Standardy kursów pwd. i drużynowych
-
Upload
truongtuyen -
Category
Documents
-
view
228 -
download
0
Transcript of Standardy kursów pwd. i drużynowych
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 11111
Za³¹cznik nr 2do Uchwa³y GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotycz¹cych pracy z kadr¹
WSTÊPDO STANDARDÓW KURSÓW INSTRUKTORSKICH W ZHP
1. Standardy zawieraj¹ obowi¹zkowe tre�ci, które musz¹ byæ uwzglêdnione w programach kur-sów przygotowuj¹cych kadrê ZHP do pe³nienia okre�lonej funkcji. Miernikiem ich realizacji s¹przyjête w standardzie zamierzenia.
2. Komenda kursu na podstawie dokonanej oceny realizacji zamierzeñ przyznaje dyplom ukoñcze-nia kursu. Komenda kursu mo¿e tak¿e okre�liæ dodatkowe warunki konieczne do uzyskaniadyplomu. Dyplom ukoñczenia kursu (z wyj¹tkiem kursów przewodnikowskich, podharcmistrzow-skich i harcmistrzowskich) jest potwierdzeniem kwalifikacji do pe³nienia funkcji.
3. Ukoñczenie kursu potwierdza w rozkazie odpowiedni komendant (powo³uj¹cy komendê kur-su).
4. Osoby, które nie spe³ni³y warunków ukoñczenia kursu, otrzymuj¹ potwierdzenie uczestnictwaw kursie.
5. Za realizacjê tre�ci kursów, zgodnie ze standardami, odpowiada komenda (komendant) kursuoraz zespó³ kadry kszta³c¹cej, który jest organizatorem tego kursu.
6. Tre�ci okre�lone w standardach mog¹ byæ ³¹czone w dowolny sposób � w zale¿no�ci odkoncepcji zajêæ i czasu, którym dysponujemy. Zamierzenia s¹ realizowane przez ca³y czastrwania kursu.
7. Przy poszczególnych dzia³ach zosta³ okre�lony sugerowany minimalny czas zajêæ (w godzi-nach zegarowych), który powinien umo¿liwiæ realizacjê zamierzeñ.
8. Po dokonaniu zmian w uk³adzie tre�ci kursu na dyplomie (zarówno zewnêtrznym, jak i we-wnêtrznym) mo¿na w odmienny sposób ni¿ jest to okre�lone w standardzie opisaæ tre�cikursu z uwzglêdnieniem realnej liczby godzin. Ca³kowita minimalna liczba godzin kursu musibyæ zachowana.
9. Przez e-learning rozumie siê kszta³cenie na odleg³o�æ z wykorzystaniem Internetu. Zajêciae-learningu uzupe³niaj¹ tradycyjny proces kszta³cenia. Podaj¹c na dyplomie liczbê godzinkursu, nale¿y okre�liæ procentowy w nich udzia³ zajêæ w formie e-learningu.
10. Podstawowe przygotowanie do funkcji, zagwarantowane realizacj¹ standardu kursu, mo¿nauzupe³niaæ o inne tre�ci � w zale¿no�ci od potrzeb i mo¿liwo�ci �rodowiska.
11. Realizacja standardu to nie tylko przekazanie wiedzy, ale tak¿e doskonalenie umiejêtno�cii kszta³towanie postaw wymagaj¹ce ca³ej sfery duchowego prze¿ycia � obrzêdowo�ci, przy-gody czy puszczañstwa. Ca³o�æ kursu z za³o¿enia jest prowadzona metod¹ harcersk¹. Zgodniez przes³aniem hm. Stefana Mirowskiego �Kursu instruktorskiego nie mo¿na odbyæ. Kurs trze-ba prze¿yæ�.
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH22222
ZAMIERZENIAPo kursie uczestnik bêdzie:
� zna³ dokument �Podstawy wychowawcze ZHP�,
� zna³ misjê i cele dzia³ania ZHP, umia³ przek³adaæ je na dzia³anie gromady/dru¿yny,
� mia³ �wiadomo�æ kszta³towania swoj¹ postaw¹ wizerunku ZHP,� potrafi³ wykorzystaæ historiê i tradycjê harcersk¹ do dzia³añ wychowawczych
w ZHP, rozumia³ zwi¹zane z tym szanse i zagro¿enia,
� potrafi³ korzystaæ ze Statutu ZHP,� zna³ strukturê ZHP,� wiedzia³, jaka jest rola instruktora w organizacji, jego prawa i obowi¹zki,
� zna³ zasady obowi¹zuj¹ce cz³onków ZHP wynikaj¹ce z regulaminu mundurowe-go,
� potrafi³ stosowaæ zasady musztry i ceremonia³u harcerskiego w pracy dru¿yny,
� mia³ �wiadomo�æ przynale¿no�ci harcerstwa do ruchu skautowego,� mia³ podstawow¹ wiedzê na temat �wiatowych organizacji skautowych, których
cz³onkiem jest ZHP,
� zna³ elementy i cechy metody harcerskiej,
� zna³ rozwój psychofizyczny, potrafi³ prze³o¿yæ go na pracê metod¹ harcersk¹ naposzczególnych etapach tego rozwoju,
� zna³ g³ówne za³o¿enia poszczególnych metodyk,� potrafi³ okre�liæ zastosowanie poszczególnych instrumentów metodycznych,
� rozumia³ znaczenie ci¹gu wychowawczego w procesie wychowania w ZHP,� wiedzia³, jak praca w szczepach wspiera funkcjonowanie ci¹gu wychowawczego,
� rozumia³ tre�æ Zobowi¹zania Instruktorskiego,� potrafi³ okre�liæ, na czym polega rola i postawa instruktora jako opiekuna oraz
jako wychowawcy (pos³uguj¹cego siê metod¹ harcersk¹),� umia³ okre�liæ wzór osobowy instruktora ZHP,� wiedzia³, na czym polega osobisty przyk³ad instruktora w skutecznym stosowa-
niu metody,� potrafi³ okre�liæ s³abe i mocne strony w³asnego charakteru w kontek�cie �bycia
instruktorem� i potrafi³ wyznaczyæ zadania do pracy nad sob¹,
� potrafi³ wyznaczyæ sobie cele ¿yciowe,� umia³ zaplanowaæ swój rozwój, wykorzystuj¹c stopnie instruktorskie, stopnie
harcerskie, uprawnienia i odznaki,� rozumia³ potrzebê dalszego kszta³cenia siê,
� wiedzia³, gdzie szukaæ informacji o wa¿nych sprawach Zwi¹zku,� umia³ wzbogaciæ swój warsztat pracy, korzystaj¹c z dostêpnych �rodków,
· �Podstawy wychowawcze ZHP�
· Cele, rola, misja ZHP, znaczenie harcer-stwa w spo³eczeñstwie (dla rodziny, szko-³y, najbli¿szego �rodowiska, miasta...)
· Kultywowanie tradycji i historii w sys-temie wychowawczym ZHP
· Statut ZHP � co to za dokument i jakjest zbudowany, struktura organizacjii miejsce w niej dru¿ynowego i dru¿y-ny oraz prawa i obowi¹zki instruktora
· Podstawowe regulaminy � dotycz¹cemundurów, odznak i oznak, musztryi ceremonia³u harcerskiego
· Ruch skautowy na �wiecie, podsta-wowe informacje o WOSM i WAGGGS
· Przynale¿no�æ do skautingu
· Elementy i cechy metody
· Rozwój psychofizyczny dzieci i m³o-dzie¿y
· Metodyki grup wiekowych
· Ci¹g wychowawczy � szczepy
· Instruktor jako wychowawca i opie-kun
· Rola osobistego przyk³adu instruktora
· Planowanie w³asnego rozwoju· Stopnie instruktorskie, stopnie harcer-
skie, uprawnienia i odznaki· Godzenie ró¿nych ról spo³ecznych
· Warsztat pracy instruktora· Literatura i media· Formy doskonal¹ce
Za³¹cznik nr 3do Uchwa³y GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotycz¹cych pracy z kadr¹
KURS PRZEWODNIKOWSKI
I. CEL KURSUCelem kursu jest przygotowanie cz³onka ZHP do bycia instruktorem ZHP.
II. WYMAGANE TRE�CI ORAZ ZAMIERZENIA
Podstawywycho-wawcze
Wiedzao ZHP
Metodaharcerska
Instruktor� wycho-wawca
TRE�CI
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 33333
� zna³ konsekwencje odpowiedzialno�ci prawnej za podopiecznych,� zna³ podstawy prawne dzia³alno�ci gromady/dru¿yny i dru¿ynowego, umia³
znale�æ potrzebne mu w tym zakresie informacje,� umia³ znale�æ przepisy dotycz¹ce organizacji imprez, biwaków, obozu,� umia³ zorganizowaæ bezpieczne zajêcia dla swoich podopiecznych, przewidzieæ
potencjalne sytuacje niebezpieczne dla zdrowia oraz ¿ycia,� umia³ zachowaæ siê podczas wypadku,� zna³ zasady higieny pracy z dzieæmi i m³odzie¿¹,
� rozumia³ potrzebê planowania, a szczególnie planowania pracy dru¿yny,� zna³ zasady planowania (analiza sytuacji z uwzglêdnieniem potrzeb, definiowa-
nie celów, budowanie zadañ, zasady organizacji czasu, ocena),� potrafi³ wyznaczyæ cele i zamierzenia oraz na ich podstawie zaplanowaæ pracê,
� zna³ czynniki wp³ywaj¹ce na proces komunikowania siê,� umia³ zachowaæ siê asertywnie,� umia³ udzieliæ informacji zwrotnej i przyj¹æ krytykê,
� umia³ zdefiniowaæ rolê instruktora jako lidera,� wiedzia³, jakie cechy i umiejêtno�ci wyró¿niaj¹ lidera,� wiedzia³, jakie procesy zachodz¹ w grupie,� wiedzia³, jakie jest znaczenie konfliktu w grupie,� umia³ radziæ sobie z podstawowymi sytuacjami konfliktowymi,
� rozumia³ potrzebê motywowania,� potrafi³ przeprowadziæ rozmowê motywuj¹c¹,� wiedzia³, z jakich instrumentów metodycznych mo¿e skorzystaæ jako dru¿yno-
wy w motywowaniu swoich podopiecznych,
� wiedzia³, na czym polega rola dru¿yn oraz kadry w budowie wspólnoty hufco-wej,
� potrafi³ wspó³dzia³aæ w grupie instruktorów przy realizacji zadañ,� wiedzia³, jakie zespo³y instruktorskie mog¹ mu udzieliæ wsparcia,� zna³ rolê namiestnictwa,
� wiedzia³, gdzie szukaæ sojuszników w pracy wychowawczej,� �wiadomy roli rodziców jako najwa¿niejszych partnerów w wychowaniu ich
dzieci,� potrafi³ przeprowadziæ spotkanie z rodzicami i utrzymywaæ z nimi sta³y kontakt,� wiedzia³, jak pozyskaæ sojuszników w szkole, na osiedlu, w �rodowisku dzia³ania,� rozumia³ rolê i zna³ formy promocji harcerstwa w �rodowisku lokalnym,� zna³ drogê s³u¿bow¹ w kontaktach z sojusznikami,
� rozumia³ zasadno�æ prowadzenia dokumentacji w dru¿ynie,� wiedzia³, jak mo¿e korzystaæ z Elektronicznego Systemu Harcerskich Danych,� zna³ zasady i organizacjê dzia³ania gromady i dru¿yny,� potrafi³ dope³niæ formalno�ci zwi¹zanych z za³o¿eniem dru¿yny,� potrafi³ prowadziæ dokumentacjê dru¿yny (ksi¹¿kê pracy, korespondencjê),� potrafi³ prowadziæ dokumentacjê finansowo-gospodarcz¹ dru¿yny,� zna³ zasady ochrony danych osobowych,
� rozumia³ przepisy znajduj¹ce siê w obowi¹zuj¹cych regulaminach dotycz¹cychdzia³alno�ci finansowej dru¿yny,
� potrafi³ prowadziæ finanse dru¿yny w sposób wymagany w danym hufcu,� potrafi³ znale�æ dla swojego �rodowiska harcerskiego odpowiedni sposób pro-
wadzenia akcji zarobkowej,� potrafi³ pracowaæ ze sk³adk¹ cz³onkowsk¹: zna³ cel jej zbierania, potrafi³ u¿ywaæ
jej jako instrumentu do wychowania gospodarczego w dru¿ynie, zna³ sposobyzbierania sk³adki,
� potrafi³ prowadziæ w dru¿ynie wychowanie gospodarcze,
� wiedzia³, jak¹ rolê pe³ni obóz w ¿yciu dru¿yny,� zna³ regulaminy i przepisy BHP, obowi¹zuj¹ce na koloniach/obozach,� zna³ podstawowe zasady organizacji wypoczynku dzieci i m³odzie¿y.
· Odpowiedzialno�æ instruktora (dru¿y-nowego)
· Podstawy prawne dzia³alno�ci instruk-tora (w zakresie prawa pañstwowegoi zwi¹zkowego)
· Zasady bezpieczeñstwa podczas im-prez i biwaków
· Zasady higieny pracy
· Planowanie krótko- i d³ugoterminowe
· Komunikacja
· Funkcjonowanie w grupie· Bycie liderem· Umiejêtno�æ budowania grupy· Rozwi¹zywanie konfliktów
· Motywowanie
· Wspó³tworzenie wspólnoty hufcowejprzez podstawowe jednostki organi-zacyjne i kadrê
· Funkcjonowanie w zespole instruktor-skim lub wêdrowniczym
· Namiestnictwo
· Kontakt z rodzicami i dyrekcjami szkó³� pozyskiwanie sojuszników; RuchPrzyjació³ Harcerstwa; promocja dru-¿yny i harcerstwa w �rodowisku
· Znaczenie dobrej promocji dla dzia³al-no�ci dru¿yny
· Formy promowania dru¿yny
· Instrukcja gromady i dru¿yny· Ksi¹¿ka pracy dru¿yny w tym ESHD· Zasady prowadzenia korespondencji· Dokumentacja finansowo-gospodarcza
· Przepisy finansowe dotycz¹ce dru¿yny� regulamin wydany przez GK, stoso-wanie przepisów w konkretnym hufcu
· Akcje zarobkowe � aspekty prawne,pomys³y na akcje zarobkowe dla ró¿-nych grup wiekowych
· Sk³adka cz³onkowska � znaczenie wy-chowawcze
· Wychowanie gospodarcze
· Rola obozu w ¿yciu dru¿yny· Podstawowe zasady organizacji kolo-
nii zuchowej / obozu harcerskiego
Bezpie-czeñstwo
Podstawyplanowa-nia pracy
Umiejêtno-�ci inter-personalne
Hufiec jakowspólnota
Sojusznicygromady/dru¿yny
Dokumen-tacja
Finansei gospo-darkadru¿yny
HAL i HAZ
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH44444
III. WSKA¯NIKI ORGANIZACYJNE
1. Wymagania wobec uczestników:· minimalny wiek � co najmniej 16 lat (rocznikowo)· minimalna liczba uczestników � 10· zalecana wielko�æ maksymalna dru¿yny kursowej � 20.
2. Wymagania wobec kadry:· komendant kursu � posiada odznakê kadry kszta³c¹cej· komenda kursu (przygotowuj¹ca kurs i obecna pod-
czas trwania kursu) � co najmniej w stopniu przewod-nika
· liczba kadry (komendant i inni cz³onkowie komendy) �minimum 1 osoba na 5 uczestników.
3. Inne sprawy organizacyjne· Wskazówki dotycz¹ce sposobu organizacji kursu:
w sposób ci¹g³y (je¿eli brak takich mo¿liwo�ci � to week-endowo); wskazane jest wykorzystanie wielu form, po-zwalaj¹cych kursantom na prawdziwe �prze¿ycie" kursu.Podsumowanie kursu winno uwzglêdniaæ przeprowa-dzenie indywidualnych rozmów instruktorskich.
Dyplom wewnêtrznyKURS PRZEWODNIKOWSKI
· Podstawy wychowawcze � 2 h· Wiedza o ZHP � 3 h· Metoda harcerska � 10 h· Instruktor � wychowawca � 8 h· Bezpieczeñstwo � 3 h· Podstawy planowania pracy � 6 h· Umiejêtno�ci interpersonalne � 10 h· Hufiec jako wspólnota � 4 h· Sojusznicy gromady/dru¿yny � 2 h· Dokumentacja � 2 h· Finanse i gospodarka dru¿yny � 2 h· HAL i HAZ � 2 h
Razem � 54 h
· Sprawy formalne zwi¹zane z organizacj¹ kursu: kursy organizuje zespó³ na poziomie hufca, kadrê mianujekomendant hufca, komendant kursu wydaje dyplomy (w tym zewnêtrzne), komendant hufca publikuje w rozkazie listêosób, które ukoñczy³y kurs. Je¿eli jest to kurs prowadzony przez zespó³ miêdzyhufcowy, to kadrê mianuje komendantchor¹gwi, komendant kursu wydaje dyplomy (w tym zewnêtrzne), komendant chor¹gwi publikuje w rozkazie listêosób, które ukoñczy³y kurs.
· Dokumentacja: program kursu jest przed kursem zatwierdzany przez szefa HZKK lub MHZKK oraz przesy³any dowiadomo�ci ChZKK; po kursie trafia do archiwum hufca dokumentacja: program, ocena i podsumowanie kadry,ocena uczestników, konspekty zajêæ, lista uczestników z numerami dyplomów, zestawienie wp³ywów i wydatków.
4. Warunki ukoñczenia kursu:· aktywny udzia³ uczestników we wszystkich zajêciach· wykonanie dodatkowego zadania lub zadañ zleconych przez komendê kursu.
5. Ewaluacja:· prowadzona przez uczestników: ocena ca³ego kursu (opcjonalnie ocena ka¿dych zajêæ lub ca³ego dnia)· prowadzona przez kadrê: podsumowanie ca³ego kursu (³¹cznie z podsumowaniem ocen uczestników) w formie
pisemnej jako ostatni dokument kursowy· wskazane jest przeprowadzenie dalszej ewaluacji po pó³ roku i po roku od daty przeprowadzenia kursu � badanie, jak
wiedza zdobyta na kursie jest wykorzystywana przez kursantów.
· Czas trwania kursu: minimum 6 dni (ewentualnie mi-nimum trzy weekendy); ogó³em minimum 54 h.
· Wskazówki w sprawie e-learningu: zajêcia w e-learningu niepowinny obejmowaæ wiêcej ni¿ 10% ogólnych tre�ci kursu.
· Dyplomy:� Kursanci, którzy spe³nili warunki niezbêdne do ukoñ-
czenia kursu, otrzymuj¹ dyplom ukoñczenia kursu.Pozostali uczestnicy otrzymuj¹ dyplom uczestnictwaw kursie (nie oznacza pozytywnego ukoñczenia kursu).
� Wystawiane s¹ dwa dyplomy ukoñczenia: wewnêtrzny(z nazewnictwem ZHP) i zewnêtrzny (z nazewnic-twem zrozumia³ym poza organizacj¹).
� Na dyplomach nale¿y umie�ciæ nastêpuj¹ce dane: imiê,nazwisko oraz numer PESEL kursanta, numer dyplo-mu, imiê i nazwisko komendanta kursu, numer jegoOKK, nazwê zespo³u organizuj¹cego kurs, tre�ci i liczbêgodzin trwania kursu z okre�leniem procentowym licz-by godzin zajêæ zrealizowanych w e-learningu.
� Tre�ci na dyplomie z sugerowan¹ liczb¹ godzin w blo-kach:
Dyplom zewnêtrznyKURS WYCHOWAWCÓW HARCERSKICH
· Podstawy wychowawcze ZHP· Wiedza o ZHP· Metoda wychowawcza ZHP· Lider-wychowawca· Zasady bezpieczeñstwa w pracy z m³odzie¿¹· Podstawy planowania pracy· Umiejêtno�ci interpersonalne· Dzia³anie struktur powiatowych ZHP· Wspó³praca z podmiotami wspieraj¹cymi prace NGO
w �rodowisku dzia³ania· Dokumentacja podstawowych jednostek ZHP· Finanse i gospodarka podstawowych jednostek ZHP· Letni i zimowy wypoczynek dzieci i m³odzie¿y
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 55555
Za³¹cznik nr 4do Uchwa³y GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotycz¹cych pracy z kadr¹
KURS DRU¯YNOWYCH ZUCHOWYCH
I. CEL KURSUCelem kursu jest przygotowanie do funkcji dru¿ynowego zuchowego.
II. WYMAGANE TRE�CI ORAZ ZAMIERZENIA
ZAMIERZENIAPo kursie uczestnik bêdzie:
� zna³ opis metodyki zuchowej zawarty w uchwale Rady Naczelnej ZHP,� potrafi³ odnie�æ specyfikê metodyki zuchowej do rozwoju psychofizycznego dziec-
ka,
� potrafi³ stworzyæ cykl zbiórek dotycz¹cych Prawa Zucha (zbiórki pierwszego miesi¹caoraz wple�æ Prawo w cykl sprawno�ciowy),
� potrafi³ zmotywowaæ zuchy do przestrzegania Prawa Zucha,� zna³ znaczenie Obietnicy Zucha jako postanowienia zucha,� potrafi³ przeprowadziæ zbiórkê � Obietnicê Zucha,
� wiedzia³, na czym polega rola zabawy w gromadzie zuchowej,
� rozumia³ ideê pracy szóstkami w gromadzie zuchowej,� potrafi³ stosowaæ podzia³ na szóstki w pracy gromady,
� potrafi³ zaplanowaæ pracê gromady i sporz¹dziæ program dzia³ania,� umia³ prze³o¿yæ cele na atrakcyjne formy pracy,� umiejêtnie dostosowywa³ tre�ci programu do wieku, potrzeb, mo¿liwo�ci i oczekiwañ
zuchów,� potrafi³ zaplanowaæ realizacjê celów w ramach cyklów sprawno�ciowych,� potrafi³ oceniæ realizacjê programu i wyci¹gn¹æ wnioski do dalszej pracy,� zna³ idee programowe i propozycje programowe ZHP oraz potrafi³ je wykorzystaæ
przy tworzeniu programu pracy dru¿yny,
� zna³ i umia³ stosowaæ system instrumentów metodycznych,� wiedzia³, jakie cele wychowawcze s¹ realizowane przy pomocy poszczególnych instru-
mentów,� potrafi³ motywowaæ zuchy do zdobywania gwiazdek oraz sprawno�ci,
� wiedzia³, jakie znaczenie odgrywaj¹ sprawno�ci zespo³owe w rozwoju zucha,� potrafi³ dobraæ odpowiednie sprawno�ci do okre�lonych celów,� potrafi³ u³o¿yæ odpowiedni cykl sprawno�ciowy, uwzglêdniaj¹c za³o¿one cele wycho-
wawcze,
� wiedzia³, jak zmotywowaæ zuchy do zdobywania gwiazdek,� potrafi³ uk³adaæ dostosowane do potrzeb zucha zadania dotycz¹ce wymagañ gwiaz-
dek i realizacji celów wychowawczych gromady,� wiedzia³, jak pracowaæ z zuchem trzeciej gwiazdki,
� wiedzia³, jakie znaczenie w rozwoju zucha odgrywaj¹ sprawno�ci indywidualne,� potrafi³ dobraæ dla ka¿dego zucha odpowiednie zadania sprawno�ci indywidualnych,
� zna³ rolê dru¿ynowego w gromadzie,� potrafi³ pracowaæ z krêgiem rady,� potrafi³ przydzielaæ funkcje w gromadzie w ramach pracy z szóstkami,� potrafi³ okre�liæ i rozwi¹zaæ problemy najczê�ciej wystêpuj¹ce w pracy gromady,
� umia³ wspó³pracowaæ z przybocznymi,� umia³ delegowaæ zadania i wi¹zaæ z nimi odpowiednie kompetencje,� rozumia³ znaczenie konieczno�ci przygotowania nastêpcy i wiedzia³, jak to robiæ,
� potrafi³ skutecznie i ró¿norodnie przeprowadziæ nabór do dru¿yny,
� umia³ oddzia³ywaæ pozytywnie na zuchy,� potrafi³ motywowaæ swoich podopiecznych do pracy,� rozumia³ wychowawcze znaczenie nagród i kar,
· Charakterystyka metodyki zuchowejz uwzglêdnieniem rozwoju psychofizycz-nego
· Rola Prawa Zucha w ¿yciu gromady· Obietnica Zucha jako drogowskaz ¿ycia
zucha
· Zabawa w gromadzie zuchowej
· Szóstki w pracy gromady
· Tworzenie programu gromady· Propozycje programowe ZHP w pracy
z gromad¹
· System instrumentów metodycznych
· Sprawno�ci zespo³owe
· Gwiazdki zuchowe
· Sprawno�ci indywidualne
· Rola dru¿ynowego· Demokracja i samorz¹dno�æ w groma-
dzie � kr¹g rady
· Praca z przybocznymi· Pozyskiwanie przybocznych· Obrzêd przekazania funkcji dru¿ynowego
· Nabór do gromady
· System nagród i kar w gromadzie
Wstêp dometodykizuchowej
PodstawyideowePrawoi ObietnicaZucha
System ma-³ych grup
Stale do-skonalonyi stymuluj¹-cy program
Instrumen-ty meto-dyczne
Dzia³aniegromady
TRE�CI
Uczeniew dzia³aniu
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH66666
� rozumia³, na czym polega rola gromady zuchowej w szczepie,� potrafi³ pracowaæ z zuchami przygotowuj¹cymi siê do przej�cia do dru¿yny harcerskiej,� rozumia³ potrzebê wspó³pracy gromady z innymi gromadami i jednostkami w hufcu,
� wiedzia³, czym jest zbiórka i czym powinna siê charakteryzowaæ, aby byæ ciekaw¹ dlazuchów,
� zna³ rodzaje zbiórek,� potrafi³ wymieniæ i zastosowaæ zasady dobrej zbiórki,� umia³ zorganizowaæ zbiórki pojedyncze, uroczyste, okazjonalne.� zna³ ró¿norodne formy pracy w gromadzie zuchów,
� wiedzia³, czym powinna siê charakteryzowaæ dobra gawêda i jak j¹ stworzyæ,� zna³ æwiczenia, które pomagaj¹ w ciekawym mówieniu,� zna³ rodzaje gawêd (klasyczna, sytuacyjna, rozmowa, wspólne opowiadanie, scena-
riusz zbiórki, gawêda go�cia gromady),� wiedzia³, jakie formy wymienne gawêdy mo¿e wykorzystaæ (czytanie ksi¹¿ki, ogl¹da-
nie TV albo wideo, slajdy, albumy),
� zna³ rodzaje zwiadów i wiedzia³, kiedy je zastosowaæ (element zbiórki, zadanie miêdzyzbiórkowe, wycieczka),
� zna³ rolê zwiadu w rozwoju zuchów,� wiedzia³, w jaki sposób przygotowaæ zwiad,
� wiedzia³, na czym polegaj¹ gry, æwiczenia i zabawa,� zna³ zasady organizowania i przeprowadzania gier i æwiczeñ,� potrafi³ dostosowaæ gry i æwiczenia do danej sprawno�ci oraz mo¿liwo�ci zuchów,� zna³ gry i æwiczenia istotne dla rozwoju zucha,
� zna³ rolê majsterki w rozwoju zucha,� potrafi³ umiejêtnie j¹ stosowaæ podczas realizacji sprawno�ci zespo³owych i cykli nie-
sprawno�ciowych,� zna³ rodzaje majsterki,� wiedzia³, jak i z czego majsterkowaæ,
� wiedzia³, jak nauczyæ zuchy piosenki i pl¹su,� potrafi³ dobraæ piosenki i pl¹sy odpowiednio do potrzeb sprawno�ci, pojedynczej zbiórki,
� zna³ rolê prac po¿ytecznych w rozwoju zucha,� wiedzia³, jakie rodzaje prac mo¿e wykorzystaæ na zbiórkach, do zadañ miêdzyzbiór-
kowych i realizacji sprawno�ci indywidualnych przez zuchy,� wiedzia³, jak zorganizowaæ i zaplanowaæ po¿yteczne prace,
� zna³ rodzaje zuchowego teatru,� wiedzia³, na czym on polega,� zna³ rolê swoj¹ i przybocznych przy jego organizacji,� wiedzia³, gdzie szukaæ repertuaru do przedstawienia,
� zna³ rolê zabawy w ¿yciu gromady,� wiedzia³, w jaki sposób j¹ zorganizowaæ,� zna³ zasady rz¹dz¹ce zabaw¹ tematyczn¹,� zna³ swoj¹ rolê podczas zabawy tematycznej,
� zna³ rolê form pracy w zabawie z zuchami,� umia³ dostosowaæ odpowiednie formy do rodzaju zbiórek,� umia³ ³¹czyæ formy w ca³o�æ zbiórki zuchowej,� zna³ przyk³ady poszczególnych form i potrafi³ sam je tworzyæ,
� zna³ regulamin dotycz¹cy munduru zuchowego,� zna³ elementy musztry zuchowej: kr¹g parady, kr¹g przyja�ni, uk³on zuchowy, pro-
szenie o g³os,� wiedzia³, jak¹ rolê pe³ni nazwa gromady,� zna³ wa¿ne elementy obrzêdowo�ci gromady i wiedzia³, jak je tworzyæ: totem, kronika,
pieczêæ, skarbiec, pacholik, bank, piosenka i okrzyk, chusta, lista spraw i obecno�ci,� wiedzia³, w jaki sposób zorganizowaæ uroczysto�ci zwi¹zane z za³o¿eniem gromady,
przyjêciem nowego zucha, nadaniem sprawno�ci,
� zna³ rolê kolonii jako kontynuacji pracy gromady,� potrafi³ u³o¿yæ zajêcia dostosowane do tematyki kolonii zuchowej,� zna³ rolê kolonii w rozwoju zucha,� wiedzia³, jak zorganizowaæ koloniê zuchow¹,� wiedzia³, jakich problemów mo¿e siê spodziewaæ na kolonii i potrafi³ je rozwi¹zaæ,
� potrafi³ wzbogacaæ swój warsztat, korzystaj¹c z literatury prasy, Internetu i ró¿nychform doskonal¹cych (kursy, seminaria, warsztaty itp.).
· Miejsce gromady zuchowej w szczepiei hufcu
· Rodzaje zbiórek zuchowych· Zasady dobrej zbiórki
· Gawêda
· Zwiad
· Gry i æwiczenia
· Majsterka
· Piosenki i pl¹sy
· Po¿yteczne prace
· Zuchowy teatr
· Zabawa tematyczna
· Zuchowe znaki zwyczaje, obrzêdy i ta-jemnice
· Rola kolonii zuchowej w pracy gromadyzuchowej
· Biblioteczka � literatura· Formy doskonal¹ce· Internet i czasopisma
Zuchoweformypracy
Koloniazuchowa
Warsztatpracy dru-¿ynowego
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 77777
III. WSKA¯NIKI ORGANIZACYJNE
1. Wymagania wobec uczestników:· minimalny wiek � co najmniej 16 lat (rocznikowo)· stopieñ instruktorski � przewodnik lub ukoñczony kurs
przewodnikowski· minimalna liczba uczestników � 10· zalecana wielko�æ maksymalna dru¿yny kursowej � 20.
2. Wymagania wobec kadry:· komendant kursu � posiada odznakê kadry kszta³c¹cej, wska-
zane minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracy z zuchami,· komenda kursu (przygotowuj¹ca kurs i obecna podczas
trwania kursu) � co najmniej w stopniu przewodnika, wskaza-ne minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracy z zuchami,
· liczba kadry (komendant i inni cz³onkowie komendy) �minimum 1 osoba na 5 uczestników.
3. Inne sprawy organizacyjne· Wskazówki dotycz¹ce sposobu organizacji kursu:
w sposób ci¹g³y lub weekendowo. Wskazane jest wyko-rzystanie form prze¿yciowych (uczenie w dzia³aniu).Konieczna jest organizacja podsumowania formy z in-
Dyplom wewnêtrznyKURS DRU¯YNOWYCH
ZUCHOWYCH
· Wstêp do metodyki zuchowej � 3 h· Podstawy ideowe � Prawo i Obietnica Zucha � 2 h· Uczenie w dzia³aniu � 1 h· System ma³ych grup � 1 h· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program � 5 h· Instrumenty metodyczne � 6 h· Dzia³anie gromady � 5 h· Zuchowe formy pracy � 10 h· Kolonia zuchowa � 2 h· Warsztat pracy dru¿ynowego � 1 h
Razem � 36 h
· Sprawy formalne zwi¹zane z organizacj¹ kursu: kursy organizuje hufcowy ZKK (mo¿liwe jest zorganizowaniekursu na poziomie chor¹gwi lub przez miêdzyhufcowy ZKK, wtedy zadania komendanta hufca realizuje komendantchor¹gwi), kadrê mianuje komendant hufca, komendant kursu wydaje dyplomy (w tym zewnêtrzne), komendanthufca publikuje w rozkazie listê osób, które ukoñczy³y kurs.
· Dokumentacja: program kursu jest przed kursem zatwierdzany przez szefa ZKK oraz przesy³any do wiadomo�ciChZKK i referatu zuchowego; po kursie trafia do archiwum hufca dokumentacja: program, ocena i podsumowaniekadry, ocena uczestników, konspekty zajêæ, lista uczestników, zestawienie wp³ywów i wydatków.
4. Warunki ukoñczenia kursu:· aktywny udzia³ uczestników we wszystkich zajêciach· wykonanie dodatkowego zadania lub zadañ zleconych przez komendê, jak np.:
� opracowanie programu pracy gromady na rok harcerski� opracowanie cyklu sprawno�ciowego.
5. Ewaluacja:· prowadzona przez uczestników: ocena ca³ego kursu (opcjonalnie ocena ka¿dych zajêæ lub ca³ego dnia)· prowadzona przez kadrê: podsumowanie ca³ego kursu (³¹cznie z podsumowaniem ocen uczestników) w formie
pisemnej jako ostatni dokument kursowy· wskazane jest przeprowadzenie dalszej ewaluacji po pó³ roku i po roku od zakoñczenia kursu � badanie, jak wiedza
zdobyta na kursie jest wykorzystywana przez kursantów.
dywidualnymi rozmowami instruktorskimi.· Czas trwania kursu: minimum 4 dni lub minimum
dwa weekendy, ogó³em minimum � 36 h.· Wskazówki w sprawie e-learningu: zajêcia e-learningu
nie powinny obejmowaæ wiêcej ni¿ 25% ogólnych tre�cikursu.
· Dyplomy:� Kursanci, którzy spe³nili warunki ukoñczenia kursu,
otrzymuj¹ dyplom ukoñczenia kursu. Pozostali uczest-nicy otrzymuj¹ dyplom uczestnictwa w kursie (nieoznacza pozytywnego ukoñczenia kursu).
� Wystawiane s¹ dwa dyplomy ukoñczenia: wewnêtrz-ny (z nazewnictwem ZHP) i zewnêtrzny (z nazewnic-twem zrozumia³ym poza organizacj¹).
� Na dyplomach nale¿y umie�ciæ: imiê, nazwisko oraz nu-mer PESEL kursanta, numer dyplomu, kto prowadzi³kurs (z numerem OKK), jaki zespó³ kurs zorganizowa³,tre�ci i liczbê godzin trwania kursu z okre�leniem procen-towym liczby godzin zajêæ zrealizowanych w e-learningu.
� Tre�ci na dyplomie z sugerowan¹ liczb¹ godzin w blo-kach:
Dyplom zewnêtrznyKURS WYCHOWAWCÓW HARCERSKICH,
PRACUJ¥CYCH Z DZIEÆMI W WIEKU 6-10 LAT
· Wstêp do metodyki pracy z dzieæmi w wieku 6-10 lat.· Podstawy ideowe � Prawo i Obietnica Zucha· Uczenie w dzia³aniu· System ma³ych grup· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program· Instrumenty pracy wychowawczej· Dzia³anie podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Formy pracy podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Organizacja letniego wypoczynku dzieci· Warsztat pracy lidera
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH88888
Za³¹cznik nr 5do Uchwa³y GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotycz¹cych pracy z kadr¹
KURS DRU¯YNOWYCH HARCERSKICH
I. CEL KURSUCelem kursu jest przygotowanie do funkcji dru¿ynowego harcerskiego.
II. WYMAGANE TRE�CI ORAZ ZAMIERZENIA
ZAMIERZENIAPo kursie uczestnik bêdzie:
� zna³ opis metodyki harcerskiej zawarty w uchwale Rady Naczelnej ZHP,� potrafi³ odnie�æ specyfikê metodyki harcerskiej do rozwoju psychofizycznego
dziecka,
� potrafi³ �wiadomie wple�æ warto�ci wynikaj¹ce z Prawa i Przyrzeczenia Harcer-skiego w program pracy dru¿yny,
� rozumia³ rolê Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego w wychowaniu,� umia³ zorganizowaæ i przeprowadziæ Przyrzeczenie Harcerskie,
� wiedzia³, na czym polega rola gry w wychowywaniu harcerzy,� potrafi³ zaplanowaæ i przeprowadziæ dzia³ania w oparciu o grê,� umia³ wprowadziæ w dzia³ania dru¿yny zasady wspó³zawodnictwa,
� rozumia³ rolê zastêpu w wychowaniu,� umia³ zorganizowaæ pracê dru¿yny harcerskiej, wykorzystuj¹c system zastêpowy,� umia³ pracowaæ z zastêpowymi (kreowaæ i wspieraæ rozwój, motywowaæ i ini-
cjowaæ wymianê do�wiadczeñ miêdzy zastêpowymi),� rozumia³ rolê i zna³ tre�ci kszta³cenia zastêpowych, wiedzia³, jak przygotowaæ
i przeprowadziæ kurs zastêpowych,� zna³ rolê zastêpowego w planowaniu pracy dru¿yny,
� potrafi³ zaplanowaæ pracê dru¿yny i sporz¹dziæ program pracy,� umia³ prze³o¿yæ cele na atrakcyjne formy pracy,� umiejêtnie dostosowywa³ tre�ci programu do wieku, potrzeb, mo¿liwo�ci i ocze-
kiwañ harcerzy,� potrafi³ oceniæ realizacjê programu i wyci¹gn¹æ wnioski do dalszej pracy,� zna³ idee programowe i propozycje programowe ZHP oraz potrafi³ je wykorzy-
staæ przy tworzeniu programu pracy dru¿yny,� potrafi³ uwzglêdniaæ techniki harcerskie w programie pracy dru¿yn,� wiedzia³, po co prowadziæ pracê z bohaterem,� umia³ dokonaæ wyboru bohatera dru¿yny i przeprowadziæ �kampaniê bohater�,� zna³ ró¿norodne formy pracy z bohaterem, potrafi³ wykorzystywaæ ¿ycie i doro-
bek patrona do kszta³towania �cie¿ki rozwoju harcerzy,
� zna³ i umia³ stosowaæ system instrumentów metodycznych,� wiedzia³, jakie cele wychowawcze s¹ realizowane przy pomocy poszczególnych
instrumentów,� potrafi³ motywowaæ harcerzy do zdobywania stopni, sprawno�ci oraz realizacji
zadañ zespo³owych,
� potrafi³ prowadziæ próbê harcerza (równie¿ dla zucha trzeciej gwiazdki),� potrafi³ opracowaæ próbê na stopieñ harcerski w taki sposób, aby by³a ona
rozwijaj¹ca i inspiruj¹ca, a zarazem wpisaæ zadania realizowane na stopieñw program pracy dru¿yny,
� rozumia³ rolê sprawno�ci,� potrafi³ zmotywowaæ harcerzy do zdobywania sprawno�ci,
· Charakterystyka metodyki harcerskiejz uwzglêdnieniem rozwoju psychofi-zycznego
· Praca z Prawem i Przyrzeczeniem Har-cerskim w dru¿ynie harcerskiej
· Obrzêdowo�æ zwi¹zana z Przyrzecze-niem Harcerskim
· Gra· Wspó³zawodnictwo
· System zastêpowy w pracy dru¿yny· Zasady pracy w ma³ych grupach· Praca z zastêpowymi
· Tworzenie programu dzia³ania dru¿yny· Propozycje programowe ZHP w pra-
cy dru¿yny· Techniki harcerskie· Bohater dru¿yny oraz bohater szcze-
pu, hufca, chor¹gwi
· System instrumentów metodycznych
· Próba harcerki/harcerza· Stopnie harcerskie
· Sprawno�ci
Wstêp dometodykiharcerskiej
PodstawyideowePrawo i Przy-rzecz. Harc.
Uczeniew dzia³a-niu
Systemma³ychgrup
Stale do-skonalonyi stymulu-j¹cy pro-gram
Instru-menty me-todyczne
TRE�CI
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 99999
Dzia³aniedru¿yny
Formypracy
Obózdru¿yny
Warsztatpracy dru-¿ynowego
� wiedzia³, jak pracowaæ z zastêpowymi, by potrafili zaplanowaæ zadanie zespo³o-we i pokierowaæ jego realizacj¹,
� zna³ rolê dru¿ynowego w dru¿ynie,� zna³ cele i zasady pracy z rad¹ dru¿yny i zastêpem zastêpowych,� rozumia³ rolê rady dru¿yny w procesie podejmowania decyzji,
� wiedzia³, jakie warunki musz¹ byæ spe³nione, aby dru¿yna harcerska by³a wspól-not¹,
� zna³ miejsce i zadania dru¿ynowego w budowaniu wspólnoty,� wiedzia³, w jaki sposób okre�liæ potrzeby harcerzy w swojej dru¿ynie,� potrafi³ okre�liæ i rozwi¹zaæ problemy najczê�ciej wystêpuj¹ce w pracy dru¿yny,
� umia³ wspó³pracowaæ z przybocznymi,� potrafi³ powierzaæ zadania i kompetencje przybocznym,� rozumia³ znaczenie konieczno�ci przygotowania nastêpcy i wiedzia³, jak to robiæ,
� potrafi³ skutecznie i ró¿norodnie przeprowadziæ nabór do dru¿yny,� potrafi³ uwzglêdniæ w pracy dru¿yny zadania dla zuchów trzeciej gwiazdki,� potrafi³ zaplanowaæ wspó³pracê z gromad¹ zuchow¹,� rozumia³ rolê i potrafi³ zorganizowaæ obrzêd przyjêcia zuchów do dru¿yny,
� umia³ oddzia³ywaæ pozytywnie na harcerzy,� potrafi³ motywowaæ swoich podopiecznych do pracy,� rozumia³ wychowawcze znaczenie nagród i kar,
� rozumia³, na czym polega rola dru¿yny harcerskiej w szczepie,� potrafi³ pracowaæ z harcerzami przygotowuj¹cymi siê do przej�cia do dru¿yny
starszoharcerskiej,� rozumia³ potrzebê wspó³pracy dru¿yny z innymi dru¿ynami i jednostkami
w hufcu,
� zna³ i potrafi³ stosowaæ ró¿norodne formy pracy w dru¿ynie harcerskiej,� potrafi³ dobraæ odpowiednie formy pracy do potrzeb i mo¿liwo�ci harcerzy,� stale poszerza³ repertuar form pracy,
� umia³ zaplanowaæ i przeprowadziæ zbiórkê dru¿yny harcerskiej,� zna³ zasady i elementy dobrej zbiórki oraz dostrzega³ zalety ich stosowania,� umia³ sporz¹dziæ konspekt zbiórki oraz potrafi³ go zrealizowaæ i podsumo-
waæ,
� rozumia³ znaczenie obrzêdowo�ci w pracy dru¿yny harcerskiej,� potrafi³ stworzyæ obrzêdowo�æ dru¿yny zgodn¹ z metodyk¹ harcersk¹,� zna³ elementy sk³adaj¹ce siê na obrzêdowo�æ dru¿yny,� umia³ czerpaæ inspiracjê do tworzenia obrzêdowo�ci w otaczaj¹cym go �wiecie
(literatura, film, wa¿ne wydarzenia, kultura),
� zna³ ró¿ne formy akcji letniej i zimowej oraz potrafi³ je w³a�ciwie dobieraæ dopotrzeb swojego �rodowiska,
� umia³ tworzyæ program obozu i NAL jako podsumowania �ródrocznej pracydru¿yny,
� wiedzia³, gdzie szukaæ inspiracji do obrzêdowo�ci, potrafi³ pracowaæ z fabu³¹,� zna³ obowi¹zki i rolê dru¿ynowego na obozie,� wiedzia³, jakich problemów mo¿e siê spodziewaæ na obozie i potrafi³ je rozwi¹-
zaæ,
� potrafi³ wzbogacaæ swój warsztat, korzystaj¹c z literatury prasy, Internetu i ró¿-nych form doskonal¹cych (kursy, seminaria, warsztaty itp.).
· Zadania zespo³owe
· Rola dru¿ynowego w dru¿ynie harcer-skiej
· Rola i zadania rady dru¿yny· Praca dru¿ynowego z rad¹ dru¿yny
· Dru¿yna jako wspólnota· Zadania dru¿ynowego w budowaniu
wspólnoty
· Praca z przybocznymi· Pozyskiwanie przybocznych· Obrzêd przekazania funkcji dru¿yno-
wego
· Nabór do dru¿yny· Znaczenie wspó³pracy z gromad¹ zu-
chow¹
· System nagród i kar w dru¿ynie
· Miejsce dru¿yny harcerskiej w szcze-pie i hufcu
· Formy pracy w dru¿ynie harcerskiej
· Zasady dobrej zbiórki
· Rola i zasady tworzenia obrzêdowo�cidru¿yny harcerskiej
· Rola obozu w pracy dru¿yny· Zasady organizacji ro¿nych form wy-
poczynku· Dru¿ynowy jako organizator obozu· Specyfika pracy na obozie
· Biblioteczka � literatura· Czasopisma harcerskie· Internet· Formy doskonal¹ce
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH1 01 01 01 01 0
III. WSKA¯NIKI ORGANIZACYJNE
1. Wymagania wobec uczestników:· minimalny wiek � co najmniej 16 lat (rocznikowo)· stopieñ instruktorski � przewodnik lub ukoñczony kurs
przewodnikowski· minimalna liczba uczestników � 10· zalecana wielko�æ maksymalna dru¿yny kursowej � 20.
2. Wymagania wobec kadry:· komendant kursu � posiada odznakê kadry kszta³c¹cej, wska-
zane minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracy z harcerzami· komenda kursu (przygotowuj¹ca kurs i obecna podczas
trwania kursu) � co najmniej w stopniu przewodnika, wskaza-ne minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracy z harcerzami
· liczba kadry (komendant i inni cz³onkowie komendy) �minimum 1 osoba na 5 uczestników.
3. Inne sprawy organizacyjne· Wskazówki dotycz¹ce sposobu organizacji kursu:
w sposób ci¹g³y lub weekendowo. Wskazane jest wyko-rzystanie form prze¿yciowych (uczenie w dzia³aniu).Konieczna jest organizacja podsumowania formy z in-
Dyplom wewnêtrznyKURS DRU¯YNOWYCH
HARCERSKICH
· Wstêp do metodyki harcerskiej � 2 h· Podstawy ideowe � Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie � 2 h· Uczenie w dzia³aniu � 2 h· System ma³ych grup � 3 h· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program � 8 h· Instrumenty metodyczne � 6 h· Dzia³anie dru¿yny � 5 h· Formy pracy dru¿yny � 5 h· Obóz dru¿yny � 2 h· Warsztat pracy dru¿ynowego � 1 h
Razem � 36 h
· Sprawy formalne zwi¹zane z organizacj¹ kursu: kursy organizuje hufcowy ZKK (mo¿liwe jest zorganizowaniekursu na poziomie chor¹gwi lub przez miêdzyhufcowy ZKK, wtedy zadania komendanta hufca realizuje komendantchor¹gwi), kadrê mianuje komendant hufca, komendant kursu wydaje dyplomy (w tym zewnêtrzne), komendanthufca publikuje w rozkazie listê osób, które ukoñczy³y kurs.
· Dokumentacja: program kursu jest przed kursem zatwierdzany przez szefa ZKK oraz przesy³any do wiadomo�ciChZKK i referatu zuchowego; po kursie trafia do archiwum hufca dokumentacja: program, ocena i podsumowaniekadry, ocena uczestników, konspekty zajêæ, lista uczestników, zestawienie wp³ywów i wydatków.
4. Warunki ukoñczenia kursu:· aktywny udzia³ uczestników we wszystkich zajêciach· wykonanie dodatkowego zadania lub zadañ zleconych przez komendê, jak np.:
� opracowanie programu pracy dru¿yny na rok harcerski� opracowane scenariusza/konspektu przedsiêwziêcia dru¿yny.
5. Ewaluacja:· prowadzona przez uczestników: ocena ca³ego kursu (opcjonalnie ocena ka¿dych zajêæ lub ca³ego dnia)· prowadzona przez kadrê: podsumowanie ca³ego kursu (³¹cznie z podsumowaniem ocen uczestników) w formie
pisemnej, jako ostatni dokument kursowy· wskazane jest przeprowadzenie dalszej ewaluacji po pó³ roku i po roku od zakoñczenia kursu � badanie, jak wiedza
zdobyta na kursie jest wykorzystywana przez kursantów.
dywidualnymi rozmowami instruktorskimi.· Czas trwania kursu: minimum 4 dni lub minimum
dwa weekendy, ogó³em minimum � 36 h.· Wskazówki w sprawie e-learningu: zajêcia e-learningu
nie powinny obejmowaæ wiêcej ni¿ 25% ogólnych tre�cikursu.
· Dyplomy:� Kursanci, którzy spe³nili warunki ukoñczenia kursu,
otrzymuj¹ dyplom ukoñczenia kursu. Pozostali uczest-nicy otrzymuj¹ dyplom uczestnictwa w kursie (nieoznacza pozytywnego ukoñczenia kursu).
� Wystawiane s¹ dwa dyplomy ukoñczenia: wewnêtrz-ny (z nazewnictwem ZHP) i zewnêtrzny (z nazewnic-twem zrozumia³ym poza organizacj¹).
� Na dyplomach nale¿y umie�ciæ: imiê, nazwisko oraz nu-mer PESEL kursanta, numer dyplomu, kto prowadzi³kurs (z numerem OKK), jaki zespó³ kurs zorganizowa³,tre�ci i liczbê godzin trwania kursu z okre�leniem procen-towym liczby godzin zajêæ zrealizowanych w e-learningu.
� Tre�ci na dyplomie z sugerowan¹ liczb¹ godzin w blo-kach:
Dyplom zewnêtrznyKURS WYCHOWAWCÓW HARCERSKICH,
PRACUJ¥CYCH Z DZIEÆMI W WIEKU 10-13 LAT
· Wstêp do metodyki pracy z dzieæmi w wieku 10-13 lat· Podstawy ideowe � Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie· Uczenie w dzia³aniu· System ma³ych grup· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program· Instrumenty pracy wychowawczej· Dzia³anie podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Formy pracy podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Organizacja letniego wypoczynku dzieci· Warsztat pracy lidera
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 1 11 11 11 11 1
Za³¹cznik nr 6do Uchwa³y GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotycz¹cych pracy z kadr¹
KURS DRU¯YNOWYCH STARSZOHARCERSKICH
I. CEL KURSUCelem kursu jest przygotowanie do funkcji dru¿ynowego starszoharcerskiego.
II. WYMAGANE TRE�CI ORAZ ZAMIERZENIA
ZAMIERZENIAPo kursie uczestnik bêdzie:
� zna³ opis metodyki starszoharcerskiej zawarty w uchwale Rady Naczelnej ZHP,� potrafi³ odnie�æ specyfikê metodyki starszoharcerskiej do rozwoju psychofizycz-
nego,
� potrafi³ �wiadomie wple�æ warto�ci wynikaj¹ce z Prawa i Przyrzeczenia Harcer-skiego w program pracy dru¿yny,
� rozumia³ rolê Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego w wychowaniu,� umia³ zorganizowaæ i przeprowadziæ Przyrzeczenie Harcerskie,
� wiedzia³, na czym polega rola poszukiwania w wychowywaniu harcerzy star-szych,
� potrafi³ budowaæ projekty umo¿liwiaj¹ce poszukiwanie w³asnych zaintereso-wañ, idea³ów, wzorców harcerzy starszych, w oparciu o realne sytuacje,
� rozumia³ rolê zastêpu w wychowaniu,� umia³ zorganizowaæ pracê dru¿yny starszoharcerskiej wykorzystuj¹c system za-
stêpowy,� umia³ pracowaæ z zastêpowymi (kreowaæ i wspieraæ rozwój, motywowaæ i ini-
cjowaæ wymianê do�wiadczeñ miêdzy zastêpowymi),� rozumia³ rolê i zna³ tre�ci kszta³cenia zastêpowych, wiedzia³, jak przygotowaæ
i przeprowadziæ kurs zastêpowych,� zna³ rolê zastêpowego w planowaniu pracy dru¿yny starszoharcerskiej,� rozumia³ specyfikê pracy zastêpu starszoharcerskiego � rosn¹cy, aktywny udzia³
cz³onków zastêpu w przygotowaniu i przeprowadzaniu zbiórek,
� potrafi³ koordynowaæ planowanie pracy dru¿yny przez radê dru¿yny,� umia³ prze³o¿yæ cele na atrakcyjne formy pracy,� potrafi³ oceniæ realizacjê programu dru¿yny i wyci¹gn¹æ wnioski do dalszej pracy,� zna³ idee programowe i propozycje programowe ZHP oraz potrafi³ je wykorzy-
staæ przy tworzeniu programu pracy dru¿yny,� umiejêtnie dostosowywa³ tre�ci programu do wieku, potrzeb, mo¿liwo�ci i ocze-
kiwañ harcerzy,
� potrafi³ dobraæ zadania programowe do zainteresowañ harcerek i harcerzy, praco-waæ z zainteresowaniami harcerek i harcerzy zgodnie z metodyk¹ starszoharcersk¹,
� potrafi³, planuj¹c pracê dru¿yny, wykorzystaæ ofertê specjalno�ci i inne sposobyrozwoju zainteresowañ,
� pamiêta³ o mo¿liwo�ci zmienno�ci zainteresowañ,� wiedzia³, po co prowadziæ pracê z bohaterem,� umia³ dokonaæ wyboru bohatera dru¿yny,� zna³ ró¿norodne formy pracy z bohaterem, potrafi³ wykorzystywaæ ¿ycie i doro-
bek patrona do kszta³towania �cie¿ki rozwoju harcerzy,
� zna³ i umia³ stosowaæ system instrumentów metodycznych,� wiedzia³, jakie cele wychowawcze s¹ realizowane przy pomocy poszczególnych
instrumentów,� potrafi³ motywowaæ harcerzy starszych do zdobywania stopni, sprawno�ci oraz
do realizacji projektów,
� potrafi³ prowadziæ próbê harcerza,� potrafi³ opracowaæ (oraz wspó³uczestniczyæ w opracowaniu jako opiekun) próbê
na stopieñ harcerski w taki sposób, aby by³a ona rozwijaj¹ca i inspiruj¹ca,
· Charakterystyka metodyki starszohar-cerskiej z uwzglêdnieniem rozwojupsychofizycznego
· Praca z Prawem i PrzyrzeczeniemHarcerskim
· Obrzêdowo�æ zwi¹zana z Przyrzecze-niem Harcerskim
· Poszukiwanie � g³ówna forma aktyw-no�ci harcerzy starszych
· System zastêpowy w pracy dru¿yny· Zasady pracy w ma³ych grupach· Praca z zastêpowymi
· Tworzenie programu dru¿yny starszo-harcerskiej
· Propozycje programowe ZHP w pra-cy dru¿yny
· Zainteresowania· Specjalno�ci w ZHP· Bohater dru¿yny oraz bohater szcze-
pu, hufca, chor¹gwi
· System instrumentów metodycznych
· Próba harcerki/harcerza· Stopnie harcerskie
Wstêp dometodykistarszoharc.
PodstawyideowePrawo i Przy-rzecz. Harc.
Uczeniew dzia³a-niu
Systemma³ychgrup
Stale do-skonalonyi stymulu-j¹cy pro-gram
Instru-menty me-todyczne
TRE�CI
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH1 21 21 21 21 2
Dzia³aniedru¿yny
Formypracy
Obózdru¿yny
Warsztatpracydru¿yno-wego
· Sprawno�ci: dwu- i trzygwiazdkowe
· Projekt
· Rola dru¿ynowego dru¿yny starszo-harcerskiej
· Rola i zadania rady dru¿yny· Praca dru¿ynowego z rad¹ dru¿yny
· Dru¿yna jako wspólnota· Zadania dru¿ynowego w budowaniu
wspólnoty· Wspó³istnienie ró¿nych grup (zadanio-
wych, towarzyskich, wsparcia) w dru-¿ynie
· Praca z przybocznymi· Pozyskiwanie przybocznych· Obrzêd przekazania funkcji dru¿yno-
wego
· Nabór do dru¿yny
· System nagród i kar w dru¿ynie
· Miejsce dru¿yny starszoharcerskiejw szczepie i hufcu
· Formy pracy w dru¿ynie starszohar-cerskiej
· Zasady dobrej zbiórki
· Rola i zasady tworzenia obrzêdowo�cidru¿yny starszoharcerskiej
· Rola obozu w pracy dru¿yny· Zasady organizacji ró¿nych form wy-
poczynku· Dru¿ynowy jako organizator obozu· Specyfika pracy na obozie
· Biblioteczka � literatura· Czasopisma harcerskie· Internet· Formy doskonal¹ce
� rozumia³ rolê sprawno�ci,� potrafi³ zmotywowaæ harcerzy starszych do zdobywania sprawno�ci,
� potrafi³ zainspirowaæ zespo³y harcerskie do realizowania projektu oraz przygoto-waæ szefów zespo³ów realizuj¹cych projekt,
� rozumia³ wychowawczy charakter procesu realizacji projektu,
� zna³ rolê dru¿ynowego w dru¿ynie,� zna³ cele i zasady pracy z rad¹ dru¿yny i zastêpem zastêpowych,� rozumia³ rolê rady dru¿yny w procesie podejmowania decyzji,� zna³ i rozumia³ kompetencje rady dru¿yny,
� wiedzia³, jakie warunki musz¹ byæ spe³nione, aby dru¿yna starszoharcerska by³awspólnot¹,
� zna³ miejsce i zadania dru¿ynowego w budowaniu wspólnoty,� wiedzia³, w jaki sposób okre�liæ potrzeby harcerzy w swojej dru¿ynie,� potrafi³ wykorzystaæ ró¿ne grupy (zadaniowe, towarzyskie i wsparcia) istniej¹ce
w dru¿ynie do realizacji jej celów,� potrafi³ okre�liæ i rozwi¹zaæ problemy najczê�ciej wystêpuj¹ce w pracy dru¿yny,
� umia³ wspó³pracowaæ z przybocznymi,� umia³ delegowaæ zadania i wi¹zaæ z nimi odpowiednie kompetencje,� rozumia³ znaczenie konieczno�ci przygotowania nastêpcy i wiedzia³, jak to robiæ,
� potrafi³ skutecznie i ró¿norodnie przeprowadziæ nabór do dru¿yny,� potrafi³ uwzglêdniæ w pracy dru¿yny zadania dla harcerzy,� potrafi³ zaplanowaæ wspó³pracê z dru¿yn¹ harcerzy,� rozumia³ rolê i potrafi³ zorganizowaæ obrzêd przyjêcia harcerzy do dru¿yny,
� umia³ oddzia³ywaæ pozytywnie na harcerzy starszych,� potrafi³ motywowaæ swoich podopiecznych do pracy,� rozumia³ wychowawcze znaczenie nagród i kar,
� rozumia³, na czym polega rola dru¿yny w szczepie,� potrafi pracowaæ z harcerzami przygotowuj¹cymi siê do przej�cia do dru¿yny
wêdrowniczej,� rozumia³ potrzebê wspó³pracy dru¿yny z innymi dru¿ynami i jednostkami
w hufcu,
� zna³ ró¿norodne formy pracy w dru¿ynie starszoharcerskiej,� potrafi³ dobraæ odpowiednie formy pracy do potrzeb i mo¿liwo�ci dru¿yny,� stale poszerza³ repertuar form pracy,
� umia³ zaplanowaæ i przeprowadziæ zbiórkê dru¿yny starszoharcerskiej,� zna³ zasady i elementy dobrej zbiórki oraz dostrzega³ zalety ich stosowania,� umia³ stworzyæ konspekt zbiórki oraz potrafi³ go zrealizowaæ i podsumowaæ,
� rozumia³ znaczenie obrzêdowo�ci w pracy dru¿yny starszoharcerskiej,� potrafi³ stworzyæ obrzêdowo�æ dru¿yny zgodn¹ z metodyk¹ starszoharcersk¹,� zna³ elementy sk³adaj¹ce siê na obrzêdowo�æ dru¿yny,� umia³ czerpaæ inspiracjê do tworzenia obrzêdowo�ci w otaczaj¹cym go �wiecie
(literatura, film, wa¿ne wydarzenia, kultura),
� zna³ ró¿ne formy akcji letniej i zimowej oraz potrafi³ je w³a�ciwie dobieraæ dopotrzeb swojego �rodowiska,
� umia³ tworzyæ program obozu i NAL jako podsumowanie �ródrocznej pracydru¿yny,
� wiedzia³, gdzie szukaæ inspiracji do obrzêdowo�ci, potrafi³ pracowaæ z fabu³¹,� zna³ zasady organizacji obozów harcerskich,� zna³ obowi¹zki i rolê dru¿ynowego na obozie,� wiedzia³, jakich problemów mo¿e siê spodziewaæ na obozie i potrafi³ je rozwi¹-
zaæ,
� potrafi³ wzbogacaæ swój warsztat, korzystaj¹c z literatury prasy, Internetu i ró¿-nych form doskonal¹cych (kursy, seminaria, warsztaty itp.).
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 1 31 31 31 31 3
III. WSKA¯NIKI ORGANIZACYJNE
1. Wymagania wobec uczestników:· minimalny wiek � co najmniej 16 lat (rocznikowo)· stopieñ instruktorski � przewodnik lub ukoñczony kurs
przewodnikowski· minimalna liczba uczestników � 10· zalecana wielko�æ maksymalna dru¿yny kursowej � 20.
2. Wymagania wobec kadry:· komendant kursu � posiada odznakê kadry kszta³c¹cej,
wskazane minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracyz harcerzami starszymi
· komenda kursu (przygotowuj¹ca kurs i obecna podczastrwania kursu) � co najmniej w stopniu przewodnika,wskazane minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracyz harcerzami starszymi
· liczba kadry (komendant i inni cz³onkowie komendy) �minimum 1 osoba na 5 uczestników.
3. Inne sprawy organizacyjne· Wskazówki dotycz¹ce sposobu organizacji kursu:
w sposób ci¹g³y lub weekendowo. Wskazane jest wyko-rzystanie form prze¿yciowych (uczenie w dzia³aniu).
Dyplom wewnêtrznyKURS DRU¯YNOWYCH
STARSZOHARCERSKICH
· Wstêp do metodyki starszoharcerskiej � 2 h· Podstawy ideowe � Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie � 2 h· Uczenie w dzia³aniu � 2 h· System ma³ych grup � 3 h· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program � 8 h· Instrumenty metodyczne � 6 h· Dzia³anie dru¿yny � 5 h· Formy pracy dru¿yny � 5 h· Obóz dru¿yny � 2 h· Warsztat pracy dru¿ynowego � 1 h
Razem � 36 h
· Sprawy formalne zwi¹zane z organizacj¹ kursu: kursy organizuje hufcowy ZKK (mo¿liwe jest zorganizowaniekursu na poziomie chor¹gwi lub przez miêdzyhufcowy ZKK, wtedy zadania komendanta hufca realizuje komendantchor¹gwi), kadrê mianuje komendant hufca, komendant kursu wydaje dyplomy (w tym zewnêtrzne), komendanthufca publikuje w rozkazie listê osób, które ukoñczy³y kurs.
· Dokumentacja: program kursu jest przed kursem zatwierdzany przez szefa ZKK oraz przesy³any do wiadomo�ciChZKK i referatu zuchowego; po kursie trafia do archiwum hufca dokumentacja: program, ocena i podsumowaniekadry, ocena uczestników, konspekty zajêæ, lista uczestników, zestawienie wp³ywów i wydatków.
4. Warunki ukoñczenia kursu:· aktywny udzia³ uczestników we wszystkich zajêciach· wykonanie dodatkowego zadania lub zadañ zleconych przez komendê, jak np.:
� opracowanie programu pracy dru¿yny na rok harcerski� opracowane scenariusza/konspektu przedsiêwziêcia dru¿yny.
5. Ewaluacja:· prowadzona przez uczestników: ocena ca³ego kursu (opcjonalnie ocena ka¿dych zajêæ lub ca³ego dnia)· prowadzona przez kadrê: podsumowanie ca³ego kursu (³¹cznie z podsumowaniem ocen uczestników) w formie
pisemnej, jako ostatni dokument kursowy· wskazane jest przeprowadzenie dalszej ewaluacji po pó³ roku i po roku od zakoñczenia kursu � badanie, jak wiedza
zdobyta na kursie jest wykorzystywana przez kursantów.
Konieczna jest organizacja podsumowania formy z in-dywidualnymi rozmowami instruktorskimi.
· Czas trwania kursu: minimum 4 dni lub minimumdwa weekendy, ogó³em minimum � 36 h.
· Wskazówki w sprawie e-learningu: zajêcia e-learningunie powinny obejmowaæ wiêcej ni¿ 25% ogólnych tre�cikursu.
· Dyplomy:� Kursanci, którzy spe³nili warunki ukoñczenia kursu,
otrzymuj¹ dyplom ukoñczenia kursu. Pozostali uczest-nicy otrzymuj¹ dyplom uczestnictwa w kursie (nieoznacza pozytywnego ukoñczenia kursu).
� Wystawiane s¹ dwa dyplomy ukoñczenia: wewnêtrz-ny (z nazewnictwem ZHP) i zewnêtrzny (z nazewnic-twem zrozumia³ym poza organizacj¹).
� Na dyplomach nale¿y umie�ciæ: imiê, nazwisko oraz nu-mer PESEL kursanta, numer dyplomu, kto prowadzi³kurs (z numerem OKK), jaki zespó³ kurs zorganizowa³,tre�ci i liczbê godzin trwania kursu z okre�leniem procen-towym liczby godzin zajêæ zrealizowanych w e-learningu.
� Tre�ci na dyplomie z sugerowan¹ liczb¹ godzin w blo-kach:
Dyplom zewnêtrznyKURS WYCHOWAWCÓW HARCERSKICH,
PRACUJ¥CYCH Z M£ODZIE¯¥ GIMNAZJALN¥
· Wstêp do metodyki pracy z m³odzie¿¹ gimnazjaln¹· Podstawy ideowe � Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie· Uczenie w dzia³aniu· System ma³ych grup· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program· Instrumenty pracy wychowawczej· Dzia³anie podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Formy pracy podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Organizacja letniego wypoczynku m³odzie¿y· Warsztat pracy lidera
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH1 41 41 41 41 4
Za³¹cznik nr 7do Uchwa³y GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotycz¹cych pracy z kadr¹
KURS DRU¯YNOWYCH WÊDROWNICZYCH
I. CEL KURSUCelem kursu jest przygotowanie do funkcji dru¿ynowego wêdrowniczego.
II. WYMAGANE TRE�CI ORAZ ZAMIERZENIA
ZAMIERZENIAPo kursie uczestnik bêdzie:
� zna³ opis metodyki wêdrowniczej zawarty w uchwale Rady Naczelnej ZHP,� potrafi³ odnie�æ specyfikê metodyki wêdrowniczej do rozwoju psychofizycznego,
� zna³ podstawowe fakty z historii ruchu wêdrowniczego,� wiedzia³ jak dzisiaj funkcjonuje ruch wêdrowniczy,� zna³ ideê wêdrownicz¹ i jej genezê, potrafi³ zastosowaæ j¹ w pracy zespo³u wêdrow-
niczego,
� potrafi³ �wiadomie wple�æ warto�ci wynikaj¹ce z Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiegow program pracy dru¿yny,
� rozumia³ rolê Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego w wychowaniu,� umia³ zorganizowaæ Przyrzeczenie Harcerskie i nadanie naramiennika wêdrowniczego,� rozumia³ zapisy Kodeksu Wêdrowniczego,� potrafi³ wykorzystaæ symbolikê �wêdrowniczej watry� w pracy dru¿yny,
� wiedzia³, na czym polega rola s³u¿by i wyczynu w wychowywaniu wêdrowników,� wiedzia³, jak realizowaæ ideê s³u¿by w dru¿ynie wêdrowniczej,� potrafi³ wspieraæ cz³onków dru¿yny w podjêciu sta³ego pola s³u¿by,� wiedzia³, jak realizowaæ wyczyn w pracy dru¿ynie wêdrowniczej,
� potrafi³ zastosowaæ system ma³ych grup w dru¿ynie wêdrowniczej,� wiedzia³, jak dzia³a system zastêpów wêdrowniczych, patroli zadaniowych i sekcji zain-
teresowañ,� wiedzia³, jak wesprzeæ dzia³ania sekcji zainteresowañ, wykorzystuj¹c specjalno�ci funk-
cjonuj¹ce w ZHP,� wiedzia³, jak nawi¹zaæ wspó³pracê z partnerami zewnêtrznymi zwi¹zanymi ze specjalno-
�ci¹,
� potrafi³ dostrzec w swoim otoczeniu potrzeby, których realizacja jest zgodna z celami ZHP,� potrafi³ dobraæ odpowiednie cele do specyfiki pracy z wêdrownikami,� umia³ prze³o¿yæ cele na atrakcyjne formy pracy,� umiejêtnie dostosowywa³ tre�ci programu do wieku, potrzeb i oczekiwañ wychowanków,� potrafi³ do planowania pracy w³¹czyæ wszystkich cz³onków dru¿yny i stosowaæ zasa-
dy samorz¹dno�ci,� umia³ wprowadziæ elementy s³u¿by do programu pracy dru¿yny,� potrafi³ oceniæ realizacjê planu i wyci¹gn¹æ wnioski do dalszej pracy,� zna³ idee programowe i propozycje programowe ZHP oraz potrafi³ je wykorzystaæ
przy tworzeniu programu pracy dru¿yny,� zna³ instrukcjê dotycz¹c¹ dzia³ania dru¿yny specjalno�ciowej i wiedzia³, jak zdobyæ
miano dru¿yny specjalno�ciowej,
� zna³ i umia³ stosowaæ system instrumentów metodycznych,� wiedzia³, jakie cele wychowawcze s¹ realizowane przy pomocy poszczególnych instru-
mentów,� potrafi³ motywowaæ wêdrowników do zdobywania stopni, sprawno�ci oraz realizacji
zadañ znaków s³u¿b,
� potrafi³ przeprowadziæ próbê wêdrownicz¹,� rozumia³ ideê stopni HO i HR,� potrafi³ wesprzeæ (oraz wspó³uczestniczyæ w opracowaniu jako opiekun) budowanie
próby na stopieñ w taki sposób, aby by³a ona rozwijaj¹ca i inspiruj¹ca,� rozumia³ rolê i zadania kapitu³y stopni,
� rozumia³ rolê sprawno�ci, odznak, uprawnieñ,� potrafi³ zmotywowaæ wêdrowników do zdobywania sprawno�ci, odznak, uprawnieñ,
· Charakterystyka metodyki wêdrowniczejz uwzglêdnieniem rozwoju psychofi-zycznego
· Ruch wêdrowniczy· Idea wêdrownicza
· Praca z Prawem i Przyrzeczeniem Harcer-skim
· Kodeks wêdrowniczy· Symbolika �wêdrowniczej watry�
· Znaczenie s³u¿by w pracy wêdrowniczej· Wyczyn jako element pracy z wêdrowni-
kami
· Patrole � grupy zadaniowe· Zastêpy wêdrownicze· Dru¿yna wêdrownicza jako ma³a grupa· Sekcje zainteresowañ w dru¿ynach lub
szczepach
· Tworzenie programu dzia³ania dru¿yny· Specjalizacje wêdrowników, specjalno-
�ci, kierunki pracy wêdrowniczej, korzy-stanie z propozycji programowych
· Planowanie pracy dru¿yny (jak stworzyæprogram pracy w dru¿ynie, rola rady dru-¿yny, samorealizacja cz³onków dru¿yny,ocena realizacji programu)
· Dru¿yna specjalno�ciowa
· System instrumentów metodycznych
· Próba wêdrownicza· Stopnie wêdrownicze � HO i HR
· Sprawno�ci mistrzowskie, odznaki,uprawnienia
Wstêp dometodykiwêdrowni-czej
PodstawyideowePrawoi Przyrze-czenie Harc.
Uczeniew dzia³a-niu
Systemma³ychgrup
Stale do-skonalonyi stymulu-j¹cy pro-gram
Instru-menty me-todyczne
TRE�CI
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH 1 51 51 51 51 5
Dzia³aniedru¿yny
Formypracydru¿ynywêdrowni-czej
Obózdru¿yny
Wspó³pra-ca skauto-wa
Warsztatpracydru¿yno-wego
· Znaki s³u¿b
· Rola dru¿ynowego w dru¿ynie wêdrow-niczej
· Style kierowania zespo³em wêdrowniczym· Odpowiedzialno�æ dru¿ynowego
· Demokracja i samorz¹dno�æ w zespolewêdrowniczym
· Konstytucja dru¿yny wêdrowniczej· Wspó³odpowiedzialno�æ wêdrowników
za dru¿ynê � pe³nienie funkcji
· Praca z przybocznymi· Wychowywanie nastêpcy
· Nabór do dru¿yny
· Problemy w pracy dru¿yny
· Miejsce dru¿yny wêdrowniczej w szcze-pie i hufcu
· Motywowanie cz³onków dru¿yny przezdru¿ynowego
· Mo¿liwo�ci dzia³ania w ZHP po zakoñ-czeniu pracy w dru¿ynie wêdrowniczej
· Formy pracy w dru¿ynie wêdrowniczej
· Wêdrówka· Zbiórki dru¿yny· Formy dyskusyjne· Formy doskonal¹ce· Gry strategiczne i negocjacyjne
· Budowanie obrzêdowo�ci w dru¿ynie �czerpanie z tradycji harcerskiej, elementyobrzêdowo�ci
· Nazwa i bohater dru¿yny � wybór nazwyi bohatera, kampania bohater, �ródrocz-na praca z bohaterem
· Specyficzne dla wêdrowników formyobozów � obóz wêdrowny, zagranicz-ny, specjalno�ciowy, wêdrownicza wa-tra
· Zasady organizacji obozu dru¿yny
· Edukacja miêdzykulturowa i miêdzyna-rodowa
· Projekty miêdzynarodowe
· Biblioteczka � literatura· Czasopisma harcerskie· Internet· Formy doskonal¹ce
� wiedzia³, jakie znaczenie odgrywaj¹ znaki s³u¿b w rozwoju wêdrowników,� zna³ ideê znaków s³u¿by,� potrafi³ sporz¹dziæ plan próby i oceniæ realizacjê próby,� potrafi³ pokierowaæ zespo³em zdobywaj¹cym znak s³u¿by,
� zna³ rolê i zadania dru¿ynowego w dru¿ynie wêdrowniczej,� mia³ �wiadomo�æ odpowiedzialno�ci harcerskiego wychowawcy i opiekuna,� rozumia³, ¿e samorz¹dno�æ nie oznacza braku lidera,
� rozumia³ ideê samorz¹dno�ci dru¿yny wêdrowniczej i umia³ kierowaæ samorz¹dnymzespo³em wêdrowniczym,
� potrafi³ kierowaæ organem demokracji w dru¿ynie wêdrowniczej,� rozumia³ rolê demokracji w wychowaniu harcerzy,� rozumia³ potrzebê istnienia konstytucji dru¿yny i potrafi³ pokierowaæ jej tworzeniem,
� umia³ pracowaæ z przybocznymi,� umia³ delegowaæ zadania (na przybocznych i innych cz³onków dru¿yny) i wi¹zaæ
z nimi odpowiednie kompetencje,� rozumia³ znaczenie konieczno�ci przygotowania nastêpcy i wiedzia³, jak to robiæ,
� wiedzia³, jak zorganizowaæ nabór do dru¿yny,
� potrafi³ okre�liæ i rozwi¹zaæ problemy najczê�ciej wystêpuj¹ce w pracy dru¿yny,
� rozumia³, na czym polega rola dru¿yny wêdrowniczej w szczepie,� rozumia³ potrzebê wspó³pracy dru¿yny z innymi dru¿ynami i jednostkami w hufcu,
� umia³ oddzia³ywaæ pozytywnie na wêdrowników,� potrafi³ motywowaæ swoich podopiecznych do dalszej pracy,� rozumia³ wychowawcze znaczenie nagród i kar,
� zna³ mo¿liwo�ci funkcjonowania w organizacji poza dru¿yn¹ wêdrownicz¹: w krêguakademickim, jako instruktor, jako starszyzna, (kadra specjalistyczna itp.),
� wiedzia³, jakie mo¿liwo�ci wsparcia oferuje organizacja i jakie ma oczekiwania wobecosoby dzia³aj¹cej w krêgu akademickim, jako starszyzna, (jako kadra specjalistyczna),
� zna³ ró¿norodne formy pracy w dru¿ynie wêdrowniczej,� potrafi³ dobraæ odpowiednie formy pracy do potrzeb i mo¿liwo�ci dru¿yny oraz kon-
kretnego celu i tematu zajêæ,� stale poszerza³ repertuar form pracy,� zna³ zapisy prawa dotycz¹ce stosowania wêdrowniczych form pracy, takich jak tury-
styka kwalifikowana, rekreacja, sporty ekstremalne,
� rozumie specyficzne znaczenie wêdrówki w pracy z dru¿yn¹,� umia³ przeprowadziæ dobr¹ zbiórkê dru¿yny,� rozumia³ specyficzne znacznie form dyskusyjnych w pracy dru¿yny wêdrowniczej,
� rozumia³ znaczenie obrzêdowo�ci w pracy dru¿yny wêdrowniczej,� potrafi³ stworzyæ obrzêdowo�æ dru¿yny zgodn¹ z metodyk¹ wêdrownicz¹,� zna³ elementy sk³adaj¹ce siê na obrzêdowo�æ dru¿yny,� umia³ czerpaæ inspiracje do tworzenia obrzêdowo�ci w otaczaj¹cym go �wiecie (lite-
ratura, film, wa¿ne wydarzenia, kultura),� potrafi³ pracowaæ z nazw¹ i bohaterem dru¿yny,
� zna³ ró¿ne formy akcji letniej i zimowej oraz potrafi³ je w³a�ciwie dobieraæ do potrzebswojego �rodowiska,
� umia³ tworzyæ program obozu, NAL jako podsumowanie �ródrocznej pracy dru¿yny,� zna³ zasady organizacji obozów harcerskich, w tym obozów wêdrownych,� zna³ obowi¹zki i rolê dru¿ynowego na obozie,� wiedzia³, jakich problemów mo¿e siê spodziewaæ na obozie i potrafi³ je rozwi¹zaæ,
� wiedzia³, jakie s¹ formy wspó³pracy zagranicznej,� wiedzia³, jakie korzy�ci p³yn¹ z edukacji miêdzynarodowej,� potrafi³ wskazaæ i okre�liæ, jakie s¹ mo¿liwo�ci wspó³pracy miêdzynarodowej (projekty,
obozy, udzia³ w imprezach miêdzynarodowych) oraz wskazaæ ich wady i zalety (szansei zagro¿enia),
� potrafi³ wykorzystaæ tematykê miêdzynarodow¹ w swojej pracy (propozycje progra-mowe, projekty, przedsiêwziêcia),
� potrafi³ wzbogacaæ swój warsztat, korzystaj¹c z literatury prasy, Internetu i ró¿nychform doskonal¹cych (kursy, seminaria, warsztaty itp.).
STANDARDY SZKOLEÑ INSTRUKTORSKICH1 61 61 61 61 6
III. WSKA¯NIKI ORGANIZACYJNE
1. Wymagania wobec uczestników:· minimalny wiek � co najmniej 17 lat (rocznikowo)· stopieñ instruktorski � przewodnik lub ukoñczony kurs
przewodnikowski· minimalna liczba uczestników � 10· zalecana wielko�æ maksymalna dru¿yny kursowej � 20.
2. Wymagania wobec kadry:· komendant kursu � posiada odznakê kadry kszta³c¹cej,
wskazane minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracyz wêdrownikami
· komenda kursu (przygotowuj¹ca kurs i obecna podczastrwania kursu) � co najmniej w stopniu przewodnika,wskazane minimum dwuletnie do�wiadczenie w pracyz wêdrownikami
· liczba kadry (komendant i inni cz³onkowie komendy) �minimum 1 osoba na 5 uczestników.
3. Inne sprawy organizacyjne· Wskazówki dotycz¹ce sposobu organizacji kursu:
w sposób ci¹g³y lub weekendowo. Wskazane jest wyko-rzystanie formy wêdrówki podczas kursu oraz mo¿liwie
Dyplom wewnêtrznyKURS DRU¯YNOWYCH
WÊDROWNICZYCH
· Wstêp do metodyki wêdrowniczej � 4 h· Podstawy ideowe � Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie � 2 h· Uczenie w dzia³aniu � 4 h· System ma³ych grup � 2 h· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program � 2 h· Instrumenty metodyczne � 6 h· Dzia³anie dru¿yny � 7 h· Formy pracy dru¿yny wêdrowniczej � 4 h· Obóz dru¿yny � 2 h· Warsztat pracy dru¿ynowego � 1 h· Wspó³praca skautowa � 2 h
Razem � 36 h
· Sprawy formalne zwi¹zane z organizacj¹ kursu: kursy organizuje hufcowy ZKK (mo¿liwe jest zorganizowaniekursu na poziomie chor¹gwi lub przez miêdzyhufcowy ZKK, wtedy zadania komendanta hufca realizuje komendantchor¹gwi), kadrê mianuje komendant hufca, komendant kursu wydaje dyplomy (w tym zewnêtrzne), komendanthufca publikuje w rozkazie listê osób, które ukoñczy³y kurs.
· Dokumentacja: program kursu jest przed kursem zatwierdzany przez szefa ZKK oraz przesy³any do wiadomo�ciChZKK i referatu wêdrowniczego; po kursie trafia do archiwum hufca dokumentacja: program, ocena i podsumowa-nie kadry, ocena uczestników, konspekty zajêæ, lista uczestników, zestawienie wp³ywów i wydatków.
4. Warunki ukoñczenia kursu:· aktywny udzia³ uczestników we wszystkich zajêciach· wykonanie dodatkowego zadania lub zadañ zleconych przez komendê takich, jak np.: opracowanie programu pracy
dru¿yny na rok harcerski, opracowanie scenariusza/konspektu przedsiêwziêcia dru¿yny, przeprowadzenie formydedykowanej wêdrownikom.
5. Ewaluacja:· prowadzona przez uczestników: ocena ca³ego kursu (opcjonalnie ocena ka¿dych zajêæ lub ca³ego dnia)· prowadzona przez kadrê: podsumowanie ca³ego kursu (³¹cznie z podsumowaniem ocen uczestników) w formie
pisemnej, jako ostatni dokument kursowy· wskazane jest przeprowadzenie dalszej ewaluacji po pó³ roku i po roku � badanie, jak wiedza zdobyta na kursie jest
wykorzystywana przez kursantów.
wielu form prze¿yciowych, takich jak s³u¿ba lub wyczyn.Konieczna jest organizacja podsumowania formy z in-dywidualnymi rozmowami instruktorskimi.
· Czas trwania kursu: minimum 4 dni lub minimumdwa weekendy, ogó³em minimum � 36 h.
· Wskazówki w sprawie e-learningu: zajêcia e-learningu niepowinny obejmowaæ wiêcej ni¿ 25% ogólnych tre�ci kursu.
· Dyplomy:� Kursanci, którzy spe³nili warunki ukoñczenia kursu,
otrzymuj¹ dyplom ukoñczenia kursu. Pozostali uczest-nicy otrzymuj¹ dyplom uczestnictwa w kursie (nieoznacza pozytywnego ukoñczenia kursu).
� Wystawiane s¹ dwa dyplomy ukoñczenia: wewnêtrz-ny (z nazewnictwem ZHP) i zewnêtrzny (z nazewnic-twem zrozumia³ym poza organizacj¹).
� Na dyplomach nale¿y umie�ciæ: imiê, nazwisko oraz nu-mer PESEL kursanta, numer dyplomu, kto prowadzi³kurs (z numerem OKK), jaki zespó³ kurs zorganizowa³,tre�ci i liczbê godzin trwania kursu z okre�leniem procen-towym liczby godzin zajêæ zrealizowanych w e-learningu.
� Tre�ci na dyplomie z sugerowan¹ liczb¹ godzin w blo-kach:
Dyplom zewnêtrznyKURS WYCHOWAWCÓW HARCERSKICH,
PRACUJ¥CYCH Z M£ODZIE¯¥ PONADGIMNAZJALN¥
· Wstêp do metodyki pracy z m³odzie¿¹ ponadgimnazjaln¹· Podstawy ideowe � Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie· Uczenie w dzia³aniu· System ma³ych grup· Stale doskonalony i stymuluj¹cy program· Instrumenty pracy wychowawczej· Dzia³anie podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Formy pracy podstawowej jednostki organizacyjnej ZHP· Organizacja letniego wypoczynku m³odzie¿y· Warsztat pracy lidera· Wspó³praca miêdzynarodowa