Sposoby Finansowania Terroryzmu

Konferencja Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa

ELSA Białystok„Terroryzm – czy jesteśmy bezpieczni?”

7.-9. kwietnia 2006 r. Białystok

SPOSOBY FINANSOWANIA TERRORYZMU

dr Wojciech FilipkowskiWydział Prawa

Uniwersytet w Białymstoku

2

Plan wykładu:I.I. Kwestie definicyjne – regulacje prawne:Kwestie definicyjne – regulacje prawne:

1. Konwencja Nowojorska ONZ – 1999 r.2. Prawo polskie

II.II. Typologia metod finansowania terroryzmu:Typologia metod finansowania terroryzmu:1. Źródła finansowania terroryzmu2. „Lista wydatków”3. Rola organizacji pozarządowych (NGO)4. Jak fundusze są zbierane?5. Jak fundusze są przemieszczane?

III.III.Wybrane przykłady:Wybrane przykłady:1. Skimming2. Szkółka przyświątynna3. Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)4. System Hawala

3

I.1 Konwencja Nowojorska ONZ – 1999 r.Finansowanie terroryzmuFinansowanie terroryzmu jest to zachowanie polegające na

tym, iż sprawca jakimikolwiek środkami (sposobami), sprawca jakimikolwiek środkami (sposobami), pośrednio lub bezpośredniopośrednio lub bezpośrednio, bezprawnie i umyślnie, , bezprawnie i umyślnie, udostępniaudostępnia lub lub gromadzigromadzi funduszefundusze z z zamiarem ich zamiarem ich wykorzystaniawykorzystania, lub też , lub też mając świadomośćmając świadomość, że , że zostaną one zostaną one wykorzystanewykorzystane, w całości lub części, do dokonania , w całości lub części, do dokonania enumeratywnie wymienionych tam przestępstwenumeratywnie wymienionych tam przestępstw

FunduszamiFunduszami będącymi przedmiotem tego czynu są wszelkiego rodzaju aktywa, materialne i niematerialne, będące ruchomościami lub nieruchomościami, uzyskane w dowolny sposób, oraz prawne dokumenty w dowolnej formie, w tym elektronicznej i cyfrowej, potwierdzające tytuł prawny do takich aktywów lub korzyści z nich płynące - kredyty bankowe, czeki podróżne, czeki bankowe, przekazy pieniężne, akcje, papiery wartościowe, obligacje, weksle oraz akredytywy

4

I.2 Prawo polskie1.1. brak jest odrębnego typu czynu zabronionegobrak jest odrębnego typu czynu zabronionego dotyczącego dotyczącego

finansowania terroryzmu!finansowania terroryzmu!2. 2. z „terroryzmu” mamy zdefiniowane jedynie pojęcia

przestępstwo o charakterze terrorystycznym (art. 115 §20 KK) oraz akt terrorystyczny (art. 2 pkt 7 ustawy z 16. listopada 2000 r.) →→ ale tylko częściowo się pokrywająale tylko częściowo się pokrywają

3.3. można próbować wykorzystać następujące można próbować wykorzystać następujące instytucje instytucje prawa karnegoprawa karnego::a). pomocnictwo pomocnictwo do czynu innych osób np. udział w

zorganizowanej grupie bądź związku terrorystycznym (art. 258 §2 KK) ?

b). przygotowanieprzygotowanie do własnego czynu (o ile jest karalne) ?c). branie udziału w zorganizowanej grupie bądź związku branie udziału w zorganizowanej grupie bądź związku

mających na celu popełnienie przestępstwa o mających na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznymcharakterze terrorystycznym (art. 258 §2 KK) – wg podziału zadań osoba zapewnia finanse ?

5

II.1 Źródła finansowanie - legalnelegalne1. 1. Legalna działalność gospodarcza:Legalna działalność gospodarcza:

➢ darowizny na rzecz organizacji lub bezpośrednio OT,➢ datki z firm należących do sympatyków lub osób

aktywnie wspierających OT,➢ od sympatyków zasiadający w radach nadzorczych firm,➢ sympatycy jako managerowie lub „cisi wspólnicy”.

2. 2. Działalność organizacji pozarządowych:Działalność organizacji pozarządowych:➢ religijnych, społecznych, filantropijnych, charytatywnych

– sympatycy są ich członkami.

3. 3. Sponsoring państwowy:Sponsoring państwowy:➢ ukrywanie, szkolenie, pomoc logistyczna, materialna,➢ wykorzystywanie służb wywiadowczych i

dyplomatycznychOT – organizacja terrorystyczna

6

II.1 Źródła finansowanie - nielegalnenielegalneUżywają przemocy (popełniają przestępstwa) w celu

zdobycia funduszyjako środek do osiągania „wyższych celów”.

Powiązania pomiędzy zorganizowanymi grupamiprzestępczymi i organizacjami terrorystycznymi.

1. Porwania lub wymuszenia – okazjonalne lub stałe źródło dochodu

2. Przemyt ludzi i towarów3. Oszustwa – np. z kartami kredytowymi, wyłudzenia

świadczeń socjalnych, itp.4. Wykorzystywanie organizacji pozarządowych5. Narkotyki – produkcja, przemyt, sprzedaż6. Fałszerstwa pieniędzy, towarów, dokumentów (ważne z

punktu widzenia ochrony członków ugrupowań i przemieszczania się ich)

7

II.2 „Lista wydatków”1. Realizowanie „zasadniczych” działań terrorystycznych2. Działania logistyczne – wynajem mieszkań,

pomieszczeń, jedzenie, ubrania, szkolenie, fałszywe dokumenty, itp.

3. Werbunek nowych członków, sympatyków, osób wspierających

4. Działania propagandowe w mediach – dostarczanie opinii publicznej zdjęć, filmów, oświadczeń – kreowanie poczucia lęku, werbunek, uzasadnianie swojego istnienia → osiąganie celów bez użycia siły militarnej.

Każda strona robi użytek z propagandy!Każda strona robi użytek z propagandy!5. Zdobywanie poparcia politycznego – korupcja, nielegalne

finansowanie partii politycznych i wyborów → w celu zalegalizowania swojego istnienia w przyszłości

6. Działalność pro-społeczna – zakładanie i finansowanie szkół, świątyń, innych wydarzeń społecznych, żeby sobie ich zjednać

8

II.3 Rola organizacji pozarządowychPowód: organizacje te cieszą się szczególnym statusemstatusem

prawnym nadanym mu przez państwo ze względu na szczytne celeszczytne cele ich funkcjonowania → terroryści to terroryści to wykorzystują!wykorzystują!

1. Tworzenie NGO (NPO) – od początku jej podstawowym celem jest zbieranie i zarządzanie funduszami terrorystów

2. Przejmowanie kontroli nad istniejącymi NGO (NPO) – poprzez infiltrację organizacji przez członków, sympatyków, osoby wspierające grupy terrorystyczne → wykorzystanie dobrego imienia, sponsorów, defraudowanie datków, kanałów finansowych i logistycznych podmiotu

3. Współpraca pomiędzy terrorystami a NGO (NPO) – za wynagrodzenie, prowizję albo osiąganie wspólnego celu. NGO wykorzystuje swoją działalność do maskowania operacji finansowych terrorystów.

NGO – organizacja pozarządowa NPO – organizacja non-profit

9

II.4 Jak fundusze są zbierane?1. Zbiórki w ramach stowarzyszeń, partii, NGO – składki

członkowskie2. Subskrypcja lub sprzedaż gazet, czasopism, zinów,

książek, płyt CD, nagrań, etc.3. Opłaty za organizowane wycieczki, pielgrzymki,

wydarzenia społeczne i kulturalne4. Zbiórki publiczne, kwesty, chodzenie pod domach – od

drzwi do drzwi5. Zwracanie się z prośbą do bogatych członków

wspólnoty, społeczności, diaspory, etc. o datki6. Darowizna pewnego kwoty będącej pewnym procentem

od miesięcznych (tygodniowych) dochodów, wynagrodzenia – metoda bardzo popularna w społecznościach etnicznych czy religijnych, służy zwiększaniu poczucie jej wewnętrznej solidarności

10

II.5 Jak fundusze są przemieszczane?1. Gotówka – zapewnia anonimowość, dużą płynność, brak

śladu audytorskiego, w przypadku dolarów amerykańskich (tzw. twarda waluta) – akceptowana wszędzie na świecie (podobnie – kamienie szlachetne, diamenty, złoto + łatwo je przemycić)

2. Tradycyjne instytucje finansowe – banki, banki inwestycyjne, domy maklerskie, fundusze inwestycyjne, venture capital – ze względu na ilość operacji i zakres oferowanych usług

3. Banki Islamskie – funkcjonujące na podstawie prawa islamskiego (np. bez pobierania odsetek od kapitału)

4. Kantory wymiany walut – ważne w sytuacji, gdy lokalna waluta nie jest wymienialna, a należy ją przemycić do innego kraju

5. Nieformalne Systemy Transferu Wartości Majątkowych – alternatywne systemy transferu, bankowość równoległa, podziemna – Hawala, Hundi, Black Market Peso Exchange – zaufanie, efektywność, dostępność i poufność

II.5 Jak fundusze są przemieszczane?

Darowizny od osób fizycznych i prawnych Darowizny od osób fizycznych i prawnych

TerroryściTerroryści

Organizacje terrorystyczne (np. sympatycy lub osoby je wspierające)Organizacje terrorystyczne (np. sympatycy lub osoby je wspierające)

Lokalne, „małe” NGO bądź oddziały, filie dużych NGOLokalne, „małe” NGO bądź oddziały, filie dużych NGO

„„Wielkie” NGO, akcje humanitarne, etc.Wielkie” NGO, akcje humanitarne, etc.

Depozyty gotówkowe lub czekami na rachunkach bankowych

SWIFT, transfery elektroniczne

System Hawala

Przemyt gotówki - kurierzy

II.5* Związki z praniem pieniędzy (a)

ŹródłaŹródła MetodyMetody

gotówka, operacje bankowe, nieformalne systemtransferu wartości

majątkowych, przekazy SWIFT,raje podatkowe,fałszywe dane,

mieszanie dochodów, spółki krzaki, NGOs

Czarnaskrzynka

? ? ?

Czarnaskrzynka

? ? ?

CelCel

II.5* Związki z praniem pieniędzy (b)

legalnelegalne

nielegalnenielegalne

Przestępcy i terroryściwykorzystują

te same lub zbliżoneinstrumenty finansowe

i metody przemieszczania funduszy

FinansowanieFinansowanieterroryzmuterroryzmu

PrzestępczośćPrzestępczośćzorganizowanazorganizowana

ŹródłaŹródła MetodyMetody CelCel

III.1 Skimming

Sklep 1Sklep 1

Sklep 3Sklep 3

Sklep 2Sklep 2

OgranizacjaOgranizacjaTerrorystycznaTerrorystyczna

Skim

min

gSk

imm

ing

Bankomat 1Bankomat 1



kopiowaniekopiowaniedanychdanychz kartz kart

podrobionepodrobionekartykarty

gotówkagotówka

Kraj AKraj A Kraj BKraj B

przemytprzemytgotówkigotówki

ExchangeExchangeofficeoffice OTOT

gotówkagotówka

gotówkagotówka

III.2 Szkółka przyświątynna (a)

Społeczność lokalna

Organizacja religijna

Świątynia

Kraj BKraj B

Kraj CKraj C

Kraj AKraj A

III.2 Szkółka przyświątynna (b)

Społeczność lokalna

Organizacja religijna

Fundacja 1Fundacja 1

Świątynia

StowarzyszenieStowarzyszenie

Fundacja 3Fundacja 3

OTOT

FundacjaFundacja 2 2 rachunekrachunek

BANKBANK

Kraj AKraj A

Kraj CKraj C

Kraj BKraj B

III.3 Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)

Bliski WschódPalestyna

USALiban

Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)

BANK

rachunek

Państwa -Państwa -SponsorzySponsorzy

Firmy należąceFirmy należącedo sympatykówdo sympatyków

ZbiórkiZbiórkiw meczetachw meczetach

AmbasadaAmbasada

gotówkagotówka

sympatycy PIJsympatycy PIJterroryści z PIJterroryści z PIJ

przemyt gotówkiprzemyt gotówkiprzekazyprzekazy

telegraficznetelegraficzne

BANK

rachunek

BANK

rachunek

BANK

rachunek

III.4 System Hawala (a1)

III.4 System Hawala (b1)

Sklep CSklep C

Sklep BSklep B

Sklep ASklep A

Kody transakcjiKody transakcji

HawaladarHawaladar


gotówkagotówka

HawaladarHawaladar

III.4 System Hawala (b2)

Sklep CSklep C

Sklep BSklep B

Sklep ASklep A

Kody transakcjiKody transakcji

HawaladarHawaladar


gotówkagotówka

““Zbieracz”Zbieracz”

InstytucjaInstytucja finansowa 2finansowa 2



instrumentyinstrumentyfinansowefinansowe

gotówkagotówka

SmurfySmurfy KurierzyKurierzy

HawaladarHawaladar

Dziękuję za uwagę ...

dr W o j c i e c h F i l i p k o w s k i f w o j t e k @ u w b . e d u . p l

h t t p : / / p r a w o . u w b . e d u . p l

Sposoby Finansowania Terroryzmu

Education

Transcript of Sposoby Finansowania Terroryzmu