Praca zaliczeniowa dla liceum dla dorosłych – semestr III historia i społeczeństwo

Imię i nazwisko Klasa Ocena

SPRAWDZIAN 1. Rozdziały 1.–12. (starożytność i średniowiecze)

Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Suma punktów

Liczba punktów ZADANIE 1. (0–2) Do podanych postaci z mitologii greckiej dobierz odpowiadające im archetypy. Obok każdej postaci wpisz

literę przyporządkowaną właściwemu archetypowi. Postacie:

I. Hektor – ____ II. Odyseusz – ____

Archetypy: A. człowiek lekkomyślny, upajający się wolnością B. wędrowiec, człowiek skazany na tułaczkę C. człowiek niepokorny, dobroczyńca ludzi D. obrońca ojczyzny, człowiek szlachetny E. człowiek zazdrosny, złośliwy

ZADANIE 2. (0–2) Określ, kiedy miały miejsce wymienione wydarzenia. Wpisz przy każdym wydarzeniu numer, którym na

taśmie chronologicznej oznaczono właściwy przedział czasu. A. Bitwa Polaków z wojskami rosyjskimi pod Węgrowem. ____

B. Śmierć kapitana Władysława Raginisa. ____

WYBUCH POWSTANIA ZAMACH ŚMIERĆ

STYCZNIOWEGO MAJOWY JÓZEFA STALINA

1

2 3

4 5

6

POWSTANIE KRÓLESTWA WYBUCH UPADEK POLSKIEGO I WOJNY ŚWIATOWEJ III RZESZY

ZADANIE 3. (0–2) Do podanych postaci dobierz odpowiadających im przeciwników. Przy każdej postaci wpisz literę

przyporządkowaną właściwemu przeciwnikowi.

Postać Przeciwnik

A. Scypion Afrykański, wódz rzymski

I. Juliusz Cezar – B. Pompejusz Wielki, wódz rzymski

C. Spartakus, gladiator rzymski

D. Oktawian August, cesarz rzymski

A. Albrecht Hohenzollern, książę pruski

II. Stefan Czarniecki – B. Karol X Gustaw, król szwedzki

C. Kara Mustafa, wezyr turecki

D. Wasyl Szujski, car rosyjski

ZADANIE 4. (0–3) Określ, które z podanych zdań odnoszących się do idei obywatelstwa w republikańskim Rzymie są

prawdziwe, a które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe.

I. Do końca II w. p.n.e. obowiązek służby wojskowej związany był z majątkiem posiadanym PRAWDA

przez obywatela. FAŁSZ

II. W zgromadzeniu ludowym zasiadały osoby wybrane przez wpływowe i zamożne rody PRAWDA

rzymskie. FAŁSZ

III. Z obywatelstwem wiązały się zarówno prawa polityczne, jak i obowiązki wobec państwa. PRAWDA

FAŁSZ

ZADANIE 5. (0–2) Spośród podanych informacji wybierz dwie przyczyny i dwa skutki przyjęcia chrztu przez Mieszka I. W

odpowiednich miejscach w schemacie wpisz litery przyporządkowane właściwym informacjom. A. Konflikt zbrojny pomiędzy państwem Mieszka I a cesarstwem Ottona I. B. Zagrożenie państwa Mieszka I ze strony niemieckich margrabiów. C. Niski prestiż pogańskich władców w relacjach z chrześcijańskimi monarchami Europy. D. Rozwój architektury romańskiej na ziemiach polskich. E. Usprawnienie systemu rządów w państwie Mieszka I.

przyczyny →

Chrzest Mieszka I

skutki →

ZADANIE 6. (0–2) Plakat propagandowy z 1945 roku: Tadeusz Trepkowski, Grunwald 1410 – Berlin 1945

Wyjaśnij, dlaczego po zakończeniu II wojny światowej

władze komunistyczne w Polsce wykorzystywały w propagandzie odniesienia do stoczonej w

średniowieczu bitwy pod Grunwaldem.

ZADANIE 7. (0–2) Do podanych władców Polski dobierz po dwa odpowiadające im osiągnięcia. Przy każdym władcy wpisz

litery przyporządkowane właściwym osiągnięciom. Władcy Polski:

I. Bolesław Chrobry – ,

II. Władysław Łokietek – ,

Osiągnięcia: A. Przyjęcie korony królewskiej z rąk arcybiskupa Janisława w Krakowie. B. Włączenie do państwa polskiego Milska i Łużyc, odebranych Rzeszy Niemieckiej. C. Zawarcie sojuszu politycznego z papieżem Grzegorzem VII. D. Pokonanie wojsk krzyżackich w bitwie pod Płowcami. E. Utworzenie metropolii kościelnej w Gnieźnie.

ZADANIE 8. (0–2) Określ, kiedy rozegrały się przedstawione w tekstach wydarzenia. Wpisz numery, którymi na taśmie

chronologicznej oznaczono właściwe przedziały czasu.

1000 r. 1076 r. 1226 r.

1 2 3 4 5 6

966 r. 1025 r. 1138 r.

Gall Anonim, Kronika polska [Fragment A] Tymczasem królowie i książęta sąsiedni, każdy od swojej strony, gnębili Polskę i do swego władztwa każdy przyłączał miasta i

grody graniczne, lub zdobywszy równał z ziemią. I choć tak wielkie krzywdy i klęski znosiła Polska od obcych, to jeszcze

nierozsądniej i sromotniej dręczoną była przez własnych mieszkańców. Albowiem niewolnicy powstali na panów, wyzwoleńcy

przeciw szlachetnie urodzonym, sami się do rządów wynosząc, i jednych z nich na odwrót zatrzymali u siebie w niewoli, drugich

pozabijali, a żony ich pobrali sobie w sprośny sposób i zbrodniczo rozdrapali dostojeństwa. Nadto jeszcze, porzucając wiarę

katolicką – czego nie możemy wypowiedzieć bez płaczu i lamentu – podnieśli bunt przeciw biskupom i kapłanom [...]. W końcu

zaś zarówno od obcych, jak i od własnych mieszkańców Polska doznała takiego spustoszenia, że w zupełności niemal obraną

została z bogactw i ludzi. Wtedy to Czesi zniszczyli Gniezno i Poznań i zabrali ciało św. Wojciecha. [...]

[Fragment B] A więc po poświęceniu bazyliki gnieźnieńskiej i po odzyskaniu przez Zbigniewa łaski ojcowskiej, książę Władysław

powierzył obu synom swe wojsko i wysłał ich na wyprawę na Pomorze. Oni zaś, odszedłszy i powziąwszy nie znane mi

bliżej postanowienie, zawrócili z dróg z niczym. Wobec tego ojciec, podejrzewając coś, natychmiast podzielił między nich

królestwo, jednakże nie wypuścił ze swych rąk głównych stolic państwa. Lecz co przy podziale któremu z nich przypadło,

uciążliwym byłoby mi wyliczać, ani też i wam niewiele by przyszło z usłyszenia tego.

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, przeł. R. Grodecki, Wrocław 1989. Fragment A – Fragment B –

ZADANIE 9. (0–3) Określ, które z podanych zdań odnoszących się do okresu rozbicia dzielnicowego w dziejach Polski są

prawdziwe, a które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe.

I. Książęta piastowscy toczyli kilkudziesięcioletnią wojnę z cesarzami rzymsko-niemieckimi. PRAWDA

FAŁSZ

II. Dynastia Piastów utraciła zwierzchność nad Pomorzem Zachodnim. PRAWDA

FAŁSZ

III. Na ziemiach polskich rozpoczął się proces kolonizacji na prawie niemieckim. PRAWDA

FAŁSZ

ZADANIE 10. (0–4) Porównaj kształt terytorialny Polski przed rozbiciem dzielnicowym i po nim. Określ, czy podane w tabeli

ziemie należały do Polski we wskazanych okresach. Zaznacz odpowiednio TAK lub NIE.

Obszar

Polska w chwili śmierci

Bolesława Krzywoustego Kazimierza Wielkiego

A. Małopolska TAK/NIE TAK/NIE

B. Śląsk TAK/NIE TAK/NIE

C. Warmia TAK/NIE TAK/NIE

D. Ruś Halicka TAK/NIE TAK/NIE

Rozdziały 13.–20. (nowożytność)

Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Suma punktów

Liczba punktów ZADANIE 1. (0–3) Określ, które z podanych zdań na temat demokracji szlacheckiej w Polsce w XVI w. są prawdziwe, a które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe.

I. Przyjęcie konstytucji sejmowej wymagało zgody króla, senatu i izby poselskiej. PRAWDA

FAŁSZ

II. Konstytucja nihil novi wzmacniała pozycję króla w stosunku do szlachty. PRAWDA

FAŁSZ

III. Chłopi i mieszczanie należeli do tzw. narodu politycznego. PRAWDA

FAŁSZ

ZADANIE 2. (0–2) Wyjaśnij, dlaczego przyłączenie Pomorza Gdańskiego do Polski przyczyniło się do rozwoju folwarków szlacheckich.

ZADANIE 3. (0–3) Rzeczpospolita Obojga Narodów po 1569 r.

Ad

ria

n B

erg

iel

Podaj nazwy państw, do których dziś należą wymienione miasta. Kamieniec Podolski – Kowno – Ryga –

ZADANIE 4. (0–2) Spośród podanych informacji wybierz dwie przyczyny i dwa skutki decyzji podjętych na sejmie w Lublinie w 1569 r. A. Wzrastające zagrożenie Polski i Litwy ze strony Krzyżaków. B. Ukształtowanie się sejmu walnego, w którym zasiadali przedstawiciele Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. C. Bezdzietność króla Zygmunta Augusta zagrażająca unii polsko-litewskiej. D. Dążenie ruchu egzekucyjnego do zacieśnienia związku politycznego z Litwą. E. Włączenie Podlasia, Wołynia, Bracławszczyzny i Kijowszczyzny do Korony Polskiej.

przyczyny →

Decyzja sejmu w Lublinie

skutki →

ZADANIE 5. (0–3) Jan Matejko, Batory pod Pskowem (1872)

Uzupełnij zdania, wpisując litery, którymi oznaczono właściwe informacje. I. Ilustracja przedstawia wydarzenie, które rozegrało się w przedziale czasowym oznaczonym na taśmie chronologicznej

literą .

KORONACJA ZYGMUNTA III ODSIECZ

WAZY NA KRÓLA POLSKI WIEDEŃSKA

A B C D

ŚMIERĆ KRÓLA WYBUCH POWSTANIA KORONACJA AUGUSTA II

ZYGMUNTA AUGUSTA B. CHMIELNICKIEGO NA KRÓLA POLSKI

II. Niedźwiedzia skóra pod nogami polskiego władcy symbolizuje zwycięstwo nad . A. Rosją B. rodem Jagiellonów C. zakonem Kawalerów Mieczowych D. Księstwem Siedmiogrodu III. Tryumf odniesiony przez polskiego władcę oznaczał umocnienie pozycji Rzeczypospolitej w rejonie . A. Morza Bałtyckiego B. Mołdawii C. Ukrainy D. Morza Czarnego

ZADANIE 6. (0–2) Określ, które z podanych wydarzeń związanych ze stosunkami wyznaniowymi w polsko-litewskiej

Rzeczypospolitej jest chronologicznie pierwsze, a które ostatnie. W tabeli zaznacz litery, które

przyporządkowano odpowiednim wydarzeniom.

I. wydarzenie pierwsze A B C D

II. wydarzenie ostatnie A B C D

A. Na synodzie kościelnym w Brześciu Litewskim duchowni prawosławni w imieniu wiernych wyrazili wolę

poddania się Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej pod zwierzchnictwo papieża.

B. Obradujący pod presją rosyjską sejm przywrócił szlachcie dysydenckiej prawa polityczne w Rzeczypospolitej. C. Przedstawiciele trzech wyznań protestanckich – augsburskiego, kalwińskiego i braci czeskich – spotkali się na

synodzie generalnym, aby zadeklarować gotowość budowania wspólnoty bez wzajemnych oskarżeń i niechęci

oraz wspierania się w razie zagrożenia ze strony katolików. D. Sejm walny przyjął konstytucję nakazującą braciom polskim, którzy nie porzucą wyznania ariańskiego,

opuszczenie Rzeczypospolitej. Za niepodporządkowanie się temu prawu groziła kara śmierci.

Tekst do zadań 7. i 8. Henryk Sienkiewicz, Potop Jest, panie kawalerze, zwyczaj w tym kraju, iż gdy kto kona, to mu krewni w ostatniej chwili poduszkę spod głowy wyszarpują, ażeby

się zaś dłużej nie męczył. Ja i książę [Janusz] wojewoda wileński postanowiliśmy tę właśnie przysługę oddać Rzeczypospolitej. Ale że

siła drapieżników czyha na spadek i wszystkiego zagarnąć nie zdołamy, przeto chcemy, aby choć część, i to nie lada jaka, dla nas

przypadła. Jako krewni, mamy do tego prawo. Jeśli zaś nie przemówiłem ci tym porównaniem do głowy i nie zdołałem w sedno utrafić,

tedy powiem inaczej. Rzeczpospolita to postaw czerwonego sukna, za które ciągną Szwedzi, Chmielnicki, Hiperborejczykowie, Tatarzy,

elektor i kto żyw naokoło. A my z księciem wojewodą wileńskim powiedzieliśmy sobie, że z tego sukna musi się i nam tyle zostać w

ręku, aby na płaszcz wystarczyło; dlatego nie tylko nie przeszkadzamy ciągnąć, ale i sami ciągniemy. Niechaj Chmielnicki przy Ukrainie

się ostaje, niech Szwedzi z Brandenburczykiem o Prusy i wielkopolskie kraje się rozprawiają, niech Małopolskę bierze Rakoczy czy kto

bliższy. Litwa musi być dla księcia Janusza, a z jego córką – dla mnie!

H. Sienkiewicz, Potop, t.1, Warszawa 1974.

ZADANIE 7. (0–1) Zaznacz właściwe dokończenie zdania. Osoba, której wypowiedź zawiera przytoczony tekst literacki, dążyła do A. zapewnienia wojewodzie wileńskiemu korony królewskiej w Polsce. B. przywrócenia integralności terytorialnej Rzeczypospolitej. C. przejęcia władzy na Litwie przez ród Radziwiłłów. D. przywrócenia unii realnej polsko-litewskiej.

ZADANIE 8. (0–1)

BITWA ODSIECZ

POD KŁUSZYNEM WIEDEŃSKA

1

2 3

4

ZAWARCIE UNII WYBUCH POWSTANIA I ROZBIÓR

W LUBLINIE B. CHMIELNICKIEGO POLSKI

Zaznacz właściwe dokończenie zdania. Wydarzenia przedstawione w tekście literackim miały rozgrywać się w przedziale czasu oznaczonym na taśmie

chronologicznej numerem A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

ZADANIE 9. (0–2) Do podanych dynastii panujących w Rzeczypospolitej Obojga Narodów dobierz po dwa odpowiadające im

wydarzenia. Wpisz przy nazwach dynastii właściwe litery. Dynastie: Wazowie – ,

Wettinowie – ,

Wydarzenia: A. Zawiązanie rokoszu pod przywództwem Jerzego Lubomirskiego. B. Spustoszenie ziem polskich w wyniku wojny północnej toczonej w XVIII w. C. Powstanie stronnictwa magnackiego zwanego Familią. D. Pokonanie wojsk rosyjskich pod Racławicami. E. Zajęcie Moskwy przez wojska Rzeczypospolitej.

ZADANIE 10. (0–3) Określ, które z podanych zdań odnoszących się do postanowień Sejmu Czteroletniego są prawdziwe, a

które fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe.

I. Zlikwidowano monarchiczną formę rządów. PRAWDA

FAŁSZ

II. Straż Praw otrzymała władzę wydawania i uchylania ustaw. PRAWDA

FAŁSZ

III. Wszystkim mieszkańcom Rzeczypospolitej nadano równe prawa polityczne. PRAWDA

FAŁSZ