Świat Radio 4/2010

Wkadka: Przepisy CB, LPD i PMR w Europie

9,80 zMagazyn wszystkich uytkownikw eteru

4/2010

IND

EKS

3327

39

IS

SN 1

425-

1701

nakad: 14 500 egz.w tym VAT 0%K R T K O F A L A R S T W O C B R A D I O T E C H N I K A

KRTKOFALOWIECPOLSKI

nr 4 (543)/2010

wewntrz

Fot. SQ2LYF

CB-Radio wywiad

Minitransceiver laserowy

Anteny Long Yagi

Alinco Alinco DJ-G7EDJ-G7E

Wzmacniacze mocynadajnika

http://www.president.com.plmailto:[email protected]

http://www.digimes.plmailto:[email protected]

4

W NUMERZE

wiat Radio Kwiecie 2010

S P I S T R E C I Wydawca miesicznika wiat Radio (12 numerw w roku): AVT-Korporacja Sp. z o.o. ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa, tel. 22 257 84 99, faks 22 257 84 00, e-mail: [email protected], www.avt.plDyrektor Wydawnictwa: Wiesaw MarciniakAdres redakcji: 03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11, tel. 22 257 84 49, faks 22 257 84 67, www.swiatradio.ple-mail: [email protected] Redaktor naczelny: Andrzej Janeczek, e-mail: [email protected], tel. 22 257 84 49Stali wsppracownicy: Marek Ambroziak SP5IYI, Roman BujaZdzisaw Biekowski SP6LB, Krzysztof Dbrowski OE1KDA,Wojciech Nietyksza SP5FM,Tadeusz Raczek SP7HT, Andrzej Sadowski SP6ECA, Piotr Skrzypczak SP2JMRKrzysztof Somczyski SP5HSOpracowanie graficzne, redakcja techniczna i skad: Maria Drozdek, Adam owickiInternetowy wiat Radiooperatora: Przemysaw Karwowski SP3FARe-mail: [email protected] Reklamy: Grzegorz Krzykawski, tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67, e-mail: [email protected]: tel. 22 257 84 22-25, faks 22 257 84 00, e-mail: [email protected]: 14 500 egzemplarzy

wiat Radio jest wycznym reprezentantem Polski w sieci czasopism organizacji czonkowskich IARU.

Artykuw nie zamwionych nie zwracamy. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adiu stacji nadesanych artykuw. Za tre reklam i ogosze nie ponosimy odpo wie dzia lnoci. Opisy urzdze i ukadw elektro ni-cznych oraz ich usprawnie za miesz czo ne w R mog by wykorzystane wycznie do wasnych potrzeb. Wykorzystywanie ich do innych celw, zwaszcza do dziaalnoci zarobkowej, wymaga zgody autora opisu.

Miesicznik wyrniony

Odznak Honorow

PZK

4(173)/2010

...Biece informacje przez 24 h na serwisie Internetowy wiat Radiooperatora

Wydawnictwo AVT naley

do Izby Wydawcw

Prasy

W n

umer

zeW

num

erze

AKTUALNOCI 6 Wiadomoci DX-owe dla krtkofalowcw 13

Zawody 14

ANTENY Nowe anteny Long Yagi 24

TEST Alinco DJ-G7E 28

WIAT KF/UKF Z ycia klubw i oddziaw PZK 38

CZNO Co to jest rozpraszanie widma? (2) 20

Monta radiotelefonw i anten CB 32

RA DIO RETRO Telefunken 0,5 TK 53

WYWIAD Nie zapomnielimy o CB-stach 34

HOBBY Minitransceiver laserowy 46

Wzmacniacz mocy nadajnika 48

DIGEST Nowoczesne ukady nadawczo-odbiorcze 54

DYPLOMY Promocje miast i Polski 47

FORUM CZYTELNIKW Listy 58

Porady 60

LISTA OBECNOCI 64

RYNEK I GIEDA 70

DODATEK: Przepisy CB, LPD i PMR w krajach Europy

wewntrz:

KRTKOFALOWIEC POLSKI 4/2010

Artyku z okadki str. 28

Alinco DJ-G7ECho konstruktorzy najnowszego modelu Alinco DJ--G7E skoncentro-wali si na konwencjonalnych cznociach FM oraz moliwoci pracy emisj packet (1200 bodw), radiostacja budzi jednak due zainte-resowanie, poniewa ma take pasmo 23 cm. Artyku prezentuje najwaniejsze funkcje radiostacji i praktyczne testy.

mailto:[email protected]://www.avt.plhttp://www.swiatradio.plmailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]

5wiat Radio Kwiecie 2010

O D R E D A K C J I www.swiatradio.pl...

Str. 48

Wzmacniacze mocy nadajnikaZadaniem wzmacniacza mocy nadajnika jest wytworzenie wymaganej mocy wielkiej czstotliwoci i dostarczenie jej do anteny przy moliwie najmniejszej mocy sterujcej z moliwie najwiksz sprawnoci. W arty-kule zamieszczono opisy dwch sprawdzo-nych wzmacniaczy SSB o mocy okoo 20 W (ukady wg OZ1ETU i G6ALU).

Nie zapominamy o CB-stach

Kiedy okoo 20 lat temu zostaem poproszony przez Wydawnictwo Komunikacji i cznoci o napisanie ksiki o CB-Radiu, niedoinwestowana telekomunikacja w Polsce bya w fatalnym stanie i nie zapewniaa ka-demu telefonu. W tym czasie radiotelefony CB czsto byy jedynym rodkiem cznoci tam, gdzie brakowao telefonu.

Dzisiaj, w dobie telefonu komrkowego, wydawa by si mogo, e czno na 27 MHz umrze mierci naturaln. Wystarczy jednak popatrze na dachy samo-chodw, zarwno ciarowych, jak i osobowych, aby przekona si, e kierowcy nagminnie korzystaj z CB--Radia na kanale drogowym 19.

ledzc rozwj cznoci CB w kraju, widzi si wy-ranie lata rozkwitu i stagnacji. Dzisiaj, po powrocie do korzeni, wida stabilizacj, szczeglnie od piciu lat, kiedy urzdze CB mona uywa bez pozwole. Take obserwujc sprzeda radiotelefonw, zauway mona powtrn mod na korzystanie z prostych radiotelefo-nw CB (spado zainteresowanie droszymi radiotelefo-nami z modulacj jednowstgow). Cho nie zmienio si pasmo oraz zasada dziaania urzdze CB (przynajmniej jeli chodzi obsug, bo ukady nadawczo-odbiorcze wci podlegaj prawom rozwoju technologii elektro-nicznej), wci potrzeba podstawowych informacji dla nowych uytkownikw tego sposobu cznoci.

Na amach R staramy si prezentowa nowo wpro-wadzane radiotelefony, oferowane gwnie przez au-toryzowanych dystrybutorw i oficjalnych dostawcw sprztu radiokomunikacyjnego. Trudno natomiast bez odpowiednich testw czy bada poleca, ktre radiotele-fony warto kupi.

Cho regulacje prawne mwi wyranie, e uy-wane radiotelefony CB musz mie dopuszczenie do obrotu, czyli tak zwan deklaracj zgodnoci z zasad-niczymi wymaganiami, to od czasu do czasu pojawiaj si dalekowschodnie nowoci, szczeglnie w sieciach internetowych czy hipermarketach, niestety niespe-niajce europejskich i krajowych norm. I tutaj moja szczeglna proba do Czytelnikw: pommy oczyci rynek z takiej tandety! Piszcie do redakcji R, ktrych radiotelefonw nie naley z tego powodu nabywa. Oczywicie wskazujcie rwnie te, ktre s dobre i maj niewygrowan cen. Opracujemy i opublikujemy te in-formacje. Nie wierz, e wrd kilkudziesiciotysicznej rzeszy Czytelnikw nie znajdzie si choby kilkudziesi-ciu uytkownikw CB, ktrzy zechc podzieli si takimi dowiadczeniami z innymi.

Poniewa nie zawsze powoane suby radz sobie z takimi towarami, my poprzez upublicznienie marek (modeli) moemy przyczyni si do ich niekupowania i w ten sposb eliminacji z rynku. Tak jak poprawne zachowanie przed mikrofonem, tak i poprawny sygna w eterze, emitowany ze sprawnego radiotelefonu, powi-nien lee nam wszystkim na sercu.

Podczas planowanych wyjazdw za granic z pew-noci przyda si wkadka z aktualnymi przepisami dotyczcymi cznoci CB, LPD i PMR.

Andrzej Janeczek

Str. 24

Nowe anteny Long YagiZaangaowani UKF-DX-mani i ama-torzy EME maj kolejne moliwoci poszukiwania alternatywnych roz-wiza dla bardzo wydajnych anten Long Yagi na pasm 2 m i 70 cm. W artykule przedstawiono interesu-jce nowe opracowania anten Yagi dla zaawansowanych konstruktorw: niskotemperaturowe anteny wedug YU7EF, LF wedug G0KSC oraz 3FdF wedug YU1AW.

Str. 34

Nie zapomnielimy o CB-stachOprcz uytkownikw kanau drogowego 19 wci s opera-torzy, ktrzy poprzez CB nawizuj interesujce rozmowy i w miar sprzyjajcej propagacji take DX--uj. Redakcji udao si namwi do rozmowy ukasza z Warszawy, wieloletniego fana i uytkownika CB-Radio.

Str. 46

Mini-transceiver laserowyOpisany eksperymentalny ukad nadawczo-odbiorczy 440 THz zosta skonstruowany przez pracownikw Instytutu Fizyki Politechniki Warszawskiej i suy do demonstracji zjawisk fizycznych podczas Festiwalu Nauki. Ukad zapewnia duplek-sow czno FM z wykorzy-staniem popularnego wskanika laserowego.

http://www.swiatradio.pl

6

AKTUALNOCI Sprzt


Wyniki ankiety rankingu zainteresowania produktami w Aktualnociach R 2/10

Aktualnoci

Aktualnoci

President Tommy ASCRadiotelefon CB President Tommy to idealny model do samochodu osobowego. Za-stosowano w nim nowy system auto-matycznej blokady szumw ASC.

Standard Horizon HX280E

Nowy radiotelefon morskiNa sezon 2010 Con-spark przygotowa nowo przeznaczon dla amatorw spor-tw wodnych, a take dla wykonujcych cik prac zwizan z poowami ryb na Batyku (i nie tylko) oraz dla wszystkich, ktrzy potrzebuj dobrego rda kontaktu na akwenach.Jest nim morski radiotelefon rczny HX280E znanej i uznanej japoskiej firmy Stan-dard Horizon. HX280E pokrywa wszystkie midzynarodowe kanay morskie VHF, ma jeden przycisk do wybierania kanau zagroenia 16 i kanau pozdrowienia 9, pozwala na zaprogramowanie skanowania dowolnej liczby kanaw. W menu radiote-lefonu dostpny jest wybr typu skanowa-nia: skanowanie pamici uprzednio zapro-gramowanych kanaw oraz skanowanie z priorytetem. Podwjny nasuch (Dual Watch) umoliwia jednoczesne ledzenie kanau 16 oraz innego dowolnie wybrane-go przez uytkownika kanau. Czytelny wywietlacz LCD zapewnia wiksz wi-doczno dziki duym i pogrubionym znakom. Wywietlacz LCD i klawiatura s

podwietlane, by polepszy widoczno w nocy. Dodatkowo, producent wyposay ten model w czytelny wskanik stopnia rozadowania akumulatora, co pozwala unikn sytuacji, gdy w potrzebie czy na-gym wypadku zostaniemy pozbawieni moliwoci nawizania cznoci. HX280E zosta zaprojektowany, aby przetrwa za-nurzenie na gboko 1 metra przez 30 minut (certyfikat IPX7). Radiotelefon ma mocn, odporn na korozj obudow, soczewkowy wywietlacz i wodoodporne uszczelnienie. Przy zakupie wraz z radiotelefonem HX280E dostarczany jest bardzo dobrej jakoci i pojemnoci akumulator litowo--jonowy Li-Ion 1650 mAh, ktry wytrzy-muje ponad 13 godzin (5/5/90 cyklu pracy) podczas nadawania z moc 5 W, adowark NC-90C/U, podstaw adowania CD-46, anten oraz zaczep do paska. Oprcz HX280E w ofercie firmy znajduje si stacjonarny model radiotelefonu mor-skiego GX1100E ECLIPSE DSC+.[www.conspark.com.pl]

Alinco DX-SR8E

Nowy transceiver HF AlincoJaposka firma Alinco wprowadza na rynek swj najnowszy wielopasmowy transceiver. Jest to radiostacja HF (bez 6 m) o symbolu DX-SR8E. Urzdzenie moe pracowa w podstawowych emisjach z maksymaln

moc 100 W (istnieje moliwo prac QRP z trzystopniow zmian mocy). Odbiornik jest superheterodyn z podwjn prze-mian czstotliwoci (71,75 MHz/455 kHz). Transceiver ma odczany panel przedni. Podstawowe parametry DX-SR8E: pasma radiowe: 10160 m + WARC emisje: AM/FM/SSB/CW moc wyjciowa nadajnika: 100 W (AM 40

W)/Hi, 10 W (AM 4 W)/Lo, 1 W (AM 0.4 W)/S-Lo

czuo odbiornika: AM 0,151,8 MHz: 10 uV; AM 1,830 MHz: 2 uV; FM 2830 MHz: 0,5 uV; SSB 0,151,8 MHz: 1 uV; CW 1,830 MHz: 0,25 uV

selektywnoc: AM 2,4 KHz (6 dB), 4,5 kHz (60 dB); AM/FM: 6 kHz (6 dB), 18

kHz (60 dB); SSB/CW: 2,4 kHz (6 dB), 4,5 kHz (60 dB)

tumienie pozapasmowe: 70 dB zasilanie: 13,8 V (11,715,8 V) DC maksymalny pobr prdu: RX: 0,71 A;

TX: 20 A impedancja anteny: 50 / SO-239 wymiary: 24094255 mm waga: 4,1 kg[www.ten-tech.pl]

PRODUKT

1

PRODUKT

2

http://www.conspark.com.pl]http://www.ten-tech.pl]

7

I N F O


WYPENIJ I WYLIJ NA ADRES REDAKCJI R

........................................................................................................................................................................................imi i nazwisko

........................................................................................................................................................................................ulica, nr domu, nr mieszkania

........................................................................................................................................................................................kod, miejscowo

W rubryce Aktualnoci (R 4/10) zainteresoway mnie szcze glnie nastpujce informacje o nowych produktach na rynku krajowym (prosimy zakreli numery):

1 2 3 4 5 6 7Wrd uczestnikw tej ankiety rozlosujemy 10 trzymiesicznych bezpatnych prenumerat prbnych wiata Radio. Jeli ju jeste prenumeratorem R, propo nuje my Ci dowolnie wybran prenumerat prbn innych miesicznikw AVT wybierz tytu.Pragn otrzyma prenumerat: R

Ju jestem prenumeratorem R i wybieram prenumerat: EiS MT BD Audio EdW EP Elektronik

Kupon mona wysa poczt na adres: 03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11, faksem: 22 257 84 67, e-mailem: [email protected]

Wyraam zgod na przetwarzanie moich danych osobowych w bazie danych AVT-Korporacja Sp. z o.o. i na korzystanie z nich w celach handlowych i marketingowych zwizanych z ofertami AVT. Dane s chronione zgodnie z Ustaw o ochronie danych oso-bowych (Dz.U. Nr 133 poz. 883). Owiadczam, e wiem o moim prawie do wgldu i poprawiania moich danych osobowych.

..............................................................................data

..............................................................................podpis

RRC 9310AP

Taktyczna radiostacja pokadowa VHFRadiostacja RRC 9310AP jest hoppingow ra-diostacj pokadow nowej generacji F@stnet z rodziny PR4G z szybk transmisj danych i wysokim stopniem ochrony przed przeciw-dziaaniem radioelektrycznym (ECCM). Jest to radiostacja modularna skadajca si z radiostacji plecakowej RRC 9210 oraz wzmacniacza mocy WZM 126AP. Moe by instalowana na wszystkich typach po-jazdw, a jej gabaryty s takie same jak radiostacji RRC 9500. Radiostacja jest wy-posaona w interfejs IP oraz wewntrzny odbiornik GPS. Nowy tryb pracy multipleks umoliwia jednoczesn i niezalen trans-misj mowy i danych midzy uytkownika-mi sieci. Dziki nowym wasnociom radio-stacja RRC 9310AP moe stanowi element taktycznej sieci internetowej. Moliwe jest zdalne zarzdzanie radiostacj oraz jej kon-figurowanie poprzez protok SNMP.Radiostacja RRC9310AP ma wokodery zgodne z norm STANAG oraz wyposao-na jest w tryb TDMA. Cyfrowa transmisja gosu oraz danych jest szyfrowana za po-moc kluczy kryptograficznych COMSEC. Transmisja danych nastpuje w trybie pra-cy simpleksowej lub trybie TDMA. Dane techniczne: pasmo czstotliwoci: 30 88,975 MHz 2320 kanaw przy odstpie kan. 25 kHz

moc nadajnika: 0,5; 5; 50 W stabilno czstotliwoci: 2 ppm tumienie czstotliwoci harmonicznych:

> 67 dBc w pamie 3088 MHz czuo: > 0,5 V napicie zasilajce: 1833 V DC wymiary: 290139340 mm Tryby pracy: FH (szybki hopping czstotliwoci 300

skokw/s) FCS (poszukiwanie wolnego kanau) MIX (tryb mieszany FH lub FCS) DFF (praca cyfrowa na staej czstotliwoci) AFF (praca analogowa na staej czstotli-

woci)Transmisja mowy w hoppingu czstotli-woci: 16 kbit/s CVSD, 4800 bit/s, 2400 bit/s (Stanag 4198), 800 bit/s (Stanag 4479), 2400 bit/s (Stanag 4591 MELP). Transmisja da-nych w hoppingu czstotliwoci: synchro-niczna transmisja danych: do 42,66 kbit/s; asynchroniczna transmisja danych: do 38,4 kbit/s z korekcj bdw (FEC); pakietowa transmisja danych poprzez interfejs IP (IP--PAS): 19,2 kbit/s z korekcj bdw (FEC)Tryb multipleks (IP-MUX): 4,8 kbit/s z ko-rekcj bdw (FEC)Przesyanie pozycji (GPS): rczne lub au-tomatyczne[www.radmor.com.pl]

Elsinco Polska w stanie likwidacjiW zwizku z postawieniem z dniem 1 marca br. firmy Elsinco Polska Sp. z o.o. w stan likwidacji wszystkie sprawy zwizane z dystrybucj i serwisem gwarancyjnym oraz pogwarancyj-nym aparatury pomiarowej firm Anritsu, AMETEK, KIKUSUI i Leader przeja firma Z.E.A.P. Meratronik S.A. w Warszawie.Take cz zespou sprzeday i serwisu ELSINCO przesza do firmy Meratronik (kontakty pozostay niezmienione). Warto przypomnie, e firma ELSINCO rozpocza dziaal-no rynkow w Polsce 25 lat temu, a w roku 1993 utwo-rzya wasne biuro sprzeday i serwisu ELSINCO Polska Sp. z o.o. Wszystkie te lata dziaalnoci ELSINCO na polskim rynku byy bardzo pomylne. Jednak w 2009 roku globalne ekonomiczne turbulencje uderzyy mocno w rynek euro-pejski, dotykajc praktycznie wszystkich gazi przemysu. W wietle tych surowych warunkw rynkowych rok 2009 by te trudnym rokiem dla firmy, zmuszajc Grup ELSIN-CO do zmiany struktury przedsibiorstwa i wprowadzenia koniecznych zmian zwizanych z zakoczeniem dziaalnoci biznesowej w Polsce i przekazania dystrybucji i serwisu caej oferowanej aparatury pomiarowej firmie Meratronik.[www.elsinco.pl]

Uniwersalny tester BluetoothAnritsu zademonstrowao pierwszy na wiecie tester zesta-ww Bluetooth Audio wsppracujcy z bezprzewodowymi zestawami suchawkowymi, telefonami, odtwarzaczami au-dio i zestawami samochodowymi zgodnymi ze specyfikacj A2DP (Bluetooth Advanced Audio Distribution Profile). Nowy model MT8855A pozwala obniy koszt testowania rozwiza prototypowych w porwnaniu z klasycznymi ze-stawami pomiarowymi obejmujcymi kontrolery Bluetooth, generatory i analizatory. Nawizuje standardowe poczenie Bluetooth z testowanym urzdzeniem, a nastpnie dokonuje pomiaru wszystkich kluczowych parametrw, m.in. poziomu sygnau, charakterystyki czstotliwociowej i THD+N za pomoc wbudowanych generatorw i analizatorw.Analizator zapewnia du szybko wykonywania pomia-rw. Przykadowo, czas pomiaru 5-punktowej odpowiedzi czstotliwociowej, wspczynnika THD+N, separacji mi-dzykanaowej i testu fazowego sygnau stereo nie przekracza 15 s, wliczajc w to czas nawizania poczenia. Wraz z analizatorem firma dostarcza oprogramowanie BlueAudio dla komputerw PC, przeznaczone do konfiguracji pomiarw i wizualizacji wynikw. W przypadku produkcji wielkoseryjnej przydatna jest opcja Auto Test pozwalajca automatycznie przeprowadzi sekwencj testw wymienionych powyej pa-rametrw produkcyjnych. Dodatkowo, istnieje moliwo pomiaru parametrw laboratoryjnych, do ktrych zalicza si m.in. analiza FFT, krzywe odpowiedzi czstotliwociowej oraz charakterystyka THD+N w funkcji czstotliwoci oraz w funkcji poziomu sygnau. [www.anritsu.com]

PRODUKT

3

mailto:[email protected]://www.radmor.com.pl]http://www.elsinco.pl]http://www.anritsu.com]

8

AKTUALNOCI Sprzt


I N F O

I N F OWiMAX 802.16e

Pierwsze na rynku urzdzenieWiMAX 5,4-5,9 GHzAlvarion, wiodcy globalny producent systemw WiMAX, zaprezentowa nowe rozwizanie nalece do serii Breeze-MAX Extreme, przeznaczone do pracy na czstotliwociach w pamie nielicen-cjonowanym 5,4-5,9 GHz. Urzdzenie to jest pierwszym na rynku rozwizaniem pracujcym na tych czstotliwociach w standardzie 802.16e umoliwiajcym budow sieci staych, nomadycznych oraz mobilnych. BreezeMAX Extreme zosta zaprojektowany po to, by uatwi szybkie wdroenie infrastruktury szerokopasmo-

wej na obszarach, w ktrych wymagane s wysokiej jakoci usugi zapewniajce stabilne cza dostpu do Internetu, tele-fonii VoIP, aplikacji pracujcych w czasie rzeczywistym takich jak monitoring wizyj-ny oraz szereg aplikacji przeznaczonych dla biznesu, administracji i spoecznoci lokalnych.BreezeMAX Extreme wnosi do obszaru czstotliwoci oglnodostpnych wszystkie korzyci oferowane przez standard 802.16e (mobile WiMax). Zaawansowane techniki antenowe, takie jak MIMO, STC, MMRC, a take HARQ pozwalaj zwikszy przepu-stowo oraz zasig systemu. Wykorzystanie dziesicio- i dwudziestomegahercowych kanaw zapewnia bardzo du pojemno systemu. Kompaktowa architektura sprztu przeznaczona do instalacji zewntrznych (all Outdoor) zapewnia atwy monta na wieach, dachach, latarniach ulicznych, zarwno w obszarach wiejskich, jak i pod-miejskich oraz miejskich.[www.lewispr.pl]

Clarion CZ100E

Prosty i elegancki radioodtwarzaczW lutym pojawi si na rynku nowy radio-odtwarzacz Clarion CZ100E, ktry moe pasowa do kadego typu wntrza samo-chodu.Nowy radioodtwarzacz jest wyposaony w odtwarzacz pyt CD, MP3 i WMA i ma moliwo rozbudowy. Dodatkowo, 4-ka-naowe wyjcie RCA daje moliwo atwej rozbudowy systemu hi-fi o zewntrzne wzmacniacze, aby stworzy wysok jako dwiku. Wbudowany filtr dolnoprzepustowy umoliwia dodanie subwoofera, ktry dba aby w systemie nie brakowao najniszych czstotliwoci. Z kolei funkcja Beat EQ pozwala uytkownikowi dowolnie dopaso-wa do wasnych upodoba poziom trzech zakresw dwiku: bas, rednie i wysokie lub wybra jedno z ustawie fabrycznych: Bass Boost, Impact and Excite. Ponadto radioodtwarzacz moe si komu-nikowa w technologii Bluetooth poprzez doczenie opcjonalnego moduu BLT373.CZ100E dostpny jest w 3 wersjach kolory-

stycznych podwietlenia: niebieskobiaym (E), zielonym (EG) i bursztynowym (ER).Gwne cechy radioodtwarzaczy Clarion z serii CZ100E: tner RDS / PTY (FM, MW, LW) pami 30 stacji (18FM, 6MW, 6LW) odtwarzacz CD / MP3 / WMA / ID3-Tag wzmacniacz 4 45 W Beat-EQ (B-BOOST, EXCITE, IMPACT,

CUSTOM) Magna BASS EX (50Hz +12 dB) korektor parametryczny filtr LPF (80 Hz, 120 Hz, 160 Hz) 4-kanaowe 2 V wyjcie RCA przednie wejcie AUX minijack z regu-

lacj czuociPonadto Clarion CZ100E moe wsppraco-wa z fabrycznym sterowaniem z kierowni-cy (poprzez adapter minijack). Du zalet radioodbiornika jest zdejmowany panel i niebieskie podwietlenie klawiszy (zielone w modelu EG, bursztynowe w modelu ER).[www.clarion.com.pl]

PRODUKT

4

PRODUKT

5

P

Energooszczdny transceiver UHFDziki firmie Semtech na rynku pojawi si energooszczdny transceiver UHF o symbolu SX1212 przeznaczony do pracy w pamie ISM 300510 MHz. Ukad ten charakteryzuje si 6-krotnie mniejszym poborem prdu od innych podobnych transceiverw, wynoszcym 2,5 mA w trybie odbioru.Zosta on skonstruowany z myl o zastosowaniach w sys-temach alarmowych i sieciach czujnikw bezprzewodowych. SX1212 zapewnia szybko transmisji do 200 kb/s. Jest zgodny ze standardami europejskimi ETSI EN 300-220 V2.1.1 i amerykaskimi FCC part 15,247/15,249. Obsuguje modulacje FSK i OOK. W trybach tych szybko transmisji wynosi odpowiednio 1,56200 kb/s i 32 kb/s, a czuo odbiornika odpowiednio 104 dBm /25 kb/s i 110 dBm /2 kb/s. SX1212 pracuje w zakresie temperatur otoczenia od 40C do +85C. Jest zamykany w obudowie TQFN o po-wierzchni 55 mm. W ofercie Semtechu znajduje si rwnie odpowiednik o oznaczeniu SX1211, pracujcy w pamie 863960 MHz i pobierajcy mniej ni 3,0 mA prdu. [www.semtech.com]

Czytnik RFID duej mocyInynierowie Austriamicrosystems opracowali nowy czytnik RFID AS3910 pracujcy w pamie 13,56 MHz i zamykany w obudowie QFN-32 (55 mm). W stosunku do innych podobnych ukadw wyrnia si du moc wyjciow 1 W przy 3,3V i opatentowanym obwodem automatycznego dostrajania anteny. Waciwoci te czyni go idealnym do zastosowa w urzdzeniach przenonych, w ktrych wykorzystywane s anteny wykonywane na pytkach drukowanych. Dziki temu odpada konieczno rcznego strojenia anten na linii produkcyjnej i podczas nor-malnej pracy. Czstotliwo jest dynamicznie dostrajana w zakresie 10 % wartoci rezonansowej. Zasig transmisji wynosi okoo 30 cm. Dziki wbudowanemu ukadowi ramkowania danych oraz automatycznie regulowanej gbokoci modulacji ukad jest bardzo prosty w implementacji nawet dla uyt-kownikw nieposiadajcych wikszego dowiadczenia w projektowaniu aplikacji w.cz. Z kolei dua sprawno energetyczna i w peni rnicowy ukad sterowania pozwalaj na zastosowania w aplikacjach ISO 15693. [www.austriamicrosystems.com]

Modem radiowy maej mocy do 600 mDostpny wskopasmowy modem radiowy MU-2-R firmy Cir-cuit Design umoliwia realizacj bezprzewodowej transmisji danych nawet do 600 m. Pracuje w europejskim pamie ISM 434 MHz i udostpnia 127 kanaw czstotliwociowych i dwa poziomy mocy wyjciowej: 10 mW oraz 1 mW.Urzdzenie charakteryzuje si maym poborem mocy, ponad dwukrotnie mniejsz powierzchni od poprzednich modeli i nisz cen. Transmisja danych z mikroprocesora do modemu odbywa si poprzez szeregowy UART, przy czym producent oferuje pytki interfejsowe RS-232 i USB upraszczajce realizacj systemw bazujcych na MU-2-R.Korekcja bdw FEC (Forward Error Correction) z ko-dem Reeda-Solomona, stosowanym m.in. w komunikacji satelitarnej i odtwarzaczach C, zapewnia may poziom bdw nawet przy maym nateniu pola elektrycznego i w obecnoci zaburze impulsowych. [www.circuitdesign.jp]

http://www.lewispr.pl]http://www.clarion.com.pl]http://www.semtech.com]http://www.austriamicrosystems.com]http://www.circuitdesign.jp]


I N F OMultyRadio

Uniwersalny radioodbiornik

Na ubiegorocznych targach IFA w Berlinie TechniSat Digital GmbH przedstawi swoje pierwsze DRM-Radio.TechniSat DRM-Radio, MultyRadio, to no-woczesny odbiornik, ktry odbiera i prze-twarza nie tylko wszystkie czstotliwoci radiowe FM, fale rednie, krtkie i dugie, ale rwnie cyfrowe serwisy radiowe, takie jak DAB i DRM.DRM Digital Radio Mondiale odnosi si do cyfrowej transmisji radiowej na czstot-liwoci fal krtkich, dugich i rednich. Jest zastosowany jako standard otwarty i jest konsekwencj digitalizacji transmisji, takich jak DAB, DVB-S i DVB-T.Odbiornik zosta wyposaony w funkcje multimedialne, takie jak nagrywanie i od-twarzanie cyfrowych audycji radiowych lub muzyki w formacie MP3 za pomoc wbudowanego czytnika karty MMC. SD i MultyRadio stanowi eleganckie poczenie

konwencjonalnego odbioru radia w nowy produkt oparty o technologi cyfrow.Urzdzenie zapewnia odbir na wszystkich pasmach i czstotliwociach i nie jest wa-ne, czy suchacz wybierze transmisj analo-gow FM, fale rednie, fale dugie i krtkie pasm fal lub za porednictwem cyfrowej transmisji DAB albo DRM wysokiej jako-ci tuner odbiornika MultyRadio pozwala sucha niemal kadej emisji nadawane przez stacj radiow w dowolnym miejscu.Wygld obudowy MultyRadio wywodzi si z InternetRadio 1 i jest przyjazny dla uytkownika, ma niebieski wywietlacz LCD oraz wysokiej jakoci goniki, ktre zapewniaj najlepsz jako dwiku. Po-ziom dwiku jest regulowany za pomoc pilota.Urzdzenie ma funkcj Timeshift. Jeli np. podczas suchania stacji radiowej przeszko-dzi dzwonicy telefon, mona zatrzyma odbir, wczajc pauz na pilocie. Program radiowy zostanie nagrany w tle i mona go odtworzy pniej, w dowolnym mo-mencie.Odbiornik ma gniazda wejciowe na zasila-nie 9 V/DC oraz na anten (z zakresach LW (150 289 kHz) i MW (w zakresie 525 1720 kHz ukad korzysta ze zintegrowanej we-wntrznej anteny ferrytowej). Wymiary odbiornika wynosz: 450140210 mm; waga: 2400 g (3500 g z zasilaniem). [www.media.technisat.de]

FRITZ!Box Fon WLAN 7113

Atrakcyjne routeryFirma proICT, dystrybutor sieciowych urz-dze VoIP, wprowadzia na polski rynek 2 nowe modele routerw z serii FRITZ!Box. FRITZ!Box Fon WLAN 7113 i FRITZ!Box Fon 5113 cz wysok jako i funkcjonal-no z atrakcyjn cen. Routery przezna-czone s dla maych firm oraz uytkowni-kw domowych. Urzdzenia s wyposaone w centralk telefoniczn, bramk VoIP z 10 kontami SIP (telefonii internetowej), modem ADSL oraz interfejs FastEthernet. Model 7113 dodatko-wo wyposaony jest w punkt dostpowy dla sieci bezprzewodowej. Urzdzenia umoliwiaj telefonowanie za porednic-twem Internetu i linii stacjonarnej. Wbudo-wana centralka telefoniczna daje moliwo podczenia 2 niezalenych analogowych aparatw telefonicznych oraz zaawanso-wanego zarzdzania poczeniami.Za porednictwem routerw FRITZ!Box kady podczony do nich komputer moe czy si z Internetem, a funkcja zaawan-sowanego zarzdzania pasmem gwarantuje optymalny przydzia pasma oraz zapewnia wysok jakoci telefonii internetowej. FRITZ!Box Fon WLAN 7113 zawiera zinte-growany modu sieci WLAN kompatybil-

ny ze standardem 802.11 b/g. Urzdzenie dodatkowo wspiera tryb 802.11g++ (125 Mbit/s), ktry pozwala na znaczne zwik-szenie transmisji danych midzy kompute-rami a punktem dostpowym.FRITZ!Box z powodzeniem moe zastpi dowolny router ADSL. Moe zosta rw-nie podczony do istniejcej ju sieci lokalnej lub modemu kablowego, dziki moliwoci wyczenie modemu ADSL i aktywacji interfejsu WAN Ethernet. Router posiada zaawansowane funkcje bezpieczestwa m.in. certyfikowan przez niemiecki TUV zapor sieciow typu fire-wall statefull inspection oraz ochron przed atakami typu DoS. Umoliwia wykorzysta-nie wbudowanych mechanizmw i usug takich jak NAT, zdalne zarzdzenia przez HTTPS, DynDNS, DHCP, zawansowane re-guy dzwonienia czy ksika telefoniczna.[www.proict.pl]

PRODUKT

6

PRODUKT

7

Miniaturowy nadajnik ISMMiniaturowy nadajnik ISM 315/434/868/915 MHz o mocy wyjciowej 18...+17 dBmFirma Semtech oferuje miniaturowy nadajnik SX1230 mo-gcy pracowa w pamie ISM 315, 434, 868 i 915 MHz. Obok maych wymiarw, ukad ten pozwala ograniczy powierzchni pytki PCB dziki maej liczbie elementw wsppracujcych. Umoliwia regulacj mocy wyjciowej w zakresie 35dB. Zachowuje stabilne parametry w caym zakresie dopuszczalnych napi zasilania od 1,7 do 3,7V i temperatur pracy.Charakteryzuje si szumami fazowymi okoo 95 dBc/Hz przy offsecie 50 kHz od nonej. Transmisja danych moe si odbywa z maksymaln prdkoci 600 kb/s. SX1230 moe pracowa w trybie szeroko- i wskopasmowym jako urzdzenie master lub slave. Obsuguje modulacje FSK, GFSK, MSK, GMSK i OOK.Nadaje si do zastosowa m.in. w systemach zdalnego dostpu i miernikach z bezprzewodow transmisj danych. Jest za-mykany w obudowie VQFN-24 o powierzchni 5 5 mm. [www.semtech.com]

Miniaturowy dwuwyjciowy oscylator kwarcowyW ofercie firmy Maxi pojawi si dwuwyjciowy oscylator kwarcowy maxim DS4625 o wymiarach obudowy 5 3,2 mm. Ukad generuje czstotliwoci z zakresu 1000150625 MHz przy maych szumach wyjciowych. Oscylator pozwala rozwiza problemy termiczne, typowe dla wysokoprdo-wych, wysokoczstotliwociowych ukadw zamykanych w obudowach LCC. Zintegrowane wyprowadzenie radiatora umoliwia niezawodn prac w szerokim zakresie temperatur otoczenia. DS4625 moe znale zastosowanie w aplika-cjach komunikacyjnych standardw Fibre Channel, Ethernet, 10G Ethernet, SONET/SDH, InfiniBand, GPON, BPON, PCI Express i SAS/SATA.Ukad ma dwa wyjcia rnicowe LVPECL o zakresie 100...255 MHz, mniejsz o 55 % powierzchnia obudowy od ukadw poprzednich serii, bd jitteru

Najszybszy dostpNajszybszy dostpTylko Prenumerator otrzymuje za darmo Tylko Prenumerator otrzymuje za darmo

ee--wydaniwydaniee wiata Radiowiata Radio,,identyczne w 100% z wydaniem papierowym.

Otrzymuje je par dni Otrzymuje je par dni przed ukazaniem si przed ukazaniem si numeru w kioskach!numeru w kioskach!

Pamitaj!Pamitaj! Prenumerata to:Prenumerata to: olbrzymia oszczolbrzymia oszczdnodno (patrz obok i str. 12) (patrz obok i str. 12) najszybszy dostp poprzez e-wydanienajszybszy dostp poprzez e-wydanie (patrz wyej) (patrz wyej) archiwalia GRATIS (patrz str. 12)archiwalia GRATIS (patrz str. 12) zasoby internetowego archiwum GRATIS zasoby internetowego archiwum GRATIS (link Download R na www.swiatradio.pl) (link Download R na www.swiatradio.pl) rabaty i przywileje Klubu AVT-elektronika rabaty i przywileje Klubu AVT-elektronika i i pierwszy krok do Witryny Klubu AVT pierwszy krok do Witryny Klubu AVT (patrz www.klub.avt.pl) (patrz www.klub.avt.pl) rabaty na www.sklep.avt.plrabaty na www.sklep.avt.pl

startza darmo

za pierwsze 3 miesice prenumeraty za pierwsze 3 miesice prenumeraty NIE MUSISZ PACI!NIE MUSISZ PACI!

Po roku prenumeraty dostanieszPo roku prenumeraty dostaniesz

co najmniej*2 numery gratis

Po dwch latach

co najmniej*3 numery gratis

W ten sposb po kilku latach masz W ten sposb po kilku latach masz prenumerat z rabatem 50%:

za wysug latPDARMO!

* dla prenumeraty* dla prenumeraty 2-letniej 2-letniej a a 8 numerw gratis!8 numerw gratis!

Szczegy na str. 12Szczegy na str. 12

Bezpatn e-prenumerat Prenumeratorzy wersji Bezpatn e-prenumerat Prenumeratorzy wersji papierowej mog zamwi napapierowej mog zamwi na stronie: stronie:www.avt.pl/eprenumeratawww.avt.pl/eprenumerata

Innymi zaletami e-wydania s:Innymi zaletami e-wydania s: wbudowane linki wbudowane linki hipertekstowy spis trecihipertekstowy spis treci wyszukiwarkawyszukiwarka wygodne archiwumwygodne archiwum

Prenumerata To nie prima aprilis!

http://www.swiatradio.plhttp://www.klub.avt.plhttp://www.sklep.avt.plhttp://www.avt.pl/eprenumerata

Najszybszy dostp

KUPON ZGOSZENIOWYR 4/2010

Tak, wykupiem prenumerat wiata Radio w kwietniu 2010 i jako bezpatny bonus wybieram:

koszulk wiata Radio pyt Blues z Drobiu

imi i nazwisko .............................................................................................. ul. ..........................................................................................................

kod _____________ miejscowo ............................................................... email ..................................................................................................Wyraam zgod na przetwarzanie moich danych osobowych dla celw zwizanych z konkursem przez AVT Korporacja Sp. z o.o. zgodnie z ustaw o ochronie danych osobowych (Dz. U. nr 133/97, poz. 883). Data............................... Podpis ....................................................

Wybrany prezent mona (do koca kwietnia 2010 r.) wskaza telefonicznie (22 257 84 22), e-mailem ([email protected]), faksem (22 257 84 00) lub nadsyajc na adres redakcji (wiat Radio, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa) poniszy kupon:

Zaprenumeruj w kwietniu, a otrzymasz Zaprenumeruj w kwietniu, a otrzymasz dodatkowo - do wyboru:dodatkowo - do wyboru:

koszulk firmow koszulk firmow wiata Radio wiata Radio

pyt pyt Jana Jana Ptaszyna-Ptaszyna-

WrblewskiegoWrblewskiego Blues z drobiuBlues z drobiu

W prenumeracie wiat Radio naprawd mona mie naprawd mona mie

za poow ceny!za poow ceny!

lublub

To nie To nie prima aprilis!prima aprilis!

mailto:[email protected]

Dzia Prenumeraty Wydawnictwa AVT, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa,Faks: 022 257 84 00, tel.: 022 257 84 22, e-mail: [email protected]

Czonkom Polskiego Zwizku Krtkofalowcw oferujemy 12-miesiczn prenumerat ze specjalnym rabatem 40%, czyli za 70 z

Prenumerat zamawiamy:

Najprociej dokonujc wpaty

Najatwiej wypeniajc formularz w Internecie (na stronie www.swiatradio.com.pl) tu mona zapaci kart,

Najwygodniej wysyajc na numer 0663 889 884 SMS-a o treci PREN oddzwonimy i przyjmiemy zamwienie (koszt SMS-a wg Twojej taryfy),

przesyajc (faksem lub poczt) wypeniony formularz ze strony 59 tego numeru R,

zamawiajc za pomoc telefonu, e-maila, faksu lub listu.

PrPrenumerujenumeruj !! za darmo lub pdarmoJeli jeszcze nie prenumerujesz R, sprbuj za darmo! My damy Ci bezpatn prenumerat prbn od maja 2010 do lipca 2010, Ty udokumentuj swoje zainteresowanie R wpat kwoty 88,20 z na kolejne 9 numerw (sierpie 2010 - kwiecie 2011). Bdzie to co w rodzaju zwrotnej kaucji. Jeli nie uda nam si przekona Ci do prenumeraty i zrezygnujesz z niej przed 16.07.2010 r. - otrzymasz zwrot caej swojej wpaty.

Jeli ju prenumerujesz R, nie zapomnij przeduy prenumeraty! Rozpoczynajc drugi rok nieprzerwanej prenumeraty R nabywasz prawa do zniki. W przypadku prenumeraty rocznej jest to znika w wysokoci ceny 2 numerw. Rozpoczcie trzeciego roku prenumeraty oznacza prawo do zniki o wartoci 3 nume-rw, za po 3 latach nieprzerwanej prenumeraty masz moliwo zaprenumerowania R w cenie obnionej o warto 4 numerw. Jeszcze wicej zyskasz, decydujc si na prenumerat 2-letni - nie musisz mie adnego stau Prenumeratora, by otrzyma j w cenie obnionej o warto a 8 numerw! Wicej - po 3 latach nieprze-rwanej prenumeraty upust na cenie prenumeraty 2-letniej rwny jest wartoci 10 numerw, a po 5 latach znika osiga warto 12 numerw, tj. 50%!

PAMITAJ ! TYLKO PRENUMERATORZY *): otrzymuj gratis rwnoleg prenumerat e-wyda (patrz str. 10) maj bezpatny dostp do specjalnego serwisu R na stronie www.avt.pl/logowanie (dla pozostaych Czytelnikw dostp za mikropatnociami SMS-ami www.swiatradio.com.pl/archiwum) mog otrzymywa co miesic bezpatny numer archiwalny R! (zamawiajc dowolne z dostpnych jeszcze wyda sprzed lipca 2009 r. otrzymasz je wraz z prenumerat; zamwienie moesz zoy mailem na nasz adres [email protected]) zostaj czonkami Klubu AVT i otrzymuj wiele przywilejw oraz rabatw

*) nie dotyczy prenumerat zamwionych u porednikw (RUCH, Poczta Polska i in.); nie dotyczy bezpatnych prenumerat prbnych.

bezpatna prenumerata prbna prenumerata 9-miesicznaod maja 2010 r. do lipca 2010 r. od sierpnia 2010 r. do kwietnia 2011 r.

3 x 0,00 z = 0,00 z 9 x 9,80 z = 88,20 z

ceny prenumeraty (cena bez zniek - 100,80 za rok)okres dotychczasowej nieprzerwanej prenumeraty

rok 2 lata 3 lata lub 4 lata 5 i wicej latrocznej 98,00 z (2 numery gratis) 88,20 z (3 numery gratis) 78,40 z (4 numery gratis)2-letniej 156,80 z (8 numerw gratis) 137,20 z (10 numerw gratis) 117,60 z (12 numerw gratis)

CENY PRENUMERATY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ (dla Czytelnikw nie prenumerujcych wersji papierowej; zawieraj 22% VAT)6 wyda: 6 x 6,80 z = 40,80 z 12 wyda: 12 x 6,20 = 74,40 z 24 wydania: 24 x 5,60 = 134,40 z

http://www.avt.pl/logowaniehttp://www.swiatradio.com.pl/archiwummailto:[email protected]://www.swiatradio.com.plmailto:[email protected]


DX-news AKTUALNOCI

3C0 Annobon Island Dwaj hiszpascy operatorzy Elmo EA5BYP i Javier EA5KM bd pracowa w kwietniu przez dwa tygodnie z wyspy Annobon (AF--039). Na pocztku marca termin aktywnoci nie by jeszcze znany, ale przygotowania do wyjazdu byy zaawansowane. Pod znakiem 3C0C czynni bd na 16010 m emisjami CW, SSB i RTTY preferuj wszake telegrafi i ni-skie pasma. Zamierzaj uruchomi dwie sta-cje, ale poniewa bdzie ich tylko dwch, to i praca nie bdzie w tempie 24 h/dob. Strona tej aktywnoci pod adresem http://www.3c0c--annobon.com. QSL do EA7FTR direct dla Eu z wkadem 1 IRC, 2 USD lub 1 euro, mona rwnie przez biuro, ale t drog karty bd wysyane dopiero po roku od powrotu.

3V Tunisia Alfredo IK7JWX jest szefem grupy woskich operatorw, ktrzy bd pracowa z tunezyj-skich wysp Derba (IOTA AF-083, ARLHS TUN-022, WLOTA L-1394) i Kuriat (IOTA AF-092, ARLHS TUN-002, WLOTA L-0974). Termin tej aktywnoci to 27 kwietnia 4 maja. Uywa bd znakw TS8P i TS8P/p, pracujc na wszystkich pasmach KF plus 6 m emisjami CW, SSB, RTTY i PSK31. QSL via IK7JWY.

3W Vietnam Midzynarodowa grupa operatorw wybiera si do Wietnamu, by pracowa z wyspy Con Co (AS-185). Bdzie to druga aktywno z tej wyspy w 2008 F6BUM przeprowadzi tylko 577 QSO z tej lokalizacji, wic dla wikszoci zainteresowanych programem IOTA bdzie to realna szansa na czno. 20 operatorw z Wietnamu, Szwajcarii, Niemiec i USA bdzie pracowao z tej wyspy pod znakiem 3W6C w dniach 1018 kwietnia. Uruchomione bd cztery stacje czynne na wszystkich pasmach cznie z 160 m 24 h na dob wieloma emisja-mi. Celem jest 60 000 cznoci. Szczegy pod adresem http://www.3w6c.qrv.ch. Wyspa Con Co oddalona jest 32 km od cen-tralnej czci wybrzea Wietnamu w Zatoce Tonkiskiej. Ma powierzchni 2 km2 i okoo 400 mieszkacw. Wczeniej bya zamknit stref militarn bez dostpu dla cywilw. Teraz wadze Wietnamu chc wykorzysta jej zalety do celw turystycznych.

5R Madagascar Z malgaskiej wyspy Nosy Be (AF-057) przez rok ma pracowa Michele IK5ZUI. Uywa bdzie znaku 5R8UI, a QSL via IZ8CCW.

5X Uganda Z miejscowoci Masaka w Ugandzie pracu-je na pasmach Jack NP2OR pod znakiem 5X7JD. Jego pobyt ma trwa do maja. Pracuje codziennie na 40 i 20 m SSB w godzinach 516 UTC. Uywa transceivera IC-718 100 W i anteny Hy-Gain multiband vertical. QSL tylko direct na jego adres w Ugandzie.

5Z Kenya Rwnie do maja czynny bdzie z innego afrykaskiego kraju, Kenii, Cato LA9PF. Pod

znakiem 5Z4/LA9PF pracuje gwnie na SSB i emisjami cyfrowymi. QSL rwnie tylko direct na jego kenijski adres.

8Q Maldives Z piknego archipelagu Malediwy (AS-013) do 18 maja ma pracowa Alex UX4UL. Jego znak 8Q7IA, a zapowiedzia prac na CW, SSB i BPSK na 40, 20 i 17 m. QSL via UY5ZZ.

BW1 Taiwan Steve K8QKY bdzie czynny z Tajwanu pod znakiem BW1/K8QKY w dniach 1419 kwiet-nia. Aktywno na 1606 m na telegrafii. QSL na jego znak domowy.

FM Martinique Karaibsk wysp Martynik odwiedzi Nicolas F5TGR. W dniach 25 kwietnia 6 maja bdzie pracowa pod znakiem FM/F5TGR na 4010 m emisjami CW i SSB. QSL na znak domowy.

IOTA EU-008: Isle of Eigg (WAB NM48, IOSA NH03), Inner Hebrides, GM Scotland. Graham MM0GHM, Gordon MM0GOR i Mark M0UTD bd pracowa z tej lokali-zacji w dniach 2427 kwietnia. Ich znak to GM6TW/P, a QSL via G0UZP. EU-068: Sein Isl. (AT-007, L-2721, PB-106, loc. IN78NA), F France. Czonkowie French DX Group bd pracowa z tej wyspy pod zna-kiem TM5EL w dniach 714 kwietnia. Praca na KF oraz 6 m, 2 m, 70 cm i 23 cm emisjami CW, SSB i cyfrowymi. QSL via F6KHI. NA-046: Marthas Vineyard (USI MA-005S, WLOTA LH-2804), K USA. Czonkowie Fall River Amateur Radio Club bd pracowa z tej wyspy pod znakiem W1ACT w dniach 30 kwietnia 2 maj. QSL via N1JOY.

JD1 Ogasawara Do 12 kwietnia maj pracowa z wyspy Chi-chijima (AS-031) w grupie Ogasawara Stan AC8W jako JD1BNK, Ted K8AQM JD1BNM, Steve K8QKY JD1BNQ i Brian KG8CO JD1BNJ. Aktywno na 16010 m emisjami CW, SSB i RTTY. Podzia pracy jest nast-pujcy: JD1BNJ RTTY i PSK31, JD1BNK gwnie CW na KF, JD1BNM gwnie CW na niskich pasmach, JD1BNQ gwnie CW na KF oraz 6 m. QSL via K8AQM, direct lub przez biuro oraz system LOTW.

LX Luxembourg Midzynarodowa grupa w skadzie Joel LX1ER, Filip ON4AEO, Kath ON7BK, Jose ON4CJK, Ronny ON4RK, Gert ZS6GC, Lu-cas ZS6ACT, Sid ZS6AYC, Adele ZR6APT i Dennis czynna bdzie od 5 kwietnia z Luk-semburga. Bd uywa znaku LX9FC na 8010 m, pracujc na CW, SSB, RTTY i PSK. QSL via ON4CJK. Strona LX9FC pod adre-sem: http://www.filipstattooshop.be/luxem-burg/expeditie%202010/nieuw/index.html.

South Pacific Tour Hugh K6HFA planuje dug tras po Pacyfi-ku. W kwietniu czynny bdzie z Wallis FW

(OC-054) w dniach 612.04., kolejny etap to Tuvalu T2 (OC-015) 1321.04. a ostatni to Fiji 3D2 (OC-016 lub OC-156) 2326.04. Praca na CW, SSB i RTTY na 80, 40, 30, 20, 17 oraz 15 m z moc 100 W i anten pionow. Zaintereso-wani powinni pilnowa okolic czstotliwoci IOTA. QSL na znak domowy.

T32 Eastern Kiribati Nils SM6CAS postawi sobie ambitne wyzwa-nie. Zamierza odwiedzi wsplnie z kolegami i sprztem radiowym cztery niezamieszka-ne pacyficzne wyspy, do tej pory nieobec-ne w eterze. Towarzyszy mu maj Derek G3KHZ, Steve G4EDG, Steve 9M6DXX i Mike K9AJ oraz piciu urzdnikw rzdowych z Kiribati. W drugiej poowie marca maj wyruszy na pokadzie SV Kwai w tras dugoci 1800 mil morskich, by wrci okoo 20 kwietnia do punktu wyjcia, Kiritimati na Wyspie Boego Narodzenia. Podczas podry bd nadawa po cztery dni z nastpuj-cych wysp: Malden znak T32MI (OC-279), Starbuck T32SI (OC-280), Caroline T32CI (OC-281) i Vostok T32VI (OC-282). Zapowia-daj aktywno z dwch stanowisk i czterech stacji z kadej lokalizacji. Praca na 4010 m z zestawem dipoli i anten pionowych. Strona internetowa http://t32line.webnode.com.

TF Iceland Ponownie z Islandii czynny bdzie Dervin PD9DX. Pod znakiem TF/PD9DX ma praco-wa z dniach 817 kwietnia. Aktywno na 8010 m na SSB. QSL na znak domowy.

YI9 Iraq Grupa operatorw o nazwie YI9PSE DXpe-dition Team planuje du aktywno z p-nocnej prowincji Iraku, Kurdystanu. W ska-dzie s znani operatorzy Paul N6PSE, Bob N6OX, David AH6HY, Bill N2WB, Dave K3LP, Al K3VN, Jack W0UCE, Jun JH4RHF i Heathem YI1UNH. Paul N6PSE otrzyma zezwolenie na prac i znak YI9PSE. Grupa otrzymaa wizy pozwalajce na pobyt w tej prowincji przypomn, e prowincja ta ma du autonomi w ramach pastwa Irak i wcale si nie zdziwi, jeli ta aktywno to pierwszy krok do uzyskania przez Kurdy-stan statusu nowego podmiotu DXCC. Moe to te wesprze starania Kurdw do uzyska-nia wikszej autonomii w ramach Iraku. W dniach 311 kwietnia grupa ma by czyn-na w eterze pod znakiem YI9PSE z co naj-mniej trzech stacji na wszystkich pasmach i emisjach. Dokadna lokalizacja to hotel w miecie Erbil, pnocny Kurdystan (w po-bliu granicy z Turcj). QSL via N6NKT. Wi-cej szczegw na http://www.yi9pse.com/.

ZA Albania Franck F4DTO i Patrick F4GFE wybieraj si do Albanii, skd bd czynni pod znakami typu ZA/homecall od 15 do 24 kwietnia. Za-mierzaj pracowa na SSB plus nieco CW na 4010 m, uywajc 100 W monoband dipoli. QSL na znaki domowe preferujc biuro.

Andrzej Sadowski SP6ECA

Rubryk redagujeAn d rzej Sa dow s ki SP6ECA e-mail: an d rzej.sa dowski@ pwr.wroc.pl SP DX Club

Wiadomoci na biecy tydzie co poniedziaek w IR:www.swiatradio.pl

Wpoforz Dsppao t

http://www.3c0c--annobon.comhttp://www.3c0c--annobon.comhttp://www.3w6c.qrv.chhttp://www.filipstattooshop.be/luxemburg/expeditie%202010/nieuw/index.htmlhttp://t32line.webnode.comhttp://www.yi9pse.com/http://www.swiatradio.plhttp://www.filipstattooshop.be/luxemburg/expeditie%202010/nieuw/index.htmlmailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]

14

AKTUALNOCI Zawody


Henrykowi SP9JPA dyplom wrcza organizator zawodw Grzegorz SQ9JKD

Gratulacje!

W zawodach Dzie Kolejarza 2009 w grupie A (stacje klubowe CW i SSB) oraz w grupie B (stacje klubowe RTTY) pierwsze miejsce zaja stacja Klubu Krtkofalow-cw Sympatykw Kolei FIRAC SP8YZZ z operatorami Henrykiem SP9JPA i Wilhelmem SP8AJC. Sta-cja SP8YZZ zaja rwnie pierw-sze miejsce w klasyfikacji stacjiklubowych kolejowych.

SP DX Contest 2010 Organizatorzy: Polski Zwizek Krtkofalowcw oraz SPDXC Stowarzyszenie Mionikw Dale-kosinych cznoci Radiowych.Te r m i n : p i e r w s z y w e e ke n d kwietnia od 15.00 UTC w so-bot do 15.00 UTC w niedziel (34.04.2010)Pasma: 160, 80, 40, 20, 15 i 10 m w g b a n d p l a n u I A R U d l a zawodw KF.Emisje: phone i CW. cznoci phone i CW z t sam stacj w ka-tegorii mixed licz si oddzielnie. cznoci mieszane (phone/CW) nie s zaliczane.Wywoanie w zawodach: dla stacji polskich: CQ contest na phone oraz CQ test na CW dla stacji zagranicznych: CQ SPNumery kontrolne: stacje polskie nadaj trzy- lub czte-roznakowe grupy kontrolne ska-dajce si z raportu RS lub RST oraz jednej litery oznaczajcej wo-jewdztwo (np. 59B na phone czy 599B na CW). Stosowane s nast-pujce skrty wojewdztw: B, C, D, F, G, J, K, L, M, O, P, R, S, U, W, Z; stacje zagraniczne nadaj picio- lub szeciocyfrowe grupy kontro-lne skadajce si z raportu RS lub RST i kolejnego numeru cznoci, poczynajc od 001 (np. 59001 na phone lub 599001 na CW).Punktacja: stacje polskie:QSO ze stacj DX: 3 punkty,

QSO ze stacj z Europy: 1 punkt,cznoci ze stacjami polskimi si nie zalicza stacje zagraniczne: QSO ze stacj polsk: 3 punkty.Mnonik: dla stacji polskich: kraje wg aktual-nej listy DXCC bez SP, liczone od-dzielnie na kadym pamie i nieza-lenie od rodzaju emisji; dla stacji zagranicznych: woje-wdztwa SP liczone oddzielnie na kadym pamie i niezalenie od rodzaju emisji, maksymalnie 96 (16 wojewdztw 6 pasm).Wynik kocowy: suma punktw za QSO ze wszystkich pasm po-mnoona przez sum mnonikw ze wszystkich pasm.Klasyfikacje: A MOAB mixedB SOAB mixed HP C SOAB mixed LP D SOAB mixed QRPE SOTB mixedF SOAB phone HPG SOAB phone LPH SOSB phoneI SOAB CW HPJ SOAB CW LPK SOSB CWL SWL mixed Definicje kategorii i okrelenia sto-sowanych skrtw: MO: Multi-Operator Single-Trans-mitter oznacza, e w danym mo-mencie moe by emitowany do-kadnie jeden sygna oraz ograni-cza si czn liczb zmian pasm i emisji do 12 w cigu penej godzi-ny zegarowej. SO: Single Operator oznacza, e wszystkie czynnoci obsugi sta-cji, zapisu cznoci i ich kontroli wykonywane s przez jedn oso-b. Ponadto w danym momencie moe by emitowany dokadnie je-den sygna oraz ogranicza si cz-n liczb zmian pasm i emisji do 12 w cigu penej godziny zegarowej. SOTB: Single Operator Three Band SO na trzech dowolnie wybra-nych pasmach. HP: High Power maksymalna moc wyjciowa ograniczona wy-cznie licencj. LP: Low Power maksymalna moc wyjciowa: 100 W.QRP: maksymalna moc wyjciowa: 5 W.AB: All Band SB: Single Band Mixed: Mixed ModeUczestnik deklaruje udzia wy-cznie w jednej kategorii, podajc pozostae QSO do kontroli.Nasuchowcy: nasuchowcw polskich obo -wizuje odebranie znaku stacji

zagranicznej, nadanej przez ni grupy kontrolnej oraz znaku kore-spondenta polskiego; nasuchowcw zagranicznych obo-wizuje odebranie znaku stacji polskiej, nadanej przez ni grupy kontrolnej oraz znaku korespon-denta zagranicznego. Punktacj za przeprowadzone nasuchy, mnoniki oraz wynik kocowy oblicza si tak samo, jak dla nadawcw. Zarwno stacja polska, jak i zagraniczna, moe by wykazana w logu tylko jeden raz na danym pamie i dan emisj, z wyjtkiem sytuacji, kiedy jedna ze stacji daje nowy mnonik.Wyniki: tabele wynikw dla stacji zagranicznych sporzdzane bd wedug krajw reprezentowanych przez stacje uczestniczce w zawo-dach dla poszczeglnych kategorii. W kategorii QRP dla stacji zagra-nicznych tabela bdzie sporzdzo-na wedug kontynentw. Dla stacji polskich tabele wynikw sporz-dzane bd wedug deklarowa-nej kategorii. Niezalenie sporz-dzane bd tabele Top wszystkich kategorii.Dyplomy: za czoowe miejsca w poszczeglnych kategoriach bd przyznawane dyplomy, kt-rych liczby w poszczeglnych ka-tegoriach ustali kadorazowo Ko-misja Zawodw w zalenoci od liczby uczestnikw w poszczegl-nych kategoriach oraz uzyskanej liczby punktw przez czoowe sta-cje. Zwycizcy w poszczeglnych kategoriach i w poszczeglnych krajach oraz kontynentach mog otrzyma specjalne plakiety spon-sorowane indywidualnie przez nadawcw i dowolne zaintereso-wane tym podmioty. Przewiduje si rwnie moliwo przydziela-nia nagrd ufundowanych przez fundatorw.Dzienniki: dzienniki w postaci elektronicznej, w formacie Cabrillo, naley prze-sya na adres:[email protected] Cabrillo powinien by zacz-nikiem, a w temacie listu naley umieci znak wywoawczy. Stacje przesyaj dzienniki pisane od-rcznie na adres:Polski Zwizek Krtkofalowcw, SPDX Contest Committee, PO Box 320, 00-950 Warszawa,PolandDzienniki naley wysa nie p-niej ni do koca kwietnia dane-go roku, decyduje data nadania przesyki. Dzienniki elektronicz-ne w innych formatach ni Ca-brillo oraz papierowe wydruki

mailto:[email protected]


k o m p u t e r o w e m o g z o s t a uyte do kontroli przy braku moliwoci ich automatycznego przetworzenia. Dyskwalifikacja: przekroczenie przepisw dotycz-cych krtkofalarstwa, niesportowe zachowanie si podczas zawodw lub nieprzestrzeganie Regulaminu Zawodw s wystarczajc pod-staw do dyskwalifikacji.Sprawy sporne: Decyzje Komisji Zawodw s ostateczne.Wykaz prefiksw stacji polskich:3Z, HF, SN, SO, SP, SQ, SR.

O Pisank Wielkanocn 2010Organizator: Klub LOK SP9KDU w Tarnowskich Grach.Odpowiedzialny za rozliczenie zawodw: SQ9FMU.Cz HFTer min i czas : Poniedzia ek Wielkanocny, 5 kwietnia 2010 r., od 15.00 do 17.00 UTC (17.0019.00 local).Pasmo: 3,5 MHz (wg Contest Band-planu HF, odpowiednio do emi-sji). Maksymalna moc wyjciowa: 100 W.Emisje: CW i SSB.Raporty: RS(T) + nr QSO + skrt wojewdztwa i powiatu (forma zapisu w przesyanym dzienniku np.: 599 001GTG lub 59 001GTG). N u m e r a c j a Q S O c z n a d l a CW i SSB.Punktacja: 1 QSO l pkt.Mnonik: powiaty liczone jeden raz bez wzgldu na emisj. Z t sam stacj mona przeprowadzi czno na CW i SSB. Przy zmia-nie emisji, po nawizaniu QSO obowizuje pozostanie QRV dan emisj przez minimum 5 minut.Wynik kocowy: suma punktw za QSO razy mnonik.Klasyfikacje: Grupa A-HF stacje indywidu-alne CW i SSB,Grupa B-HF stacje indywidu-alne CW,Grupa C-HF stacje indywidu-alne SSB,Grupa D-HF stacje klubowe CW i SSB,Grupa E-HF stacje QRP (mak-symalna moc wyjciowa CW do 5 W, SSB do 10 W),Grupa F-HF stacje nasuchowe (SWL) SSB i CW.Uwaga : grupa klasyfikacyjnaF-HF przeznaczona jest dla stacji nieposiadajcych licencji nadawcy.Punktacja dla SWL: w dzienniku nasuchowym kada stacja moe by wykazana maksymalnie 6 razy, tj. 3 razy na SSB i 3 razy na CW.

Nasuchowcw obowizuje ode-branie obydwu znakw i raportw. Punktacja jak dla nadawcw.Uwaga: punktowany jest komplet-ny nasuch, a nie oddzielnie dwie korespondujce stacje; punkty zali-cza si dla pierwszego z podanych w logu korespondentw. Ten sam znak i ten sam nasuch moe by punktowany tylko jeden raz.Cz VHFTer min i czas : Poniedzia ek Wielkanocny, 5 kwietnia 2010 r., od 18.00 do 19.00 UTC (20.0021.00 local).Pasmo: 145 MHz. Maksymalna moc wyjciowa: 50 W.Emisja: FM (praca simplekso-wa, wycznie w kanaach FM). QSO via przemienniki nie bd zaliczane.Raporty: RS + nr QSO + WW loc (forma zapisu w przesyanym dzienniku np.: 59 001JO90KK).Punktacja: za kady km odlegoci (QRB) od korespondenta l pkt, QSO w obrbie tego samego loka-tora 1 pkt. Wynik kocowy: suma punktw za QSO.Klasyfikacje: Grupa A-VHF stacje indywi-dualne,Grupa B-VHF stacje klubowe.Dzienniki (HF, VHF): format Ca-brillo, w terminie 14 dni na ad-res: Klub cznoci SP9KDU, ul. Sienkiewicza 48, 42-600 Tarnow-skie Gry; e-mail: [email protected]: za pierwsze miejsca w kadej grupie klasyfikacyjnejdyplomy.

PGA TEST IVTermin: 10 kwietnia br. (06.00 07.00 oraz 15.0016.00)Kada stacja moe w danej chwili emitowa tylko jeden sygna CW lub SSB.W obu etapach danej tury mie-sicznej z t sam stacj mona przeprowadzi tylko dwa punkto-wane QSO: jedno na CW i drugie na SSB. Uczestnicy zawodw wymieniaj grupy kontrolne zoone z raportu RS(T) oraz skrtu gminy (wg stan-dardu z programu dyplomowego PGA), np. 599 EL09, 59 WM01 itp. Stacje zagraniczne, .../mm i .../am nadaj RS(T) + 3-cyfrowy nr kolej-ny QSO. Punktacja: kade bezbdne QSO 1 pkt. Wynik kocowy: suma punktw za QSO z obu etapw. Szczegowy regulamin w R 2/2010 i na stronie www.skjkc.pl/pga

Zawody witokrzyskie 2010Cel: popularyzacja regionu wi-tokrzyskiego, aktywizacja krtko-falowcw z OT-03 w alternatywnej sieci radiowej zarzdzania kryzy-sowego.Organizator: witokrzyski Od-dzia Terenowy PZK oraz Wydzia Bezpieczestwa i Zarzdzania Kry-zysowego witokrzyskiego Urz-du Wojewdzkiego w Kielcach.Zawody objte honorowym pa-tronatem Wojewody witokrzy-skiego, Marszaka Wojewdztwa witokrzyskiego oraz Prezydenta Miasta Kielc.W zawodach mog bra udzia wszystkie amatorskie radiostacje klubowe i indywidualne, nadaw-cze i nasuchowe, posiadajce ak-tualne pozwolenia.Zezwala si na prac ze staego lub czasowego miejsca zainstalowania radiostacji.Ter min zawodw : n iedziela , 18 kwietnia 2010 roku, od 05.00 do 06.00 UTC. Pasma i emisje: CW od 3519 kHz do 3560 kHz; SSB od 3700 kHz do 3775 kHz.cznoci cross-mode s niedo-zwolone.Wywoanie w zawodach:CW (telegrafia) CQ SPSSB (fonia) wywoanie w Zawo-dach witokrzyskich.Komunikaty kryzysoweW czasie zawodw zostan nada-ne przez stacj klubow organi-zatora dwa komunikaty emisj SSB i CW.Pierwszy komunikat nadaje SP7P-KI (godzina 05.15 UTC) emisj SSB.Drugi komunikat nadaje SP7PKI (godzina 05.45) UTC emisj CW.Komunikaty bd nadawane na czstotliwociach, na ktrych stacje organizatora w danym momencie prowadz cznoci w zawodach. Kady komunikat bdzie poprze-dzony trzykrotn zapowiedzi, nastpnie zostanie przeliterowa-ny tekst komunikatu i trzykrotnie powtrzony.Przykadowy komunikat na SSB:Tu SP7PKI, podaj komunikat, tu SP7PKI, podaj komunikat, tu SP7PKI, podaj komunikat reflek-tometr, powtarzam reflektometr,powtarzam reflektometr, konieckomunikatu Przykadowy komunikat na CW:DE SP7PKI QTC QTC QTC balun = balun = balun = QRURaporty i grupy kontrolne:czonkowie witokrzyskiego Od-dziau Terenowego PZK nadaj: RS(T) + OT + skrt powiatupozostae stacje nadaj: RS(T) + nr

Na stronie http://www.spdxc.org/index.php?op-tion=com_wrap-per&Itemid=51 znajduje si aktualne wspzawodnictwo Polacy w DXCC

http://www.skjkc.pl/pgahttp://www.spdxcorg/index.php?option=com_wraper&ltemid=51http://www.spdxcorg/index.php?option=com_wraper&ltemid=51http://www.spdxcorg/index.php?option=com_wraper&ltemid=51http://www.spdxcorg/index.php?option=com_wraper&ltemid=51

16

AKTUALNOCI Zawody


QSO + skrt powiatuPrzykady:stacja organizatora: na SSB 59 OTIC, na CW 599 OTICpozostae stacje: na SSB 59 001ZE, na CW 599 001ZEPunktacja, mnoniki i wynik ko-cowy za czno lub nasuch: na SSB 1 punkt na CW 2 punkty za prawidowo odebrany komu-nikat na SSB 5 punktw za prawidowo odebrany komu-nikat na CW 10 punktwStacja klubowa SP7PKI przydziela podwjn liczb punktw.Punkty za komunikaty liczone s dla emisji zgodnej z wybran ka-tegori. Mnonikiem jest liczba stacji ze witokrzyskiego OT liczona jed-nokrotnie, bez wzgldu na emisj.czno z t sam stacj mona powtrzy innym rodzajem emisji. Podczas pracy CW i SSB obowizu-je numeracja ciga.Nie zalicza si cznoci obu kore-spondentom w przypadku: rnicy czasu ponad 5 minut, bdnie odebranej grupy kon-trolnej, bdnie odebranego znaku kore-spondenta.Wynik kocowy to suma punktw za QSO (mnonik+1). Do wy-niku kocowego zostan dodane punkty za prawidowo odebrane komunikaty. Tre komunikatw naley zaczy w logu zawo-dw, podajc dat, godzin i tre komunikatu.Przykad:QTC: 3500 PH 2009-04-19 05:15 reflektometrQTC: 3500 CW 2009-04-19 05:45 balunW przypadku rwnej liczby punk-tw wygrywa stacja, ktra ode-braa wicej komunikatw i prze-prowadzia cznoci w krtszym czasie.Klasyfikacje:A stacje indywidualne i klubowe MixedB stacje indywidualne i klubowe CWC stacje indywidualne i klubowe SSBD stacje SWL (klasyfikacja cznaCW/SSB)Uczestnik moe by sklasyfikowa-ny tylko w jednej grupie.Stac ja k lubowa SP7PKI oraz k o m i s j i z a w o d w n i e b d klasyfikowane.W zawodach obowizuje ograni-czenie mocy wyjciowej nadajnika do 100 W.Udzia SWL

Do punktacji zalicza si nasuchy danej stacji tylko jednokrotnie, niezalenie od emisji. adna stacja nie moe by wykazana w logu wicej ni jeden raz.Dzienniki zawodwObowizuj wycznie logi elek-troniczne w formacie Cabrillo.Log musi by niespakowanym zacznikiem do listu majcym w nazwie tylko znak wywoaw-czy uczestnika i rozszerzenie .cbr lub .log. (np. log stacji SP7ASZ sp7asz.cbr, log stacji SP5KP sp5kp.log, log stacji SQ7IL/7 sq7il_7.cbr itp.).L o g o w a n i e Q S O w y c z n i e w czasie UTC.Wykaz cznoci naley przesa jako zacznik formatu Cabrillo w cigu 7 dni na adres [email protected], podajc w temacie wia-domoci tylko znak wywoawczy uywany w zawodach. Wykaz nadesanych logw bdzie do-stpny na stronie internetowej organizatora.Do logowania cznoci dla stacji nadawczych i stacji nasuchowych zaleca si stosowanie programw DQR_Log, SWL_DQR_Log lub Ca-brillo_gen dostpnych na stronie http://sp7dqr.waw.pl/index_pl.htmlZawody rozliczane s za pomoc oprogramowania komputerowego opracowanego przez kol. Marka SP7DQR, pliki poszczeglnych stacji nadawczych zostan kado-razowo doczone do tabeli wy-nikw ukazujcych si na stronie internetowej.Nagrody Za pierwsze trzy miejsca w ka-dej kategorii przewidziano dyplo-my, a zwycizcy poszczeglnych kategorii bd uhonorowani do-datkowo nagrodami rzeczowymi. Nagrody bd wrczane podczas jesiennego zjazdu Oddziau wi-tokrzyskiego, natomiast osobom, ktre nie potwierdz swojego przybycia, zostan wysane poczt.http://zawody.qrz.pl

WARD 2010 ContestCel: zawody organizuje si dla uczczenia wiatowego Dnia Krt-kofalowca (World Amateur Radio Day) obchodzonego w 85. rocznic powoania Midzynarodowego Zwizku Radioamatorw IARU; udzia w zawodach jest okazj do zdobycia pamitkowego dyplomu WARD 2010 Award. Organizatorzy: redakcja MK QTC oraz Oglnopolski Klub Mio-nikw PGA Polskiego Zwizku Krtkofalowcw (PGA-C PZK). Z a r e a l i z a c j p o s t a n o w i e

niniejszego regulaminu odpo-wiedzialny jest Sylwester Jarkie-wicz SP2FAP, redaktor naczelny ([email protected]).Patronat nad zawodami sprawu-je prezes PZK Piotr Skrzypczak SP2JMR. Szczegowy regulamin znajduje si na stronie www.skjkc.pl/pgaW zawodach mog bra udzia operatorzy polskich radiostacji in-dywidualnych i klubowych posia-dajcy wane licencje. Dopuszcza si udzia stacji zagranicznych, morskich (.../mm) i nadajcych ze statkw powietrznych (.../am). Stacje QRP nie mog ama swo-ich znakw wywoawczych przez QRP. Termin: 18 kwietnia 2010 r. (nie-dziela) , od godz. 15 .00 Z do 17.00 Z. Pasmo i emisje: 80 m; CW i SSB wycznie w segmentach pasma przeznaczonych dla danej emisji (CW: 3510 3560 kHz, SSB: 3700 3775). Oznacza to, e czno-ci mieszane (tzw. cross-mode) s niedozwolone.Wywoanie w zawodach:Na CW Test SP, na SSB CQ Contest. Wymiana:Uczestnicy zawodw wymieniaj grupy kontrolne zoone z raportu RS(T) oraz skrtu gminy, np. 599 EL09, 59 WM01 itp. Stacje zagra-niczne, .../mm i .../am nadaj RS(T) + nr kolejny QSO, np. 599 001. Klasyfikacje (Category)SPECEXP stacje terenowe QRV z niezalenych rde zasilania, do 50 W outSPEC stacje stae QRV z niezale-nych rde zasilania, do 50 W outMO-MIX stacje klubowe na CW i SSB, do 100 W outMO-CW stacje klubowe na CW do 100 W outMO-SSB stacje klubowe na SSB do 100 W outSO-MIX stacje indywidualne na CW i SSB do 100 W outSO-CW stacje indywidualne na CW do 100 W outSO-SSB stacje indywidualne na SSB do 100 W outSO-QRP-MIX stacje indywidual-ne QRP na CW i SSB (CW do 5 W, SSB do 10 W)SO-QRP-CW stacje indywidual-ne QRP na CW (do 5 W)SO-QRP-SSB stacje indywidual-ne QRP na SSB (do 10 W)OPEN stacje zagraniczne, /mm, /am do 100 W outUwagi : Uczes tn ik moe by sklasyfikowany tylko w jednej grupie.

Przypominamy, e w zawodach krajowych obowizuje ograniczenie mocy do 100 watw. Prosimy i apelujemy o sportow postaw w zakresie przestrze-gania tego wymaga-nia, ktre zawarte jest we wszystkich regulaminach zawodw. Jeeli nie zapoznae si wczeniej z regula-minem a pracowae w zawodach z du moc to zgo swj log tylko do kontroli.

mailto:[email protected]://sp7dqr.waw.pl/index_pl.htmlhttp://zawody.qrz.plmailto:[email protected]://www.skjkc.pl/pgamailto:[email protected]


W pozycji Category nagw-ka pliku Cabrillo naley uywa wycznie podanych wyej ozna-cze, czyli np.: SPEC-EXP lub SO-QRP-SSB... Stacje z grup SPEC-EXP i SPEC mog by QRV przy uyciu wy-cznie niezalenych od sieci ener-getycznej 220 V rde zasilania, np. akumulatorw, generatorw prdotwrczych, baterii sonecz-nych. Z zasilania alternatywnego musz korzysta wszystkie ele-menty stacji uywane w zawodach (TRX, klucz elektroniczny, kompu-ter, owietlenie itp.) cznoci Stacjom pracujcym na SSB za-leca si literowanie wg standardu IARU. W danej chwili stacja moe emi-towa tylko jeden sygna CW lub SSB. Z t sam stacj mona przepro-wadzi dan emisj tylko jedno punktowane QSO. Duplikaty, czyli cznoci powt-rzone tym samym rodzajem emisji, nie s punktowane, ale naley je pozostawi w logu. Jeeli pierwsza czno jest poprawna, za dupli-kat zalicza si 0 (zero) punktw. Jeeli pierwsza czno nie jest poprawna, zaliczana jest ta druga (duplikat). Uwagi: Korzystanie z PGA-Clustera oraz systemu CW-Skimmer jest niedozwolone. W czasie zawodw uywanie telefonw lub Internetu do arano-wania cznoci jest niedozwolone. Punktacja Kade bezbdne QSO 1 pkt. Punktowana jest czno, pod-czas ktrej obie stacje poprawnie odebray znaki wywoawcze, ra-porty i grupy kontrolne, a rni-ca czasw zalogowanej cznoci w logach obu korespondentw nie przekracza 3 minut.Wynik kocowy: suma punktw za QSO. Wyniku nie naley obli-cza samodzielnie, poniewa czyn-noci tej dokona komputerowy program sprawdzajcy.Logi Obowizuj wycznie logi elek-troniczne w formacie Cabrillo. Przed wysyk logu naley zwrci baczn uwag na wygenerowa-ny nagwek i wszystkie zapisy poszczeglnych cznoci (patrz przykad na kocu regulaminu). W pliku Cabrillo liczba spacji pomidzy poszczeglnymi dany-mi kadego QSO jest dowolna, ale co najmniej jedna. Danymi takimi s: czstotliwo w kHz,

rodzaj emisji (CW lub PH), data (rok-miesic-dzie), godzina, znak wywoawczy wasnej stacji, raport nadany, grupa kontrolna nadana, znak wywoawczy korespondenta, raport nadany przez koresponden-ta, grupa kontrolna nadana przez korespondenta. Pojedyncza czno powinna wic by zapisana tak: QSO: 3500 CW 2010-04-18 1501 SP2FAP 599 EL09 SP8OOB 599 KS01 W temacie listu naley poda tyl-ko swj znak wywoawczy. Log musi by niespakowanym zacznikiem do listu majcym w nazwie tylko znak wywoaw-czy uczestnika i rozszerzenie .cbr lub .log. (np. log stacji SP4KDX sp4kdx.cbr, log stacji SP5KP sp5kp.log, log stacji SQ9NFI/2 sq9nfi_2.cbr itp.). Logowanie QSO wycznie w czasie Zulu czyli UTC. Logi na ley wys a w c igu 48 godzin na adres: [email protected] przesaniu listu robot serwera PGA automatycznie potwierdzi jego odbir i poda adres, pod kt-rym znajduje si wykaz otrzyma-nych i wstpnie zweryfikowanychlogw. Jeli log znalaz si w pozycji Logi do wyjanienia, naley dokona poprawek zgodnych z instrukcj robota i wysa go ponownie. Uwagi: Informacja robota moe mie charakter tylko techniczny; w ad-nym wypadku nie moe suge-rowa bdu/bdw w znakach wywoawczych czy grupach kon-trolnych. Poprawek w logu moe dokony-wa tylko dany uczestnik. W przypadku trudnoci z do-starczeniem logu naley problem zgosi na adres [email protected] lub pod numer tel. 0601 912910. Adresem rezerwowym do wysy-ki logw jest: [email protected] Logi otrzymane po terminie nie s analizowane i nie maj adne-go wpywu na wyniki kocowe zawodw.Sdziowanie Obliczanie wynikw odbywa si po wyznaczonym terminie przyjmowania logw, czyli po 48 godzinach od chwili zakocze-nia zawodw. W otrzymanych logach komi-sja nie poprawia adnych danych zwizanych bezporednio z QSO. Tylko w wyjtkowych wypad-kach moliwe jest poprawienie grupy klasyfikacyjnej, aby bya ona

z g o d n a z r e g u l a m i n o w y m standardem. Rezultaty liczy si za pomoc specjalnego programu kompute-rowego, ktry sprawdza cznoci-wykazane we wszystkich otrzyma-nych logach. Punktowane s tylko bezbdne cznoci, zalogowane z toleran-cj +/ 3 minuty. Oznacza to, e obie korespondujce stacje musz dba o poprawno prowadzo-nego QSO, poniewa jakikolwiek bd w jednym lub drugim logu powoduje niezaliczenie danej cz-noci obu operatorom. Za czno niesprawdzaln, tzn. w przypadku braku logu korespondenta, otrzymuje si 0 (zero) punktw.Rezultaty Wyniki zawodw, w tym szcze-g owe roz l i czenie kadego uczestnika, bd publikowane na portalu programu dyplomowe-go PGA (www.skjkc.pl/pga) oraz w MK QTC. Ewentualne reklamacje przyjmo-wane bd w cigu 24 godzin od chwili publikacji wynikw na por-talu PGA. Po tym okresie opubli-kowane wyniki zawodw uznaje si za ostateczne i niepodlegajce adnym reklamacjom.Dyplomy i nagrody Za pierwsze miejsca w poszcze-glnych grupach klasyfikacyjnychprzyznane bd tradycyjne, tj. pa-pierowe dyplomy. Specjalne nagrody przyznane bd stacjom QRV z niezalenych rde zasilania. I tak: za 1. miejsce w grupie SPEC puchar prezesa PZK za 1. miejsce w grupie SPEC-EXP puchar prezesa PGA-C PZKZa udzia w zawodach wszystkim uczestnikom przyznawane bd elektroniczne certyfikaty udziau.www.skjkc.pl/pga

SP DX RTTY Contest 2010Organizator: ZG PZK, PK RVGTermin: sobota 24 kwietnia nie-dziela 25 kwietnia; czas: 12.00 UTC 12.00 UTCPasmo: 3,5 MHz 28 MHz Modulacja: RTTY Klasyfikacja:A jeden operator, wszystkie pasma B wielu operatorw, wszystkie pasma C SWL (stacje nasuchowe polskie i zagraniczne)D s tac je polskie z jednym operatoremE stacje polskie z wieloma operatorami

Aktualnoci PKRVG znajduj sie na stronie http://www.pkrvg.org

mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]://www.skjkc.pl/pgahttp://www.skjkc.pl/pgahttp://www.pkrvg.orghttp://www.pkrvg.orgmailto:[email protected]

18

AKTUALNOCI Zawody


Raporty: RST + numer kolejny QSO. Stacje polskie podaj RST + skrt wojewdztwa.PunktacjaQSO z wasnym krajem 2 pkt. QSO ze stacj z tego samego kon-tynentu 5 pkt. QSO ze stacj spoza wasnego kon-tynentu 10 pkt. MnonikMnonikiem s kraje wg listy DXCC cznie z SP + wojewdz-twa. Mnonik liczy si za kade pasmo oddzielnie.czno z kadym kontynentem liczy si do mnonika tylko raz, bez wzgldu na pasmo (max. 6).Wynik kocowySuma pkt. za QSO (suma krajw + suma wojewdztw ) liczba kontynentw, z ktrymi przepro-wadzono QSO (max. 6).SWL: Nasuchowcw obowizuje ode-branie znakw obydwu korespon-dentw oraz grup kontrolnych wymienianych pomidzy stacjami.Punktacje za przeprowadzone nasuchy, mnoniki oraz wynik kocowy oblicza si tak samo, jak u nadawcw. Zarwno stacja polska, jak i za-graniczna, moe by wykazana w logu tylko jeden raz na danym pamie. Wywoanie w zawodach (dla wszystkich stacji): CQ SP RVG TESTDyplomyZa zajcie pierwszych miejsc w po-szczeglnych kategoriach nagrody rzeczowe (puchary, plakietki*). Za zajcie od pierwszego do trze-ciego miejsca dyplomy we wszyst-kich piciu kategoriach. * Uwaga: Nagrody bd wyda-wane, gdy bdzie co najmniej 20 uczestnikw w poszczeglnych kategoriach.DziennikiDzienniki cznoci w formacie Cabrillo naley przesa na adres [email protected] w cigu miesi-ca, tj. do 25 maja 2010 roku.Logi pisane rcznie lub w innych formatach bd uyte tylko do kontroli. Dzienniki prosz podpisywa w postaci znak.cbr lub znak.log (nie tytuowa nazw zawodw!) plik powinien by zacznikiem, a w temacie listu znak wywoaw-czy uywany podczas zawodw.

Memoria Janusza Twardzickiego SP9DT

55 Oglnopolskie Zawody QRPCzas trwania

I tura: 30 kwietnia 15.00 16.59 UTCII tura 1 maja 03.00 04.59 UTCEmisja: tylko telegrafia A1A.Pa s m o : p o d z a k r e s 3 , 5 1 0 3,560 MHz.Wywoanie: QRP SP DE...cznoci: ze wszystkimi stacja-mi polskimi (indywidualnymi i klubowymi) biorcymi udzia w zawodach. W kadej z tur zalicza si tylko jedn czno (czno mona powtrzy w drugiej turze).Numery kontrolne: w czasie QSO wymienia si raporty skadajce si z poniszych elementw:raport RSTkolejny, trzycyfrowy numer cz-noci, poczynajc od 001 (numera-cja w obydwu turach ciga)kategoria mocy nadajnika A, B lub C (bez spacji po numerze czno-ci), np. 469 034A, 568 002B, 599 121C, itp.PunktacjaNadawcy:za zaliczon czno z korespon-dentem pracujcym w kategorii A 10 pkt.,za zaliczon czno z korespon-dentem pracujcym w kategorii B 5 pkt.,za zaliczon czno z korespon-dentem pracujcym w kategorii C 1 pkt.Nasuchowcy:za zaliczony nasuch 5 pkt.Znak stacji pracujcej w zawodach moe by wykazany w dzienniku tylko raz w kadej z tur, obowi-zuje odebranie znakw wywoaw-czych obydwu korespondentw.Wynik kocowyWynik stanowi suma punktw za QSO (HRD) w obydwu turach (mnonika si nie stosuje ).KlasyfikacjaStacje biorce udzia w zawo-dach rozliczane s w poniszych kategoriach:kategoria A stacje nieprzekracza-jce mocy 1 W output i 2 W input,kategoria B stacje nieprzekracza-jce mocy 5 W output i 10 W input,kategoria C stacje nieprzekracza-jce mocy 10 W output i 20 W input,kategoria D stacje nasuchowe (indywidualne i klubowe).W ww. kategoriach mieszcz si, oprcz urzdze amatorskich spe-niajcych jednoczenie obydwa warunki dotyczce mocy output i input, wszystkie urzdzenia fa-bryczne o mocach output jw. lub posiadajce fabrycznie przewi-dzian moliwo redukcji mocy output do wymienionych powyej poziomw. W logu naley wyszczeglni

dokadnie typ urzdzenia. N i e d o p u s z c z a s i u r z -d z e f a b r y c z n y c h , w k t -rych dokonano samodzielnych p r z e r b e k c e l e m u z y s k a n i a redukcji mocy.Dziennik zawodwPreferowane s logi elektroniczne w formacie Cabrillo. Sugerowany program do logowa-nia to DQRLOG autorstwa Marka SP7DQR. W logu powinna by podana waciwa kategoria klasyfi-kacyjna (np. Category: A), a grupy kontrolne nie powinny zawiera odstpw (np. 121C). Krtki opis urzdzenia naley umieci w polach przeznaczo-nych na komentarz (SOAPBOX:). Logi elektroniczne naley prze-sa na adres: [email protected] w terminie 14 dni. Wszyscy uczestnicy, ktrzy prze-l logi elektronicznie, otrzyma-j niezwocznie potwierdzenie. W przypadku jego braku prosimy o ponowne przesanie dziennika zawodw.Nadesanie logu elektronicznego jest rwnoznaczne z podpisaniem owiadczenia o treci:Owiadczam, e w zawodach QRP pracowaem zgodnie z re-gulaminem zawodw i zdaj so-bie spraw, e nieprawdziwym owiadczeniem skrzywdzibym in-nych uczestniczcych w zawodach krtkofalowcw. Rozliczanie zawodw odbywa si elektronicznie. Logi papierowe w 2010 roku bd przepisywane. W przypadku mao czytelnych dziennikw Komisja Zawodw zastrzega sobie prawo ich uycia wycznie do kontroli. Logi papierowe, sporzdzone wg powszechnie przyjtych wzorw, powinny zawiera zapis daty, czas (wycznie UTC), znak stacji kore-spondenta i wymienione raporty. Dodatkowo: opis urzdzenia; w przypadku urzdze fabrycz-nych okreli dokadnie jego typ, stosowane w zawodach anteny oraz doczy ww. owiadczenie. Dziennik naley wysa w termi-nie 14 dni (decyduje data stempla pocztowego) na adres: Maopol-skie Stowarzyszenie Krtkofalow-cw, OT PZK w Krakowie, PO Box 606, 30-960 Krakw.DyplomyZa zajcie pierwszych miejsc w kadej kategorii zawodnicy otrzymuj puchary, a za zajcie pierwszych trzech miejsc w ka-dej kategorii uczestnicy otrzymuj dyplomy.

Marian SP5CNA oraz Mariusz SQ5M zajli 8. miejsca w wiecie w zawodach CQ-WPX-CW-2009 (Marian w pamie 7 MHz a Mariusz w pamie 3,5 MHz). Gratulacje!

mailto:[email protected]:[email protected]


Kalendarz zawodw krajowych 2010

Kwiecie Mistrzostwa Polski ARKiI tura DIGI 15:00, 01.04 17:00, 01.04Mistrzostwa Polski ARKiI tura UKF 17:00, 01.04 19:00, 01.04SPDXC Contess 15:00, 03.04 15:00, 04.04O Pisank Wielkanocn 15:00, 05.04 17:00, 05.04SPAC Zawody aktywnoci SP 144 MHz 17:00, 06.04 21:00, 06.04SPAC Zawody aktywnoci SP 50 MHz 17;00, 08.04 21:00, 08.04Mistrzostwa Polski ARKiI tura KF 15:00, 08.04 17:00, 08.04PGA TEST krajowe zawody HF 06:00, 10.04 07:00, 10.04PGA TEST krajowe zawody HF 15:00, 10.04 16:00, 10.04SPAC Zawody aktywnoci SP 432 MHz 17:00, 13.04 21:00, 13.04Zawody witokrzyskie 2010 05:00, 18.04 06:00, 18.04WARD 2010 Contest 15:00, 18.04 17:00, 18.04SPAC Zawody aktywnoci SP 1,2 GHz 17:00, 20.04 21:00, 20.04SP DX RTTY Contest 12:00, 24.04 12:00, 24.04SPAC Zawody aktywnoci SP 2,3 + GHz 17:00, 27.04 21:00, 27.04Oglnopolskie Zawody QRP Memoria SP9DT 1. tura 15:00, 30.04 16:59, 30.04Maj Oglnopolskie Zawody QRP Memoria SP9DT 2. tura 03:00, 01.05 04:59, 01.05II Prby Subregionalne wszystkie pasma 14:00, 01.05 14:00, 02.05Zawody Straackie o puchar Komendanta Miejskiego PSP w Krakowie 04:00, 02.05 06:00, 02.05Zawody Warszawskie 2010 (Konstytucji 3 Maja) 04:00, 03.05 06.00, 03.05SPAC Zawody aktywnoci SP 144 MHz 17:00, 04.05 21:00, 04.05Mistrzostwa Polski ARKI tura DIGI 15:00, 06.05 17.00, 06.05Mistrzostwa Polski ARKI tura UKF 17:00, 06.05 19:00, 06.05Zawody Olsztyskie 15:00, 07.05 17:00, 07.05Quo Vadis 06:00, 08.05 07:00, 08.05VIII Zawody Dolnolskie KF 15:00, 08.05 17:00, 08.05VIII Zawody Dolnolskie UKF 18:00, 08.05 19:00, 08.05Europe Day Contest 15:00, 09.05 17:00, 09.05SPAC Zawody aktywnoci SP 432 MHz 17:00, 11.05 21:00, 11.05Mistrzostwa Polski ARKI tura KF 15:00, 13.05 17:00, 13.05SPAC Zawody aktywnoci SP 50 MHz 17:00, 13.05 21:00, 13.05Zawody Zamkowe 15:00, 15.05 18:00, 15.05Memoria SP2BE CW/SSB 06:00, 16.05 Memoria SP2BE RTTY 07.00, 16.05 08.00, 16.05Urodziny miasta Bydgoszczy 15:00, 17.05 17:00, 17.05SPAC Zawody aktywnoci SP 1,2 GHz 17:00, 18.05 21:00, 18.05SPAC Zawody aktywnoci SP 2,3 + GHz 17:00, 25.05 21:00, 25.05Dni Dbrowy Grniczej 2010 HF 16:00, 27.05 17:00, 27.05Dni Dbrowy Grniczej 2010 VHF 18:00, 27.05 19:00, 27.05

Kalendarz zawodw midzynarodowych 2010

Kwiecie EA RTTY Contess 16:00, 03.04 16:00, 04.04SP DX Contess 15:00, 03.04 15:00, 04.04EU Spring Sprint, CW 16:00, 10.04 19:59, 10.04DIG QSO Party CW 12:00, 10.04 11:00, 11.04JIDX CW Contest 07:00, 10.04 13:00, 11.04Holyland DX Contest 00:00, 17.04 23:59, 17.04ES Open HF Championship 05:00, 17.04 08:59, 17.04EU Spring Sprint, SSB 16:00, 17.04 19:59, 17.04YU DX Contest 21:00, 17.04 17:00, 18.04SP DX RTTY Contest 12:00, 24.04 12:00, 25.04Helvetia Contess 13:00, 24.04 12:59, 25.04Maj AGCW QRP/QRP Party 13:00, 01.05 19:00, 01.05ARI International DX Contest 20:00, 01.05 20:00, 02.05EUCW Fraternizing CW QSO Party 10:00, 08.05 20:00, 09.05CQ-M International DX Contess 12:00, 08.05 11:59, 09.05 VOLTA WW RTTY Contest 12:00, 08.05 12:00, 09.05His Maj. King of Spain Contess, CW 12:00, 15.05 12:00, 16.05Baltic Contest 21:00, 22.05 02:00, 23.05CQ WW WPX Contest, CW 00:00, 29.05 24:00, 30.05

Hod Powstacom Wielkopolskim 1918/19(edycja 2009)

A stacje indywidualne1. SP2QG 16202. SP9BNM 1512SQ2GXO 15123. SP7GIQ 14524. SP4GHL 11525. SO8T 1140Grupa B stacje klubowe1. SP4KAI 1625 2. SP2KAC 13423. SP4KSY 1100 4. SP2KFW 10725. SP4KHM 1030Grupa C nasuchowcy1. SP3-1058 5222. SP4-2101K 430Grupa D stacje indywidualne z terenu powstania1. SP3J 12432. SP3PL 10453. SP3SPK 10274. SP2DKI 9705. SP3IOE 968Grupa E stacje klubowe z terenu powstania1. SP3ZAC 352

Zawody Owicimskie 2010

A stacje CW i SSB1. SP3KEY 1532. SP2QG 1373. SP5PSL 1364. SP2KFW 1355. SQ9E 132B stacje SSB1. SP9IEK 802. SP9HZW 783. SP9KUP 774. SP4KHM 755. SP3PJY 74C stacje CW1.SP7KWW 882. SP4AWE 84 SP4GL 84 SP8HWM 843. SP5CNA 804. SN5Q 785. SP8BVO SP9BNM SQ2GXO SQ9IDE 78D Stacje SWL1. SP3-1058 612. SP4-208 533. SP8-20-101 424. SP6-01-356 19

Mistrzostwa HF IARU 2009

1. DAOHQ2. AO8HQ3. SNOHQ4. OL9HQ5. GB7HQ6. TMOHQ7. 9AOHQ8. IUxHQ9. S5OHQ10. E7HQ

20

CZNO czno z rozproszonym widmem


Podstawowe aspekty komunikacji radiowej z rozproszonym widmem

Co to jest rozpraszanie widma? cz 2. Artyku ten pragnie wyjani Czytelnikom w bardziej przystpny ni cisy, teoretyczny sposb, pewne aspekty technologii komunikacji z rozproszonym widmem, jej zalety i wady.

Schematy blokowe ukadw rozpraszania widma

Techniki rozpraszania widma rni si midzy sob punktem (w systemie kanau komunika-cyjnego), do ktrego doczany jest sygna z generatora kodu pseudolosowego (PRN)

W oglny sposb zostao to zilustrowane na rysunku 9. Z tego schematu blokowego wynika, e sygna generatora PRN moe by wstrzyknity w trzech rnych miejscach toru nadawczego: bez-porednio w tor kanau danych cyfrowych tam, gdzie moe on zmienia warto czstotliwoci nonej wcza i wycza gene-racj non, czyli kluczowa np. wzmacniacz mocy nonej

W zalenoci od tego wyrnia si trzy rodzaje systemw rozpra-szania widma:

DSSSFHSSTHSSSystemy te zostan omwione

kolejno w dalszej czci artykuu.Jeeli kod PRN zostaje wpro-

wadzony do toru danych i z nimi skombinowany, mamy do czy-nienia z rozpraszaniem widma poprzez kluczowanie fazy (skrto-wo DSSS). W praktyce sekwencja kodu pseudolosowego jest doda-wana do sygnau transmitowanej informacji. W efekcie daje to wra-enia, e sygna transmitowany zostaje poszatkowany przez kod PRN. Jeeli sygna PRN oddziauje na poziomie generowania czsto-tliwoci fali nonej (na rysunku

oznaczonej LO), mamy do czynie-nia z systemem rozpraszania wid-ma z kluczowaniem czstotliwo-ci (skrt FHSS). Dodany w torze fali nonej sygna PRN wymusza skokow zmian wartoci czsto-tliwoci nonej albo inaczej prze-skakiwanie z jednej jej wartoci na drug w rytm sekwencji kodu pseudolosowego. To przeskakiwa-nie moe odbywa si wiele razy w czasie trwania jednego bitu da-nych albo odwrotnie.

Jeeli sekwencja kodowa PRN dziaa jak bramka kluczujca trans-mitowany sygna (gdzie w uka-dzie PA wzmacniacza mocy), to mamy do czynienia z system roz-praszania opartym na przeskaki-waniu z jednego odcinka czasowe-go do drugiego (podzia czasowy, skrt. THSS). Moliwe jest rwnie kombinowanie wymienionych wyej technik, tak aby uzyska hybrydowe techniki rozprasza-nia widma, przykadowo: DSSS + FHSS. W obecnej chwili najczeciej uywane s dwie techniki: DSSS i FHSS. Technika THSS jest wci w trakcie rozwoju i bada.

Rozpraszanie widma z kluczowaniem fazy

W tej metodzie, kady bit da-nych zostaje zmieniony na pewien kod (wspomniany PRN) znany swemu odbiorcy. Przykadowo jedynce danych zostanie przy-porzdkowany kod 1001, a zeru jego odwrotno, negacja, czyli 0110. Taka elementarna jednostka transmisji nazywana jest chipem c. Prdko transmisji liczona bedzie w chipach/sekund, czyli c/s.

Poniewa teraz kadej jedyn-ce czy zeru odpowiada znacznie wiksza liczba chipw, po modu-lacji nonej pasmo zostanie odpo-wiednio poszerzone.

W wypadku tej techniki kod PRN mieszany jest bezporednio z sygnaem danych (w ukadzie sumujcym modulo 1, tak e mo-dulator zrwnowaony zasilany jest zsumowanym sygnaem da-nych i kodu PRN).

Z tego wynika, e modulator jest pobudzany sygnaem danych o znacznie wikszej czstotliwoci wynikowej. Wynikiem modulacji nonej tego rodzaju sekwencj kodowan jest generacja czsto-tliwociowego widma rozproszo-nego o obwiedni, ktra moe by opisana funkcj:

y= ((sin x)/x)z wartoci rodkow rwn

czstotliwoci nonej.Gwna cz tego widma

Rys. 9. Rys. 10. Ukad rozproszenia widmo z kodowanim fazy. Bez rozpraszania widmo sygna zajmowaoby poow rodkowego listka

Rys. 11. System szyfrujcy uywajcy kluczowania BPSK

Rys. 12. Rozpraszanie widma poprzez kluczowanie fazy


(midzy punktami o zerowej am-plitudzie) ma szeroko rwn po-dwojonej wartoci czstotliwoci zegarowej kodu rozpraszajcego, a szeroko listkw bocznych (od zera do zera) jest rwna czstotli-woci zegara kodu.

Rysunek 10 ilustruje najcz-ciej uywany ukad rozpraszania widma z kluczowaniem fazy. Sam ksztat otrzymanego widma jest rny w zalenoci od zastoso-wanego sposobu modulowania nonej i sygnau. Na rysunku po-kazano ksztat widma w wypadku uycia modulacji typu BPSK (ang. binary phase shift keying dwu-stanowa modulacja fazy). Innym uywanym sposobem kluczowania nonej jest QPSK (kwadraturowe kluczowanie fazy QPSK oznacza rwnoczesne kluczowanie dwch nonych przesunitych w fazie o 90). Powyej przedstawiono uproszczony ukad blokowy roz-praszania widma z kluczowaniem fazy, gdzie nona poddana zostaa kluczowaniu typu BPSK i dalej ko-lejne etapy, przez ktre przechodzi sygna zarwno po stronie nadaw-czej jak i odbiorczej (Rys. 12).

Rysunek powyej pokazuje obrbk sygnau jaka zachodzi w systemie rozpraszania widma z kluczowaniem fazy.

W przykadzie powyej, gene-rator kodu PRN pracuje przy wy-szej czstotliwoci zegarowej ni ten uyty dla transmitowanych danych. Wynikowy zaszyfrowany cig bitw ma znacznie wiksz czstotliwo ni same dane. Ww-czas, kiedy na wejciu modulatora BPSK sygna zmienia sie z jedynki na zero lub odwrotnie, faza nonej zmienia si o 180. Na rysunku 12 przyjto dla uproszczenia, ze te dwie wartoci przesunicia fazy przyjmuj wartoci 0 lub 180. Chcc, aby tak si faktycznie dzia w rzeczywistym modulatorze, na-leaoby dysponowa faz odnie-sienia, czego nie ma w systemach modulacji i kluczowania fazy.

W ten sposb modulowana nona (z dwustanow modulacj fazy) dociera do odbiornika. W od-biorniku nastpuje zdekodowanie informacji poprzez ukad deszy-fratora. W tym celu odbiornik musi zna kod nadawczy transmisji, czyli kod PRN. Sama znajomo kodu jednake nie wystarcza. Ko-nieczna jest jeszcze synchroni-zacja stosowanego w odbiorniku z tym nadawanym, czyli identycz-na czstotliwoc zegarowa i fa-za pozwalajca okreli moment pocztkowy kodu. Po spenieniu

tych warunkw, transmitowane dane odzyskuj swoj pierwotn posta.

Rozpraszanie widma w systemie z kluczowaniem czstotliwoci

W metodzie tej nadajnik nie na-daje stale jednej i tej samej czesto-tliwci nonej, ale zmienia j w sta-ym rytmie, przeskakujac z jednej jej wartoci na drug (tak jak to byo w przypadku pokazanym w wynalazku!). Kod rozpraszajcy decyduje o momentach zmiany czstotliwoci. Sama warto cz-stotliwoci okrelona jest przez kod PRN tylko porednio ukad na podstawie kodu wybieraja jej wartoci kolejno z tabeli. Mona wyrni dwa systemy: pierwszy z szybk zmian czstotliwoci FFHSS (ang. Fast Frequency Hop-ping) i drugi z wolnym rytmem przeskokw LFHSS (ang. Low Fre-quency Hopping). LFHSS (najcz-ciej stosowana) pozwala na to, aby wiksza liczba nastpujcych po sobie bitw informacji, modu-lowala t sam warto czstotli-woci, zanim nastpi przeskok na inn czestotliwo fali nonej.

FFHSS, z drugiej strony, cha-rakteryzuje si tym, e jeszcze w trakcie trwania tego samego bitu informacji, nastpuje szereg przeskokw z jednej wartoci cz-stotliwoci nonej na inn.

Pasmo rozproszonych czstotli-woci w wypadku metody z klu-czowaniem czstotliwoci jest zu-penie inne ni w przypadku roz-praszania z kluczowaniem fazy.

W miejscu obwiedni , kt -ra opisana jest przez funkcj y=((sin x)/x), obwiednia sygnau wyjciowego jest paska w zakre-sie uytych czstotliwoci (patrz rysunek 14 )

Szeroko widma sygnau wyjciowego w systemie z klu-czowaniem czstotliwoci jest po prostu N razy wiksza ni liczba dostpnych kanaw czstotliwo-ci, gdzie N jest rwna szerokoci widma w kadym kanale, na ktry przeskakuje pracujcy ukad.

W tej metodzie do modulacji uywana jest metoda kodowania czstotliwoci (FSK, czyli z ang. frequency shift keying kluczo-wanie z przesuniciem wartoci czstotliwoci). W uyciu s nast-pujce terminy:

Hop set Zestaw skokowo zmienianych czstotliwoci

Dwell time Czas transmisji na poszczeglnym kanale. Termin

Rys. 13. System z kluczowaniem czstotliwoci i obwiednia widma

Rys. 14. 3-bitowy kod PRN

Rys. 15. Osiem kanaw czstotliwoci nonej

Rys.16. Rozpraszanie widma z kluczowaniem czasowym, generator PRN kluczuje wzmacniacz mocy

22

CZNO czno z rozproszonym widmem


ten okrela dugo odcinka cza-sowego, w czasie ktrego nadajnik pracuje na danej czstotliwoci nonej.

Hope rate Czstotliwo sko-kw. Termin okrela, z jak cz-stotliwoci nastpuj przeskoki z jednej czstotliwoci na drug.

W tabelce pokazano Przykado-wo dla kodu PRN o dugoci tylko trzech bitw zachowanie si zmian czstotliwoci nonej. Nona ma warto 8 kHz i w takt zmian kodu nastpuj odchyki do innych war-toci nonej.

W przykadzie uytych jest osiem rnych kanaw albo ina-czej osiem rnych nadawanych czstotliwoci.

Rozpraszanie widma w syste-mie z kluczowaniem czasowym (transmisja z cig zmian odcin-kw czasowych nadawania)

W tej metodzie, ktra obecnie jest jeszcze w trakcie dopraco-wywania, sekwencje nadawania (nadawaj/nie nadawaj) stero -wane s poprzez kod PRN. Kod ten poprzez bramk w ktrym miejscu toru steruje bezporednio wzmacniaczem PA.

W systemie rozpraszania wid-ma z kluczowaniem czasowym ukad wysya fal non w pew-nych, okrelonych kodem, krt-kich odcinkach czasu. Te odcinki czasu maj albo rn dugo, albo zmienia si ich pooenie w czasie w stosunku do dwusta-nowego cigu bitowego danych.

Z powyszego wynika, e sys-tem z przeskakiwaniem czasowym mona zrealizowa w nastpujcy sposb:

Sposb 1W tej metodzie kady po -

szczeglny bit jest prbkowany i emitowany jako krtki impuls (krtszy ni bit danych). Impulsy prbkujce pochodz z generatora pseudolosowego PRN. Moment, w ktrym zachodzi prbkowanie ,stale si zmienia zgodnie z prac szyfratora PRN. Technika ta usiuje wprowadzi w bd nieupowa-niony do odbioru ukad poprzez cig zmian odcinka czasu, po ktrym nastpuje emisja kolejne-go impulsu.

Patrzc na rysunek 18 mona zauway, e impulsy suce do rozpraszania widma, a generowa-ne przez generator PRN, s bardzo krtkie i pojawiaj si w momen-tach wybranych pseudolosowego. Polaryzacja impulsu wyjciowego wskazuje na to, czy dana miaa poziom wysoki, czy niski (bya

jedynk lub zerem).Impulsy prbkujce maj ten

sam czas trwania.

Sposb 2 W tej metodzie kady impuls

prbkujcy z generatora PRN ma rny czas trwania. Moment pojawienia si impulsu prbku-jcego w stosunku do okresu da-nych jest ten sam.

Generator pseudolosowy PRN zmienia w sposb przypadkowy czas trwania impulsu. Tak samo jak w sposobie 1, polaryzacja sygnau wyjciowego wskazuje, czy dana w okrelonym momencie miaa poziom wysoki, czy te niski.

Impulsy prbkujce maj rny czas trwania.

Zalety i wady systemw pracujcych z rozpraszaniem widma

ZaletyJak wyjaniono wczeniej, uy-

wanymi metodami rozpraszania widma s: kluczowanie czstotli-woci (ang. frequency hopping), kluczowanie w dziedzinie czasu (ang. time hopping), kluczowa-nie fazy (ang. direct sequence). Moliwe s rwnie kombinacje tych metod. Sygnay o rozpro-szonym widmie mog przenosi informacje uyteczne (analogowe lub cyfrowe) dziki klasycznym metodom modulacji. Jednake modulacja AM (czyli amplitudy) znieksztaca obwiedni rozpro-szonego sygnau, co utrudnia prac korelatora. Przy mniej-szych odlegociach od nadajnika moliwa jest detekcja obwiedni i przez to odebranie sygnau uy-tecznego bez znajomoci kodu. Modulacja czstotliwoci jest ko-rzystniejsza w poczeniu z me-tod kluczowania czstotliwoci w celu rozpraszania widma. Jeli do rozproszenia widma nonej wykorzystamy kluczowanie fazy, czyli cyfrow sekwencj pseudo-losow, najlepsza bdzie modu-lacja cyfrowa. Wykorzystuje si w tym celu 2-stanow modulacj fazy (BPSK).

Odporno na zakcenia przypadkowe i celowo nadawane

Ta cecha komunikacji z rozpra-szanym widmem stanowi o jej prawdziwym piknie.

Przypadkowe lub nadawane rozmylnie sygnay zakcajce s dyskryminowane i odrzucone, poniewa nie stosuj tego same-go kodu rozpraszajcego lub te s sygnaami wskopasmowymi.

Rys. 17. Realizacja rozpraszania z kluczowaniem czasowym wg. sposobu 1

Rys. 18. Realizacja rozpraszania z kluczowaniem czasowym wg. sposobu 2

Rys. 19. Prek czstotliwoci zakcajcej jest ignorowany przez odbiornik

Rys. 20. Poziom energii sygnau przed i po rozproszeniu w porw-naniu do poziomu szumw w miejscu odbioru


Odbiornik dekoduje tylko sygnay nadawane z uy-ciem tego samego kodu rozpraszajcego. Sygnay klasycznych emisji, czyli sy-gnay wskopasmowe, s w odbiorniku rozpraszane! Widmowa gsto energii tych sygnaw, w pamie przenoszenia dalszych stop-ni, odbiornika jest bardzo niska i dlatego nie powodue zakce, w odrnieniu od sygnaw o rozproszonym widmie, bo widmo tych sy-gnaw jest skupiane.

Po j c i e i n te r f e r e n c j i z pewnoci jest znane Czy-te

Świat Radio 4/2010

Documents

Transcript of Świat Radio 4/2010