Szkoła Podstawowa Szkoła Podstawowa im. Wincentego Hipolita Gawareckiego im. Wincentego Hipolita Gawareckiego

w Małej Wsiw Małej Wsi

Dorzuć swoje! Dorzuć swoje!

Atlas zabytków militarnychAtlas zabytków militarnych

Paulina Gawinowska, Dominika Woja, Jakub Białecki, Dawid Majewski

Mazowieckie grody

WstępWstęp

W naszej gminie jest kilka interesujących W naszej gminie jest kilka interesujących zabytków, ale na ten konkurs wybraliśmy zabytków, ale na ten konkurs wybraliśmy pozostałości średniowiecznych grodów z pozostałości średniowiecznych grodów z Wilkanowa i Orszymowa. Znajdują się one Wilkanowa i Orszymowa. Znajdują się one niedaleko naszego miejsca zamieszkania. niedaleko naszego miejsca zamieszkania. Niestety te grody już nie istnieją , ale Niestety te grody już nie istnieją , ale pozostały po nich ślady w postaci kopców i pozostały po nich ślady w postaci kopców i nasypów ziemnych. Niewiele osób pamięta nasypów ziemnych. Niewiele osób pamięta dzisiaj, jaką funkcję pełniły one przed dzisiaj, jaką funkcję pełniły one przed wiekami. Nasza grupa chciała, żeby wiekami. Nasza grupa chciała, żeby przynajmniej uczniowie naszej szkoły wiedzieli przynajmniej uczniowie naszej szkoły wiedzieli trochę więcej o tych dwóch ważnych trochę więcej o tych dwóch ważnych miejscach.miejscach.

Skąd czerpaliśmy informacje?Skąd czerpaliśmy informacje?

Spotkania i rozmowy z mieszkańcami miejscowości, Spotkania i rozmowy z mieszkańcami miejscowości, w których znajdują się grody (niektórzy z nich pamiętali w których znajdują się grody (niektórzy z nich pamiętali jeszcze, że jako dzieci zjeżdżali na sankach z kopca w jeszcze, że jako dzieci zjeżdżali na sankach z kopca w Orszymowie, inni uraczyli nas opowieściami o duchach i Orszymowie, inni uraczyli nas opowieściami o duchach i dziwnych zdarzeniach).dziwnych zdarzeniach).

Spotkania z nauczycielem historii, który opowiedział nam Spotkania z nauczycielem historii, który opowiedział nam o dziejach grodów i udzielił wskazówek, gdzie szukać o dziejach grodów i udzielił wskazówek, gdzie szukać informacji.informacji.

Najważniejsze książki, z których czerpaliśmy wiadomościNajważniejsze książki, z których czerpaliśmy wiadomości::-- Katalog Zabytków Sztuki w PolsceKatalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. X, zesz. 15, 1992, t. X, zesz. 15, 1992- Przybysz K. - Przybysz K. Mazowsze północne od VI do końca XII wieku. Uwagi o osadnictwieMazowsze północne od VI do końca XII wieku. Uwagi o osadnictwie. . Rocznik Muzeum Mazowieckiego w Płocku, zesz. 7, 1975Rocznik Muzeum Mazowieckiego w Płocku, zesz. 7, 1975- Gierlach B. - Gierlach B. Świt MazowszaŚwit Mazowsza. Państwowe Wydawnictwo „Iskry”. Warszawa 1984. Państwowe Wydawnictwo „Iskry”. Warszawa 1984- Przedpełski M. - Przedpełski M. Opis kościoła i parafii Orszymowo. Dodatek do „Miesięcznika Opis kościoła i parafii Orszymowo. Dodatek do „Miesięcznika Pasterskiego”. Pasterskiego”. Płock 1916Płock 1916

Grodzisko w OrszymowieGrodzisko w Orszymowie Grodzisko usytuowane jest na prawym podmokłym brzegu Grodzisko usytuowane jest na prawym podmokłym brzegu

rzeczki Ryksy, 200 m na północ od kościoła, przez rzeczki Ryksy, 200 m na północ od kościoła, przez miejscowych nazywane Kopcem. Według historyków gród miejscowych nazywane Kopcem. Według historyków gród powstawał w XI-XII i XIII wieku. Zapewne był częścią powstawał w XI-XII i XIII wieku. Zapewne był częścią systemu obronnego rozciągającego się wokół Wyszogrodu i systemu obronnego rozciągającego się wokół Wyszogrodu i wraz z kilkoma innymi grodami bronił przed najeźdźcami wraz z kilkoma innymi grodami bronił przed najeźdźcami naszą część Mazowsza. Niestety gród książęcy w 1258 roku naszą część Mazowsza. Niestety gród książęcy w 1258 roku został zdobyty i zniszczony przez księcia Trojnata, a w 1368 został zdobyty i zniszczony przez księcia Trojnata, a w 1368 roku nastąpił ponowny najazd litewski. Zniszczony gród już roku nastąpił ponowny najazd litewski. Zniszczony gród już nigdy nie podźwignął się ze z upadku. Grodzisko stożkowe, nigdy nie podźwignął się ze z upadku. Grodzisko stożkowe, o średnicy około 16 metrów i wysokości 6 metrów ma o średnicy około 16 metrów i wysokości 6 metrów ma zachowane resztki fosy dookolnej i ślady wału. Zapewnie zachowane resztki fosy dookolnej i ślady wału. Zapewnie istniała tu drewniana wieża-stołp wzniesiona na nasypie istniała tu drewniana wieża-stołp wzniesiona na nasypie ziemnym umocniona kamieniami.ziemnym umocniona kamieniami. S Sondażowe badania ondażowe badania archeologiczne przeprowadzono w 1966 roku.archeologiczne przeprowadzono w 1966 roku.Rok później wpisano grodzisko do rejestru zabytków.Rok później wpisano grodzisko do rejestru zabytków.

Zdjęcie grodziska w OrszymowieZdjęcie grodziska w Orszymowie

Grodzisko w WilkanowieGrodzisko w Wilkanowie

Grodzisko wczesnośredniowieczne pod lasem od Grodzisko wczesnośredniowieczne pod lasem od strony Nakwasina jest nazywane Okopem. strony Nakwasina jest nazywane Okopem. Położone jest wśród podmokłych łąk doliny strugi Położone jest wśród podmokłych łąk doliny strugi Ryksy, na jej prawym brzegu. Badania Ryksy, na jej prawym brzegu. Badania archeologiczne prowadzono już w latach archeologiczne prowadzono już w latach siedemdziesiątych XIX wieku z inicjatywy siedemdziesiątych XIX wieku z inicjatywy Aleksandra Przeździeckiego, później badania Aleksandra Przeździeckiego, później badania sondażowe przeprowadzono w latach 1957-58 i sondażowe przeprowadzono w latach 1957-58 i 1966. Gród obronny stożkowy, otoczony wałami 1966. Gród obronny stożkowy, otoczony wałami i fosą, prawdopodobnie był siedziba właściciela i fosą, prawdopodobnie był siedziba właściciela Wilkanowa w XII lub XIII wieku. Obecnie pokrywa Wilkanowa w XII lub XIII wieku. Obecnie pokrywa go zdziczała roślinność.go zdziczała roślinność.W 1967 roku wpisano grodzisko do rejestru W 1967 roku wpisano grodzisko do rejestru zabytków. zabytków.

Zdjęcie grodziska w WilkanowieZdjęcie grodziska w Wilkanowie

Informacje o konkursachInformacje o konkursach WW naszej szkole naszej szkole

zorganizowaliśmy konkurs – zorganizowaliśmy konkurs – pomyśleliśmy, że to dobry pomyśleliśmy, że to dobry sposób na zainteresowanie sposób na zainteresowanie kolegów historią grodów.kolegów historią grodów.

Konkursy składał się z dwóch Konkursy składał się z dwóch części: klasy 1-3 miały za części: klasy 1-3 miały za zadanie wymyśleć i narysować zadanie wymyśleć i narysować jakiegoś ducha, który straszył jakiegoś ducha, który straszył w grodzie. Klasy 4-6 miały w grodzie. Klasy 4-6 miały ułożyć legendę o ułożyć legendę o przedstawionych wcześniej przedstawionych wcześniej grodach. Wszystkie prace grodach. Wszystkie prace bardzo nam się podobały!bardzo nam się podobały!

Rycerz broniący grodu w Orszymowie.

Groźny duch grodu w Wilkanowie według pomysłu drugoklasistki.

Sympatyczny duszek opuszczający gród w Orszymowie.

Fantastyczne straszydło.

Burza nad grodem w Orszymowie.

Najbardziej spodobała się nam ta praca. Wykonał ją nasz kolega z II klasy.Oczywiście nasze grody nie były aż tak rozbudowane.

Różne dziwne i bajeczne stwory.

Fragmenty legendy o Wilkanowie Fragmenty legendy o Wilkanowie wymyślonej przez naszego kolegę z VI wymyślonej przez naszego kolegę z VI

klasyklasy„Dawno temu w obecnej miejscowości Wilkanowo znajdował się gród. Zamieszkiwało go plemię Wilków, ponieważ uważali te zwierzęta za swoje bóstwa. Wojownicy plemienni byli bardzo dobrze wyszkoleni w walce, a mieszkańcy zajmowali się rolnictwem i wytwarzaniem narzędzi…”

„-Stój! Miecz jest mój i to ja zdobędę tron - krzyknął i rzucił się na brata. Obaj walczyli ze sobą zawzięcie. Nagle z korytarza przybiegł wilk i pomógł Geirowi wygrać z bratem.-Dalej, weź go - powiedział wilk wskazując na ostrze. Geir niepewnie podszedł do niego i podniósł go, a miecz, mimo że był wielki, ważył niewiele. Gdy chłopak się odwrócił, wilka już nie było…”

Modele grodów trafią do naszej Modele grodów trafią do naszej izby historii i tradycjiizby historii i tradycji

Taki model grodu wykonał nasz kolega z trzeciej klasy…

…a tak Dawid z naszej grupy wyobraził sobie orszymowską warownię.

Projekty na przyszłośćProjekty na przyszłość

Mamy jeszcze kilka pomysłów związanych Mamy jeszcze kilka pomysłów związanych z grodami w Wilkanowie i Orszymowie. Oto z grodami w Wilkanowie i Orszymowie. Oto propozycje :propozycje :

- Stworzenie małego bractwa rycerskiego.Stworzenie małego bractwa rycerskiego.- Ustawienie tablic informacyjnych w pobliżu Ustawienie tablic informacyjnych w pobliżu

grodów.grodów.- Organizowanie corocznych rajdów Organizowanie corocznych rajdów

szlakiem naszych grodów.szlakiem naszych grodów.

Dawid, Kuba, Paulina i DominikaDawid, Kuba, Paulina i Dominika

Na koniec - Dobre Duchy Na koniec - Dobre Duchy naszych grodównaszych grodów