seminarium pakietowe NOWE TRENDY - NOWE MOŻLIWOŚCI - …€¦ · Françoise Bonnet, ACR+...
Transcript of seminarium pakietowe NOWE TRENDY - NOWE MOŻLIWOŚCI - …€¦ · Françoise Bonnet, ACR+...
think tank ATMOTERM
seminarium pakietowe
Nowa polityka środowiskowa 2014-2020 - Circular Economy NOWE TRENDY - NOWE MOŻLIWOŚCI - NOWE WYZWANIA
14 października Warszawa
Plan seminarium
• Definicje, pojęcia, filozofia
• Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
• Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych (nowe usługi i produkty)
• Krajowy Plan Zapobiegania Powstawaniu Odpadów a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Definicje, pojęcia, filozofia
• Gospodarka o obiegu zamkniętym
• Gospodarka pętli zamkniętej
• Gospodarka cyrkulacyjna
• Gospodarka obiegowa
• Zasobooszczędna gospodarka
• Niskoemisyjna gospodarka obiegowa
• „Od kołyski do kołyski”
Definicje, pojęcia, filozofia
Gospodarka cyrkulacyjna
• zawężenie pojęcia zielonej gospodarki do jej fizycznych i materialnych aspektów (surowców, materiałów, paliw, wody, biomasy itp.)
• koncentruje się na recyklingu, ograniczeniu zużycia, ponownym użyciu oraz wykorzystaniu odpadów jako zasobów
Definicje, pojęcia, filozofia Model liniowy Model o obiegu zamkniętym
Surowce
Produkcja
Konsumpcja
Odpady
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Źródło: Komisja Europejska
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Komunikat ramowy KE:
Ku gospodarce o obiegu zamkniętym:
program "zero odpadów" dla Europy.
Bruksela, dnia 2.7.2014 r. [COM(2014) 398]
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Wniosek: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniająca dyrektywy:
• 2008/98/WE w sprawie odpadów,
• 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych,
• 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów,
• 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji,
• 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów i
• 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
• Bruksela, dnia 2.7.2014 r. [COM(2014) 397]
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Pakiet propozycji KE (07.2014 r.):
70% odpadów komunalnych poddane recyklingowi i przygotowanie do ponownego użycia - do roku 2030;
80% odpadów opakowaniowych - do roku 2030 (60 % do roku 2020 i 70 % do roku 2025) poddane recyklingowi i przygotowanie do ponownego użycia, w tym cele dla konkretnych materiałów;
zakaz składowania odpadów nadających się do recyklingu oraz innych ulegających biodegradacji - od 2025 r., dążenie do praktycznego wyeliminowania składowania do roku 2030*
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Źródło: Komisja Europejska
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Źródło: Komisja Europejska
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Komunikaty towarzyszące: 1. Możliwości efektywnego wykorzystania zasobów w
sektorze budowlanym Bruksela, dnia 1.7.2014 r. [COM(2014) 445]
2. Inicjatywa w zakresie zielonego zatrudnienia: pełne wykorzystanie potencjału zielonej gospodarki pod względem tworzenia miejsc pracy
Bruksela, dnia 2.7.2014 r. [COM(2014) 446]
3. Plan działań ekonomicznych dla MŚP: Umożliwienie MŚP przekształcenia wyzwań związanych z ochroną środowiska w możliwości biznesowe
Bruksela, dnia 2.7.2014 r. [COM(2014) 440]
Konsumpcja
Go
spo
dar
ka
wsp
ółd
zie
len
ia
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
F Advancing local circular economies by moving to zero waste Françoise Bonnet, ACR+ Secretary General (Prezentacja Green Week 2014)
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
F Advancing local circular economies by moving to zero waste Françoise Bonnet, ACR+ Secretary General (Prezentacja Green Week 2014)
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej
„Circular economy – saving resources, creating jobs”
zapobieganie utracie cennych materiałów;
zmniejszenie uzależnienia od niepewnych dostaw => wzrost odporności i konkurencyjności gospodarki;
tworzenie nowych „zielonych” miejsc pracy;
nowe modele biznesowe, nowe możliwości rynkowe
redukcję emisji gazów cieplarnianych i oddziaływania na środowisko
Źródło: Komisja Europejska – COM(2014)398
Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Wskaźniki i cele dla zasobooszczędności
produktywność zasobów = PKB / zużycie surowców
Raw material consumption, EU-27, 2012
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
Przeciętny czas życia telefonu komórkowego w USA: 18 miesięcy
Źródło: K. Wiens, IFIXIT ( prezentacja Green Week 2014)
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
• Konieczność przedłużenia czasu życia produktów w branży elektronicznej:
• rozwój punktów naprawczych
• właściwe projektowanie urządzeń,
• dostępność części zamiennych,
• otwarty dostęp do dokumentacji i instrukcji serwisowych
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
IFIXIT - eksperci z USA, społeczność ‘serwisantów’:
• Prowadzą m.in. ranking ‘naprawialności’ smartfonów – oceniają na podstawie własnych badań podatność tych urządzeń na naprawianie w skali 1-10
• Przygotowują niezależne instrukcje naprawy urządzeń
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
Zapotrzebowanie na katalizatory w Europie
Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
• Kluczowe zagadnienie dla branży: odzysk metali ‘rzadkich’
Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
Dążenie do całkowitego odzysku metali:
• Firma UMICORE – lider w branży katalizatorów w Europie – większość surowców do produkcji pochodzi z odzysku/recyklingu
• Nowy zakład recyklingu w Belgii – dowód na to, że polityka w zakresie jakości powietrza i gospodarki cyrkulacyjnej tworzy nowe miejsca pracy
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
• Hoboken - Belgia
Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
Łańcuch pomiotów gospodarczych
Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
• Procter & Gamble – zaoszczędził ok. 1 mld $
– 45 fabryk koncernu ma status ‘zero waste going to landfill’
– 5 fabryk w Polsce
• Henkel – ‘więcej za mniej’
– cel długoterminowy: 3x wzrost efektywności produkcji
– ograniczenie zużycia wody, energii, wytwarzania odpadów (2010-2015 15%)
– działania w całym łańcuchu wartości
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
Recykling metali:
• ograniczenie ryzyka dostaw surowców
• ograniczenie kosztów wydobycia, transportu, negatywnego wpływu na środowisko
• mniejsze zużycie energii w porównaniu do produkcji pierwotnego metalu(Al – 95%, Cu-85%) = ograniczenie emisji CO2
Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Zapobieganie powstawaniu odpadów
• środki zastosowane w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one odpadami, zmniejszające:
• ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie okresu dalszego używania produktu,
• negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko i zdrowie ludzi,
• zawartość substancji szkodliwych w produkcie i materiale.
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
European Commission, Directorate-General Environment, Preparing Waste Prevention Programme, Guidance document, October 2012, za ADEME 2008
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
1 600
1 800
1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Wzrost gospodarczy (PKB) a ilość wytwarzanych odpadów
odpady wytwarzane, mln. Mg PKB, mld zł w cenach bieżących
PKB, mld zł w cenach stałych 2000 r.=100%
Źródło: KPZPO (wg danych GUS)
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
0,454 0,203
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
Bu
łgar
ia
Ru
mu
nia
Esto
nia
Fin
lan
dia
Pols
ka
Szw
ecja
Gre
cja
Luxe
mb
urg
Port
uga
lia
Ho
lan
dia
EU (
28
)
Mal
ta
Litw
a
Fran
cja
Bel
gia
Węg
ry
Cze
chy
UK
Nie
mcy
Sło
wen
ia
Sło
wac
ja
Cyp
r
His
zpan
ia
Irla
nd
ia
Au
stri
a
Wło
chy
Dan
ia
Łotw
a
Ch
orw
acja
Mg
/ 1
00
0 E
UR
O
Ilość wytwarzanych odpadów w stosunku do PKB
2004
2006
2008
2010
Źródło: Eurostat
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
UK
Ho
lan
dia
Fran
cja
Nie
mcy
Bel
gia
Dan
ia
EU 2
7
Gre
cja
Port
uga
lia
Węg
ry
Ch
orw
acja
Sło
wac
ja
Esto
nia
Łotw
a
Bu
łgar
ia
EUR
O/k
g su
row
ców
Produktywność zasobów w 2011, Euro/kg surowców
Źródło: Eurostat
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Źródło: KPZPO
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Cele ilościowe w odniesieniu do ogólnej masy
wytwarzanych odpadów:
• utrzymanie wzrostu gospodarczego przy całkowitej masie wytwarzanych odpadów na stałym poziomie,
wskaźnik: masa odpadów wytwarzanych w Polsce [Mg/rok] według danych GUS
• ograniczenie obciążenia PKB odpadami,
wskaźnik: masa wytwarzanych odpadów w Polsce w odniesieniu do PKB [kg /Euro PKB]
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Cele ilościowe w odniesieniu do priorytetowych strumieni
odpadów
• wydobywcze
• Odpady z procesów termicznych
• Odpady niebezpieczne
• Odpady komunalne
• Odpady opakowaniowe
• Odpady żywności
• ZSEE
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Cele jakościowe
• W odniesieniu do produktów i produkcji: ograniczanie oddziaływania na środowisko na etapie wydobycia surowców produkcji i surowców, logistyki konsumpcji, ze szczególnym uwzględnieniem ograniczenia stosowania szkodliwych substancji.
KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej
Przegląd KPZPO przez EEA => opracowanie inicjatyw propagujących dobre praktyki w obszarze ZPO w UE
„The circular economy will be the great innovation challenge of the next decades”
Janez Potočnik Europejski Komisarz ds. Środowiska
Dziękujemy za uwagę:
Iwona Rackiewicz Marek Rosicki
Biuro think tanku Warszawa, ul. Hoża 66/68; Lokal 317 tel./fax: 22 827 18 75; [email protected] ATMOTERM S.A. Opole, ul. Łangowskiego 4 www.atmoterm.pl
think tank ATMOTERM