TRANSPORT TRANSPORT INTERMODALNYINTERMODALNY

Magdalena PiorunMagdalena Piorun

Jolanta CetnarJolanta Cetnar

Gr. 3Gr. 3

GENEZA TRANSPORTU GENEZA TRANSPORTU INTERMODALNEGOINTERMODALNEGO

Lata 50-teLata 50-te Pojawia się koncepcja tzw. Pojawia się koncepcja tzw. przewozów przewozów bezpośrednichbezpośrednich

Lata 60-teLata 60-te Poszukiwano nowych rozwiązań, Poszukiwano nowych rozwiązań, przewoźnicy różnych gałęzi w porozumieniu ze przewoźnicy różnych gałęzi w porozumieniu ze spedytorami, zaczęli oferować usługi, których warunki spedytorami, zaczęli oferować usługi, których warunki były oparte na spedytorskich konosamentach na były oparte na spedytorskich konosamentach na przewóz kombinowany;przewóz kombinowany;

Lata 60/70-te Lata 60/70-te Podjęto działania na rzecz ujednolicenia Podjęto działania na rzecz ujednolicenia warunków przewozu kombinowanego. Usprawnieniu warunków przewozu kombinowanego. Usprawnieniu uległy przede wszystkim czynności ładunkowe i uległy przede wszystkim czynności ładunkowe i organizacyjne, zmienia się również technika transportu;organizacyjne, zmienia się również technika transportu;

Lata 80-te Lata 80-te Pojawiają się nowe tendencje w rozwoju Pojawiają się nowe tendencje w rozwoju systemów transportowych, ukierunkowane ku idei systemów transportowych, ukierunkowane ku idei kompleksowych usług transportowych.kompleksowych usług transportowych.

PŁASZCZYZNY INTEGRACJI PŁASZCZYZNY INTEGRACJI TRANSPORTU TRANSPORTU

INTERMODALNEGOINTERMODALNEGO

techniczno-technologicznatechniczno-technologiczna– przystosowanie środków – przystosowanie środków transportu z różnych gałęzi oraz urządzeń transportu z różnych gałęzi oraz urządzeń przeładunkowych i manipulacyjnych do obsługi tej przeładunkowych i manipulacyjnych do obsługi tej samej, zunifikowanej jednostki ładunkowej,samej, zunifikowanej jednostki ładunkowej,

organizacyjnaorganizacyjna– jeden operator obejmuje pieczę nad – jeden operator obejmuje pieczę nad całym procesem transportowym,całym procesem transportowym,

dokumentacyjnadokumentacyjna– jeden dokument transportowy na – jeden dokument transportowy na całą trasę dostawy,całą trasę dostawy,

cenowacenowa – podobne lub takie same zasady kwotowania – podobne lub takie same zasady kwotowania cen za przewóz jednostki ładunkowej środkami różnych cen za przewóz jednostki ładunkowej środkami różnych gałęzi transportu aż do przedkładania klientowi jednej gałęzi transportu aż do przedkładania klientowi jednej stawki obejmującej cały proces dostawy,stawki obejmującej cały proces dostawy,

prawnaprawna – jeden kontrakt obejmujący cały proces – jeden kontrakt obejmujący cały proces transportowy wraz z jednolitym systemem regulacji i transportowy wraz z jednolitym systemem regulacji i odpowiedzialności.odpowiedzialności.

Transport kombinowany:Transport kombinowany: przewóz przewóz ładunku środkami transportowymi co ładunku środkami transportowymi co najmniej dwóch gałęzi transportu.najmniej dwóch gałęzi transportu.

Transport łamanyTransport łamany:: ma miejsce wówczas, ma miejsce wówczas, gdy są zastosowane co najmniej dwa gdy są zastosowane co najmniej dwa środki transportowe, ale pochodzące z środki transportowe, ale pochodzące z tej samejtej samej gałęzi transportu. gałęzi transportu.

Transport bezpośredniTransport bezpośredni:: oznacza przewóz oznacza przewóz ładunku od miejsca nadania do miejsca ładunku od miejsca nadania do miejsca odbioru odbioru jednymjednym środkiem transportu środkiem transportu przez przez jednego jednego przewoźnika. przewoźnika.

Międzynarodowy transport intermodalnyMiędzynarodowy transport intermodalny:: oznacza przewóz towarów przy użyciu co oznacza przewóz towarów przy użyciu co najmniej dwóch najmniej dwóch różnych różnych gałęzi transportu na gałęzi transportu na podstawie umowy o przewóz intermodalny z podstawie umowy o przewóz intermodalny z miejsca położonego w jednym kraju, gdzie towar miejsca położonego w jednym kraju, gdzie towar przejął w pieczę operator transportu przejął w pieczę operator transportu intermodalnego do oznaczonego miejsca intermodalnego do oznaczonego miejsca przeznaczenia położonego w innym kraju.przeznaczenia położonego w innym kraju.

4 ISTOTNE ELEMENTY 4 ISTOTNE ELEMENTY TRANSPORTU TRANSPORTU

INTERMODALNEGOINTERMODALNEGO

Konieczność użycia środków co Konieczność użycia środków co najmniej dwóch gałęzi,najmniej dwóch gałęzi,

Konieczność wystąpienia tylko jednej Konieczność wystąpienia tylko jednej umowy o przewóz,umowy o przewóz,

Konieczność wystąpienia tylko jednego Konieczność wystąpienia tylko jednego wykonawcy odpowiedzialnego za wykonawcy odpowiedzialnego za przebieg dostawy towaru,przebieg dostawy towaru,

Konieczność zjednostkowania ładunku.Konieczność zjednostkowania ładunku.

KLASYFIKACJA KLASYFIKACJA TRANSPORTU TRANSPORTU

INTERMODALNEGOINTERMODALNEGO ze względu na zasięg:ze względu na zasięg:

przewozy krajowe,przewozy krajowe, przewozy międzynarodowe,przewozy międzynarodowe, przewozy kontynentalne,przewozy kontynentalne, przewozy międzykontynentalne,przewozy międzykontynentalne,

ze względu na rodzaj użytych ze względu na rodzaj użytych jednostek ładunkowych:jednostek ładunkowych: przewozy kontenerów,przewozy kontenerów, przewozy naczep,przewozy naczep, przewozy nadwozi wymiennych,przewozy nadwozi wymiennych, przewozy samochodów ciężarowych,przewozy samochodów ciężarowych, przewozy pojemników specjalnych,przewozy pojemników specjalnych,

ze względu na charakter użytych ze względu na charakter użytych środków transportowych:środków transportowych: przewozy szynowo-drogowe,przewozy szynowo-drogowe, przewozy drogowo-morskie,przewozy drogowo-morskie, przewozy drogowo-lotnicze,przewozy drogowo-lotnicze, przewozy szynowo-drogowo-morskie,przewozy szynowo-drogowo-morskie, przewozy szynowo-drogowo-lotnicze,przewozy szynowo-drogowo-lotnicze, przewozy szynowo-drogowo-rzeczne,przewozy szynowo-drogowo-rzeczne,

ze względu na charakter operatora:ze względu na charakter operatora: transport bezpośredni – operatorem jest transport bezpośredni – operatorem jest

przewoźnik główny,przewoźnik główny, transport pośredni – operatorem jest transport pośredni – operatorem jest

przewoźnik pomocniczy,przewoźnik pomocniczy,

ze względu na liczbę dysponentów/właścicieli środków transportowych: transport jednopodmiotowy, transport wielopodmiotowy,

ze względu na sposób ustalania cen i odpowiedzialności: transport jednolity, transport odcinkowy.

INFRASTRUKTURA INFRASTRUKTURA PUNKTOWAPUNKTOWA

TERMINALE KONTENEROWETERMINALE KONTENEROWEElementy bazy kontenerowej Elementy bazy kontenerowej

w porcie morskim:w porcie morskim: nabrzeże,nabrzeże, place przeładunkowo-place przeładunkowo-

składowe,składowe, brama dla pojazdów brama dla pojazdów

samochodowych, samochodowych, kolejowe stanowisko kolejowe stanowisko

przeładunkowe,przeładunkowe, magazyn zbiorczo-rozdzielczy, magazyn zbiorczo-rozdzielczy, centrum dyspozycyjno-centrum dyspozycyjno-

kontrolne, kontrolne, stanowisko do mycia i stanowisko do mycia i

czyszczenia kontenerów oraz czyszczenia kontenerów oraz warsztat.warsztat.

Do urządzeń przeładunkowych i Do urządzeń przeładunkowych i manipulacyjnych portowej bazy manipulacyjnych portowej bazy kontenerowej zaliczamy:kontenerowej zaliczamy:

- suwnice bramowe nadbrzeżne,- suwnice bramowe nadbrzeżne,

- samojezdne suwnice torowe,- samojezdne suwnice torowe,

- suwnice bramowe szynowe,- suwnice bramowe szynowe,

- wozy podnośnikowe czołowe i boczne,- wozy podnośnikowe czołowe i boczne,

- wozy podsiębierne,- wozy podsiębierne,

- żurawie kontenerowe.- żurawie kontenerowe.

Do urządzeń przeładunkowo Do urządzeń przeładunkowo manipulacyjnych w terminalach manipulacyjnych w terminalach lądowych należą:lądowych należą:

- samojezdne suwnice bramowe - samojezdne suwnice bramowe torowe,torowe,

-- suwnice bramowe jezdniowe, suwnice bramowe jezdniowe,

- - samojezdne żurawie,samojezdne żurawie,

- - uniwersalne wozy podnośnikowe uniwersalne wozy podnośnikowe czołowe do obsługi nadwozi czołowe do obsługi nadwozi wymiennych, naczep i kontenerów.wymiennych, naczep i kontenerów.

SUWNICESUWNICE

ŻURAWIEŻURAWIE

WÓZ PODSIĘBIERNY I WÓZ PODSIĘBIERNY I PODNOŚNIKOWY PODNOŚNIKOWY

CZOŁOWYCZOŁOWY

TERMINALE SZYNOWO-TERMINALE SZYNOWO-DROGOWEDROGOWE

Terminale lądoweTerminale lądowe znajdują się w pobliżu węzłowych stacji znajdują się w pobliżu węzłowych stacji

kolejowych, między którymi regularnie kursują kolejowych, między którymi regularnie kursują pociągi towarowe,pociągi towarowe,

w przypadku przewozów wykonywanych w przypadku przewozów wykonywanych techniką RoLa nie są wykorzystywane żadne techniką RoLa nie są wykorzystywane żadne urządzenia przeładunkowe, gdyż pojazdy urządzenia przeładunkowe, gdyż pojazdy samochodowe same wjeżdżają na wagony po samochodowe same wjeżdżają na wagony po pochylni przystawionej do ostatniego pochylni przystawionej do ostatniego (pierwszego) wagonu,(pierwszego) wagonu,

naczepy siodłowe można załadować na wagony naczepy siodłowe można załadować na wagony w sposób poziomy (wykorzystując ciągnik w sposób poziomy (wykorzystując ciągnik manewrowy) lub pionowy (wykorzystując manewrowy) lub pionowy (wykorzystując dźwig szynowy lub samojezdny)dźwig szynowy lub samojezdny)

Terminal PKP w Terminal PKP w Małaszewiczach ma Małaszewiczach ma stałe połączenia m.in. z stałe połączenia m.in. z Bałtyckim Terminalem Bałtyckim Terminalem Kontenerowym w Gdyni, Kontenerowym w Gdyni, portami w Antwerpii i portami w Antwerpii i Rotterdamie, Rotterdamie, uczestniczy w uczestniczy w transporcie transporcie kombinowanym nadwozi kombinowanym nadwozi wymiennych na trasie wymiennych na trasie Duisburg-Małaszewicze Duisburg-Małaszewicze (przeładunek z (przeładunek z wagonów na wagonów na ciężarówki)-kraje WNPciężarówki)-kraje WNP

Jednostki ładunkowe w polskich Jednostki ładunkowe w polskich terminalach to głównie konteneryterminalach to głównie kontenery

Wyposażenie standardowe to suwnice Wyposażenie standardowe to suwnice bramowe o udźwigu 30-50 ton. Słabym bramowe o udźwigu 30-50 ton. Słabym punktem krajowych terminali jest brak punktem krajowych terminali jest brak

urządzeń do przeładunku naczep urządzeń do przeładunku naczep samochodowychsamochodowych

Terminale promoweTerminale promoweprzeładunek jest nieskomplikowany, samochody ciężarowe przeładunek jest nieskomplikowany, samochody ciężarowe oraz ciągniki z naczepami wjeżdżają same na promy przez oraz ciągniki z naczepami wjeżdżają same na promy przez furtę rufową i wyjeżdżają przez furtę dziobową (lub odwrotnie)furtę rufową i wyjeżdżają przez furtę dziobową (lub odwrotnie)

TERMINALE LOGISTYCZNETERMINALE LOGISTYCZNECentra logistyczneCentra logistyczne

służą do obsługi obrotu towarowegosłużą do obsługi obrotu towarowego są zlokalizowane przede wszystkim na zapleczu są zlokalizowane przede wszystkim na zapleczu

wielkich aglomeracji miejsko-przemysłowych, w wielkich aglomeracji miejsko-przemysłowych, w pobliżu portów morskich lub dużych węzłów pobliżu portów morskich lub dużych węzłów kolejowychkolejowych

wykorzystywane przede wszystkim do kształtowania wykorzystywane przede wszystkim do kształtowania optymalnych łańcuchów zaopatrzenia i zbytuoptymalnych łańcuchów zaopatrzenia i zbytu

to rozbudowane obiekty dysponujące przede to rozbudowane obiekty dysponujące przede wszystkim magazynami, powierzchniami składowymi wszystkim magazynami, powierzchniami składowymi oraz urządzeniami przeładunkowymi i oraz urządzeniami przeładunkowymi i manipulacyjnymimanipulacyjnymi

dokonuje się w nich składowania i dystrybucji dokonuje się w nich składowania i dystrybucji materiałów, surowców oraz wyrobów gotowych, a materiałów, surowców oraz wyrobów gotowych, a także wykonuje się czynności związane z także wykonuje się czynności związane z pakowaniem, znakowaniem itp. Odpowiednio pakowaniem, znakowaniem itp. Odpowiednio przygotowane partie towarów są dostarczane do przygotowane partie towarów są dostarczane do zakładu produkcyjnego bądź też do sieci detalicznych zakładu produkcyjnego bądź też do sieci detalicznych lub hurtowych.lub hurtowych.

Udziały form przewozów intermodalnych w Polsce

1% 16%

83%

Naczepy Nadwozia wymienne Kontenery

INFRASTRUKTURA INFRASTRUKTURA LINIOWALINIOWA

PRZEWOZY LĄDOWE PRZEWOZY LĄDOWE ((linie kolejowe, drogi linie kolejowe, drogi kołowe)kołowe)

muszą zapewnić szybki i bezpieczny transport ładunkówmuszą zapewnić szybki i bezpieczny transport ładunków linie kolejowe powinny być przystosowane do szybkości równej 120 linie kolejowe powinny być przystosowane do szybkości równej 120

km/h i być w dobrym jakościowo stanie technicznym, km/h i być w dobrym jakościowo stanie technicznym, zapobiegającym wstrząsom i przechyłom w czasie jazdyzapobiegającym wstrząsom i przechyłom w czasie jazdy

dobry jakościowo stan techniczny jest wymagany również w dobry jakościowo stan techniczny jest wymagany również w transporcie drogowym, a szybkość przewozu jest tu wyznaczana transporcie drogowym, a szybkość przewozu jest tu wyznaczana przepisami kodeksów drogowychprzepisami kodeksów drogowych

kłopot sprawiają przejazdy długich i ciężkich pojazdów przez kłopot sprawiają przejazdy długich i ciężkich pojazdów przez ośrodki miejskie- wydłużony czas przewozu, dewastacja nawierzchni ośrodki miejskie- wydłużony czas przewozu, dewastacja nawierzchni ulic- pożądane jest korzystanie z dróg szybkiego ruchu, autostrad i ulic- pożądane jest korzystanie z dróg szybkiego ruchu, autostrad i obwodnicobwodnic

ograniczenia w zakresie dopuszczalnej wysokości pojazdów ograniczenia w zakresie dopuszczalnej wysokości pojazdów drogowych i szynowych stwarzają mosty, wiadukty i tunele oraz drogowych i szynowych stwarzają mosty, wiadukty i tunele oraz sieci elektryczne.sieci elektryczne.

Schemat realizacji przewozów szynowo-Schemat realizacji przewozów szynowo-drogowychdrogowych

Rodzaje transportu kombinowanego Rodzaje transportu kombinowanego droga-kolejdroga-kolej

FAZY ZESTAWIENIA POCIĄGU BIMODALNEGOFAZY ZESTAWIENIA POCIĄGU BIMODALNEGO

A - naczepa z uniesionym pneumatycznie tyłem najeżdża na wózek z adapterem; B - wysunięcie łap i podniesienie kół naczepy; C - przyłączenie drugiego wózka; D - podniesienie łap, naczepa zamienia się w wagon; E - za chwilę cysterna osiądzie na wózku; F - koła w górę i potrzebny jest następny wózek

Pociąg bimodalny zaprojektowany w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Pojazdów Szynowych w

Poznaniu: naczepa siodłowa skrzyniowa (z lewej), wózek wagonowy oraz adaptery

bimodalne (w środku), cysterna (z prawej)

Niskopodwoziowy wagon 602 S typu Rollende Niskopodwoziowy wagon 602 S typu Rollende Landstrasse do przewozu samochodów Landstrasse do przewozu samochodów

ciężarowych, pociągów drogowych i naczep ciężarowych, pociągów drogowych i naczep siodłowych - z Fabryki Wagonów "Świdnica" siodłowych - z Fabryki Wagonów "Świdnica"

S.A.S.A.

PRZEWOZY WODNE PRZEWOZY WODNE ŚRÓDLĄDOWEŚRÓDLĄDOWE

przeszkodą dla trójwarstwowego przeszkodą dla trójwarstwowego piętrzenia kontenerów na barkach jest piętrzenia kontenerów na barkach jest niski prześwit mostów nad kanałami i niski prześwit mostów nad kanałami i dopływami wielkich arterii (potrzebny dopływami wielkich arterii (potrzebny prześwit: 6,7-7,0m)prześwit: 6,7-7,0m)

rzeki i kanały, po których odbywa się rzeki i kanały, po których odbywa się transport kontenerów, muszą mieć transport kontenerów, muszą mieć odpowiednią głębokość i szerokość, odpowiednią głębokość i szerokość, powinny też być żeglowne przez cały rokpowinny też być żeglowne przez cały rok..

CZYNNOŚCI OBSŁUGI WSTĘPNEJ I CZYNNOŚCI OBSŁUGI WSTĘPNEJ I KOŃCOWEJ PROCESÓW TRANSPORTU KOŃCOWEJ PROCESÓW TRANSPORTU

INTERMODALNEGO INTERMODALNEGO

Czynności obsługi wstępnejCzynności obsługi wstępnej odprawa handlowa:odprawa handlowa:→→przygotowanie niezbędnych dokumentów przygotowanie niezbędnych dokumentów

związanych z procesem transportowym: związanych z procesem transportowym: konosament, specyfikacja towarowa, konosament, specyfikacja towarowa, faktura, świadectwo pochodzenia, atesty faktura, świadectwo pochodzenia, atesty kontrolne, jakościowe, świadectwa kontrolne, jakościowe, świadectwa fitosanitarne, kwit zdawczy w przypadku fitosanitarne, kwit zdawczy w przypadku przewozów szynowo-drogowych.przewozów szynowo-drogowych.

odprawa techniczna:odprawa techniczna:

→→podstawienie środka transportu w stanie próżnym lub podstawienie środka transportu w stanie próżnym lub częściowo załadowanym w punkcie ładunkowym,częściowo załadowanym w punkcie ładunkowym,

→→sprawdzenie pod względem zgodności z zapotrzebowaniem sprawdzenie pod względem zgodności z zapotrzebowaniem tzn. wielkości, rodzaju, wewnętrznego wyposażenia,tzn. wielkości, rodzaju, wewnętrznego wyposażenia,

→→sprawdzenie stanu technicznego jednostki sprawdzenie stanu technicznego jednostki intermodalnej,intermodalnej,

→→dodatkowa konserwacja i czynności kontrolne,dodatkowa konserwacja i czynności kontrolne,→→sprawdzenie czy minęła data ważności atestu technicznego sprawdzenie czy minęła data ważności atestu technicznego

kontenera,kontenera,→→sprawdzenie czy kontener jest suchy i czysty,sprawdzenie czy kontener jest suchy i czysty,→→kontrola ilościowa,kontrola ilościowa,→→załadunek ładunku na środek transportowy i jego załadunek ładunku na środek transportowy i jego

zabezpieczenie,zabezpieczenie,→→w przypadku eksportu zgłoszenie towaru do odprawy celnej,w przypadku eksportu zgłoszenie towaru do odprawy celnej,→→powiadomienie odbiorcy celem przygotowania się przez powiadomienie odbiorcy celem przygotowania się przez

niego do odbioru przesyłki,niego do odbioru przesyłki,→→nałożenie plomb,nałożenie plomb,→→wyjazd z punktu ładownego,wyjazd z punktu ładownego,→→zmiana gałęzi transportu – przeładunek.zmiana gałęzi transportu – przeładunek.

Czynności obsługi końcowejCzynności obsługi końcowej

odprawa handlowa:odprawa handlowa:→→wydanie ładunku odbiorcywydanie ładunku odbiorcy→→podpisanie i wydanie wszystkich podpisanie i wydanie wszystkich

dokumentówdokumentów→→rozwiązanie umowy o przewóz.rozwiązanie umowy o przewóz.

odprawa techniczna:odprawa techniczna:→→wyładunek,wyładunek,→→sprawdzenie stanu technicznego ładunku i sprawdzenie stanu technicznego ładunku i

jednostki intermodalnej,jednostki intermodalnej,→→sprawdzenie czy plomby na kontenerach sprawdzenie czy plomby na kontenerach

nie są uszkodzonenie są uszkodzone

ZALETY transportu ZALETY transportu intermodalnegointermodalnego

może się przyczynić do obniżki globalnego może się przyczynić do obniżki globalnego kosztu procesu transportowego, kosztu procesu transportowego,

pozwala zwiększyć liczbę możliwych pozwala zwiększyć liczbę możliwych wariantów przewozowych,wariantów przewozowych,

może się przyczynić do podniesienia jakości może się przyczynić do podniesienia jakości usług: szybkość i terminowość dostawy, usług: szybkość i terminowość dostawy, zwiększona częstotliwość okazji zwiększona częstotliwość okazji załadowczych, zmniejszenie ryzyka załadowczych, zmniejszenie ryzyka uszkodzenia towaru, lepsza dostępność do uszkodzenia towaru, lepsza dostępność do usług transportowych czy też możliwość usług transportowych czy też możliwość jednorazowego przewiezienia większych jednorazowego przewiezienia większych partii ładunku partii ładunku

ASPEKTY HANDLOWO-ASPEKTY HANDLOWO-PRAWNEPRAWNEHistoria:Historia:

lata 60 –telata 60 –te- konwencja CMR – zaproponowana przez Instytut do Spraw konwencja CMR – zaproponowana przez Instytut do Spraw

Ujednolicenia Prawa Prywatnego ( UNIDROIT)Ujednolicenia Prawa Prywatnego ( UNIDROIT)- tzw. Reguły Tokijskie- przedstawione przez Międzynarodowy Komitet tzw. Reguły Tokijskie- przedstawione przez Międzynarodowy Komitet

Morski (CMI)Morski (CMI) 1971 r.1971 r.-- TCM- projekt Konwencji o międzynarodowych kombinowanych TCM- projekt Konwencji o międzynarodowych kombinowanych

przewozach towarówprzewozach towarów 1973 r.1973 r.- Ujednolicone reguły dla dokumentu przewozu kombinowanego Ujednolicone reguły dla dokumentu przewozu kombinowanego

opracowane przez Międzynarodową Izbę Handlu (ICC); w 1975 opracowane przez Międzynarodową Izbę Handlu (ICC); w 1975 nastąpiła nowelizacja dotycząca odpowiedzialności operatora za nastąpiła nowelizacja dotycząca odpowiedzialności operatora za opóźnienia dostawy towaru.opóźnienia dostawy towaru.

1978 r.1978 r.- Reguły Hamburskie- konwencja o przewozie towarów morzemReguły Hamburskie- konwencja o przewozie towarów morzem 1980 r.1980 r.- Konwencja ONZ o międzynarodowym transporcie multimodalnym Konwencja ONZ o międzynarodowym transporcie multimodalnym

( MTC )( MTC ) 1992 r.1992 r.- - Ujednolicone reguły UNCTAD/ICC dla dokumentów transportu Ujednolicone reguły UNCTAD/ICC dla dokumentów transportu

multimodalnego multimodalnego

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ OPERATORAOPERATORA

Dwa główne systemy odpowiedzialności:Dwa główne systemy odpowiedzialności:

1. Jednolita na całej trasie przewozu.1. Jednolita na całej trasie przewozu.

2. Sieciowa.2. Sieciowa.

Sposoby ustalania jednolitych zasad odpowiedzialności:Sposoby ustalania jednolitych zasad odpowiedzialności: Operator przejmuje odpowiedzialność za cały Operator przejmuje odpowiedzialność za cały

transport, zgodnie z przepisami obowiązującymi w transport, zgodnie z przepisami obowiązującymi w określonej gałęzi transportuokreślonej gałęzi transportu

Operator określa własne zasady odpowiedzialności, Operator określa własne zasady odpowiedzialności, inne niż przewidują to przepisy obowiązujące w inne niż przewidują to przepisy obowiązujące w określonej gałęzi transportuokreślonej gałęzi transportu

Limit odpowiedzialności za jednostkę ładunku:Limit odpowiedzialności za jednostkę ładunku: Zależy ona od treści konosamentu czy dokumentu Zależy ona od treści konosamentu czy dokumentu

transportu multimodalnegotransportu multimodalnego

WARUNKI DOSTAW TOWARÓW W WARUNKI DOSTAW TOWARÓW W JEDNOSTKACH ŁADUNKOWYCHJEDNOSTKACH ŁADUNKOWYCH

FCA- franco przewoźnik.... (oznaczone FCA- franco przewoźnik.... (oznaczone miejsce)miejsce)

Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru przewoźnikowi, wyznaczonemu przez towaru przewoźnikowi, wyznaczonemu przez kupującego w oznaczonym miejscu i czasie. Do kupującego w oznaczonym miejscu i czasie. Do jego obowiązków należy dokonanie odprawy celnej jego obowiązków należy dokonanie odprawy celnej towaru w eksporcie. Ryzyko utraty czy towaru w eksporcie. Ryzyko utraty czy uszkodzenia towaru przechodzi ze sprzedającego uszkodzenia towaru przechodzi ze sprzedającego na kupującego w chwili powierzenia towaru pieczy na kupującego w chwili powierzenia towaru pieczy przewoźnika. Od tego momentu kupujący ponosi przewoźnika. Od tego momentu kupujący ponosi też koszty dostawy towaru.też koszty dostawy towaru.

CPT- przewoźne zapłacone do …(oznaczone CPT- przewoźne zapłacone do …(oznaczone miejsce przeznaczenia)miejsce przeznaczenia)Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie i Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie i powierzenie towaru przewoźnikowi oraz zawarcie powierzenie towaru przewoźnikowi oraz zawarcie umowy o przewóz i opłacenie kosztów przewozu umowy o przewóz i opłacenie kosztów przewozu do określonego miejsca przeznaczenia. Ryzyko do określonego miejsca przeznaczenia. Ryzyko utraty czy uszkodzenia towaru przechodzi ze utraty czy uszkodzenia towaru przechodzi ze sprzedającego na kupującego z chwilą sprzedającego na kupującego z chwilą przekazania towaru pierwszemu przewoźnikowi.przekazania towaru pierwszemu przewoźnikowi.

CIP- przewoźne i ubezpieczenie zapłacone do CIP- przewoźne i ubezpieczenie zapłacone do … (oznaczone miejsce przeznaczenia)… (oznaczone miejsce przeznaczenia)Zakres kosztów i obowiązków sprzedającego w Zakres kosztów i obowiązków sprzedającego w porównaniu z CPT jest rozszerzony o konieczność porównaniu z CPT jest rozszerzony o konieczność ubezpieczenia towaru i pokrycia kosztów tego ubezpieczenia towaru i pokrycia kosztów tego ubezpieczenia. Miejsce podziału ryzyka utraty ubezpieczenia. Miejsce podziału ryzyka utraty towaru jest takie, jak w CPT.towaru jest takie, jak w CPT.

EXW- z zakładu… (oznaczone EXW- z zakładu… (oznaczone miejsce)miejsce)Obowiązkiem sprzedającego jest Obowiązkiem sprzedającego jest postawienie towaru do postawienie towaru do dyspozycji kupującego w dyspozycji kupującego w punkcie wydania, przy czym punkcie wydania, przy czym sprzedający nie ma obowiązku sprzedający nie ma obowiązku dokonania odprawy celnej dokonania odprawy celnej towarów przeznaczonych na towarów przeznaczonych na eksport i załadunku towaru do eksport i załadunku towaru do kontenera. kontenera.

DAF-dostarczone za granicę… DAF-dostarczone za granicę… (oznaczone miejsce)(oznaczone miejsce)Do obowiązku sprzedającego Do obowiązku sprzedającego należy postawienie towaru do należy postawienie towaru do dyspozycji kupującego w dyspozycji kupującego w oznaczonym miejscu dostawy na oznaczonym miejscu dostawy na granicy, gdzie na ogół nie granicy, gdzie na ogół nie można dokonać kontroli ładunku można dokonać kontroli ładunku umieszczonego w jednostce umieszczonego w jednostce ładunkowej. W tym miejscu ładunkowej. W tym miejscu następuje podział ryzyka, następuje podział ryzyka, kosztów i obowiązków pomiędzy kosztów i obowiązków pomiędzy kupującego i sprzedającego.kupującego i sprzedającego.

DDU – dostarczone, cło nie opłacone… DDU – dostarczone, cło nie opłacone… (oznaczone miejsce przeznaczenia)(oznaczone miejsce przeznaczenia)

DDP- dostarczone, cło opłacone… DDP- dostarczone, cło opłacone… (oznaczone miejsce przeznaczenia)(oznaczone miejsce przeznaczenia)

Sprzedający ponosi koszty i ryzyko Sprzedający ponosi koszty i ryzyko dostarczenia towaru do miejsca dostarczenia towaru do miejsca przeznaczenia, a przy DDP również przeznaczenia, a przy DDP również dokonania odprawy celnej i opłacenia cła dokonania odprawy celnej i opłacenia cła oraz innych opłat importowych.oraz innych opłat importowych.

UBEZPIECZENIAUBEZPIECZENIA

Przesłanki funkcjonowania ubezpieczeń Przesłanki funkcjonowania ubezpieczeń w transporcie intermodalnym:w transporcie intermodalnym:

Zasady odpowiedzialności operatora Zasady odpowiedzialności operatora przewidują wyłączenia i ograniczenia przewidują wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności w określonych odpowiedzialności w określonych wypadkachwypadkach

Ubezpieczyciel odpowiada za szkodę Ubezpieczyciel odpowiada za szkodę wg sumy ubezpieczenia, podczas gdy wg sumy ubezpieczenia, podczas gdy operator korzysta z kwotowego operator korzysta z kwotowego ograniczenia odpowiedzialności.ograniczenia odpowiedzialności.

RODZAJE UBEZPIECZEŃRODZAJE UBEZPIECZEŃ

Ubezpieczenie ładunku umieszczonego w Ubezpieczenie ładunku umieszczonego w jednostce ładunkowej od ryzyka utraty czy jednostce ładunkowej od ryzyka utraty czy uszkodzenia uszkodzenia ( ubezpieczenie cargo )( ubezpieczenie cargo )

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej gestora jednostek ładunkowych za szkody gestora jednostek ładunkowych za szkody wyrządzone przez kontener osobom trzecim i wyrządzone przez kontener osobom trzecim i ich mieniuich mieniu

Ubezpieczenie samych jednostek ładunkowych Ubezpieczenie samych jednostek ładunkowych przez ich właścicieli (ubezpieczenie casco)przez ich właścicieli (ubezpieczenie casco)

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej operatora przewozów multimodalnych za operatora przewozów multimodalnych za szkody wynikające z nienależytego wykonania szkody wynikające z nienależytego wykonania umowy przewozu.umowy przewozu.

ZAGADNIENIA CELNEZAGADNIENIA CELNE

Konwencja celna dotycząca kontenerów Konwencja celna dotycząca kontenerów ( Custom Convention on Conteiners) z 1972 ( Custom Convention on Conteiners) z 1972 r. (Polska przystąpiła do niej w 1982 r.)r. (Polska przystąpiła do niej w 1982 r.)

Konwencja TIR z 1975 r.Konwencja TIR z 1975 r. Konwencja o wspólnej procedurze Konwencja o wspólnej procedurze

tranzytowej ( WPT)- obowiązująca w Polsce tranzytowej ( WPT)- obowiązująca w Polsce od 1996 r.od 1996 r.

Konwencja o usprawnieniu formalności w Konwencja o usprawnieniu formalności w obrocie towarowym z 1987 r.obrocie towarowym z 1987 r.

Europejski Stowarzyszenie Wolnego Handlu Europejski Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA)(EFTA)

Kodeks celnyKodeks celny

DOKUMENTACJADOKUMENTACJA FIATA Multimodal Transport Bill of Lading (FBL)FIATA Multimodal Transport Bill of Lading (FBL)

Dokument opracowany przez Międzynarodowe Zrzeszenie Dokument opracowany przez Międzynarodowe Zrzeszenie Spedytorów FIATA w 1970 r.- na podstawie którego Spedytorów FIATA w 1970 r.- na podstawie którego spedytor, sam nie wykonując przewozu, przejmuje wobec spedytor, sam nie wykonując przewozu, przejmuje wobec zleceniodawcy obowiązki i odpowiedzialność zleceniodawcy obowiązki i odpowiedzialność przewoźnikówprzewoźników

Obowiązkiem spedytora jest ubezpieczenie swojej Obowiązkiem spedytora jest ubezpieczenie swojej odpowiedzialności cywilnej jako wystawcy FBLodpowiedzialności cywilnej jako wystawcy FBL

Odpowiedzialność spedytora obejmuje okres od przyjęcia Odpowiedzialność spedytora obejmuje okres od przyjęcia towaru w pieczę do chwili jego wydaniatowaru w pieczę do chwili jego wydania

Operator odpowiada za stratę lub szkodę ładunku do Operator odpowiada za stratę lub szkodę ładunku do wysokości wartości, którą ma lub miałby towar w miejscu wysokości wartości, którą ma lub miałby towar w miejscu przeznaczeniaprzeznaczenia

Operator odpowiada także za zwłokę w dostawie towaruOperator odpowiada także za zwłokę w dostawie towaru

Dokumenty elektroniczneDokumenty elektroniczne

EDI (Electronic Data Interchange)- elektroniczny EDI (Electronic Data Interchange)- elektroniczny przekaz danych i informacjiprzekaz danych i informacji

Warunkiem zastąpienia dokumentu przewozowego Warunkiem zastąpienia dokumentu przewozowego przez ekwiwalentny elektroniczny przekaz przez ekwiwalentny elektroniczny przekaz informacji jest zgoda sprzedającego i kupującego informacji jest zgoda sprzedającego i kupującego na komunikowanie się za pomocą środków na komunikowanie się za pomocą środków elektronicznego przekazuelektronicznego przekazu

Drogą elektroniczną nie mogą być przekazywane Drogą elektroniczną nie mogą być przekazywane zbywalne dokumenty transportu multimodalnegozbywalne dokumenty transportu multimodalnego

Dokument przewozowy Dokument przewozowy Intercontainer (ICF)Intercontainer (ICF)

ICF występuje w roli spedytora ICF występuje w roli spedytora Organizuje on transport we współpracy Organizuje on transport we współpracy

przede wszystkim z kolejami przede wszystkim z kolejami Odpowiedzialność ICF zaczyna się od Odpowiedzialność ICF zaczyna się od

przejęcia pieczy nad UTI (intermodalnych przejęcia pieczy nad UTI (intermodalnych jednostek ładunkowych) i kończy po jednostek ładunkowych) i kończy po przyjęciu go bez zastrzeżeń przez odbiorcęprzyjęciu go bez zastrzeżeń przez odbiorcę

ICF odpowiada tylko za udowodnione mu ICF odpowiada tylko za udowodnione mu szkody w czasie wykonywania swoich szkody w czasie wykonywania swoich obowiązkówobowiązków

ListyListy przewozoweprzewozowe

CRM- wykorzystywany w przewozach CRM- wykorzystywany w przewozach szynowo-drogowychszynowo-drogowych

Rolę operatora transportu intermodalnego odgrywa Rolę operatora transportu intermodalnego odgrywa przewoźnik samochodowy, zawiera on ze swoim przewoźnik samochodowy, zawiera on ze swoim klientem umowę o przewóz i dostarczenie ładunkuklientem umowę o przewóz i dostarczenie ładunku

Dla dysponenta ładunku jedynym partnerem jest Dla dysponenta ładunku jedynym partnerem jest przewoźnik samochodowyprzewoźnik samochodowy

CIM- międzynarodowy kolejowy list CIM- międzynarodowy kolejowy list przewozowyprzewozowy

Reguluje stosunki prawne między przewoźnikiem Reguluje stosunki prawne między przewoźnikiem drogowym a towarzystwem przewozów szynowo-drogowym a towarzystwem przewozów szynowo-drogowychdrogowych

WSPÓLNA POLITYKA WSPÓLNA POLITYKA TRANSPORTOWA UETRANSPORTOWA UE

CELE:CELE: Rozwój zintegrowanych Rozwój zintegrowanych

systemów transportowychsystemów transportowych Wykorzystanie Wykorzystanie

najnowszych technologii najnowszych technologii chroniących środowisko chroniących środowisko naturalnenaturalne

Promowanie najbardziej Promowanie najbardziej przyjaznych usług przyjaznych usług transportowychtransportowych

Poprawa jakości usług Poprawa jakości usług transportowych między transportowych między krajami Wspólnoty a krajami Wspólnoty a krajami trzecimikrajami trzecimi

POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE REALIZACJI CELÓW REALIZACJI CELÓW

Wspólne reguły dotyczące transportu międzynarodowego Wspólne reguły dotyczące transportu międzynarodowego do lub z terytorium państwa członkowskiegodo lub z terytorium państwa członkowskiego

Warunki, na jakich przewoźnicy nie mający stałej siedziby Warunki, na jakich przewoźnicy nie mający stałej siedziby w państwie członkowskim mogą świadczyć usługi w państwie członkowskim mogą świadczyć usługi transportowe na terytorium państwa członkowskiegotransportowe na terytorium państwa członkowskiego

Środki zwiększające bezpieczeństwo transportuŚrodki zwiększające bezpieczeństwo transportu Zniesienie wszelkich form dyskryminacji w przypadku Zniesienie wszelkich form dyskryminacji w przypadku

transportu wewnątrz Wspólnoty (m.in.. stosowania transportu wewnątrz Wspólnoty (m.in.. stosowania różnych stawek i warunków transportu w zależności od. różnych stawek i warunków transportu w zależności od. kraju pochodzenia lub przeznaczenia towarów)kraju pochodzenia lub przeznaczenia towarów)

Zakaz nakładania przez państwo członkowskie w zakresie Zakaz nakładania przez państwo członkowskie w zakresie transportu wewnątrz Wspólnoty i warunków przewozu transportu wewnątrz Wspólnoty i warunków przewozu zawierających jakikolwiek element wsparcia lub ochrony zawierających jakikolwiek element wsparcia lub ochrony poszczególnych przedsiębiorstw lub gałęzi transportuposzczególnych przedsiębiorstw lub gałęzi transportu

GŁÓWNE CELE ZAWARTE W BIAŁEJ GŁÓWNE CELE ZAWARTE W BIAŁEJ KSIĘDZEKSIĘDZE

Rewitalizacja koleiRewitalizacja kolei Poprawa jakości usług w transporcie drogowymPoprawa jakości usług w transporcie drogowym Promowanie transportu morskiego i śródlądowegoPromowanie transportu morskiego i śródlądowego Zachowanie równowagi między rozwojem transportu Zachowanie równowagi między rozwojem transportu

lotniczego i środowiskiem naturalnymlotniczego i środowiskiem naturalnym Rozwój transportu intermodalnego i konteneryzacjiRozwój transportu intermodalnego i konteneryzacji Budowa sieci transeuropejskichBudowa sieci transeuropejskich Poprawa bezpieczeństwa na drogachPoprawa bezpieczeństwa na drogach Wdrożenie polityki efektywnych opłat za wysokiej jakości Wdrożenie polityki efektywnych opłat za wysokiej jakości

usługi transportoweusługi transportowe Ukierunkowanie badań i technologii na czysty i efektywny Ukierunkowanie badań i technologii na czysty i efektywny

transporttransport Włączenie się w proces globalizacjiWłączenie się w proces globalizacji Opracowanie średnio- i długoterminowych celów dla Opracowanie średnio- i długoterminowych celów dla

trwałego i zrównoważonego systemu transportutrwałego i zrównoważonego systemu transportu

DZIĘKUJEDZIĘKUJEMY ZA MY ZA UWAGĘUWAGĘ