Job shadowing

Mateřská škola Czeskie przedszkole to miejsce

kształcenia większości (ok. 84%) dzieci w wieku 3-6 lat. Nie jest to obowiązkowa pozycja na edukacyjnej drodze w Czechach, lecz co ciekawe ponad 90% rodziców decyduje się na zapisanie swoich 5-letnich pociech do tej instytucji w roku poprzedzającym rozpoczęcie szkoły podstawowej.

Základní škola

Obowiązek szkolny w Czechach trwa zwykle 9 lat (od 6-go do 15-go roku życia). Szkoła podstawowa w Czechach trwa pięć lat. Rozpoczyna się, gdy dzieci kończą 6 lat, a kończy, gdy mają 11. Základní škola obejmuje także szkołę średnią I stopnia, trwającą trzy lata: od 11 do 15 roku życia. Rodzice mają dowolność przy wyborze szkoły dla dziecka, choć na ogół placówki są zrejonizowane. W klasach koedukacyjnych znajduje się około dwudziestu dzieci. Niektóre, mniejsze gminy, zrzeszają w jednej klasie dzieci w różnym wieku.

Rok szkolny w Czechach rozpoczyna się 1 września, kończy się natomiast pod koniec czerwca roku następnego. Podobnie, jak w Polsce, lekcja trwa 45 minut, a kształcenie odbywa się 5 dni w tygodniu. Poza obowiązkowymi zajęciami, szkoły oferują uczniom opiekę przez cały dzień, a także zajęcia dodatkowe. W pierwszym etapie wszystkie przedmioty prowadzi jeden nauczyciel.

Suma godzin lekcyjnych w tygodniu to odpowiednio między 18-26 w pierwszym etapie nauki i 28-32 w drugim etapie (zwiększanie ich ilości na przestrzeni edukacji dziecka następuje stopniowo). Nauka odbywa się zwykle w godzinach porannych.

Obszary kształcenia Podstawę programową w základni škola i gymnázium jest

Ramowy Program Nauczania dla Kształcenia Podstawowego (RPN KP) zatwierdzony w 2005 roku przez Ministerstwo Edukacji. Na podstawie RPN KP szkoły przygotowują własne szkolne programy nauczania (SPN).

Program ten określa dziewięć głównych obszarów kształcenia, którymi są: Języki i komunikacja językowa, Matematyka i jej zastosowanie, Technologie informacyjno-komunikacyjne, Ludzie i ich świat, Ludzie i społeczeństwo, Ludzie i natura, Kultura i sztuka, Ludzie i zdrowie, Ludzie i świat pracy. Istnieją także tak zwane treści międzyprzedmiotowe, które wchodzą w skład różnych obszarów, np.: Edukacja osobista i społeczna, Edukacja dla demokratycznego obywatelstwa, Edukacja ukierunkowana na myślenie w europejskim i globalnym kontekście, Edukacja wielokulturowa, Nauka o środowisku oraz Nauka o mediach.

Nauczanie języka obcego zaczyna się w trzeciej klasie, chyba, że dyrektor szkoły, w zgodzie z rodzicami, wprowadzi język obcy już w pierwszej klasie. Pierwszeństwo przed innymi językami obcymi ma angielski. Szkoła ma prawo wybrać podręczniki, a nauczyciele sami decydują o metodzie nauczania, zgodnie z propozycjami, zawartymi w programie i z wytycznymi danej szkoły. 

Nauczyciele mogą sami wybierać metody nauczania zgodnie z propozycjami i rekomendacjami zawartymi w programie nauczania i zgodnie z ogólnymi wytycznymi szkoły. Każda szkoła ma prawo sama wybierać podręczniki.

Oceny zamykają się w skali od 1 – 5, gdzie 1 jest najlepszą notą, jaką może uzyskać uczeń (czyli odwrotnie niż w Polsce).

Drugi etap základní školy

Po ukończeniu piątej klasy, dzieci mogą przejść do ośmioletniego gimnazjum albo znaleźć się tam dwa lata później, po ówczesnym zdaniu egzaminu wstępnego, ustalanego przez dyrektora szkoły. W wieku jedenastu lat mogą się też udać także do konserwatorium tanecznego, po egzaminie wstępnym, weryfikującym konkretne umiejętności (taneční konzervatoř). Świadectwa końcowe informują o osiągnięciu wymaganego poziomu základni vzdělání.

Czeskie szkolnictwo niewiele różni się od polskiego. Mamy swoje dwumiesięczne wakacje, chociaż zapewne mniej świąt i wolnych dni od obywateli Czech. Rok szkolny także podzielony jest na dwa semestry, jednak u naszych sąsiadów po każdym uczniowie muszą zdawać egzaminy.

O nauczycielach… Nauczyciele nie mają statusu urzędników

państwowych. Czeskie szkoły zazwyczaj podpisują z nauczycielami umowy na czas określony, obejmujące okres od września do czerwca. Wiele szkół w Czechach na czas wakacji letnich zwalnia nauczycieli, aby zaoszczędzić na wynagrodzeniach i ubezpieczeniach. Zwolnieni nauczyciele rejestrują się w urzędach pracy, aby pobierać zasiłek w okresie wakacyjnym. Kolejny kontrakt zawierają po wakacjach. W Czechach nauczyciele szkół podstawowych muszą przepracować w tygodniu 20 godz., w gimnazjum – 16, a w liceach – 15.

Rzeczy ciekawe: 1. W Czechach ( na czeskiej ziemi) obowiązek szkolny wobec dzieci w wieku 6 –

12 lat wprowadziła cesarzowa Maria Teresa w XVIII w. (Nowy Kodeks Szkolny). Zaczęto egzekwować go w wieku XIX.

2. W Czechach do roku 1919 nauczycielki nie mogły być mężatkami. 3. Centralnym organem nadzoru jest Czeski Inspektorat Szkolny (Česká školní

inspekce), podległy bezpośrednio ministerstwu edukacji. W 4. Czescy inspektorzy nie przeprowadzają w szkołach ankiet ani wywiadów z

nauczycielami, rodzicami i uczniami. Głównym źródłem informacji jest dokumentacja szkoły oraz rozmowa z dyrektorem. W czasie obserwacji lekcji zwracają uwagę na to, czy nauczyciele motywują uczniów, czy wymagania wobec nich są zróżnicowane oraz czy nauczyciele doskonalą swoje umiejętności w zakresie pracy z dziećmi o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Mogą przeprowadzać testy sprawdzające wiedzę uczniów.

5. Czeskie szkoły nie są objęte żadną formą wspomagania ze strony Inspektoratu.

6. W Czechach wszystkie czynności inspektorzy wykonują przy pomocy służbowych samochodów.

7. Koniec marca to od lat powód do świętowania w czeskich szkołach. W Czechach bowiem jest obchodzony w tym czasie Dzień Nauczyciela. W tym dniu najlepsi pedagodzy podczas specjalnej ceremonii zostają – dosłownie – koronowani.