Strategia rozwoju chorzowa do 2030

124

description

 

Transcript of Strategia rozwoju chorzowa do 2030

Page 1: Strategia rozwoju chorzowa do 2030
Page 2: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

„Strategia Rozwoju Chorzowa do roku 2030” została przyjęta Uchwałą Rady Miasta Chorzów nr XLIV/860/14 z dnia 24.04.2014 r. Publikacja w ramach projektu „Zintegrowane podejście do problemów obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic” realizowanego w ramach współfinansowania środkami budżetu pań-stwa ujętymi w części 34 – Rozwój Regionalny, na finansowanie i współfinansowanie działań podejmowanych w ramach realizacji zadań Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Pomoc Techniczna (POPT) w części dotyczącej projektów realizowanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, z wyłączeniem środków na wynagrodzenia pracowników Ministerstwa, środków na wydatki związane z wdrożeniem, utrzymaniem oraz rozwojem infrastruktury i systemów teleinformatycznych Ministerstwa oraz na wydatki związane z obsługa logistyczno-administracyjna, gospodarowaniem mieniem i zarządzaniem nieruchomościami pozostającymi w trwałym zarządzie Ministerstwa, środkami Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, będącymi w dys-pozycji Ministra Rozwoju Regionalnego, w ramach realizacji zadań Instytucji Zarządzającej POPT. Projekt jest dofinansowany w 10% z środków własnych miast: Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic zgodnie z treścią umowy nr DPT/BDG-II/POPT/90/13 z dnia 16.07.2013r., zawartej pomiędzy Ministrem Rozwoju Regionalnego, a Miastem Chorzów. Zespó ł autorski : Jacek Dębczyński dr Jacek Sołtys Michał Kazem-Bek Olga Czeranowska Agnieszka Esz dr Aleksandra Lis Małgorzata Belkiewicz Grzegorz Romańczuk Robert Loba Paulina Truszczyńska Mariusz Wieczorek PUBLIKACJA BEZPŁATNA © Copyright by: Urząd Miasta Chorzów, 2014 Publikacja dostępna jest także w wersji elektronicznej pod adresem: www.miasto3.com Nakład: 100 egzemplarzy

Page 3: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

3

Spis treści

1. Wprowadzenie ............................................................................................................................................... 5

2. Przebieg prac nad Strategią ........................................................................................................................... 6

Część I. NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU MIASTA

3. Synteza diagnozy ilościowej .......................................................................................................................... 8

3.1. Otoczenie i związki zewnętrzne ................................................................................................................ 8

3.2. Zasoby materialne i potencjał finansowy miasta ...................................................................................... 9

3.3. Gospodarka ............................................................................................................................................. 15

3.4. Struktura i organizacja społeczna ........................................................................................................... 16

3.5. Podstawowe potrzeby mieszkańców ...................................................................................................... 17

3.6. Kultura ..................................................................................................................................................... 18

3.7. Turystyka i rekreacja ............................................................................................................................... 18

3.8. Ekologia ................................................................................................................................................... 19

3.9. Trendy i prognozy ................................................................................................................................... 20

4. Wyniki badania delfickiego ......................................................................................................................... 21

4.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 21

4.2. Metodologia ............................................................................................................................................ 21

4.3. Wyniki badania ........................................................................................................................................ 21

4.4. Podsumowanie ........................................................................................................................................ 26

5. Wyniki badania opinii mieszkańców ........................................................................................................... 29

5.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 29

5.2. Metodologia ............................................................................................................................................ 29

5.3. Próba ....................................................................................................................................................... 29

5.4. Wyniki badania ........................................................................................................................................ 31

5.5. Podsumowanie ........................................................................................................................................ 41

6. Analiza SWOT ............................................................................................................................................... 42

7. Analiza problemów ...................................................................................................................................... 49

7.1. Obszar spraw społecznych ...................................................................................................................... 49

7.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta .................................................................................................... 51

7.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta ..................................................................................... 53

Page 4: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

4

Część II. STRATEGIA ROZWOJU CHORZOWA DO ROKU 2030

8. Założenia strategii ........................................................................................................................................ 55

8.1. Podstawowe założenia organizacyjne ..................................................................................................... 55

8.2. Założenia dotyczące partycypacji społecznej .......................................................................................... 55

8.3. Założenia dotyczące zrównoważonego rozwoju. .................................................................................... 56

9. Wizja Miasta ................................................................................................................................................ 58

10. Misja Miasta .................................................................................................................................................. 59

11. Cele strategiczne ............................................................................................................................................ 60

12. Cele operacyjne ............................................................................................................................................. 63

12.1. Obszar spraw społecznych .................................................................................................................... 63

12.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta .................................................................................................. 75

12.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta ................................................................................... 83

13. Działania wraz z terminem realizacji i źródłami finansowania .................................................................... 92

14. Wdrażanie, monitoring i ewaluacja Strategii ............................................................................................. 104

14.1. Wprowadzenie .................................................................................................................................... 104

14.2. Zasady monitoringu ............................................................................................................................ 104

14.3. Ewaluacja ............................................................................................................................................ 105

15. Analiza spójności Strategii Rozwoju Chorzowa do roku 2030 ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” i Projektem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, wraz z Założeniami Krajowej Polityki Miejskiej do roku 2020 ................... 107

15.1. Wprowadzenie .................................................................................................................................... 107

15.2. Ocena spójności dokumentów ............................................................................................................ 108

15.3. Podsumowanie.................................................................................................................................... 123

16. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 124

Page 5: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

5

1. Wprowadzenie

Dokument „Strategia Rozwoju Chorzowa do 2030 roku” stanowi rezultat części projektu pod nazwą „Zintegrowane podejście do obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic” dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Został opracowany na podstawie wyników prac Zespołu Roboczego, diagnozy społeczno-gospodarczej Miasta Chorzów, raportu z badań ankietowych oraz wyników prac Zespołu Koordynującego w składzie:

Przedstawiciele Urzędu Miasta:

1. Marcin Michalik – Zastępca Prezydenta Miasta ds. gospodarczych, pełnomocnik ds. opraco-wania Strategii Rozwoju Miasta Chorzów,

2. Hanna Pompa-Obońska – Naczelnik Wydziału Rozwoju Miasta, koordynator prac,

3. Jolanta Koczubik – Wydział Rozwoju Miasta, członek zespołu,

4. Aleksandra Wysocka-Siembiga – Wydział Rozwoju Miasta, członek zespołu,

5. Agata Beryt – Wydział Rozwoju Miasta, członek zespołu.

Eksperci f i rmy ResPubl ic sp. z o.o. :

1. Jacek Dębczyński – Kierownik Zespołu, moderator,

2. Michał Kazem-Bek – Kierownik prac ze strony Wykonawcy, moderator

3. dr hab. Jacek Sołtys – Konsultant metodyczny,

4. Olga Czeranowska – Koordynatorka prac ze strony Wykonawcy,

5. Agnieszka Esz – Ekspertka ds. społecznych, moderatorka,

6. dr Aleksandra Lis – Ekspert ds. badań,

7. Małgorzata Belkiewicz – Moderatorka,

8. Grzegorz Romańczuk – Moderator,

9. Robert Loba – Analityk,

10. Paulina Truszczyńska – Analityczka,

11. Mariusz Wieczorek – Analityk.

Jednym z podstawowych założeń tworzenia „Strategii Rozwoju Chorzowa do 2030 roku” jest uspo-łeczniony charakter prac, a więc szczególne zaangażowanie szerokiej reprezentacji mieszkańców, Władz Miasta, a także podmiotów i instytucji działających w Chorzowie. Do prac prowadzonych przez Zespół Roboczy zostało zaproszonych ponad 120 osób, reprezentujących partnerów społeczno-gos-podarczych Miasta.

Strategia ma być również zgodna z ideą zrównoważonego rozwoju. W związku z tym prace nad nią przebiegały w podziale na trzy obszary rozwojowe: sprawy społeczne, potencjały i zasoby Miasta oraz sprawy gospodarcze i promocja Miasta.

Page 6: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

6

2. Przebieg prac nad Strategią

Prace nad Strategią miały charakter partycypacyjno-ekspercki, co oznacza udział społeczności lokalnej we wszystkich etapach powstawania Strategii.

Na potrzeby projektu opracowana została diagnoza aktualnego stanu Miasta. Dla uzyskania pełnego obrazu zastosowano triangulację danych o charakterze ilościowym i jakościowym zebranych za pomocą różnych technik badawczych. Były to:

− analiza danych zastanych (dokumentów Urzędu Miasta i innych instytucji, statystyk publicz-nych, dokumentów planistycznych),

− badanie opinii mieszkańców, − badanie sieciowe wśród przedsiębiorców, − badanie delfickie z udziałem Ekspertów wskazanych przez Urząd Miasta.

Do udziału w dalszych pracach zaproszeni zostali przedstawiciele administracji publicznej, kluczowych dla miasta instytucji, przedsiębiorców i różnych grup mieszkańców. Stworzyli oni Zespół Roboczy, który pracował w podziale na trzy podzespoły odpowiadające tematycznym obszarom: sprawy spo-łeczne, zasoby i potencjały Miasta oraz sprawy gospodarcze i promocja Miasta. Podzespoły Robocze, podczas trzech spotkań warsztatowych, które odbyły się 10 grudnia 2013 r., 15 stycznia 2014 r. i 23 stycznia 2014 r., opracowały analizę SWOT dla poszczególnych obszarów i zidentyfikowały naj-ważniejsze problemy wpływające na funkcjonowanie Chorzowa i życie jego mieszkańców. Następnie w oparciu o te wyniki wskazane zostały cele strategiczne, których realizacja powinna być możliwa dzięki Strategii. Do każdego z celów strategicznych zostały przypisane cele operacyjne, a także kon-kretne działania.

Cele strategiczne dotyczą spraw, co do których Miasto i partnerzy społeczni w zakresie swoich kom-petencji, mogą podejmować autonomiczne działania. Autonomiczność działań oznacza, że miasto i partnerzy społeczni mają do tego prawo i nie są uwarunkowani decyzjami zewnętrznymi podejmo-wanymi poza Miastem.

Proponowane w strategii cele i zadania służące ich realizacji, obejmują wszystkie sfery życia i funkcjo-nowania Miasta. Ponieważ zostały opracowane w ramach prac Podzespołów są podzielone na trzy obszary rozwojowe:

1. Podzespół ds. społecznych – zabezpieczenie materialne, schronienie, bezpieczeństwo życia zdrowia i mienia, ochrona zdrowia i życia, opieka, rozwój ludzi, kultura, sport i rekreacja, wypoczynek,

2. Podzespół ds. zasobów i potencjałów Miasta – zasoby techniczne, potencjał i ład przestrzen-ny potencjał ekologiczny, potencjał ludzki, potencjał kulturowy,

3. Podzespół ds. gospodarczych i promocji Miasta – mikroprzedsiębiorstwa, MŚP, duże przed-siębiorstwa, rynek pracy, instytucje otoczenia biznesu, konkurencyjna współpraca, polityka i promocja gospodarcza Miasta.

„Strategia Rozwoju Chorzowa do roku 2030” jest dokumentem kierunkowym, swoistą „mapą”, sta-nowiącą podstawę do podejmowania skoordynowanych działań w ramach współpracy różnych pod-miotów. Pozwala to na całościowe ujęcie zrównoważonego rozwoju Miasta. Kompleksowe podejście, będące cechą planowania strategicznego powoduje, iż realizacja Strategii jest wspólnym zadaniem władz samorządowych i wszystkich parterów społecznych w Mieście.

Page 7: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

7

Uspołeczniony charakter będzie miało również wdrażanie Strategii, które odbywać się będzie poprzez działania:

− Władz Miasta, − podmiotów sektora prywatnego, − instytucji oraz organizacji pozarządowych, − mieszkańców (indywidualnie i w ramach nieformalnych grup), − będące wynikiem współpracy parterów z różnych sektorów (publicznego, prywatnego

i pozarządowego).

Wynika z tego, iż kluczowe dla realizacji Strategii będzie zaangażowanie wszystkich grup interesariu-szy. Powodzenie w tym zakresie uzależnia się od komunikacji pomiędzy różnymi grupami oraz umie-jętności przezwyciężenia różnic i podziałów. Istotny warunek stanowi także gotowość do konsensual-nego definiowania problemów i celów, a także wspólnych przedsięwzięć.

W okresie wdrażania strategii władze Miasta mogą występować w różnych rolach, w tym jako: − bezpośredni, samodzielny realizator działań, − inicjator i animator działań, − uczestnik działań podejmowanych wspólnie z innymi partnerami, − wspierający organizacyjnie, technicznie i finansowo działania podejmowane przez partnerów

lokalnych, − administrator centrum lokalnej informacji i komunikacji w Mieście.

Wdrożenie strategii przez władze Miasta wymaga stosowania operacyjnych narzędzi planistycznych, pozwalających na podjęcie ostatecznych decyzji, które działania i przy zaangażowaniu jakich środków własnych oraz zewnętrznych będą realizowane. Władze Miasta, w zależności od potrzeb, będą mogły korzystać z następujących narzędzi:

− wieloletnia prognoza finansowa, − Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, − Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, − budżet Miasta, − projekty i programy, − aplikacje o zewnętrzne źródła dofinansowania, − polityki szczegółowe Miasta (stanowiące zbiór spójnych zasad odnoszących się do określonej

dziedziny życia/funkcjonowania Miasta), pozwalające podejmować powtarzalne decyzje według tych samych kryteriów,

− zadania wyznaczane urzędnikom Miasta i jednostkom podległym Miastu.

Planowanie i wdrażanie strategii w opisany powyżej sposób daje Miastu szansę świadomego wpły-wania na długookresowe procesy społeczne, gospodarcze, ekologiczne i przestrzenne. Pozwoli to na długookresowe zarządzanie rozwojem Miasta przez władze samorządowe kolejnych kadencji oraz przezwyciężenie różnic pomiędzy poszczególnymi grupami interesariuszy.

Page 8: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

8

Część I

NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU MIASTA

3. Synteza diagnozy ilościowej

Dane stanowiące podstawę diagnozy zostały pozyskane w wyniku analizy danych i dokumentów za-stanych (desk research). Były to dokumenty i dane liczbowe przekazane przez Urząd Miasta Chorzów, pozyskane ze statystyk publicznych oraz innych ogólnodostępnych źródeł na temat Chorzowa. Uzu-pełnieniem tego badania było badanie sieciowe przeprowadzone na próbie przedsiębiorców, którego celem było określenie poziomu współpracy przedsiębiorstw funkcjonujących w Chorzowie miedzy sobą oraz z innymi firmami z obszaru funkcjonalnego i spoza niego.

3.1. Otoczenie i związki zewnętrzne

Chorzów jest miastem na prawach powiatu tzw. grodzkiego, położonym w centralnej części woje-wództwa śląskiego. Miasto znajduje się na Płaskowyżu Bytomsko-Katowickim, charakteryzującym się zróżnicowaną rzeźbą terenu, ukształtowaną pod wpływem działalności ludzkiej. Miasto leży w dorzeczach Wisły oraz Odry.

Chorzów należy do Aglomeracji Górnośląskiej, oraz do formalnych związków jednostek terytorialnych – Górnośląskiego Związku Metropolitalnego i Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego. Na-tomiast podział na subregiony wynika z założeń „Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000-2020”. Mają one charakter obszarów polityki rozwoju, co oznacza, że podział ten wpływa na charakter podejmowanych działań rozwojowych.

Rycina 1. Położenie Chorzowa na tle regionu

Źródło: http://www.dabrowa.pl/dg_mapownik_region_mapa_b2.htm http://mapy.geoportal.gov.pl/

Page 9: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

9

Jako miasto Województwa Śląskiego Chorzów jest objęty Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020”. Obecnie obowiązująca wersja tego dokumentu została przyjęta przez Sejmik Woje-wództwa Śląskiego 17 lutego 2013 roku. Sformułowano w niej wizję rozwoju opartego na nowocze-snej i zaawansowanej technologicznie gospodarce oraz wysokiej jakości usługach publicznych.

Miasto prowadzi również współpracę międzynarodową z miastami: Iserlohn (Niemcy), Creil (Francja), Ózd (Węgry), Tarnopol (Ukraina), Termoli (Włochy), Zlin (Republika Czeska). W ramach współpracy z partnerami zagranicznymi odbywają się wydarzenia kulturalne, wymiany młodzieży czy wizyty stu-dyjne. Dotychczasowy bardzo dobry przebieg współpracy międzynarodowej świadczy o tym, że miasto ma potencjał umożliwiający nawiązywanie takich kontaktów. Można się spodziewać, że w przyszłości będą mogły być realizowane kolejne wspólne projekty, zarówno z obecnymi jak i nowymi partnerami.

Chorzów konkuruje w obszarach takich jak gospodarka czy turystyka z innymi ośrodkami regionu. Powoduje to konieczność tworzenia unikalnej marki, która będzie się wyróżniać na tle innych miast.

3.2. Zasoby materialne i potencjał finansowy miasta

Wpływ na układ przestrzenny miasta miały lokalizacje powstałych w XIX w. zakładów przemysłowych (huty stali i kopalnie węgla kamiennego) oraz system transportu kołowego i szynowego. Centrum wykształciło się wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych – prowadzącego z Katowic do Bytomia, trasy w kierunku Zabrza i Gliwic oraz drogi lokalnej pomiędzy dworcami kolejowymi Chorzów Miasto i dworcami w Hajdukach i Świętochłowicach. W związku z rozwojem przemysłu i ze wzrostem liczby ludności, rósł popyt na infrastrukturę techniczną i społeczną.

Przeważająca część terenów miasta jest własnością Skarbu Państwa. Miasto objęte jest w całości miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Tabela 1. Ogólna struktura użytkowania i własności terenów miasta (w ha)

Własność Komunalna Skarbu Państwa

Prywatna, osób fizycznych

Prywatna, osób prawnych Ogółem

Użytki rolne 217 47 86 21 371Lasy 0 235 0 0 235Inne ter. zielone, wody 115 14 10 505 644Tereny zabudowane 317 499 182 153 1151Tereny komunikacyjne 222 170 0 6 398Inne 230 232 55 8 525Razem 1101 1197 333 693 3324

Źródło: dane Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Chorzów.

Dużą część miasta (ponad 10% powierzchni)1 stanowią tereny zdegradowane. Powodem degradacji tych przestrzeni jest przeszłość miasta, które stanowiło centrum przemysłu górniczego i hutniczego. Zwarty charakter urbanistyczny Chorzowa, brak przedmieść i pasów zielonych na obrzeżach miasta powoduje, że niemożliwe jest wykreowanie nowych terenów inwestycyjnych. Tereny zdegradowane stanowią więc szansę, gdyż po dokonaniu rewitalizacji mogą zostać na nowo wykorzystane.

Ważnym atutem Chorzowa jest jego położenie na przecięciu szlaków komunikacyjnych. W mieście znajdują się trzy staje kolejowe: Chorzów Stary, Chorzów Batory oraz Chorzów Miasto. Realizowane 1 Informacja Urzędu Miasta

Page 10: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

10

połączenia zapewniają miastu bezpośrednią komunikację między innymi z Katowicami, Gliwicami, Częstochową, Rudą Śląską, Tychami, Bytomiem, Świętochłowicami, Lublińcem i Bielsko Białą. W odległości 40 km od miasta znajduje się również port lotniczy Katowice w Pyrzowicach.

Chorzów jest miastem tranzytowym, ale dzięki Drogowej Trasie Średnicowej układ komunikacyjny miasta został odciążony. Istnieją silne związki Miasta ze stolicą województwa – Katowicami. W zakresie dojazdów do pracy więźba ruchu wskazuje na zdecydowane powiązanie Chorzowa z tym miastem (ok. 5,7 tys. osób dojeżdżających). Ten kierunek przeważa również w zakresie dojazdów do szkół ponadgimnazjalnych (uczniowie dojeżdżają zarówno z Katowic do Chorzowa jak i w kierunku przeciwnym)2. Miejska sieć drogowa obejmuje drogi powiatowe i gminne, a także jedną wojewódzką i jedną krajo-wą. Są one utrzymywane w dobrym stanie, co stanowi istotny atut Miasta w sferze gospodarczej i przekłada się na poziom życia mieszkańców. Problem stanowi natomiast ograniczona przestrzeń parkingowa (wymusiło to Stworzenie Strefy Płatnego Parkowania w centrum).

Tabela 2. Długość i stan techniczny wybranych dróg

Drogi Długość W tym o nawierzchni twardej

km km % w tym w stanie technicznym dobrym przeciętnym złym

Krajowe 3,77 3,77 100% 54,03% 45,97% --- Wojewódzkie 2,43 2,43 100% 44,88% 55,12% --- Powiatowe (miejskie) 51,09 51,09 100% 64,15% 28,72% 7,13%

Gminne 78,14 78,14 100% 73,55% 13,80% 12,65%Ew. inne (istotne osiedlowe, zakładowe)

2,605 2,605 100% 66,43% 16,53% 17,04%

Źródło: dane Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów w Chorzowie.

Usługi komunikacji miejskiej realizowane są przez Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, co jest elementem polityki współpracy i budowania spójności regionu.

W Chorzowie w 2013 roku było 46,6 km ścieżek rowerowych w tym 30 km w Parku Śląskim.

W mieście systematycznie spada zużycie prądu, rośnie natomiast liczba gospodarstw domowych ogrzewanych gazem ziemnym. Odsetek korzystających z sieci gazowej w ostatnich latach oscylował wokół 78%. System ciepłowniczy pokrywa około 40% potrzeb grzewczych miasta w zakresie ogrze-wania, ciepłej wody użytkowej, technologii, wentylacji i klimatyzacji. Głównym producentem energii cieplnej w Chorzowie jest Elektrociepłownia ELCHO, produkująca również ciepło na potrzeby Święto-chłowic, części Katowic i Siemianowic.

Gospodarką wodno-ściekową na terenie Miasta zajmuje się Chorzowsko-Świętochłowickie Przedsię-biorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., w której 100% udziałów posiada Samorządowy Chorzowsko-Świętochłowicki Związek Wodociągów i Kanalizacji z siedzibą w Chorzowie. Powstał on w 1992 r. w celu wspólnego realizowania zadań publicznych w zakresie zbiorowego zaopatrzenia

2 Strategia systemu transportu województwa Śląskiego – Diagnoza systemu transportu, Wydział Planowania Strategicznego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Katowice, czerwiec 2013 r.

Page 11: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

11

w wodę i zbiorowego odprowadzenia ścieków przez gminy Chorzów i Świętochłowice. Odsetek osób korzystających z sieci wodociągowej w Chorzowie wynosił w 2011 roku 99,0%.

Eksploatowana przez Chorzowsko-Świętochłowickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. sieć obsługuje 99% mieszkańców aglomeracji „Chorzów-Świętochłowice”. Wszystkie ścieki trafiają do Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec poprzez sieć kanalizacyjną albo dostarczane są do niej wozami asenizacyjnymi. Oczyszczalnię zmodernizowano w 2011 r., zainstalowane zostały także nowe urządzenia spełniające odpowiednie wymagania, co do jakości i parametrów pracy.

Miejski budżet jest porównywalny jak w jednostkach referencyjnych, jednak dochody są nieznacznie niższe od przeciętnych w kraju i województwie. Projekt budżetu na 2014 rok zakłada dochody w kwocie 472 767 529 PLN, a wydatki na poziomie 490 021 922 PLN, co daje deficyt w wysokości 17 254 393 PLN, który zostanie sfinansowany przychodami pochodzącymi z emisji papierów wartościowych (obligacji) w kwocie: 16 229 614 PLN i z pożyczek w kwocie: 1 024 779 PLN.

Tabela 3. Plan dochodów budżetu miasta Chorzowa w latach 2013 – 2014, według ich źródeł (w PLN)

Wyszczególnienie w PLN

2013 gmina 2013 powiat 2014 gmina 2014 powiat Łącznie 460 411 051 472 767 529 OGÓŁEM 321 819 087 138 591 964 336 385 420 136 382 109 Dochody własne 279 314 781 107 492 681 291 269 947 106 685 044 Dotacje celowe z budżetu Państwa na zadania zlecone z zakresu Admini-stracji rządowej

28 829 385 10 555 203 28 925 153 11 224 876

Dotacje celowe z budżetu Państwa na zadania realizowane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej

10 000 0 18 000 0

Dotacje na zadania realizowane wspólnie z innymi jst 205 531 1 513 034 206 289 353 910

Dotacje i środki na programy finanso-wane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3

7 396 166 15 400 481 5 707 923 11 354 232

Dotacje celowe z budżetu Państwa na zadania własne 5 822 273 3 380 465 9 277 848 6 469 691

Dotacje z funduszy celowych 240 951 250 100 980 260 294 356

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r. (aktualizacja marzec 2014 r.).

Page 12: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

12

Wykres 1. Struktura dochodów miasta Chorzowa w latach 2010-2014 (w PLN)

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Chorzowa.

Wykres 2. Struktura dochodów miasta Chorzowa w roku 2014 (w %)

Źródło: opracowanie własne na uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r.

0,00

20 000 000,00

40 000 000,00

60 000 000,00

80 000 000,00

100 000 000,00

120 000 000,00

140 000 000,00

160 000 000,00

dotacje subwencje wpływypodatkowe

sprzedażmajątku

udziały wpodatkach

pozostałedochody

2010

2011

2012

2013

2014

16,00%

29,00%

17,00%

4,00%

24,00%

10,00%

Dotacje Subwencje Wpływy podatkowe

Sprzedaż majątku Udziały w podatkach Pozostałe dochody

Page 13: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

13

Tabela 4. Plan wydatków budżetu miasta Chorzowa, w latach 2013 – 2014 (w PLN)

Wyszczególnienie w PLN

2013 gmina 2013 powiat 2014 gmina 2014 powiat 474 548 563 490 021 922OGÓŁEM 322 223 291 152 325 272 345 608 900 144 413 022Wydatki bieżące 285 969 688 121 650 486 306 778 558 122 836 747Wydatki jednostek 180 433 364 89 089 741 202 064 916 90 452 773

W tym wynagrodzenia i składki od nich naliczane

115 270 275 69 972 094 121 109 531 70 944 036

W tym wydatki związane z realiza-cją ich statutowych zadań

65 163 089 19 117 647 80 955 385 19 508 737

Dotacje na zadania bieżące 39 692 404 25 755 288 42 924 815 22 811 646Świadczenia na rzecz osób fizycznych 50 066 577 4 949 797 48 658 011 4 874 001Wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3

3 492 942 1 855 660 1 804 096 4 678 327

Wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji 7 846 614 0 6 832 275 0Obsługa długu 4 437 787 0 4 494 445 0Wydatki majątkowe 36 253 603 30 674 786 38 830 342 21 576 275Inwestycje i zakupy inwestycyjne 35 753 603 30 674 786 38 330 342 21 576 275

W tym na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3

4 552 685 13 629 634 4 319 287 1 788 095

Zakup i objęcie akcji i udziałów oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego

500 000 0 500 000 0

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 (aktualizacja marzec 2014 r.).

Wykres 3. Struktura wydatków miasta Chorzowa w latach 2010-2014 (w PLN)

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r.

0,0020 000 000,0040 000 000,0060 000 000,0080 000 000,00

100 000 000,00120 000 000,00140 000 000,00160 000 000,00180 000 000,00200 000 000,00

2010

2011

2012

2013

2014

Page 14: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

14

Wykres 4. Struktura wydatków miasta Chorzowa w roku 2014 (w %)

Źródło: opracowanie własne na podstawie uchwały Nr XXIX / 516 / 12 Rady Miasta Chorzów z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz uchwały Nr XL /752/13 Rady Miasta Chorzów z dnia 19 grudnia 2013 r.

Główną kategorią wydatków budżetowych są wydatki bieżące. Wewnątrz tej grupy największą pod-kategorią są wydatki jednostek. W stosunku do roku 2013, w 2014 r. wzrosną nieco dotacje na zadania bieżące, a zmaleją świadczenia na rzecz osób fizycznych i wypłaty z tytułu poręczeń i gwa-rancji. Koszt obsługi długu wzrośnie nieznacznie.

W 2014 r. w wydatki majątkowe mają wzrosnąć, a większość tych kwot (za wyłączeniem kwoty po 500 000 PLN na zakup i objęcie akcji i udziałów oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowe-go) przeznaczane jest na inwestycje i zakupy inwestycyjne.

Wśród znaczących wydatków budżetu miasta Chorzowa znajdują się wydatki inwestycyjne zawarte w Wieloletnim Planie Finansowym. Największą planowaną inwestycją drogową jest zmiana przebiegu drogi krajowej nr 79 na terenie Katowic, Chorzowa i Bytomia z możliwością przedłużenia trasy i połączenia autostrady A1 z autostradą A4, która ma na celu odciążenie centrum miasta od ruchu tranzytowego. Pozostałe inwestycje dotyczą sfer kultury, edukacji, ochrony zdrowia i infrastruktury sportowej.

Najważniejszy zasób naturalny Chorzowa stanowią kopaliny. Na terenie Chorzowa znajdują się boga-te zasoby metanu (w złożu o nazwie Barbara-Chorzów) poza obszarami eksploatacji złóż węgla ka-miennego, szacowane na 28,18 mln m³3, lecz ich złoże nie jest jeszcze zagospodarowane. W mieście zlokalizowane są także trzy złoża węgla kamiennego. Zaniechano już eksploatacji złoża Barbara-Chorzów o zasobie 50 980 t. Obecnie trwająca eksploatacja przez KHW S.A. – KWK „Wujek” ma zostać planowo zakończona w drugiej połowie 2015 roku. Rozpoznane zostało także nowe złoża węgla kamiennego Barbara-Chorzów 1 o stanie zasobu 20 883 t. – żaden podmiot jednak nie ma na razie koncesji na wydobycie tam węgla kamiennego, natomiast prowadzone są prace zmierzające do pozyskania takiej koncesji przez jeden z podmiotów. W latach 60. ubiegłego wieku zaniechano 3 Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2012 r., Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2013

36%

2%

17%3%

6%

3%

6%

3%

10%

3%

7%2% 2% Oświata i wychowanie

Ochrona zdrowia

Pomoc społeczna

Edukacyjna opieka wychowawcza

Gospodarka komunalna i ochrona środowiska

Kultura

Sport

Pozostałe

Transport i łączność

Gospodarka mieszkaniowa

Administracja publiczna

Bezpieczeństwo

Obsługa długu

Page 15: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

15

wydobycia surowca ilastego ceramiki budowlanej ze złoża Barbara o stanie zasobu 61 000 m³ ze względu na niską jakość surowca.

3.3. Gospodarka

W 2012 roku w Chorzowie zarejestrowanych było 11 201 podmiotów gospodarczych, wśród których znacząco przeważały podmioty prywatne. Najwięcej z nich działało w sekcji G [handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych z włączeniem motocykli] i F [budownictwo]. Gospo-darka Chorzowa odzwierciedla więc generalne trendy rozwoju województwa śląskiego, gdzie daje się zaobserwować zmiana modelu zawodowego i biznesowego poprzez koncentrację nowo otwieranych firm w sektorze handlowo-usługowym. Najwięcej nowozarejestrowanych firm zatrudnia poniżej 9 osób i ma charakter spółek handlowych. W latach 2008-2012 miasto charakteryzowało się niższą dynamiką wzrostu niż jednostki referencyjne (145,12; rok bazowy 2008), która jednak nadal była wyższa od średniej krajowej.

Miasto, podobnie jak województwo (tradycyjnie kojarzone z przemysłem ciężkim), inwestuje w roz-wój handlu i usług. Następuje pożądany odwrót od nieefektywnego i grożącego środowisku przemy-słowi ciężkiemu na rzecz działalności handlowo-usługowej zapewniającej rozwój prywatnym inicjaty-wom, także na poziomie mikro.

Badanie sieciowe pozwala wysunąć kilka wniosków dla problemu współpracy pomiędzy różnymi organizacjami z Chorzowa oraz z obszaru funkcjonalnego Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic. Zakres współpracy tych firm jest bardzo zróżnicowany w zależności od wielkości firm i branży. Jednak widać wyraźnie, że spośród przebadanych firm, wiele kontaktuje się z firmami zarówno z Chorzowa, z obszaru funkcjonalnego jak i z innych obszarów Polski. Natomiast dla budowania lepszej współpracy istotne mogą okazać się wskazywane przez respondentów przeszkody, takie jak brak funduszy czy platformy ułatwiających współpracę. Należy jednak również wziąć pod uwagę pozostałe ze wska-zanych barier, jak ogólny brak inicjatywy, brak potrzeby współpracy lub silna rywalizacja pomiędzy firmami. Spośród badanych 40% planuje podjąć współpracę z firmą z innego obszaru Polski, a jedna z obszaru funkcjonalnego Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic. Połowa badanych nie zamierza podjąć żadnej współpracy.

Poziom zarobków mieszkańców miasta jest niższy niż średnia krajowa i wojewódzka. Jednak systema-tyczny wzrost w tym zakresie może wskazywać na stopniową poprawę sytuacji.

Stopa bezrobocia w Chorzowie na koniec 2013 roku wyniosła 12,0%, była więc wyższa od średniej dla województw: śląskiego (11,2%) i mazowieckiego (11,0%), ale niższa niż średnia w Polsce (13,4%). Oznacza to, że bez pracy pozostawało 4 955 osób, w tym 53,1% stanowiły kobiety (2 634 osób). Bezrobocie wśród osób powyżej 50 roku życia wynosiło 26,1%4. Bez pracy pozostawały głównie osoby bez wykształcenia i kwalifikacji. Trudności ze znalezieniem pracy sprzyjają migracjom młodych ludzi, pogłębiając kryzys starzenia się społeczeństwa Chorzowa. Rodziny dotknięte bezrobociem są również głównymi odbiorcami pomocy społecznej.

4 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w 2013 roku, Powiatowy Urząd Pracy w Chorzowie, Cho-rzów, marzec 2014 r.

Page 16: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

16

Tabela 5. Stopa bezrobocia rejestrowanego (do aktywnych zawodowo) w Chorzowie w latach 2008–2013, stany na koniec roku

Jednostka terytorialna 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Dynamika = 100(2008–2013)

Chorzów 8,2 11,5 11,6 11,2 11,9 12,0 146,34

Gliwice 4,5 6,7 6,8 6,4 7,3 7,5 166,67

Ruda Śląska 5 7,2 8,5 8,1 9 9,2 184,00

Świętochłowice 9,3 15,2 17,6 16,6 17,8 18,4 197,85

woj. śląskie 6,9 9,4 10 10,2 11,1 11,2 162,32

woj. mazowieckie 7,3 9 9,7 9,8 10,8 11,0 150,68

Polska 9,5 12,1 12,4 12,5 13,4 13,4 141,05

Źródło: Dane GUS.

3.4. Struktura i organizacja społeczna

Pod względem gęstości zaludnienia Chorzów jest drugim z 65 miast na prawach powiatu w Polsce. Z liczbą ludności 105 3145 i powierzchnią 33246 ha zagęszczenie ludności wynosiło pod koniec 2013 roku 3168 osób na 1 km². Po wyłączeniu z obliczeń 620 ha7 powierzchni Parku Śląskiego gęstość zaludnienia wzrasta do 3895 osób na 1 km².

Mieszkańcy Chorzowa są starsi niż w jednostkach referencyjnych. Mały udział osób w wieku produk-cyjnym może przekładać się na większe potrzeby ludności w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej oraz pomocy społecznej. Taka struktura demograficzna może mieć również wpływ na funkcjonowanie rynku pracy. W mieście utrzymuje się ujemny przyrost naturalny, co oznacza, że w przyszłości społe-czeństwo Chorzowa nadal będzie się starzeć.

Wykres 5. Struktura ludności miasta Chorzowa według wieku w 2012 roku (w%)

Źródło: obliczenia własne autora na podstawie Danych GUS.

5 Chorzów w liczbach, http://chorzow.eu/o-miescie/historia.html, dostęp z dnia 19.03.2014 r. 6 Statystyczne Vademecum Samorządowca 2013 Miasto Chorzów, Urząd Statystyczny w Katowicach, http:// www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_miast/miasto_chorzow.pdf, dostęp z dnia 19.03. 2014 r. 7 O Parku, http://www.parkslaski.pl/o-parku/park-slaski.html, dostęp z dnia 19.03.2014 r.

0,00%1,00%2,00%3,00%4,00%5,00%6,00%7,00%8,00%9,00%

Polska Średnia dla miast podobnych Chorzów

Page 17: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

17

W ciągu ostatnich pięciu lat zatrzymane zostało zjawisko emigracji. W Chorzowie przybywa miesz-kańców. Może to zostać uznane za pozytywny trend, świadczący o tym, że Miasto jest uznawane za dobre miejsce do zamieszkania, a także prowadzenia działalności gospodarczej.

Tabela 6. Saldo migracji zagranicznych i wewnętrznych dla miasta Chorzowa w latach 2010–2012 na tle innych jednostek terytorialnych

Jednostka terytorialna Saldo migracji wewnętrznych Saldo migracji zagranicznych

2010 2011 2012 2010 2011 2012 Chorzów -31 180 119 -38 -55 -62 Gliwice -617 -663 -537 13 -75 -58 Ruda Śląska -237 -298 -376 -168 -126 -174 Świętochłowice -174 -312 -227 -43 -73 -61 woj. śląskie -3194 -3652 -3298 -1744 -2020 -2604 woj. mazowieckie 12687 13700 12802 690 654 485 Polska 0 0 0 -2114 -4334 -6617

Źródło: Dane GUS.

Mieszkańcy Chorzowa przejawiają aktywną postawę w sferze działania w organizacjach pozarządo-wych (w 2012 r. przybyło 13 organizacji). Bez wątpienia jest to potencjał Miasta, który może i powi-nien zostać wykorzystany w przaśności. Pozytywne saldo migracji jednakże nie hamuje ogólnej ten-dencji zmniejszającej się liczby mieszkańców.

3.5. Podstawowe potrzeby mieszkańców

Miasto Chorzów posiada w swoich zasobach 451 komunalnych budynków mieszkalnych oraz 386 wspólnotowych z mieszkaniami komunalnymi. Częstym problemem w przypadku budynków ko-munalnych jest ich wiek (blisko 88% budynków komunalnych powstało przed II wojną światową). Wiek często wpływa na ich zły stan techniczny i generuje wydatki na remonty, a także niższy standard życia mieszkańców. Wiele z budynków wymaga kapitalnego remontu, brak jednak wystarczających funduszy. Szczególnie wysokie koszty wiążą się z pracami adaptacyjnymi i remontowymi w pustosta-nach, których jest aktualnie 111.

Tabela 7. Struktura własności i administrowania zasobami mieszkaniowymi komunalnymi i spółdzielczymi Mieszkania Liczba Powierzchnia (m2) Liczba lokatorów

mieszkania komunalne 10 064 457 091 23 198 w tym w budynkach komunalnych 4 779 218 678 11 074 w tym w budynkach wspólnotowych 5 285 238 413 12 124

prywatne w budynkach WM 3 592 175 639 6 045 w zasobach spółdzielni mieszkaniowych 18 669 907 726 38 080

Źródło: Dane Urzędu Miasta Chorzów.

Mieszkańcy Chorzowa mają dostęp do bardzo dobrej opieki zdrowotnej, w tym do szerokiej gamy specjalistów. W mieście działa 8 szpitali (w tym 3 publiczne i 5 niepublicznych) oraz 1 Szpitalny Oddział Ratunkowy i Stacja Pogotowia Ratunkowego. W 25 przychodniach przyjmują lekarze pierw-szego kontaktu. Usługi stomatologiczne są świadczone w 24 placówkach. W 2012 r. miasto realizowa-ło zróżnicowane programy zdrowotne (w tym programy promocji zdrowia, profilaktyki, stymulacji rozwoju dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz zagrożonej niepełnosprawnością oraz program pierwszej pomocy przedmedycznej). Silny nacisk został położony na wczesne wykrywanie chorób

Page 18: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

18

cywilizacyjnych. Jeśli chodzi o edukację i opiekę nad dziećmi, zaspokojenie potrzeb mieszkańców w zakresie dostępu do opieki przedszkolnej w porównaniu lat 2012 i 2013 ulegała stopniowej popra-wie. Zwiększającej się liczbie dzieci w wieku przedszkolnym towarzyszył przyrost liczby oddziałów, wraz z nim liczby zatrudnionych nauczycieli (zarówno jeśli chodzi o liczebność w osobach oraz eta-tów). Natomiast na wszystkich poziomach szkół w ostatnich latach następuje spadek liczebności uczniów, co powoduje konieczność likwidacji oddziałów.

3.6. Kultura

Chorzów charakteryzuje się bogatą ofertą kulturalną, zapewnianą przez miejskie instytucje kultury. Są to cztery domy kultury (Dom Kultury Batory, Chorzowskie Centrum Kultury, Starochorzowski Dom Kultury oraz Młodzieżowy Dom Kultury), Biblioteka wraz z 10 filiami oraz Muzeum. Do oferty kultu-ralnej można także zaliczyć takie placówki jak Teatr Rozrywki czy Górnośląski Park Etnograficzny (Skansen). Działalność placówek kulturalnych jest uzupełniana przez podmioty prywatne (kluby, tea-try, galerie i ośrodek studencki) oraz stowarzyszenia pozarządowe.

W Mieście co roku odbywają się liczne imprezy o charakterze muzycznym, artystycznym i tradycyj-nym. Wprawdzie liczba imprez organizowanych przez chorzowskie instytucje kultury w ostatnich latach zmniejszyła się (podobnie jak liczba uczestników), jednak nadal jest wyższa niż w jednostkach referencyjnych.

3.7. Turystyka i rekreacja

Na atrakcyjność turystyczną Chorzowa wpływają liczne zabytki, takie jak Szyb Prezydent wraz z kompleksem Sztygarka czy Schron Dowodzenia. Pomocą w zaplanowaniu wizyty w mieście może być system nawigacji stworzony w ramach projektu „Zabytki Chorzowa” (zabytkichorzowa.eu). Miasto niewątpliwie posiada ogromny potencjał rekreacyjny dla osób zainteresowanych historią i kulturą regionu. Przez miasto przebiegają cztery szlaki turystyczne: Szlak 25lecia PTTK, Szlak Zabytków Tech-niki, Szlak Architektury Drewnianej oraz Szlak Augusta Czarnynogi. Wizytę w mieście pozwala zapla-nować system nawigacji, będący efektem realizacji projektu „Zabytki Chorzowa”, dofinansowanego ze środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 – 2013.

Poza zabytkami historycznymi miasto posiada również potencjał rekreacyjny, dzięki dużemu udziało-wi terenów zielonych, z których większość stanowi Park Śląski. Na jego terenie znajduje się wiele atrakcji takich jak planetarium, wesołe miasteczko czy ogród zoologiczny, a także słynna kolejka lino-wa „Elka”.

W mieście znajduje się siedem hoteli, prócz tego pięć obiektów świadczących usługi hotelowe, jednak liczba miejsc noclegowych na 1000 mieszkańców oraz udzielonych noclegów jest niższa niż w więk-szości jednostek referencyjnych. Może to świadczyć o niepełnym wykorzystaniu potencjału tury-stycznego miasta.

Chorzów posiada bogatą i zróżnicowaną infrastrukturę sportową. Ważną rolę w zapewnianiu miesz-kańcom i turystom oferty rekreacyjnej i rozrywkowej pełni Stadion Śląski. Od 2009 r. trwają prace modernizacyjne, których efektem ma być wprowadzanie szeregu ulepszeń (między innymi 20 loży VIP, miejsca dla osób niepełnosprawnych, 300 punktów sprzedaży, system monitoringu). Funkcjonuje jednak boisko treningowe oraz część hotelowo-restauracyjna. Na stadionie odbywają się liczne

Page 19: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

19

imprezy (zarówno sportowe jak i kulturowe) oraz akcje (np. „Biegaj z Nami na Stadionie Śląskim”). Obiekt posiada również specjalną ofertę dla szkół oraz dla seniorów.

Mieszkańcy Chorzowa przejawiają dużą aktywność, czego dowodem jest istnienie wielu klubów i stowarzyszeń sportowych, wśród których szczególne znaczenie mają Ruch Chorzów S.A. (piłka noż-na), KPR Ruch Chorzów (piłka ręczna), AKS CEZ – ELCHO Wyzwolenie Chorzów (piłka nożna), UKS ALBA (koszykówka), Stowarzyszenie Piłkarskie „CLEAREX – SPORT CHORZÓW” (futsal), Towarzystwo Sportowe AKS (lekkoatletyka, piłka nożna, sztuki walki), Narciarski Klub Sportowy „DYNAMIT” (bia-thlon, narciarstwo zjazdowe i biegowe) czy Stowarzyszenie Żeglarskie „SZKWAŁ”. Dobre nawyki zwią-zane ze sportowym stylem życia są cennym potencjałem miasta, który powinien być wzmacniany (ze względu na przełożenie na stan zdrowia ludności). Wśród najsłynniejszych sportowców Chorzowa warto wymienić: Gerarda Cieślika, Jerzego Wyrobka, Waldemara Fornalika, Krzysztofa Warzychę, Tomasza Sikorę, Magdalenę Gorzkowską czy Monikę Hojnisz.

3.8. Ekologia

Bardzo ważnym atutem wyróżniającym Chorzów na tle regionu a nawet kraju jest wysoki udział tere-nów zielonych w całkowitej powierzchni miasta. Przyczynia się do tego przede wszystkim Park Śląski, będący jednym z największych parków śródmiejskich w tej części Europy. W skład miasta wchodzą również inne obszary chronione, takie jak „Żabie Doły” czy „Uroczysko Buczyna”.

Tabela 8. Udział terenów zieleni w powierzchni ogółem w Chorzowie i innych jednostkach terytorialnych według lat 2004–2012 (w tabeli uwzględniono: powierzchnię lasów, cmentarzy, parków, zieleńców i tereny zieleni osiedlowej)

Jednostka terytorialna Udział terenów zieleni w powierzchni ogółem (w %)

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012Chorzów 22,1 23,0 23,3 21,8 23,1 22,9 21,9 22,1 22,4Gliwice 4,0 3,0 3,0 3,5 3,0 2,7 3,1 3,7 3,7Ruda Śląska 4,2 5,0 5,2 5,3 5,3 4,9 4,9 5,0 4,9Świętochłowice 23,9 23,2 23,1 23,7 23,7 17,2 7,5 13,8 13,8woj. śląskie 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8woj. mazowieckie 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2Polska 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2

Źródło: Dane GUS.

Z badań stanu powietrza prowadzonych w latach 2010-2012 na obszarze Aglomeracji Górnośląskiej (do której należy Chorzów) wynika, iż przekroczone zostały dopuszczalne stężenia pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(α)piranu i dwutlenku azotu. Również stan wód powierzchniowych jest zły. Trzeba jednak przyznać, że Miasto podejmuje działania na rzecz poprawy stanu środowiska (min. dążenie do poprawy stanu powietrza poprzez modernizację ogrzewania lokali oraz systema-tyczne likwidowanie dzikich wysypisk).

W związku ze swoją przemysłową przeszłością Chorzów musi również liczyć się z problemami wynika-jącymi z degradacją terenów postindustrialnych. Miasto dąży do ich rewitalizacji, spośród sukcesów warto wymienić rewitalizację Zespół Akwenów Poprzemysłowych „Amelung”, za którą miasto otrzyma-ło Grand Prix w konkursie na Najlepiej Zagospodarowaną Przestrzeń Publiczną w Polsce w kategorii „Zrewitalizowana Przestrzeń Zielona”. Za rewitalizację „Szybu Prezydent” Miasto otrzymało Nagrodę

Page 20: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

20

Marszałka Województwa Śląskiego w konkursie organizowanym przez Zarząd Województwa wraz z SARP na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego w 2013 roku w kategorii „Zrewitali-zowana Przestrzeń Publiczna”. Podobnie Śląskie Międzyuczelniane Centrum Edukacji i Badań Interdy-scyplinarnych, które w roku 2013 otrzymało Nagrodę Marszałka Województwa Śląskiego za Najlepszą Przestrzeń Publiczną.

3.9. Trendy i prognozy

Trendy w rozwoju miasta wyznaczane są przez dokumenty planistyczne opracowywane na poziomie wojewódzkim, a przede wszystkim „Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego do roku 2020” oraz „Strategię Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 z perspekty-wą do 2030 r., ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień transportu miejskiego, wraz z programem działań dla zintegrowanych inwestycji terytorialnych (ZIT)”. Dokumenty te stanowią odzwierciedle-niem idei wzmacniania współpracy w regionie. Wśród projektów związanych ze spójnością społeczną najważniejsze obecnie są te nakierowane na doskonalenie zawodowe. Jeśli chodzi o sferę gospodar-czą duży nacisk został położony na dążenie do wykorzystania terenów zdegradowanych poprzez ich rewitalizację.

Page 21: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

21

4. Wyniki badania delfickiego

4.1. Wprowadzenie

Badanie delfickie przeprowadzone przez ResPublic sp. z o.o. w dniach od 27 listopada do 23 grudnia 2013 roku.

Metoda delficka służy do prognozowania i podejmowania decyzji w oparciu o wiedzę ekspertów. Uczestnicy kilkakrotnie wyrażają swoje opinie na dany temat, ustosunkowując się do zawartych w kwestionariuszu tez. Po każdej rundzie następuje przekazywanie opracowanych w formie zbiorczej wyników ekspertom, aby mogli je brać pod uwagę przy wypełnianiu kolejnych kwestionariuszy. Wybór tej metody badawczej był ukierunkowany na uzupełnienie danych ilościowych o opinie osób posiadających dużą wiedzę w poszczególnych obszarach badawczych.

4.2. Metodologia

Zaproszenie do udziału w badaniu osób reprezentujących różne dziedziny wiedzy i instytucje wiedzy zagwarantowało interdyscyplinarność wyników, zaś przeprowadzenie go on-line usprawniło przebieg całego procesu.

Badanie delfickie zostało przeprowadzone w dwóch rundach, podczas których uczestnicy wypełniali kwestionariusz ankiety skonstruowanej wokół sześciu tez w ramach trzech obszarów tematycznych: sprawy społeczne, potencjały i zasoby Miasta oraz gospodarka i promocja.

Kwestionariusze były wypełniane w wersji elektronicznej CAWI (ang. Computer-Assisted Web Inte-rview – wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony WWW), zamieszczonej na wyspecja-lizowanej platformie Internetowej Cyfrowy Manager. Osoby wytypowane do udziału w badaniu otrzymywały na adres mailowy wiadomość z informacją o badaniu i linkiem do ankiety. Dodatkowo, dla usprawnienia prac badawczych, część ankiet w ramach pierwszej rundy badania została wypeł-niona w formie papierowych kwestionariuszy przez wybranych uczestników spotkania inaugurujące-go prace nad strategią rozwoju miasta, które odbyło się 10.12.2013 r. w Chorzowie. Wszystkie osoby, które wzięły udział w pierwsze rundzie, zostały zaproszone do udziału w drugiej (również za pośred-nictwem poczty elektronicznej).

4.3. Wyniki badania

Sprawy społeczne

Teza 1: Wzrośnie poziom zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców Chorzowa

Pierwsza teza, do której ustosunkować się mieli eksperci, dotyczyła poziomu zaspokojenia potrzeb publicznych8 mieszkańców miasta. W obu rundach odpowiedzi pozytywne („bardzo duże” i „duże”) stanowiły co najmniej połowę, a co więcej, nie padła ani jedna odpowiedź „bardzo małe”.

8 W kwestionariuszu ankiety została podana następująca definicja: „Potrzeby publiczne to potrzeby zaspakajane dzięki polityce podmiotów publicznych, ale ich realizacja może być również powierzona podmiotom prywatnym (zarówno nieodpłatnie, jak i przy częściowej lub pełnej odpłatności). Źródło: C.Kosikowski, E.Ruśkowski, Finanse Publiczne i prawo finansowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2008, s. 22.”

Page 22: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

22

Jeśli chodzi o czynniki, które będą miały pozytywny wpływ na realizację tezy, jako mające największe znaczenie (największy udział odpowiedzi „bardzo duże” i „duże”) w rundzie I wybrane zostało zaspo-kojenie potrzeb mieszkaniowych i oferta kulturalno-rozrywkowa, a w rundzie II komunikacja miejska i służba zdrowia. Wśród dodatkowych wskazywanych czynników pojawiały się między innymi popra-wa jakości usług opiekuńczych dla osób starszych i niepełnosprawnych, czy stworzenie lepszych warunków dla funkcjonowania przemysłu rozrywkowego.

Natomiast jako czynniki, które będą miały silny negatywny wpływ na poziom zaspokojenia potrzeb publicznych, wskazywane były kwestie związane z bezrobociem, a także niewłaściwym sposobem świadczenia pomocy społecznej oraz brak potrzebnych inwestycji w infrastrukturę i rewitalizację zabudowy miejskiej.

Eksperci zostali również poproszeni o wskazanie 3 obszarów działalności władz Miasta z zakresu poli-tyki społecznej, które mogą mieć największy pozytywny wpływ na poziom zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Wśród odpowiedzi najczęściej pojawiały się: poprawa jakości usług medycznych (I runda) oraz wzbogacenie oferty rekreacyjno-kulturalnej (II runda). Warto podkreślić bardzo duże różnice w rozkładzie wskazań pomiędzy rundami.

Ostatnie z pytań odnoszących się do pierwszej tezy dotyczyło prawdopodobieństwa osiągnięcia przez Chorzów (do roku 2030) pozycji lidera w województwie śląskim, jeśli chodzi o poziom zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Odpowiedzi z obu rund (a zwłaszcza drugiej) wskazują na brak wiary eksper-tów w taki obrót rzeczy. O ile w rundzie I rozkład odpowiedzi zdradzał przede wszystkim trudność w jednoznacznym wyborze, o tyle w rundzie II negatywne odpowiedzi zdecydowanie przeważały.

Teza 2: Nastąpi wzrost jakości życia mieszkańców Chorzowa

Druga teza w obszarze spraw społecznych dotyczyła pozytywnych zmian w zakresie jakości życia mieszkańców9.. W obu rundach (a zwłaszcza w II) eksperci przejawiali w tej mierze postawę niepew-ności, jednak w I przeważały odpowiedzi negatywne, a w II pozytywne.

Najwyższe prawdopodobieństwo pozytywnego wpływu na realizację tezy dotyczyło wzrostu możli-wości zawodowych (obie rundy) oraz wysokości wynagrodzeń (II runda). Osoby biorące udział w badaniu nie wskazały dodatkowych (spoza listy) czynników sprzyjających realizacji tezy. Wśród czynników o wysoce prawdopodobnym, negatywnym znaczeniu wymieniane były między innymi długotrwałe, dziedziczone bezrobocie i związane z nim patologie.

Eksperci nie przejawiali zbyt dużej wiary w osiągnięcie przez Chorzów pozycji lidera w Województwie Śląskim, jeśli chodzi o pozom życia mieszkańców (do roku 2030). W obu turach największa liczba od-powiedzi wskazywała na małe prawdopodobieństwo.

Jeśli chodzi o przewidywane zmiany demograficzne to za najbardziej prawdopodobne uznane zostały spadek dzietności (obie rundy), wzrost wykształcenia ludności (I runda) oraz wzrost przeciętnej długości życia (II runda). Natomiast za najmniej prawdopodobny eksperci uznali spadek zachorowal-ności na choroby cywilizacyjne (obie rundy). 9 W kwestionariuszu ankiety została podana następująca definicja: „Wskaźnik jakości życia (Quality of Life) to wskaźnik subiektywnego dobrobytu. Jest on opracowywany na podstawie następujących czynników: sytuacja materialna, zdrowie, stabilność polityczna i bezpieczeństwo, życie rodzinne oraz wspólnotowe, klimat i geogra-fia, bezpieczeństwo zatrudnienia, wolność polityczna oraz równość płci. Na podstawie metodologii tworzenia The Economist Intelligence Unit’s quality-of-life index http://www. economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_ LIFE.pdf)”.

Page 23: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

23

Zasoby i potencjały miasta

Teza 3: Kapitał ludzki będzie kluczowym czynnikiem rozwoju Chorzowa10

Pierwsza z tez w części poświęconej zasobom i potencjałom miasta dotyczyła kapitału ludzkiego jako kluczowego czynnika rozwoju miasta. Prawdopodobieństwo realizacji tej tezy najczęściej było oce-niane jako duże.

Jako czynniki, które z najwyższym prawdopodobieństwem mogą mieć silny, pozytywny wpływ na realizację tej tezy, wskazywane były przede wszystkim system edukacji dopasowany do rynku pra-cy oraz możliwości przekwalifikowania (obie rundy) i edukacji ustawicznej (I runda) oraz przedsiębior-czość mieszkańców (II runda).

Wśród dodatkowych pozytywnych czynników pojawiały się między innymi komercyjne wykorzystanie zabytków oraz pozytywne postawy mieszkańców (chęć dokształcania się i gotowość podejmowania nowych wyzwań). Jeśli chodzi o czynniki, które z dużym prawdopodobieństwem będą miały nega-tywny wpływ na realizację tezy wymieniono emigrację (szczególnie wśród osób młodych i wykształ-conych), a także brak wsparcia młodzieży wchodzącej na rynek pracy oraz biurokrację utrudniająca funkcjonowanie przedsiębiorstw.

Prawdopodobieństwo osiągnięcia przez Chorzów pozycji lidera w województwie śląskim w zakresie poziomu kapitału ludzkiego (do roku 2030) było w obu rundach najczęściej oceniane jako małe.

Kolejne pytanie w tej części odnosiło się do wymiarów i cech charakterystycznych dla kapitału ludz-kiego społeczeństwa Chorzowa, które wyróżniają miasto na tle województwa śląskiego. Wiele odpo-wiedzi ekspertów dotyczyło wysokiego poziomu edukacji (w tym licznych szkół wyższych), patrioty-zmu lokalnego, a także tradycji sportowych i potencjału w dziedzinie kultury. Pojawiały się jednak również cechy negatywne – patologie społeczne i bezrobocie.

Teza 4: Dzięki wykorzystaniu zasobów i potencjałów Chorzowa Miasto będzie zajmować pozycję lidera wśród miast województwa śląskiego11

W I rundzie eksperci mieli problem z oceną prawdopodobieństwa realizacji tej tezy do roku 2030 (liczne odpowiedzi „trudno powiedzieć”). Jednak w II rundzie jednoznacznie przeważały odpowiedzi negatywne.

Wśród czynników, które będą miały silny, pozytywny wpływ na realizację tezy, najczęściej pojawiały się infrastruktura techniczna i tereny inwestycyjne, a także potencjał ludzki. Jako dodatkowe czynniki pozytywne wskazane zostały m.in. działania proekologiczne oraz korzystne zmiany w organizacji przestrzennej miasta.

10 W kwestionariuszu ankiety została podana następująca definicja: Kapitał ludzki to wiedza, umiejętności, zdolności oraz inne właściwe jednostce atrybuty ułatwiające tworzenie osobistego, społecznego oraz ekono-micznego dobrostanu. W jego badaniu bierze się pod uwagę czynniki związane z demografią, zdrowiem, edukacją, kulturą, rynkiem pracy, nauką, innowacyjnością i technologiami oraz innymi uwarunkowaniami ekonomicznymi oraz społecznymi. Główny Urząd Statystyczny, Kapitał Ludzki w Polsce w 2010, http://www. stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/OZ_Kapital_ludzki_w_Polsce_2010.pdf 11 Zasoby i potencjały miasta to te jego elementy i cechy, które, odpowiednio zagospodarowane mogą przyczy-nić się do jego rozwoju. Są to między innymi posiadane przez nie zasoby techniczne, potencjał i ład przestrzen-ny, potencjał ekologiczny, ludzki oraz kulturowy

Page 24: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

24

Jako czynniki o niekorzystnym wpływie na realizację tezy pojawiły się natomiast brak wsparcia przed-siębiorczości, bierna postawa części mieszkańców, a także niski przyrost naturalny i emigracja (szcze-gólnie wśród osób młodych i wykształconych).

Za najbardziej prawdopodobne kierunki rozwoju Chorzowa uznane zostały logistyka (runda I) oraz handel i usługi (runda II). Wśród alternatywnych do wymienionych kierunków rozwoju pojawiła się również nauka i edukacja oraz rozrywka.

W pytaniu o prawdopodobieństwo osiągniecia przez Chorzów pozycji lidera, jeśli chodzi o racjonalne wykorzystanie posiadanych zasobów i potencjałów (do roku 2030) w pierwszej rundzie przeważały odpowiedzi ambiwalentne, zaś w drugiej (nieznacznie) negatywne.

Sprawy gospodarcze i promocja miasta

Teza 5: Wzrośnie liczba oraz znaczenie mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta

Prawdopodobieństwo realizacji tej tezy było trudne do jednoznacznego określenia (w obu rundach najliczniejsze były odpowiedzi „trudno powiedzieć”). Jednak drugą, co do liczebności, grupą odpo-wiedzi były te określające szanse na realizację tezy jako duże.

Wśród czynników mogących mieć silny, pozytywny wpływ na prawdopodobieństwo realizacji tej tezy jako najważniejsze określone zostały (w obu rundach): wzrost innowacyjności przedsiębiorstw, roz-winięty system edukacji ustawicznej, koniunktura gospodarcza w Polsce oraz (tylko w I rundzie) edu-kacja ustawiczna. Wśród dodatkowych czynników sprzyjających realizacji tezy wymienione zostało wsparcie przedsiębiorców, korzystne zmiany w prawodawstwie oraz rozwój turystyki.

Jako czynniki mogące przeszkodzić realizacji tezy określone zostały natomiast: nadmierna biurokraty-zacja i niekorzystne dla przedsiębiorców przepisy, bierna postawa mieszkańców miasta, oraz niedo-pasowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy.

Eksperci mieli problem z jednoznacznym ocenieniem, czy jest prawdopodobne, aby Chorzów osiągnął pozycję lidera w Województwie Śląskim jeśli chodzi o rozwój mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP (do roku 2030). W pierwszej rundzie przeważały odpowiedzi ambiwalentne, jednak w drugiej liczba od-powiedzi „małe” była równie wysoka.

Wśród branż kluczowych dla rozwoju gospodarczego miasta najczęściej wskazywane były usługi (łącznie 30 razy w dwóch rundach). Nieco rzadziej pojawiał się handel (15 wskazań) oraz edukacja (13 wskazań).

Teza 6: Polityka gospodarcza prowadzona przez miasto przyczyni się do rozwoju gospodarczego

Prawdopodobieństwo realizacji tej tezy było trudne do jednoznacznego określenia. W I rundzie naj-liczniejszą grupę stanowiły odpowiedzi ambiwalentne, jedna w rundzie II równie często pojawiały się odpowiedzi „duże”.

Zdaniem ekspertów, najsilniejszy, pozytywny wpływ na realizację tezy będą miały wspieranie inno-wacyjności i wsparcie dla nowych przedsiębiorstw. Jako dodatkowe czynniki pozytywne wskazywano usunięcie obecnie istniejących przeszkód dla przedsiębiorczości. Z kolei w kategorii czynników nega-tywnych oceniane były niejasność przepisów oraz biurokratyzacja.

Zdaniem ekspertów obszary działalności władz Miasta z zakresu polityki gospodarczej i promocji, które mogą mieć największy pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy w przyszłości to wspieranie

Page 25: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

25

rozwoju kapitału ludzkiego (edukacja dopasowana do rynku pracy), programy wsparcia przedsiębior-czości, a także wspieranie aktywności ekonomicznej mieszkańców (walka z bezrobociem).

Eksperci mieli problem z jednoznacznym ocenieniem, czy jest prawdopodobne, aby Chorzów osiągnął pozycję lidera w Województwie Śląskim, jeśli chodzi o rozwój o skuteczną politykę gospodarczą oraz promocję miasta (do roku 2030). W obu rundach przeważały odpowiedzi ambiwalentne (w pierwszej pojawiło się również 6 braków odpowiedzi).

Horyzont czasowy realizacji tez

Jeśli chodzi o horyzont czasowy realizacji poszczególnych tez to w II rundzie wszystkie tezy poza I zostały uznane za możliwe do realizacji do roku 2030. W przypadku I tezy (na temat wzrostu stopnia zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców miasta) częściej wybierana była odpowiedź „do 2025”.

Wykres 6. Porównanie przewidywanego horyzontu czasowego realizacji poszczególnych tez – runda I (% odpowiedzi)

Źródło: badanie Delphi, N=25.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Teza I Teza II Teza III Teza IV Teza V Teza VI

Do roku 2015 Do roku 2025 Do roku 2030 Nigdy

Page 26: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

26

Wykres 7. Porównanie przewidywanego horyzontu czasowego realizacji poszczególnych tez – runda II (% odpowiedzi)

Źródło: badanie Delphi, N=25.

Legenda:

Teza 1: Wzrośnie poziom zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców Chorzowa

Teza 2: Nastąpi wzrost jakości życia mieszkańców Chorzowa

Teza 3: Kapitał ludzki będzie kluczowym czynnikiem rozwoju Chorzowa

Teza 4: Dzięki wykorzystaniu zasobów i potencjałów Chorzowa miasto będzie zajmować pozycję lidera wśród miast województwa śląskiego

Teza 5: Wzrośnie liczba oraz znaczenie mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta

Teza 6: Polityka gospodarcza prowadzona przez miasto przyczyni się do rozwoju gospodarczego

4.4. Podsumowanie

Zaproszeni do udziału w badaniu delfickim eksperci dwukrotnie wypełniali kwestionariusz zbudowany wokół tez dotyczących przyszłości miasta w trzech obszarach: sprawy społeczne, zasoby i potencjały miasta, sprawy gospodarcze i promocja miasta.

Eksperci w większości stwierdzili, iż jest prawdopodobne, że do roku 2030 wzrośnie stopień zaspoko-jenia potrzeb publicznych mieszkańców miasta, zaś jako czynniki mogące się do tego przyczynić wskazywali zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych i ofertę kulturalno-rozrywkowa oraz komunikację miejską i służbę zdrowia. Miasto może przyczynić się do realizacji tej tezy poprzez poprawę jakości usług medycznych oraz wzbogacenie oferty rekreacyjno-kulturalnej.

Jeśli chodzi o szanse na poprawę jakości życia mieszkańców miasta, eksperci nie sformułowali jedno-znacznej odpowiedzi, byli natomiast zdania iż pozytywne oddziaływanie w tym zakresie mogłyby mieć wzrost możliwości zawodowych oraz wysokości wynagrodzeń.

Odpowiedzi ekspertów jasno wskazują na ich wiarę w znaczenie kapitału ludzkiego dla rozwoju mia-sta. Do realizacji tej tezy przyczynić się mogą: system edukacji dopasowany do rynku pracy, możli-wość przekwalifikowania i edukacji ustawicznej a także przedsiębiorczość mieszkańców.

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Do roku 2015 Do roku 2025 Do roku 2030 Nigdy

Page 27: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

27

Również prawdziwość tezy o wykorzystaniu zasobów i potencjałów dla zdobycia przez Chorzów pozy-cji lidera wśród miast województwa śląskiego nie została jednoznacznie rozstrzygnięta. Za czynniki zwiększające szanse na jej realizację zostały uznane infrastruktura techniczna i tereny inwestycyjne oraz potencjał ludzki. Jeśli chodzi o prawdopodobne kierunki rozwoju miasta najczęściej wskazywane były logistyka oraz handel i usługi.

Odpowiedzi ekspertów odnośnie wzrostu liczby oraz znaczenia mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta były zróżnicowane, jednak odpowiedzi pozytywne były liczniejsze od negatyw-nych. Sprzyjać takiemu scenariuszowi rozwoju może innowacyjność przedsiębiorstw, rozwinięty sys-tem, koniunktura gospodarcza w Polsce oraz edukacja ustawiczna. Za branżę kluczową dla rozwoju miasta uznane zostały usługi.

Podobnie w przypadku tezy o przyczynieniu się polityki miasta do rozwoju gospodarczego, mimo przewagi odpowiedzi ambiwalentnych, można uznać, że eksperci byli nastawieniu raczej optymi-stycznie (więcej odpowiedzi pozytywnych). Za czynniki, które mogą być przełożenie na realizację tezy uznali wspieranie innowacyjności i nowych przedsiębiorstw. Jeśli natomiast chodzi o konkretne dzia-łania to za najważniejsze uznano wspieranie rozwoju kapitału ludzkiego (edukacja dopasowana do rynku pracy), programy wsparcia przedsiębiorczości, a także wspieranie aktywności ekonomicznej mieszkańców (walka z bezrobociem).

Wykres 8. Porównanie ocen prawdopodobieństwa realizacji poszczególnych tez do roku 2030 – runda I (% odpowiedzi)

Źródło: badanie Delphi, N=25.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Bardzo duże Duże Trudno powiedzieć Małe Bardzo małe

Page 28: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

28

Wykres 9. Porównanie ocen prawdopodobieństwa realizacji poszczególnych tez do roku 2030 – runda II (% odpowiedzi)

Źródło: badanie Delphi, N=25.

Legenda:

Teza 1: Wzrośnie poziom zaspokojenia potrzeb publicznych mieszkańców Chorzowa

Teza 2: Nastąpi wzrost jakości życia mieszkańców Chorzowa

Teza 3: Kapitał ludzki będzie kluczowym czynnikiem rozwoju Chorzowa

Teza 4: Dzięki wykorzystaniu zasobów i potencjałów Chorzowa miasto będzie zajmować pozycję lidera wśród miast województwa śląskiego

Teza 5: Wzrośnie liczba oraz znaczenie mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP w gospodarce miasta

Teza 6: Polityka gospodarcza prowadzona przez miasto przyczyni się do rozwoju gospodarczego

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Teza I Teza II Teza III Teza IV Teza V Teza VI

Bardzo duże Duże Trudno powiedzieć Małe Bardzo małe

Page 29: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

29

5. Wyniki badania opinii mieszkańców

5.1. Wprowadzenie

Badanie ankietowe zostało przeprowadzone przez ResPublic sp. z o.o. w dniach od 9 października do 5 grudnia 2013 roku. Ponieważ prace nad Strategią miały charakter uspołeczniony, głos mieszkań-ców Chorzowa miał kluczowe znaczenie w tworzeniu opisu aktualnego stanu Miasta.

5.2. Metodologia

Badanie opinii mieszkańców zostało przeprowadzone za pomocą ankiety. Była ona udostępniona w formie papierowego kwestionariusza do samodzielnego uzupełniania (formularze były wyłożone w szkołach i urzędach) oraz w wersji elektronicznej CAWI (ang. Computer-Assisted Web Interview – wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony WWW), zamieszczonej na wyspecjalizowa-nej platformie Internetowej CyfrowaDemokracja.pl. Informacje oraz zaproszenia do udziału w badaniu pojawiały się w portalach lokalnych, na stronach instytucji i szkół oraz w mediach społecznościowych.

5.3. Próba

W badaniu wzięło udział 575 osób, znacząca większość z nich wypełniała kwestionariusz w formie elektronicznej (524 osoby, 91,13%). Kobiety stanowiły 59,13% respondentów (340 osób), zaś męż-czyźni 40,87% (235 osoby). Struktura wieku w próbie była stosunkowo zróżnicowana, jednak przewa-żały osoby w wieku między 25 a 44 lata (320 osób, 55,65%), znacznie mniej liczna była natomiast reprezentacja najstarszej z grup (17 osób, 2,96%).

Tabela 9. Respondenci według wieku i płci

Odpowiedź Kobiety Mężczyźni Razem Liczba % Liczba % Liczba %

Poniżej 24 lat 65 11,30% 72 12,52% 137 23,83%25-44 lata 198 34,43% 122 21,22% 320 55,65%45-64 lata 58 10,09% 30 5,22% 88 15,30%Powyżej 65 lat 6 1,04% 11 1,91% 17 2,96%Brak odpowiedzi 13 2,26% 0 0,00% 13 2,26%Razem 340 56,87% 235 40,87% 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Osoby biorące udział w badaniu najczęściej miały wykształcenie wyższe (288 osób, 50,79%), drugą, co do liczebności, była grupa osób z wykształceniem średnim lub pomaturalnym (212 osób, 37,39%).

Jeśli chodzi o aktywność na rynku pracy, ponad połowę respondentów stanowiły osoby pracujące (403 osoby, 63,87%). Dwie kolejne grupy – uczących się i studiujących były już znacznie mniej liczne (59 osoby, 9,35% i 68 osoby, 10,78%).

Page 30: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

30

Tabela 10. Respondenci według sytuacji na rynku pracy Odpowiedź Liczba %

Uczniowie 59 9,35%Studenci 68 10,78%Pracujący 403 63,87%Osoby niepracujące, zajmujące się domem 28 4,44%Bezrobotni 35 5,55%Emeryci i renciści 18 2,85%Inny 20 3,17%Razem 631 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wartym podkreślenia jest fakt, iż prawie trzy czwarte ankietowanych stanowiły osoby mieszkające w Chorzowie od urodzenia (430, 74,78%). Znaczy to, że ich wiedza o mieście jest bardzo bogata, a jednocześnie mogą ocenić życie w mieście w szerszej perspektywie czasowej, co jest cenne z punktu widzenia tworzenia strategii.

Tabela 11. Respondenci według czasu mieszkania w Chorzowie Odpowiedź Liczba %

Do 4 lat 27 4,70%Od 5 do 10 lat 26 4,52%Powyżej 10 lat 92 16,00%Od urodzenia 430 74,78%Razem 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Respondenci zamieszkują cztery dzielnice miasta, najwięcej z nich mieszka w Centrum (245, 42,61%), stosunkowo licznie reprezentowani są również mieszkańcy Chorzowa Starego (143, 24,87%) i Chorzowa Batory (149, 25,91%). Najmniejszy odsetek respondentów stanowiły osoby mieszkające w Chorzowie II (38, 6,61%).

Tabela 12. Respondenci według dzielnicy zamieszkania Odpowiedź Liczba %

Centrum 245 42,61%Chorzów Stary 143 24,87%Chorzów II 38 6,61%Chorzów Batory 149 25,91%Razem 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Spośród biorących udział w ankiecie 41,74% (240 osób) pracuje lub uczy się w Chorzowie. Drugą dużą grupą są dojeżdżający do pracy lub szkoły do Katowic (135, 23,48%). Rzadziej wymieniane były rów-nież miasta takie jak Gliwice, Bytom czy Świętochłowice. W kategorii „Inne” (109, 18,96%) zsumowa-ne zostały pojedyncze wskazania na inne miasta oraz odpowiedzi osób, które nie uczą się ani nie pra-cują.

Page 31: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

31

Tabela 13. Respondenci według miasta, w którym uczą się lub pracują Odpowiedź Liczba %

Chorzów 240 41,74% Katowice 135 23,48% Gliwice 33 5,74% Bytom 16 2,78% Świętochłowice 15 2,61% Sosnowiec 11 1,91% Ruda 8 1,39% Siemianowice 8 1,39% Inne 109 18,96% Razem 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575

5.4. Wyniki badania

Respondenci najczęściej odpowiadali, że w Chorzowie mieszka im się dobrze (284, 49,39%) bądź średnio (186, 32,35%). Warto podkreślić, iż łącznie tylko 8% (46 osób) udzieliło odpowiedzi negatywnej.

Tabela 14. Ogólna ocena mieszkania w Chorzowie Odpowiedź Liczba %

Bardzo dobrze 59 10,26% Dobrze 284 49,39% Średnio 186 32,35% Źle 36 6,26% Bardzo źle 10 1,74% Razem 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575

Wykres 10. Ogólna ocena życia w Chorzowie (% odpowiedzi)

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

10,26%

49,39%

32,35%

6,26% 1,74%

Bardzo dobrze

Dobrze

Średnio

Źle

Bardzo źle

Page 32: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

32

Analiza w podziale na dzielnice zamieszkania pokazuje, iż poziom zadowolenia mieszkańców jest zbli-żony, niezależnie od zamieszkiwanej dzielnicy. Nieco wyższy odsetek odpowiedzi „Bardzo dobrze” został odnotowany wśród respondentów mieszkających w dzielnicy Chorzów Batory, jest to również jedyna dzielnica, w przypadku której nie było odpowiedzi „Bardzo źle”.

Tabela 15. Ogólna ocena mieszkania w Chorzowie według dzielnic (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle Razem

Centrum 8,16% 50,61% 34,29% 6,12% 0,82% 100,00%Chorzów Stary 10,53% 50,00% 31,58% 5,26% 2,63% 100,00%Chorzów II 9,79% 42,66% 34,27% 8,39% 4,90% 100,00%Chorzów Batory 14,09% 53,69% 27,52% 4,70% 0,00% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wykres 11. Ogólna ocena mieszkania w Chorzowie według dzielnic (% odpowiedzi)

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Dobrą ocenę potwierdza również fakt, iż prawie trzy czwarte badanych uznało, że Chorzów to dobre miejsce do mieszkania (417, 72,52%). Prawie równie dużo z nich chciałby, aby ich dzieci w przyszłości mieszkały w Chorzowie.

Tabela 16. Ocena Chorzowa, jako dobrego miejsca do mieszkania Odpowiedź Liczba %

Tak 417 72,52% Nie 158 27,48% Razem 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 17. Pragnienie, by dzieci mieszkały w przyszłości w Chorzowie Odpowiedź Liczba %

Tak 390 67,83% Nie 185 32,17% Razem 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Centrum Chorzów Stary Chorzów II Chorzów Batory

Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle

Page 33: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

33

Również w przypadku tych dwóch pytań dało się zaobserwować zróżnicowanie pomiędzy dzielnicami. Z odpowiedzi na oba pytania można wywnioskować, iż najlepiej życie w mieście oceniają osoby za-mieszkujące w dzielnicy Chorzów Batory.

Tabela 18. Ocena Chorzowa, jako dobrego miejsca do mieszkania według dzielnic (% odpowiedzi)

Dzielnica OdpowiedźTak Nie Razem

Centrum 66,53% 33,47% 100,00%Chorzów Stary 57,89% 42,11% 100,00%Chorzów II 66,43% 33,57% 100,00%Chorzów Batory 73,83% 26,17% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 19. Pragnienie, by dzieci mieszkały w przyszłości w Chorzowie (% odpowiedzi)

Dzielnica OdpowiedźTak Nie Razem

Centrum 73,47% 26,53% 100,00%Chorzów Stary 73,68% 26,32% 100,00%Chorzów II 67,13% 32,87% 100,00%Chorzów Batory 75,84% 24,16% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o poszczególne aspekty życia w mieście, to najlepiej oceniane były: dostępność placówek handlowych (476, 81,21% odpowiedzi pozytywnych), dostępność placówek usługowych (409, 71,13%), jakość oferty kulturalnej (408, 70,95%) oraz tereny zielone (339, 58,96%).

Natomiast najwięcej odpowiedzi negatywnych zostało udzielonych na pytania o ocenę możliwości znalezienia pracy w mieście (365, 63,47%), zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych (251, 43,65%), do-stęp do żłobków (246, 42,78%) oraz estetykę i czystość w mieście (237, 41,21%).

W sferze infrastruktury drogowej oraz komunikacji najlepiej została oceniona jakość komunikacji miejskiej (łącznie 33,74% odpowiedzi pozytywnych), natomiast oceny stanu dróg oraz chodników były ambiwalentne, z dużym udziałem odpowiedzi neutralnych (odpowiednio 53,59% i 49,57%).

Ocena poszczególnych aspektów, w podziale na grupy tematyczne, została zaprezentowana w poniż-szych tabelach.

Tabela 20. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – infrastruktura drogowa i komunikacja

Odpowiedź Stan dróg Stan chodników Jakość komunikacji miejskiejLiczba % Liczba % Liczba %

Bardzo dobrze 6 1,04% 9 1,57% 22 3,83%Dobrze 130 22,61% 132 22,96% 172 29,91%Średnio 307 53,39% 285 49,57% 222 38,61%Źle 106 18,43% 121 21,04% 108 18,78%Bardzo źle 26 4,52% 28 4,87% 51 8,87%Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o szkolnictwo i opiekę nad dziećmi, mieszkańcy miasta, którzy wzięli udział w ankiecie najbardziej zadowoleni są z jakości edukacji (łącznie 68% odpowiedzi pozytywnych). Problematyczny jest natomiast dostęp do żłobków (łącznie 42,78% odpowiedzi negatywnych). Nieco lepiej prezentuje się sytuacja, jeśli chodzi o przedszkola (łącznie 28,35 odpowiedzi negatywnych, 42,34% neutralnych).

Page 34: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

34

Tabela 21. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – edukacja i opieka nad dziećmi

Odpowiedź Jakość edukacji Dostęp do żłobków Dostęp do przedszkoliLiczba % Liczba % Liczba %

Bardzo dobrze 92 16,00% 6 1,04% 24 4,17%Dobrze 299 52,00% 78 13,57% 144 25,04%Średnio 146 25,39% 245 42,61% 244 42,43%Źle 25 4,35% 169 29,39% 114 19,83%Bardzo źle 13 2,26% 77 13,39% 49 8,52%Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Oferta spędzania wolnego czasu generalnie satysfakcjonuje mieszkańców, przy czym jakość oferty kulturalnej oceniana jest lepiej niż infrastruktura sportowa (70,95% w porównaniu do 61,04% odpo-wiedzi pozytywnych).

Tabela 22. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – kultura i sport

Odpowiedź Infrastruktura sportowa Jakość oferty kulturalnej Liczba % Liczba %

Bardzo dobrze 98 17,04% 129 22,43%Dobrze 253 44,00% 279 48,52%Średnio 161 28,00% 128 22,26%Źle 49 8,52% 28 4,87%Bardzo źle 14 2,43% 11 1,91%Razem 575 100,00% 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o oceny mieszkańców dotyczące estetyki i bezpieczeństwa w mieście, to z odpowiedzi respondentów można wywnioskować, iż doceniają oni potencjał Chorzowa związany z terenami zie-lonymi (58,96% odpowiedzi pozytywnych). Mieszkańcy są natomiast mniej zadowoleni z poziomu bezpieczeństwa (32,48% odpowiedzi pozytywnych, 41,94% neutralnych) oraz estetyki i czystości w mieście (19,13% odpowiedzi pozytywnych i 39,65% neutralnych).

Tabela 23. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – estetyka i bezpieczeństwo w mieście

Odpowiedź Bezpieczeństwo

mieszkańców Tereny zielone Estetyka i czystość w mieście

Liczba % Liczba % Liczba %Bardzo dobrze 7 1,22% 105 18,26% 10 1,74%Dobrze 128 22,26% 234 40,70% 100 17,39%Średnio 241 41,91% 178 30,96% 228 39,65%Źle 141 24,52% 39 6,78% 151 26,26%Bardzo źle 58 10,09% 19 3,30% 86 14,96%Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00%Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wśród podstawowych potrzeb mieszkańców największym problemem stanowi możliwość znalezienia pracy w mieście – z tego aspektu życia w Chorzowie niezadowolonych jest aż 63,48% (odpowiedzi negatywne łącznie). Nieco lepiej oceniane jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych (43,65% odpo-wiedzi negatywnych). Dostępność służby zdrowia w większym stopniu spełnia oczekiwania Chorzo-wian (34,09% odpowiedzi negatywnych).

Page 35: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

35

Tabela 24. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – podstawowe potrzeby mieszkańców

Odpowiedź Zaspokojenie potrzeb

mieszkaniowych Możliwości znalezienia

pracy w mieście Dostępność służby

zdrowia Liczba % Liczba % Liczba %

Bardzo dobrze 5 0,87% 2 0,35% 13 2,26%Dobrze 93 16,17% 39 6,78% 146 25,39%Średnio 226 39,30% 169 29,39% 220 38,26%Źle 157 27,30% 200 34,78% 138 24,00%Bardzo źle 94 16,35% 165 28,70% 58 10,09%Razem 575 100,00% 575 100,00% 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Ani dostępność placówek handlowych ani usługowych nie stanowi problemu (łącznie 81,21% i 71,13% odpowiedzi pozytywnych).

Tabela 25. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście – handel i usługi

Odpowiedź Dostępność placówek handlowych Dostępność placówek usługowych

Liczba % Liczba % Bardzo dobrze 180 31,30% 94 16,35%Dobrze 287 49,91% 315 54,78%Średnio 76 13,22% 135 23,48%Źle 27 4,70% 25 4,35%Bardzo źle 5 0,87% 6 1,04%Razem 575 100,00% 575 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wykres 12. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście (% odpowiedzi)

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Stan drógStan chodników

Jakość komunikacji miejskiejJakość edukacji

Dostęp do żłobkówDostęp do przedszkoli

Infrastruktura sportowaJakość oferty kulturalnej

Bezpieczeństwo mieszkańcówTereny zielone

Estetyka i czystość w mieścieZaspokojenie potrzeb mieszkaniowych

Możliwości znalezienia pracy w mieścieDostępność służby zdrowia

Dostępność placówek handlowychDostępność placówek usługowych

Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle

Page 36: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

36

Analiza odpowiedzi dotyczących czterech najbardziej problematycznych obszarów życia w mieście w podziale na dzielnice, pokazują, iż trudności w znalezieniu pracy, zaspokojenie potrzeb mieszka-niowych oraz problemy w dostępie do żłobków w nieco mniejszym stopniu dotykają mieszkańców Chorzowa Starego. Jeśli chodzi o niezadowolenie z czystości i estetyki w mieście to jest ono w naj-mniejszym stopniu przejawiane przez mieszkańców Chorzowa Batory.

Tabela 26. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – możliwość znalezienia pracy (% odpowiedzi)

Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 0,82% 6,12 27,76% 33,47% 31,84% 100,00%Chorzów Stary 0,00% 10,5 31,58% 44,74% 13,16% 100,00%Chorzów II 0,00% 5,59 32,17% 30,77% 31,47% 100,00%Chorzów Batory 0,00% 8,05 28,86% 38,26% 24,83% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 27. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych (% odpowiedzi)

Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 0,00% 16,73 35,51% 30,61% 17,14% 100,00%Chorzów Stary 2,63% 21,05 39,47% 23,68% 13,16% 100,00%Chorzów II 1,40% 12,59 42,66% 23,78% 19,58% 100,00%Chorzów Batory 1,34% 17,45 42,28% 26,17% 12,75% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 28. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – dostęp do żłobków (% odpowiedzi)

Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 0,00% 15,10 13,88% 42,04% 28,98% 100,00%Chorzów Stary 0,00% 15,79 15,79% 52,63% 15,79% 100,00%Chorzów II 2,10% 13,29 11,19% 40,56% 32,87% 100,00%Chorzów Batory 2,01% 10,07 14,77% 42,95% 30,20% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 29. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – estetyka i czystość w mieście (% odpowiedzi)

Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 1,22% 15,51 39,59% 26,53% 17,14% 100,00%Chorzów Stary 5,26% 21,05 28,95% 34,21% 10,53% 100,00%Chorzów II 2,10% 17,48 35,66% 27,97% 16,78% 100,00%Chorzów Batory 1,34% 19,46 46,31% 22,15% 10,74% 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Jeśli chodzi o aspekty oceniane najlepiej zróżnicowanie według dzielnic, w których mieszkają respon-denci jest minimalne. Największy łączny odsetek odpowiedzi pozytywnych dotyczących dostępności placówek handlowych odnotowano wśród mieszkańców Chorzowa Batory, zaś odnośnie jakości ofer-ty kulturalnej, dostępności placówek usługowych i terenów zielonych w Centrum.

Page 37: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

37

Tabela 30. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – dostępność placówek handlowych (% odpowiedzi)

Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 32,65% 46,94% 13,06% 6,12% 1,22% 100,00%Chorzów Stary 26,32% 50,00% 21,05% 2,63% 0,00% 100,00%Chorzów II 30,07% 50,35% 12,59% 6,99% 0,00% 100,00%Chorzów Batory 31,54% 54,36% 12,08% 0,67% 0,00% 100,00%Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 31. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – dostępność placówek usługowych (% odpowiedzi)

Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 18,78% 1,63% 51,02 24,08 4,49% 100,00%Chorzów Stary 15,79% 2,63% 52,63 28,95 0,00% 100,00%Chorzów II 17,48% 0,00% 53,15 21,68 7,69% 100,00%Chorzów Batory 11,41% 0,67% 63,09 22,82 2,01% 100,00%Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 32. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – jakość oferty kulturalnej (% odpowiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 23,67% 49,39% 19,18% 5,71% 2,04% 100,00%Chorzów Stary 26,32% 44,74% 21,05% 5,26% 2,63% 100,00%Chorzów II 20,28% 48,25% 25,87% 2,80% 2,80% 100,00%Chorzów Batory 21,48% 48,32% 24,16% 5,37% 0,67% 100,00%Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Tabela 33. Oceny poszczególnych aspektów życia w mieście w podziale na dzielnice – tereny zielone (% odpo-wiedzi) Dzielnica Bardzo dobrze Dobrze Średnio Źle Bardzo źle RazemCentrum 22,04% 40,00% 29,39% 5,71% 2,86% 100,00%Chorzów Stary 15,79% 44,74% 28,95% 7,89% 2,63% 100,00%Chorzów II 14,69% 38,46% 33,57% 9,09% 4,20% 100,00%Chorzów Batory 16,11% 42,95% 31,54% 6,04% 3,36% 100,00%Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Oceny te znajdują częściowe odzwierciedlenie w odpowiedzi na kolejne pytanie dotyczące tego, któ-re obszary organizacji życia w mieście potrzebują najpilniejszej poprawy.

Najczęściej wskazywana była możliwość znalezienia pracy w mieście (197, 16,81%). Kolejna, co do częstości odpowiedzi, to bezpieczeństwo mieszkańców (144, 12,29%), zaś dopiero później estetyka i czystość w mieście (139, 11,86%). Kwestia dostępności żłobków natomiast była wskazywana znacz-nie rzadziej (74, 6,31%).

Page 38: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

38

Tabela 34. Obszary wymagające, według respondentów najpilniejszej poprawy Odpowiedź Liczba %

Stan dróg 119 10,15%Stan chodników 75 6,40%Jakość edukacji 16 1,37%Dostęp do żłobków 74 6,31%Dostęp do przedszkoli 63 5,38%Infrastruktura sportowa (baseny, boiska itp.) 30 2,56%Jakość oferty kulturalnej 16 1,37%Bezpieczeństwo mieszkańców 144 12,29%Jakość komunikacji miejskiej 63 5,38%Tereny zielone (parki, zieleńce, tereny rekreacyjne) 31 2,65%Estetyka i czystość w mieście 139 11,86%Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych 91 7,76%Możliwości znalezienia pracy w mieście 197 16,81%Dostępność służby zdrowia 98 8,36%Dostępność placówek handlowych 13 1,11%Dostępność placówek usługowych 3 0,26%Razem 1172 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wykres 13. Obszary wymagające, według respondentów najpilniejszej poprawy (% odpowiedzi)

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Respondenci zostali również zapytani o to, w jakim celu jeżdżą do innych miast (można przypuszczać, że przynajmniej w pewnej mierze jest to związane z potrzebami, których nie mogą realizować w Chorzowie). Bardzo znacząca liczba wskazań dotyczyła zakupów (210 odpowiedzi) oraz pracy (148 odpowiedzi). Inne często pojawiające się typy odpowiedzi to wyjazdy w celach kulturalno-rozrywkowych (81 odpowiedzi) oraz spotkania towarzyskie z rodziną oraz znajomymi (50 odpowiedzi).

10,15%

6,40%

1,37%

6,31%5,38%

2,56%1,37%

12,29%

5,38%

2,65%

11,86%

7,76%

16,81%

8,36%

1,11%0,26%0,00%2,00%4,00%6,00%8,00%

10,00%12,00%14,00%16,00%18,00%

Page 39: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

39

Osoby biorące udział w badaniu zostały poproszone o wskazanie, co podoba im się w Chorzowie, a co przeciwnie. Jeśli chodzi o odpowiedzi na pierwsze pytanie, to najliczniejszą kategorię stanowiły te związane z terenami zielonymi, a szczególnie parkami (Parkiem Śląskim i Parkiem Róż). Tego typu czynniki pojawiły się w 140 odpowiedziach12. Inne budzące pozytywne odczucia respondentów ele-menty życia w mieście to oferta kulturalna (47 odpowiedzi) i obszar rekreacyjny „Staw Amelung” (22 odpowiedzi). Część respondentów wskazywała również na to, z Chorzowem związana jest ich rodzina (15 odpowiedzi).

Odpowiedzi na pytanie o to, co respondentom nie podoba się w Chorzowie, najczęściej dotyczyły brudu i zaniedbania niektórych obszarów miasta, a także zanieczyszczenia powietrza (96 odpowie-dzi). Stosunkowo często pojawiały się także zły stan dróg (37 odpowiedzi), trudności w znalezieniu zatrudnienia (26 odpowiedzi) a także konkretne elementy architektury miasta: Rynek i Estakada (25 i 22 odpowiedzi).

Respondenci zostali również poproszeni o wskazanie części miasta, gdzie, ich zdaniem, żyje się najle-piej. Zdecydowanie najczęściej podawaną odpowiedzią było Centrum (132 odpowiedzi)13. Inne popu-larne lokalizacje to Klimzowiec (96 odpowiedzi), Chorzów Batory (78 odpowiedzi) oraz okolice Parku Śląskiego (51 odpowiedzi)14. Jest to zastanawiające, biorąc pod uwagę odpowiedzi na pytanie o ogólną ocenę życia w mieście, z których wynikało, iż mieszkańcy Chorzowa Batory są bardziej za-dowoleni od mieszkańców Centrum.

Mieszkańcy Chorzowa biorący udział w badaniu zostali również poproszeni o wskazanie, w jakim mie-ście na Śląsku chcieliby mieszkać. Co warte podkreślenia, Chorzów został wskazany przez 208 osób. Inne popularne odpowiedzi to Katowice (84 odpowiedzi), Gliwice (48 odpowiedzi), Mikołów (19 od-powiedzi) i Tychy (17 odpowiedzi). Wśród motywacji wyboru miasta pojawiały się powiązania rodzin-ne oraz patriotyzm lokalny (67 odpowiedzi), zieleń i estetyka w mieście (59 odpowiedzi), a także spo-kój (31 odpowiedzi)15.

Mieszkańcy biorący udział w badaniu odpowiadali także na pytanie odnośnie kierunku, w jakim powi-nien rozwijać się Chorzów w przyszłości. Najczęściej wskazywane były trzy kierunki: kultura i sztuka (335, 23,78%), przemysł nieuciążliwy dla otoczenia (292; 20,72%) oraz handel i usługi (268; 19,02%). Najrzadziej wskazywane było natomiast górnictwo (53; 3,76%).

12 Nie jest możliwe podanie podziału procentowego, gdyż pytanie miało charakter otwarty a więc odpowiedzi składały się z różnej liczby elementów, a wiele z nich jest niemożliwa do jednoznacznego przyporządkowania do kategorii. 13 j.w. 14 j.w. 15 j.w.

Page 40: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

40

Tabela 35. Kierunek rozwoju Chorzowa Odpowiedź Liczba %

Górnictwo 53 3,76% Turystyka przemysłowa 215 15,26% Handel i usługi 268 19,02% Centrum logistyczne 130 9,23% Przemysł nieuciążliwy dla otoczenia 292 20,72% Kultura i sztuka 335 23,78% Miasto-sypialnia 57 4,05% Inne 59 4,19% Razem 1409 100,00%

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

Wykres 14. Kierunek rozwoju Chorzowa (% odpowiedzi)

Źródło: badanie ankietowe mieszkańców Chorzowa, N=575.

W ankiecie znalazło się również pytanie otwarte o to, jakim miastem Chorzów powinien stać się przy-szłości. Liczną grupę stanowiły odpowiedzi związane z poprawą czystości i estetyki miasta (78 odpowiedzi)16. Za ważne dla rozwoju uznane zostało również wzbogacanie oferty kulturalno-rozrywkowej (m.in. poprzez budowę kina), a także poprawa sytuacji na rynku pracy (44 i 45 odpowie-dzi). Respondenci uznali również, że miasto powinno stać się bardziej przyjazne dla młodych i rodzin z małymi dziećmi (31 odpowiedzi).

16 Nie jest możliwe podanie podziału procentowego, gdyż pytanie miało charakter otwarty a więc odpowiedzi składały się z różnej liczby elementów, a wiele z nich jest niemożliwa do jednoznacznego przyporządkowania do kategorii.

3,76%

15,26%

19,02%

9,23%20,72%

23,78%

4,05%4,19% Górnictwo

Turystyka przemysłowa

Handel i usługi

Centrum logistyczne

Przemysł nieuciążliwy dlaotoczeniaKultura i sztuka

Miasto-sypialnia

Inne

Page 41: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

41

5.5. Podsumowanie

Większość respondentów wskazała, że w Chorzowie żyje im się dobrze. Chcieliby również, aby ich dzieci mieszkały w Chorzowie. Jeśli chodzi o poszczególne aspekty życia w mieście, najlepiej oceniane były dostępność placówek handlowych i usługowych, jakość oferty kulturalnej oraz tereny zielone. Najgorzej postrzegana są natomiast możliwości znalezienia pracy, zaspokojenie potrzeb mieszkanio-wych, dostępność żłobków oraz estetyka i czystość w mieście. Jako obszary wymagające najpilniej-szych działań w celu poprawy sytuacji wskazane zostały możliwości znalezienia pracy, bezpieczeń-stwo oraz estetyka i czystość w mieście. W odpowiedzi na pytanie otwarte o to, co respondentom podoba się w mieście, osoby badanie wymieniały najczęściej tereny zielone oraz ofertę kulturalną. Jako problematyczne zostały natomiast wskazane brud i zaniedbanie, a także zanieczyszczenie powie-trza oraz zły stan dróg. Zdaniem respondentów najatrakcyjniejszą częścią miasta stanowi Centrum.

Mieszkańcy najczęściej jeżdżą do innych miast na zakupy bądź w celu skorzystania z ich oferty kultu-ralno-rozrywkowej. Jednak znacząca grupa, mając wolny wybór, spośród miast na Śląsku zdecydowa-łaby się nadal mieszkać w Chorzowie. Tym, co liczy się dla nich przy takim wyborze, są więzy rodzinne i patriotyzm lokalny, a także tereny zielone i estetyka miasta oraz spokój.

Jeśli chodzi o przyszłość Chorzowa, osoby biorące udział w badaniu wskazują jako kluczowe kierunki rozwoju kulturę i sztukę, a także przemysł nieuciążliwy dla otoczenia. W odpowiedziach na pytanie otwarte pojawiły się również takie kwestie jak poprawa estetyki w mieście, a także wzbogacanie ofer-ty kulturalno-rozrywkowej.

Page 42: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

42

6. Analiza SWOT

Analiza SWOT to jedno z podstawowych narzędzi planowania strategicznego. Jest to metoda porządkow-nia danych na temat podmiotu takiego jak przedsiębiorstwo, jednostka terytorialna czy instytucja.

Analiza umożliwia przewidywanie i projektowanie kierunków rozwoju dzięki informacjom na temat zewnętrznego otoczenia podmiotu oraz jego cech.

Zidentyfikowane czynniki dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne, a także na sprzyjające i niesprzyjające. W ten sposób powstaje czteropolowa macierz (nazwa techniki jest akronimem nazw poszczególnych pól). Są to:

− Strengths (atuty): wewnętrzne czynniki sprzyjające, cechy podmiotu, które mogą w sposób pozytywny wpłynąć na jego funkcjonowanie i realizację celów,

− Weaknesses (słabości): wewnętrzne czynniki niesprzyjające, cechy podmiotu, które mogą w sposób negatywny wpłynąć na jego funkcjonowanie i utrudnić realizację celów,

− Opportunities (szanse): zewnętrzne czynniki sprzyjające, cechy otoczenia, które mogą mieć korzystny wpływ na funkcjonowanie podmiotu i realizację jego celów,

− Threats (zagrożenia): zewnętrzne czynniki niesprzyjające, cechy otoczenia, które mogą mieć niekorzystny wpływ na funkcjonowanie pomiotu i utrudnić realizację jego celów.

Podstawą do stworzenia poniższych analiz były wyniki prac Podzespołów Roboczych.

Tabela 36. Obszar spraw społecznych

Atuty Miasta Słabości Miasta

− Korzystne położenie (miasto tranzytowe, bliskość trzech lotnisk),

− Dobra infrastruktura drogowa,

− Powstanie dużej liczby miejsc parkingowych w centrum miasta,

− Wysoki potencjał zasobów ludzkich miasta,

− Realizowane projekty aktywizujące osoby bezro-botne w mieście,

− Wyznaczanie nowych miejsc pod budownictwo zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego (budownictwo jedno i wieloro-dzinne),

− Powstawanie nowych mieszkań komunalnych,

− Dobrze funkcjonujące służby mundurowe,

− Fundusze z miasta na monitoring placówek oświa-towych i zdrowia przez firmy ochroniarskie,

− Dobra infrastruktura wodociągowa,

− Niewystarczające wykorzystanie potencjału zaso-bów ludzkich miasta,

− Mało atrakcyjnych terenów inwestycyjnych (nie-wystarczające środki na rewitalizację części tere-nów poprzemysłowych i przebudowy infrastruk-turalne, nieuregulowane kwestie własności części terenów miasta),

− Bezskuteczna aktywizacja osób trwale bezrobot-nych,

− Niewystarczająca liczba mieszkań komunalnych,

− Niewystarczająca liczba miejsc parkingowych,

− Niskie uposażenie większości mieszkańców unie-możliwiający zakup mieszkania,

− Bliskość dwóch stadionów: GKS Katowice i Ruchu Chorzów – aktywność pseudokibiców przed i po meczach,

− Bierna postawa części mieszkańców w obliczu drobnej przestępczości i wandalizmu,

Page 43: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

43

− Prowadzenie programów ochrony zdrowia oraz zapobiegania uzależnieniem,

− Funkcjonowanie wysokospecjalistycznych oddzia-łów szpitalnych w szpitalu miejskim,

− Stworzenie możliwości rezerwacji wizyty u specja-listów drogą internetową,

− Pozytywne nastawienie decydentów do rozwoju prywatnej i publicznej służby zdrowia,

− Dobrze funkcjonujące ośrodki świadczące usługi na rzecz osób niepełnosprawnych,

− Istnienie oferty dla osób starszych (w zakresie opieki, pomocy i kultury),

− Wysoki poziom kształcenia w przedszkolach i szkołach,

− Dobra baza oświatowa (infrastruktura i wyposa-żenie),

− Dobre wyniki kształcenia,

− Wykształcona i wykwalifikowana kadra,

− Dobra baza sportowa i rekreacyjna, umożliwiająca tworzenie szerokiej i atrakcyjnej oferty,

− Dobra współpraca trzech sektorów w tworzeniu oferty kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej,

− Atrakcyjna oferta imprez i wydarzeń organizowa-nych przez instytucje kultury, powstająca przy wykorzystaniu potencjału związanego z tradycją i historią miasta,

− Duże zainteresowanie władz miasta sprawami kultury,

− Integracja środowisk twórczych i oświatowych w celu integracji tych środowisk,

− Festyny dzielnicowe integrujące środowisko lo-kalne organizowane przez placówki kulturalne i edukacyjne oraz Miejski Ośrodek Rekreacji i Spor-tu i finansowane w znacznej części przez miasto,

− Mapa zabytków i ciekawych miejsc Chorzowa razem z opracowaniem foldera z informacją o po-szczególnych obiektach, obiekty w mieście są oznakowane,

− Możliwość planowania budżetu obywatelskiego.

− Zbyt małe dofinansowanie infrastruktury szpital-nianej, poradnianej i sprzętu medycznego,

− Niewystarczająca dostępność do badań i usług rehabilitacyjnych finansowanych przez NFZ,

− Niewystarczająca dostępność do usług specjali-stycznych i liczba specjalistów, w przypadku usług komercyjnych wysokie ceny i dłuższy niż w mia-stach ościennych czas oczekiwania,

− Konieczność płacenia za część usług w publicz-nych ośrodkach zdrowia ze względu niedofinan-sowanie,

− Wysokie koszty i trudna dostępność do domów pomocy społecznej(i ośrodków opieki nad oso-bami starszymi,

− Zbyt mała liczba pielęgniarek środowiskowych skutkująca zbyt małą ilością czasu, który mogą poświęcić poszczególnemu pacjentowi,

− Nierównomierny dostęp do usług specjalistycz-nych i rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych ruchowo,

− Brak całodobowego ośrodka interwencji kryzy-sowej (dla osób w stanie kryzysu psychicznego),

− Niewystarczająca liczba miejsc w Szpitalu Miej-skim na oddziałach geriatrii, opieki paliatywnej i rehabilitacji,

− Część szkół nieprzygotowana na przyjęcie sześcio-latków (baza i nauczyciele),

− Niewielka aktywność kulturalna części młodzieży,

− Bariery architektoniczne w części obiektów świadczących ofertę kulturalną i sportowo-rekreacyjną,

− Niewystarczająca oferta sportowo-rekreacyjna dla osób niepełnosprawnych,

− Pogarszająca się sytuacja finansowa części miesz-kańców uniemożliwiająca korzystanie z oferty kulturalnej i sportowej,

− Brak ciągłości finansowania edukacji,

− Brak miejskiego rynku jako miejsca integracji mieszkańców różnych dzielnic,

− Tory kolejowe dzielące miasto na dwie części,

− Bardzo zły stan techniczny i nieestetyczny wygląd dworców kolejowych (własność PKP) wpływająca na wizerunek miasta,

− Coraz większa anonimowość, malejący poziom integracji społeczeństwa.

Page 44: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

44

Szanse w otoczeniu Zagrożenia w otoczeniu

− Osoby przyjezdne zainteresowane życiem w Cho-rzowie,

− Programy międzynarodowej wymiany młodzieży,

− Dofinansowania unijne na aktywizację zawodową mieszkańców,

− Współpraca Miasta z Towarzystwami Budownic-twa Społecznego mająca na celu zwiększenie licz-by dostępnych mieszkań,

− Środki unijne na rewitalizację obszarów postindu-strialnych,

− Współdziałanie jednostek mundurowych z jednostkami z sąsiednich miast,

− Realizowane programy uwrażliwiające mieszkań-ców w zakresie zgłaszania zauważonych aktów łamania prawa,

− Programy ochrony zdrowia realizowane przez Wojewodę, Ministerstwo Zdrowia (NFZ), Sanepid,

− Inwestorzy tworzący niepubliczną ofertę i infra-strukturę w zakresie ochrony zdrowia,

− Mieszkańcy miast ościennych zainteresowani ofertą edukacyjną Chorzowa,

− Dobry dojazd do instytucji kultury,

− Atrakcyjna oferta kulturalna miast ościennych (uzupełniająca ofertę Miasta i motywującą miej-skie instytucje do ponoszenia poziomu usług),

− Dostępne środki unijne na realizację przedsię-wzięć z zakresu kultury, sportu i rekreacji,

− Ścisła współpraca instytucji kultury i artystów z ościennych miast,

− Organizacja imprez w Skansenie i Planetarium oraz na pozostałym terenie Parku Śląskiego (moż-liwość integracji mieszkańców oraz promocji mia-sta i śląskości),

− Szlak Zabytków Techniki oraz Industriada – impre-za propagująca zabytki techniki na terenie całego Śląska.

− Emigracja zarobkowa (zagraniczna) zmniejszająca liczbę mieszkańców miasta,

− Przepisy prawne sprzyjające biernej postawie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

− Niewystarczające uregulowania prawne odnośnie ustalania wysokości czynszów oraz remontów (skutkujące pogarszaniem się stanu kamienic),

− Duża liczba przestępstw popełnianych przez oso-by przyjezdne,

− Niestabilne i niejasne prawo oświatowe,

− Braki w programach edukacyjnych: brak przygo-towania do praktycznego wykonywania zawodu, brak ćwiczenia kompetencji miękkich, brak wychowania obywatelskiego,

− Studia podyplomowe traktowane równorzędnie ze studiami magisterskimi, co obniża to jakość kształcenia,

− Negatywna selekcja do zawodu nauczyciela skut-kująca brakiem predyspozycji do wykonywania zawodu części nauczycieli,

− Konkurencyjne oferty kulturalne miast ościennych,

− Grupy pseudokibiców i chuliganów, którzy zakłó-cają wydarzenia sportowe i kulturalne,

− Niedoinwestowanie służb mundurowych wynika-jące z polityki państwa,

− Niewystarczające finanse na opiekę ze środków NFZ i bezpośrednio z budżetu państwa.

Page 45: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

45

Tabela 37. Obszar zasobów i potencjałów Miasta

Atuty Miasta Słabości Miasta

− Położenie w Aglomeracji Górnośląskiej,

− Przynależność do Komunikacyjnego Związku Ko-munalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysło-wego,

− Przynależność do Związku Subregionu Centralnego,

− Dobre skomunikowanie Chorzowa z miastami w regionie i w kraju,

− Sprawny układ komunikacyjny w osi wschód-zachód (autostrada A4 i DTŚ),

− Dynamicznie rozwijające się budownictwo miesz-kaniowe (dobre ceny mieszkań),

− Zlokalizowana na terenie Miasta nowoczesna, ekologiczna elektrociepłownia,

− Możliwość rozbudowy sieci ciepłowniczej,

− Posiadanie terenów do zagospodarowania (w tym terenów poprzemysłowych gdzie trwają procesy rewitalizacyjne),

− Miasto w pełni skanalizowane (98%), posiada nowoczesną oczyszczalnię ścieków,

− 100% Miasta pokryte Miejscowym Planem Zago-spodarowania Przestrzennego,

− Duża powierzchnia terenów zielonych w Mieście (Park Śląski) – wymogi MPZP dotyczące zachowa-nia min. 20% powierzchni biologicznie czynnej przy tworzeniu nowych inwestycji,

− Zwiększająca się świadomość mieszkańców odno-śnie segregacji śmieci,

− Zrewitalizowanie parków i terenów poprzemy-słowych na cele rekreacyjne,

− Zlokalizowanie centrum logistycznego Prologis,

− System ulg dla nowych przedsiębiorców,

− Wysoki poziom edukacji,

− Wysoki poziom tożsamości lokalnej mieszkańców,

− Miejski Konserwator Zabytków posiada część kompetencji Wojewódzkiego Konserwatora Za-bytków –przyspieszony proces decyzyjny,

− Zlokalizowanie Górnośląskiego Parku Etnograficz-nego w granicach Miasta,

− Planetarium,

− Częste awarie sieci kanalizacyjnej (w starej zabu-dowie),

− Nieuregulowany stan prawny części sieci i budynków,

− Niewykorzystane możliwości transportu kolejo-wego pasażerskiego przez Chorzów-Miasto,

− Zły stan techniczny dworców,

− Rosnące koszty utrzymania inwestycji zrealizowa-nych ze środków zewnętrznych,

− Niezagospodarowane, wymagające zrewitalizo-wania tereny poprzemysłowe – brak dużych, korzystanie zlokalizowanych i uzbrojonych terenów inwestycyjnych,

− Niewydolność układu komunikacyjnego w osi północ-południe,

− Niekorzystny układ przestrzenny miasta będący konsekwencją rozwoju przemysłu w latach mi-nionych,

− Niski priorytet rewitalizacji przyrodniczo-krajobrazowej w budżecie Miasta,

− Zmniejszająca się liczba mieszkańców – ujemny przyrost naturalny i emigracja zarobkowa,

− Niewystarczające środki finansowe budżetu Miasta i budżetów gospodarstw domowych na działania proekologiczne,

− Dzikie wysypiska śmieci na terenie Miasta i obszarach niezurbanizowanych,

− Wysokie koszty opieki społecznej,

− Oferta edukacyjna niedostosowana do rynku pracy,

− Bierna postawa części osób bezrobotnych,

− Przedłużający się remont Stadionu Śląskiego,

− Zubożenie społeczeństwa będące barierą w korzystaniu z oferty kulturalnej,

− Ograniczone środki w budżecie Miasta na działal-ność kulturalną.

Page 46: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

46

− Działające instytucje kultury: Teatr Rozrywki, Teatr impresaryjny, Domy Kultury,

− Istnienie licznego i zorganizowanego środowiska plastycznego,

− Aktywność organizacji pozarządowych działają-cych w obszarze kultury – dobra współpraca z Miastem,

− Współudział w organizacji imprez na szczeblu regionalnym np. Industriadzie,

− Funkcjonowanie stowarzyszeń o charakterze regionalnym – wdrożony program edukacji regio-nalnej – śląskiej w placówkach oświatowych.

Szanse w otoczeniu Zagrożenia w otoczeniu

− Lokalizacja Miasta – bliskość do stolicy regionu,

− Wytyczne Komisji Europejskiej w zakresie finan-sowania procesów (wysoki priorytet rewitalizacji na okres 2014-2020),

− Zewnętrzne środki finansowania rewitalizacji przyrodniczo-krajobrazowej,

− Aktywizacja terenów zlokalizowanych przy nowej trasie drogowej – połączenia A4-A1,

− Korzystne zmiany w systemie kształcenia zawo-dowego,

− Rozwój branż kluczowych dla woj. śląskiego (energetyka, ICT, medycyna),

− Oferta kulturalna miast sąsiednich.

− Stworzenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej

− Duże zanieczyszczenia powietrza w regionie,

− Niekorzystne, podejmowane w sposób niemery-toryczny decyzje na poziomie wojewódzkim bądź centralnym, dotyczące finansowania dużych, istotnych dla miasta i regionu inwestycji drogowych,

− Wysokie koszty działań proekologicznych (np. wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych),

− Brak skutecznych regulacji prawnych w zakresie działań proekologicznych (np. selektywnej zbiórki odpadów w kraju),

− Konkurencja ze strony miast ościennych (w zakre-sie oferty edukacyjnej, podnoszenia kwalifikacji zawodowych itp.),

− Niekorzystna dynamika zmian na rynku pracy w ujęciu krajowym,

− Niewystarczające, nieprecyzyjne i niespójne uregulowania prawne dotyczące przestrzeni miejskiej,

Tabela 38. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta

Atuty Miasta Słabości Miasta

− Istniejący Plan Zagospodarowania Przestrzennego Miasta,

− Istniejący projekt utworzenia specjalnej strefy ekonomicznej na terenie Chorzowa,

− Istniejące ulgi w podatku od nieruchomości z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej,

− Niekorzystna struktura wiekowa – zmniejszająca się liczba osób w wieku produkcyjnym (co wpływa na spadek siły nabywczej),

− Ograniczona podaż terenów przygotowanych dla prowadzenia inwestycji,

− Bardzo duże obciążenie budżetu miasta wydat-kami na pomoc społeczną,

Page 47: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

47

− Dostępność środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej (w ramach działalności Urzędu Pracy),

− Dostępność środków na doposażenie nowych stanowisk pracy w istniejących firmach (w ramach działalności Urzędu Pracy),

− Rozwinięta edukacja i szkolnictwo wyższe,

− Istniejąca instytucja wspierania przedsiębior-czości,

− Aktywność Urzędu Pracy w zakresie przygoto-wania zawodowego (szkolenia etc.),

− Korzystne położenie miasta w aglomeracji – bardzo dobry układ komunikacyjny,

− Rozwinięta sieć instytucji otoczenia biznesu,

− Dostępność usług wspierających uruchamianie i prowadzenie działalności gospodarczej,

− Priorytet dla wspólnych przedsięwzięć przedsię-biorstw w polityce UE i PL (dostępność środków finansowych),

− Dostępne wzorce – doświadczenia dotyczące tworzenia i działania klastrów,

− Istniejąca strategia komunikacji marketingowej i promocji miasta Chorzów do 2016 roku,

− Działający „Najlepszy system nawigacji po obiek-tach zabytkowych miasta Chorzów”,

− Rozwinięte zróżnicowane działania promocyjne,

− Silna marka Ruch Chorzów,

− Duży udział terenów zieleni (Park Śląski),

− Atrakcyjna oferta kulturalna miasta,

− Współpraca z zagranicznymi miastami partner-skimi,

− Rozwój ośrodków naukowych (w tym Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych),

− Organizacja cyklicznych konkursów dla przed-siębiorców (Chorzowskie Smaki, Chorzowski Przedsiębiorca Roku),

− Pozytywny klimat inwestycyjny w mieście.

− Istniejąca „szara strefa” na rynku pracy,

− Niski poziom integracji środowiska gospodarcze-go – brak silnej reprezentacji przedsiębiorców,

− Niedostateczna koordynacja w zakresie prze-pływu informacji i tworzenia oferty dla przed-siębiorców,

− Brak doświadczenia i tradycji przedsiębiorców w prowadzeniu wspólnych przedsięwzięć,

− Nieefektywna współpraca w ramach Górnoślą-skiego Związku Metropolitalnego,

− Niekorzystny wizerunek miasta związany z jego przemysłową przeszłością,

− Niekorzystna struktura wielkości terenów inwe-stycyjnych (bardzo małe lub bardzo duże),

− Stosunkowo wysokie ceny nieruchomości komercyjnych,

− Wysoki stopień degradacji zasobów mieszkaniowych,

− Dysproporcja w sprzedaży terenów – przeważają tereny pod budownictwo mieszkaniowe,

− Nieatrakcyjna oferta handlowo-usługowa ulicy Wolności (będącej „wizytówką miasta”).

Page 48: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

48

Szanse w otoczeniu Zagrożenia w otoczeniu

− Dostępność środków zewnętrznych na rozwój przedsiębiorstw,

− Rozwój środowiska akademickiego w sąsiednich ośrodkach miejskich (szczególnie Katowice i Gliwice),

− Rynek pracy w miastach aglomeracji (możliwość zatrudnienia mieszkańców miasta poza Chorzowem),

− Bardzo dobrze rozwinięta sieć Instytucji Otocze-nia Biznesu w najbliższym otoczeniu miasta,

− Bliskość rozwiniętych ośrodków miejskich (Katowice, Gliwice, Ruda Śląska) – rynki zbytu (prowadzenie wspólnych biznesów na terenie kilku miast).

− Skomplikowane procedury i niewystarczająca wiedza utrudniające pozyskanie środków zewnętrznych przez przedsiębiorców,

− Niekorzystne regulacje dotyczące składek zdrowotnych osób bezrobotnych (płaci je Urząd Pracy),

− Niemotywujący do podjęcia pracy system pomocy społecznej,

− Niestabilny rynek pracy w miastach aglomeracji (co dotyka zatrudnionych tam mieszkańców Chorzowa),

− Przejmowanie przez banki komercyjne narzędzi i instrumentów wsparcia finansowego dla przedsiębiorców,

− Konieczność konkurowania z bogatą ofertą inwestycyjną okolicznych miast,

− Narastające zjawisko traktowania Chorzowa jako „sypialni” – życie gospodarcze przenosi się do innych miast,

− Istnienie specjalnych stref ekonomicznych na terenie innych miast.

Page 49: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

49

7. Analiza problemów

Podzespoły projektowe dokonały identyfikacji najważniejszych problemów, których rozwiązanie po-winno należeć do celów Strategii. Problemy te zostały przeanalizowane i podzielone na podobszary tematyczne.

7.1. Obszar spraw społecznych

1. Zabezpieczenie materialne

Problemy:

− wysokie bezrobocie (w tym bezrobocie dziedziczone),

− brak dopasowania systemu edukacji do potrzeb rynku pracy,

− występujące patologie społeczne (bezrobocie, alkoholizm, przemoc, zachowania aspołeczne), szczególnie w enklawach w poszczególnych dzielnicach,

− niskie dochody miasta wynikające z niskich wpływów z podatków,

− niskie płace większości mieszkańców,

− ujemny przyrost naturalny (zmniejszenie się liczby osób w wieku produkcyjnym),

− wzrastające potrzeby zapewnienia oczekującym miejsc w przedszkolach

− spadek liczby uczniów w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych,

− emigracja (szczególnie osób młodych i wykształconych).

2. Mieszkalnictwo

Problemy:

− zbyt mała liczba mieszkań komunalnych,

− bardzo niski standard mieszkań komunalnych,

− wysokie koszty zakupy lub wynajmu mieszkania (brak możliwości wykupu mieszkań komu-nalnych po preferencyjnych cenach).

3. Bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia

Problemy:

− zbyt mała liczba patroli policji i straży miejskiej w stosunku do potrzeb,

− wysoki poziom drobnej przestępczości i wandalizmu,

− bardzo duże natężenie ruchu samochodowego,

− brak monitoringu miejskiego.

Page 50: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

50

4. Ochrona zdrowia i życia

Problemy:

− długi czas oczekiwania na wizytę u lekarza specjalisty,

− brak dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego,

− brak świadomości znaczenia zdrowego trybu życia wśród mieszkańców powodujący liczne za-chorowania na choroby cywilizacyjne,

− niewystarczająca opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą w placówkach oświatowych.

5. Opieka

Problemy:

− niewystarczająca miejsc w żłobkach (zarówno publicznych, jak i prywatnych),

− zbyt mała liczba szkół dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,

− część obiektów użyteczności publicznej niedostosowana do potrzeb osób z ograniczoną zdol-nością ruchową,

− część środków komunikacji publicznej i chodników niedostosowane do potrzeb osób z ogra-niczoną zdolnością ruchową,

− zbyt mała liczba miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych.

6. Kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności

Problemy:

− istnienie grup nieuczestniczących w kulturze (instytucje kultury nie mają potrzebnych danych na temat ich specyfiki i potrzeb),

− Wysokie ceny biletów na część wydarzeń kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych,

− Niewystarczająca liczba miejsc parkingowych przy obiektach miejsc kultury sportu i rekreacji (w znacznej części miejsca te są płatne),

− Brak informacji turystycznej w dogodnej lokalizacji (w centrum miasta).

7. Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem

Problemy:

− brak Rynku będącego miejscem integracji mieszkańców,

− nie w pełni wykorzystany potencjał osób starszych jako uczestników inicjatyw społecznych i obywatelskich,

− nie w pełni wykorzystany potencjał młodzieży jako uczestników inicjatyw społecznych i obywatelskich.

Page 51: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

51

8. Rozwój ludzi

Problemy:

− brak możliwości długoterminowego planowania w oświacie ze względu na często zmieniające się prawo,

− problemy kadrowe w oświacie (niewystarczające odniesienie do jakości pracy w wynagradza-niu, ograniczanie przywilejów wynikających z karty nauczyciela),

− system nauczania WF niedostosowany do potrzeb, oczekiwań i możliwości dzieci,

− brak bazy sportowej przy niektórych obiektach szkolnych.

7.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta

1. Zasoby techniczne

Problemy:

− zły stan techniczny części budynków mieszkalnych – dekapitalizacja zasobów technicznych, niskie walory estetyczne (zwłaszcza parterów budynków),

− stara sieć wodociągowo-kanalizacyjna w różnych częściach Miasta,

− nieuzbrojone tereny (sieć drogowa, sieć wodno-kanalizacyjna) w dolnej części ul. Wiejskiej, Nowej i Siemianowickiej,

− brak remontów sieci wodno-kanalizacyjnej o nieuregulowanym stanie prawnym (dotyczy to majątków pozakładowych, poprzemysłowych) w różnych częściach Miasta,

− zróżnicowany poziom rozwoju infrastruktury w poszczególnych dzielnicach, np. zaniedbana infrastruktura techniczna w części dzielnic Miasta (np. „Kwartał Cwajki”),

− niskie poczucie bezpieczeństwa mieszkańców w różnych częściach Miasta,

− brak monitoringu na terenie całego Miasta,

− niewystarczająca, w stosunku do potrzeb liczba mieszkań socjalnych,

− bariery architektoniczne (niektóre obiekty użyteczności publicznej, część chodników, budow-nictwo mieszkaniowe) oraz brak dostosowania środków komunikacji publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych,

− niewystarczająca liczba mieszkań przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,

− niezagospodarowanie dużej liczby pustostanów po lokalach usługowych znajdujących się na parterze budynków.

Page 52: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

52

2. Potencjał i ład przestrzenny

Problemy:

− duża powierzchnia zdegradowanych terenów poprzemysłowych, w dużej mierze nienależą-cych do Miasta,

− utrudnione połączenie autostrad A1 z A4,

− Brak kompleksowego podejścia do koncepcji zagospodarowania przestrzeni publicznej dla całego Miasta odzwierciadlającego jego charakter,

3. Potencjał ekologiczny

Problemy:

− nasilone zjawisko niskiej emisji,

− wysoki poziom zapylenia i zanieczyszczenia powietrza w Mieście,

− niska świadomość znacznej części społeczeństwa w zakresie działań proekologicznych,

− duża ilość składowanych odpadów zwłaszcza poprzemysłowych,

− przekroczone normy hałasu komunikacyjnego w Mieście,

− problem niskiej zapachowej jakości powietrza związany z przetwarzaniem odpadów w pół-nocnej części miasta.

4. Potencjał ludzki

Problemy:

− spadek liczby mieszkańców (spowodowane starzeniem się społeczeństwa oraz emigracją),

− wysoka stopa bezrobocia,

− wiele osób pracujących w „szarej strefie”,

− niewystarczająca współpraca Ośrodka Pomocy Społecznej z Powiatowym Urzędem Pracy,

− niskie płace (w stosunku do średniej krajowej),

− system kształcenia zawodowego niedostosowany do uwarunkowań rynku pracy,

− niewykorzystany potencjał kadry naukowej oraz wysoko wyspecjalizowanych fachowców (zwłaszcza w obszarze współpracy nauki z biznesem),

− brak strefy ekonomicznej na terenie Miasta.

5. Potencjał kulturowy

Problemy:

− niszczenie części obiektów zabytkowych (brak prawnych możliwości egzekwowania właści-wego poziomu utrzymywania ich),

− brak kina (nawet studyjnego).

Page 53: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

53

7.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta

1. Przedsiębiorczość, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP

Problemy:

− wysokie koszty pracy,

− nadmierne wymagania formalne w szczególności do małych firm,

− niski poziom współpracy między przedsiębiorcami (obawa przed konkurencją, niski i spadający poziom zaufania),

− słabo rozwinięte instytucjonalne formy reprezentacji przedsiębiorców,

− mała siła kapitałowa przedsiębiorstw,

− niewystarczająco rozwinięte narzędzia finansowego wsparcia przedsiębiorców,

− niekorzystna struktura przedsiębiorstw (dominacja firm handlowych i usługowych),

− niski poziom innowacyjności przedsiębiorstw (niewielki stopień współpracy środowisk nau-kowych z przedsiębiorcami, mało rozwinięta działalność B+R).

2. Duże przedsiębiorstwa

Problemy:

− trudności z zagospodarowaniem dużych terenów poprzemysłowych będących w posiadaniu przedsiębiorstw,

− niewystarczające środki finansowe na rewitalizację obszarów poprzemysłowych (zbyt mała liczba projektów dotyczących rewitalizacji).

3. Rynek pracy

Problemy:

− duża liczba osób długotrwale bezrobotnych (zwłaszcza z grup w szczególnej sytuacji na rynku pracy),

− niedopasowanie systemu oświaty do warunków rynku pracy,

− niepełna współpraca przedsiębiorców z Urzędem Pracy w kwestii wolnych miejsc pracy,

− niewystarczające środki finansowe na aktywizację osób bezrobotnych.

4. Instytucje otoczenia biznesu

Problemy:

− niewystarczające wsparcie Instytucji Otoczenia Biznesu udzielane przedsiębiorcom,

− niewystarczające środki finansowe na działalność Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB) (prowa-dzonych przez instytucje publiczne lub organizacje pozarządowe),

− niewystarczająca komunikacja pomiędzy Instytucjami Otoczenia Biznesu, Miastem i przedsię-biorcami,

Page 54: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

54

− brak podtrzymania efektów prowadzonych projektów finansowanych ze środków zewnętrznych,

− niedostateczne rozpoznanie potrzeb przedsiębiorców.

5. Konkurencyjna współpraca

Problemy:

− małe zainteresowanie przedsiębiorców współpracą (istniejące inicjatywy współpracy są słabo rozwinięte, wśród przedsiębiorców brakuje wiedzy na temat potencjalnych obszarów współ-pracy),

− niski poziom zaufania społecznego.

6. Polityka gospodarcza i promocja Miasta

Problemy:

− brak spójnej, długookresowej polityki stymulującej rozwój miasta.

Page 55: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

55

Część II

STRATEGIA ROZWOJU CHORZOWA DO ROKU 2030

8. Założenia strategii

8.1. Podstawowe założenia organizacyjne

Tworzenie Strategii Rozwoju Miasta będącej scenariuszem osiągania celów, do których dąży wspólnota samorządowa, oraz narzędziem, dzięki któremu możliwe ma być osiągnięcie celów rozwojowych, musi opierać się na określonych założeniach. Założenia stanowią warunki brzegowe niezbędne do prawidłowego sformułowania strategii rozwoju i były określane na początku jej powstawania. Poniżej znajduje się wykaz najważniejszych założeń w ramach projektu tworzenia dokumentu „Strategia Chorzowa do roku 2030”:

1. Perspektywa planowania – do 2030 roku.

2. Decyzje zawarte w strategii rozwoju będą służyły mieszkańcom Miasta.

3. Strategia będzie najogólniejszym dokumentem planistycznym Miasta.

4. W strategii znajdą się również cele i zadania wynikające z funkcji pełnionej w Miejskim Obsza-rze Funkcjonalnym i w układzie metropolitalnym Śląska.

5. Strategia będzie spójna z zamierzeniami Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+”.

6. Zadaniem strategii jest ułatwienie władzom samorządowym utrzymania głównych długookre-sowych celów rozwoju Miasta.

7. Strategia będzie wskazywała zadania wspólne partnerów społecznych.

8. Projekt dokumentu strategii rozwoju zostanie poddany konsultacji społecznej.

9. Realizacją strategii będą kierowały władze wykonawcze Miasta.

10. Strategia została opracowana w ramach projektu „Zintegrowane podejście do problemów obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic”. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007 – 2013. Głównym jego celem jest opracowanie zintegrowanego po-dejścia do problemów obszarów funkcjonalnych tych trzech miast i przygotowanie wspólnej dla całego obszaru strategii rozwoju obszaru funkcjonalnego.

8.2. Założenia dotyczące partycypacji społecznej

Pierwszym istotnym uwarunkowaniem, które wpłynęło zarówno na przebieg prac, jak i samą treść Strategii, było znaczenie partnerstwa i współpracy trzech sektorów (Publicznego, Prywatnego i Poza-rządowego). Wiedza i opinie poszczególnych grup interesariuszy (samorządu, instytucji publicznych, organizacji pozarządowych, różnych grup mieszkańców) były podstawą tworzenia strategii. Prace nad

Page 56: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

56

Strategią miały uspołeczniony charakter, odbywały się w oparciu o metodę partycypacyjno-eksperc-ką, a więc przy udziale lokalnej społeczności, przy wsparciu konsultantów zewnętrznych.

8.3. Założenia dotyczące zrównoważonego rozwoju

Drugim ważnym filarem prac nad Strategią stanowiło ukierunkowanie na zrównoważony rozwój. Został on po raz pierwszy zdefiniowany w 1987 r. w Raporcie Światowej Komisji Środowiska i Rozwo-ju (Raport Brundtlanda,) jako „Proces mający na celu zaspokojenie aspiracji rozwojowych obecnego pokolenia, w sposób umożliwiający realizacje tych samych dążeń następnym pokoleniom”. Jego wa-runek stanowi integracja działań politycznych, gospodarczych i społecznych i zachowanie równowagi i trwałości podstawowych procesów przyrodniczych. Jego komponentami są:

1. Rozwój społeczny – kreowanie samorządowej świadomości i samodzielności, efektywne za-spokajanie zbiorowych potrzeb; jawność sprawowania władzy; dbałość o odpowiednio wyso-ki poziom technologii itp.,

2. Rozwój ekologiczny i przestrzenny – poszanowanie zasobów środowiska naturalnego; odbudo-wa i ochrona zasobów; redukcja emisji zanieczyszczeń, staranne planowanie przestrzenne itp.,

3. Rozwój gospodarczy – tworzenie miejsc pracy; maksymalizacja dochodów; poszerzanie ryn-ków zbytu; minimalizacja kosztów własnych itp.

Wykres 15. Obszary rozwojowe, w ramach których była opracowywana Strategia

Źródło: opracowanie własne.

Strategia rozwoju

Obszar społeczny:zabezpieczenie materialne

schronieniebezpieczeństwo życia,

zdrowia i mieniaochrona zdrowia i życia

opiekarozwój ludzi

kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemnościkontakty społeczne, więź

grupowa, tożsamość z miastem

swoboda i łatwość kontaktów przestrzennych

potrzeby konsumenckie

Obszar zasobów i potencjałów

Miasta:zasoby techniczne

potencjał i ład przestrzenny

potencjał ekologicznypotencjał ludzki

potencjał kulturowy

Obszar gospodarki i promocji Miasta

mikroprzedsiębiorstwa, MŚP

duże przedsiębiorstwarynek pracy

instytucje otoczenia biznesu

konkurencyjna współpracapolityka gospodarcza

Miastapromocja Miasta

Page 57: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

57

Idea zrównoważonego rozwoju znalazła odzwierciedlenie w oparciu całości prac nad strategią na trzech obszarach rozwojowych, którym odpowiadały trzy Podzespoły Robocze: do spraw społecz-nych, do spraw zasobów i potencjałów Miasta, do spraw gospodarczej i promocji Miasta. Każdy z nich opracowywał elementy Strategii w ramach podobszarów wchodzących w skład danego obszaru.

Z powyższych uwarunkowań wynikają zasady, według których przebiegał proces budowania Strategii:

1. Zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju,

2. Spójność ze Strategiami: województwa oraz powiatów i gmin sąsiednich,

3. Uwzględnienie celów i zadań wynikających z układu metropolitalnego,

4. Określenie sposobu zarządzania realizacją Strategii, monitorowania i oceny,

5. Pragmatyczny charakter (tj. przełożenie celów strategiczne na cele operacyjne i konkretne działania),

6. Dynamiczność (opracowanie zasad weryfikowania i aktualizacji dokumentu).

Page 58: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

58

9. Wizja Miasta

Wizja przedstawia pożądany obraz w danym okresie. Jest opisem wizerunku Miasta w odległej przy-szłości, przy założeniu wystąpienia korzystnych uwarunkowań. Jest to koncepcja pewnego modelu w przyszłości. Powinna być ona motywująca, określając pozytywny obraz uwzględniający lokalne uwarunkowania.

Mając na uwadze oczekiwania mieszkańców oraz władz, Chorzów w 2030 r. powinien być miastem:

• zapewniającym mieszkańcom wysoki standard życia,

• mającym silną pozycję w aglomeracji,

• ekologicznym i przyjaznym środowisku,

• szanującym tradycję i korzystającym ze swojego potencjału kulturalno-historycznego,

• inkluzywnego społeczeństwa bez barier,

• rewitalizującym i wykorzystującym tereny poprzemysłowe dla rozwoju gospodarczego,

• atrakcyjnym dla przedsiębiorców,

• nowoczesnej gospodarki i innowacji technologicznej,

• stanowiącym lokalne centrum rekreacji, rozrywki i sportu,

• dbającym o edukację i rozwój mieszkańców,

• wpierającym rozwój rynku pracy,

• przyjaznym rodzinie,

• odznaczającym się wysokim poziomem ładu przestrzennego i estetyką przestrzeni publicznych.

W ZWIĄZKU Z TYM WIZJA CHORZOWA TO:

Miasto łączące tradycję z nowoczesnością dla tworzenia optymalnych warunków dla rozwoju otwartego społeczeństwa

i gospodarki opartej na wiedzy.

Page 59: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

59

10. Misja Miasta

Misja stanowi syntetyczną deklarację określającą najwyższego poziomu cel, najogólniejszą koncepcję działania. W Strategii tworzonej z udziałem partnerów społecznych, misja określa też wspólne zobo-wiązania wobec przyszłości.

Mające na uwadze powyższą definicję Chorzów w 2030 roku powinien być miastem:

• atrakcyjnym dla mieszkańców,

• solidarnego, otwartego społeczeństwa,

• stwarzającym szanse przedsiębiorcom,

• szanującym tradycję,

• atrakcyjnym turystycznie.

W ZWIĄZKU Z TYM MISJA CHORZOWA TO:

Kreowanie miasta przyjaznego dla mieszkańców, przedsiębiorców i turystów

w oparciu o posiadany potencjał oraz kapitał społeczny.

Page 60: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

60

11. Cele strategiczne

Cele strategii to różne aspekty przyszłego, pożądanego stanu Miasta, a więc Wizji. Na najwyższym poziomie planowania znajdują się cele strategiczne. Są one najbardziej ogólne, wskazują pożądane kierunki rozwoju.

Celom strategicznych podporządkowane są cele operacyjne. Są to elementy konieczne dla realizacji celów strategicznych, odnoszą się więc do mniejszych wycinków funkcjonowania miasta i są bardziej szczegółowe. Zarówno cele strategiczne i operacyjne zostały opracowane na podstawie wyników pracy Podzespołów Roboczych.

Tabela 39. Drzewo celów strategicznych i operacyjnych

Obszar społeczny

Cele strategiczne Cele operacyjne

1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatne-go i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach,

1.3. Rozwinięta współpraca z Towarzystwami Budownictwa Społecznego (TBS) oraz developerami – zwiększona liczba mieszkań,

1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy, 1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne),

1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież,

1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy,

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Spo-łecznej.

2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście

2.1. Zapewnione miejsce spełniające funkcję rynku, 2.2. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta,

2.3. Wdrożony system monitorowania miasta, 2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki.

Page 61: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

61

3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy, 3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych,

3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych,

3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych),

3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych,

3.7. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście, 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych,

3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową,

3.10.Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście,

3.11.Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki,

3.12.Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 3.13.Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży.

Obszar zasobów i potencjałów Miasta

4. Nowoczesna infra-struktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i za-dowolenia mieszkańców

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych,

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście,

4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych,

4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta,

4.7. Utworzona strefa ekonomiczna,

4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne.

Page 62: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

62

5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego,

5.3. Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania,

5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta.

Obszar gospodarki i promocji Miasta

6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym, 6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP,

6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw,

6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy,

6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez Instytucje Otoczenia Biznesu (IOB),

6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

6.9. Pozytywny wizerunek miasta, 6.10.Wzrost liczby inwestycji gospodarczych realizowanych w mieście.

Page 63: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

63

12. Cele operacyjne

Cele operacyjne oraz powiązane z nimi działania zostały uporządkowane według podobszarów stanowiących zakresy prac poszczególnych podzespołów. Numery celów są powiązane z ich przypisaniem do poszczególnych celów strategicznych (tabela powyżej). Do każdego z celów opracowane zostały wskaźniki rezultatu oraz produktu.

Wskaźniki produktu (Output indicators) – wskaźniki, które mierzą zrealizowane zadania w ramach projektu. Dotyczą dóbr i usług będących przedmiotem inwestycji.

Wskaźniki rezultatu (Result indicators) – wskaźniki, które mierzą bezpośrednie efekty realizowanych zadań. Efekty te powinny być możliwe do zaobserwowania bez-pośrednio po realizacji działań17.

Odnośnie wszystkich wskaźników zastosowany powinien być pomiar roczny.

12.1. Obszar spraw społecznych

1. Zabezpieczenie materialne

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw

− Tworzenie systemu ulg podatko-wych dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

− Zapewnienie pomocy w pozyski-waniu środków unijnych na roz-poczęcie nowej działalności.

− Tworzenie ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność.

− Liczba prowadzonych programów i akcji informacyjnych oraz edu-kacyjne dla przedsiębiorców.

− Rodzaje wprowadzonych ulg dla osób rozpoczynających działal-ność gospodarczą.

− Przeprowadzone i udostępnione badania rynku.

− Liczba nowych przedsiębiorstw.

− Wskaźnik przyrostu liczby przed-siębiorstw (procent założonych w danym roku przedsiębiorstw w ogólnej liczbie przedsię-biorstw).

− Liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków o przyznanie środków unijnych.

17 Na podstawie: Portal Funduszy Europejskich (https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl)

Page 64: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

64

− Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania odno-śnie najbardziej potrzebnych branż i zawodów, udostępnianie analiz odnośnie zapotrzebowania miasta na rozwijanie działalności w określonych branżach rynku.

− Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia w zakresie pozyskiwania środków unijnych.

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach

− Zapewnienie pomocy w pozyski-waniu środków unijnych na roz-wijanie dotychczasowej działal-ności gospodarczej kreującej nowe miejsca pracy.

− Tworzenie ulg podatkowych dla firm rozwijających dotychczaso-wą działalność w ramach, której kreowane są nowe miejsca pracy.

− Tworzenie ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność.

− Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania rynku.

− Programy wsparcia przedsiębior-ców (porady prawne, edukacja ekonomiczna).

− Liczba programów i akcji infor-macyjne oraz edukacyjne dla przedsiębiorców.

− Rodzaje wprowadzonych ulg dla przedsiębiorstw kreujących nowe miejsca pracy.

− Przeprowadzone i udostępnione badania rynku.

− Liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków o przyznanie środków unijnych.

− Liczba nowych miejsc pracy.

− Stopa bezrobocia w mieście.

− Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia w zakresie pozyskiwania środków unijnych.

Page 65: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

65

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamo-dzielnianie się osób korzystających z pomocy

− Tworzenie skutecznych progra-mów aktywizacji zawodowej bez-robotnych.

− Tworzenie programów edukacyj-nych dla dzieci i młodzieży z ro-dzin korzystających z pomocy społecznej zwiększających aspi-racje, poziom motywacji do pra-cy, bycia samowystarczalnym (programy innowacyjne w przed-szkolach, szkołach podstawo-wych i gimnazjalnych), rezulta-tem programów będą zmiany w świadomości młodego pokole-nia odnośnie wartości aktywności zawodowej, wyrwanie z biedy, marazmu, indolencji.

− Przeprowadzone programy akty-wizacji zawodowej bezrobotnych korzystających z pomocy spo-łecznej.

− Przeprowadzone programy dla dzieci z rodzin korzystających z pomocy społecznej.

− Stopa bezrobocia wśród osób korzystających z pomocy spo-łecznej.

− Liczba osób korzystających z pro-gramów aktywizacji zawodowej.

− Liczba dzieci i młodzieży korzysta-jących z programów edukacyj-nych dla dzieci i młodzieży z rodzin korzystających z pomocy społecznej.

− Liczba osób korzystających z po-mocy społecznej, które zostały podjęły pracę.

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób notorycznie korzysta-jących z Ośrodka Pomocy Społecznej

− Tworzenie programów edukacyj-nych dla dzieci i młodzieży zwięk-szających aspiracje, poziom mo-tywacji do pracy, bycia samowy-starczalnym (programy innowa-cyjne w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjalnych), rezultatem programów będą zmiany w świadomości młodego pokolenia odnośnie wartości

− Liczba prowadzonych programów dla dzieci i młodzieży.

− Liczba prowadzonych programów aktywizacji bezrobotnych.

− Stopa bezrobocia.

− Liczba osób bezrobotnych, które podjęły pracę poprzez Urząd Pracy.

− Liczba osób korzystających z programów aktywizacji organi-zowanych przez Urząd Pracy.

Page 66: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

66

aktywności zawodowej, wyrwa-nie z biedy, marazmu, indolencji.

− Współpraca Ośrodka Pomocy Społecznej z Urzędem Pracy w zakresie kierowania bezrobot-nych do udziału w programach aktywizacyjnych.

2. Mieszkalnictwo

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

1.3. Rozwinięta współpraca z Towa-rzystwami Budownictwa Społecznego (TBS)i deweloperami

− Wskazywanie i przeznaczanie terenów pod budownictwo TBS i dla deweloperów.

− Uzbrajanie terenów pod budow-nictwo mieszkaniowe.

− Powierzchnia nowych terenów przeznaczonych pod budownic-two TBS (w ha) i dla deweloperów.

− Powierzchnia uzbrojonych tere-nów przeznaczonych pod bu-downictwo mieszkaniowe (w ha).

− Liczba udostępnionych budyn-ków TBS i deweloperskich.

1.4. Zmodernizowane mieszkania ko-munalne spełniające współczesne standardy

− Pozyskiwanie środków zewnętrz-nych na remonty i modernizację budynków i mieszkań komunal-nych oraz na rewitalizację sub-stancji zabytkowej.

− Tworzenie systemu ulg w czynszu dla lokatorów zainteresowanych podnoszeniem standardu zaj-mowanych mieszkań we wła-snym zakresie.

− Wprowadzone ulgi w czynszu dla lokatorów zainteresowanych podnoszeniem standardu zaj-mowanych mieszkań we wła-snym zakresie.

− Wartość pozyskanych środków środki zewnętrzne na remonty i modernizację budynków i mieszkań komunalnych oraz na rewitalizację substancji zabytko-wej (w PLN).

− Liczba osób korzystających z pro-gramów dofinansowania do mo-dernizacji budynków i mieszkań.

− Liczba osób korzystających z ulg związanych z podnoszeniem standardu zajmowanych mieszkań.

− Liczba zmodernizowanych/ zre-witalizowanych obiektów.

− Odsetek budynków komunalnych wymagających remontu.

Page 67: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

67

− Tworzenie programów dofinan-sowania do modernizacji budyn-ków i mieszkań.

− Powrót do tworzenia preferen-cyjnych możliwości wykupu lokali na własność przez lokatorów.

− Prowadzone programy dofinan-sowania do modernizacji budyn-ków i mieszkań.

− Odsetek budynków komunalnych wyposażonych w instalację C.O.

− Odsetek budynków komunalnych z dostępem do ciepłej wody.

3. Bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

2.3. Wdrożony system monitorowania miasta

− Zakup sprzętu wchodzącego w skład systemu monitoringu.

− Zapewnienie dostępu i współpra-cy wszystkich służb działających w zakresie bezpieczeństwa publicznego do monitoringu.

− Wartość inwestycji w zakresie systemu monitoringu (w PLN).

− Liczba działających punktów mo-nitoringu.

− Ilość punktów w mieście objęta systemem monitoringu

− Liczba przypadków wykorzystania nagrań z monitoringu w postę-powaniach prowadzonych przez służby porządkowe.

2.2. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta

− Budowa centrum przesiadkowego

− Rozwinięcie i usprawnienie ko-munikacji miejskiej, rowerowej i pieszej.

− Promowanie korzystania z komunikacji publicznej.

− Nowe miejsca przesiadkowe i parkingowe.

− Prowadzone programy promocji komunikacji miejskiej.

− Wybudowane ścieżki rowerowe (w km).

− Zbudowane / wyremontowane chodniki w centrum miasta (w km).

− Natężenie ruchu samochodowe-go w centrum miasta.

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z komunikacji miejskiej.

Page 68: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

68

4. Ochrona zdrowia i życia

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźnik produktu Wskaźnik rezultatu

3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście

− Upowszechnienie systemu elek-tronicznej rejestracji pacjentów funkcjonującego równolegle z tradycyjnym, istniejącym sys-temem rejestracji bezpośredniej w publicznej opiece zdrowotnej.

− Zwiększenie dostępności lekarzy specjalistów.

− Liczba placówek objętych syste-mem elektronicznej rejestracji pacjenta.

− Liczba etatów lekarzy pierwszego kontaktu w placówkach publicz-nych.

− Liczba etatów lekarzy specjali-stów w placówkach publicznych.

− Czas oczekiwania do lekarza pierwszego kontaktu w placów-kach publicznych (w dniach).

− Czas oczekiwania do lekarza spe-cjalisty w placówkach publicz-nych (w dniach).

3.5.Zapewniony dostęp do opieki me-dycznej dzieci (w placówkach oświa-towo-wychowawczych)

− Zatrudnienie higienistek w przed-szkolach.

− Akcje informacyjne dla dyrekcji placówkach oświatowo-wychowawczych.

− Odsetek dzieci objętych opieką medyczną w przedszkolach.

3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych

− Zwiększenie dostępu do lekarzy psychiatrów i neurologów dzie-cięcych dla dzieci i młodzieży.

− Zwiększenie dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dorosłych w szczególności opieki psychiatrycznej.

− Prowadzenie działań uświada-miających korzyści płynące z opieki psychologiczno-psychiatrycznej.

− Liczba etatów lekarzy psychia-trów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży.

− Liczba etatów lekarzy psychia-trów i neurologów.

− Przeprowadzone programy edu-kacyjne i informacyjne z zakresu zdrowia psychicznego.

− Czas oczekiwania na wizytę do lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży (w dniach).

− Czas oczekiwania na wizytę do lekarzy psychiatrów i neurolo-gów dziecięcych dla dorosłych (w dniach).

− Liczba wizyt pacjentów lekarzy psychiatrów i neurologów.

Page 69: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

69

3.7. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście

− Zwiększenie dostępu do usług rehabilitacyjnych.

− Wartość zakupionego sprzętu umożliwiającego pełny zakres świadczeń (w PLN).

− Liczba etatów rehabilitantów.

− Czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne (w dniach).

5. Opieka

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych

− Doposażanie istniejących placó-wek umożliwiające uruchamianie nowych oddziałów.

− Zwiększenie liczby placówek po-przez adaptację istniejących bu-dynków lub tworzenie nowych.

− Wartość inwestycji w sprzęt i bazę lokalową istniejących placówek (w PLN).

− Liczba wyremontowanych / zaadap-towanych budynków, gdzie mogą powstać nowe placówki.

− Liczba miejsc w żłobkach publicznych.

− Liczba żłobków.

3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkol-nych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową

− Zlikwidowanie barier architekto-nicznych w placówkach szkolnych i przedszkolnych, w których uczą się dzieci z ograniczoną sprawno-ścią ruchową.

− Zapewnienie sprzętu rehabilita-cyjnego na zajęcia rewalidacyjno-rehabilitacyjne w wyznaczonych placówkach oświatowych.

− Wartość inwestycji w sprzęt rehabili-tacyjny (w PLN).

− Wartość inwestycji w bazę lokalową (w zakresie likwidacji barier architek-tonicznych) (w PLN).

− Liczba obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowa-nych do potrzeb osób z ograni-czoną sprawnością ruchową.

Page 70: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

70

3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowi-dzeniem i niedosłuchem

− Przygotowanie merytoryczne asystentów rodziny umożliwiające efektywne współdziałanie z rodzi-nami z niedosłuchem i niedowi-dzeniem.

− Zapewnienie odpowiedniego do-posażenia w zakresie programów komputerowych i innych pomocy specjalistycznych dla dzieci z nie-dowidzeniem i niedosłuchem.

− Wartość inwestycji w pomoce specja-listyczne w zakresie programów komputerowych i innych pomocy specjalistycznych dla dzieci z niedo-widzeniem i niedosłuchem (w PLN).

− Zorganizowane szkolenia dla asystentów.

− Liczba miejsc w przedszkolach oferujących opiekę nad dzieć-mi z niedowidzeniem i niedo-słuchem .

3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych

− Zlikwidowanie barier architekto-nicznych w budynkach użyteczno-ści publicznej.

− Wartość inwestycji w likwidacje ba-rier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej (w PLN).

− Odsetek budynków użyteczno-ści publicznej dostępnych dla osób niepełnosprawnych.

6. Rozwój ludzi

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych oraz dla szkolnictwa wyższego

− Doposażenie istniejących obiek-tów sportowych.

− Budowa nowych obiektów spor-towo-rekreacyjnych.

− Wartość inwestycji w prace re-montowe i zakup sprzętu dla ist-niejących obiektów sportowych (w PLN).

− Liczba nowopowstałych obiektów sportowych.

− Odsetek placówek oświatowych posiadających bazę sportową.

− Liczba zajęć pozalekcyjnych orga-nizowanych w obiektach sporto-wo-rekreacyjnych przy szkole .

Page 71: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

71

3.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży

− Cykliczne prowadzenie badań odnośnie stanu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży w szkołach i prezentacja wyników mieszkańcom.

− Organizowanie atrakcyjnych dla mieszkańców zajęć w ośrodkach sportowych.

− Zwiększenie dostępności do ist-niejących obiektów sportowych dla mieszkańców, szczególnie dzieci i młodzieży.

− Wspierania działalności lokalnych klubów i organizacji sportowych prowadzących ofertę dla dzieci i młodzieży.

− Przeprowadzone badania stanu sprawności młodzieży (zaprezen-towane mieszkańcom).

− Przeprowadzone badania odno-śnie oczekiwań różnych grup wiekowych odnośnie zajęć spor-towych.

− Liczba klubów sportowych w mieście.

− Liczba organizacji pozarządowych działających w zakresie sportu i rekreacji.

− Frekwencja na zajęciach organi-zowanych przez ośrodki sportowe.

− Odsetek dzieci i młodzieży uczęszczająca na zajęcia sporto-we/rekreacyjne.

1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne)

− Popularyzowanie pozytywnych postaw poprzez autorytety.

− Popularyzowanie postaw odno-śnie kibicowania bez agresji.

− Przeprowadzone projekty eduka-cyjno-informacyjne.

− Liczba mieszkańców zaangażo-wanych w działalność wolonta-riacką.

− Frekwencja w wyborach.

− Liczba organizacji pozarządowych.

Page 72: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

72

7. Kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście

− Modernizacja basenu ogólnodo-stępnego.

− Zapewnienie narciarskich tras biegowych w mieście.

− Rozbudowa istniejących ścieżek rowerowych stworzenie sieci ścieżek rowerowych powiąza-nych z miastami ościennymi.

− Zapewnienie oferty zajęć w od-powiadających potrzebom mieszkańców godzinach.

− Wartość inwestycji w tworzenie bazy obiektów sportowych (w PLN).

− Wybudowane ścieżki rowerowe (w km).

− Liczba boisk na 1000 mieszkań-ców.

− Liczba sal gimnastycznych na 1000 mieszkańców.

− Długość ścieżek rowerowych w km na 1000 mieszkańców.

− Liczba osób korzystających z infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.

− Ćwiczący ogółem w klubach sportowych.

2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakre-sie kultury, sportu i rekreacji oraz tu-rystyki

− Prowadzenie cyklicznych badań dotyczących potrzeb i oczekiwań w zakresie sportu, kultury i rekreacji oraz turystyki.

− Upowszechnianie wyników badań.

− Identyfikacja grup dotychczas nieaktywnych w wymiarze kultury, sportu i rekreacji.

− Włączenie do udziału w kulturze, sporcie i rekreacji oraz turystyce grup dotychczas nieaktywnych.

− Przeprowadzone badania dotyczące potrzeb i oczekiwań w zakresie sportu, kultury i rekreacji oraz turystyki.

− Przeprowadzone badania mające na celu identyfikację grup miesz-kańców nieuczestniczących w ak-tywności sportowej i kulturalnej.

− Przeprowadzenia działań mają-cych na celu włączenie do udziału w kulturze, sporcie i rekreacji oraz turystyce grup dotychczas nieaktywnych.

− Opracowane i udostępnione wy-niki badań.

− Liczba osób ze zidentyfikowanych grup dotychczas nieaktywnych, które uczestniczyły w wydarze-niach kulturalnych i sportowych.

Page 73: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

73

3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki

− Stworzenie rozwiązań umożliwia-jących dogodne parkowanie za okazaniem biletu na wydarzenie kulturalne, sportowe lub rekrea-cyjne (jeden bilet za kilka usług).

− Wyznaczenie miejsc parkingo-wych dla autokarów w centrum miasta oraz w okolicy miejsc atrakcyjnych turystycznie.

− Rozwijanie informacji turystycz-nej w mieście służącej potrzebom mieszkańców i gości.

− Stworzenie rozwiązania typu „Kart mieszkańca” umożliwiają-cego tańszy wstęp na imprezy kulturalne i sportowe.

− Liczba nowych miejsc parkingowych.

− Liczba nowych miejsc parkingo-wych dla autokarów w centrum miasta.

− Liczba grup zorganizowanych korzystających z usług przewodników.

− Liczba przewodników.

− Liczba osób korzystających z oferty obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki.

− Liczba mieszkańców, którzy wzięli udział w imprezach organizowa-nych w Mieście na 1000 miesz-kańców.

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z ofert placówek kultural-nych na 1000 mieszkańców.

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z edukacji kulturalnej i arty-stycznej na 1000 mieszkańców.

− Liczba osób korzystających z roz-wiązań typu „Karty mieszkańca”.

Page 74: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

74

8. Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

2.1. Zapewnione miejsce spełniające społeczną funkcję rynku

− Przeprowadzenie konsultacji spo-łecznej w celu wskazania miejsca i funkcji spełnianych przez rynek.

− Zagospodarowanie wskazanego terenu i zabezpieczenie funkcji spełnianych przez rynek, pozy-skanie inwestorów.

− Opracowane wyniki konsultacji społecznych.

− Podpisane umowy z inwestorami.

− Wartość inwestycji inwestycje w zakresie zagospodarowania terenu (w PLN).

− Liczba podmiotów zaangażowa-nych w pełnienie funkcji/usług dla społeczeństwa.

1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież

− Kontynuowanie działań i podej-mowanie nowych inicjatyw mają-cych na celu aktywizację obywa-telską młodzieży (m.in. Młodzie-żowa Rada Miasta).

− Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację ini-cjatyw zgłaszanych przez mło-dzież.

− Uwzględnienie propozycji prze-znaczenia części budżetu na rea-lizację inicjatyw zgłaszanych przez młodzież.

− Wartość wydatków budżetowych na działania realizowane/zgła-szane przez młodzież (w PLN).

− Przeprowadzone działania i pro-gramy aktywizujące skierowane do młodzieży.

− Liczba zgłaszanych i realizowa-nych w ramach budżetu obywa-telskiego inicjatyw młodzieży.

− Liczba organizacji pozarządowych angażujących młodzież.

1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy

− Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację ini-cjatyw zgłaszanych przez seniorów.

− Dalsze wspieranie inicjatyw or-ganizacji pozarządowych angażu-jących potencjał seniorów w rea-lizacji zadań na rzecz miasta.

− Uwzględnienie propozycji prze-znaczenia części budżetu na rea-lizację inicjatyw zgłaszanych przez seniorów.

− Przeprowadzone działania i pro-gramy aktywizujące skierowane do seniorów.

− Liczba zgłaszanych i realizowa-nych w ramach budżetu obywa-telskiego inicjatyw seniorów.

− Liczba organizacji pozarządowych angażujących seniorów.

Page 75: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

75

12.2. Obszar zasobów i potencjałów Miasta

1. Zasoby techniczne

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście

− Sukcesywna przebudowa starej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie miasta.

− Budowa i rozbudowa infrastruk-tury wodociągowej i kanalizacyj-nej na terenach przeznaczonych pod nowe inwestycje.

− Budowa suszarni osadów ście-kowych na oczyszczalni ścieków.

− Długość zmodernizowanych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych (w km).

− Długość zbudowanych sieci wo-dociągowych i kanalizacyjnych (w km).

− Liczba zmodernizowanych obiek-tów sieci wodnokanalizacyjnej.

− Długość istniejących sieci kanali-zacyjnych (w km).

− Długość istniejących sieci wodo-ciągowych (w km).

− Procentowy udział gospodarstw domowych korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej.

− Procentowy udział gospodarstw domowych korzystających z sieci wodociągowej

− Procent oczyszczanych ścieków.

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych

− Podnoszenie świadomości po-szanowania mienia.

− Wdrożenie systemu zachęt dla mieszkańców do drobnych prac remontowych własnych zasobów.

− Działania sprzyjające integracji sąsiedzkiej.

− Kontynuacja programu w zakre-sie termomodernizacji budynków i likwidacji niskiej emisji.

− Prowadzone projekty edukacyj-no-informacyjne na rzecz posza-nowania mienia.

− Liczba osiedli prowadzących sys-temu zachęt dla mieszkańców wykonujących drobne prace remontowe.

− Liczba budynków objętych pra-cami termo modernizacyjnymi.

− Liczba mieszkań/1000 mieszkańców.

− Odsetek mieszkań wyposażonych w instalację C.O.

− Odsetek mieszkań z dostępem do ciepłej wody.

− Liczba gospodarstw domowych /1 mieszkanie

Page 76: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

76

− Kontynuacja systemu motywacyj-nego do modernizacji i remontów.

− Dostosowanie części pustosta-nów na parterach do zamieszka-nia przez osoby niepełnosprawne lub starsze (z wykorzystaniem środków z różnych funduszy celowych).

− Poprawa estetyki i funkcji oto-czenia zabudowy mieszkaniowej

− Likwidacja ubikacji na klatkach schodowych i przeniesienie toalet do mieszkań w ramach programu adaptacji części mieszkania dla potrzeb budowa-nia łazienek z WC.

− Liczba pustostanów na parterach przystosowanych do zamieszka-nia przez osoby niepełnosprawne lub starsze.

− Procent mieszkań z dostępem do WC.

− Wartość inwestycji w zakresie estetyki i funkcjonalności otocze-nia zabudowy mieszkaniowej.

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście

− Wdrożenie lokalnego programu rozwiązywania problemów spo-łecznych.

− Wdrożenie skutecznego systemu monitorowania miasta.

− Doświetlenie miejsc potencjalnie niebezpiecznych.

− Neutralizacja miejsc szczególnie niebezpiecznych poprzez ich przebudowanie.

− Liczba beneficjentów programów rozwiązywania problemów społecznych.

− Powierzchnia miasta objęta systemem monitoringu.

− Wartość inwestycji w przebudo-wy miejsc szczególnie niebez-piecznych (w PLN).

− Wartość inwestycji w doświetla-nie miejsc szczególnie niebez-piecznych (w PLN).

− Wskaźnik przestępczości na 1000 mieszkańców.

− Liczba kolizji i wypadków drogowych.

− Liczba wykroczeń na 1000 mieszkańców.

Page 77: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

77

4.4. Przystosowanie miejsc publicz-nych do potrzeb osób niepełnospraw-nych i likwidacja barier architektonicz-nych

− Likwidacja barier architektonicz-nych w przejściach podziemnych, w budynkach użyteczności pu-blicznej.

− Dostosowanie komunikacji pu-blicznej do potrzeb osób niepeł-nosprawnych.

− Liczba przeprowadzonych remontów przejść podziemnych i budynków użyteczności publicz-nej mających na celu dostosowa-nie ich do potrzeb osób niepeł-nosprawnych.

− Odsetek taboru przystosowanego do potrzeb osób niepełnospraw-nych (niskopodłogowe pojazdy z miejscem dla wózka inwalidz-kiego oraz systemem informacji głosowej).

− Opinie osób niepełnosprawnych na temat życia w mieście (zebra-ne w ramach dedykowanego badania opinii publicznej).

4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane

− Inwentaryzacja i hierarchizacja potrzeb rewitalizacji terenów zdegradowanych i zdewastowa-nych.

− Powierzchnia zinwentaryzowa-nych terenów zdegradowanych i zdewastowanych.

− Realizacja działań m.in. w ramach Lokalnego Planu Rewitalizacji.

− Powierzchnia zrewitalizowanych terenów zdegradowanych i zde-wastowanych (ha).

2. Potencjał i ład przestrzenny

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

5.1. Chorzów miastem zrównoważo-nego systemu transportu

− Połączenie autostrad A4 i A1 z przebudowaną DK 79.

− Poprawa jakości usług transportu zbiorowego.

− Poprawa polityki parkingowej.

− Wartość inwestycji przeznaczone na połączenie autostrad A4 i A1 z przebudowaną DK 79 (w PLN).

− Liczba zmodernizowanych przystanków.

− Liczba zakupionego taboru.

− Liczba linii komunikacji miejskiej na 1000 mieszkańców.

− Odsetek mieszkańców korzysta-jących z komunikacji miejskiej.

− Długość ścieżek rowerowych (w km).

Page 78: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

78

− Rozbudowa systemu ścieżek rowerowych.

− Budowa centrum przesiadkowe-go w mieście.

− Budowa połączenia komunika-cyjnego na kierunku północ-południe (w tym przebudowa DK 79 na odcinku od ul. Chorzowskiej w Katowicach do Alei Jana Pawła II w Bytomiu – DW 911).

− Długość nowych i zmodernizo-wanych ścieżek rowerowych.

− Wartość inwestycji przeznaczone na budową centrum przesiadko-wego (w PLN).

− Liczba nowych połączeń komuni-kacji miejskiej.

− Wartość inwestycji przeznaczone na połączenie komunikacyjne na kierunku północ-południe (w PLN).

− Wykaz przeprowadzonych inwestycji.

− Natężenie ruchu samochodowego.

− Liczba wypadków i kolizji drogowych.

5.2. Zwiększona dostępność i użytecz-ność terenów inwestycyjnych miasta

− Zagospodarowanie i przygoto-wanie pod inwestycje terenów poprzemysłowych.

− Uporządkowanie stanu własno-ściowego potencjalnych terenów inwestycyjnych.

− Kontynuacja aktualizacji miej-scowego planu zagospodarowa-nia przestrzennego.

− Poprawa dostępności komunika-cyjnej i infrastrukturalnej do te-renów inwestycyjnych.

− Procent powierzchni miasta obję-tej aktualnym planem zagospo-darowania przestrzennego – jest 100%.

− Procent powierzchni terenów inwestycyjnych będących własnością miasta.

− Powierzchnia dostępnych tere-nów inwestycyjnych (w ha).

− Liczba nowych przedsiębiorców prowadzących działalność na te-renach inwestycyjnych miasta.

− Wartość inwestycji na terenach inwestycyjnych miasta (w PLN).

Page 79: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

79

− Przygotowanie i rozpowszech-nianie oferty dostępnych tere-nów inwestycyjnych.

4.7. Utworzona strefa ekonomiczna

− Przygotowanie terenów inwesty-cyjnych (zapewnienie dostępno-ści komunikacyjnej, uzbrojenie).

− Pozyskanie inwestorów (akcja informacyjna).

− Przeprowadzona projektu infor-macyjno-promocyjnego.

− Powierzchnia SSE (w ha).

− Zatrudnienie.

− Liczba przedsiębiorstw działają-cych w strefie ekonomicznej.

− Zatrudnienie pracowników w przedsiębiorstwach działają-cych w strefie ekonomicznej (ilość osób).

4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne

− Kontynuacja przygotowywania budżetu obywatelskiego.

− Wdrożenie programów aktywiza-cji społeczeństwa w przekształ-caniu istniejących i kreowanych przestrzeni publicznych.

− Liczba inwestycji w ramach bu-dżetu obywatelskiego w zakresie przestrzeni publicznych.

− Wdrożone programy aktywizacji społeczeństwa z wykorzystaniem przestrzeni publicznych.

− Liczba osób uczestniczących w imprezach o charakterze lokalnym.

− Powierzchnia nowych przestrzeni publicznych.

3. Potencjał ekologiczny

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki rezultatu Wskaźniki produktu

5.2.Poprawiony stan środowiska natu-ralnego

− Zmniejszanie niskiej emisji.

− Kontynuacja programu dopłat do zmiany systemu ogrzewania.

− Wspieranie inwestycji w zakresie Odnawialnych Źródeł Energii.

− Ograniczenie ruchu pojazdów spalinowych w centrum miasta.

− Wartość wydatków na program dopłat do zmiany systemu ogrzewania (w PLN).

− Wartość wydatków na wspiera-nie inwestycji w zakresie Odna-wialnych Źródeł Energii (w PLN).

− Wyniki badań Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowi-ska odnośnie stanu powietrza, wód powierzchniowych i pod-ziemnych.

Page 80: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

80

− Budowanie świadomości ekolo-gicznej wśród mieszkańców.

− Wdrożenie systemu ulg i zachęt dla przedsiębiorców nieuciążli-wych dla środowiska.

− Utrzymanie dobrego poziomu oczyszczania miasta.

− Wdrożenie programu tworzenia ekranów izolacyjnych z zieleni.

− Systematyczna modernizacja parków w mieście.

− Natężenie ruchu pojazdów spali-nowych w centrum miasta.

− Liczba przedsiębiorców korzysta-jących z systemu ulg ekologicz-nych.

− Liczba gospodarstw domowych segregujących odpady.

− Wartość inwestycji w zakresie programu tworzenia ekranów izolacyjnych z zieleni (w PLN).

− Powierzchnia zmodernizowanych parków i terenów zielonych (w ha).

− Liczba likwidowanych dzikich wysypisk.

4. Potencjał ludzki

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

5.3.Zwiększona atrakcyjność Chorzo-wa jako miejsca do zamieszkania

− Zapewnienie dobrej dostępności do usług dla mieszkańców (me-dycznych, edukacyjnych, opie-kuńczych, rekreacyjnych, kultu-ralnych).

− Poprawa stanu połączeń komuni-kacyjnych wewnątrz miasta i aglomeracji.

− Liczba miejsc w przedszkolach publicznych na populację dzieci w wieku przedszkolnym.

− Liczba miejsc w żłobkach i przed-szkolach publicznych na popula-cję dzieci poniżej wieku przed-szkolnego.

− Wskaźnik imigracji.

− Wskaźnik emigracji.

− Wyniki badań opinii mieszkańców.

− Liczba osób studiujących na chorzowskich uczelniach.

Page 81: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

81

− Poprawa poczucia bezpieczeń-stwa wśród mieszkańców.

− Przygotowanie terenów poprze-mysłowych pod inwestycje.

− Budowa nowoczesnego akade-mika.

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z ofert placówek kultural-nych na 1000 mieszkańców

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z edukacji kulturalnej i arty-stycznej na 1000 mieszkańców.

− Powierzchnia terenów poprze-mysłowych przygotowanych pod inwestycje.

− Liczba chętnych do studiowania w Chorzowie.

5. Potencjał kulturowy

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta

− Wykorzystanie potencjału Cho-rzowskiego Centrum Kultury na potrzeby kina studyjnego.

− Utworzenie Muzeum Hutnictwa na terenie poprzemysłowym.

− Rozszerzenie działalności Parku Etnograficznego o ekspozycję obiektów miejskiej architektury drewnianej.

− Liczba seansów zorganizowanych w ramach kina studyjnego.

− Wartość inwestycji w utworzenie Muzeum Hutnictwa (w PLN).

− Nowe elementy w ofercie Parku Etnograficznego.

− Procent powierzchni Miasta obję-tej aktualnymi planami zagospo-darowania przestrzennego.

− Wydatki na imprezy organizowa-ne dla społeczności lokalnej (w PLN).

− Czytelnicy bibliotek na 1000 mieszkańców.

− Liczba mieszkańców, którzy wzięli udział w imprezach organizowa-nych w Mieście na 1000 miesz-kańców.

Page 82: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

82

− Koordynacja działań instytucji samorządowych w zakresie zagospodarowania przestrzeni publicznej.

− Kontynuacja prac planistycznych tworzących prawo miejscowe.

− Stworzenie systemu informacji i promocji dotyczącej obiektów o szczególnej wartości dla Miasta, w szczególności obiektów poprzemysłowych Stworzenie programu informacyjno-edukacyjnego mającego na celu podniesienie świadomości doty-czącej tradycji, kultury i sztuki (w tym zabytków ruchomych).

− Kontynuacja i rozwój działań na rzecz edukacji w tym regionalnej (wspieranie innowacji i ekspery-mentów).

− Liczba realizowanych działań edukacyjnych i informacyjnych mających na celu promocję tradycji.

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z ofert placówek kultural-nych na 1000 mieszkańców.

− Liczba mieszkańców korzystają-cych z edukacji kulturalnej i arty-stycznej na 1000 mieszkańców.

Page 83: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

83

12.3. Obszar spraw gospodarczych i promocji Miasta

1. Przedsiębiorczość, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP (Małe i Średnie Przedsiębiorstwa)

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki rezultatu Wskaźniki produktu

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP

− Udostępnianie na preferencyj-nych warunkach terenów inwe-stycyjnych oraz obiektów i lokali na rozwijanie działalności mikro-przedsiębiorstw i MŚP.

− Doradztwo i pomoc w pozyski-waniu środków na rozwój mikro-przedsiębiorstw i MŚP.

− Wsparcie finansowe przedsię-biorców i rozpoczynających działalność gospodarczą, poprzez instytucje miejskie i instytucje otoczenia biznesu.

− Dostępność oferty wsparcia w zarządzaniu operacyjnym przedsiębiorstwem.

− Rewitalizacja terenów poprzemy-słowych dla potrzeb rozwoju sek-tora mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

− Powierzchnia udostępnionych na preferencyjnych warunkach terenów inwestycyjnych oraz obiektów i lokali na rozwijanie działalności mikroprzedsię-biorstw i MŚP (w ha).

− Liczba zrealizowanych progra-mów wsparcia i doradztwa dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

− Liczba zrealizowanych progra-mów wsparcia i doradztwa dla osób rozpoczynających działal-ność gospodarczą.

− Liczba mikroprzedsiębiorstw i MŚP, którym udzielone zostało wsparcie finansowe przez insty-tucje miejskie i IOB.

− Powierzchnia zrewitalizowanych terenów poprzemysłowych wy-korzystanych przez IOB (w ha).

− Procent zatrudnionych w mikro-przedsiębiorstwach i MŚP wśród ogółu zatrudnionych.

− Nowe miejsca pracy w mikro-przedsiębiorstwach i MŚP.

Page 84: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

84

6.2. Wysoka konkurencyjność mikro-przedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym

− Wykreowanie i promowanie re-gionalnych produktów i usług.

− Prowadzenie wspólnej promocji produktów i usług regionalnych.

− Wspieranie tworzenia konsor-cjów i wspólnych ofert.

− Monitorowanie sytuacji gospo-darczej/ rynkowej.

− Podejmowanie inicjatyw w ramach Partnerstwa Prywatno-Publicznego.

− Wparcie rozwoju inicjatyw klastrowych.

− Liczba zarejestrowanych produk-tów lokalnych.

− Liczba inicjatyw w ramach Part-nerstwa Prywatno-Publicznego.

− Prowadzone badania sytuacji gospodarczej.

− Liczba zrealizowanych progra-mów wspierających wspólną promocję.

− Liczba zrealizowanych progra-mów wspierających tworzenia konsorcjów i wspólnych ofert.

− Wartość sprzedaży mikroprzed-siębiorstw i MŚP (w PLN).

− Liczba nowo zarejestrowanych mikroprzedsiębiorstw i MŚP.

− Procent zatrudnionych w mikro-przedsiębiorstwach i MŚP w ogóle zatrudnionych.

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sek-torze mikroprzedsiębiorstw i MŚP

− Inicjowanie zainteresowania przedsiębiorców innowacyjno-ścią, nowymi technologiami.

− Wspieranie organizacyjne, tech-niczne i finansowe konkretnych przedsięwzięć.

− Inicjowanie i wspieranie współ-pracy między środowiskiem nau-kowym a przedsiębiorstwami.

− Wymiana praktyk oprzez udział i organizacje konferencji, szkoleń i wyjazdów studyjnych oraz two-rzenie baz dobrych praktyk.

− Liczba zrealizowanych progra-mów dotyczące innowacyjności i współpracę środowiska nauko-wego z przedsiębiorstwami (w tym projekty edukacyjno-informacyjne, konferencje, semi-naria, szkolenia i wyjazdy studyj-nych oraz bazy dobrych praktyk).

− Wartość inwestycji mikroprzed-siębiorstw i MŚP.

− Liczba patentów zgłoszonych przez mikroprzedsiębiorstwa i MŚP.

− Udział przedstawicieli mikro-przedsiębiorstw i MŚP w organizowanych projektach i programach.

Page 85: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

85

2. Duże przedsiębiorstwa

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

6.4. Zwiększony potencjał produkcyj-no-rynkowy dużych przedsiębiorstw

− Przeprowadzone badania doty-czące potrzeb kadrowych dużych przedsiębiorstw udostępniane placówkom oświatowym oraz szkołom wyższym.

− Dostosowywanie potencjału edukacyjnego w mieście do po-trzeb dużych przedsiębiorstw.

− Rewitalizacja terenów poprzemy-słowych dla potrzeb nowych przedsiębiorstw.

− Wspieranie i promowanie inicja-tyw w ramach społecznej odpo-wiedzialności przedsiębiorstw.

− Przeprowadzone badania doty-czące potrzeb kadrowych dużych przedsiębiorstw udostępnione placówkom oświatowym.

− Powierzchnia zrewitalizowanych terenów poprzemysłowych wykorzystywanych przez duże przedsiębiorstwa (w ha).

− Liczba zrealizowanych progra-mów z zakresu społecznej odpo-wiedzialności przedsiębiorstw.

− Wartość produkcji dużych przed-siębiorstw (w PLN).

− Wartość sprzedaży dużych przed-siębiorstw (w PLN).

− Liczba nowych miejsc pracy du-żych przedsiębiorstwach

− Inicjatywy dużych przedsię-biorstw w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu.

Page 86: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

86

3. Rynek pracy

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

6.5.Duży poziom zrównoważenia po-pytu i podaży na rynku pracy

− Systematyczne badanie rynku pracy, oferty edukacyjnej i poza szkolnej w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji zawodowych.

− Pozyskiwanie środków finanso-wych i realizacja programów na rzecz promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych.

− Rozwijanie doradztwa dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w zakresie świa-domego wyboru ścieżki rozwoju zawodowego.

− Promocja wśród pracodawców zatrudnienia osób bezrobotnych.

− Zwiększenie znaczenia praktyk zawodowych w programach kształcenia zawodowego i wyższego.

− Wspieranie samozatrudnienia wśród bezrobotnych.

− Przeprowadzone badania rynku pracy, oferty edukacyjnej i poza szkolnej w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji.

− Programy na rzecz promocji za-trudnienia zrealizowane ze środ-ków zewnętrznych.

− Liczba uczniów korzystających z doradztwa zawodowego.

− Liczba zrealizowanych progra-mów i projektów promujących zatrudnianie osób bezrobotnych.

− Liczba zrealizowanych progra-mów i projektów promujących współpracę szkół z pracodaw-cami w zakresie praktyk zawo-dowych.

− Liczba udzielonych dotacji na założenie działalności gospo-darczej.

− Liczba przeprowadzonych szkoleń dotyczące zakładania własnej działalności gospodarczej.

− Stopa bezrobocia.

− Liczba bezrobotnych zakładają-cych własną działalność gospo-darczą.

− Liczba bezrobotnych, którzy wzię-li udział w robotach publicznych i pracach interwencyjnych.

− Liczba bezrobotnych, którzy wzię-li udział w kursach i szkleniach.

− Stopa bezrobocia wśród absol-wentów.

− Liczba absolwentów zakładają-cych własną działalność gospo-darczą.

Page 87: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

87

− Organizacja robót publicznych i prac interwencyjnych.

− Działania na rzecz zdobywania kwalifikacji przez osoby bezro-botne.

− Dopasowanie kierunków i spe-cjalności kształcenia, a także oferty studiów podyplomowych do potrzeb lokalnego rynku pracy.

− Wspieranie samozatrudnienia wśród absolwentów.

− Zrealizowane akcje informacyjno-promocyjne dotyczące zakładania własnej działalności gospodarczej.

− Zorganizowane roboty publicz-nych i prace interwencyjnych.

− Zorganizowane szkolenia i kursy umożliwiające osobom bezro-botnym zdobycie kwalifikacji.

− Programy współpracy szkół i pu-blicznych służb zatrudnienia.

− Przeprowadzone szkolenia doty-czące zakładania działalności go-spodarczej-przez absolwentów.

− Zrealizowane akcje informacyjno-promocyjne dotyczące zakładania własnej działalności gospodar-czej-przez absolwentów.

6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

− Weryfikacja procedur i zasad przyznawania pomocy społecznej (eliminowanie nadużywania po-mocy społecznej).

− Ścisła współpraca Urzędu Pracy, Ośrodka Pomocy Społecznej na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystają-cych z pomocy społecznej.

− Wykryte nadużycia w procedu-rach przyznawania pomocy społecznej.

− Liczba osób korzystających z po-mocy społecznej biorących udział w programach aktywizacji zawo-dowej.

− Stopa bezrobocia w grupie osób korzystających z pomocy spo-łecznej.

Page 88: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

88

− Finansowanie projektów realizo-wanych przez organizacje poza-rządowe na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej.

− Wartość inwestycji w programy i projekty na rzecz aktywizacji zawodowej osób korzystających z pomocy społecznej prowadzo-nych przez organizacje NGO (w PLN).

4. Instytucje otoczenia biznesu

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez Instytucje Otoczenia Biznesu

− Współpraca i realizacja wspól-nych projektów przez IOB na rzecz rozwoju i promocji przed-siębiorczości w mieście.

− Inicjowanie przedsięwzięć na rzecz wspólnej promocji pro-duktów i usług regionalnych.

− Stała dostępność oferty IOB w zakresie doradztwa bizneso-wego, finansowego, prawnego, edukacyjnego.

− Inicjowanie i wspieranie przed-sięwzięć z udziałem partnerów sektorów: publicznego, prywat-nego i pozarządowego.

− Kodyfikacja dobrych praktyk IOB w zakresie oferty oraz sposobu

− Liczba zrealizowanych progra-mów na rzecz rozwoju i promocji przedsiębiorczości w mieście rea-lizowane we współpracy z IOB.

− Liczba inicjatywy z zakresu wspólnej promocji produktów i usług regionalnych.

− Stworzone bazy dobrych praktyk IOB.

− Liczba IOB prowadzących współ-pracę z miastem.

− Liczba przedsiębiorstw korzysta-jących z usług IOB.

Page 89: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

89

świadczenia usług oraz rozwią-zywania problemów przedsię-biorstw, w ramach wspólnych zintegrowanych baz informacji.

− Poprawa komunikacji pomiędzy IOB – miasto – przedsiębiorcy (m. in. poprzez skuteczne wykorzystanie platformy wymiany informacji).

5. Konkurencyjna współpraca

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu

6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych

− Wspieranie inicjatyw na rzecz integracji i tworzenia samorządu gospodarczego.

− Wspieranie rozwoju inicjatyw klastrowych.

− Inicjowanie i wspieranie wspól-nych przedsięwzięć i projektów gospodarczych.

− Kodyfikacja dobrych praktyk w zakresie współpracy przedsię-biorstw oraz realizacji wspólnych przedsięwzięć w ramach zinte-growanej bazy informacji.

− Liczba zrealizowanych progra-mów informacyjnych związanych z tematyką samorządu gospodar-czego.

− Liczba zrealizowanych progra-mów informacyjnych związanych współpracy podmiotów gospo-darczych.

− Liczba zrealizowanych progra-mów informacyjnych związanych z tematyką inicjatyw klastrowych.

− Stworzone bazy dobrych praktyk.

− Liczba działających organizacji samorządu gospodarczego.

− Liczba działających inicjatyw klastrowych.

Page 90: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

90

6. Polityka gospodarcza i promocja Miasta

Cele operacyjne Zadania realizacyjne

6.9. Pozytywny wizerunek miasta

− Kontynuacja strategii komunika-cji marketingowej i promocji mia-sta Chorzów.

− Cykliczne prowadzenie badania wizerunku miasta.

− Aktywne wykorzystanie miesz-kańców miasta w kreowaniu po-zytywnego wizerunku miasta – miasto przyjazne dla gości.

− Przygotowanie i realizacja pro-gramu estetyzacji miasta.

− Stworzenie kulinarnego szlaku na terenie miasta.

− Liczba przeprowadzonych kam-panii promocyjnych.

− Liczba zorganizowanych imprez wizerunkowych.

− Liczba przeprowadzonych badań wizerunku miast.

− Liczba obiektów należących do szlaku gastronomicznego.

− Wskaźnik emigracji.

− Wskaźnik imigracji.

− Liczba nowych przedsiębiorstw.

− Liczba turystów i odwiedzających korzystająca z oferty turystycznej Miasta.

6.10. Wzrost liczby inwestycji gospo-darczych realizowanych w mieście

− Udostępnianie terenów dla po-trzeb inwestycji gospodarczych.

− Uzbrajanie terenów inwestycyj-nych odpowiednio do potrzeb inwestorów.

− Wysoki standard i zindywiduali-zowana obsługa potencjalnych inwestorów.

− Program wsparcia inwestorów w okresie po oddaniu inwestycji do użytkowania.

− Powierzchnia terenów udostęp-nionych na potrzeby inwestycji gospodarczych.

− Procent uzbrojonych terenów udostępnionych na potrzeby inwestycji gospodarczych.

− Liczba przeprowadzonych projek-tów wspierających inwestorów w okresie po oddaniu inwestycji do eksploatacji.

− Powierzchnia terenów zielonych.

− Liczba inwestycji gospodarczych.

Page 91: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

91

− Zwiększenie atrakcyjności obsza-rów zurbanizowanych miasta z punktu widzenia dostępności terenów rekreacyjno-wypoczynkowych.

− Prowadzenie wspólnych (z inny-mi miastami) działań na rzecz po-zyskiwania inwestorów.

− Liczba przeprowadzonych we współpracy z innymi miastami projektów na rzecz przyciągania inwestorów.

Page 92: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

92

13. Działania wraz z terminem realizacji i źródłami finansowania

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

1. Zabezpieczenie materialne

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw

Wypracowanie rozwiązań prawnych ułatwiających rozpoczynanie dzia-łalności gospodarczej 2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Zapewnienie pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych na rozpoczęcie nowej działalności 2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Tworzenie systemu ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność 2014 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-

stwa Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania rynku, 2015 – 2020 Budżet miasta

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w przedsiębiorstwach

Zapewnienie pomocy w pozyskiwaniu środków z PO KL na rozwijanie dotychczasowej działalności gospodarczej kreującej nowe miejsca pracy 2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Tworzenie systemu ulg podatkowych dla firm rozwijających dotychcza-sową działalność w ramach, której kreowane są nowe miejsca pracy 2015 – 2020 Budżet miasta, b. państwa

Tworzenie systemu ulg podatkowych dla osób rozpoczynających nową działalność 2014 – 2020 Budżet miasta, b. państwa

Przeprowadzane i udostępniane przez samorząd badania rynku, 2015 – 2020 Budżet miasta 3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamo-dzielnianie się osób korzystających z pomocy

Tworzenie skutecznych programów aktywizacji zawodowej bezrobot-nych 2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Tworzenie programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z rodzin korzystających z pomocy społecznej

2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób notorycznie korzysta-jących z Ośrodka Pomocy Społecznej

Tworzenie programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży zwiększają-cych aspiracje, poziom motywacji do pracy, bycia samowystarczalnym (programy innowacyjne w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjalnych), rezultatem programów będą zmiany w świadomości młodego pokolenia odnośnie wartości aktywności zawodowej, wyrwa-nie z biedy, marazmu, indolencji

2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Page 93: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

93

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

2. Mieszkalnictwo

1.3. Rozwinięta współpraca z Towarzy-stwami Budownictwa Społecznego (TBS)i deweloperami

Wskazywanie i przeznaczanie terenów pod budownictwo TBS i dla deweloperów 2014 – 2020 Budżet miasta

Uzbrajanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe 2014 – 2020 Budżet miasta, środki zewnętrzne

1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy

Pozyskiwanie środków zewnętrznych na remonty i modernizację bu-dynków i mieszkań komunalnych oraz na rewitalizację substancji zabyt-kowej

2014 – 2020 Budżet miasta, środki zewnętrzne, w tym unijne

Tworzenie systemu ulg w czynszu dla lokatorów zainteresowanych podnoszeniem standardu zajmowanych mieszkań we własnym zakresie 2017 – 2020 Budżet miasta

Tworzenie programów dofinansowania do modernizacji budynków i mieszkań 2014 – 2030 Budżet miasta, środki

zewnętrzne w tym unijne 3. Bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia

2.3. Wdrożony system monitorowania miasta

Zakup sprzętu wchodzącego w skład systemu monitoringu 2014 – 2015 Budżet miasta Zapewnienie dostępu i współpracy wszystkich służb działających w zakresie bezpieczeństwa publicznego do monitoringu 2015 – 2016 Budżet miasta

2.2. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta

Budowa centrum przesiadkowego 2014 – 2020 Budżet miasta, środki zewnętrzne

Rozwinięcie i usprawnienie komunikacji miejskiej, rowerowej i pieszej 2014 – 2020 Budżet miasta, środki zewnętrzne, w tym unijne

Promowanie korzystania z komunikacji publicznej 2016 – 2020 Budżet miasta, środki unijne 4. Ochrona zdrowia i życia

3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście

Usprawnienie i upowszechnienie systemu elektronicznej rejestracji pacjentów funkcjonującego równolegle z tradycyjnym, istniejącym systemem rejestracji bezpośredniej w publicznej opiece zdrowotnej

2016 – 2020 Budżet państwa

3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych)

Zatrudnienie higienistek w przedszkolach 2016 – 2030 Budżet państwa, budżet miasta

Page 94: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

94

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych

Zwiększenie dostępu do lekarzy psychiatrów i neurologów dziecięcych dla dzieci i młodzieży 2016 – 2030 Budżet państwa, budżet

miasta Zwiększenie dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dorosłych w szczególności opieki psychiatrycznej 2016 – 2030 Budżet państwa

Prowadzenie działań uświadamiających korzyści płynące z opieki psychologiczno-psychiatrycznej 2016 – 2030 Budżet państwa

3.7. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście Zwiększenie dostępu do usług rehabilitacyjnych 2016 – 2030 Budżet państwa

5. Opieka

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłob-kach publicznych

Doposażanie istniejących placówek umożliwiające uruchamianie nowych oddziałów 2015 – 2030 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne Zwiększenie liczby placówek poprzez adaptację istniejących budynków lub budowę nowych. 2017 – 2030 Budżet miasta, budżet

państwa, środki zewnętrzne

3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową

Zlikwidowanie barier architektonicznych w placówkach szkolnych i przedszkolnych, w których uczą się dzieci z ograniczoną sprawnością ruchową

2017 – 2020 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Zapewnienie sprzętu rehabilitacyjnego na zajęcia rewalidacyjno-rehabilitacyjne w wyznaczonych placówkach oświatowych 2017 – 2025 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne

3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidze-niem i niedosłuchem

Przygotowanie merytoryczne asystentów rodziny umożliwiające efek-tywne współdziałanie z rodzinami z niedosłuchem i niedowidzeniem 2017 – 2025 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne Zapewnienie odpowiedniego doposażenia w zakresie programów komputerowych i innych pomocy specjalistycznych dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem

2017 – 2030 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób nie-pełnosprawnych

Zlikwidowanie barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej 2017 – 2020 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne

Page 95: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

95

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

6. Rozwój ludzi

3.3. Zapewniona baza sportowa (infra-struktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych

Doposażenie istniejących obiektów sportowych 2014 – 2020 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Budowa nowych obiektów sportowo-rekreacyjnych przy szkołach 2014 – 2030 Budżet miasta, budżet państwa

3.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży

Cykliczne prowadzenie badań odnośnie stanu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży w szkołach i prezentacja wyników mieszkańcom 2018 – 2020 Budżet miasta

Organizowanie atrakcyjnych dla mieszkańców zajęć w ośrodkach spor-towych 2014 – 2030 Budżet miasta, budżet

państwa 1.8. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne)

Popularyzowanie pozytywnych postaw poprzez autorytety 2014 – 2030 Budżet miasta

Popularyzowanie postaw odnośnie kibicowania bez agresji 2014 – 2030 Budżet miasta, budżet państwa

7. Kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności

3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście

Modernizacja basenu ogólnodostępnego 2016 – 2030 Budżet województwa, budżet państwa, środki unijne

Zapewnienie narciarskich tras biegowych w mieście 2025 – 2030 Budżet województwa Rozbudowa istniejących ścieżek rowerowych, stworzenie sieci ścieżek rowerowych powiązanych z miastami ościennymi 2014 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-

stwa, środki unijne

2.4 Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki

Prowadzenie cyklicznych badań dotyczących potrzeb i oczekiwań w zakresie sportu, kultury i rekreacji oraz turystyki 2018 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-

stwa, środki unijne Upowszechnianie wyników badań 2018 – 2030 Budżet miasta Identyfikacja grup dotychczas nieaktywnych w wymiarze kultury, sportu i rekreacji 2019 – 2030 Budżet miasta

Włączenie do udziału w kulturze, sporcie i rekreacji oraz turystyce grup dotychczas nieaktywnych 2019 – 2030 Budżet miasta

3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki

Stworzenie rozwiązań umożliwiających dogodne parkowanie za okaza-niem biletu na wydarzenie kulturalne, sportowe lub rekreacyjne (jeden bilet za kilka usług)

2020 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Page 96: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

96

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Wyznaczenie miejsc parkingowych dla autokarów w centrum miasta oraz w okolicy miejsc atrakcyjnych turystycznie 2015 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Rozwijanie informacji turystycznej w mieście służącej potrzebom mieszkańców i gości 2015 – 2020 Budżet miasta

8. Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z miastem

2.1. Zapewnione miejsce spełniające funkcję rynku

Przeprowadzenie konsultacji społecznej w celu wskazania miejsca i funkcji spełnianych przez rynek 2014 – 2018 Budżet miasta

Zagospodarowanie wskazanego terenu i zabezpieczenie spełnianych przez rynek funkcji, pozyskanie inwestorów 2018 – 2030 Budżet miasta, środki

zewnętrzne

1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież

Kontynuowanie działań i podejmowanie nowych inicjatyw mających na celu aktywizację obywatelską młodzieży 2015 – 2020 Budżet miasta

Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację inicjatyw zgłaszanych przez młodzież 2016 – 2020 Budżet miasta

1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy

Przeznaczenie części budżetu obywatelskiego na realizację inicjatyw zgłaszanych przez seniorów 2016 – 2020 Budżet miasta

Dalsze wspieranie inicjatyw organizacji pozarządowych angażujących potencjał seniorów w realizacji zadań na rzecz miasta 2016 – 2020 Budżet miasta

9. Zasoby techniczne

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowej w mieście

Sukcesywna przebudowa starej infrastruktury wodociągowej i kanaliza-cyjnej na terenie miasta 2015 – 2030 CHŚPWiK, budżet państwa,

środki unijne Budowa i rozbudowa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenach przeznaczonych pod nowe inwestycje 2014 – 2030 CHŚPWiW, budżet państwa,

środki unijne Budowa suszarni osadów ściekowych na oczyszczalni ścieków 2014 – 2020 CHŚPWiK, środki unijne

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych

Podnoszenie świadomości poszanowania mienia 2016 – 2030 Budżet miasta, środki unijne Wdrożenie systemu zachęt dla mieszkańców do drobnych prac remon-towych własnych zasobów 2016 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Działania sprzyjające integracji sąsiedzkiej 2016 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Page 97: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

97

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Kontynuacja programu w zakresie termomodernizacji budynków i likwidacji niskiej emisji 2016 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-

stwa, środki unijne

Kontynuacja systemu motywacyjnego do modernizacji i remontów 2016 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Dostosowanie części pustostanów na parterach do zamieszkania przez osoby niepełnosprawne lub starsze (z wykorzystaniem środków z różnych funduszy celowych)

2018 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Poprawa estetyki i funkcji otoczenia zabudowy mieszkaniowej 2014 – 2030 Budżet miasta, środki unijne Likwidacja ubikacji na klatkach schodowych i przeniesienie toalet do mieszkań w ramach programu adaptacji części mieszkań dla potrzeb łazienek z wc

2014 – 2030 Budżet miasta, środki unijne, środki zewnętrzne

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście

Wdrożenie lokalnego programu rozwiązywania problemów społecznych 2015 – 2030 Budżet miasta Wdrożenie aktywnego systemu monitorowania miasta 2017 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Doświetlenie miejsc potencjalnie niebezpiecznych 2015 – 2030 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Neutralizacja miejsc szczególnie niebezpiecznych poprzez ich przebu-dowanie 2020 – 2030 Budżet miasta

4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych

Likwidacja barier architektonicznych w przejściach podziemnych, w budynkach użyteczności publicznej 2016 – 2020 Budżet miasta, budżet

państwa Dostosowanie komunikacji publicznej do potrzeb osób niepełnospraw-nych 2014 – 2030 Środki unijne

4.5.Zrewitalizowane tereny zdegrado-wane i zdewastowane

Systematyczna rewitalizacja terenów zdegradowanych i poprzemysło-wych. 2014 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Inwentaryzacja i hierarchizacja potrzeb rewitalizacji terenów zdegra-dowanych i zdewastowanych 2014 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

10. Potencjał i ład przestrzenny

5.1.Chorzów miastem zrównoważone-go systemu transportu

Połączenie autostrad A4 i A1 z przebudowaną DK 79 2015 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Poprawa jakości usług transportu zbiorowego 2014 – 2025 Środki unijne, budżet państwa

Page 98: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

98

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Poprawa polityki parkingowej 2014 – 2020 Budżet miasta

Rozbudowa systemu ścieżek rowerowych 2014 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-stwa

Budowa centrum przesiadkowego w mieście 2014 – 2020 Środki unijne, budżet miasta

Budowa połączenia komunikacyjnego na kierunku północ-południe (w tym przebudowa DK 79 na odcinku od ul. Chorzowskiej w Katowi-cach do Alei Jana Pawła II w Bytomiu – DW 911)

2017 – 2024 Środki unijne, budżet miasta

5.2. Zwiększona dostępność i użytecz-ność terenów inwestycyjnych miasta

Zagospodarowanie i przygotowanie pod inwestycje terenów poprze-mysłowych 2014 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-

stwa, środki unijne Uporządkowanie stanu własnościowego potencjalnych terenów inwe-stycyjnych 2014 – 2020 Środki unijne, budżet miasta

Kontynuacja aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania prze-strzennego 2014 – 2030 Budżet miasta

Poprawa dostępności komunikacyjnej i infrastrukturalnej do terenów inwestycyjnych 2015 – 2030 Środki unijne, budżet miasta

4.7. Utworzona strefa ekonomiczna Przygotowanie terenów inwestycyjnych (zapewnienie dostępności komunikacyjnej, uzbrojenie) 2015 – 2030 Środki unijne, budżet miasta

Pozyskanie inwestorów (akcja informacyjna) 2015 – 2030 Środki unijne, budżet miasta

4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne

Kontynuacja przygotowywania budżetu obywatelskiego 2014 – 2020 Budżet miasta Wdrożenie programów aktywizacji społeczeństwa w przekształcaniu istniejących i kreowaniu nowych przestrzeni publicznych 2015 – 2020 Środki unijne, budżet miasta

11. Potencjał ekologiczny

5.2.Poprawiony stan środowiska naturalnego

Ograniczenie niskiej emisji 2014 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Kontynuacja programu dopłat do zmiany systemu ogrzewania 2014 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Page 99: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

99

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Wspieranie inwestycji w zakresie Odnawialne Źródeł Energii 2014 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Ograniczenie ruchu pojazdów spalinowych w centrum miasta 2018 – 2030 Budżet miasta

Budowanie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców 2015 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Wdrożenie systemu ulg i zachęt dla przedsiębiorców nieuciążliwych dla środowiska 2020 – 2030 Budżet państwa, budżet mia-

sta Utrzymanie dobrego poziomu oczyszczania miasta 2015 – 2030 Budżet miasta

Wdrożenie programu tworzenia ekranów izolacyjnych z zieleni 2020 – 2030 Budżet państwa, budżet mia-sta

Systematyczna modernizacja parków w mieście 2015 – 2030 Budżet miasta 12. Potencjał ludzki

5.3.Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania

Zapewnienie dobrej dostępności do usług dla mieszkańców (medycz-nych, edukacyjnych, opiekuńczych, rekreacyjnych, kulturalnych) 2020 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-

stwa, środki unijne Poprawa stanu połączeń komunikacyjnych wewnątrz miasta i aglome-racji 2018 – 2025 Budżet miasta, środki unijne

Poprawa poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców 2016 – 2030 Budżet państwa, budżet mia-sta

Przygotowanie terenów poprzemysłowych pod inwestycje 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne

Budowa nowoczesnego akademika 2016 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-stwa, środki unijne, środki zewnętrzne

13. Potencjał kulturowy

5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta

Wykorzystanie potencjału Chorzowskiego Centrum Kultury na potrzeby kina studyjnego 2020 – 2025 Budżet miasta

Utworzenie Muzeum Hutnictwa na terenie poprzemysłowym 2014 – 2025 Budżet miasta, środki unijne

Page 100: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

100

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Rozszerzenie działalności Parku Etnograficznego o ekspozycję obiektów miejskiej architektury drewnianej 2018 – 2025 Budżet województwa

Koordynacja działań instytucji samorządowych w zakresie zagospoda-rowania przestrzeni publicznej 2020 – 2025 Budżet miasta

Kontynuacja prac planistycznych tworzących prawo miejscowe 2015 – 2030 Budżet miasta Stworzenie programu informacyjno-edukacyjnego mającego na celu podniesienie świadomości dotyczącej tradycji, kultury i sztuki (w tym zabytków ruchomych)

2018 – 2020 Budżet miasta, środki zewnętrzne

14. Przedsiębiorczość, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP / małe średnie przedsiębiorstwa/

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP

Udostępnianie na preferencyjnych warunkach terenów inwestycyjnych oraz obiektów i lokali na rozwijanie działalności mikroprzedsiębiorstw i MŚP

2020 – 2025 Budżet państwa, budżet miasta

Doradztwo i pomoc w pozyskiwaniu środków na rozwój mikroprzedsię-biorstw i MŚP 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Wsparcie finansowe przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą, poprzez instytucje miejskie i instytucje otoczenia biznesu 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Dostępność oferty wsparcia w zarządzaniu operacyjnym przedsiębior-stwem 2018 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla potrzeb rozwoju sektora mikroprzedsiębiorstw i MŚP 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

6.2.Osiągnięta duża konkurencyjność w otoczeniu rynkowym mikroprzed-siębiorstw i MŚP

Wykreowanie i promowanie regionalnych produktów i usług 2015 – 2030 Budżet miasta, środki unijne Prowadzenie wspólnej promocji produktów i usług regionalnych 2015 – 2030 Budżet miasta, środki unijne Wspieranie tworzenia konsorcjów i wspólnych ofert 2020 – 2030 Środki zewnętrzne Monitorowanie sytuacji gospodarczej/ rynkowej 2015 – 2020 Budżet miasta Podejmowanie inicjatyw w ramach Partnerstwa Prywatno-Publicznego 2020 – 2030 Budżet miasta, środki unijne Wsparcie rozwoju inicjatyw klastrowych 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

6.3.Rozwinięta innowacyjność w sek-torze mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Inicjowanie zainteresowania przedsiębiorców wzrostem innowacyjno-ści, nowymi technologiami 2014 – 2030 Budżet miasta, budżet pań-

stwa, środki unijne

Page 101: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

101

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Wspieranie organizacyjne, techniczne i finansowe konkretnych przedsięwzięć 2015 – 2030 Budżet miasta

Inicjowanie i wspieranie współpracy między środowiskiem naukowym a przedsiębiorstwami 2018 – 2030 Budżet miasta, środki

zewnętrzne Wymiana dobrych praktyk poprzez udział i organizację konferencji , seminariów , szkoleń i wyjazdów studyjnych oraz tworzenie baz dobrych praktyk

2015 – 2020 Budżet miasta, środki zewnętrzne

15. Duże przedsiębiorstwa

6.4. Zwiększony potencjał produkcyj-no-rynkowego dużych przedsiębiorstw

Badanie potrzeb w zakresie potencjału kadrowego dużych przedsię-biorstw 2015 – 2020 Budżet państwa, budżet

miasta Dostosowywanie potencjału edukacyjnego w mieście do potrzeb dużych przedsiębiorstw 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla potrzeb nowych przedsię-biorstw 2016 – 2030 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne Wspieranie i promowanie inicjatyw w ramach społecznej odpowie-dzialności przedsiębiorstw 2020 – 2030 Budżet miasta, środki

zewnętrzne 16. Rynek pracy

6.5.Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy

Systematyczne badanie rynku pracy, oferty edukacyjnej i poza szkolnej w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji zawodowych 2015 – 2020 Budżet państwa, budżet

miasta Pozyskiwanie środków finansowych i realizacja programów na rzecz promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne Rozwijanie doradztwa dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w zakresie świadomego wyboru ścieżki rozwoju zawodowego 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne

Promocja wśród pracodawców zatrudnienia osób bezrobotnych 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Zwiększenie znaczenia praktyk zawodowych w programach kształcenia zawodowego i wyższego 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne

Wspieranie samozatrudnienia wśród bezrobotnych 2015 – 2020 Budżet państwa, środki unijne

Page 102: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

102

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

Organizacja robót publicznych i prac interwencyjnych 2015 – 2020 Budżet państwa, budżet miasta

Działania na rzecz zdobywania kwalifikacji przez osoby bezrobotne 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Dopasowanie kierunków i specjalności kształcenia, a także oferty studiów podyplomowych do potrzeb lokalnego rynku pracy. 2015 – 2020 Budżet miasta, budżet

państwa, środki unijne Wspieranie samozatrudnienia wśród absolwentów 2015 – 2020 Budżet państwa, środki unijne

6.6.Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

Weryfikacja procedur i zasad przyznawania pomocy społecznej (eliminacja nadużywania pomocy społecznej) 2015 – 2020 Budżet państwa, budżet

miasta Ścisła współpraca Urzędu Pracy, Ośrodka Pomocy Społecznej na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

2015 – 2020 Budżet miasta, budżet państwa, środki unijne

Finansowanie projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

2016 – 2020 Budżet państwa, środki unijne

17. Instytucje otoczenia biznesu

6.7.Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez Instytucje Otocze-nia Biznesu (IOB)

Współpraca i realizacja wspólnych projektów przez IOB na rzecz rozwoju i promocji przedsiębiorczości w mieście 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta Inicjowanie przedsięwzięć na rzecz wspólnej promocji produktów i usług regionalnych 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta Stała dostępność oferty IOB w zakresie doradztwa biznesowego, finansowego, prawnego, edukacyjnego 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta Inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć z udziałem partnerów sektorów: publicznego, prywatnego i pozarządowego 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta Kodyfikacja dobrych praktyk IOB w zakresie oferty oraz sposobu świadczenia usług oraz rozwiązywania problemów przedsiębiorstw, w ramach wspólnych zintegrowanych baz informacji

2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet miasta

Poprawa komunikacji pomiędzy IOB – miasto – przedsiębiorcy (m. in. Poprzez skuteczne wykorzystanie platformy wymiany informacji) 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta

Page 103: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

103

Cele operacyjne Zadania realizacyjne Termin realizacji Źródło finansowania

18. Konkurencyjna współpraca

6.8.Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych

Wspieranie inicjatyw na rzecz integracji i tworzenia samorządu gospodarczego 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta

Wspieranie rozwoju inicjatyw klastrowych 2016 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet miasta

Inicjowanie i wspieranie wspólnych przedsięwzięć i projektów gospodarczych 2016 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta Kodyfikacja dobrych praktyk w zakresie współpracy przedsiębiorstw oraz realizacji przedsięwzięć w ramach zintegrowanej bazy informacji 2016 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet

miasta 19. Polityka gospodarcza i promocja Miasta

6.9.Pozytywny wizerunek miasta

Kontynuacja, cykliczna aktualizacja strategii komunikacji marketingo-wej i promocji miasta Chorzów (Kampanie promocyjne, imprezy wizerunkowe)

2018 – 2030 Środki zewnętrzne, budżet miasta

Cykliczne prowadzenie badania wizerunku miasta 2020 – 2030 Budżet miasta Aktywne wykorzystanie mieszkańców miasta w kreowaniu pozytywnego wizerunku miasta – miasto przyjazne dla gości 2020 – 2030 Budżet miasta, środki unijne

Przygotowanie i realizacja programu estetyzacji miasta 2020 – 2030 Budżet miasta Stworzenie kulinarnego szlaku na terenie miasta 2020 – 2025 Budżet miasta

6.10.Wzrost liczby inwestycji gospo-darczych realizowanych w mieście

Udostępnianie terenów dla potrzeb inwestycji gospodarczych 2015 – 2020 Środki zewnętrzne, budżet miasta

Uzbrajanie terenów inwestycyjnych odpowiednio do potrzeb inwestorów 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne Wysoki standard i zindywidualizowana obsługa potencjalnych inwestorów 2018 – 2020 Budżet miasta, środki unijne Program wsparcia inwestorów w okresie po oddaniu inwestycji do użytkowania 2020 – 2025 Budżet miasta, środki unijne

Zwiększenie atrakcyjności obszarów zurbanizowanych miasta z punktu widzenia dostępności terenów rekreacyjno-wypoczynkowych 2015 – 2020 Budżet miasta, środki unijne

Prowadzenie wspólnych (z innymi miastami) działań na rzecz pozyski-wania inwestorów 2020 – 2025 Budżet miasta, środki unijne

Page 104: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

104

14. Wdrażanie, monitoring i ewaluacja Strategii

14.1. Wprowadzenie

Aby dokument strategiczny mógł zostać przełożony na rzeczywisty rozwój miasta konieczne jest przyjęcie pewnych założeń odnośnie jego wdrażania. Założenia te muszą być brane pod uwagę już na etapie tworzenia strategii, ale przede wszystkim podczas wcielanie jej w życie poprzez kon-kretne decyzje i działania.

Skuteczna realizacja Strategii opiera się na następujących zasadach:

1. Kompleksowe (całościowe) podejście,

2. Posiadanie zintegrowanych celów strategicznych i operacyjnych oraz zadań,

3. Koncentracja środków na zadania o największych korzyściach społecznych,

4. Weryfikowanie planów i działań z punktu widzenia zgodności z zasadami zrównoważonego rozwoju,

5. Rozwijanie współpracy partnerów społecznych,

6. Otwarta komunikacja z mieszkańcami,

7. Współpraca z partnerami w otoczeniu regionalnym, krajowym i międzynarodowym,

8. Stały monitoring realizacji strategii,

9. Konsekwencja w realizacji zadań dla długookresowych celów strategii.

14.2. Zasady monitoringu

Bieżąca obserwacja procesu wdrażania Strategii oraz rezultatów, jakie ona przynosi, jest immanent-nym elementem wprowadzania zmian mających na celu stymulowanie rozwoju lokalnego. Sprawnie funkcjonujący, odpowiednio zaplanowany system monitoringu jest podstawowym warunkiem pozy-skania rzetelnych danych umożliwiających dokonanie oceny strategii.

Ze względu na uspołeczniony charakter Strategii Rozwoju Chorzowa, jej ocena będzie się opierać zarówno na wskaźnikach o charakterze ilościowym (tworzonych przede wszystkim na bazie danych zastanych), jak i na badaniach opinii mieszkańców.

Monitoring realizacji poszczególnych celów operacyjnych odbywać się będzie w oparciu przypisane do nich mierzalne wskaźniki rezultatu i produktu. Ocena powinna być dokonywana przez odpowied-nie jednostki administracyjne w cyklach rocznych (chyba że ze względu na charakter konkretnego wskaźnika optymalna jest inna częstotliwość pomiaru).

System wskaźników powinien być spójny i podporządkowany jako całość realizacji celów strategicz-nych. Aby umożliwić sprawne prowadzenie ewaluacji wskaźniki powinny spełniać następujące kryte-ria:

− Mierzalność – wskaźniki powinny być możliwe do zmierzenia na odpowiednio wysokim po-ziomie dokładności,

Page 105: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

105

− Rzetelność – pomiar wskaźników powinien być dokonywany w sposób obiektywny, za każdym razem na tych samych zasadach,

− Trafność – wskaźniki powinny odzwierciedlać rzeczywisty poziom realizacji celów, a więc być dobrane tak, aby odzwierciedlać rzeczywiste wyniki działań,

− Dostępność – wskaźniki powinny być dostępne dla osób lub instytucji dokonujących ewaluacji, ich pozyskanie powinno być proste i nie wymagać nadmiernych nakładów finansowych ani czasowych.

Z punktu widzenia procesu ewaluacji istotny jest wybór odpowiedniej liczby wskaźników tak, aby z jednej strony pomiar obejmował różne aspekty realizacji celów, z drugiej natomiast, aby jego prze-prowadzanie mogło przebiegać sprawnie.

Ze względu na zróżnicowanie celów operacyjnych Strategii Rozwoju Chorzowa zastosowane zostaną zarówno wskaźniki produktu, jak i rezultatu. Pierwsze z nich mierzą konkretne, materialne efekty podejmowanych działań w ramach realizacji strategii (co oznacza, że poziom wyjściowych tych wskaźników wynosi zero). Z kolei wskaźniki rezultatu pokazują zmiany wynikające z wykorzystania wytworzonych produktów. Punktem odniesienia powinien być poziom danego wskaźnika przed roz-poczęciem tych działań.

Uzupełnieniem oceny opartej na wskaźnikach powinny być cykliczne badania opinii mieszkańców. Mogą one przybierać formę ankiety CAWI lub PAPI. Ze względu na możliwość czynienia porównań i prognozowania dalszych trendów rozwoju, zalecane jest użycie narzędzia możliwie podobnego do zastosowanego przy diagnozie na potrzeby tworzenia strategii. Badania mogą również być prowa-dzone w formie konsultacji społecznych.

14.3. Ewaluacja

Ewaluacja realizacji Strategii będzie przeprowadzana według pięciu podstawowych kryteriach oceny (opartych na wytycznych Komisji Europejskiej). Są to:

− trafność (ang. relevance) – czy cele Strategii odpowiadają potrzebom beneficjentów (różnych grup mieszkańców, przedsiębiorców, turystów)?

− efektywność (ang. efficency) – czy działania w ramach realizacji projektu są racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia? Czy ponoszone koszty są proporcjonalne do osiąganych efektów?

− skuteczność (ang. effectivenness) – czy wdrażanie działań w ramach Strategii przyczynia się do realizacji założonych celów strategicznych?

− użyteczność (ang. utility) – czy realizacja Strategii przyczynia się do lepszego zaspokojenia po-trzeb beneficjentów i rozwiązywania zidentyfikowanych problemów? Czy beneficjenci faktycz-nie korzystają z efektów działań? Czy pojawiają się niepożądane, negatywne efekty uboczne realizowanych działań?

− trwałość (ang. sustainability) – Czy pozytywne skutki realizacji strategii mają charakter stały? Czy efekty działań będą trwałe?

Page 106: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

106

Efektem ewaluacji on-going ma być dokonywanie bieżącej oceny Strategii i jej wpływu na rozwój miasta. Ocena ta, a przede wszystkim identyfikacja ewentualnych problemów, umożliwi weryfikację wyjściowych założeń i wprowadzenie korekt w ramach aktualizacji Strategii.

Wykres 16. Obszary rozwojowe, w ramach których była opracowywana Strategia

Źródło: opracowanie własne.

Uspołeczniony charakter prac był jednym z podstawowych założeń tworzenia Strategii Rozwoju Chorzowa. Dlatego też mieszkańcy zostaną włączeni również w procedurę ewaluacji. Badania opinii mieszkańców będę stanowiły uzupełnienie monitoringu wskaźników opracowanych na podstawie danych zastanych, zaś wyniki ewaluacji będą prezentowane mieszkańcom. Dostęp do wyników moni-toringu oraz sformułowanych na ich podstawie rekomendacji będzie również elementem partycypa-cyjnej polityki władz miasta.

Monitoring wskaźników

Porównanie wartości

wskaźników z wyjściowymi/za

kładanym

Formułowanie rekomendacji

Wprowadzanie korekt

Działania w ramach strategii

Page 107: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

107

15. Analiza spójności Strategii Rozwoju Chorzowa do roku 2030 ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” i Projektem Regional-nego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020, wraz z Założeniami Krajowej Polityki Miejskiej do roku 2020

15.1. Wprowadzenie

Analiza spójności Strategii Rozwoju Miasta Chorzów na lata 2014 – 2030 jest bardzo ważna, ponieważ pozwoli korzystać z efektów synergii wynikającej z uczestnictwa w programowaniu i realizacji zamie-rzeń w kooperacji z otoczeniem regionalnym.

Dokumenty stanowiące przedmiot zgodności

Niniejszy dokument prezentuje analizę spójności Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 z najważniejszymi zewnętrznymi dokumentami w otoczeniu, są to:

− Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego do 2020+ roku (lipiec 2013), − Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

Przyjęta metoda oceny

Ocena zgodności została dokonana w odniesieniu do celów zawartych w porównywanych ze sobą dokumentach. W celu przeprowadzenia porównania przyjęto czterostopniową skalę od 0 do 3, gdzie:

− 0 – oznacza brak odniesienia do danego celu z dokumentu porównywanego, − 1 – oznacza niską zgodność/integralność celów, − 2 – oznacza średni stopień zgodności/integralności celów, − 3 – oznacza wysoki stopień zgodności/integralności celów.

W tabeli poniżej została ujęta ocena stopnia zgodności/integralności celów Strategii Rozwoju Cho-rzowa na lata 2014 – 2030 z celami dokumentu porównywanego. Stopień zgodności w ramach każdego z celów głównych dokumentów porównywanych został następnie podsumowany punktacją łączną, której maksymalna wielkość jest zmienna oraz zależna od liczby celów pochodzących z dokumentów porównywanych.

Układ wniosków wynikających z oceny zgodności celów

Każdy z rozdziałów analizy spójności obejmuje skrótowe omówienie porównywanego dokumentu Strategii. Następnie w układzie tabelarycznym zawarta jest ocena punktowa stopnia zgodności celów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 z celami danego dokumentu.

Ocena jest zakończona wnioskami, które:

− Podsumowują stopień uwzględnienia zapisów dokumentów porównywanych w zapisach ce-lów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030,

− Określają, które z celów Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030 nie pokrywają się z zapisami porównywanych dokumentów.

Page 108: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

108

15.2. Ocena spójności dokumentów

Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+”

Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” jest najważniejszym dokumentem stra-tegicznym w województwie, gdyż wyznacza główne cele i priorytety polityki rozwoju realizowane na terenie województwa.

Strategia rozwoju województwa jest dokumentem własnym samorządu wojewódzkiego, dzięki któ-remu może on funkcjonować w optymalny sposób, racjonalnie organizując realizację swoich zadań. Ważną cechą strategii rozwoju województwa jest również jej walor informacyjny. Poprzez dokument strategiczny społeczeństwo, podmioty gospodarcze i instytucje są informowane o priorytetach roz-wojowych przyjętych przez samorządowe władze regionu.

Podstawą strategii rozwoju województwa jest dążenie do maksymalnego wykorzystania rozeznanych wewnętrznych zasobów oraz potencjału miejscowych podmiotów oraz korzyści usytuowania geogra-ficznego.

W Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego został sformułowane cztery cele strategiczne po jednym dla każdego z następujących obszarów priorytetowych:

Obszar priorytetowy: (A) NOWOCZESNA GOSPODARKA,

Obszar priorytetowy: (B) SZANSE ROZWOJOWE MIESZKAŃCÓW,

Obszar priorytetowy: (C) PRZESTRZEŃ,

Obszar priorytetowy: (D) RELACJE Z OTOCZENIEM.

Do tych obszarów opracowano cele operacyjne. Każdemu celowi operacyjnemu przypisano kierunki działania.

W niniejszej analizie spójności cele strategiczne oraz przypisane im cele operacyjne Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego zostały odniesione do celów strategicznych i przypisanych im celów opera-cyjnych Strategii Rozwoju Chorzowa na lata 2014 – 2030.

Page 109: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

109

Obszar priorytetowy: (A) NOWOCZESNA

GOSPODARKA Cel strategiczny: Województwo śląskie

regionem nowoczesnej gospodarki rozwijającej się w oparciu

o innowacyjność i kreatywność

Cele strategiczne: 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

Cel operacyjny: A.1. Innowacyjne i kreatywne przedsiębiorstwa oraz produkty województwa

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw 3

Cel operacyjny: A.2. Otwarty i atrakcyjny rynek pracy

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach,

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej

3

Cel operacyjny: A.3. Konkurencyjna gospodarka województwa oparta na elastyczności i specjalizacji firm oraz strukturach sieciowych

6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych.

3

Cel operacyjny: A.4. Przedsiębiorczość lokalna i społeczna wykorzystująca lokalne rynki i potencjały

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach,

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 4.9. Utworzona strefa ekonomiczna.

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej.

3

Maksymalna liczba punktów: 12 12

Page 110: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

110

Obszar priorytetowy: (B) SZANSE ROZWOJOWE MIESZKAŃCÓW

Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem o wysokiej jakości życia,

opierającej się na powszechnej dostępności do usług publicznych

o wysokim standardzie

Cele strategiczne1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajają-

cych potrzeby mieszkańców 2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

Ocena zgodności

Cel operacyjny: B.1. Poprawa kondycji zdrowotnej mieszkańców województwa

3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.6. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.7. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych, 3.8. Skrócony czas oczekiwania na usługi rehabilitacyjne w mieście, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki,

3

Cel operacyjny: B.2. Rozwój kompetencji, umiejętności i wzrost poziomu aktywności mieszkańców

1.4 Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospołeczne), 1.5 Zaktywizowana społecznie młodzież, 1.6 Zaktywizowani społecznie seniorzy, 1.8 Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej.

3

Cel operacyjny: B.3. Harmonia społeczna i wysoki kapitał zaufania oraz dogodne warunki życia mieszkańców

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach, 1.3. Rozwinięta współpraca z TBS-ami (zwiększona liczba mieszkań), 1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne standardy, 2.5. Zapewnione miejsce spełniające funkcję rynku, 2.6. Ograniczony ruch samochodowy w centrum miasta, 2.7. Wdrożony system monitorowania miasta, 2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i rekreacji oraz turystyki. 4.10. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.11. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych, 4.12. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście,

3

Page 111: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

111

4.13. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych,4.14. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 4.6 Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 4.8 Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne. 5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.3. Zwiększona atrakcyjność Chorzowa jako miejsca do zamieszkania,

Maksymalna liczba punktów: 9 9

Obszar priorytetowy: (C) PRZESTREŃ Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem atrakcyjnej i funkcjonalnej

przestrzeni

Cele strategiczne3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

Ocena zgodności

Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście,

4.2. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane,

5.6. Poprawiony stan środowiska naturalnego,

3

Cel operacyjny: C.2. Zintegrowany rozwój ośrodków różnej rangi

3.23.Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.24.Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.25.Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 4.6 Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta 5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu,

3

Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni

4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych,

4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane,

4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta,

4.8 Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne.

3

Maksymalna liczba punktów: 9 9

Page 112: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

112

Obszar priorytetowy: (D) RELACJE Z OTOCZENIEM

Cel strategiczny: Województwo śląskie regionem otwartym będącym istotnym

partnerem rozwoju Europy

Cele strategiczne:1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokaja-

jących potrzeby mieszkańców 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

Cel operacyjny: D.1. Współpraca z partnerami w otoczeniu

1.9. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw,

6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8 Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

3

Cel operacyjny: D.2. Atrakcyjny wizerunek województwa śląskiego

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw,

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście,

4.4. Przystosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych,

4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane,

4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta,

6.10. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta.

3

Cel operacyjny: D.3. Region w sieci międzynarodowych i krajowych powiązań infrastrukturalnych

5.2. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 3

Maksymalna liczba punktów: 9 9

Page 113: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

113

W ocenie zgodności ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+” uzyskano 39 punk-ty na 39 możliwych do zdobycia co oznacza całkowitą zgodność celów (100%) w ramach wszystkich czterech priorytetów. Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020

Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 wytycza cele dla całego subregionu. Dzięki zawartym w nim scenariuszom dokona się transformacja sytuacji obecnej na projektowaną. Rozwój ten powinien być oparty o zasady zrównoważonego rozwoju, co zapewni:

− ogniskowanie zasobów, przepływów i powiązań gospodarczych,

− inkubację i dyfuzję innowacji (edukacja, nauka i badania, usługi),

− rozwój kapitału ludzkiego (zdrowie, mieszkalnictwo, usługi),

− zdrowe środowisko (ochrona środowiska, rewitalizacja zdegradowanej przestrzeni miejskiej, rozwój zasobów środowiskowych).

W Projekcie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 zosta-ły sformułowane priorytety, do których opracowano priorytety inwestycyjne.

Page 114: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

114

PRIORYTET I NOWOCZESNA GOSPODARKA Cele strategiczne 5. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

1.1. wzmacnianie infrastruktury badań i innowacji, a także podnoszenie zdolności do tworzenia doskonałości w zakresie badań i innowacji oraz wspieranie ośrodków kompe-tencji, w szczególności leżących w interesie Europy

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

2

1.2. promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, budowanie sieci współpracy pomiędzy firmami, ośrodkami naukowo-badawczymi, ośrodkami akade-mickimi w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji spo-łecznych i aplikacji z dziedziny usług publicznych, tworzenie sieci, pobudzanie popytu, klastrów i otwartych innowacji poprzez inteligentną specjalizację (…), wspieranie badań technologicznych i stosowanych, linii pilotażowych, działań w zakresie wczesnej walida-cji produktów i zaawansowanych zdolności produkcyjnych i pierwszej produkcji w dzie-dzinie kluczowych technologii (…)

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

3

Maksymalna liczba punktów: 6 5

PRIORYTET II CYFROWE ŚLĄSKIE Cele strategiczne 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

2.2 rozwój produktów i usług opartych na technologiach informacyjno-komunikacyjnych, handlu elektronicznym oraz zwiększenie zapotrzebowania na tech-nologie informacyjno-komunikacyjne

6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu ryn-kowym,

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw,

3

2.3 wzmacnianie zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych dla e-administracji, e-learningu, e-integracji, e-kultury i e-zdrowia

Brak celów 0

Maksymalna liczba punktów: 6 3

Page 115: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

115

PRIORYTET III WZMOCNIENIE KONKURENCYJNOŚCI MŚP

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego,

prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 7. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału

miasta i zadowolenia mieszkańców

6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

3.1 promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm, z uwzględnieniem inkubatorów przedsiębiorczości

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.10. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy

w istniejących przedsiębiorstwach, 4.6. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 4.7. Utworzona strefa ekonomiczna,

3

3.3 wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w

istniejących przedsiębiorstwach, 4.7. Zwiększona dostępność i użyteczność terenów inwestycyjnych miasta, 4.8. Utworzona strefa ekonomiczna,

3

3.4 wspieranie zdolności MŚP w zaangażowanie się w proces wzrostu ekonomicznego i innowacji

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy

w istniejących przedsiębiorstwach, 6.7. Wyższe standardy i jakość usług świadczonych przez IOB, 6.8. Rozwinięta współpraca podmiotów gospodarczych,

3

Maksymalna liczba punktów: 9 9

Page 116: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

116

PRIORYTET IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA

NISKOEMISYJNA

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego,

prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia

Ocena zgodności

4.1 promowanie produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł 6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 6.4. Zwiększony potencjał produkcyjno-rynkowy dużych przedsiębiorstw 2

4.2 promowanie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w MŚP

6.3. Rozwinięta innowacyjność w sektorze mikroprzedsiębiorstw i MŚP, 3

4.3 wspieranie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym

1.4. Zmodernizowane mieszkania komunalne spełniające współczesne stan-dardy,

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych, 2

4.5 promowanie strategii niskoemisyjnych dla obszarów miejskich – niskoemisyjny transport miejski

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego, 3

4.7 promowanie wysoko wydajnej kogeneracji energii cieplnej i elektrycznej w oparciu o popyt na użytkową energię cieplną

4.2. Zwiększony poziom standardów mieszkaniowych, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego, 2

Maksymalna liczba punktów: 15 12

PRIORYTET V OCHRONA ŚRODOWISKA I EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

Cele strategiczne 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału

miasta i zadowolenia mieszkańców. 5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia.

Ocena zgodności

6.1 zaspokojenie znaczących potrzeb w zakresie inwestycji w sektorze odpadów w celu spełnienia wymogów dorobku prawnego dotyczącego środowiska

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście. 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego. 3

6.2 zaspokojenie znaczących potrzeb w zakresie inwestycji w sektorze wodnym w celu spełnienia wymogów dorobku prawnego dotyczącego środowiska

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście. 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego. 3

6.3 ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa kulturowego 5.4. Zrealizowany potencjał kulturowy miasta. 2

6.4 ochrona różnorodności biologicznej, ochrona gleby oraz promowanie usług ekosys-temowych, w tym programu NATURA 2000 i zielonej infrastruktury

4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 1

Page 117: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

117

6.5 działania mające na celu poprawę stanu środowiska miejskiego 4.1. Zoptymalizowana gospodarka wodno-ściekowa w mieście, 4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 5.2. Poprawiony stan środowiska naturalnego,

3

5.2 promowanie inwestycji ukierunkowanych na konkretne rodzaje ryzyka, zapewniają-cych odporność na klęski żywiołowe oraz stworzenie systemów zarządzania klęskami żywiołowymi

4.3. Wyższy poziom bezpieczeństwa w mieście, 1

Maksymalna liczba punktów: 18 13

PRIORYTET VI TRANSPORT Cele strategiczne brak

Ocena zgodności

7.2 zwiększenie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trze-ciorzędnych z infrastrukturą TEN-T

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 2

7.4 rozwój i rehabilitacja kompleksowego, nowoczesnego i interoperacyjnego systemu transportu kolejowego

5.1. Chorzów miastem zrównoważonego systemu transportu, 1

Maksymalna liczba punktów: 6 3

PRIORYTET VII REGIONALNY RYNEK PRACY

Cele strategiczne1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i poza-

rządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców

Ocena zgodności

8.5 zapewnienie dostępu do zatrudnienia osobom poszukującym pracy i nieaktywnym zawodowo, w tym podejmowanie lokalnych inicjatyw na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracow-ników

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przed-siębiorstwach,

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej.

6.11. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

3

8.7 samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy

1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej.

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 3

Page 118: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

118

6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy,6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

Maksymalna liczba punktów: 6 6

PRIORYTET VIII REGIONALNE KADRY GOSPODARKI OPARTEJ NA WIEDZY

Cele strategiczne:1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i poza-

rządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa

Ocena zgodności

8.8 równość mężczyzn i kobiet oraz godzenie życia zawodowego i prywatnego

1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospo-łeczne),

6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

3

8.9 adaptacja pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian

1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przed-siębiorstwach,

3.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej.

6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

3

8.10 aktywne i zdrowe starzenie się 1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki,

3

Maksymalna liczba punktów: 9 9

Page 119: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

119

PRIORYTET IX WŁĄCZENIE SPOŁECZNE

Cele strategiczne 1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego

i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecz-

nym

Ocena zgodności

9.4 aktywna integracja, w szczególności w celu poprawy zatrudnial-ności

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przed-

siębiorstwach, 1.5. Promowane pozytywne postawy i zachowania społeczności miasta (obywatelskie, prospo-

łeczne), 1.6. Zaktywizowana społecznie młodzież, 1.7. Zaktywizowani społecznie seniorzy, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób

korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 6.1. Zwiększony poziom zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP, 6.2. Wysoka konkurencyjność mikroprzedsiębiorstw i MŚP w otoczeniu rynkowym, 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

3

9.7 ułatwianie dostępu do niedrogich, trwałych oraz wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy,

3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych, 3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i doro-

słych, 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do po-

trzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście,

3

Page 120: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

120

3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki,3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem,

9.8 wspieranie gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych 1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.2. Wypracowane korzystne warunki dla zwiększenia ilości miejsc pracy w istniejących przed-

siębiorstwach, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób

korzystających z Ośrodka Pomocy Społecznej 6.5. Duży poziom zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, 6.6. Wzrost zatrudnienia w grupie osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej,

3

Maksymalna liczba punktów: 9 9

PRIORYTET X REWITALIZACJA I INFRASTRUKTURA ZDROWOTNA

Cele strategiczne 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym 4. Nowoczesna infrastruktura i przestrzeń publiczna dla wzrostu potencjału miasta i zadowole-

nia mieszkańców

Ocena zgodności

9.1 inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną, które przy-czyniają się do rozwoju krajowego, regionalnego i lokalnego, zmniejszania nierówności w zakresie stanu zdrowia oraz przejścia z usług instytucjonalnych do usług na poziomie społeczności lokalnych

3.1. Działalność Ośrodków Pomocy Społecznej ukierunkowana na usamodzielnianie się osób korzystających z pomocy,

3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.6. Zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i doro-

słych, 4.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 4.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do po-

trzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 4.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 4.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 4.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 4.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży.

3

Page 121: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

121

9.2 wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubo-gich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich

3.2. Większa dostępność budynków użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych, 3.3. Zapewniona baza sportowa (infrastruktura i wyposażenie) dla placówek oświatowych, 3.4. Usprawniony dostęp do służby zdrowia w mieście, 3.5. Zapewniony dostęp do opieki medycznej dzieci (w placówkach oświatowo-wychowawczych), 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do po-

trzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem i niedosłuchem, 3.13. Zwiększona aktywność sportowa dzieci i młodzieży. 4.5. Zrewitalizowane tereny zdegradowane i zdewastowane, 4.8. Utworzone nowe i zaktywizowane istniejące przestrzenie publiczne.

3

Maksymalna liczba punktów: 6 6

PRIORYTET XI WZMOCNIENIE POTENCJAŁU EDUKACYJNEGO

Cele strategiczne

1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i poza-rządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców

2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecz-

nym

Ocena zgodności

10.1 zapobieganie i ograniczenie przedwczesnego kończenia nauki szkolnej i promowanie dostępu do wysokiej jakości edukacji przed-szkolnej, podstawowej i ponadpodstawowej dopasowania systemów kształcenia i szkolenia do potrzeb rynku pracy

1.1. Wypracowane korzystne warunki dla rozwoju nowych przedsiębiorstw, 1.8. Pozytywne zmiany w świadomości bezrobotnych odnośnie aktywizacji zawodowej osób korzy-

stających z Ośrodka Pomocy Społecznej. 2.4. Zapewniony dostęp do informacji o potrzebach i oczekiwaniach w zakresie kultury, sportu i

rekreacji oraz turystyki. 3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do po-

trzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową,

3

Page 122: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

122

3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo-rekreacyjnej w mieście,3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem

10.3 poprawa dostępności i wspieranie uczenia się przez całe życie, podniesienie umiejętności i kwalifikacji siły roboczej i zwiększenie

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do po-

trzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, 3.12. Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem

3

Maksymalna liczba punktów: 6 6

PRIORYTET XII INFRASTRUKTURA EDUKACYJNA Cele strategiczne 3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym

Ocena zgodności

10.4 inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie poprzez rozwój infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej

3.8. Zwiększona liczba miejsc w żłobkach publicznych, 3.9. Zwiększona liczba istniejących obiektów szkolnych i przedszkolnych dostosowanych do po-

trzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, 3.10. Zwiększona dostępność do bazy sportowo – rekreacyjnej w mieście, 3.11. Zwiększony dostęp do obiektów kultury, sportu, rekreacji i turystyki, Zwiększony dostęp do oferty przedszkolnej dla dzieci z niedowidzeniem

3

Maksymalna liczba punktów: 3 3

Page 123: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

123

15.3. Podsumowanie

Dokument planistyczny

Ocena

Maksymalna możliwa

liczba punktów

Uzyskana liczba

punktów

Procent maksymalnej

liczby punktów

Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+”

39 39 100

Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020

99 84 84,8

Razem 138 123 89,1

Strategia Rozwoju Chorzowa na lata 2014-2030 w przeprowadzonej analizie spójności z dokumen-tami strategicznymi w otoczeniu uzyskała razem 123 punktów na 138 możliwych do zdobycia. Ozna-cza to, że cele Strategii są spójne z celami dokumentów strategicznych w 89,1%.

Stopień integralności celów jest bardzo duży. Wśród celów Strategii Rozwoju Chorzowa nie ma takich zapisów, które nie odnosiłyby się do analizowanych dokumentów strategicznych.

Na tej podstawie można stwierdzić, że Strategia Rozwoju Chorzowa na lata 2014-2030 bardzo dobrze wpisuje się w podstawowe dokumenty strategiczne w otoczeniu regionalnym.

Page 124: Strategia rozwoju chorzowa do 2030

124

16. Podsumowanie

Dokument „Strategia Rozwoju Chorzowa do 2030 roku” został opracowany przez firmę ResPublic sp. z o.o. jako część projektu pod nazwą „Zintegrowane podejście do obszarów funkcjonalnych na przykładzie Chorzowa, Rudy Śląskiej i Świętochłowic” dofinansowanego ze środków Unii Europej-skiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007 – 2013 r. Prace nad strategią miały charakter partycypacyjno-ekspercki, co oznacza, że udział w pracach brali przedstawiciele Władz Mia-sta i kluczowych dla jego funkcjonowania instytucji a także reprezentanci różnych grup mieszkańców. Osoby te utworzyły Zespoły Robocze, który podczas trzech spotkań warsztatowych w toku modero-wanej dyskusji dokonały jakościowej diagnozy stanu miasta i w oparciu o nią wyznaczyły cele rozwo-jowe.

Przyjęta została perspektywa zrównoważonego rozwoju, w związku z tym prace odbywały się w podziale na trzy główne obszary rozwojowe, którym odpowiadały trzy Podzespoły Robocze: ds. społecznych, ds. zasobów i potencjałów miasta, ds. gospodarczych i promocji Miasta.

Kluczowa dla przyszłego rozwoju miasta jest wizja Chorzowa w roku 2030 jako miasta łączącego tra-dycję z nowoczesnością dla tworzenia optymalnych warunków dla rozwoju otwartego społeczeństwa i gospodarki opartej na wiedzy. Do osiągnięcia tego stanu rzeczy przyczynić ma się realizacja Misji, to jest kreowanie miasta przyjaznego dla mieszkańców, przedsiębiorców i turystów w oparciu o po-siadany potencjał oraz kapitał społeczny.

Zidentyfikowano następujące cele strategiczne:

1. Miasto sprawnym koordynatorem działań trzech sektorów (publicznego, prywatnego i pozarządowego) zaspokajających potrzeby mieszkańców,

2. Poznane i zaspokojone potrzeby wszystkich grup społecznych w mieście,

3. Dobrze funkcjonujące instytucje zaspokajające potrzeby mieszkańców w obszarze społecznym,

4. Unowocześnienie infrastruktury i przestrzeni publicznych dla wzrostu potencjału miasta i zadowolenia mieszkańców,

5. Zrównoważony rozwój w celu podniesienia standardów życia,

6. Wzrost gospodarczy Miasta Chorzowa.

Każdemu z tych celów przypisane zostały cele strategiczne wraz ze wskaźnikami produktu i rezultatu. Będą one podstawą ewaluacji na kolejnych etapach wdrażanie Strategii.

Przeprowadzona analiza spójności ze Strategią Rozwoju Województwa Śląskiego „ŚLĄSKIE 2020+” i Projektem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 wyka-zała wysoki stopień spójności. Z pewnością będzie to czynnikiem sprzyjającym wdrażaniu Strategii.