Teoria praw własności.
description
Transcript of Teoria praw własności.
Teoria praw własności.
Na podstawie: „Property Rigts and Economic Theory: A Survey of Recent Literature” (E.G.Furubotn), „Ownership and the Nature of the Firm” (L.Putterman)
Teoria praw własności
podkreśla znaczenie indywidualnych i transferowalnych praw własności dla efektywnej alokacji zasobów w gospodarce
prawa te są sposobem uwewnętrzniania niekoordynowanych przez rynek efektów zewnętrznych
Prawa własności
dotyczą relacji między ludźmi – pokazują pozycję poszczególnych jednostek
umowy kontraktowe – wymiana praw własności do dóbr
prawa własności a wynik ekonomiczny
Prawa własności
na prawo własności składa się: prawo do korzystania z dobra prawo do wpływu na formę i istotę dobra prawo do częściowego bądź całkowitego zbycia
tych praw wyłączność prawa własności ogranicza
państwo osłabienie praw własności a zachowanie
jednostki
Prywatne prawa własności a alokacja środków im precyzyjniej określone prawa własności,
tym mniejsza niepewność i większa efektywność
rozwój technologiczny i zmiany w produktywności zasobów a prawa własności
WŁAŚCICIELE
Firma pracownicza Właściciel menedżerem Spółki z wieloma udziałowcami Firmy państwowe
Firma pracownicza
Małe środki finansowe udziałowca Problem decyzyjny – rozmycie
odpowiedzialności Brak kontroli menedżerów – wysokie koszty
dla jednostki Kontrolujący są kontrolowani przez
kontrolowanych ;)
Właściciel menedżerem
Optymalna sytuacja Zbieżność celi właściciela i menadżera – ta
sama osoba Motywacja – zarobi jak firma będzie zarabiać Brak kosztów i problemów z niedoskonałością
kontroli
Spółki z wieloma udziałowcami
Większe rozdrobnienie właścicieli wpływa ujemnie na wartość spółki – tak jak przy firmach pracowniczych
Właściciele muszą zarządzać poprzez menadżera
Menedżerowie
Następuje przekazanie praw do zarządzania, kontroli i karania pracowników
Zawsze kierują się własnym interesem, a więc nie zawsze interesem firmy i właściciela
Pokusa zwiększania własnych zarobków kosztem firmy
Większa ilość menedżerów w firmie wywołuje efekt konkurencji
Rynek Menedżerów
Przy małej ilości kandydatów, rosną koszty zatrudniania większej ilości kierowników
Większa ilość menedżerów w firmie wywołuje efekt konkurencji:
Obniżenie kosztów zatrudnienia Zwiększenie wydajności pracy Mniejsza skłonność do nadużyć
Menedżerowie w firmach non profit
Non profit – brak zarobków, co mierzyć
Funkcja urzytecznośći a nie zysku Większe koszty kontroli, przez
niewymierność celi
Firmy państwowe
Bardzo silny właściciel – możliwość niszczenia rynku
Korzystne przepisy Utrudnianie pracy konkurencji Dobro społeczne jako kryterium, rozrost
sztucznych kosztów Silny właściciel, ale nie może dokładnie
kontrolować menedżerów