w poprzednim było nazwy systemu) i ewentualne hasło.Stosujemy wg własnych upodobań i klikamy dalej.

12.12. Ustawiamy datę i czas. zazwyczaj jest prawidłowa. Klikamy dalej.13.13. Po krótkiej chwili znowu pojawi się okienko - tym razem pyta o sieć. Wybieramy opcję standardową.14.14. Wpisujemy grupę roboczą lub przypisujemy komputer do konkretnej domeny (w przypadku serwera) i klikamy

Dalej.15.15. Gdy odczekamy jeszcze kolejne kilka minut, komputer zostanie zresetowany i pojawi się wstępna konfiguracja

komputera. Klikamy dalej.16.16. Pojawi się pytanie o automatyczne aktualizacje systemu Windows. Najlepiej zaznaczyć tak - system będzie

samodzielnie pobierał aktualizacje plików systemowych bez naszej dodatkowej akceptacji. Jeśli jednak masz cośtakiego na płycie (Microsoft prawdopodobnie już nie wydaje łatek dla systemu Windows XP) to możesz kliknąć"Nie w tej Chwili".

17.17. Następnie odczekujemy krótką chwilę na sprawdzenie naszego łącza internetowego. Następnie pojawi sięprzedostatnie pytanie "czy chcesz zarejestrować się na stronie Microsoft". W tym wybór należy do Ciebie.

18.18. Ostatnie pytanie to nazwy kont użytkownika. Jeśli kilka osób w domu ma korzystać z oddzielnych kont, utwórzje w tym formularzu. Wszystko co nam zostało, to kliknięcie na przycisk "dalej".

19. Gratuluję, właśnie zainstalowałeś system! Możesz się teraz zapoznać z obsługą

Instalacja Windows XP 8

Przypisy[1] http:/ / www. youtube. com/ watch?v=Pp2v5-JABr8& feature=relmfu

Instalacja Windows Vista i 7Windows Vista potrzebuje minimum 15 GB wolnego miejsca na dysku. Tak więc przy tworzeniu dysku C musimymu na to tyle przynajmniej przeznaczyć - W przypadku Windows 7, potrzeba 16-20 GB (w przypadku wersji64-bitowej) zalecane jest jednak by zarezerwować przynajmniej 20 GB w przypadku Visty, i 30 GB w przypadkusiódemki. Nawet jeśli nie będziemy nic instalować na tej partycji (np. gier), to pozostaje jeszcze kwestia plikówtymczasowych etc.1.1. Przygotowujemy płytę z systemem - wkładamy ją do napędu. Następnie uruchamiamy ją z pomocą programu

rozruchowego - uruchamiamy instalator z płyty.2. Pojawi się pierwsza plansza z napisem windows loading files... i po jakimś czasie pojawi się instalator.3.3. Mamy trzy opcje do wyboru, które pytają o język. Ustawiamy (na Polski) w ten sposób:

1. Language to install - Polski2. Time and currency format' - Polski (Polska)3. Keyboard or input metod - Polski (programisty)

4.4. I klikamy na Dalej, oraz Instaluj teraz.5.5. Pojawi się okno o nazwie "Wpisz klucz produktu, aby dokonać aktywacji", gdzie przepisujemy kod z

dostarczonego nam pudełka lub instrukcji. Jeśli go nie mamy (tymczasowo) możemy za darmo przetestować,klikając po prostu dalej i tak (lub odznaczamy automatyczną aktywację)

6.6. W zależności od klucza który mamy, może wyświetlić się okno z wyborem konkretnej edycji Windows Vista, naktórą posiadamy licencję (w zależności od tego jak drogą kupiliśmy, tym więcej mamy do wyboru). KlikamyDalej.

7.7. W następnym kroku, akceptujemy licencję i przechodzimy do najważniejszej części instalatora -partycjonowania. Pierwsza opcja służy wyłącznie uaktualnieniu, więc jeśli nie mamy XP lub wcześniejszychsystemów pozostaje opcja druga.1. Tworzymy nowy dysk, klikając na przycisk nowy, i polu rozmiarwpisujemy w megabajtach, 15-20 GB a

potem zastosuj.2.2. Widzimy że utworzyliśmy nowy dysk. Jeśli zostało nam jeszcze niepodzielone miejsce, warto przeznaczyć je

do utworzenia pozostałych partycji.3.3. Jeśli już wcześniej posiadaliśmy utworzone partycje, których konfiguracja nam odpowiada (i dysk C ma

przynajmniej 15-20 GB) nic nie przestawiamy4.4. Na koniec, formatujemy tylko główną partycję C, zwłaszcza jeśli mamy jakieś pliki na pozostałych (by ich nie

skasować)8.8. Teraz pozostaje nam tylko czekać aż komputer uruchomi się ponownie.9.9. Pojawi się nowe okno do drobnych modyfikacji walorów estetycznych:

1.1. W pierwszym kroku wybieramy: Nazwa użytkownika, ew. hasło i ikonkę2.2. w drugim kroku: Tapeta.3.3. W ostatnim: Aktualizacje automatyczne.

10. Wcześniej pojawi się jeszcze okno z dobrze ustawioną datą i godziną, a na koniec klikamy rozpocznij11.11. Znowu będziemy musieli trochę poczekać, by komputer uruchomił się ponownie drugi raz. To koniec instalacji!

Wystarczy się tylko zalogować.

Co się dzieje przy starcie 9

Co się dzieje przy starcieOd przyciśnięciu przycisku na obudowie do pojawienia się znajomych ikonek i paska, upływa dość znaczna ilośćczasu. Chciałbyś wiedzieć, co się wtedy dzieje? I dlaczego tak długo? To czytaj ten artykuł. W każdej fazie jestzalążek "w skrócie", który objaśnia co prawda właśnie w możliwym skrócie, ale jest to tekst nie dla każdegozrozumiały - ponadto, podgrubione zostały te, które można przyspieszyć.

Faza 1: test POST

Od naciśnięcia guzika komputer przez ok. kilka sekundkomputer wykonuje tzw. POST czyli przeprowadzenie testuurządzeń (tych klocków w obudowie) do których jestpodłączony. Wtedy jeszcze monitor nie działa, czyli czas dojego uruchomienia się trwa przeciętnie 350 milisekund (nielicząc powolnego pojawiania się obrazu na ekranie).

Gdy na tym etapie coś może szwankować, komputer wtedywydaje różne "melodyjki" z głośniczka systemowego - wtedyuważajmy, bo to oznacza że coś nie działa. Zapamiętujemyliczbę piknięć i ich szybkość, potem z tymi danymi odsyłamysię do naszego guru.Jeśli jest wszystko dobrze, komputerradośnie piknie tylko jeden raz i pokaże pierwszy ekran(zdjęcie 1).Ale to nie koniec. W drugim ekranie wykona jeszcze jedentest - trwa niecałą sekundę.W skrócie

• Komputer przeprowadza test POST przez BIOS.

Faza 2: rozruch

Jeśli w tym momencie jest włożona jakaś płytka, Pendrive itd.to komputer bez potrzeby może próbować odczytać z niej toco jest - dlatego tak ważne jest aby po zakończeniu pracy z komputerem, wyjmować wszystko co do tej porywłożyliśmy.W skrócie

• Odczyt ustawień kolejności urządzeń startowych z BIOS (ww. płytki)•• Uzyskanie dostępu do dysku

Co się dzieje przy starcie 10

Faza 3: BootLoaderW tym momencie komputer przestaje wykonywać swoje skomplikowane czynności i przechodzi do uruchomieniasystemu. Objawia się to logiem XP i przesuwaną wstążką. Jest to najdłużej działająca czynność.W innym wypadku, gdy mamy zainstalowane 2 lub więcej systemów, komputer pyta o wybranie jednego z nich.W skrócie

•• Uruchomienie programu Ntldr•• Ładowanie plików systemowych•• Przełączenie procesora na 32-bity•• Odczyt systemu plików (FAT, NTFS)•• Odczyt pliku boot.ini

Faza 4: Załadowanie jądra systemuTa faza niczym szczególnym się nie objawia, jest po prostu ładowany bez informowania - dlatego po prostu przejdźdalejW skrócie

•• Ładowanie jądra (hal.exe)•• Odczyt informacji z rejestru Windows•• Jądro uruchamia smss.exe•• Utworzenie zmiennych środowskowych•• Uaktywnienie trybu graficznego (ikonki, pulpit)•• Uruchomienie menadżera logowania (winlogon.exe)

Faza ostatnia: LogowanieNareszcie, co? Jednak tutaj znowu wyjaśnienia, bo nie u każdego ono się pojawia. Jeśli masz kilka kont nakomputerze by dzielić się z innymi współużytkownikami komputera, pewnie zwykle wpisujesz hasło. To zwykleczęsto zajmuje czas, jeśli tego nie robisz. Dlatego, jeśli z komputera korzystasz tylko ty i najwyżej sporadycznie ktośinny, możesz włączyć tryb automatyczny, bez prawie całego logowania (wtedy komputer ogranicza się douruchomienia jakiejś ubsługi)w skrócie

•• Uruchomienie pliku serveces.exe•• ... lsass.exe

•• możliwość wprowadzenia danych logowania

•• ...i weryfikacja tych danych•• Uruchomienie programów startujących razem z systemem.

Pierwszy rzut oka na system 11

Pierwszy rzut oka na systemSystemy Windows mają podobne środowisko graficzne, więc zastosowane tu wskazówki generalnie działają nasystemach od 95 aż do 7.

Pulpit

Po zalogowaniu się do systemu uruchomi się GUI[1] które wygląda tak jak na powyższym obrazku. Istnieją pewneróżnice między wyglądem na obrazku ale zaprezentowany na poglądzie powyżej ReactOS, wygląda podobnie doWindowsa, więc wyjaśnienie budowy pulpitu będzie dosyć jasna:• Tapeta [2]

• Ikony [3][4]

• Pasek zadań [5]

• Menu start [6]

• Szybkie uruchamianie (wraz z ikoną Pokaż pulpit)[7]

• Lista okien [8]

• Zasobnik systemowy[9][10]

•• ZegarDomyślnie mamy kilka ikon na pulpicie Windows. Każde z nich jest podobne do folderów, tylko działanie mają innejeśli chcemy je poznać, przejdź do 2 działu "ikony systemowe".

Pierwszy rzut oka na system 12

Menu startZnajdujący się standardowo w lewym rogu ekranu pozwoli nam na łatwy start w wejście w świat Windows:[11]

1.1. Kliknięcie na ten przycisk przywoła rozwijalne menu.2.2. Poruszać się po menu jest bardzo prosto. Ustawiamy kursor na odpowiednią pozycję w menu i klikamy. Jeśli to

nie wywoła żadnego efektu, prawdopodobnie ustawiliśmy na tę pozycję, która posiada strzałkę po prawo -oznacza że pod tym punktem kryje się kolejna pozycja.

3.3. Inny sposób poruszania się po menu (działa tylko w Windows Vista wzwyż) to wpisanie nazwy programu wwyszukiwarce.

Okno

budowa okien jest łatwa do zrozumienia. Zazwyczaj okno składa się z:•• paska tytułowego (na samej górze okna)•• paska narzędzi (tuż poniżej paska tytułowego)•• obszaru roboczego (w przykładowym obrazku, jest to program OpenOffice.org)•• paska stanu (znajdujący się na samym dole)

Ikony systemowe

Kosz

Kosz jest zawsze niezbędny na każdym dobrym biurku. Nie brakuje go także w wirtualnym:Kasowanie plików - Aby skasować plik, klikamy na nim jeden raz i wciskamy klawisz Delete. Plik znajdzie się w koszu. Inny sposób to kliknięcie PPM na niego i z menu kontekstowego wybrać polecenie "usuń". Pojawi się wtedy okno dialogowe z potwierdzeniem operacji. Jeśli chcemy skasować plik trwale, klikamy na plik i wciskamy skrót klawiszowy SHIFT+DEL.

Pierwszy rzut oka na system 13

Przywracanie plików - Aby przywrócić dany plik, wystarczy, że klikniemy na ikonę kosza i wybierzemy zbocznego menu okna polecenie "przywróć" (jeśli wiemy z którego miejsca ostatnio go skasowaliśmy). Inny sposóbto metoda przeciągnij i upuść (lub CTRL+X, CTRL+V).

Uwaga!Jeśli plik skasowaliśmy skrótem klawiaturowym SHIFT+DEL, nie znajdzie się w koszu i nie odzyskamy go w ten sposób

Opróżnianie kosza - Niektórzy nie lubią kasować sposobem SHIFT+DEL i dla wygody stosują skróconą wersjęDEL. Ale zazwyczaj kasuje się pliki po to, aby zwiększyć miejsce na dysku. Czy wtedy piki mamy z głowy? Nie, bozostały w koszu. Żeby go opróżnić, klikamy PPM na jego ikonkę i z menu kontekstowego wybieramy polecenie"opróżnij kosz".Alternatywą dla tego rozwiązania jest zmiana ustawień kosza:1.1. klikamy PPM na jego ikonkę i z menu kontekstowego wybieramy polecenie "właściwości"2.2. Odhaczamy znaczek "Wyświetl okno dialogowe potwierdzające usuwanie"3.3. Od teraz, kiedy coś usuniemy, już nie będzie lądować w koszu.

Droga na skróty

Skróty są najczęściej tworzone przy instalacji programu - wtedy ląduje w menu start, pasku szybkiego uruchamianialub na pulpicie. Po co? By przyspieszyć dostanie się do plików, które zwykle są w gąszczach katalogów.Niektórzy pomyślą - czy nie wystarczy przenieść plik do pulpitu? Można owszem, ale pulpit raczej nie jest dobrymmiejscem na magazynowanie "prawdziwych" danych - przy awarii systemu lub innych okolicznościach czasami sąusuwane pliki z pulpitu!Tworzymy własny skrót

1.1. Odszykujemy katalog/plik który chcemy by był szybciej przez nas odnajdowany.2.2. Klikamy na niego PPM i z menu kontekstowego wybieramy opcję "utwórz skrót"3.3. Pojawi się bliźniaczo podobna ikonka. Przenosimy ją w przyjazne miejsce (tzn. miejsce w którym uzyskamy do

niego szybszy dostęp)usuwamy strzałkę z ikon skrótów

1. Klikamy na przycisk start-->uruchom i wpisujemy regedit (lub wciskamy skrót klawiszowy Windows+R iwpisujemy Regedit)

2. Przechodzimy do kluczy HKEY_CLASSES_ROOT-->Lnkfile (wyszukujemy w lewej części okna) i usuwamywartość IsShortcut (w prawej części okna)

3.3. Uruchamiamy ponownie komputer

Manipulujemy oknamiPasek tytułowy znajduje się u góry każdego okna programu.Można nim dowolnie poruszać każde okno. Widać nanim nazwę otwartego nazwę zmodyfikowanego pliku w programie do edycji (np: w edytorze tekstu) oraz nazwęprogramu. Po prawo są 3 przyciski - X służy do zamykania okna, _ zminimalizujemy okno, czyli ukryjemy w liściezadań (w dolnym panelu) a z kolei środkowy przycisk, maksymalizuje okno (czyli powiększa na cały ekran). Gdyokno zostanie zmaksymalizowane przycisk zostanie zastąpiony innym symbolem. Gdy w niego klikniemy, oknoprzywróci do poprzedniego rozmiaru, czyli takiego jaki był ustawiony przez zmaksymalizowaniem.Do skalowania okna używamy najczęściej któregoś z rogów okna lub boków. Najeżdżamy kursorem w odpowiedniemiejsce i przeciągamy.

Pierwszy rzut oka na system 14

Funkcje paska narzędziowego

•• PlikPrzy niezaznaczonych plikach możemy zrobić tylko 2 rzeczy:utworzyć nowy obiekt (podobnie jak przy wciśnięciuPPM na pustym miejscu okna) lub zamknąć. Przy zaznaczonych plikach, mamy 4 nowe możliwości: Utworzyćskrót, zmienić nazwę, usunąć i spojrzeć w właściwości plików.[12]

•• Edycjazob. Manipulacja plikami i folderami

•• WidokPierwsze 2 opcje chowają pasek stanu i pasek narzędziowy o którym mowa. Kolejne 6 zmienia prezentację plików woknie, a 2 ostatnie dają:•• Odśwież - każe systemowi ponowne wczytanie zawartości okna•• Opcje - Dostęp do dodatkowych ustawień.

•• PomocGłówne zadanie tego menu jest zawarcie elektronicznej pomocy (najczęściej konkretnego programu). Właśniekorzystasz jednego z programów dostępnego w systemie. Coś nam właśnie stoi na przeszkodzie gdy chcemy zrobićjakąś operację w danym programie ale nie umiemy tego zrobić. Właśnie w tym momencie powinniśmy skorzystać zpodręcznika pomocy.

Jak się wydostaćW książce pokazujemy często jak wchodzić do różnych, ciekawych programów. Ale trzeba umieć też się wydostać.Jeden sposób był omawiany w "pracy z oknami". Tutaj prezentujemy jeszcze kilka innych, szybszych sposobów:Zamykanie z menu opcji

Z menu programu możemy wybrać polecenie zakończenia pracy. Znajduje się w pasku narzędziowym. A więc, żebyto wykonać, klikamy na Plik-->Zakończ Czasami jednak może się pojawić przycisk o nazwie "zamknij".Alternatywa: Niektóre programy mają do tej operacji specjalny skrót klawiaturowy - CTRL+Q . Jeśli nie, to nie jestto wielkim problemem, gdyż można skorzystać ze skrótu klawiaturowego ALT+F4

Uwaga!Przy próbie zamknięcia programu może pojawić się komunikat z zapytaniem "Czy zapisać zmiany w pliku ...?". Dzieje się tak wtedy, gdyod ostatniego zapisania na dysku twardym wprowadziliśmy zmiany do dokumentu , nad którym pracowaliśmy. Jest to użyteczna opcja,gdy zapomnimy zapisać ostatnie zmiany w dokumencie.

Manipulacja plikami i folderami

Przenoszenie plikówSpróbujmy przekopiować istniejący w systemie przykładowe pliki (możemy też to samo zrobić, eksperymentując zwłasnymi plikami). Wejdźmy więc w te pliki (dla przykładu będą to przykładowe obrazy). Zaznaczmy wszystkiepliki (CTRL+A) lub te które chcemy (myszką) a potem wybieramy z menu kontekstowego pozycję "skopiuj" (lub zapomocą skrótu klawiaturowego CTRL+C). Nasze pliki zostały w schowku. Możemy je przenieść teraz gdziechcemy, zachowując jego oryginalną lokalizację. Dla przykładu wkleimy je do C:/WINDOWS/web/wallpaper żebypokazać jak bardzo przydaje się przenoszenie plików. Przechodzimy do tego folderu i na koniec je wklejamy(CTRL+V). Pliki są teraz w nowym miejscu (zostawiając stare). Teraz przejdźmy do pulpitu i kliknijmy w pustemiejsce pulpitu→właściwości→pulpit. Pliki które wkleiliśmy, możemy wykorzystać jako tapetę na pulpit.

Pierwszy rzut oka na system 15

Mówiliśmy teraz o kopiowaniu plików. Co robimy, jeśli chcemy przenieść plik/i, usuwając je ze starego miejsca?Wybieramy wtedy zawsze z menu kontekstowego "wytnij" (CTRL+X) zamiast "kopiuj"

Przywracanie plikówJeśli znaleźliśmy pliki, które są nam niepotrzebne, można je usunąć, zaznaczając plik/i i wybieramy z menukontekstowego "usuń" (delete)Kiedy jednak omyłkowo usunęliśmy coś, co było nam potrzebne, nie musimy panikować. Zostały tylko wyrzuconedo kosza - możemy więc je przywrócić. Na dwa sposoby:1.1. Przechodzimy do pulpitu i klikamy na ikonę kosza. Zaznaczamy pliki które nie chcemy aby były umieszczone w

koszu i:•• a) Jeśli pamiętamy skąd pliki usunęliśmy i mają znaleźć się właśnie tam, klikam na odnośnik "przywróć ten

element"•• b) Możemy ręcznie przenieść pliki z kosza i jednocześnie umieścić je w nowym miejscu, przenosząc je (tak

jak wcześniej mówiliśmy)

Zaznaczanie plikówJeśli potrzebujemy wykonać hurtowej operacji na plikach (jedne pliki do zgrywamy do Pendrive'a, inne na dysk itd.)to możliwe że zwykłe drag'n'drop (przeciągnij i upuść) za pomocą zaznaczania kwadracikiem nie wystarczy (niechcemy np. tego pliku co jest obok tego którego chce!) Poniżej podane są sposoby:Za pomocą przycisku CTRL, zaznaczmy (pojedynczo) pliki które chcemy aby były zaznaczone. Dokładniej mówiąc,przytrzymujemy przycisk CTRL na klawiaturze, potem najeżdżamy za pomocą myszki na obiekt, który chcemyabyśmy go użyli.Inna sztuczka, przydatna gdy nie chcemy zaznaczać bardzo wielu plików pojedynczo (a przeszkadza nam zaledwiegarstka) to... zaznaczenie tych właśnie najpierw! czyli zaznaczamy pliki które nie chcemy abyśmy je ruszali.Następnie klikamy w pasku narzędziowym edycja-->Odwrót zaznaczenie. i Gotowe, mamy zaznaczone te pliki którechcieliśmy, a odznaczone te które nie chcieliśmy (uprzednio je zaznaczając)

Przypisy[1][1] Środowisko graficzne, interfejs graficzny[2][2] grafika, która stanowi tło pulpitu systemu[3][3] niewielki piktogram widoczny na ekranie monitora, reprezentujący graficznie określony plik i stanowiący odsyłacz do nich.[4][4] Jeden ze sposobów uruchomienia okna[5][5] Element GUI. znajdujący się zwykle przy dolnej krawędzi ekranu[6][6] Element środowiska graficznego. Przez Menu Start możemy uruchomić programy, foldery i zmienić ustawienia na komputerze.[7][7] Adres, Łącza lub paski dostarczone z oprogramowaniem innych producentów[8][8] w miarę uruchamiania przez użytkownika programów pojawiają się symbolizujące listy okien[9][9] Obszar powiadomień który zawiera ikony programów uruchomionych w tle[10][10] kolejny ze sposobów uruchomienia okna[11][11] Ostatni ze sposobów na uruchomienie okna[12][12] To samo uzyskamy przy zaznaczonych plikach i klikając na jeden z nich PPM

Programy Windows XP 16

Programy Windows XP

Akcesoria• Kalkulator - Kalkulator systemowy może być wykorzystany do wykonania dowolnych podstaw arytmetyki,

realizowanych zazwyczaj przy użyciu ręcznego kalkulatora.• Paint - To narzędzie do rysowania, które można używać do tworzenia prostych lub bardziej rozbudowanych

rysunków.• Notatnik - Notatnik jest bardzo prostym edytorem tekstu, który może być wykorzystany wyłącznie do tworzenia

samego czystego tekstu.• WordPad - Za pomocą programu WordPad można tworzyć i edytować proste dokumenty tekstowe lub z

formatowanym tekstem i grafiką.• Wiersz polecenia - Prosty interfejs tekstowy wykorzystujący MS-DOS• Książka adresowa - Książka adresowa jest miejscem do przechowywania informacji o kontaktach, umożliwiając

ich na wykorzystanie przez programy Microsoft.

Komunikacja• HyperTerminal - Domyślny program obsługujący sieć telnet.• Podłączanie pulpitu zdalnego - Wykonuje połączenia zdalne między systemami Windows.• Kreator konfiguracji sieci, sieci bezprzewodowej, nowego połączenia - Kreatory pomagające w połączeniu z

siecią.

Rozrywka• Windows Media Player - służy do odtwarzania i organizowania cyfrowych plików multimedialnych,

znajdujących się na komputerze oraz w Internecie.• Rejestrator dźwięku - Umożliwia rejestrowanie za pomocą mikrofonu, miksowanie za pomocą prostych

narzędzi i edytowanie dźwięku.

Ułatwienia dostępu• Klawiatura ekranowa - Umożliwia wpisywanie liter bez pomocy fizycznej klawiatury• Program Lupa - Program Lupa to narzędzie zwiększające czytelność informacji wyświetlanych na ekranie• Kreator ułatwień dostępu - Konfiguruje Windows dla osób z wadami wzroku i słuchu.

Narzędzia systemowe• Tablica znaków - umożliwia wpisywanie niestandardowych znaków które nie są umożliwiane przez standardową

klawiaturę.• Przywracanie systemu - Przywraca komputer do wcześniejszego stanu.

Programy Windows XP 17

Gry• FreeCell - rodzaj pasjansa, gra karciana, której celem jest posortowanie talii kart według określonych zasad.•• Internetowe

• Backgammon (tryktak) - gra planszowa dla dwóch graczy. Każdy z graczy dysponuje 15 pionami w różnychkolorach, które przesuwa po planszy, składającej się z 24 pól (trójkątów), nazywanych liniami, zgodnie zliczbą oczek wyrzuconych na dwóch kostkach. Celem gry jest zdjęcie wszystkich swoich pionów z planszy.Wygrywa gracz, który uczyni to pierwszy.

• Kierki - Internetowa wersje niżej wymienionej wersji• Piki - gra karciana dla czterech osób. Gra się pełną talią kart, atutem jest zawsze pik. Osoby siedzące

naprzeciw siebie grają razem w parze.• Reversi - gra planszowa dla dwóch osób, rozgrywana na planszy o wymiarach 8 na 8 pól (jak w szachach i

warcabach) przy pomocy 64 białych i czarnych pionów.• Warcaby - gra planszowa pokrewna szachom.

• Kierki - gra w karty dla 4 osób. Jedna z najstarszych polskich gier w karty. Celem gry jest zdobycie jaknajmniejszej ilości punktów poprzez unikanie zebrania kart punktowanych lub zdobycie wszystkichpunktowanych kart.

• Pasjans - gra karciana, zazwyczaj jednoosobowa. Rozgrywka odbywa się za pomocą jednej lub dwóch talii kart.Zwykle celem gry jest ułożenie wszystkich kart (od najmniejszej do największej) na asach.

• Pasjans-pająk - Odmiana ww. gry, która różni się tym, że rozgrywa się na kilku taliach i z poziomami trudności- np. na łatwym jest tylko jeden kolor kart, i trzeba je układać jak w normalnym pasjansie. na wyższychpoziomach identycznie trzeba zrobić jak z pikami czyli np. od asa do króla, jedna kupka pików, druga kupkatreflów itd.

• Pinball (flipper) - wzorowana na automatach do gier, w którym gracz za pomocą ruchomych płetw (łapek) (zang. flipper) odbija kulkę poruszającą się po nachylonej w jego kierunku planszy. Gra kończy się, gdy kulkawpadnie określoną liczbę razy do otworu na dole planszy. Są też na niej elementy, za których trafianie graczzdobywa punkty.

• Saper - Polega na wykryciu w jak najkrótszym czasie wszystkich min które znajdują się w polu gry.

Pozostałe

Internetowe• Internet Explorer - Przeglądarka internetowa• Outlook Express - Program pocztowy• Windows Messenger - Komunikator• Windows Update - Pobiera łatki do systemu• Windows Catalog - Microsoft Store

Multimedialne• Windows Media Player - Odtwarzacz• Windows Movie Maker - Edytor Wideo

Programy Windows Vista 18

Programy Windows Vista

Multimedia

Nazwa Funkcja

Galeria fotografii systemuWindows

program do zarządzania zdjęciami, tagowania zdjęć oraz narzędzia do edycji obrazów, dostępny we wszystkichwersjach systemu Windows Vista

Windows Media Player Nowa wersja odtwarzacza multimediów, oznaczona numerem 11

Windows Movie Maker Nowsza wersja z obsługą HD.

Windows DVD Maker służy do tworzenia z materiałów audio, wideo i zdjęć pokazów slajdów możliwych do odtworzenia na komputerzelub na stacjonarnym odtwarzaczu DVD.

Windows Photo Gallery do zarządzania zbiorami zdjęć i obrazów.

Windows Snipping Tool Tworzy zrzuty ekranu

Internet

Nazwa Funkcja

Windows Mail Klient poczty, zastąpił Microsoft Outlook Express

Gadżety

Nazwa Funkcja

Pasek boczny systemu Windows Pozwala na dodawanie widżetów a także przeciągać je poza pasek na pulpit.

Narzędziowe

Nazwa Funkcja

ReadyBoost Pozwala użyć pendrive w celu polepszenia wydajności komputera.

ImageX Narzędzie do tworzenia obrazów instalacyjnych i dysków twardych

Programy Windows 7 19

Programy Windows 7Ogólnie programy w systemie Windows 7 są te same, co w Windows Vista. Wymienione są tu różnice:•• Messenger - komunikator Windows Live•• Windows Live Mesh - Dostęp do zasobów z komputera z każdego miejsca•• Gadżety pulpitu - W tym systemie pasek boczny został usunięty, teraz można umiejscowić gadżety, gdzie się chce

(w systemie Windows Vista też to było możliwe)•• W tym systemie zadania Imagex-a przejął Eksplorator Windows.

Programy Windows 8System Windows 8 - na razie w fazie Relase Candidate (nazwa wymyślona przez Microsoft - Relase Prewiev), mawiele aplikacji, większość z nich pracuje w interfejsie Metro•• Kontakty - Możesz zintegrować kontakty z portali społecznościowych i za jednym logowaniem masz dostęp do

wszystkich zasobów tych portali•• Travel - Zarządzanie podróżami•• Mapy - Mapy•• Store - Sklep z aplikacjami•• Czytnik e-booków•• Music - odtwarzacz muzyki w Metro kiedy otwierasz pulpit, program włącza pauzę w piosence•• Videos - to samo, tylko, że z klipami•• Options - mały panel sterowaniaUlepszone aplikacje desktopowe:•• Windows Movie Maker - inne menu zapisz, integracja z Youtube, chmurą•• Windows Explorer - Ze wstążką, którą możesz ukryć, ulepszone narzędzia wyszukiwania, karty kontekstowe,

niektóre funkcje panelu sterowania, panel sterowania dostępny z okan Mój komputer, wycofano UsługęIndeksowania

•• Windows Media Center - dostępny za opłatą, mniej funkcji

O programach 20

O programach

Właściwy programSystemy Windows nie zawsze zapamiętują nasze ustawienia dotyczące uruchomienia pliku danym programem. Albozawsze nas pyta o program, albo zawsze otwiera tym co nie trzeba... Poniżej rozwiązanie tego programu:1. Klikamy PPM na plik i wybieramy z menu kontekstowego opcję Właściwości2. W zakładce Ogólne klikamy na przycisk Zmień3. Otwieramy z listy odpowiedni program, lub jeśli go tam nie ma, wciskamy przycisk Przegląðaj w celu

odnalezienia właściwego (zazwyczaj działać będzie z program files).

Nieznany programCzasami gdy próbujemy otworzyć jakiś plik, nie zawsze się nam to udaje. Powód: Brak naszej styczności z danymrozszerzeniem pliku, lub możności odtworzenia przez system operacyjny. Spójrzmy co możemy zrobić:Mieliśmy zapewne wiele razy styczność z plikami które nie potrafiliśmy w ogóle odtworzyć, bo nie znaliśmyprogramu to niego. Od teraz to już nie będzie problemem1. Wchodzimy na stronę fileinfo [1].com2.2. W lewym górnym rogu (z zielonym prostokątem) tj. tzw. wyszukiwarka. W niej wpisujemy nazwę rozszerzenia

(np. .CRT - niekoniecznie z kropką na początku)3.3. Pojawią się nam przede wszystkim informacje po angielsku, ale nawigacja po tabelce nie jest trudna. Nas jednak

interesuje przede wszystkim jak to się włącza. Zjeżdżamy trochę na dół i widzimy tabelkę z "Program(s) thatopen [nazwa rozszerzenia] files" i obok niego są programy którymi możemy otworzyć dany program (info tylko osystemach Windows, Linux i Mac OS)

4.4. Czasami pojawi się parę takich samych tabelek - wtedy trzeba przeszukać właściwą, bo czasem te samorozszerzenie może mieć wiele typów plików.

5.5. Jeśli chcemy dodać stronę jako wyszukiwarkę (np. do Firefox) wracamy na stronę główną i klikamy poniżejodpowiedni odnośnik

drobne uzupełnienie: Inaczej ma się ta sprawa do multimediów. Otóż, ta strona nie bardzo nadaje się do plikówmultimedialnych (filmy i muzyka) O ile wskaże jakieś aplikacje, to do praktycznie każdej zawsze można dodaćjakieś kodeki np K-lite Codec Pack. Więc niekoniecznie wtedy musimy się sugerować czy nasz ulubiony odtwarzaczodtworzy ten plik, jeśli mamy kodeki.Ostatnio serwis proponuje także program który zastępuje domyślną funkcję Windows - kiedy system nie wie czymotworzyć dany plik, mamy do wyboru: albo przeszukać sieć web by odnaleźć program który potrafi go otworzyć (wtym celu odsyła nas na strony Microsoft) lub wybrać własnoręcznie z dysku. Większość użytkowników rzadkowybiera pierwszą opcję z różnych powodów (choćby to, że nie działa) i dlatego jeśli chcemy znaleźć jegoalternatywę, strona oferuje File Identifier [2]. Program skutecznie wypiera dotychczasowe narzędzie systemowe i wprosty sposób, wybierając PPM i opcję "Show file information" odeśle nas na stronę fileinfo.

O programach 21

Szukamy programówAby znaleźć interesujący nas program, możesz przeszukać wiele źródeł - w internecie (np. SourceForge) lub napłytach (Czasopisma komputerowe)

Instalacja programówW wielu punktach książki pokazywany jest często w jednym punkcie opisywane "Pobierz, zainstaluj i uruchom" cowłaściwie oznacza skróconą wersję tej części wskazówki:1.1. We wszystkich wersjach Windows instalacja będzie przebiegać podobnie. Przechodzimy do wyszukiwarki

internetowej i wpisujemy tam nazwę programu. Klikamy na pierwszy odnośnik i pobieramy program.2.2. Zapisujemy plik na pulpicie lub w jakimkolwiek innym miejscu.3. Uruchamiamy plik instalacyjny. Zazwyczaj przed pojawieniem się kreatora, pojawi się okienko zabezpieczające.

Klikamy w przycisk „Uruchom” i zaczynamy Instalację. Jest ona bardzo prosta (zwłaszcza jeśli już wcześniejsamemu instalowałeś/aś inne programy), więc nie będziemy jej tu opisywać. Polega głównie na naciskaniu „Dalej>”.

Usuwanie programówZainstalowaliśmy pewnie już mnóstwo programów. Jednak chcemy się kilku pozbyć. Co robimy wtedy?Najczęściej albo usuniesz pliki z folderu program files, albo uruchomisz plik deinstalacyjny. To Jednak za mało -wiele programów po użyciu właśnie tej drugiej opcji, często pozostawia po sobie mnóstwa śmieci. Do tegopotrzebujemy dobrego programu - Zainwestujmy w Revo Uinstaller1. Po dodaniu tegoż programu na komputerze i jego uruchomieniu, pojawi się lista programów zainstalowanych na

nim. Wybieramy ten który nas przestał interesować i klikamy na przycisk Odinstaluj potwierdzając operację.2. W pierwszym kroku wybieramy tryb odinstalowania. Wybieramy Zaawansowany, gdyż będzie najdokładniejszy

(nie usunie ważnych dla nas danych i dla systemu) i klikamy "Dalej"3. Poczekamy sobie chwilę. W tym czasie utworzy punkt przywracania systemu, analizę programu i w końcu,

przystępując do działania, uruchomi domyślny program deinstalacyjny aplikacji. Potwierdzamy w nim wszystko iw oknie RU klikamy Dalej

4.4. Znowu chwilę poczekamy, by odnalazł pozostawione pliki w rejestrze i w folderach.5. W kolejnym kroku klikamy na zaznacz wszystko i usuń, potwierdzając komunikatem. Jeśli znalazł pliki także w

folderze/rejestrze, powtarzamy operację.6. Gotowe. Wystarczy nacisnąć na przycisk Koniec

Pomoc programówPomoc elektroniczna (wbudowana pomoc w programie) jest bardziej popularną opcją przekazania wiedzy oprogramie, niż dokumentacja (używana przez niektóre systemy operacyjne np. Debian) lub instrukcji obsługidrukowanej (tam zazwyczaj jest mniej informacji niż w programie, napisanych przez programistów).Dlatego jeśli mamy kłopot z programem, przestudiujmy wpierw podręcznik programu - często się okazuje wtedy żewcale nie trzeba potem szukać w internecie rozwiązania lub samemu go o to pytać, bo pomoc w nich zazwyczaj jestnapisana wystarczająco kompletnie.1. W większości programów, okno pomocy uruchomimy za pomocą przycisku F1. Jeśli to nie nastąpi, wybieramy z

menu opcji, Pomoc→Pomoc2.2. Pojawia się okno pomocy. Znajdują się w nim 3 zakładki: Pomoc, Indeks, Znajdź.3.3. Pierwsze z nich, to ułożona "książkowo" (ułożony w przemyślany spis treści) pomoc programu. Możemy

rozwijać kolejne rozdziały, i czytać podobnie jak e-book.

O programach 22

4.4. Druga zakładka to po prostu.. indeks. Znajdują się tam alfabetycznie ułożone konkretne wyrażenia, ułatwiającenawigację

5.5. Ostatnia zakładka pozwala na bardziej zaawansowane przeszukiwanie informacji (np. po opisie w podręczniku)W większości programów, interfejs pomocy w wielu programach jest identyczny.

Przypisy[1] http:/ / www. fileinfo. com/[2] http:/ / www. fileinfo. com/ software/ file_identifier

PersonalizacjaNasz system nie musi przypominać miliony innych pecetów. Za pomocą kilkunastu programów możemy zmienicjego wygląd poszczególnych elementów żeby był niepowtarzalny.

Pulpit

TłoJeśli znudziła nam się dotychczasowa tapeta, możemy ją zmienić na bardziej atrakcyjną.1. Kliknij w puste miejsce na pulpicie Prawym Przyciskiem Myszy i wybierz właściwości. Następnie przejdź do

zakładki "Pulpit".2.2. Widzimy w standardzie kilkanaście innych tapet dostępnych razem z systemem. Aby którąś wybrać, kliknij na

nią i wybierz "zastosuj".3. Jeśli te dodane standardowo w Windows też nam się znudziły, możesz ściągnąć nowe z internetu lub znaleźć w

czasopiśmie (np. tematyka "Piękny Windows") i zastosować sztuczkę wytłumaczoną tutaj [1]

Automatyczna zmiana tapet - Niewielkie narzędzie do automatycznego wczytywania tapet na pulpit może sięprzydać, jeśli nie chcemy zmieniać tapety ręcznie za każdym razem. Juggler [2] może się do tego nadać. Wystarczywskazać folder z naszymi tapetami na komputerze. Jeśli ich nie mamy to możemy zainwestować w program którysam pobierze tapety na pulpit (program Wally [3])Animowane tło na pulpicie - Zastanawiałeś się, jaki wpływ na Twoje samopoczucie będą miały przepływająceprzez monitor barwy? To pora spróbować! Drempels zmienia tło pulpitu w kolorową, pulsującą bliżejnieokreślonymi kształtami animację. Efekty generowane przez program wyglądem są zbliżone do wizualizacji zodtwarzaczy filmów. Aby działał wystarczy pobrać, zainstalować i uruchomić - jedynie co wypadało by ustawić tożeby startował wraz z systemem.Alternatywą dla programów, jest utworzenie prostego skryptu. Zaprezentowany na tym [4] wideo. Link do skryptuzaprezentowany na tym filmiku już nie działa, więc możesz posłużyć się tym linkiem [5].

Personalizacja 23

IkonyCzęść użytkowników systemów Windows ma często zaśmiecony pulpit. Możemy w tym celu zrobić 2 rzeczy:Posegregować (program Fences) albo "odepchać" pulpit (program RocketDock) Inni natomiast chcą aby piktogramyprezentowały się ładniej.

Segregacja

Fences [6] to darmowe narzędzie pomagające w lepszym stopniu zreorganizować nasz pulpit dzięki grupowaniu iporządkowaniu ikon na pulpicie.1.1. Po zainstalowaniu programu Fences nic na pulpicie jeszcze nie widzimy. Musimy wykonać parę operacji:

1.1. Do utworzenia nowej ramki posługujemy się prostym gestem myszy - ciągniemy mysz z wciśniętymklawiszem PPM.

2. Aby zmienić nazwę ramki klikamy na belkę tytułową okna ramki i klikamy na nią PPM z opcją renamefences

3.3. A żeby przeskalować ramkę, ciągniemy ją za rogi :)4. Ostatnia opcja dotycząca ramek to zmiana ich wyglądu. Klikamy na belkę tytułową okna dowolnej ramki PPM

i wybieramy opcję Configure Feces a następnie w nowym oknie wybieramy zakładkę Apperance

Porządkowanie

RocketDock [7] to pasek narzędziowy na którym możemy umieścić ikonę skrótu do ulubionej aplikacji. Umożliwia tobłyskawiczny dostęp do najczęściej używanych przez nas narzędzi i programów.1.1. Po zainstalowaniu aplikacji pojawi się na górze pasek z kilkoma domyślnymi ikonkami. Aby dodać nową ikonę

po prostu ciągniemy ją z pulpitu do paska. Po tej operacji możemy usunąć pozostawioną ikonę na pulpicie (skrótdo programu na pasku będzie dalej działać) i mamy uporządkowany pulpit.

2.2. Program ma kilka dodatkowych opcji. Pierwsze z nich to gdy klikniemy w puste miejsce paska. Możemy z jegopoziomu zablokować przestawianie, dodawanie, usuwanie ikon z paska, wł/wył autoukrywanie (usuwanie go zpola widzenia kiedy go nie używamy) oraz ustawić położenie paska na pulpicie i dodać parę elementów (np.separatory to oddzielania programów) Reszta opcji jest zawarta w ustawieniach paska (domyślnie jako ikona napasku lub jeśli usunęliśmy to będzie w omawianym menu) jego funkcje są dobrze zrozumiałe, więc nie będziepotrzeby tłumaczenia.

Usuwanie kosza z pulpitu - Domyślnie program RocketDock udostępnia ikonę kosza. Jeśli często jej używamy,możemy sobie pozwolić na usunięcie jej z pulpitu. Tylko jest jedno ale... jak to zrobić? Standardowo nie możemyusunąć ikony kosza. Można natomiast to zrobić małą sztuczką:1. Kliknij na klawiaturze skrót klawiaturowy Windows+R. W nowym oknie wpisujemy Gpedit.msc. Pojawi się

okno o nazwie "Zasady grupy"2. Klikamy kolejno: Szablony administracyjne-->Pulpit-->Usuń ikonę Kosz z pulpitu i wybieramy opcję Włączono.3.3. Następnie odświeżamy pulpit lub jeśli nie ma efektu, to resetujemy kompter. Gotowe!Przemieszczanie paska zadań - Mała sztuczka, pozwalająca na bezkolizyjne przestawianie RocketDock'a pomiędzybokami ekranu:1.1. Aby przestawić pasek zadań w inne miejsce, kliknij PPm w puste miejsce paska i odhacz "zablokuj pasek zadań"2.2. Teraz możesz premieścić pasek w zadań pomiędzy bokami, przeciągając go w odpowiednie miejsce.Alternatywa: Warto nadmienić że systemy Windows posiadają taką samą funkcję jak ww. RocketDock. Dzięki tej wskazówce nie będziesz musiał już mieć dodatkowego programu do tego i przy okazji zmniejszając użycie zasobów systemowych - na przykład choć wydaje się że RocketDock jest szybki to zużywa ok. 15 MB RAM. Ten systemowy pasek jest wliczany do usługi Explorer.exe i jakoś niespecjalnie zwiększa jego "wagę" (a wręcz przeciwnie - każda ikonka na pulpicie zawsze zwiększa ilość konsupcji procesu, gdyż każda ikona jest operowana oddzielnie). Jak to

Personalizacja 24

zrobić, zostało pokazane tutaj [8].

Zmiany graficzne

1. Pobieramy, instalujemy i uruchamiamy program IconTweaker. Aby skorzystać z już wbudowanych w programiezestawu ikon, wybieramy ten który nas interesuje i klikamy na przycisk Apply

2. Jeśli chcemy wyróżnić ważny dla nas folder, klikamy na bordową ikonę folderu w prawym górnym rogu aplikacjii wciskamy na Browser for folder...

3. Wyszukujemy teraz ten folder który chcemy zmienić i klikamy Change...-->Open... i poszukujemy ikony. Jeślitakowej nie mamy, poszukajmy odpowiednich w internecie

Wygaszacz ekranuW latach 80-tych monitory budowało się z innych modeli kineskopów, które wytwarzały nie tylko bardzo szkodliwedla oczu promieniowanie (Istniał w tamtych czasach tylko standard jakości MGR który był zbyt łagodny jak nadzisiejsze czasy) ale także w kineskopach z tamtego czasu przy dłuższym naświetlaniu bezczynności komputerapewne fragmenty się wypalały. Dlatego wynaleziono w tych "promiennych" czasach wygaszacze ekranu, by chronićmonitor przed uszkodzeniem. I przetrwały do dziś, jako dekoracyjny element.1. Aby zmienić domyślny wygaszacz, kliknij na pulpicie PPM->Właściwości->Wygaszacz ekranu.2.2. Z listy wybieramy interesujący nas wygaszacz i klikamy podgląd. Jeśli nam pasuje, klikamy OK3.3. Jeśli nam standardowe motywy do nas nie przemawiają, możemy wykorzystać te które są dostępne w internecie.

Pasek zadańOprócz samego upiększenia tego elementu Windows, możemy za pomocą niewielkich programów, utrzymywaćporządek na nim.

Dodajemy funkcjonalności

minimalizacja okien do zasobnika systemowego

1. Pobierz [9] i zainstaluj program TrayIt!.2. Główne okno programy gasimy. Następnie, gdy będziemy chceli jakąś aplikację załączyć do zasbobnika

systemowego, kliknij Prawym Przyciskiem Myszy na przycisk minimalizacji i wybierz opcję "Place in systemtray".

3.3. Aby ponownie wywołać schowany w zasobniku okno (niekoniecznie, żeby się minimalizowało tam znowu),klikamy PPM na aplikację z zasobnika systemowego i odhaczamy "place in system tray".

Przemieszczanie programów na pasku zadań

Taskbar Shuffle to darmowa aplikacja przeznaczona do zarządzania aplikacjami znajdującymi się na pasku zadań.Dzięki metodzie przeciągnij i upuść użytkownik posiada możliwość przemieszczania aplikacji, podobnie jak to mamiejsce z panelami w większości przeglądarek. Dodatkowo podobne przemieszczanie jest możliwe z ikonkamidostępnymi w zasobniku systemowym. Aplikacja jest w zasadzie bezosbługowa - pobierasz [10], instalujesz,uruchamiasz i możesz się cieszyć nową funkcjonalnością.

Personalizacja 25

Menu start

Automatycznie do menuod czasu instalacji systemu Windows w menu start wiele mogło się zmienić od naszej działalności. Kiedy to siędzieje? Np. gdy instalujemy nowy program to jest dodawany do menu start jego skrót lub folder. Jednakże: Jeśliprzede wszystkim do używania skrótów nadaje nam się pulpit i tylko w sporadycznych momentach korzystamy zuruchamiania programów menu start w celu wygody, możemy je tak posprzątać, aby można było szybciej dostać siędo konkretnych pozycji.1. kliknij na PPM Start i wybierz pozycję Otwórz. Dzięki temu będziemy mogli układać menu w postaci folderów.2.2. Utwórz nowy folder o zbiorczej nazwie np. Multimedia3.3. Następnie wejdź do folderu konkretnej aplikacji i wybierz "wytnij" a potem "wklej" do folderu który wcześniej

utworzyliśmy.4.4. Gdy już skończymy, wypadało by posprzątać foldery z nazwami producenta. zaznaczamy wszystkie takie pliki

(za pomocą CTRL+A lub przy wciśniętym CTRL) klikamy PPM i wybieramy pozycję "usuń".

Inne

BumpTopProgram zmienia (zamiast tapety) pulpit z 2D na trójwymiarowe przestrzenne środowisko pracy - wygląda jakprawdziwe biurko. Można wieszać na widocznych ścianach, nasze zdjęcia, notatki czy pokazy slajdów, środekbiurka uprzątnąć jak zwykłe papiery (układać w sterty) i wiele, wile więcej. Wszystko to jednak nie zmieniapodstawowej funkcji zwykłego pulpitu - czyli uruchamianianie, przesuwanie, i usuwanie skrótów.Instalacja

1. ściągamy program [11] i uruchamiamy instalator2. Klikamy next-->I agree->wybieramy dysk gdzie ma się zainstalować i kliknąć next->install. Potem po

zainstalowaniu, klikamy Finish3.3. Program uruchomi się automatycznie.4.4. Pojawi się komunikat czy to ma być wersja PRO lub Free. Wybieramy Free. wersja PRO, posiada tylko

nielimitowaną liczbę karteczek, i wersje pokazywania ułożonych na kupce plików "Flip page" - reszta bezograniczeń)

5. Funkcje programu znajdziesz w tym wideo [12]

3DNAProgram bardziej zaawansowany od BumpTopa. BumpTop imituje prawdziwe biurko - natomiast program 3DNArobi zupełnie coś innego: Zmienia pulpit w przestrzenne środowisko nie tylko jako samo 3D, ale jako taki jakby naszwłasny "domek". Jest tak naprawdę tylko nakładką na standardowy pulpit, ale wrażenie może być imponujące.1. Program ściągamy [13], instalujemy i uruchamiamy tak jak zostało powyżej napisane2.2. Program będzie trochę się ładował. Pojawi się to co wcześniej mówiliśmy, nasz wirtualny świat. Poruszamy się

podobnie jak w grze komputerowej - zmieniamy pozycję kursorami i latami spacją. Wszystkie inne funkcjedostępne są w menu

Personalizacja 26

DźwiękJeśli mamy kartę dźwiękową i głośniki, często słyszymy przez nie wiele komunikatów systemowych - np.ostrzeżenie, informację, błędy. Standardowo są one krótkie i dla niektórych... się mogły znudzić. Aby to zmienić,musisz mieć ww. elementy (karta i głośnik) i jeśli chcemy aby te dźwięki zastąpić słowami - mikrofon. Do dzieła!1. Podłączmy mikrofon do komputera i włączmy program do edycji dźwięku np. AudaCity [14].2.2. Klikamy na czerwone kółeczko w programie i mówimy swoją kwestię. po zakończeniu, klikamy na przycisk

dwóch prostokątów.3.3. Jeśli na przykład jest za duża cisza w nagraniu na końcu, zaedytujmy w naszym programie.4.4. Gdy mamy już wszystkie pliki z naszym nagraniem (lub z internetu), przechodzimy do ich ustawienia w

systemie:1. Panel sterownia-->dźwięki i urządzenia Audio i przechodzimy do zakładki dźwięki2. Wybieramy konkretne zdarzenie (np. logowanie do systemu) i klikamy na przycisk Przeglądaj. Robimy tak z

pozostałymi.3.3. Wreszcie, kiedy mamy już skończoną własną wersje schematu dźwiękowego, klikamy na zapisz jako...

Przypisy[1] http:/ / pl. wikibooks. org/ wiki/ Microsoft_Windows/ Obs%C5%82uga_Windows#Przenoszenie_plik. C3. B3w[2] ftp:/ / ftp. komputerswiat. pl/ UpiekszanieSystemu/ Tapety/ Juggler/ Juggler. zip[3] ftp:/ / ftp. komputerswiat. pl/ UpiekszanieSystemu/ Tapety/ Wally/ WallySetup-2. 4. 1. exe[4] http:/ / www. youtube. com/ watch?v=STY3oTctHD0[5] http:/ / i. download. idg. pl/ fannef/ f4ca5745b863201892763bc494197747/ 4db10314/ / vol2/ w95/ uzupelnienia/ pcworldkomputer/

pcwDreamScreen/ pcwDreamScreen. zip[6] http:/ / stardock-fences. softonic. pl/[7] http:/ / rocketdock. softonic. pl/[8] http:/ / www. youtube. com/ watch?v=U62kFB9AdqY[9] ftp:/ / ftp. komputerswiat. pl/ UpiekszanieSystemu/ zasobnik/ TrayIt/ trayit_4_6_5_5. exe[10] http:/ / nerdcave. webs. com/ downloads/ ts2. 5_setup. exe[11] http:/ / bumptop. softonic. pl/[12] http:/ / www. youtube. com/ watch?v=eqcmPJ-oVL0[13] http:/ / 3dna-desktop. en. softonic. com/[14] http:/ / audacity. softonic. pl/

Aktualizacja komputera 27

Aktualizacja komputera

System jak nowy

Sprawdzanie aktualizacji1. Kliknij menu start→mój komputer (PPM)→właściwości→zakładka "aktualizacje automatyczne"2.2. Jeśli chcesz wybierać komponenty do instalacji wybierz opcję "powiadom mnie". Jeśli nie chcesz głębszej

integracji w ten proces, wybierz inną opcję (po za wył. aktualizacje) i podaj godzinę rozpoczęcia pobierania iinstalowania aktualizacji

Ręczne pobieranie aktualizacjiZazwyczaj same aktualizacje krytyczne nie wystarczą. Czasami potrzeba ich więcej.1.1. Uruchom przeglądarkę internetową IE - tylko za jej pomocą zainstalujesz aktualizacje, gdyż jest ona ściśle

związana z systemem.2.2. Uruchom stronę update.microsoft.com . Jeśli nie mamy wtyczki ActiveX, pojawi się stosowny komunikat.

Zgadzamy się a jego instalację. Inny wypadek to także potwierdzenie komunikatu "Internet Explorer - informacjeo zabezpieczeniach" klikamy na przycisk "uruchom"

3.3. Ujawni się nowa strona z przyciskami "Expresowa" i "niestandardowa". Pierwszy, pozwala na aktualizacjebardzo podobną do wskazówki powyżej. Nie do końca nam o to chodzi, więc wybieramy niestandardowąprocedurę.

4.4. Strona poprosi o "aktualizację" systemu by móc ją wykonać. W praktyce chodzi o sprawdzenie legalnościoprogramowania. Zgadzamy się na wszystko i brniemy dalej...

5.5. Po chwili zobaczysz listę aktualizacji.

Aplikacje na czasieXp został wyprodukowany w 2001 roku. Ta odległa data odbija się na wbudowanych fabrycznie programów. Są onepo prostu zdezaktualizowane. Sprawdzenie każdej aplikacji z osobna czy aby przypadkiem nie ma nowszej wersji,jest czasochłonne. Lepiej będzie, jeśli zaprzęgamy do tego program, który to sam sprawdza. W naszej książceopiszemy program Update Checker:1.1. Pobieramy, instalujemy i uruchamiamy program. By wykonał za nas tą robotę (jest w miarę dokładny,

przeszukuje cały dysk - rzadko, ale zdarza się że wykrywa aplikacje których nie mamy w komputerze np.pozostawione instalatory) klikamy na jego ikonkę w zasobniku systemowym PPM i wybieramy opcję"przeskanuj"

2.2. Po chwili pojawi się dymek z informacją ile programów wymaga aktualizacji, także do wersji beta. Klikamyponownie na ikonkę w tray'u LPM, to odeśle nas do strony internetowej z wynikami.

3.3. Możemy je ściągnąć klikając na ikonkę pobierania.Inne programy tego typu to np. Update star, który wykonuje takie badania na bieżąco.

Zabezpieczenia 28

ZabezpieczeniaZ powodu licznych luk wyłapywanych przez programistów tworzący wirusy komputerowe, często sama aktualizacjasystemu i jego programów nie wystarczy - na przykład program może się przedrzeć przez nieaktualizowanebiblioteki systemowe (w przeciwieństwie do linuksa, one są aktualizowane tak jak cała reszta systemuoperacyjnego). Aktualizować ich nie można, ponieważ Microsoft tego nie robi. Na te i owe "luki" wypełniadodatkowe oprogramowanie - antywirusowe, ochraniające nasze dane na komputerze, sieć i inne.

Antywrisusy, Antyspyware, AntymalwareInstalacja jednego z tych podstawowych programów, pozwala na skuteczną obronę przed szkodnikami. Czym sięone różnią?• Antywirus - zwalcza wirusy komputerowe• Antyspyware - zwalcza programy szpiegujące• Antymalware - zwalcza inne Złośliwe oprogramowanie

Inne czynności•• Aktywacja lub instalacja firewalla.•• jak wcześniej, instalacja programu zabezpieczającego.•• instalacja najnowszych łatek ze strony Windows Update - najlepiej ściągniętych i zapisanych na CD jeszcze przed

instalacją - np. Komputer Świat 24/2011.•• Korzystanie z najnowszych wersji programów - w wypadku IE i kilku innych, najlepiej wymiana ich, gdyż

nowsze wersje nie są już przeznaczone dla XP•• odebranie wszystkim użytkownikom logującym się do systemu praw administratora (tylko Windows XP)

Skanery antywirusowe onlineSkaner to najstarszy i najprostszy sposób ochrony antywirusowej. Ich działanie polega na wyszukiwaniu określonejsekwencji bajtów w ciągu danych. Nie istnieje jednak taki antywirus, który by bezbłędnie sprawdził czy ściągniętyprzez nas plik jest aby na pewno wirusem, a wręcz często nawet mogą podać fałszywy alarm. Tym zajęciem zajmująsię właśnie skanery online, gdzie za pomocą jednej strony możemy przeskanować dany plik przez wieleantywirusów. Poniżej znajdziesz kilka przydatnych skanerów:• Vir Scan [1] - skanuje pliki do 20 MB przez 36 programów antywirusowych.• Virus Total [2] - Skanuje pliki do 20 MB przez 43 programy. Ponadto pozwala sprawdzić daną witrynę pod kątem

zawirusowania.• jotti [3] - Skanuje pliki do 25 MB, przez 19 różnych programów.Istnieją też osobne skanery, dostarczane przez producentów programów antywirusowych.

Gdy już nic nie pomagaCombofix to specjalistyczne narzędzie, którego zwykle używa się w ostateczności - jeśli twój guru prosi o log zcombofixa, nie daj się zaskoczyć i wtedy przeczytaj ten poradnik! Ale najpierw:

Uwaga!Podczas działania narzędzia nie dekoncentruj programu, gdyż musi być maksymalnie skupiony. Najlepiej przed skanowaniem wyłącztakże antywirusa, bo on może zakłócić proces a potem uszkodzić system!

Teraz możesz zacząć działać:

Zabezpieczenia 29

1. Najpierw pobierz program [4]

2.2. Uruchom go.3.3. Jeśli pojawi się komunikat z przyciskiem OK, to znaczy że się nie posłuchałeś i nie wyłączyłeś tego antywirusa!

Zrób to teraz.4.4. Czekaj cierpliwie aż program skończy działanie - może się w tym czasie dziać dziwne rzeczy, ale nie przejmuj

się, bo to normalne.5.5. Raz się może pojawić komunikat o punkcie przywracania systemu. Kliknij Tak i nic w tym czasie dalej nie rób6.6. Po wyłączeniu się programu samoistnie, jego rozważania na temat twojego komputera zapisał na dysku C pod

nazwą "ComboFix.txt". Wyślij go swojemu guru7.7. Jeśli twój guru da Ci w odpowiedzi plik .txt, to znaczy że to są informacje dla Combofixa co ma zrobić w

komputerze. Nawet pliku nie czytaj, po prostu przeciągnij na ikonkę programu.

Przypisy[1] http:/ / www. virscan. org/[2] http:/ / www. virustotal. com/[3] http:/ / virusscan. jotti. org/ pl[4] http:/ / combofix. com. pl/

RejestrRejestr systemu Windows to centralna baza konfiguracyjna systemu. Jej zadanie jest podobne do funkcji kataloguetc w systemach Linux, Unix. Przechowywane tam są informacje o konfiguracji sprzętowej komputera, konfiguracjisystemu, konfiguracji i ustawieniach indywidualnych użytkowników systemu oraz programów, ustawienia lokalnezainstalowanych programów. Docelowo rejestr został stworzony w celu zastąpienia używanych wcześniej plikówINI.Rejestr systemu przechowywany jest w systemach Windows w plikach z rozszerzeniem DAT. Dla systemówWindows 95, Windows 98, Windows 98SE są to pliki USER.DAT oraz SYSTEM.DAT.

Programy do edycji rejestruRegedit - podstawowe narzędzie do pracy z rejestrem, firmy Microsoft, dostarczany wraz z systemem operacyjnym(Windows 95,98,Me, NT, XP, 2000, 2003). Program standardowo znajduje się w katalogu z zainstalowanymsystemem Windows (np. C:\Windows). Uruchomienie programu następuje poprzez bezpośredni dostęp do programuw katalogu gdzie został umieszczony lub poprzez wywołanie jego z polecenia Uruchom z Menu Start

Kliknąć przycisk Start->Wybrać polecenie Uruchom->Wpisać w okienku słowo:regedit->Zatwierdzić uruchomienieprzyciskiem: OK

Program Regedit działa w dwóch trybach: w środowisku graficznym GUI oraz w trybie zwanym wierszem poleceńlub trybem konsoli.

Rejestr 30

Kopia zapasowaPrzed rozpoczęciem edycji kluczy i wartości w rejestrze zalecane jest utworzenie kopii zapasowej całości rejestru.Dokonuje się tego poprzez skopiowanie plików rejestru w dodatkową lokalizację (katalog inny od źródłowego).Począwszy od Windows Millennium wprowadzono Przywracanie systemu, które w przypadku awarii systemupozwala na przywrócenie wcześniejszego, pozbawionego błędów rejestru.

Budowa rejestru

HKEY_CLASSES_ROOTKategoria HKEY_CLASSES_ROOT (HKCR) została zachowana jedynie dla zgodności z Rejestrem Windows 3.x --w rzeczywistości jest jedynie wskaźnikiem (aliasem) do klucza kategorii HKLM. Informacje rejestracyjne plików idla OLE, jakie większość programów dodaje do Rejestru przy instalacji, przechowywane są w kluczuHKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Classes.

HKEY_CURRENT_USERHKEY CURRENT USER (HKCU) to alias podgałęzi klucza Rejestru HKEY_USERS, odnoszącej się doużytkownika właśnie zalogowanego na komputerze. Informacje tu zawarte to między innymi ustawienia pulpitu czymenu Start oraz ustawienia zainstalowanych programów.

Reguła Skalskiego

Można również ustawić domyślne ścieżki plików tymczasowych TEMP oraz TMP. Z tych ustawień korzysta wieleprogramów, w związku z czym należy zwrócić szczególną uwagę, by wskazany tam folder istniał w chwililogowania danego użytkownika.Domyślnie są to ścieżki: %USERPROFILE%\Ustawienia lokalne\Temp

HKEY_LOCAL_MACHINEKategoria HKEY_LOCAL_MACHINE (HKLM) zawiera informacje o konfiguracji komputera, niezależne od tego,który z użytkowników z niego korzysta i jakiego oprogramowania używa. Są w nim również gromadzone dane owszystkich urządzeniach kiedykolwiek dołączonych do systemu, nawet jeżeli nie są w nim już obecne.• HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Class\{4D36E972-E325-11CE-BFC1-08002bE10318}\00xx

zawiera parametry konfiguracyjne wszystkich interfejsów sieciowych obecnych w systemie, kluczNetworkAddress zawiera wartość typu string odpowiadającą adresowi MAC danego interfejsu, zmieniając tęwartość możemy ustalić dowolny adres MAC dla konkretnej karty sieciowej, przy czym nie wszystkie karty isterowniki pozwalają na modyfikowanie adresu fizycznego MAC, zatem w takim przypadku pomimo zmienionejwartości klucza NetworkAddress, rzeczywisty adres karty pozostanie zgodny z fabrycznym.

•• HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\MountedDevices zawiera informacje o znanych woluminach (partycjach)i pod montowanych /od montowanych dyskach ( lub napędach cd/dvd )

np.:- klucze podmontowanego dysku ( dysk C: ) :

"\\??\\Volume{488d8441-e711-11dd-bb15-806d6172696f}"=hex:b8,05,ec,0e,00,e6,10,\

05,04,00,00,00

"\\DosDevices\\C:"=hex:b8,05,ec,0e,00,e6,10,05,04,00,00,00

zwróć uwagę że wartości obu kluczy są takie same- klucz od montowanego dysku ( nie dostępny w systemie)

Rejestr 31

"#{124c806e-e78b-11dd-a0f0-a514a46f5c84}"=hex:b8,05,ec,0e,00,7e,00,00,00,00,00,\

00

brak wtedy klucza \\DosDevices\\X: a ciąg \\??\\Volume w nazwie klucza woluminu zastąpił znak #W wypadku zamiany litery przypisanej dyskowi systemowemu i innemu dyskowi (np.: dysk C [systemowy] będziepod montowany jako D, a dysk D jako C), modyfikując litery dysków w nazwach kluczy zaczynających się od\\DosDevices\\ nożna naprawić systemModyfikacje można dokonać także w wypadku nie uruchamiającego się sytemu, posługując się innym systememnp.: LiveCD i aplikacja edytującą rejestr, posiadająca funkcjonalność czytania i zapisu rejestru jako pikówznajdujących się na dysku systemowym ( nie koniecznie C ) w katalogu \WINDOWS\system32\config

HKEY_USERSKategoria HKEY_USERS (HKU)zawiera indywidualne ustawienia dla każdego z zarejestrowanych użytkownikówkomputera. Klucz ten stanowi bazę odtworzeniową dla klucza HKEY CURRENT USER.

HKEY_CURRENT_CONFIGHKEY_CURRENT_CONFIG (w skrócie HKCC) przechowuje informację z bieżącą konfiguracją sprzętową.

Ustawienia systemowe poprzez edycję RejestruJedną z podstawowych przyczyn ręcznej edycji / modyfikacji rejestru jest dostosowanie systemu. Znajdziemy tamszereg opcji do których nie ma dostępu z poziomu aplikacji GUI.

AutostartWpisy w Rejestrze. Jest kilka kluczy, w których można zrobić wpisy automatycznie uruchamiające:•• HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Run - uruchamia po zalogowaniu

się do bieżącego profilu użytkownika.•• HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunOnce - j.w., ale wpis jest

kasowany przed uruchomieniem, więc program jest uruchamiany tylko raz. ¹•• HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Run - uruchamia niezależnie od tego,

kto się zaloguje.•• HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunOnce - j.w., ale wpis jest

kasowany przed uruchomieniem, więc program jest uruchamiany tylko raz. ¹•• HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunOnceEx - ten klucz nie jest

udokumentowany przez Microsoft, ale najprawdopodobniej działa tak samo jak klucz RunOnce . Klucz ten jestużywany w procesie instalacyjnym Microsoft Virtual Java Machine (Wirtualna Maszyna Javy instalowana zInternet Explorerem).

•• HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunServices - uruchamia w tle, gdypojawia się okienko logowania, albo na tym etapie bootowania, gdy logowanie jest wyłączone. Windows NT nieużywa tego klucza.

•• HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunServicesOnce - j.w., ale wpis jestkasowany przed uruchomieniem, więc program jest uruchamiany tylko raz. ¹

¹ Te klucze są kasowane przed uruchomieniem, chyba że na początku linii poleceń będzie wykrzyknik, wtedy wpisjest kasowany po uruchomieniu.

Usługi 32

UsługiChoć tego nie widzimy, nawet przy całkowicie czystym pulpicie system wykonuje bardzo dużo pracy. W tle ciąglepracuje kilkanaście aplikacji oraz procesów, dla których istnieje jedna nazwa: usługi. Zarządzanie nimi będziewłaśnie tematem niniejszego rozdziału.

Czym jest usługa?Większość aplikacji uruchamiamy w systemie operacyjnym ręcznie i obsługujemy za pomocą pewnego rodzajuinterfejsu. Istnieje jednak pewna grupa programów całkowicie automatycznych, które potrafią wykonywać swojąpracę bez naszej ingerencji. Ich zadaniem jest najczęściej monitorowanie stanu systemu oraz zagrożeń lubudostępnianie pewnych zasobów innym użytkownikom i aplikacjom. Takie aplikacje i procesy nazywamy usługami.Usługi obecne są jedynie w systemach z gałęzi NT, tj. Windows NT, 2000 oraz XP a także windows 2003 server.Dostępne w systemie narzędzie administracyjne jest bardzo wygodne i umożliwia sprawowanie kontroli nadaktualnie pracującymi w tle aplikacjami.Oprócz usług będących częścią systemu operacyjnego, w ten sam sposób mogą pracować firewalle oraz antywirusy(niestety także wirusy). Jest on także preferowany przez programy-serwery, np. Apache (WWW).

Zarządzanie usługamiNarzędzie zarządzania usługami zlokalizowane jest w Panelu Sterowania w pozycji "Narzędzia administracyjne" podnazwą "Usługi".Menedżer usług jest listą wszystkich usług zainstalowanych aktualnie w systemie. Pokazany jest przy nich ichaktualny status, sposób uruchamiania oraz opis, co dana usługa robi. Z powodu długości najczęściej nie będziemieścić się on w kolumnie. Aby uzyskać go w przystępniejszej formie, klikamy na daną usługę, a pełen opis pojawiasię na lewo od listy.Po kliknięciu prawym przyciskiem na wybranej usłudze, możemy wykonać na niej kilka operacji, m.in. uruchomićją, zatrzymać albo zrestartować. Wybór opcji "Właściwości" spowoduje ukazanie się okna, w którym możemymodyfikować wszystkie parametry działania wybranej usługi. Na pierwszej zakładce widać ścieżkę do aplikacjiobsługującej daną usługę oraz przyciski do jej uruchamiania bądź zatrzymywania. Jeżeli usługa jest wyłączona,możemy w wierszu "Parametry" sprecyzować dodatkowe parametry jej uruchomienia.Na zakładce "Logowanie" określane są procedury bezpieczeństwa. Normalnie usługi uruchamiane są na prawachaktualnie zalogowanego użytkownika, tj. mają dostęp do tych samych plików i folderów, co on. Wybierając pozycję"To konto", wskazujemy użytkownika, w imieniu którego dana usługa ma się bezwzględnie uruchamiać. Dziękitemu może uzyskać dostęp do danych niedostępnych dla zalogowanych użytkowników. Opcja ta przydaje się, jeżelistanowisko komputerowe jest współużytkowane przez wielu ludzi posiadających na nim własne konta. Podobnie, jakw systemach z rodziny Unix, możemy wtedy utworzyć dedykowanych użytkowników specjalnych dla każdej z usługi dać im dostęp do katalogów, których one potrzebują. Dzięki temu zwiększymy bezpieczeństwo, ponieważ nietrzeba ich będzie udostępniać także kontom osób fizycznych, które mogą uszkodzić znajdujące się w nich dane.W pewnych sytuacjach usługi mogą generować błędy. Jeżeli komputer ma być uruchomiony możliwie jak najdłużejlub też całą dobę, możemy skorzystać z trzeciej zakładki ("Odzyskiwanie"), aby ustalić, jakie akcje ma podejmowaćsystem operacyjny w wypadku stwierdzenia błędów w działaniu usługi. Dostępne akcje to:• Nie podejmuj żadnej akcji - błąd jest ignorowany.• Uruchom usługę ponownie - restartuje usługę. Dodatkowe parametry definiują, po ilu minutach od stwierdzenia

kłopotów ma być dokonany restart oraz kiedy wykonywać czyszczenie licznika błędów.

Usługi 33

• Uruchom program - w sekcji "Uruchamianie programu" możemy ustalić, jaka aplikacja ma się uruchomić wodpowiedzi na błąd usługi. Aby dołączyć do komendy startowej liczbę błędów, zaznaczamy pole "Dołącz liczbębłędów na końcu wiersza polecenia".

• Uruchom ponownie komputer - restart całego stanowiska. Klikając na aktywny przycisk "Opcje ponownegouruchamiania komputera" ustalamy, po jakim czasie restart ma być wykonany oraz jaka wiadomość ma byćwysyłana do pozostałych komputerów w sieci. Możemy za jej pomocą powiadomić innych, że nasze stanowiskobędzie chwilowo nieczynne z powodu problemów z działaniem jednej z usług.

Dobra konfiguracja działających w systemie usług jest szczególnie istotna, kiedy dany komputer pełni bardzo istotnąrolę, np. w systemie informatycznym firmy (serwer danych/usług). Powinien wtedy automatycznie reagować napojawiające się problemy oraz zapewniać większy poziom bezpieczeństwa poprzez wydzielenie usługomspecjalnych użytkowników o odpowiednich prawach.

Przeżyć zawieszenieZawieszenie komputera w systemach Windows, jest powszechnym zjawiskiem. Czasami można odzyskać albo nie.Nieodwracalnym błędem jest np. BSoD i jego pojawienie oznacza zazwyczaj utratę danych. Jednak mniejsza awarianie oznacza równie tego samego. Większość takich zamrożeń można wtedy rozwiązać.

Rodzaje zawieszeńZazwyczaj najprostsze, jest czasami mylone z zawieszeniem. Przykład: Mamy uruchomionych masę programów.Jeden z nich się zamraża, nie dając nic zrobić. Dopiero po jakimś czasie się "odblokowuje" i jest znowu gotowy dopracy. Te zawieszenie to zazwyczaj "zamyślenie" systemu (lub procesora), jest to jeden z normalnych objawów(rzadziej, ale zdarza się takie zamyślenie także na Linuksach.)Niekiedy zdarza się coś bardziej poważnego, i aplikacja zawiesza się na stale (poznać można po mniejszym hałasiedysku twardego i innych elementów, lub po mniejszej intensywności zapalania się kontrolki na obudowiekomputera) Wtedy uruchamiamy magiczną trójkę - CTRL+ALT+DEL. Często przywraca stabilność. Jednakzakończmy zawieszony program przez zakładkę procesy, a nie aplikacje, bo ten drugi nie zamyka programu od razu.Inny problem to zamrożenie lub pojawienie się BSoD'u. Ten pierwszy nie pozwala nam ruszać myszką czyczymkolwiek, a kiedy zdarzy się nam to w przypadku gier - pojawia się przeraźliwy dźwięk z gry (który powtarza 1sekundową frekwencję). Nastomiast ten drugi, pokazuje niebieskie tło z białymi literami w tle. W obu przypadkach,trzeba zresetować komputer by przywrócić mu życie.

Po zawieszeniuPo ponownym uruchomieniu komputera z zawieszenia, użytkownik zauważy jedno - utracił swoje dane, (późniejomówimy jak nie dochodziło do takich sytuacji). Dla komputera może być to groźniejsze - czasem są uszkadzanepliki systemowe.

AutozapisAby w przyszłości nie dochodziło do utraty danych przez zawieszenie, możemy się tym uchronić, stosując autozapisdanych. Inaczej mówiąc, program będzie co określoną liczbę minut zapisywał naszą pracę w programem. Warunekjeden: przedtem musimy wskazać lokalizację pliku, chociaż niektóre programy potrafią w przypadku awarii,uruchomić ostatnio edytowany projekt jeśli w jakiś nieoczekiwany sposób go przerwano.

Bibliografia 34

Bibliografia• Instalacja - Kamil Scheicht [1]

• Obsługa Windows, O programach - Windows dla seniora, Ringier Axel Springer Polska ISBN978-83-7558-950-4 - Opracowanie zbiorowe

Przypisy[1] http:/ / www. youtube. com/ watch?v=Pp2v5-JABr8

Optymalizacja systemu Windows XP

< Okładka

Wstęp1.1. Wstęp2.2. Dla autorów3.3. WinXP - bardziej konfigurowalny, niż sądziłeś

1.1. Praca z rejestrem2.2. Tweaki

4.4. Usuwanie niebezpiecznych śmieci - podstawowe czynności5.5. Instalacja6.6. Na początek...

Uruchamianie i zamykanie1.1. Uruchamianie i zamykanie

1.1. BootLoader2.2. Autostart programów3.3. Zamykanie

2.2. Rozwiązywanie problemów

Urządzenia i usługi1.1. Pamięć wirtualna2.2. Ustawienia urządzeń3.3. Przydzielenie zasobów pamięci4.4. Przydzielenie zasobów procesora5.5. Włączenie DMA6.6. Indeksowanie dysków7.7. Omówienie usług systemu Windows XP8.8. Wyłączamy niepotrzebne usługi

Optymalizacja systemu Windows XP 35

Dodatki•• Najczęściej popełniane błędy•• Optymalizacja popularnych programów

• OpenOffice - moduł z podręcznika OpenOffice•• Java•• Firefox•• Flash Player

•• Bibliografia

Źródła i autorzy artykułu 36

Źródła i autorzy artykułuOkładka  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=194402  Autorzy: Karol Karolus, Kompowiec2, Przemub

Microsoft Windows NT  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=195086  Autorzy: Cathy Richards, Kabexxxior, Karol Karolus, Kompowiec2, Przemub, 8 anonimowych edycji

Wstęp  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=186718  Autorzy: Kompowiec2, Lethern, Przemub, 2 anonimowych edycji

Przygotowania do reinstalacji  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=190267  Autorzy: Kompowiec2, Sebada11, 1 anonimowych edycji

Instalacja Windows XP  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=190266  Autorzy: Kompowiec2, Pavroo, Sebada11, 1 anonimowych edycji

Instalacja Windows Vista i 7  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=183495  Autorzy: Kompowiec2

Co się dzieje przy starcie  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=195815  Autorzy: Kompowiec2, Sebada11

Pierwszy rzut oka na system  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=189261  Autorzy: CommonsDelinker, Kompowiec2, Przemub, 1 anonimowych edycji

Programy Windows XP  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=190270  Autorzy: Kompowiec2, Pavroo, Sebada11, 1 anonimowych edycji

Programy Windows Vista  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=184724  Autorzy: Kabexxxior, Kompowiec2

Programy Windows 7  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=184708  Autorzy: Kabexxxior

Programy Windows 8  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=184710  Autorzy: Kabexxxior

O programach  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=191699  Autorzy: Karol Karolus, Kompowiec2, Przemub

Personalizacja  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=183299  Autorzy: Karol Karolus, Kompowiec2, 1 anonimowych edycji

Aktualizacja komputera  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=186719  Autorzy: Kompowiec2, Lethern, 1 anonimowych edycji

Zabezpieczenia  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=184519  Autorzy: Kompowiec2

Rejestr  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=183318  Autorzy: Daveed93, Derbeth, DrJolo, Kj, Kompowiec2, Lethern, MonteChristof, Ori0n, Piotr, Prasuk historyk, Sblive,Stimoroll, Warszk, 48 anonimowych edycji

Usługi  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=183319  Autorzy: Akira, Cathy Richards, Kompowiec2, Krzysiu Jarzyna, Lethern, Piotr, Zyx, 5 anonimowych edycji

Przeżyć zawieszenie  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=190402  Autorzy: CommonsDelinker, Kompowiec2, Liteman

Bibliografia  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=183315  Autorzy: Kompowiec2

Optymalizacja systemu Windows XP  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?oldid=195932  Autorzy: Adrian17, Karol Dąbrowski, Karol Karolus, Kompowiec2, Lethern, Lewico,MonteChristof, Pavroo, Przemub, Różowy Floyd, 12 anonimowych edycji

Źródła, licencje i autorzy grafik 37

Źródła, licencje i autorzy grafikImage:Windows NT logo.svg  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Windows_NT_logo.svg  Licencja: Public Domain  Autorzy: Artem Karimov, Codename Lisa, Dedalus,J.delanoy, Jayarathina, Jjupiter100, Mads Ren`ai, Mike.lifeguard, VarnentGrafika:100%.svg  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:100%.svg  Licencja: Public Domain  Autorzy: SiebrandGrafika:50%.svg  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:50%.svg  Licencja: Public Domain  Autorzy: SiebrandGrafika:Fairytale messagebox info.png  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Fairytale_messagebox_info.png  Licencja: GNU Lesser General Public License  Autorzy:Amada44, Anime Addict AA, Bayo, Dake, Jon Harald Søby, Mapmarks, Rocket000, ZooFariPlik:POST P5KPL.jpg  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:POST_P5KPL.jpg  Licencja: Public Domain  Autorzy: AMIPlik:POST2.png  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:POST2.png  Licencja: Public Domain  Autorzy: Oona Räisänen/Mysid (this PNG)Plik:ReactOS screenshot.png  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:ReactOS_screenshot.png  Licencja: GNU General Public License  Autorzy: http://hacktolive.org/Plik:Ubuntu 10.04 ooowriter.png  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Ubuntu_10.04_ooowriter.png  Licencja: GNU General Public License  Autorzy: pavrooGrafika:Nuvola apps important.svg  Źródło: http://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Plik:Nuvola_apps_important.svg  Licencja: GNU Lesser General Public License  Autorzy: Bastique

Licencja 38

LicencjaCreative Commons Attribution-Share Alike 3.0//creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/