Systemy zarządzania jakością wg norm serii ISO 9000:2000zkup.mchtr.pw.edu.pl/pom_dyd/ZJN/1_Proces...
Transcript of Systemy zarządzania jakością wg norm serii ISO 9000:2000zkup.mchtr.pw.edu.pl/pom_dyd/ZJN/1_Proces...
Jakub Wierciak
„Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Proces jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Czynniki konkurencyjności
• Jakość
• Cena
• Warunki dostawy
Pojęcia
podstawowe
(Oakland 1992)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Jakość (koń)
„jest mi potrzebny koń...”
(...)
Pojęcia
podstawowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Jakość
• zgodność z wymaganiami
- jeśli klient precyzyjnie przedstawił swoje wymagania
• przydatność użytkowa
- jeśli klient określił funkcje wyrobu
• spełnienie wymagań uzgodnionych z klientem
- jeśli przed zawarciem umowy były prowadzone uzgodnienia
Pojęcia
podstawowe
(QMI 1991)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Jakość
• przydatność użytkowa (Juran)
• stopień spełnienia wymagań odbiorcy;
w wyrobach przemysłowych jakość jest kombinacją jakości
projektu i jakości produkcji (EOQC)
• zespół właściwości i charakterystyk liczbowych wyrobu
lub usługi, które wpływają na ich zdolność
do zaspokojenia potrzeb (ISO 8402:1994)
Pojęcia
podstawowe
(...)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Jakość (grzebień)
- zgodność z wymaganiami
(...)
Pojęcia
podstawowe
niełamliwy?
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Jakość
Jakość - stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości
spełnia wymagania
Pojęcia
podstawowe
(IS0 9000:2000)
Jakość - stopień, w jakim zestaw naturalnych właściwości
spełnia wymagania
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Pętla jakości (ISO 9004:1989)
Pojęcia
podstawowe
Tworzenie projektu/specyfikacjii konstruowanie wyrobu
Zaopatrzenie
Planowaniei rozwój procesu
Produkcja
Kontrola i badania
Pakowaniei przechowywanie
Sprzedażi dystrybucja
Instalowaniei uruchamianie
Pomoc technicznai obsługiwanie
Likwidacja
Marketingi badania rynku
Odbiorca/klient
Producent/dostawca
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Zarządzanie jakością
Zarządzanie jakością - skoordynowane działania
dotyczące kierowania organizacją i nadzorowania
mające na względzie jakość.
Organizacja - grupa ludzi wraz z infrastrukturą,
z przypisaniem odpowiedzialności, uprawnień
i powiązań.
Jakość - stopień, w jakim zestaw naturalnych
właściwości spełnia wymagania.
(ISO 9000:2000)
Pojęcia
podstawowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Podstawowe koncepcje zarządzania biznesem
w ujęciu historycznym (Helman, Głażewska 2000)
Pojęcia
podstawowe
I generacja - struktury cechowe
II generacja - model Taylorowski
III generacja - zarządzanie przez wyniki (MBR)
IV generacja - Company Wide Quality Control
(kompleksowe zarządzanie jakością)
Total Quality Management
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
I generacja – struktury cechowe (Helman, Głażewska 2000)
Pojęcia
podstawowe
• Prosta struktura organizacyjna
• Doskonałość, mistrzostwo jako cel
• Brak instynktu wzrostu
• Właściciel – mistrz
• Przewodzenie jako dominująca funkcja zarządzania
• Kształcenie, doskonalenie jako wartości decydujące
o stylu pracy
• Wysoka efektywność komunikacji we wszystkich
kierunkach
• Dochodzenie do doskonałości u boku mistrza
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
II generacja – model Taylorowski (Helman, Głażewska 2000)
Pojęcia
podstawowe
• Hierarchiczna, wysoka struktura organizacyjna
• Pomnożenie zysków i majątku jako cel
• Silny instynkt wzrostu
• Właściciel – technik, specjalista w danej dziedzinie
• Kontrolowanie jako dominująca funkcja zarządzania
• Posłuszeństwo, prostota, masowość jako wartości
decydujące o stylu pracy
• Komunikacja wyłącznie pionowa z góry do dołu
• Niewykształcona siła robocza, prosty instruktaż
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
III generacja – zarządzanie przez wyniki (Helman, Głażewska 2000)
Pojęcia
podstawowe
• Hierarchiczna, wydziałowa struktura organizacyjna
• Krótkookresowe zyski, realizacja bieżących planów
wydziałów firmy jako cel
• Silny instynkt wzrostu
• Zespół wynajętych specjalistów-menedżerów, zarząd
• Planowanie i organizowanie jako dominujące funkcje
zarządzania
• Rywalizacja, osiąganie wyników w krótkim okresie jako
wartości decydujące o stylu pracy
• Komunikacja lepsza z góry do dołu niż odwrotnie; liczne
zakłócenia w komunikacji poziomej
• Wykształceni pracownicy – specjaliści, szkolenia
kierunkowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
IV generacja – kompleksowe zarządzanie jakością (Helman, Głażewska 2000)
Pojęcia
podstawowe
• Firma jako syntetyczna całość powiązana z otoczeniem
• Wykreowanie mechanizmu organizacji samouczącej się
– potrójna rola każdego elementu organizacji
(odbiorca, dostawca, twórca)
• Ograniczanie losowej zmienności charakterystyk
procesów – realizacja zadań „just in point”
(ściśle na wymiar)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Jakość w Japonii i świecie zachodnim (Juran 1989)
Pojęcia
podstawowe
1950 1960 1970 1980 1990 2000
JAKOŚĆ
(sprzedawalność produktów)
Zachód
Japonia
Rok
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
System zarządzania jakością
System zarządzania jakością - system zarządzania
do kierowania organizacją i jej nadzorowania
w odniesieniu do jakości.
System zarządzania - system ustanawiania polityki i
celów oraz osiągania tych celów.
System - zestaw wzajemnie powiązanych lub
wzajemnie oddziaływujących elementów.
(ISO 9000:2000)
Pojęcia
podstawowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Zapewnienie jakości
Zapewnienie jakości - część zarządzania jakością
ukierunkowana na zapewnienie zaufania,
że wymagania jakościowe będą spełnione.
Wymaganie - potrzeba lub oczekiwanie, które zostało
ustalone, przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe.
(ISO 9000:2000)
Pojęcia
podstawowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Sterowanie jakością
Sterowanie jakością - część zarządzania jakością
ukierunkowana na spełnienie wymagań dotyczących jakości
(ISO 9000:2000)
Pojęcia
podstawowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Kontrola jakości
Kontrola, inspekcja - ocenianie zgodności
przez obserwację i orzecznictwo w połączeniu,
odpowiednio, z pomiarami, przeprowadzeniem badań
lub stosowaniem sprawdzianów
(ISO 9000:2000)
Pojęcia
podstawowe
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Zagadnienia jakości i niezawodności
w projektowaniu (Wierciak 2012)
Pojęcia
podstawowe
Wykład (15 godzin)
Podstawowa wiedza z zakresu zarządzania jakością,
w szczególności na etapie projektowania;
wybrane zagadnienia z zakresu
niezawodności
zaliczenie: 2 kolokwia (30 p.)
Projektowanie (15 godzin)
Elementy systemu zarządzania jakością przy
projektowaniu i wytwarzaniu wyrobów
technicznych
(w powiązaniu z tematami prac dyplomowych)
zaliczenie: opracowane wyniki ćwiczeń (15 p.)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Zagadnienia jakości... - zakres wykładu (Wierciak 2012)
Pojęcia
podstawowe
1. Wprowadzenie
pojęcia podstawowe, zarządzanie jakością - rys historyczny
proces jakości
2. Zarządzanie jakością
struktury organizacyjne, zasady zarządzania jakością, polityka jakości
koncepcja systemów zarządzania wg ISO 9001:2000
interpretacja wybranych wymagań normy
3. Sterowanie procesem projektowania
strategie rynkowe przedsiębiorstw, badania, rozwój, projektowanie
specyfikacja wymagań
model sterowania projektowaniem wg normy ISO 9001:2000
nadzór nad dokumentacją techniczną
4. Eksploatacja obiektów technicznych
cykl życia wyrobu: określenie potrzeb, projektowanie, wytwarzanie, eksploatacja
eksploatacja i jej elementy składowe, strategie eksploatacyjne
modele procesów eksploatacji
5. Użytkowanie urządzeń - wybrane zagadnienia niezawodności
definicja niezawodności
sposoby zwiększania niezawodności na etapie projektowania
modele niezawodności maszyn i urządzeń
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Zagadnienia jakości... - zakres ćwiczeń
projektowych (Wierciak 2012)
Pojęcia
podstawowe
1. Planowanie jakości
2. Identyfikacja procesów. Cele dotyczące jakości
3. Dodatkowe aspekty projektowania
4. Komunikacja w procesie projektowania
5. Analiza FMEA (rodzajów i skutków uszkodzeń)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Zagadnienia jakości... – ocena z przedmiotu (Wierciak 2012)
Pojęcia
podstawowe
punkty z kolokwiów + punkty z ćwiczeń
9
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
„Zagadnienia jakości...” - wykaz źródeł (Wierciak 2002)
Pojęcia
podstawowe
Auditor/Lead Auditor Training Course. Materiały szkoleniowe.
Quality Management International. London 1993
Feigenbaum A.V.: Total Quality Control. 3-rd Edition. McGraw-Hill, Inc. 1991
Jensen F.T, Knudsen L., Larsson Ch.: Koordynator Jakości. Materiały szkoleniowe.
Danish Technological Institute. Kopenhagen 1993
Juran J.M., Gryna F.M.(Jr.): Quality Planning and Analysis. From Product
Development through Use. Second Edition. McGraw-Hill, Inc. 1980
Juran J.M.: Juran on Leadership for Quality. An Executive Handbook.
The Free Press. New York 1989
Menedżer jakości. Praca zbiorowa pod red. J. Bagińskiego. OWPW. Warszawa 2000
Oakland J.S.: Total Quality Management. Butterworth-Heinemann Ltd. Oxford 1992
Priest J. W.: Engineering Design for Producibility and Reliability. Marcel Dekker, Inc.
New York and Basel 1988
Stebbing L.: Quality Assurance. The route to efficiency and competitiveness.
2-nd edition. Ellis Horwood Ltd.1990
Stebbing L.: Quality Management in the Service Industry. Ellis Horwood Ltd. 1990
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Harmonogram zajęć 2012 (Wierciak 2012)
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Trylogia jakości Jurana
• Planowanie jakości
• Sterowanie jakością
• Doskonalenie jakości
(Juran 1989)
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Wykres trylogii Jurana (Juran 1989)
Planowanie jakości Sterowanie jakością (podczas operacji)
20
40
Doskonalenie jakości
Zdobyte doświadczenia
Koszty złej
jakości
Czas 0
0
Nowa strefa sterowania jakością
Chroniczne straty(warunki do doskonalenia)
Pierwotna strefa sterowania jakością
Sporadyczneodchylenie
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Planowanie jakości
1. Określenie, kim są klienci
2. Określenie potrzeb klientów
3. Opracowanie cech produktów,
które odpowiadają potrzebom klientów
3. Opracowanie procesów umożliwiających
wytworzenie przyjętych cech
4. Przeniesienie wynikających stąd planów
na siły wytwórcze
(Juran 1989)
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Sterowanie jakością
1. Ocena rzeczywistych cech jakościowych
2. Porównanie rzeczywistych cech
z celami jakościowymi
3. Działanie na rzecz zmniejszenia różnic
(Juran 1989)
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Doskonalenie jakości
1. Ustanowienie infrastruktury potrzebnej do
zapewnienia rocznego doskonalenia jakości
2. Zidentyfikowanie szczegółowych potrzeb w zakresie
doskonalenia - projekty doskonalenia
3. Ustanowienie dla każdego z projektów zespołu
wykonawców z jasno sformułowaną
odpowiedzialnością
za pomyślne zakończenie
4. Dostarczanie zasobów, motywacji i szkoleń
wymaganych przez zespół, aby mógł on:
- diagnozować przyczyny,
- stymulować ustanowienie środków zaradczych,
- ustanawiać kontrolę zakresu prac.
(Juran 1989)
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Algorytm planowania jakości (Juran 1989)
Identyfikow anie klientów
Wykaz klientów
Rozpoznanie potrzeb
klientów
Tłumaczenie
Wykaz potrzeb klientów (w ich języku)
Potrzeby klientów (w naszym języku)
Rozw ój produktu
Cechy produktu
Rozw ój procesu
Cechy procesu (proces gotowy do produkcji)
Przekazanie do operacji
PO
MIA
RY
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Analiza klientów i sprzedaży (Juran 1989)
Udział
procentowy
100
0
Niewielu
istotnych
Klienci Sprzedaż
Wielu
pożytecznych
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Klasyfikacja klientów
ze względu na sposób użycia wyrobu
1. Przetwórcy
2. Handlowcy
3. Użytkownicy końcowi
3. Społeczeństwo
(Juran 1989)
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Potrzeby
• Stwierdzone i rzeczywiste
• Dostrzeżone
• Kulturowe
• Zabezpieczenia przed niezamierzonym użyciem
(Juran 1989)
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Metody ujawniania potrzeb klienta
• Postawienie się w roli klienta
• Kontakty z klientami
• Badania rynku
(Juran 1989)
... potrzeby klienta są ruchomym celem
Proces
jakości
J. Wierciak: „Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu”
Ćwiczenie 1 – Identyfikacja klientów i ich potrzeb
1. Temat pracy dyplomowej i nazwisko prowadzącego
2. Wyrób (usługa) stanowiąca przedmiot pracy
3. Wykaz klientów
4. Wykaz potrzeb klientów w ich języku
5. Wykaz potrzeb klientów w języku naszej firmy
6. Wymagania techniczne dla wyrobu
(Juran 1989)
Proces
jakości