Dr Małgorzata Ganczar

EPUAPEPUAP

Elektroniczna Platforma Usług Elektroniczna Platforma Usług Administracji PublicznejAdministracji Publicznej

Definicja ustawowa ePUAPu (wejdzie w życie w czerwcu 2010 r.)elektroniczna platforma usług administracji

publicznej - system teleinformatyczny, w którym instytucje publiczne udostępniają usługi przez pojedynczy punkt dostępowy w sieci Internet;

Podstawowe założenia architektoniczne e-PUAP nie zastępuje systemów dziedzinowych (należących do jednostek administracji rządowej i samorządowej) e-PUAP jest dla obywatela bramą (ang. gateway) do świata administracji. Stanowi jednolity interfejs do wszystkich usług udostępnianych publicznie. Jednostkom administracji rządowej i samorządowej e-PUAP udostępnia wspólne usługi, pozwalające na efektywną realizację docelowych funkcji dla obywatela. e-PUAP zawiera katalog usług elektronicznych oferowanych przez jednostki administracji rządowej i samorządowej (oraz sam e-PUAP).

Z tego katalogu mogą korzystać: obywatele (relacja G2C: Government to Citizen)

firmy (relacja G2B: Government to Business) jednostki administracji (relacja G2G: Government to

Government)

Podstawowe założenia architektoniczneNa podstawie projektu Wrota Polski utworzono Elektroniczną Platformę Usług Administracji Publicznej (ePUAP), która jest spójnym i systematycznym programem działań zmierzających do uzyskania pełnej funkcjonalności elektronicznej administracji w Polsce. Realizacja projektu została podzielona na dwa etapy, w ramach których wyodrębniono projekt e-PUAP obejmujący lata 2006-2008 oraz projekt e-PUAP2, który będzie wdrażany w latach 2008-2013. Podstawę formalną i merytoryczną Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej stanowią: Strategie Informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej do roku 2013Program "Wrota Polski", ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, Plany Informatyzacji Państwa na lata 2006 i 2007-2010, w których podstawową rolę integrującą zasoby i systemy

informatyczne administracji publicznej pełni platforma ePUAP.

Podstawowe założenia architektonicznePatrząc na e-PUAP od strony organizacyjno-technicznej stanowi ona wspólną infrastrukturę udostępnienia przez dowolne jednostki administracji publicznej usług publicznych w kanałach elektronicznych w relacjach z obywatelami, przedsiębiorcami i innymi jednostkami administracji publicznej.

Obejmuje w tym znaczeniu także wszelkie mechanizmy koordynacji usług publicznych świadczonych przez kilka podmiotów publicznych. Wdrożenie projektu e-PUAP ma zapewnić bezpieczne, zgodne z obowiązującym prawem przekazywanie informacji i doręczanie dokumentów przez organy administracji publicznej, poprzez zastosowanie usługi identyfikacji i uwierzytelnienia osób, podmiotów i systemów, usługi przekazywania dokumentów z wykorzystaniem legalnych skrzynek elektronicznych, usługi identyfikacji i powiadamiania nadawców i adresatów, uwierzytelnienia przekazywanych dokumentów, potwierdzenia przedłożenia dokumentów, znakowania czasem itd.

OGÓLNA METODYKA WYBORU USŁUG DO WDROŻENIA

Źródło: Analiza zespołu

Długa lista usług do wdrożenia(Około 600 zidentyfikowanych usług)

Długa lista usług do wdrożenia(Około 600 zidentyfikowanych usług)

Wstępna eliminacja usług do wdrożenia• Usługi rekomendowane do wdrożenia

przez UE• Usługi o zaawansowanym stopniu

wdrożenia w innych krajach• Usługi o wysokim potencjale korzyści

lub wysokim stopniu zaawansowania wdrożenia w Polsce

Krótka lista podstawowych usług publicznych (28 usług)

Krótka lista podstawowych usług publicznych (28 usług)

Kolejność usług do wdrożeniaKolejność usług do wdrożenia

Priorytetyzacja usług• Potencjał korzyści • Łatwość wdrożenia

Długa lista usług zawierała• Usługi realizowane w Polsce• Usługi realizowane w innych krajach• Dodatkowe usługi proponowane przez przedstawicieli agencji rządowych• Doświadczenia innych krajów• Doświadczenia lokalnych samorządów• Usługi wdrażane w Polsce• Inicjatywy oddolne lokalnych samorządów

Priorytetyzacja usług do wdrożenia poprzez• Opracowanie analizy potencjalnych korzyści dla urzędów i usługobiorców

(obywatele, przedsiębiorstwa)• Uwzględnienie wzajemnych zależności pomiędzy usługami z uwzględnieniem

usług wspólnych

LISTA PODSTAWOWYCH USŁUG PUBLICZNYCH

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Pośrednictwo pracy

Proces obsługi ubezpieczeń społecznych dla osób fizycznych

Proces zmiany zameldowania

Proces obsługi praw jazdy

Proces obsługi paszportów

Proces obsługi dowodów osobistych

Proces rejestracji/wyrejestrowania pojazdu

Proces uzyskiwania pozwolenia na budowę/rozbiórkę

Proces zgłoszenia zdarzenia na policję

Proces wypożyczenia publikacji z biblioteki

Proces uzyskania wymaganych dokumentów z urzędu stanu cywilnego

Proces składania podania o przyjęcie na studia

Proces umówienia wizyty lekarskiej

Proces obsługi zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych

Proces obsługi zasiłku dla poszukujących pracy

Proces głosowania przez portal internetowy

Proces badania opinii publicznej

Proces obsługi forum publicznego

Proces ubezpieczeń społecznych dla osób fizycznych zatrudnionych przez pracodawcę

Proces rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych

Proces rozliczania podatku VAT

Proces rejestracji działalności gospodarczej

Proces przekazania danych statystycznych do GUS

Proces przekazywania deklaracji celnych

Proces uzyskania zezwoleń i realizacji płatności za korzystanie ze środowiska

Proces obsługi zamówień publicznych

Proces składania deklaracji PIT-11 przez Wrota Polski

PUB.O.2

PUB.O.3

PUB.O.4

PUB.O.5

PUB.O.6

PUB.O.7

PUB.O.8

PUB.O.9

PUB.O.10

PUB.O.11

PUB.O.12

PUB.P.1

PUB.P.2

PUB.P.3

PUB.P.4

PUB.P.5

PUB.P.6

PUB.P.7

PUB.P.8

Usługi dla obywateli

Usługi dla przedsiębiorstw

PUB.O.14

PUB.O.13

PUB.O.17

PUB.O.18

PUB.O.1

PUB.O.15

PUB.O.16

PUB.O.19

PUB.P.9

Rekomendowane przez UE

* Opis ról Wrót Polski w załącznkiu

Źródło:Analiza zespołu

EPUAPEPUAP

Usługi realizowane w ramach e-PUAP

Możemy wyróżnić cztery poziomy dojrzałości usług e-administracji, w zależności od stopnia komunikacji urzędu z obywatelem oraz rodzaju złożoności prowadzonych usług:

1. Poziom Informacyjny – urząd publikuje informacje na stronie www, mieszkańcy przeglądając witryny urzędu na komputerach lub w specjalnych kioskach informacyjnych, uzyskują potrzebne im informacje;

2. Poziom Interakcyjny – użytkownik ma możliwość komunikowania się drogą elektroniczną z pojedynczymi urzędami, lecz urzędy nie zawsze komunikują się drogą internetową z użytkownikiem.

3. Poziom Transakcyjny – użytkownik ma możliwość komunikowania się drogą elektroniczną z pojedynczymi urzędami, a aplikacje urzędów odpowiadają mu elektronicznie;

4. Poziom Integracyjny - portale o określonym przeznaczeniu udostępniają informacje pochodzące z różnych urzędów i umożliwiają realizację transakcji. Systemy wewnętrzne zostały zintegrowane na podstawie dopasowania procesów administracyjnych. Integracja stwarza możliwość dokonania wszystkich czynności niezbędnych do załatwienia danej sprawy urzędowej drogą elektroniczną - od uzyskania informacji, poprzez pobranie odpowiednich formularzy i po ich wypełnieniu odesłanie ich droga internetową (czasami wypełnienie formularzy online na stronie internetowej), aż po uiszczenie wymaganych opłat i otrzymanie oficjalnego zezwolenia, zaświadczenia, decyzji lub innego dokumentu, o który stara się dana osoba.

Usługi realizowane w ramach e-PUAP

Podstawowe usługi oferowane w ramach e-PUAP obejmują swym zakresem m.in.:

1. usługi rejestrowe, dotyczące zintegrowanego dostępu do zasobów informacyjnych administracji publicznej,

2. usługi współpracy przy tworzeniu, publikacji i zarządzaniu rekomendacjami interoperacyjności, dostarczania wzorców referencyjnych i transformacji danych,

3. usługi płatności elektronicznych, pochodzących wprawdzie spoza administracji ale niezbędne z punktu widzenia realizacji zadań publicznych drogą elektroniczną.

Podstawowe założenia architektoniczne

jedn. A

jedn. B

jedn. C

usługii inf.dlaklienta

G2CG2B

usługii inf.dlajedn.

G2G

Obywatel

Firma

Klienciadministra

cji

Platforma centralnainformacyjna – portal, usługowa -

MOST

Jednostkiadministracji

rządowej i samorządowe

j

App 1

App 2

App 3

Usługi przed wdrożeniem e-PUAP

Model przed wdrożeniem e-PUAP. Chaos informacyjny:

• obywatel posiada dostęp do wielu portali dotyczących różnych sfer jego życia (w kontekście e-government)• brak „jednego punktu kontaktu” dla obywatela• wiele podejść do typowych problemów w ramach różnych systemów e-government (uwierzytelnianie, płatności, dostęp do podstawowych danych obywatela itp.)• wykonywanie „tej samej pracy” wielokrotnie (niska efektywność kosztowa)

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA A

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA B

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA C

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA D

Obywatel/ Firma

Usługi po wdrożeniu e-PUAP

Obywatel

e-PUAP

Katalog usług dlaobywatela

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA A

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA A

JEDNOSTKA ADMINISTRACYJNA A

Wykorzystaniewspólnych usług,

wyszukiwanie oferowanych usług

Udostępnienie / przekierowanie

usługdo e-PUAP

Role - podstawowa koncepcja organizacyjna• W jakiej roli występuje e-PUAP w przypadku każdej z usług?• Jakiego rodzaju funkcje i usługi oferują?

Role e-PUAP:Katalog (ang. Directory) – e-PUAP zawiera odnośnik do serwisu internetowego obsługującego daną usługę. e-PUAP pełni rolę portalu internetowego(katalog linków, wyszukiwarka).Bramka (ang. Gateway) – e-PUAP zawiera mechanizmy identyfikacji, autentykacji i autoryzacji obywatela (zaufana strona). Po zalogowaniu się do e-PUAP obywatel ma dostęp do usługi (bez konieczności logowania). Obywatel może bezpośrednio w e-PUAP wypełnić formularz związany z usługą, jednak będzie on przetwarzany w stosownym systemie jednostki administracji.Notyfikator (ang. Notifier) – e-PUAP informuje obywatela o zdarzeniach go dotyczących (np. zaległe podatki, przypomnienie o opłatach). Po zalogowaniu się „klient” e-PUAP otrzymuje zagregowaną informację o „zdarzeniach w administracji, które go dotyczą” (w formie osobistego informatora). e-PUAP odbiera informacje o zdarzeniach od zewnętrznychsystemów (np. resortowych). Koordynator (ang. Coordinator) – e-PUAP nie tylko odbiera informacje o zdarzeniach dotyczących usługi, ale także przesyła je do innych systemów. W ten sposób pozwala na koordynację procesów pomiędzy wieloma rozwiązaniami informatycznymi. Ta rola wymaga najbardziej zaawansowanych mechanizmów.

r o z

w ó

j ( r o a

d m

a p

)

Rola: Katalog

Katalog

jednostka

adm.

jednostka

adm.

jednostka

adm.

odnośniki

Katalog – Wzorzec architektoniczny „katalogu” zakłada agregację danych o odnośnikach, ich aktualizację itp. Architektura może być w całości oparta o mechanizmy portalowe.Wymagany jest standard aktualizacji informacji katalogowych i ewentualnie zawartości. Dopuszczamy kilka poziomów „aktualizacji” – od prostych odnośników wraz z „meta Informacjami”do pobierania opisów za pomocą RSS (zewn.portale umieszczają specyficzne dane dla e-PUAP w formie „czystej informacji”).

Rola: Bramka

Bramka – Wzorzec architektoniczny oparty jest o rozszerzony katalog. W tej roli e-PUAPprzejmuje odpowiedzialność za identyfikację i autentykację obywatela.W szczególności obywatel uzyskuje dostęp do usługi po zalogowaniu się w e-PUAP. Dalej obsługę w całości prowadzą zewnętrzne (np. resortowe) serwisy. Możliwe jest wysłanie danych dotyczących usługi bezpośrednio z e-PUAP (jeśli formularz jest dostępny w e-PUAP).

Bramka

jednostka

adm.

jednostka

adm.

jednostka

adm.

usługi jako odnośniki, lubusługi jako web-service

wywołanie usługiuwierzytelnienie / autoryzacja

Rola: Notyfikator

Notyfikator – Rozszerzenie modelu bramki. W tym modelu e-PUAP odbiera zdarzenia od systemów administracji państwowej wysyłane w określonym formacie. Dla celów informowania obywatela mogą zdarzenia te agregować, priorytetyzować i obrabiać. e-PUAP staje się odbiornikiem informacji, a nie tylko bramką przekazującą zdarzenia na zewnątrz.

Notyfikator

jednostka

adm.

jednostka

adm.

zdarzenia

zdarzenia

oraz modele komunikacjiużywane w poprzednio opisanych

rolach Wrót Polski

Rola: Koordynator

Koordynator – W przypadku „Notyfikatora” e-PUAP pełnił rolę odbiorcy komunikatówod zewnętrznych systemów. Celem była prezentacja obywatelowi najbardziej istotnych dlaniego informacji (dotyczących go osobiście). W przypadku „Koordynatora” wprowadzamymożliwość wysyłania komunikatów do zewnętrznych systemów. e-PUAP staje się brokereminformacyjnym „administracji państwowej”. W żadnym jednak wypadku nie przejmujefunkcjonalności innych systemów (resortowych).

Notyfikator

Koordynator

jednostka

adm.

jednostka

adm.

jednostka

adm.

jednostka

adm.

jednostka

adm.

dwukierunkowakomunikacja pomiędzyjednostkami administracjiz wykorzystaniem e-PUAP

EPUAP - korzyści dla usługobiorców

Oszczędność czasu oraz zwiększenie produktywności - większość tradycyjnych form kontaktu przedsiębiorcy lub obywatela z instytucją publiczną wymaga co najmniej wizyty na poczcie. Kontakt kanałem elektronicznym możliwy jest bez wstawania zza biurka, z domu, z biura, przy zastosowaniu technologii mobilnych również np. w czasie podróży. Zaoszczędzony w ten sposób czas może być wykorzystany w sposób przynoszący przedsiębiorstwu więcej korzyści niż np. czas spędzony z dokumentami na poczcie.

EPUAP - korzyści dla usługobiorców Zapewnienie elastyczności dostępu - kanał elektroniczny może być czynny 24 godziny na dobę przez siedem dni w tygodniu, w święta. Podobnie elastyczny jest pod względem miejsca dostępu. Taka elastyczność pozwala na lepsze gospodarowanie czasem przez przedsiębiorców i obywateli. Szczególne znaczenie ma to dla drobnych przedsiębiorców czy też przedstawicieli wolnych zawodów, którzy “w godzinach pracy” mogą poświęcić swój czas swoim klientom, a sprawy urzędowe załatwiać w bardziej dogodnych godzinach. Również pracownicy dzięki temu mogą załatwiać swoje sprawy urzędowe poza godzinami pracy, nie narażając swoich pracodawców na straty związane z nieobecnością w pracy.

EPUAP - korzyści dla usługobiorców Automatyzacja usług publicznych - tradycyjne formy komunikacji z instytucjami publicznymi, bazujące na papierowym obiegu informacji, zwykle nieustrukturyzowanej znaczące utrudnienie w automatyzacji usług publicznych i to zarówno w zakresie ich świadczenia (po stronie instytucji publicznych), jak również korzystania z nich (po stronie usługobiorców, przede wszystkim przedsiębiorstw). Rozpowszechnienie kanałów elektronicznych otwiera drogę do automatyzacji świadczenia wielu usług, skutkującej dalszym oszczędnościom czasu pracy ludzi po obu stronach (usługodawców i usługobiorców).

EPUAP - korzyści dla usługobiorców

Wstępna weryfikacja błędów - dotychczasowe doświadczenia pokazują, że kolosalną zaletą kanału elektronicznego jest możliwość wstępnej (następującej jeszcze przed wysłaniem dokumentów) weryfikacji przygotowanych przez usługobiorcę dokumentów. Liczne doświadczenia (w tym np. KSI ZUS) pokazują, że kolosalnie zmniejsza to liczbę błędów (pomyłek) w przekazywanych dokumentach.

EPUAP - korzyści dla usługobiorcówMożliwości świadczenia złożonych usług publicznych - platforma ePUAP w sposób ewolucyjny będzie rozszerzała swój katalog usług. Proste usługi publiczne będzie można integrować, i na tej podstawie stworzyć nowe, złożone usługi publiczne. Platformanie przyczyni się do dostarczania jedynie standardowych usług publicznych przeniesionych na platformę elektroniczną, ale także nowych usług, wnoszących pewną wartość dodaną. Przejrzystość usług publicznych - dostęp do usług publicznych w Internecie, w jednym punkcie usprawni łatwość szukania i korzystania z usług oraz umożliwi podmiotom i obywatelom uzyskać lepszy dostęp i udział w procesach administracyjnych i sprawach politycznych.