1

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy”

Lokalna Strategia Rozwoju Kierowanego Społecznością Lokalną na lata 2014-2020

Miedziana Góra, Mniów, Piekoszów, Strawczyn, Zagnańsk

2015

2

Spis treści

I. Charakterystyka LGD ........................................................................................................ 4

I.1 Forma prawna i nazwa stowarzyszenia ............................................................................ 4

I.2 Obszar ............................................................................................................................... 4

I.3Potencjał LGD ................................................................................................................... 6

I.3.1 Opis sposobu powstania i doświadczenie Stowarzyszenie LGD Dorzecze Bobrzy .. 6

I.3.2 Doświadczenie LGD .................................................................................................. 8

I.3.3 Reprezentatywność LGD ........................................................................................... 9

I.3.4 Doświadczenie partnerów LGD ................................................................................ 9

I.3.5 Władze Lokalnej Grupy Działania .......................................................................... 10

I.3.6 Biuro LGD ............................................................................................................... 11

I.3.7 Zasady funkcjonowania LGD .................................................................................. 11

I.3.7 Potencjał ludzki biura LGD ..................................................................................... 12

II. Partycypacyjny charakter LSR ........................................................................................... 13

Opis metod tworzenia LSR .................................................................................................. 13

Opis metod angażowania społeczności lokalnej w proces realizacji strategii ..................... 16

Wskazanie i zwięzła charakterystyka planowanych metod animacji społeczności lokalnej 17

III. Diagnoza Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” ................................................. 18

III.1 Charakterystyka ogólna ................................................................................................ 18

III.2. Grupy szczególnie istotne ........................................................................................... 20

III.3. Charakterystyka gospodarki i przedsiębiorczości ....................................................... 21

III. 5. Działalność sektora społecznego ............................................................................... 24

III. 6. Problemy społeczne na terenie działania LGD .......................................................... 25

III.7. Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze na terenie LGD „Dorzecze Bobrzy” ............. 26

IV. Analiza SWOT obszaru Lokalnej Grupy Działania Dorzecze Bobrzy .............................. 29

V. Cele i wskaźniki .................................................................................................................. 32

Cel ogólny 1 – Społeczeństwo aktywne i zintegrowane ...................................................... 33

Cel szczegółowy 1.1 Pobudzenie tożsamości lokalnej wśród mieszkańców obszaru LGD33

Cel szczegółowy 1.2 Zaktywizowanie i upodmiotowienie mieszkańców do działań na rzecz

lokalnej kultury i społeczeństwa ...................................................................................... 33

Cel szczegółowy 1.3 Pobudzenie współpracy ponadgminnej i międzysektorowej ......... 34

Cel szczegółowy 1.4 Tworzenie infrastruktury rekreacyjno-rozrywkowej oraz sportowej35

Cel ogólny 2 - Wspieranie rozwoju gospodarczego na obszarze objętym LSR .................. 35

Cel szczegółowy 2.1 Wsparcie przedsiębiorczości na obszarze objętym LSR ............... 36

VI. Sposób wyboru i oceny operacji oraz sposób ustanawiania kryteriów wyboru ................ 48

Szczegółowy opis powiązania kryteriów z diagnozą sporządzoną dla LGD „Dorzecze Bobrzy”.

.............................................................................................................................................. 48

3

Innowacyjność ..................................................................................................................... 48

Lokalne kryteria wyboru operacji. ....................................................................................... 50

Zasady ustalania lub zmiany kryteriów ............................................................................... 50

VII. Plan działania.................................................................................................................... 52

VIII. Budżet ............................................................................................................................. 53

IX. Plan komunikacji ............................................................................................................... 53

1. Główne cele działań komunikacyjnych wynikające z przeprowadzonej analizy

potrzeb/problemów komunikacyjnych ................................................................................. 53

2. Działania komunikacyjne oraz odpowiadające im środki przekazu ............................ 54

3. Główni adresaci działań komunikacyjnych (grupy docelowe) .................................... 55

4. Zakładane wskaźniki realizacji działań komunikacyjnych .......................................... 55

5. Analiza efektywności zastosowanych działań komunikacyjnych i środków przekazu 56

6. Opis wniosków/opinii zebranych podczas działań komunikacyjnych, sposobu ich

wykorzystania w procesie realizacji LSR ............................................................................ 56

X. Zintegrowanie ..................................................................................................................... 57

X.1 Zintegrowanie poziome ................................................................................................. 57

X.2 Zintegrowanie pionowe ................................................................................................. 59

XI. Monitoring i ewaluacja ...................................................................................................... 61

XIII. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko .......................................................... 62

Wykaz wykorzystanej literatury .............................................................................................. 63

Załącznik nr 1 Procedura aktualizacji LSR .............................................................................. 63

Załącznik nr 2 Monitoring i ewaluacja .................................................................................... 65

Załącznik nr3 – Plan działania ................................................................................................. 70

Załącznik nr 4- Budżet ............................................................................................................. 73

Załącznik nr 5 – Plan komunikacji .......................................................................................... 75

4

I. Charakterystyka LGD

I.1 Forma prawna i nazwa stowarzyszenia

a) pełna oficjalna nazwa brzmi następująco:

Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” b) Lokalna Grupa Działania posiada statut STOWARZYSZENIA SPECJALNEGO (zgodnie z

przepisami ustawy z dnia 7 marca 2007r., o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem

środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Dz. U. z 2013 r.,

poz. 173 j.t.)

c) NIP - 959-173-65-87

d) REGON - 260 088 890

e) Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym postanowieniem Sądu

Rejonowego w Kielcach - X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w dniu

20.04.2006 r. pod nr KRS 0000255487.

I.2 Obszar

W skład Lokalnej Grupy Działania wchodzi 5 gmin, są to: Miedziana Góra, Mniów, Piekoszów,

Strawczyn, Zagnańsk.

Wszystkie gminy przedstawiły uchwały Rad Gmin o przystąpieniu do Lokalnej Grupy Działania

„Dorzecze Bobrzy”. Należy również dodać, że żadna z gmin nie jest członkiem ani partnerem innej Lokalnej

Grupy Działania.

Gmina Miedziana Góra - jest częścią aglomeracji kieleckiej. Wysokie walory przyrodnicze (gmina

nazywana jest Zielonymi Płucami Kielc), a także niewielka odległość do centrum miasta sprawiają, że jest

popularnym miejscem osiedlania się kielczan. Na granicy gminy znajduje się ważny węzeł komunikacyjny.

Przez gminę Miedziana Góra przebiegają drogi krajowe i wojewódzkie mające strategiczne znaczenie dla

regionu świętokrzyskiego: 7 Gdańsk – Warszawa – Radom – Kielce – Kraków – Chyżne, 74 Sulejów – Kielce

– Opatów – Szczebrzeszyn – Zamość – granica polsko-ukraińska (przejście graniczne w Zosinie), 748

Kostomłoty Drugie – Strawczyn – Ruda Strawczyńska, 750 Ćmińsk – Zagnańsk. Liczba sołectw 10.

Gmina Mniów - leży w północno-zachodniej części województwa świętokrzyskiego. Teren gminy znajduje

się na pograniczu dwóch odmiennych krain geograficznych: Gór Świętokrzyskich i Płaskowyżu

Suchedniowskiego. Góry Świętokrzyskie pokrywają południowy fragment gminy zaliczany do Wzgórz

Oblęgorsko-Tumlińskich. Przylega do nich Płaskowyż Suchedniowski, rozciągający się od północy. Znaczną

część Pasma Oblęgorsko-Tumlińskiego stanowi Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy wraz z

otuliną, gdzie występują rzadkie i chronione gatunki fauny i flory. Są tutaj również liczne użytki ekologiczne

oraz pomniki przyrody. Ponadto poza terenem wyżej wymienionego Parku gmina leży w całości w obrębie

Konecko-Łopuszańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Ochroną objęte są również stanowiska

archeologiczne, miejsca pamięci narodowej i historyczne obiekty kultowe.

Gmina Piekoszów - Piekoszów to pełna uroków gmina, leżąca na zachodnim skraju Gór Świętokrzyskich,

w widłach rzek Bobrzy i Łososiny, zwanej Wierną Rzeką. Jej południowa część kryje w sobie ciekawe zakątki

Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego. Wizytówką gminy są ponadto zabytki architektury: pałac

Tarłów w Podzamczu Piekoszowskim oraz Sanktuarium w Piekoszowie z cudownym, XVII-wiecznym

obrazem Madonny z Dzieciątkiem. Z roku na rok powiększa się również liczba osób pragnących mieszkać na

terenie gminy. Czyste powietrze, piękne widoki i jednocześnie bliskie położenie miasta wojewódzkiego,

stanowią czynniki doskonale sprzyjające tworzeniu nowych miejsc zamieszkania.

Gmina Strawczyn - położona jest w środkowej części Województwa Świętokrzyskiego, a w zachodniej

części Gór Świętokrzyskich. Należy do Powiatu kieleckiego i oddalona jest od miasta wojewódzkiego Kielce

w odległości 20 km przy trasie wojewódzkiej Kielce - Częstochowa. Łączna powierzchnia terenów objętych

ochroną stanowi około 73% powierzchni Gminy. Prócz walorów przyrodniczych na terenie Gminy Strawczyn

można zwiedzić atrakcyjne miejsca turystyczne. W układzie podstawowym na terenie Gminy przebiegają

drogi wojewódzkie, powiatowe oraz gminne. Przez obszar Gminy Strawczyn przebiegają dwa odcinki dróg

5

wojewódzkich (Nr 748 i 786) o łącznej długości około 17 km. Natomiast odcinków dróg powiatowych

zlokalizowanych jest 10 o łącznej długości 45 km. Stan techniczny dróg tej kategorii jest dobry. Wewnątrz

Gminy układ komunikacyjny tworzą 121 odcinki dróg gminnych o łącznej długości 134 km, z czego 60,5 km

to drogi zmodernizowane poprzez położenie nawierzchni asfaltowej.

Gmina Zagnańsk - położona jest w północnej części Województwa Świętokrzyskiego na terenie Powiatu

Kieleckiego. Gmina Zagnańsk leży na terenie Gór Świętokrzyskich, w dolinie rzeki Bobrzy.

Część jej obszaru należy do Leśnego Kompleksu Promocyjnego - "Puszcza Świętokrzyska" utworzonego

przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Lasy znajdujące się na terenie Gminy Zagnańsk wchodzą

w skład dawnego kompleksu Puszczy Jodłowej i zajmują ponad połowę powierzchni gminy 7 216 ha to jest

około 58,2%. Dla porównania lesistość Polski wynosi 28,5%, Województwa Świętokrzyskiego 26,9%,

a Powiatu Kielce 34,9%. Średnia europejska to 32%, przy czym dla Unii Europejskiej wskaźnik lesistości

wynosi 42%. Gmina zajmuje powierzchnię 12 487 ha, rozciąga się na długości około 13,5 km w kierunku

północ – południe i ponad 15 km w kierunku wschód – zachód.

Obszar Powierzchnia

(km2)

Liczba

ludności

(wg danych

GUS

31.12.2013r.)

Dochód na 1

mieszkańca

gminy (2014)

Liczba

bezrobotnych

(2014)

Ludność w

wieku

produkcyjnym

(2014)

Miedziana Góra 71 11 074 2 799 591 7 385

Mniów 95 9 346 3 493 715 6 014

Piekoszów 103 16 284 3 014 966 10 661

Strawczyn 86 10 346 3 270 518 6 848

Zagnańsk 125 12 993 2 815 753 8 430

SUMA 480 60 043 15 391 3 543 39 338

Liczba mieszkańców obszaru LGD jest większa niż średnia liczba mieszkańców objętych

LSR/LSROR w latach 2007-2013 w województwie, która wyniosła 51 588.

Liczba bezrobotnych do liczby osób w wieku produkcyjnym na obszarze działania LGD wynosi 0,09,

czyli tyle samo, co dla województwa.

Zasięg terytorialny terenu działania LGD „Dorzecze Bobrzy” wynosi 480 km2, natomiast łączna liczba

ludności wynosi 60 043 mieszkańców. Granice administracyjne obrazuje poniższa mapa.

Średni dochód podatkowy gmin wchodzących w skład LGD w przeliczeniu na jednego mieszkańca

wyniósł w 2014 roku 345,31 zł (dochody własne - dochody podatkowe ustalone i pobierane na podstawie

odrębnych ustaw – dane BDL) natomiast dla województwa ten sam wskaźnik wyniósł 495,99 zł (BDL, 2014),

co oznacza, że jego wartość jest niższa dla obszaru LGD niż dla województwa.

6

I.3Potencjał LGD

I.3.1 Opis sposobu powstania i doświadczenie Stowarzyszenie LGD Dorzecze Bobrzy Pierwszym wspólnym działaniem przyszłej Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” było

wspólne przygotowanie i złożenie wniosku do I Schematu Pilotażowego Programu Leader+ przez

przedstawicieli 4 gmin Powiatu Kieleckiego: Miedzianej Góry, Mniowa, Strawczyna i Zagnańska w

listopadzie 2004 roku. Podmiotem wiodącym była gmina Miedziana Góra. Od tej pory władze gmin,

stopniowo włączając przedstawicieli podmiotów społecznych i gospodarczych zaczęły realizować zadania,

które zaowocowały powstaniem Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” oraz przygotowaniem ZSROW

i niniejszej strategii. W sierpniu 2005 roku rozpoczęła się realizacja Schematu I Pilotażowego Programu

Leader+., który był głównym etapem budowy partnerstwa i obejmował następujące działania:

1. Cykl spotkań z mieszkańcami na stoiskach informacyjnych zorganizowanych na masowych imprezach.

Stoiska LGD „Dorzecze Bobrzy” były odwiedzane przez liczną grupę zainteresowanych mieszkańców, dzięki

prowadzonej ze scen kampanii informacyjnej (w przerwach pomiędzy występami) oraz bogatej ofercie

szkoleń, jaką proponowano na stoiskach informacyjnych.

2. Cykl szkoleń tematycznych dla mieszkańców gmin Miedziana Góra, Mniów, Strawczyn i Zagnańsk:

„Zorganizuj Swój Biznes”, „Witaj Gościu”, „Kreator Działań Lokalnych”, „Ekologiczne Gospodarowanie” W

szkoleniach wzięło udział łącznie 124 osoby. Każde szkolenie tematyczne było poprzedzone wykładem

informacyjnym oraz dyskusją nad celami Lokalnej Grupy Działania w ramach Zintegrowanej Strategii

Rozwoju Obszarów Wiejskich „Dorzecza Bobrzy”

3. Konferencja „Lokalna Grupa Działania” – 11 wrzesień 2005 roku. W konferencji wzięło udział 60 osób,

reprezentujących sektor publiczny, społeczny i gospodarczy z terenu Gmin Miedziana Góra, Mniów,

Strawczyn i Zagnańsk. Głównym celem konferencji było bliższe zapoznanie z ideą LGD i budowaniem

ZSROW. Uczestnicy konferencji złożyli podpisy pod deklaracja uczestnictwa w dalszych pracach LGD.

4. Cykl warsztatów tematycznych „Planowanie w Procesie Odnowy Wsi” dla aktywnych mieszkańców

sołectw z terenu gmin miedziana Góra, Mniów, Strawczyn i Zagnańsk (listopad 2005– styczeń 2006)

dotyczących przygotowania Planów Odnowy Wsi. W 4 dwudniowych szkoleniach wzięło udział 64 osoby,

reprezentujące 19 sołectw.

5. Konferencja Założycielska Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy”. W trakcie konferencji, w której

wzięły udział 102 osoby z terenu Dorzecza Bobrzy oraz goście zaproszeni, powołano Stowarzyszenie Lokalna

Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy”, przyjęto Statut Stowarzyszenia oraz dokonano wyboru władz – Zarządu

i Komisji Rewizyjnej. Przedyskutowano także wstępne zagadnienia dotyczące dalszych prac nad

Zintegrowaną Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich „Dorzecza Bobrzy”. Ustalono, że prace nad ZSROW,

7

w tym przygotowanie analizy SWOT będzie prowadzone poprzez Komisje tematyczne powołane przez Zarząd

Stowarzyszenia.

6. Spotkania 4 Komisji tematycznych LGD „Dorzecze Bobrzy” dotyczących Zintegrowanej Strategii Rozwoju

Obszarów Wiejskich. W spotkaniach Komisji wzięło udział łącznie 118 osób. W trakcie spotkań Komisji

przygotowano analizę SWOT regionu Dorzecza Bobrzy, przyjęto Wizję, tematy wiodące oraz cele strategiczne

ZSROW. Zgłaszano też pomysły do realizacji w następnych etapach funkcjonowania Lokalnej Grupy

Działania „Dorzecze Bobrzy”.

7. Indywidualne Wstępne Propozycje Projektów. Inicjatywa zgłaszania wstępnych propozycji projektów przez

mieszkańców zrodziła się na Konferencji Założycielskiej LGD „Dorzecze Bobrzy”. Zgłaszanie projektów było

formą konsultacji społecznych, w wyniku których można było zapoznać się z konkretnymi oczekiwaniami

mieszkańców wobec przyszłych prac Lokalnej Grupy Działania. Projekty były składane zarówno przez

instytucje pozarządowe jak i przedsiębiorców i rolników z terenu „Dorzecza Bobrzy”. Większość projektów

przewidziana była na lata 2007-2013 i była związana z działalnością inwestycyjną.

8. Konferencja „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich” Konferencja ta odbyła się 11.04.2006

roku, a jej głównym celem było przyjęcie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich „Lokalnej

Grupy Działania Dorzecze Bobrzy”. W Konferencji wzięli członkowie Stowarzyszenia LGD „Dorzecze

Bobrzy”. Ogółem w spotkaniach i pracach nad ZSROW „Dorzecze Bobrzy” i powołaniem Lokalnej Grupy

Działania w ramach I Schematu PPL+ wzięło udział 542 osoby. W dniu 24.07.2006 roku odbyło się Walne

Zebranie Członków LGD, a jego głównym celem było podjęcie inicjatywy włączenia Gminy Piekoszów do

Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy”. W Konferencji wzięli członkowie Stowarzyszenia LGD

„Dorzecze Bobrzy” oraz jako gość Wójt Gminy Piekoszów. Najważniejszym ustaleniem konferencji było

podjęcie uchwały intencyjnej dotyczącej rozszerzenia LGD „Dorzecze Bobrzy” o Gminę Piekoszów, którą to

uchwałę Walne Zebranie podjęło jednogłośnie. Odbyło się 6 spotkań z przedstawicielami Partnerów

Społecznych, Gospodarczych i Samorządowych z terenu Gminy Piekoszów oraz liczne konsultacje

indywidualne. Spotkania miały miejsce w kilku miejscowościach Gminy – Piekoszów, Rykoszyn, Zajączków,

natomiast konsultacje indywidualne miały miejsce na terenie Urzędu Gminy w Piekoszowie. Efektem spotkań

było uzupełnienie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich. LGD „Dorzecze Bobrzy”. W dniu

14.01.2007 roku odbyło się Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia LGD, którego głównym celem było

włączenie do prac LGD partnerów z terenu Gminy Piekoszów. W trakcie spotkania podjęto uchwałę o

rozszerzeniu LGD o partnerów Gminy Piekoszów, zmieniono statut, z uwzględnieniem rozszerzenia terenu

działania LGD o Gminę Piekoszów oraz dokooptowano do władz Stowarzyszenia LGD „Dorzecze Bobrzy”

przedstawicieli z terenu Gminy Piekoszów. W kwietniu 2007 roku Lokalna Grupa Działania „Dorzecze

Bobrzy” rozpoczęła realizację II Schematu Pilotażowego Programu Leader +, który zarazem był kolejnym

etapem budowy partnerstwa w ramach LGD. Projekt był realizowany do maja 2008 roku. W latach 2009-2015

LGD realizowało natomiast wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju w ramach PROW 2007-2013.

Doświadczenia zebrane w poprzednich latach pracy są niewątpliwie dużym atutem Stowarzyszenia.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że ewaluacja mająca na celu ocenę pracy zarówno biura, jak i

poszczególnych organów LGD „Dorzecze Bobrzy”, przeprowadzona przez zewnętrzny zespół ekspercki w

pierwszej połowie 2015r. jednoznacznie wskazała na dobrą i bardzo dobrą realizację swoich zadań. Oprócz

bieżących obowiązków zwraca uwagę fakt, że zarówno pracownicy jak i członkowie organów LGD

podejmowali wysiłki, aby podwyższać swoje kompetencje. Wykaz podejmowanych szkoleń w minionym

okresie programowania przedstawia tabela stanowiąca załącznik nr 26 do wniosku o wybór LGD. Zakres

odbytych szkoleń był bardzo szeroki i obejmował zarówno zagadnienia stricte związane z wdrażaniem i

funkcjonowaniem LSR, ale również bardziej ogólne szkolenia specjalistyczne np. z zarządzania organizacją,

komunikacją interpersonalną, księgowością, marketingiem.

Lokalna Strategia Rozwoju 2014-2020, którą LGD będzie wdrażało jest kontynuacją minionej

strategii. Prowadzone konsultacje społeczne, spotkania eksperckie, a także diagnoza i analiza SWOT

wykazały, że cele, które były realizowane w minionym okresie programowania nie zdezaktualizowały się.

Potwierdzeniem tego faktu są również opracowywane dokumenty strategiczne w latach 2013-2015

(dokumenty gminne, powiatowe, wojewódzkie), które również wskazują na podobne kierunki działań

rozwojowych. Oznacza to, że przyjęty przez LGD „Dorzecze Bobrzy” schemat działań strategicznych w

momencie rozpoczynania działalności Stowarzyszenia był dobrze opracowany i sensownie wyznaczał kierunki

rozwoju obszaru. Kontynuacja działań w ramach podobnych celów ogólnych i szczegółowych, niewątpliwie

powoduje, że pracownicy i kadra LGD będą sprawnie realizować kolejne zadania Stowarzyszenia. To

przełożyć się może nie tylko na wysoki standard obsługi beneficjentów, ale także na skuteczne wdrażanie

Strategii.

8

I.3.2 Doświadczenie LGD

Lokalna Grupa Działania "Dorzecze Bobrzy" jest to stowarzyszenie działające na rzecz szeroko

rozumianego rozwoju obszarów wiejskich. W naszej działalności uwzględniamy aktywizację lokalnej

społeczności, wspieranie organizacji pozarządowych oraz lokalnych liderów, rozwój przedsiębiorczości,

kompetencji, wiedzy i nauki, ochronę oraz promocję środowiska naturalnego, krajobrazu i zasobów

historyczno-kulturowych w szczególności lokalnych, wsparcie i rozwój produkcji wyrobów regionalnych.

Stowarzyszenie jest jednostką skupiającą, integrującą oraz aktywizującą wiele różnych grup społecznych z

terenu LGD. Pełni funkcje doradcze i wspierające dla wielu podmiotów. Aktywnie działa na rzecz partnerstwa

i dialogu trójsektorowego, a także sieciowania i współpracy. LGD prowadzi również szeroką działalność

szkoleniową dla mieszkańców a także dla instytucji z tego terenu. Zakres szkoleń jest zróżnicowany, są to

szkolenia dotyczące prowadzenia organizacji pozarządowych, firm, gospodarstw agroturystycznych, szkolenia

dotyczące pozyskiwania i rozliczania środków zewnętrznych, a także szkolenia podnoszące kwalifikacje,

kompetencje i umiejętności mieszkańców oraz integrujące i aktywizujące ich.

W minionym okresie programowania kwoty wydanych środków w ramach poszczególnych działań

kształtowały się następująco: Odnowa i rozwój wsi – kwota wydanych środków 4 446 151 zł, liczba

zrealizowanych wniosków 27; Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw – kwota wydanych środków 169 925

zł, liczba zrealizowanych wniosków 3; Małe projekty – 1 513 492 zł, liczba zrealizowanych projektów 76;

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej – 0 zł, liczba zrealizowanych projektów 0.

LGD z powodzeniem zrealizowała dotychczas projekty min. :

Od 28.04.2009 do 30.06.2015 roku w LGD wdrażana była Lokalna Strategia Rozwoju w ramach

Programu Rozwoju Obszarów Wiejski 2009-2013 – Oś IV Leader na kwotę 8 468 412 zł. Zrealizowany zakres

działań obejmował przedsięwzięcia związane z funkcjonowaniem biura LGD, nabywaniem umiejętności i

aktywizacją w ramach którego były realizowane działania, informacyjne, doradcze, szkoleniowe, promocyjne,

wydawnictwa, opracowania, imprezy promocyjne. W ramach wdrażania LSR prowadzone były nabory

wniosków na konkursy dla mieszkańców i instytucji z terenu LGD na dotacje w ramach 4 działań. Na

dofinansowania zostało przeznaczone prawie 6 500 000 zł. Prowadzone były również działania związane z

ogłoszeniem naboru oraz oceną wniosków. Zrealizowany został projekt współpracy w partnerstwie z 5-cioma

Lokalnymi Grupami Działania z terenu województwa Świętokrzyskiego pod nazwą „Szlak Przygody”.

Największy sieciowy produkt turystyczny w Polsce. Był to innowacyjny projekt który miał na celu

wytyczenie, oznakowanie znakami kierunkowymi, tablicami informacyjnymi, małą architekturą

najważniejszych obiektów i atrakcji turystycznych, oraz zwiększenie ruchu turystycznego poprzez włączenie

turysty do programu lojalnościowego który działa na szlaku. Wytyczone zostało ponad 850 km tras, ponad 100

oznakowanych atrakcji i 6 krain tematycznych. Dodatkowo zostały wydane materiały promocyjne,

informacyjne oraz prowadzona była kampania promocyjna. Wartość projektu wyniosła 783 974,36 zł łącznie (

w tym wkład LGD „Dorzecze Bobrzy” 159 613 zł).

Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój

obszarów wiejskich 2004-2006” działanie „Pilotażowy Program Leader +” Schemat II działanie 3.4 projekt

„Lokalna Grupa Działania Dorzecze Bobrzy rozwój turystyki i aktywizacja społeczności lokalnej, wdrożenie

Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Lokalnej Grupy Działania Dorzecze Bobrzy", projekt

był realizowany na terenie 4 gmin należących do LGD - Miedziana Góra, Mniów, Strawczyn, Zagnańsk,

wartość projektu 723 929,47 zł. Celem projektu było zrealizowanie założeń Zintegrowanej Strategii Rozwoju

Obszarów Wiejskich Lokalnej Grupy Działania "Dorzecze Bobrzy", projekt trwał od marca 2007 roku do maja

2008 roku.

Projekt "Język Angielski w turystyce" z Działania 9.5 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, celem projektu

było podniesienie umiejętności grupy 20 osób z zakresu posługiwania się językiem angielskim, wartość

projektu 44 860,00 zł., czas trwania projektu 03.07.2008-31.07.2009 roku.

Projekt "Aktywne kobiety terenu LGD Dorzecze Bobrzy na rzecz integracji środowiska lokalnego i rozwoju

zasobów ludzkich" z Działania 7.3 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, celem projektu było wspieranie

inicjatyw na rzecz aktywizacji i integracji społeczności lokalnej, przyczyniające się do realizacji strategii

rozwoju obszarów wiejskich, wsparciem w ramach projektu zostało objętych 30 aktywnych kobiet, wartość

projektu 48 692,54 zł, czas trwania projektu 01.12.2009-30.06.2010 roku.

Projekt „Komputer też ma 50 lat – kurs komputerowy dla mieszkańców LGD „Dorzecze Bobrzy” z Działania

9.5 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Celem tego projektu było przeszkolenie 50 osób, mieszkańców

9

LGD z podstaw obsługi komputera. Uczestnikami projektu byli przede wszystkim przedstawiciele

stowarzyszeń, Kół Gospodyń Wiejskich, Zespołów Ludowych. Wartość projektu 34 350 zł, czas realizacji

01.01.2012 – 31.07.2012 roku.

I.3.3 Reprezentatywność LGD

Obecną strukturę partnerstwa obrazuje poniższa tabela. Warto jednak zaznaczyć, że proces budowania

i poszerzania partnerstwa nie został zakończony, gdyż LGD jest dynamicznie zmieniającym się podmiotem

dostosowującym się do specyfiki lokalnej.

Liczba członków partnerstwa LGD wynosi 237. Wśród członków znajdują się przedstawiciele

wszystkich sektorów wchodzących w skład partnerstwa trójstronnego, tj. sektora publicznego, społecznego

oraz gospodarczego. Osobną kategorię stanowią mieszkańcy, którzy nie zostali przypisani do żadnego ze

wspomnianych sektorów, co obrazuje oddolny i pozainstytucjonalny proces budowy LGD. Liczba członków z

poszczególnych sektorów zaprezentowana została w tabeli poniżej.

L.p. Sektor Liczba %

1. Publiczny 5 2%

2. Gospodarczy 8 3%

3. Społeczny 6 3%

4. Mieszkańcy 218 92%

SUMA 237 100%

Taki skład partnerstwa doskonale koreluje z założoną wizją rozwoju obszaru

i przyjętymi celami do realizacji w ramach wdrażania LSR. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2014-2020 jest

skoncentrowana wokół rozwiązywania problemów związanych z lokalnym rynkiem pracy i rolnictwem,

aktywnością społeczną, promocją turystyki oraz pracy z grupami defaworyzowanymi. W związku z tak

zaplanowanymi kierunkami działań, ważne było, aby wśród członków LGD znaleźli się zarówno

reprezentanci świata biznesu (przedsiębiorcy), świata organizacji pozarządowych (NGO) oraz świata

publicznego (instytucje) i mieszkańców.

I.3.4 Doświadczenie partnerów LGD

Każda z gmin wchodzących w skład LGD „Dorzecze Bobrzy” realizowała szereg działań

finansowanych w ramach PROW 2007-2013 oraz RPO. Należy podkreślić, że znaczna część z tych działań

jest zbieżnych z możliwościami, jakie daje okres programowania 2014-2020, dlatego doświadczenie

partnerów w tych zakresach będzie cenne.

Dzięki obecności wszystkich sektorów w partnerstwie LGD możliwa będzie realizacja wyzwań

związanych z podejmowanymi operacjami w ramach wszystkich celów ogólnych. Sektor gospodarczy

niewątpliwie będzie miał w nowym okresie programowania największą rolę do spełnienia, gdyż to na barkach

przedsiębiorców leży odpowiedzialność za poprawę sytuacji na rynku pracy, przeciwdziałaniu ubóstwu i

wzrost zatrudnienia. W związku z tym, przystępujący do LGD reprezentanci sektora gospodarczego będą

podejmowali wyzwania informacyjne oraz będą musieli podejmować dialog z sektorem publicznym, którego

działania na poziomie samorządowym mogą realnie wpłynąć na poprawę lokalnego rynku pracy. Mieszkańcy,

sektor publiczny i społeczny będzie natomiast dbał o dialog i informowanie na temat realizowanej polityki

rozwojowej wszystkich mieszkańców zainteresowanych usługami społecznymi świadczonymi w interesie

ogólnym, rozwojem swojej aktywności społecznej oraz komunikacji z grupami defaworyzowanymi,

określonymi na podstawie analizy SWOT, a które w diagnozie LSR 2014-2020 LGD „Dorzecze Bobrzy”

określono jako osoby bezrobotne (głównie osoby młode do 40 roku życia) oraz osoby powyżej 50 roku życia.

Drugą zdefiniowaną grupą defaworyzowaną są osoby powyżej 50 roku życia. Tak jak w przypadku

pierwszej z wymienionych grup, tak i w tym przypadku do podstawowych kanałów komunikacyjnych zaliczyć

należy komunikację poprzez instytucje i organizacje zajmujące się osobami starszymi, Internet, a także lokalne

media.

Planowane w ramach LSR 2014-2020 LGD „Dorzecze Bobrzy” operacje kierowane do osób powyżej

50 roku życia dotyczą ich aktywizacji oraz integracji.

10

I.3.5 Władze Lokalnej Grupy działania

Walne Zebranie Członków

Statut określa, że członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia może być pełnoletnia osoba fizyczna, która

spełnia warunki określone w ustawie (Prawo o stowarzyszeniach) oraz złoży deklarację członkowską na

piśmie. Ponadto, członkiem może być również jednostka samorządu terytorialnego, która przedstawiła

właściwą uchwałę organu stanowiącego oraz osoba prawna, która złożyła deklarację członkowską na piśmie i

wskazała przedstawiciela. Członek zwyczajny ma obowiązek brać udział w Walnym Zebraniu Członków,

które jest najwyższą władzą Stowarzyszenia. Statut określa, kadencyjność Walnego Zebrania Członków,

procedurę rezygnacji, członkostwo, a także procedurę zwoływania Zarządu przez Walne Zebranie Członków,

przebieg obrad, procedurę głosowania nad uchwałami oraz kompetencje, do których w szczególności należą:

uchwalanie kierunków i programu działania Stowarzyszenia, wybór i odwołanie członków Rady, Zarządu i

Komisji Rewizyjnej, zatwierdzanie bilansu rocznego, rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Rady,

Zarządu i Komisji Rewizyjnej, w szczególności dotyczących projektów realizowanych w ramach LSR,

udzielanie absolutorium Zarządowi.

Prace Walnego Zebrania Członków reguluje dodatkowo Regulamin, który wskazuje częstotliwość

zwoływania Zarządu, sposób informowania o porządku obrad, sposób postępowania w przypadku głosowań

(m.in. powoływanie, obowiązki i skład Komisji Skrutacyjnej), zasady przeprowadzania wyborów oraz kto

może, a kto nie może brać udziału w obradach i głosowaniach.

Rada

Rada została powołana uchwałą Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa

Działania „Dorzecze Bobrzy” z dnia 12 grudnia 2015 roku w głosowaniu tajnym. W skład Rady wchodzi 15

osób, w tym 4 z sektora publicznego, 5 z sektora gospodarczego, jedna osoba z sektora społecznego, oraz 5

osób zapisanych jako mieszkańcy obszaru LGD. Oznacza to, że żaden z sektorów nie posiada więcej niż 49%

głosów (sektor publiczny 27%, sektor gospodarczy 33%, sektor społeczny 7%, mieszkańcy 33%). Ponadto, w

skład Rady wchodzi 10 mężczyzn i 5 kobiet, co oznacza, że mężczyźni stanowią 67%, a kobiety 33% składu

Rady. W składzie Rady jest jedna osoba do 35 roku życia.

Do wyłącznej kompetencji Rady należy wybór operacji w ramach prowadzonych naborów

wniosków. Rada na posiedzeniu dokonuje oceny złożonych wniosków pod względem spełnienia

lokalnych kryteriów wyboru oraz zgodności z celami LSR. Rada obraduje na podstawie Regulaminu.

Podejmuje swoje decyzje w formie uchwał.

Statut określa sposób wyboru Rady, liczbę jej członków, sposób odwołania członka Rady, skład Rady

z założeniami zachowania proporcji reprezentacji partnerów partnerstwa oraz zachowania równości mężczyzn

i kobiet, a także określa podstawowe dokumenty na podstawie których pracuje Rada (Regulamin Pracy Rady,

procedury regulujące wybór operacji). Statut określa także wybór Przewodniczącego i Zastępcę

przewodniczącego Rady oraz Sekretarza oraz zawiera informacje na temat kompetencji Rady, do których

należy wybór operacji z zakresu PROW, które mają być realizowane w ramach opracowanej przez LGD

Lokalnej Strategii Rozwoju.

Dodatkowo, zasady pracy Rady określa Regulamin Pracy Rady, gdzie opisano między innymi sposób

wyborów członków Rady oraz wyboru członków funkcyjnych w Radzie, zasady określania składu Rady,

sposób informowania o pracach i obradach Rady, zasady określające przebieg posiedzeń przebiegających za

pomocą internetu, zasady przeprowadzania głosowania i podejmowania uchwał oraz zasady sporządzania

protokołów.

W ramach poprawy jakości pracy członków Rady opracowano również plan szkoleń dla członków

organu decyzyjnego, który stanowi załącznik nr 14 do wniosku o wybór LGD.

11

Zarząd

Zarząd został powołany uchwałą Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa

Działania „Dorzecze Bobrzy” z dnia 12 grudnia 2015 roku w głosowaniu tajnym. W skład Zarządu wchodzi 5

osób, w tym trzech członków kontynuuje pracę w Zarządzie z poprzedniej kadencji, a dwóch członków jest

nowych. Członkowie Zarządu reprezentują wszystkie gminy wchodzące w skład LGD. W składzie Zarządu

znalazło się 3 mężczyzn (60%) i 2 kobiety (40%).

Spośród członków Zarządu wybrani zostają (zgodnie ze statutem) Prezes, 3 Wiceprezesów oraz

Sekretarz, którzy wybierani i odwoływani są przez Walne Zebranie Członków. Statut określa także

kompetencje Zarządu, wśród których najważniejsze to: przyjmowanie nowych członków Stowarzyszenia,

wykluczanie członków Stowarzyszenia, przyjmowanie pisemnych rezygnacji członków Zarządu, Rady i

Komisji Rewizyjnej, reprezentowanie Stowarzyszenia na zewnątrz i działanie w jego imieniu, kierowanie

bieżącą pracą Stowarzyszenia, zwoływanie Walnego Zebrania Członków, opracowywanie, aktualizacja,

uchwalanie LSR, oraz innych wymaganych przepisami PROW dokumentów, celem przystąpienia do konkursu

na realizację LSR. Statut określa również sposób reprezentacji Stowarzyszenia oraz założenia dotyczące

zaciągania zobowiązań majątkowych przez członków Zarządu.

W ramach poprawy jakości pracy członków opracowano również plan szkoleń dla członków,

który stanowi załącznik nr 14 do wniosku o wybór LGD.

Komisja Rewizyjna

Komisja Rewizyjna została powołana uchwałą Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna

Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” z dnia 17 lipca 2015 roku. W skład organu weszło 5 osób, w tym 4

mężczyzn (80%) i jedna kobieta (20%). Członkowie reprezentują wszystkie gminy wchodzące w skład LGD.

Statut określa liczbę członków i sposób powoływania Komisji Rewizyjnej, która spośród swoich

członków wybiera Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego oraz Sekretarza. Statut określa również

zastrzeżenia, kto nie może zostać członkiem tego organu (osoba skazana prawomocnym wyrokiem,

małżonkowie członków Zarządu, pokrewieństwo, powinowactwo i podległość w stosunku do członka

Zarządu) oraz kompetencje, do których należą: bieżąca kontrola pracy Stowarzyszenia, składanie wniosków w

przedmiocie absolutorium dla Zarządu, występowanie z wnioskiem o zwołanie Walnego Zebrania Członków

oraz dokonywanie wyboru podmiotu mającego zbadać sprawozdanie finansowane Stowarzyszenia.

I.3.6 Biuro LGD Zgodnie ze statutem LGD „Dorzecze Bobrzy”, biuro Stowarzyszenia jest jednostką administracyjną

Stowarzyszenia, wykonuje prace organizacyjne, przygotowawcze i obsługę administracyjną Stowarzyszenia.

Biuro LGD funkcjonuje na podstawie przyjętego Regulaminu pracy biura. Regulamin przewiduje

stanowiska dyrektor biura, specjalista ds. doradztwa i wdrażania LSR, specjalista ds. administracyjno-

rozliczeniowych oraz specjalista ds. organizacyjno-promocyjnych i wynajęty podmiot ds. obsługi księgowej.

Regulamin dokładnie opisuje uprawnienia osób na wspomnianych stanowiskach, a także podstawę prawną do

określania zasad ich wyboru (Regulamin Zatrudniania Pracowników) i wynagradzania (Regulamin

Wynagradzania Pracowników).

Warto zauważyć, że regulamin pracy biura przewiduje pomiar efektywności prowadzonego

doradztwa. Prowadzone badania ankietowe wśród osób, korzystających z doradztwa obejmą co najmniej 20%

usługobiorców i będą przeprowadzane po przeprowadzeniu usługi doradczej. Specjalnie przygotowane

arkusze do wypełnienia przez usługobiorcę będą następnie opracowywane przez pracowników LGD, aby

podnieść jakość świadczonego doradztwa.

I.3.7 Zasady funkcjonowania LGD W ramach podstawowych dokumentów regulujących zasady działania LGD wymienić należy:

1. Statut Stowarzyszenia LGD „Dorzecze Bobrzy” uchwalony 12 grudnia 2015 roku przez Walne Zebranie

Członków. W Statucie znajdują się zapisy regulujące, kwestie podstawowe wynikające z ustawy prawo o

stowarzyszeniach oraz ustawy o rozwoju lokalnym, zasady działania LGD, członkostwo LGD, władz

12

LGD oraz kwestie związane z majątkiem i rozwiązaniem LGD. Zmiany i uchwalanie statutu leży w

kompetencji Walnego Zebrania Członków.

2. Regulamin Walnego Zebrania Członków LGD „Dorzecze Bobrzy” uchwalony 3 stycznia 2014 roku przez

Walne Zebranie Członków. W regulaminie znajdują się zapisu regulujące zasady działania, prowadzenia

głosowań oraz organizacji pracy. Zmiany i uchwalanie regulaminu leży w kompetencji Walnego Zebrania

Członków.

3. Regulamin Pracy Rady LGD „Dorzecze Bobrzy” przyjęty przez Zarząd w dniu 28 grudnia 2015 r., określa

zasady wyboru Rady, kadencyjność rady, zasady ustalania składu Rady, kompetencje Rady i

Przewodniczącego Rady, zasady zwoływania posiedzeń i ich przebiegu, zasady uchwalania Uchwał, trybu

elektronicznego posiedzeń, wymaganych oświadczeń od członków Rady, procedury postępowania w

przypadku problemów pracy Rady, głosowania. Dyrektor biura opracowuje projekty zmian w statucie i

regulaminach pracy organów stowarzyszenia, które następnie uchwala Zarząd.

4. Regulamin pracy biura przyjęty Uchwałą Zarządu z dnia 28.12.2015r., który określa zasady zatrudniania i

wynagradzania pracowników, uprawnienia Dyrektora Biura, uprawnienia pozostałych pracowników,

zasady dostępności do informacji będących w dyspozycji LGD, zasady świadczenia doradztwa w biurze

LGD, badanie efektywności świadczonych usług doradczych. Dyrektor biura opracowuje projekty zmian

w procedurach i regulaminach pracy organów stowarzyszenia, które następnie uchwala Zarząd.

5. Procedury wyboru i oceny operacji w ramach wdrażania LSR 2014-2020 przyjęte Uchwałą Zarządu z dnia

28.12.2015 r., które określają zasady, formę i podstawę prawną prowadzenia naborów o udzielenie

wsparcia na operacje w ramach wdrażania LSR, kompetencje Zarządu w sprawie przyjęcie Regulaminu

naboru, zasad postępowania Rady w sprawie dokonania wyboru operacji, prowadzenia konsultacji przed

zakończeniem naborów, procedury przyjęcia wniosków i ich oceny, zasad prowadzenia elektronicznych

Posiedzeń, zasad przydzielania punktów i oceny zgodności operacji z LSR, informowania

wnioskodawców o wynikach naborów, zasadach procedury odwoławczej (protestu), wzory dokumentów.

Zarząd uchwałą może zmienić procedury wyboru i oceny operacji na wniosek pracowników i członków

LGD.

1. Procedury wyboru i oceny grantobiorców w ramach wdrażania LSR 2014-20 przyjęte Uchwałą Zarządu z

dnia 28.12.2015 r., która określa tryb i przepisy przeprowadzania konkursów grantowych, wyboru

wniosków grantowych, zasad postępowania Członków Rady w ramach oceny wniosków, elektronicznej

możliwości odbywania posiedzeń i oceny, informowania grantobiorców o wynikach wyborów,

wymaganych oświadczeń, procedury odwoławczej, przystępowania do umowy i realizacji grantu,

powinnościach grantobiorców, wzory dokumentów. Zarząd uchwałą może zmienić procedury wyboru i

oceny operacji na wniosek pracowników i członków LGD.

Wyżej opisane dokumenty stanowią załączniki do wniosku o wybór LSR.

I.3.7 Potencjał ludzki biura LGD

Doświadczenie pracowników:

Urszula Żelazny – Dyrektor Biura Lokalnej Grupy Działania "Dorzecze Bobrzy", absolwentka Wyższej

Szkoły Administracji Publicznej w Kielcach, związana ze stowarzyszeniem od 2007 roku, realizuje,

koordynuje i rozlicza projekty. Odpowiedzialna za kwestie organizacyjne i nadzorcze w Stowarzyszeniu oraz

za prawidłową realizację projektów w ramach programu unijnego LEADER; do jej głównych obowiązków w

stowarzyszeniu należy administrowanie oraz nadzór nad pracą Biura; koordynacja realizacji dokumentów

strategicznych Stowarzyszenia; zapewnienie wysokiej jakości obsługi beneficjentów; nadzór nad realizacją

budżetu; pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację celów statutowych; sprawozdawczość;

współpraca z Zarządem oraz innymi organami stowarzyszenia, a także instytucjami zewnętrznymi.

Prowadzenie licznych szkoleń, spotkań informacyjnych oraz doradztwa dla mieszkańców terenu LGD.

Elżbieta Szymkiewicz- Koordynator ds. projektów PROW - Absolwentka Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa

w Kielcach. Ze stowarzyszeniem związana od 2009 r. Do obowiązków jako koordynatora w Lokalnej Grupie

Działania „Dorzecze Bobrzy” należą: bezpośrednia obsługa projektów działań w ramach PROW, realizacja

działań informacyjnych, pomoc w przygotowywaniu wniosków, przygotowanie raportów, opinii o składanych

projektach prowadzenie punktu doradczo-informacyjnego, monitoring i ewaluacja projektu. W ramach pracy

w LGD zaangażowana również w organizację imprez o charakterze promocyjnym, informacyjnym jak

również szkoleniowym.

13

Ewelina Prus -Syska - Specjalista ds. rozliczeń/asystent w biurze Lokalnej Grupy Działania” Dorzecze

Bobrzy”. Związana ze Stowarzyszeniem Od marca 2007 r. Absolwentka Politechniki Świętokrzyskiej w

Kielcach. Do głównych obowiązków należą: przygotowywanie wniosków o płatność, sprawy kadrowe ,

zaopatrzenie biura, prowadzenie i archiwizacja dokumentów, sekretariat. W biurze LGD zaangażowana także

w zadania związane z organizacją imprez, pieszych wycieczek o charakterze rajdów, organizowanie

przedsięwzięć o charakterze informacyjnym, szkoleniowym, w tym seminariów, szkoleń, konferencji i

konkursów, udział w targach.

II. Partycypacyjny charakter LSR Lokalna Strategia Rozwoju opracowana została przez zespół ds. opracowania LSR. W skład zespołu

weszli pracownicy Biura LGD, członkowie Zarządu LGD oraz ekspert zewnętrzny, którego rolą było

prowadzenie części spotkań warsztatowych, pomoc przy opracowywaniu wniosków z konsultacji i innych

metod partycypacyjnych.

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” podjęło w okresie przygotowania

Strategii szereg działań konsultacyjnych oraz informacyjnych mających na celu szerokie zaangażowanie

społeczności lokalnej w proces przygotowania a w efekcie końcowym w proces wdrażania LSR.

Partycypacyjny charakter LSR zakładał zróżnicowane formy komunikacji, co pozwoliło na dotarcie do

różnych grup społecznych ze względu na reprezentowany sektor, wiek, płeć, sytuację ekonomiczną, a także

miejsce zamieszkania. Dzięki wykorzystaniu zarówno bezpośrednich jak i pośrednich form komunikacji,

możliwe było również asynchroniczne zbieranie informacji i opinii, które w dalszej kolejności były

uwzględniane przy opracowywaniu kolejnych elementów Strategii.

Podczas prowadzenia partycypacji, szczególny nacisk położono na grupy szczególnie istotne z punktu

widzenia realizacji LSR, tj. grupy defaworyzowanych ze względu na rynek pracy, osoby powyżej 50 r.ż.,

przedsiębiorców, liderów społeczności lokalnej, przedstawicieli organizacji pozarządowych i jednostek

samorządu terytorialnego. Przedstawiciele wszystkich tych grup partycypowali w całym okresie

przygotowania LSR. Zebranie informacji i opinii od wszystkich tych grup było szczególnie istotne, ze

względu na partnerski charakter LGD, a także zróżnicowane problemy, jakie zostały zdiagnozowane i stały się

celami do realizacji w ramach wdrażania LSR.

Opis metod tworzenia LSR

1. Badania przeprowadzone wśród mieszkańców gmin – w pierwszej połowie 2015 roku przeprowadzono

badania ilościowe, na reprezentatywnej próbie dla obszaru LGD. Łącznie przeprowadzono 150 ankiet

wśród mieszkańców wszystkich gmin. W badaniach poruszane były kwestie dotyczące: rozpoznawalności

LGD i projektów realizowanych w ramach LSR 2007-2013, problemów obszaru działania LGD, zmian

zachodzących na obszarze działania LGD, kapitału społecznego i kulturowego na obszarze kanałów

komunikacji z mieszkańcami. Dodatkowo, przeprowadzono badania Internetowe wśród młodzieży

gimnazjalnej uczącej się na terenie działania LGD. W ankiecie wzięło udział łącznie ponad 100 uczniów, a

narzędzie dotyczyło takich kwestii jak kapitał społeczny i kulturowy, oferta spędzania czasu wolnego,

atrakcje w gminie, poczucie przynależności do gminy. Efektem badań prowadzonych wśród mieszkańców

terenu LGD było wypracowanie wstępnych założeń elementów LSR: diagnoza i analiza SWOT, cele i

wskaźniki.

W ramach prowadzonych badań własnych, przeprowadzono również badania ewaluacyjne,

w których wzięli udział wszyscy pracownicy LGD, a także wszystkie organy LGD. Przeprowadzono

również analizę danych zastanych. Zebrana w ten sposób wiedza również pozwoliła na diagnozę

problemów obszaru działania LGD oraz samego Stowarzyszenia, a analiza wyników pozwoliła na

zaplanowanie w LSR na lata 2014-2020 odpowiednich kryteriów wyboru i oceny operacji, planu

komunikacyjnego, a także planu monitoringu i ewaluacji.

2. Spotkania konsultacyjne w każdej gminie – w ramach powstawania kolejnych elementów LSR,

przeprowadzone zostały spotkania konsultacyjne w każdej gminie wchodzącej w skład LGD. W każdej

gminie dwukrotnie realizowane były warsztaty, co daje sumę przeprowadzonych 10 warsztatów. Na

spotkania konsultacyjne zapraszani byli wszyscy mieszkańcy - informacje poprzez NGO, JST, strony

internetowe LGD i Urzędów Gminy, telefony bezpośrednio do przedsiębiorców i liderów. Średnia

frekfencja wyniosła ponad 11 osób, a zróżnicowanie uczestników pod względem reprezentowanych

sektorów i grup interesu było wysokie. W ramach spotkań uczestnicy pracowali różnymi metodami:

ważności, praca z przygotowanymi narzędziami. Na spotkaniach konsultacyjnych udało się wypracować

14

poszczególne elementy analizy SWOT, słabe i mocne strony oraz szanse i zagrożenia, a także cele i

wskaźniki do LSR.

3. Zgłaszanie fiszek projektowych– mieszkańcy mieli możliwość zgłaszania propozycji działań, które

powinny być realizowane w ramach LSR na fiszkach projektowych (w formie elektronicznej i/lub

wydrukowanej) do biura LGD. Fiszka projektowa zawierała następujące sekcje do wypełnienia: dane

kontaktowe, dane o projekcie (Na jaki problem odpowiadać będzie realizacja projektu?, Cel planowanego

projektu, Krótki opis przedsięwzięć planowanych do realizacji

w ramach projektu). Dzięki temu, zebrano 54 opisów projektów, które następnie zostały włączone do bazy

pomysłów i problemów do rozwiązania w ramach LSR. Efektem zebranych pomysłów, było stworzenie

bazy pomysłów i problemów, na jakie mieszkańcy chcieliby składać wnioski o przyznanie pomocy, które

posłużyły do tworzenia elementów LSR.

4. Ankiety Internetowe– w ramach prowadzonych badań Internetowych (oprócz wcześniej opisanych badań

wśród młodzieży gimnazjalnej) przeprowadzono łącznie 7 badań ankietowych online. Badania dotyczyły

kolejnych elementów LSR, w tym 3 z nich dotyczyły opracowywania kryteriów wyboru i oceny operacji,

a pozostałe etapu tworzenia planu monitoringu i ewaluacji, opracowywania planu komunikacyjnego,

określania celów i wskaźników oraz diagnozy i analizy SWOT. Badania Internetowe zostały

wykorzystane na każdym etapie konsultacji ze względu na powszechność tego narzędzia oraz możliwość

dotarcia w stosunkowo niewielkim czasie do dużej liczby mieszkańców. Informacje na temat

realizowanych badań były każdorazowo udostępniane na stronie www LGD, a pracownicy biura dzwonili

do instytucji, przedsiębiorców i mieszkańców z informacją o możliwości wzięcia udziału w ocenie

wypracowanych elementów LSR. Łącznie w badaniach online wzięło udział 25 respondentów. Efektem

prowadzonych badań było zebranie opinii na temat wypracowanych elementów LSR, poznanie sugestii

zmian oraz wprowadzeń nowych zapisów.

5. Konsultacje online – prowadzono konsultacje online poszczególnych elementów LSR. Łącznie odbyło

się 5 konsultacji online, w tym 5 właściwych dla każdego etapu tworzenia LSR zaprezentowanego w

tabeli poniżej. Konsultacje online zostały wykorzystane na każdym etapie konsultacji ze względu na

powszechność tego narzędzia, oraz możliwość dotarcia w stosunkowo niewielkim czasie do dużej liczby

mieszkańców. Informacje na temat konsultacji były każdorazowo udostępniane na stronie www LGD, a

pracownicy biura dzwonili do instytucji, przedsiębiorców i mieszkańców z informacją o możliwości

wzięcia w nich udziału. Konsultacje online były interaktywnym uzupełnieniem prowadzonych badań.

Mieszkańcy mogli zapoznać się wypracowanymi elementami LSR zamieszczonymi na stronie LGD, a

następnie w formie telefonicznej, mailowej lub kontaktu bezpośredniego mogli zgłaszać swoje uwagi i

opinie. W konsultacjach online wzięło udział łącznie 17 osób. Efektem prowadzenia konsultacji było

zebranie opinii na temat poszczególnych elementów LSR, a także wskazówek co do zmian i uzupełnień.

Dzięki interaktywnej formie komunikacji, możliwe było pogłębienie i – w razie potrzeby – dopytanie o

zgłaszane propozycje.

6. Spotkania eksperckie – Spotkania eksperckie prowadzone były w zależności od potrzeb i omawianego

tematu. Naczelną zasadą było zróżnicowanie osób, sektorów oraz terminów spotkań, tak, aby zaproszone

osoby rzeczywiście miały możliwość udziału i wkładu w kształt LSR. Eksperci uczestniczący w

spotkaniach mieli wkład w opracowywanie LSR na każdym jego etapie. W związku z tym

przeprowadzono łącznie 6 spotkań eksperckich, których wykaz przedstawia poniższa tabela.

Termin Opis Uczestnicy

31.07.2015r. powołanie zespołu

koordynujący ds.

przygotowania LSR (8 osób =

Zarząd LGD + pracownicy

biura LGD)

8 osób tj.: Zarząd LGD (5 osób),

pracownicy biura LGD (3 osoby)

14.08.2015r. Praca nad: diagnozą obszaru

LGD i SWOT, problemami,

celami, przedsięwzięciami,

11 osób tj.: zespół koordynujący ds.

przygotowania LSR tj. Zarząd LGD (5

osób), pracownicy biura LGD (3

15

planem komunikacyjnym,

planem monitoringu i

ewaluacji, planem działania,

kryteriami wyboru operacji

osoby) , wójtowie (5 osób).

14.08.2015r. Zespół koordynujący ds.

przygotowania LSR tj. Zarząd LGD (5

osób), pracownicy biura LGD (3

osoby) ,

08.09.2015r.

07.10.2015r.

12.12.2015r. Konsultacje LSR, prezentacja

całego dokumentu, konsultacje

wszystkich części LSR

131 osób tj.: walne zebranie członków

LGD, mieszkańcy terenu LGD

Etapy przygotowywania LSR LGD „Dorzecze Bobrzy” z podaniem zastosowanych metod działań

partycypacyjnych

Etap Rodzaj podjętych działań (wg

numeru z opisu metod)

Diagnoza i analiza SWOT 1, 2, 3, 4, 5, 6

Określanie celów i wskaźników w odniesieniu do opracowania LSR

oraz opracowanie planu działania 1, 2, 4, 5, 6

Opracowanie zasad wyboru operacji i ustalania kryteriów wyboru 1, 2, 4, 5, 6

Opracowanie zasad monitorowania i ewaluacji 1, 2, 4, 5, 6

Przygotowanie planu komunikacyjnego w odniesieniu do realizacji

LSR 1, 2, 4, 5, 6

Dodatkowo, należy zauważyć, że podczas całego okresu przygotowania LSR, biuro LGD „Dorzecze

Bobrzy” było otwarte i świadczyło usługi informacyjne i doradcze dla wszystkich osób zainteresowanych

współpracą z LGD (jako partner/wnioskodawca/członek). Pracownicy biura przyjmowali strony w biurze,

odpowiadali na telefony oraz maile.

Zebrane za pomocą powyżej opisanych metod informacje, dane i opinie zostały w całości

wykorzystane do opracowania ostatecznego dokumentu. W ramach analizy zebranych danych zespół ds.

opracowywania LSR 2014-2020 każdorazowo dyskutował nad zgłaszanymi propozycjami

i pomysłami starając się uwzględnić możliwie jak najbardziej szerokie ich spektrum. Wnioski z konsultacji na

każdym etapie i przy zastosowaniu wszystkich metod były zbierane i przyjmowane bądź odrzucane przez

koordynatora zespołu ds. opracowywania LSR 2014-2020. Odrzucenia wniosków z konsultacji dokonywano

szczególnie w sytuacji, gdy zakres problemu i/lub zgłaszane rozwiązania wykraczały po za ramy PROW 2014-

2020. Uwzględnione wnioski zostały opisane we właściwych rozdziałach niniejszej strategii. Do

najważniejszych przyjętych wniosków należą: postawienie problemu pobudzania przedsiębiorczości oraz

rozwoju społeczeństwa zintegrowanego jako jednej z ważniejszych kwestii interwencji LSR, wskazanie grup

defaworyzowanych (osoby bezrobotne, osoby 50+), ustalenie sposobów dotarcia do mieszkańców przy

tworzeniu dokumentu strategicznego (formy bezpośrednie oraz formy online) oraz w trakcie wdrażania LSR

(określenie chęci zaangażowania mieszkańców we wdrażanie LSR), wykorzystanie lokalnych zasobów

(ludzkich, materialnych i niematerialnych) we wdrażaniu LSR (poprzez nastawienie na wykorzystanie

lokalnych produktów, preferowanie działań lokalnych). Wśród odrzuconych wniosków zebranych w ramach

konsultacji należą: realizacja dużych zadań infrastrukturalnych (drogi, duże obiekty sportowe) – odrzucone ze

względu na ograniczenia budżetu i PROW, realizacja zadań z zakresu opieki społecznej dla

niepełnosprawnych – odrzucone ze względu na pokrywanie się realizacji tych zadań z innymi jednostkami z

terenu LGD i innymi programami europejskimi, realizacja zadań z zakresu transportu publicznego –

odrzucone ze względu na założenia PROW.

W ujęciu tabelarycznym przedstawiono podstawowe informacje dotyczące przeprowadzonych spotkań

konsultacyjnych.

16

Wykaz przeprowadzonych spotkań konsultacyjnych

Miejsce

Nazwa

Gminy Miejsce spotkania Termin spotkania

Liczba

uczestników Uczestnicy spotkania

1. Miedziana

Góra Miedziana Góra, siedziba LGD 11.06.2015r.

13

Mieszkańcy obszaru

LSR, w tym osoby z

grupy

defaworyzowanej,

przedstawiciele

sektora społecznego,

gospodarczego,

publicznego, rolnicy

2. Mniów Mniów, Urząd Gminy 11.06.2015r. 7

3. Piekoszów

Piekoszów, Biblioteka Centrum

Kultury 11.06.2015r. 12

4. Strawczyn Strawczyn, GOK 11.06.2015r. 14

5. Zagnańsk Zagnańsk, Urząd Gminy 11.06.2015r. 11

6. Miedziana

Góra Miedziana Góra, siedziba LGD 10.09.2015 15

7. Mniów Mniów, Urząd Gminy 09.09.2015 13

8. Piekoszów

Piekoszów, Biblioteka Centrum

Kultury 09.09.2015 12

9.

Strawczyn Strawczyn, GOK 09.09.2015 14

10. Zagnańsk Zagnańsk, Urząd Gminy 09.09.2015 16

Opis metod angażowania społeczności lokalnej w proces realizacji strategii

Proces partycypacji w działania LGD nie został zakończony na etapie stworzenia LSR. LGD

przewidziało również działania angażowania społeczności lokalnej w proces realizacji Strategii. Przyjęto

metody angażowania społeczności lokalnej w ramach trzech procedur: aktualizacji Lokalnej Strategii

Rozwoju, zmiany/aktualizacji kryteriów wyboru i oceny operacji, a także realizacji badań ewaluacyjnych.

Partycypacyjny charakter realizacji LSR zakłada udział wszystkich sektorów partnerstwa, możliwość stałego

włączenia społeczności lokalnej w realizację LSR, a także zróżnicowanie metod i technik, dzięki którym

mieszkańcy będą mogli włączyć się w proces uspołeczniania strategii.

Zaangażowanie społeczności lokalnej we wdrażanie LSR z podaniem metod i grup docelowych Wdrażanie LSR Metody Grupa docelowa Ocena funkcjonowania

LGD, świadczonego

doradztwa

1. Badania ankietowe 2. Badania IDI/FGI 3. Fiszki problemowe 4. Konsultacje Internetowe

1. Mieszkańcy terenu objętego LSR-

potencjalni i faktyczni beneficjenci

Monitorowanie i ocena

realizacji strategii 1. Badania ankietowe 2. Badania IDI/FGI 3. Spotkania konsultacyjne 4. Fiszki problemowe 5. Panele eksperckie 6. Konsultacje Internetowe

7. Ankieta Internetowa

1. Mieszkańcy terenu objętego LSR 2. Liderzy społeczności lokalnej 3. Pracownicy i wybrani członkowie LGD 4. Grupy defaworyzowane 5. Przedstawiciele trzech sektorów

partnerstwa LGD

Aktualizacja strategii 1. Badania ankietowe 2. Badania IDI/FGI 3. Spotkania konsultacyjne

4. Fiszki problemowe 5. Panele eksperckie 6. Konsultacje Internetowe 7. Ankieta Internetowa

1. Mieszkańcy terenu objętego LSR 2. Liderzy społeczności lokalnej 3. Pracownicy i wybrani członkowie LGD

4. Grupy defaworyzowane 5. Przedstawiciele trzech sektorów

partnerstwa LGD

Opracowanie i zmiany

lokalnych kryteriów wyboru 1. Badania ankietowe

2. Badania IDI/FGI 3. Spotkania konsultacyjne 4. Fiszki problemowe

1. Mieszkańcy terenu objętego LSR

2. Liderzy społeczności lokalnej 3. Pracownicy i wybrani członkowie LGD 4. Grupy defaworyzowane

17

5. Panele eksperckie 6. Konsultacje Internetowe

7. Ankieta Internetowa

5. Przedstawiciele trzech sektorów

partnerstwa LGD

Badania ankietowe, Badania IDI/FGI, spotkania konsultacyjne, panele eksperckie – zostaną

przeprowadzone w ramach prowadzonych badań ewaluacyjnych (zgodnie z rozdziałem XI). W ramach badań

zebrana zostanie wiedza wskazująca na konieczność aktualizacji/wprowadzania zmian.

Fiszki problemowe, konsultacje Internetowe, ankieta Internetowa (metody stałego włączenia) –

opracowane narzędzia będą dostępne przez cały okres wdrażania LSR na stronie internetowej LGD „Dorzecze

Bobrzy”. Dzięki temu, każdy mieszkaniec, który będzie chciał wyrazić swoją opinię dotyczącą

zmian/aktualizacji i/lub inną uwagę na temat działania LGD będzie mógł to zrobić w każdym momencie.

Wnioski, które w ten sposób wpłyną do LGD będą każdorazowo dyskutowane przez Zarząd LGD i w

uzasadnionych wypadkach będą stanowiły podstawę do uchwalenia Uchwały aktualizacji/zmiany LSR.

Wyniki przeprowadzonej analizy wniosków z konsultacji Wnioski z prowadzonych metod konsultacyjnych zostały opisane w kolejnych rozdziałach, gdyż

stanowią realny wkład do powstałych rozdziałów. W ramach analizy zebranych wniosków, w

szczególności istotne okazały się następujące ustalenia:

- ustalono najważniejsze problemy i potrzeby społeczności lokalnej oraz oszacowano realne

możliwości zaangażowania mieszkańców we wdrażanie oraz ewaluację LSR;

- przygotowano plan komunikacyjny, który będzie wdrażany w sposób najbardziej preferowany przez

mieszkańców, tj. zarówno poprzez bezpośrednie metody kontaktu jak i wykorzystanie nowoczesnych

kanałów komunikacji;

- wykorzystano wypracowaną z mieszkańcami wizję rozwoju obszaru, który został zdefiniowany

poprzez rozwój atrakcyjności obszaru zarówno dla jego mieszkańców jak i turystów;

- zdiagnozowano chęć współpracy międzysektorowej, dlatego przewidziane działania, zarówno

grantowe jak i w ramach konkursów zostały zaprojektowane tak, aby synergiczny efekt różnych

podejść do realizacji projektów dodatnio oddziaływał na rozwój lokalny.

Wskazanie i zwięzła charakterystyka planowanych metod animacji społeczności

lokalnej W okresie 2014-2020 LGD „Dorzecze Bobrzy” zamierza podjąć szereg działań konsultacyjnych i

informacyjnych. Szersze ich przedstawienie zawiera rozdział IX LSR. Głównym celem animacji społeczności

lokalnej jest wzrost zaangażowania mieszkańców obszaru LGD w działania na rzecz rozwoju lokalnego, a

także większy ich udział w wydarzeniach integracyjnych. Dodatkowo, LGD stawia sobie za cel zwiększenie

współpracy międzysektorowej na obszarze działania oraz wsparcie osób z grup defaworyzowanych

(zdefiniowanej w dalszej części LSR). W związku z tym, LGD zamierza przez cały okres wdrażania LSR:

1. Prowadzić spotkania konsultacyjne i informacyjne w biurze oraz podczas wydarzeń okazjonalnych

2. Prowadzić stale doradztwo w biurze LGD oraz specjalne spotkania przed i w trakcie trwania naborów

wniosków

3. Prowadzić szkolenia dla potencjalnych beneficjentów z zakresu wdrażania LSR, przygotowywania

wniosków

4. Stale informować mieszkańców o możliwościach jakie daje wdrażanie LSR i zachęcać do aktywności i

integracji poprzez strony internetowe, wydawnictwa oraz w trakcie wydarzeń realizowanych w gminach

5. Motywować do integracji i współpracy międzysektorowej poprzez organizowanie spotkań

i wydarzeń tematycznych

6. Dbać o promocję działań LGD oraz realizowanych operacji w ramach wdrażania LSR

7. Ewaluować i monitorować efektywność wdrażania LSR i pracy LGD

18

III. Diagnoza Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy”

Prezentowana diagnoza opiera się o dane zastane, dane przedstawione przez Główny Urząd

Statystyczny, przeprowadzone spotkania konsultacyjne oraz o badania ewaluacyjne przeprowadzone wśród

mieszkańców gmin wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania. Dodatkowo, mieszkańcy mieli

możliwość wzięcia udziału w konsultacjach i badaniach online.

III.1 Charakterystyka ogólna

W skład Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” wchodzi 5 gmin: Miedziana Góra, Mniów,

Strawczyn, Zagnańsk, oraz Piekoszów. Gminy te położone są w powiecie kieleckim. LGD jest partnerstwem

sektora publicznego, społecznego oraz gospodarczego.

Charakterystyka gmin wchodzących w skład LGD „Dorzecze Bobrzy”: Miedziana Góra

Gmina położona na terenie górzystym rozciągającym się u zachodnich stoków pasma Łysogórskiego.

Teren ten przecinają dwa strumienie: Bobrza i Sufraganiec. Liczba ludności na terenie gminy wynosi 11074

czyli 158 osób na km2 (stan na 31.12.2013 rok). Na terenie gminy przeważają gleby leśne wykształcone na

zwietrzelinie skał piaskowcowych, piaszczysto-gliniastych utworach polodowcowych oraz utworach

torfowych i piaszczysto-mułowcowych. Występują tu też gleby pseudobielicowe, brunatne wyługowane

kwaśne, czarne ziemie zdegradowane, glejowe, murszowo-mineralne i mułowo-torfowe. Największy obszar

zajmują bielicowe z płytkim poziomem próchniczym. Są to gleby kamieniste i mocno zakwaszone.

Ze względu na swoje wysokie walory przyrodnicze Gmina nazywana jest Zielonymi Płucami Kielc.

Niewielka odległość od centrum miasta, sprawia, że stała się popularnym miejscem osiedlania się kielczan. W

skład gminy wchodzi 10 sołectw.

Infrastruktura drogowa: przez Gminę przebiegają droga krajowa S-7 Gdańsk - Warszawa- Kielce -

Kraków- Chyżne o długości na terenie gminy 7,5 km, droga krajowa nr 74 Kraśnik- Opatów- Kielce- Sulejów-

Łódź o długości na terenie gminy 13,3 km, droga wojewódzka nr 748 Miedziana Góra-Ruda Strawczyńska o

długości na terenie gminy 4,0 km oraz droga wojewódzka nr 750 Ćmińsk-Lekomin o długości na terenie

gminy 1,6 km. Częściowo na terenie gminy znajduje się węzeł zespolony, tj. pierwszy i jedyny w regionie

świętokrzyskim węzeł na skrzyżowaniu dwóch dróg ekspresowych – 7 i 74. Ponadto na terenie gminy w

miejscowości Kostomłoty Pierwsze znajduje się kolejowy przystanek osobowy, obsługujący lokalny ruch

pasażerski na trasie Kielce –Skarżysko-Kamienna. Lokalną sieć drogową w gminie tworzą drogi powiatowe

oraz w zdecydowanej mierze drogi gminne. Ogólna długość dróg powiatowych o nawierzchni twardej na

terenie gminy wynosi 38,8 km. Zlokalizowanych jest tutaj również 16,9 km dróg gminnych o powierzchni 84

600 m2 (długość dróg o nawierzchni twardej ulepszonej wynosi łącznie 12,9 km).

Na terenie Gminy Miedziana Góra funkcjonują trzy szkoły podstawowe oraz dwa gimnazja, w tym

dwa zespoły szkół: Zespoły Szkół w Kostomłotach Drugich oraz w Ćmińsku zapewniają kształcenie w

zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum. Natomiast SP w Porzeczu prowadzi kształcenie w zakresie szkoły

podstawowej. Szkoły te posiadają nowoczesną bazę dydaktyczną, w skład których wchodzą m.in. oddziały

przedszkolne (tzw. zerówki) oraz ośrodki przedszkolne dla dzieci w wieku 3-5 lat. W gminie znajduję się

także Niepubliczny Punkt Przedszkolny "Dolina Krasnoludków" placówka ta jest ogólnodostępna i posiada

grupę terapeutyczną.

Na terenie gminy działają dwa ośrodki zdrowia. Jeden w Miedzianej Górze., drugi w Ćmińsku. Gmina

posiada również Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Miedzianej Górze.

Mniów

Teren gminy położony jest w dorzeczu Wisły w granicach zlewni jej lewobrzeżnych dopływów

rzeki Pilicy i Nidy. Są to dwie największe rzeki regionu świętokrzyskiego. Gmina Mniów położona jest w

centralnej części województwa świętokrzyskiego przy drodze krajowej międzyregionalnej Nr 74 Piotrków -

Kielce - Opatów –Zamość - Zosin obsługującej środkową część województwa. Jest jedną z 19 gmin

największego w Polsce powiatu oraz jedną z 102 gmin województwa świętokrzyskiego. Zajmuje powierzchnię

9521,27 ha, podzieloną na 22 sołectwa. Pod względem powierzchni gmina znajduje się na 16 miejscu w

19

powiecie (wśród 19 gmin) oraz 72 miejscu

w województwie ( wśród 102 gmin). Powierzchnia terenu gminy Mniów wynosi 9.521,27 ha w tym lasy i

grunty leśne zajmują (2780 ha 23,5 % powierzchni ogólnej gminy). W 2013 roku w gminie mieszkało 9346

osób (stan na 31.12.2013 rok) czyli 98 osób na kilometr kwadratowy.

Główną arterią komunikacyjną przebiegającą przez teren gminy jest droga krajowa międzyregionalna

Nr 74 Piotrków - Kielce – Opatów -Zamość - Zosin. Gmina Mniów położona jest w pobliżu węzła

komunikacyjnego Mniów, poprzez który istnieje możliwość dogodnego połączenia z Warszawą jak również i

z Rzeszowem, Lublinem, Śląskiem oraz Kielcami i Łodzią.

Edukacja w gminie Mniów prowadzona jest przez dwa Zespoły Szkół Podstawowych oraz pięć szkół

podstawowych: Zespół Szkół w Mniowie, Zespół Szkół w Grzymałkowie, Szkoła Podstawowa w Cierchach,

Szkoła Podstawowa w Piaskach, Szkoła Podstawowa w Rogowicach, Szkoła Podstawowa w Wólce Kłuckiej,

Szkoła Podstawowa w Zaborowicach.

Opieka zdrowotna na terenie gminy prowadzona jest przez: Gminy Ośrodek Zdrowia w Mniowie,

Filię Gminnego Ośrodka Zdrowia w Grzymałkowie, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Przychodnia

Rodzinna „Raszówka” w Mniowie, Prywatne gabinety stomatologiczne, Niepubliczny Zakład Opieki

Zdrowotnej „DENTOS-MEDIC” w Mniowie oraz Świętokrzyskie Centrum Ratownictwa Medycznego i

Transportu Sanitarnego w Kielcach – Oddział Mniów. Zakres obowiązków pomocy społecznej na terenie

gmin wypełnia GOPS w Mniowie.

Piekoszów

Jest to gmina położona na zachodnim skraju Gór Świętokrzyskich, w widłach rzek Bobrzy i Łososiny,

zwanej Wierną Rzeką. Jej południowa część kryje w sobie ciekawe zakątki Chęcińsko-Kieleckiego Parku

Krajobrazowego. Gmina Piekoszów podzielona jest na 21 sołectw. Łączna powierzchnia gminy wynosi 103

km2. W 2013 roku gminę zamieszkiwało 16284 osób (stan na 31.12.2013 rok) czyli 158 osób na kilometr

kwadratowy.

Piekoszów jest miejscem atrakcyjnym dla inwestorów, o czym świadczy intensywny rozwój firm

zlokalizowanych na terenie gminy i stale rosnąca liczba nowych przedsiębiorstw. Atutami gminy są m.in.:

dobre połączenie komunikacyjne z Kielcami, Włoszczową, Częstochową oraz obwodnicą na trasie Warszawa-

Kraków, linia kolejowa o zasięgu ponadregionalnym, bliska odległości Kielc i owocna współpraca z władzami

miasta, przychylność Samorządu dla inicjatyw gospodarczych i społecznych, dobra sieć wodociągowa

i kanalizacyjna.

Na terenie gminy funkcjonują szkoły wszystkich typów edukacji. Należą do nich szkoły podstawowe i

gimnazja: Zespół Placówek Oświatowych w Piekoszowie w skład którego wchodzą:

Gimnazjum Nr 1 w Piekoszowie im Stefana Żeromskiego, Szkoła Podstawowa w Piekoszowie im. Jana

Kochanowskiego, Liceum Ogólnokształcące w Piekoszowie, Zespół Placówek Oświatowych w Jaworzni

w skład którego wchodzą Gimnazjum Nr 2 w Jaworzni, Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Jaworzni,

Przedszkole Samorządowe w Jaworzni, Zespół Placówek Oświatowych w Łosieniu w skład którego wchodzą:

Szkoła Podstawowa im. H. Sienkiewicza w Łosieniu, Publiczne Gimnazjum w Łosieniu, Szkoła Podstawowa

im. Stefana Żeromskiego w Brynicy, Niepubliczne Gimnazjum, w Brynicy Fundacji Rozwoju Dla Przyszłości,

Szkoła Podstawowa w Górkach Szczukowskich, Zespół Oświatowych Placówek Integracyjnych

w Micigoździe w skład którego wchodzi: Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi w Micigoździe

(punkt przedszkolny, oddział przedszkolny), Samorządowe Przedszkole Integracyjne w Piekoszowie, Szkoła

Podstawowa w Rykoszynie, Zespół Placówek Oświatowych w Zajączkowie w skład którego wchodzi: Szkoła

Podstawowa w Zajączkowie, Publiczne Gimnazjum w Zajączkowie. Opieką zdrowotną na terenie gminy

zajmuje się Samorządowy Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Piekoszowie, natomiast opieką

społeczną GOPS w Piekoszowie

Strawczyn

Gmina Strawczyn położona jest w środkowej części Województwa Świętokrzyskiego,

a w zachodniej części Gór Świętokrzyskich. Należy do Powiatu kieleckiego i oddalona jest od miasta

20

wojewódzkiego Kielce w odległości 20 km przy trasie wojewódzkiej Kielce - Częstochowa. Powierzchnia

Gminy wynosi 8.626 ha z czego 21,6% stanowią lasy, a liczba ludności to 10346 mieszkańców (stan na

31.12.2013 rok). W skład gminy wchodzi 12 sołectw. Łączna powierzchnia administracyjna gminy wynosi

86,26 km2. Gęstość zaludnienia gminy w 2013 roku wynosiła 122 osób/km 2.

Przez obszar Gminy Strawczyn przebiegają dwa odcinki dróg wojewódzkich (Nr 748 i 786) o łącznej

długości około 17 km. Natomiast odcinków dróg powiatowych zlokalizowanych jest 10 o łącznej długości 45

km. Stan techniczny dróg tej kategorii jest dobry. Wewnątrz Gminy układ komunikacyjny tworzą 121 odcinki

dróg gminnych o łącznej długości 134 km, z czego 60,5 km to drogi zmodernizowane poprzez położenie

nawierzchni asfaltowej.

Na terenie Gminy funkcjonują 4 szkoły podstawowe (w Chełmcach, Korczynie, Niedźwiedziu i

Rudzie Strawczyńskiej), 3 zespoły placówek oświatowych (w Oblęgorku, Promniku i Strawczynie) oraz jedno

przedszkole (w Promniku).

Ochrona zdrowia na terenie gminy: Służbą zdrowia zajmuje się samorządowy Zakład Opieki Zdrowotnej,

który sprawuje nadzór nad dwoma Ośrodkami Zdrowia w Strawczynie i Oblęgorku.

Opieka społeczna: Opiekę społeczną na terenie gminy sprawuję Gminny Ośrodek Pomocy w

Strawczynie.

Zagnańsk

Gmina Zagnańsk leży na terenie Gór Świętokrzyskich, w dolinie rzeki Bobrzy.

Część jej obszaru należy do Leśnego Kompleksu Promocyjnego - "Puszcza Świętokrzyska" utworzonego

przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Lasy znajdujące się na terenie Gminy Zagnańsk wchodzą

w skład dawnego kompleksu Puszczy Jodłowej i zajmują ponad połowę powierzchni gminy 7 216 ha to jest

około 58,2%. Dla porównania lesistość Polski wynosi 28,5%, Województwa Świętokrzyskiego 26,9%,

a Powiatu Kielce 34,9%. Średnia europejska to 32%, przy czym dla Unii Europejskiej wskaźnik lesistości

wynosi 42%.Gmina zajmuje powierzchnię 12 487 ha, rozciąga się na długości około 13,5 km w kierunku

północ – południe i ponad 15 km w kierunku wschód – zachód. Na jej obszarze mieszka 12993 osób (stan na

31.12.2013 rok). Gmina należy do Kieleckiego Obszaru Metropolitarnego w skład którego wchodzi miasto

Kielce i 11 ościennych gmin.

Gmina obejmuje 36 miejscowości podzielone na 17 sołectw.

Na terenie gminy funkcjonują placówki każdego typu edukacji. Należą do nich szkoły podstawowe i gimnazja:

Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Nauczycieli Tajnego Nauczania w Zagnańsku , Zespół Szkoły Podstawowej Nr 2

Przedszkola i Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Zagnańsku , Zespół Szkoły Podstawowej, Przedszkola

i Gimnazjum w Tumlinie, Zespół Szkoły Podstawowej, Przedszkola i Gimnazjum w Samsonowie , Zespół

Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Kajetanowie; szkoła średnia: Zespół Szkół Leśnych w Zagnańsku.

Opieka społeczna na terenie gminy sprawowana jest przez GOPS w Zagnańsku, natomiast opieka

zdrowotna przez Samorządowy Zespół Ośrodków Zdrowia w Zagnańsku.

III.2. Grupy szczególnie istotne (defaworyzowane)

Na podstawie przeprowadzonych badań społecznych, konsultacji oraz analiz danych zastanych, za

grupę defaworyzowaną wśród mieszkańców gmin wchodzących w skład LGD należy uznać:

- Osoby pozostające bez pracy. Głównie problem bezrobocia w gminach wchodzących w skład LGD dotyka

ludzi młodych, którzy po ukończeniu edukacji nie mogą znaleźć zatrudnienia. Problem ten niesie za sobą

kolejne, takie jak starzenie się społeczeństwa, migracja do większych miast oraz za granice, a także patologie.

Mieszkańcy w przeprowadzonym badaniu wskazywali, że niepokojący jest wzrost alkoholizmu wśród tej

grupy osób defaworyzowanych. Całokształt tych problemów wpływa na wzrost ogólnego pesymizmu

panującego wśród mieszkańców. Posługując się danymi Powiatowego Urzędu Pracy w Kielcach można

stwierdzić, iż na koniec 2014 roku na terenie Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” bezrobotnych w

wieku 18-44 lat było 2458 przy czym ogólna liczba osób bezrobotnych wynosiła 3543. Osoby młode w wieku

między 18 a 44 lat stanowią 69,4% wszystkich bezrobotnych. Jest to wysoki odsetek ludzi młodych, którzy nie

21

mogą znaleźć zatrudnienia bardzo często nie tylko po ukończeniu szkoły zawodowej, liceum

ogólnokształcącego, ale również studiów.

- Osoby długotrwale pozostające jako bezrobotne – fakt świadczący o tym, że grupa ta jest

defaworyzowana świadczy wysoki odsetek mieszkańców gmin wchodzących w skład LGD w wieku

produkcyjnym, którzy bez pracy pozostają dłużej niż 12 miesięcy. Dokładnie 1272 osób czyli 35,9% ogólnej

liczby bezrobotnych było długotrwale bezrobotnymi (dane dotyczące LGD na dzień 31.12.2014).

- Osoby po 50 roku życia - Opracowana przez GUS prognoza ludności na lata 2008 – 2035 pokazuje, że w

najbliższych latach rosnąć będzie liczba najstarszych. Szacuje się, że w roku 2030 liczba osób w wieku 85 lat i

więcej może sięgać prawie 800 tysięcy. W powiecie kieleckim oraz całym województwie świętokrzyskim jest

bardzo niska aktywność społeczna osób w wieku 50+. Zjawisko to w konsekwencji prowadzić może osób

starszych.

Na uwagę zasługuję fakt, iż na terenie gminy Miedziana Góra działa Klub Seniora w ramach, którego

odbywają się między innymi porady prawne, kursy języka angielskiego i komputerowy, rozmowy o zdrowiu,

itp. Koniecznym wydaję się jednak podejmowanie dalszych działań zmierzających do poprawy aktywności

osób w wieku 50+.

Największym problemem związanym z osobami bezrobotnymi jest mała liczba miejsc pracy, dlatego

w ramach interwencji przewidzianej w ramach LSR planuje się podjąć działania z zakresu aktywizacji

zawodowej osób bezrobotnych poprzez finansowanie rozwoju już istniejących przedsiębiorstw oraz

wspieranie nowo powstałych firm, które dadzą zatrudnienie mieszkańcom obszaru. Duże środki z realizacji

działania 19.2 LSR będą z jednej strony zachętą do rozwoju działalności, a z drugiej pozwolą podjąć

działalność gospodarczą osobom, które do tej pory nie miały na to środków finansowych. Dodatkowo planuje

się pomoc organizacyjną i merytoryczną poprzez realizację przedsięwzięcia „Kreator przedsiębiorczości” oraz

prowadzone doradztwo w biurze LGD.

Obecnie, osoby 50+ nie są traktowane równoprawnie względem pozostałej części mieszkańców

obszaru. Nie ma dla nich przewidzianej oferty spędzania czasu wolnego. Dodatkowo, opisywana grupa czuje

się wykluczona z życia społeczności lokalnej, dlatego interwencja będzie nakierowana na zorganizowanie

możliwości szeroko rozumianego rozwoju tych osób, a także włączenia społecznego poprzez

współorganizację i współuczestnictwo w imprezach i zajęciach. Głównym celem tak pomyślanej interwencji

jest wzbudzenie podniesienie poczucia wartości i przydatności dla społeczeństwa wśród tej grupy.

III.3. Charakterystyka gospodarki i przedsiębiorczości

Na terenie gminy Miedziana Góra w 2013 roku działało 1049 podmiotów Gospodarki Narodowej w

rejestrze REGON, w tym w sektorze rolniczym 13, w sektorze budowlanym 194, w sektorze przemysłowym

137. Na 10 tysięcy ludności przypadało 947 podmiotów Gospodarki Narodowej. Na 10 tysięcy ludności

przypadało 825 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

W gminie Mniów działało 508 podmiotów Gospodarki Narodowej, w tym w sektorze rolniczym 17, w

sektorze przemysłowym 43 oraz w sektorze budowlanym 122. Na 10 tysięcy ludności przypada 728

podmiotów gospodarki narodowej oraz 477 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

W gminie Piekoszów w 2013 roku działało 1105 podmiotów Gospodarki Narodowej, w tym w

sektorze rolniczym 15, w sektorze przemysłowym 125 oraz w sektorze budowlanym 237. Na 10 tysięcy

ludności przypada 679 podmiotów gospodarki narodowej oraz 554 osób fizycznych prowadzących działalność

gospodarczą. W gminach wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” znajduję się

zatem 4 453 podmiotów Gospodarki Narodowej.

Na terenie gminy Strawczyn działało 722 podmiotów Gospodarki Narodowej w tym 20 w sektorze

rolniczym, 78 w sektorze przemysłowym i 181 w sektorze budowlanym. Na 10 tysięcy ludności przypada 698

podmiotów Gospodarki Narodowej oraz 592 osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.

Na terenie gminy Zagnańsk działało 1069 podmiotów Gospodarki Narodowej, w tym w sektorze

rolniczym 33, w sektorze przemysłowym 161 oraz w sektorze budowlanym 182. Na 10 tysięcy ludności

22

przypada 823 podmiotów gospodarki narodowej oraz 687 osób fizycznych prowadzących działalność

gospodarczą.

Na obszarze objętym LSR przedsiębiorczość społeczna jest mało rozwinięta. Pomimo organizowanych

na terenie szkoleń, spotkań i konferencji mieszkańcy rzadko angażują się w działania związane z

przedsiębiorczością społeczną.

Na terenie całego powiatu kieleckiego odnotowuje się z roku na rok wzrost podmiotów Gospodarki

Narodowej. Największy udział firm prowadzonych przez osoby fizyczne wystąpił w powiecie kieleckim (dane

z 2013 roku – 83,6%).

Na terenie powiatu Kieleckiego znajduje się najwięcej obiektów hotelowych w całym województwie,

jest ich 63. W powiecie kieleckim zlokalizowanych jest także najwięcej gospodarstw agroturystycznych w

całym województwie świętokrzyskim. Na 1000 mieszkańców w powiecie kieleckim przypada 18,1 miejsc

noclegowych. W powiecie kieleckim stopień wykorzystania miejsc noclegowych w 2015 roku wyniósł 18,7%.

W 2007 r. na 100 km2 w województwie przypadały 4 obiekty i 39 miejsc w obiektach indywidualnego

zakwaterowania, w Polsce wartości te wynosiły wówczas odpowiednio 8 obiektów i 104 miejsca, a w woj.

pomorskim dysponującym najlepiej rozwiniętą bazą tego rodzaju 31 obiektów i 490 miejsc.

Teren działania LGD „Dorzecze Bobrzy” to teren obfitujący w walory turystyczne oraz w

wydobywanie surowców mineralnych. Według stanu na koniec 2010 r. w powiecie kieleckim udzielonych

było 51 koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż, z czego 28 decyzji upoważniało przedsiębiorców do

wydobywania kopalin z przeznaczeniem na kamienie drogowe i budowlane, 13 na kruszywo naturalne, 6 dla

przemysłu wapienniczego i tylko 1 dla przemysłu cementowego, a 3 jako surowce ilaste ceramiki budowlanej.

Dominujące znaczenie w przemyśle wydobywczym mają wapienie, dolomity, margle, piaskowce, których

udokumentowane zasoby wynoszą 3,3 mld ton, co stanowi prawie 94 % wszystkich zasobów

udokumentowanych w powiecie kieleckim.

Na terenie LGD „Dorzecze Bobrzy” przeważają firmy usługowe oraz z branży budowlanej. Dużą rolę

odgrywa także turystyka. Mimo wiejskiego charakteru gmin wchodzących w skład LGD rolnictwo nie jest

wiodącą gałęzią gospodarki i zdecydowanie zostało wyparte przez turystykę. Na omawianym terenie znajduje

się duża ilość obiektów noclegowych, a teren ten jest atrakcyjny turystycznie i może być wykorzystywany

jako atut w rozwoju tej branży. W związku z dużym potencjałem rozwojowym, jaki charakteryzuje branże

usługową, budowlaną oraz turystyczną na omawianym terenie, będą one traktowane priorytetowo (branże

kluczowe). Jednym z ważniejszych wniosków płynących z konsultacji społecznych jest wykorzystywanie

lokalnych zasobów w rozwoju obszaru, dlatego podążając za tą ideą uznano, że należy położyć nacisk na to,

czym omawiany obszar może wyróżnić się na tle całego regionu (atrakcje turystyczne), a także na te branże,

których tradycja i „know how” już zostało zakorzenione wśród mieszkańców (usługi, budownictwo). Branże

usług i budowlana są dodatkowo atrakcyjne ze względu na bliskość Kielc. Bliskość dużego miasta w tym

przypadku jest dużym atutem i daje podstawy, aby przewidywać stały rozwój wspomnianych branż, a przez to

zatrudnienia w nich.

III. 4. Rynek pracy

W gminach wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” utrzymuje się

tendencja ogólnokrajowa wskazująca duży odsetek mieszkańców pozostających bez pracy. Wydatki w 2013

roku przeznaczane na pomoc społeczną w gminach wchodzących w skład LGD przedstawiały się następująco:

Gmina Wydatki Miedziana Góra 5562,5 tys. zł

Mniów 6187,4 tys. zł Strawczyn 5736,9 tys. zł Zagnańsk 5914,8 tys. zł Piekoszów 9366 tys. zł

23

Ilość osób, które skorzystały ze środowiskowej pomocy społecznej w 2013 w ludności ogółem w

poszczególnych gminach:

Gmina Ilość osób Miedziana Góra 8%

Mniów 14% Strawczyn 12% Zagnańsk 8% Piekoszów 6%

W poszczególnych gminach w latach 2009 - 2013 liczba osób pracujących i liczba osób bezrobotnych

plasowało się to następująco:

Gmina Miedziana Góra:

ROK LICZBA

PRACUJĄCYCH

LICZBA

BEZROBOTNYCH

W TYM KOBIET % Udział bezrobotnych

zarejestrowanych w

liczbie ludności w

wieku produkcyjnym

stanowi

2009 773 601 52,7% 8,7%

2010 819 680 51% 9,7%

2011 910 630 51,1% 8,7%

2012 979 689 48,3% 9,5%

2013 1032 720 47,9% 9,8 %

Bezrobocie w gminie Miedziana Góra wzrasta z roku na rok. Wyjątkiem był tylko rok 2011 kiedy odnotowano

spadek. Sukcesywnie zmniejsza się odsetek bezrobotnych kobiet.

Gmina Mniów:

ROK LICZBA

PRACUJĄCYCH

LICZBA

BEZROBOTNYCH

W TYM

KOBIET %

Udział bezrobotnych

zarejestrowanych w

liczbie ludności w wieku

produkcyjnym stanowi

2009 363 1040 51,7% 17,7%

2010 347 866 53% 14,6%

2011 356 795 53,5% 13,2%

2012 353 785 50,3% 13,0%

2013 395 820 51,1% 13,6%

Liczba osób bezrobotnych w gminie Mniów spada z roku na rok. W 2013 roku liczba osób

zarejestrowanych jako bezrobotni była mniejsza niż w roku 2009 i 2010 jednak wyższa niż w roku 2011 i

2012.

Gmina Piekoszów:

ROK LICZBA

PRACUJĄCYCH

LICZBA

BEZROBOTNYCH

W TYM KOBIET % Udział bezrobotnych

zarejestrowanych w

liczbie ludności w

wieku produkcyjnym

stanowi

2009 2245 1013 48,3% 10,0%

2010 1829 1001 49,3% 9,7%

2011 1767 980 50,4% 9,4%

2012 1679 1073 48,4% 10,2%

2013 1794 1153 48,8% 10,8%

24

Liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotni w gminie Piekoszów wzrosła porównując rok 2009 do

2013. Jednak w 2010 i 2011 odnotowano spadek w porównaniu do 2009.

Gmina Strawczyn:

ROK LICZBA

PRACUJĄCYC

H

LICZBA

BEZROBOT

NYCH

W TYM KOBIET

%

Udział bezrobotnych

zarejestrowanych w liczbie

ludności w wieku

produkcyjnym stanowi

2009 685 562 48,9% 8,7%

2010 878 539 49,9% 8,2%

2011 874 565 52,4% 8,5%

2012 919 634 49,5% 9,4%

2013 989 636 51,6% 9,4%

Liczba osób bezrobotnych w gminie Strawczyn wzrasta z roku na rok. Jedynie w 2010 roku

odnotowano niewielki spadek.

Gmina Zagnańsk

ROK LICZBA

PRACUJĄCYCH

LICZBA

BEZROBOTNYCH

W TYM KOBIET % Udział bezrobotnych

zarejestrowanych w

liczbie ludności w

wieku produkcyjnym

stanowi

2009 1249 694 45,8% 8,4%

2010 1366 757 47,8% 9,0%

2011 1332 716 47,6% 8,5%

2012 1307 923 46,2% 10,9%

2013 1372 915 46,0% 10,9%

W gminie Zagnańsk odnotowuje się wzrost liczby osób zarejestrowanych jako bezrobotni porównując

rok 2009 i 2013. W 2013 roku odnotowano niewielki spadek w porównaniu do roku 2012.

W 2013 roku na terenie Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” udział bezrobotnych

zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym stanowi 10,9%. W tym samym roku liczba kobiet

bezrobotnych wynosiła 49,08%. Większość bezrobotnych w 2013 roku to mężczyźni. Na koniec 2014 roku

zgodnie z danymi z Powiatowego Urzędu Pracy stwierdzić można, iż na terenie Lokalnej Grupy Działania

„Dorzecze Bobrzy” bezrobotnych w wieku 18-44 lat było 2458 przy czym ogólna liczba osób bezrobotnych

wynosiła 3543. Osoby młode w wieku między 18 a 44 lat stanowią zatem 69,4% wszystkich bezrobotnych.

Bez pracy dłużej niż 12 miesięcy pozostawało 1272 osób czyli 35,9% ogólnej liczby bezrobotnych (dane

dotyczące LGD na dzień 31.12.2014). Dane te potwierdzają również badania przeprowadzone wśród

mieszkańców, którzy wskazywali, że grupą najbardziej defaworyzowana są osoby młode bezrobotne.

Pojawiającym się również problemem w tym obszarze było prowadzenie szkoleń dla osób bezrobotnych, które

nie przynoszą żadnych realnych i wymiernych efektów dla mieszkańców.

III. 5. Działalność sektora społecznego Organizacje pozarządowe nazywane inaczej trzecim sektorem (obok publicznego

i prywatnego) stanowią ważny element demokratycznego, prężnie działającego państwa. Również na terenie

działania LGD „Dorzecze Bobrzy” z roku na rok powstają nowe organizacje pozarządowe. Aktualnie

zarejestrowane są 92 organizacje pozarządowe. Są to zarówno kluby sportowe, Koła Gospodyń Wiejskich,

25

Ochotnicze Straże Pożarne jak i fundacje i stowarzyszenia działające na rzecz rozwoju gmin, dzieci i

młodzieży, seniorów, osób defaworyzowanych.

Liczba organizacji pozarządowych na terenie LGD:

Gmina Liczba organizacji Miedziana Góra 25

Piekoszów 5 Strawczyn 26 Zagnańsk 25 Mniów 11

W wyniku przeprowadzonych z mieszkańcami konsultacji można stwierdzić, że zaangażowanie

społeczeństwa nie jest wysokie i brak jest otwartości mieszkańców na aktywizację i integrację społeczną. Jest

to jeden z problemów kluczowych wskazanych dla obszaru działania Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze

Bobrzy”.

Na uwagę zasługuję fakt realizacji na terenie gmin wchodzących w skład LGD „Dorzecze Bobrzy”

projektu pod nazwą „Rozwój postaw obywatelskich na terenach wiejskich” prowadzonym przez Fundację

Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego. Celem projektu było zwiększenie partycypacji obywatelskiej

w formułowaniu i monitorowaniu wdrażania polityki wyrównywania szans edukacyjnych w 10 gminach

wiejskich w województwach: lubelskim, małopolskim, podkarpackim, świętokrzyskim i warmińsko-

mazurskim. Organizacje pozarządowe z terenu LGD „Dorzecze Bobrzy” jak i samo Stowarzyszenie LGD

współpracowało z Powiatowym Urzędem Pracy w Kielcach w celu organizacji stażów zawodowych.

Realizowane były także projekty w ramach konkursu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Między innymi w

2015 roku Stowarzyszenie na rzecz Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Razem otrzymało takowe wsparcie.

Organizacje z terenu LGD, które nie otrzymały wsparcia na realizację swoich pomysłów nie zniechęcały się i

aplikowały o dofinansowanie w kolejnych latach. W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki również

realizowane były projekty przez Stowarzyszenia z terenu LGD. Np. "Wielkim krokiem do Europy" czy

„Zwiększenie kwalifikacji członków OSP Rykoszyn gwarancją bezpieczeństwa okolicznych mieszkańców” to

projekty zrealizowane przez Stowarzyszenie Pro Civitas w Piekoszowie. Z powodzeniem organizacje

trzeciego sektora sięgały również po środki dystrybuowane przez Lokalną Grupę Działania między innymi z

PROWu.

III. 6. Problemy społeczne na terenie działania LGD Głównym problemem obszaru Lokalnej Gminy Działania „Dorzecze Bobrzy” jest wzrost bezrobocia.

Nie powstają nowe zakłady pracy, które dawały by pracę głównie młodym ludziom. Z problemem tym ściśle

powiązane są również istotne problemy gmin takie jak migracja (do dużych miast lub za granice), starzejące

się społeczeństwo, zubożenie społeczeństwa, niska aktywność społeczna, niski przyrost naturalny, patologie

(głównie alkoholizm). Na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2013 roku przyrost

naturalny w gminach wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania wyniósł średnio 20. W dwóch gminach

(Mniowie i Zagnańsku) odnotowano ujemny przyrost naturalny. Saldo migracji w tym samym roku w gminach

obszaru LGD wyniosło średnio 52. Ludność zamieszkująca tereny LGD w wieku przedprodukcyjnym

wynosiła 12 090, w wieku produkcyjnym 39 207, w wieku poprodukcyjnym 8 746. Młodzi ludzie często nie

chcą podejmować pracy. Panuję ogólny marazm społeczny i niechęć do pracy głównie wśród ludzi młodych.

Niektórzy z nich uzależnieni są już od pomocy społecznej. „Po prostu jest im tak wygodnie”.

W ramach badań ewaluacyjnych, a także na podstawie wyników spotkań konsultacyjnych i konsultacji

i badań online wyodrębnione zostały najważniejsze problemy gmin wchodzących w skład Lokalnej Grupy

Działania „Dorzecze Bobrzy”.

- wysokie bezrobocie oraz brak miejsc pracy – problem zdiagnozowany we wszystkich gminach wchodzących

w skład LGD oraz potwierdzony w badaniach GUS. Głównymi przyczynami tego problemu są: brak zakładów

generujących miejsca pracy, nieadekwatne do potrzeb rynku szkolenia kwalifikacyjne, brak uzbrojonych,

gotowych do inwestycji terenów, są wysokie koszty prowadzenia firmy, brak terenów włączonych do

specjalnej strefy ekonomicznej, brak inwestorów

26

- niska aktywność społeczna – mimo, że na terenie LGD działa ponad 100 organizacji pozarządowych jest

niski poziom zaangażowania mieszkańców w życie społeczne. Wynika to między innymi z braku świadomości

obywatelskiej, egoizmu życiowego, skomplikowanego systemu pozyskiwania środków finansowych na

działalność społeczną. W działalność społeczną bardzo często zaangażowane są te same osoby.

- brak miejsc na spotkania o charakterze kulturowym – brak infrastruktury kulturowej oraz ciekawej oferty

kulturowej. Często jest chęć mieszkańców udziału w przedsięwzięciu o charakterze kulturowym, ale okazuje

się, że nie ma nawet miejsca do spotkania. Nie we wszystkich gminach są Domy Kultury.

- niewystarczające wykorzystanie walorów turystycznych – mimo progresu w tej dziedzinie nadal brak jest

dobrej bazy gastronomiczno – hotelowej w gminach wchodzących w skład LGD. Brak jest także atrakcyjnej

oferty turystycznej oraz informacji i promocji regionu. Brakuje spójnej wizji promocji turystycznej w regionie,

nie wykorzystywane są w pełni atrakcje turystyczne znajdujące się w regionie.

III.7. Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze na terenie LGD „Dorzecze Bobrzy”

Na terenie gmin wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” znajduje się

wiele zabytków architektury. Poniżej ich zestawienie w poszczególnych gminach.

Miedziana Góra:

Na obszarze gminy funkcjonują następujące formy ochrony przyrody: Suchedniowsko–Oblęgorski

Park Krajobrazowy, Podkielecki Obszar Chronionego Krajobrazu , Rezerwat przyrody nieożywionej

„Kamienne Kręgi”, Rezerwat przyrody „Sufraganiec”, Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Grodowy Stok w

Ćmińsku”, Użytek ekologiczny „Bagno” w Kostomłotach.

Jednym z ważniejszych zabytków są pozostałości Zakładu Wielkopiecowego w Bobrzy wzniesionego

w latach 1826-1831, a w szczególności Mur oporowy o długość ponad 500m, szerokość podstawy ok. 5m,

szerokość korony ok. 3,5m oraz maksymalna wysokość ok. 15m. wraz z osiedlem przyfabrycznym z 1830

roku.

Na terenie Gminy Miedziana Góra do dziś zachowały się nieliczne zabytki architektury sakralnej.

Najcenniejszym jest zespół budowli kościoła parafialnego p.w. Świętej Trójcy w Ćmińsku. Obiekt ten

wzniesiony w latach 1646-1649 z fundacji właściciela miejscowych manufaktur hutniczych Bernarda

Servallego. Kościół konsekrowany w 1658 roku, rozbudowany w latach 1914-1922. Wśród zachowanych

zabytków na uwagę zasługuje też: Kościół pod wezwaniem św. Stanisława w Tumlinie, Kaplica św. Barbary

w Miedzianej Górze, Kaplica Przemienienia Pańskiego w Kostomłotach Kapliczka na Górze Grodowej.

Dla sympatyków motoryzacji Gmina Miedziana Góra oferuje Ośrodek Sportowo-Turystyczny "Moto-

Raj". W jego skład wchodzi m.in. tor wyścigowy „Kielce”, motel, kemping, tor kartingowy, muzeum modeli

samochodów oraz baza szkoleniowa dla ratownictwa drogowego.

W okresie zimowym funkcjonuje tutaj również Ośrodek narciarski „Tumlin Sport Ski” który znajduje

się w Tumlinie na zboczu góry Wykieńskiej (409 m n.p.m.). Na miejscu funkcjonują dwa niezależne,

oświetlone, ratrakowane stoki narciarskie ze sztucznym naśnieżaniem z dwoma wyciągami narciarskimi.

Mniów:

Do najciekawszych przyrodniczo miejsc należy rezerwat „Górna Krasna”, „Jezioro Ług”, bagno

„Stawisko” oraz nieczynna kopalnia czerwonego piaskowca „Jaźwina”. Rozwojowi funkcji turystycznej

sprzyja malownicze położenie na stokach Wzgórza Oblęgorsko-Tumlińskiego oraz przylegającego do nich od

północy Płaskowyżu Suchedniowskiego. Pagórkowaty teren porastają piękne i gęste lasy bogate w runo leśne.

Przez gminę przepływają rzeki: Czarna Taraska, Łososina i Krasna.

W miejscowości Pałęgi eksploatuje się złoża triasowych iłów ceramicznych. Stąd też gmina prowadzi

działania zmierzające do odtworzenia ośrodka rękodzieła artystycznego i garncarstwa.

Przed budynkiem Urzędu Gminy w Mniowie znajduje się jedyny w Polsce i jeden z niewielu na

świecie głaz pokryty rytami neolitycznymi, datowanymi wstępnie na 4 do 15 tys. lat p.n.e.

27

Na terenie gminy Mniów przebywał hrabia Kołłątaj, wywodzący się z rodzinny Kazanowskich. W

XIX wzniósł on dworek, mieszczący się w miejscowości Wólka Kłucka. Dziś nazywany „Kołłątajówką”.

Pałacyk zaczął budować Hugo Kołłątaj, ale z powodu jego aresztowania przerwano budowę. Dokończył ją

jego bratanek Eustachy Kołłątaj, krótko przed rokiem 1830. „Kołłątajówka” położona jest na spadku

niewielkiego wzgórza. Dworek jest późnoklasycystyczny. W dolinie płynie mała rzeka Łososina mająca 37

kilometrów. Po drugiej stronie rzeki znajduje się spichlerz z I połowy XIX wieku należący do dworku.

Kolejnymi właścicielami „Kołłątajówki” byli: Kołłątajowie, E. Wzdulski i Dąbrowscy. Osobliwością

krajobrazu Wólki Kłuckiej jest oprócz pałacu figurka św. Jana. Ufundował ją ponoć dziedzic E. Kołłątaj.

Wzdłuż drogi prowadzącej do dworku, rozciąga się park, obecnie zaniedbany, o powierzchni 1,53ha. Na jego

terenie rosną stare drzewa, w tym jesiony, dęby, graby, lipy i akacje, kasztanowiec i będące pomnikiem

przyrody trzy okazy dębów szypułkowych.

Na terenie gminy znajdują się ponadto „Stary” kościół p.w. Św. Michała Archanioła z poł. XIX w.

Kościół p.w. Św. Stanisława b-pa wzniesiony w 1655 r. został powiększony w okresie międzywojennym.

Wewnątrz późnorenesansowy ołtarz główny z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem i na zasuwie patrona

świątyni a w zwieńczeniu rzeźba św. Antoniego w otoczeniu aniołów. Ołtarze boczne rokokowe z

wizerunkami Serca Pana Jezusa i M.B. z Dzieciątkiem oraz św. Tekli i św. Jakuba. Na cmentarzu parafialnym

zbiorowe mogiły: żołnierzy z 1939 r. i ofiar terroru hitlerowskiego. Cmentarz ofiar pacyfikacji z 1943 r. na

Raszówce. Pomnik ofiar terroru 1943 r. w Pogłodowie. Pomnik upamiętniający rozbicie bunkra mniowskiej

placówki AK „Brzezina”. Pomnik pacyfikacji wsi Serbinów z roku 1943.Pozostałości XVIII - XIX - wiecznej

huty szkła w Rogowicach.

Piekoszów:

Na terenie gminy Piekoszów znajduje się 25 obiektów zabytkowych. Mimo, że żaden z nich nie jest

zaliczany do obiektów o znaczeniu międzynarodowym, to jednak stanowią one istotny element lokalnego

dziedzictwa kultury i powinny podlegać bezwzględnej ochronie.

Wizytówkę Gminy stanowi pałac w Podzamczu Piekoszowskim oraz Sanktuarium Maryjne

w Piekoszowie. Obszar, na którym leży Gmina Piekoszów, jest prawdziwym rajem dla miłośników geologii.

To tu w latach 70-tych odkryto największą poza Tatrami Jaskinię w Polsce – Chelosiową Jamę. Wraz

ze znajdującą się obok Jaskinia Pajęczą, tworzą jeden z najciekawszych w Polsce systemów jaskiniowych.

Mniejsze jaskinie stanowią znaczną część Rezerwatu Miedzianka. Na terenie gminy leży też zachodnia część

Gór Świętokrzyskich, która pozostaje wciąż nie odkryta i mało popularna wśród turystów.

Gmina Piekoszów podejmuje działania zmierzające do ożywienia ruchu turystycznego w tym rejonie.

Do głównych atrakcji należą: kamieniołom Stokówka (Gałęzice) – jedno z nielicznych miejsc w regionie,

gdzie trenować można alpinizm. Wyznaczonych jest tu ponad 40 dróg wspinaczkowych. Kompletną

asekurację posiada 12 dróg wraz ze stanowiskami zjazdowymi, rezerwat „Moczydło” – góra (317m n.p.m.)

położona w Jaworzni. Biegną pod nią chodniki staropolskiej kopalni srebronośnego kruszcu ołowiu zwanego

galeną. Poprzecinana jest licznymi wyrobiskami. Można tu znaleźć stare sztolnie, odsłonięcia skał, i z

interesującymi zjawiskami mineralizacji, rezerwat „Góra Miedzianka” – najwyższego wzniesienia Pasma

Chęcińskiego. Wieńczą go trzy skalne szczyty, położone w odległości kilkudziesięciu metrów jeden od

drugiego (zachodni 365 m, środkowy 353 m i wschodni 349 m n.p.m.). W swoim wnętrzu kryje chodniki

starych kopalni miedzi oraz naturalne jaskinie. Suma długości wszystkich korytarzy wynosi około 5 km.

Jaskinie znajdujące się w rezerwacie Miedzianka: Jaskinia Nowa na Miedziance (północno-zachodnie zbocze

góry) Schronisko Zachodnie na Miedziance (ścianka skalna na zachodnim zboczu), Schronisko Zakryte

(zachodnie zbocze), Jaskinia Południowa na Miedziance (południowe zbocze góry), Schronisko Dwutorowe

na Miedziance (pod zachodnim szczytem góry), Jaskinia Hematytowa (dolna część południowego zbocza),

Schronisko z Mostem Skalnym (południowo - wschodnie zbocze góry), Jaskinia Psia (stary łomik na

wschodnim zboczu), Jaskinia w Sztolni Teresa na Miedziance (stary łomik na wschodnim zboczu).

Strawczyn:

Północna część gminy wchodzi w skład Suchedniowsko Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego i jego

otuliny. Szczególnymi miejscami podlegającymi ochronie przyrodniczej są rezerwaty „Perzowa Góra” i

„Barania Góra”, oraz pomnik przyrody nieożywionej- kopalnia barytu w Strawczynku.

Gmina Strawczyn to gmina dwóch największych Polaków Stefana Żeromskiego urodzonego w Strawczynie

oraz noblisty Henryka Sienkiewicza.

28

Strawczyn jest miejscem urodzenia Stefana Żeromskiego, znajduje się tutaj obelisk z czerwonego

piaskowca upamiętniający miejsce urodzenia pisarza. W kościele można zobaczyć metrykę urodzenia Stefana

Żeromskiego.

Pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku podarowany pisarzowi jako dar od narodu polskiego był

jego letnią rezydencją. Dzisiaj pałacyk z zespołem parkowym jest największą atrakcją turystyczną regionu.

Zlokalizowane jest w nim muzeum chętnie odwiedzane przez wycieczki.

Do atrakcji należą również: Piec Hutniczy w Kuźniakach, Młyn w Bugaju, zabytkowe kościoły i Zbór

Ariański w Chełmcach i Strawczynie.

Ważną atrakcją na terenie Gminy Strwczyn jest otwarte w 2011 roku Centrum Sportowo-Rekreacyjne

w Strawczynku. W jego skład wchodzą: kryta pływalnia, stadion piłkarski, bieżnia lekkoatletyczna, boisko

wielofunkcyjne, kort tenisowy.

Zagnańsk

Gmina Zagnańsk pięknie położona jest wśród rozległych lasów świętokrzyskich, malowniczych łąk,

pól i wzniesień. Gmina Zagnańsk leży na terenie Gór Świętokrzyskich, w dolinie rzeki Bobrzy. Część jej

obszaru należy do Leśnego Kompleksu Promocyjnego - "Puszcza Świętokrzyska"

Na terenie gminy Zagnańsk znajdują się pomniki przyrody, a także rezerwaty przyrody zarówno

ożywionej jak i nieożywionej. Znajduje się tutaj najsłynniejszy pomnik przyrody – Dąb Bartek, który jest

odwiedzany często przez turystów. Zlokalizowany jest tutaj rezerwat przyrody nieożywionej Barcza gdzie

występują odsłonięcia skał dolnodewońskich. Powierzchnia rezerwatu liczy 14,68 ha. Rezerwat przyrody

ożywionej w dolinie rzeki Krasnej zlokalizowany w północnej części gminy, utworzony w 2003 roku.

Rezerwat Archeologiczno-Geologiczny „Góra Grodowa” w miejscowości Tumlin stanowiący relikt

pogańskiego ośrodka kulturowego, zlokalizowany na pograniczu gmin: Zagnańsk i Miedziana Góra. Pomnik

przyrody ożywionej – dąb „Bartek” rosnący w miejscowości Bartków przy szosie Zagnańsk – Samsonów.

„Bartek” to najstarsze (około 700 lat) drzewo w województwie i jeden z najstarszych dębów w kraju. Główna

atrakcja turystyczna gminy. Dąb „Bartek” stał się symbolem gminy, i jego wizerunek znajduje się w herbie

Gminy Zagnańsk; Pomnik przyrody ożywionej – aleja składająca się z 50 drzew – 48 klonów, lip, jesionów

i grochodrzewów oraz 2 modrzewi polskich. Aleja jest długości 220 metrów i znajduje się w bliskości dębu

„Bartek”. Pomnik przyrody ożywionej – dąb „Dudek” rosnący na terenie prywatnej posesji w miejscowości

Dudków. Pomnik przyrody ożywionej – dąb „Daniel” rosnący niedaleko osiedla „Wrzosy” w Zagnańsku.

Pomnik przyrody ożywionej – jodła pospolita rosnąca na terenie leśnictwa Rybno. Pomnik przyrody

ożywionej – modrzew europejski zlokalizowany na granicy lasu i pól uprawnych w rejonie wsi Długojów.

Pomnik przyrody ożywionej – buk zwyczajny rosnący na terenie leśnictwa Rybno. Pomnik przyrody

ożywionej – dwa modrzewie europejskie rosnące w kompleksie leśnym około 200 metrów na zachód od drogi

Samsonów – Szałas. Pomnik przyrody ożywionej – dąb rosnący w miejscowości Samsonów Piechotne na

terenie posesji prywatnej. Pomnik przyrody nieożywionej – geologiczny filar skalny zbudowany z dolomitów

środkowego dewonu. Obiekt znajduje się w północnej części nieczynnego kamieniołomu Zachełmie. W

Kamieniołomie Zachełmie odkryto tropy Tetrapoda pierwszego gada, który wyszedł tutaj na ląd. Pomnik

przyrody nieożywionej – odsłonięcie geologiczne w okolicy wsi Kajetanów. Użytek ekologiczny bagienny

o powierzchni 1,08 ha w lesie w rejonie wsi Długojów.

Na terenie gminy znajdują się trzy rekreacyjne zbiorniki wodne: w miejscowości Borowa Góra, Zachełmie i

Umer.

Teren na, którym leżą gminy wchodzące w skład Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” jest

bardzo atrakcyjny zarówno pod względem przyrodniczym jak i kulturowym. Świeże powietrze, atrakcje

turystyczne, pomniki przyrody stanowią znakomitą bazę do rozwoju turystyki na tym obszarze. Należy także

położyć nacisk na promocje obszaru. Teren jest wartościowy i mógłby stać się prawdziwym walorem jednak

zasadne wydaje się podjęcie wszelkich działań promocyjnych wśród mieszkańców województwa, Polski, a

nawet i całego świata. Brak jest jednak lokalnych przewodników, którzy mogli by przygotować fachową

ofertę turystyczną. Brakuje również punktów informacji turystycznych. Jednak niewątpliwie największą

bolączką tego obszaru związaną z turystyką jest brak promocji atrakcji turystycznych i zachęcania turystów do

odwiedzania tego terenu.

29

Jak pokazuje przedstawiona powyżej diagnoza obszar działania LGD „Dorzecze Bobrzy”, jest spójny

wewnętrznie pod względem:

1. Przestrzennym - Obszar Lokalnej Grupy Działania „Dorzecze Bobrzy” położony jest w granicach

administracyjnych powiatu kieleckiego województwa świętokrzyskiego. Zajmuje powierzchnię

479,22, co stanowi 4% powierzchni województwa. W skład obszaru LGD wchodzi 5 gmin wiejskich:

Miedziana Góra, Mniów, Piekoszów, Strawczyn, Zagnańsk. Gminy LGD tworzą zlokalizowany w

centralnej części województwa jednolity system przestrzenny.

2. kulturowym - dziedzictwo kulturowe (materialne i duchowe) może stać się ważnym czynnikiem

rozwoju lokalnego i wzrostu dobrobytu miejscowych społeczności. Obszar Dorzecza Bobrzy wyróżnia

się bogatym dziedzictwem kulturowym. Dotyczy to zarówno sfery kultury materialnej (obiekty i

miejsca historyczne oraz wytwory sztuki ludowej) jak i duchowej (zespoły folklorystyczne, twórcy

ludowi, legendy). W rozwoju różnorodnych form kultury współpracują zarówno instytucje

samorządowe (gminne ośrodki kultury i biblioteki publiczne) i organizacje pozarządowe (zespoły

folklorystyczne, Ochotnicze Straże Pożarne, stowarzyszenia kulturowe i społeczne, Koła Gospodyń

Wiejskich), a także kości organizacje kościelne.

3. historycznym – obszar charakteryzuje się wspólnymi korzeniami i podobnymi doświadczeniami

historycznymi (np. Staropolski Okręg Przemysłowy), występowaniem obiektów o dużej wartości

historycznej i kulturowej, dużą ilością zabytków sakralnych oraz tradycjami hutnictwa i przemysłu

odlewniczego.

4. przyrodniczym - Obszar Dorzecza Bobrzy pomimo bezpośredniego sąsiedztwa stolicy województwa -

Kielc jest obszarem o stosunkowo czystym środowisku. Znaczna część powierzchni obszaru jest

objęte prawną ochroną. Na terenach tych występuje kilkanaście pomników przyrody. W obrębie LGD

funkcjonują dwa parki krajobrazowe. Na obszarze LGD znajdują się również liczne odsłonięcia skalne

po dawnych kamieniołomach oraz naturalne wychodnie skalne.

IV. Analiza SWOT obszaru Lokalnej Grupy Działania Dorzecze Bobrzy

Przedstawiona poniżej analiza jest wynikiem spotkań konsultacyjnych, które miały miejsce

z mieszkańcami gmin wchodzących w skład LGD. Analiza konsultowana była z przedstawicielami sektora

społecznego, publicznego, gospodarczego oraz mieszkańców. Przedstawione propozycje poszczególnych

elementów analizy zostały uwzględnione w całości i stanowiły trzon całości analizy.

Tabela: Analiza SWOT

MOCNE STRONY ODNIESIENIE

DO DIAGNOZY

SŁABE STRONY ODNIESIE

NIE

DO

DIAGNOZ

Y

STREFA GOSPODARCZA

Dobra infrastruktura drogowa III.1 Biedny obszar w skład którego wchodzą

gminy o charakterze rolniczym

III.1

Bliskość centrum województwa III.1 Mało dużych firm i inwestorów

zewnętrznych

III.3

Na terenie znajdują się tereny

budowlane i inwestycyjne

III.3 Brak terenów uzbrojonych należących do

gmin

III.3

30

Działająca oczyszczalnia ścieków III.1 Brak miejsc skupu

III.3

Korzystne położenie

geograficzne (dobra sieć

drogowa)

III.1 Brak inkubatorów przedsiębiorczości III.3

Wysokie bezrobocie III.4

Brak miejsc pracy III.4

STREFA SPOŁECZNA

Wysokie poczucie

bezpieczeństwa mieszkańców

Starzenie się społeczeństwa III.6

Działalność organizacji

pozarządowych

III.5 Brak na terenie gminy obiektów

rekreacyjno-wypoczynkowych (baseny,

kąpieliska, boiska do tenisa itp.)

III.5

Świetlice wiejskie gdzie jest

dostęp do internetu

III.5 Słaba oferta kulturowa III.5

Baza sportowa – głównie boiska Niski poziom zaangażowania

społeczeństwa

III.5

Aktywne pozyskiwanie środków

zewnętrznych przez JST,

przedsiębiorców oraz organizacje

pozarządowe

III.5 Migracja, wyludnianie wsi III.6

Ubóstwo III.6

Wzrost patologii wśród mieszkańców III.6

słabe zintegrowanie społeczeństwa III.5

TURYSTYKA

Dobre i atrakcyjne położenie

geograficzne i krajobraz

III.1 Brak zaplecza gastronomicznego III.3

Istnienie obiektów hotelowych i

agroturystycznych

III.3 Brak lokalnych przewodników III.7

Duża ilość atrakcji turystycznych III.7 Słaba promocja walorów turystycznych

regionu

III.7

Bogata historia i tradycja III.7, III.1 Słaba oferta turystyczna III.7

Pomniki przyrody, rezerwaty i

lasy

III.7 Mała ilość punktów informacji

turystycznej

III.7

Powstające trasy rowerowy III.7 Mała ilość podmiotów gospodarczych III.3

SZANSE ODNIESIENIE

DO DIAGNOZY

ZAGROŻENIA ODNIESIE

NIE

DO

DIAGNOZ

Y

STREFA GOSPODARCZA

Pozyskanie zewnętrznych

inwestorów

III.3 Utrata rynków zbytu na produktu rolne III.3, III.1

31

Pozyskiwanie środków

finansowych w różnych źródeł

głownie na powstawanie nowych

miejsc pracy i wsparcie

przedsiębiorczości

III.3

Wsparcie pozarolniczych

działalności gospodarczych

III.3

Stworzenie inkubatora

przedsiębiorczości

III.3

STREFA SPOŁECZNA

Przypływ ludności z Kielc III.1 Wzrost bezrobocia III.6

Organizacja imprez o charakterze

integracyjnym dla mieszkańców

III.5

Migracja do miast i za granicę głównie

zarobkowa

III.6

Rozwój infrastruktury

kulturowej

i rekreacyjnej

III.5 Wzrost patologii, wandalizm,

chuligaństwo

III.6

Wsparcie organizacji

pozarządowych i grup

nieformalnych – powstawanie

nowych organizacji

III.5 Uzależnienie od pomocy

Zewnętrznej

III.6

Aktywizacja mieszkańców III.5

Dostosowanie oferty edukacyjnej

i szkoleniowych do potrzeb

rynku pracy

III.4

Integracja społeczna i rozwój

sektora społecznego

III.5

TURYSTYKA

Powstanie nowych szlaków

pieszych i rowerowych

III.7 Niewykorzystanie

w pełni istniejącej infrastruktury

kulturowej i sportowo-rekreacyjnej

III.7

Promocja walorów turystycznych III.7 Nieskuteczna promocja turystyki III.7

Rozwój infrastruktury

turystycznej

III.7

Wykorzystanie potencjału

przyrodniczego dla rozwoju

turystyki

III.7

32

Wnioski z analizy SWOT

SFERA GOSPODARCZA:

Obszar wdrażania LSR ma duży potencjał gospodarczy. Dzięki zdiagnozowanym mocnym stronom

można ograniczyć oddziaływanie słabych stron. Dobra infrastruktura drogowa, a także tereny inwestycyjne

powinny zostać wykorzystane do tego, aby przyciągnąć inwestorów i zredukować liczbę bezrobotnych. Dzięki

szansą jakie dają fundusze zewnętrzne, w tym pochodzące z LGD, można korzystnie poprawić możliwości

inwestycyjne przyszłych przedsiębiorców z obszaru LGD.

SFERA SPOŁECZNA:

Największym problemem społecznym omawianego obszaru jest niska integracja społeczna oraz słaba

oferta kulturowo – społeczna skierowana do mieszkańców, jednak dzięki wspieraniu działalności licznych

organizacji pozarządowych, a także na podstawie już istniejącej infrastruktury można liczyć na pozytywne

zmiany w tym zakresie. Dzięki działalności już istniejących organizacji pozarządowych oraz samorządowych,

oraz przy wsparciu grup nieformalnych, które będą mogły realizować projekty grantowe, uda się wzmocnić

poczucie przynależności i zintegrowania społeczności lokalnej. Dzięki zintegrowanemu planowi współpracy

organizacji oraz umożliwieniu mieszkańcom realizacji ich planów, więcej ludzi zdecyduje się pozostać w

miejscu urodzenia. W taki sposób można zbudować poczucie przynależności i lokalnego patriotyzmu. W

działaniach należy zdecydowanie wykorzystać szanse jakie dają trendy na aktywne spędzanie czasu wolnego a

także lokalne produkty, kuchnię i tradycję.

TURYSTYKA:

Obszar wdrażania LSR charakteryzuje się licznymi atrakcjami zarówno kultury materialnej jak i

niematerialnej, jednak problemem jest promocja i atrakcyjne wykorzystanie tego zasobu. W związku z tym,

należy nieustannie dążyć do poprawiania, unowocześniania i uatrakcyjniania oferty. Wykorzystanie lokalnych

zasobów, historii, tradycji, obiektów jest jedynym słusznym kluczem, który może poprawić stan zaplecza

gastronomicznego, liczby podmiotów gospodarczych, a także na inwestycje związane z turystyką. Warto

zatem przygotować projekty mające na celu pracę ze społecznością, aby ta – swoimi siłami – zadbała o

atrakcyjne przedstawienie tego swojego dziedzictwa. Takie działania przyciągną turystów na fali obecnej

mody na zwiedzanie Polski regionalnej. Za turystami natomiast przyjdą inwestorzy.

V. Cele i wskaźniki

W wyniku przeprowadzonych działań partycypacyjnych (konsultacji społecznych, badań ankietowych,

konsultacji online, spotkań strategicznych), a także na podstawie przeprowadzonej diagnozy społecznej

obszaru LGD, opracowano cele ogólne, szczegółowe oraz przedsięwzięcia, które odpowiadają

zdiagnozowanym problemom, ich następstwom oraz przyczynom zgodnie z metodologią przekształcania

drzewa problemów w drzewo celów.

Dzięki takiemu podejściu, przedstawiona poniżej logika interwencji znajduje uzasadnienie nie tylko w

danych statystycznych prezentowanych w rozdziale III (Diagnoza), ale także wśród oczekiwań i potrzeb

mieszkańców, którzy wyrazili swoje zdanie w ramach prowadzonego procesu partycypacji społecznej w

pisaniu LSR. Poniżej znajduje się opis poszczególnych celów ogólnych, szczegółowych i przedsięwzięć.

Zaplanowane do realizacji w ramach wdrażania LSR cele ogólne, cele szczegółowe oraz

przedsięwzięcia będą finansowane w ramach programu EFROW PROW na lata 2014-2020 oraz nie będą

finansowane z innych źródeł.

Zaplanowane do realizacji w ramach wdrażania LSR cele ogólne, cele szczegółowe oraz

przedsięwzięcia są zgodne z celami programu EFROW PROW na lata 2014-2020.

33

Cel ogólny 1 – Społeczeństwo aktywne i zintegrowane

Jednym z głównych problemów zdiagnozowanych w ramach prowadzonych na terenie LGD

„Dorzecze Bobrzy” badań była niska aktywność społeczna mieszkańców oraz niski poziom zintegrowania

mieszkańców. Wyniki prowadzonych badań zostały potwierdzone w konsultacjach społecznych, a także w

danych statystycznych (mała liczba inicjatyw społecznych, mała liczba organizacji pozarządowych). Jest to

problem niezwykle istotny, gdyż kapitał społeczny rozumiany poprzez istniejące więzi społeczne, integrację,

zaufanie, współpracę jest jednym z najważniejszych zasobów, jakie przekładają się na rozwój społeczny, w

tym rozwój ekonomiczny. To dzięki wypracowaniu wysokiego poziomu kapitału społecznego możliwe jest

pobudzenie przedsiębiorczości, zmotywowanie do podmiotowego podejścia do spraw lokalnych, a także

wzrost zainteresowania lokalną kulturą. Operacje szczególnie premiowane w ramach tego celu ogólnego będą

szczególny nacisk kładły na grupę defaworyzowanych 50+.

Cel szczegółowy 1.1 Pobudzenie tożsamości lokalnej wśród mieszkańców obszaru LGD Pobudzenie tożsamości lokalnej ma doniosłe znaczenie dla zintegrowania mieszkańców. Poznanie i

przyswojenie lokalnych tradycji, obyczajów oraz zrozumienie swoich „korzeni” będzie miało realny wpływ na

wzbudzenie poczucia wspólnotowości, a przez to większą dbałość i zainteresowanie ludźmi, wydarzeniami i

problemami społeczności lokalnej. Przyjęty wskaźnik rezultatu 1.1 dotyczący zrostu liczby osób

odwiedzających zabytki i obiekty został oszacowany na podstawie prowadzonych rejestrów w miejscach

biletowanych. Taką samą procedurę pomiaru planuje się wykorzystać do obliczenia postępu realizacji

wskaźnika. Cel zostanie osiągnięty poprzez następujące przedsięwzięcia:

Przedsięwzięcie 1.1.1 Organizacja imprez kulturowych i sportowych

– w ramach przedsięwzięcia zakłada się organizacje imprez kulturowych i sportowych, w których udział będą

brali mieszkańcy obszaru LGD. Przewiduje się zainteresowanie udziałem w wydarzeniach osoby z grupy

defaworyzowanej (50+). W ramach działań mieszkańcy nie tylko będą mogli poznać swoich sąsiadów, ale

również lokalne zasoby i dziedzictwo kulturowe. Ważnym aspektem będzie integracja międzypokoleniowa.

Przedsięwzięcie 1.1.2 Wzrost atrakcyjności oferty kulturowej instytucji społecznych

– w ramach przedsięwzięcia, wzmocnione zostaną instytucje, które tworzą oferty kulturowe dla mieszkańców.

Wzrost atrakcyjności, innowacyjne podejście do tradycji i dziedzictwa kulturowego oraz zaangażowanie

środków finansowych korzystnie wpłynie na poprawę aktywności i integracji społecznej. Dla przedsięwzięcia

ustalono szczegółowe kryteria innowacyjności. Spośród poniżej wymienionych szczegółowych kryteriów

innowacyjności, niezbędne jest, aby operacja wybrana do finansowania spełniła przynajmniej jedno:

a) Operacja zakłada integrację międzypokoleniową

b) Operacja zakłada współpracę minimum dwóch sektorów w realizacji zadania

c) Operacja zakłada nowatorskie wykorzystanie/zaprezentowanie lokalnych (tradycyjnych)

produktów/usług

Cel szczegółowy 1.2 Zaktywizowanie i upodmiotowienie mieszkańców do działań na

rzecz lokalnej kultury i społeczeństwa

Ważnym aspektem działań w kierunku podniesienia aktywności i zintegrowania społeczności lokalnej

są działania na rzecz instytucji, które mogą tworzyć oferty i są na swój sposób odpowiedzialne

instytucjonalnie za rozwój kapitału społecznego. Podejście bottom down odnosi się jednak tylko do jednego

mechanizmu pracy na rzecz ogólnego rozwoju. W drugim podejściu bottom up, które wyrażone jest w celu

szczegółowym 1.2, działania „wypływają” bezpośrednio z potrzeb i chęci ludzi. Zakłada się, że w kapitale

ludzkim jest największy potencjał do zmiany i rozwoju, dlatego też inwestycje i pobudzenie podmiotowości (a

zarazem odpowiedzialności) za społeczność lokalną wydają się być równie zasadnym działaniem. Oba

podejścia (zaprezentowane w celu szczegółowym 1.1 i 1.2) wzajemnie się uzupełniają i wspierają.

34

Przedsięwzięcie 1.2.1 Podniesienie kapitału społecznego i kulturowego mieszkańców

– aby racjonalnie wpisać oddolne podejście do rozwoju społeczności lokalnej z wykorzystaniem lokalnych

zasobów ludzkich, należy również przewidzieć swego rodzaju „trening” dla osób, które będą podejmować

inicjatywy. W związku z tym, w ramach Strategii przewidziano również projekty szkoleniowe dla liderów

społecznych, osób chcących aktywizować i integrować społeczność lokalną.

Przedsięwzięcie 1.2.2 Wsparcie oddolnych inicjatyw mieszkańców

– w ramach podejścia oddolnego, mieszkańcy będą mogli realizować swoje własne projekty, które będą

odpowiedzią na problemy i potrzeby mieszkańców i grup mieszkańców, którzy są w najściślejszych relacjach

ze swoimi bliskimi. Dzięki temu nie tylko więzi zostaną zawiązane, ale również wzmocnione. Dzięki formie

grantowej tego przedsięwzięcia, wybrane zostaną niewielkie, ale bardzo znaczące operacje dla lokalnych

społeczności, które „zasieją” i wzmocnią kapitał społeczny i kulturowy.

Przedsięwzięcie 1.2.3 Pobudzenie obywatelskości wśród młodzieży

– komplementarnym przedsięwzięciem w ramach celu szczegółowego jest wzmocnienie poczucia

obywatelskości i odpowiedzialności za lokalną kulturę, tradycję i obszar wśród młodzieży. Praca na zastanych

zasobach ludzkich jest ważnym aspektem rozwoju lokalnego, jednak strategiczne podejście do zmiany

społecznej (rozumianej pozytywnie) powinno przewidywać również działania na rzecz odtwarzania

pozytywnych zasobów lokalnych. Praca z młodzieżą nie tylko będzie dawała dalekosiężne efekty w postaci

„dobrych obywateli”, ale również tego typu działanie daje szansę na wypracowanie innowacyjnych, nowych i

ciekawych pomysłów, które będą odpowiedzią na problemy i potrzeby młodych ludzi, ale także całej

społeczności.

Przedsięwzięcie 1.2.4 Promocja lokalnych zasobów obszaru LGD, w tym produktów lokalnych i rzemiosła

– wzrost aktywności i integracji mieszkańców obszaru LGD powinien być oparty o lokalne zasoby. Tylko

poprzez zaangażowanie maksymalnie różnorodnego bogactwa lokalnych zasobów będzie możliwe

wzbudzenie chęci do pracy na rzecz społeczności lokalnej, która poprzez odpowiednią promocję wśród

mieszkańców (którzy często nie znają bogactwa, które ich otacza) oraz na zewnątrz zostanie „odkryta” na

nowo.

Cel szczegółowy 1.3 Pobudzenie współpracy ponadgminnej i międzysektorowej

Ważnym aspektem pracy na rzecz społeczności lokalnej jest element współpracy. W związku z tym,

LGD przyjmuje za cel wsparcie współpracy pomiędzy gminami oraz pomiędzy sektorami. Opracowanie

kompleksowych i zintegrowanych ofert i produktów przyczyni się nie tylko do zawiązania siły więzi

społecznych, większej integracji i zaufania, ale również może wpłynąć na opracowanie nowych,

innowacyjnych pomysłów. Dodatkowym i bardzo ważnym wynikiem tego typu działań może być zwiększenie

atrakcyjności turystycznej obszaru, gdyż tam, gdzie turysta otrzymuje coś unikalnego i ciekawego, jest

bardziej skłonny do zostawienia większej ilości pieniędzy.

Przedsięwzięcie 1.3.1 Promocja i zintegrowanie usług i produktów turystycznych – budowa marki obszaru

– w ramach przedsięwzięcia przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego, a także organizacje

pozarządowe będą mogli opracować zintegrowaną, spójną i atrakcyjną ofertę usług i produktów

turystycznych. Nadrzędnym celem tego typu działań jest zawiązanie i utworzenie sieci współpracy, która

docelowo ma zwiększyć atrakcyjność regionu, zintegrować mieszkańców wokół wspólnego celu, a także

zwiększyć aktywność na rzecz szeroko ujmowanego rozwoju. Praca na rzecz promowania marki obszaru

przyczyni się do lepszego poznania, zrozumienia i działania na rzecz społeczności lokalnej.

35

Cel szczegółowy 1.4 Tworzenie infrastruktury rekreacyjno-rozrywkowej oraz sportowej

Praca nad podniesieniem aktywności i zintegrowania społeczności lokalnej jest niewątpliwie procesem

długofalowym. Efektywność takich działań zwiększa się jednak przy pozytywnym bodźcowaniu i

motywowaniu do zaangażowania, dlatego w ramach strategii przewidziano również działania

infrastrukturalne. Wizualne efekty pracy i rozwoju społeczności lokalnej przemawiają najbardziej do

mieszkańców i pokazują ogólną, pozytywną zmianę. Dzięki temu, łatwiej jest zaangażować się, zadbać i

spróbować podjąć aktywność, kiedy nowe i zmodernizowane obiekty powstają wkoło. Powstała infrastruktura

niewątpliwie przyczyni się również do wzrostu atrakcyjności turystycznej obszaru, którego rozwój pomimo

tego, że nie jest wpisany w LSR, jest ważny dla społeczności lokalnej, która może czerpać dochody z

turystów.

Należy zaznaczyć, że wskaźnik rezultatu 1.4, dotyczący wzrostu liczby osób korzystających z

obiektów infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej został oszacowany na podstawie prowadzonych ankiet w

ramach realizacji LSR 2007- 2013 przez pracowników LGD. Taką samą procedurę pomiaru przewiduje się do

oszacowania wartości wzrostu.

Przedsięwzięcie 1.4.1 Modernizacja obiektów z przeznaczeniem na świetlice wiejskie.

– w ramach projektów infrastrukturalnych, wnioskodawcy będą mogli rozwijać najbardziej podstawowe

obiekty dla wiejskich społeczności lokalnych, jakimi są świetlice wiejskie. Jednym z ważniejszych problemów

niskiego poziomu aktywności i integracji społecznej był brak miejsca spotkań (wyniki badań ankietowych i

konsultacji społecznych), dlatego przewidziane zostało przedsięwzięcie, dzięki któremu mieszkańcy dostaną

podstawową, niezbędną infrastrukturę do tego, aby móc współpracować i nawiązywać relacje.

Przedsięwzięcie 1.4.2 Zagospodarowanie terenu przestrzeni publicznej

– realizacja projektu ma na celu podniesienie atrakcyjności możliwości wspólnego spędzania czasu. Dzięki

działaniom infrastrukturalnym zakłada się dodatkowo zwiększenie użyteczności przestrzeni publicznej

rozumianej jako wprowadzenie zmian przyjaznych dla ludzi, zwłaszcza mieszkańców grupy defaworyzowanej

50+.

Przedsięwzięcie 1.4.3 Realizacja projektu „Marsz po zdrowie”

– projekt współpracy zakłada współpracę 8 LGD na rzecz promowania aktywnego spędzania czasu wolnego

przez mieszkańców, podniesienie jakości zajęć rekreacyjnych oraz promocję turystyczną obszaru. LGD

„Dorzecze Bobrzy” jest grupą wiodącą w projekcie. Dzięki realizacji przedsięwzięcia zostaną wytyczone oraz

oznakowane trasy Nordic Walking, zorganizowany zostanie kurs instruktorski z wydaniem uprawnień Polskiej

Federacji Nordic Walking. Wyszkoleni instruktorzy w dalszej kolejności będą organizować rajdy i animować

zajęcia rekreacyjne dla mieszkańców obszaru LGD. Dzięki otwartemu cyklowi zająć – „dla wszystkich” –

projekt wpisuje się w cel ogólny pobudzania aktywności i integracji mieszkańców gminy.

Cel ogólny 2 - Wspieranie rozwoju gospodarczego na obszarze objętym LSR

Ważnym celem, jaki LGD „Dorzecze Bobrzy” będzie realizowało w ramach wdrażania LSR 2014-

2020 będzie wspieranie rozwoju gospodarczego na obszarze LSR. Jest to zadanie wynikające bezpośrednio z

sytuacji na lokalnym rynku pracy, którego cechą charakterystyczna jest wysoki odsetek bezrobotnych, niska

przedsiębiorczość mieszkańców i ubóstwo. W związku z tym, LGD będzie realizował cel szczegółowy, dzięki

któremu powstaną nowe miejsca pracy oraz powstanie „Kreator Przedsiębiorczości”, dzięki któremu

mieszkańcy zwiększą swoją przedsiębiorczość, a także wiedzę i umiejętności pozwalające na otworzenie i

efektywne zarządzenia własnym przedsiębiorstwem. Suma przedsięwzięć realizowanych w ramach tego celu

ogólnego ma przyczynić się nie tylko do pobudzenia przedsiębiorczości mieszkańców obszaru i tworzenia

miejsca pracy, ale także na zwiększenie atrakcyjności gospodarczej całego obszaru.

Należy wspomnieć, że wskaźnik oddziaływania Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON

został ustalony na 2014 rok. Do jego oszacowania wykorzystane zostały dane GUS dostępne w materiałach

informacyjnych Vademecum Samorządowca.

36

Cel szczegółowy 2.1 Wsparcie przedsiębiorczości na obszarze objętym LSR

Przedsiębiorczość rozumiana szeroko, jako umiejętności, wiedza, ale także praktyka jest motywem

przewodnim realizacji celu szczegółowego 2.1. Dzięki szkoleniom, możliwości przyglądania się dobrym

praktykom, a także rozwijania i tworzenia działalności, przewiduje się podniesienie atrakcyjności

gospodarczej obszaru, a także zwiększenie motywacji dla mieszkańców do dalszych działań i rozwoju, poza

mechanizmem finansowym Leader.

Przedsięwzięcie 2.1.1 Podejmowanie działalności gospodarczej na obszarze objętym LSR

– w ramach przedsięwzięcia utworzone zostaną nowe działalności gospodarcze, które dadzą miejsca pracy

lokalnej społeczności. Dzięki temu, zahamowany zostanie trend migracyjny, a także wzrośnie ilość pieniędzy

wydawanych lokalnie, co w konsekwencji przyczyni się do szeroko rozumianego rozwoju. Preferowane będą

operacje innowacyjne oraz skierowane do osób z grup defaworyzowanych ze względu na rynek pracy.

Przedsięwzięcie 2.1.2 Rozwijanie działalności gospodarczej na obszarze objętym LSR

– w ramach przedsięwzięcia utworzone zostaną nowe miejsca pracy w już istniejących przedsiębiorstwach.

Dzięki temu, zahamowany zostanie trend migracyjny, a także wzrośnie ilość pieniędzy wydawanych lokalnie,

co w konsekwencji przyczyni się do szeroko rozumianego rozwoju. Preferowane będą operacje innowacyjne

oraz skierowane do osób z grup defaworyzowanych ze względu na rynek pracy.

Przedsięwzięcie 2.1.3 Utworzenie „Kreatora Przedsiębiorczości”

– międzynarodowy projekt współpracy, który zakłada partnerstwo 19 LGD ma na celu zwiększenie

przedsiębiorczości wśród mieszkańców. Niektóre z przewidzianych zadań w ramach projektu, przewidziane są

dla młodzieży, gdyż praca z młodszymi mieszkańcami obszaru będzie owocowała za parę lat, co zapewni

rozwój obszaru również po zakończeniu wdrażania LSR. Dzięki realizacji „Kreatora Przedsiębiorczości”

zwiększona zostanie wiedza ekonomiczno-biznesowa wśród dzieci i młodzieży, a także pobudzony zostanie

rozwój przedsiębiorczości na obszarze wdrażania LSR. Dodatkowym atutem, będzie stworzenie sieci

współpracy między jednostkami gospodarczymi biorącymi udział w projekcie.

Stan początkowy wskaźnika oraz sposób jego ustalania Pomiar wskaźników będzie dokonywany na koniec każdego roku na podstawie danych zebranych od

beneficjentów, a w przypadku kiedy te dane nie będą wystarczające również na podstawie zebranych danych

od odpowiednich instytucji (pomiar ruchu turystycznego). Stopień realizacji danego wskaźnika będzie

wyrażany w procentach, wyrażających stosunek zakładanej liczby osiągnięcia wskaźnika do stanu faktycznego

na dany rok. W LSR nie przewidziano wskaźników, które wymagają tworzenia algorytmów.

Stan docelowy wskaźnika oraz sposób jego ustalania Przy określaniu stanów docelowych wskaźników brano pod uwagę stosunek średniej kwoty

przeznaczonej na realizację operacji do ogólnej kwoty przeznaczonej na przedsięwzięcie oraz czasu w jakim

zaplanowano realizację.

Określenie sposobu formy naboru (grant/konkurs) Określając sposób realizacji poszczególnych przedsięwzięć jako granty lub konkurs kierowano się

dwoma zasadami. Po pierwsze, projekty grantowe mają odpowiadać na szerokie potrzeby mieszkańców,

którzy w danym obszarze (np. realizacji działań z zakresu promocji i kultywowania lokalnej tradycji) chcieli

podejmować różne działania, których skala będzie lokalna. W związku z tym, kierowano się interesem

mieszkańców i instytucji, które chcą uczestniczyć w animacji społeczności lokalnej. W ten sposób możliwe

będzie zrealizowanie większej ilości działań, przy wykorzystaniu relatywnie małych środków finansowych.

37

Dodatkowo, ten rodzaj realizacji przedsięwzięcia zapewnia maksymalnie oddolne działania (możliwość

realizacji działań przez grupy nieformalne). Ponadto, doświadczenia okresu programowania 2009-2013

pokazały, że niejednokrotnie przeszkodą dla małych instytucji i/lub mieszkańców planujących działania na

małą kwotę była konieczność kontaktu z instytucjami zewnętrznymi. LGD jest organizacją, którą mieszkańcy

znają i utożsamiają się z nią. Dlatego realizacja przedsięwzięć poprzez projekty grantowe spowoduje że

mieszkańcy chętniej będą aplikowali o środki i realizowali swoje pomysły. Drugą przyjętą zasadą było

ukierunkowanie dostępnych środków finansowych dla instytucji i organizacji oraz mieszkańców i grup

nieformalnych. Jednym z wniosków płynących z konsultacji społecznych było spostrzeżenie, że mieszkańcy i

małe grupy chcą same działać na rzecz obszaru. Taki oddolny sposób jest jak najbardziej pożądany (stąd

projekty grantowe), jednak tego typu działania powinny być wzmacniane przez większe projekty (bardziej

kosztowne), realizowane przez instytucje i organizacje z większym doświadczeniem. Uzyskując efekt synergii

z działań zupełnie oddolnych i tych, kierowanych przez lokalne instytucje należy spodziewać się pozytywnych

zmian społecznych w obszarach interwencji LSR.

38

Tabela: Cele i wskaźniki

1.0 CEL OGÓLNY 1 Społeczeństwo aktywne i zintegrowane

1.1

CELE SZCZEGÓŁOWE

Pobudzenie tożsamości lokalnej wśród mieszkańców obszaru LGD

1.2 Zaktywizowanie i upodmiotowienie mieszkańców do działań na rzecz lokalnej kultury i społeczeństwa

1.3 Pobudzenie współpracy ponadgminnej i międzysektorowej

1.4 Tworzenie infrastruktury rekreacyjno-rozrywkowej oraz sportowej

Wskaźniki oddziaływania dla celu

ogólnego Jednostka miary

stan

początkow

y

2014 rok

plan 2022

rok Źródło danych/sposób pomiaru

W1.0 Liczba organizacji pozarządowych na terenie LGD w roku 2022

w stosunku do roku 2014 Szt. 92 115 Dane Urzędów Gminy

Wskaźniki rezultatu dla celów

szczegółowych Jednostka miary

stan

początkow

y 2015 Rok

plan 2022

rok Źródło danych/sposób pomiaru

W1.1 Liczba uczestników wydarzeń Osoby 0 1550 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

W1.2

Liczba osób przeszkolonych, w tym liczba osób z grup defaworyzowanych objętych wsparciem

Osoby 0 360 (160

defaworyzo

wanych)

Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

Liczba uczestników projektów grantowych Osoby 0 4700 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

Liczba odbiorców opracowanych materiałów promocyjnych Osoby 0 2600 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

Liczba uczestników wydarzeń promocyjnych Osoby 0 1734 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

39

W1.3

Liczba odbiorców wydanych materiałów promocyjnych Osoby 0 2600 Sprawozdania BO, dane LGD

Liczba uczestników wydarzeń promocyjnych Osoby 0 1608 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

Liczba uczestników korzystających ze zintegrowanej oferty turystycznej

Osoby 0 1000 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

W1.4

Wzrost liczby osób korzystających z obiektów infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej

Osoby 6696 (dane

własne,

ankiety) 9396

Sprawozdania beneficjentów,

Dane własne LGD,

Wzrost liczby osób odwiedzających zabytki i obiekty Osoby

58 000

(dane własne

z miejsc

biletowanych

)

60 000

Dane z miejsc biletowanych, dane

własne, Sprawozdania

beneficjentów

Liczba projektów skierowanych do następujących grup docelowych: przedsiębiorcy, grupy defaworyzowane (określone w LSR), młodzież, turyści, inne

Szt. 0 1 dane LGD dane własne LGD

(projekt współpracy)

Przedsięwzięcia Grupy docelowe

Sposób

realizacji

(konkurs,

projekt

grantowy,

operacja własna,

projekt

współpracy,

aktywizacja itp.)

Wskaźniki produktu

nazwa Jednostk

a miary

wartość

Źródło danych/sposób

pomiaru początkowa

2015 rok

końcowa

2022

Rok

1.1.1 Organizacja imprez kulturowych i

sportowych

Mieszkańcy,

turyści

Projekt

grantowy

(250 000)

Liczba

zorganizowanych

imprez

kulturowych i

sportowych

Szt. 0 17

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

1.1.2 Wzrost atrakcyjności oferty

kulturowej instytucji społecznych

Mieszkańcy,

turyści

Konkurs

(300 000)

Liczba

podmiotów

działających w

sferze kultury,

Szt. 0 14

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

40

które otrzymały

wsparcie w

ramach realizacji

LSR

1.2.1 Podniesienie kapitału społecznego

i kulturowego mieszkańców Mieszkańcy

Konkurs

(200 000) Liczba szkoleń Szt. 0 12

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

1.2.2 Wsparcie oddolnych inicjatyw

mieszkańców Mieszkańcy

Projekt

grantowy

(300 000)

Liczba

zrealizowanych

przedsięwzięć w

ramach projektu

grantowego

Szt. 0 30

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

1.2.3 Pobudzenie obywatelskości wśród

młodzieży

Mieszkańcy,

młodzież

Projekt

grantowy

(250 000)

Liczba

zrealizowanych

przedsięwzięć w

ramach projektu

grantowego

Szt. 0 17

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

1.2.4

Promocja lokalnych zasobów

obszaru LGD w tym produktów

lokalnych i rzemiosła

Mieszkańcy,

turyści,

przedsiębiorcy

Konkurs

(300 000)

Liczba

opracowanych

folderów, broszur

i innych

wydawnictw

promocyjnych

Szt. 0 13

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

Liczba

zorganizowanych

wydarzeń

promocyjnych

Szt. 0 13

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

1.3.1

Promocja i zintegrowanie usług i

produktów turystycznych –

budowa marki obszaru

Przedsiębiorcy,

turyści,

organizacje

pozarządowe

Konkurs

(300 000)

Liczba wydanych

folderów, broszur

i innych

wydawnictw

promocyjnych

Szt. 0 13

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

Liczba

zorganizowanych

wydarzeń

promocyjnych

Szt. 0 12

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

41

Liczba

powstałych

zintegrowanych

ofert

turystycznych

Szt. 0 5

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

1.4.1

Modernizacja obiektów z

przeznaczeniem na świetlice

wiejskie

Mieszkańcy,

turyści

Konkurs

(700 000)

Liczba nowych

lub

zmodernizowany

ch obiektów

infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

Szt. 0 7

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD, Dane z miejsc

biletowanych

1.4.2 Zagospodarowanie terenu

przestrzeni publicznej

Mieszkańcy,

turyści

Konkurs

(1 000 000)

Liczba nowych

lub

zmodernizowany

ch obiektów

infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

Szt. 0 20

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD, Dane z miejsc

biletowanych, dane

własne,

1.4.3 Realizacja projektu “Marsz po

zdrowie”

Mieszkańcy,

turyści

Projekt

współpracy

(90 000)

Liczba

zrealizowanych

projektów

współpracy w

tym projektów

współpracy

międzynarodowe

Szt. 0 1 Dane LGD

SUMA 3 690 000

2.0 CEL OGÓLNY 2 Wspieranie rozwoju gospodarczego na obszarze objętym LSR

2.1 CELE SZCZEGÓŁOWE Wsparcie przedsiębiorczości na obszarze objętym LSR

Wskaźniki oddziaływania dla celu

ogólnego Jednostka miary

stan

początkow

y 2014 Rok

plan 2022

rok Źródło danych/sposób pomiaru

W2.0 Liczba podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON Szt. 4 556 4800 Dane GUS

42

Wskaźniki rezultatu dla celów

szczegółowych Jednostka miary

stan

początkow

y 2015 Rok

plan 2022

rok Źródło danych/sposób pomiaru

W2.1

Liczba utworzonych miejsc pracy (ogółem) Szt. 0 36 Sprawozdania beneficjentów,

dane LGD

Liczba projektów skierowanych do następujących grup

docelowych: przedsiębiorcy, grupy defaworyzowane (określone

w LSR), młodzież, turyści, inne

Szt. 0 1 Dane własne LGD

Przedsięwzięcia Grupy docelowe

Sposób

realizacji

(konkurs,

project

grantowy,

operacja własna,

project

współpracy,

aktywizacja itp.)

Wskaźniki produktu

nazwa Jednostk

a miary

wartość

Źródło danych/sposób

pomiaru początkowa

2015 rok

końcowa

2022

Rok

2.1.1

Podejmowanie działalności

gospodarczej na obszarze

objętym LSR

Mieszkańcy,

turyści

Konkurs

(1 600 000)

Liczba operacji

polegających na

utworzeniu

nowego

przedsiębiorstwa

Szt. 0 16

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

2.1.2

Rozwijanie działalności

gospodarczej na obszarze

objętym LSR

Mieszkańcy,

turyści

Konkurs

(2 000 000)

Liczba operacji

polegających na

rozwoju

istniejącego

przedsiębiorstwa

Szt. 0 20

Sprawozdania

beneficjentów, dane

LGD

2.1.3 Utworzenie “Kreatora

Przedsiębiorczości”

Mieszkańcy,

organizacje

pozarządowe

Projekt

współpracy

(54 000)

Liczba

zrealizowanych

projektów

współpracy w

tym projektów

współpracy

międzynarodowe

Szt. 0 1 Dane LGD

SUMA 3 654 000

43

Tabela Realizacja wskaźników produktu i rezultatu w ramach kosztów bieżących LGD

KOSZTY BIEŻĄCE

CEL Wdrożenie Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność

WSKAŹNIKI REZULTATU

Nr Nazwa jednostka

miary

Okres osiągania wskaźnika

Sposób pomiaru Stan

początkowy

2016

Stan docelowy

2023

1.

Liczba osób, które otrzymały wsparcie po uprzednim

udzieleniu indywidualnego doradztwa w zakresie ubiegania się

o wsparcie na realizację LSR, świadczonego w biurze LGD

szt. 0 180 Mierzony na podstawie rejestru udzielonego

doradztwa prowadzonego przez LGD

2. Liczba osób uczestniczących w spotkaniach informacyjno-

konsultacyjnych szt. 0 945

Mierzony na podstawie list obecności z

poszczególnych szkoleń

3. Liczba osób zadowolonych ze spotkań przeprowadzonych

przez LGD szt. 0 189 Mierzony na podstawie danych LGD

WSKAŹNIKI PRODUKTU

Nr Przedsięwzięcie Nazwa jednostka

miary

Okres osiągania wskaźnika

Sposób pomiaru Stan

początkowy

2016

Stan docelowy

2023

1. Szkolenia dla pracowników

biura LGD

Liczba osobodni szkoleń dla

pracowników LGD szt. 0 61 Mierzony na podstawie danych LGD

2. Szkolenia dla organów LGD

(Rady i Zarządu)

Liczba osobodni szkoleń dla

organów LGD szt. 0 135 Mierzony na podstawie danych LGD

44

3. Doradztwo w biurze LGD

Liczba podmiotów, którym

udzielono indywidualnego

doradztwa

szt. 0 450 Mierzony na podstawie danych LGD

4. Działania animacyjne

Liczba spotkań informacyjno-

konsultacyjnych LGD z

mieszkańcami

szt. 0 95 Mierzony na podstawie danych LGD

Razem koszty bieżące 1 665 000

Tabela powiązania matrycy logicznej LSR Dorzecze Bobrzy z diagnozą opisaną w rozdziale III

Zidentyfikowan

e

problemy/wyzw

ania społeczno-

ekonomiczne Cel ogólny Cele

szczegółowe Planowane przedsięwzięcia Produkty Rezultaty

Oddziaływanie

Czynniki

zewnętrzne

mające wpływ

na realizację

działań i

osiągnięcie

wskaźników

Niska integracja

społeczna

mieszkańców

obszaru

Niski poziom

zaangażowania

w sprawy

lokalne

mieszkańców

obszaru

Cel ogólny

1 Społeczeńs

two

aktywne i

zin1tegrow

ane

Cel

szczegółowy

1.1. Pobudzenie

tożsamości

lokalnej

wśród

mieszkańców

obszaru LGD

Przedsięwzięcie 1.1.1. Organizacja imprez

kulturowych i sportowych

Liczba

zorganizowanych

imprez kulturowych i

sportowych Rezultat 1.1.1/1.1.2 Liczba uczestników

wydarzeń

Oddziaływanie

1.0

Liczba

organizacji

pozarządowych

na terenie LGD w

roku 2022 w

stosunku do roku

2014

Korzystne

położenie

geograficzne

(dobra sieć

drogowa)

Przedsięwzięcie 1.1.2. Wzrost atrakcyjności oferty

kulturowej instytucji

społecznych

Liczba podmiotów

działających w sferze

kultury, które otrzymały

wsparcie w ramach

realizacji LSR

Działalność

organizacji

pozarządowych

Cel

szczegółowy

Przedsięwzięcie 1.2.1. Podniesienie kapitału

Liczba szkoleń Rezultat 1.2.1 Liczba osób

Świetlice

wiejskie gdzie

45

Konieczny

nacisk na zasoby

ludzkie,

materialne i

niematerialne

obszaru

1.2. Zaktywizowa

nie i

upodmiotowi

enie

mieszkańców

do działań na

rzecz

lokalnej

kultury i

społeczeństw

a

społecznego i kulturowego

mieszkańców przeszkolonych, w

tym liczba osób z

grup

defaworyzowanych

objętych wsparciem

jest dostęp do

internetu

Przedsięwzięcie 1.2.2. Wsparcie oddolnych

inicjatyw mieszkańców

Liczba zrealizowanych

przedsięwzięć w ramach

projektu grantowego

Rezultat 1.2.2/1.2.3 Liczba uczestników

projektów

grantowych

Baza sportowa

– głównie

boiska

Przedsięwzięcie 1.2.3. Pobudzenie obywatelskości

wśród młodzieży

Liczba zrealizowanych

przedsięwzięć w ramach

projektu grantowego

Aktywne

pozyskiwanie

środków

zewnętrznych

przez JST,

przedsiębiorcó

w oraz

organizacje

pozarządowe

Przedsięwzięcie 1.2.4. Promocja lokalnych zasobów

obszaru LGD w tym

produktów lokalnych i

rzemiosła

Liczba opracowanych

folderów, broszur i

innych wydawnictw

promocyjnych

Rezultat 1.2.4 Liczba odbiorców

opracowanych

materiałów

promocyjnych

Dobre i

atrakcyjne

położenie

geograficzne i

krajobraz

Liczba

zorganizowanych

wydarzeń promocyjnych

Rezultat 1.2.4 Liczba uczestników

wydarzeń

promocyjnych

Cel

szczegółowy

1.3.

Przedsięwzięcie 1.3.1. Promocja i zintegrowanie

Liczba wydanych

folderów, broszur i

Rezultat 1.3.1 Liczba odbiorców

46

Pobudzenie

współpracy

ponadgminne

j i

międzysektor

owej

usług i produktów

turystycznych – budowa

marki obszaru

innych wydawnictw

promocyjnych wydanych

materiałów

promocyjnych

Liczba

zorganizowanych

wydarzeń

promocyjnych

Rezultat 1.3.1 Liczba uczestników

wydarzeń

promocyjnych

Liczba powstałych

zintegrowanych ofert

turystycznych

Rezultat 1.3.1 Liczba uczestników

korzystających

ze zintegrowanej

oferty turystycznej

Cel

szczegółowy

1.4. Tworzenie

infrastruktur

y

rekreacyjno-

rozrywkowej

oraz

sportowej

Przedsięwzięcie 1.4.1. Modernizacja obiektów z

przeznaczeniem na świetlice

wiejskie

Liczba nowych lub

zmodernizowanych

obiektów infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

Rezultat 1.4.1/1.4.2 Wzrost liczby osób

korzystających z

obiektów

infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

Przedsięwzięcie 1.4.2. Zagospodarowanie terenu

przestrzeni publicznej

Liczba nowych lub

zmodernizowanych

obiektów infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

Przedsięwzięcie 1.4.3. Realizacja projektu “Marsz

po zdrowie”

Liczba zrealizowanych

projektów współpracy w

tym projektów

współpracy

międzynarodowej

Rezultat 1.4.3 Liczba projektów

skierowanych do

następujących grup

docelowych:

przedsiębiorcy,

grupy

defaworyzowane

(określone w LSR),

młodzież, turyści,

inne Niewystarczając

a liczba miejsc Cel ogólny

2 Cel

szczegółowy

Przedsięwzięcie 2.1.1. Podejmowanie działalności

Liczba nowo

zarejestrowanych Rezultat 2.1.1/2.1.2 Liczba utworzonych

Oddziaływanie

2.0 Pozyskanie

zewnętrznych

47

pracy na

obszarze

Niski poziom

przedsiębiorczoś

ci mieszkańców

obszaru

Wspieranie

rozwoju

gospodarcz

ego na

obszarze

objętym

LSR

2.1. Wsparcie

przedsiębiorc

zości na

obszarze

objętym LSR

gospodarczej na obszarze

objętym LSR działalności miejsc pracy

(ogółem)

Podmioty

gospodarki

narodowej w

rejestrze REGON

inwestorów

Przedsięwzięcie 2.1.2. Rozwijanie działalności

gospodarczej na obszarze

objętym LSR

Liczba

dofinansowanych

działalności

gospodarczych

Pozyskiwanie

środków

finansowych w

różnych źródeł

głownie na

powstawanie

nowych miejsc

pracy i wsparcie

przedsiębiorczo

ści

Przedsięwzięcie 2.1.3. Utworzenie „Kreatora

Przedsiębiorczości”

Liczba zrealizowanych

projektów współpracy w

tym projektów

współpracy

międzynarodowej

Rezultat 2.1.3

Liczba podmiotów

korzystających z

inkubatora

przedsiębiorczości

Liczba projektów

skierowanych do

następujących grup

docelowych:

przedsiębiorcy,

grupy

defaworyzowane

(określone w LSR),

młodzież, turyści,

inne

Wsparcie

pozarolniczych

działalności

gospodarczych

Dobra

infrastruktura

drogowa

Bliskość

centrum

województwa

Na terenie

znajdują się

tereny

budowlane i

inwestycyjne

Działająca

oczyszczalnia

ścieków

Korzystne

położenie

geograficzne

(dobra sieć

drogowa)

48

VI. Sposób wyboru i oceny operacji oraz sposób ustanawiania

kryteriów wyboru

Szczegółowy opis powiązania kryteriów z diagnozą sporządzoną dla LGD

„Dorzecze Bobrzy”.

Przyjęte kryteria wyboru odpowiadają na zdiagnozowane problemy i przyjętą logikę

interwencji, a także odnoszą się bezpośrednio do zdiagnozowanych, specyficznych warunków obszaru

LGD poprzez wprowadzenie w kryteriach:

1. kluczowych branż, które będą premiowane (branża usług, budowlana, turystyczna)

2. premiowania operacji, które będą wspierały zdiagnozowane grupy defaworyzowane –

seniorów (50+), oraz osoby bezrobotne do 40 roku życia

3. premiowania operacji wykorzystujących lokalne zasoby kulturowe, przyrodnicze i historyczne

4. premiowania operacji będących innowacyjnymi zgodnie z przyjętą definicją w LSR

5. premiowanie projektów uwzględniających zintegrowanie horyzontalne oraz wertykalne

opisane w rozdziale X.

Opierając się o przyjęte kryteria, premiowane zatem będą zdiagnozowane zasoby oraz wskazane

w diagnozie grupy defaworyzowane. Powiązanie następuje zatem bezpośrednio – większa liczba

punktów zostanie przyznana dla tych operacji, które przewidują wsparcie dla zdiagnozowanych

branż, grup defaworyzowanych oraz wykorzystują zasoby lokalne. Diagnoza znajduje bezpośrednie

odzwierciedlenie w możliwej do uzyskania liczbie punktów w trakcie oceny wniosku o

dofinansowanie projektu.

Proces wyboru operacji finansowanych w ramach LSR

Zarząd LGD rozpisuje konkurs na nabór wniosków w poszczególnych działaniach zgodnie z

obowiązującymi procedurami. Wraz z ogłoszeniem naboru Zarząd zatwierdza regulamin naboru.

Regulamin ten oraz procedury dotyczące wyboru i oceny operacji w ramach wdrażania LSR

publikowane będą na stronie internetowej LGD. Informacje o konkursach oraz niezbędne dokumenty

dla beneficjentów będą umieszczone na stronie internetowej LGD. Biuro LGD przed każdym z

konkursów przeprowadzi na terenie każdej z gmin wchodzących w skład LGD minimum jedno

spotkanie konsultacyjno-szkoleniowe dla beneficjentów. W biurze LGD będzie również świadczone

nieodpłatne doradztwo dla beneficjentów. Beneficjent składa wniosek wraz z niezbędnymi

załącznikami do Biura LGD w wyznaczonym w regulaminie naboru terminie. Następnie Rada LGD

dokonuje oceny i wyboru wniosków zgodnie z procedurami. Wyniki oceny publikowane są na stronie

internetowej LGD. Beneficjenci są informowani pisemnie o wynikach oceny wniosków. Przysługuje

im prawo do złożenia protestu, który rozpatrzony będzie zgodnie z obowiązującymi procedurami.

Beneficjenci których wnioski zostały pozytywnie rozpatrzone i zmieściły się w limicie środków, w

przypadku projektów grantowych podpisują umowę na realizację wniosku z LGD, a w przypadku

pozostałych konkursów z instytucją wdrażającą.

Innowacyjność Innowacyjność jest ważnym kryterium, którym LGD „Dorzecze Bobrzy” kieruje się od

początku przygotowywania LSR i które znajduje swoje odzwierciedlenie zarówno w lokalnych

kryteriach wyboru (rozdział VI) jak i samym przygotowaniu dokumentu strategicznego. Jako

podstawę do definiowania tego, czym jest innowacyjność przyjęto szeroką definicję, gdzie poprzez

innowacyjność rozumie się wdrożenie nowego na danym obszarze lub znacząco udoskonalonego

produktu, usługi, procesu, organizacji lub nowego sposobu wykorzystania lub zmobilizowania

49

istniejących lokalnych zasobów przyrodniczych, historycznych, kulturowych czy społecznych . W

związku z tak szeroko ujmowaną innowacją można syntetycznie wyróżnić rodzaje innowacji:

produktowe - dotyczące wyrobów – produktów, są to wszelkiego rodzaju zmiany polegające na

udoskonaleniu oferowanej usługi lub wyrobu już wytwarzanego.

procesowe (technologiczne) - to zmiany w stosowanych przez organizację metodach wytwarzania,

przygotowywania oferty/usługi, a także w sposobach docierania z produktem do odbiorców.

organizacyjne - jest wprowadzaniem nowej metody pracy organizacji, organizacji miejsca pracy lub

też w relacjach zewnętrznych.

marketingowe - jest wprowadzaniem nowej metody marketingu włączając w to znaczące zmiany w

projektowaniu produktu i opakowania, promocji produktu i strategii cenowej.

Dodatkowo, dla przedsięwzięcia 1.1.2. ustalono szczegółowe kryteria innowacyjności. Spośród

poniżej wymienionych szczegółowych kryteriów innowacyjności, niezbędne jest, aby operacja

wybrana do finansowania spełniła przynajmniej jedno:

a) Operacja zakłada integrację międzypokoleniową

b) Operacja zakłada współpracę minimum dwóch sektorów w realizacji zadania

c) Operacja zakłada nowatorskie wykorzystanie/zaprezentowanie lokalnych (tradycyjnych)

produktów/usług

Innowacyjność może zatem dotyczyć zarówno konkretnych

instytucji/organizacji/produktów/usług, jak i samego podejścia np. do rozwiązania problemów

społecznych zdiagnozowanych w LSR. Takie rozumienie innowacyjności stanowi podstawę do

właściwej oceny poszczególnych operacji w ramach lokalnych kryteriów wyboru. Warto również

dodać, że innowacja jest tutaj rozumiana również geograficznie, tzn. wprowadzenie danej innowacji

nie musi oznaczać jej wymyślenia. Może natomiast oznaczać nowatorską aplikację już opracowanych

rozwiązań, które jednak do tej pory nie były wykorzystywane w danej gminie. Uznano, że terytorium

gminy jest właściwe, ze względu na rozległość działalności LGD „Dorzecze Bobrzy”, co jednocześnie

oznacza, że zaproponowane rozwiązanie w jednej gminie może nie docierać do mieszkańców z

pozostałych gmin obszaru LGD.

Innowacyjny charakter w LSR „Dorzecze Bobrzy” przejawia się w czterech jej elementach:

1. Sposób przygotowania LSR – innowacyjne podejście do przygotowania LSR przejawia się w:

triangulacji metod i technik badań społecznych oraz partycypacji (patrz rozdział II);

zaangażowaniu różnych środowisk w opracowanie LSR, w tym przedsiębiorców,

przedstawicieli JST, NGO, rolników, mieszkańców, liderów społecznych; zastosowaniu

modelu bottom up i top down w procesie uspołecznienia LSR, tzn. wykorzystanie oddolnego

tworzenia przez społeczność lokalną części strategii przy jednoczesnej „odgórnej” pracy

(opracowywanie) ekspertów i zespołu tworzącego LSR nad kolejnymi częściami strategii;

wykorzystaniu nowych technologii (Internet) w procesie konsultacji społecznych.

2. Kryteria wyboru LSR – w ramach kryteriów wyboru operacji oceniana jest innowacyjność

składanych przez wnioskodawców propozycji operacji zgodnie z przyjętym w LSR sposobem

jej definiowania. Dzięki temu, pomysły kreatywne, wykorzystujące nowe technologie,

procesy, rodzaj organizacji, czy w inny sposób innowacyjne będą promowane względem

standardowych rozwiązań.

3. Cele i przedsięwzięcia – logika interwencji LGD „Dorzecze Bobrzy” nastawiona jest na

realizację operacji innowacyjnych. Świadczą o tym zarówno lokalne kryteria wyboru, a także

same przedsięwzięcia, m.in. nacisk na wykorzystanie lokalnych zasobów (przedsięwzięcie

1.2.4). Przygotowanie „Kreatora Przedsiębiorczości” (przedsięwzięcie 2.1.3) nie miało do tej

pory miejsca na obszarze działania LGD, dlatego należy ten pomysł uznać za innowacyjną

metodę odpowiedzi na problem związany z rynkiem pracy i bezrobociem. W drugiej

kolejności należy zwrócić uwagę na przedsięwzięcia 1.4.3 Realizacja projektu „Marsz po

zdrowie” oraz 1.1.2 Wzrost atrakcyjności oferty kulturowej instytucji społecznych. W

przypadku tras Nordic Walking, należy zaznaczyć, że na terenie działania LGD nie ma do tej

50

pory przygotowanych tras do uprawiania tego typu rekreacji, dlatego należy uznać ją za

innowacyjną względem terytorialnym. W przypadku drugiego z wymienionych przedsięwzięć,

operacje, które będą realizowane w jego zakresie będą musiały spełnić kryterium

innowacyjności obligatoryjnie, zgodnie z uszczegółowieniem innowacyjności dla tego

przedsięwzięcia, zatem wszystkie założone operacje będą musiały mieć nowatorski

komponent realizacji.

4. Opracowanie kryteriów szczegółowych dla innowacyjności – w ramach przedsięwzięcia 1.1.2

ustalono dodatkowe kryteria innowacyjności, które mają podnieść znaczenie innowacyjności

we wdrażaniu LSR. Uznano, że w przypadku wspomnianego przedsięwzięcia, innowacyjność

jest szczególnie cennym kryterium oceny ze względu na dużą konkurencyjność w regionie,

dlatego kryterium innowacyjności dla tych operacji jest obligatoryjne do spełnienia.

Lokalne kryteria wyboru operacji. Lokalne kryteria wyboru operacji do realizacji dla operacji z zakresu przedsiębiorczości, dla

projektów grantowych oraz dla operacji z innych dziedzin niż przedsiębiorczość przedstawione zostały

wraz z procedurą ustalania oraz zmiany kryteriów wyboru operacji i są załącznikiem do wniosku o

wybór LSR.

W ramach opracowanych kryteriów wyboru operacji, przewidziano kryterium wniesienia

większego wkładu własnego niż przewidywany. Możliwe będzie uzyskanie 1 pkt. za większy wkład

własny niż zakładany do 5%, i 2 pkt. powyżej 5 %.

W ramach wdrażania LSR 2014-2020 LGD „Dorzecze Bobrzy” będą realizowane trzy

projekty grantowe (organizacja imprez kulturowych i sportowych 1.1.1, wsparcie oddolnych inicjatyw

mieszkańców 1.2.2 oraz pobudzenie obywatelskości wśród młodzieży 1.2.3) na łączną kwotę 900 tyś.

zł. Nie przewiduje się natomiast przedsięwzięć w ramach operacji własnych.

Zasady ustalania lub zmiany kryteriów Celem procedury jest sformalizowanie procesu dokonywania zmian lub ustalania nowych

kryteriów wyboru i oceny operacji. Procedura obejmuje czynności związane ze zgłaszaniem,

analizowaniem i przyjmowaniem zmian w zapisach LSR.

Założenia ogólne:

Proces ustalania lub zmiany kryteriów wyboru i oceny jest jawny i uwzględnia stanowisko

mieszkańców obszaru LGD

LGD monitoruje na bieżąco wdrażanie LSR, przez co możliwe jest zgłaszanie wniosków

dotyczących ustalania lub zmiany kryteriów przez członków i pracowników LGD

Zmiany w kryteriach wyboru i ocenie nie powinny być dokonywane częściej niż raz w roku w

drodze uchwały Zarządu, ale dopuszcza się nadzwyczajne okoliczności wprowadzania

dodatkowych korekt

Działania logistyczne zapewnia Biuro LGD

Procedura:

Zasady ustalania kryteriów wyboru operacji oraz grantobiorców i ich zmiany zostały przyjęte

Uchwałami Zarządu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” z dnia 28.12.2015

r. Uchwała Zarządu LGD „Dorzecze Bobrzy” w sprawie przyjęcia Procedury ustalania kryteriów

wyboru grantobiorców i ich zmiany oraz Uchwała Zarządu LGD „Dorzecze Bobrzy” w sprawie

przyjęcia Procedury ustalania kryteriów wyboru operacji i ich zmiany i stanowią załącznik do wniosku

o wybór Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność.

51

Zasady ustalenia wysokości wsparcia na realizację operacji w ramach LSR

Rozpoczynanie oraz rozwijanie działalności gospodarczej Kwota, jaką będą mogli otrzymać wnioskodawcy operacji rozpoczynających działalność

gospodarczą to 100.000 zł. Taka kwota została ustalona na podstawie konsultacji społecznych i

analizy sytuacji gospodarczej obszaru LGD, które wskazywały, że jest to realna kwota, jaka będzie

wystarczająca do stworzenia konkurencyjnego i dobrze działającego przedsiębiorstwa. Warto

zaznaczyć, że obszar działania LGD jest położony w bezpośrednim sąsiedztwie Kielc, co z jednej

strony jest atrakcyjne, gdyż jest to duży rynek zbytu na usługi i produkty. Z drugiej jednak strony,

powstałe firmy muszą pokonać dużą konkurencję, aby przetrwać po zakończeniu realizacji projektu i

utrzymać miejsce pracy. W związku z tym, ustalono że wyżej przedstawiona kwota dofinansowania

dla wnioskodawców rozpoczynających działalność gospodarczą będzie dla nich najbardziej adekwatna

do ich potrzeb.

W przypadku osób, które będą rozwijać już istniejącą działalność gospodarczą zakłada się, że

wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie w maksymalnej przewidzianej przepisami

kwoty wsparcia. Limit procentowy ustalony został na 70% dofinansowania. Przewiduje się że średnia

wartość dofinansowania wynosić będzie 100 000 zł. Wynika to z doświadczenia w realizowaniu

podobnych projektów w okresie 2007-2013 oraz rozmów i konsultacji z przedsiębiorcami z terenu

LGD. Kwoty te są uzasadnione również dużą konkurencyjnością lokalnego rynku produkcji, usług i

handlu.

Tak duże kwoty wsparcia są również odpowiedzią na niewielki kapitał ekonomiczny ludzi

mieszkających na obszarze działania LGD. Mieszkańcy wielokrotnie powtarzali na konsultacjach

społecznych, że podstawową barierą ich rozwoju gospodarczego jest brak kapitału na rozpoczęcie oraz

na rozwinięcie działalności. To właśnie podczas konsultacji społecznych została ustalona ostateczna

kwota dofinansowania. Wysokość wsparcia jest również uzasadniona dotychczasowym

doświadczeniem w okresie 2007-2013. Analiza wykazała, że beneficjenci częściej aplikowali o

maksymalne dofinansowanie niż o kwoty poniżej 100 tys.

Pozostałe operacje

W przypadku jeśli beneficjentem będzie JST ustalono limit dofinansowania w maksymalnej

przewidzianej przepisami kwoty wsparcia tj. 63,63%. Dla beneficjentów sektora JST zakłada się nabór

w ramach przedsięwzięć 1.4.1 oraz 1.4.2. Będą to działania stricte inwestycyjne (zagospodarowanie

terenu itp.) gdzie naturalnym wydaje się aplikowanie w ramach tych działań beneficjentów którzy

udźwigną organizacyjnie oraz finansowo takie przedsięwzięcia.

W przypadku pozostałych operacji, zakłada się, że beneficjentami będą podmioty ze sfery

NGO. Jednym z celów realizacji strategii jest pobudzenie aktywności istniejących organizacji, a te na

obszarze działania LGD są małe i nie posiadają dużych zasobów własnych. Podczas prowadzonych

konsultacji społecznych oraz spotkań i rozmów z przedstawicielami NGO na terenie LGD, wynikło iż

główną przeszkodą w realizacji działań sektora społecznego jest brak funduszy. Ustalono więc że aby

zaktywizować oraz pobudzić lokalną społeczność poziom dofinansowania wynosić będzie 90%.

Przyjęto 10% wkład własny, który może być zarówno finansowy jak i nie finansowy tj. praca własna,

zasoby rzeczowe. Tak ustalony poziom dofinansowania zaktywizuje oraz zaangażuje środowisko

NGO z terenu LGD we wdrażanie LSR.

52

VII. Plan Działania

Załączony plan działania LGD „Dorzecze Bobrzy” zakłada realizację wszystkich wskaźników

do roku 2023. Wszelkie projekty współpracy zostały zaplanowane tak, aby ich finansowanie odbyło

się w przedziale czasowym 2016-2021. Projekty grantowe zostały zaplanowane na realizację przez

cały okres wdrażania LSR. Przedsięwzięcia 1.1.1, 1.2.2. realizowane w ramach grantów będą

zintensyfikowane w pierwszym przedziale czasowym, aby zachęcić, wypromować i zmotywować do

włączenia społeczności lokalnej do wdrażania LSR. Projekt grantowy 1.2.3 zostanie wdrażany jako

ostatni, aby dodatkowo wzmocnić efekt promocyjny i motywacyjny wśród ludzi młodych. Warto

zwrócić również uwagę na przedsięwzięcia zakładające utworzenie miejsc pracy. Wskaźniki

przedsięwzięć tworzenia i rozwoju przedsiębiorstw mają zostać osiągnięte do 2021 roku, co pozwoli

na monitorowanie w ramach działalności LGD w okresie PROW 2014-2020 trwałości efektów

wdrażania LSR. Taki stan rzeczy jest również związany ze zintegrowaniem przedsięwzięć, o którym

mowa w rozdziale X LSR. Mianowicie, zakładano, że przedsiębiorcy, którzy będą realizować

przedsięwzięcia mające na celu rozwój lub stworzenie przedsiębiorstwa, skorzystają również ze

wsparcia w ramach Kreatora Przedsiębiorczości. Najbardziej efektywna nauka w ramach „Kreatora

Przedsiębiorczości” odbywać się będzie na przykładzie zarządzania własną firmą.

Jak przedstawia tabela załączona do LSR (załącznik nr 3- Tabela plan działania), wszystkie

projekty współpracy będą zakończone do 2021 roku. Dzięki temu wypracowana zostanie sieć

powiązań pomiędzy organizacjami, która będzie wartością dodaną w ramach wdrażania całej strategii.

Dzięki takiemu podejściu, wypracowane kontakty mogą przyczynić się do lepszego działania LGD, a

efekty zrealizowanych projektów będą dobrym przykładem realizacji projektów dla wszystkich

mieszkańców. Warto również zwrócić uwagę, na dysponowanie środkami przeznaczonymi na

tworzenie miejsc pracy. W pierwszym okresie (do 2018 roku) przewiduje się realizację niemal połowy

budżetu przeznaczonego na wspomniany cel. Oznacza to, że zmiany w obrębie poprawy sytuacji

ekonomicznej mieszkańców i sytuacji na rynku pracy będą możliwie jak najszybciej miały szansę na

zaistnienie. Dzięki temu, pozostałe operacje, w tym zintegrowanie mieszkańców i zaangażowanie w

sprawy lokalne będą mogły być lepiej realizowane. Do końca 2021 roku, wskaźniki tworzenia miejsc

pracy mają zostać osiągnięte w 100%, co pokazuje, że do 2023 roku LGD będzie mógł monitorować

trwałość wdrożonych projektów w tej najważniejszej gałęzi rozwoju lokalnego (rynek pracy). Są to

działania kluczowe dla wdrażania całej strategii. Pozostałe działania zostały pomyślane tak, aby z

jednej strony mieszkańcy mieli możliwość włączenia się we wdrażanie LSR od samego początku, z

drugiej strony przyjęto, że dobre przykłady i efekt marketingu szeptanego w połączeniu z

planowanymi działaniami komunikacyjnymi będą sprzyjać zaangażowaniu mieszkańców we

wdrażania, dlatego na okres 2022-2023 również zarezerwowano budżet. Doświadczenia wdrażania

minionej strategii rozwoju pokazują, że istnieje grupa mieszkańców, którzy chcą działać, ale

potrzebują dużo pozytywnych przykładów, które będą pokazywały opłacalność i sukces realizacji

projektu. Dlatego, w planie komunikacyjnym przewidziano promocję zrealizowanych projektów, a w

planie działania zostawiono pole do działań między innymi dla tego typu mieszkańców.

53

VIII. Budżet

Budżet LGD „Dorzecze Bobrzy” będzie realizowany w całości w ramach Programu Rozwoju

Obszarów Wiejskich 2014-2020. W latach 2014-2023, LGD będzie starało się jak najlepiej wdrażać

LSR, jednak, tak jak w poprzednim okresie programowania, będzie również starało się aktywnie

pozyskiwać środki zewnętrzne, które będą wzmacniać skuteczność działań w ramach LSR, a także

będą odpowiadały na inne niż zapisane w LSR problemy mieszkańców obszaru LGD.

Budżet LGD w podziale na poszczególne poddziałania wynosi: 7 200 000 zł na poddziałanie

19.2; 144 000 zł na poddziałanie 19.3 oraz 1 665 000 na poddziałanie 19.4.

Łącznie budżet wynosi 9 009 000 zł, z czego 3 690 000 zł na realizację celu ogólnego 1, oraz

3 654 000 na cel ogólny 2 a pozostała kwota przeznaczona jest na pozostałe koszty bieżące LGD

(1 665 000zł). W ramach budżetów poszczególnych celów ogólnych uwzględniono projekty

współpracy (144 000 zł), projekty grantowe (800 000 zł), konkursy (6 400 000 zł) i zadania z zakresu

aktywizacji (100 000 zł).

Na spotkaniach prowadzonych w ramach konsultacji LSR ustalono, że dofinansowanie dla

beneficjentów chcących rozwijać istniejące przedsiębiorstwa wynosi 70%, natomiast dla organizacji

pozarządowych 90%.

Tabelaryczny podział budżetu LSR znajduje się w załączniku nr 4 - Budżet

IX. Plan komunikacji

1. Główne cele działań komunikacyjnych wynikające z przeprowadzonej

analizy potrzeb/problemów komunikacyjnych LGD „Dorzecze Bobrzy” podjęła następujące kroki, mające na celu diagnozę i społeczne

wypracowanie założeń i metod stosowanych w procesie komunikacyjnym w ramach LSR 2014-2020:

1. Spotkania konsultacyjne w każdej gminie (po 2 spotkania, razem 10 spotkań)

2. Badania ankietowe na reprezentatywnej próbie mieszkańców LGD (150 ankiet)

3. Wywiady IDI z pracownikami biura (3 wywiady)

4. Ankiety Internetowe (25 odpowiedzi na ankietę)

5. Konsultacje społeczne online (17 komentarzy dotyczących planu komunikacji)

6. Spotkania eksperckie – razem 6 spotkań

W ramach przeprowadzonych konsultacji i analiz, do najważniejszych wniosków zaliczyć

należy:

Blisko 80% respondentów słyszało o LGD „Dorzecze Bobrzy”, co świadczy o dużej

rozpoznawalności Stowarzyszenia

Pracownicy LGD mają duże doświadczenie w prowadzeniu działań komunikacyjnych, o czym

świadczą liczne i zróżnicowane działania w minionym okresie programowania, a także duża

rozpoznawalność (71%) realizowanych projektów wśród mieszkańców

Problemem do rozwiązania nie jest rozpoznawalność marki, ale odpowiednia promocja

generowanych wiadomości i informacji przez LGD oraz zbieranie opinii zwrotnych

Najbardziej skutecznymi formami komunikacji z mieszkańcami obszaru są kolejno gazety lokalne,

strony Internetowe Urzędu Gminy, strony Internetowe LGD oraz organizowane imprezy i festyny

Najmniej skuteczną formą dotarcia do mieszkańców są portale społecznościowe, plakaty i

billboardy

Należy zwrócić szczególną uwagę na działania w Internecie, gdyż ludzie uważają ten kanał za

przyszłościowy i ważny dla mieszkańców

54

Należy podjąć działania mające na celu dotarcie z informacjami o działalności LGD do grupy

defaworyzowanej (osoby defaworyzowane ze względu na sytuację na rynku pracy)

W związku z tak postawionymi wnioskami, do głównych celów realizacji planu komunikacji

LGD „Dorzecze Bobrzy” należy zaliczyć:

Informowanie i uzyskiwanie informacji zwrotnej o stanie realizacji LSR oraz działalności LGD

Informowanie potencjalnych wnioskodawców o zasadach, typach operacji i kryteriach udzielania

wsparcia z budżetu LSR

Promocja operacji realizowanych w ramach LSR

Informowanie na temat prowadzonego doradztwa przez LGD „Dorzecze Bobrzy”

Utrzymanie dobrego wizerunku i rozpoznawalności LGD „Dorzecze Bobrzy”

Szczególne wsparcie procesu wdrażania LSR w zakresie tworzenia i utrzymania miejsc pracy

Szerokie włączenie mieszkańców reprezentujących różne sektory i grupy interesów w proces

wdrażania oraz monitoringu i ewaluacji LSR

Szczególne uwzględnienie grupy defaworyzowanej w zakresie informowania i uzyskiwania

informacji zwrotnej nt. wdrażania LSR i realizowanych operacji

2. Działania komunikacyjne oraz odpowiadające im środki przekazu

W ramach działań komunikacyjnych oraz wykorzystywanych środków przekazu

zdecydowano, że najbardziej odpowiadającym oczekiwaniom mieszkańców obszaru działania LGD

schematem, będzie duże zróżnicowanie metod, utrzymanie dotychczasowych kanałów komunikacji,

które się sprawdziły, a także inwestycja w nowoczesne formy przekazu, które do tej pory nie były

szeroko wykorzystywane. Są to adekwatne metody do preferencji wykrystalizowanych w procesie

tworzenia i konsultacji planu komunikacyjnego, dzięki którym postawiono wyżej wspomniane

wnioski, oraz ustalono hierarchię najbardziej preferowanych środków przekazu.

Wśród podejmowanych działań należy wyróżnić:

Działanie Opis

Kampanie

informacyjne

będą dotyczyły wybranych celów głównych planu komunikacji. Za kampanię

informacyjną uznaje się szereg działań komunikacyjnych podejmowanych w ramach

jednego celu, wykorzystujących zróżnicowane środki przekazu.

Badania

satysfakcji badanie satysfakcji odbywać się będzie poprzez uzupełnianie formularzy/ankiet przez

beneficjentów (uczestników) wybranych wydarzeń.

Doradztwo

indywidualne prowadzone w biurze LGD doradztwo przez pracowników LGD będzie formą

indywidualnych konsultacji spraw związanych z LGD i LSR

Doradztwo

grupowe organizowane spotkania dotyczące możliwości włączenia się we wdrażanie LSR,

realizowanie operacji w ramach LSR i innych projektów, poza Leaderem.

Warsztaty

tematyczne organizowane przez LGD warsztaty dotyczyć będą precyzyjnie zaplanowanych obszarów

(współ)działalności zdefiniowanych grup docelowych

Wydarzenia

promocyjne odbywać się będą różne formy imprez i wyjazdów, na których grupy adresatów będą

mogli zdobywać wiedzę i informacje o LGD i LSR

55

Bieżąca

publikacja

informacji

pracownicy LGD będą na bieżąco udostępniali informacje poprzez dostępne kanały

komunikacyjne Stowarzyszenia

Wydawnictwa

i publikacje w ramach działań komunikacyjnych podejmowane będą również starania publikacji

ogłoszeń/artykułów w mediach lokalnych i ponadlokalnych. Dodatkowo, LGD będzie

wydawał foldery, broszury itp. służące rozpowszechnianiu informacji nt. LSR 2014-2020

oraz LGD

Punkty

konsultacyjne w ramach udziału w różnych wydarzeniach organizowanych na terenie działania, LGD

będzie organizował punkty konsultacyjne. Będzie to uzupełnienie działalności

informacyjnej i doradczej organizowanej w biurze.

Spotkania

konsultacyjno

– informacyjne

przewiduje się organizację specjalnych spotkań dla mieszkańców obszaru LGD, na

których pracownicy LGD będą informowali o możliwościach i etapie wdrażania LSR, a

także będą zbierali informację zwrotną od uczestników.

3. Główni adresaci działań komunikacyjnych (grupy docelowe)

Elementem przeprowadzonej analizy było także określenie grup docelowych działań

komunikacyjnych oraz określenie ich potrzeb w zakresie komunikacji. Uznano, że zastosowane

działania komunikacyjne oraz środki przekazu/ sposoby komunikacji powinny w szczególny sposób

skupiać się na grupach docelowych przedsięwzięć realizowanych w ramach wdrażania LSR:

1. Osoby defaworyzowane ze względu na sytuację na rynku pracy – podejmowane działania

komunikacyjne w szczególności będą nakierowane na dotarcie do osób defaworyzowanych. W

związku z tym wykorzystane zostaną nie tylko działania informacyjne sensu stricto, ale również

współpraca z instytucjami, dzięki którym dotarcie do tych osób będzie łatwiejsze, czyli

instytucjami zajmującymi się osobami bezrobotnymi i/lub osobami z niekorzystną sytuacją

finansową.

2. Przedsiębiorców i osoby chcące podjąć działalność gospodarczą– jednym z głównych celów

realizacji Strategii jest rozwój lokalnej gospodarki poprzez tworzenie miejsc pracy i rozwój

lokalnych przedsiębiorców, dlatego podejmowane działania komunikacyjne będą kierowane

szczególnie również do tej grupy.

3. Przedstawicieli NGO i JST – współpraca i informowanie przedstawicieli NGO i JST będzie o tyle

ważne, że jednym z celów LGD „Dorzecze Bobrzy” jest utrzymanie i rozwój dotychczasowej

szerokiej współpracy z tymi instytucjami. Są to z jednej strony partnerzy w różnych działaniach w

ramach wdrażania LSR (często beneficjenci), a z drugiej dzięki realizowanym funkcjom są też

„nośnikiem” informacji, która może za ich pośrednictwem dotrzeć do większej ilości ludzi.

4. Mieszkańców – ogół mieszkańców jest należy również traktować jako ważną grupę odbiorców

niektórych działań komunikacyjnych. Jednym z głównych celów Strategii LGD „Dorzecze

Bobrzy” jest aktywizacja społeczna, w związku z tym szereg podejmowanych działań będzie

skierowany do wszystkich mieszkańców. Ważnym zadaniem w ramach tego działania będzie

dotarcie (poprzez zróżnicowanie kanałów przekazu, zaangażowanie różnych instytucji i liderów)

do osób, które nie mają doświadczenia w udziale w życiu społeczności lokalnej.

4. Zakładane wskaźniki realizacji działań komunikacyjnych

Szczegółowy wykaz wskaźników znajduje się w tabeli stanowiącej załącznik nr 5 do

niniejszej strategii. Są one powiązane z odpowiednimi pozycjami w budżecie LSR (Rozdział VIII).

Zastosowane wskaźniki spójne są także ze wskaźnikami działań podejmowanych w ramach

56

aktywizacji społeczności lokalnej, które uwzględnione zostały w matrycy logicznej (Rozdział V) oraz

założeniami włączenia społeczności lokalnej w działanie LGD i wdrażanie LSR (Rozdział II).

5. Analiza efektywności zastosowanych działań komunikacyjnych i

środków przekazu.

Analiza efektywności zastosowanych działań komunikacyjnych i środków przekazu będzie

prowadzona poprzez:

1. Bieżącą analizę liczby uczestników/odbiorców poszczególnych działań. Zebranie poszczególnych

danych z prowadzonych działań i stosowania środków przekazu będzie odbywało się na podstawie

zbieranych przez pracowników LGD informacji (listy uczestników, ankiety satysfakcji,

uczestnictwo w wydarzeniach) oraz za pomocą specjalnych pomiarów (liczba odwiedzających

stronę, liczba odbiorców danego medium). Dzięki bieżącemu kontrolowaniu tego ilu było

odbiorców/uczestników danego działania komunikacyjnego i stosowanego środka przekazu,

możliwe będzie szybkie reagowanie przez pracowników LGD, Komisję Rewizyjną i Zarząd w

celu poprawy jakości realizowanych działań, zmiany realizowanych działań lub rezygnacji z

realizowanych w danym zakresie działań. Zakłada się prowadzenie cyklicznych podsumowań –

miesięcznych oraz półrocznych, w których zbierane dane będą stanowiły podstawę do wydania

przez Komisję Rewizyjną opinii na temat skuteczności i efektywności działań. Podejmowane

działania będą ponadto prowadzone zgodnie z założeniami planu monitoringu opisanego w

rozdziale XII LSR „Dorzecze Bobrzy”.

2. Ewaluację prowadzoną w trakcie wdrażania (ewaluacja on-going) – dzięki przeprowadzonej

ewaluacji możliwe będzie zebranie dodatkowych danych dotyczących działalności

komunikacyjnej LGD. Zebranie danych po dwóch latach działalności pozwoli na szerokie

spojrzenie podejmowane działania pod kątem podstawowych kryteriów ewaluacji. Opis ewaluacji

planu komunikacyjnego zawiera rozdział XII.

W obu przypadkach, wyniki pokazujące skuteczność prowadzonych działań będą

przedstawiane Komisji Rewizyjnej i konsultowane z Zarządem LGD. Komisja Rewizyjna będzie

przygotowywała propozycje wprowadzenia zmian i podniesienia skuteczności zaplanowanych działań.

6. Opis wniosków/opinii zebranych podczas działań komunikacyjnych,

sposobu ich wykorzystania w procesie realizacji LSR

Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” będzie podejmowała następujące działania z

zakresu pozyskania informacji o funkcjonowaniu LGD i realizacji LSR (są one spójne z opisem

znajdującym się w Rozdziale II Partycypacyjny charakter LSR niniejszej strategii oraz rozdziałem XII

Monitoring i ewaluacja):

1. Prowadzenie konsultacji społecznych, warsztatów oraz grupowego doradztwa

2. Prowadzenie badań społecznych z zastosowaniem kwestionariuszy ankiet, wywiadów FGI i IDI,

w tym ankiet oceniających wybrane przedsięwzięcia funkcjonowania LGD i realizacji LSR (w

tym podczas spotkań informacyjnych o zasadach realizacji LSR)

3. Prowadzenie punktu konsultacyjnego w biurze LGD

4. Możliwość kontaktu z pracownikami LGD bezpośrednio, telefonicznie, Internetowo

5. Organizację i uczestnictwo w imprezach wraz z punktem informacji LGD

6. Prowadzenie ankiet Internetowych

7. Prowadzenie monitoringu oraz ewaluacji zgodnie z opisanym schematem w Rozdziale XII

57

Pozyskiwane w ten sposób informacje będą poddawane analizie przez pracowników biura,

Zarząd, Komisję Rewizyjną, a w określonych przypadkach (np. kiedy ocenie będą poddawane organy

LGD i/lub pracownicy biura) ekspertów zewnętrznych, którzy będą przedstawiali wnioski wskazujące

konieczność wprowadzenia zmian, aktualizacji. W przypadku wykrycia sytuacji problemowej lub

niesatysfakcjonującej akceptacji społecznej któregoś z wymiarów działania LGD i/lub wdrażania LSR,

Komisja Rewizyjna LGD po zapoznaniu się z przedstawioną analizą przygotowaną przez odpowiedni

podmiot (pracowników lub ekspertów zewnętrznych) lub mieszkańców, jeśli będą miały miejsce

skargi bezpośrednie, będzie podejmował kroki naprawcze zgodnie ze schematem zarządzania sytuacją

kryzysową: a) Rozpoznanie problemu b) Rozpoznanie przyczyn problemu c) Wprowadzenie

niezbędnych zmian/aktualizacji w celu rozwiązania przyczyn problemu (jeśli będzie to konieczne,

Komisja Rewizyjna będzie zwoływała zebranie innych organów, aby przeprowadzić procedury zmian

zgodnie z założeniami regulaminów) d) Publikowanie informacji na temat prowadzonego

postępowania m.in. na stronie Internetowej LGD.

Podobny schemat postępowania będzie obowiązywał w przypadku stwierdzenia wyjątkowej

skuteczności zastosowanych metod. Wtedy, do decyzji Komisji Rewizyjnej będzie należało, czy warto

wprowadzić zmiany oparte nie na negatywnych doświadczeniach, a pozytywnych wnioskach z

prowadzonych analiz.

Ważną zasadą, którą bezwzględnie będzie przestrzegało LGD, jest pełna transparentność i

przejrzystość stosowanych zasad i procedur, dlatego również w sytuacji problemowej, zespół LGD

(pracownicy, członkowie) będą zobligowani do pełnego informowania o przyjętych rozwiązaniach

również w kontaktach bezpośrednich. W związku z tym, LGD „Dorzecze Bobrzy” będzie

upubliczniało wyniki działań w ramach planu komunikacji w sprawozdaniach rocznych

zamieszczanych na stronie Internetowej LGD. Dodatkowo, każdorazowo po przeprowadzonych

działaniach komunikacyjnych wpisanych w Plan komunikacji będą publikowane ogłoszenia w

zakładce aktualności na stronie LGD, które będą podsumowywały dane działanie.

Całkowity budżet przewidziany na działania komunikacyjne wynosi 100 000 zł.

X. Zintegrowanie

X.1 Zintegrowanie poziome

Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” planuje swoje cele w sposób spójny i

kompleksowy. Poniżej zaprezentowane zostały warunki zintegrowania w ramach celów

szczegółowych:

Cel szczegółowy: 2.1 Wsparcie przedsiębiorczości na obszarze objętym LSR

Użyte metody: W ramach celu szczegółowego podejmowane będą działania z zakresu tworzenia

nowych przedsiębiorstw i rozwoju już istniejących. Dodatkowo, w ramach realizacji celu

przewidziano projekt współpracy „Kreator Przedsiębiorczości”. Projekt współpracy ma na celu

podniesienie wiedzy ekonomicznej i biznesowej wśród obecnych i przyszłych przedsiębiorców.

Zintegrowanie działań omawianego celu szczegółowego polega na łączeniu elementów szkoleniowych

i doradczych (wiedza, uczenie się, nabywanie doświadczenia) z możliwościami praktycznej realizacji

zdobytych kompetencji.

Zaangażowanie sektorów i partnerów: W ramach zaangażowania różnych partnerów planuje się

włączenie do działań sektora gospodarczego i społecznego. Przedsiębiorcy – co oczywiste, będą

szkolić się i podejmować działania na rzecz utworzenia nowych miejsc pracy, wpływając tym samym

na rozwój gospodarczy regionu. Działalność sektora społecznego będzie natomiast polegała na

aktywnym uczestnictwie w projekcie „Kreator Przedsiębiorczości”. Doniosła rola tego sektora polegać

będzie w głównej mierze na transferze wiedzy z zakresu zasobów lokalnych, wykorzystania potencjału

58

obszaru LGD. Przedsiębiorcy są z reguły nastawieni na zysk rozumiany ekonomicznie, natomiast w

ramach zrównoważonego rozwoju obszaru, jaki zakłada LGD, ważne jest zwracanie uwagi na lokalne

zasoby, możliwości i całościowy rozwój społeczności lokalnej.

Sekwencja interwencji: W pierwszej kolejności planuje się przeprowadzenie części szkoleń tak, aby

uczestnicy „Kreatora Przedsiębiorczości” mogli wykorzystać zdobytą wiedzę i doświadczenie w

realizacji operacji z zakresu tworzenia i rozszerzania działalności gospodarczej. Dzięki

przedsięwzięciu szkoleniowemu poniesiony zostanie poziom przedsiębiorczości, co w konsekwencji

wpłynie pozytywnie na jakość, trwałość i efektywność działań inwestycyjnych w otwieranie nowych

przedsiębiorstw i rozszerzanie działalności już istniejących.

Cel szczegółowy: 1.2 Zaktywizowanie i upodmiotowienie mieszkańców do działań na rzecz

lokalnej kultury i społeczeństwa

Użyte metody: W ramach przedsięwzięć celu szczegółowego 1.2 przewidziano zarówno działania

szkoleniowe, działania wspierające oddolne działania mieszkańców, a także działania instytucji

kultury. Wszystkie użyte metody mają jeden wspólny cel – pobudzenie aktywności i zintegrowanie

mieszkańców. Działania będą podejmowane z wykorzystaniem zasobów lokalnych i dziedzictwa

kulturowego.

Zaangażowanie sektorów i partnerów: w ramach działań zaangażowane zostaną sektory społeczny,

gospodarczy i publiczny. Działania będą podejmowane również przez mieszkańców obszaru

niezrzeszonych w żadnych organizacjach. Do zadań sektora społecznego należały będą przede

wszystkim organizacja szkoleń oraz realizacja projektu skierowanego do młodzieży. Dzięki

prowadzonym szkoleniom, mieszkańcy, którzy powinni nauczyć się podmiotowości i działania na

rzecz lokalnej społeczności będą mogli realizować własne operacje. Sektor publiczny również będzie

mógł animować społeczność poprzez realizację projektów. Przedsiębiorcy będą realizować głównie

działania promocyjne lokalnych zasobów, produktów i usług. Dzięki zintegrowaniu działań

wszystkich partnerów możliwe będzie osiągnięcie efektu synergii w aspekcie pobudzania aktywności

społeczności lokalnej.

Sekwencja interwencji: W pierwszej kolejności zrealizowane zostaną przedsięwzięcia szkoleniowe,

które będą gwarantowały lepszą (bardziej efektywną) realizację operacji oddolnych. W tym samym

czasie realizowane będą również operacje skierowane do młodzieży. Dzięki temu, młodzi ludzie nie

tylko będą uczeni obywatelskości, ale również aktywnie będą mogli włączyć się w realizację

poszczególnych działań w ramach przedsięwzięć grantowych. Realizowane projekty będą

niewątpliwie ciekawą atrakcją dla mieszkańców i turystów, dlatego jednocześnie realizowane będą

projekty mające na celu promocję lokalnych zasobów. Realizowane wydarzenia będą wzmacniały

efekt promocyjny i mogą przełożyć się na lepsze jej rezultaty.

Warto również zauważyć, że zintegrowanie strategii odbywa się powyżej szczebla celów

szczegółowych, mianowicie w ramach celu ogólnego 1, wszystkie cele szczegółowe są ze sobą

logicznie powiązane. Realizując w strategii założenia rozwoju neoendogennego opartego o podejścia

bottom up i bottom down, z wykorzystaniem zewnętrznych możliwości i lokalnych zasobów, można

zauważyć, że realizowane cele szczegółowe układają się w całość. Realizacja operacji szkoleniowych

będzie następnie „trenowana” w operacjach grantowych, gdzie mieszkańcy będą podejmować próby

realizacji ważnych dla społeczności lokalnych projektów. W dalszej kolejności, dzięki operacjom

przeznaczonym dla instytucji, nieformalne, ale już doświadczone grupy będą zmotywowane, aby

sformalizować swoje działania i starać się o finansowanie w ramach organizacji. Dodatkowo,

działania promocyjne będą ułatwiały pobudzenie aktywności i zainteresowanie realizowanymi

operacjami. Warto również zwrócić uwagę, że strategiczne podejście do omawianego tematu zakłada

również dalekookresowe efekty. W związku z tym, przewidziano również działania dla młodzieży,

która będzie odpowiedzialna za rozwój lokalny w przyszłości.

W ramach realizacji LSR, zakłada się integrację następujących branż działalności

gospodarczej zdiagnozowanych w rozdziale III, tj. usługi, budownictwo, turystyka. Cel ogólny 1 ma

przyczynić się do rozwoju gospodarczego obszaru LGD. Dzięki podejmowanym operacjom z zakresu

tworzenia miejsc pracy, pobudzania przedsiębiorczości i szkoleń, na lokalnym rynku pracy przybędzie

59

osób, które realnie będą mogły wydawać pieniądze (w tym inwestować) na lokalnym rynku. W

związku z tym, realizacja celu będzie impulsem do dalszego rozwoju zwłaszcza branży usługowej.

Warto zwrócić również uwagę na fakt, że rozwój usług może dodatnio wpłynąć także na rozwój

działalności budowniczej, która zapewnia możliwość realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Branża

budownicza będzie dodatkowo stymulowana poprzez operacje przewidziane zarówno w

przedsięwzięciach infrastrukturalnych. W związku z tym, realizacja operacji przyczyni się do rozwoju

lokalnych przedsiębiorców poprzez dostarczenie im zleceń w ramach wdrażania LSR. Ważnym

wymiarem integrującym branże jest sama turystyka, której rozwój nie został przewidziany wprost w

celach LSR, ale realizowane przedsięwzięcia w ramach celu ogólnego 1 niewątpliwie podniosą

atrakcyjność turystyczną obszaru. W tym przypadku, przedsięwzięcia nastawione są zarówno na

budowę i rozwój infrastruktury, a także promocję lokalnych zasobów, w tym lokalnych usług i

produktów. Integracja będzie zatem następować poprzez wspólne podejmowanie starań na rzecz

rozwoju atrakcyjności turystycznej regionu, a co za tym idzie wzroście liczby turystów. Dzięki

pojawieniu się większej ilości turystów będą mogły rozwijać się zarówno usługi jak i branża

budowlana. Jednym z kluczowych przedsięwzięć, aby do tego doszło, są jednak inwestycje

infrastrukturalne. Planowe i zintegrowane działania na rzecz poprawy atrakcyjności obszaru dadzą

efekt synergiczny, w postaci wartości dodanej jaką w tym przypadku jest oprócz poprawy sytuacji

ekonomicznej obszaru, również zintegrowanie społeczeństwa. Niewątpliwie dobrą płaszczyzną do

podejmowania tego typu współpracy będzie „Kreator Przedsiębiorczości”, którego jednym z zadań

będzie integracja i próba sieciowania przedsiębiorców różnych branż.

X.2 Zintegrowanie pionowe

Lokalna Strategia Rozwoju LGD „Dorzecze Bobrzy” jest zintegrowana z następującymi

dokumentami strategicznymi:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju

obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

(EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005, w zakresie priorytetów

unijnych:

a. 6A ułatwianie różnicowania działalności, zakładania i rozwoju małych przedsiębiorstw i

tworzenia miejsc pracy;

b. 6B wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich;

2. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020, w zakresie:

a. Priorytet 1 Osoby młode na rynku pracy

b. Priorytet 2 Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji

3. Program Operacyjny Polska Wschodnia (2014-2020), w zakresie:

a. Oś priorytetowa 1 Przedsiębiorcza Polska Wschodnia

4. Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego do roku 2020, w zakresie:

Tabela powiązania celów LSR z celami strategii wojewódzkiej

Cel strategii

wojewódzkiej

Opis celu strategii wojewódzkiej Odpowiadający

cel w LSR

Cel 1 Koncentracja na poprawie infrastruktury regionalnej

(szczególnie 1.2., 1.3.)

Cel ogólny 1.0

Cel 2 Koncentracja na kluczowych gałęziach i branżach dla

rozwoju gospodarczego regionu

Cel ogólny 2.0

60

(szczególnie2.1.,2.3.,2.4.)

Cel 3 Koncentracja na budowie kapitału ludzkiego i bazy dla

innowacyjnej gospodarki (szczególnie 3.1.,3.3.) Cel ogólny 1.0

Cel 5 Koncentracja na rozwoju obszarów wiejskich

(szczególnie 5.1., 5.3.) Cel ogólny 2.0

5. Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego 2014-2020 (wersja 5.0), w

zakresie:

a. Oś priorytetowa 2 Konkurencyjna gospodarka

b. Oś priorytetowa 4 Dziedzictwo naturalne i kulturowe

c. Oś priorytetowa 8 Rozwój edukacji i aktywne społeczeństwo

d. Oś priorytetowa 9 Włączenie społeczne i walka z ubóstwem

e. Oś priorytetowa 10 Otwarty rynek pracy

6. Strategia Rozwoju Powiatu Kieleckiego, w zakresie:

a. Strategicznych celów ustalonych jako

b. Rozwój zasobów ludzkich i instytucjonalnych (zwłaszcza Priorytet 2 Przeciwdziałanie

bezrobociu, aktywizacja rynku pracy i wzrost kompetencji zawodowych mieszkańców

powiatu)

c. Ochrona i racjonalne wykorzystanie środowiska i dóbr kultury (zwłaszcza Priorytet 2

Ochrona i optymalne wykorzystanie dóbr kultury; Priorytet 3 Rozwój turystki oraz

tworzenie i modernizacja infrastruktury kulturowej i turystycznej)

d. Rozwój gospodarczy oraz rozwój infrastruktury technicznej i społecznej (zwłaszcza

Priorytet 2 Budowa, rozbudowa, modernizacja i wyposażenie obiektów użyteczności

publicznej; Priorytet 4 Rozwój sektora MŚP)

7. Strategie gminne, w zakresie:

Gmina Założenia Strategii Gminnej Miedziana Góra Strategia Rozwoju Gminy.

Cel strategiczny: Wzrost atrakcyjności Gminy Miedziana Góra jako miejsca

zamieszkania, Cel strategiczny: Wzrost atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej

Gminy Miedziana Góra, Cel strategiczny: Wzrost potencjału gospodarczego

Gminy Miedziana Góra Mniów Strategia Rozwoju Gminy.

Cele strategiczne: I. Wspieranie rozwoju gospodarczego gminy, II. Utrzymanie i

rozwój infrastruktury technicznej i społecznej, III. Budowa kapitału ludzkiego i

społecznego. Cele operacyjne: Cel operacyjny I: Zwiększenie aktywności społecznej i

gospodarczej oraz wsparcie inicjatyw na rzecz nowych miejsc pracy,

podnoszenia kwalifikacji zawodowych i stabilizacji życiowej; Cel operacyjny II:

Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej gminy poprzez tworzenie warunków dla

rozwoju usług agroturystycznych i gastronomicznych; Cel operacyjny III:

Wzmocnienie wizerunku i rozpoznawalności gminy Mniów, jako miejsca

atrakcyjnego kulturowo i turystycznie; Cel operacyjny IV: Utrzymanie i rozwój

wysokiej jakości infrastruktury publicznej z uwzględnieniem zasad

zrównoważonego rozwoju; Cel operacyjny VI: Efektywna obsługa mieszkańców

i instytucji, dzięki zwiększeniu udziału elektronicznej korespondencji i wymiany

danych. Strawczyn Strategia Rozwoju Gminy Strawczyn.

61

Cel główny 1 – gmina aktywnych społecznie mieszkańców, Cel główny 2 – gmina przedsiębiorczych mieszkańców, Cel główny 3 – gmina przyjaznym miejscem do mieszkania.

Piekoszów Lokalny Program Rewitalizacji miejscowości Piekoszów w zakresie rewitalizacji

przestrzeni publicznej (gmina Piekoszów nie posiada Strategii Rozwoju

Lokalnego) Zagnańsk Strategia rozwoju gminy Zagnańsk.

Cel strategiczny 1: Poprawa warunków dla gospodarki lokalnej; Cel strategiczny

2: Wzrost jakości życia mieszkańców; Cel strategiczny 3: Poprawa stanu

środowiska naturalnego oraz dziedzictwa kulturowego gminy. Cele strategiczne

realizowane są poprzez cele operacyjne: Cel operacyjny 1: Korzystne warunki do

kształtowania gospodarki lokalnej; Cel operacyjny 2: Rozwinięta turystycznie

gmina; Cel operacyjny 3: Wysoka jakość życia mieszkańców; Cel operacyjny 4:

Promocja zasobów gminy.

XI. Monitoring i ewaluacja

Schemat prowadzenia ewaluacji oraz monitoringu został wypracowany w ramach konsultacji

społecznych. Efektem zebranych danych w społeczności lokalnej jest wysokie zróżnicowanie metod i

technik, dzięki którym w przyszłości mieszkańcy będą mogli włączyć się w proces oceny wdrażania

LSR i funkcjonowania LGD. Zebrane dane w ramach uspołecznienia LSR LGD „Dorzecze Bobrzy”

wskazały na relatywnie dużą chęć wzięcia udziału w spotkaniach warsztatowych w przyszłości, a

także w badaniach w gminach. Dodatkowo, mieszkańcy ocenili, że spotkania z przedstawicielami

liderów lokalnych również byłyby ważne dla prawidłowej oceny działania LGD i wdrażania LSR.

Ważne było również zebranie informacji na temat preferowanych kanałów komunikacyjnych,

jakimi mieszkańcy chcieliby się dowiadywać o kolejnych etapach realizacji Strategii i możliwości

aktywnego włączenia się w jej wdrażanie. Jak pokazały dane, najbardziej efektywnymi kanałami

komunikacyjnymi były kolejno gazety lokalne i strony internetowe Urzędu Gminy, strona LGD,

festyny i imprezy lokalne i spotkania informacyjne. Taki stan rzeczy pokazuje, że wśród metod

angażowania mieszkańców w proces monitoringu i ewaluacji należy zastosować zarówno metody

reaktywne jak i niereaktywne.

Podstawowym celem prowadzonych badań i analiz będzie zebranie informacji na temat

finansowego, rzeczowego oraz społecznego wymiaru działania LGD i wdrażania LSR pod kątem

podstawowych kryteriów ewaluacyjnych. W związku z tak postawionym celem ogólnym prowadzenia

badań ewaluacyjnych i monitoringu, analizy będą prowadzone przy udziale: pracowników LGD,

członków organów LGD, ekspertów zewnętrznych w dziedzinie prowadzenia ewaluacji i monitoringu,

a także przedstawicieli trzech sektorów partnerstwa LGD i samych mieszkańców obszaru LGD,

których opinia ma ważne znaczenie dla realizacji jednej z podstawowych zasad działania LGD –

oddolności i współdecydowania w obszarze kierunków rozwoju.

Poniżej zaprezentowano trójetapowy schemat prowadzenia badań ewaluacyjnych. Podział

nastąpił wg momentu prowadzenia ewaluacji, co ma merytoryczne uzasadnienie. Taki podział pozwala

na oszacowanie prowadzonych działań i bierze pod uwagę zróżnicowanie tych działań w ramach

procesu wdrażania. Inne zatem pytania można postawić na początku okresu programowania, inne po

kilku latach, a inne na jego zakończenie. Ze względu na różne funkcje ewaluacji i monitoringu, w

przypadku tego drugiego badania ustalono, że będzie prowadzone na bieżąco, w trakcie wdrażania

LSR.

62

Rok prowadzenia badań Typ badania

2015 2018 2022

Ewaluacja Ex-ante On-going Ex-post Monitoring Bieżąca działalność biura i wybranych członków LGD

Zaznaczyć należy, że realizacja badań ewaluacyjnych odbywać się będzie z zastosowaniem

podstawowych kryteriów ewaluacji, którymi są opisane w Poradniku dla LGD w zakresie

opracowania LSR na lata 2014-220, tj. trafność, efektywność, skuteczność, użyteczność oraz trwałość.

Kryterium Opis Trafność Związek pomiędzy przyjętymi rozwiązaniami (w zakresie celów, przedsięwzięć,

sposobu funkcjonowania LGD), a realnymi potrzebami społeczności lokalnej Efektywność Stosunek uzyskanych efektów do poniesionych nakładów finansowych Skuteczność Ocena stopnia, w jakim osiągnięto zaplanowane cele i przedsięzięcia Użyteczność Planowane i nieplanowane efekty realizacji LSR, stopeń zaspokojenia potrzeb

beneficjentów Trwałość Ocena stopnia utrzymania się pozytywnych (zakładanych i niezakładanych) efektów

realizacji Strategii po zakończeniu wdrażania.

Podmiotem odpowiedzialnym za gromadzenie danych do ewaluacji i monitoringu będą

pracownicy biura. W ramach bieżącej działalności pracownicy biura będą mieli obowiązek

gromadzenia kompletnej dokumentacji z prowadzonych działań, realizowanych operacji oraz

wszystkich zakresów poddawanych ocenie. Dane zbierane będą za pomocą ankiet, list obecności,

rejestrów (formularzy) przygotowanych na potrzeby prowadzenia analiz. Wnioski z prowadzonych

badań i analiz będą przedmiotem oceny organów LGD. Decyzją Zarządu będą przygotowane projekty

zmian w LSR lub innych dokumentach związanych z zagadnieniami, które wymagać będą

aktualizacji, zgodnie z zasadami dokonywania zmian opisanymi w LSR, statucie i/lub odpowiednich

regulaminach.

Wszelkie zmiany dotyczące terminu, czy zakresu procedury ewaluacyjnej i/lub monitorowania

będą każdorazowo zgłaszane i uzasadniane przed SW i wymagać będą pozytywnej zgody.

XIII. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko

Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Bobrzy” złożyła do Regionalnego Dyrektora Ochrony

Środowiska w Kielcach wniosek LGD/W/15/39/1 z dnia 25.11.2015r. w sprawie braku konieczności

przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla Strategii Rozwoju Lokalnego

Kierowanego przez Społeczność. RDOŚ pismem z dnia 07.12.2015r. WPN-II.410.237.2015.MO, po

przeanalizowaniu przedstawionych w złożonym wniosku materiałów, na podstawie art. 47 i art. 57

ustawy z dnia 3 października 2008r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235, ze zm.), uzgodnił brak konieczności

przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu LSR, co jest

równoznaczne z brakiem konieczności opracowania prognozy oddziaływania na środowisko.

Analiza przedłożonej dokumentacji do RDOŚ wskazuje, że projekt Strategii nie wyznacza ram

dla realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko wymienionych w

rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących

znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397, ze zm.), jak również realizacja jego

postanowień nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko. Ponadto, RDOŚ przyjmuje

przedstawione w złożonym przez LGD wniosku uzasadnienie mówiące, że dokument strategiczny

charakteryzuje się dużym stopniem ogólności, określa cele i kierunki rozwoju, nie przesądza jednak o

63

lokalizacji poszczególnych operacji i nie precyzuje konkretnych rozwiązań technicznych stosowanych

przy ich realizacji.

Odnosząc się do projektów infrastrukturalnych, w decyzji RDOŚ wskazano, że mimo

możliwych krótkotrwałych, odwracalnych oddziaływań negatywnych oddziaływań (jak np. hałas przy

prowadzonych pracach), działania będą raczej pozytywnie oddziaływać na środowisko.

W piśmie wskazano również, że dla niektórych form ochrony przyrody występujących na

terenie obszaru LGD należy stosować obowiązujące regulacje wynikające z ustawy o ochronie

przyrody oraz aktów ustanawiających poszczególne formy. Należą do nich: rezerwaty przyrody:

Sufraganiec, Barcza, Barania Góra, Kamienne Kręgi, Moczydło, Perzowa Góra, Chelosiowa Jama,

Górna Krasna, Zachełmie, parki krajobrazowe: Suchedniowsko-Oblęgorski, Chęcińsko-Kielecki,

Konecko-Łopuszniański, Podkielecki, obszary Natura 2000 mające znaczenie dla Wspólnoty: Dolina

bobrzy (PLH260014), Dolina Krasnej (PLH260001), Lasy Suchedniowskie (PLH260010), Ostoja

Barcza (PLH260025), Wzgórza Chęcińsko-Kieleckie (PLH260041), pomniki przyrody, użytki

ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne, zespół przyrodniczo-krajobrazowy.

Zwrócono również uwagę, że realizowane w ramach LSR inwestycje powinny być

poprzedzone szczegółowym rozpoznaniem uwarunkowań lokalnych w zakresie spełnienia wymogów

ochrony środowiska i ochrony przyrody, biorąc pod uwagę ustanowione na tym terenie obszary i

obiekty chronione, a w uzasadnionych przypadkach może być konieczne uzyskanie zezwolenia, o

którym mowa w art. 56 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Wykaz wykorzystanej literatury

1. Dokumenty strategiczne na poziomie gmin, powiatu, województwa

2. Rozporządzenia i Ustawy z zakresu RLKS i PROW 2014-2020

3. Poradnik dla LGD w zakresie opracowania LSR 2014-2020

4. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020

5. Program Operacyjny Polska Wschodnia (2014-2020),

6. Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego 2014-2020

(wersja 5.0)

Załącznik nr 1

Procedura aktualizacji LSR

Celem procedury jest sformalizowanie procesu dokonywania korekt w LSR, by zapewnić jak

najszerszy udział partnerów LGD i wszystkich mieszkańców obszaru. Procedura obejmuje czynności

związane ze zgłaszaniem, analizowaniem i przyjmowaniem zmian w zapisach LSR.

Założenia ogólne:

Proces wdrażania i aktualizacji odbywa się z jak najszerszym udziałem partnerów LGD i

wszystkich mieszkańców z obszaru

Wszystkie działania LGD dotyczące wdrażania LSR są jawne

LGD monitoruje na bieżąco wdrażanie LSR

Aktualizacja LSR nie powinna być dokonywana częściej niż raz w roku przez Zarząd

64

Działania logistyczne zapewnia Biuro LGD

Procedura:

1. Wnioski w sprawie zmian zapisów LSR mogą zgłaszać członkowie LGD, organy Stowarzyszenia,

wszyscy mieszkańcy obszaru oraz instytucja zarządzająca.

2. Zgłaszanie wniosków jest sformalizowane. Wnioski przyjmowane są przez pracowników biura i

ewidencjonowane. Zgłaszane wnioski powinny zawierać informację nt. propozycji zapisu/zmiany,

celu dokonania zmiany zapisu/ów oraz przewidziane efekty tych zmian, dane kontaktowe

wnioskodawcy

3. Zarząd Stowarzyszenia dokonuje potrzebnych analiz do wprowadzania zmian w LSR. Analizy te

wykonywane są na bieżąco w ramach ciągłego monitoringu. Analiza obejmuje zgłaszane do LGD

wnioski, analizę otoczenia prawnego związanego z funkcjonowaniem LGD i wdrażaniem LSR,

analizę uchwał organów Stowarzyszenia wnioskujących o zmiany, analizę wniosków z ewaluacji i

monitoringów

4. Zarząd może dodatkowo podjąć decyzję o zleceniu ekspertom zewnętrznym analizy związanej z

koniecznością aktualizacji dokumentów Stowarzyszenia.

5. Zarząd przygotowuje projekty uchwał dotyczące zmian w zapisach LSR

6. Aktualizacja LSR dokonywana jest uchwałą Zarządu .

65

Załącznik nr 2 Monitoring i ewaluacja Tabela 1 Realizacja badań ewaluacyjnych wdrażania LSR

Etap Przedmiot badania Wykonawca Metodologia (źródła danych) Czas i

okres

pomiaru

Wskaźniki

Ew

alu

acj

a e

x a

nte

Lokalna Strategia Rozwoju

2014-20 (cele, wskaźniki,

logika interwencji, spójność i

komplementarność

dokumentu, sposób wyboru

operacji i ustanawiania

kryteriów wyboru, plan

działania, budżet, plan

komunikacji, zintegrowanie

Strategii, kompletność

dokumentu)

- pracownicy

biura (ocena

własna) - zarząd

(ocena własna)

- analiza dokumentów zastanych

wg kryteriów ewaluacji - opinia pracowników biura - opinia ekspercka zarządu - opinia Komisji Rewizyjnej - stosowane kryteria ewaluacji:

trafność, efektywność, skuteczność,

użyteczność, Źródło: dane własne, dane z

prowadzonych badań

- czas

pomiaru:

grudzień

2015

(przed

złożeniem

LSR do

SW

- logiczna spójność dokumentu (celów,

diagnozy, analizy SWOT) - cele i wskaźniki zgodne z kryteriami

SMART - oszacowane wartości początkowe

wskaźników - dokument posiada wszystkie niezbędne

rozdziały - wszystkie niezbędne rozdziały LSR spełniają

podstawowe kryteria ewaluacji

Ew

alu

acj

a o

n g

oin

g

- cele określone w LSR - procedura wyboru, kryteria - harmonogram - budżet - stopień oddziaływania na

społeczeństwo wdrażania

LSR - innowacyjność, kryteria

wyboru - kapitał społeczny

mieszkańców

- zewnętrzni,

niezależni

eksperci

(ocena

zewnętrzna) - ocena

pracowników i

przedstawicieli

organów LGD

(ocena własna) - ewaluacja z

udziałem

społeczności

lokalnej

- analiza przeprowadzona przez

ekspertów na podstawie badań: a)

IDI/FGI z pracownikami i

przedstawicielami organów LGD b)

ankiety wśród mieszkańców

obszaru LGD c) IDI/FGI wśród

beneficjentów i wnioskodawców d)

spotkań konsultacyjnych z

przedstawicielami trzech sektorów

partnerstwa e) danych zastanych f) konsultacje Internetowe g) ankieta internetowa - stosowane kryteria ewaluacji:

trafność, efektywność, skuteczność,

użyteczność, Źródło: dane własne, dane GUS,

dane z prowadzonych badań

- czas

pomiaru:

pierwszy

kwartał

2018 roku - okres

objęty

pomiarem

: od

rozpoczęc

ia

wdrażania

LSR

2014-20

do I

kwartału

2018 roku

- powszechność dokumentu na obszarze LGD - stopień realizacji poszczególnych celów - stopień wykorzystania budżetu - zgodność z harmonogramem - opinia społeczności lokalnej na temat

wdrażania LSR i realizowanych operacji - opinia pracowników i przedstawicieli

organów LGD o skuteczności, jakości

wdrażania LSR i realizowanych operacji, a

także kryteriów wyboru i innowacyjności - ocena kapitału społecznego mieszkańców

(oszacowanie wskaźników zmiany społeczne

w zakresie realizowanych celów, np. zaufanie,

więzi społeczne, aktywność i integracja)

66

Ew

alu

acj

a e

x p

ost

- cele określone w LSR - procedura wyboru, kryteria - harmonogram - budżet - stopień oddziaływania na

społeczeństwo wdrażania

LSR - innowacyjność, kryteria

wyboru - kapitał społeczny

mieszkańców

- zewnętrzni,

niezależni

eksperci

(ocena

zewnętrzna) - ocena

pracowników i

przedstawicieli

organów LGD

(ocena własna) - ewaluacja z

udziałem

społeczności

lokalnej

- analiza przeprowadzona przez

ekspertów na podstawie badań: a)

IDI/FGI z pracownikami i

przedstawicielami organów LGD b)

ankiety wśród mieszkańców

obszaru LGD c) IDI/FGI wśród

beneficjentów i wnioskodawców d)

spotkań konsultacyjnych z

przedstawicielami trzech sektorów

partnerstwa e) danych zastanych f) konsultacje Internetowe g) ankieta internetowa - stosowane kryteria ewaluacji:

trafność, efektywność, skuteczność,

użyteczność, trwałość Źródło: dane własne, dane GUS,

dane z prowadzonych badań

- czas

pomiaru:

2022 rok - okres

objęty

pomiarem

: cały

okres

wdrażania

LSR

2014-20

- powszechność dokumentu na obszarze LGD - stopień realizacji poszczególnych celów - stopień wykorzystania budżetu - zgodność z harmonogramem - opinia społeczności lokalnej na temat

wdrażania LSR i realizowanych operacji - opinia pracowników i przedstawicieli

organów LGD o skuteczności, jakości

wdrażania LSR i realizowanych operacji, a

także kryteriów wyboru i innowacyjności - ocena kapitału społecznego mieszkańców

(oszacowanie wskaźników zmiany społeczne

w zakresie realizowanych celów, np. zaufanie,

więzi społeczne, aktywność i integracja) - ocena mieszkańców, pracowników i

przedstawicieli organów LGD nt.

długotrwałych efektów, skuteczności i

efektywności pomocy

67

Tabela 2 Realizacja badań ewaluacyjnych funkcjonowania LSR

Etap Przedmiot badania Wykonawca Metodologia (źródła danych) Czas i

okres

pomiaru

Wskaźniki E

walu

acj

a e

x a

nte

- Lokalna Strategia Rozwoju

2014-20 (charakterystyka

LGD, załączniki) - organizacja pracy biura i

organów LGD - pracownicy i członkowie

organów LGD

- pracownicy

biura (ocena

własna) - zarząd

(ocena własna) - komisja

rewizyjna

(ocena własna)

- opinia pracowników biura - opinia ekspercka zarządu - opinia Komisji Rewizyjnej - stosowane kryteria ewaluacji:

trafność, efektywność, skuteczność,

użyteczność, Źródło: dane własne, dane z

prowadzonych badań

- czas

pomiaru:

grudzień

2015

(przed

złożeniem

LSR do

SW

- logiczna spójność i kompletność dokumentu

pod względem funkcjonowania

Stowarzyszenia - wszystkie niezbędne rozdziały LSR spełniają

podstawowe kryteria ewaluacji - ocena jakości opracowanych dokumentów

organizacji pracy biura i organów LGD - ocena spełnienia kryteriów formalnych i

edytorskich dotyczących LSR i LGD - doświadczenie i kompetencje osób

pracujących w biurze i w organach LGD

Ew

alu

acj

a o

n g

oin

g

- pracownicy biura LGD - organ decyzyjny - podwykonawcy - działalność komunikacyjna

i promocyjna LGD - konsultacje i nabory

wniosków - doradztwo i szkolenia - zadowolenie beneficjentów

ze świadczonego doradztwa - współpraca pomiędzy

organami i biurem LGD - współpraca pomiędzy LGD

(projekty współpracy) - ocena przebiegu konkursów - ocena aktywizacji lokalnej

- zewnętrzni,

niezależni

eksperci

(ocena

zewnętrzna) - ocena

pracowników i

przedstawicieli

organów LGD

(ocena własna) - ewaluacja z

udziałem

społeczności

lokalnej

- analiza przeprowadzona przez

ekspertów na podstawie badań: a)

IDI/FGI z pracownikami i

przedstawicielami organów LGD b)

ankiety wśród mieszkańców

obszaru LGD c) IDI/FGI wśród

beneficjentów i wnioskodawców d)

spotkań konsultacyjnych z

przedstawicielami trzech sektorów

partnerstwa e) danych zastanych f) konsultacje Internetowe g) ankieta internetowa - stosowane kryteria ewaluacji:

trafność, efektywność, skuteczność,

użyteczność, Źródło: dane własne, dane GUS,

dane z prowadzonych badań

- czas

pomiaru:

pierwszy

kwartał

2018 roku - okres

objęty

pomiarem

: od

rozpoczęc

ia

wdrażania

LSR

2014-20

do I

kwartału

2018 roku

- rzetelne i terminowe wypełnianie

obowiązków wskazanych w umowie - realizacja LSR zgodna z harmonogramem - uczestnictwo w posiedzeniach - przestrzeganie regulaminu - jakość świadczonych usług - rozpoznawalność LGD wśród mieszkańców - podnoszenie kompetencji przez pracowników

LGD - jakość współpracy organów LGD i biura - skuteczność działań komunikacyjnych i

promocyjnych

68

Ew

alu

acj

a e

x p

ost

- pracownicy biura LGD - organ decyzyjny - podwykonawcy - działalność komunikacyjna

i promocyjna LGD - konsultacje i nabory

wniosków - doradztwo i szkolenia - zadowolenie beneficjentów

ze świadczonego doradztwa - współpraca pomiędzy

organami i biurem LGD - współpraca pomiędzy LGD

(projekty współpracy) - ocena przebiegu konkursów - ocena aktywizacji lokalnej

- zewnętrzni,

niezależni

eksperci

(ocena

zewnętrzna) - ocena

pracowników i

przedstawicieli

organów LGD

(ocena własna) - ewaluacja z

udziałem

społeczności

lokalnej

- analiza przeprowadzona przez

ekspertów na podstawie badań: a)

IDI/FGI z pracownikami i

przedstawicielami organów LGD b)

ankiety wśród mieszkańców

obszaru LGD c) IDI/FGI wśród

beneficjentów i wnioskodawców d)

spotkań konsultacyjnych z

przedstawicielami trzech sektorów

partnerstwa e) danych zastanych f) konsultacje Internetowe g) ankieta internetowa - stosowane kryteria ewaluacji:

trafność, efektywność, skuteczność,

użyteczność, trwałość Źródło: dane własne, dane GUS,

dane z prowadzonych badań

- czas

pomiaru:

2022 rok - okres

objęty

pomiarem

: od cały

okres

wdrażania

LSR

2014-

2020

- rzetelne i terminowe wypełnianie

obowiązków wskazanych w umowie - realizacja LSR zgodna z harmonogramem - uczestnictwo w posiedzeniach - przestrzeganie regulaminu - jakość świadczonych usług - rozpoznawalność LGD wśród mieszkańców - podnoszenie kompetencji przez pracowników

LGD - jakość współpracy organów LGD i biura - skuteczność działań komunikacyjnych i

promocyjnych - ocena długotrwałych efektów pracy LGD - skuteczność i efektywność pracy

Stowarzyszenia

69

Tabela 3 Realizacja monitoringu wdrażania LSR i funkcjonowania LGD

Etap Przedmiot badania Wykonawca Metodologia (źródła danych) Czas i

okres

pomia

ru

Wskaźniki M

on

itori

ng b

ieżą

cy

Harmonogram ogłaszania

konkursów Pracownicy

biura (ocena

własna)

- dane z bieżącej działalności LGD - rejestr danych

BIE

ŻĄ

CY

MO

NIT

OR

ING

- zgodność ogłaszania konkursów z

harmonogramem

Budżet LGD, wskaźniki

realizacji LSR Pracownicy

biura (ocena

własna)

- dane z bieżącej działalności LGD - rejestr danych

- stopień wykorzystania funduszy i

realizacji wskaźników - wysokość zakontraktowanych środków

Stopień zainteresowania

ogłaszanymi konkursami,

szkoleniami i inną

działalnością LGD

Pracownicy

biura (ocena

własna)

- dane z bieżącej działalności LGD - rejestr danych - bezpośrednie rozmowy z beneficjentami

- liczba wnioskodawców/beneficjentów

korzystających z pomocy/składających

wnioski

Zainteresowanie stroną

Internetową LGD i

wydawnictwami LGD

Pracownicy

biura (ocena

własna)

- dane z bieżącej działalności LGD - rejestr danych - bezpośrednie rozmowy z beneficjentami

- liczba odwiedzających stronę LGD

Zaangażowanie w prace i

podejmowanie decyzji w

LGD mieszkańców obszaru

Pracownicy

biura (ocena

własna)

- dane z bieżącej działalności LGD - rejestr danych - bezpośrednie rozmowy z beneficjentami

- liczba mieszkańców biorących udział w

spotkaniach otwartych LGD

Narzędzia i formularze (w tym dla beneficjentów operacji, którzy będą przedstawiać w LGD efekty realizacji poszczególnych projektów

w celu prawidłowego prowadzenia monitoringu bieżącego oraz ewaluacji) do przeprowadzenia prawidłowej ewaluacji i monitoringu będą

opracowywane w ramach każdego etapu prac przez zespół ekspertów wraz z pracownikami biura i będą podlegały zatwierdzeniu przez Zarząd

LGD.

70

Załącznik nr 3 – Plan działania Tabela - Plan działania

Cel ogólny 1 Społeczeństwo aktywne i zintegrowane

Cel ogólny nr 1

Społeczeństwo

aktywne i

zintegrowane

Lata 2016-2018 2019-2021 2022-2023 Razem 2016-2023 Program Poddziałanie/zakres

Programu

Nazwa wskaźnika

Wartość

z

jednostką

miary

%

realizacji

wskaźnika

narastająco

Planowane

wsparcie

(zł)

Wartość

z

jednostką

miary

%

realizacji

wskaźnika

narastająco

Planowane

wsparcie

(zł)

Wartość

z

jednostką

miary

%

realizacji

wskaźnika

narastająco

Planowane

wsparcie

(zł)

Razem

wartość

wskaźników

Razem

planowane

wsparcie

(zł)

PROW

Realizacja

LSR/Projekt

współpracy

Cel szczegółowy 1.1 Pobudzenie tożsamości lokalnej wśród mieszkańców obszaru LGD PROW

Przedsięwzięcie

1.1.1

Liczba

zorganizowanych

imprez

kulturowych i

sportowych

17 szt. 100% 250 000 0 szt. 100% 0 0 szt. 100% 0 17 szt. 250 000 PROW Realizacja LSR

Przedsięwzięcie

1.1.2

Liczba podmiotów

działających w

sferze kultury,

które otrzymały

wsparcie w ramach

realizacji LSR

7 szt. 50% 150 000 7 szt. 100% 150 000 0 szt. 100% 0 14 szt. 300 000 PROW Realizacja LSR

Razem cel szczegółowy 1.1 400 000 150 000 0 550 000

Cel szczegółowy 1.2 Zaktywizowanie i upodmiotowienie mieszkańców do działań na rzecz lokalnej kultury i społeczeństwa PROW

Przedsięwzięcie

1.2.1 Liczba szkoleń 0 szt. 0% 0 12 szt. 100% 200 000 0 szt. 100% 0 12 szt. 200 000 PROW Realizacja LSR

Przedsięwzięcie

1.2.2

Liczba

zrealizowanych

przedsięwzięć w

ramach projektu

grantowego

30 szt. 100% 300 000 0 szt. 100% 0 0 szt. 100% 0 30 szt. 300 000 PROW Realizacja LSR

Przedsięwzięcie

1.2.3

Liczba

zrealizowanych

przedsięwzięć w

ramach projektu

grantowego

0 szt. 0% 0 0 szt. 0% 0 17 szt. 100% 250 000 17 szt. 250 000 PROW Realizacja LSR

71

Przedsięwzięcie

1.2.4

Liczba

opracowanych

folderów, broszur i

innych

wydawnictw

promocyjnych

0 szt. 0% 0 13 szt. 100% 150 000 0 szt. 100% 0 13 szt.

300 000 PROW Realizacja LSR

Liczba

zorganizowanych

wydarzeń

promocyjnych

13 szt. 100% 150 000 0 szt. 100% 0 0 szt. 100% 0 13 szt.

Razem cel szczegółowy 1.2 450 000 350 000 250 000 1 050

000

Cel szczegółowy 1.3 Pobudzenie współpracy ponadgminnej i międzysektorowej PROW

Przedsięwzięcie

1.3.1

Liczba wydanych

folderów, broszur i

innych

wydawnictw

promocyjnych

13 szt. 100% 130 000 0 szt. 100% 0 0 szt. 100% 0 13 szt.

300 000 PROW Realizacja LSR Liczba

zorganizowanych

wydarzeń

promocyjnych

0 szt. 0% 0 12 szt. 100% 120 000 0 szt. 100% 0 12 szt.

Liczba powstałych

zintegrowanych

ofert turystycznych

0 szt. 0% 0 5 szt. 100% 50 000 0 szt. 100% 0 5 szt.

Razem cel szczegółowy 1.3 130 000 170 000 0 300 000

Cel szczegółowy 1.4 Tworzenie infrastruktury rekreacyjno-rozrywkowej oraz sportowej PROW

Przedsięwzięcie

1.4.1

Liczba nowych lub

zmodernizowanych

obiektów

infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

4 szt. 57% 400 000 3 szt. 100% 300 000 0 szt. 100% 0 7 szt. 700 000 PROW Realizacja LSR

Przedsięwzięcie

1.4.2

Liczba nowych lub

zmodernizowanych

obiektów

infrastruktury

turystycznej i

rekreacyjnej

10 szt. 50% 500 000 10 szt. 100% 500 000 0 szt. 100% 0 20 szt. 1 000

000

PROW Realizacja LSR

72

Przedsięwzięcie

1.4.3

Liczba

zrealizowanych

projektów

współpracy w tym

projektów

współpracy

międzynarodowej

1 szt. 100% 90 000 0 szt. 100% 0 0 szt. 100% 0 1 szt. 90 000 PROW

Projekt

współpracy

Razem cel szczegółowy 1.4 990 000 800 000 0 1 790

000

Razem cel ogólny 1 1 970

000

1 470

000 250 000

3

690 000

Cel ogólny 2 Wspieranie rozwoju gospodarczego na obszarze objętym LSR

Cel ogólny nr 2

Wspieranie

rozwoju

gospodarczego

na obszarze

objętym LSR

turystycznie

Lata 2016-2018 2019-2021 2022-2023 Razem 2016-2023 Program Poddziałanie/zakres

Programu

Nazwa wskaźnika

Wartość

z

jednostką

miary

%

realizacji

wskaźnika

narastająco

Planowane

wsparcie

(zł)

Wartość

z

jednostką

miary

%

realizacji

wskaźnika

narastająco

Planowane

wsparcie

(zł)

Wartość

z

jednostką

miary

%

realizacji

wskaźnika

narastająco

Planowane

wsparcie

(zł)

Razem

wartość

wskaźników

Razem

planowane

wsparcie

(zł)

PROW Realizacja LSR

Cel szczegółowy 2.1 Wsparcie przedsiębiorczości na obszarze objętym LSR PROW

Przedsięwzięcie

2.1.1

Liczba operacji

polegających na

utworzeniu

nowego

przedsiębiorstwa

8 szt. 50% 800 000 8 szt. 100% 800 000 0 szt. 100% 0 16 szt. 1 600

000 PROW Realizacja LSR

Przedsięwzięcie

2.1.2

Liczba operacji

polegających na

rozwoju

istniejącego

przedsiębiorstwa

10 szt. 50% 1 000

000 10 szt. 100%

1 000

000 0 szt. 100% 0 20 szt.

2 000

000 PROW Realizacja LSR

Przedsięwzięcie

2.1.3

Liczba

zrealizowanych

projektów

współpracy w tym

projektów

współpracy

międzynarodowej

0 szt. 0% 0 1 szt. 100% 54 000 0 szt. 100% 0 1 szt. 54 000 PROW Projekt współpracy

73

Razem cel szczegółowy 2.1 1 800

000

1 854

000 0

3 654

000

Razem cel ogólny 2 1 800

000

1 854

000 0

3 654

000

Razem LSR 3 770

000

3 324

000 250 000

7 344

000

Razem planowane wsparcie na przedsięwzięcia dedykowane tworzeniu i utrzymaniu miejsc pracy w ramach poddziałania Realizacja LSR PROW % budżetu poddziałania

Realizacja LSR (19.2)

3 600

000 50%

Załącznik nr 4- Budżet Tabela: Budżet

Zakres wsparcia Wsparcie finansowe (PLN)

PROW RPO PO RYBY Fundusz wiodący RAZEM EFSI

EFS EFRR

Realizacja LSR (art. 35

ust. 1 lit. b

rozporządzenia nr

1303/2013

7 200 000 - - -

7 200 000

Współpraca (art. 35 ust.

1 lit. c rozporządzenia nr

1303/2013

144 000

-

144 000

Koszty bieżące (art. 35

ust. 1 lit. d

rozporządzenia nr

1303/2013

1 565 000

- - - -

1 565 000

Aktywizacja (art. 35 ust.

1 lit. e rozporządzenia nr

1303/2013

100 000 - - - -

100 000

Razem 9 009 000 - - - - 9 009 000

74

Tabela – Plan finansowy w zakresie poddziałania 19.2 PROW 2014-2020

Wkład

EFRROW

Budżet

państwa

Wkład własny

będący

wkładem

krajowych

środków

publicznych

RAZEM

Beneficjenci inni niż

jednostki sektora

finansów publicznych

3 499 650 2 000 350

5 500 000

Beneficjenci będący

jednostkami sektora

finansów publicznych

1 081 710 618 290 1 700 000

Razem 4 581 360 2 618 640 618 290 7 200 000

75

Załącznik nr 5 – Plan komunikacji Tabela – Plan komunikacji

Termin

Cel komunikacji Działania

komunikacyj

ne

Adresaci działań

komunikacyjnych

Środki przekazu Wskaźniki realizacji działań

komunikacyjnych

Planowane efekty

działań

komunikacyjnych

Cały

okres

wdrażani

a LSR

Informowanie i

uzyskiwanie

informacji

zwrotnej o stanie

realizacji LSR

oraz działalności

LGD

Bieżące

publikacje

informacji

Doradztwo

indywidualne

Badania

satysfakcji

Osoby

defaworyzowane

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Przedstawiciele

NGO i JST

Ogół

mieszkańców

Komunikacja

bezpośrednia

Komunikacja

telefoniczna

Komunikacja mailowa

Komunikacja za

pośrednictwem strony

Internetowej LGD

Liczba opublikowanych komunikatów

informacyjnych na stronach

internetowych LGD nt. stanu realizacji

LSR oraz działalności LGD w miesiącu

Liczba udzielonego doradztwa

indywidualnego w biurze LGD w formie

bezpośredniej lub pośredniej w danym

miesiącu

Średnia ocena poszczególnych aspektów

działania LGD i wdrażania LSR wyrażona

przez respondentów w badaniach

satysfakcji

Liczba spotkań informacyjno-

konsultacyjnych

Poinformowanie

społeczności lokalnej o

stanie realizacji LSR

oraz działalności LGD

Uzyskanie informacji

zwrotnej nt. stanu

realizacji LSR oraz

działalności LGD

Zwiększenie

zainteresowania

mieszkańców

działalnością LGD

Druga

połowa

2016

oraz

Druga

połowa

2017

Informowanie

potencjalnych

wnioskodawców

o zasadach,

typach operacji i

kryteriach

udzielania

wsparcia z

budżetu LSR

Kampanie

informacyjne

Doradztwo

indywidualne

Doradztwo

grupowe

Bieżące

publikacje

informacji

Punkty

Osoby

defaworyzowane

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Przedstawiciele

NGO i JST

Komunikacja

bezpośrednia

Komunikacja

telefoniczna

Komunikacja mailowa

Komunikacja za

pośrednictwem strony

Internetowej LGD i

Ogłoszenia w lokalnych

mediach

Punkty konsultacyjne

Mailing do

potencjalnych

Liczba udzielonego doradztwa

indywidualnego w biurze LGD w formie

bezpośredniej lub pośredniej w półroczu

Liczba zorganizowanych spotkań

(doradztwo grupowe) w formie

bezpośredniej w półroczu

Liczba opublikowanych postów na stronie

LGD

Liczba ogłoszeń w lokalnych mediach

Liczba potencjalnych wnioskodawców do

Poinformowanie

potencjalnych

wnioskodawców o

możliwościach,

technicznych aspektach

realizacji i składania

wniosków na operacje

w ramach budżetu LSR

Zwiększenie

zainteresowania

mieszkańców

działalnością LGD

76

konsultacyjn

e wnioskodawców których zostały wysłane informacje

mailingiem

Liczba spotkań informacyjno-

konsultacyjnych

Druga

połowa

2016

Druga

połowa

2018

Promocja

operacji

realizowanych w

ramach LSR

Wydawnictw

a i publikacje

Wydarzenia

promocyjne

Osoby

defaworyzowane

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Przedstawiciele

NGO i JST

Folder i broszury

promocyjne

Imprezy promocyjne

Wizyty studyjne do

wnioskodawców, którzy

zrealizowali operacje w

ramach LSR

Promocja w Internecie

(stworzenie wirtualnego

przewodnika po

zrealizowanych

projektach)

Liczba wydanych folderów i broszur

promocyjnych

Liczba osób które odwiedziły stoisko

LGD podczas imprez promocyjnych

(karty porad, materiały promocyjne, dok.

zdjęciowa)

Liczba wydarzeń promocyjnych i imprez

integracyjnych, w których LGD brało

udział

Wzrost wiedzy

społeczności lokalnej

nt. realizowanych

„wokół” nich projektów

Podwyższenie

świadomości nt.

działalności LGD

Pobudzenie

społeczności lokalnej

do włączenia się w

realizację LSR

Pierwsza

połowa

2019

oraz

Druga

połowa

2020

Informowanie na

temat

prowadzonego

doradztwa przez

LGD „Dorzecze

Bobrzy”

Wydawnictw

a i publikacje

Wydarzenia

promocyjne

Osoby

defaworyzowane

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Przedstawiciele

NGO i JST

Ogół

mieszkańców

Komunikacja

bezpośrednia

Komunikacja

telefoniczna

Komunikacja mailowa

Strona www LGD

Punkty konsultacyjne

Liczba opublikowanych komunikatów

informacyjnych na stronach www LGD

oraz działalności LGD w miesiącu

Liczba udzielonego doradztwa

indywidualnego w biurze LGD w formie

bezpośredniej lub pośredniej w danym

miesiącu

Średnia ocena poszczególnych aspektów

działania LGD i wdrażania LSR wyrażona

przez respondentów w badaniach

satysfakcji

Liczba spotkań informacyjno-

konsultacyjnych

Poinformowanie

społeczności lokalnej o

stanie realizacji LSR

oraz działalności LGD

Uzyskanie informacji

zwrotnej nt. stanu

realizacji LSR oraz

działalności LGD

Zwiększenie

zainteresowania

mieszkańców

działalnością LGD

Cały

okres

wdrażani

Utrzymanie

dobrego

wizerunku i

Bieżące

publikacje

Osoby

defaworyzowane Ogłoszenia w lokalnych

mediach

Stoiska informacyjne

Liczba ogłoszeń w lokalnych mediach

Liczba potencjalnych wnioskodawców do

Wzrost liczby

mieszkańców

77

a LGD rozpoznawalnośc

i LGD

„Dorzecze

Bobrzy”

informacji

Doradztwo

indywidualne

Badanie

satysfakcji

Punkty

konsultacyjn

e

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Przedstawiciele

NGO i JST

Ogół

mieszkańców

Mailing do

potencjalnych

wnioskodawców

Strona www LGD

Folder i broszury

promocyjne

Impreza promocyjna

Publikacja LGD

których zostały wysłane informacje

mailingiem

Liczba zamieszczonych ogłoszeń na

stronie www LGD

Liczba wydanych broszur promocyjnych

Liczba imprez promocyjnych w których

uczestniczyła LGD

Liczba wydanych publikacji LGD

rozpoznających LGD

Wzrost liczby

mieszkańców znających

założenia

funkcjonowania LGD i

wdrażania LSR

Pozytywna ocena

działalności LGD

„Dorzecze Bobrzy” na

rzecz rozwoju

lokalnego wśród

społeczności lokalnej

Pierwsza

połowa

2016

oraz

pierwsza

połowa

2018

oraz

druga

połowa

2020

Szczególne

wsparcie procesu

wdrażania LSR

w zakresie

tworzenia i

utrzymania

miejsc pracy

Kampanie

informacyjne

Wydarzenia

promocyjne

Bieżące

publikacje

informacji

Wydawnictw

a i publikacje

Osoby

defaworyzowane

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Komunikacja

bezpośrednia

Komunikacja

telefoniczna

Komunikacja mailowa z

wnioskodawcami

Ogłoszenia w lokalnych

mediach

Punkty konsultacyjne

Mailing do

potencjalnych

wnioskodawców

Strona www LGD

Liczba udzielonego doradztwa

indywidualnego w biurze LGD w formie

bezpośredniej lub pośredniej w półroczu

Liczba zorganizowanych spotkań

(doradztwo grupowe) w formie

bezpośredniej w półroczu

Liczba opublikowanych

informacji/artykułów na stronie LGD

Liczba ogłoszeń w lokalnych mediach

Liczba potencjalnych wnioskodawców do

których zostały wysłane informacje

mailingiem

Liczba spotkań informacyjno-

konsultacyjnych

Poinformowanie

potencjalnych

wnioskodawców o

możliwościach,

technicznych aspektach

realizacji i składania

wniosków na operacje

w ramach budżetu LSR

Zwiększenie

zainteresowania

mieszkańców

działalnością LGD

78

Druga

połowa

2016

oraz

druga

połowa

2017

Szerokie

włączenie

mieszkańców

reprezentujących

różne sektory i

grupy interesów

w proces

wdrażania oraz

monitoringu

i ewaluacji LSR

Kampanie

informacyjne

Doradztwo

indywidualne

Doradztwo

grupowe

Bieżące

publikacje

informacji

Punkty

konsultacyjn

e

Osoby

defaworyzowane

Przedsiębiorcy

oraz osoby chcące

założyć

działalność

gospodarczą

Przedstawiciele

NGO i JST

Ogół

mieszkańców

Ogłoszenia na www

LGD

Mailing z informacją nt.

prowadzonych działań

Ogłoszenia w lokalnych

mediach

Liczba opublikowanych postów na stronie

LGD

Liczba ogłoszeń w lokalnych mediach nt.

prowadzonego monitoringu i ewaluacji

Liczba osób do których został wysłany

mailing

Wzrost udziału

mieszkańców w

procesie monitoringu i

ewaluacji LSR i LGD

Druga

połowa

2015

oraz

pierwsza

połowa

2018

oraz

pierwsza

połowa

2022

Szczególne

uwzględnienie

grupy

defaworyzowane

j w zakresie

informowania i

uzyskiwania

informacji

zwrotnej nt.

wdrażania LSR i

realizowanych

operacji

Kampania

informacyjna

Bieżące

publikacje

informacji

Osoby

defaworyzowane Ogłoszenia na www

LGD

Mailing z informacją nt.

prowadzonych działań

Ogłoszenia w lokalnych

mediach

Współpraca z

partnerami

Foldery i broszury

Liczba opublikowanych postów na stronie

LGD

Liczba ogłoszeń w lokalnych mediach nt.

prowadzonego monitoringu i ewaluacji

Liczba wydanych folderów i broszur

Wzrost zainteresowania

działalnością LGD i

wdrażaniem LSR przez

osoby defaworyzowane

Uwzględnienie opinii

osób

defaworyzowanych w

działalności LGD i

wdrażaniu LSR