STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA ... · Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o...

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY WRONKI

Załącznik nr 1

do Uchwały Nr

Rady Miasta i Gminy Wronki

z dnia

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW

ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

MIASTA I GMINY WRONKI

CZĘŚĆ I

UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

TEKST UJEDNOLICONY

Wronki 2010, 2012, 2015


2

Ujednolicone studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki, w części dotyczącej uwarunkowań

zagospodarowania przestrzennego, składa się z:

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy

Wronki z 2010 r. uchwalonego Uchwałą Nr XLIII/325/2010 Rady Miasta i Gminy

Wronki z dnia 30 czerwca 2010 r. w sprawie uchwalenia studium uwarunkowań

i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wronki,

Częściowej zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

miasta Wronki w rejonie ul. Mickiewicza z 2012 r. uchwalonej Uchwałą

Nr XXV/229/2012 Rady Miasta i Gminy Wronki z dnia 19 grudnia 2012 r. w sprawie

uchwalenia częściowej zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta Wronki w rejonie ulicy Mickiewicza,

Częściowej zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

miasta i gminy Wronki w zakresie terenów położonych w rejonie ulicy Mickiewicza

w mieście Wronki oraz w obrębie miejscowości Stróżki i Stare Miasto z 2015 r.

uchwalonej Uchwałą Nr …………… Rady Miasta i Gminy Wronki z dnia

………………. r. w sprawie uchwalenia częściowej zmiany studium uwarunkowań

i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wronki w zakresie terenów

położonych w rejonie ulicy Mickiewicza w mieście Wronki oraz w obrębie miejscowości

Stróżki i Stare Miasto.

część I – opisowa: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki. Uwarunkowania zagospodarowania

przestrzennego Miasta i Gminy Wronki.”,

część I – opisowa: „Częściowa zmiana studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego miasta Wronki w rejonie ulicy Mickiewicza.

Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego.”,

część I – opisowa: „Częściowa zmiana studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wronki w zakresie terenów

położonych w rejonie ulicy Mickiewicza w mieście Wronki oraz w obrębie

miejscowości Stróżki i Stare Miasto. Uwarunkowania zagospodarowania

przestrzennego.”,

rysunek w skali 1 : 25 000: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy Wronki. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego.”

z oznaczonymi terenami częściowych zmian studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego,

rysunek w skali 1 : 5 000: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta Wronki wraz z przyległymi terenami. Uwarunkowania

zagospodarowania przestrzennego.” z oznaczonymi terenami częściowych zmian

studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.


3

STUDIUM

UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW

ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

MIASTA I GMINY WRONKI

CZĘŚĆ I


WRONKI, czerwiec 2010

----------------------------------------------------------------------------------------------


4

1. WPROWADZENIE ..................................................................................................... 7

1.1. PRZEDMIOT I CEL OPRACOWANIA ................................................................... 7

1.2. CEL, ZADANIA I ISTOTA STUDIUM ................................................................... 8

1.3. TOK FORMALNO-PRAWNY OPRACOWANIA .................................................. 9

2. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE ROZWOJU MIASTA I GMINY

W REGIONIE ............................................................................................................ 10

2.1. UWARUNKOWANIA REGIONALNE ................................................................. 10

2.2. SYSTEM POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH ......................................................... 15

2.2.1. Komunikacja ......................................................................................................... 15

2.2.2. System powiązań przyrodniczych ......................................................................... 15

3. UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNO-PRZYRODNICZE ........................... 17

3.1. UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI TERENU I GEOMORFOLOGIA ......... 17

3.2. GEOLOGIA ............................................................................................................. 18

3.2.1. Zasoby surowców naturalnych .............................................................................. 18

3.3. ZASOBY WODNE ................................................................................................. 19

3.3.1. Wody podziemne ................................................................................................... 19

3.3.2. Wody powierzchniowe .......................................................................................... 20

3.4. KLIMAT .................................................................................................................. 21

3.5. GLEBY. UŻYTKOWANIE TERENU. .................................................................. 23

3.6. SZATA ROŚLINNA. OBSZARY WAŻNE I OSTOJE PTAKÓW. ...................... 24

3.7. ISTNIEJĄCE OBSZARY I OBIEKTY OBJĘTE OCHRONĄ PRAWNĄ ............ 26

3.8. STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ...................................................... 31

3.8.1. Wody podziemne ................................................................................................... 31

3.8.2. Wody powierzchniowe .......................................................................................... 31

3.8.3. Gleby ..................................................................................................................... 32

3.8.4. Powietrze atmosferyczne ....................................................................................... 32

3.8.5. Klimat akustyczny ................................................................................................. 33

3.8.6. Pola elektromagnetyczne ....................................................................................... 35

4. HISTORYCZNO-KULTUROWE UWARUNKOWANIA ROZWOJU

PRZESTRZENNEGO ............................................................................................... 35

4.1. KRÓTKI RYS HISTORYCZNY ............................................................................ 35

4.2. Noty historyczne wybranych wsi i charakterystyka przestrzenna ........................... 36

4.3. OBIEKTY I OBSZARY CHRONIONE ................................................................. 41


5

4.3.1. Wykaz obiektów i obszarów chronionych w mieście Wronki .............................. 41

4.3.2. Wykaz obiektów i obszarów chronionych na terenie gminy ................................ 50

4.4. STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE I STREFY OCHRONY

ARCHEOLOGICZNEJ ........................................................................................... 65

4.4.1. Stanowiska archeologiczne wpisane do rejestru zabytków .................................. 65

4.4.2. Strefy ochrony archeologicznej ............................................................................. 65

4.4.3. Cmentarze .............................................................................................................. 65

5. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZE MIASTA I GMINY

WRONKI .................................................................................................................... 67

5.1. LUDNOŚĆ .............................................................................................................. 67

5.2. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA ....................................................................... 74

5.2.1. Usługi .................................................................................................................... 74

5.2.2. Działalność produkcyjna ....................................................................................... 77

5.2.3. Rolnictwo .............................................................................................................. 79

5.2.4. Leśnictwo .............................................................................................................. 81

5.3. POZIOM I WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W MIEŚCIE WRONKI .................. 86

6. TURYSTYKA, WYPOCZYNEK I REKREACJA ................................................. 90

6.1. CHARAKTERYSTYKA GMINY POD WZGLĘDEM TURYSTYCZNYM ....... 90

6.2. NAJWAŻNIEJSZE ATRAKCJE TURYSTYCZNE W MIEŚCIE I GMINIE

WRONKI ................................................................................................................. 90

6.2.1. Atrakcje przyrodnicze: .......................................................................................... 90

6.2.2. Atrakcje pozaprzyrodnicze: ................................................................................... 91

6.3. INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA ............................................................... 94

6.3.1. Baza noclegowa ..................................................................................................... 94

6.3.2. Restauracje ............................................................................................................ 94

6.3.3. Infrastruktura obsługująca ruch turystyczny w Puszczy Noteckiej ....................... 94

6.4. Ruch turystyczny ..................................................................................................... 95

6.4.1. Trasy i szlaki rowerowe ........................................................................................ 95

6.4.2. Szlaki turystyczne piesze ....................................................................................... 95

6.4.3. Szlak kajakowy doliną Warty ................................................................................ 97

6.4.4. Szlaki konne .......................................................................................................... 98

6.5. Agroturystyka .......................................................................................................... 98

6.6. Sport, wypoczynek i rekreacja ............................................................................... 100

6.6.1. Działalność sportowa .......................................................................................... 100


6

6.6.2. Rekreacja i wypoczynek ...................................................................................... 101

6.6.3. Drogi rowerowe ................................................................................................... 102

7. UWARUNKOWANIA ROZWOJU SYSTEMÓW TECHNICZNYCH ............. 103

7.1. TRANSPORT I KOMUNIKACJA ....................................................................... 103

7.1.1. Komunikacja drogowa - sieć transportowa na terenie miasta i gminy Wronki: . 103

7.1.2. Komunikacja kolejowa ........................................................................................ 107

7.1.3. Komunikacja autobusowa ................................................................................... 108

7.2. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ................................................................. 108

7.2.1. Sieć wodociągowa ............................................................................................... 108

7.2.2. Kanalizacja sanitarna i deszczowa ...................................................................... 109

7.2.3. Energia elektryczna ............................................................................................. 110

7.2.4. Gaz. ...................................................................................................................... 111

7.2.5. Ciepło .................................................................................................................. 112

7.2.6. Telekomunikacja i systemy informatyczne ......................................................... 114

7.2.7. Gospodarka odpadami ......................................................................................... 114


7

1. WPROWADZENIE

1.1. PRZEDMIOT I CEL OPRACOWANIA

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

wprowadza obowiązek sporządzania przez gminy studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego gminy jako dokumentu określającego jej politykę

przestrzenną. Ustawa z 2003 r., w odróżnieniu od uprzednio obowiązującej, wprowadziła

zmiany, zwłaszcza w procedurze jego sporządzania. Obecnie sporządzanie studium uległo

większemu uspołecznieniu, przewidziano składanie wniosków przez obywateli, wyłożenie do

publicznego wglądu projektu studium, publiczną debatę, możliwość złożenia uwag

i wniosków (przy konieczności rozstrzygania ich przez Burmistrza i Radę Miejską). Dla

projektu studium określono w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia

2004 r. zakres i formę projektu.

Zgodnie z wymaganiami powyższego Rozporządzenia studium składa się z następujących

części:

1. część I – opisowa: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki. Uwarunkowania zagospodarowania

przestrzennego Miasta i Gminy Wronki.”- stanowiąca załącznik Nr 1.

2. część II – opisowa zatytułowana „Studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wronki. Kierunki zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki.” - stanowiąca załącznik Nr 2.

3. Rysunek w skali 1:25 000: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy Wronki. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego.” -

stanowiący załącznik Nr 3.


przestrzennego miasta Wronki wraz z przyległymi terenami. Uwarunkowania

zagospodarowania przestrzennego.”- stanowiący załącznik Nr 4.


przestrzennego gminy Wronki. Kierunki zagospodarowania przestrzennego.” -

stanowiący załącznik Nr 5.


przestrzennego miasta Wronki wraz z przyległymi terenami. Kierunki

zagospodarowania przestrzennego.”- stanowiący załącznik Nr 6.

7. Rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag, stanowiące załącznik Nr 7.


8

Załączniki nr 1 i 2 stanowią zasadnicze ustalenia studium określające kierunki rozwoju

miasta w powiązaniu z uwarunkowaniami jej rozwoju, a wraz z załącznikami nr 3, 4, 5 i 6

(rysunkami studium) stanowią politykę przestrzenną gminy.

Na podstawie tych dokumentów podejmowane będą decyzje planistyczne, w tym

podejmowanie uchwał w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowych planów

zagospodarowania przestrzennego. W trakcie sporządzania opracowań planistycznych

kierunki określone w tych dokumentach będą stanowiły wytyczne dla opracowań

miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (art. 17 pkt. 4 ustawy o planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym). Załączniki te będą podstawą do stwierdzania zgodności

planów zagospodarowania przestrzennego z ustaleniami studium (art. 20 ustawy

o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym).

Część opisowa (załączniki nr 1 i 2) zawiera opis uwarunkowań zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy, stanowiący zbiór informacji na temat stanu istniejącego

zagospodarowania obszaru miasta i gminy, aktualnego stanu rozwoju społeczno-

gospodarczego, uwarunkowań środowiskowych, kulturowych, ekonomicznych, technicznych

i prawnych. Opis zawiera ponadto ustalenia w zakresie kierunków rozwoju miasta i gminy,

wraz z omówieniem i uzasadnieniem przyjętych rozwiązań. Część ta stanowi podstawy

informacyjne, bazę danych o mieście i gminie, która będzie wykorzystywana w dalszych

opracowaniach planistycznych.

1.2. CEL, ZADANIA I ISTOTA STUDIUM

Studium jest opracowaniem o charakterze strategicznym (generalnym), jest „osią”

systemu planowania przestrzennego na poziomie miasta i gminy.

W Studium określona jest także polityka informacyjna miasta i gminy przynajmniej

w zakresie gospodarki przestrzennej, która może być częścią strategii informacyjnej

zorientowanej na promocję miasta i gminy oraz tworzenie informacyjnych podstaw dla

bieżących decyzji administracyjnych i działań organizatorskich.

Podstawowymi zadaniami opracowywanego studium są:

- rozpoznanie aktualnej sytuacji miasta i gminy, istniejących uwarunkowań oraz

problemów związanych z jej rozwojem;

- sformułowanie kierunków rozwoju i zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy,

a także podstawowych zasad polityki przestrzennej i zasad ochrony interesu

publicznego;


9

- stworzenie podstaw do koordynacji sporządzania planów miejscowych i wydawania

decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydawanych bez planów

miejscowych;

- promocja miasta i gminy.

Na proces sporządzania Studium składają się następujące prace (etapy):

- rozpoznanie uwarunkowań rozwoju miasta i gminy;

- określenie kierunków zagospodarowania przestrzennego;

- sformułowanie polityki przestrzennej.

Na etapie rozpoznania uwarunkowań rozwoju miasta i gminy, na podstawie istniejących

opracowań oraz przeprowadzonych dodatkowo badań i analiz, określa się potrzeby i aspiracje

społeczeństwa, władz i grup interesu, główne problemy funkcjonowania miasta i gminy, jego

zasoby oraz procesy i zjawiska mające wpływ na stan przestrzeni. Rozpoznanie zasobów

miasta i gminy obejmuje rozpoznanie stanu środowiska przyrodniczego, stanu

i funkcjonowania środowiska kulturowego, wyposażenia w infrastrukturę techniczną

i transportową, wyposażenia w infrastrukturę społeczną, rozpoznanie aktualnej struktury

własnościowej gruntów, rozpoznanie potencjału demograficznego i intelektualnego,

rozpoznanie potencjału ekonomicznego i gospodarczego, rozpoznanie sytuacji na rynku pracy

i problemów bezrobocia.

Część prac analitycznych nad Studium tworzy rzetelną bazę informacyjną na temat stanu

zagospodarowania i funkcjonowania miasta, co pozwoli władzom przygotować i opracować

koncepcje rozwoju oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, podejmować

decyzje administracyjne w przypadkach terenów, dla których nie opracowano planu.

Korzyści wynikające z opracowania Studium

- Określenie polityki przestrzennej miasta i gminy oraz stworzenie podstaw dobrego

gospodarowania jego przestrzenią (polityka prowadzona przez władze miasta).

- Usprawnienie funkcjonowania miasta i gminy w zakresie gospodarki przestrzennej

(wydawanie decyzji, sporządzanie dalszych opracowań planistycznych i programów

branżowych).

- Łatwość dostępu do informacji poprzez zbudowanie systemu informacyjnego

o zagospodarowaniu przestrzennym i funkcjonowaniu miasta i gminy.

1.3. TOK FORMALNO-PRAWNY OPRACOWANIA

Prace nad przygotowaniem Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki przebiegały w następujących terminach:


10

- Podjęcie Uchwały Rady Miasta i Gminy Wronki Nr X/57/2007 z dnia 28 czerwca

2007 r. o przystąpieniu do sporządzenia „Studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Wronki”;

- Ogłoszenie o przystąpieniu do sporządzania studium, zawiadomienie organów

administracji państwowej, instytucji i jednostek organizacyjnych o przystąpieniu

do opracowania Studium, pismo znaki 7320-2/07 z dnia 11 lipca 2007 r. wraz

z rozdzielnikiem;

- Konsultacje i omawianie koncepcji na spotkaniach roboczych zespołu autorskiego

z Burmistrzem Miasta Wronki;

- Prezentacja Studium na Komisjach Rady Miasta;

- Zaopiniowanie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

przez Gminną Komisję Urbanistyczno-Architektoniczną w dniu 11 czerwca 2008r.;

- Udostępnienie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

organom właściwym do jego uzgodnienia/zaopiniowania w dniach od 24 kwietnia

2009 r. do 4 sierpnia 2009 r.;

- Wyłożenie projektu Studium do publicznego wglądu w dniach od 31 sierpnia 2009 r.

do 1 października 2009 r.;

- Ponowne opiniowanie i uzgadnianie w trybie przepisów o ochronie przyrody

i środowiska w dniach od 19 lutego 2010 r. do 17 maja 2010 r.;

- Ponowne wyłożenie projektu Studium do publicznego wglądu w dniach od 21 kwietnia

2010 r. do 23 maja 2010 r.;

- Uchwalenie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

przez Radę Miasta Wronki na sesji w dniu 30 czerwca 2010 r. uchwałą

nr XLIII/325/2010

2. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE ROZWOJU MIASTA

I GMINY W REGIONIE

2.1. UWARUNKOWANIA REGIONALNE

Gmina miejsko-wiejska Wronki położona jest w województwie wielkopolskim w powiecie

szamotulskim. Powierzchnia łączna miasta i gminy liczy 301,72 km2 z czego 5,81 km2

zajmuje miasto. Wronki sąsiadują z ośmioma gminami są to: od północy gminy powiatu

czarnkowsko - trzcianeckiego: Drawsko, Wieleń i Lubasz, od wschodu i południa gminy


11

powiatu szamotulskiego: Obrzycko, Ostroróg i Pniewy oraz od południa i zachodu gminy

powiatu międzychodzkiego: Chrzypsko Wielkie i Sieraków.

Uwarunkowania regionalne dla rejonu obszaru metropolitalnego określone zostały

w planie zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego, uchwalonym

przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego uchwałą Nr XLII/628/2001 z 26 listopada

2001 r., ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego Nr 35, poz.

1052 z 2002 r. (lit.). Zgodnie z „Planem…..” Wronki położone są w oddaleniu od głównych

stref przyspieszonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Delimitacja granic Poznańskiego

Obszaru Metropolitalnego (POM) wykazała niewielkie powiązania funkcjonalno –

przestrzenne na poziomie lokalnym między metropolią poznańską a gminą, w związku

z powyższym Wronki znalazły się poza granicami POM.

Rys. 1. Poznański Obszar Metropolitalny. Zdelimitowane granice

Źródło: WBPP, „Delimitacja Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego”,2007r.

URL: http://www.wbpp.poznan.pl/opracowania/POM/POM.html


12

Miasto Wronki wskazane zostało w sieci osadniczej regionu jako ośrodek o znaczeniu

lokalnym. Analiza zróżnicowanych warunków przyrodniczych oraz powiązań pomiędzy

różnymi rejonami w województwie wielkopolskim pozwoliła na wyodrębnienie stref

(obszarów), w ramach których winna być prowadzona odmienna polityka przestrzenna

pozwalająca na maksymalne wykorzystanie ich walorów przy równoczesnej ochronie

wszystkich elementów środowiska przyrodniczego i kulturowego. Teren miasta i gminy

Wronki położony jest na obszarze przenikania się trzech stref:

- strefa intensywnej gospodarki rolnej - w części południowej obejmuje obszary

charakteryzujące się stosunkowo wysokim wskaźnikiem jakości rolniczej przestrzeni

produkcyjnej (powyżej średniej krajowej). Priorytetowe zadanie w tej strefie to ochrona

gleb wysokich klas bonitacyjnych przed degradacją. Tereny te stanowią zaplecze

żywnościowe dla Wielkopolski (i nie tylko) oraz bazę surowcową dla przemysłu rolno-

spożywczego, którego rozwój winien być preferowany głównie w ramach tej strefy.

Podniesienie lesistości wskazane jest tu głównie poprzez wprowadzanie zadrzewień

śródpolnych i przydrożnych. Obecny wysoki poziom gospodarki rolnej pozwoli

stosunkowo łatwo przejść proces restrukturyzacji, jakiemu całe rolnictwo musi być

poddane.

Rys. 2. Strefy zróżnicowanej polityki przestrzennej

Źródło: WBPP, „Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego”,

URL: http://www.wbpp.poznan.pl/opracowania/PLAN/KIERPOLPRZESTRZ/strfunkcprzyr.htm


13

- strefa leśno – rekreacyjna z rolnictwem ekologicznym - obejmuje tereny ze znacznym

udziałem lasów i objęte różnymi formami ochrony, z urozmaiconą rzeźbą i jeziorami,

z malowniczym krajobrazem. Gospodarowanie powinno być tu podporządkowane funkcji

rekreacyjnej, która wprawdzie nie będzie wiodącą (z wyjątkiem nielicznych rejonów), ale

w istotny sposób może wspomóc finansowo mieszkańców. Stąd propozycja

przekształcenia tradycyjnego rolnictwa w rolnictwo ekologiczne, dostosowane z jednej

strony do oczekiwań rekreantów, z drugiej - do wymogów ochrony cennych walorów

środowiska przyrodniczego.

- strefa związana z rzeką Wartą - w strefie tej zachodzi potrzeba:

- prowadzenia działań zmierzających do ograniczenia zagrożenia powodzią,

- dostosowania koryt rzecznych do żeglugi,

- odbudowy i rozbudowy urządzeń portowych,

- realizacji przystani wodnych (sportowych, turystycznych),

- rekreacyjnego zagospodarowania dolin z uwzględnieniem walorów przyrodniczych

i kulturowych tego obszaru,

- ochrony środowiska przyrodniczego, szczególnie w ramach terenów już objętych

prawną ochroną jak i proponowanych do objęcia ochroną, w szczególności ochrona

doliny rzecznej Warty jako Obszaru Chronionego Krajobrazu.

„Strategia rozwoju miasta i gminy Wronki”(Brol R. i inni., 1998r.) określa cele

strategiczne rozwoju miasta i gminy Wronki z wykorzystaniem istniejących szans i potencjału

oraz wyeliminowaniem zagrożeń. Wizja rozwoju gminy obejmuje m.in. następujące

założenia:

- w zakresie funkcji gminnych – Gmina Wronki stanowić będzie harmonijny lokalny

układ „społeczno – gospodarczo – przestrzenny”, którego atutem jest różnorodna

paleta funkcji (tj. rodzajów działalności) charakterystycznych dla szczebla gminnego,

integrujących obszary wiejskie i miasto Wronki w jedną funkcjonalną całość;

- w zakresie funkcji ponadlokalnych – Istotną rolę odgrywać będą funkcje o zasięgu

ponadlokalnym (powiatowym) oraz regionalnym. Do pierwszych z nich zaliczać się

będą funkcje obsługi małej i średniej przedsiębiorczości oraz funkcje szkolnictwa

ponadpodstawowego i kultury, do drugich – funkcje turystyczno – wypoczynkowe,

a także sport;


14

- w zakresie funkcji ponadregionalnych – Utrzymana zostanie ranga zlokalizowanych

w gminie Wronki funkcji o znaczeniu ponadregionalnym, tj. funkcji przemysłowej

oraz funkcji realizowanych przez zakład karny;

- w zakresie lokalnego ekosystemu - lokalny ekosystem - charakteryzujący się

wysokim poziomem zalesienia, bogatą i różnorodną fauną i florą, czystym leśnym

powietrzem, czystą wodą w rzekach, stawach leśnych i jeziorach – stanowić będzie

istotny walor gminy decydujący o skali i strukturze funkcji turystyczno -

wypoczynkowej, a także walor gminy, z którego codziennie korzystać będą jej

mieszkańcy;

- w zakresie lokalnej polityki gospodarczej - w gminie Wronki prowadzona będzie

aktywna lokalna polityka gospodarcza, której celem będzie stymulowanie rozwoju

małej i średniej przedsiębiorczości;

- w zakresie obszarów wiejskich - obszary wiejskie gminy cechować będzie

wielofunkcyjność. Równorzędnymi podmiotami w strukturze gospodarczej tych

obszarów będą: gospodarstwa rolne, firmy zajmujące się skupem, przechowywaniem

i przetwórstwem produktów rolnych, gospodarstwa agroturystyczne i ekoturystyczne

oraz inne podmioty produkcyjne i usługowe;

- w zakresie funkcji turystycznej i rekreacyjno-wypoczynkowej – istotnym

elementem struktury funkcjonalno – przestrzennej gminy Wronki będą funkcje

turystyczne, rekreacyjno – wypoczynkowe oraz sportowe; Elementami tych funkcji

będą:

- kąpieliska i ośrodki sportów wodnych;

- centrum rekreacyjno – sportowe we Wronkach,

- małe jeziora i stawy leśne zagospodarowane dla potrzeb wędkarstwa,

- odpowiednio zagospodarowane piesze i rowerowe szlaki leśne,

- tereny planowo przeznaczone pod zabudowę domków letniskowych,

- gospodarstwa agroturystyczne.

Jako cele strategiczne rozwoju lokalnego wskazano przede wszystkim:

- zapewnienie w danych warunkach lokalnych oraz zewnętrznych maksymalnej

aktywności gospodarczej podmiotów lokalnych;

- zapewnienie w danych warunkach lokalnych oraz zewnętrznych, poziomu

warunków bytowych oraz możliwości konsumpcyjnych społeczności lokalnej;

- użytkowanie zasobów lokalnych zgodnie z zasadami ekorozwoju.


15

„Strategia….” wskazuje również zadania strategiczne, które poprzez cele operacyjne mają

prowadzić do realizacji przyjętych celów strategicznych. Powyższa informacja nie

wyczerpuje zawartych w „Strategii…”danych i wniosków, jednak jej ustalenia uwzględnione

zostały w ustaleniach studium.

2.2. SYSTEM POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH

2.2.1. Komunikacja

Miasto Wronki położone jest w oddaleniu od głównych dróg krajowych. Przez teren gminy

przebiega sieć dróg wojewódzkich, zapewniających dogodne powiązania w ramach

województwa oraz powiązania zewnętrzne z pozostałymi regionami kraju.

Główną drogą wiążącą miasto Wronki z siecią dróg krajowych jest droga wojewódzka

nr 182 Międzychód – Sieraków- Wronki - Czarnków - Ujście przecinająca miasto i tereny

położone w południowej części gminy w relacji północny-wschód, południowy - zachód.

Droga ta zapewnia połączenie Wronek z drogą krajową nr 11 w kierunku północnym oraz,

na zachodzie, z drogą krajową nr 24 w kierunku Berlina. Kolejne ważne połączenia to

droga nr 184 Wronki – Ostroróg - Szamotuły w kierunku Poznania.

Pozostałe powiązania drogowe o charakterze lokalnym to:

- w kierunku zachodnim - droga wojewódzka nr 150 Wronki – Sieraków;

- w kierunku południowym - droga nr 186 Wróblewo – Kwilcz;

- w kierunku północnym - droga nr 140 Wronki – Jasionna – Ciszkowo.

Brak połączeń drogowych w relacji północ – południe związany jest głównie

z występowaniem znacznego kompleksu leśnego Puszczy Noteckiej.

Ważnym elementem komunikacji zewnętrznej jest linia kolejowa nr 351 (E59) relacji

Poznań- Szamotuły – Wronki – Krzyż - Szczecin.

2.2.2. System powiązań przyrodniczych

Przyrodniczy system obszarów chronionych północno zachodniej Wielkopolski związany

jest z rzekami Wartą i Notecią oraz kompleksem leśnym Puszczy Noteckiej. Na krajowy

system obszarów chronionych, które tworzą w tym rejonie ciągły system obszarów

chronionych, składają się: Obszar Chronionego Krajobrazu Puszcza Notecka, Sierakowski

Park Krajobrazowy zlokalizowany na południowy zachód od gminy, Obszar Chronionego

Krajobrazu Dolina Noteci, który od północy przylega do OCHK Puszcza Notecka oraz

w kierunku wschodnim Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Wełny i Rynna Połaniecko-

Wągrowiecka.


16

Uzupełnieniem krajowej sieci obszarów chronionych jest sieć NATURA 2000, która daje

merytoryczne podstawy do zachowania dziedzictwa przyrodniczego w skali kontynentu.

Na podstawie tzw. Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk

naturalnych oraz dzikiej fauny i flory i Dyrektywy Ptasiej 79/409/EWG w sprawie ochrony

dziko żyjących ptaków wyznaczono Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SOO) oraz

Obszarów Specjalnej Ochrony Ptaków (OSO). Rejon międzyrzecza Warty i Noteci to obszar

gdzie występuje nagromadzenie siedlisk i gatunków ptaków, które wskazane są do objęcia

ochroną w ramach sieci NATURA 2000. Północna, leśna część gminy wchodzi w skład

rozległego obszaru OSO Puszcza Notecka PLB300015, który rozciąga się od Skwierzyny na

zachodzie, przez Pojezierze Międzychodzko-Pniewskie po linię Oborniki – Rogoźno na

wschodzie. Obszar ten łączy się z obszarem OSO Dolina Dolnej Noteci PLB080002 na

północnym-zachodzie oraz z obszarami OSO Nadnoteckie Łęgi PLB300003 i SOO Dolina

Noteci PLH300004. W rejonie Sierakowa w ramach propozycji organizacji pozarządowych

„Shadow list” proponowany jest obszar SOO Ostoja Międzychodzko-Sierakowska.

Rys. 3. Wronki na tle istniejących i proponowanych obszarów NATURA 2000.

Źródło:URL: http://www.mos.gov.pl

W ramach sieci ECONET-PL, rejon Puszczy Noteckiej został sklasyfikowany jako

węzłowy o znaczeniu krajowym 3K – Puszczy Noteckiej, który od południa łączy się

z węzłem o znaczeniu międzynarodowym 5M - Międyrzeckim. Choć sieć ECONET-PL nie


17

posiada umocowania w polskim prawie, stanowi koncepcję spójnej sieci powiązań pomiędzy

obszarami o wysokiej bioróżnorodności i winna być uwzględniona w polityce przestrzennej

regionu.

3. UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNO-PRZYRODNICZE

3.1. UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI TERENU I GEOMORFOLOGIA

Zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym Polski Kondrackiego (1998r.), teren objęty

opracowaniem, położony jest w podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego

(315),w dwóch makroregionach. Północna część gminy położona jest w makroregionie

Pradolina Toruńsko – Eberswaldzka z mezoregionem Kotlina Gorzowska (315.33),

południowa w obrębie makroregionu Pojezierze Wielkopolskie z mezoregionem Pojezierze

Poznańskie (315.52).

Kotlina Gorzowska jest największym mezoregionem Pradoliny Toruńsko –

Eberswaldzkiej, szlakiem odpływu na zachód wód rzeczno-lodowcowych fazy pomorskiej

zlodowacenia bałtyckiego. Dwa submezoregiony, które wchodzą w jej skład, obejmują teren

Wronek. Obornicka Dolina Warty (315.332) to odcinek Warty od ujścia Wełny pod

Obornikami do ujścia Noteci. Dolina na tym odcinku ma 2-4 km szerokości. Dno doliny

zajęte jest przez łąki, ale po obu jego stronach na wyższych tarasach rosną bory sosnowe.

Pozostałe tereny położone na północ od doliny Warty to submezoregion Międzyrzecze Warty

i Noteci obejmujący wysokie tarasy lodowcowo-rzeczne, pochylające się ze wschodu na

zachód od około 60m do 40 m.n.p.m. Charakterystyczną cechą krajobrazu są wydmy

o wysokości względnej 20-40 m (ponad 90 m.n.p.m.). porośnięte zwartym kompleksem

Puszczy Noteckiej. Są to wydmy różnego typu. Na północ od Sierakowa i Wronek

przeważają wydmy poprzeczne.

Pojezierze Poznańskie (315.51) jest wysoczyzną otoczoną z czterech stron dolinami:

Warty, Obry oraz Bruzdą Zbąszyńską na zachodzie. Obszar gminy Wronki położony

na południe od Warty wchodzi w skład dwóch mikroregionów – Pojezierza Międzychodzko-

Pniewskiego (315.512), które stanowi strefę marginalną fazy poznańskiej zlodowacenia

bałtyckiego długości około 75 km i szerokości 10-20 km oraz Równiny Szamotulskiej

(315.518) - płaskiej moreny dennej. Pojezierze Międzychodzko-Pniewskie wznosi się nad dno

Obornickiej Doliny Warty na wysokość około 80 m (110 m n.p.m.), licznie występują tu

jeziora, dominuje mieszane rolniczo - leśne użytkowanie. Wysokości Równiny Szamotulskiej

nie przekraczają 80-90 m n.p.m. (t.j. 30-40 m ponad dno doliny Warty), jeziora są nieliczne,


18

dominuje rolniczy sposób użytkowania. Granicę pomiędzy mikroregionami wyznacza

obniżenie Ostrorogi.

3.2. GEOLOGIA

Osady kenozoiczne spoczywają na utworach mezozoicznych, które stanowią głównie

opoki, wapienie, margle i piaski glaukonitowe górnej kredy. Strop mezozoiku zalega

przeciętnie na głębokości około 200 m. Osady mezozoiku przykryte są utworami

trzeciorzędowego oligocenu. Są to głównie piaski drobnoziarniste, iły i mułki o miąższości

około 60 m. Na nich zalegają osady mioceńskie, których miąższość waha się od 75 do 100 m.

Ostatnim ogniwem trzeciorzędu jest seria plioceńskich iłów poznańskich. Na południe

od Wronek miąższość osadów wynosi 25-50 m, natomiast na zachód od Wronek nawet na

głębokości do 75 m. Zaburzony przez lądolód układ warstw powoduje występowanie

wychodni iłów w samych Wronkach i dolinie Warty. W północnej części obszaru miąższości

pliocenu są zdecydowanie mniejsze – we fragmencie wschodnim poniżej 25 m, a zachodnim

nawet poniżej 10 m. (Wrzesiński D., 2003r.)

Spąg utworów czwartorzędowych zalega przeciętnie na rzędnej od 0 do 25 m n.p.m.

we wschodnim pasie na zachód od Wronek i szerokiej strefie na wschód od miasta.

Miąższość czwartorzędu na analizowanym terenie jest niewielka i nieznacznie zmienia się od

poniżej 10 m, w dolinie Warty i na południe od niej, do poniżej 25 m, na pozostałym

obszarze. W części południowej, zasadniczo po dolinę Warty, są nimi prawie wyłącznie gliny

zwałowe, natomiast na północ od Warty – utwory piaszczyste. (Wrzesiński D., 2003r.)

W północnej części gminy znajdują się pola wydmowe uformowane z piasków

drobnoziarnistych. W formach wklęsłych wypełnionych utworami organicznymi występują

torfy i gytie.

3.2.1. Zasoby surowców naturalnych

Zgodnie z danymi Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu, na terenie gminy brak

terenów górniczych eksploatacji powierzchniowej kruszyw naturalnych i innych surowców.

Na obszarze gminy Wronki udokumentowano dwa złoża iłów pstrych, poznańskich

stanowiących surowce przydatne do ceramiki budowlanej. Eksploatacja złoża Wronki została

zaniechana z chwilą likwidacji miejscowej cegielni, nie przewiduje się korzystania ze złoża

Wierzchocin. (Hoffmann L., 2003r.)

W gminie funkcjonują jedynie lokalne wyrobiska piasku eksploatowane dla zaspokojenia

lokalnych potrzeb budowlanych.


19

W ramach prac nad dokumentowaniem torfowisk wyznaczono pola: „Rzepin” (torf

turzycowy, gytia), „Wartosław” (torf turzycowy, drzewny, mszysty, gytia), „Jasionna” (torf

turzycowy i drzewno-turzycowy”) i „Bukowce”.

Koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż ropy i gazu obejmują pas od Murowanej

Gośliny/Kłecka przez Szamotuły w kierunku zachodnim. Na zachód od Wronek występują

rozpoznane złoża Lubiatów-Grotów-Miedzychód. Dla zachodniej części gminy (rejon

Chojna) Minister Środowiska wydał koncesję na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż ropy

naftowej i gazu ziemnego, w oparciu o którą upoważniona firma PGNIG przeprowadziła

w 2008 r. wiercenie. Aktualnie przedmiotowy teren objęty jest koncesją Wronki nr 10/99/p

z dnia 20.06.1999 r., która jest ważna do dnia 22 czerwca 2013 r. Aktualnie PGNiG S.A.

w warszawie Oddział w Zielonej Górze nie prowadzi i nie planuje działalności

poszukiwawczo – rozpoznawczej oraz realizacji nowych inwestycji na w/w terenie.

3.3. ZASOBY WODNE

3.3.1. Wody podziemne

Zgodnie z podziałem Polski na jednostki hydrogeologiczne (Mapa hydrogeologiczna,1987)

omawiany obszar należy do regionu szczecińskiego (I), w obrębie którego wyodrębniono

region Warty i Noteci (I3), obejmujący tereny zlokalizowane na północ od Warty, oraz rejon

Wronek (IA) obejmujący tereny na południe od Warty. Rejon szczeciński charakteryzuje się

na ogół niskimi wskaźnikami zasobowymi. Główne poziomy użytkowe występują

w utworach czwartorzędu i trzeciorzędu.

Głębokość zalegania zwierciadła wód gruntowych na przeważającym obszarze mieści się

w granicach od 1- 2 m p.p.t., głównie w dolinie Warty oraz rozciągającej się na południe

od niej strefie wysoczyznowej. Przebieg hydroizobat w tym rejonie nawiązuje

do ukształtowania terenu. Wyraźnie głębiej wody podziemne zalegają w strefie pagórków

wydmowych na obszarze Puszczy Noteckiej, miejscami nawet ponad 10 m p.p.t.

(Wrzesiński D. 2003r.)

Poziom lustra wód czwartorzędowych jest zmienny z uwagi na duży udział zasilania

infiltracyjnego. Przy częstych suszach atmosferycznych wykazuje tendencję do obniżania się,

co jest zauważalne w postaci zmniejszania się powierzchni jezior, które zasila. (Hoffmann L.,

2003r.)

Wody poziomu trzeciorzędowego zalegają w drobno i średnioziarnistych kwarcowych

piaskach mioceńskich. Od powierzchni oddzielają je nieprzepuszczalne utwory plioceńskie


20

oraz osady czwartorzędowe. W zależności od miąższości głębokość zalegania wód

trzeciorzędowych waha się od 60-70 m p.p.t. w zachodniej części gminy, do 35-40 m p.p.t.

we wschodniej. Wody trzeciorzędowe charakteryzujące się samowypływami, są stabilniejsze

zasobowo i posiadają wyższą jakość (jedynie lokalne zanieczyszczenia pyłem węglowym).

Na terenie gminy zlokalizowane są również wody geotermalne. Według ekspertyzy

wykonanej przez katedrę Techniki Cieplnej Politechniki Szczecińskiej z jednego ujęcia

(dubletu) możliwe jest pozyskiwanie 100-200m3/h wody o temperaturze ok. 65C

i mineralizacji 80g/dm. (Hoffmann L.,2003r.)

Centralna i południowa część gminy położona jest w obszarze ochronnym głównych

zbiorników wód podziemnych:

- na wschodzie GZWP nr 146 – Subzbiornik trzeciorzędowy Jezioro Bityńskie-Wronki –

Trzciel – zbiornik porowy o powierzchni 750 km² i średniej głębokości 130 m o zasobach

dyspozycyjnych – 20,0 tys. m3/d;

- na zachodzie GZWP nr 147 - Dolina rzeki Warty (Sieraków – Międzychód), dolinny

zbiornik porowy o powierzchni 50 km² i średniej głębokości 40 m o zasobach

dyspozycyjnych – 20,0 tys. m3/d.

Studnie ujmujące pobieraną wodę korzystają z trzeciorzędowego poziomu wodonośnego.

Zasoby wód czwartorzędowych są zbyt małe, by mogły stanowić podstawę zbiorowego

zaopatrzenia w wodę. (Hoffmann L.,2003r.)

3.3.2. Wody powierzchniowe

Obszar gminy Wronki należy do dwóch systemów odwodnieniowych Warty i jej dopływu

Noteci. Większość obszaru odwadnia Warta, jedynie skrajnie północny fragment gminy –

Noteć. Te dwa systemy rozdziela dział wodny III rzędu o przebiegu niepewnym. Głównym

ciekiem gminy jest Warta przepływająca równoleżnikowo ze wschodu na zachód. Jej

głównymi prawymi odpływami są kolejno: Smolnica (Kanał Wilczak) i Rów Rzeciński,

a lewymi: ciek bez nazwy przepływający przez Jezioro Samołęskie i uchodzący do Warty we

Wronkach oraz Ostroroga uchodząca do Warty poniżej Wartosławia. Cieki omawianego

obszaru zostały na niektórych fragmentach uregulowane i objęte systemem zabudowy

hydrotechnicznej. Większość cieków ma brzegi umocnione, a ich przepływy regulowane są

niekiedy zastawkami. Brzegi Warty chronione są licznymi ostrogami. Strefa położona

na południe od Warty odwadniana jest przez mniejsze cieki o nieznacznych przepływach

i często o charakterze okresowym, co wiązać się może z lokalnym zdrenowaniem obszarów

użytków rolnych.


21

Na terenie gminy Wronki występują jeziora o zróżnicowanej genezie. Dominują jeziora

polodowcowe (14 jezior o łącznej powierzchni 260,61 ha), które stanową 0,86 % powierzchni

gminy. Do głównych jezior zalicza się jeziora: Rzecińskie, Kłuchówiec, Pakawskie, Mylinek,

Kupiszewo, Czarne, Grabowo, Cyblin, Głuchowo, Pożarowskie, Śradowo, Samita,

Samołęskie oraz największe jeziora Chojno (48,47 ha) i Radziszewskie (46,83 ha).

Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi

Zasięg zalewu powodziowego o prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi p = 1%

określone zostało w „Studium określające obszar bezpośredniego zagrożenia powodzią dla

rzeki Warty” wykonane przez RZGW w Poznaniu. Obszary bezpośredniego zagrożenia

powodziowego w gminie Wronki ograniczają rzędne zwierciadła wody 1% od 41,11 m n.p.m.

w km 151,72 na zachodzie do 46,561 m n.p.m. w km 177,54 na wschodzie. Miejscowości,

w których zabudowa zlokalizowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie wody 1% to:

Chojno-Wieś, Wartosław i Lubowo oraz tereny w granicach miasta Wronki. Zasięg zalewu

przedstawiono na rysunku studium.

Na chwilę obecną brak oficjalnego opracowania dla innych rzek przepływających przez

obszar Wronek.

3.4. KLIMAT

W podziale Polski na regiony rolniczo-klimatyczne (Gumiński, 1954) gmina Wronki

stanowi część dzielnic środkowej (VIII) i bydgoskiej (VI). Obszar ten charakteryzuje się

najniższymi w Polsce opadami rocznymi (poniżej 500 mm), rzadko występującymi dniami

z pogodą słoneczną lub niskim zachmurzeniem (około 37), a tym samym największą liczbą

dni pochmurnych (średnio 128). Średnia roczna temperatura powietrza wynosi około 8ºC

i jest nieco cieplejsza w dzielnicy środkowej, gdzie także jest najmniejsza liczba dni z pogodą

mroźną (28 dni w roku) i większa niż w dzielnicy bydgoskiej liczba dni z przymrozkami (od

100 do 110). Długi czas zalegania pokrywy śnieżnej (od 50 do 80 dni) oraz dłuższy, średnio

o około 5 dni, okres wegetacyjnym (od 210 do 220 dni) to także cechy charakterystyczne dla

gminy Wronki. Niskie sumy opadów atmosferycznych oraz stosunkowo wysokie temperatury

powietrza sprawiają, że analizowany obszar leży w strefie dużych deficytów wodnych.

Niedobór wody rozumiany jako różnica rocznej sumy opadów atmosferycznych i wartości

parowania potencjalnego wynosi 60 mm.

W obszarze opracowania dominują wiatry z sektora zachodniego, północno - zachodniego

i wschodniego.


22

W odniesieniu do obszaru objętego niniejszym opracowaniem nie można mówić

o odrębności makroklimatycznej, natomiast występują tu swoiste cechy topoklimatu

wynikające z ukształtowania terenu i jego pokrycia. Wyróżnia się następujące grupy

topoklimatów:

I. topoklimaty form wypukłych,

II. topoklimaty form płaskich,

III. topoklimaty form wklęsłych,

IV. topoklimaty obszarów zalesionych,

V. topoklimaty obszarów silnie zurbanizowanych i uprzemysłowionych,

VI. topoklimat zbiorników wodnych.

Na omawianym obszarze, w południowo-wschodniej części gminy, która charakteryzuje

się dominacją rolniczego wykorzystania terenu, występuje topoklimat form płaskich,

charakterystyczny dla otwartych obszarów wysoczyznowych. Części wierzchowinowe

wysoczyzn i wyniesień odznaczają się korzystnymi właściwościami klimatycznymi,

szczególnie wtedy, gdy powierzchnia jest płaska. Warunki usłonecznienia, swobodne

nawietrzanie i przewietrzanie są dobre. Na ogół nie występują tu mgły radiacyjne oraz

stagnowanie zimnego powietrza. Dolina Warty oraz obniżenia lokalnych cieków to tereny,

gdzie mogą tworzyć się zastoiska zimnego powietrza.

Ze względu na wysoką lesistość gminy, znaczny udział mają topoklimaty powierzchni

zadrzewionych. Obszary leśne i zadrzewione mają niewątpliwy wpływ na kształtowanie się

topoklimatów. Charakteryzują się one małymi amplitudami dobowymi temperatury

i wilgotności powietrza; mają wyższą wilgotność niż tereny odkryte; zmniejszają wartość

prędkości wiatru; powodują osłabienie usłonecznienia; w strefach brzeżnych lasu mogą

powstawać wiatry lokalne o charakterze bryzy.

O topoklimacie zbiorników wodnych możemy mówić w obszarach jezior, gdzie w skutek

dużej pojemności cieplnej i dobrej przewodności cieplnej podłoża, dobowe amplitudy

temperatur są znacznie mniejsze niż na terenach sąsiednich.

W przypadku gminy Wronki w środkowej części miasta Wronki oraz na terenach

o wysokim stopniu nasycenia zabudową mamy do czynienia z topoklimatem obszarów silnie

zurbanizowanych i uprzemysłowionych.


23

3.5. GLEBY. UŻYTKOWANIE TERENU.

Zgodnie z danymi Banku Danych Regionalnych GUS w 2005 r. powierzchnia użytków

rolnych wynosiła ogółem ca 29 %, lasów 64,4 % natomiast pozostałych gruntów i nieużytków

6,6 % powierzchni gminy Wronki.

Tabela 1. Powierzchnia użytków we Wronkach w 2005 r.

POWIERZCHNIA

HA

POWIERZCHNIA

%

UŻYTKI ROLNE 8 658 29

grunty orne 7 370 24

sady 41 0,14

łąki 717 2,4

pastwiska 530 1,75

LASY I GRUNTY LEŚNE 19491 64,4

POZOSTAŁE GRUNTY

I NIEUŻYTKI 2 058 6,6

OGÓŁEM 30207 100

Źródło: Opracowanie na podstawie RBD GUS.

Rzeka Warta dzieli powierzchnię Gminy Wronki na dwa regiony glebowo-rolnicze,

w części północnej gminy występuje region Puszczy Noteckiej, w części południowej region

Wronek. (Olejniczak E., 1990). Na region Wronek w 70 % składają się użytki rolne,

natomiast lasy i wody wraz z Wartą zajmują odpowiednio jedynie około 13 % i 4 % jego

powierzchni. Tereny Regionu Puszczy Noteckiej w 84 % pokryte są lasami, a użytki rolne

spotyka się jedynie w pojedynczych wsiach położonych na obrzeżu puszczy oraz w małych

obszarach śródleśnych.

Klasy bonitacyjne gruntów ornych na terenie miasta i gminy Wronki oraz procentowy

udział poszczególnych kompleksów glebowo-rolniczych na gruntach rolnych w gminie

zestawiono w tabelach poniżej.

Tabela 2. Klasy bonitacyjne gruntów ornych w mieście i gminie Wronki

Klasa I II IIIa IIIb IV V VI VIRZ IV

% 0 3 16 17 22 7 17 16 2

Źródło:WIOŚ,2005r.

Około 21% gruntów ornych należy do kompleksów pszennych (1-3), występują one

w miejscowościach Nowa Wieś, Samołęż, Stare Miasto i Gmachowo. Kompleks gleb żytnich


24

bardzo dobrych i dobrych (około 40 % gruntów rolnych) koncentruje się na południe od rzeki

Warty.

Tabela 3. Kompleksy glebowo-rolnicze w mieście i gminie Wronki

Nr

kompleksu

glebowego

Nazwa kompleksu glebowego

% ogółu

gruntów

rolnych

1

2

3

4

5

6

7

8

9

pszenny bardzo dobry

pszenny dobry

pszenny wadliwy

żytni bardzo dobry (pszenno-żytni)

żytni dobry (żytnio-ziemniaczany dobry)

żytni słaby (żytnio-ziemniaczany słaby)

żytni bardzo słaby (żytnio-łubinowy)

zbożowo-pastewny mocny

zbożowo-pastewny słaby

3

14

3

24

17

12

17

3

7

Źródło:WIOŚ,2005r.

Gleby słabe, na podłożu piasków słabogliniastych podścielonych piaskami luźnymi

(kompleksy 6 i 7) spotykane są na północ od Warty oraz w rejonie wsi Wartosław, Pakawie

i Lubowo. Są one przepuszczalne i wrażliwe na susze.

Kompleksy zbożowo-pastewne obejmujące gleby zwięzłe, podmokłe oraz murszowe

i torfowe występują w obniżeniach terenu na terasie zalewowej Warty oraz w dolinach

cieków. Większe kompleksy znajdują się w okolicach miejscowości: Wronki, Chojno-Wieś,

Stróżki i Wierzchocin.

3.6. SZATA ROŚLINNA. OBSZARY WAŻNE I OSTOJE PTAKÓW.

Szata roślinna

Wg podziału geobotanicznego Polski (Szafer W., Zakrzycki K., 1978) obszar gminy

Wronki sklasyfikowany został w Obszarze Eurosyberyjskim, Prowincji Niżowo-Wyżynno-

Środkowoeuropejskiej, w Dziale Bałtyckim, Poddziale Pasa Wielkich Dolin, Krainie

Wielkopolsko – Kujawskiej i Okręgu Noteckim.

Wg podziału Polski na regiony przyrodniczo-leśne (Trampler T. i inni 1994) gmina

Wronki leży w większości w Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej, Dzielnicy Kotliny

Gorzowskiej i mezoregionie Puszczy Noteckiej. Prawie zupełnie bezleśna południowa część


25

gminy wchodzi w granice Dzielnicy Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej i mezoregionu

Pojezierza Wielkopolskiego.

Prawie 2/3 powierzchni gminy zajmują obszary leśne pełniące funkcje gospodarczą,

ekologiczną, turystyczno-rekreacyjną. Główny ich kompleks należy do Puszczy Noteckiej.

Lasy Puszczy Noteckiej rozpościerają się na sandrach i piaskach rzecznych teras

akumulacyjnych oraz na rozległych terenach wydmowych. Na ubogich glebach przeważają

siedliska głównie borowe o niebogatych drzewostanach sosnowych, które stanowią około

85%-90% powierzchni leśnych (bory świeże, bory suche i bory mieszane świeże o bardzo

niskiej produkcyjności). Rzadko spotykane na omawianym terenie są siedliska żyźniejsze

z drzewostanami bukowymi i dębowymi.

Lasy suche - występują przede wszystkim na obszarze zwydmionym wyższej terasy pradoliny

wchodzącej w skład Kotliny Gorzowskiej. Lasy podatne na erozję, charakteryzujące się dużym

zagrożeniem pożarowym z uwagi na częsty niedobór wilgoci. W strukturze drzewostanu

dominuje sosna (95 %), charakter domieszkowy reprezentują: brzoza, olsza, dąb i świerk.

Lasy siedlisk wilgotnych - (bór wilgotny, bór mieszany, las wilgotny) występują na niewielkich

powierzchniach: w nieckach deflacyjnych między wydmami, w pobliżu jezior, cieków oraz

w dolinie Warty. Są to siedliska wilgotne, okresowo zalewane, o płytkim poziomie zalewania

zwierciadła wód gruntowych. W drzewostanie przeważa sosna, olcha, a w runie borówka

bagienna, trzcina, bagno i paprocie.

Bór świeży - posiada w drzewostanie sosnę z domieszką dębu i brzozy oraz osiki. W podszycie

występują jałowce i jarzębina, w runie: borówka, mchy i paprocie.

Bór mieszany świeży - w drzewostanie: sosna, brzoza, dąb, buk, grab, klon i modrzew;

w podszyciu: jarzębiną, kruszyna i trzmielina; w runie borówka, trawy, paprocie i konwalia.

Las świeży - zajmują niewielkie fragmenty nad jeziorem Wielkim. W drzewostanie występują:

grab, buk, dąb, klon i lipa; w podszycie wielowarstwowym: podrosty drzew, leszczyna, kalina,

jarzębina, głóg, jeżyny, w runie trawy.

Zdecydowana większość lasów pełni funkcje ochronne: glebochronne i wodochronne.

Lasy ochronne występują nad J. Radziszewskim, na północ od Wronek, aż do wsi Obelzanki,

wzdłuż Warty oraz nad jeziorami w południowo-zachodniej części gminy.

Obszary ważne i ostoje ptaków

Na obszarze objętym projektem studium zlokalizowane są obszary ważne dla ptaków

w okresie gniazdowania oraz migracji określone jako „Puszcza Notecka” – obszar NATURA

2000 i ostoja ptasia o znaczeniu regionalnym (nr 11) oraz „Dolina Ostrorogi”(nr 18)- Miejsce


26

koncentracji ptaków wodnych w czasie wędrówki – łabędź niemy (do 120 os.), siewka złota

(do 2000 os.), czajka (1500 os.). Żerowisko gęsi zbożowych i białoczelnych gromadzące do

około 6500 os.1 Ponadto, na terenie Nadleśnictwa Wronki znajduje się 14 stref ostoi, miejsca

rozrodu i regularnego przebywania chronionych gatunków ptaków, tj. kani rudej i kani

czarnej, bielika, bociana czarnego i puchacza, w tym na terenie Leśnictwa Kłodzisko jest

zlokalizowanych 6 stref: Leśnictwo Smolnica – 4 strefy, Leśnictwo Samita- 2 strefy oraz

Leśnictwo Lubowo - 2 strefy.

Rys. 4. Gmina Wronki na tle obszarów ważnych dla ptaków.

.

Źródło: Wylegała P., Kuźniak S., Dolata P.T., mnscr, „Obszary ważne dla ptaków w okresie gniazdowania oraz migracji na

terenie województwa wielkopolskiego”, Poznań 2008.

3.7. ISTNIEJĄCE OBSZARY I OBIEKTY OBJĘTE OCHRONĄ PRAWNĄ

Dolina rzeki Warty stanowi główną oś układu przyrodniczego Wielkopolski. Jednocześnie

jest jednym z elementów europejskiej sieci ekologicznej ECONET-PL tworzącej obszary

węzłowe składające się z biocentrów, korytarzy ekologicznych i bogactw ekosystemów.

Gmina Wronki znajduje się na terenie obszaru węzłowego o znaczeniu krajowym „Puszcza

Notecka” (3K). Obszar ten obejmuje m.in. cenne przyrodniczo mokradła związane

z obszarami sandrów.

Na terenie Wronek znajduje się 21 pomników przyrody. Tą formą objętych jest 12 grup

drzew, 7 pojedynczych drzew, głaz narzutowy oraz stanowisko paproci (Długosz królewski).

Szczegółowe zestawienie pomników przyrody przedstawiono w tabeli nr 4. Dziesięć

pomników zlokalizowanych jest na terenach Lasów Państwowych Nadleśnictwa Wronki.

1 Wylegała P., Kuźniak S., Dolata P.T., mnscr, „Obszary ważne dla ptaków w okresie gniazdowania oraz

migracji na terenie województwa wielkopolskiego”, Poznań 2008.

21

Tabela 4. Pomniki przyrody na terenie miasta i gminy Wronki*

obręb

ewidencyjnylokalizacja

Przedmiot

ochronyGatunek Opis

1 1982 r. Wronki ul. Poznańska drzewo Dąb szypułkowy obw. 315 cm 324

2 1983 r. Pożarowo Park przy Domu Pomocy Społecznej grupa drzewPlatan (1 szt)

Tulipanowiec amerykański(1 szt)

obw. 640 cm

obw. 445 cm361

3 1983 r. Pakawie przy drodze polnej grupa drzew Dąb szypułkowy (2 szt) obw. 520, 575 cm 371

4 1983 r. Wróblewo przy drodze polnej z Wróblewa do Pożarowa głaz narzutowywym. 522 x 478 cm

wys. 1,2 m372

5 1983 r. Pożarowo drzewo Dąb szypułkowy obw. 450 cm 373

6 1984 r. Nowa Wieś Park przy Domu Pomocy Społecznej grupa drzew

Platan (8 szt)

Topola biała (6 szt)

Wiąz szypułkowy (1 szt)

obw. 330 - 590 cm

obw. 290 - 655 cm

obw. 430 cm

375

7 1985 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Pustelnia, oddz. 346f nad j. Chojno, nr wg

rejestru 449.grupa drzew Sosna pospolita (52 szt) obw. 97 - 240 cm 449

8 1986 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Lubowo,oddz.184c obok osady Tomaszewo, nr

wg rejestru 472grupa drzew Sosna pospolita (125 szt) obw. 110 - 180 cm 472

9 1986 r. Wronki Nadl. Wronki, L-ctwo Samita, oddz. 334n, nr wg rejestru 473 grupa drzew Dąb szypułkowy (12 szt) obw. 260 - 490 cm 473

10 1986 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Pustelnia,oddz.284c, przy drodze Rzecin-

Sieraków, nr wg rejestru 474drzewo Dąb szypułkowy obw. 370 cm 474

11 1986 r. Wronki Nadl. Wronki, L-ctwo Pustelnia, oddz.284c, nr wg rejestru 475 drzewo Buk zwyczajny obw. 560 cm 475

12 1986 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Smolnica oddz.396b, przy drodze Wronki-

Smolnica, nr wg rejestru 476drzewo Dąb szypułkowy obw. 560 cm 476

13 1986 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Smolnica, oddz.392m, obok lesniczówki, nr wg

rejestru 477drzewo Sosna pospolita obw. 270 cm 477

14 1986 r. Biezdrowo w parku przydworskim grupa drzew

Lipa drobnolistna (1 szt)

Buk zwyczajny (1 szt)

Platan klonolistny (1 szt)

obw. 278 cm

obw. 355 cm

obw. 340 cm

479

15 1986 r. Ćmachowo w parku przydworskim grupa drzewLipa drobnolistna (5 szt)

Jesion wyniosły (1 szt)

obw. 470, 400, 440, 380,

415 cm

obw. 370 cm

480

16 1988 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Pustelnia, oddz. 324f od granicy wydzielenia f do

ścieżki leśnej, nr wg rejestru 504

paproć (Długosz

królewski)Długosz królewski 504

17 1992 r. Krasnobrzeg przy drodze do promu, przy zabudowie ODGW w Poznaniu grupa drzewLipa drobnolistna (1 szt)

Dąb szypułkowy (1 szt)

obw. 560 cm

obw. 355 cm594

18 1992 r. Rzecin grupa drzew Lipa drobnolistna (2 szt) obw. 235, 360 cm 595

19 1992 r. Wróblewo w parku przy alei, pomiędzy pałacem a kaplicą grupa drzew

Platan klonolistny (1 szt)

Lipa drobnolistna (7 szt)

Sosna wejmutka (2 szt)

Dąb szypułkowy (1 szt)

obw. 440 cm

obw. 210 - 410 cm

obw. 190, 210 cm

obw. 282 cm

596

20 1996 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Chojno, oddz 355d w alei dojazdowej do

leśniczówki, nr wg rejestru 661drzewo Dąb szypułkowy obw. 400 cm 661

21 1996 r. WronkiNadl. Wronki, L-ctwo Chojno, oddz. 355d i w dawnym parku przy

leśniczówce, nr wg rejestru 662grupa drzew Dąb szypułkowy (5 szt) obw. 270 - 570 cm 662

Nr wg.

rejestru

opis formy ochrony przyrody

Lp.Data

utworzenia

Położenie pomników przyrody

ST

UD

IUM

UW

AR

UN

KO

WA

Ń I K

IER

UN

KÓ

W Z

AG

OS

PO

DA

RO

WA

NIA

PR

ZE

ST

RZ

EN

NE

GO

MIA

ST

A I G

MIN

Y W

RO

NK

I


28

Na terenie gminy występują siedliska objęte ochroną w ramach sieci NATURA 2000.

Należą do nich:

Obszar specjalnej ochrony ptaków – „Puszcza Notecka” (PLB 300015), który jest

najważniejszą w regionie ostoją ptaków drapieżnych, głównie kani rudej (Milvus milvus),

kani czarnej (Milvus migrant), bielika (Haliaeetus albicilla) i rybołowa (Pandion haliaetus).

Teren ten jest również istotnym lęgowiskiem błotniaków i sów – puchacza (Bubo bubo)

i włochatki (Aegolius funereus) (lit.).

Obszary specjalnej ochrony siedlisk:

„Torfowisko Rzecińskie” (PLH 300019) - Torfowisko Rzecińskie położone jest

w rozległym obniżeniu między wydmami Puszczy Noteckiej, w obrębie międzyrzecza Warty

i Noteci, ok. 7 km na północny zachód od Wronek. Planuje się tu utworzenie rezerwatu

przyrody ze względu na unikatową w Wielkopolsce ostoję tzw. mechowisk z cenną florą

mchów i storczyków.

„Jezioro Kubek” (PLH 300006) - Obszar leży na pograniczu wysokiej i środkowej terasy

Obornickiej Doliny Warty oraz pól wydmowych Międzyrzecza Warty i Noteci, na północ od

Sierakowa. Na terenie gminy Wronki występuje jedynie północny fragment obszaru objętego

ochroną. Jezioro Kubek chroni znakomicie zachowany kompleks zbiorowisk naturalnych

związanych m.in. ze szczególnym układem warunków siedliskowych powstających na styku

dwóch fizjotopów - typowych dla Puszczy Noteckiej zalesionych wydm i stosunkowo

rozległej misy jeziornej u ich podstawy. Występuje tu bardzo dobrze wykształcony, rozległy

kompleks olsów i towarzyszącej im roślinności związanej z krystalicznymi wodami

źródlanymi.

Północna i zachodnia część obszaru gminy Wronki objęta jest ochroną i wchodzi w skład

Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza Notecka” (Rozporządzenie Wojewody

Pilskiego nr 5/98 z dnia 15 maja 1998 r., Dz. Urz. Województwa Wielkopolskiego z 1998r.

Nr 13 poz. 83 ).


29

Rys. 5. Obszar Chronionego Krajobrazu „Puszcza Notecka”

Źródło: „Wielkopolska mapa ochrony przyrody, 1:75 000”, Top Mapa, Pietruska & Partner 2000

Jest to obszar obejmujący największy w Polsce kompleks wydm śródlądowych

o wysokościach względnych dochodzących do 40 m, zlokalizowany na terasach rzecznych

w międzyrzeczu warciańsko – noteckim. Tereny wydmowe porasta bór sosnowy o nazwie

„Puszcza Notecka”. Na terenie gminy Wronki granica OCHK „Puszcza Notecka” biegnie

południową granicą gminy, dalej drogami w kierunku północnym przez miejscowości

Głuchowo, Wróblewo, Pożarowo, Wartosław i Krasnobrzeg. Z Krasnobrzegu prowadzi

w kierunku wschodnim do miejscowości Popowo, a dalej granicą lasu na północ od Wronek

do drogi Borek - Samołęż. Następnie granica skręca na południe i na wschód wzdłuż linii

kolejowej osiąga granice gminy.

Na mocy uchwał Rady Miasta i Gminy Wronki z dnia 30 czerwca 2004 r. „w sprawie

uznania obiektów przyrodniczych za użytki ekologiczne” (Dz. Urz. Województwa

Wielkopolskiego z 2004r. Nr 129 poz. 2651), oraz uchwały nr XXXII/246/2005 z dnia

30.12.2005 r. „w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego pod nazwą „Staw Samita”

ochroną objęto 8 obszarów. Są to zlokalizowane w rejonie kompleksu leśnego Puszczy

Noteckiej następujące użytki ekologiczne:

„Kobusz” i „Smolarnia” zlokalizowane na terenie leśnictwa Smolarnia, to kompleksy

gruntów położone wśród lasów sosnowych, charakteryzujące się roślinnością bagienno –

łąkową oraz fauną bezkręgowców właściwych dla danych zespołów roślinnych (rosną tutaj

zespoły roślinne turzycowe, sitowia leśnego).


30

„Bagno Żurawinowe” - zlokalizowane na terenie leśnictwa Lutyniec jest to kompleks

gruntów charakteryzujący się roślinnością bagienno – łąkową. Tereny te sąsiadują z Jeziorem

Rzecińskim i obejmują częściowo podmokłe trzęsawiska. Na bagnach i łąkach wykształciły

się zespoły turzycowe, zespół sitowia leśnego i zespół mozgawy (trzciny pospolitej).

Występują tam takie rośliny jak rosiczka okrągłolistna, żurawina błotna, wełnianka

pochwowata, mech torfowiec oraz zwierzęta: żuraw, bocian czarny, słonka, kania ruda,

rybołów, wydra.

„Kacze Błota” - zlokalizowany na terenie leśnictwa Lubowo to enklawa zbiorowiska roślin

bagiennych z oczkiem wodnym otoczony drzewostanem sosnowym; w pobliżu tego terenu

nie ma podobnych obiektów; wykształciły się zespoły roślin turzycowych oraz zespół sitowia

leśnego;

„Bobrowy Zakątek” - zlokalizowany na terenie leśnictwa Smolnica jest to kompleks

gruntów położonych na siedliskach olsowych, porośnięty roślinnością bagienną wśród której

spotyka się kosaćca żółtego, storczyka plamistego, wełniankę wąskolistną, całą gamę traw

turzycowych oraz różne odmiany wierzb. Teren ten jest miejscem bytowania bobra, borsuka,

żurawia, a także ptaków drapieżnych.

„Wrzosowe Wydmy” - zlokalizowany na terenie leśnictw Gogolice i Smolarnia to szeroki

pas przeciwpożarowy przecinający monolit lasów sosnowych Puszczy Noteckiej. Grunty

te narażone są na erozję wietrzną. Jest to teren pagórkowaty zbudowany z piasków

wydmowych, pokryty kobiercem wrzosów i roślinnością kserotermiczną.

„Bagno i Jezioro Rzecińskie” – obejmuje jezioro Rzepińskie wraz z przylegającymi

torfowiskami.

„Staw Samita” – użytek ekologiczny położony na terenie Leśnictwa Samita. Jest to jezioro

mające charakter stawu, którego północno-zachodnia część jest porośnięta roślinnością

szuwarową. Występuje tam wiele ciekawych gatunków fauny i flory.


31

3.8. STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

3.8.1. Wody podziemne

Na terenie województwa wielkopolskiego wyznaczono 18 JCWPd (jednolitych części

wód2). Gmina Wronki znajduje się w granicach obszaru JCWPd nr 42 (PL_GB_6500_042).

W ramach tej jednostki wody podziemne piętra trzeciorzędowego monitorowane są w punkcie

pomiarowym zlokalizowanym w mieście Wronki. Na podstawie wyników badań wody

z w/w punktu w latach 2004-2006r., stwierdzono, że zaliczana jest do IV klasy czystości, jako

wody o niezadowalającej jakości ze względu na wskaźniki w zakresie stężeń żelaza, ogólnego

węgla organicznego, wodorowęglanów i amoniaku.

3.8.2. Wody powierzchniowe

Jakość wód powierzchniowych płynących monitorowana jest przez Wojewódzki

Inspektorat Ochrony Środowiska w 3 punktach pomiarowych:

- w ramach monitoringu krajowego – na rzece Warcie poniżej Wronek, w miejscowości

Wartosław (163,2 km);

- w ramach monitoringu regionalnego:

- Smolnica w km 0,8, uchodząca do Warty w km 174,5;

- Struga z Ostrorogą w km 0,2, uchodząca do Warty w km 162,4 jej biegu.

W punkcie pomiarowym na Smolnicy stwierdzono występowanie wód klasy III,

co związane jest z dużym zalesieniem, brakiem większych miejscowości oraz niewielkim

uprzemysłowieniem zlewni Smolnicy. W dwóch pozostałych punktach klasy IV. Oznacza

to poprawę czystości wód od roku 2002, kiedy to wody Warty i Strugi z Ostrorogą niosły

wody pozaklasowe. W przypadku Warty najgorsze są wskaźniki określające stan sanitarny

(Miano Coli) oraz stężenie chlorofilu, które określono na klasę V. W wodach Ostrorogi

występują przekroczenia dopuszczalnych dla wód IV klasy czystości stężeń fosforanów

i fosforu ogólnego, co związane jest ze znaczną presją rolniczą na zlewnie.

Jeziora gminy Wronki nie są objęte stałym monitoringiem WIOŚ. Z jezior jedynie Chojno

było podane badaniom jakościowym i zakwalifikowane do II klasy czystości wód.

(Hoffman L., 2003r.)

2 Jednolite części wód to pojęcie wprowadzane przez Ramową Dyrektywę Wodną (2000/60/WE), ogólnego aktu

prawnego mającego na celu zapobieganie dalszemu pogarszaniu oraz ochronę i poprawę jakości środowiska

wodnego państw Wspólnoty. Przez JCWP rozumie się określoną objętość wód podziemnych w obrębie warstwy

wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych.


32

Do naturalnych procesów degradujących zasoby wodne zaliczyć należy obniżanie się

poziomu wód gruntowych oraz wzmożoną infiltrację zanieczyszczeń do pierwszego poziomu

wód gruntowych na obszarach występowania gleb brunatnych, piasków i mad. Na skutek

niewłaściwie prowadzonej gospodarki nawozowej, gospodarki ściekami komunalnymi oraz

tworzeniu się dzikich wysypisk odpadów i wylewisk ścieków, wody gruntowe do 12 m

nie nadają się do spożycia. Według uzyskanych danych, 90% studni znajdujących się

we wsiach Popowo, Chojno, Lubowo, Rzepin, Obelzanki, Jasionnie, Stróżki, posiada wodę

o nadmiernej ilości azotanów, azotynów oraz siarkowodoru przy wysokim mianie Coli.

3.8.3. Gleby

Podobnie jak w Wielkopolsce gleby na terenie gminy Wronki charakteryzuje znaczny

stopień zakwaszenia, co wiąże się z koniecznością przeprowadzania zabiegów wapnowania,

niska zasobność w potas i magnez oraz wyższa w fosfor.

Zawartość metali ciężkich i zanieczyszczenie nimi gleb Wielkopolski jest stosunkowo

niewielkie i kształtuje się na poziomie zawartości naturalnej. (WIOŚ, 2005r.)

3.8.4. Powietrze atmosferyczne

O stanie powietrza decyduje wielkość i przestrzenny rozkład emisji ze wszystkich źródeł,

z uwzględnieniem przepływów transgranicznych i przemian fizykochemicznych

zachodzących w atmosferze.

Na terenie miasta i gminy Wronki nie występują znaczące punkty emitowania do

atmosfery uciążliwych spalin. Doprowadzenie gazu sieciowego do Wronek umożliwiło

modernizację kotłowni zakładów AMICA Wronki S.A. pełniącej centralną funkcję grzewczą

dla części miasta. Rozbudowa sieci gazowniczej w mieście umożliwia sukcesywną wymianę

pieców opalanych węglem na ogrzewanie gazowe, bazujące na gazie pozyskiwanym poprzez

przyłącza do istniejącego w mieście gazociągu średniego ciśnienia. Odrębnym problemem

o niewielkim zasięgu oddziaływania są odory z pół irygacyjnych Zakładów Przemysłu

Ziemniaczanego. (Hoffman L., 2003r.).

Ocena jakości powietrza sporządzona dla powiatów przez WIOŚ z uwzględnieniem

kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia wykazała, że strefa poznańsko-szamotulska

obejmująca gminę Wronki nie wykazuje przekroczeń dopuszczalnego stężenia

zanieczyszczeń za wyjątkiem ozonu (O3). W zakresie wszystkich zanieczyszczeń (dwutlenek

azotu NO2, dwutlenek siarki SO2, benzen C6H6, ołów Pb, arsen As, nikiel Ni, kadm Cd,

benzo(a)piren B(a)P, pył PM10, tlenek węgla CO) strefa poznańsko-szamotulska zaliczona


33

została do klasy A, co oznacza, ze stężenia zanieczyszczeń na obszarze strefy nie przekraczają

odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych i poziomów celów

długoterminowych. (WIOŚ, 2007r.) Ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych

ozonu strefę zaliczono do klasy C, co pociąga za sobą potrzebę opracowania programów

ochrony powietrza.

Ozon troposferyczny jest zanieczyszczeniem wtórnym powstającym w wyniku reakcji

lotnych związków organicznych (LZO) i tlenków azotu (NOX) w obecności światła

słonecznego. Źródłem lotnych związków organicznych są procesy spalania paliw stałych,

stosowanie farb i rozpuszczalników organicznych, emisja ze środków transportu

samochodowego oraz ze stacji paliw. Do głównych źródeł emisji na terenie miasta i gminy

zaliczyć należy lokalne źródła emisji powstałe w wyniku spalania węgla, oraz emisje spalin

samochodów poruszających się po drodze wojewódzkiej nr 182, głównie w centrum miasta.

W ocenie pod kątem dwutlenku siarki, tlenków azotu i ozonu z uwzględnieniem kryteriów

ustanowionych dla ochrony roślin miasto i gminę Wronki zaliczono do klasy A (brak

przekroczeń).

3.8.5. Klimat akustyczny

Największe uciążliwości3 na terenie miasta i gminy Wronki stwarza hałas komunikacyjny,

na który nakłada się hałas kolejowy oraz, w mniejszym stopniu, przemysłowy i komunalny.

Podstawą określenia dopuszczalnej wartości poziomu równoważnego hałasu jest

przyporządkowanie danego terenu do określonej kategorii, o wyborze której decyduje sposób

zagospodarowania. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez

poszczególne grupy źródeł hałasu określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia

14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U.

Nr 120, poz. 826).

W ramach pomiarów hałasu komunikacyjnego w otoczeniu dróg powiatu szamotulskiego

przeprowadzonych w roku 2007 (WIOŚ, 2008r.) zmierzono poziom hałasu w dwóch punktach

pomiarowych na drodze wojewódzkiej nr 182, w porze dziennej, w odległościach 1 m, 10 m

i 20 m od drogi:

na odcinku Kłodzko – Wronki (wlot do miasta od strony zachodniej na wysokości

zakładów Profimax),

3 rozumiane jako wszelkie oddziaływania związane z planowanymi przedsięwzięciami, które mogą powodować

przekroczenia standardów jakości środowiska, określonych przepisami odrębnymi, poza terenem do którego

posiada tytuł prawny.


34

na odcinku Wronki – Nowy Kraków, wlot do miasta od strony wschodniej.

Równoważny poziom hałasu LAeq dB wyniósł odpowiednio:

przy jezdni – 70,7dB i 71,2 dB;

w odległości 10 m od drogi – 64,0 i 64,5 dB.

Powyższe wartości wskazują na występowanie przekroczeń dopuszczalnych poziomów

hałasu dla wszystkich typów zabudowy chronionej zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Tabela 5. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku

L.p.

Przeznaczenie terenu

Dopuszczalny poziom hałasu [db}

Drogi lub linie kolejowe1 Pozostałe obiekty i grupy

źródeł hałasu

LAeq D

przedział czasu

odniesienia równy 16

godzinom

LAeq N

przedział czasu


godzinom

LAeq D

przedział czasu


najkorz.

godzinom dnia kolejno po

sobie

następującym

LAeq N

przedział czasu odniesienia

równy 1 najmniej korzystnej

godzinie nocy

1 a. Strefa ochronna „A” uzdrowiska

b. tereny szpitali poza miastem 50 45 45 40

2 a. tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej

b. tereny związane ze stałym lub czasowym

pobytem dzieci i młodzieży2

c. tereny domów opieki społecznej

d. tereny szpitali w miastach

55 50 50 40

3 a. tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej

i zamieszkania zbiorowego

b. tereny zabudowy zagrodowej

c. tereny rekreacyjno-wypoczynkowe 2

d. tereny mieszkaniowo-usługowe

60 50 55 45

4 Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej

100 tyś. mieszkańców 3 65 55 55 45

1) Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei liniowych.

2) W przypadku niewykorzystywania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze, nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom

hałasu w porze nocy.

3) Strefa śródmiejska miasta powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów

administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców powyżej 100

tyś, można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją

obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.

Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w

środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826).


35

3.8.6. Pola elektromagnetyczne

Liniowe źródła pól elektromagnetycznych stanowią linie elektroenergetycznego o napięciu

znamionowym 110kV. Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych w środowisku,

sposoby ich dotrzymania, a także zasady lokalizacji zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie

linii elektroenergetycznych określają przepisy odrębne oraz przyjęte zwyczajowi normy.

W zależności od wysokości zawieszenia przewodów pas ochronny – ograniczonego

użytkowania dla linii wysokiego napięcia 110kV zajmuje ok. 30-40 m. Punktowe źródła

promieniowania jonizującego stanowią stacje bazowe telefonii komórkowej.

4. HISTORYCZNO-KULTUROWE UWARUNKOWANIA ROZWOJU

PRZESTRZENNEGO

4.1. KRÓTKI RYS HISTORYCZNY

Najstarsze ślady pobytu ludzi w okolicy Wronek sięgają środkowej epoki kamienia

(mezolit) trwającej od ok. 8300 – 4300 p.n.e. Wskazują na to znalezione na Borku, w pobliżu

lewego brzegu Warty, krzemienne grociki od strzał do łuku. Prawdopodobnie

w XI w. znajdował się tu gród obronny wraz z kościołem. Pierwszą datę, pod którą wymienia

się Wronki jest rok 1251, w dniu 19 listopada Książę Bolesław Wstydliwy w swoim

dokumencie wymienia Wronki jako ośrodek grodowo – miejski podległy bezpośrednio

królowi i księciu wielkopolskiemu. Jednak historycy nie uznają tego dokumentu za zbyt

wiarygodny, za pewniejszy wskazują dokument z roku 1279, w którym na mocy przywilejów

nadanych przez księcia Przemysła II - zakon dominikanów otrzymał na lewym brzegu Warty

teren pod budowę klasztoru. W okresie średniowiecza Wronki były ważnym grodem

książęcym przy przeprawie przez Wartę i szlaku handlowym Poznań – Szczecin. Z rzemiosła

najlepiej rozwinięte w mieście były szewstwo, garncarstwo, sukiennictwo i krawiectwo. (Grot

Cz., Wronki 1987r.)

W 1383 roku Wronki uzyskały prawa miejskie, a od 1390 roku posiadały królewską

komorę celną. „Miasto Wronki było własnością królewską i oddawane w dzierżawę rodom

szlacheckim”. W 1515 r. Zygmunt Stary przekazał miasto bogatemu i wpływowemu rodowi

wielkopolskiemu - Górkom. Następnie w XVII w. przeszło w posiadanie rodu Kostków

i Łąckich, w XVIII w. rodu Koźmińskich, a w XIX w. do rodów Dzieduszyckich

i Grabowskich.

W wyniku II rozbioru Polski miasto Wronki w 1793 r. zostały włączone do Prus.


36

Od połowy XIX w. we Wronkach nastąpiło znaczne ożywienie gospodarcze, do czego

przyczyniło się również uruchomienie linii kolejowej z Poznania do Szczecina w 1848 r., na

szlaku wodnym zaczęły pływać parowce pasażerskie, a w 1894 r. wybudowano duży zespół

więzienny (najprawdopodobniej na terenie dawnego grodu). W 1904 roku uruchomiono

elektrownię, a w latach 1911 – 13 wybudowano wodociągi miejskie, które Wronki

zawdzięczają władzy pruskiej.

W okresie międzywojennym we Wronkach za inicjatywą mieszkańców powstawały różne

organizacje i towarzystwa, powoływano m. in. zespoły muzyczne, drużyny harcerskie, kluby

sportowe, działało Bractwo Kurkowe. (Vowie I., red., praca zbiorowa, Wronki 2004 r.)

Największym wówczas zakładem była Fabryka Przetworów Kartoflanych.

W czasie II wojny światowej miasto nie poniosło dużych strat. Część mieszkańców

w okresie okupacji Niemcy wysiedlili do Generalnej Guberni. Wyzwolenie nastąpiło w dniu

25 stycznia 1945 roku.

4.2. Noty historyczne wybranych wsi i charakterystyka przestrzenna

Na obszarze gminy Wronki występuje wiele zachowanych wsi o wartościowych układach

przestrzennych oraz o wysoce bogatej spuściźnie dóbr kultury. Wśród zasobów dóbr kultury

zachowało się dużo obiektów architektonicznych, które obecnie w większości objęte są

ochroną konserwatorską i są w dobrym stanie technicznym. Poniżej scharakteryzowano kilka

wsi dla ukazania poglądowego obrazu i ukształtowania na tle historycznym do czasów

dzisiejszych.

Biezdrowo

Historia Wsi

Pierwsza źródłowa wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu wydanego przez księcia

Przemysła II w roku 1284, choć początki wsi sięgają już XII wieku. Nazwa wsi została

utworzona od imienia Bezdra, Bezdrew lub Przemysław, najprawdopodobniej któreś z tych

imion należało w XII lub XIII w. do pierwszego właściciela wsi z rodu Leszczyców bądź

Nałęczów.

Nazwie wsi przypisuje się też legendę, która opowiada o niewidomej kobiecie, która

odzyskuje wzrok. Pewnego razu kobieta idąc do strugi po wodę, przewraca się i traci wiadro,

próbując je wyciągnąć - wyławia z wody duży krzyż, klęka przed nim i słyszy glos: bież

zdrowo, wtem odzyskując wzrok.


37

Dawne dzieje wsi łączą się z rodziną Biezdrowskich wywodzących się z rodu Leszczyców.

W XVI w. Biezdrowo było w posiadaniu kolejno rodów: Szamotulskich, Górków

i Czarkowskich, a następnie w XVII w. Odalikowskich, Poklateckich i Łąckich. W XVIII

i XIX w. należało do rodziny Bnińskich. W roku 1877 Stanisław Kurnatowski herbu Łodzia

kupił wieś od rodziny Bnińskich, którą następnie przekazał starszemu z synów – Edwardowi.

Kolejno dziedziczyli po Edwardzie jego synowie, Aleksander, a następnie Hubert

Kurnatowski, który był właścicielem do 1931 roku. Majątek Kurnatowskich liczył wtedy

856 ha, miał gorzelnię i fabrykę płatków ziemniaczanych.

W czasie okupacji hitlerowskiej Biezdrowo nazywało się Feldstaedt.

Układ przestrzenny

Wieś położona 6 km na południowy zachód od miasta Wronki. Sołectwo Biezdrowo

obejmuje: Biezdrowo, Pierwoszewo, Biezdrowskie Osady i Biezdrowskie Huby. Na terenie

sołectwa mieszka około 500 osób. Układ wsi opiera się o drogi lokalne prowadzące do

Pożarowa, Wronek, Ćmachowa, Pierwoszewa i Wartosławia.

Centrum wsi tworzy zwarta zabudowa, która ma swoją kontynuację wzdłuż dróg

wylotowych, w tzw. ulicówce. Przy skrzyżowaniu dwóch głównych dróg znajduje się ścisła

skupiona zabudowa wsi stanowiąca jego główną część. W części północnej wsi

zlokalizowany jest zespół pałacowy z ok. 1880 r. z parkiem z II poł. XIX w. o powierzchni

ok. 7,45 ha. Neorenesansowy pałac został zbudowany dla Stanisława Kurnatowskiego

w końcu XIX w. przez architekta Stanisława Hebanowskiego. Architekt wprowadził elementy

klasycyzujące wraz z neorenesansowymi wzbogacając bryłę o wieżę i ryzality, nadając

harmonijny efekt. Ponadto do zabytkowych zespołów zalicza się folwark składający się ze

stajni cugowej z XIX w., podwórza, obory i spichlerza, kolonii domów pracowników

folwarcznych, dwóch domów, dwóch czworaków, budynku inwentarskiego pracowników

folwarcznych. Inne zabytki to szkoła z pocz. XX w. oraz trzy XIX - wieczne domy oraz

mostek z 1901 r. (Vowie I., red., praca zbiorowa, Wronki 2004 r.)

Chojno-Wieś

Historia Wsi

„Pierwsza wzmianka o wsi Chojno pochodzi z 1284 r., kiedy to książę Przemysł II

zezwolił kasztelanowi poznańskiemu Tomisławowi z Szamotuł herbu Nałęcz lokować osadę

Hojna na niemieckim prawie wiejskim”. Wieś w poł. XV w. była w posiadaniu rodu


38

Ostrorogów, później Kwileckich z Dobrojewa, a na początku XVIII w. „osiedlono tu grupę

osadników, po których zachowały się złośliwe anegdoty i nieliczne odrębności

w budownictwie” nazwa wsi pochodzi podobno od stwierdzenia jednego z właścicieli wsi,

który powiedział „do przybyszów: a żyjcie sobie tera Chojno!”.

Układ przestrzenny

Chojno jest jedną z większych wsi w gminie Wronki. Położona w odległości ok. 12 km od

miasta Wronki na prawym brzegu Warty, na skraju Puszczy Noteckiej. Wieś rozciąga się na

długości ok. 8 km i szerokości 2 km, składa się z części zasadniczej i szeregu przyściółek

w okolicy. Podzielone są one na trzy sołectwa: Chojno-Wieś, Chojno Młyn i Chojno-Błota

Wielkie, Chojno Młyn prawdopodobnie jest najstarszą osadą, na co wskazują wykopaliska.

Chojno obecnie pełni funkcje wsi mieszkaniowo – rekreacyjno - turystycznej – z uwagi na

fakt, iż większość zabudowy występującej na jej obszarze są to domki letniskowe oraz domy

użytkowane w sezonie letnim. Tu znajduje się największy w powiecie szamotulskim ośrodek

wypoczynkowy położony nad Jeziorem Radziszewskim. Chojno posiada bardzo urozmaiconą

strukturę poprzez naturalne wzniesienia, górki, lasy i strumienie. „Każda z tych enklaw

tworzy oddzielną dzielnicę, którym od pokoleń przypisano różne nazwy.” ( Vowie I., red.,

praca zbiorowa, Wronki 2004 r.)

Po środku wsi znajduje się kościół Chrystusa Króla z lat 1926 – 28 z neobarokową wieżą.

We wschodniej części Chojna w dawnym dworze dominium chojeńskiego z ok. 1870 r.

znajduje się leśniczówka: Chojno. W sąsiedztwie pozostałości parku wiejskiego

o powierzchni 1,2 ha rosną stare dęby oraz lipa. Natomiast obok przeprawy promowej rośnie

stara topola. W zachodniej części wsi znajduje się mogiła żołnierzy napoleońskich poległych

w 1813 r. podczas odwrotu wielkiej armii. Przy niej znajduje się głaz z tablicą pamiątkową

odsłonięty 14 sierpnia 1999 r.

Popowo

Historia Wsi

Pierwotnie w miejscu wsi znajdował się młyn o jednym kole, który odnotowano w 1508 r.

w dobrach wieleńskich. Obok powstała wieś, która w 1768 r. wraz z budynkami przeniesiono

na prawa olęderskie, czego pamiątką jest pozostała zwarta zabudowa wsi Popowa. Ponadto na

terenie wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków stary, nieczynny, bardzo zaniedbany

cmentarz ewangelicki z poł. XIX w. oraz szkoła z pocz. XX w. i zagroda młynarska z domem


39

młynarza z 1899 r., stajnią i budynkiem gospodarczym z pocz. XX w. ( Vowie I., red., praca

zbiorowa, Wronki 2004 r.)

Układ przestrzenny

Popowo położone jest zaledwie 2 km od zachodniego krańca miasta Wronki pomiędzy

rzeką Wartą, a lasami Puszczy Noteckiej.

Wieś charakteryzuje zwarta zabudowa zlokalizowana wzdłuż głównej drogi wylotowej,

tzw. ulicówka. Zachowało się kilka starych budynków mieszkalnych, a także fundamenty po

młynie i staw młyński. W układzie przestrzennym i funkcjonalnym wsi dominują obiekty

zabudowy przemysłowej. Po wschodniej stronie położone są nowe zabudowania wytwórni

szczotek „ Szczotex” oraz przedsiębiorstwo obróbki metali „Dynaxo”, a także ośrodek

treningowy klubu sportowego „Amica”. Natomiast w kierunku północnym wsi wolne tereny

wykorzystywane są jako zlewnia pozostałości produkcyjnych z wronieckich zakładów

ziemniaczanych. ( Grot Cz., Wronki 1987 r.)

Pożarowo

Historia Wsi

Pierwsza wzmianka o wsi została odnotowana w 1385 r., kiedy była własnością rodu

Leszczyców Pożarowskich, Bylinów Szreniawitów. W XVIII w. należała do rodu

Kurnatowskich, aż do II wojny światowej. Pozostawili oni po sobie okazały pałac

(przebudowany w końcu i na pocz. XX w.) i piękny park krajobrazowy z pomnikami

przyrody, m. in. platan o średnicy ok. 600 cm. Pałac to eklektyczny dwór neorenesansowo –

klasycystyczny z założeniem parkowym, zamieniony obecnie na dom pomocy społecznej.

Pożarowo posiada również inne obiekty zabytkowe zasługujące na uwagę, są to m. in. szkoła

z pocz. XX w. oraz zespół folwarczny z końca XIX. i pocz. XX w., w skład którego wchodzą:

kolonia 6 domów pracowników, podwórze z rządcówką i budynkiem mieszkalnym, stajnią

koni wyjazdowych, gorzelnią, owczarnią dwoma stodołami i oborami oraz spichlerzem.

( Vowie I., red., praca zbiorowa, Wronki 2004 r.)

Układ przestrzenny

Wieś położona ok. 9 km na zachód od Wronek, w której skład wchodzi również były

folwark – Olin. Strukturę wsi tworzą główne ulice wylotowe, wzdłuż których rozciąga się

mieszana zabudowa wiejska oraz założenie pałacowo – parkowe. W pałacu od 1973 roku


40

funkcjonował Dom Opieki Społecznej dla upośledzonych umysłowo mężczyzn. Wieś niegdyś

o charakterze typowo rolniczym, dziś pełni funkcje mieszkaniową oraz usługowo -

zdrowotną.

Wartosław

Historia Wsi

Na miejscu dzisiejszej wsi w 1785 r. starosta babimojski i sędzia poznański Łukasz

Bniński założyli „prywatne” miasto o nazwie Nowy Most (Neubruck) na gruntach wsi

Biezdrowo. Nazwa pochodzi od wybudowanego na rzece Warcie drewnianego mostu. Miasto

było lokowane na tzw. „suchym korzeniu” o charakterze przemysłowym i budowane z myślą

o rzemieślnikach. Po 12 latach istnienia liczyło 462 mieszkańców, między nimi 84

rzemieślników, w tym 20 sukienników. Miasto rozwijało się dzięki sukiennictwu –

funkcjonowało tu 20 manufaktur rzemieślniczych. Poza tym pracowały tu trzy wiatraki, dwie

cegielnie, garbarnia i mydlarnia. Jednak po wprowadzeniu barier celnych, miasto upadło

i w poł. XIX w. straciło prawa miejskie. Obecna nazwa wsi pochodzi od nazwy rzeki,

natomiast w miejscu dawnego mostu znajduje się przeprawa promowa do osady Krasnobrzeg.

Układ przestrzenny

Wieś położona jest ok. 6 km na zachód od miasta Wronki, na lewym brzegu Warty.

Układ przestrzenny wsi stanowi pamiątkę o miejskiej przeszłości. Forma zwartej

zabudowy zbudowanej z pięciu równoległych bloków, bez rynku, ale z kościołem i placem

targowym we wschodnim skraju miejscowości. Wieś posiada bardzo ciekawy układ

ruralistyczny.

We wsi znajduje się wiele obiektów objętych ochroną konserwatorską. Późnobarokowy na

planie ośmioboku, o mansardowym dachu z latarnią kościół św. Trójcy i św. Łukasza

z 1785 r., pełniący obecnie funkcję kaplicy cmentarnej. Wewnątrz kościoła znajduje się

wczesnoklasycystyczny ołtarz. Msze odprawiane są natomiast w neogotyckim kościele

poewangelickim Najśw. Serca Jezusa z 1854 r. z wysoką wieżą, znajdującego się po

zachodniej stronie, z którym sąsiaduje neogotycki budynek dawnej pastorówki.

Ponadto do zabytków godnych uwagi można zaliczyć dawne domy mieszkalne wraz

z zabudowaniami gospodarczymi w ilości ok. 61 z XIX w.


41

Wróblewo

Historia wsi

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1387 r., w której odnotowano nazwisko „ Mrokota

de Wróblewo”. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska Wróbel, a mieszkańców wsi przezywano

„Wróblami”. ( Vowie I., red., praca zbiorowa, Wronki 2004 r.)

Od połowy XVIII wieku wieś była w posiadaniu możnego rodu Kwileckich. Rodzina

Kwileckich pozostawiła we Wróblewie zabytkowy zachowany zespół dworski

z neorenesansowym pałacem, neogotycką kaplicą z 1855 r. i parkiem krajobrazowym

z pozostałością barokowego układu regularnego. W parku znajduje się pomnik – kolumna na

cześć Józefa Kwileckiego (1791-1860) w otoczeniu 9 lip, ponadto znajduje się również grupa

drzew wpisanych do rejestru zabytków przyrody.

Oprócz zespołu dworskiego wieś posiada liczne obiekty zabytkowe, są to: budynki zespołu

folwarcznego, trzy domy z końca XIX w., szkoła z pocz. XX w.

Układ przestrzenny

Wieś położona w odległości ok. 7 km na południowy zachód od Wronek, na lewym brzegu

Ostrorogi. Wieś o skupionej zabudowie wzdłuż głównych dróg wylotowych, stosunkowo

gęsto ulokowanej wraz z założeniem pałacowo – parkowym. Obok zespołu dworskiego

znajdują się 3 domy wielorodzinne – bloki oraz czworaki wybudowane dla pracowników

dawnych pegeerów za czasów ich funkcjonowania. Wieś posiada szkołę trzyklasową

z placem zabaw oraz nowy obiekt świetlicy zlokalizowany przy stadionie pełniący funkcje

zaplecza klubu sportowego oraz wiejskiej sali.

Przedstawione jednostki osadnicze niewątpliwie tworzą charakterystyczny obraz

kulturowy gminy. Dlatego należy w jak najwyższym stopniu dążyć do zachowania spuścizny

tradycyjnej zabudowy, możliwie kontynuować układy kompozycyjne wsi oraz dostosowywać

nową zabudowę do skali i gabarytów charakteru istniejącej.

4.3. OBIEKTY I OBSZARY CHRONIONE

4.3.1. Wykaz obiektów i obszarów chronionych w mieście Wronki

Obiekty, zespoły obiektów i układy przestrzenne wpisane do rejestru zabytków


42

Lp. Obiekt Adres Nr rej. Nr i data

decyzji

1. Historyczny układ urbanistyczny miasta, k. XIV – XX w. 476/Wlkp./A 16 marca

2007 r.

2. Kościół parafialny p.w. Św. Katarzyny, poł. XVII w. ul. Sierakowska AK-I-

11a/158

21 grudnia

1932 r.

3. Kościół podominikański (obecnie franciszkański) p.w.

Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, poł. XVII w. ul. Mickiewicza

AK-I-

11a/159

21 grudnia

1932 r.

4.

zespół budynków

ul. Poznańska 1 113/Wlkp./A 29 listopada

2002r.

a dom, 1902 r.

b oficyna, szach., poł. XIX w.

c spichrz, 1897 r.

d magazyn, 1890 r.

5. dworzec kolejowy, 1880 r. ul. Dworcowa 114/Wlkp./A 29 listopada

2002r.

6. wodociągowa wieża ciśnień, 1900 r. ul. Dworcowa 114/Wlkp./A 29 listopada

2002r.

7. wodociągowa wieża ciśnień, 1893 r. ul. Partyzantów

9 112/Wlkp./A

29 listopada

2002r.

8. spichrz, poł. XIX w. ul. Szkolna 2 A - 523 29 czerwca

1985 r.

Źródło: Gminny Program Opieki nad zabytkami dla miasta i gminy Wronki, listopad – grudzień 2007;

Wojewódzki Wielkopolski Konserwator Zabytków, Poznań 2007

Obiekty, zespoły obiektów i układy przestrzenne chronione (ewidencja konserwatorska)

Lp. Obiekt Adres Materiał Datowanie

1. Układ urbanistyczny k. XIV- pocz. XX w.

2.

Zespół kościoła par. p.w. Św. Katarzyny

a. kościół mur. XV w.

b. ogrodzenie mur. XVIII w.

c. plebania ul. Sierakowska 5 mur. 1 ćw. XX w.

d. szpital dla ubogich, później

organistówka

ul. Sierakowska

12 mur. 3 ćw. XIX w.

3.

Zespół kościoła i klasztoru podominikańskiego, obecnie OO. Franciszkanów

a. kościół klasztorny p.w. Zwiastowania

Najświętszej Maryi Panny ul. Mickiewicza mur.

3 ćw. XVIII w., restaur. ok.

1875-1882, 1925, 1975

b.

klasztor, obecnie Wyższe Seminarium

Duchowne, Wydział Teologiczny

UAM

ul. Poznańska 42 mur. 1875, 1984, odbudowa l. 80

XX w.

c. ogrodzenie mur., żel. 1890 r.

d. budynek inwentarsko - magazynowy mur. k. XIX w.

4.

Zespół cmentarza parafialnego

a. kaplica rodziny Grabowskich,

obecnie kaplica pw. św. Krzyża ul. Sierakowska mur. 1887 r.

b. ogrodzenia i brama ul. Sierakowska mur.,

drewn. 2 poł. XIX w.

5. cmentarz przykościelny, rzym.- kat., XIII w. -XVIII w.


43

zamknięty

6. cmentarz ewangelicki, zamknięty poł. XIX w.

7. cmentarz mojżeszowy, zamknięty XVIII w.

8. pastorówka, obecnie oddział Szkoły

Podstawowej Nr 2 ul. Poznańska 42 mur. pocz. XX w.

9. ratusz ul. Ratuszowa 5 mur. 1910 r.

10.

zespół budynków zakładu karnego mur. 1889-1894 r.

zespół budynków mieszkalnych pracowników więzienia:

a dom dyrektora, ob. dom ul. Lipowa 1 mur. ok. 1890 r.

b dom pracowników służby więziennej ul. Lipowa 2 mur. ok. 1890 r.

c dom pracowników służby więziennej ul. Lipowa 3 mur. ok. 1890 r.

d dom pracowników służby więziennej ul. Lipowa 4 mur. ok. 1890 r.

e dom pracowników służby więziennej ul. Lipowa 5 mur. ok. 1890 r.

f dom pracowników służby więziennej ul. Lipowa 8 mur. ok. 1890 r.

g dom pracowników służby więziennej ul. Niepodległości

2 mur. ok. 1890 r.

h budynek gospodarczy mur. ok. 1890 r.

i dom pracowników służby więziennej ul. Niepodległości 5 mur. ok. 1890 r.

j dom pracowników służby więziennej ul. Niepodległości 8 mur. ok. 1890 r.

k budynek gospodarczy mur. ok. 1890 r.

l dom pracowników służby więziennej ul. Partyzantów 3 mur. ok. 1890 r.

ł dom pracowników służby więziennej ul. Partyzantów

12 mur. ok. 1890 r.

m dom pracowników służby więziennej ul. Polna 1 mur. ok. 1890 r.

n dom pracowników służby więziennej ul. Polna 3 mur. ok. 1890 r.

o dom pracowników służby więziennej ul. Polna 4 mur. ok. 1890 r.

p dom pracowników służby więziennej ul. Polna 5 mur. ok. 1890 r.

wodociągowa wieża ciśnień mur. ok. 1893 r.

11. szkoła powszechna, ob. szkoła

podstawowa ul. Mickiewicza 5 mur. pocz. XX w.

12. dom sierot i ochronka, ob. przedszkole ul. Kościuszki 20 mur. 1909 r.

13.

Zespół dworca kolejowego:

a dworzec kolejowy mur. 4 ćw. XIX w.

b wodociągowa wieża ciśnień mur. ok. 1910 r.

c magazyn ul. Dworcowa szach. k. XIX w.

d nastawnia mur. k. XIX w.

e dom pracowników kolei ul. Dworcowa 6 mur. k. XIX w.

f dom pracowników kolei ul. Dworcowa 8 mur. k. XIX w.

g dom pracowników kolei ul. Dworcowa 10 mur. k. XIX w.

14.

stacja poczty konnej, obecnie magazyn ul. Kościuszki

26A mur. 2 poł. XIX w.

budynek gospodarczy ul. Kościuszki

26A mur. k. XIX w.

15. straż pożarna i świetlica, obecnie OSP ul. Kościuszki mur. 1931 r., częściowo


44

Wronki przebudowany

16. leśnictwo ul. Leśna mur. 1 ćw. XX w.

17.

Pozostałości zespołu folwarcznego Zamość

dom pracowników folwarcznych ul. ……….., ob.

nr 12a/14 mur. pocz. XX w.

dom pracowników folwarcznych ul. ………..., ob.

nr 16/18 mur. 1912 r.

stodoła mur. 1909 r.

18. Dom nr 15 ul. B. Chrobrego mur. l. 30 XX w.

19. Dom nr 1 ul. Dworcowa mur. 1913 r.

20. Dom nr 3 ul. Dworcowa mur. k. XIX w.

21. Dom nr 5 ul. Dworcowa mur. pocz. XX w.



24. Dom nr 13, willa „Astra” ul. Dworcowa mur. pocz. XX w.


budynek gospodarczy ul. Dworcowa mur. pocz. XX w.

26. Dom nr 3/5 ul. Garncarska mur. ok. poł. XIX w.

27. Dom nr 1 ul. Klasztorna mur.,

szach.

ok. poł. XIX w., cz. przebud.

pocz. XX w.

28. Dom nr 2 ul. Klasztorna mur. ok. poł. XIX w.


30. Dom nr 4 ul. Klasztorna mur. ok. poł. XIX w., przebud.


32. Dom nr 6 ul. Klasztorna mur. 2 poł. XIX w.


34. Dom nr 1 ul. Kościelna mur. 4 ćw. XIX w., częściowo

przebud.

35. Dom nr 4 ul. Kościelna mur. ok. poł. XIX w., przebud.

elewacja

36. Dom nr 7 ul. Kościelna mur. k. XIX w.

37. Dom nr 9 ul. Kościelna mur. ok. poł. XIX w., przebud.

38. Dom nr 10 ul. Kościelna mur. ok. poł. XIX w

39. Dom nr 11 ul. Kościelna mur. ok. poł. XIX w.

40. Dom nr 12/14 ul. Kościelna mur. 2 poł. XIX w., przebud.

elewacja

41. Dom nr 13 ul. Kościelna mur. 2 poł. XIX w., przebud.

42. Dom nr 15 ul. Kościelna mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebud.

43. Dom nr 16 ul. Kościelna mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebud.

44. Dom nr 17 ul. Kościelna mur. 4 ćw. XIX w., częściowo

przebud.

45. Dom nr 19 ul. Kościelna mur. k. XIX w.

46. Dom nr 21 ul. Kościelna mur. poł. XIX w., częściowo


45

przebud.

47. Dom nr 23 ul. Kościelna mur. 1 poł. XIX w.


elewacja


elewacja

50. Dom nr 29 ul. Kościelna mur. k. XIX w., częściowo przebud.

51. Dom nr 31 ul. Kościelna mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebud.

52. Dom nr 1 ul. Kościuszki mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebud.

53. Dom nr 5 ul. Kościuszki mur. 4 ćw. XIX w.

54. Dom nr 6 ul. Kościuszki mur. ok. poł. XIX w.


56. Dom nr 8 ul. Kościuszki mur. 2 poł. XIX w.

57. Dom nr 9 ul. Kościuszki mur. k. XIX w., przebudowany

58. Dom nr 10 ul. Kościuszki mur, glin. 2 poł. XIX w.

59. Dom nr 11 ul. Kościuszki mur. l. 30-te XX w.


61. Dom nr 13 ul. Kościuszki mur. k. XIX w.

62. Dom nr 15 ul. Kościuszki mur. k. XIX w.

63. Dom nr 16 ul. Kościuszki mur. 3 ćw. XIX w., przebudowana

elewacja frontowa


65. Dom nr 18 ul. Kościuszki mur. 2 poł. XIX w., przebudowana

elewacja frontowa

66. Dom nr 22 ul. Kościuszki mur. 4 ćw. XIX w., cz.

przebudowana

67. Dom nr 24 ul. Kościuszki mur. 4 ćw. XIX w., przebudowana

elewacja frontowa


69. Dom nr 2 ul. Kręta mur. 1 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

70. Dom nr 3 ul. Kręta mur. 4 ćw. XIX w., częściowo

przebudowany

71. Dom nr 4/6 ul. Kręta mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

72. Dom nr 5 ul. Kręta mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

73. Dom nr 8 ul. Kręta mur. ok. poł. XIX w.


przebudowany

75. Dom nr 16 ul. Kręta mur. 2 poł. XIX w.

76. Dom nr 18 ul. Kręta mur. k. XIX w.


przebudowany


46

78. Dom nr 1 ul. Krótka mur. 1 poł. XIX w.



81. Dom nr 7 ul. Mickiewicza mur. 4 ćw. XIX w.

82. Dom nr 18 ul. Myśliwska mur. k. XIX w.




86. Dom nr 3 ul. Nadbrzeżna mur. k. XIX w.

87.

Zagroda nr 2

a dom ul. Nadbrzeżna mur. pocz. XX w.

b stodoła ul. Nadbrzeżna szach.,

drewn. pocz. XX w.

c budynek gospodarczy ul. Nadbrzeżna mur. pocz. XX w., częściowo

przebudowany

88. Dom nr 8 ul. Ogrodowa mur. 1910 r.

89. Dom nr 1 ul. Podgórna mur.,

szach. 2 poł. XIX w.

90. Dom nr 2 ul. Podgórna mur. 2 poł. XIX w.

91. Dom nr 3 ul. Podgórna mur. 2 poł. XIX w., przebudowany

92. Dom nr 5 ul. Podgórna mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany

93. Dom nr 9 ul. Podgórna mur. 2 poł. XIX w.

94. Dom nr 6 ul. Polna mur. pocz. XX w.

95. Dom nr 1 ul. Powstańców

Wlkp. mur.

4 ćw. XIX w., częściowo

przebudowany


Wlkp. mur.

ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany


Wlkp. mur. ok. poł. XIX w.


Wlkp. mur. 4 ćw. XIX w.

99. Dom nr 6 (d. magazyn?) ul. Powstańców

Wlkp. mur.

k. XIX w., częściowo

przebudowany

100. Dom nr 10/12 ul. Powstańców

Wlkp. mur. 1 ćw. XX w.


Wlkp. mur. l. 30 XX w.


Wlkp. mur. pocz. XX w.

103. Dom nr 1 ul. Poznańska mur. 3/4 ćw. XIX w.

104. Dom nr 2 ul. Poznańska mur. ok. poł. XIX w., przebudowany

105. Dom nr 3 ul. Poznańska mur. 4 ćw. XIX w.


107. Dom nr 6 ul. Poznańska mur. pocz. XX w.


47

108. Dom nr 7 ul. Poznańska mur. 2 poł. XIX w., przebudowany



111. Dom nr 11 ul. Poznańska mur. ok. poł. XIX w.


113. Dom nr 14 ul. Poznańska mur. k. XIX w.

114. Dom nr 15 ul. Poznańska mur. k. XIX w., przebud.

115. Dom nr 16 ul. Poznańska mur. 2 poł. XIX w.

116. Dom nr 18 ul. Poznańska mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany



119. Dom nr 21 ul. Poznańska mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany


121. Dom nr 23 ul. Poznańska mur.,

szach. ok. poł. XIX w.


szach. częściowo przebudowany



124. Dom nr 27 ul. Poznańska mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany



126. Dom nr 30 ul. Poznańska mur. k. XIX w.


128. Dom nr 33 ul. Poznańska mur. 1846 r.




132. Dom nr 38 z oficyną ul. Poznańska mur.,

szach. 2 ćw. XIX w.

133. Dom nr 40 ul. Poznańska mur. poł. XIX w., częściowo

przebudowany

134. Dom nr 43 ul. Poznańska mur. k. XIX w., przebudowany

135. Dom nr 45 ul. Poznańska mur. k. XIX w., przebudowany

136. Dom nr 47 ul. Poznańska mur. pocz. XX w., przebudowany


138. Dom nr 49 ul. Poznańska mur. 1905 r.




142. Dom nr 61 ul. Poznańska mur. 4 ćw. XIX w., budowniczy

Wilczewski (?)


48

143. Dom nr 2 ul. Ratuszowa mur. l. 20. XX w.

144. Dom nr 1 Rynek mur. 4 ćw. XIX w.

145. Dom nr 2 Rynek mur. ok. poł. XIX w.

146. Dom nr 3 Rynek mur. ok. poł. XIX w., przebudowany

147. Dom nr 4 Rynek mur. pocz. XX w.

148. Dom nr 5 Rynek mur. 1 poł. XIX w.

149. Dom nr 6 Rynek mur. ok. poł. XIX w.

150. Dom nr 7 Rynek mur.,




153. Dom nr 12/13 Rynek mur. 3 ćw. XIX w.


155. Dom nr 15 Rynek mur. 1909 r.



158. Dom nr 19 Rynek mur. 1 poł. XIX w., przebudowany

159. Dom nr 20 Rynek mur. k. XIX w.

160. Dom nr 21(d hotel) Rynek mur. pocz. XX w.

161. Dom nr 2 ul. Rzeczna mur. poł. XIX w.

162. Dom nr 4 ul. Rzeczna mur. pocz. XX w., częściowo

przebudowany

163. Dom nr 11 ul. Rzeczna mur. pocz. XX w., częściowo

przebudowany

164. Dom nr 13 ul. Rzeczna mur. ok. poł. XIX w.

165. Dom nr 4 ul. Sierakowska mur. 2 poł. XIX w.

166. Dom nr 6 ul. Sierakowska mur. 4 ćw. XIX w.


168. Dom nr 9 ul. Sierakowska mur. ok. poł. XIX w.

169. Dom nr 10 ul. Sierakowska mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany



172. Dom nr 16 ul. Sierakowska mur. 2 poł. XIX w.

173. Dom nr 17 ul. Sierakowska mur. ok. poł. XIX w., przebudowana

elewacja

174. Dom nr 18 ul. Sierakowska mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

175. Dom nr 19 ul. Sierakowska mur. ok. poł. XIX w., przebudowana

elewacja


177. Dom nr 21 ul. Sierakowska mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany



49

179. Dom nr 25 ul. Sierakowska mur. 4 ćw. XIX w., przebudowana

elewacja



182. Dom nr 29A ul. Sierakowska mur. pocz. XX w., częściowo

przebudowany


184. Dom nr 32 ul. Sierakowska mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany



187. Dom nr 38 ul. Sierakowska mur. k. XIX w.


189. Dom nr 44 ul. Sierakowska mur. pocz. XX w.

190. Dom nr 5 ul. Spokojna mur. k. XIX w., częściowo

przebudowany

191. Dom nr 7 ul. Spokojna mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

192. Dom nr 9 ul. Spokojna mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

193. Dom nr 1 ul. Szkolna mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

194. Dom nr 1 ul. Towarowa mur. pocz. XX w.

195. Dom nr 1 ul. Wodna mur. 2 poł. XIX w.

196. Dom nr 10 ul. Wodna mur. 2 poł. XIX w.

197. Dom nr 11 ul. Wodna mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany

198. Dom nr 2 Pl. Wolności mur. l. 30.XX w.(?)

199. Dom nr 3 Pl. Wolności mur. pocz. XX w.

200. Dom nr 4 Pl. Wolności mur. 4 ćw. XIX w.

201. Dom nr 7 Pl. Wolności mur. 4 ćw. XIX w.

202. Dom nr 9 Pl. Wolności mur. pocz. XX w.

magazyn Pl. Wolności mur. pocz. XX w.

203. Dom nr 10 (Dom rabina?) Pl. Wolności mur.,


204. Dom nr 11 Pl. Wolności mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

205. Dom nr 1 ul. Zwycięzców mur. 2 poł. XIX w.

206. Dom nr 2 ul. Zwycięzców mur. ok. poł. XIX w., częściowo

przebudowany

207. Dom nr 3 ul. Zwycięzców mur. 3/4 ćw. XIX w.

208. Dom nr 4 ul. Zwycięzców mur. 3 ćw. XIX w., częściowo

przebudowany

209. Dom nr 6 ul. Zwycięzców mur. 2 poł. XIX w., częściowo

przebudowany

210. Dom nr 7 ul. Zwycięzców mur. 2 poł. XIX w.


50

211. Dom nr 8 ul. Zwycięzców mur. ok. poł. XIX w., przebudowany

212. Dom nr 9 ul. Zwycięzców mur. k. XIX w., przebudowany

213. Dom nr 10 ul. Zwycięzców mur. 1 ćw. XX w.

214. Spichlerz, ob. Muzeum Regionalne ul. Szkolna 2 mur. poł. XIX w., remontowany

1983-1987 r.

215. Stacja pomp, ob. hydrofornia ul. B. Chrobrego

6A mur. ok. 1905 r.

216. Stolarnia ul. Szkolna 5 mur. ok. poł. XIX w.

217. Magazyn ul. Szkolna szach. ok. poł. XIX w.

218.

Zespół budynków zakładu przemysłu ziemniaczanego, przy ul. Sierakowskiej

a Dom dyrektora ul. Sierakowska 48 mur. pocz. XX w.

b Altana ogrodowa ul. Sierakowska 48 drewn. pocz. XX w.

c Budynek administracyjny ul. Sierakowska 48 mur.

pocz. XX w., przebudowany

1923r., budowniczy Hans

Kruger

d Kotłownia ul. Sierakowska 48 mur. pocz. XX w.

e warsztaty ul. Sierakowska 48 mur. l.30. XX w.

219.

Zespół cegielni, ul. Rolna 14

a dom ul. Rolna 14 mur. 4 ćw. XIX w.

b piec ul. Rolna 14 mur. 4 ćw. XIX w., nadbudowany l.

90. XX w.



Ponadto na terenie Starego Miasta – części śródmiejskiej miasta z wykluczeniem osiedli

Staszica, Mieszka I, Słowackiego i Borek znajduje się wiele cennych architektonicznie nie

objętych ochroną zespołów zabudowy mieszkaniowej, zlokalizowanych m.in. przy ul. Polnej

oraz ul. Poznańskiej.

4.3.2. Wykaz obiektów i obszarów chronionych na terenie gminy

Biezdrowo

Obiekty wpisane do rejestru zabytków:

Lp. Obiekt Adres Nr rej. Nr i data decyzji

1. Kościół parafialny p.w. Św. Mikołaja, 1 poł.

XVw., 1784 r.

AK-I-

11a/144 21 grudnia 1932 r.

2.

zespół pałacowy, 1870 r.

A-1428 11 kwietnia 1973r. a pałac

b park



Obiekty chronione (ewidencja konserwatorska):


51


1.

Zespół kościoła par. p.w. Św. Krzyża i Św. Mikołaja

a

Kościół, gruntowna przebudowa i remont, dobudowa wieży 1784 r.,

remont w l.80. XIX w., odbudowa wieży po uderzeniu pioruna 1890

r., dobudowa dwóch kaplic po bokach prezbiterium 1898-1899,

przebudowa prezbiterium, remont kościoła 1924-1926 r. wg proj.

Arch. Stefana Cybichwoskiego, remont elewacji 1988 r.

mur. 1436-1441 r.

b Plebania, rozbud. i przebud. 2 poł. XIX w., dobudowa ryzalitu i

bocznych aneksów XX w. mur. k. XVIII w.

c stodoła mur. k. XIX w.

d dom parafialny, obecnie nr 5 mur. ok. 1900 r.

e grobowiec rodzinny Wilhelmi mur. k. XIX w.

f kostnica mur. XIX/XX w.

g brama i ogrodzenie, brama przebudowana 1927 r. wg proj. arch.

Stefana Cybichowskiego mur. XVIII w.

2. brama cmentarza parafialnego mur.,

drewn. k. XIX w.

3. cmentarz przykościelny, rzym. – kat., zamknięty XIV w. –

XIX w.

4. cmentarz parafialny, rzym. – kat., czynny poł. XIX w.

– XX w.

5. szkoła mur. pocz. XX w.

6.

Zespół pałacowy, wł. Robert i Jarosław Moryson

a pałac, wg proj. arch. Stanisława Hebanowskiego mur. l.70/80.XIX

w.

b park krajobrazowy 2 poł. XIX

w.

7.

Zespół folwarczny, wł. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa

a stajnia cugowa mur.,

kam. k. XIX w.

podwórze

b obora i spichlerz, obecnie magazyn mur. k. XIX w.

kolonia domów pracowników folwarcznych

c zespół budynków mieszkalnych pracowników więzienia

dom nr 52, wł. U.M i G. Wronki, częściowo przebudowany mur. 1912 r.

dom nr 53, częściowo przebudowany mur. 1 poł. XIX

w.

czworak, obecnie dom nr 54 mur. 1910 r.

czworak, obecnie dom nr 55 mur. 1910 r.

budynek inwentarski pracowników folwarcznych,

obecnie mieszkalny nr 56 mur. pocz. XX w.

8. dom nr 6, rozbudowany pocz. XX w. mur. pocz. XIX w.

9. dom nr 10 mur.,

kam. k. XIX w.

10. dom nr 59 mur.,

glin. pocz. XIX w.

11. most nad rzeczką mur. 1901 r.




52

Chojno



1. Kościół parafialny p.w. Chrystusa Króla, 1926 -

28 r.

111/Wlk

p./A

26 listopada 2002

r.

2. cmentarz parafialny, rzym. – kat., 1917 r. 473/Wlk

p./A 12 grudnia 2006r.





1.

Zespół kościoła par. p.w. Chrystusa Króla

a Kościół mur. 1927 r.

b ogrodzenie i brama mur. l.30.XX w.

c plebania, obecnie nr 74 mur. 1 ćw. XX w.

d obora mur. pocz. XX w.

2. brama i ogrodzenie cmentarza

parafialnego mur. ok. 1918 r.

3. szkoła mur. ok. 1898 r.

4.

Zespół leśniczówki Chojno

a leśniczówka, przebudowany

l.30.XX w.(?) mur. pocz. XX w.

b budynek gospodarczy mur. pocz. XX w.

5. Sala zabaw, tył działki Chojno nr 10,

częściowo przebudowany mur. pocz. XX w.

6. dom nr 4 mur. pocz. XX w.

7. dom nr 7 mur. 1 ćw. XX w.


9. dom nr 32 szach.,

mur. ok. poł. XIX w.



12. dom nr 61 mur. l.30. XX w.

13. dom nr 63 mur. k. XIX w.


15. dom nr 65, częściowo przebudowany mur. 1901 r.

16. dom nr 78, obecnie była szkoła

ewangelicka mur. k. XIX w.

17. cmentarz ewangelicki, zamknięty pocz. XX w.

18. cmentarz rzym. – kat., czynny pocz. XX w.



Chojno Młyn



1.

Zagroda młynarska

a pozostałości młyna, częściowo

rozebrany l.90.XX w. mur. pocz. XX w.

b budynek inwentarski mur. l.30.XX w.




53

Ćmachowo



1. park dworski, 2 poł. XIX w. A-462 12 października

1983 r.





1.

Pozostałości zespołu dworskiego (dwór rozebrany po 1945 r.)

a

park krajobrazowy, wł. U.M. i G.

Wronki, przekształcony i

powiększony ok. 1910 r.

2 poł. XIX w.

b stajnia koni wjazdowych, obecnie

mieszkanie i budynek inwentarski mur. pocz. XX w.

2.

Zespół folwarczny, wł. RSP

podwórze folwarczne

a obora, obecnie magazyn,

przebudowany po 1945 r. mur. k. XIX w.

b stodoła mur. k. XIX w.

c spichlerz, obecnie biura mur. k. XIX w.

d gorzelnia mur. k. XIX w.

e ogrodzenie mur. k. XIX w.

kolonia mieszkalna pracowników folwarcznych

f 6 domów pracowników mur. k. XIX w.



Dąbrowa



1.

Pozostałości zespołu folwarcznego

a stajnia, przebudowana k. XIX w.

b stodoła, przebudowana mur. k. XIX w.



Gogolice





54



Jasionna



1. szkoła, obecnie nr 45 mur. k. XIX w.

2. dom nr 2/3 mur. pocz. XX w.




6. dom nr 14 mur. Pocz. XX w.

7. Zagroda nr 18

8. a dom mur. k. XIX w.

b budynek gospodarczy mur. k. XIX w.








Kłodzisko




2. leśniczówka mur. pocz. XX w.

3.


a ośmiorak, obecnie dom nr 66 mur. 1903 r..

b chlew mur. pocz. XX w.

4. dom nr 25 mur. 3 ćw. XIX w.




Kobus



1. Cmentarz ewangelicki, zamknięty poł. XIX w.



Lubowo



1. dom nr 4 szach/mur.,

drewn. 2 poł. XIX w.


55


3.

Zagroda nr 17

a dom mur. 1923 r.

b budynek gospodarczy mur. 1914 r.


5. cmentarz ewangelicki, zamknięty XIX w.



Lubowo Długie






Lubowo Zdroje






Lutyniec



1. leśniczówka Lutyniec, wł.

Nadleśnictwo Wronki mur. pocz. XX w.



Marianowo



1.


dom pracowników folwarcznych,

obecnie nr 15, częściowo

przebudowany

mur. pocz.



Mokrz



1. Zespól stacji kolejowej

a budynek przy stacji, obecnie nr 5 mur. k. XIX w.


56

b dom pracowników kolei nr 1 mur. pocz. XX w.

c dom pracowników kolei nr 2 mur. pocz. XX w.

d dom pracowników kolei przy torach mur. k. XIX w.

2.

leśniczówka, nr 11, częściowo

przebudowana mur. pocz. XX w.

a budynek gospodarczy mur. pocz. XX w.

3. dom nr 9 mur.,

drewn. pocz. XX w.



Nowa Wieś



1.

Zespół pałacowy, 1874 r. A-1429 11 kwietnia 1973r.

a pałac A-1429 11 kwietnia 1973r.

b park A-1429 11 kwietnia 1973r.

c oficyna A-479 12 grudnia 1983 r.





1.

Zespół dworski, obecnie dom Pomocy Społecznej, ul. Szamotulska nr 9

a

Pałac, arch. Stanisław Hebanowski,

część zachodnia przekształcona w k.

XIX w. oraz po 1945 r.

mur. 1874 -1876 r.

b oficyna I, częściowo przebudowana mur. 3 ćw. XIX w.

c oficyna II, obecnie przebudowana obecnie ul. Parkowa nr 3, mur. 4 ćw. XIX w.

d oficyna III, obecnie przebudowana obecnie dom ul. Parkowa 4 mur. 4 ćw. XIX w.

e Park krajobrazowy, przekształcony

4 ćw. XIX w. i 3 dek. XX w. 2 poł. XVIII w.

f budynki d. ogrodnictwa mur. k. XIX w.

g bramy wjazdowe mur. 4 ćw. XIX w.

2.

Zespół folwarczny

a dom dzierżawcy obecnie ul. Parkowa nr 6, mur. 1913 r.

b obora mur. 1900 r.

c stodołą mur. 1912 r.

d spichlerz mur. 1905 r.

e kuźnia, obecnie przebudowana mur. k. XIX w.

3.

kolonia domów pracowników folwarcznych

a dom stangreta obecnie ul. Szamotulska 10 mur. 1909 r.

b 2 domy przy ul. Szamotulskiej mur. pocz. XX w.

c 8 domów przy drodze do Starego

Miasta mur. pocz. XX w.

d 2 domy przy drodze lokalnej do

Pierwoszewa



Obelzanki


57



1. dom nr 4, opuszczony mur. pocz. XX w.


3. dom nr 8, częściowo przebudowany mur. pocz. XX w.



Olesin



1.


a dom mur. pocz. XX w.

b budynek inwentarski, częściowo

przebudowany mur. pocz. XX w.

c stodoła mur. pocz. XX w.



Olin



1.


a dom mieszkalny pracowników

folwarcznych mur. pocz. XX w.

b stodoła, obecnie magazyn,

pzrebudowany mur.



Pakawie



1.

Zespół folwarczny

a dom nr 16, częściowo

przebudowany mur. pocz. XX w.

b wozownia (?), obecnie garaż mur., kam. pocz. XX w.

c stajnia mur. pocz. XX w.

d spichlerz mur., kam. pocz. XX w.



Pierwoszewo



1.


a stodoła, częściowo przebudowana mur.

b gorzelnia (?), obecnie budynek mur., kam. k. XIX w.


58

mieszkalny i gospodarczy,

przebudowany



Piła



1. Dom nr 1 mur. pocz. XX w.



Popowo




2.

Zagroda młynarska, obecnie nr 36

a dom młynarza mur. 1899 r.

b stajnia mur. pocz. XX w.

c Budynek gospodarzcy mur. 1913 r.




Pożarowo



1. Zespół pałacowy, 1870 - 80 r.

pałac i park 1449 8 czerwca 1973r.






2.

Zespół pałacowy, obecnie Dom Pomocy Społecznej

a pałac, przebudowany i

rozbudowany k. XIX w., ok. 1910 r. mur. XVIII w.

b park krajobrazowy, przekształcony

k. XIX w. i pocz. XX w. XVIII w.

3.

Zespół folwarczny

a podwórze folwarczne

rządcówka mur. pocz. XX w.

ubikacja mur. pocz. XX w.

budynek mieszkalny mur. k. XIX w.

stajnia koni wjazdowych mur. 1905 r.

2 obory mur. k. XIX w.

cielętnik mur. 1920 r.


59

chlewnia mur. k. XIX w.

owczarnia mur. 1872 r.

stróżówka mur. k. XIX w.

gorzelnia mur. pocz. XX w.

2 stodoły mur. k. XIX w.

spichlerz mur. k. XIX w.

ogrodzenie mur. k. XIX w.

b kolonia domów pracowników folwarcznych

6 domów mur. k. XIX w. – pocz.

XX w.



Pustelnia



1.

Zespół leśniczówki, wł. Nadleśnictwo Wronki

a leśniczówka mur. 1904 r.

b budynek inwentarski mur.,

drewn. pocz. XX w.

c stodoła drewn. pocz. XX w.



Rzecin



1.

Zespół szkoły, obecnie nr 9

a szkoła mur. pocz. XX w.

b budynek gospodarczy mur. pocz. XX w.

2. Dom nr 3 mur. k. XIX w.

3. Dom nr 7 mur. 1907 r.


5. Dom nr 16, rozbudowany l. 90. XX w. mur. pocz. XX w.


7. Cmentarz ewangelicki, zamknięty poł. XIX w.



Samita



1. leśniczówka mur. 1905 r.




60

Samołęż



1.

Zespół szkoły, obecnie nr 9


b budynek gospodarczy mur., drew. pocz. XX w.

2.

Zespół folwarczny

a podwórze folwarczne, obecnie rozparcelowane

rządcówka mur. 1907 r.

obora ze spichlerzem, obecnie w

zagrodzie nr 67 mur. pocz. XX w.

owczarnia, obecnie w zagrodzie nr 73 mur. 2 poł. XIX w.

stodoła, obecnie w zagrodzie nr 74 mur., kam. 2 poł. XIX w.

stodoła, obecnie w zagrodzie nr 72 mur.,

drewn. pocz. XX w.


włodarzówka, obecnie dom nr 63 mur. 1912 r.


obecnie dom nr 64 mur. 1910 r.







3.

Zespół domu nr 19

a dom mur. k. XIX w.

b budynek gospodarzcy mur. 1895 r.

4. Dom nr 24 mur. 1929 r.


6. Dom nr 33 mur.,

szach. 4 ćw. XIX w.

7. Dom nr 36 mur. 1904 r.

8. Dom nr 37 mur. ok. 1904 r.

9. Dom nr 61 mur. k. XIX w.



Smolnica



1.

Zagroda młynarska , obecnie podzielona

a młyn mur. k. XIX w.

b dom młynarza, obecnie w zagrodzie

nr 3 mur. pocz. XX w.

c budynek gospodarczy, obecnie w

zagrodzie nr 3 mur. pocz. XX w.

2.

Zespół folwarczny

a rządcówka, obecnie dom nr 1,

częściowo przebudowany mur. pocz. XX w.

b czworak, obecnie dom nr 2 mur. 1914 r.

c czworak, obecnie dom nr 4 mur. pocz. XX w.

d owczarnia, obecnie magazyn mur. 1904 r.

e stodoła mur. 1911 r.


61



Stare Miasto



1.


a Dom pracowników folwarcznych,

obecnie dom nr 15 mur. 1904 (7) r.

b Dom pracowników folwarcznych,


c Dom pracowników folwarcznych,


2. Dom nr 2 drew. 1938 r.



Szklarnia



1.

Zespół folwarczny

a Dom mur. k. XIX w.

b Magazyn, przebudowany mur. 1926 r.

c Chlewnia, przebudowana mur. k. XIX w.



Wartosław



1. Kościół ewangelicki, obecnie rzym.-kat. p.w.

Najśw. Serca Pana Jezusa, 1904 r. A-485 13 grudnia 1983 r.

2. Kościół cmentarny, fil. p.w. Świętej Trójcy i św.

Łukasza, drewn.-mur., 1785 r. A-775

14 listopada 1964

r.





1. Układ ruralistyczny wsi k. XVIII w.

2. Kaplica pw. Św. Trójcy i Św. Łukasza

Ewangelisty, przebudowany 1935 r. mur. 1795 r.

3.

Zespół kościoła ewangelickiego, obecnie Rzym. – kat. p.w. Najświętszego Serca Jezusa

a kościół mur. pocz. XX w.

b Pastorówka, obecnie dom nr 27 mur. ok. 1904 r.

4.

Zespół szkoły


b budynek gospodarczy mur., pocz. XX w.


62

drewn.

5.

Zespół Domu nr 2

a Dom, częściowo przebudowany mur. 1859 r.

b stodoła mur. k. XIX w.

6.

Zespół Domu nr 3

a Dom, częściowo przebudowany mur. k. XIX w.

b budynek gospodarczy mur.,

drewn. k. XIX w.

7. dom nr 4, częściowo przebudowany mur.,




10. dom nr 9, częściowo przebudowany mur. 2 poł. XIX w.



13.

Zespół Domu nr 12

a Dom, częściowo przebudowany mur.,


b budynek gospodarczy mur. k. XIX w.

14. dom nr 13, częściowo przebudowany mur. k. XIX w.

15. dom nr 14, częściowo przebudowany mur. ok. poł. XIX w.









23. dom nr 24, częściowo przebudowany szach.,

mur. ok. poł. XIX w.



26. dom nr 30 mur.,



28. dom nr 32 mur.,





31. dom nr 35 mur. 2 poł. XIX w.

32. dom nr 36

mur.,

szach.,

drewn.

1 poł. XIX w.








39. dom nr 43 mur.,





63


43. dom nr 47 mur.,


44. dom nr 49 mur.,










50.

Zagroda nr 56

a Dom. przebudowany mur. k. XIX w.

b stodoła szach.,

mur. k. XIX w.




54. dom nr 62 mur. pocz. XIX w.

55. dom nr 63 mur.,



57. dom nr 66 mur. ,



59. dom nr 68 mur.,









65. Cmentarz ewangelicki, zamknięty XIX w.

66. Cmentarz rzym. – kat., zamknięty pocz. XX w.

Źródło: Gminny Program Opieki nad zabytkami dla miasta i gminy Wronk i, listopad – grudzień 2007;


Wierzchocin




2.

Zespół folwarczny, wł. RKS Bobulczyn

a Dom właściciela, przebudowany mur. 2 poł. XIX w.

b rządcówka mur. 2 poł. XIX w.

c 4 domy pracowników folwarcznych,

częściowo przebudowany mur. 2 poł. XIX w.

d stodoła ze spichlerzem mur. 2 poł. XIX w.

e stodoła, obecnie chlewnia drewn. k. XIX w.




64

Witoldowo - Chojno



1. Pozostałości zespołu folwarcznego

Dom, nr 3 mur. 2 poł. XIX w.



Wróblewo



1. szkoła mur. 1 ćw. XX w.

2.

Zespół dworski, wł. H. Rusinek

a pałac, projekt, arch. Stanisław

Hebanowski mur. ok. 1870 r.

b Kaplica pw. Św. Stanisława Bpa mur. ok. 1855 r.

c park krajobrazowy, przekształcony

2 poł. XIX w. XVIII w.

d lodownia ok. poł. XIX w.

3.

Zespół folwarczny

a Podwórze folwarczne

dom mieszkalny, częściowo

przebudowany mur. k. XIX w

obora I mur. 2 poł. XIX w.

obora II, częściowo przebud. mur. k. XIX w.

obora III mur. k. XIX w.

spichlerz mur. 4 ćw. XIX w.

stajnia, przebudowana 1927 r.,

zachowana częściowo mur. ok. poł. XIX w.

wozownia mur. k. XIX w.

stodoła 4 ćw. XIX w.

gorzelnia mur. k. XIX w.

kuźnia mur. k. XIX w.


7 budynków mieszkalnych mur. 2 poł. XIX w. – pocz.

XX w.

budynek gospodarczy mur., kam. 4 ćw. XIX w.

4. Dom nr 23 mur., kam. 2 poł. XIX w.

5. Dom nr 25 mur., kam. 4 ćw. XIX w.

6. Dom nr 57 mur., kam. 4 ćw. XIX w.




65

4.4. STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE I STREFY OCHRONY

ARCHEOLOGICZNEJ

4.4.1. Stanowiska archeologiczne wpisane do rejestru zabytków

1. Chojno stan. 1 – cmentarzysko z epoki brązu, nr rej. 1360/A chronologia IV-V okres

epoki brązu.

2. Pierwoszewo stan. 1 – grodzisko średniowieczne, nr rej. 668/A

3. Popowo stan. 7 – cmentarzysko z epoki brązu, nr rej. 1361/A

4. Wartosław stan. 1 – cmentarzysko z epoki brązu, nr rej. 665/A chronologia IV-V okres

brązu.

5. Wróblewo stan. 23 – grodzisko wczesnośredniowieczne, nr rej. A-784/96.

6. Wronki stan.1 – cmentarzysko z epoki brązu, nr rej. 656/A.

7. Wronki stan. 9 – cmentarzysko z epoki brązu, nr rej. 242/1315.

4.4.2. Strefy ochrony archeologicznej

Dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego na rysunku Studium określono

strefy ochrony występowania skupisk stanowisk archeologicznych oraz stanowiska wpisane

do rejestru zabytków. Wronki posiadają opracowany „Gminny Program Opieki Nad

Zabytkami dla Miasta i Gminy”, w którym zawarte zostały szczegółowo opisane

przedmiotowe stanowiska archeologiczne oraz inne zabytki dziedzictwa kulturowego

występujące na terenie miasta i gminy. Wszelkie działania planistyczne na tych terenach

wymagają uzgodnień z właściwymi organami ds. ochrony zabytków zgodnie z przepisami

odrębnymi.

Na terenie miasta i gminy Wronki znajduje się wiele stanowisk archeologicznych

opisanych w tzw. Archeologicznym Zdjęciu Polski (AZP). Dla stanowisk

zewidencjonowanych w ramach AZP, położonych na obszarach zurbanizowanych

i planowanych do zagospodarowania planuje się prowadzenie obserwacji archeologicznej.

4.4.3. Cmentarze

Cmentarze zlokalizowane w obszarze gminy Wronki wykazują istotne zróżnicowanie pod

względem powierzchni, jak również dalszej jej eksploatacji. W poniższej tabeli

przedstawiono stan obecny zachowanych, zewidencjonowanych cmentarzy w większości

zamkniętych. Łącznie zewidencjonowano 18 istniejących cmentarzy, w tym: 11 wyznania

ewangelickiego, 6 rzymsko – katolickiego i 1 żydowskiego.


66

Na terenie miasta znajdują się dwa istniejące cmentarze: komunalny - przy ulicy

Rzecińskiej i parafialny - przy ul. Sierakowskiej. Czynny jest tylko cmentarz komunalny,

który w „Wieloletnim Planie Inwestycyjnym” został wskazany do rozbudowy i ogrodzenia.

Tabela 6. Zewidencjonowane cmentarze na terenie miasta i gminy

Lp. Wyznanie Stan zachowania Miejscowość Datowanie Uwagi

1. ewangelicki zaniedbany Rzecin poł. XIX w. zamknięty

2. ewangelicki zaniedbany Wartosław XIX w. zamknięty

3. ewangelicki zaniedbany Jasionna pol. XIX w. zamknięty

4. ewangelicki zaniedbany Kobus pol. XIX w. zamknięty

5. ewangelicki zdewastowany Lubowo XIX w. zamknięty

6. ewangelicki zdewastowany Lubowo Długie XIX w. zamknięty

7. ewangelicki zaniedbany Popowo poł. XIX w. zamknięty

8. ewangelicki miejsce pocmentarne Wronki poł. XIX w. nie istnieje

9. ewangelicki zaniedbany Chojno pocz. XX w. zamknięty

10. ewangelicki średni Bielawy poł. XIX w. zamknięty

11. ewangelicki zdewastowany Lubowo Zdroje XIX w. zamknięty

12. ewangelicki zaniedbany Gogolice poł. XIX w. zamknięty

13. rzym. – kat. dobry Wronki XIX w.

czynny,

Kaplica

1887 r.

14. rzym. – kat. dobry Wronki XIII w.

zamknięty

przykoście

lny tabl. z

1811 r.

15. rzym. – kat. dobry Biezdrowo XIV w.

zamknięty

przykoście

lny

16. rzym. – kat. dobry Biezdrowo poł. XIX w. czynny

17. rzym. – kat. dobry Wartosław pocz. XX w. czynny

18. rzym. – kat. dobry Chojno p. XX w. czynny

19. żydowski miejsce pocmentarne Wronki XVIII w. nie istnieje

20. żydowski zdewastowany Wartosław poł. XIX w.

miejsce

pocm.

, 1macewa

Funkcjonujące cmentarze w gminie zaspokajają potrzeby mieszkańców, w związku z czym

nie wskazuje się nowych lokalizacji na ich urządzenie. (Brol R., Przybyła Z., Głuszczuk D.,

Wański J., „ Strategia rozwoju miasta i gminy Wronki. Diagnoza układu lokalnego.”,

Wrocław 1998 r.)


67

5. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZE MIASTA

I GMINY WRONKI

5.1. LUDNOŚĆ

W końcu 2006 r., obszar gminy Wronki zamieszkiwało 18785 osób4. Liczba ta stanowiła

ca 22% ogółu ludności powiatu szamotulskiego i 0,6% ludności województwa

wielkopolskiego. Gęstość zaludnienia wynosiła 62 osoby/1 km2. Wartość ta była znacznie

niższa niż średnia liczba ludności przypadająca na 1 km2

w powiecie szamotulskim

(77 osób/1 km2) i w województwie wielkopolskim, gdzie gęstość zaludnienia wynosi

113 osób/1 km2 (GUS, 2007).

Głównym ośrodkiem koncentracji ludności w gminie jest miasto Wronki, gdzie w 2006 r.

na powierzchni zaledwie 6 km2 skupiało się 61,5% liczby mieszkańców całej gminy

(11 555 osób). Gęstość zaludnienia w mieście wynosiła 1989 osób/1 km2. Pozostała część

mieszkańców gminy (ca 7,2 tys. osób) była rozproszona na powierzchni 302 km2

w 53 miejscowościach wiejskich zorganizowanych w 22 sołectwa. Ze względu na

uwarunkowania przyrodnicze gminy osadnictwo rozwinęło się głównie w jej południowo-

wschodniej części, gdzie skupia się ponad 84% ludności wiejskiej.

W końcu 2006 r. w strukturze ludności gminy Wronki według płci zaznaczyła się

nieznaczna przewaga liczby kobiet (9527) nad liczbą mężczyzn (9258). Wartość

współczynnika feminizacji5 dla analizowanego obszaru wynosiła 103 zarówno na terenach

wiejskich jak i na terenie miasta i była niższa niż średnia w powiecie szamotulskim (105) oraz

województwie wielkopolskim (106).

Analiza struktury ludności w gminie Wronki według wieku w 2006 r. wskazywała,

że ludność w wieku przedprodukcyjnym (do 17 roku życia) w liczbie 3,8 tys. osób. stanowiła

20,2 % ogółu populacji gminy. Odsetek mieszkańców Wronek w wieku produkcyjnym

(mężczyźni w wieku 18-64 lata, kobiety w wieku 18-59 lat) wynosił 65,8 % (12,4 tys. osób).

4 W ostatnich latach w Polsce oficjalne statystyki urzędowe prezentują liczbę ludności poszczególnych gmin w dwóch

ujęciach, tj. jako liczbę ludności według stałego miejsca zameldowania oraz jako liczbę ludności według faktycznego miejsca

zamieszkania. Liczba ludności gminy w danym roku przedstawiana jest dodatkowo według stanu w dwóch momentach

czasowych, tj. w dniach 30 czerwca oraz 31 grudnia. Warunki te zmuszają analityka sytuacji demograficznej danej lokalnej

jednostki terytorialnej do podjęcia decyzji, którą z wartości opisujących wielkość populacji przyjąć za punkt wyjścia analizy.

Przyjęta liczba ludności gminy powinna z jednej strony jak najlepiej nawiązywać do jej rzeczywistego stanu zaludnienia, z

drugiej zaś – nie powinna być sprzeczna z danymi liczbowymi opisującymi strukturę populacji (według płci, wieku itd.). W

niniejszym rozdziale za punkt wyjścia analizy przyjmuje się liczbę ludności faktycznie zamieszkałej na obszarze Miasta

Wronki według stanu z 31 grudnia.

5 Współczynnik feminizacji to liczba kobiet przypadająca na 100 mężczyzn danej populacji.


68

Ponadto w mieście wystąpiła wyższa liczba osób w wieku produkcyjnym niż na terenach

wiejskich, co wynika z faktu, że miasto skupia większość zakładów produkcyjnych

i usługowych gminy. [patrz tab. 7]. Ludność w wieku poprodukcyjnym (mężczyźni w wieku

65 i więcej, kobiety w wieku 60 lat i więcej), licząca niespełna 2,6 tys. osób, stanowiła 14 %

ogółu mieszkańców gminy.

Wartość wskaźnika obciążenia demograficznego6 dla gminy Wronki wynosiła 51,9 była

tym samym niższa niż dla powiatu szamotulskiego dla którego wyniosła 53,7 jak i dla

województwa wielkopolskiego (54,4). Obciążenie demograficzne w mieście Wronki, dla

którego wskaźnik osiąga wartość 48,9, jest niższe niż na terenach wiejskich.

Tabela 7. Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w gminie Wronki na tle powiatu

szamotulskiego i województwa wielkopolskiego (Stan w dniu 31.12.2006)

Jednostka

terytorialna

Ludność

ogółem

Ludność w wieku Ludność w wieku

nieprodukcyjnym

na 100 osób

w wieku

produkcyjnym

przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym

razem w tym

kobiety razem

w tym

kobiety razem

w tym

kobiety

gmina

Wronki (w tym

miasto)

18785 3805 1852 12366 5913 2614 1762 51,9

100 % 20,2 % 9,8 % 65,8 % 31,5 % 14,0 % 9,4 %

miasto

Wronki

11555 2150 1029 7761 3743 1644 1099 48,9

100,0 % 18,6 % 8,9 % 67,2 % 32,4 % 14,2 % 9,5 %

powiat

szamotulski

86100 18530 8993 56031 27192 11539 7880 53,7

100,0 % 21,5 % 10,4 % 65,1 % 31,6 % 13,4 % 9,1 %

województwo

wielkopolskie

3378502 712880 346801 2188191 1067577 477431 325204 54,4

100,0 % 21,1 % 10,3 % 64,8 % 31,6 % 14,1 % 9,6 %

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu, WUS 2007

Uszczegółowiona analiza porównawcza struktury ludności gminy Wronki według wieku

na tle struktury ludności województwa wielkopolskiego wykazuje że rozkład ten jest zbliżony

w obu tych jednostkach. Najmniejszy odsetek ludzi jest w wieku poprodukcyjnym powyżej

60 roku życia. Najliczniej reprezentowane są grupy wiekowe między 20-29 i 40-59 rokiem

życia. Duża liczba ludzi młodych i dzieci oraz niewielka liczba ludzi w wieku emerytalnym

świadczy o korzystnej wiekowej strukturze ludności w gminie [patrz tab. 8]

6 Wskaźnik obciążenia demograficznego to liczba osób w wieku nieprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w

wieku produkcyjnym danej populacji.


69

Tabela 8. Ludność miasta Wronki według 7 grup wiekowych na tle województwa wielkopolskiego

(Stan w dniu 31.12.2006)

ludność

w wieku

gmina Wronki miasto Wronki województwo

wielkopolskie

Ogółem w % Ogółem w % Ogółem w %

0-14 1350 18,7 1634 14,1 562372 16,6

15-19 530 7,3 889 7,7 256218 7,6

20-29 1250 17,3 2109 18,2 588772 17,4

30-39 1004 13,9 1598 13,8 478049 14,1

40-59 2012 27,8 3454 29,9 952850 28,3

60-64 254 3,5 491 4,3 137417 4,1

65 i więcej 830 11,5 1380 12,0 402824 11,9

Razem 7230 100,00 11555 100,00 3378502 100,00

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu

Ruch naturalny ludności przedstawiono w siedmioletnim przekroju czasowym.

Najkorzystniejszy stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów odnotowano w roku

2001, kiedy to przyrost naturalny osiągnął najwyższą wartość 43 osoby. Rok 2005 był rokiem

przełomowym, po którym liczba zgonów zaczęła spadać, a liczba urodzeń żywych

gwałtownie rosnąć, wynikiem był wysoki przyrost naturalny (32 osoby) [patrz rys. 5].

Rys. 6. Ruch naturalny w gminie Wronki w latach 2000 - 2006 – urodzenia żywe i zgony,

przyrost naturalny.

177

204181193

186

165

202190

158

181 173

159 156

192

0

50

100

150

200

250

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

urodzenia żywe zgony

Źródło: Opracowanie na podstawie danych GUS


70

Rys. 7. Przyrost naturalny w gminie Wronki w latach 2000-2006 w mieście i na obszarze

wiejskim (na 1000 ludności)

-2,0

-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

miasto wieś


W 2006 roku w gminie Wronki względna wartość przyrostu naturalnego wynosząca

1,67 ‰ kształtowała się na tym samym poziomie jak w województwie wielkopolskim

(1,65 ‰) i była wyższa niż średnia dla powiatu szamotulskiego (1,57 ‰).

Należy jednak zaznaczyć, że z wyjątkiem lat 2001 i 2005 względny przyrost naturalny,

tj. odniesiony do liczby ludności, był wyższy na wsi niż w mieście. Ruch naturalny w mieście

miał nieco bardziej ustabilizowany charakter. Wartość wskaźnika przyrostu naturalnego

wahała się tam w granicach zera z gwałtownym skokiem w latach 2000 (-1,36 ‰) i 2001

(2,90 ‰), podczas gdy w miejscowościach wiejskich notowano skoki i spadki (minimum

w 2005 r. o wartości - 1,40 ‰, maksimum w 2006 r. o wartości 4,43 ‰). [patrz rys. 6].

Ruch wędrówkowy w gminie Wronki w latach 2000-2006 charakteryzował się

nieznacznymi wahaniami. Do roku 2002 więcej ludzi zameldowało się na pobyt stały

w gminie, niż się z niej wymeldowało. Tendencja ta uległa odwróceniu w roku 2003 i nasilała

się aż do 2005 roku, kiedy to liczba osób zameldowanych na pobyt stały w gminie osiągnęła

najniższą wartość. Uwagę zwraca szczególnie duża dynamika migracji w 2006 roku. Analiza

ruchu wędrówkowego w gminie Wronki w latach 2000-2006 według płci ujawnia większą

mobilność kobiet niż mężczyzn. W analizowanym okresie łączna liczba kobiet, które

zameldowały się na pobyt stały w mieście wyniosła 368 osób i była nieznacznie wyższa od

liczby imigrujących mężczyzn (351 osób). Kobiety przeważały również w strukturze ludności

wymeldowującej się z pobytu stałego w mieście. W latach 2000-2006 łączna liczba


71

emigrujących mężczyzn wyniosła 469 osób, zaś liczba emigrujących kobiet – 502 osoby

[patrz rys. 7]. W ostatnim analizowanym roku ta sama liczba osób zameldowała się na pobyt

stały jak i zmieniła stałe miejsce zamieszkania, co spowodowało, że saldo migracji wyniosło

zero [patrz rys. 8].

Rys. 8. Ruch wędrówkowy w gminie Wronki w latach 2000-2006 - zmiany miejsca stałego

zamieszkania ludności według płci`

130

85103

7993 96

129124106

133

90

10993

144

-123

-98

-126

-105

-152

-104-109

-79

-121-115

-106-103

-103-103

-200

-150

-100

-50

0

50

100

150

200

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

zameldowania mężczyźni zameldowania kobiety

wymeldowania mężczyźni wymeldowania kobiety


Rys. 9. Saldo migracji w gminie Wronki w latach 2000-2006 – różnica pomiędzy liczbą

ludności napływającej i odpływającej ogółem i według płci.

22

14

6

-37

-7

-31

0

21

6

-1

-24

-13

-19

8

1

8 7

-13

6

-12

-8

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

ogółem mężczyźni kobiety



72

Sytuacja w mieście [rys. 9]. różni się od rozkładu salda migracji na terenach wiejskich

[rys. 10]. Zaobserwować tu można zjawisko suburbanizacji, czego wynikiem jest

zmniejszanie się liczby ludności w mieście na rzecz ludności zamieszkującej tereny wiejskie.

Zjawisko to nasiliło się od roku 2001 z maksymalną wartością w roku 2005, kiedy to z miasta

wyprowadziło się 137 osób. Co ciekawe był to też rok, w którym na terenach wiejskich

zameldowało się jedynie 11 osób, co oznacza, że ponad 100 osób opuściło teren gminy

Wronki.

Rys. 10. Saldo migracji w gminie Wronki w latach 2000-2006 – różnica pomiędzy

liczbą ludności napływającej i odpływającej ogółem i według płci – obszar miasta.

2

-31-38

-34

-51

-137

-58

3

-6

-22

-31-24

-66

-18

-1

-25

-16

-3

-27

-71

-40

-160

-140

-120

-100

-80

-60

-40

-20

0

20

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006



Rys. 11. Saldo migracji w gminie Wronki w latach 2000-2006 – różnica pomiędzy liczbą

ludności napływającej i odpływającej ogółem i według płci – obszar wiejski.

20

45 44

-3

44

11

58

18

12

21

711

1

26

2

33

23

-10

33

10

32

-20

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006




73

Na podstawie analizy zmiany liczby ludności gminy w latach 2000-2006 (analiza

rzeczywistego przyrostu ludności) [patrz rys. 11] można stwierdzić, że liczba ludności

gminy Wronki w tym okresie rosła średniorocznie w tempie 0,50 %. Wzrost liczby ludności

jest stały [rys. 12], z pewnymi wahaniami (lata 2003, 2005) i niewielki, rzędu kilkudziesięciu

osób rocznie. Duży spadek liczby ludności w roku 2005 spowodowany był zarówno spadkiem

liczby urodzeń jak i wzrostem emigracji z gminy Wronki.

Rys. 12. Przyrost rzeczywisty ludności w gminie Wronki w latach 2000-2006

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006


Rys. 13. Zmiany liczby ludności w gminie Wronki w latach 2000 – 2006

18688

18747

18766

18750

18791

18710

18785

18680

18750

18820

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006



74

5.2. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Podstawowy sektor gospodarki w gminie Wronki stanowią usługi (77,7% podmiotów

gospodarczych w gminie w tym 80,3% podmiotów gospodarczych w mieście)

zatrudniających odpowiednio 29,3 % ogółu zatrudnionych w gminie i 29,7% ogółu

zatrudnionych w mieście, oraz przemysł (18,9% podmiotów gospodarczych na terenie gminy

w tym 18,6% podmiotów gospodarczych w mieście). Ponad 69% mieszkańców gminy

zatrudnionych jest w przemyśle z czego 70,2% to zatrudnieni na terenie miasta. Działalność

produkcyjna reprezentowana jest przez duże i średnie zakłady przemysłowe o profilu, przede

wszystkim: produkcji sprzętu AGD, metalowym i rolno-spożywczym. Trzeci sektor

gospodarki – rolnictwo (1,4% zatrudnionych) rozwija się głównie w południowo - wschodniej

części gminy, dla miasta natomiast ma śladowe znaczenie (0,06% zatrudnionych).

5.2.1. Usługi

Wyposażenie gminy Wronki w instytucje i placówki usługowe rozpatruje

się z uwzględnieniem podziału usług na usługi rynkowe i nierynkowe, który stosowany jest

przez polskie urzędy statystyczne. Pod pojęciem usług rynkowych rozumie się działalność

gospodarczą sklasyfikowaną w Polskiej Klasyfikacji Działalności w sekcjach „Handel

i naprawy”, „Hotele i restauracje”, „Transport, gospodarka magazynowa i łączność”,

„Pośrednictwo finansowe”, „Obsługa nieruchomości i firm; nauka”, „Pozostała działalność

usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna”, „Gospodarstwa domowe zatrudniające

pracowników” oraz „Organizacje i zespoły międzynarodowe”. Usługi nierynkowe obejmują

natomiast działalność zgrupowaną w sekcjach „Administracja publiczna i obrona narodowa;

obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne”, „Edukacja” oraz „Ochrona zdrowia

i opieka społeczna”.

W 2006 r. w gminie Wronki usługi rynkowe były reprezentowane przez 903 podmioty

gospodarcze, które stanowiły 63,5% wszystkich firm zarejestrowanych na terenie gminy.

Najliczniejszą grupę podmiotów w sektorze usług rynkowych stanowiły firmy prowadzące

działalność w ramach sekcji „handel i naprawy” (418 firm – 29,4% ogółu) oraz „Obsługa

nieruchomości i firm” (191 firm – 13,4%).

Na 1 tys. mieszkańców gminy przypada około 48 usługodawców. Nasycenie usługami

komercyjnymi we Wronkach jest niższe niż średnia wartość dla powiatu szamotulskiego,

która wynosi 66 jednostek usługowych przypadających na tysiąc mieszkańców powiatu.

Dostępność usług uwarunkowana jest strukturą przyrodnicza gminy, największe


75

nagromadzenie jednostek usługowych znajduje się w południowej części gminy, gdzie

głównie skupia się osadnictwo.

Na usługi nierynkowe składają się usługi związane z administracją publiczną, edukacją

i kulturą oraz ochroną zdrowia i opieką społeczną. Największe nagromadzenie usług

nierynkowych znajduje się w mieście Wronki będącym centrum administracyjnym gminy.

Wronki oprócz instytucji administracji publicznej typowych dla siedziby władz miasta

i gminy (Urząd Miejski), skupiają szereg urzędów i instytucji pomocniczych. Należą do nich

przede wszystkich Policja, Straż Miejska, Ochotnicza Straż Pożarna (Wronki i Amica).

Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej znajdują się także na terenach wiejskich w takich

miejscowościach jak: Chojno-Wieś, Ćmachowo, Jasionna, Kłodzisko, Lubowo, Marianowo,

Rzecin, Samołęż, Wartosław oraz Wróblego.

Usługi z zakresu edukacji i wychowania na terenie gminy Wronki realizowane są na

wszystkich poziomach edukacji.

W zakresie szkolnictwa wyższego w mieście Wronki usługi realizuje Wyższe Seminarium

Duchowne, posiadające swoją bibliotekę seminaryjną.

Szkolnictwo ponadgimnazjalne reprezentowane jest przez dwa ośrodki, takie jak:

- Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich we Wronkach,

- Zespół Szkół nr 2 im. Stanisława Konarskiego we Wronkach.

Młodzież w wieku gimnazjalnym ma możliwość uczęszczania do dwóch szkół na tym

poziomie edukacji, są to:

- Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta we Wronkach,

- Zespół Szkół im. Wincentego Witosa w Biezdrowie.

Na terenie gminy znajduje się 5 szkół podstawowych:

- Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Janusza Korczaka we Wronkach,

- Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Kornela Makuszyńskiego we Wronkach,

- Szkoła Podstawowa w Nowej Wsi,

- Szkoła Podstawowa w Chojnie,

- Zespół Szkół im. Wincentego Witosa w Biezdrowie.

Ogólnokrajowa tendencja zamykania małych, wiejskich jednostek oświatowych

zaznaczyła się także w gminie Wronki. Szkoły likwidowane lub przekształcane na ośrodki

niepubliczne nie zmniejszają jednakże dostępności do szkolnictwa na poziomie

podstawowym w gminie. Obowiązkiem władz lokalnych jest zapewnienie odpowiedniego


76

dojazdu do szkoły dzieci z terenów na których nie ma ośrodków edukacyjnych lub zostały

one zlikwidowane.

Wychowaniem przedszkolne w gminie objętych było 331 dzieci. Do 3 placówek

przedszkolnych mieszczących się na terenie miasta uczęszczało 261 dzieci. Przedszkola

znajdujące się w gminie to:

- Przedszkole nr 1 „Bajkowy Świat” we Wronkach,

- Przedszkole nr 2 we Wronkach,

- Prywatne przedszkole „Cyrylek” im. Cyryla Sroczyńskiego we Wronkach.

Obsługą administracyjno-finansową placówek oświatowych tj.: gminnych przedszkoli,

szkół podstawowych i publicznych gimnazjów zajmuje się Samorządowa Administracja

Placówek Oświatowych – SAPO.

Usługi z zakresu kultury w gminie Wronki świadczone są przez placówki będące w gestii

samorządu miejskiego. Należą do nich biblioteki publiczne i Wroniecki Ośrodek Kultury

w strukturze którego działają:

- Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna we Wronkach,

- Muzeum Regionalne,

- sala koncertowo-kinowa,

- kręgielnia.

Według danych GUS w 2006 r. w gminie znajdowało się w sumie 6 placówek

bibliotecznych w tym 5 bibliotek z filiami (łącznie 79,2 tys. woluminów, 3172 czytelników).

Wynika z tego, że na jedną placówkę biblioteczną przypada 3131 mieszkańców gminy.

Do ośrodków sportu i rekreacji zaliczyć należy: Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Klub

Sportowy AMICA Wronki, Ludowy Klub Sportowy Czarni Wróbelwo, Międzyszkolny

Uczniowski Klub Sportowy "Herbertus" przy Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta

we Wronkach, Polski Związek Wędkarski „Warta” (opisane również w punkcie 6.6. „Sport,

wypoczynek i rekreacja”).

Dostępność usług z zakresu ochrony zdrowia i opieki społecznej w gminie Wronki

kształtuje się następująco: 18785 osób zamieszkujących gminę obsługują 4 niepubliczne

i 1 publiczny Zespoły Opieki Zdrowotnej. Według danych GUS w roku 2006 w mieście

Wronki zlokalizowane były 4 praktyki lekarskie. Samorządowi terytorialnemu podlega

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna przy ul. Poznańskiej we Wronkach. Na terenie miasta

działają 4 apteki zatrudniające łącznie 11 farmaceutów. Na jedną aptekę przypada zatem

4 696 mieszkańców miasta i gminy Wronki.


77

W ramach usług z zakresu pomocy społecznej na terenie miasta działa Miejski Ośrodek

Pomocy Społecznej, natomiast w miejscowościach Chojno-Wieś, Nowa Wieś działają Domy

Pomocy Społecznej.

5.2.2. Działalność produkcyjna

Według stanu na koniec grudnia 2006 roku, w rejestrze działalności gospodarczej

REGON, na terenie gminy Wronki zarejestrowanych było 1422 podmiotów gospodarczych

(osób fizycznych, prowadzących działalność gospodarczą), w tym 1010 jednostek w mieście.

Od 2000 roku liczba podmiotów gospodarczych wzrosła o 177, czyli o około 14%.

W analizowanym siedmioletnim przedziale czasowym liczba podmiotów aż do roku 2005

stale rosła. W roku 2006 zanotowano 1% spadek w stosunku do roku poprzedzającego.

Największą dynamiką i stałym wzrostem charakteryzował się sektor prywatny, który w 2006

r. stanowił 96,3 % podmiotów gospodarki narodowej. Reszta czyli 3,7 % to przedsiębiorstwa

sektora publicznego.

Tabela 9. Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON w latach 2000 - 2006 w gminie

Wronki.

LATA

Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze

REGON

Ogółem sektor

publiczny

sektor

prywatny

2000 1245 34 1211

2001 1272 42 1230

2002 1338 46 1292

2003 1415 49 1366

2004 1430 49 1381

2005 1443 52 1391

2006 1422 53 1369

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu

Struktura działalności gospodarczej według branż pokazuje, że podstawowymi kierunkami

działalności gospodarczej jest handel i rzemiosło (30% podmiotów gospodarczych) przemysł

i wytwórstwo (19%), obsługa nieruchomości i firm (13%). W formie graficznej strukturę

podmiotów gospodarczych przedstawia poniższa rycina.


78

Rys. 14. Struktura podmiotów gospodarczych w gminie Wronki według wybranych sekcji

( 2006 r.)

6%

9%

19%

30%

3%

3%

3%

13%

14%

transport i komunikacja budownictwo przemysł i wytwórstwo

handel i naprawy rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo hotele i restauracje

pośrednictwo finansowe obsługa nieruchomości i firm pozostałe

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu.

Do największych zakładów pracy w gminie Wronki w 2007r. należały:

- Amica Wronki S.A.,

- Przedsiębiorstwo Przemysłu Metalowego POMET-2,

- Zakład Przemysłu Ziemniaczanego ZETPEZET Sp. z o.o.,

- Spomasz Wronki Sp. z o.o.,

- Spółdzielnia Pracy „Postęp”,

- Szczotpol s.c.,

- Format Sp. z o. o. Zakład Pracy Chronionej,

- Polkon,

- Przedsiębiorstwo Komunalne,

- Zakład Karny Wronki,

- GELG Sp. z o. o. - Ćmachowo,

- Spółdzielnia Usług Rolniczych - Ćmachowo,

- Fundament Sp. z o.o. – Jesionna,

- Stanmet – Nowak – Popowo,

- Szczotex – Popowo,

- Dynaxo Sp. z o. o. - Popowo,


79

5.2.3. Rolnictwo

Użytki rolne stanowią niemalże 29% powierzchni gminy Wronki, łączna ich powierzchnia

to około 8658 ha. Gmina charakteryzuje się korzystnymi, choć zróżnicowanymi przestrzennie

warunkami przyrodniczymi rozwoju rolnictwa. Gleby o wysokiej bonitacji (od II-IVa klasy

bonitacyjnej) zlokalizowane są głównie w południowej i wschodniej części gminy i stanowią

58 % powierzchni gruntów ornych w gminie Wronki. (Hoffmann L, Poznań 2003 r.) Strefa ta

graniczy z miastem Wronki i obejmuje zespół wsi Wróblewo-Ćmachowo-Biezdrowo,

charakteryzuje się dużą wydajnością gospodarki rolnej, zarówno w zakresie produkcji

roślinnej jak i zwierzęcej. (Plan Rozwoju …. 2008r). Strukturę użytkowania gruntów

w gminie Wronki przedstawiają poniższa tabela i wykres.

Tabela 10. Struktura użytkowania gruntów na obszarze gminy Wronki w 2006 r.

Gmina Wronki

(ha) (%)

powierzchnia gminy ogółem 30200 100,0

użytki rolne 8658 28,7

lasy i grunty leśne 19491 64,5

pozostałe 2058 6,8

Źródło: dane GUS 2006, oraz za Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki na lata 2008-2015,

Wśród użytków rolnych dominują grunty orne stanowiące około 85 % całości.

Najmniejszy udział wśród użytków rolnych stanowią sady około 0,5%. Łąki i pastwiska

zajmują łącznie ok. 14% powierzchni gminy zajmowanej przez użytki rolne.

Rys. 15. Struktura użytków rolnych na obszarze gminy Wronki w 2005 r.

85,1%

0,5% 8,3%

6,1%

grunty orne sady łąki pastwiska

Źródło: dane GUS 2006, oraz za Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki na lata 2008-2015


80

Dominującym sektorem gospodarki rolnej jest sektor indywidualny obejmujący

1288 gospodarstw (Powszechny Spis Rolny (PWR), 2002). Według danych pozyskanych

z czasie PSR liczba indywidualnych gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 1 ha

w 2002 r. wynosiła 697, natomiast średnia wielkość gospodarstwa w gminie stanowiła 6,08 ha

powierzchni ogólnej (5,49 ha powierzchni użytków rolnych).

Tabela 11. Charakterystyka gospodarstw rolnych wg rodzajów i grup obszarowych użytków rolnych

(PSR 2002)

ogółem do 1ha razem 1–2 2–5 5–7 7–10 10–15 15–20 20–50 > 50

gospodarstwa

ogółem 1292 591 701 190 137 46 82 108 60 67 11

gospodarstwa

indywidualne w

tym:

1288 591 697 190 137 46 82 108 60 67 7

miasto 196 153 43 28 12 0 3 0 0 0 0

gmina 1096 438 658 162 125 46 79 108 60 67 7

Źródło: Dane PSR 2002

Według najnowszych danych z referatu finansowego (podatki) UMiG Wronki

z 2007 r. liczba gospodarstw rolnych wynosi 987, z czego średnia wielkość gospodarstwa

to 7 ha. Wynika z tego, że liczebnie ubywa gospodarstw na rzecz wzrostu ich powierzchni.

Dane PSR 2002 zwracają uwagę na względnie intensywne wykorzystanie posiadanego

areału rolniczego. W ramach użytków rolnych, aż 91,3% stanowią grunty „pod zasiewami”.

Stąd wynika, że odłogi i ugory zajmują zaledwie 8,7% ogółu powierzchni nadającej się do

użytkowania rolniczego.

Rolnictwo Wronek ma charakter tradycyjny, o czym świadczy wysoki udział zboża

w gospodarce roślinnej (aż 78,5% gruntów pod zasiewami) w ogólnej strukturze upraw.

Grunty przeznaczone pod uprawę ziemniaków i kukurydzy stanowią tylko 4,4 % tych

gruntów. Podobny procent stanowią grunty przeznaczone pod uprawę roślin pastewnych.

Duży odsetek gruntów ornych stanowią gleby bardzo dobre i dobre. Około 21 % gruntów

ornych należy do kompleksów pszennych (1-3), występują one w miejscowościach Nowa

Wieś, Samołęż, Stare Miasto i Ćmachowo. Kompleksy gleb żytnich bardzo dobrych i dobrych

(ok. 40 % gruntów rolnych) koncentrują się głównie na południe od Warty.

W ramach gospodarki zwierzęcej na badanym terenie hoduje się trzodę chlewną, bydło

mleczne i opasowe. Udział sektora indywidualnego i w tym względzie jest dominujący.

Należy stwierdzić, iż większość osób kierujących gospodarstwami rolniczymi nie ma

żadnego wykształcenia rolniczego lub ma tylko ukończony kurs rolniczy.


81

Największą liczbę stanowią gospodarstwa, w których głównym źródłem dochodów jest

praca najemna (36% ogółu gospodarstw), z działalności rolniczej jako głównego źródła

dochodu utrzymuje się tylko 20% gospodarstw. Taki sam procent stanowią gospodarstwa,

których głównym źródłem dochodu jest emerytura lub renta Plan Rozwoju …. 2008r).

Uzupełnieniem tradycyjnej gospodarki rolnej w gminie Wronki jest agroturystyka.

Szczególnie korzystne warunki przyrodniczo-krajobrazowe przyczyniają się do intensywnego

rozwoju tej formy działalności w gminie. Na tle powiatu szamotulskiego gmina Wronki

wypada w tym zakresie wyjątkowo korzystnie, ponieważ koncentruje w swych granicach

najwyższą liczbę gospodarstw o profilu agroturystycznym. Zagadnienie agroturystyki

w gminie Wronki w niniejszym opracowaniu szerzej scharakteryzowane zostało w rozdziale

6.5. pt. Agroturystyka.

5.2.4. Leśnictwo

Lasy Państwowe na terenie gminy Wronki są zarządzane przez Nadleśnictwo Wronki

podlegające Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile, który obejmuje swą

działalnością powiaty szamotulski (około 18800 ha) i niewielką powierzchnię

w czarnkowsko-trzcianeckim (około 150 ha).

Rys. 16. Położenie Nadleśnictwa Wronki na tle zasięgu działalności Regionalnej Dyrekcji

Lasów Państwowych w Pile.

Żródło: URL:http:// www.pila.lasy.gov.pl

Na terenie Nadleśnictwa występują drzewostany, które pod względem struktury należy

zaliczyć do średnio, a fragmentami słabo urozmaiconych. Głównym gatunkiem lasotwórczym

jest sosna, która zajmuje ponad 95% powierzchni leśnej. Przeciętny wiek drzewostanów


82

wynosi 62 lata (www.pila.lasy.gov.pl) i jest to wyraźny wzrost, ponieważ jeszcze w latach

60-tych XX wieku drzewostan miał średnio 41 lat. Udział powierzchniowy podstawowych

gatunków lasotwórczych przedstawia się następująco: So - 95,62 %, Brz - 1,41 %, Ol - 1,11

%, Db - 1,02 %, Św - 0,48 %, pozostałe - 0,36 %.

Gospodarka leśna Polski opiera się na pięciu podstawowych dziedzinach, tj. użytkowaniu,

hodowli, urządzaniu, ochronie i łowiectwie. W praktyce łączą się one ze sobą i przenikają

tworząc funkcjonalny ciąg działań w obrębie poszczególnych jednostek regionalnych

i nadleśnictw.

Użytkowanie lasu

Na terenie Nadleśnictwa Wronki użytkowanie lasu prowadzone jest głównie w zakresie

pozyskiwania drewna i jego sprzedaży oraz pozyskiwania i sprzedaży użytków ubocznych,

takich jak choinki lub stroisz. Działalność ta przynosi dochody, które pozwalają na

wykonanie wszystkich podstawowych prac w zakresie hodowli lasu i jego ochrony.

Przyjęte wieki rębności na podstawie planu urządzania lasu dla Nadleśnictwa Wronki:

- 140 lat - Db, Js,

- 120 lat - Bk,

- 100 lat - So, Md, Dg,

- 80 lat - Św, Ol,

- 60 lat - Brz, Os, Ol Odr,

- 40 lat - Tp, Olsz.

Pozyskanie drewna odbywa się planowo, wg powyższego zestawienia. Dzięki

prowadzonej racjonalnie gospodarce leśnej zasoby drzewne nie maleją, a drewno spełnia

najwyższe wymagania techniczne i jakościowe. Ponadto produkowane jest w warunkach nie

zagrażających środowisku.

Hodowla lasu

W jednolitym drzewostanie Puszczy Noteckiej podstawowymi kierunkami działalności

hodowlanej jest: zbiór nasion, produkcja materiału sadzeniowego – sadzonek, odnawianie

lasu, zalesianie, pielęgnacja upraw i młodników, wprowadzanie podszytów i II piętra.

Ta dziedzina działalności umożliwia racjonalną gospodarkę zasobami leśnymi, zapewnia

ochronę różnorodności biologicznej, umożliwia odtwarzanie naturalnych biocenoz, reguluje

wprowadzanie ewentualnych zmian siedliskowych i gatunkowych. Baza nasienna


83

Nadleśnictwa Wronki jest bardzo uboga, w związku z tym Nadleśnictwo zakupuje nasiona

z sąsiednich nadleśnictw, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Urządzanie lasu

Gospodarka leśna na terenie Puszczy Noteckiej prowadzona jest w oparciu o plan

urządzania lasu opracowany na lata 2003 – 2012. Określa on istniejące uwarunkowania

i wskazuje kierunki prowadzenia działalności gospodarczej na terenie nadleśnictwa.

Wyznacza konkretne wartości liczbowe i ograniczenia w użytkowaniu i gospodarowaniu

zasobami leśnymi. Średnioroczne zadania wynikające z planu urządzania lasu Nadleśnictwa

Wronki:

- zadania w użytkowaniu: pozyskanie drewna - 68.951 m3,

- zadania hodowlane: odnowienia na powierzchniach otwartych (172,2 ha), podsadzenia

produkcyjne (12,3 ha), poprawki (35,6 ha), podszyty (10,8 ha), pielęgnowanie upraw

(192,6 ha), pielęgnowanie młodników (132,6 ha).

Planowanie ma na celu zachowanie lub zwiększenie lesistości oraz zachowanie

odpowiednich proporcji i powiązań ekologicznych w Puszczy.

Ochrona lasu

Istotnym elementem prowadzonej w Puszczy Noteckiej działalności gospodarczej

ze względu na ubogi skład gatunkowy lasów jest jego ochrona. Monokulturowość

drzewostanu sprzyja łatwemu rozprzestrzenianiu się chorób, szkodników i zagrożeń

atakujących gatunek dominujący. Gospodarka w zakresie ochrony skierowana jest na

3 podstawowe czynniki:

- abiotyczne, czyli pochodzące od nieożywionej części przyrody, takich jak wiatr, mróz,

- biotyczne, czyli zagrożenie ze strony roślin, grzybów i zwierząt,

- antropogeniczne, wynikające z działalności człowieka.

Ochrona przed czynnikami abiotycznymi to przede wszystkim planowe wycinki drzew

powodujące ich zróżnicowanie wiekowe i gatunkowe. Puszcza Notecka jest przeważnie

monokulturowa, co powoduje zwiększoną podatność na ten typ zagrożenia.

Jednolitość drzewostanu stwarza też warunki sprzyjające rozwojowi szkodników

i grzybów, czyli czynników biotycznych. W tej dziedzinie Puszcza Notecka objęta jest

profilaktyką, polegającą na stałym monitorowaniu stanu drzew, wykładaniu pułapek

klasycznych lub feromonowych oraz wspieraniu naturalnych wrogów szkodników,

tj. gromadzenie mrówek, zakładanie skrzynek lęgowych dla ptaków. Ostatecznością są


84

opryski przeciw szkodnikom, a używane obecnie preparaty są coraz mniej szkodliwe dla

środowiska.

Działalność człowieka, taka jak zanieczyszczenie powietrza, przekształcenia powierzchni

ziemi, zanieczyszczenia wód i gleby, zmiany stosunków wodnych to poważne zagrożenie dla

lasów. Również człowiek jest przyczyną większości pożarów w lasach. Puszcze Notecka jest

zabezpieczana systemem zbiorników wodnych, oddalonych od siebie o około 3 km oraz

poprzez system wież telewizji przemysłowej i dostrzegalni. Ponadto na terenie nadleśnictwa

funkcjonują 3 lotniska wyposażone w samoloty patrolowe i przystosowane do oprysków.

Znajdują się one koło Lipek Wielkich (woj. lubuskie, pow. gorzowski, gmina Santok)

w Jaryszewie (gmina Obrzycko) i w Herbertowie (pow. czarnkowsko-trzcianecki, gmina

Wieleń).

Łowiectwo

We współczesnej gospodarce leśnej łowiectwo ma na celu zapewnienie równowagi

w ekosystemie leśnym oraz ochrony i poprawy jakości drzewostanu. Zgodnie z zapisami

ustawy z dnia 13 października 1995 r. (Dz.U. z 2005r. Nr 127 poz. 1066 ze zm.) Prawo

łowieckie Lasy Państwowe zarządzają 242 obwodami łowieckimi, które służą realizacji

następujących celów ustawowych zawartych w art. 28:

- prowadzenie wzorcowego zagospodarowania łowisk, wdrażanie nowych osiągnięć

naukowych i praktycznych z zakresu łowiectwa,

- prowadzenie badań naukowych,

- odtwarzanie populacji zanikających gatunków zwierząt dziko żyjących,

- hodowla rodzimych gatunków zwierząt łownych w celu zasiedlania łowisk,

- hodowla zwierząt łownych szczególnie pożytecznych w biocenozach leśnych,

- prowadzenie szkoleń z zakresu łowiectwa.

W oparciu o te zapisy na terenie Nadleśnictwa Wronki działa 5 kół łowieckich, których

działania podlegają zatwierdzeniu przez nadleśniczego. Działalność myśliwych jest

prowadzona we współpracy z leśnikami i obejmuje:

- kontrolę populacji zwierzyny łownej oraz wyrządzonych przez nią szkód,

- sadzenie lasu,

- zagospodarowywanie poletek łowieckich z przeznaczeniem na pokarm dla zwierzyny,

- dokarmianie zimą,

- ochronę upraw przed zwierzyną,

- wycenę szkód powodowanych przez zwierzynę na polach uprawnych,


85

- partycypację w odszkodowaniach wypłacanych rolnikom.

Edukacja przyrodnicza i turystyka

W przeciwieństwie do innych państw europejskich współczesne gospodarowanie terenami

leśnymi nie ogranicza dostępu do lasów społeczeństwu. Jednak by nie zaprzepaścić pracy

włożonej w użytkowanie, hodowlę, urządzanie, ochronę i łowiectwo, coraz więcej uwagi

poświęca się edukacji przyrodniczej, zagospodarowaniu turystycznemu oraz przygotowaniu

lasów dla odwiedzających. Nie są to dziedziny gospodarki leśnej, ale są one prowadzone

przez nadleśnictwo, Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych lub Państwowe Gospodarstwo

Leśne. Na terenie Puszczy Noteckiej utworzony został zarządzeniem Dyrektora Generalnego

Lasów Państwowych z dnia 14 października 2004 r. „Leśny Kompleks Promocyjny Puszcza

Notecka” o powierzchni ponad 137 tys. ha.

Rys. 17. Schematyczna mapa Leśnego Kompleksu Promocyjnego Puszcza Notecka

Źródło: „Leśny Kompleks Promocyjny Puszcza Notecka – walory przyrodnicze i edukacyjne” Dr inż.

Władysław Kusiak - Akademia Rolnicza w Poznaniu

Ponadto dla obsługi turystów zmotoryzowanych Nadleśnictwo Wronki wyznaczyło

9 miejsc postoju. Dla miłośników jazdy konnej udostępniono 3 szlaki konne na terenie

leśnictwa Kłodzisko, Smolnica oraz jeden szlak przebiegający przez obszar Obrębu Wronki

i Bucharzewo , który dalej przebiega przez obszar Nadleśnictwa Krucz. Turyści poruszający

się pieszo mają do swojej dyspozycji ścieżkę dydaktyczną „Sosnowym Szlakiem”. Formy

turystyki na terenie Puszczy Noteckiej zostały opisane w rozdziale 6 „Turystyka, wypoczynek

i rekreacja”

Nadl. Potrzebowice

Nadl. Sieraków

Nadl. Międzychód

Nadl. Krucz

Nadl. Wronki

Nadl. Oborniki

Nadl. Karwin

20100 30 km

MIĘDZYCHÓD

Sieraków

Skwierzyna

Santok

Wieleń

OBORNIKI

SZAMOTUŁY

CZARNKÓW

Rogoźno

ObrzyckoWronki

Drezdenko

Krzyż

DrawskoLubasz

Połajewo

Noteć

Noteć

Warta

Wełna

Warta

Wronki


86

5.3. POZIOM I WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W MIEŚCIE WRONKI

Pojęcie „poziomu i warunków życia” jest niejednoznaczne. Jak wynika z ustaleń na

gruncie nauk społecznych i geografii społeczno-ekonomicznej może być ono stosowane

zarówno w wąskim, jak i szerokim znaczeniu. W pierwszym przypadku „poziom życia” to

stan zaspokojenia indywidualnych potrzeb człowieka, „warunki życia” oznaczają natomiast

obiektywnie istniejące możliwości zaspokojenia potrzeb wynikające z otoczenia, w którym

człowiek żyje i działa. W szerokim znaczeniu „poziom” i „warunki życia” należy rozumieć

jako stan i równocześnie możliwości zaspokajania potrzeb. W niniejszym opracowaniu

analiza poziomu i warunków życia w gminie Wronki odnosi się do stanu i możliwości

zaspokojenia potrzeb mieszkańców gminy w sferach mieszkalnictwa, infrastruktury

komunalnej, rynku pracy, dostępności usług oraz do stanu środowiska przyrodniczego.

Na zasoby mieszkaniowe gminy Wronki w końcu 2006 roku składało się 5637 mieszkań

na które przypadało 22,3 tys. izb o łącznej powierzchni użytkowej 428,5 tys. m2. W mieście

znajduje się około 66% zasobów mieszkaniowych gminy, jest to 3715 mieszkań, na które

przypadało 14,3 tys. izb o łącznej powierzchni 258,9 m2. Średnia powierzchnia użytkowa

1 mieszkania wynosiła 69 m2

i była mniejsza o ok. 18 m2 od średniej powierzchni mieszkania

na terenach wiejskich (ca 87 m2/mieszkanie).

Mieszkania w mieście charakteryzowały się

jednak mniejszym zagęszczeniem mieszkańców niż lokale na wsi (3,11 osoby na

1 mieszkanie wobec średniej dla całej gminy wynoszącej 3,33 osoby/mieszkanie). Również

liczba osób przypadająca na jedną izbę w mieście (0,81) była nieznacznie niższa niż wartość

średnia dla całej gminy (0,84).

W 2006 r. na gminę Wronki przypadało łącznie 21% wszystkich nowych mieszkań

wybudowanych w powiecie szamotulskim, z czego prawie 64% nowych mieszkań powstało

na obszarze wiejskim. [patrz tab. 12].

Tabela 12. Zasoby mieszkaniowe w mieście Wronki na tle zasobów powiatu szamotulskiego

(Stan w dniu 31 grudnia)a.

Jednostka

administracyjna mieszkania izby

powierz-

chnia

użytkowa

mieszkań

w tys. m2

przeciętna

liczba izb

w miesz-

kaniu

liczba osób na powierzchnia

użytkowa w m2

1 miesz-

kanie 1 izbę

1 miesz-

kania

na 1

osobę

gmina Wronki 5637 22342 428,5 3,96 3,33 0,84 76,0 22,8

w tym miasto 3715 14307 258,9 3,85 3,11 0,81 69,7 22,4

Powiat szamotulski 24928 100557 1990,8 4,03 3,45 0,86 79,9 23,1

Źródło: Opracowanie na podstawie danych US w Poznaniu


87

W latach 2002-2006 w gminie Wronki wybudowano łącznie 395 mieszkań. Największą

liczbę mieszkań oddano do użytku w 2002 roku (315 lokali). Dominującą częścią oddanych

mieszkań były lokale indywidualne. Ponieważ na terenie gminy nie działa Towarzystwo

Budownictwa Społecznego rozbudowa infrastruktury mieszkaniowej dokonywana jest tylko

przez inwestorów indywidualnych. Aktualne zapotrzebowanie mieszkańców na lokale TBS

wg Planu Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki ocenia się na kilkadziesiąt obiektów.

W analizie pięcioletniej zauważyć można względnie stałą liczbę użytkowanych lokali

komunalnych, których od 2005 jest mniej o 16 lokali.

Największymi właścicielami zasobów mieszkaniowych w gminie Wronki są kolejności:

osoby fizyczne (71,0%), spółdzielnia mieszkaniowa (16,3%), zakłady pracy (7,3%), Gmina

(5,3%), i inni (0,1%). W samym mieście kształtuje się to w kolejności

na następującym poziomie: osoby fizyczne (60,7%), spółdzielnia mieszkaniowa (24,7%),

zakłady pracy (9,1%), Gmina (5,4%) i inni (0,1%) (Plan Rozwoju…. ,2008 r).

Tabela 13. Sytuacja mieszkaniowa w gminie Wronki

zasoby mieszkaniowe w gminie Wronki zasoby mieszkaniowe wg lokalizacji

ogółem mieszkania komunalne w mieście na wsi

lb m2 izby lb m2 izby lb m2 izby lb m2 izby

2002 5 242 391 887 20 761 312 14 172 826 3 529 242 93 13 597 1 713 148 956 7 164

2003 5 557 417 678 21 939 312 14 172 826 3 681 254 15 14 131 1 876 163 563 7 808

2004 5 587 421 789 22 083 312 14 172 826 3 694 256 61 14 196 1 893 165 628 7 887

2005 5 617 425 590 22 239 296 13 334 791 3 708 257 06 14 268 1 909 167 884 7 971

2006 5 637 428 478 22 342 296 13 334 791 3 715 258 06 14 307 1 922 169 572 8 035

Źródło: Opracowanie na podstawie danych US w Poznaniu.

Zła sytuacja mieszkaniowa w MiG Wronki powodowana głównie brakiem budownictwa

komunalnego, bardzo niskim standardem istniejących lokali komunalnych, brakiem

uzbrojonych terenów pod nową zabudowę mieszkaniową, jest poważnym problemem

hamującym lokalny rozwój społeczno-gospodarczy.

Kolejnym aspektem charakteryzującym warunki życia ludności w gminie Wronki jest

rynek pracy i poziom bezrobocia. W 2006 r. charakteryzował się on przewagą zatrudnienia

mężczyzn 62,6 % na 6111 osób zatrudnionych (dane nie obejmują podmiotów gospodarczych

o liczbie pracujących do 9 osób oraz pracujących w gospodarstwach indywidualnych

w rolnictwie). Struktura zatrudnienia według sektora gospodarki wynika z profilu

gospodarczego obszaru. Wskazuje dominację sektora prywatnego (70,5% - 4308 osób). Duże


88

znaczenie ma tutaj sektor przemysłowy, w którym zatrudnionych jest ok. 4237 osób. Główny

ośrodek zatrudnienia znajduje się w mieście Wronki, skupia on 86,2% wszystkich

pracujących.

Strukturę zatrudnienia w gminie Wronki obrazuje poniższa tabela.

Tabela 14. Struktura zatrudnienia w gminie Wronki w 2006 r.

wyszczególnienie gmina Wronki miasto Wronki

ilość osób % ilość osób %

pracujący ogółem, w tym 6111 100 5269 100

sektor I – rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 88 1,4 3 0

sektor II – przemysł i budownictwo 4237 69,3 3700 70,2

sektor III

- usługi rynkowe

- usługi nierynkowe

552

1234

9,0

20,2

532

1034

10,1

19,6

Źródło: Dane GUS 2007

Z racji ścisłego powiązania gospodarki gminy Wronki z rynkami zbytu poza granicami

kraju poziom bezrobocia w gminie jest odzwierciedleniem sytuacji państwowej. Po latach

sukcesywnego wzrostu stopy bezrobocia, w 2005 r. nastąpiło zahamowanie procesu,

a następnie regresja. Wynika to z poprawy koniunktury w gospodarce krajowej oraz

światowej. Sytuację obrazuje poniższa tabela.

Tabela 15. Liczba bezrobotnych w gminie Wronki w latach 2003 – 2006 – stan na 31.12

wyszczególnienie

rok

stan na

31.12

liczba bezrobotnych bezrobotni z prawem

do zasiłku

długotrwale

bezrobotni

tereny wiejskie

gminy Wronki

2003 856 b.d. b.d.

2004 898 98 b.d.

2005 954 100 b.d.

2006 710 84 b.d.

miasto Wronki

2003 525 b.d. b.d.

2004 561 61 b.d.

2005 582 76 b.d.

2006 423 54 b.d.

Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Szamotułach 2007, dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu

Wśród bezrobotnych w gminie Wronki dominują kobiety, w roku 2006 stanowiły one 63%

ogółu bezrobotnych.


89

Rys. 18. Liczba bezrobotnych w latach 2003 – 2006 w gminie Wronki

0

200

400

600

800

1 000

1 200

2006200520042003


Źródło: Opracowanie na podstawie danych US w Poznaniu

Warto przyjrzeć się miejscowemu rynkowi pracy poprzez odniesienie do sytuacji panującej

w innych przykładowych gminach powiatu szamotulskiego.

Tabela 16. Rynek pracy według gmin wybranych gmin powiatu szamotulskiego w 2006 r.

Źródło: Dane GUS 2007 – Baza Danych Regionalnych wg klasyfikacji NTS .

Z analizy powyższej tabeli wynika, że wielkość bezrobocia w gminie Wronki jest

porównywalna z wartościami innych gmin powiatu szamotulskiego. Co prawda stopa

bezrobocia przyjmuje najniższą wartość, jednak różnice są minimalne. Gminą o najwyższym

poziomie bezrobocia jest Obrzycko (łącznie miasto i wieś).

Dochód budżetu gminy przypadający na jednego mieszkańca w gminie Wronki na tle

pozostałych gmin powiatu szamotulskiego plasuje Wronki na przedostatnim miejscu.

Gmina Liczba mieszkańców

wg stanu na 31.12.2006 Bezrobotni ogółem

Ludność w wieku

produkcyjnym Stopa bezrobocia

Wronki 18785 710 12366 0,06

Obrzycko 2173 439 1429 0,31

Ostroróg 4863 313 3138 0,10

Pniewy 12012 631 7822 0,08

Szamotuły 28545 1 550 18500 0,08

Powiat

szamotulski 86100 4186 56031 0,07


90

W gminach Wronki oraz Szamotuły dochód budżetu gminy na jednego mieszkańca wynosi

odpowiednio 1757,63 oraz 1732,31 złotych, podczas gdy najwyższa wartość dochodu na

mieszkańca przypada w gminie Kaźmierz – 2913,92 zł.

Pozostałe wskaźniki mówiące o poziomie życia w gminie Wronki czyli stan środowiska

przyrodniczego, dostępność usług oraz stan infrastruktury komunalnej omówione zostały

w następnych rozdziałach niniejszego opracowania (odpowiednio: 3.8. Stan środowiska

przyrodniczego, 5.2. Działalność gospodarcza, 7.2. Infrastruktura techniczna)

6. TURYSTYKA, WYPOCZYNEK I REKREACJA

6.1. CHARAKTERYSTYKA GMINY POD WZGLĘDEM TURYSTYCZNYM

Gmina Wronki pod względem potencjału turystycznego i rekreacyjnego posiada bardzo

korzystną lokalizację i warunki sprzyjające turystyce. To tereny w zakolu doliny Warty,

na południowym krańcu obszaru chronionego krajobrazu Puszcza Notecka. Dodatkowym

atutem jest słabo rozwinięta sieć osadnicza na terenie puszczy. Krajobraz gminy Wronki

urozmaica 14 jezior polodowcowych. Największe z nich - Jezioro Radziszewskie,

z ośrodkiem wypoczynkowym w Chojnie, jest miejscem o dużym potencjale. Przez teren

gminy przebiegają znakowane szlaki piesze, rowerowe, konne, ale jest ich mało i mają

przeważnie znaczenie lokalne. Przez teren gminy prowadzi szlak kajakowy rzeką Wartą. Pod

względem krajobrazowo-przyrodniczym gmina Wronki to teren atrakcyjny turystycznie,

możliwy do wykorzystania w przyszłości w miarę rozwoju zaplecza mogącego obsłużyć ruch

turystyczny.

6.2. NAJWAŻNIEJSZE ATRAKCJE TURYSTYCZNE W MIEŚCIE

I GMINIE WRONKI

6.2.1. Atrakcje przyrodnicze:

Dolina Warty

Na wysokości gminy Wronki rzeka jest nieuregulowana i płynie w sposób naturalny. Mija

tereny o znacznej lesistości i liczne jeziora. Posiada wysokie walory krajobrazowo-

widokowe zarówno na terenie gminy jak i w samym mieście Wronki, gdzie przepływa

blisko zabytkowego śródmieścia. Warta jest dostępna jako szlak kajakowy. Szlak jest

łatwy i mógłby służyć większej rzeszy turystów, gdyby nie słabe zaplecze - brak przystani

i obsługi turystycznej wzdłuż biegu rzeki.


91

Puszcza Notecka

Przeważają tu naturalne tereny leśne lub jeziorno-leśne, pofalowane i falisto-pagórkowate,

wznoszące się do wysokości 90 m n.p.m. zbudowane z piasków wydmowych.

Rozciągająca się na terenie gminy Wronki puszcza, znana jest powszechnie jako „zagłębie

grzybowe” oraz miejsce koncentracji licznych osobliwości przyrody (pomniki przyrody,

żeremie bobrowe, kolonie lęgowe kormoranów). Niestety obszar Puszczy Noteckiej

i przyległych jej terenów należy do mało popularnych, ruch turystyczny szacuje się tu na

poziomie 5-20 tys. osób rocznie (Liro A., 1998 r.).

Pomniki przyrody i użytki ekologiczne – scharakteryzowane w rozdziale 3.7. Istniejące

obszary i obiekty objęte ochrona prawną.

Jeziora – najważniejsze i największe to jezioro Radziszewskie, Samołęskie i Rzecińskie,

którym towarzyszy zaplecze w postaci zorganizowanych ośrodków turystyczno-

rekreacyjnych (patrz rozdział 6.6.2. Rekreacja).

Parki krajobrazowe i podworskie:

Nowa Wieś – park krajobrazowy o pow. 7,25 ha wraz ze stawem, założony w XVIII w.

15 drzew, w tym: wiąz, 6 topoli i 8 platanów są pomnikami przyrody.

Biezdrowo – park z drugiej połowy XIX wieku o powierzchni 7,45 ha z pomnikami

przyrody, wśród których są: lipa drobnolistna ośmiopienna o obwodzie 278 cm

i wysokości 24 m, buk zwyczajny o obwodzie 355 cm i wysokości 27 m, platan

klonolistny o obwodzie 340 cm i wysokości 26 m.

Wróblewo – park krajobrazowy o powierzchni 10 hektarów, z pozostałościami

regularnego barokowego założenia.

Ćmachowo – park krajobrazowy pochodzący z 2 połowy XIX w. stanowiący obecnie

własność gminy. Rosną w nim pomnikowe drzewa: 5 lip drobnolistnych oraz jesion.

Pożarowo – park krajobrazowy przy pałacu z końca XVIII w. ze stawem. Rosną tu:

tulipanowiec amerykański i platany – drzewa pomnikowe.

6.2.2. Atrakcje pozaprzyrodnicze:

Miasto Wronki

Muzeum Regionalne we Wronkach powstało w 1993 r. dzięki inicjatywie Towarzystwa

Miłośników Ziemi Wronieckiej. Mieści się w odrestaurowanym, zabytkowym

szachulcowym spichlerzu z połowy XIX w. Eksponaty to przede wszystkim sprzęty,

wyposażenie i stroje oraz wykopaliska pochodzące z regionu oraz wystawa poświęcona


92

harcerstwu i więźniom politycznym, wystawa flory i fauny Puszczy Noteckiej, wystawa

obrazów oraz wystawa „Galeria świątków”, prezentująca m.in. dziewięć drewnianych

figur z kościoła p.w. św. Katarzyny. Organizowane są wystawy czasowe, spotkania

z twórcami oraz spotkania towarzystw, organizacji i stowarzyszeń.

Kościół farny p.w. św. Katarzyny – w swym obecnym kształcie wzniesiony został pod

koniec XV wieku. Korpus kościoła jest 3-nawowy ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym.

Ołtarz główny z 1954 r. zawiera w środku rzeźbę Chrystusa pochodzącą prawdopodobnie

z XV w.

Klasztor – obecny kościół pochodzi z końca XVII w. Fundatorem był prawdopodobnie

Jan Korzbok Łącki, a projektantem Krzysztof Bonadura, zw. Starszym, od 1991 r.

siedziba Wyższego Seminarium Duchownego pod wezwaniem bł. Jana Dunca Szkota.

Więzienie we Wronkach – zostało zbudowane w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku

z przeznaczeniem na dom kary dla skazanych na dłuższą karę pozbawienia wolności oraz

osadzonych pozostających do dyspozycji Sądu Prowincji Poznańskiej. Podczas II Wojny

Światowej było wykorzystywane przez hitlerowców. Po wojnie osadzano tu więźniów

wojennych, a potem również politycznych i więzienie zajmowało ważne miejsce z uwagi

na zadania w systemie represji politycznej. Obecnie jest to zakład dla więźniów

pospolitych recydywistów.

Budynek dworca PKP – powstał ok. 1880 r. na podstawie typowego projektu.

Nowa Wieś

Eklektyczny pałac z lat 1874-1876, w którym obecnie ma swą siedzibę Dom Pomocy

Społecznej. Na uwagę zasługuje cały zespół dworski – trzy oficyny, budynek dawnego

ogrodnictwa, stajnia i bramy wjazdowe.

Biezdrowo

Kościół pw. św. Krzyża i św. Mikołaja jest sanktuarium Męki Pańskiej. We wnętrzu

kościoła znajduje się (m. in.) renesansowy nagrobek Stanisława z Bnina Bobolińskiego,

obraz "Triumf Krzyża" oraz stara, dębowa skrzynia. Według legendy znaleziono w niej

zakopany skarb, za który wybudowano kościół. Obok kościoła znajdują się dwa

zabytkowe cmentarze.

Pałac w Biezdrowie o klasycyzujących formach wzniesiony w 1877 r. przez Stanisława

Hebanowskiego dla Stanisława Kurnatowskiego, ówczesnego właściciela Biezdrowa wraz

z zespołem zabudowań folwarcznych. Oryginalne jest umieszczenie jednego z dwóch


93

głównych wejść w fasadzie bocznej. W sąsiednim parku znajduje się mostek kamienny

z piaskowca z datą 4.7.1901 oraz herbami Kurnatowskich. Obecnie pałac wraz

z otoczeniem jest własnością prywatną.

Wróblewo

Pałac neorenesansowy zbudowany w 1855 roku według projektu Stanisława

Hebanowskiego na zlecenie rodu Kwileckich.

Neogotycka kaplica z 1885 r. przed którą są ustawione kamienne rzeźby Matki Boskiej

Niepokalanej i św. Wawrzyńca, obie z 1785 r.

Wartosław

Kościół filialny pw. św. Trójcy z 1785 r., późnobarokowy z klasycystycznym ołtarzem,

obecnie kaplica cmentarna. Kościół na rzucie ośmiobocznym, dach zwieńczony latarnią.

Ołtarz klasycystyczny, z obrazem św. Trójcy. Fundatorem był Łukasz Żniński.

Kościół pw. Serca Jezusowego z 1854 r. – neogotycki kościół poewangelicki z wysoką

wieżą. Zlokalizowany jest w zachodniej części wsi. Sąsiaduje z nim neogotycki budynek

dawnej pastorówki (plebanii).

Wiatrak koźlak zlokalizowany na północnym brzegu jeziora, ostatni spośród wielu

istniejących niegdyś na terenie gminy wronieckiej, obecnie w bardzo złym stanie.

W Wartosławiu znajduje się przeprawa promowa przez rzekę Wartę.

Chojno-Wieś

Kościół p.w. Chrystusa Króla został wzniesiony w 1927 r. w stylu neobarokowym,

znajduje się w centralnej części wsi.

Budynek szkoły z 1898 roku.

Pomnik historii polsko-francuskiej – upamiętniający wydarzenia i ofiary czasów

napoleońskich.

Przeprawa promowa – prowadząca przez rzekę Wartę.

Pożarowo

Pałac Kurnatowskich – eklektyczny, częściowo neorenesansowy, częściowo

klasycystyczny budynek z XVIII w., przebudowany na pocz. XX w., w pałacu od

1973 roku funkcjonował Dom Opieki Społecznej dla upośledzonych umysłowo

mężczyzn.


94

Zespół folwarczny – 6 domów pracowników, podwórze z rządówką i budynkiem

mieszkalnym, stajnią, dwoma oborami, cielętnikiem, chlewnią, owczarnią, stróżówką,

gorzelnią, dwoma stodołami i spichlerzem.

6.3. INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA

6.3.1. Baza noclegowa

Miasto Wronki

Hotel Olympic Amica Sport – przy ulicy Leśnej 15a,

Zajazd Karo – przy ulicy Leśnej 6,

Gmina

Dom Wczasowy Wiatrak – w Chojnie,

gospodarstwa agroturystyczne wg. punktu 6.5 „Agroturystyka”.

6.3.2. Restauracje

Na terenie miasta działają 3 restauracje: „Borowianka” (przy ulicy Poznańskiej 55),

„U Joli” (przy ulicy Mickiewicza 22), bufet „Dworcowy” (na dworcu PKP, ulica

Dworcowa). W ramach hotelu „Olympic” działa restauracja „Olimpijska” i pub „Maraton”. W

obrębie Rynku staromiejskiego zlokalizowana jest „Kawiarnia pod aniołami”.

6.3.3. Infrastruktura obsługująca ruch turystyczny w Puszczy Noteckiej

Gmina Wronki wypada przeciętnie na tle innych ważnych miejscowości Puszczy Noteckiej

jeżeli chodzi o zapewnienie obsługi turysty.

Tabela 17. Wyszczególnienie infrastruktury turystycznej w nadleśnictwach Leśnego Kompleksu

Promocyjnego Puszcza Notecka (Kusiak W., 2007r.)

Wyszczególnienie Krucz Karwin Oborniki Sieraków Między-

chód

Potrze-

bowice Wronki Średnio Razem

Miejsca postoju 13 21 8 4 17 10 10,42 73

Miejsca

biwakowania – 2 – 7 3 1 2 2,14 15

Punkty widokowe – – 2 – 1 1 – 0,57 4

Miejsca

wypoczynku – – 5 – – – – 0,71 5

Razem 13 23 15 11 21 2 12 13,85 97


95

Wroniecka część Puszczy jest wyposażana zwłaszcza w miejsca postojowe, zlokalizowane

przy ścieżce dydaktycznej „Sosnowym Szlakiem”.

6.4. Ruch turystyczny

6.4.1. Trasy i szlaki rowerowe

Gmina Wronki jest uboga w szlaki rowerowe. Występują one jedynie w małych

fragmentach na południowo-zachodnim krańcu gminy, gdzie sięgają trasy prowadzące

z Czarnkowa, Wielenia i Krzyża. Ze względu na duży potencjał i atrakcyjność przyrodniczo-

krajobrazową możliwy jest w przyszłości rozwój tej formy turystyki.

6.4.2. Szlaki turystyczne piesze

Ścieżka dydaktyczna „Sosnowym Szlakiem” – nazwany tak ze względu na dominację

sosen w Puszczy Noteckiej. Ścieżka zlokalizowana jest w okolicy Nadolnika i sąsiednich

stawów, składa się z dwóch obiegów o łącznej długości 4,9 km (obieg mały - 2,1 km,

obieg duży - 2,8 km). Przy ścieżce znajdują się przystanki sprzyjające odpoczynkowi

i podziwianiu przyrody. Na trasie ścieżki rozmieszczonych zostało 19 tablic

dydaktycznych o różnorodnej tematyce dydaktyczno-przyrodniczej, m.in: „Skrzydlaci

mieszkańcy lasu”, „Formy ochrony przyrody”, „Las skarbcem człowieka”, „Zwierzęta

aktywne gdy jest ciepło”, „Ryby”, „Ptaki wodne”, „Rośliny runa”, „Miasto mrówek”.

„Szlak Napoleona” – został opracowany w 2006 roku przez Regionalny Ośrodek Badań

i Dokumentacji Zabytków w Poznaniu pod dyrekcją pań Anny Jabłońskiej i Doroty

Matyaszczyk w ramach ogólnopolskiego programu Ministerstwa Kultury: „Szlaki

dziedzictwa”. Ma on przedstawić sylwetkę genialnego stratega, przybliżyć historię Polski

w czasach zaborów oraz połączyć w szlak miejsca i pamiątki związane z Napoleonem.

Najważniejsze miejscowości na szlaku to: Buk (pow. poznański), Bytyń (gm. Kaźmierz,

pow. szamotulski), Chalin (gm. Sieraków, pow. międzychodzki), Chojno-Wieś (gm.

Wronki, pow. szamotulski) (na przeciwko szkoły w 1999 r. postawiono głaz z tablicą ku

czci żołnierzy napoleońskich, którzy zginęli tu w lutym 1813 r. (Jabłoński A.,

Matyaszczyk D. 2006r.)), Gniezno (miasto powiatowe), Górczyn (średniowieczna wieś

podpoznańska, obecnie dzielnica Poznania), Jarocin (miasto powiatowe), Kalisz (miasto

powiatowe), Kórnik (gm. Kórnik, pow. poznański), Morasko (ob. w granicach miasta

Poznania), Mosina (pow. poznański), Piła, Poznań, Sieraków (miasto, pow.

międzychodzki), Słupca (miasto powiatowe), Szamotuły (miasto powiatowe), Swarzędz


96

(miasto, pow. poznański), Wągrowiec (miasto powiatowe), Wolsztyn (miasto powiatowe),

Września (miasto powiatowe) Wronki (miasto, pow. szamotulski) – opisany przez

historyka Adama Turno odwrót 9 lutego 1813r. wielkiej armii po klęsce moskiewskiej do

Wronek, Wróblewo (gm. Wronki, pow. szamotulski) – należało do kapitana Józefa

Kwileckiego, który wykazał się odwagą w bitwie pod Raszynem. We Wróblewie powstał

za sprawą jego rodziny reprezentacyjny neorenesansowy pałac, neogotycka kaplica,

stojąca w parku krajobrazowym ze śladami regularnego barokowego założenia oraz

kolumna-pomnik upamiętniająca postać Józefa Kwilickiego, którą otacza pięć lip i dwa

kamienie z tajemniczymi znakami.

Ponadto przez teren gminy Wronki prowadzą następujące oznakowane szlaki piesze:

czerwony – wchodzący w skład Europejskiego Dalekobieżnego Szlaku Pieszego E-11

łączącego wybrzeże Holandii z przejściem granicznym w Ogrodnikach. Biegnie on ze

wschodu przez Obrzycko do leśniczówki Bugaj i przechodzi na teren gminy Wronki.

W mieście prowadzi ulicami Mickiewicza, Chrobrego, wałem wzdłuż Warty i dalej ulicą

Leśną i Rzecińską poza miasto, do Mokrza, Chojna, częściowo wzdłuż drogi

wojewódzkiej, potem odbija na południe i biegnie obok jeziora Chojno i leśniczówki

Pustelnia. Mija granicę gminy i prowadzi do Bucharzewa, przez Zatom Stary do

Sierakowa.

zielony – znad jeziora Radziszewskiego do Chojna (4,2 km), dalej wzdłuż drogi

wojewódzkiej nr 145 do Pakawia (6,4 km), Biezdrowa (11,5 km) i dalej drogą gminną do

Wartosławia (15,3 km) i Mokrza (18,8 km). Stąd szlak prowadzi dalej przez Puszczę

Notecką terenem użytków ekologicznych „Kacze Błota” i „Wrzosowe Wydmy”, skręca na

północ i prowadzi do Sierakowa. Na trasie szlaku na terenie Puszczy Noteckiej prócz

użytków ekologicznych zlokalizowane są wzniesienia: „Stara Studnia” (70 m. n.p.m.)

i „Łysa Góra” (88 m n.p.m.).

żółty – ze stacji kolejowej we Wronkach, ulicami Dworcową, Niepodległości, Ratuszową,

Chrobrego i na wysokości granicy administracyjnej miasta odbija na północny-zachód.

Biegnie dalej wzdłuż „Rzecińskiego Rowu” koło Rzecina wzdłuż granicy gminy i już

poza granicami gminy do Białej (16,2 km) i Gulcza (26,8 km) mijając po drodze „Górę

Rzecińską” (97 m n.p.m.).


97

żółty – prowadzi z Mokrza do Rzecina (4,2 km) i dalej poza teren gminy Wronki do

miejscowości Mężyk (11,7 km) i Wrzeszczyna (18,5 km). W obrębie gminy Wronki cały

szlak zlokalizowany jest na terenie Puszczy Noteckiej.

żółty – szlak z Ostroroga do Zajączkowa (13,1 km), Nojewa (17,6 km) i dalej przez

Sieraków, Trzciankę do Bydgoszczy. Jest to długi i uciążliwy szlak prowadzący przez

bardzo zróżnicowane tereny: lasy, dolinę Warty, wydmy, piaski, wzniesienia i łąki. Jego

mały odcinek prowadzi po terenie gminy Wronki od jeziora Wielkiego zlokalizowanego

na terenie sąsiedniej gminy Chrzypsko Wielkie. Biegnie do miejscowości Kłodzisko,

Pakawie i koło leśniczówki Kłodzisko skręca na południowy-zachód. Dalej prowadzi już

poza granicami gminy po terenie gminy Sieraków. Biegnąc na północny-wschód jeszcze

raz przecina zachodni kraniec gminy Wronki na wysokości miejscowości Szostaki

i stanicy harcerskiej w Kobuszu, a następnie dalej prowadzi do miejscowości Piłka

w gmine Drawsko i dalej do Wielenia i Bydgoszczy.

niebieski – łączy miejscowości: Sieraków, Bucharzewo (6,3 km) położone poza terenem

gminy Wronki, a następnie koło leśniczówki Samita biegnie na południe przez wydmowy

środkowy pas Puszczy Noteckiej do stanicy harcerskiej w Kobuszu (10,1 km) dalej

prowadzi już ponad południową granicą gminy wzdłuż drogi wojewódzkiej 135 przez

miejscowości Marylin, Mężyk, Hamrzysko, Bzowo do zamku w Goraju. Jest to bardzo

malowniczy szlak prowadzący najpierw lasem, a następnie na terenie gmin Drawsko

i Wieleń doliną rzeki Miały. Po drodze zlokalizowane są jeziora: Wielkie, Małe, Księże,

Bąd, Białe, Hamrzyskie i Kruteckie.

6.4.3. Szlak kajakowy doliną Warty

Warta jest jedną z głównych rzek Polski, ma zróżnicowany charakter - w górnym biegu

zlokalizowane są liczne elektrownie, przenoski i malownicze przełomy wśród wapiennych

skałek Wyżyny Krakowskiej. W środkowym i dolnym biegu rzeka płynie z reguły wśród

obwałowań, jest częściowo uregulowana zwłaszcza na wysokości większych miast. Na

terenie gminy Wronki szlak prowadzi wzdłuż malowniczego, nieuregulowanego odcinka

rzeki. Od strony wschodniej – odcinek Obrzycko-Wronki jest obudowany lasami Puszczy

Noteckiej, aż do miasta Wronki, gdzie Warta przepływa blisko śródmiejskiego rynku. Z

perspektywy rzeki widać wyraźnie malowniczą sylwetę starego miasta. Dalej na zachód rzeka

Warta płynie terenami użytkowanymi rolniczo przeplatanymi enklawami lasów. Jest to

malowniczy, łatwy i dostępny dla każdego turysty szlak wodny. Ma on również duże


98

znaczenie jako trasa służąca motorowodniakom, z uwagi na połączenie m.in. z Berlinem.

Mankamentem szlaku jest zanieczyszczenie wody oraz brak infrastruktury turystycznej

wzdłuż jego biegu - także na terenie gminy Wronki. Łąki zlokalizowane na północnym

brzegu rzeki w okolicy mostu w mieście Wronki są bardzo korzystnym terenem pod

lokalizację przystani umożliwiającej obsługę ruchu turystycznego.

6.4.4. Szlaki konne

Na terenie gminy Wronki zlokalizowane są 3 szlaki konne: szlak konny w okolicy

miejscowości Smolnica, szlak konny w okolicy miejscowości Kłodzisko oraz fragment

„Wilczego Szlaku”, który jest najdłuższą transregionalną turystyczną trasą konną w Europie

prowadzącą z okolic Puszczy Zielonki koło Poznania do Sierakowa, przez tereny m.in. gminy

Wronki i dalej do Lubniewic położonych na Ziemi Lubuskiej. Nazwa wywodzi się od

zlokalizowanej przy szlaku hodowli wilków w Zakładzie Doświadczalnym Akademii

Rolniczej w Stobnicy. Całkowita długość szlaku wynosi aż 220 km. Prowadzi doliną Warty,

przez sosnowe bory Puszczy Noteckiej i wrzosowiska na wydmowych wzgórzach

Miedzianych Gór oraz malownicze jeziora Pojezierza Międzychodzkiego. Cała trasa

"Wilczego Szlaku" została opisana w przewodniku, opracowanym przez Stowarzyszenie

Promocji Turystyki Konnej i Alternatywnej.

6.5. Agroturystyka

Na terenie powiatu szamotulskiego intensywnie rozwija się działalność agroturystyczna.

Największe skupienie gospodarstw o tym profilu zlokalizowane jest na terenie gmin Wronki

i Pniewy. Jest to forma turystyki, do której gmina Wronki ma bardzo dobre warunki

przyrodniczo-krajobrazowe. Zlokalizowane na terenie gminy gospodarstwa agroturystyczne

prezentują przeważnie wysoki poziom usług, w standardzie są przeważnie pokoje

2-3 osobowe z osobnym aneksem kuchennym i węzłem sanitarnym, pełne wyżywienie,

ognisko lub grill. Najprężniejsze gospodarstwa to:

„Na Maliniu” – gospodarstwo położone w Chojnie – Błota Małe 19, oferuje sprzedaż

żywności wiejskiej. W gospodarstwie tradycyjny, różnorodny inwentarz. W pobliżu:

kąpielisko w odległości 1,5 km oraz ośrodek jeździecki - 4 km.

„Na Koziołku” – Chojno Młyn 41, oferuje swoim gościom wędkowanie. Do kąpieliska

i wypożyczalni sprzętu wodnego - 400 m, do ośrodka jeździeckiego - 3 km.

„Na Niedźwiedzie” – Chojno –Błota Małe 21, gospodarstwo wyposażone w jadalnię pod

namiotami ogrodowymi, kabiny natryskowe, sanitariaty, kuchnię, plac zabaw (z huśtawką


99

zbudowaną przez skautów holenderskich), pole biwakowe i namiotowe, wypożyczalnię

rowerów. Organizowane są wycieczki po okolicy. Do kąpieliska i wypożyczalni sprzętu

wodnego - 1 km, ośrodka jeździeckiego - 4 km, centrum handlowego - 1 km.

„Dom nad Wodospadem” – położone w Chojnie Młyn 25 gospodarstwo powstało na

stary młynie wodnym. Możliwe jest korzystanie z pontonu, łowienie pstrągów,

postawienie przyczepy kempingowej lub namiotu. Gospodarstwo położone jest nad

potokiem wpływającym do Warty z wyjściem na mały przepływowy zbiornik retencyjny.

W dzień działa mała elektrownia wodna na własne potrzeby, w nocy woda spada

z wysokości 4 m - bicze wodne. Organizowane są spływy pontonowe rzeką Wartą. 500 m

powyżej znajduje się jezioro Pustelnia I klasy czystości.

„Wesoły Domek” – Chojno-Błota Wielkie 16, dodatkowe atrakcje to: wędzarnia, stawy

hodowlane, wypożyczalnia rowerów, suszarnia na grzyby, wystawianie atestów na grzyby

świeże i suszone, przejażdżki bryczką lub konno, sprzedaż kaczek i królików.

„Na Smugach” – Chojno Młyn 31a.

„Róża” – Obelzanki 13a, gospodarstwo wyposażone w boisko do siatkówki i małą

kręgielnię, możliwość wypożyczenia rowerów górskich oraz rowerka wodnego,

możliwość grzybobrania, wędkowania - w pobliżu łowiska pstrąga.

"Kasztanka" – Rzecin 32a, gospodarstwo położone jest w centrum Puszczy Noteckiej.

Specjalność - wczasy w siodle, przejażdżki bryczką, grzybobranie, wędkowanie,

uroczystości rodzinne i firmowe.

„Pod Lipami” – Pakawie 16, obiekt otoczony potężnymi lipami i dębami, tuż nad

brzegiem Jeziora Pakawskiego. Gospodarstwo oferuje rowery wodne, dla wędkarzy,

sprzęt i bogato zarybione jezioro, dla zapalonych rowerzystów - bazę rowerową oraz

oznakowane trasy leśne.

„Agrohotel” – Karolewo 11a, do dyspozycji gości są rowery, strzelnica sportowa, teren

rekreacyjny, piaskownica, quad.

Gospodarstwo Agroturystyczne – Genowefa i Marian Sobkowscy, Wartosław 1.

Gospodarstwo Agroturystyczne – Andrzej Szulc, Karolewo 17.

W sumie na terenie gminy Wronki jest kilkanaście gospodarstw zajmujących się

agroturystyką. Ta forma działalności bazuje głównie na wykorzystaniu piękna krajobrazu

wiejskiego, uatrakcyjnianiu gościom pobytu udziałem w codziennych zajęciach

w gospodarstwie, uczestnictwie lub obserwacji codziennej hodowli zwierząt i produkcji

rolnej, wędkowaniu, grzybobraniu. Duży nacisk jest kładziony na atuty przyrodniczo-

krajobrazowe, mniejszy – na wartości i elementy właściwe temu regionowi, takie jak:


100

prezentacja i udział w tradycyjnym rzemiośle artystycznym, w przygotowywaniu potraw

regionalnych. Oferta ta powinna być cały czas rozszerzana i wzbogacana o charakterystyczne

dla ziemi wronieckiej zwyczaje i elementy.

6.6. Sport, wypoczynek i rekreacja

Miasto i gmina Wronki posiadają zadowalającą bazę rekreacyjno-sportową sprzyjającą

uprawianiu sportu i rekreacji na szczeblu zwłaszcza lokalnym. Również naturalne warunki

przyrodniczo-krajobrazowe w gminie (lasy, jeziora, rzeka Warta, wzgórza) stwarzają dobre

warunki dla rekreacji i wypoczynku. Zainteresowania sportowe można rozwijać przede

wszystkim w sekcjach piłki nożnej, bardzo spopularyzowanej, dzięki dobrym wynikom klubu

„Amica Wronki”. Warunki naturalne oraz już stworzona baza o profilu sportowym

i rekreacyjno-wypoczynkowym ma korzystne warunki do dalszego rozwoju.

6.6.1. Działalność sportowa

Miasto Wronki

Na terenie miasta działają ośrodki sportowe o różnym profilu. Najważniejsze kluby

i organizacje sportowe to:

Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Klub Sportowy AMICA Wronki - jest klubem

sportowym działającym przy firmie Amica. Klub dysponuje dobrymi warunki do gry oraz

treningu. Posiada stadion główny przy ulicy Leśnej z 3,5 tys. miejsc siedzących, Ośrodek

Szkoleniowy w Popowie oraz luksusowy obiekt hotelowo-sportowy z zapleczem do

szkolenia i regeneracji zawodników.

Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „HERBERTUS” we Wronkach - powstał

w 2004 roku przy Gimnazjum im. Z. Herberta. Klub organizuje pozalekcyjne zajęcia

sportowe z lekkiej atletyki oraz z piłki siatkowej dla dzieci z różnych szkół.

Śródmiescie Wronki – klub piłkarski.

MKS Wronki – powstały w 2007 roku seniorski, wroniecki (miejski) klub piłkarski,

który uczestniczy w sporcie kwalifikowanym. Klub w statucie ma zapisaną nie tylko

działalność w piłce nożnej ale i np.: w tenisie ziemnym i biegach.

Klub Kręglarski "Dziewiątka" Wronki – działający przy nowo wybudowanej kręgielni

we Wronkach. Obiekt jest również dostępny dla szkół, osób prywatnych oraz

zorganizowanych grup z zakładów pracy.

Wroniecki Klub Karate – istnieje od jesieni 1982 roku, zajęcia prowadzone są w sali

gimnastycznej Zespołu Szkół Zawodowych przy zakładzie „Spomasz”.


101

Gmina Wronki

Na terenie gminy Wronki działają następujące kluby sportowe i stowarzyszenia:

Klub jeździecki „Kopras” – powstał w 2007 r. przy firmie „Kopras” Sp. z o.o.

w Szklarni. Na terenie klubu znajduje się padok, paśnik, plac do jazdy z przeszkodami,

zagroda dla kucyków i warsztat kowalski.

Ludowy Klub Sportowy "Czarni" Wróblewo – powstała w 1947 r. obecnie IV-ligowa

drużyna piłkarska, najwyżej uplasowany klub sportowy w powiecie szamotulskim.

Ludowy Zespół Sportowy „Warta” Wartosław – z A-klasowym zespołem piłkarskim.

6.6.2. Rekreacja i wypoczynek

Gmina Wronki ze względu na dużą lesistość, urozmaicony krajobraz i liczne jeziora jest

predysponowana do uprawiania przez mieszkańców i turystów rekreacji na powietrzu,

w kontakcie z przyrodą. Najważniejszymi ośrodkami oferującymi zaplecze dla rekreacji są:

Chojno – wyposażone w ośrodek wypoczynkowy „Wiatrak” o typowej dla lat 70-tych

betonowej architekturze, liczne domki letniskowe nad jeziorem Radziszewskim,

zlokalizowane nad jeziorem zaplecze w postaci restauracji, przebieralni i sanitariatów.

Obecnie infrastruktura rekreacyjna pozostawia wiele do życzenia, budynki są w złym

stanie technicznym, jedynie indywidualne budynki rekreacyjne są utrzymywane przez

swych właścicieli w należyty sposób.

Jezioro Samołęskie – znajduje się na płd. od wsi Samołęż, na południowym brzegu

zorganizowane zostało kąpielisko z przystanią żeglarską i domkami letniskowymi.

Dodatkową atrakcją jest zarybianie jeziora karpiem, leszczem i linem.

Pożarowo – kąpielisko nad jeziorem Pożarowskim wraz z polem namiotowym.

Jezioro Rzecińskie okolone torfowiskiem z wieloma rzadkimi roślinami. Jezioro trudno

dostępne, oddalone znacznie od siedzib ludzkich bez możliwości kąpania się. Jest

od września 2006 r. objęte ochroną jako obszar Natura 2000 „Torfowisko Rzecińskie”.

W jego pobliżu zlokalizowany jest ośrodek jeździecki oraz gospodarstwo agroturystyczne

„Kasztanka”.

Rekreacji i wypoczynkowi sprzyja również działalność podmiotów nie będących klubami

i stowarzyszeniami sportowymi, oferującymi komercyjne usługi dla mieszkańców gminy

i turystów, należą do nich:

ogólnodostępne korty tenisowe we wsi Stróżki,

stanica Wodnej Drużyny Harcerskiej im. Floriana Marciniaka w Samołęży,


102

Wiejski Dom Kultury w Chojnie,

liczne świetlice wiejskie, m.in. w: Biezdrowie, Ćmachowie, Głuchowie, Jasionnej,

Kłodzisku, Marianowie, Starym Mieście, Wróblewie,

filie wronieckiej biblioteki publicznej w Biezdrowie i Nowej Wsi,

działające w ramach Wronieckiego Ośrodka Kultury na terenie miasta Miejsko-gminna

Biblioteka Publiczna, wspomniane już Muzeum Regionalne oraz sala koncertowo-kinowa.

Do form rekreacji weekendowej i „po pracy” zaliczyć należy również rodzinne ogrody

działkowe, które skupiają się głównie w mieście: ROD im. 1000–lecia, ROD „Borek”,

ROD im. B. Chrobrego, ROD im. T. Kościuszki, ROD im. W. Broniewskiego,

ROD „Kolejarz”.

Wykorzystywane przez mieszkańców w celach rekreacyjnych są również publiczne

tereny zielone, place zabaw oraz boiska. W mieście tereny zielone skupiają się głównie

w dolinie rzeki Warty na obszarach od ulicy Leśnej do Watry i z drugiej strony – za osiedlem

Borek w stronę rzeki, położone w obszarach zalewanych wodami rzecznymi w czasie

wezbrań. Obecnie są one wykorzystywane przede wszystkim jako tereny spacerowe. Jednak

perspektywicznie mogą one rozwijać się jako tereny sportowo-rekreacyjne w zieleni,

wzbogacając atrakcyjność miasta. Pozostałe tereny zielone służące rekreacji w mieście

to skwer Cyryla Sroczyńskiego - przy ulicach Ratuszowej i Partyzantów, boiska przy ulicy

Łąkowej i Dworcowej. Potencjalnym miejscem dla utworzenia obszaru rekreacyjnego jest

również obecnie zdegradowany teren po byłej cegielni przy ulicy Nadbrzeżnej.

6.6.3. Drogi rowerowe

Poza szlakami rowerowymi zlokalizowanymi na obrzeżach wronieckiej części Puszczy

Noteckiej, których jest niewiele na terenie miasta i gminy Wronki wydzielone drogi

rowerowe praktycznie nie istnieją. Ruch rowerowy odbywa się w niezorganizowany sposób

ulicami i chodnikami.


103

7. UWARUNKOWANIA ROZWOJU SYSTEMÓW TECHNICZNYCH

7.1. TRANSPORT I KOMUNIKACJA

7.1.1. Komunikacja drogowa - sieć transportowa na terenie miasta i gminy

Wronki:

Zgodnie z klasyfikacją obowiązującą od 1 stycznia 1999 roku, tj. po wprowadzeniu

reformy administracyjnej kraju, przez miasto i gminę Wronki przebiegają następujące drogi:

a) drogi wojewódzkie:

droga wojewódzka nr 133 - Chełst - Borzysko-Młyn – Sieraków – Ryżyn -

Chrzypsko Wielkie do drogi nr 186.

droga wojewódzka nr 140 – o kierunku północ-południe, łączy drogę wojewódzką

nr 182 i miejscowości Wronki, Jasionna, Krucz, Kiszkowo, aż do drogi wojewódzkiej

nr 181.

droga wojewódzka nr 143 – jest bardzo krótką, bo zaledwie 5-ciokilometrową drogą

o położeniu równoleżnikowym z Wartosławia do Pierwoszewa i Wronek, gdzie łączy

się z drogą wojewódzką nr 182.

droga wojewódzka nr 145 – łączy Chojno-Wieś z drogą wojewódzką nr 182 na

wysokości miejscowości Ćmachowo.

droga wojewódzka nr 149 – biegnie w kierunku wschód-zachód, na wysokości

jeziora Radziszewskiego rozpoczyna się od drogi wojewódzkiej nr 150, przez

miejscowość Rzecin i łączy się na północ od Jasionnej z drogą wojewódzką nr 140,

prawie w całości jej trasa zlokalizowana jest na terenie Puszczy Noteckiej.

droga wojewódzka nr 150 – relacji Sieraków – Wronki, prowadzi równolegle do

biegu rzeki Warty po jej północnej stronie, na jej trasie zlokalizowane są miejscowości

Popowo, Chojno-Wieś oraz Bucharzewo i Bukowce (gmina Sieraków), obecnie wraz

z odcinkiem na zachód od Wronek drogi wojewódzkiej nr 182, skupia na sobie duży

ruch tranzytowy przez miasto Wronki w kierunku wschód-zachód.

droga wojewódzka nr 182 – prowadzi z Sierakowa do Wronek i dalej w kierunku

zachodnim do miejscowości Piotrowo (gmina Obrzycko), potem biegnie w kierunku

północnym przez Klempicz, Lubasz, Czarnków do Ujścia, gdzie łączy się z drogą

krajową nr 11.


104

droga wojewódzka nr 184 – droga o dużym znaczeniu tranzytowym i dużym

nasileniu ruchu kołowego, relacji Wronki – Ostroróg – Szamotuły – Przeźmierowo –

Poznań. Obecnie przecina całe miasto Wronki w kierunku północ-południe.

droga wojewódzka nr 186 – biegnie od drogi wojewódzkiej nr 184 na południowym

krańcu gminy Wronki i łączy miejscowości Wierzchowin, Chrzypsko Wielkie

(siedziba gminy) i Kwilcz (siedziba gminy), gdzie łączy się z drogą krajową nr 24.

b) drogi powiatowe zlokalizowane na terenie miasta i gminy Wronki:

droga powiatowa 1336P – granica pow. szamotulskiego i gminy Wronki – Rzecin

(droga wojewódzka nr 149),

droga powiatowa 1838P – Lubowo - Wartosław (droga wojewódzka nr 143),

droga powiatowa 1839P – Pierwoszewo (droga wojewódzka nr 143) – Biezdrowo –

Ćmachowo (droga wojewódzka nr 182),

droga powiatowa 1840P – Ćmachowo (droga wojewódzka nr 182) – Marianowo

(droga powiatowa nr 1841P)

droga powiatowa 1841P – Nowa Wieś (droga wojewódzka nr 184) – Marianowo –

Wierzchocin (droga wojewódzka nr 186)

droga powiatowa 1842P – Wierzchocin (droga wojewódzka nr 186) – Głuchowo,

droga powiatowa 1843P – Rzecin (droga wojewódzka nr 149) – Wronki (droga

wojewódzka nr 150),

droga powiatowa 1844P – Ćmachowo (droga wojewódzka nr 182) – Wróblewo

(droga wojewódzka nr 186),

droga powiatowa 1845P – Nowa Wieś (droga wojewódzka nr 184) – Samołęż –

Ordzin (gmina Obrzycko) – Pęckowo (gmina Obrzycko) – Szamotuły (siedziba

powiatu) łączy się z drogą wojewódzką nr 185,

droga powiatowa 1895P – w mieście Wronki – ulica Mickiewicza – od ulicy

Rzecznej do granicy miasta,

droga powiatowa 1896P – w mieście Wronki – ulica Klasztorna – od ulicy

Zwycięzców do Mickiewicza,

droga powiatowa 1897P – w mieście Wronki – ulica Powstańców Wielkopolskich –

od ulicy Poznańskiej do Sierakowskiej,

droga powiatowa 1898P – w mieście Wronki – ulica Nowa – od ulicy Nowowiejska

do Powstańców Wielkopolskich,


105

c) drogi gminne

Na terenie miasta i gminy znajduje się 117 dróg administrowanych przez gminę w tym:

48 dróg gminnych na terenie wiejskim wg Dziennika Urzędowego Województwa

Pilskiego Nr 10 z dnia 30 września 1985 r., długość tych dróg wynosi 129 km.

Obecnie tylko około 25 km, czyli niecałe 20% posiada nawierzchnię utwardzoną,

w większości bitumiczną, reszta to drogi gruntowe.

Tabela 18. Zestawienie dróg gminnych na terenie wiejskim wg rodzaju nawierzchni jezdni.

dłu

go

ść d

róg

na

teren

ie w

iejs

kim

rodzaj nawierzchni

twarda gruntowa

ulepszona nie ulepszona

ogółem

w tym

bit

um

iczn

a

bet

on

ow

a

ko

stk

a

bru

ko

wa

tłu

czn

iow

a

wzm

ocn

ion

a

żużl

em

na

tura

lna

z g

run

tu

rod

zim

ego

km km km km km km km km km

129,351 16,322 2,238 1,342 3,274 2,188 103,987 17,795 86,192

Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego..,2008r.)

69 dróg gminnych w mieście Wronki, zaliczonych do tej kategorii na podstawie

uchwały Nr XIII/109/2004 Rady Miasta i Gminy Wronki z dnia 26 marca 2004r.

w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg gminnych na terenie miasta Wronki,

opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego

nr 59 poz. 1351 z dnia 30 kwietnia 2004r. Długość tych dróg wynosi 34 km. Wg stanu

z 2004r. na terenie miasta nawierzchnię utwardzoną (w przeważającej części

bitumiczną) posiada 25 km, tj. około 72% wszystkich ulic.

Tabela 19. Zestawienie ulic w mieście Wronki wg rodzaju nawierzchni jezdni.

dłu

go

ść u

lic

rodzaj nawierzchni

twarda gruntowa

ulepszona nie ulepszona w tym

bit

um

iczn

a

bet

on

ow

a

ko

stk

a

bet

on

ow

a

bru

ko

wa

tłu

czn

iow

a

żwir

ow

a

wzm

ocn

ion

a

żużl

em

na

tura

lna

z g

run

tu

rod

zim

ego

km km km km km km km km km

34,431 21,856 1,202 0,814 0,572 0,404 0,018 1,562 8,003

Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego..,2008r.)


106

Zgodnie z w/w uchwałą na terenie miasta Wronki do dróg administrowanych przez gminę

należą ulice: Wierzbowa (dł. 0,367km), Ogrodowa (dł. 0,745km), Dębowa (dł. 0,592km),

Gajowa (dł. 0,175km), Zacisze (dł. 0,654km), Sosnowa (dł. 0,140km), Świerkowa

(dł. 0,281km), Brzozowa (dł. 0,132km), Topolowa (dł. 0,344km), Klonowa (dł. 0,122km),

Łąkowa (dł. 1,020km), Jaworowa (dł. 0,226km), Bukowa (dł. 0,158km), Pogodna

(dł. 0,189km), Grabowa (dł. 0,117km), Rolna (dł. 0,425km), Łowiecka (dł. 0,450km),

Piaskowa (dł. 0,680km), Nadbrzeżna (dł. 1,028km), Nadwarciańska (dł. 0,402km), Leśna

(dł. 0,380km), Garncarska (dł. 0,201km), Podgórna (dł. 0,088km), Szpitalna (dł. 0,074km),

Wodna (dł. 0,112km), Rzeczna (dł. 0,436km), Zwycięzców (dł. 0,100km), Szkolna

(dł. 0,082km), Kościuszki (dł. 0,212km), Rynek, Kościelna (dł. 0,136km), Kręta

(dł. 0,133km), Krótka (dł. 0,065km), Plac Wolności (dł. 0,383km), Spokojna (dł. 0,098km),

Dr Ignacego Ziemniaka (dł. 0,192km), Ratuszowa (dł. 0,158km), Niepodległości

(dł. 0,517km), Partyzantów (dł. 0,478km), Lipowa (dł. 0,163km), Polna (dł. 0,478km),

Towarowa (dł. 1,145km), Warzywna (dł. 0,174km), Sadowa (dł. 0,158km), Działkowa

(dł. 0,814km), Graniczna (dł. 0,091km), Aleja Wyzwolenia (dł. 1,050km), Piękna

(dł. 0,326km), Wiatraczna (dł. 0,072km), Radosna (dł. 0,347km), Wspólna (dł. 0,238km),

Wiosenna (dł. 0,140km), Ukośna (dł. 0,208km), Jaśminowa (dł. 0,055km), Zaułek

(dł. 0,064km), Kwiatowa (dł. 0,140km), Różana (dł. 0,260km), Kameliowa (dł. 0,073km),

Azaliowa (dł. 0,218km), Morelowa (dł. 0,580km), Jabłoniowa (dł. 0,292km), Wiśniowa

(dł. 0,451km), Orzechowa (dł. 0,276km), Czereśniowa (dł. 0,342km), Słoneczna

(dł. 0,246km), Prasłowiańska (dł. 0,520km), Cienista (dł. 0,335km), Os. Słowiańskie

(dł. 0,522km), Dworcowa (dł. 01,471km).

Sieć drogowa ulic administrowanych przez gminę w mieście jest wystarczająca w stosunku

do istniejącego zainwestowania i nie stwarza barier dla dalszego rozwoju zagospodarowania

przestrzennego miasta Wronki. Utrudnieniem komunikacyjnym jest natomiast brak połączeń

przez Wartę części północnej i południowej miasta. We Wronkach funkcjonuje tylko jeden

most, który obciążony jest całym ruchem pieszym oraz kołowym w kierunku północ-południe

zarówno osobowym jak i ciężarowym w skali regionalnej.

Najważniejsze problemy komunikacyjne gminy to:

zły stan dróg na terenie gminy,

brak obwodnicy,

brak połączenia pieszego prawo i lewobrzeżnej części miasta,

występowanie kolizyjnych przejazdów,


107

brak miejsc parkingowych. (Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki na lata

2008 – 2015)

7.1.2. Komunikacja kolejowa

Linia kolejowa E 59 − przechodząca przez miasto Wronki stanowi istotny element

krajowej sieci kolejowej i odgrywa ogromną rolę w transporcie pasażerskim i towarowym.

Za jej pośrednictwem odbywa się transport towarowy pomiędzy Bałtykiem a państwami

Europy Środkowej i Bałkanami. Linia kolejowa E59 jest odcinkiem międzynarodowego ciągu

transportowego z Malmö i Ystad przez Świnoujście − Szczecin − Poznań − Wrocław −

Chałupki do granicy państwa (kierunek północny-wschód − południowy-zachód) i dalej do

Wiednia i Budapesztu. Jest dwutorowa zelektryfikowana. Pociągi po tej trasie jeżdżą

z prędkością 100 – 120 km/h, jednak przy obecnym stanie technicznym torów konieczne jest

częste ograniczenie prędkości. Trasa jest objęta umową europejską AGC o głównych

międzynarodowych liniach kolejowych. Objęcie umową w ramach Unii Europejskiej

umożliwia korzystanie z dofinansowania, a co za tym idzie sukcesywną modernizację dla

osiągnięcia odpowiednich standardów sieci kolejowej na terytorium Polski

w transeuropejskim systemie kolei dużych prędkości i transeuropejskim systemie kolei

konwencjonalnej.

Rys. 19. Przebieg linii kolejowej E59 na terenie Polski

kolejowe przejścia graniczne

węzły kolejowe

krzyżujące się linie klejowe

linia kolejowa E59

Źródło: opracowanie na podstawie danych i rysunków ze strony: http://www.plk-sa.pl/inwestycje/przygotowanie-

inwestycji/projekty-2004-2006/linia-e-59/

Podstawowe bezpośrednie połączenia kolejowe dla komunikacji osobowej dostępne

z miasta Wronki prowadzą do: Poznania, Łodzi, Szczecina, Wrocławia, Krzyża, Gorzowa,


108

Przemyśla, Terespola, Warszawy, Zbąszyna, Zielonej Góry, Zamościa, Lublina, Świnoujścia,

Katowic, Krakowa i jest to około 70 pociągów w ciągu doby.

7.1.3. Komunikacja autobusowa

Transport publiczny realizowany jest przede wszystkim przez Przedsiębiorstwo PKS

w Pile, Wałczu i Poznaniu oraz Krajową Spółdzielnię Komunikacyjną w Poznaniu. Na terenie

gminy znajduje 14 przystanków autobusowych oraz dworzec PKS w mieście Wronki

w sąsiedztwie dworca kolejowego. Z Wronek można dostać się bezpośrednim połączeniem

między innymi do Poznania (3 połączenia dziennie), Piły (14 połączeń dziennie), Czarnkowa

(18 połączeń dziennie), Szamotuł (18 połączeń dziennie), Sierakowa (20 połączeń dziennie),

Międzychodu (10 połączeń dziennie), Obrzycka (2 połączenia dziennie), Ostroroga

(18 połączeń dziennie), Trzcianki (2 połączenia dziennie), Trzemeszna (2 połączenia

dziennie). Publiczny transport autobusowy ciąży wyraźnie w stronę Poznania, prócz

docelowych połączeń funkcjonuje kilkanaście dziennie pośrednich, przesiadkowych kursów

przez Szamotuły, Sieraków lub Międzychód.

Transport autobusowy, pokrywa w znaczącym stopniu popyt na usługi przewozowe

w obrębie lokalnego - gminnego zapotrzebowania. Realizowane są połączenia w obrębie

gminy Wronek z Chojnem, Ćmachowem, Jasionną, Kłodziskiem, Nową Wsią, Obelżankami,

Popowem, Smolnicą, Starym Miastem i Wróblewem.

Ponadto na terenie miasta Wronki działają trzy firmy zajmujące się transportem osobowym

i wynajmem autokarów.

7.2. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

7.2.1. Sieć wodociągowa

Właścicielem infrastruktury wodociągowej na terenie Miasta Wronki jest Przedsiębiorstwo

Komunalne Sp. z o.o., natomiast na terenie Gminy Wronki właścicielem infrastruktury

wodociągowej jest Gmina Wronki. Przedsiębiorstwo eksploatuje 16 studni głębinowych,

7 stacji wodociągowych, 116 km sieci rozdzielczej i 42 km przyłączy wodociągowych.

Większość miejscowości jest zwodociągowania, w tym wszystkie miejscowości na lewym

brzegu Warty. W prawobrzeżnej części gminy małe miejscowości posiadają własne ujęcia

wody. W miejscowości Chojno-Wieś w wyniku przeprowadzonej modernizacji ujęcia wody,

jest ona doprowadzana do ośrodka wypoczynkowego nad Jeziorem Radziszewskim

i rozprowadzona po zwartym terenie zabudowy wsi Chojno. Sieciowy system dostaw wody


109

nie obejmuje miejscowości: Obelzanki, Jasionna, Rzecin, Nadolnik, Piła, Kraków. Większość

odbiorców wody zlokalizowana jest w obszarze miejskim gminy (57,5%).

Woda, która dostarczana jest odbiorcom ze stacji uzdatniania wody spełnia wymagania

określone w przepisach określonych prawem polskim oraz Unii Europejskiej. Stan techniczny

sieci jest bardzo zróżnicowany, 16,3 km wykonana jest z rur azbestowo-cementowych

(Program Ochrony Środowiska, 2008r.)

7.2.2. Kanalizacja sanitarna i deszczowa

Miasto oraz Gmina Wronki nie posiadają prawidłowo funkcjonującego systemu

kanalizacyjnego. System kanalizacyjny Wronek cechuje wysoki stopień dekapitalizacji

i przestarzałość rozwiązań. Sieć kanalizacyjna na terenie miasta rozdrobniona jest między

11 niezależnych, nie powiązanych ze sobą systemów. Zbudowana jest z odcinków kanalizacji:

sanitarnej, deszczowej oraz ogólnospławnej. Spośród ww. rodzajów kanalizacji największy

udział, tj. 52,7 % stanowi kanalizacja ogólnospławna. Sieć kanalizacji sanitarnej odprowadza

zaledwie 33% ścieków miejskich do 4 oczyszczalni mechaniczno – biologicznych

zlokalizowanych we Wronkach tj. oczyszczalni ścieków na Os. Borek o przepustowości

Qd śr = 800 m3/d, oczyszczani ścieków „Ogrody” o przepustowości Qd śr = 100 m3/d,

oczyszczalni ścieków Fabryki Kuchni Amica o przepustowości Qd śr =100 m3/d i oczyszczani

ścieków Zakładu Karnego o przepustowości Qd śr = 400 m3/d. Oczyszczalnia ścieków na

Os. Borek nie spełnia wymogów określonych w przepisach krajowych i UE i wymaga

modernizacji oraz rozbudowy, która umożliwi przyjęcie ścieków z rozbudowanego systemu

kanalizacji sanitarnej. Oczyszczalnia ścieków „Ogrody” nie spełnia parametrów określonych

w przepisach krajowych i UE i przewidziana jest do likwidacji. Oczyszczalnie ścieków

Fabryki Kuchni Amica i Zakładu Karnego nie spełniają wymogów pod względem jakości

ścieków oczyszczonych określonych w przepisach krajowych i unijnych. Po rozbudowie

oczyszczalni ścieków na Os. Borek obie oczyszczalnie przewidziane są do likwidacji.

Pozostała część ścieków trafia bezpośrednio do rzeki Warty będącej dopływem rzeki Odry.

Zrzut ścieków odbywa się za pośrednictwem 8 wylotów skierowanych do rzeki (poza

wylotami z istniejących oczyszczalni).


110

Tabela 20. Oczyszczalnie ścieków w gminie Wronki

właściciel rodzaj oczyszczalni zdolność przerobowa

Przedsiębiorstwo Komunalne

Sp. z o.o. (os. Borek)

Mechaniczno-biologiczna 2 x

WS 400 800 m

3 / dobę


Sp. z o.o (ul. Morelowa)

Mechaniczno-biologiczna 2 x

MU 50 100 m

3 / dobę


Sp. z o.o (ul. Nadbrzeżna)

Mechaniczno-biologiczna

MS 300 300 m

3 / dobę

Zakład Karny Mechaniczno-biologiczna

WS - 400 400 m

3 / dobę

Amica Wronki S.A. Mechaniczno-biologiczna

MU - 100 100 m

3 / dobę

Zakłady Przemysłu

Ziemniaczanego Zetpezet

Sp o.o.

Mechaniczno-biologiczna 24 m3 / dobę

Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego..,2008r.

Na terenie obszaru wiejskiego gminy Wronki nie istnieje sieć kanalizacyjna. Gospodarstwa

domowe wyposażone są w zbiorniki bezodpływowe (szamba). Ścieki gromadzone

w zbiornikach bezodpływowych dowożone są okresowo wozami asenizacyjnymi do punktu

zlewczego zlokalizowanego w istniejącej oczyszczalni ścieków na Os. Borek we Wronkach.

Przestarzały system kanalizacyjny w mieście oraz brak skanalizowania obszaru wiejskiego

stanowią źródło zanieczyszczeń dla środowiska naturalnego w tym dla zlewni rzeki Warty

oraz ujęć wód podziemnych.

Tabela 21. Istniejące sieci kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej:

Miejscowość Długość sieci

(km)

Sieć tranzytowa

(km)

%

skanalizowania

Miasto Wronki 21,70 0 95,83 %

(w tym: ogólnospławnej - 73,75%,

sanitarnej - 12,08%)

Gmina Wronki 0 0 0

RAZEM 21,70 0 95,83 %

(w tym: ogólnospławnej - 73,75%,

sanitarnej - 12,08%)

Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego..,2008r.

7.2.3. Energia elektryczna

Gmina Wronki posiada bardzo korzystne położenie w sieci energetycznej regionu

zapewniające wysoką pewność dostaw energii elektrycznej. Na terenie gminy zlokalizowane

są odcinki linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia WN – 110 kV zasilane

wielokierunkowo z GPZ Wronki relacji: Wronki - Drawski Młyn, Wronki – Pniewy, Wronki


111

– Szamotuły i Wronki – Czarnków. Istniejący stan linii napowietrznych wysokiego napięcia

oraz GPZ pokrywa docelowe potrzeby miasta. (Brol R., Przybyła Z., Głuszczuk D.,

Wański J., „Strategia rozwoju miasta i gminy Wronki. Diagnoza układu lokalnego.”,

Wrocław 1998 r.)

Zaopatrzenie w energię elektryczną nie stanowi bariery rozwojowej dla miasta. Stan

urządzeń technicznych określono jako dość dobry, tylko niektóre linie napowietrzne SN –

15 kV oraz nn – 0,4 kV powiązane z istniejącymi sieciami niskiego napięcia SN/nn i stacjami

transformatorowymi wymagają remontu i rozbudowy.

Według informacji uzyskanych w Rejonie Energetycznym oraz na podstawie danych

zawartych w „ Planie Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki na lata 2008 – 2015”

ww. stan zaspokaja w pełni potrzeby miasta i gminy w zakresie dostaw prądu GPZ Wronki.

ENEA Operator Sp. z o.o. wykonuje przyłącza do indywidualnych odbiorców. Inwestycje są

realizowane w oparciu o złożone wnioski wraz z dokumentacją formalno – prawną

i projektami. Nikłe prawdopodobieństwo strat gospodarczych wywołanych przerwami

w dostawach energii elektrycznej wyznacza wysoką jakość lokalizacji działalności

produkcyjnej, usługowej oraz funkcji mieszkaniowych w obszarze miasta Wronki.

Na terenie gminy Wronki nie ma i nie przewiduje się nowych obiektów

elektroenergetycznych ( stacji i linii o napięciu 400 kV i 220 kV) krajowej sieci przesyłowej,

których właścicielem są Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA.

Teren gminy na obszarze znajdującym się na południe od miasta Wronki, w rejonie

miejscowości Nowa Wieś, Marianowo, Samołęż, Oporowo – Huby wykazuje szereg

kryteriów, pozwalających na zlokalizowanie inwestycji budowy zespołu elektrowni

wiatrowych. Są to bardzo dobre warunki wiatrowe, stacja elektroenergetyczna 110/15 kV

położona w niewielkiej odległości (GPZ Wronki), skupiona zabudowa oraz niewielkie

zalesienie w tej części gminy.

7.2.4. Gaz.

Na podstawie danych z „Planu Rozwoju Lokalnego Miasta i gminy Wronki na lata 2008 –

2015” – dostawcą gazu na terenie gminy Wronki jest Wielkopolski Operator Systemu

Dystrybucyjnego Sp. z o.o. w Poznaniu. Dystrybucja gazu odbywa się na terenie miasta

Wronki i wsi Nowa Wieś. Wg stanu na koniec 2006 r. długość gazociągów średniego

ciśnienia (bez przyłączy) w gminie wynosi 27,8 km, natomiast 18 km samych przyłączy.

Liczba użytkowników gazu wynosi 399.


112

Na terenie gminy funkcjonuje 5 stacji gazowych. Znajdują się takie obiekty sieci gazowej

wysokiego ciśnienia jak: Gazociąg DN 150 odbiornik Wronki wybudowany w 1998 r. oraz

stacja gazowa wysokiego ciśnienia Wronki o przepustowości 15.000 m³/ h wybudowana

w 1998 r. Wobec istniejącego gazociągu oraz stacji gazowej obowiązują warunki techniczne

jakim powinny odpowiadać sieci gazowe zgodnie z przepisami odrębnymi. Poza tym w strefie

pasa gazociągu istnieje konieczność zachowania pasa eksploatacyjnego o szerokości 6,0 m

(po 3,0 m na stronę), w pasie tym obowiązuje bezwzględny zakaz nasadzeń drzew.

Tabela 22. Zestawienie poszczególnych odbiorców gazu

ogółem

gospodarstwa domowe

przemysł i

budownictwo usługi handel

pozostali

(rolnictwo,

łowiectwo,

leśnictwo,

rybactwo)

ogółem

w tym

ogrzewający

mieszkania

1=2+4+5+6+7 2 3 4 5 6 7

399 346 262 18 31 0 4

Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki na lata 2008 - 2015; Wronki 2008

Tabela 23. Wolumen sprzedaży paliwa gazowego

ogółem

(w tys. m3)

gospodarstwa domowe

przemysł

i budownictwo usługi handel

pozostali

(rolnictwo,

łowiectwo,

leśnictwo,

rybactwo)

ogółem

w tym

ogrzewający

mieszkania

1=2+4+5+6+7 2 3 4 5 6 7

6 945,0 472,9 381,0 5977,8 459,3 - 35,0

Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Wronki na lata 2008 - 2015; Wronki 2008

Miasto i gmina Wronki jest objęta zatwierdzonym przez Urząd Regulacji Energetyki

„Planem Rozwoju Operatora Gazociągów Przesyłowych Gaz – System S.A. na lata 2006 –

2008”, który nie zakłada rozbudowy przesyłowej sieci gazowej wysokiego ciśnienia.

Największymi odbiorcami paliwa gazowego są : Amica Wronki S.A., Spomasz – Wronki

Sp. z o.o., PROFI ENAMEL Marek Jankowski, Przedsiębiorstwo komunalne Sp. z o.o. oraz

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Stróżki” we Wronkach.

7.2.5. Ciepło

Gospodarka cieplna na terenie Gminy Wronki ma charakter zdecentralizowany.

Podstawowymi źródłami zaopatrzenia gminy w energię cieplną są:


113

kotłownia przedsiębiorstwa Amica Wronki S.A., obejmująca zasięgiem jedynie część

powierzchni miasta, pokrywająca zapotrzebowanie zakładu, części wielorodzinnego

budownictwa mieszkaniowego oraz obiektów użyteczności publicznej,

kotłownie indywidualne, wybudowane dla potrzeb budynków mieszkalnych lub

użyteczności publicznej,

kotłownie wolnostojące, wykorzystywane dla potrzeb przemysłu,

paleniska indywidualne.

Administratorem miejskiej sieci cieplnej jest Przedsiębiorstwo Komunalne Spółka z o.o.

we Wronkach. Podstawowym źródłem ciepła w zintegrowanym układzie ciepłowniczym jest

kotłownia Amica Wronki S.A., zlokalizowana przy ul. Mickiewicza 52. Kotłownia o łącznej

mocy 32 MW obejmuje swoim zasięgiem jedynie Osiedle Staszica, Słowackiego, Borek

i Mieszka I, oraz ulice Polną, Zwycięstwa, Partyzantów, R. Luksemburg, Chrobrego, oraz

niektóre obiekty użyteczności publicznej (Dom Kultury, Szkoły, Kino, Kręgielnia, Ośrodek

Zdrowia). Pozostała część miasta korzysta z ciepła wytwarzanego w kotłowniach

indywidualnych.

Rodzaj i długość sieci ciepłowniczej w mieście Wronki przedstawia poniższa tabela.

Tabela 24. Sieć ciepłownicza w gminie Wronki, stan na 2008 r.

średnica długość [m]

[mm] ogółem

w tym

sieć preizolowana

w gruncie

sieć inna

w kanałach na estakadzie

DN 250 260 - 260 -

DN 200 222 - 222 -

DN 150 481 181 300 -

DN 125 978 - 692 286

DN 100 498 431 67 -

DN 80 662 - 662 -

DN 65 575 103 331 141

DN 50 842 259 583 -

DN 40 259 63 196 -

DN 32 73 17 56 -

DN 25 128 124 4 -

DN 20 30 30 - -

RAZEM 5008 1208 3373 427

Źródło: Opracowanie na podstawie danych Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o. o ., Wronki 2008.


114

Układ rozprowadzający energię cieplną o długości 5008 m składa się w dominującej

części z sieci cieplnej podziemnej prowadzonej w tzw. kanałach łupinowych oraz sieci

preizolowanej w gruncie (odpowiednio 3373 m i 1208 m). Jedynie 427 m sieci ułożono na

estakadzie. Średnice zastosowanych rurociągów zamykają się w przedziale od 20 do 250 mm.

Wydajność sieciowych urządzeń ciepłowniczych nie pokrywa bieżących potrzeb odbiorców.

7.2.6. Telekomunikacja i systemy informatyczne

Teren gminy Wronki obsługiwany jest przez Telekomunikację Polską S.A. oraz przez

innych operatorów sieci telekomunikacyjnych w zakresie sieci telefonicznej, telefaksowej

i sieci transmisji danych.

Na terenie gminy dostępna jest telefonia bezprzewodowa GSM (we wszystkich możliwych

systemach).

Wszystkie firmy telekomunikacyjne oferują możliwość dostępu do Internetu przewodowo

lub bezprzewodowo. Działają również firmy świadczące usługi dostępu do Internetu drogą

radiową. Na terenie Wronek prowadzi również działalność telewizja kablowa "AS Azart"

z siedzibą w Pile, oraz „RONI” z siedzibą we Wronkach, umożliwiająca zarówno korzystanie

z oferty cyfrowej telewizji satelitarnej jak i dostępu do Internetu i telefonu.

7.2.7. Gospodarka odpadami

Gospodarka odpadami na terenie miasta i gminy Wronki prowadzona jest zgodnie

z przepisami ustawy o odpadach, gminnym programem gospodarki odpadami oraz ustawą

o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i wydanym na jej podstawie Regulaminem

utrzymania czystości i porządku na terenie miasta i gminy Wronki. Regulamin wskazuje

rodzaje urządzeń do gromadzenia odpadów, ich rozmieszczanie oraz zasady usuwania

odpadów komunalnych z nieruchomości. Nakłada także obowiązek selektywnej zbiórki

odpadów.

Według Przedsiębiorstwa Komunalnego 95 % mieszkańców na terenie miasta objętych jest

zorganizowanym systemem zbiórki odpadów, brak jest natomiast szczegółowych danych

odnośnie mieszkańców wsi (Kokowski J., Siwiński A, Poznań 2004). Gospodarkę odpadami

w gminie Wronki realizuje Zakład Handlowo – Usługowy „SANUS” odpowiedzialny

za wywóz nieczystości stałych z terenu miasta i gminy, oraz Spółdzielnia Usług Rolniczych

Ćmachowo odpowiedzialna za oczyszczanie ulic i parków. Z chwilą zamknięcia składowiska

w Samołeżu w roku 2002, odpady deponowane są na terenie sąsiedniej gminy na wysypisku

odpadów komunalnych Wieleń-Marianowo zarządzane przez Przedsiębiorstwo Komunalne


115

„Noteć” Spółka z o. o. w Wieleniu (powiat czarnkowsko-trzcianecki) w Kamionce (powiat

chodzieski) oraz w Kórniku (powiat poznański)

Na terenie gminy ustawione są pojemniki na odpady stałe typu SM 110 l (200 sztuk),

240 l, SM 1100 l (100 sztuk) oraz KP5, KP7, KP30 (po kilka sztuk). Pojemniki te są

w przeważającej mierze własnością mieszkańców, którzy zakupili je w punktach sprzedaży

bądź też odkupili od firmy „SANUS”. Kontenery KP są wynajmowane nieodpłatnie przez

firmę „SANUS”. Na terenie miasta odbiór odpadów zmieszanych w spółdzielniach

i przedsiębiorstwie komunalnym odbywa się 1-2 razy w tygodniu, według ustalonego przez

Zakład Komunalny harmonogramu.

Na terenie całej gminy rozmieszczone są pojemniki w systemie „donoszenie”, które

w całości są własnością Urzędu Miasta i Gminy Wronki, w tym 58 na terenie miasta

i 67 pojemników na terenach wiejskich. Pojemniki na szkło są wykonane z blachy i posiadają

pojemność 110 l. Pojemniki na tworzywa sztuczne wykonane są z siatki o pojemności 1,5 m3.

Zbiórka selektywna jest całkowicie bezpłatna dla mieszkańców gminy. Zebrane surowce

należą do gminy natomiast gmina za wywóz płaci firmie „SANUS”.

Przerób i stabilizacja osadów ściekowych odbywa się na terenie Przedsiębiorstwa

Komunalnego we Wronkach. Celem neutralizacji, osady ściekowe są w niezbędnej ilości

wapnowane oraz umieszczane na stosownie przygotowanych powierzchniach gdzie

poddawane są procesowi kompostowania, a następnie wykorzystywane są do rekultywacji

komunalnych terenów zielonych. Do końca 1998 osady były składowane na wysypisku

w Samołężu. Od roku 1999 do 2002 w całości osady wykorzystano w rekultywacji tego

składowiska.


116

CZĘŚCIOWA ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ

I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO MIASTA WRONKI

W REJONIE UL. MICKIEWICZA

CZĘŚĆ I


Wronki, 2012


117

1. PRZEDMIOT I PODSTAWA OPRACOWANIA ................................................ 118

2. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ....... 118

2.1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu ................ 118

2.2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony ................................................. 119

2.3. Stan środowiska, w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości

i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody

i krajobrazu kulturowego ....................................................................................... 119

2.4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej ......... 119

2.5. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia ...................... 119

2.6. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia .................................................. 120

2.7. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy .................................................................. 120

2.8. Stan prawny gruntów ............................................................................................. 120

2.9. Występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów

odrębnych. ............................................................................................................. 120

2.10. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych ......................... 120

2.11. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód

podziemnych…………………. ............................................................................. 120

2.12. Występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów

odrębnych .............................................................................................................. 121

2.13. Stan systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia

uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki

odpadami ................................................................................................................ 121

2.14. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych .......................... 121

2.15. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej ....................................... 121


118

1. PRZEDMIOT I PODSTAWA OPRACOWANIA

Przedmiotem opracowania jest częściowa zmiana Studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego miasta Wronki, w rejonie ul. Mickiewicza, zatwierdzonego

uchwałą Rady Miasta i Gminy Wronki nr XLIII/325/2010 Rady Miasta i Gminy Wronki

z dnia 30 czerwca 2010 r., zwanej dalej „zmianą Studium”.

W celu przeprowadzenia zmiany Studium, Rada Miasta i Gminy Wronki podjęła

uchwałę nr XV/134/2012 z dnia 25 stycznia 2012 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia

częściowej zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

miasta Wronki w rejonie ulicy Mickiewicza.

Podstawą prawną sporządzenia częściowej zmiany studium uwarunkowań

i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest ustawa z dnia 27 marca 2003 r.

o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 poz. 647 tekst jednolity).

Niniejsza częściowa zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta Wronki w rejonie ulicy Mickiewicza jest uzupełnieniem i aktualizacją

zapisów obowiązującego Studium o pojedyncze ustalenia, o których mowa w art. 10 ust. 2

ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Zakres opracowania projektu częściowej zmiany Studium zgodny jest z art. 10 ustawy

z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 poz.

647 tekst jednolity) oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r.

w sprawie zakresu projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233).

2. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

2.1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu

Zmiana Studium obejmuje obszar o powierzchni około 5110 m2, położony

w centrum miejscowości Wronki. Południową granicę terenu stanowi teren Zakładu Karnego

we Wronkach, od strony północnej teren ograniczony jest ulicą Mickiewicza.

Od strony zachodniej obszar sąsiaduje z ujęciem wody, a od strony wschodniej teren

sąsiaduje natomiast ze stacją benzynową.

Teren objęty zmianą Studium jest zabudowany dwoma zblokowanymi ze sobą

budynkami usługowymi. W chwili obecnej realizowany jest trzeci budynek usługowy.

Budynki te zostały zrealizowane w oparciu o zmianę miejscowego planu zagospodarowania

przestrzennego miasta Wronki uchwaloną uchwałą Nr XX/133/96 Rady Miasta i Gminy


119

Wronki z dnia 29 sierpnia 1996 roku. Pozostała część terenu jest nieużytkowana

i niezagospodarowana.

Na analizowanym terenie zlokalizowana jest infrastruktura o znaczeniu lokalnym,

w tym sieć wodociągowa oraz podziemna linia elektroenergetyczna niskiego napięcia.

Ponadto w sąsiedztwie terenu objętego zmianą Studium zlokalizowane zostało ujęcie wód

podziemnych.

2.2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony

Istotna z punktu widzenia projektowanej zmiany studium jest ochrona istniejącego

ujęcia wód podziemnych oraz infrastruktury wodociągowej, ponadto ważne jest również

zachowanie ciągłości typu i formy zabudowy usługowej.

Proponowany sposób zagospodarowania powinien również uwzględnić uwarunkowania i

wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne.

2.3. Stan środowiska, w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej,

wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska,

przyrody i krajobrazu kulturowego

Na obszarze objętym opracowaniem występują grunty orne klasy bonitacyjnej RV

oraz grunty zabudowane typu Bi – inne tereny zabudowane (według Ewidencji Gruntów

i Budynków).

2.4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Teren objęty zmianą Studium zlokalizowany jest w sąsiedztwie zabytkowego układu

urbanistycznego miasta Wronki wpisanego do rejestru zabytków przez Wielkopolskiego

Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków pod numerem rejestru 2266/a z dnia 03.12.1992 r.

oraz w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu karnego.

2.5. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia

Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia determinowane są

przede wszystkim przez sąsiedztwo drogi powiatowej (ul. Mickiewicza). Droga ta jest

wyposażona zarówno w oznakowane przejścia dla pieszych jak i chodniki oddzielone od

jezdni pasem zieleni, w związku z tym nie wpływa ona negatywnie na warunki i jakość życia

mieszkańców.


120

Ponadto na terenie objętym opracowaniem nie występują sieci i obiekty infrastruktury

technicznej mogące negatywnie oddziaływać na mieszkańców miejscowości Wronki.

2.6. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia

Główne zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia mogą wynikać ze zdarzeń

losowych (np. pożarów, awarii i wypadków, związanych z urządzeniami infrastruktury

technicznej, jak również silnymi wiatrami).

2.7. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy

Udostępnienie nowych terenów pod zabudowę usługową jest odpowiedzią na

widoczny wzrost zainteresowania terenami o ww. funkcjach.

Położenie terenu w centrum miejscowości Wronki oraz jego uwarunkowania

pozwalają na podejmowanie działań, które stwarzają możliwości do dynamicznego rozwoju,

dostosowując zmiany do aktualnych potrzeb miasta.

2.8. Stan prawny gruntów

Przeważająca część terenu objętego zmianą studium stanowi własność gminy Wronki

(działka nr ewid. 1440/4), natomiast pozostałe trzy działki ewidencyjne tj. 1440/1, 1440/2,

1440/3 stanowią własność prywatną.


odrębnych

W odniesieniu do obiektów zabytkowych podlegających ochronie prawnej obowiązują

ustalenia zawarte w pkt. 2.4.

Ponadto na terenie objętym zmianą Studium nie występują inne obiekty

i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych.

2.10. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych

Na terenie objętym zmianą Studium nie występują obszary naturalnych zagrożeń

geologicznych.

2.11. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych

Na terenie miasta Wronki występuje trzeciorzędowy Główny Zbiornik Wód

Podziemnych nr 146 – „Subzbiornik Jezioro Bytyńskie – Wronki - Trzciel”, w związku z tym


121

zanieczyszczenia antropogeniczne nie mogą stanowić zagrożenia dla wód podziemnych.

Ponadto, na terenie objętym zmianą Studium, nie występują udokumentowane złoża kopalin.


odrębnych

Na terenie objętym zmianą Studium nie występują tereny górnicze wyznaczone na

podstawie przepisów odrębnych.



odpadami

Dla prawidłowego funkcjonowania gospodarki wodno-ściekowej oraz gospodarki

odpadami, dla miasta i gminy Wronki został opracowany Program Ochrony Środowiska

powiatu Szamotulskiego oraz Regulamin Utrzymania Czystości i Porządku na terenie Miasta

i Gminy Wronki.

Przez obszar objęty zmianą studium przebiega wyłącznie infrastruktura o znaczeniu

lokalnym zlokalizowana wzdłuż drogi powiatowej.

2.14. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych

Ustalenia Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego

uchwalonego w dniu 26 kwietnia 2010 r. przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego

uchwałą nr XLVI/690/10, zaliczają obszar gminy Wronki do strefy intensywnej gospodarki

rolnej (część południowa) i do strefy rolno – leśnej (część północna) Wielkopolski.

Obszar gminy położony jest również w Planie Zagospodarowania Przestrzennego

Województwa Wielkopolskiego w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 146

– „Subzbiornik Jezioro Bytyńskie – Wronki - Trzciel”.

2.15. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej

Na terenie objętym zmianą Studium nie występują uwarunkowania wynikające

z wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej.


122

CZĘŚCIOWA ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ

I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY WRONKI

W ZAKRESIE TERENÓW POŁOŻONYCH

W REJONIE ULICY MICKIEWICZA W MIEŚCIE

WRONKI ORAZ W OBRĘBIE MIEJSCOWOŚCI

STRÓŻKI I STARE MIASTO

CZĘŚĆ I


Wronki, 2015 r.


123

Spis treści:

1. PRZEDMIOT I PODSTAWA OPRACOWANIA ..................................................... 124

2. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ............ 124

2.1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu.................. 124

2.2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony ................................................... 125



i krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego oraz rekomendacje i wnioski

zawarte w audycie krajobrazowym lub określne przez audyt krajobrazowy

granice krajobrazów priorytetowych ..................................................................... 125

2.4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej ........... 127

2.5. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia ........................ 128

2.6. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia .................................................... 128

2.7. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy .................................................................... 128

2.8. Stan prawny gruntów ............................................................................................... 128


odrębnych .............................................................................................................. 128

2.10. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych ............................ 128

2.11. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód

podziemnych .......................................................................................................... 128


odrębnych .............................................................................................................. 129



odpadami ................................................................................................................ 129

2.14. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych ............................ 129

2.15. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej .......................................... 129


124

1. PRZEDMIOT I PODSTAWA OPRACOWANIA

Przedmiotem opracowania jest częściowa zmiana studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wronki w zakresie terenów położonych

w rejonie ulicy Mickiewicza w mieście Wronki oraz w obrębie miejscowości Stróżki i Stare

Miasto. W celu przeprowadzenia zmiany Studium, Rada Miasta i Gminy Wronki podjęła

Uchwałę Nr XXXII/281/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie przystąpienia

do sporządzenia częściowej zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki w zakresie terenów położonych w rejonie ulicy

Mickiewicza w mieście Wronki oraz w obrębie miejscowości Stróżki i Stare Miasto.

Podstawą prawną sporządzenia częściowej zmiany studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego jest ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r. poz. 199 z późn. zm.).

Niniejsza częściowa zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta i gminy Wronki w obrębie miejscowości Stróżki i Stare Miasto jest

uzupełnieniem i aktualizacją zapisów obowiązującego Studium. Zgodnie z uzasadnieniem

do Uchwały Nr XXXII/281/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. celem jest opracowanie w pełni

spójnego i funkcjonalnego terenu, który zaspokoi potrzeby obecnych i potencjalnych

inwestorów. Dotychczasowe przeznaczenie w studium obszaru opracowania to tereny

rozwoju zabudowy mieszkaniowej niskiej intensywności z towarzyszącymi usługami (M2),

tereny upraw rolnych oraz tereny rozwoju zieleni krajobrazowej i łąkowej (R, ZK).

W uzasadnieniu stwierdzono również, że obecny stan prawny na przedmiotowym terenie,

znacznie ogranicza jego dalszy rozwój, a zaproponowana zmiana, podyktowana jest potrzebą

wygenerowania i zabezpieczenia nowych terenów pod zabudowę przemysłową.

Ponadto wskazano również zmianę Studium w miejscowości Stare Miasto, z gruntów

rolnych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną z usługami oraz dopuszczenie

możliwości wprowadzenia usług turystyki (tj. lokalizacja punktu widokowego) na jednej

z działek ewidencyjnych.

Zakres opracowania częściowej zmiany Studium zgodny jest z art. 10 ustawy

z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu

projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy

(Dz. U. Nr 118, poz. 1233).

2. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

2.1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu

Zmiana Studium obejmuje obszary o łącznej powierzchni około 64 ha, położone

we wschodniej części miasta Wronki i w miejscowości Stróżki oraz w miejscowości Stare

Miasto.

Zmiana Studium podzielona jest na trzy obszary. Pierwszy z nich zlokalizowany jest

w granicach miasta Wronki w rejonie ul. Mickiewicza, drugi znajduje się w miejscowości

Stróżki w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Wronki. Trzeci obszar stanowią grunty

zlokalizowane w miejscowości Stare Miasto.

Teren objęty zmianą Studium w mieście Wronki w chwili obecnej nie jest zabudowany.

Znaczną część danego terenu obejmują grunty leśne. Natomiast w bezpośrednim sąsiedztwie

obiektów produkcyjnych zostały zlokalizowane miejsca postojowe.

Obszar w miejscowości Stróżki jest częściowo zagospodarowany budynkami

mieszkalnymi jednorodzinnymi, pozostała część terenu jest obecnie użytkowana rolniczo.

Teren w miejscowości Stare Miasto jest w przeważającej części użytkowany rolniczo,

wyłącznie w centralnej części obszaru zlokalizowana jest zabudowa mieszkaniowo-usługowa.


125

Na analizowanym terenie zlokalizowane są następujące elementy infrastrukturalne

i środowiskowe o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym tj. m.in.:

linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia 110 kV,

główny zbiornik wód podziemnych w obrębie utworów trzeciorzędowych,

urządzenia melioracyjne (rowy i sieci drenarskie).

Infrastruktura o znaczeniu lokalnym zlokalizowana jest wzdłuż głównych dróg

oraz na terenach zurbanizowanych.

Na terenie objętym opracowaniem nie obowiązują miejscowe plany zagospodarowania

przestrzennego.

2.2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony

Istotna z punktu widzenia projektowanej zmiany studium jest ochrona naturalnych

uwarunkowań przyrodniczych. W związku z tym, wprowadzona zabudowa

oraz zagospodarowanie terenu objętego zmianą powinny zapewnić maksymalne zachowanie

walorów środowiska naturalnego oraz nawiązywać do zabudowy istniejącej.

Proponowany sposób zagospodarowania powinien uwzględniać uwarunkowania

i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, kulturowe oraz kompozycyjno-

estetyczne. Ważne jest również zachowanie ciągłości typu i formy zabudowy usługowej

(produkcyjno-usługowej).



i krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego oraz rekomendacje i wnioski zawarte

w audycie krajobrazowym lub określne przez audyt krajobrazowy granice

krajobrazów priorytetowych

Odnośnie oceny jakości powietrza atmosferycznego, obszar gminy Wronki

przydzielono do strefy wielkopolskiej, obejmującej całe województwo poza Poznaniem

i Kaliszem. Pełna ocena stanu czystości obejmuje następujące zanieczyszczenia: dwutlenek

azotu, dwutlenek siarki, benzen, ołów, arsen, nikiel, kadm, benzo(a)piren, pył PM10, pył

PM2,5, ozon i tlenek węgla. Według Rocznej oceny jakości powietrza w województwie

wielkopolskim za rok 2014, uwzględniając kryteria odnoszące się do ochrony zdrowia, strefę

wielkopolską zakwalifikowano do klasy C pod kątem zanieczyszczenia pyłem PM10

i benzo(a)pirenem, a w przypadku pozostałych substancji – do klasy A.

Oprócz oceny pod kątem ochrony zdrowia badano również jakość powietrza

z uwzględnieniem kryteriów dla ochrony roślin. Badania wykonano wyłącznie dla strefy

wielkopolskiej, określając stężenie zanieczyszczeń: ozonem, dwutlenkiem siarki i tlenkami

azotu. We wszystkich trzech przypadkach zakwalifikowano ją do klasy A.

W poniższej tabeli przedstawiono spis jednolitych części wód (JCW) zlokalizowanych

na obszarach opracowania lub w ich sąsiedztwie wraz z określoną oceną ich stanu.

Zamieszczono w niej również odstępstwa od celów środowiskowych dla każdej JCW

według planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry.

Na terenie objętym zmianą Studium występuje Główny Zbiornik Wód Podziemnych

nr 146 – „Subzbiornik Jezioro Bytyńskie-Wronki-Trzciel”, w związku z tym zanieczyszczenia

antropogeniczne nie mogą stanowić zagrożenia dla wód podziemnych.


126

Tab. 1. Zestawienie odstępstw od osiągnięcia celów środowiskowych dla jednolitych części

wód na obszarach objętych zmianą Studium

(Źródło: Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry) Nazwa jednolitej

część wód

[europejski kod JCW]

Ocena

stanu

Ocena ryzyka

nieosiągnięcia

celów środo-

wiskowych

Dero-

gacje

Uzasadnienie derogacji

JEDNOLITE CZĘŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH (JCWP)

Dopływ spod

Oporowa

[PLRW60001618736]

słaby zagrożona 4(4)-1 /

4(4)-2

Ponad 85% pow. zlewni zajmują

tereny rolne; wskaźnik gęstości

zaludnienia nie daje ekonomiczne-

go uzasadnienia budowy kanalizac-

ji, długotrwały proces inwestycyjny

budowy przydomowych

oczyszczalni ścieków

Warta od Samy do

Ostrorogi

[PLRW60002118737]

zły zagrożona 4(4)-1 /

4(4)-2

Silne zmiany morfologiczne

(regulacje) - 100% długości cieku

objęte zabudową podłużną; długi

czas procesu inwestycyjnego pozys-

kania środków na renaturyzację

z uwagi na położenie w obszarze

NATURA 2000; niski wskaźnik

gęstości zaludnienia

JEDNOLITE CZĘŚCI WÓD PODZIEMNYCH (JCWPd)

42 [PLGW650042] ilościowy:

dobry

niezagrożona - -

jakościowy:

dobry derogacje: 4(4)-1 derogacje czasowe – brak możliwości technicznych

4(4)-2 derogacje czasowe – dysproporcjonalne koszty

W roku 2004 wyznaczono na terenie województwa wielkopolskiego 18 jednolitych

części wód podziemnych (JCWPd). Większość powierzchni gminy (w tym obszary objęte

zmianą studium) należy do JCWPd nr 42, a północno-zachodnia część zawiera się

w jednolitej części wód podziemnych nr 36. W latach 2012, 2013 i 2014 sporządzono ocenę

jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych sieci krajowej w ramach monitoringu

diagnostycznego /wg badań PIG/ (w 2012 r.) oraz oceny jakości wód podziemnych

w punktach pomiarowych sieci krajowej w ramach monitoringu diagnostycznego /wg badań

PIG/ (w 2013 i 2014 r.). Badania przeprowadzano w oparciu o rozporządzenie Ministra

Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód

podziemnych. Dotyczyły one oceny wskaźników takich jak: odczyn, temperatura,

przewodność elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny oraz wskaźników

nieorganicznych: amoniak, antymon, arsen, azotany, azotyny, bor, bar, beryl, chlorki, chrom,

cyjanki, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, kobalt, magnez, molibden, mangan, miedź,

nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro, tytan, wapń, wodorowęglany, fenole,

żelazo. JCWPd nr 42 badano w roku 2012. Na jej obszarze znajdowało się pięć punktów

kontrolnych, dla których stwierdzono III klasę jakości wody. Najbliżej gminy zlokalizowany

był punkt kontrolny w Międzychodzie. W przypadku JCWPd nr 36 badanie przeprowadzono

w 2014 r. w jedenastu punktach kontrolnych. Dla sześciu stwierdzono II klasę czystości wód,

dla trzech – III klasę oraz dla dwóch określono V klasę czystości wód podziemnych.

Natoimiast w 2013 r. jednolitą część wód podziemnych badano w czterech stanowiskach,

dla których określono III klasę czystości.


127

W 2010 r. na terenie gminy Wronki przeprowadzono badania hałasu na drogach

wojewódzkich nr 182 i 184. Badano je w dwóch punktach pomiarowych, których odległość

od źródła hałasu wynosiła od 3 do 10 m. Wyniki badania przedstawione są w poniższej tabeli.

Tab. 2. Wyniki pomiarów poziomu hałasu i natężenia ruchu pojazdów prowadzonych

przez zarządzającego w otoczeniu dróg wojewódzkich nr 182 i 184 w roku 2010

na terenie gminy Wronki

(Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010)

Nr

drogi

Miejscowość/

ulica

Odległość

punktu

pomiarowego

od drogi

Równoważny

poziom hałasu (dB)

Natężenie ruchu

pojazdów

Pora

dzienna

Pora

nocna

Pora

dzienna

Pora

nocna

182

Wronki

ul. Sierakowska

50

3 m 68,7 62,2 226 60

184

Nowa Wieś

ul. Nowowiejska

3

5 m 67,1 61,8 325 87

10 m 65,2 59,9

Z uwagi na różne limity hałasu określone dla poszczególnych typów terenów

w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych

poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r. poz. 112), w celu określenia emisji hałasu

założono dopuszczalny poziom hałasu w dzień – 61 dB oraz w nocy – 56 dB dla każdego

z punktów kontrolnych. We wszystkich badanych punktach, niezależnie od pory i odległości

od punktu pomiarowego, przekroczone zostały limity hałasu (od 4,2 do 7,7 dB w porze

dziennej oraz od 3,9 do 6,2 dB w porze nocnej).

Na obszarze objętym opracowaniem występują grunty rolne słabych klas bonitacyjnych

RIVa, RV, RVI, ŁIV. Ponadto północną część terenu objętego zmianą Studium

w miejscowości Wronki stanowi zwarty kompleks leśny.

Część terenu zmiany Studium w miejscowości Stróżki znajduje się w granicach

Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszcza Notecka.

Z powodu braku opracowanego audytu krajobrazowego, brak jest jego rekomendacji

i wniosków oraz określonych krajobrazów priorytetowych, które należy uwzględnić

w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

2.4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Na terenie objętym zmianą Studium w miejscowości Stróżki nie ma żadnych

zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych, objętych ochroną konserwatorską.

Obszar zmiany Studium w Starym Mieście zlokalizowany jest w strefie

zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych. Na terenie działki o nr ewid. 80416/48

w mieście Wronki, przy ul. Mickiewicza znajduje się również domniemana lokalizacja

cmentarzyska kurhanowego. W związku z tym, dla ochrony archeologicznego dziedzictwa

kulturowego, inwestycje związane z zagospodarowaniem i zabudowaniem ww. terenów

należy uzgadniać z właściwym miejscowym konserwatorem zabytków.


128

2.5. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia

Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia determinowane są

przede wszystkim przez sąsiedztwo drogi powiatowej (ul. Mickiewicza), drogi wojewódzkiej

(w miejscowości Stare Miasto) oraz zakładów produkcyjnych zlokalizowanych w sąsiedztwie

obszarów zlokalizowanych we Wronkach i Stróżkach.

Ponadto przez teren objęty opracowaniem przebiega linia elektroenergetyczna

wysokiego napięcia 110 kV, jednakże przy zachowaniu wymaganych przepisami odrębnymi

pasów technologicznych linia ta nie będzie negatywnie oddziaływać na mieszkańców

miejscowości Wronki poprzez pola elektromagnetyczne.

2.6. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia

Główne zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia mogą wynikać ze zdarzeń

losowych (np. pożarów, awarii i wypadków, związanych z urządzeniami infrastruktury

technicznej, jak również silnymi wiatrami). Zdarzeń tych nie można jednak przewidzieć

na etapie sporządzania zmiany studium.

2.7. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy

Udostępnienie nowych terenów pod zabudowę produkcyjno-usługową i mieszkaniową

jest odpowiedzią na widoczny wzrost zainteresowania terenami o ww. funkcjach.

Położenie obszarów w miejscowości Wronki oraz bezpośrednim sąsiedztwie,

a także lokalne uwarunkowania pozwalają na podejmowanie działań, które stwarzają

możliwości do dynamicznego rozwoju, dostosowując zmiany do aktualnych potrzeb miasta

lub chęci inwestycyjnej właścicieli nieruchomości.

2.8. Stan prawny gruntów

Przeważająca część terenów objętych zmianą studium stanowi własność osób

prywatnych lub firm i instytucji prywatnych. Ponadto na przedmiotowym obszarze występują

grunty leśne należące do Lasów Państwowych oraz grunty będące własnością gminy Wronki.

2.9. Występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych

Tereny zlokalizowane w miejscowości Stróżki objęte są Obszarem Chronionego

Krajobrazu Puszcza Notecka.

W odniesieniu do terenów, podlegających ochronie konserwatorskiej, obowiązują

ustalenia zawarte w pkt 2.4.

Poza przypadkami wymienionymi powyżej, na obszarze objętym zmianą Studium nie

występują inne obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych.

2.10. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych

Na terenie objętym zmianą Studium zlokalizowane są obszary naturalnych zagrożeń

geologicznych – w miejscowości Stare Miasto występują obszary narażone

na niebezpieczeństwo osuwania się mas ziemnych. Są to zarówno osuwisko czynne

jak i potencjalny obszar osuwiskowy, typu: spływy.

2.11. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych

Na terenie miasta Wronki występuje trzeciorzędowy Główny Zbiornik Wód

Podziemnych nr 146 – „Subzbiornik Jezioro Bytyńskie-Wronki-Trzciel”, w związku

z tym zanieczyszczenia antropogeniczne nie mogą stanowić zagrożenia dla wód

podziemnych. Ponadto, na terenie objętym zmianą Studium, nie występują udokumentowane

złoża kopalin.


129


odrębnych

Na terenie objętym zmianą Studium nie występują tereny górnicze wyznaczone

na podstawie przepisów odrębnych.



odpadami

W bezpośrednim sąsiedztwie obszarów opracowania w mieście Wronki zlokalizowana

jest droga powiatowa nr 1895P (ul. Mickiewicza). Obszar w miejscowości Stare Miasto

znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 182, natomiast reszta dróg publicznych

w bezpośrednim sąsiedztwie granic opracowania, w tym wszystkie drogi wokół obszaru

w Stróżkach, to drogi gminne. Wzdłuż południowej granicy tego obszaru przebiega linia

kolejowa E-59 relacji Poznań-Szczecin.

Dla prawidłowego funkcjonowania gospodarki wodno-ściekowej oraz gospodarki

odpadami, dla miasta i gminy Wronki został opracowany Program Ochrony Środowiska

powiatu Szamotulskiego oraz Regulamin Utrzymania Czystości i Porządku na terenie Miasta

i Gminy Wronki.

Przez obszar objęty zmianą Studium przebiega wyłącznie infrastruktura o znaczeniu

lokalnym zlokalizowana wzdłuż drogi powiatowej.

2.14. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych

Ustalenia Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego,

uchwalonego w dniu 26 kwietnia 2010 r. przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego

uchwałą nr XLVI/690/10, zaliczają obszar gminy Wronki do strefy intensywnej gospodarki

rolnej (część południowa) i do strefy rolno-leśnej Wielkopolski (część północna).

Obszar gminy położony jest w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych

nr 146 – „Subzbiornik Jezioro Bytyńskie-Wronki-Trzciel”. Ponadto przez teren objęty zmianą

Studium przebiega zapisana w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa linia

wysokiego napięcia 110 kV.

2.15. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej

Na terenie objętym zmianą Studium nie występują uwarunkowania wynikające

z wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej.

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA ... · Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o...

Documents

Transcript of STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA ... · Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o...