Skuteczny coaching dla zaawansowanych

23

Transcript of Skuteczny coaching dla zaawansowanych

• Kup książkę• Poleć książkę • Oceń książkę

• Księgarnia internetowa• Lubię to! » Nasza społeczność

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całościlub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a takżekopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innympowoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymibądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań,by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne.Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie,ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowychlub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponosząrównież żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłez wykorzystania informacji zawartych w książce.

Redaktor prowadzący: Magdalena DragonProjekt okładki: Jan Paluch Materiały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELIONul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICEtel. 32 231 22 19, 32 230 98 63e-mail: [email protected]: http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adreshttp://onepress.pl/user/opinie?skucozMożesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-5052-1

Copyright © Helion 2012

Printed in Poland.

Spis treści

Słowem wstępu… ......................................................9

Rozdział 1. STRES I SENS ŻYCIA ................................... 131. Przygniecione serce .................................................................... 142. Trufle i ja .................................................................................... 163. Bolesny sygnał ............................................................................ 194. Odnowienie ................................................................................ 255. Wirtualna wycieczka .................................................................. 276. Bez powodu ............................................................................... 337. Kotka uzdrowicielka .................................................................. 378. Gdzie się podziały moje marzenia? ............................................ 399. Ważny dzień ............................................................................... 4210. Tak, to jest właśnie Moja Pełnia .............................................. 4611. Inaczej niż zwykle .................................................................... 4812. Mądrość ciała ........................................................................... 5213. Podaj dalej… ........................................................................... 5614. Ci, których najbardziej kochamy .............................................. 6215. Ani mniej, ani więcej ................................................................ 6716. Lekarstwo na kryzys ................................................................. 7017. Zamiast opłatka ........................................................................ 7518. Na drodze do szczęścia ............................................................ 7919. Życie jest piękne ...................................................................... 80

6 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

Rozdział 2. PRACA I KARIERA ...................................... 831. Konstruktywna krytyka .............................................................. 842. Inteligencja emocjonalna w pracy .............................................. 913. Brak odpowiedzi ........................................................................ 934. Groźne oblicza mobbingu .......................................................... 985. Uwięziona witalność ................................................................. 1066. Coaching wizerunku ................................................................ 1127. Komunikacja na odległość ....................................................... 1168. Efektywność osobista ............................................................... 1209. Jedno kliknięcie ........................................................................ 12310. Bestseller ................................................................................ 12411. Face Bóg ................................................................................ 12812. Przywództwo z sercem ........................................................... 13013. Biznes i życie .......................................................................... 13114. Wolnoć Tomku... ................................................................... 13315. Ludzie się nie zmieniają… ..................................................... 13416. Pełnia kompetencji ................................................................. 14117. Zawodowa ciuciubabka .......................................................... 14418. Budujmy mosty ...................................................................... 15119. Jesteśmy sobie potrzebni ........................................................ 15320. Precyzja celów i kompetencji ................................................. 157

Rozdział 3. SPRAWY DAMSKO-MĘSKIE ..........................1631. Czas wszystko leczy .................................................................. 1642. Ukryte korzyści ........................................................................ 1673. Siła umysłu ............................................................................... 1744. Uczuciowa odpowiedzialność .................................................. 1775. Mam zgryz ................................................................................ 1816. Potrzeby i pragnienia ............................................................... 1877. Spójrz w lustro ......................................................................... 1898. Poczucie winy i jego powody ................................................... 1989. Porozmawiajmy po męsku ....................................................... 20110. Obcy, część n-ta ..................................................................... 20511. Od samotności do bliskości ................................................... 209

S p i s t r e ś c i 7

12. Jak zbity pies… ...................................................................... 21113. Superwoman .......................................................................... 21414. To, co widzę… ....................................................................... 21715. Stara prawda .......................................................................... 22016. Przecież to już było ................................................................ 22317. Nie ma tego złego .................................................................. 22818. Głębia miłości ........................................................................ 23119. Dar życia ................................................................................ 23720. Najlepszy GPS pod słońcem .................................................. 241

Na zakończenie… ...................................................247

Literatura ..........................................................251

8 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

Rozdzia� 2.PRACA I KARIERA

1. Konstruktywna krytyka2. Inteligencja emocjonalna w pracy3. Brak odpowiedzi4. Grone oblicza mobbingu5. Uwi�ziona witalno��6. Coaching wizerunku7. Komunikacja na odleg�o��8. Efektywno�� osobista9. Jedno klikni�cie10. Bestseller11. Face Bóg12. Przywództwo z sercem13. Biznes i �ycie14. Wolno� Tomku...15. Ludzie si� nie zmieniaj�…16. Pe�nia kompetencji17. Zawodowa ciuciubabka18. Budujmy mosty19. Jeste�my sobie potrzebni20. Precyzja celów i kompetencji

84 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

1. Konstruktywna krytyka

O ile� �atwiej jest krytykowa�, ni� mie� racj�.

— Benjamin Disraeli

— Witaj, drogi coachu.— Witaj! Widz�, �e co� ci� trapi…— Tak, jestem przygn�biona i zasmucona…— Z jakiego powodu?— Jaki� czas temu przeprowadzi�am szkolenie, które zosta�o

wysoko ocenione przez wszystkich uczestników, a gdy poprosi�amzleceniodawc� o referencje, dowiedzia�am si�, �e dwie osoby teraz,czyli po trzech tygodniach od szkolenia, zarzuci�y, �e pewne sprawynie zosta�y na tym szkoleniu poruszone. Zasmuci�o mnie to, �ewszyscy wype�nili ankiety oceniaj�ce i wyszli ze szkolenia bardzozadowoleni, a teraz, po pewnym czasie, opinie dwóch osób jednaknie s� pozytywne. Dodatkowo, owi uczestnicy teraz dopiero wymienilioczekiwania, które uznali za niezaspokojone, a nie wskazali na nieani przed szkoleniem, ani w jego trakcie. Poza tym to, czego ocze-kuj�, teraz nie zosta�o umieszczone ani w programie, ani w mate-ria�ach, które zosta�y przygotowane przez organizatora szkolenia.

— Rozumiem. Powiedz, czego potrzebujesz, jak mog� ci pomóc.— Chc� nabra� dystansu i zdrowego stosunku do tego, czyli

przyj�� s�uszn� i konstruktywn� krytyk� oraz wyci�gn�� cenn� nauk�dla siebie z tego do�wiadczenia, a przede wszystkim poradzi� sobie zesmutkiem, przygn�bieniem i rozczarowaniem, które teraz czuj�.

— Dobrze. W takim razie proponuj�, aby�my na pocz�tekprzyjrza�y si� wspólnie temu, co jest twoim zdaniem s�uszne i kon-struktywne w tym, co mówili ci dwaj uczestnicy trzy tygodnie poszkoleniu. Zgadzasz si�?

P R A C A I K A R I E R A 85

— Tak. Mo�e wymieni� wszystko, co mi przekazano, a póniejzastanowi� si�, z twoj� pomoc�, co z tego jest s�uszne i konstruk-tywne dla mnie. Tak wi�c zarzucono mi brak zg��bienia tematusensu stricto oraz brak przedstawienia konkretnych narz�dzi i kluczydo dzia�ania w tej dziedzinie. Poza tym wystosowano pro�b� o danestatystyczne, porównania, tabele oraz o poruszenie problemu ni�udemograficznego, a tak�e odp�ywu ludno�ci za granic�.

— Czy to wszystko?— Tak.— I jak to oceniasz?— Nie ma jak przyjrze� si� temu wszystkiemu punkt po punkcie.

1. Brak zg��bienia tematu sensu stricto. Nasuwa mi si� pytanie:czyli czego? O co konkretnie chodzi? Co wed�ug nichpowinnam by�a zg��bi� i w jaki sposób?

2. Brak przedstawienia konkretnych narz�dzi i kluczy do dzia�aniaw tej dziedzinie. Nie zgadzam si� z tym, bo przedstawi�amwszystkie narz�dzia, które zosta�y uj�te w programie,i dodatkowo metod� warsztatow� wypracowywali�my wspólniepraktyczne rozwi�zania do wcielenia w �ycie po szkoleniu.Aby jednak podej�� i do tego zarzutu konstruktywnie, mamochot� zada� podobne pytania jak w poprzednim punkciei w ten sposób si� dowiedzie� konkretnie, o jakie narz�dziai klucze chodzi.

3. Dane statystyczne, porównania, tabele. Brr, na sam� my�lo tym a� mnie trzepie. Tych danych i slajdów by�o tak wiele,�e mog�abym zape�ni� nimi ca�e szkolenie. Wspólnie z grup�stwierdzili�my jednak, �e to strata czasu i lepiej popracowa�praktycznie nad rzeczywistymi problemami, a nie traci� czasi energi� na slajdy i tabelki… Ci uczestnicy te� byli za tym.

86 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

4. Poruszenie problemu ni�u demograficznego, a tak�e odp�ywuludno�ci za granic�. Tu te� mam k�opot, bo nie wiem, jakiekonkretnie kwestie mia�abym poruszy�… Poza tym ja si�na tych sprawach po prostu nie znam.

— Dobrze. Teraz proponuj�, aby� pod ka�dym z tych punktówumie�ci�a wniosek — nauk�, jaka p�ynie z tego do�wiadczenia dlaciebie. Jak ci si� ten pomys� podoba?

— Tak, my�l�, �e to dobry i konstruktywny pomys�.

1. Brak zg��bienia tematu sensu stricto. Nasuwa mi si� pytanie:czyli czego? O co konkretnie chodzi? Co wed�ug nichpowinnam by�a zg��bi� i w jaki sposób?

Wniosek: trzeba o to dopyta� zleceniodawc�. Dodatkowo zapytamkole�ank� — trenerk�, która te� szkoli w tej dziedzinie. Zapytam,co ona o tym my�li i w jaki sposób sama zg��bia ten temat.

2. Brak przedstawienia konkretnych narz�dzi i kluczy do dzia�aniaw tej dziedzinie. Nie zgadzam si� z tym, bo przedstawi�amwszystkie narz�dzia, które zosta�y uj�te w programiei dodatkowo, metod� warsztatow� wypracowywali�mywspólnie praktyczne rozwi�zania do wcielenia w �yciepo szkoleniu. Aby jednak podej�� i do tego zarzutukonstruktywnie, mam ochot� zada� podobne pytaniajak w poprzednim punkcie i w ten sposób si� dowiedzie�konkretnie, o jakie narz�dzia i klucze chodzi.

Wniosek: trzeba o to dopyta� zleceniodawc�, porozmawia� z kole-�ank�, zebra� informacje od innych trenerów.

P R A C A I K A R I E R A 87

3. Dane statystyczne, porównania, tabele. Brr, na sam� my�lo tym a� mnie trzepie. Tych danych i slajdów by�o tak wiele,�e mog�abym zape�ni� nimi ca�e szkolenie. Wspólnie z grup�stwierdzili�my jednak, �e to strata czasu i lepiej popracowa�praktycznie nad rzeczywistymi problemami, a nie traci� czasi energi� na slajdy i tabelki… Ci uczestnicy te� byli za tym.

Wniosek: ja po prostu nie chc� tego robi�, nie znam si� na tym animnie to nie interesuje. To nie jest szkolenie statystyczne, ale praktycz-ny warsztat umiej�tno�ci. Gdy jednak takie b�dzie �yczenie klientaw przysz�o�ci, zleceniodawca wyrazi na to zgod�, uzupe�ni te� ma-teria�y dydaktyczne i pomocnicze dla mnie oraz dla uczestników,wówczas w��cz� te zagadnienia do programu szkolenia.

4. Poruszenie problemu ni�u demograficznego, a tak�e odp�ywuludno�ci za granic�. Tu te� mam k�opot, bo nie wiem, jakiekonkretnie kwestie mia�abym poruszy�… Poza tym ja si�na tych sprawach po prostu nie znam.

Wniosek: co do tego tematu nasuwaj� mi si� takie same wnioskijak w punkcie powy�ej.

— I jak teraz?— Zdenerwowa�am si�. Poczu�am z�o�� z powodu wymuszania na

mnie czego�, do czego nie jestem przekonana. Czuj� wyrany opór,bo to jest wbrew temu, z jakiego zakresu i w jaki sposób szkol�.

— Rozumiem. A czy jest co�, co mog�oby ci� do tego przekona�?— My�l�, �e inni trenerzy, którzy szkol� w tej dziedzinie. Tak,

to jest to — mam wyran� potrzeb� obiektywnego skonsultowaniatego wszystkiego z kole�ankami i kolegami po fachu.

— �wietnie. Co mo�esz w tym kierunku zrobi�?

88 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

— Napisa� e-mail do zleceniodawcy z propozycj� zorganizowa-nia spotkania z trenerami w siedzibie firmy. S�dz�, �e po pierwszejturze szkole� w tym zakresie by�oby to bardzo mile widziane i —co najwa�niejsze — bardzo wskazane. W ko�cu wszystkim nampowinno zale�e� nie tylko na pe�nej satysfakcji klienta, ale te� naspójno�ci naszych dzia�a� i uczeniu si� od siebie nawzajem. Zw�aszcza�e to nowy temat i wszyscy dopiero przecieramy szlaki.

— Doskona�y pomys�! Czy co� jeszcze przychodzi ci w tej chwilido g�owy?

— Tak! Skontaktuj� si� z najbli�sz� kole�ank� — trenerk�,która te� szkoli w tej dziedzinie, i porozmawiamy o tym.

— Brawo. Czy masz jeszcze jaki� pomys�?— Tak, ale to jest pomys� zwi�zany z przekazaniem tego, co

my�l� i jak si� czuj�, osobie, która napisa�a do mnie t� wiadomo��.— OK. Co ci to da?— Oczyszcz� klimat i mo�e si� dowiem czego� bardziej kon-

kretnego. Zasugeruj� te� bardziej wnikliwe zbadanie potrzeb zwi�-zanych z kolejnymi szkoleniami na ten temat.

— �wietnie. Czy jest co� jeszcze?— Nie, my�l�, �e na t� chwil� to mi wystarczy.— OK. Jak si� teraz czujesz?— Dobrze: wróci�a mi energia i si�a, ale jeszcze gdzie� w �rodku

tli si� z�o�� na t� krytyk�… Zw�aszcza �e zleceniodawca tylko naniej si� skupi� i te negatywnie i ogólnie sformu�owane zdania, roz-poczynaj�ce si� od s�ów: „Brak…” — obiektywnie rzecz ujmuj�c— uwa�am za niesprawiedliwe. Tego typu forma wypowiedzi za-wa�y�a na opinii o ca�ym szkoleniu, wcze�niej przecie� ocenionymbardzo wysoko i pozytywnie. Nadal uwa�am, �e to nie jest w po-rz�dku, aby dwie osoby na osiemna�cie mia�y wyrokowa� o ca�ymszkoleniu. Poza tym, tak dla zdrowej równowagi i lepszego klimatu

P R A C A I K A R I E R A 89

naszej wspó�pracy, mi�o by�oby us�ysze� równie� opinie innych i jakie�pozytywy…

— Rozumiem. Jaki p�ynie z tego nasz coachingowy mora�?— Po pierwsze — przekazywa� negatywn� informacj� zwrotn�

we w�a�ciwy sposób, czyli nie generalizowa�, tylko mówi� jak naj-bardziej konkretnie, precyzyjnie i — co najwa�niejsze — konstruk-tywnie, czyli podawa� przyk�ady w�a�ciwych i oczekiwanych przezsiebie rozwi�za�. Poza tym zauwa�a�, docenia� i równowa�y� ne-gatywy pozytywami, które przecie� zawsze s� albo — je�li tylkochcemy — zawsze si� znajd�. Nikt ani nic nie jest wy��cznie nega-tywne; w ka�dym cz�owieku oraz w ka�dej sytuacji mo�na odnale�co� pozytywnego.

— Pi�knie! Bardzo konkretnie i konstruktywnie to uj��a�.— (miech) Dzi�kuj�, ty to potrafisz cz�owieka dowarto�ciowa�!

A tak przy okazji: ocenianie, udzielanie informacji zwrotnej i kon-struktywne krytykowanie nale�� do g�ównych obszarów mojej spe-cjalizacji szkoleniowej… Krótko mówi�c: trafi�a kosa na kamie�!

— (miech) Oj, trafi�a… A tak na powa�nie: jak wida�, dzi�kitemu do�wiadczeniu mog�a� przekona� si� na w�asnej skórze, jak tojest, kiedy krytykuje si� innych w niew�a�ciwy sposób.

— Tak, to by�o bardzo cenne dla mnie… A teraz mam nowy —gotowy i przetestowany na w�asnym przyk�adzie case1, który mog�wykorzystywa� na swoich szkoleniach!

— �wietny pomys�!— Dzi�kuj� ci bardzo za t� rozmow�. Jak zwykle bardzo mi

pomog�a.

1 Case w j�zyku angielskim oznacza: „przypadek, stan faktyczny, sprawa,

argument, kwestia czego� itd.”. W szkoleniach wykorzystuje si� case’ydo nauki poprzez do�wiadczenie, analiz� sytuacji, wyci�ganie wnioskówi poszukiwanie konstruktywnych rozwi�za� w danej sprawie.

90 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

EFEKTY PRACY I WNIOSKI NA PRZYSZ�O��

1. Przeanalizowa�am wnikliwie sytuacj�, nabra�am odpowiedniegodystansu, wyci�gn��am wnioski i znalaz�am konstruktywnerozwi�zania.

2. Wróci�a mi energia i si�a.

3. Przekona�am si� po raz kolejny o tym, �e krytyka boli i z�o�ci,a nawet je�li nie, to i tak nigdy nie jest przyjemna.

4. Dzi�ki temu do�wiadczeniu mog�am si� przekona� na w�asnejskórze, jak to jest, kiedy krytykuje si� innych w niew�a�ciwysposób.

5. Teraz mam nowy — gotowy i przetestowany na w�asnymprzyk�adzie case, który mog� wykorzystywa� na swoichszkoleniach!

Wielk� sztuk� jest krytykowa� innych konstruktywnie, czyliprzekazywa� negatywn� informacj� zwrotn� we w�a�ciwy spo-sób. Bardzo wa�ne jest, aby przy tym nie generalizowa�, tylkomówi� jak najbardziej konkretnie, precyzyjnie, czyli poddaj�c co�krytyce, podawa� jednocze�nie przyk�ady w�a�ciwych i oczekiwa-nych przez siebie rozwi�za. Poza tym wa�ne jest, aby zauwa-�a�, docenia� i równowa�y� negatywy pozytywami, które przecie�— je�li tylko chcemy — zawsze si� znajd�. Nikt ani nic niejest wy��cznie negatywne; w ka�dym cz�owieku oraz w ka�dejsytuacji mo�na odnale�� przecie� co� pozytywnego.

P R A C A I K A R I E R A 91

2. Inteligencja emocjonalna w pracy

Ka�dy si� mo�e zez�o�ci� — to proste. Ale zez�o�ci� si�na odpowiedni� osob�, w odpowiednim stopniu,

o odpowiedniej porze, w s�usznym celu i w stosowny sposób— to ju� nie takie �atwe.

— Arystoteles

Czym jest inteligencja emocjonalna?Jest wiele definicji tego poj�cia; jedna z tych, które pozna�am, brzmi:Inteligencja emocjonalna to zdolno�� czucia, rozumienia i skutecznegozastosowania mocy oraz znaczenia uczu� jako �ród�a ludzkiej energii,zwi�zków mi�dzy lud�mi oraz ich wzajemnego wp�ywu2.

W jaki sposób inteligencja emocjonalna mo�e wp�ywa� na na-sz� karier� zawodow�?Spogl�daj�c wstecz na w�asn� karier� zawodow�, a zw�aszcza nado�wiadczenia na stanowisku dyrektora personalnego, twierdz�, �eto w�a�nie inteligencja emocjonalna w zasadniczym stopniu decydujeo tym, czy osi�gniemy sukces zawodowy. Wsz�dzie bowiem mamydo czynienia z drugim cz�owiekiem i to, w jaki sposób potrafimyz nim wspó�pracowa�, wp�ywa na nasze wyniki czy to w sprzeda�y,czy w finansach, czy nawet bran�y informatycznej.

Co zawdzi�czamy inteligencji emocjonalnej w kontaktach mi�-dzyludzkich w pracy?Przede wszystkim umiej�tno�� szybkiej adaptacji w nowym miejscuczy w zaistnia�ych okoliczno�ciach — czyli �atwo�� radzenia sobiew obliczu wszelkich zmian. Dzi�ki inteligencji emocjonalnej jest 2 R.K. Cooper, A. Sawaf, EQ. Inteligencja emocjonalna w organizacji i za-

rz�dzaniu, Studio Emka, Warszawa 2000, s. 12.

92 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

nam po prostu �atwiej i przyjemniej z innymi, co niew�tpliwie wp�ywana efektywno�� zarówno osobist�, jak i ca�ego zespo�u, w którympracujemy. Du�o si� dzisiaj mówi o agresywnych zachowaniach w �y-ciu i w pracy. Agresja ta nie ogranicza si� jednak do przemocy fizycz-nej; coraz cz��ciej ranimy si� s�owem, czyli emocjonalnie i psychicznie.�wiat przyspiesza, wzrastaj� wymagania rynku i pracodawców,w zwi�zku z tym przemoc s�owna staje si� coraz bardziej niebezpiecz-na — jest wyj�tkowo destrukcyjna, bo dzia�a niejako z ukrycia.Ataki emocjonalne przyjmujemy i lokujemy w swoim ciele, st�d naprzyk�ad bóle g�owy czy �o��dka oraz napi�cia w mi��niach z cza-sem coraz trudniejsze do usuni�cia.

Jakie postawy emocjonalne zyskuj� aprobat� wspó�pracowników,a jakie wzbudzaj� niech��?Pozytywne nastawienie, optymizm, wiara w sukces, cierpliwo��,empatia i spokój, a tak�e gotowo�� do udzielenia wsparcia czy po-mocy w razie potrzeby oraz inicjatywa w dzia�aniu — to cechy, za-chowania i postawy bardzo po��dane w pracy. Do niemile widzianychnale�� na pewno: marudzenie, narzekanie, widzenie wszystkiegow czarnych kolorach, niech�� do wspó�pracy i pomocy czy te� brakszacunku i wszelkie nieuczciwe dzia�ania nara�aj�ce innych na ja-kiekolwiek szkody, w tym równie� te subtelne — uczuciowe i emo-cjonalne. Ludzie s� ró�ni i ró�ny jest poziom ich wra�liwo�ci. Cz�stomierzymy innych swoj� miar�, a wtedy to, co nam wydaje si� b�ahelub �mieszne, mo�e kogo� innego bardzo dotkn�� i urazi�.

Czy mo�na rozwija� w sobie inteligencj� emocjonaln�?O, tak, jak najbardziej. Sama to robi� od wielu lat. Mo�na, a nawettrzeba to robi�, najlepiej dwutorowo:

1. Samodzielnie pracowa� nad samokontrol� emocjonaln�,samodyscyplin� i autoregeneracj� psychofizyczn�. Nie manic gorszego ni� przem�czenie organizmu i psychiki, wtedy

P R A C A I K A R I E R A 93

bowiem jeste�my du�o bardziej podatni na rozdra�nienie,z�o�� czy nawet agresj�.

2. W kontakcie z drugim cz�owiekiem lub z grup� ludziobserwowa�, a w�a�ciwie odczuwa� swoje emocje w tychkontaktach oraz wspó�odczuwa� emocje innych ludziw kontaktach z nami.

Czy mo�na zmierzy� poziom inteligencji emocjonalnej?To trudne, cho� oczywi�cie mo�na opracowa� odpowiednie kryteriai wskaniki oceny oparte na konkretnych postawach i zachowaniach.Po ludzku rzecz bior�c: ja sama mierz� j� poziomem swojego za-dowolenia w kontaktach z innymi i vice versa.

3. Brak odpowiedzi

Cokolwiek ukrywasz, to si� rozrasta; cokolwiek za� wyci�gaszna �wiat�o dzienne, je�li jest z�e, znika, wyparowuje w s�o�cu,

a je�li jest dobre — rozkwita.

— Osho

— Witaj! Od kilku dni nurtuje mnie pewna sprawa i chcia�a-bym dzisiaj z tob� o niej porozmawia�.

— Witaj! OK, jaka to jest sprawa?— Par� dni temu napisa�am do kogo� e-mail i ten kto� dot�d na

niego nie odpowiedzia�. Nie by�oby problemu, gdyby ta osoba niezgodzi�a si� na co� wcze�niej i nie da�a mi swojego prywatnego ad-resu e-mailowego do kontaktowania si� w tej, wa�nej dla mnie osobi-�cie i zawodowo, kwestii.

— Rozumiem. Jak si� z tym czujesz?

94 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

— Jest mi bardzo przykro. Czuj� si� zlekcewa�ona i zawiedzio-na, zw�aszcza �e ta sprawa nie tylko mnie dotyczy�a, a teraz wygl�-dam niepowa�nie w oczach paru innych osób.

— Ty wygl�dasz niepowa�nie czy ta osoba?— To prawda, ta osoba, ale ja po�rednio te�.— Có�, nie ma co p�aka� nad rozlanym mlekiem. Co mo�esz

z tym teraz zrobi�?— Przede wszystkim pogodzi� si� z tym faktem, wyci�gn��

konstruktywne wnioski na przysz�o�� i robi� dalej swoje. Mog�abymte� do tej osoby zadzwoni�, ale jako� nie bardzo mam na to ochot�.

— OK. W takim razie mo�e si� przyjrzymy teraz wspólnie kon-struktywnym wnioskom na przysz�o��, o których wspomnia�a�. Co tyna to?

— To dobry pomys�. Nie ma co si� nad sob� u�ala� i traci�energi� na pretensje wobec innych, za to warto si� uczy� z ka�dejsytuacji i i�� dalej do przodu!

— Brawo! I tak wymieni�a� w�a�nie doskona�y wniosek numerjeden! Jakie jeszcze wnioski z tego do�wiadczenia ci si� nasuwaj�?

— (miech) Faktycznie, konstruktywna zabawa ju� si� rozpocz��a!Nie ma jak dobrze ukierunkowane my�lenie i dzia�anie. Drugi wnio-sek to mo�e to, �e przecie� mam sto procent wp�ywu tylko na sam�siebie. Mog� bra� odpowiedzialno�� za swoje �ycie, zmienia� si�i rozwija� niezale�nie od tego, czy inni te� tego chc� i czy my�l� po-dobnie. Innych mog� jedynie zach�ci� czy zainspirowa�. Mog� wyra-zi� to, co czuj� i co my�l� w danej sytuacji. Mog� równie� zapropo-nowa� jakie� rozwi�zania. W relacjach z innymi ludmi nie tylko jaistniej� i �eby efekty by�y w pe�ni zadowalaj�ce dla wszystkich,zawsze potrzebujemy przychylno�ci i wspó�dzia�ania. Je�eli jednakkto� nie wykazuje zainteresowania i zaanga�owania w relacj�, to trze-ba go zostawi� w spokoju — nic na si��. Po prostu gdy nie jest namz kim� po drodze, to mówi si� trudno i idzie si� dalej, jest tak wielu

P R A C A I K A R I E R A 95

ciekawych ludzi na �wiecie… Ju� nieraz si� przekona�am o tym, �ekiedy zwolni�o si� w mojej przestrzeni miejsce, bo jaka� znajomo��zawodowa czy prywatna wygas�a, kto� odszed� albo ja odesz�am odkogo�, to w bardzo szybkim czasie w to miejsce pojawia� si� kto�inny — cz�sto du�o bardziej warto�ciowy dla mnie. Ka�da nowa rela-cja, któr� nawi�zuj�, jest inna, bogatsza o do�wiadczenia z prze-sz�o�ci, a to jest wspania�e. Je�li jest fajnie i ciekawie, to si� anga-�uj� i wspólnie z drug� osob� rozwijam i buduj� t� relacj�. Wa�nejest dla mnie, aby to, co jest pomi�dzy nami, p�yn��o w „tu i teraz”,czyli aby�my dobrze si� ze sob� czu�y, dogadywa�y si� i rozumia�ybez k�opotu. Kiedy za� jest trudno, liczy si� to, aby�my rozmawia�yo tym szczerze i otwarcie, poszukuj�c zadowalaj�cych obie stronyrozwi�za�. To dla mnie podstawa udanych relacji i zwi�zkówmi�dzyludzkich.

— Bardzo mi si� podoba to, co mówisz, i w pe�ni si� z tob� zga-dzam. Czy jeszcze jaki� ciekawy wniosek masz mo�e w zanadrzu?

— Mo�e taki, �e istotne jest dla mnie to, by mie� poczucie, �eze swojej strony zrobi�am wszystko, co chcia�am i co by�o dla mniemo�liwe w danej sytuacji. Wa�ne jest to, by si� stara� i post�powa�najlepiej, jak potrafi� — w pe�ni asertywnie, czyli z poszanowaniemsiebie i drugiego cz�owieka, którego dana sprawa dotyczy.

— Pi�knie. Nic doda�, nic uj��…— Tak, wnioski s� OK, ale zdaj� sobie spraw� z tego, �e to nie

zawsze jest takie oczywiste i �atwe.— Jak mawiali m�drzy nauczyciele: im wi�cej wiemy, tym wi�cej

pozostaje do poznania…— W�a�nie tak, ci�gle si� o tym przekonuj�. Jednocze�nie, jak

to mówi�, co nas nie zabije, to nas wzmocni… Ka�de do�wiadczenieuczy mnie czego� nowego, hartuje i wzmacnia, znieczulaj�c i uwra�-liwiaj�c mnie na wiele spraw. To za�, gdy przykre emocje ju� opadn�,daje mi du�� satysfakcj� i zwi�ksza poczucie pewno�ci siebie, czyli

96 S K U T E C Z N Y C O A C H I N G D L A Z A A W A N S O W A N Y C H

tego, �e mog� na siebie liczy�, bo poradzi�am sobie z kolejn� trud-n� sytuacj�, wi�c mam du�e szanse na to, �e i z nast�pnymi dobrzesobie poradz�.

— To wspania�a konkluzja, warto�ciowa puenta dla tej niezwy-kle bogatej w konstruktywne i cenne wnioski rozmowy. Czy jestjeszcze co�, co chcia�aby� doda�?

— Nie, czuj� si� nasycona i spe�niona. Emocje opad�y, nabra-�am dystansu do sprawy i w efekcie jest mi du�o l�ej na duszy.

— �wietnie. Gratuluj� i �ycz� ci tej lekko�ci oraz dobrego na-stroju na reszt� dnia.

— Pi�knie ci dzi�kuj� za rozmow�. Do nast�pnego spotkania!

EFEKTY PRACY I WNIOSKI NA PRZYSZ�O��

1. Nie ma co si� nad sob� u�ala� i traci� energi� na pretensjedo innych, za to warto si� uczy� z ka�dej sytuacji i i�� dalejdo przodu!

2. Mam sto procent wp�ywu tylko na sam� siebie, mog� bra�odpowiedzialno�� za swoje �ycie, zmienia� si� i rozwija�niezale�nie od tego, czy inni te� tego chc� i czy my�l�podobnie.

3. Innych mog� jedynie zach�ci� czy zainspirowa�. Mog� wyrazi� to,co czuj� i co my�l� w danej sytuacji. Mog� te� zaproponowa�jakie� rozwi�zania.

4. W relacjach z innymi ludmi nie tylko ja istniej� i aby efektyby�y w pe�ni zadowalaj�ce dla wszystkich, potrzebujemy zawszeprzychylno�ci i wspó�dzia�ania. Je�eli jednak kto� nie wykazujezainteresowania i zaanga�owania w relacj�, to trzeba gozostawi� w spokoju — nic na si��.

5. Gdy nie jest nam z kim� po drodze, to mówi si� trudnoi idzie si� dalej, jest tak wielu ciekawych ludzi na �wiecie.

P R A C A I K A R I E R A 97

6. Ju� nieraz si� przekona�am, �e kiedy zwolni�o si� w mojejprzestrzeni miejsce, bo jaka� znajomo�� zawodowa czyprywatna wygas�a, kto� odszed� albo ja odesz�am od kogo�,to w bardzo szybkim czasie w to miejsce pojawia� si� kto�inny — cz�sto du�o bardziej warto�ciowy dla mnie.

7. Ka�da nowa relacja, któr� nawi�zuj�, jest inna, bogatszao do�wiadczenia z przesz�o�ci, a to jest wspania�e. Je�li jestfajnie i ciekawie, to si� anga�uj� i wspólnie z drug� osob�rozwijam i buduj� t� relacj�.

8. Wa�ne jest dla mnie, aby to, co jest pomi�dzy nami, p�yn��ow „tu i teraz”, czyli aby�my dobrze si� ze sob� czu�y, dogadywa�ysi� i rozumia�y bez k�opotu. Kiedy za� jest trudno, liczy si�to, aby�my rozmawia�y o tym szczerze i otwarcie, poszukuj�czadowalaj�cych obie strony rozwi�za�. To dla mnie podstawaudanych relacji i zwi�zków mi�dzyludzkich.

9. Istotne jest dla mnie to, by mie� poczucie, �e ze swej stronyzrobi�am wszystko, co chcia�am i co by�o dla mnie mo�liwew danej sytuacji. Wa�ne jest to, by si� stara� i post�powa�najlepiej, jak potrafi� — w pe�ni asertywnie, czyliz poszanowaniem siebie i drugiego cz�owieka, któregodana sprawa dotyczy.

10. Ka�de do�wiadczenie uczy mnie czego� nowego, hartujei wzmacnia, znieczulaj�c i uwra�liwiaj�c mnie na wielespraw. A to, gdy przykre emocje ju� opadn�, daje mi du��satysfakcj� i zwi�ksza poczucie pewno�ci siebie, czyli tego,�e mog� na siebie liczy�, bo poradzi�am sobie z kolejn�trudn� sytuacj�, wi�c mam du�e szanse na to, �e i z nast�pnymidobrze sobie poradz�.

11. Emocje opad�y, nabra�am dystansu do sprawy i w efekciejest mi du�o l�ej na duszy.