Sądownictwo administracyjne. Kazusy - KUL2) uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia...

Postępowanie

administracyjne Kazusy i materiały

dr hab. Jerzy Parchomiuk

Rok akademicki 2019/20

1

Spis treści

Rozdział I ........................................................................................................................................ 2 Zakres przedmiotowy k.p.a. ......................................................................................................... 2

Rozdział II ....................................................................................................................................... 4 Zaświadczenia, skargi, wnioski. ................................................................................................... 4

Rozdział III ..................................................................................................................................... 6 Organ. Wyłączenie pracownika i organu. .................................................................................... 6

Rozdział IV .................................................................................................................................... 12 Strona ......................................................................................................................................... 12

Rozdział V ..................................................................................................................................... 13 Podmioty na prawach strony ...................................................................................................... 13

Rozdział VI .................................................................................................................................... 17 Czynności techniczno-procesowe. Doręczenia. Wezwania. Terminy ....................................... 17

Rozdział VII .................................................................................................................................. 22 Wszczęcie postępowania. Postępowanie wyjaśniające .............................................................. 22

Rozdział VIII ................................................................................................................................ 30

Zawieszenie postępowania ......................................................................................................... 30 Rozdział IX .................................................................................................................................... 33

Umorzenie postępowania. .......................................................................................................... 33 Rozdział X ..................................................................................................................................... 35

Współdziałanie organów przy wydawaniu decyzji .................................................................... 35

Rozdział XI .................................................................................................................................... 38 Decyzja. Rektyfikacja decyzji. Ugoda. Postanowienie .............................................................. 38

Rozdział XII .................................................................................................................................. 55 Odwołania. Zażalenia. ................................................................................................................ 55

Rozdział XIII ................................................................................................................................ 61 Tryby nadzwyczajne weryfikacji decyzji ................................................................................... 61

Rozdział XIV ................................................................................................................................. 65 Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wadliwą decyzją administracyjną ........................... 65

Rozdział XV .................................................................................................................................. 68 Administracyjne kary pieniężne ................................................................................................. 68

Rozdział XVI ................................................................................................................................. 71 Kazusy z postępowania sądowoadministracyjnego ................................................................... 71

Rozdział XVII ............................................................................................................................... 76 Powtórki przed kolokwiami ....................................................................................................... 76

2

Rozdział I

Zakres przedmiotowy k.p.a.

Kazus I.1.

Jan jest właścicielem działki położonej w Gminie przy ul. Jasnej, przy drodze gminnej.

Latem 2018 r. dokonano remontu drogi gminnej m.in. poprzez tzw. wyprofilowanie. W dniu 12

września Jan wezwał Wójta do naprawienia szkody, jaka została mu wyrządzona wskutek zalania

jego działki wodą pochodzącą z drogi publicznej. Zdaniem Jana w wyniku remontu drogi

nastąpiła zmiana nachylenia jezdni, co powoduje, że przy obfitych opadach deszczu woda z

jezdni spływa na jego działkę, powodując jej częściowe podtopienie.

Czy wniosek Jana podlega załatwieniu w drodze decyzji administracyjnej, przy

zastosowaniu przepisów k.p.a.?

Kazus I.2.

Gmina ogłosiła w trybie przewidzianym ustawą o gospodarce nieruchomościami o

zamiarze sprzedaży kilku lokalu w budynku mieszkalnym przy ul Obleśnej. Sprzedaż miała

odbywać się w drodze przetargu. Jan, będący najemcą lokalu nr 1 wystąpił do gminy z

roszczeniem o zawarcie z nim umowy sprzedaży przedmiotowego lokalu, przysługuje mu

bowiem w świetle ustawy pierwszeństwo w nabyciu tego lokalu.

Czy wniosek Jana podlega załatwieniu w drodze decyzji, przy zastosowaniu przepisów

k.p.a.?

Kazus I.3.

Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie wniesienia nieruchomości, będącej jej

własnością jako aportu (wkładu niepieniężnego) do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w

której jest jedynym udziałowcem.

Czy do tej uchwały znajdą zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania

administracyjnego?

Kazus I.4.

Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie zmiany uchwały w sprawie zasad

gospodarowania nieruchomościami komunalnymi. Jedną ze zmian było podwyższenie stawek

czynszu najmu lokali wynajmowanych przez Gminę. Jan, będący najemcą takiego lokalu

komunalnego, nie zgadza się z tą uchwałą.

Czy Jan ma prawo do wniesienia odwołania od tej uchwały (art. 127 k.p.a.)?

Kazus I.5.

Jan złożył skargę do ministra spraw zagranicznych na działalność polskiego konsula w

Kanadzie. Skargę Jan uzasadnił następującymi okolicznościami: przebywając w Kanadzie został,

w jego opinii, bezzasadnie obezwładniony przez policjantów kanadyjskich oraz doprowadzony

na posterunek policji. Po zwolnieniu udał się do konsulatu celem spotkania z konsulem i

3

zażądania od niego podjęcia interwencji. Konsul odmówił spotkania bezpośredniego i nakazał

Janowi złożenie wniosku pisemnego.

Czy w tej sprawie mają zastosowanie przepisy k.p.a.?

Kazus I.6

Anatolij, obywatel Rosji, udał się do polskiego konsulatu w Sankt Petersburgu celem

uzyskania wizy. Pracownik, który go obsługiwał zachowywał się dziwnie, czuć było od niego

wyraźnie woń alkoholu, był nader nieuprzejmy. Anatolij uznał, że taka sytuacja jest

niedopuszczalna i musi napisać skargę do konsula.

Czy w tej sprawie będą miały zastosowanie przepisy k.p.a.?

Kazus I.7

Jan wystąpił do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia dotyczącego uregulowania

dotychczas posiadanych zaległości podatkowych.

Czy w tej sprawie mają zastosowanie przepisy k.p.a.?

Kazus I.8

Jan, będący pracownikiem Urzędu Gminy, otrzymał od swojego zwierzchnika polecenie

dokonania czynności służbowej. Jan skierował do zwierzchnika pismo, w którym wyraził

wątpliwość co do zgodności z prawem polecenia i zażądał wydania polecenia na piśmie.

Czy pisemne polecenie zwierzchnika będzie miało charakter decyzji administracyjnej?

Kazus I.9

Artur, pracownik Urzędu Gminy, zatrudniony w oparciu o umowę o pracę, otrzymał od

Wójta pismo informujące o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia z dniem 1

października.

Czy Artur może wnieść odwołanie do organu wyższego stopnia (SKO)?

Kazus I.10

Maciej, funkcjonariusz Policji pełni służbę w Komendzie Miejskiej Policji.

a) w dniu 20 września otrzymał rozkaz personalny Komendanta Miejskiego, informujący

o zwolnieniu ze służby z dniem 1 października;

b) w dniu 20 września otrzymał orzeczenie dyscyplinarne Komendanta Miejskiego,

wymierzające karę dyscyplinarną zwolnienia ze służby.

Czy Maciej może wnieść odwołanie do organu wyższego stopnia w którymś z

powyższych przypadków? Czy może jakoś zaskarżyć rozkaz lub orzeczenie?

Kazus I.11

Przepisy Ordynacji podatkowej nie regulują kwestii udziału prokuratora. Czy prokurator

może wziąć udział w postępowaniu podatkowym?

4

Rozdział II

Zaświadczenia, skargi, wnioski.

Pytania:

1. Jaka jest istota zaświadczenia?

2. W jaki sposób może zakończyć się postępowanie w sprawie wydania zaświadczenia?

3. Jaka jest istota skargi, a jaka wniosku?

4. W jaki sposób kończy się postępowanie w sprawie skargi/wniosku?

5. Czy osoba niezadowolona z rozpatrzenia jest wniosku może zakwestionować

odpowiedź organu? Czy może wnieść skargę do sądu administracyjnego?

Kazus II.1

Julian wystąpił do Komendanta Powiatowego Policji o wydanie zaświadczenia, że spełnia

ustawowe przesłanki do legalnego posiadania broni. Proszę ocenić sytuację.

Kazus II.2

Jan wystąpił do Starosty o wydanie zaświadczenia w sprawie zgodności projektu

zagospodarowania działki z planem miejscowym. Pismo wpłynęło do organu 10 września.

Starosta pismem z dnia 1 października poinformował go, że nie może wydać takiego

zaświadczenia, ponieważ jest to sprawa załatwiana przez Wójta, więc to on jest właściwy do

wydania takiego zaświadczenia. Proszę ocenić sytuację.

Kazus II.3

Jakub wystąpił do Wójta o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Prowadzący sprawę

pracownik zażądał od Jakuba zaświadczenia o zameldowaniu na obszarze tej gminy, od tego

zależy bowiem kwestia właściwości miejscowej organu. Proszę ocenić sytuację.

Kazus II.4

Jeremiasz chce złożyć skargę na wadliwe jego zdaniem działania Starosty w sprawie

wywłaszczenia nieruchomości. Jaki organ jest właściwy do jej rozpatrzenia?

Kazus II.5

Do Starosty wpłynęła skarga na działalność Wójta. Starosta poinformował wnoszącego,

że nie jest właściwy do rozpatrzenia tej skargi. Proszę ocenić sytuację.

Kazus II.6

Jacek wniósł do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego pismo zatytułowane

jako skarga, w którym podniósł, że jego sąsiad wybudował bez pozwolenia dom. Co powinien

zrobić w tej sytuacji PINB?

5

Kazus II.7

Jędrzej otrzymał decyzję Wójta odmawiającą przyznania zasiłku z pomocy społecznej.

Napisał do Rady Gminy pismo, zatytułowane jako skarga na Wójta, w którym zażądał uchylenia

decyzji Wójta jako niezgodnej z prawem. Proszę ocenić sytuację.

Kazus II.8

Joachim wniósł do Rady Gminy skargę na działalność Wójta. Pismo wpłynęło do UG w

dniu 1 sierpnia. W dniu 1 października przyszedł do Państwa z prośbą o poradę, co może zrobić

w sytuacji, gdy do tej pory nikt nie odpowiedział na jego skargę.

Kazus II.9

Do Wójta wpłynęło pismo o następującej treści: „Skarga. Ja, Jerzy, zam. (…) domagam

się stanowczo podjęcia interwencji Wójta w sprawie mojego sąsiada, który przejeżdża ciągle

przez moje pole, kiedy jedzie zaorać swoje. Niech Wójt wreszcie zrobi coś w tej sprawie, bo jak

nie, to na pewno na niego nie zagłosuję!”. Proszę przygotować dla Wójta pismo w tej sprawie.

Kazus II.10

Jarosław napisał 1 sierpnia do Rady Gminy pismo (skargę), w której zarzucił, że Wójt

bezprawnie zwolnił z pracy wnuka Jarosława, a zatrudnił na to samo stanowisko krewnego

swojego przyjaciela. 30 sierpnia uzyskał odpowiedź – zawiadomienie o sposobie załatwienia

skargi, w której wskazano, że skarga jest bezzasadna. 10 września Jarosław wystosował tą samą

skargę, podnosząc, że Rada Gminy nie powinna uchylać się od interwencji w tej sprawie. Proszę

ocenić sytuację.

Kazus II.11

Janina wystąpiła do Wójta z wnioskiem o przesunięcie w budżecie środków pieniężnych

celem zwiększenia wsparcia dla schroniska dla zwierząt, które boryka się z problemami. W

odpowiedzi Wójt poinformował, że nie ma takiej możliwości, gdyż oznaczałoby to odebranie

środków na realizację innych ważnych dla gminy zadań. Co może zrobić w tej sytuacji Janina?

6

Rozdział III

Organ. Wyłączenie pracownika i organu.

Pytania

1. Jaka jest różnica między pojęciem organu administracji publicznej w sensie

ustrojowym i w sensie funkcjonalnym? Które z tych pojęć definiuje organ na gruncie

k.p.a.?

2. Struktura ustrojowa organów administracji rządowej.

3. Struktura ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego.

4. Inne organy prowadzące postępowanie administracyjne.

5. Status ustrojowy i procesowy samorządowych kolegiów odwoławczych.

6. Organ kolegialny w postępowaniu administracyjnym.

7. Spory o właściwość (sensu stricto) a spory kompetencyjne. Zasady rozstrzygania tych

sporów.

Kazus III.1

Pismem z 23 lipca Bartosz zwrócił się do Fundacji prowadzącej hospicjum o

udostępnienie informacji publicznej w zakresie obejmującym umowy dotyczące realizacji

projektów finansowanych ze środków publicznych z podmiotami zewnętrznymi a także wszelkie

dokumenty potwierdzające realizację umów przez podmioty zewnętrzne.

W odpowiedzi Fundacja poinformowała, że choć żądane dokumenty stanowią informację

publiczną, to nie mogą być udostępnione, gdyż zawierają informacje, których udostępnienie

mogłoby naruszyć chronioną tajemnicę przedsiębiorcy podmiotów, z którymi Fundacja

współpracowała.

Czy Fundacja jest organem administracji publicznej? Czy do odpowiedzi Fundacji

należało zastosować przepisy k.p.a.? Proszę uwzględnić poniższe przepisy ustawy o dostępie do

informacji publicznej.

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej

Art. 1.

1. Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy

i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. […]

Art. 4.

1. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty

wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

7

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu

terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki

organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania

publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki

samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w

rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Art. 5.

1. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w

przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.

[…]

2. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby

fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących

funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i

wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z

przysługującego im prawa.

Art. 16.

1. Odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie

informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze

decyzji.

2. Do decyzji, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania

administracyjnego, z tym że:

1) odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni;

2) uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia informacji zawiera także imiona, nazwiska i

funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji, oraz oznaczenie

podmiotów, ze względu na których dobra, o których mowa w art. 5 ust. 2, wydano decyzję o odmowie

udostępnienia informacji.

Art. 17.

1. Do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji, niebędących

organami władzy publicznej, o odmowie udostępnienia informacji oraz o umorzeniu postępowania o

udostępnienie informacji przepisy art. 16 stosuje się odpowiednio.

2. Wnioskodawca może wystąpić do podmiotu, o którym mowa w ust. 1, o ponowne rozpatrzenie

sprawy. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołania.

Kazus III.2

Anna we wrześniu 2016 r. została powołana do Wydziałowej Komisji Stypendialnej.

Decyzją z 2 października 2017 r. komisja przyznała Krzysztofowi stypendium socjalne w

wysokości 100 zł. Po rozpoznaniu odwołania wniesionego przez Krzysztofa w listopadzie 2017 r.

Odwoławcza Uniwersytecka Komisja Stypendialna utrzymała zaskarżoną decyzję w mocy. Na

decyzję tę Krzysztof wniósł skargę do WSA w Lublinie. W międzyczasie, w styczniu 2018 r., w

następstwie rezygnacji jednego z członków Odwoławczej Uniwersyteckiej Komisji

Stypendialnej, Anna została powołana do składu komisji Odwoławczej. WSA wyrokiem

z 2 marca 2018 r. uchylił zaskarżona decyzję Odwoławczej Uniwersyteckiej Komisji

Stypendialnej. W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy Komisja Odwoławcza decyzją z 6

kwietnia 2018 r. ponownie utrzymała w mocy decyzję Wydziałowej Komisji Stypendialnej z 2

października 2017 r. Proszę ocenić zaistniałą sytuację w świetle k.p.a.

8

Kazus III.3

Wnioskiem z 1 października Jan, będący prywatnie zięciem Wojewody Lubelskiego,

wystąpił do Starosty Puławskiego z wnioskiem o zwrot działki wywłaszczonej w 2000 r., będącej

wówczas własnością Stanisława. Jan podniósł we wniosku, iż cel publiczny, na jaki

wywłaszczenie nastąpiło (budowa basenu miejskiego) nie został zrealizowany, przedstawił

również prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Puławach, stwierdzające, iż w 2010 r.

Jan nabył spadek po zmarłym Stanisławie.

Czy Starosta Puławski może w tej sytuacji wydać decyzję w sprawie zwrotu

nieruchomości. Jeżeli nie, to jaki organ będzie właściwy w sprawie?

Kazus III.4

Nieruchomość położona w Mieście, oznaczona nr ew. 11/12 jest współwłasnością w

częściach równych Adama, Anny i Andrzeja. Andrzej jest prezesem Samorządowego Kolegium

Odwoławczego, które ma siedzibę w tym mieście. Decyzją z 1 października Prezydent Miasta

ustalił wysokość opłaty planistycznej dla współwłaścicieli nieruchomości. Do uiszczenia opłaty

zostali zobowiązani solidarnie wszyscy współwłaścicieli. Od decyzji odwołali się Adam i Anna.

Organem wyższego stopnia w tych sprawach jest SKO.

Proszę ocenić sytuację.

Kazus III.5

Jan był dyrektorem Wydziału Urbanistyki i Gospodarowania Nieruchomościami Urzędu

Miejskiego w Lublinie. W październiku Polski Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich

wystąpił o zwrot działki gruntu położonej w centrum miasta. Pod koniec października Jan

udzielił wywiadu w prasie lokalnej, w którym wyraził pogląd, iż osoby, które przez wiele lat nie

interesowały się swoimi przodkami w mieście zachowują się nieuczciwie występując o zwrot

mienia swoich zmarłych krewnych. W listopadzie Jan wydał z upoważnienia Prezydenta Miasta

Lublina decyzję odmawiającą zwrotu nieruchomości Polskiemu Związkowi Gmin

Wyznaniowych Żydowskich.

Czy z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika i organu, decyzja

została wydana zgodnie z prawem?

Kazus III.6

Wnioskiem z dnia 1 lutego Powiat reprezentowany przez Starostę Zenona i Wicestarostę

Tomasza wystąpił o wydanie pozwolenia na rozbudowę Powiatowego Centrum Kształcenia

Praktycznego (Powiat wskazano jako inwestora). Po rozpoznaniu sprawy, decyzją z dnia 12

marca Starosta zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę.

Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika

i organu.

Kazus III.7

Decyzją z 1 marca Dziekan skreślił Jakuba z listy studentów. Po rozpatrzeniu odwołania

Jakuba, decyzją z 2 maja działający w imieniu Rektora – Prorektor Jan uchylił decyzję Dziekana

i umorzył postępowanie. W związku z wykryciem nowych okoliczności w sprawie Prorektor Jan

9

(działający w imieniu Rektora) wznowił z urzędu postępowanie i decyzją z 1 września uchylił

swoją decyzję z 1 maja i utrzymał w mocy decyzję Dziekana o skreśleniu z listy studentów.

Jakub złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z 1 października Prorektor Jan

(działający w imieniu Rektora) utrzymał w mocy swoją decyzję z 1 września.


i organu.

Kazus III.8

Decyzją z 2 stycznia Starosta odmówił Jackowi zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Po

rozpatrzeniu odwołania decyzją z 3 lutego Wojewoda utrzymał w mocy decyzję Starosty. W

maju Jacek złożył wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody. Decyzją z 4 czerwca

Minister Hilary odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody. Jacek złożył wniosek o

ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z 5 lipca Minister Hilary utrzymał w mocy swoją decyzję

z 4 czerwca.


i organu.

Kazus III.9

Starosta wydał decyzję w sprawie środowiskowych uwarunkowań przedsięwzięcia.

Stowarzyszenie „Gaja” wniosło odwołanie od tej decyzji, do Samorządowego Kolegium

Odwoławczego. SKO utrzymało w mocy decyzję Starosty. W jakiś czas później Stowarzyszenie

wystąpiło o stwierdzenie nieważności decyzji SKO. Po rozpatrzeniu wniosku decyzją z 1

września SKO w składzie: Henryk, Halina i Hieronim odmówiło stwierdzenia nieważności.

Stowarzyszenie złożyło wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z 10 października

SKO utrzymało w mocy swoją decyzję z 1 września, orzekając w składzie: Halina, Hilary i

Honorata.


i organu.

Kazus III.10

Starosta wydał decyzję w sprawie odmowy udzielenia Spółce zezwolenia na prowadzenie

działalności w zakresie odzysku odpadów. Spółka wniosła odwołanie od tej decyzji do

Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Po rozpatrzeniu odwołania SKO utrzymało w mocy

decyzję organu I instancji. W składzie orzekającym wydającym decyzję byli: Jan, Jakub i Julian.

Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego. Po rozpatrzeniu skargi WSA uchylił decyzję

SKO. Po rozpatrzeniu sprawy jeszcze raz SKO ponownie utrzymało w mocy decyzję Starosty. W

składzie orzekającym byli: Janina, Justyna i Julian.


i organu.

Kazus III.11

1 lutego Wójt wydał decyzję, z w której odmówił nakazania Janowi przywrócenia stanu

poprzedniego lub wykonania urządzeń zapobiegających szkodom w zakresie stosunków wodnych

(ustawa – Prawo wodne). Po rozpatrzeniu odwołania Juliana, decyzją z 2 marca, SKO uchyliło

decyzję Wójta i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia Wójtowi. SKO orzekało w

10

składzie: Zofia (przewodnicząca składu), Zbigniew i Zuzanna (członkowie). Decyzją z 3 kwietnia

Wójt ponownie odmówił nakazania Janowi przywrócenia stanu poprzedniego. Julian odwołał się

od decyzji. Decyzją z 4 maja SKO utrzymało w mocy decyzję Wójta z 3 kwietnia. SKO orzekało

w składzie: Zbigniew (przewodniczący), Zofia i Zuzanna (członkowie).

Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów o wyłączeniu pracownika i organu.

Kazus III.12

Decyzją z dnia 1 lipca Zarząd Województwa pełniący funkcję Instytucji Zarządzającej

Regionalnym Programem Operacyjnym określił kwotę przypadających do zwrotu środków z

programu finansowanego z budżetu UE oraz nakazał Stowarzyszeniu, zwrot tych środków.

Zarząd orzekał w składzie: marszałek województwa – Joachim oraz członkowie: Izydor, Zenon,

Pelagia i Gertruda. Stowarzyszenie złożyło wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy od tej

decyzji. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Zarząd Województwa decyzją z 1 października

utrzymał w mocy swoją decyzję z 1 lipca. Zarząd wydał decyzję w składzie: marszałek

województwa – Joachim oraz członkowie: Zenon, Pelagia i Gertruda

Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów o wyłączeniu organu.

Art. 31 ustawy o samorządzie województwa:

1. Zarząd województwa jest organem wykonawczym województwa.

2. W skład zarządu województwa, liczącego 5 osób, wchodzi marszałek województwa jako

jego przewodniczący, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie.

[…]

4. Uchwały zarządu województwa zapadają zwykłą większością głosów w obecności co

najmniej połowy ustawowego składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy

stanowią inaczej.

Art. 46. 1.

Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje marszałek

województwa, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

[…]

2a. Decyzje wydane przez zarząd województwa w sprawach z zakresu administracji

publicznej podpisuje marszałek. W decyzji wymienia się imiona i nazwiska członków zarządu,

którzy brali udział w wydaniu decyzji.

Art. 207 ustawy o finansach publicznych:

1. W przypadku gdy środki przeznaczone na realizację programów finansowanych z

udziałem środków europejskich są:

1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem,

2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184,

3) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości

- podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości

podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków, w terminie 14 dni od dnia doręczenia

ostatecznej decyzji, o której mowa w ust. 9, na wskazany w tej decyzji rachunek bankowy.

[…]

11

8. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 1, instytucja określona

odpowiednio w ust. 9, 11 i 11a lub instytucja, która podpisała z beneficjentem umowę o

dofinansowanie, wzywa do:

1) zwrotu środków lub

2) do wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności, o którym mowa w ust. 2,

w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

9. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 8, organ:

1) pełniący funkcję instytucji zarządzającej lub instytucji pośredniczącej w rozumieniu

ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o

wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu

Rybackiego, albo ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora

rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, albo ustawy o

zasadach realizacji programów, albo

[…]

- wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się

odsetki, oraz sposób zwrotu środków, z uwzględnieniem ust. 2, oraz zawierającą pouczenie o

sankcji wynikającej z ust. 4 pkt 3, z zastrzeżeniem ust. 7.

10. Decyzji, o której mowa w ust. 9, nie wydaje się, jeżeli dokonano zwrotu środków przed

jej wydaniem.

[…]

12. Od decyzji, o której mowa w ust. 9, wydanej przez:

1) operatora programu albo

2) instytucję pośredniczącą lub instytucję wdrażającą, o których mowa w ust. 11, albo

3) podmiot upoważniony do wydania tej decyzji na podstawie ust. 11a

- służy odwołanie do właściwej instytucji zarządzającej albo organu pełniącego funkcję

odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w

programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, a jeżeli

rozpatrywanie odwołań od decyzji instytucji wdrażającej zostało powierzone instytucji

pośredniczącej - do instytucji pośredniczącej.

12a. W przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez:

1) instytucję zarządzającą albo

2) organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu "Łącząc Europę", albo

3) organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub Krajowej

Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust.

3 pkt 2

- służy wniosek do tej instytucji albo organu o ponowne rozpatrzenie sprawy.

12

Rozdział IV

Strona

Pytania:

1. Czy stroną postępowania administracyjnego może być:

a. 9-letnie dziecko,

b. spółka jawna;

c. wspólnota mieszkaniowa;

d. spółka cywilna?

2. Kto może być stroną postępowania w danej, konkretnej sprawie administracyjnej?

Kazus IV.1

Wnioskiem z dnia 1 września inwestor oznaczony jako Konsorcjum Inwestycyjne w

składzie spółka ABC z o.o., spółka XYZ z o.o. oraz dwie osoby fizyczne – Adam i Andrzej,

wystąpił o wydanie decyzji w sprawie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu na

działce nr 111/1. Wniosek został podpisany przez prezesów zarządów obydwu spółek oraz

Adama i Andrzeja. Do wniosku dołączono umowę Konsorcjum. Decyzją z 2 listopada Wójt

ustalił na rzecz Konsorcjum Inwestycyjnego warunki zabudowy w odniesieniu do ww. działki.

Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów KPA.

Kazus IV.2

Maks i Albert prowadzą indywidualną działalność gospodarczą w zakresie regularnych

przewozów osób na trasie Lublin – Kraśnik, na podstawie posiadanych przez każdego z nich

zezwoleń udzielonych im przez Marszałka Województwa. Pismem z 1 października Albert

wystąpił do Marszałka z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia

Maksowi z powodu naruszania warunków zezwolenia (m.in. nieprzestrzeganie rozkładu jazdy,

zatrzymywanie się na przystankach nie ujętych w rozkładzie. Pismem z 8 października Marszałek

wszczął postępowanie w sprawie cofnięcia zezwolenia.

Proszę wskazać strony postępowania i uzasadnić swoje stanowisko.

Kazus IV.3

Do Urzędu Gminy wpłynął wniosek o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Jako

wnioskodawcę wskazano Annę, zaś wniosek podpisała Alina. Do wniosku dołączono

pełnomocnictwo o następującej treści: „Upoważniam moją sąsiadkę Alinę, legitymującą się

dowodem osobistym nr […] do działania w moim imieniu w sprawie przyznania zasiłku z

pomocy społecznej. [podpis: Anna]”. Rozpatrujący sprawę pracownik stwierdził w rozmowie z

Aliną, że pełnomocnictwo jest nieprawidłowe, bo Alina nie jest członkiem rodziny Anny, ani

pełnomocnikiem profesjonalnym. Ponadto pełnomocnictwo powinno być sporządzone w formie

aktu notarialnego.


13

Rozdział V

Podmioty na prawach strony

Pytania:

1. Czym się różni strona od podmiotu na prawach strony?

2. Jakie są podmioty na prawach strony w postępowaniu administracyjnym?

3. W jakim charakterze może wziąć udział w postępowaniu administracyjnym

stowarzyszenie, które zajmuje się (zgodnie ze statutem) szeroko pojętą ochroną

środowiska?

4. Jakie są formy udziału prokuratora w postępowaniu administracyjnym?

5. Kiedy prokurator może wnieść sprzeciw w postępowaniu administracyjnym?

6. Czy prokurator może wnieść sprzeciw od ostatecznej decyzji Dyrektora Izby

Administracji Skarbowe w sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn?

7. Czy prokurator może wnieść sprzeciw od decyzji ministra?

Przykład:

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego

ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na

środowisko

Art. 44.

1. Organizacje ekologiczne, które powołując się na swoje cele statutowe, zgłoszą chęć

uczestniczenia w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, uczestniczą w

nim na prawach strony, jeżeli prowadzą działalność statutową w zakresie ochrony środowiska lub

ochrony przyrody, przez minimum 12 miesięcy przed dniem wszczęcia tego postępowania.

Przepisu art. 31 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

2. Organizacji ekologicznej służy prawo wniesienia odwołania od decyzji wydanej w

postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli jest to uzasadnione celami

statutowymi tej organizacji, także w przypadku, gdy nie brała ona udziału w określonym

postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa prowadzonym przez organ pierwszej

instancji; wniesienie odwołania jest równoznaczne ze zgłoszeniem chęci uczestniczenia w takim

postępowaniu. W postępowaniu odwoławczym organizacja uczestniczy na prawach strony.

3. Organizacji ekologicznej służy skarga do sądu administracyjnego od decyzji wydanej

w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli jest to uzasadnione celami

statutowymi tej organizacji, także w przypadku, gdy nie brała ona udziału w określonym

postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa.

4. Na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji

ekologicznej służy zażalenie.

14

Kazus V.1

Spółka „Reg-Bus” wystąpiła do Marszałka Województwa Lubelskiego o zezwolenie na

wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie regularnych przewozów osób na trasie

Lublin-Zamość. Postanowieniem z 2 listopada Marszałek wszczął postępowanie w sprawie.

Prezes Stowarzyszenia Przewoźników Regionu Lubelskiego przyszedł do Państwa kancelarii

prawnej z prośbą o pomoc prawną. Stowarzyszenie chciałoby uniemożliwić spółce uzyskanie

zezwolenia. Z przedłożonego przez Prezesa statutu Stowarzyszenia wynika, że jego celem jest

obrona praw i interesów przewoźników zrzeszonych w ramach Stowarzyszenia w

postępowaniach przed organami władzy publicznej (§ 3 pkt 1 Statutu).

Proszę doradzić Stowarzyszeniu i przygotować odpowiednie pismo w sprawie.

Kazus V.2

Postanowieniem z 15 listopada Marszałek Województwa dopuścił Stowarzyszenie do

udziału w postępowaniu. Spółka nie jest zadowolona z takiego obrotu sprawy, chce wnieść

zażalenie.


Kazus V.3

Stowarzyszenie Przewoźników Regionu Lubelskiego złożyło do Marszałka Województwa

Lubelskiego wniosek o dopuszczenie do udziału we wszystkich postępowaniach, jakie aktualnie

prowadzi Marszałek i w przyszłości będzie prowadził w sprawach dotyczących zezwoleń na

wykonywanie działalności w zakresie przewozów regularnych rzeczy i osób na terenie

województwa lubelskiego.


Kazus V.4

Na wniosek Spółki Bus sp. z o.o. Marszałek Województwa wydał decyzję o zezwoleniu

na wykonywanie przez Spółkę przewozów drogowych osób na trasie Lublin – Zamość. Od

decyzji nie wniesiono odwołania, stała się ostateczna. W klika miesięcy później Prokurator

przeczytał w prasie informację, że szwagier Marszałka Województwa ma pakiet większościowy

(66%) udziałów w spółce Bus.


Kazus V.5

Wojewoda wydał ostateczną decyzję w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. W

postępowaniu brał udział prokurator.

a) Prokurator nie wniósł skargi na decyzję do sądu administracyjnego, ale po pewnym

czasie wniósł sprzeciw od tej decyzji, powołując się na to, że decyzja została wydana

z rażącym naruszeniem prawa (art. 156 1 pkt 2 k.p.a.).

Czy sprzeciw Prokuratora jest w tej sytuacji dopuszczalny?

b) Prokurator wniósł skargę na decyzję Wojewody do sądu administracyjnego, w skardze

podniósł m.in. zarzut rażącego naruszenia prawa (art. 156 1 pkt 2 k.p.a.). Sąd oddalił

skargę. Po pewnym czasie Prokurator wniósł sprzeciw od decyzji Wojewody,

15

podnosząc, że w sprawie wystąpiły nowe okoliczności faktyczne, istotne dla s[prawy,

a nie znane organowi (art. 145 1 pkt 5 k.p.a.).

Czy sprzeciw Prokuratora jest w tej sytuacji dopuszczalny?

Kazus V.6

Pismem z dnia 16 października Stowarzyszenie Przewoźników Prywatnych wniosło do

Marszałka Województwa o dopuszczenie, jako organizacji społecznej do udziału w postępowaniu

administracyjnym, prowadzonym w sprawie dotyczącej uzgodnienia wydania zezwolenia na

wykonywanie regularnych przewozów osób w krajowym transporcie drogowym dla Bus Polska

sp. z o.o., na linii komunikacyjnej Lublin – Warszawa.

Stowarzyszenie wskazało, że jego udział w postępowaniu jest uzasadniony celami

statutowymi organizacji oraz przemawia za nim interes społeczny. Stowarzyszenie jako

organizacja zrzeszająca przewoźników prowadzących działalność w zakresie transportu

drogowego osób jest żywotnie zainteresowane pełnym zaspokojeniem potrzeb przewozowych

wszystkich pasażerów na poszczególnych liniach komunikacyjnych oraz podwyższaniem jakości

i standardu oraz bezpieczeństwa wykonywanych przewozów.

Z treści Statutu wynika, że celami statutowymi Stowarzyszenia są: ochrona interesów

przewoźników zrzeszonych w Stowarzyszeniu, popieranie i propagowanie wysokiej jakości usług

przewozowych, kreowanie pozytywnej opinii o działalności prywatnych przewoźników osób,

zwalczanie nieuczciwej konkurencji w środowisku przedsiębiorców świadczących usługi

przewozu osób. Zastępcą prezesa zarządu Stowarzyszenia jest Stanisław, jedyny udziałowiec

Spółki „Kortbus”, świadczącej usługi w zakresie przewozu osób na linii komunikacyjnej Lublin –

Warszawa.

Proszę ocenić możliwość dopuszczenia Stowarzyszenia do udziału w postępowaniu

USTAWA

z dnia 6 września 2001 r.

o transporcie drogowym

(Dz. U. z 2017 r., poz. 2200, ze zm.)

Art. 18. 1. Wykonywanie przewozów regularnych i przewozów regularnych specjalnych wymaga

zezwolenia:

1) w krajowym transporcie drogowym - wydanego, w zależności od zasięgu tych przewozów

odpowiednio przez:

a) wójta - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze gminy,

b) burmistrza albo prezydenta miasta - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych

w komunikacji miejskiej,

c) burmistrza albo prezydenta miasta, któremu powierzono to zadanie na mocy porozumienia, o

którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych w komunikacji

miejskiej w granicach określonych w art. 4 pkt 7a lit. a albo lit. b,

d) burmistrza albo prezydenta miasta, będącego siedzibą związku międzygminnego, o którym

mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze gmin, które

utworzyły związek międzygminny,

d1) prezydenta miasta na prawach powiatu, w uzgodnieniu z właściwym starostą ze względu na

planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych

przebiegających na obszarze miasta i sąsiedniego powiatu,

16

e) starostę, w uzgodnieniu z wójtami, burmistrzami lub prezydentami miast właściwymi ze

względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach

komunikacyjnych na obszarze powiatu, z wyłączeniem linii komunikacyjnych określonych w lit. a-d1,

f) marszałka województwa, w uzgodnieniu ze starostami właściwymi ze względu na planowany

przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych

wykraczających poza obszar co najmniej jednego powiatu, jednakże niewykraczających poza obszar

województwa,

g) marszałka województwa właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania przedsiębiorcy,

w uzgodnieniu z marszałkami województw właściwymi ze względu na planowany przebieg linii

komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych wykraczających poza obszar

co najmniej jednego województwa; […]

17

Rozdział VI

Czynności techniczno-procesowe. Doręczenia. Wezwania. Terminy

Pytania:

1. Jakie są sposoby doręczania pism w postępowaniu administracyjnym?

2. Jakie są rodzaje doręczeń?

3. Co decyduje o skuteczności doręczenia?

4. Kiedy organ może stosować doręczenie za pośrednictwem środków komunikacji

elektronicznej? Kiedy takie doręczenie jest skuteczne?

5. Czym różni się wezwanie od zawiadomienia?

6. Jakie są sankcje za nie stawienie się na wezwanie organu?

7. W jaki sposób osoba ukarana grzywną za niestawiennictwo na rozprawie

administracyjnej może się bronić?

8. Co oznacza zasada jawności (celu) wezwania?

9. Proszę wskazać w k.p.a. przejawy zasady nieuciążliwości wezwania?

10. Co to jest tzw. pomoc prawna w postępowaniu administracyjnym?

11. Czy strona ma prawo żądania zwrotu kosztów stawienia się na wezwanie organu?

Jakie to są koszty?

12. Co to jest tzw. pomoc prawna w postępowaniu administracyjnym?

13. Z jaką zasadą ogólną postępowania administracyjnego wiążą się metryki, protokoły i

adnotacje? Po co dokumentuje się czynności procesowe na piśmie?

14. Czym różnią się protokoły od adnotacji?

15. Z jaką zasadą ogólną wiąże się dostęp do akt sprawy?

16. Jakie są szczegółowe uprawnienia strony w ramach ogólnego dostępu do akt sprawy?

17. Czy organ może ograniczyć stronie postępowania dostęp do akt sprawy?

18. Czy strona może żądać przesłania jej kopii akt sprawy do domu?

19. Jakie są znaczenia pojęcia „termin” w k.p.a.?

20. Czym się różnią terminy materialnoprawne od procesowych?

21. Jakie są skutki uchybienia terminu procesowego przez stronę?

22. Jakie są skutki uchybienia terminu procesowego przez organ?

23. W jaki sposób strona może bronić się przed konsekwencjami upływu terminu do

wniesienia odwołania?

18

Kazus VI.1

Joanna miała w postępowaniu ustanowionego pełnomocnika – ojca Janusza. Organ wydał

decyzję 20 października i wysłał ją zarówno do Joanny, jak i do Janusza. Joanna odebrała decyzję

23 października, a Janusz 25 października.

Kiedy upływa termin do wniesienia odwołania? (zob. art. 129 KPA)

Kazus VI.2

Wójt wszczął wobec Jakuba postępowanie administracyjne w sprawie zwrotu nienależnie

pobranej dotacji. W toku postępowania do Wójta wpłynęło pismo adwokata Henryka. W piśmie

informował, że jest pełnomocnikiem Jakuba, upoważnionym do reprezentowania go w toku

postępowania (do pisma dołączono stosowne pełnomocnictwo, podpisane przez Jakuba). Ponadto

w piśmie pełnomocnik zawarł prośbę o przesyłanie wszelkich pism związanych ze sprawą na

adres Jakuba. 23 października Wójt wydał decyzję i wysłał ją na adres Jakuba. Pismo odebrano w

dniu 25 października (na potwierdzeniu odbioru znajduje się adnotacja, że korespondencję

odebrał dorosły domownik – żona Agata).

W dniu 8 listopada Henryk, działając w imieniu Jakuba wniósł odwołanie od decyzji.

Wśród zarzutów odwołania Henryk podniósł naruszenie art. 40 k.p.a., przez wadliwe doręczenie

decyzji stronie postępowania, w sytuacji gdy strona ustanowiła pełnomocnika. W ocenie

adwokata doręczenie decyzji należy w tej sytuacji uznać za bezskuteczne.

Proszę ocenić zasadność zarzutu.

Kazus VI.3

Julian złożył wniosek o wymeldowanie swojego wnuka Jacka, wskazując, że wnuk od 2

lat mieszka w Anglii. Podał adres zamieszkania wnuka w Londynie.

Co powinien zrobić w tej sytuacji organ?

Kazus VI.4

Organ wydał decyzję 24 listopada i wysłał ją pocztą do Jakuba. W dniu 27 listopada

listonosz nie zastał nikogo w domu, zostawił więc awizo z odpowiednią informacją w skrzynce

pocztowej Jakuba. Ponieważ przesyłka nie została odebrana, 5 grudnia listonosz znów pozostawił

awizo w skrzynce pocztowej Jakuba. Jakub nie odebrał przesyłki z poczty.

Kiedy upływa termin do wniesienia odwołania?

Kazus VI.5

Jan był właścicielem nieruchomości, która została przeznaczona na budowę drogi

krajowej. W dniu 2 października Wojewoda wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji

drogowej, obejmującą m.in. działkę Jana. Obwieszczenie o wydaniu decyzji ukazało się w dniu 3

października, zaś 5 października Jan odebrał zawiadomienie o wydaniu decyzji.

Kiedy Janowi upływa termin na wniesienie odwołania od tej decyzji?

Art. 11f ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i

realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg

powiatowych i gminnych doręczają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej

wnioskodawcy oraz zawiadamiają o jej wydaniu pozostałe strony w drodze obwieszczeń, odpowiednio w

19

urzędzie wojewódzkim lub starostwie powiatowym oraz w urzędach gmin właściwych ze względu na

przebieg drogi, w urzędowych publikatorach teleinformatycznych - Biuletynie Informacji Publicznej tych

urzędów, a także w prasie lokalnej. Ponadto wysyłają zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na

realizację inwestycji drogowej dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu na adres

wskazany w katastrze nieruchomości. W przypadku, o którym mowa w art. 11a ust. 2, zawiadomienie to

wysyła się wojewodom albo starostom, na których obszarze właściwości znajdują się nieruchomości lub

ich części objęte wnioskiem o wydanie tej decyzji. Doręczenie zawiadomienia na adres wskazany w

katastrze nieruchomości jest skuteczne.

Kazus VI.6

Jakub zgłosił Staroście zamiar wykonania robót budowlanych. Pismo w tej sprawie

wpłynęło do organu 2 października. Decyzją z 20 października Starosta wniósł sprzeciw. Decyzja

została wysłana pocztą. 23 października listonosz nie zastał nikogo w domu i zostawił awizo. 31

października pozostawił kolejne awizo. Przesyłka nie została odebrana przez Jakuba.

Czy Jakub może przystąpić do wykonywania robót budowlanych?

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane

Art. 30. 1. Zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej wymaga, […]

5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, należy dokonać przed terminem zamierzonego

rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od

dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do wykonywania robót

budowlanych można przystąpić, jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł

sprzeciwu w tym terminie.

[…]

5aa. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o

którym mowa w ust. 5, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie

zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6 i 7, oraz uprawnia

inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych. Przepis ust. 5e stosuje się odpowiednio.

[…]

5c. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia organ administracji architektoniczno-

budowlanej nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym

terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw w drodze

decyzji.

5d. Nałożenie obowiązku, o którym mowa w ust. 5c, przerywa bieg terminu, o którym mowa w

ust. 5.

[…]

6. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wnosi sprzeciw, jeżeli:

1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem

uzyskania pozwolenia na budowę;

2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia

miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa

miejscowego lub inne przepisy;

3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29

ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

6a. Za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej

operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe

([…]) albo w przypadku, o którym mowa w art. 391 Kodeksu postępowania administracyjnego, dzień

wprowadzenia do systemu teleinformatycznego.

20

Kazus VI.7

Decyzją z 14 września, Burmistrz, na wniosek Artura, ustalił warunki zabudowy dla

inwestycji polegającej na budowie budynku handlowo-usługowego. Decyzja została wysłana do

Piotra (dalej jako: skarżący), jako strony postępowania (na adres w Lublinie).

Skarżący wniósł odwołanie od decyzji, jednakże postanowieniem z 7 grudnia,

Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

W ocenie Kolegium decyzja została doręczona skarżącemu w trybie art. 44 k.p.a. Przesyłka

została awizowana po raz pierwszy w dniu 22 września, a następnie powtórnie awizowana w dniu

2 października. W związku z nieodebraniem przesyłki została ona zwrócona do nadawcy. Skutek

doręczenia nastąpił z dniem 6 października. Kolegium stwierdziło, że odwołanie zostało

sporządzone w dniu 27 października. a nadane zostało do organu pierwszej instancji w dniu 30

października, zatem po upływie terminu do jego wniesienia.

Na postanowienie Kolegium Piotr wniósł skargę do sądu administracyjnego, podnosząc,

że decyzja Burmistrza z 14 września została do niego wysłana 27 września. List polecony był

awizowany 2 października. Przesyłkę skarżący odebrał w dniu 16 października. Na

potwierdzenie skarżący załączył kopertę oraz wydruk historii przesyłki pobrany ze strony

internetowej Poczty Polskiej. Z dokumentów tych wynika, że przesyłkę wysłano na adres w

Warszawie. W ocenie skarżącego wniósł odwołanie w terminie, zgodnie z pouczeniem zawartym

w decyzji. Nie miał żadnych podstaw by domniemywać, że otrzymana decyzja została wysłana

do niego kilkukrotnie.

Z akt sprawy wynika, że adres w Lublinie, na który wysyłano do skarżącego

korespondencję (w tym decyzję Burmistrza z 14 września) widniał w ewidencji gruntów i

budynków. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie o ustalenie warunków

zabudowy zostało odebrane pod tym adresem przez (jak należy domniemywać dorosłego

domownika) Michała. W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania skarżący

złożył pismo procesowe, odnosząc się krytycznie do planowanej inwestycji. Co istotne, w

nagłówku pisma skarżący podał adres w Lublinie. Kolejne pismo organu – zawiadomienie z 17

lutego o niezałatwieniu sprawy w terminie ustawowym – również zostało doręczone na ww.

adres. Pismo odebrała Irena (na potwierdzeniu odbioru brak adnotacji osoby doręczającej, można

jedynie domniemywać, że chodzi o dorosłego domownika). Kolejne pismo z 14 czerwca –

informacja o przekazaniu do uzgodnienia przez Zarząd Dróg projektu decyzji o warunkach

zabudowy – zostało wysłane na ww. adres, ale tym razem nie zostało odebrane, ani podjęte w

terminie, pomimo dwukrotnego awizowania. Decyzja z 14 września została wysłana na adres

skarżącego w Lublinie. Przesyłka nie została odebrana ani podjęta w terminie pomimo

dwukrotnego awizowania (pierwsze awizo – 22 września). Z niewyjaśnionych powodów decyzja

została wysłana również na adres w Warszawie. Ze zwrotnego poświadczenia odbioru wynika, że

pismo nadano w dniu 27 września, zostało odebrane w dniu 16 października, podpis odbiorcy jest

nieczytelny, można jedynie odczytać nazwisko. W odwołaniu od decyzji Burmistrza, skarżący po

raz kolejny podał w nagłówku pisma adres w Lublinie.

Proszę ocenić zasadność skargi.

Kazus VI.8

Decyzją z 9 lipca Wójt cofnął małżonkom Danucie i Zbigniewowi, prowadzącym

działalność gospodarczą pod nazwą CYMES s.c., zezwolenie na sprzedaż alkoholu. Decyzja

została doręczona 12 lipca. Na potwierdzeniach odbioru decyzji podpisała się Danuta. Pismem z

21

1 sierpnia Zbigniew wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, załączając do

wniosku odwołanie. W uzasadnieniu wniosku skarżący wskazał, że w dniach od 15 do 27 lipca

pozostawał na zwolnieniu lekarskim, co wyłączało możliwość wniesienia odwołania w terminie.

Dopiero po wyzdrowieniu mógł przygotować odwołanie i wnieść je do organu. Do wniosku

załączono kserokopię zwolnienia lekarskiego, w którym lekarz zaznaczył opcję: „chory może

chodzić”.

Proszę rozpoznać wniosek o przywrócenie terminu.

Kazus VI.9

Decyzją z 15 listopada, Burmistrz określił Wiolecie jako organowi prowadzącemu

Przedszkole Niepubliczne wysokość podlegającej zwrotowi dotacji wykorzystanej niezgodnie z

przeznaczeniem. Decyzja została doręczona pełnomocnikowi strony w dniu 22 listopada 2016 r.

Pismem z 31 stycznia 2017 r. Wioleta wystąpiła o przywrócenie terminu do wniesienia

odwołania. Wraz z wnioskiem złożyła odwołanie.

W uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu Wioleta wskazała, że w ustanowiła

profesjonalnego pełnomocnika, który miał sporządzić odwołanie w terminie. Pełnomocnik

oświadczył Wiolecie, że przekazał sprawę pracownikowi odpowiedzialnemu za wysłanie

odwołania. Jednakże pracownik ten w wyniku swojej niekompetencji nie wysłał sporządzonego

odwołania w terminie ustawowym. O tym, że odwołanie nie zostało wniesione skarżąca

dowiedziała się z pisma Burmistrza, które otrzymała w dniu 30 stycznia 2017 r., stanowiącego

wezwanie do zapłaty przed wszczęciem egzekucji administracyjnej.

W ocenie Wiolety, bez swojej winy nie mogła działać i złożyć odwołania w terminie

ustawowym, w celu skorzystania z przysługujących jej uprawnień procesowych. Powyższa

okoliczność, która uniemożliwiła dopełnienie Wiolecie prawa do wniesienia odwołania w

terminie, wskazuje, że została pozbawiona możliwości dochodzenia swoich praw. Wniosek o

przywrócenie terminu uzasadnia także zasada prawdy obiektywnej i słuszny interes obywatela.


Kazus VI.10

Pismem z 1 marca Burmistrz zawiadomił Roberta, właściciela nieruchomości (strony

postępowania) o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia wysokości opłaty planistycznej.

Zawiadomienie odebrał osobiście Robert. Burmistrz wydał 5 lipca decyzję w sprawie opłaty

planistycznej. Została ona wysłana do Roberta. Decyzję, zawierającą pouczenie o prawie do

złożenia odwołania w terminie 14 dni od jej doręczenia, odebrał w dniu 12 lipca Antoni, ojciec

Roberta. Pismem z dnia 3 sierpnia Robert wniósł o przywrócenie terminu do złożenia odwołania

od powyższej decyzji, załączając odwołanie. W uzasadnieniu wniosku wyjaśnił, iż pracuje poza

granicami kraju i przyjeżdża do domu raz na miesiąc, obecnie przyjechał w dniu 2 sierpnia. W

dniu 3 sierpnia otrzymał on przesyłkę z Urzędu Miasta, z której dowiedział się o naliczeniu

opłaty planistycznej. Przesyłkę odebrał ojciec, który nie był upoważniony do otwierania

korespondencji.


22

Rozdział VII

Wszczęcie postępowania. Postępowanie wyjaśniające

Pytania:

1. Jakie są terminy załatwienia sprawy w ogólnym postępowaniu administracyjnym?

2. Jakie ma obowiązki organ prowadzący postępowanie w przypadku, gdy nie uda mu

się załatwić sprawy w terminie ustawowym?

3. Na czym polega bezczynność organu, a na czym przewlekłe prowadzenie

postępowania?

4. Jakie środki zaskarżenia służą stronie w przypadku bezczynności organu lub

przewlekłego prowadzenia postępowania?

5. Jakie są zasady postępowania dowodowego w postępowaniu administracyjnym?

6. Jakie są ograniczenia w korzystaniu z dowodu z zeznań świadków?

7. Czy organ ma obowiązek przeprowadzić dowód z opinii biegłego?

8. Co to są wiadomości specjalne?

9. Czy organ jest związany treścią opinii biegłego?

10. Dlaczego dowód z przesłuchania stron ma charakter subsydiarny?

11. Jakie są formy postępowania wyjaśniającego w postępowaniu administracyjnym?

12. Jak wygląda przebieg rozprawy administracyjnej? Czy niestawiennictwo strony na

rozprawę ma wpływ na jej przebieg?

Kazus VII.1

Do Wójta wpłynęło podanie Jana, składające się z dwóch wniosków (punktów): w

pierwszym wystąpił o ustalenie warunków zabudowy dla planowanej przez niego inwestycji w

postaci silosu na zboże. W drugim punkcie podania Jan wnioskował o zatwierdzenie projektu

budowlanego i wydanie pozwolenia na budowę dla tej inwestycji.

Co powinien zrobić w tej sytuacji Wójt?

Kazus VII.2

Decyzją z 1 października Wójt odmówił przyznania Antoniemu zasiłku z pomocy

społecznej. W decyzji zawarto pouczenie, że odwołanie należy wnieść do Samorządowego

Kolegium Odwoławczego, za pośrednictwem Wójta, w terminie 14 dni od dnia otrzymania

decyzji. Decyzja został doręczona Antoniemu w dniu 3 października. W dniu 17 października

Antoni złożył odwołanie bezpośrednio w biurze podawczym SKO. Kolegium w dniu 20

października przekazało odwołanie do Wójta, jako organu, za pośrednictwem którego odwołanie

powinno być wniesione (art. 129 § 1 KPA). W dniu 27 października Wójt przekazał odwołanie

23

wraz z aktami sprawy do SKO. W piśmie przewodnim Wójt wskazał na uchybienie terminu do

wniesienia odwołania. Wskazał, że odwołanie trafiło do niego, jako organu właściwego (za

pośrednictwem którego odwołanie powinno być wniesione) w dniu 21 października, a więc po

upływie terminu.

Czy Wójt ma rację?

Kazus VII.3

Jan jest właścicielem działki położonej w Gminie przy ul. Jasnej, przy drodze gminnej.

Latem 2017 r. dokonano remontu drogi gminnej m.in. poprzez tzw. wyprofilowanie. W dniu 12

września Jan wezwał Wójta do naprawienia szkody, jaka została mu wyrządzona wskutek zalania

jego działki wodą pochodzącą z drogi publicznej. Zdaniem Jana w wyniku remontu drogi

nastąpiła zmiana nachylenia jezdni, co powoduje, że przy obfitych opadach deszczu woda z

jezdni spływa na jego działkę, powodując jej częściowe podtopienie. Postanowieniem z 1

października Wójt przekazał wniosek Jana do Sądu Rejonowego, jako organu właściwego w

sprawie.


Kazus VII.4

Andrzej wystąpił do Wójta o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Pismem

z 2 października prowadzący sprawę w imieniu Wójta kierownik GOPS wezwał Andrzeja do

usunięcia braków formalnych podania poprzez dołączenie zaświadczenia o zameldowaniu na

obszarze tej gminy, od tego zależy bowiem kwestia właściwości miejscowej organu. W

wezwaniu poinformowano, że w przypadku niesunięcia braków w terminie 7 dni od dnia

doręczenia pisma, podanie zostanie pozostawione bez rozpatrzenia. Wezwanie doręczono

Andrzejowi 3 października.

10 października Andrzej wysłał pocztą pismo, w którym oświadczył, że wymaganie

przedłożenia zaświadczenia jest bezpodstawne i stanowi wyraz zbędnego formalizmu, skoro

organ bez trudu może uzyskać informacje o zameldowaniu z właściwej ewidencji. Pismo

wpłynęło do organu 11 października.

Pismem z 18 października kierownik GOPS poinformował Andrzeja, że jego podanie

zostało pozostawione bez rozpatrzenia z uwagi na to, że Andrzej nie usunął w wyznaczonym

terminie braków formalnych podania.

Proszę doradzić Andrzejowi, czy ma podstawy do podjęcia jakich kroków prawnych w

celu obrony swoich interesów.

Kazus VII.5

Jan był właścicielem nieruchomości, która w 1989 r. została faktycznie zajęta pod drogę

publiczną (od 1990 r. – drogę gminną). Nie została wydana żadna decyzja w przedmiocie

wywłaszczenia. Jan zmarł w 2011 r. Jego jedynym spadkobiercą był syn Jakub. Sprawa dawnej

działki wyszła na jaw podczas rozmowy rodzinnej w Boże Narodzenie 2017 r. Jakub zgromadził

stosowne dokumenty dotyczące działki i w lipcu 2018 r. złożył wniosek do Prezydenta Miasta o

wypłatę odszkodowania za odebraną własność, powołując się na art. 73 ust. 1 ustawy Przepisy

wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.

24

Co powinien zrobić w tej sytuacji Prezydent Miasta?

USTAWA z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące

administrację publiczną.

Art. 73. 1. Nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub

jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1

stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu

terytorialnego za odszkodowaniem.

2. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, wypłaca:

1) gmina - w odniesieniu do dróg będących w dniu 31 grudnia 1998 r. drogami gminnymi,

2) Skarb Państwa - w odniesieniu do pozostałych dróg.

3. Podstawą do ujawnienia w księdze wieczystej przejścia na własność Skarbu Państwa lub

jednostek samorządu terytorialnego nieruchomości, o których mowa w ust. 1, jest ostateczna decyzja

wojewody.

3a. Jeżeli istnieje konieczność określenia granic nieruchomości, które przeszły na własność

Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu terytorialnego, wydając decyzję, o której mowa w ust.

3, nie wydaje się decyzji o podziale nieruchomości.

4. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1 i 2, będzie ustalane i wypłacane według zasad i trybu

określonych w przepisach o odszkodowaniach za wywłaszczone nieruchomości, na wniosek właściciela

nieruchomości złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Po upływie tego

okresu roszczenie wygasa.

5. Podstawę do ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość nieruchomości według stanu

z dnia wejścia w życie ustawy, przy czym nie uwzględnia się wzrostu wartości nieruchomości

spowodowanego trwałymi nakładami poczynionymi po utracie przez osobę uprawnioną prawa do

władania gruntem.

Kazus VII.6

Jan jest właścicielem przedsiębiorstwa świadczącego usługi transportu drogowego

towarów. Jeden z zatrudnionych przez niego kierowców został poddany kontroli drogowej przez

funkcjonariuszy Inspekcji Transportu Drogowego. W toku kontroli stwierdzono szereg naruszeń,

opisanych w protokole kontroli z 1 września. Na podstawie tych ustaleń Wojewódzki Inspektor

Transportu Drogowego wszczął 15 września postępowanie w sprawie nałożenia na Jana kary

pieniężnej za naruszenie przepisów o transporcie drogowym. W toku postępowania Jan złożył

wniosek o przesłuchanie kierowcy (Michała) co do okoliczności związanych z przewozem.

Postanowieniem z 1 października WITD odmówił przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka,

argumentując, że okoliczności spornego przewozu zostały ustalone w drodze protokołu kontroli z

1 września. Protokół stanowi dokument urzędowy i nie jest dopuszczalne podważanie ustaleń w

nim zawartych poprzez zeznania świadków.


Kazus VII.7

Wójt wezwał Jacka na przesłuchanie jako świadka w sprawie administracyjnej. Pomimo

prawidłowego wezwania Jacek nie stawił się. Wójt w drodze postanowienia nałożył na Jacka

grzywnę w wysokości 50 zł. Jacek wniósł zażalenie, w którym podniósł, że jest kapłanem

25

Zakonu Światłości Świetlistej. W związku z tym nie może występować w sprawie w charakterze

świadka, gdyż przesłuchanie ma dotyczyć faktów, o których dowiedział się podczas spowiedzi.

Czy zażalenie jest zasadne?

Kazus VII.8

Wojciech uzyskał pozwolenie na budowę myjni samochodowej. Po zakończeniu

inwestycji nie zawiadomił Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o zakończeniu

budowy i przystąpił do użytkowania myjni. PINB wszczął postępowanie w sprawie nielegalnego

użytkowania myjni samochodowej i w trakcie postępowania wezwał do osobistego

stawiennictwa na przesłuchanie w charakterze świadków: Monikę, Aleksandra oraz Wiktorię.

Nie zawiadomił jednak Wojciecha o przeprowadzeniu dowodów ze świadków, bowiem uznał, że

udział Wojciecha w przesłuchaniu nie jest konieczny, wystarczy, że w aktach sprawy będzie

zamieszczony protokół z przesłuchania, z którym Wojciech będzie mógł się zapoznać. Na

wyznaczone przesłuchanie nie stawiła się Wiktoria – siostra Wojciecha. Powiatowy Inspektor

Nadzoru Budowlanego nałożył na Wiktorię karę grzywny w wysokości 50 zł za nieuzasadnione

niestawiennictwo. Wiktoria złożyła wniosek o uznanie jej nieobecności za usprawiedliwioną i

zwolnienie od grzywny. We wniosku podniosła, że jako siostra Wojciecha nie może być

świadkiem w sprawie.

Kazus VII.9

Wójt prowadzi postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach przedsięwzięcia w odniesieniu do sortowni odpadów. Inwestorem jest Spółka

z o.o. „Eko-trans”. Do udziału w postępowaniu, jako organizacja ekologiczna, przystąpiło

stowarzyszenie „Natura”. Prowadząca postępowanie Anna wezwała Spółkę oraz Stowarzyszenie

na rozprawę administracyjną, która ma się odbyć w siedzibie Urzędu Gminy 30 września.

Wezwanie zostało doręczone Spółce 27 września, zaś Stowarzyszeniu 28 września.

W dniu rozprawy stawił się pełnomocnik Spółki. Ze strony Stowarzyszenia nikt się nie

stawił. Z przeprowadzonej rozprawy Anna sporządziła notatkę urzędową, którą następnie

podpisała i dołączyła do akt sprawy.


Kazus VII.10

Mariusz złożył wniosek do Wójta o rozgraniczenie swojej nieruchomości z

nieruchomością sąsiada – Franciszka. Wójt upoważnił do ustalenia przebiegu granic geodetę –

Wiktora, stosownie do art. 31 ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne. Wiktor jest zięciem

Franciszka.


Kazus VII.11

Starosta prowadził postępowanie w sprawie odszkodowania za nieruchomość przejętą pod

budowę drogi publicznej, która była własnością Alberta. Postanowieniem z 2 kwietnia Starosta

powołał rzeczoznawcę majątkowego Tomasza do określenia wartości rynkowej nieruchomości,

na potrzeby ustalenia odszkodowania. W operacie szacunkowym z 2 maja biegły Tomasz

oszacował wartość nieruchomości na kwotę 100.000 zł. Na podstawie operatu, decyzją z 2

26

czerwca Starosta ustalił wysokość odszkodowania. Niezadowolony z rozstrzygnięcia Albert

wniósł odwołanie. Decyzją z 2 lipca Wojewoda (organ wyższego stopnia) uchylił zaskarżoną

decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W ocenie organu

odwoławczego ustalenia faktyczne w sprawie były wadliwe, zawierały luki i sprzeczności oraz

wymagały uzupełnienia. Wykonując wytyczne Wojewody, postanowieniem z 2 sierpnia Starosta

ponownie powołał biegłego Tomasza do oszacowania wartości nieruchomości. W operacie

szacunkowym z 2 września biegły Tomasz oszacował wartość nieruchomości na kwotę 125.000

zł. Na podstawie operatu, decyzją z 2 października Starosta ustalił wysokość odszkodowania.

Niezadowolony z rozstrzygnięcia Albert wniósł odwołanie, w którym zarzucił, że biegły, który –

poprzez opracowanie operatu – doprowadził do wydania uchylonej poprzednio decyzji, nie może

być ponownie powołany przez organ, gdyż stanowi to naruszenie przepisów KPA dotyczących

wyłączenia biegłego.

Proszę ocenić zarzut.

Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania

i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1474, ze zm.)

Art. 11f. 1. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w

szczególności:

[…]

6) oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają

się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego;

Art. 12. […]

4. Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy

prawa:

1) własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,

2) własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg

wojewódzkich, powiatowych i gminnych

- z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się

ostateczna.

4a. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w

ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

[…]

4f. Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje

dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz

osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

[…]

5. Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a,

stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

[…]

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami

Art. 128. 1. Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub

innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej

odpowiadającym wartości tych praw. […]

27

Art. 130. […]

2. Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy

majątkowego, określającej wartość nieruchomości.

Kazus VII.12

Pismem z 1 października Wójt zawiadomił Spółkę ABC z o.o. o wszczęciu z urzędu

postępowania wobec niej w sprawie nałożenia kary pieniężnej za usunięcie drzewa bez

zezwolenia na nieruchomości będącej własnością Spółki, na której Spółka prowadzi działalność

gospodarczą. W toku postępowania przeprowadzono oględziny miejsca usunięcia drzewa, z

których sporządzono notatkę służbową, zawierającą stosowne pomiary pozostałego po wycięciu

pnia drzewa. Do notatki dołączono dokumentację fotograficzną. W piśmie z 8 października

prezes Spółki wystąpił z wnioskiem o przeprowadzenie przez Wójta dowodu z opinii biegłego.

Opinia miałaby dotyczyć stanu drzewa w dacie jego wycięcia. W ocenie Prezesa drzewo było

spróchniałe i groziło przewróceniem się na budynek gospodarczy. Pismem z 15 października

Wójt poinformował Spółkę, że nie widzi podstaw do powołania biegłego, bo ustawa o ochronie

przyrody nie nakłada na organ takiego obowiązku.


USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody

Art. 83. 1. Usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części może nastąpić po

uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek:

1) posiadacza nieruchomości - za zgodą właściciela tej nieruchomości;

2) właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 [Kodeksu cywilnego] - jeżeli drzewo lub

krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń. […]

Art. 83a. 1. Zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wydaje wójt,

burmistrz albo prezydent miasta, a w przypadku gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z

terenu nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków - wojewódzki konserwator zabytków.

[…]

Art. 83f. 1. Przepisów art. 83 ust. 1 nie stosuje się do:

1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m2;

2) krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod

względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin, z wyłączeniem krzewów w pasie

drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków oraz na

terenach zieleni;

3) drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:

a) 80 cm - w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,

b) 65 cm - w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,

c) 50 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew;

3a) drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób

fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

3b) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do

użytkowania rolniczego;

4) drzew lub krzewów na plantacjach lub w lasach w rozumieniu ustawy z dnia 28 września

1991 r. o lasach;

28

5) drzew lub krzewów owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości lub jej

części wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni;

6) drzew lub krzewów usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub

zoologicznych;

7) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów

położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w

który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wału przeciwpowodziowego i terenu w odległości

mniejszej niż 3 m od stopy wału;

8) drzew lub krzewów, które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także

utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych,

usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;

9) drzew lub krzewów stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji

właściwego organu;

10) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na

potrzeby związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;

11) drzew lub krzewów usuwanych z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody

nieobjętego ochroną krajobrazową;

12) drzew lub krzewów usuwanych w ramach zadań wynikających z planu ochrony lub zadań

ochronnych parku narodowego lub rezerwatu przyrody, planu ochrony parku krajobrazowego, albo planu

zadań ochronnych lub planu ochrony dla obszaru Natura 2000;

13) prowadzenia akcji ratowniczej przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne właściwe

służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia;

14) drzew lub krzewów stanowiących złomy lub wywroty usuwanych przez:

a) jednostki ochrony przeciwpożarowej, jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

właścicieli urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, zarządców dróg, zarządców

infrastruktury kolejowej, gminne lub powiatowe jednostki oczyszczania lub inne podmioty działające w

tym zakresie na zlecenie gminy lub powiatu,

b) inne podmioty lub osoby, po przeprowadzeniu oględzin przez organ właściwy do wydania

zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, potwierdzających, że drzewa lub krzewy stanowią złom lub

wywrot;

15) drzew lub krzewów należących do gatunków obcych, określonych w przepisach wydanych na

podstawie art. 120 ust. 2f. […]

Art. 86. 1. Nie nalicza się opłat za usunięcie:

1) drzew lub krzewów, na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie;

[…]

4) drzew lub krzewów, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących

obiektach budowlanych lub funkcjonowaniu urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego;

[…]

7) drzew, których obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm nie przekracza:

a) 120 cm - w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego,

klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,

b) 80 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew

- w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z

przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji

o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

[…]

10) drzew lub krzewów, które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie, z przyczyn

niezależnych od posiadacza nieruchomości;

29

11) topoli o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 130 cm wynoszącym powyżej 100 cm,

nienależących do gatunków rodzimych, jeżeli zostaną zastąpione w najbliższym sezonie wegetacyjnym

drzewami innych gatunków;

12) drzew lub krzewów, jeżeli usunięcie wynika z potrzeb ochrony roślin, zwierząt i grzybów

objętych ochroną gatunkową lub ochrony siedlisk przyrodniczych;

[…].

Art. 88. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza administracyjną karę pieniężną za:

1) usunięcie drzewa lub krzewu bez wymaganego zezwolenia;

2) usunięcie drzewa lub krzewu bez zgody posiadacza nieruchomości;

3) zniszczenie drzewa lub krzewu;

4) uszkodzenie drzewa spowodowane wykonywaniem prac w obrębie korony drzewa;

5) usunięcie drzewa pomimo sprzeciwu organu, o którym mowa w art. 83f ust. 8, i bez

zezwolenia, o którym mowa w art. 83f ust. 16;

6) usunięcie drzewa bez dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 83f ust. 4, lub przed

upływem terminu, o którym mowa w art. 83f ust. 8.

2. Kara, o której mowa w ust. 1, jest nakładana na posiadacza nieruchomości, albo właściciela

urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, albo na inny podmiot, jeżeli działał bez

zgody posiadacza nieruchomości.

Kazus VII.13

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wszczął postępowanie w sprawie samowoli

budowlanej. Wobec braku dokumentacji dotyczącej budynku wzniesionego przez Joannę,

wezwał ją do osobistego stawiennictwa w siedzibie inspektoratu 7 listopada o godz. 11:30, w

celu przesłuchania, stosownie do art. 86 K.p.a. Joanna nie stawiła się na przesłuchanie.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego ponownie wezwał Joannę do osobistego

stawiennictwa w siedzibie inspektoratu 21 listopada o godz. 10:00. Joanna również i w tym

terminie nie stawiła się na wezwanie. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał

postanowienie o ukaraniu Joanny grzywną w wysokości 150 zł.


30

Rozdział VIII

Zawieszenie postępowania

Kazus VIII.1

Julian złożył do Starosty wniosek o wydanie pozwolenia na budowę domu mieszkalnego

o trzech kondygnacjach. Do wniosku została doręczona decyzja z 1 października o warunkach

zabudowy i zagospodarowania terenu. W trakcie postępowania do Starosty wpłynęło pismo

podpisane przez Jonasza – sąsiada Juliana. W piśmie Jonasz poinformował starostę, że wniósł

skargę do sądu administracyjnego na decyzję o warunkach zabudowy z 1 października. Sprawa

nie została jeszcze rozpoznana przez sąd.

Proszę ocenić sytuację w świetle przepisów KPA.

Kazus VIII.2

Józef wystąpił do Komendanta Miejskiego Policji z wnioskiem o wydanie pozwolenia na

broń myśliwską. Kilka dni po złożeniu wniosku postrzelił się śmiertelnie przy czyszczeniu broni.

O fakcie tym zawiadomił Komendanta syn Józefa – Janusz, który jednocześnie stwierdził, że jest

jedynym spadkobiercą Józefa, w braku innych bliskich krewnych, a w związku z tym chce

wstąpić w miejsce zmarłego ojca do toczącego się postępowania, gdyż odziedziczył broń, której

dotyczy pozwolenie. Zaznaczył, że nie dysponuje jeszcze postanowieniem sądu o stwierdzeniu

nabycia spadku, ale złożył już stosowny wniosek w tej sprawie.

Jak powinien w tej sytuacji postąpić Komendant?

Jakie są skutki śmierci strony w toku postępowania?

Kazus VIII.3

Spółka złożyła wniosek do Starosty o wydanie pozwolenia na budowę magazynu. Wśród

dokumentów koniecznych do rozpatrzenia wniosku złożyła oświadczenie, pod rygorem

odpowiedzialności karnej o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele

budowlane oraz akt notarialny – umowę sprzedaży działki, na której przedsięwzięcie miało być

realizowane. W toku rozpoznawania sprawy do Starosty wpłynęło pismo podpisane przez

zbywcę działki. Z pisma wynikało, że wniósł on do sądu pozew o uznanie umowy sprzedaży za

nieważną z uwagi na to, że złożył oświadczenie woli o jej zbyciu, działając pod wpływem błędu.

Do pisma doręczono pozew.

Jak w tej sytuacji powinien postąpić organ? Proszę przygotować projekt ewentualnego

pisma organu w tej kwestii.

Art. 32 ust. 4 ustawy – Prawo budowlane:

Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto:

1) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania

terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym;

1a) […];

2)złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania

nieruchomością na cele budowlane.

31

Kazus VIII.4

Postanowieniem z 20 stycznia Prezydent Miasta odmówił zawieszenia postępowania w

sprawie wymeldowania Iwony K. z pobytu stałego w lokalu przy ul. S. w L., uzasadniając swoje

rozstrzygnięcie tym, że toczące się postępowanie cywilne, dotyczące ustalenia wstąpienia w

stosunek najmu spornego lokalu, nie stanowi zagadnienia wstępnego dającego podstawę do

zawieszenia postępowania administracyjnego w sprawie o wymeldowanie, w trybie art. 97 § 1

pkt 4 k.p.a.

W zażaleniu na powyższe postanowienie strona podniosła, że rozstrzygnięcie sprawy

cywilnej o wstąpienie w stosunek najmu jej zdaniem ma istotne znaczenie i winno być

uwzględnione przy wydaniu decyzji o wymeldowanie.

Postanowieniem z 29 lutego Wojewoda utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu

pierwszej instancji.

W uzasadnieniu organ wskazał, że przed Sądem Rejonowym zawisła sprawa z

powództwa Iwony K. o wstąpienie w stosunek najmu lokalu przy ul. S. w L. po zmarłym dziadku

strony postępowania.

W ocenie organu, toczące się postępowanie cywilne o wstąpienie w stosunek najmu, nie

ma związku z postępowaniem administracyjnym o wymeldowanie. W postępowaniu

administracyjnym w trybie art. 35 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności,

sprawa o wymeldowanie rozstrzygana jest na podstawie ustaleń faktycznych dotyczących

faktycznego zamieszkiwania osoby w spornym lokalu, a nie na podstawie rozstrzygnięcia sporu o

prawo do tego lokalu. Wyłączną przesłanką wymeldowania jest ustalenie przez organ

ewidencyjny, czy osoba w nim zameldowana opuściła sporny lokal, niezależnie od tego, czy

posiada do niego uprawnienia, czy takowych uprawnień nie posiada

W rozpatrywanej sprawie nie można było zawiesić postępowania również w trybie

określonym w art. 98 § 1 k.p.a., ponieważ jest to możliwe tylko wówczas, gdy wystąpi o to

strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte. Iwona K. nie jest stroną, na której

żądanie zostało wszczęte postępowanie.

W skardze do sądu administracyjnego Iwona K. wniosła o uchylenie postanowień

organów obydwu instancji. Skarżąca nie zgodziła się ze stanowiskiem organów, że tocząca się

sprawa sądowa jest bez znaczenia dla postępowania zmierzającego do wymeldowania skarżącej z

lokalu.


Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz.U. z 2018 r., poz. 1382, ze zm.).

Art. 35. Organ gminy, o którym mowa w art. 28 ust. 1, wydaje z urzędu lub na wniosek

właściciela lub podmiotu wskazanych w art. 28 ust. 2, decyzję w sprawie wymeldowania obywatela

polskiego, który opuścił miejsce pobytu stałego albo opuścił miejsce pobytu czasowego przed upływem

deklarowanego okresu pobytu i nie dopełnił obowiązku wymeldowania się.

Kazus VIII.5

Burmistrz wszczął postępowanie w sprawie ustalenia opłaty planistycznej z tytułu

wzrostu wartości nieruchomości w związku ze zmianą miejscowego planu zagospodarowania

przestrzennego, w odniesieniu do działki nr ew. 356/12, będącej własnością Marii i Stanisława.

W toku postępowania organ powołał biegłego – rzeczoznawcę Andrzeja, który sporządził operat

szacunkowy, określający wartość rynkową działki, uwzględniając przeznaczenie przed i po

32

uchwaleniu zmiany planu miejscowego, dla ustalenia wysokości opłaty planistycznej. Zgodnie z

operatem, wartość rynkowa spornej nieruchomości przed uchwaleniem nowego planu wynosiła

2.253.000 zł, natomiast wartość rynkowa nieruchomości po uchwaleniu nowego planu wynosi

3.592.000 zł. Z operatu wynika zatem, że wartość spornej nieruchomości wzrosła o 1.339.000 zł.

Na tej podstawie, decyzją z 2 listopada Wójt ustalił opłatę planistyczną w kwocie

401.700 zł, stosując stawkę wskazaną w uchwale w sprawie planu miejscowego.

Maria i Stanisław wnieśli w terminie odwołanie, podnosząc m.in. zarzut wadliwości

operatu. W toku postępowania odwoławczego skierowali do SKO pismo, w którym wnieśli o

przedłużenie terminu załatwienia sprawy, gdyż na ich zlecenie, rzeczoznawca Emilia

przygotowuje kontroperat, który wykaże błędy w operacie sporządzonym przez Andrzeja.

Postanowieniem z 23 listopada SKO zawiesiło postępowanie w sprawie do czasu

przedłożenia przez strony kontroperatu.

Czy postanowienie Kolegium jest prawidłowe?

33

Rozdział IX

Umorzenie postępowania.

Kazus IX.1

Konrad wyciął bez zezwolenia drzewo na swojej posesji. Wójt wszczął z urzędu

postępowanie w celu nałożenia grzywny (kary administracyjnej), zgodnie z przepisami ustawy o

ochronie przyrody. Konrad złożył wniosek o umorzenie postępowania, na podstawie art. 105 § 2

KPA, argumentując, że jest jedyną stroną postępowania, a interes społeczny nie zostanie

naruszony, bo drzewo i tak zostało już wycięte, a zamiast tego posadził w innym miejscu na

swojej działce 10 młodych drzewek.

Czy dopuszczalne jest uwzględnienie tego wniosku?

Art. 83 ustawy o ochronie przyrody.

1. Usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości może nastąpić, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, po

uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta na wniosek:

1) posiadacza nieruchomości - za zgodą właściciela tej nieruchomości;

2) właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego - jeżeli drzewa lub krzewy

zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.

[…]

Art. 88. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza administracyjną karę pieniężną za:

1) usunięcie drzewa lub krzewu bez wymaganego zezwolenia;

2) usunięcie drzewa lub krzewu bez zgody posiadacza nieruchomości;

3) zniszczenie drzewa lub krzewu;

4) uszkodzenie drzewa spowodowane wykonywaniem prac w obrębie korony drzewa;

5) usunięcie drzewa pomimo sprzeciwu organu, o którym mowa w art. 83f ust. 8, i bez

zezwolenia, o którym mowa w art. 83f ust. 16;

6) usunięcie drzewa bez dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 83f ust. 4, lub przed

upływem terminu, o którym mowa w art. 83f ust. 8.

2. Kara, o której mowa w ust. 1, jest nakładana na posiadacza nieruchomości, albo właściciela

urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, albo na inny podmiot, jeżeli działał bez

zgody posiadacza nieruchomości.

Kazus IX.2

Mariusz wystąpił do Starosty o udzielenie pozwolenia na przebudowę budynku

gospodarczego na kotłownię oraz budowę komina wolnostojącego na wyżej opisanej

nieruchomości. Decyzją z dnia 2 marca 2017 r. Starosta zatwierdził projekt budowalny i udzielił

pozwolenia na budowę. W wyniku rozpatrzenia odwołania Mateusza, właściciela działki

sąsiedniej, decyzją z dnia 17 kwietnia 2018 r. Wojewoda uchylił decyzję Starosty i przekazał

sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Sytuacja powtórzyła się dwukrotnie. W

toku kolejnego ponownego rozpatrywania sprawy do Starosty wpłynęło pismo Mateusza, z

którego wynika, że Mariusz w międzyczasie zrealizował inwestycję. Oględziny przeprowadzone

przez pracowników organu potwierdziły ten fakt.

Proszę ocenić sytuację, uwzględniając poniższe przepisy.

34

Ustawa – Prawo budowlane.

Art. 28 ust. 1. Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o

pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31. […]

Art. 32 ust. 4a. Nie wydaje się pozwolenia na budowę w przypadku rozpoczęcia robót

budowlanych z naruszeniem przepisu art. 28 ust. 1. […]

Kazus IX.3

W dniu 12 czerwca 2017 r. kontrolerzy Wojewódzkiej Inspekcji Transportu Drogowego

przeprowadzili kontrolę drogową ciężarówki należącej do Spółki A, świadczącej usługi

transportu drogowego. Kontrolerzy stwierdzili szereg naruszeń, które opisali w protokole

kontroli. W następstwie tych ustaleń, decyzją z 10 września 2017 r. WITD nałożył na Spółkę

karę pieniężną w wysokości 10.000 złotych. Spółka wniosła odwołanie, ale Główny Inspektor

Transportu Drogowego utrzymał w mocy decyzję WITD (decyzja z 1 grudnia 2017 r.). Spółka

wniosła skargę do sądu administracyjnego. WSA wyrokiem z dnia 1 czerwca 2018 r. oddalił

skargę. W wyniku skargi kasacyjnej Spółki Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 1

lipca 2019 r. uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Po ponownym

rozpatrzeniu sprawy, wyrokiem z dnia 10 października 2019 r. WSA uchylił decyzję GITD z 1

grudnia 2017 r. oraz decyzję WITD z 10 września 2017 r. Od wyroku nie wniesiono skargi

kasacyjnej, w związku z tym stał się prawomocny. Sprawa trafiła do ponownego rozpatrzenia

przez WITD, który decyzją z 2 grudnia 2019 r. ponownie nałożył na Spółkę karę pieniężną.

Proszę ocenić sytuację, uwzględniając poniższe przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r.

o transporcie drogowym.

Art. 92a. 1. Podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym

przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w

wysokości od 50 złotych do 10.000 złotych za każde naruszenie. […]

Art. 92c. 1. Nie wszczyna się postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w

art. 92a ust. 1, na podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem,

a postępowanie wszczęte w tej sprawie umarza się, jeżeli:

1) okoliczności sprawy i dowody wskazują, że podmiot wykonujący przewozy lub inne

czynności związane z przewozem nie miał wpływu na powstanie naruszenia, a naruszenie nastąpiło

wskutek zdarzeń i okoliczności, których podmiot nie mógł przewidzieć, lub

2) za stwierdzone naruszenie na podmiot wykonujący przewozy została nałożona kara przez

inny uprawniony organ, lub

3) od dnia ujawnienia naruszenia upłynął okres ponad 2 lat.

35

Rozdział X

Współdziałanie organów przy wydawaniu decyzji

Pytania:

1. Na czym polega procedura współdziałania organów przy wydawaniu decyzji? Kiedy

ma zastosowanie?

2. Czym skutkuje niezasięgnięcie stanowiska innego organu przed wydaniem decyzji w

sprawie?

3. Czy stanowisko organu współdziałającego jest wiążące dla organu wydającego

decyzję?

Przykłady

USTAWA z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia

Art. 15. 1. Podjęcie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia

wymaga uzyskania koncesji, określającej zakres i formy prowadzenia tych usług.

2. Koncesji nie wymaga działalność gospodarcza w zakresie, o którym mowa w art. 3 pkt

2, jeżeli nie dotyczy obszarów, obiektów i urządzeń określonych w art. 5 ust. 5.

Art. 16. 1. Organem koncesyjnym, właściwym do udzielenia, odmowy udzielenia,

zmiany, ograniczenia zakresu działalności gospodarczej lub formy usług oraz cofania koncesji na

działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia jest minister właściwy do spraw

wewnętrznych.

2. Przed udzieleniem koncesji organ koncesyjny zasięga opinii komendanta

wojewódzkiego Policji, właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania

przedsiębiorcy, a przed wydaniem decyzji, o których mowa w ust. 1, innych niż udzielenie

koncesji, organ koncesyjny może zasięgnąć opinii tego komendanta.

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym

Art. 18. 1. Wykonywanie przewozów regularnych i przewozów regularnych specjalnych

wymaga zezwolenia:

1) w krajowym transporcie drogowym - wydanego, w zależności od zasięgu tych

przewozów odpowiednio przez:

a) wójta - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze

gminy,

b) burmistrza albo prezydenta miasta - na wykonywanie przewozów na liniach

komunikacyjnych w komunikacji miejskiej,

36

c) burmistrza albo prezydenta miasta, któremu powierzono to zadanie na mocy

porozumienia, o którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach

komunikacyjnych w komunikacji miejskiej w granicach określonych w art. 4 pkt 7a lit. a albo lit.

b,

d) burmistrza albo prezydenta miasta, będącego siedzibą związku międzygminnego,

o którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na

obszarze gmin, które utworzyły związek międzygminny,

d1) prezydenta miasta na prawach powiatu, w uzgodnieniu z właściwym starostą ze

względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach

komunikacyjnych przebiegających na obszarze miasta i sąsiedniego powiatu,

e) starostę, w uzgodnieniu z wójtami, burmistrzami lub prezydentami miast

właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie

przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze powiatu, z wyłączeniem linii

komunikacyjnych określonych w lit. a-d1,

f) marszałka województwa, w uzgodnieniu ze starostami właściwymi ze względu na

planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach

komunikacyjnych wykraczających poza obszar co najmniej jednego powiatu, jednakże

niewykraczających poza obszar województwa,

g) marszałka województwa właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania

przedsiębiorcy, w uzgodnieniu z marszałkami województw właściwymi ze względu na

planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach

komunikacyjnych wykraczających poza obszar co najmniej jednego województwa […]

USTAWA z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi

Art. 18. 1. Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub

poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez

wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży,

zwanego dalej "organem zezwalającym".

1a. (uchylony).

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na podstawie wniosku przedsiębiorcy.

3. Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, wydaje się oddzielnie na następujące rodzaje

napojów alkoholowych:

1) do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo;

2) powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa);

3) powyżej 18% zawartości alkoholu.

3a. Zezwolenia, o których mowa w ust. 3, organ zezwalający wydaje po uzyskaniu

pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności

lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 2. […]

Kazus X.1

Jacek, prowadzący sklep spożywczy, złożył w dniu 2 października do Wójta wniosek o

wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, do 4,5% zawartości alkoholu oraz na

37

piwo, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży. Po wszczęciu postępowania Wójt,

pismem z 9 października, zwrócił się do gminnej komisji rozwiązywania problemów

alkoholowych o wyrażenie opinii w sprawie zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami

rady gminy. Ponieważ komisja zwlekała z wydaniem opinii, 2 listopada Wójt wydał decyzję

odmowną, argumentując, że nie może wydać zezwolenia nie mając opinii komisji, nie ma

środków prawnych żeby zdyscyplinować komisję, a musi załatwić sprawę przez w terminie

miesiąca, zgodnie z art. 35 k.p.a.


38

Rozdział XI

Decyzja. Rektyfikacja decyzji. Ugoda. Postanowienie Pytania:

1. Jakie są formy prawne zakończenia ogólnego postępowania administracyjnego?

2. Jaka jest relacja między ugodą a mediacją?

3. Co jest warunkiem skuteczności prawnej ugody?

4. Jakie skutki prawne wywołuje ugoda administracyjna?

5. Czym różni się postanowienie od decyzji?

6. Rodzaje postanowień z punktu widzenia skutków procesowych.

7. Rodzaje postanowień z punktu widzenia możliwości zaskarżenia.

Kazus XI.1.

Jan Kowalski, właściciel lokalu gastronomicznego przy ul. Racławickiej 16 w Lublinie na

podstawie zezwolenia wydanego w dniu 24 stycznia 2016 r. (nr 11/C/2015) prowadził sprzedaż

napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu. W dniach 7-11 września 2017 r.

została przeprowadzona kontrola działalności przedsiębiorcy w ww. lokalu. Kontrola została

przeprowadzona w następstwie informacji o sprzedaży przez Jana Kowalskiego alkoholu

niewiadomego pochodzenia. W wyniku kontroli stwierdzono na zapleczu kilka otwartych butelek

alkoholu niewiadomego pochodzenia, nie posiadających oznakowania znakami akcyzy oraz

kilkanaście butelek zamkniętych. Wezwany w toku kontroli do złożenia wyjaśnień Jan Kowalski

stwierdził, iż przedmiotowy alkohol służy do jego prywatnego użytku, a nie na sprzedaż

klientom. W toku postępowania wyjaśniającego organ ustalił w oparciu o zeznania świadków:

Janiny Nowak i Zygmunta Kwaśniewskiego, byłego pracownika lokalu, że alkohol tego rodzaju

był sprzedawany klientom.

Proszę wydać decyzję administracyjną w tej sprawie, kierując się przepisami ustawy o

wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz właściwymi przepisami k.p.a.

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi. (Dz. U. z 2016 r., poz. 487, ze zm.)

Art. 18. 1. Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub

poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez

wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży,

zwanego dalej "organem zezwalającym".

1a. (uchylony).

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na podstawie wniosku przedsiębiorcy.

39

3. Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, wydaje się oddzielnie na następujące rodzaje

napojów alkoholowych:

1) do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo;

2) powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa);

3) powyżej 18% zawartości alkoholu.

3a. Zezwolenia, o których mowa w ust. 3, organ zezwalający wydaje po uzyskaniu

pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności

lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1-3.

3b. W przypadku gdy liczba wniosków o wydanie zezwolenia przewyższa ich

maksymalną liczbę, o której mowa w art. 12 ust. 1, zezwolenie w pierwszej kolejności wydaje się

uwzględniając kryterium jak największej odległości punktu, w którym ma być prowadzona

sprzedaż napojów alkoholowych od najbliższego działającego punktu sprzedaży napojów

alkoholowych, liczonej najkrótszą drogą dojścia ciągiem dróg publicznych, a w następnej

kolejności - kryterium prowadzenia przez wnioskodawcę jak najmniejszej liczby punktów

sprzedaży.

4. Sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod

zarządem wojskowym lub jednostek organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych - położonych

poza obiektami wymienionymi w art. 14 ust. 1 pkt 6 - może być prowadzona jedynie za

zezwoleniem, o którym mowa w ust. 1, a ponadto za zgodą organów wojskowych określonych

przez Ministra Obrony Narodowej lub resortu spraw wewnętrznych określonych przez ministra

właściwego do spraw wewnętrznych.

5. Wniosek o wydanie zezwolenia zawiera:

[…]

6. Do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące dokumenty:

1) (uchylony);

2) dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt

sprzedaży napojów alkoholowych;

3) zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt

sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym;

4) decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu, o

której mowa w art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i

żywienia (Dz. U. z 2015 r. poz. 594 i 1893 oraz z 2016 r. poz. 65).

[…]

7. Warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub

poza miejscem sprzedaży jest:

1) posiadanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1;

2) wniesienie opłaty, o której mowa w art. 111;

3) zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców

posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych;

4) w terminach do dnia 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku

kalendarzowego objętego zezwoleniem, okazanie przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt

sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego dowodu potwierdzającego dokonanie opłaty, o

której mowa w art. 111;

5) posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu, stanowiącego punkt sprzedaży;

6) wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez

przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu;

40

7) zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku

do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;

8) prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez

radę gminy, na podstawie art. 12 ust. 1-3;

9) przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa.

7a. (uchylony).

8. Organ zezwalający lub, na podstawie jego upoważnienia, straż gminna lub członkowie

gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych dokonują kontroli przestrzegania

zasad i warunków korzystania z zezwolenia.

9. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na czas oznaczony, nie krótszy niż 4

lata, a w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza

miejscem sprzedaży - nie krótszy niż 2 lata.

10. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, organ zezwalający cofa w przypadku:

1) nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w

szczególności:

a) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na

kredyt lub pod zastaw,

b) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych z naruszeniem zakazów określonych w

art. 14 ust. 3 i 4;

2) nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów

alkoholowych;

3) powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu

sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą

napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia

organów powołanych do ochrony porządku publicznego;

4) wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych

źródeł;

5) przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 111 ust. 4;

6) popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę

odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie;

7) orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby

odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia

działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.

11. Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne

wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.

12. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wygasa w przypadku:

1) likwidacji punktu sprzedaży;

2) upływu terminu ważności zezwolenia;

3) zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży;

4) zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej;

5) niedopełnienia w terminach obowiązku:

a) złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 111 ust. 4, lub

b) dokonania opłaty w wysokości określonej w art. 111 ust. 2 i 5.

12a. W przypadku, o którym mowa w ust. 12 pkt 5 lit. a, zezwolenie wygasa z upływem

30 dni od dnia upływu terminu dopełnienia obowiązku złożenia oświadczenia, o którym mowa w

art. 111ust. 4, jeżeli przedsiębiorca w terminie 30 dni od dnia upływu terminu do dokonania

41

czynności określonej w ust. 12 pkt 5 lit. a nie złoży oświadczenia wraz z jednoczesnym

dokonaniem opłaty dodatkowej w wysokości 30% opłaty określonej w art. 111 ust. 2.

12b. W przypadku, o którym mowa w ust. 12 pkt 5 lit. b, zezwolenie wygasa z upływem

30 dni od dnia upływu terminu dopełnienia obowiązku dokonania opłaty w wysokości określonej

w art. 111ust. 2 i 5, jeżeli przedsiębiorca w terminie 30 dni od dnia upływu terminu do dokonania

czynności określonej w ust. 12 pkt 5 lit. b nie wniesie raty opłaty określonej w art. 111 ust. 2 albo

5, powiększonej o 30% tej opłaty.

13. Przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło z przyczyn określonych w ust. 12 pkt 5,

może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6

miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia.

14. Przedsiębiorcy podający lub sprzedający różne mieszaniny napojów alkoholowych na

podstawie posiadanych receptur, z wykorzystaniem napojów zawierających powyżej 18%

alkoholu, są obowiązani do posiadania zezwoleń, o których mowa w ust. 3 pkt 3.

13. Przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło z przyczyn określonych w ust. 12 pkt 5,

może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6

miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia.

14. Przedsiębiorcy podający lub sprzedający różne mieszaniny napojów alkoholowych na

podstawie posiadanych receptur, z wykorzystaniem napojów zawierających powyżej 18%

alkoholu, są obowiązani do posiadania zezwoleń, o których mowa w ust. 3 pkt 3.

42

Kazus XI.2.

Spółka „PESCO-Polska” z o.o. (adres siedziby: ul. Marszałkowska 22, 00-950 Warszawa)

wystąpiła z wnioskiem o pozwolenie na budowę supermarketu na działce położonej w

Lubartowie przy ul. Lubelskiej 140 (nr w ewidencji gruntów prowadzonej przez Burmistrza

Lubartowa 21/17). W toku badania projektu organ rozpatrujący sprawę stwierdził, iż

powierzchnia hali wynosi 850 mkw. W świetle postanowień miejscowego planu

zagospodarowania przestrzennego (uchwała Rady Miasta Lubartów z dnia 7 stycznia 2015 r., Nr

6/M/2015) obszar, na którym znajduje się działka został przeznaczony pod zabudowę

przemysłowo-handlową, z wykorzystaniem obiektów budowlanych nie przekraczających 700

mkw. Postanowieniem z dnia 3 lipca 2018 r. organ nałożył na inwestora obowiązek usunięcia

powyższej niezgodności pomiędzy ustaleniami planu miejscowego a projektem inwestycji w

terminie 2 miesięcy od daty doręczenia (5 lipca 2018 r.). W piśmie z dnia 9 sierpnia 2018 r.

inwestor stwierdził, że ograniczenie wynikające z planu miejscowego jest niezgodne z

konstytucyjnie gwarantowanymi zasadami wolności działalności gospodarczej i ochrony

własności prywatnej, nie może być wobec tego wiążące. Ponadto stwierdził, że zmiana projektu

podważałaby ekonomiczną opłacalność inwestycji, więc jest niemożliwa.

Proszę wydać decyzję administracyjną w tej sprawie, kierując się przepisami ustawy –

Prawo budowlane oraz właściwymi przepisami k.p.a.

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202, ze zm.)

Art. 35. 1. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o

zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

1) zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania

przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i

zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony

środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o

której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o

środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach

oddziaływania na środowisko;

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym

techniczno-budowlanymi;

3) kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień,

pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której

mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7;

4) wykonanie - w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa w art. 20

ust. 2, także sprawdzenie projektu - przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i

legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu - lub jego sprawdzenia -

zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7;

5) spełnienie wymagań określonych w art. 60 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 20 lipca 2017

r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości ([…]) - w przypadku inwestycji na nieruchomości

wchodzącej w skład Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w tej ustawie, oddanej w

użytkowanie wieczyste lub sprzedanej w trybie określonym w art. 53 ust. 1 lub 2 tej ustawy,

przeznaczonej na wynajem o czynszu najmu określonym zgodnie z przepisami rozdziału 7 tej

ustawy, zwanej dalej "inwestycją KZN".

43

2. (uchylony).

3. W razie stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, organ administracji

architektoniczno-budowlanej nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych

nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje

decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

4. W razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, organ

administracji architektoniczno-budowlanej nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na

budowę.

5. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje decyzję o odmowie

zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę, jeżeli na terenie,

którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w

stosunku do którego orzeczono nakaz rozbiórki.

6. W przypadku gdy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wyda decyzji w

sprawie pozwolenia na budowę:

1) w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji albo

2) w zakresie realizacji inwestycji kolejowej, w terminie 45 dni od dnia złożenia

wniosku o wydanie takiej decyzji

- organ wyższego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na które

przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar stanowią

dochód budżetu państwa.

6a. Przepisu ust. 6 nie stosuje się do pozwolenia na budowę wydawanego dla

przedsięwzięcia podlegającego ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo ocenie

oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

7. Karę uiszcza się w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia, o którym mowa

w ust. 6. W przypadku nieuiszczenia kary, o której mowa w ust. 6, podlega ona ściągnięciu w

trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

8. Do terminu, o którym mowa w ust. 6, nie wlicza się terminów przewidzianych w

przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz

okresów opóźnień spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn niezależnych od organu.

Art. 80. 1. Zadania administracji architektoniczno-budowlanej wykonują, z zastrzeżeniem

ust. 3 i 4, następujące organy:

1) starosta;

2) wojewoda;

3) Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

2. Zadania nadzoru budowlanego wykonują, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, następujące

organy:

1) powiatowy inspektor nadzoru budowlanego;

2) wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako

kierownika wojewódzkiego nadzoru budowlanego, wchodzącego w skład zespolonej

administracji wojewódzkiej;

3) Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

[…]

44

Kazus XI.3.

Janina Kowalska zamieszkała w Zamościu przy ul. Lwowskiej 80 jest zarejestrowana w

powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna. Jest osobą posiadającą wykształcenie zawodowe.

Do powiatowego urzędu pracy wpłynęła oferta zatrudnienia złożona przez Jana Nowaka,

prowadzącego samoobsługowy sklep spożywczy „Sam” w Zamościu. Oferta dotyczyła

stanowiska sprzedawcy-kasjera. Pomimo wstępnego zainteresowania ofertą pracy ostatecznie

Janina Kowalska nie stawiła się na rozmowę kwalifikacyjną wyznaczoną na dzień 23

października. W odpowiedzi na żądanie pracownika urzędu pracy wyjaśniła, że nie jest

zainteresowana oferowaną pracą ze względu na zbyt niskie jej zdaniem zarobki na tym

stanowisku.

Kierując się przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz

właściwymi przepisami k.p.a. proszę wydać decyzję administracyjną w tej sprawie.

USTAWA

z dnia 20 kwietnia 2004 r.

o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

(Dz. U. z 2017 r., poz. 1065, ze zm.)

Art. 2. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

2) bezrobotnym - oznacza to osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 lit. a-g, lit.

i, j, l oraz osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. ha, która bezpośrednio przed rejestracją

jako bezrobotna była zatrudniona nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez

okres co najmniej 6 miesięcy, oraz osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 3 i 4, niezatrudnioną i

niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym

wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub w danej służbie albo innej pracy

zarobkowej albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co

najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem uczącej się

w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu programu

nauczania tej szkoły lub w szkole wyższej, gdzie studiuje na studiach niestacjonarnych,

zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym

urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli:

a) ukończyła 18 lat,

b) nie ukończyła 60 lat - kobieta lub 65 lat - mężczyzna,

c) nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty

szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego

wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu

prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera nauczycielskiego świadczenia

kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia

rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości

zasiłku macierzyńskiego,

ca) nie nabyła prawa do emerytury albo renty z tytułu niezdolności do pracy,

przyznanej przez zagraniczny organ emerytalny lub rentowy, w wysokości co najmniej najniższej

emerytury albo renty z tytułu niezdolności do pracy, o których mowa w ustawie z dnia 17 grudnia

1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,

45

d) nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości

rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z

2017 r. poz. 459 i 933), o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub

nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek

lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha

przeliczeniowe,

e) nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym

z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej,

obliczony dla ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości

przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2 ha

przeliczeniowych ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie

przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu

stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie,

f) nie złożyła wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej(3) albo po

złożeniu wniosku o wpis:

– zgłosiła do ewidencji działalności gospodarczej(4) wniosek o zawieszenie

wykonywania działalności gospodarczej i okres zawieszenia jeszcze nie upłynął, albo

– nie upłynął jeszcze okres do, określonego we wniosku o wpis do ewidencji

działalności gospodarczej(5), dnia podjęcia działalności gospodarczej,

g) nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia

wolności, z wyjątkiem kary pozbawienia wolności odbywanej poza zakładem karnym w systemie

dozoru elektronicznego,

h) nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę

minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek

lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,

i) nie pobiera na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego,

j) nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia

pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu

samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu

ustawowego okresu jego pobierania,

k) nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego, o którym mowa w

art. 70 ust. 6,

l) nie podlega, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązkowi ubezpieczenia

społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników,

m) nie pobiera na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla

opiekunów zasiłku dla opiekuna; […]

Art. 9. 1. Do zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy należy:

4) rejestrowanie bezrobotnych i poszukujących pracy;

14) wydawanie decyzji o:

a) uznaniu lub odmowie uznania danej osoby za bezrobotną oraz utracie statusu

bezrobotnego,

7. Starosta może, w formie pisemnej, upoważnić dyrektora powiatowego urzędu pracy lub

na jego wniosek innych pracowników tego urzędu do załatwiania w imieniu starosty spraw, w

tym do wydawania decyzji, postanowień oraz zaświadczeń w trybie przepisów o postępowaniu

administracyjnym.

46

Art. 10. (…)

7. W postępowaniu administracyjnym w sprawach związanych z wykonywaniem zadań

wynikających z ustawy, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:

1) organem właściwym jest starosta;

2) organem wyższego stopnia jest wojewoda..

Art. 33. 1. Powiatowe urzędy pracy rejestrują bezrobotnych i poszukujących pracy oraz

prowadzą rejestr tych osób.

2. Rejestracja bezrobotnych i poszukujących pracy następuje po przedstawieniu przez te

osoby dokumentów niezbędnych do ustalenia ich statusu i uprawnień.

[…]

3. Bezrobotny ma obowiązek zgłaszania się do właściwego powiatowego urzędu pracy w

wyznaczonym przez urząd terminie w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej

formy pomocy proponowanej przez urząd lub w innym celu wynikającym z ustawy i określonym

przez urząd pracy, w tym potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy. W przypadku

bezrobotnego będącego dłużnikiem alimentacyjnym, w rozumieniu przepisów o pomocy osobom

uprawnionym do alimentów, wyznaczony termin nie może być dłuższy niż 90 dni.

3a. Odbywanie przez bezrobotnego praktyki absolwenckiej stanowi uzasadnioną

przyczynę niespełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 3.

4. Starosta, z zastrzeżeniem art. 75 ust. 3, pozbawia statusu bezrobotnego bezrobotnego,

który:

1) nie spełnia warunków, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2;

1a) nie wyraził zgody na ustalenie profilu pomocy; pozbawienie statusu bezrobotnego

następuje na okres wskazany w pkt 3;

2) otrzymał pożyczkę z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych lub instytucji z udziałem środków publicznych na podjęcie działalności

pozarolniczej lub rolniczej albo otrzymał pożyczkę na podjęcie działalności gospodarczej, o

której mowa w art. 61e pkt 2 lit. a, albo otrzymał jednorazowo środki na podjęcie działalności

gospodarczej, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje

od następnego dnia po dniu otrzymania środków na podjęcie działalności;

2a) otrzymał jednorazowo środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych lub z instytucji z udziałem środków publicznych na podjęcie działalności

gospodarczej, rolniczej lub na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej; pozbawienie statusu

bezrobotnego następuje od następnego dnia po dniu otrzymania środków na podjęcie działalności

lub na wniesienie wkładu;

2b) rozpoczął realizację indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub

podpisał kontrakt socjalny, o których mowa w art. 50 ust. 2 pkt 2; pozbawienie statusu

bezrobotnego następuje od następnego dnia po dniu rozpoczęcia realizacji indywidualnego

programu zatrudnienia socjalnego lub podpisania kontraktu socjalnego;

3) odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub

innej formy pomocy określonej w ustawie lub poddania się badaniom lekarskim lub

psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie

pomocy określonej w ustawie; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia odmowy na

okres:

a) 120 dni w przypadku pierwszej odmowy,

b) 180 dni w przypadku drugiej odmowy,

47

c) 270 dni w przypadku trzeciej i każdej kolejnej odmowy;

3a) odmówił bez uzasadnionej przyczyny udziału w działaniach w ramach Programu

Aktywizacja i Integracja, o którym mowa w art. 62a, realizowanych przez powiatowy urząd

pracy, inne podmioty na jego zlecenie lub przez ośrodek pomocy społecznej; pozbawienie statusu

bezrobotnego następuje na okres wskazany w pkt 3;

4) nie stawił się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie i nie

powiadomił w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa; pozbawienie

statusu bezrobotnego następuje od dnia niestawienia się w powiatowym urzędzie pracy

odpowiednio na okres wskazany w pkt 3, w zależności od liczby niestawiennictw;

4a) nie stawił się w powiatowym urzędzie pracy w terminie, o którym mowa w art. 73

ust. 2a;

5) (uchylony);

6) złożył wniosek o pozbawienie statusu bezrobotnego;

7) z własnej winy przerwał szkolenie, staż, realizację indywidualnego planu działania

lub wykonywanie prac, o których mowa w art. 73a, lub inną formę pomocy określoną w ustawie;

pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia ich przerwania na okres wskazany w pkt 3;

8) po skierowaniu nie podjął szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych,

stażu, wykonywania prac, o których mowa w art. 73a, lub innej formy pomocy określonej w

ustawie; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od następnego dnia po dniu skierowania na

okres wskazany w pkt 3;

9) pozostaje niezdolny do pracy wskutek choroby lub przebywania w zakładzie

lecznictwa odwykowego przez nieprzerwany okres 90 dni, przy czym za okres nieprzerwany

uważa się również okresy niezdolności do pracy wskutek choroby oraz przebywania w zakładzie

lecznictwa odwykowego w sytuacji, gdy każda kolejna przerwa między okresami niezdolności do

pracy wynosi mniej niż 30 dni kalendarzowych; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje z

upływem ostatniego dnia wskazanego okresu 90-dniowego;

10) nie przedstawił zaświadczenia o niezdolności do pracy wskutek choroby, o którym

mowa w art. 80 ust. 2;

11) z własnej winy przerwał program przygotowania zawodowego dorosłych, nie

przystąpił do egzaminu kwalifikacyjnego, czeladniczego lub sprawdzającego;

12) z własnej winy przerwał udział w działaniach w ramach Programu Aktywizacja i

Integracja, o którym mowa w art. 62a, realizowanych przez powiatowy urząd pracy, inne

podmioty na jego zlecenie lub przez ośrodek pomocy społecznej; pozbawienie statusu

bezrobotnego następuje na okres wskazany w pkt 3.

[…]

4c. W przypadku pozbawienia statusu bezrobotnego lub poszukującego pracy na

wskazany okres ponowne nabycie statusu bezrobotnego lub poszukującego pracy może nastąpić

w wyniku ponownej rejestracji, po upływie tego okresu, przy spełnieniu warunków zawartych w

ustawie do ich nabycia.

4ca. Decyzji o pozbawieniu statusu bezrobotnego oraz decyzji o pozbawieniu statusu

bezrobotnego i prawa do zasiłku dla bezrobotnych nadaje się rygor natychmiastowej

wykonalności.

4d. Starosta nie może pozbawić statusu bezrobotnego kobiety w ciąży z powodu

niezdolności do pracy związanej z ciążą trwającej przez nieprzerwany okres 90 dni, o którym

mowa w ust. 4 pkt 9, z wyłączeniem przypadku złożenia wniosku o pozbawienie tego statusu

przez samą bezrobotną.

48

4e. Starosta nie może pozbawić statusu bezrobotnego bezrobotnego, który został wpisany

do Krajowego Rejestru Sądowego jako założyciel spółdzielni socjalnej po dniu zarejestrowania w

powiatowym urzędzie pracy, w związku z uwzględnieniem przez starostę jego wniosku o

przyznanie środków na założenie spółdzielni socjalnej, do dnia następnego po dniu otrzymania

tych środków.

4f. W przypadku gdy bezrobotnemu przyznano zasiłek na podstawie przepisów o

koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2

lit. a-c, decyzja starosty o utracie statusu bezrobotnego oznacza także utratę prawa do tego

zasiłku.

4g. Starosta nie może pozbawić statusu bezrobotnego:

1) matki dziecka,

2) ojca dziecka, w przypadku śmierci matki dziecka, porzucenia dziecka przez matkę

albo rezygnacji przez matkę z prawa do korzystania z zasiłku macierzyńskiego lub

uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego,

okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego,

3) bezrobotnego po przysposobieniu dziecka,

4) bezrobotnego po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu

opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka

lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny

zastępczej zawodowej

- z uwagi na brak zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia spowodowany opieką

nad tym dzieckiem przez okres, przez który przysługiwałby im, zgodnie z odrębnymi przepisami,

zasiłek macierzyński w okresie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu

macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego, z wyłączeniem przypadku złożenia wniosku o

pozbawienie tego statusu przez samego bezrobotnego.

4h. Dla ustalenia okresu, na który następuje pozbawienie statusu bezrobotnego,

uwzględniane są łącznie wszystkie odmowy, niepodjęcia oraz przerwania form aktywizacji, o

których mowa w ust. 4 pkt 1a, 3, 3a, 7, 8, 11 i 12.

[…]

49

Kazus XI.4.

Jan Kowalski, jako spadkobierca byłego właściciela, wystąpił do Prezydenta Lublina o

zwrot nieruchomości położonej w Lublinie, przy ul. Lwowskiej 100, nr działki w ewidencji 24/1,

o powierzchni 0,26 ha, dla której Sąd Rejonowy w Lublinie prowadzi księgę wieczystą nr KW

234/57. W toku postępowania wyjaśniającego ustalono, że działka ta została nabyta od

Stanisława Kowalskiego przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie na

podstawie umowy zawartej w dniu 23 kwietnia 1960 r. w trybie art. 6 ustawy z 1958 r. o

zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości. Z treści umowy wynika, iż działka została

nabyta pod budowę urzędu obsługującego Prezydium. Inwestycja ta nigdy nie została

zrealizowana. Jan Kowalski przedstawił postanowienie Sądu Rejonowego w Lublinie z dnia 2

lutego 2014 r. o stwierdzeniu nabycia spadku po Stanisławie Kowalskim, z którego wynika, iż

jest jedynym spadkobiercą zmarłego. Organ prowadzący postępowanie na podstawie badania

odpisu z księgi wieczystej stwierdził, że aktualnym właścicielem nieruchomości jest Lubelska

Spółdzielnia Mieszkaniowa, która nabyła przedmiotową nieruchomość na podstawie umowy

zawartej 23 września 1996 r.

Proszę wydać decyzję administracyjną w tej sprawie, kierując się przepisami ustawy o

gospodarce nieruchomościami oraz k.p.a.

USTAWA z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

(Dz. U. z 2018 r., poz. 121, ze zm.)

Art. 9a. Organem wyższego stopnia w sprawach określonych w ustawie, rozstrzyganych

w drodze decyzji przez starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, jest

wojewoda.

Dział III

Wykonywanie, ograniczanie lub pozbawianie praw do nieruchomości

Rozdział 6

Zwrot wywłaszczonych nieruchomości

Art. 136. 1. Nieruchomość wywłaszczona nie może być użyta na cel inny niż określony w

decyzji o wywłaszczeniu, z uwzględnieniem art. 137, chyba że poprzedni właściciel lub jego

spadkobierca nie złożą wniosku o zwrot tej nieruchomości.

2. W razie powzięcia zamiaru użycia wywłaszczonej nieruchomości lub jej części na inny

cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, właściwy organ zawiadamia poprzedniego

właściciela lub jego spadkobiercę o tym zamiarze, informując równocześnie o możliwości zwrotu

wywłaszczonej nieruchomości.

3. Poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej

nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel

określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części

występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, który

zawiadamia o tym właściwy organ. Warunkiem zwrotu nieruchomości jest zwrot przez

50

poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę odszkodowania lub nieruchomości zamiennej

stosownie do art. 140.

4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do części nieruchomości nabytej w drodze

umowy zgodnie z art. 113 ust. 3.

5. W przypadku niezłożenia wniosku o zwrot wywłaszczonej nieruchomości lub jej części

w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia o możliwości zwrotu, uprawnienie do

zwrotu nieruchomości lub jej części wygasa.

6. (utracił moc).

Art. 137. 1. Nieruchomość uznaje się za zbędną na cel określony w decyzji o

wywłaszczeniu, jeżeli:

1) pomimo upływu 7 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna,

nie rozpoczęto prac związanych z realizacją tego celu albo

2) pomimo upływu 10 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się

ostateczna, cel ten nie został zrealizowany.

2. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, cel wywłaszczenia został

zrealizowany tylko na części wywłaszczonej nieruchomości, zwrotowi podlega pozostała część.

Art. 216. 1. Przepisy rozdziału 6 działu III niniejszej ustawy stosuje się odpowiednio do

nieruchomości przejętych lub nabytych na rzecz Skarbu Państwa na podstawie art. 6 lub art. 47

ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości ([…]), ustawy

z dnia 22 maja 1958 r. o terenach dla budownictwa domów jednorodzinnych w miastach i

osiedlach ([…]), ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o terenach budowlanych na obszarach wsi

([…]), art. 22 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach ([…]),

ustawy z dnia 6 lipca 1972 r. o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz o

podziale nieruchomości w miastach i osiedlach ([…]) oraz do nieruchomości wywłaszczonych na

rzecz państwowych i spółdzielczych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, jak również do gruntów

wywłaszczonych na podstawie odrębnych przepisów w związku z potrzebami Tatrzańskiego

Parku Narodowego.

2. Przepisy rozdziału 6 działu III stosuje się odpowiednio do nieruchomości nabytych na

rzecz Skarbu Państwa albo gminy odpowiednio na podstawie:

1) art. 5 i art. 13 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o podziale nieruchomości na

obszarach miast i niektórych osiedli ([…]);

2) art. 9 dekretu z dnia 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu

nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych ([…]);

3) ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu

nieruchomości ([…]).

Art. 229. Roszczenie, o którym mowa w art. 136 ust. 3, nie przysługuje, jeżeli przed

dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nieruchomość została sprzedana albo ustanowiono na

niej prawo użytkowania wieczystego na rzecz osoby trzeciej i prawo to zostało ujawnione w

księdze wieczystej.

Art. 242. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.

51

Kazus XI.5.

Stanisława Kowalska była najemcą lokalu nr 2 w budynku położonym w Lublinie przy ul.

Lwowskiej 80, stanowiącym własność miasta. Wraz z nią w lokalu tym zamieszkiwał jej syn –

Janusz Kowalski. W związku z zaległościami w płatnościach za czynsz i media Zarząd

Nieruchomości Komunalnych wytoczył sprawę o eksmisję, zakończoną wyrokiem SR w Lublinie

z dnia 10 maja 2017 r., nakazującym Stanisławie Kowalskiej opuszczenie lokalu wraz z

wszystkimi osobami i przedmiotami jej towarzyszącymi. Po wykonaniu wyroku eksmisyjnego

Stanisława Kowalska zameldowała się w innym lokalu. W dniu 2 października 2017 r. ZNK

wystąpił o wymeldowanie Janusza Kowalskiego z pobytu stałego w lokalu nr 2 przy ul.

Lwowskiej 80. W toku postępowania Dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich i Ewidencji

Ludności Urzędu Miasta Lublina ustalił, że Janusz Kowalski od dnia 4 kwietnia 2016 r.

przebywa w Zakładzie Karnym w Lublinie w związku ze skazaniem prawomocnym wyrokiem

sądu za przestępstwo z art. 280 KK na karę 2 lat pozbawienia wolności.

Proszę wydać decyzję w sprawie meldunku Janusza Kowalskiego, kierując się przepisami

KPA, ustawy o ewidencji ludności i poglądami wyrażanymi w orzecznictwie

sądowoadministracyjnym.

USTAWA

z dnia 24 września 2010 r.

o ewidencji ludności (Dz. U. z 2017 r., poz. 657, ze zm.)

Art. 5. 1. Wojewoda jest organem wyższego stopnia w stosunku do organów gmin

wydających rozstrzygnięcia administracyjne na podstawie ustawy. […]

Art. 24. 1. Obywatel polski przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest

obowiązany wykonywać obowiązek meldunkowy określony w ustawie.

2. Obowiązek meldunkowy polega na:

1) zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego;

2) wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego;

3) zgłoszeniu wyjazdu poza granice Rzeczypospolitej Polskiej oraz powrotu z wyjazdu poza

granice Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem art. 36. […]

Art. 25. 1. Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym

adresem z zamiarem stałego przebywania.

2. Pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej

miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem.

3. Miejscem pobytu stałego lub czasowego osoby zatrudnionej na statku żeglugi śródlądowej

lub morskiej albo zamieszkującej w związku z wykonywaniem pracy w ruchomym urządzeniu

mieszkalnym, jest siedziba pracodawcy zatrudniającego tę osobę.

4. Ilekroć w ustawie jest mowa o pobycie czasowym obywatela polskiego należy przez to

rozumieć przebywanie poza miejscem pobytu stałego przez okres ponad 3 miesięcy.

52

Art. 27. 1. Obywatel polski przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest

obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego najpóźniej w 30 dniu,

licząc od dnia przybycia do tego miejsca.

2. Równocześnie można mieć jedno miejsce pobytu stałego i jedno miejsce pobytu

czasowego.

Art. 31. 1. Jeżeli dane zgłoszone do zameldowania lub wymeldowania budzą wątpliwości o

zameldowaniu lub wymeldowaniu rozstrzyga organ gminy w drodze decyzji administracyjnej.

2. Wątpliwości co do stałego lub czasowego charakteru pobytu osoby pod deklarowanym

adresem rozstrzyga organ gminy w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 32. 1. Organ dokonujący zameldowania na pobyt stały wydaje z urzędu osobie

zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt stały.

2. Organ dokonujący zameldowania na pobyt czasowy wydaje osobie, na jej wniosek,

zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt czasowy. […]

Art. 33. 1. Obywatel polski, który opuszcza miejsce pobytu stałego albo opuszcza miejsce

pobytu czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu obowiązany jest wymeldować

się.

2. Obywatel polski dokonuje wymeldowania z miejsca pobytu stałego albo z miejsca pobytu

czasowego:

1) w formie pisemnej na formularzu w organie gminy właściwym dla dotychczasowego

miejsca pobytu, przedstawiając do wglądu dowód osobisty lub paszport, albo

2) w formie dokumentu elektronicznego na formularzu umożliwiającym wprowadzenie

danych do systemu teleinformatycznego organu gminy, o którym mowa w pkt 1, pod warunkiem

otrzymania przez osobę urzędowego poświadczenia odbioru.

3. Obywatel polski może wymeldować się z miejsca pobytu stałego lub czasowego

dokonując zameldowania w nowym miejscu pobytu.

Art. 35. Organ gminy, o którym mowa w art. 28 ust. 1, wydaje z urzędu lub na wniosek

właściciela lub podmiotu wskazanych w art. 28 ust. 2, decyzję w sprawie wymeldowania

obywatela polskiego, który opuścił miejsce pobytu stałego albo opuścił miejsce pobytu

czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu i nie dopełnił obowiązku

wymeldowania się.

Orzecznictwo:

Z definicji zamieszonej w art. 25 ust. 1 ustawy z 2010 r. o ewidencji ludności wynika, że

aby uznać pobyt danej osoby za pobyt stały, należy fizycznie zamieszkiwać pod oznaczonym

adresem i mieć wolę stałego przebywania (w lokalu) pod tym adresem, czyli koncentracji spraw

życiowych. Przy czym oba te elementy muszą występować łącznie. [wyrok WSA w Poznaniu z

11.09.2015 r., II SA/Po 563/15, LEX nr 1932847]

Brak dobrowolności, a zatem zamiaru opuszczenia miejsca zameldowania, czy też

trwałość opuszczenia musi wynikać nie tylko z twierdzeń zainteresowanego, ale również z

całokształtu okoliczności faktycznych i uwarunkowań prawnych w danej sprawie, jak na

53

przykład koncentracja interesów życiowych w danym miejscu, obiektywna możliwość realizacji

woli przebywania w nim. [wyrok NSA z 4.9.2015 r., II OSK 2315/14, LEX nr 1918755]

Przez zamiar opuszczenia miejsca pobytu należy pojmować nie tylko wolę wewnętrzną,

ale także wolę dającą się określić na podstawie obiektywnych, możliwych do stwierdzenia

okoliczności. Dlatego też przy ustalaniu zamiaru nie można poprzestać tylko na oświadczeniach

zainteresowanej osoby, lecz należy zbadać czy okoliczności istniejące w sprawie potwierdzają

wolę wewnętrzną osoby zainteresowanej, czy też pozostają z nią w sprzeczności. Do

okoliczności takich należą między innymi: sposób opuszczenia lokalu, koncentracja interesów

życiowych w danym miejscu (przebywanie w nim w sensie fizycznym, praca, nauka), posiadanie

rzeczy w lokalu lub związanych z danym lokalem (np. kluczy, rzeczy osobistych), a także

obiektywna możliwość realizacji woli przebywania w nim. (wyrok WSA w Krakowie z 5.4.2016

r., III SA/Kr 1019/15, LEX nr 2027332]

54

Kazus XI.6.

Grzegorz, pracownik organu administracji publicznej, prowadzący sprawę, wydał

postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie, w której strona był Jan Duda. Już po

wysłaniu postanowienia zorientował się, że w nazwisku strony popełnił „literówkę” –

zamieniając trzecią literę na inną (powstałą poprzez odwrócenie do góry nogami litery „d”). W

jaki sposób Grzegorz może ratować się przed procesem o zniesławienie?

Kazus XI.7.

Decyzją z dnia 11 grudnia Burmistrz ustalił na rzecz "A" Sp. z o.o. warunki zabudowy i

zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na budowie pawilonu handlowego. Decyzja

została doręczona Spółce w dniu 14 grudnia, zaś Arturowi, właścicielowi działki sąsiadującej, w

dniu 15 grudnia. 5 stycznia Artur złożył wniosek o uzupełnienie decyzji argumentując, że została

mu przesłana niekompletna decyzja i zażądał przesłania załącznika graficznego do decyzji. Po

uzyskaniu dokumentu (8 stycznia), Artur w dniu 16 stycznia wniósł odwołanie od decyzji. Spółka

uważa, że odwołanie zostało wniesione po terminie. Czy ma rację?

Kazus XI.8.

Decyzją z 10 kwietnia, po rozpatrzeniu odwołania Stanisława od decyzji Prezydenta

Miasta z 22 września, w przedmiocie określenia niewykorzystanej dotacji oraz dotacji

wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem, Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło

zaskarżoną decyzję w punkcie 2 oraz określiło na nowo wysokość dotacji wykorzystanej

niezgodnie z przeznaczeniem.

Postanowieniem z 30 maja Kolegium sprostowało z urzędu oczywistą omyłkę pisarską w

swojej decyzji z 10 kwietnia, w ten sposób, że na stronie 2 decyzji w oznaczeniu podstawy

prawnej zamiast „art. 138 § 1 pkt 1” wpisać „art. 138 §1 pkt 2”. W ocenie Kolegium w

przedmiotowej decyzji wystąpiła oczywista omyłka pisarska, spowodowana komputerową edycją

tekstu, polegająca na wpisaniu na stronie 2 błędnego oznaczenia podstawy prawnej decyzji. Treść

sentencji decyzji i jej uzasadnienie odnosiło się do dyspozycji art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. Błąd ma

charakter oczywistej omyłki pisarskiej i podlega sprostowaniu na podstawie art. 113 § 1 k.p.a.

Od postanowienia pełnomocnik skarżącego złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie

sprawy, zarzucając niewłaściwe zastosowanie art. 113 § 1 k.p.a., w sytuacji, gdy wadliwe

zastosowanie przepisu prawa materialnego nie jest oczywistą omyłką pisarską w rozumieniu tego

przepisu.


55

Rozdział XII

Odwołania. Zażalenia. Kazus XII.1.

Decyzja została doręczona stronie w dniu 20 listopada. Strona wniosła odwołanie w dniu

6 grudnia (data stempla na przesyłce pocztowej). W dniu 12 grudnia strona złożyła wniosek o

przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, argumentując, że zorientowała się, iż wniosła

odwołanie po terminie, a nie mogła go dotrzymać z uwagi na pobyt w szpitalu. W dniu 19

grudnia, po otrzymaniu akt sprawy od organu I instancji, organ odwoławczy wydał

postanowienie, w którym stwierdził uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Następnie

postanowieniem z dnia 22 grudnia umorzył postępowanie w sprawie wniosku o przywrócenie

terminu do wniesienia odwołania, argumentując, że rozpatrzenie tego wniosku jest

bezprzedmiotowe wobec wydania postanowienia stwierdzającego uchybienie terminu do

wniesienia odwołania. Organ stwierdził również, że przywrócenie terminu byłoby możliwe tylko

w przypadku, gdyby strona złożyła taki wniosek już łącznie z odwołaniem, wniesionym w dacie

6 grudnia.

Proszę ocenić zaistniałą sytuację w świetle KPA.

Kazus XII.2

Decyzją z 3 listopada Starosta odmówił zwrotu wywłaszczonej nieruchomości,

stanowiącej współwłasność Marii i Karola. Decyzja została doręczona stronom 6 listopada. W

dniu 20 listopada Karol wniósł osobiście w siedzibie Starostwa odwołanie od decyzji. W dniu 22

listopada do Starostwa wpłynęła przesyłka pocztowa, nadana w placówce pocztowej operatora

publicznego w dniu 20 listopada, zawierająca odwołanie wniesione przez Fundację „Wolność i

Własność”. Fundacja nie uczestniczyła w postępowaniu przed Starostą, ale w odwołaniu

powołała się na swój cel statutowy, jakim jest pomoc osobom pozbawionym własności i na

interes społeczny, przemawiający za jej udziałem w postępowaniu. Fundacja wywodziła, że od

lat gromadzi dokumenty związane z bezprawnym pozbawianiem własności obywateli przez

władzę publiczną w różnych okresach ustrojowych, dlatego jej udział w postępowaniu umożliwi

organowi odwoławczemu uwzględnienie okoliczności sprawy w znacznie szerszym aspekcie, niż

wziął pod uwagę Starosta.


Kazus XII.3

Prezydent Miasta wydał Invest Sp. z o.o. decyzję o warunkach zabudowy i

zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na zmianie sposobu użytkowania budynku z

funkcji biurowej: w części parteru na usługi handlu (sklepy), w części 1 i 2 piętra na niepubliczne

zakłady opieki zdrowotnej oraz z części piwnicy na usługi gastronomii (restauracja). Decyzja

została doręczona inwestorowi w dniu 6 listopada.

W dniu 20 listopada w biurze podawczym Samorządowego Kolegium Odwoławczego

Janusza – właściciela sąsiedniej nieruchomości wobec nieruchomości dla której została wydana

decyzja, złożył odwołanie od decyzji. W odwołaniu Janusz wskazał, że nie był wprawdzie stroną

56

postępowania przed organem I instancji, ale jest niezadowolony z wydanej decyzji i uważa, że

decyzja narusza jego prawo własności, bowiem jej skutkiem będzie znaczne zwiększenie ruchu

na drodze dojazdowej do budynku, którego dotyczy decyzja, a także problemy z parkowaniem w

niedozwolonych miejscach. Janusz jest właścicielem domu mieszkalnego na sąsiedniej działce i

ma prawo do spokojnego korzystania ze swej własności.

Proszę ocenić sytuację, uwzględniając treść uchwały NSA z 4 grudnia 1995 r. (VI SA

20/95, ONSA 1996/2/54):

„Stroną postępowania administracyjnego o ustalenie warunków zabudowy i

zagospodarowania terenu mogą być właściciele lub użytkownicy wieczyści sąsiednich działek”

Kazus XII.4

W dniu 2 lutego Stanisław złożył w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i

Modernizacji Rolnictwa wniosek o przyznanie płatności rolnych na bieżący rok kalendarzowy.

W dniu 24 marca. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR wydał decyzję o odmowie przyznania

Stanisławowi żądanych płatności. Strona w dniu 31 marca wniosła odwołanie od powyższej

decyzji do Dyrektora Oddziału Regionalnego ARiMR w P., wnosząc jednocześnie o wstrzymanie

wykonania zaskarżonej decyzji. W dniu 14 kwietnia Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR

postanowieniem odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. W postanowieniu

pouczono stronę o terminie i trybie wniesienia zażalenia. Na postanowienie z dnia 14 kwietnia

Stanisław wniósł zażalenie do Prezesa ARiMR, za pośrednictwem Dyrektora Oddziału

Regionalnego ARiMR. Postanowieniem z dnia 19 maja Prezes ARiMR utrzymał w mocy

zaskarżone postanowienie.


Kazus XII.5

Pismem z dnia 10 października Jan wniósł podanie do Burmistrza o wydanie decyzji w

sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Postanowieniem z dnia 31

października Burmistrz zawiesił postępowanie w sprawie, uzasadniając to faktem, że na

najbliższej sesji rady gminy ma być rozpatrywany projekt uchwały w sprawie studium

uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta. Postanowienie zostało

doręczone w dniu 2 listopada. W dniu 8 listopada (data stempla pocztowego) zostało wniesione

zażalenie na to postanowienie. Zażalenie, w imieniu Jana zostało wniesione przez Krzysztofa,

jego zięcia, który powołał się na to, że jest pełnomocnikiem Jana, jednakże do odwołania nie

dołączył pełnomocnictwa. Burmistrz wezwał Krzysztofa do przedłożenia pełnomocnictwa, pod

rygorem pozostawienia zażalenia bez rozpatrzenia. Wezwanie zostało doręczone w dniu 15

listopada. Pismem z dnia 26 listopada, doręczonym Krzysztofowi, jako pełnomocnikowi Jana,

Burmistrz poinformował o pozostawieniu zażalenia bez rozpatrzenia, z uwagi na nieusunięcie w

terminie jego braków formalnych.


Kazus XII.6

Decyzją z 1 sierpnia Lubelski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na

Janusza karę pieniężną w wysokości 500 zł za naruszenie przepisów o transporcie drogowym

wskazane w punkcie 1 załącznika nr 2 do ustawy o transporcie drogowym. Od powyższej decyzji

57

Janusz wniósł odwołanie. Po rozpatrzeniu odwołania decyzją z 1 października Główny ITD

uchylił zaskarżoną decyzję i wymierzył Januszowi karę pieniężną w wysokości 800 zł za

naruszenie wskazane w punkcie 2 załącznika nr 2 do ustawy. W uzasadnieniu GITD stwierdził,

że organ I instancji dokonał błędnej kwalifikacji prawnej naruszenia, w związku z czym organ

odwoławczy musiał skorygować tą kwalifikację i wymierzyć karę zgodnie z taryfikatorem.


Kazus XII.7

Decyzją z dnia 2 października Starosta udzielił zezwolenia na realizację inwestycji

drogowej polegającej na przebudowie drogi gminnej nr 98765. Obwieszczenie zawiadamiające o

jej wydaniu ukazało się w starostwie, urzędzie gminy i w prasie lokalnej w tym samym dniu, 2

października. Jan, będący właścicielem działki, której część przeznaczono na przebudowywaną

drogę w dniu 9 października udał się do starostwa i zapoznał się z treścią decyzji. W dniu 12

października wniósł odwołanie od decyzji. Postanowieniem z dnia 17 listopada Wojewoda, na

podstawie art. 134 k.p.a. stwierdził niedopuszczalność odwołania Jana, jako wniesionego

przedwcześnie.

Czy stanowisko Wojewody jest uzasadnione?

Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji

w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1496, ze zm.):

Art. 11f […]

3. Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do

dróg powiatowych i gminnych doręczają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej

wnioskodawcy oraz zawiadamiają o jej wydaniu pozostałe strony w drodze obwieszczeń, odpowiednio w

urzędzie wojewódzkim lub starostwie powiatowym oraz w urzędach gmin właściwych ze względu na

przebieg drogi, w urzędowych publikatorach teleinformatycznych - Biuletynie Informacji Publicznej tych

urzędów, a także w prasie lokalnej. Ponadto wysyłają zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na

realizację inwestycji drogowej dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu na adres

wskazany w katastrze nieruchomości. W przypadku, o którym mowa w art. 11a ust. 2, zawiadomienie to

wysyła się wojewodom albo starostom, na których obszarze właściwości znajdują się nieruchomości lub

ich części objęte wnioskiem o wydanie tej decyzji. Doręczenie zawiadomienia na adres wskazany w

katastrze nieruchomości jest skuteczne.

4. Zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera

informację o miejscu, w którym strony mogą zapoznać się z treścią decyzji.

Kazus XII.8.

Wójt wydał decyzję o warunkach zabudowy i doręczył ją Tadeuszowi w dniu 8 czerwca.

W dniu 4 sierpnia odwołanie od tej decyzji wniosła Urszula, podnosząc m.in., że ma interes

prawny w tej sprawie i organ I instancji wadliwie pominął ją w postępowaniu i błędnie nie

doręczył decyzji również jej. Wskazała także, że o decyzji dowiedziała się w dniu 2 sierpnia, w

trakcie wizyty w Urzędzie Gminy. Przedstawiła kserokopię notatki urzędowej, podpisanej przez

pracownika Urzędu Gminy, z której wynika, że w dniu 2 sierpnia była w Urzędzie, gdzie podano

jej informacje o prowadzonym postępowaniu i wydanej decyzji.


58

Kazus XII.9.

W dniu 21 lutego wpłynęło do Starostwa Powiatowego zgłoszenie Spółki o zamiarze

wykonania robót budowlanych polegających na montażu reklamy dwutablicowej na działce A.

Postanowieniem z 5 marca, na podstawie art. 30 ust. 2 Prawa budowlanego Starosta nałożył na

zgłaszającego obowiązek usunięcia wyszczególnionych w postanowieniu nieprawidłowości, w

terminie 10 dni od dnia doręczenia orzeczenia, pod rygorem wniesienia sprzeciwu. Powyższe

postanowienie zostało nadane w polskiej placówce pocztowej w dniu 6 marca, natomiast

doręczone zgłaszającemu w dniu 20 marca.

Decyzją z dnia 18 marca Starosta, na podstawie art. 30 ust. 2 Prawa budowlanego, wniósł

sprzeciw do przedmiotowego zgłoszenia wskazując, iż zgłaszający pomimo prawidłowego

doręczenia postanowienia z dnia 5 marca nie uzupełnił w wyznaczonym terminie brakujących

dokumentów.

Na skutek wniesionego przez Spółkę odwołania decyzją z dnia 4 maja Wojewoda uchylił

zaskarżoną decyzję w całości i jednocześnie wniósł sprzeciw do przedmiotowego zgłoszenia

zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na montażu reklamy dwutablicowej.

Uzasadniając rozstrzygnięcie o uchyleniu decyzji organu pierwszej instancji, Wojewoda

wskazał, że postanowienie o nałożeniu obowiązku uzupełnienia zgłoszenia zostało odebrane

przez zgłaszającego w dniu 20 marca, a zatem termin na uzupełnienie zgłoszenia upływał w dniu

30 marca. Tymczasem organ pierwszej instancji już w dniu 18 marca, a więc jeszcze przed

terminem doręczenia zgłaszającemu postanowienia o nałożeniu obowiązku uzupełnienia

zgłoszenia wydał decyzję wnoszącą sprzeciw do zgłoszenia, powołując się na okoliczność

nieuzupełnienia zgłoszenia w wyznaczonym terminie.

Uzasadniając wniesienie sprzeciwu do przedmiotowego zamierzenia Wojewoda

stwierdził, że uzasadnia go art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, gdyż projektowana

tablica reklamowa stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 powyższej ustawy, a zatem jej

wykonanie uzależnione jest, w świetle art. 28 ust. 1 tej ustawy, od uzyskania pozwalnia na

budowę. Tym samym więc, jak podsumował organ, dokonane w sprawie zgłoszenie dotyczy

urządzenia reklamowego będącego budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane,

a więc wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, co uzasadnia w świetle art. 30 ust. 6 pkt 1 tej

ustawy wniesienie sprzeciwu.

Uwzględniając treść art. 30 Prawa budowlanego (poniżej) oraz przepisy KPA proszę

ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów postępowania.

Art. 30. 1. Zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej wymaga, […]

5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, należy dokonać przed terminem zamierzonego

rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od

dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do wykonywania robót

budowlanych można przystąpić, jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł

sprzeciwu w tym terminie.

[…]

5aa. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o

którym mowa w ust. 5, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie

59

zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6 i 7, oraz uprawnia

inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych. Przepis ust. 5e stosuje się odpowiednio.

[…]

5c. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia organ administracji architektoniczno-

budowlanej nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym

terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw w drodze

decyzji.

5d. Nałożenie obowiązku, o którym mowa w ust. 5c, przerywa bieg terminu, o którym mowa w

ust. 5.

[…]

6. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wnosi sprzeciw, jeżeli:

1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem

uzyskania pozwolenia na budowę;

2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia

miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa

miejscowego lub inne przepisy;

3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29

ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

6a. Za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej

operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe

([…]) albo w przypadku, o którym mowa w art. 391 Kodeksu postępowania administracyjnego, dzień

wprowadzenia do systemu teleinformatycznego.

Kazus XII.10.




kontroli.

W następstwie tych ustaleń, decyzją z 10 września 2017 r. WITD nałożył na Spółkę karę

pieniężną w wysokości 10.000 złotych. Spółka wniosła odwołanie, ale Główny Inspektor

Transportu Drogowego utrzymał w mocy decyzję WITD (decyzja z 1 grudnia 2017 r.).

Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego. WSA wyrokiem z dnia 1 czerwca 2018

r. oddalił skargę.

W wyniku skargi kasacyjnej Spółki Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 1

lipca 2019 r. uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, wyrokiem z dnia 10 października 2019 r. WSA

uchylił decyzję GITD z 1 grudnia 2017 r. oraz decyzję WITD z 10 września 2017 r. Od wyroku

nie wniesiono skargi kasacyjnej, w związku z tym stał się prawomocny.

Sprawa trafiła do ponownego rozpatrzenia przez WITD, który decyzją z 2 grudnia 2019 r.

ponownie nałożył na Spółkę karę pieniężną.

Spółka wniosła odwołanie. Decyzją z 30 grudnia 2019 r. GITD umorzył postępowanie

odwoławcze, wskazując w uzasadnieniu, że ze względu na upływ terminu przedawnienia

karalności, określonego w art. 92c ust. 1 pkt 3 u.t.d., nie może wydać orzeczenia merytorycznego

w sprawie, w związku z tym, na podstawie tego przepisu musiał umorzyć postępowanie.

Czy decyzja GITD jest prawidłowa?

60

Przykład:

Art. 233 Ordynacji podatkowej.

§ 1. Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:

1) utrzymuje w mocy decyzję organu pierwszej instancji albo

2) uchyla decyzję organu pierwszej instancji:

a) w całości lub w części - i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy lub uchylając tę

decyzję - umarza postępowanie w sprawie,

b) w całości i sprawę przekazuje do rozpatrzenia właściwemu organowi pierwszej instancji,

jeżeli decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości, albo

3) umarza postępowanie odwoławcze.

§ 2. Organ odwoławczy może uchylić w całości decyzję organu pierwszej instancji i przekazać

sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego

przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę, organ

odwoławczy wskazuje okoliczności faktyczne, które należy zbadać przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

61

Rozdział XIII

Tryby nadzwyczajne weryfikacji decyzji Kazus XIII.1

Sąsiad Mikołaja - Eustachy uzyskał pozwolenie na budowę na swojej działce. Mikołaj,

niezadowolony z takiego obrotu rzeczy wniósł odwołanie od decyzji, jednak Wojewoda

stwierdził postanowieniem uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Mikołaj wyjechał w

tym czasie na miesiąc za granicę i nie interesował się sprawą. Po powrocie dowiedział się od

znajomego, że żona Gotfryda – pracownika Urzędu Wojewódzkiego, który podpisał

postanowienie, działając z upoważnienia Wojewody, zasiada w zarządzie spółki „Bubel”, wraz z

Eustachym. Czy Mikołaj ma prawne możliwości obrony swoich interesów w tej sytuacji?

Kazus XIII.2

Ojciec Euzebiusza – Eugeniusz był właścicielem nieruchomości, którą przejęto w 1968 r.

na własność państwa na podstawie decyzji administracyjnej. Okazało się, że przepisy, na

podstawie których przejęto nieruchomości pozwalały na przejęcie nieruchomości

niezabudowanych, tymczasem na działce od lat 40-tych wybudowany był dom mieszkalny. W

1989 r. Skarb Państwa sprzedał nieruchomość Spółdzielni „Nora”. Spółdzielnia w 1990 r.

uzyskała wpis prawa własności w księdze wieczystej, a następnie, w 1995 r. zbyła nieruchomość

na rzecz Eulalii, która uzyskała wpis w księdze wieczystej. Na łożu śmierci Eugeniusz

zobowiązał syna do odzyskania utraconego majątku. Analizując sprawę z punktu widzenia KPA,

z uwzględnieniem podstawowej wiedzy z zakresu prawa cywilnego – czy Euzebiusz ma prawne

możliwości zrealizowania woli ojca?

Kazus XIII.3

Prakseda i Eulalia były sąsiadkami, skłóconymi od wielu lat. Prakseda postanowiła

wybudować na swojej działce budynek gospodarczy, w związku z czym wystąpiła z wnioskiem o

pozwolenie na budowę. Stroną w tym postępowaniu była również Eulalia, jako właścicielka

sąsiedniej działki. Eulalię reprezentował jako pełnomocnik jej brat – Celestyn. Starosta udzielił

pozwolenia na budowę. Decyzja została doręczona Praksedzie oraz Celestynowi w tym samym

dniu, 1 grudnia, a Eulalii – w dniu 5 grudnia. W dniu 18 grudnia Celestyn wniósł odwołanie.

Wojewoda uwzględnił odwołanie i uchylił decyzję starosty oraz odmówił pozwolenia na budowę.

Prakseda nie wniosła skargi do sądu administracyjnego. Czy Prakseda ma podstawy do

kwestionowania decyzji wojewody na gruncie KPA?

Kazus XIII.4

Jan i Paweł byli stronami postępowania administracyjnego w tej samej sprawie. Jan w

toku postępowania przedstawił jako dowód umowę zawartą z Henrykiem, w zwykłej formie

pisemnej. Organ ostatecznie nie uwzględnił tego wniosku dowodowego, stwierdzając iż fakty,

których umowa dotyczy nie mają znaczenia w sprawie. Kilka miesięcy po tym, jak decyzja w

sprawie stała się ostateczna, Paweł w przypadkowej rozmowie z Henrykiem dowiedział się, że

62

Henryk żadnej umowy z Janem nie zawierał i gotów jest to potwierdzić zeznając przed organem.

Proszę ocenić zaistniałą sytuację.

Kazus XIII.5

W 2016 r. Maurycy starał się o pozwolenie na budowę na swojej działce. Jego sąsiad –

Ksawery był temu przeciwny. Starosta wydał pozwolenie na budowę, a wojewoda, mimo

odwołania Ksawerego, decyzję utrzymał w mocy. Ksawery nie wniósł skargi do sądu

administracyjnego. Kilka miesięcy później Ksawery dowiedział się, że żona Maurycego jest

siostrą wojewody. Czy Ksawery może podjąć w tej sprawie jakieś kroki prawne? Jeśli tak – to

jakie organy będą właściwe?

Kazus XIII.6

Spółka „Oktan” uzyskała koncesję na sprzedaż paliw, z wyjątkiem gazu płynnego (LPG),

gdyż w tym zakresie nie spełniała wymogów określonych w ustawie – Prawo energetyczne. Po

kilku miesiącach zarząd spółki stwierdził, że warto byłoby rozszerzyć działalność również na

sprzedaż gazu, w związku z czym spółka mogłaby podjąć rozbudowę stacji, tak aby spełnić

wymogi do sprzedaży również gazu. Radca spółki stwierdził, że jedynym wyjściem jest ponowne

przejście całej procedury koncesyjnej i zyskanie nowej decyzji. Czy w świetle przepisów KPA

ma rację?

Kazus XIII.7

Komendant powiatowy policji wydał decyzję cofającą Alcestowi pozwolenie na broń.

Ponieważ brat Alcesta – Kleofas był z wykształcenia prawnikiem, Alcest udzielił mu

pełnomocnictwa do wniesienia odwołania. Kleofas wniósł odwołanie, ale Komendant

wojewódzki utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Po otrzymaniu decyzji Kleofas

stwierdził, że to on został wymieniony w decyzji jako strona postępowania. Proszę ocenić

zaistniałą sytuację.

Kazus XIII.8

Maksencjusz wniósł do Samorządowego Kolegium Odwoławczego wniosek o

wznowienie postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją Kolegium, powołując się

na to, że nie był zawiadomiony o rozprawie przed Kolegium, a zatem zostało naruszone jego

prawo do udziału w postępowaniu. SKO wydało postanowienie o odmowie wznowienia

postępowania, w uzasadnieniu stwierdzając, że zawiadomienie o rozprawie zostało doręczone

Maksencjuszowi prawidłowo. Czy postanowienie SKO jest prawidłowe?

Kazus XIII.9

W kwietniu 2013 r. Albert złożył wniosek do Biura Powiatowego Agencji

Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów

rolnych. Wniosek obejmował działki X oraz Y. 31 lipca 2013 r. Kierownik BP ARiMR wydał

decyzję przyznającą płatność (doręczono ją 2 sierpnia). Od decyzji nie wnoszono odwołania.

W marcu 2018 r. do BP ARiMR trafiła informacja, wraz z potwierdzającymi ją

dokumentami, że w marcu 2013 r. Albert oddał działki X oraz Y w dzierżawę Adolfowi. W

informacji (donosie Adolfa) wskazano na nieformalne uzgodnienie stron umowy, że choć to

63

Adolf będzie uprawiał działki, treść umowy nie będzie ujawniana ARiMR, a dopłaty do działek

będzie pobierał Albert.

Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2018 r. Kierownik BP ARiMR wznowił postępowanie,

a następnie decyzją z dnia 1 czerwca 2018 r. uchylił swoją decyzję z 31 lipca 2013 r. oraz

odmówił przyznania płatności rolnych Albertowi. W uzasadnieniu powołał się na zatajenie przez

Alberta faktu oddania działek objętych wnioskiem w dzierżawę. Zgodnie z przepisami o

dopłatach mogą je otrzymywać tylko rolnicy faktycznie użytkujący działki objęte wnioskiem.

Skoro Albert nie użytkował działek, jego wniosek o dopłaty nie powinien być uwzględniony.

Albert odwołał się od powyższej decyzji. W wyniku rozpatrzenia odwołania, Dyrektor

Oddziału Regionalnego ARiMR decyzją z 3 września 2018 r. utrzymał w mocy decyzję

Kierownika BP ARiMR, podtrzymując argumentację organu I instancji.

Proszę ocenić zaistniałą sytuację w świetle k.p.a.

Kazus XIII.10

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego udzielił Spółdzielni pozwolenia na

użytkowanie pawilonu handlowo-usługowego, pod warunkiem wykonania robót budowlanych

mających na celu zapewnienie dostępu na kondygnacje użytkowe przedmiotowego pawilonu

osobom niepełnosprawnym, w terminie do dnia 17 września 2018 r. Po upływie terminu,

Spółdzielnia nie dokonała w terminie wskazanych robót budowlanych.

Oceń, co powinien w takiej sytuacji zrobić Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Proszę zwrócić uwagę na art. 59 ust. 2 ustawy – Prawo budowlane:

„Właściwy organ może w pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego określić

warunki użytkowania tego obiektu albo uzależnić jego użytkowanie od wykonania, w

oznaczonym terminie, określonych robót budowlanych”.

[autor: A. Kurzawa]

Kazus XIII.11

Na skutek informacji otrzymanych od Edyty (właścicielki sąsiadującej działki), Starosta

wszczął z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia wydanej przez siebie decyzji

z 9 listopada 2002 r., zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej Agnieszce pozwolenia na

budowę budynku usługowego.

Starosta pozyskał dokumenty w postaci m.in. dziennika budowy. Z zapisów zawartych w

dzienniku budowy wynika, że w październiku 2004 r. podjęto roboty budowlane prze spornej

inwestycji. Pod datą 29 października 2004 r. widnieje wpis kierownika budowy o następującej

treści: „Zakończono betonowanie ław fundamentowych. Zabezpieczono ławy przed warunkami

zimowymi. Ze względu na brak środków finansowych przerwano prace na budowie do chwili

przypływu środków finansowych”. Kolejny wpis kierownika budowy z datą 20 września 2006 r.

jest następujący: „Wykonano ogrodzenie prowizoryczne działki, zabezpieczono wykopy szerokie

barierkami z desek”. Następny wpis, również kierownika budowy, pochodzi z 5 maja 2008 r.:

„Obkopano ławy żelbetowe i zabezpieczono 2 razy Abizolem. Ze względu na brak środków

finansowych przerwano prace na budowie”. Kolejnego wpisu, z datą 7 kwietnia 2010 r., dokonał

geodeta Sławomir: „W dniu dzisiejszym wytyczono C-D (segment). Wyznaczono osie główne i

założono repery robocze”.

Ponadto w aktach sprawy znajduje się m.in.: protokół kontroli budowy z 14 listopada

2014 r., w którym wskazano na istnienie dwóch wykopów szerokopasmowych pod dwa

64

segmenty planowanego budynku oraz stop fundamentowych z trzpieniami; (2) pismo

Komendanta Powiatowego PSP z 9 września 2014 r., potwierdzające fakt pożaru trawy na działce

budowlanej; (3) zdjęcia przedkładane przez Edytę – obrazujące stan działki na sierpień 2014 r.;

(4) protokół kolejnej kontroli przeprowadzonej na spornej działce w dniu 12 czerwca 2018 r.,

wskazujący na niewiele większy stan zaawansowania budowy w porównaniu do stanu

stwierdzonego w toku kontroli przeprowadzonej we wrześniu 2014 r.

Jaką decyzję powinien wydać w sprawie Starosta?

Art. 37 ust. 1 Prawa budowlanego: decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli

budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się

ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata.

65

Rozdział XIV

Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wadliwą decyzją

administracyjną

Kazus XIV.1

Rufus chciał wybudować na swojej działce stację benzynową. Starosta wydał pozwolenie

na budowę, ale od decyzji odwołanie wniósł sąsiad Rufusa – Ananiasz. W następstwie odwołania

wojewoda uchylił decyzję starosty i odmówił wydania pozwolenia na budowę. W rok później –

jesienią 2018 r. Rufus wniósł pozew do sądu przeciwko Skarbowi Państwa – Wojewodzie

Lubelskiemu, wnosząc o odszkodowanie za szkody w postaci utraconego zysku powstałe na

skutek bezprawnej odmowy udzielenia pozwolenia na budowę stacji. W uzasadnieniu Rufus

podniósł m.in., że Wojewoda nie powinien wydać w tej sprawie decyzji, gdyż jest bardzo bliskim

znajomym Ananiasza, są w zarządzie klubu golfowego i regularnie spotykają się na imprezach

towarzyskich, co potwierdzać mają zeznania kilku świadków, o których przesłuchanie przez sąd

Rufus wnosi. W tej sytuacji decyzja o odmowie udzielenia pozwolenia na budowę jest obarczona

wadą kwalifikowaną, co stanowi przesłankę dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. Jako

asystent sędziego, który będzie orzekał w tej sprawie, proszę przygotować wstępną opinię

oceniającą roszczenia Rufusa.

Kazus XIV.2

Spółka „Diesel” z o.o. w 2002 r. uzyskała koncesję na prowadzenie stacji paliw. W 2016

r. cofnięto jej koncesję, ze względu na naruszenie warunków prowadzenia stacji. W listopadzie

2018 r. nowy Prezes Urzędu Regulacji Energetyki stwierdził nieważność decyzji cofającej

koncesję. Spółka chce dochodzić odszkodowania za okres, w którym nie mogła prowadzić stacji.

Czy przysługuje jej roszczenie o odszkodowania, a jeśli tak – to jakie przepisy stanowią

jego podstawę prawną?

Czy spółka powinna od razu wnieść powództwo do sądu?

Art. 4171 KC. (…)

§ 2. Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej

decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z

prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy

prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego

niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

(…)

USTAWA z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych

innych ustaw

Art. 2. W ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego ([…])

wprowadza się następujące zmiany:

(…)

2) uchyla się art. 160; […]

Art. 5. Do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy

stosuje się przepisy art. 417, art. 419, art. 420, art. 4201, art. 4202 i art. 421 ustawy, o której mowa w art. 1

66

[Kodeksu cywilnego], oraz art. 153, art. 160 i art. 161 § 5 ustawy, o której mowa w art. 2, w brzmieniu

obowiązującym do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 6. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2004 r.

Art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego. § 1. Stronie, która poniosła szkodę na

skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji,

służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za

powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie.

§ 2. Do odszkodowania stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego

kodeksu.

§ 3. Odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem przepisu art. 156

§ 1, chyba że winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie ponosi inna strona

postępowania dotyczącego tej decyzji; w tym ostatnim przypadku roszczenie o odszkodowanie służy w

stosunku do strony winnej powstania tych okoliczności.

§ 4. O odszkodowaniu przysługującym od organu wymienionego w § 1 orzeka organ administracji

publicznej, który stwierdził nieważność decyzji z powodu naruszenia przepisu art. 156 § 1 albo stwierdził,

w myśl art. 158 § 2, że została ona wydana z naruszeniem przepisu art. 156 § 1. Dochodzenie

odszkodowania od strony winnej powstania okoliczności wymienionych w art. 156 § 1 następuje w

postępowaniu przed sądem powszechnym.

§ 5. Strona niezadowolona z przyznanego jej odszkodowania przez organ administracji publicznej

wymieniony w § 4, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia jej decyzji w tej sprawie, może wnieść

powództwo do sądu powszechnego.

§ 6. Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym stała się

ostateczna decyzja stwierdzająca nieważność decyzji wydanej z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo

decyzja, w której organ stwierdził, w myśl art. 158 § 2, że zaskarżona decyzja została wydana z

naruszeniem przepisu art. 156 § 1.

Uwaga!

Z dniem 30 września 2003 r. art. 160 § 1 w części ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z

prawem działanie organu władzy publicznej do rzeczywistej szkody został uznany za niezgodny z art. 77

ust. 1 Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 września 2003 r.

Art. 4421 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu

z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej

staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin

ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. […]

Uchwała Sądu Najwyższego (pełny skład SN) z 31 marca 2011 r. (III CZP 112/10; OSNC

2011/7-8/75)

1. Do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej ostateczną decyzją administracyjną wydaną

przed dniem 1 września 2004 r., której nieważność lub wydanie z naruszeniem art. 156 § 1 k.p.a.

stwierdzono po tym dniu, ma zastosowanie art. 160 § 1, 2, 3 i 6 k.p.a.

2. Jeżeli ostateczna wadliwa decyzja administracyjna została wydana przed dniem wejścia w życie

Konstytucji, odszkodowanie przysługujące na podstawie art. 160 § 1 k.p.a. nie obejmuje korzyści

utraconych wskutek jej wydania, choćby ich utrata nastąpiła po wejściu w życie Konstytucji.

Kazus XIV.3

67

Ojciec Grzegorza – Eugeniusz był właścicielem nieruchomości, którą przejęto w 1968 r.

na własność państwa na podstawie decyzji administracyjnej. Okazało się, że przepisy, na

podstawie których przejęto nieruchomości pozwalały na przejęcie nieruchomości

niezabudowanych, tymczasem na działce od lat 40-tych wybudowany był dom mieszkalny. W

1989 r. Skarb Państwa sprzedał nieruchomość Spółdzielni „Nora”. Spółdzielnia w 1990 r.

uzyskała wpis prawa własności w księdze wieczystej, a następnie, w 1995 r. zbyła nieruchomość

na rzecz Marii, która uzyskała wpis w księdze wieczystej. Na łożu śmierci Eugeniusz zobowiązał

syna do odzyskania utraconego majątku.

Proszę doradzić Grzegorzowi, czy może podjąć jakieś kroki prawne w tej sprawie?

68

Rozdział XV

Administracyjne kary pieniężne

Kazus XV.1

Wójt prowadzi postępowanie w sprawie nałożenia na spółkę ABC kary pieniężnej za

wycięcie drzewa bez zezwolenia. W toku postępowania wezwał jednego z pracowników spółki –

Andrzeja do stawienia się w dniu 6 listopada celem złożenia zeznań w charakterze świadka.

Andrzej nie stawił się, natomiast w piśmie wysłanym do organu w dniu 7 listopada wyjaśnił, że

nie może stawić się do organu z racji obowiązków służbowych, może co najwyżej złożyć

wyjaśnienia na piśmie. Tym niemniej jednak nie chciałby w ogóle brać udziału w żaden sposób

w sprawie, ponieważ mogą go spotkać przykre konsekwencje w pracy, skoro pracuje w Spółce,

która jest stroną postępowania.

Postanowieniem z 14 listopada Wójt nałożył na Andrzeja grzywnę w wysokości 50 zł na

podstawie art. 88 k.p.a. Postanowienie doręczono 15 listopada. W dniu 17 listopada (data nadania

przesyłki na poczcie) Andrzej wniósł zażalenie na to postanowienie. W zażaleniu na

postanowienie Andrzej zarzucił, że organ w sposób mechaniczny wymierzył mu karę grzywny,

nie biorąc w ogóle pod uwagę dyrektyw wymiaru kary zawartych w art. 189d k.p.a., w

szczególności nie uwzględnił wagi i okoliczności naruszenia prawa przez wzywanego, faktu, że

Andrzej nigdy wcześniej nie dopuścił się takiego naruszenia, ani nie był karany za

niestawiennictwo, wyraził dobrą wolę złożenia wyjaśnień na piśmie, nie osiągnął żadnej korzyści

z powodu niestawiennictwa. Ponadto zdaniem Andrzeja wymierzając karę organ w ogóle nie

wziął pod uwagę warunków osobistych ukaranego, w szczególności faktu, że otrzymuje pensję w

wysokości wynagrodzenia minimalnego.


Kazus XV.2

Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny prowadzi postępowanie w sprawie nałożenia na

Ewelinę kary pieniężnej w związku z prowadzeniem reklamy apteki od 1 września do 1 grudnia

2017 r., co stanowi naruszenie art. 94a ustawy – Prawo farmaceutyczne.

Czy w powyższej sprawie będą miały zastosowanie przepisy działu IVa Kodeksu

postępowania administracyjnego?

Kiedy upływa termin przedawnienia nałożenia kary?

[autor: A. Kurzawa]

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2016 r., poz. 2142, ze

zm.)

Art. 94a.

1. Zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Nie stanowi

reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego.

1a. Zabroniona jest reklama placówek obrotu pozaaptecznego i ich działalności odnosząca

się do produktów leczniczych lub wyrobów medycznych.

69

2. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny sprawuje nadzór nad przestrzeganiem

przepisów ustawy w zakresie działalności reklamowej aptek, punktów aptecznych i placówek

obrotu pozaaptecznego.

3. W razie stwierdzenia naruszenia przepisu ust. 1 lub 1a wojewódzki inspektor

farmaceutyczny nakazuje, w drodze decyzji, zaprzestanie prowadzenia takiej reklamy.

4. Decyzji, o której mowa w ust. 3, nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

Art. 129b.

1. Karze pieniężnej w wysokości do 50 000 złotych podlega ten kto wbrew przepisom art.

94a prowadzi reklamę apteki, punktu aptecznego, placówki obrotu pozaaptecznego oraz ich

działalności.

2. Karę pieniężną, określoną w ust. 1, nakłada Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w

drodze decyzji. Przy ustalaniu wysokości kary uwzględnia się w szczególności okres, stopień

oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów.

3. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny jest wierzycielem w rozumieniu przepisów o

postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Kazus XV.3




kontroli.

W następstwie tych ustaleń, decyzją z 10 września 2017 r. WITD nałożył na Spółkę karę

pieniężną w wysokości 10.000 złotych. Spółka wniosła odwołanie, ale Główny Inspektor

Transportu Drogowego utrzymał w mocy decyzję WITD (decyzja z 1 grudnia 2017 r.).

Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego. WSA wyrokiem z dnia 1 czerwca 2018

r. oddalił skargę.

W wyniku skargi kasacyjnej Spółki Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 1

lipca 2019 r. uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, wyrokiem z dnia 10 października 2019 r. WSA

uchylił decyzję GITD z 1 grudnia 2017 r. oraz decyzję WITD z 10 września 2017 r. Od wyroku

nie wniesiono skargi kasacyjnej, w związku z tym stał się prawomocny.

Sprawa trafiła do ponownego rozpatrzenia przez WITD, który decyzją z 2 grudnia 2019 r.

ponownie nałożył na Spółkę karę pieniężną.

W odwołaniu od tej decyzji Spóła powołała się na upływ terminu przedawnienia

wymierzenia kary pieniężnej, zgodnie z art. 92c ust. 1 pkt 3 ustawy o transporcie drogowym

[zob. niżej].

Proszę ocenić zarzut Spółki uwzględniając przepisy działu IVA k.p.a.









70


Przykład

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2017 r., poz. 1332, ze zm.):

Art. 59a. 1. Organ nadzoru budowlanego przeprowadza, na wezwanie inwestora,

obowiązkową kontrolę budowy w celu stwierdzenia prowadzenia jej zgodnie z ustaleniami i

warunkami określonymi w pozwoleniu na budowę. […]

Art. 59f. 1. W przypadku stwierdzenia w trakcie obowiązkowej kontroli nieprawidłowości

w zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2, wymierza się karę stanowiącą iloczyn stawki opłaty

(s), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu

budowlanego (w). […]

Art. 59g. 1. Karę, o której mowa w art. 59f ust. 1, organ nadzoru budowlanego wymierza

w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Wpływy z kar stanowią dochód budżetu

państwa.

71

Rozdział XVI

Kazusy z postępowania sądowoadministracyjnego

Kazus XVI.1

Który z niżej wymienionych sporów prawnych (spraw) będą rozstrzygać sądy

administracyjne i dlaczego:

1) zwolnienie z pracy pracownika urzędu gminy

2) odszkodowanie za szkodę poniesioną na skutek wydania niezgodnej z prawem decyzji

administracyjnej

3) ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania danej działki

4) odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość

5) określenie przez radę gminy wysokości stawek podatku od nieruchomości

6) uchwała rady gminy w sprawie wniesienia przez Gminę aportu do spółki z ograniczoną

odpowiedzialnością

7) zarządzenie zastępcze wojewody stwierdzające wygaśnięcie mandatu radnego sejmiku

województwa

8) spór pomiędzy marszałkiem województwa a wojewodą, kto ma wydać decyzję w danej

sprawie

9) spór pomiędzy starostą a marszałkiem województwa, kto ma wydać decyzję w danej

sprawie.

Kazus XVI.2

Eurydyka złożyła wniosek o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Wójt Gminy

wezwał ją do uzupełnienia braków formalnych podania, przez złożenie dodatkowych

dokumentów, pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia. Eurydyka odpisała na

wezwania, że żądanie Wójta nie ma podstaw prawnych, gdyż informacje, których mają dotyczyć

dokumenty, Wójt może uzyskać z urzędu. Pismem z 2 stycznia Wójta Gminy poinformował

Eurydykę, że w związku z nieuzupełnieniem braków podania w terminie, pozostawił je bez

rozpatrzenia, na podstawie art. 64 § 2 KPA. Czy Eurydyka może zrobić coś w tej sytuacji, z

punktu widzenia przepisów o postępowaniu sądowoadministracyjnym?

Kazus XVI.3

Prezydent Miasta Lublin wydał decyzję, w której odmówił Aleksandrowi zwrotu

wywłaszczonej nieruchomości. Aleksander wniósł odwołanie do Wojewody Lubelskiego.

Wojewoda dwukrotnie przedłużał termin załatwienia sprawy. Zniecierpliwiony Aleksander

wniósł ponaglenie na bezczynność do Ministra Administracji i Cyfryzacji. Postanowieniem z

dnia 4 marca Minister stwierdził, że ponaglenie nie jest uzasadnione. Aleksander nadal twierdzi,

że Wojewoda narusza termin załatwienia jego sprawy i chciałby wnieść skargę do sądu

administracyjnego. Jaki sąd będzie właściwy w tej sprawie?

Kazus XVI.4

Dnia 1 kwietnia Rada Gminy W. podjęła uchwałę o likwidacji Szkoły Podstawowej w H.

72

Pismem z dnia 15 kwietnia Janusz P., poseł do Sejmu wybrany z okręgu wyborczego, na

obszarze którego leży Gmina W. wniósł skargę do sądu administracyjnego na uchwałę z

1 kwietnia, żądając stwierdzenia jej nieważności jako niezgodnej z prawem. Uzasadniając swoją

legitymacje procesową Janusz P. stwierdził, że jest posłem wybranym z tego okręgu, jego

obowiązkiem jest więc dbanie o interesy członków tej wspólnoty. Ponadto art. 20 ustawy z 1996

r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora daje mu możliwość interwencji w organach

samorządowych w imieniu swoich wyborców.

Proszę przygotować opinię dla Gminy, która będzie podstawą sporządzenia odpowiedzi

na skargę (proszę skupić się tylko na kwestii oceny legitymacji skargowej posła).

USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2017 r., poz. 1875)

Art. 101. 1. Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub

zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może

zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i skargę

oddalił.

2a. Skargę na uchwałę lub zarządzenie, o których mowa w ust. 1, można wnieść do sądu

administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy na to

wyrażą pisemną zgodę.

Kazus XVI.5

Decyzją z dnia 3 stycznia Wójt odmówił przyznania Janowi zasiłku z pomocy społecznej.

Doręczono ją stronie 5 stycznia. Jan nie wniósł odwołania. W dniu 24 stycznia Jan złożył w

urzędzie gminy skargę do WSA na decyzję Wójta z 3 stycznia. Proszę ocenić sytuację.

Kazus XVI.6

Decyzją z 4 stycznia Wójt cofnął Michałowi zezwolenie na sprzedaż alkoholu. Decyzję

doręczono stronie 7 stycznia. 21 stycznia Michał wysłał odwołanie od decyzji na adres urzędu

gminy, korzystając z usług firmy kurierskiej. Przesyłka dotarła do urzędu w dniu 22 stycznia.

Postanowieniem z dnia 8 lutego Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło uchybienie

terminu do wniesienia odwołania. W dniu 22 lutego (data nadania przesyłki na poczcie) Michał

wniósł skargę do sądu administracyjnego na decyzję Wójta z 4 stycznia, za pośrednictwem tego

organu. Proszę ocenić sytuację.

Kazus XVI.7

Decyzją ostateczną z 2 października 2017 r. Wojewoda utrzymał w mocy decyzję Starosty

z 1 września 2017 r. o odmowie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości na rzecz Katarzyny. W

kwietniu 2018 r. Katarzyna złożyła do Ministra wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji

Wojewody, jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa. Decyzją z 2 października 2018 r.

Minister odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody. W decyzji zawarto pouczenie o

przysługującym stronie prawie do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy przez

Ministra. Decyzja została doręczona Katarzynie 4 października. Pismem z 25 października

(nadanym tego samego dnia w placówce pocztowej) Katarzyna, za pośrednictwem Ministra,

wniosła skargę na decyzję do WSA w Lublinie (ze względu na to, że nieruchomość, której

73

sprawa dotyczy jest położona w Lublinie). Organ przekazał skargę wraz z aktami sprawy do

Sądu. W odpowiedzi na skargę wniósł o jej odrzucenie, ze względu na to, że Katarzyna nie

wyczerpała przysługujących jej środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym, gdyż

nie złożyła wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, a ponadto termin na złożenie wniosku

upłynął 18 października, a zatem przed dniem wniesienia skargi. Proszę ocenić sytuację.

Kazus XVI.8

Decyzją z 10 września Starosta na wniosek Jakuba zatwierdził projekt budowlany

i udzielił pozwolenia na budowę. Odwołanie od decyzji, w terminie ustawowym, wniósł

właściciel sąsiedniej nieruchomości – January. Decyzją z 2 grudnia Wojewoda uchylił decyzję

Starosty z 10 września i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

Jak w decyzji Wojewody powinno brzmieć pouczenie o środkach zaskarżenia (art. 107 §

1 pkt 9 k.p.a.)?

Kazus XVI.9

Na posiedzeniu w dniu 3 września 2018 r. Rada Gminy rozpatrywała projekt uchwały,

zgłoszony przez grupę radnych, dotyczącej wprowadzenie całkowitego zakazu sprzedaży

napojów o zawartości powyżej 4,5% alkoholu na terenie Gminy. W podstawie prawnej wskazano

art. 12 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r., poz. 487) [zob. niżej]. W uzasadnieniu grupa radnych wskazała,

że ustawa upoważnia radę gminy do ustalenia liczby punktów sprzedaży napojów zawierających

powyżej 4,5% alkoholu, jak również usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania

napojów alkoholowych. Skoro tak, argumentacja a minori ad maius prowadzi do wniosku, że

Gmina może również wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży tego rodzaju napojów. W uchwale

wskazano, że wchodzi w życie z dniem 1 października 2018 r. Uchwała została przyjęta na sesji

zwykłą większością głosów. W dniu 17 września 2018 r. opublikowano ją w dzienniku

urzędowym województwa.

Pismem z 10 listopada (nadanym w placówce pocztowej tego samego dnia), Euzebiusz

(właściciel sklepu monopolowego położonego na terenie Gminy) wniósł za pośrednictwem

Gminy skargę na uchwałę z 3 września 2018 r. zarzucając Gminie, że wydała uchwałę bez

podstawy prawnej.

Jakie orzeczenie powinien w tej sytuacji wydać sąd administracyjny?

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości

i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r., poz. 487, ze zm.)

Art. 12. 1. Rada gminy ustala, w drodze uchwały, dla terenu gminy (miasta) liczbę

punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa),

przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży.

2. Rada gminy ustala, w drodze uchwały, zasady usytuowania na terenie gminy miejsc

sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.

[…]

4. Liczba punktów sprzedaży, o których mowa w ust. 1, oraz usytuowanie miejsc

sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych powinny być dostosowane do

potrzeb ograniczania dostępności alkoholu, określonych w gminnym programie profilaktyki i

rozwiązywania problemów alkoholowych.

74

USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2017 r., poz. 1875)

Art. 91. 1. Uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O

nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie

nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art.

90.

[…]

4. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności

uchwały lub zarządzenia, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę lub zarządzenie wydano z

naruszeniem prawa.

[…]

Art. 93. 1. Po upływie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 organ nadzoru nie może we

własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy. W tym

przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu

administracyjnego.[…]

Art. 94. 1. Nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy po

upływie jednego roku od dnia ich podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia

uchwały lub zarządzenia w terminie określonym w art. 90 ust. 1, albo jeżeli są one aktem prawa

miejscowego.

2. Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały lub zarządzenia z powodu upływu terminu

określonego w ust. 1, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, sąd administracyjny orzeka

o ich niezgodności z prawem. Uchwała lub zarządzenie tracą moc prawną z dniem orzeczenia o

ich niezgodności z prawem. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego co do skutków

takiego orzeczenia stosuje się odpowiednio.

Kazus XVI.10




kontroli. W następstwie tych ustaleń, decyzją z dnia 10 września 2017 r. WITD nałożył na

Spółkę karę pieniężną w wysokości 10.000 złotych. Spółka wniosła odwołanie, ale Główny

Inspektor Transportu Drogowego utrzymał w mocy decyzję WITD (decyzja z 1 grudnia 2017 r.).

Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego. WSA wyrokiem z dnia 1 czerwca 2018 r.

oddalił skargę. W wyniku skargi kasacyjnej Spółki Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z

dnia 1 lipca 2019 r. uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Po

ponownym rozpatrzeniu sprawy, wyrokiem z dnia 10 października 2019 r. WSA uchylił decyzję

GITD z 1 grudnia 2017 r. W uzasadnieniu sąd nakazał organowi dokładniejsze rozważenie

wszystkich okoliczności sprawy.

Proszę ocenić sytuację, uwzględniając poniższe przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r.

o transporcie drogowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 1907, ze zm.).

75

Art. 92a. 1. Podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym

przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w

wysokości od 50 złotych do 10.000 złotych za każde naruszenie. […]










Kazus XVI.11

Proszę wskazać właściwy środek zaskarżenia przysługujący w przypadku następujących

orzeczeń sądu administracyjnego (o ile przysługuje):

1) postanowienie o odrzuceniu skargi z powodu uchybienia terminu do jej wniesienia;

2) postanowienie o odrzuceniu skargi z powodu braku wyczerpania środków

zaskarżenia;

3) postanowienie o odrzuceniu skargi z powodu nieuiszczenia wpisu sądowego;

4) postanowienie o umorzeniu postępowania;

5) wyrok WSA uwzględniający skargę w części;

6) postanowienie WSA o odrzuceniu skargi kasacyjnej;

7) wyrok NSA uchylający wyrok WSA i oddalający skargę.

Kazus XVI.12

Decyzją z 10 września Starosta na wniosek Marcina zatwierdził projekt budowlany i

udzielił pozwolenia na budowę. Odwołanie od decyzji, w terminie ustawowym, wniósł właściciel

sąsiedniej nieruchomości – Melchior. Decyzją z 2 grudnia Wojewoda uchylił decyzję Starosty z

10 września i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Decyzja została

doręczona Marcinowi w dniu 4 grudnia, a Melchiorowi w dniu 5 grudnia. W dniu 2 stycznia

(data nadania przesyłki na poczcie) Marcin wniósł skargę do WSA na decyzję Wojewody z 2

grudnia. Wyrokiem z 3 marca WSA oddalił skargę. Na wniosek Wojewody sąd sporządził

uzasadnienie wyroku i doręczył organowi w dniu 25 marca. 26 marca Marcin przyszedł do

sekretariatu sądu i poprosił o wydanie kopii wyroku wraz z uzasadnieniem. Po pobraniu opłaty

kancelaryjnej, kopia dokumentu została mu wydana. 20 kwietnia pełnomocnik Marcina –

mecenas Jadwiga wniosła skargę kasacyjną od wyroku WSA z 3 marca.


76

Rozdział XVII

Powtórki przed kolokwiami

I kolokwium

Kazus XVII.1.

Antoni S., mieszkaniec Poznania, zwrócił się do Prezydenta Miasta Krakowa z wnioskiem

o przyznanie pomocy społecznej w postaci zasiłku celowego w kwocie 100 zł na zakup odzieży.

Prezydent Miasta Krakowa decyzją z 11 czerwca odmówił przyznania wnioskowanego

świadczenia, uzasadniając swoją decyzję tym, że nie jest organem właściwym miejscowo.

Ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, mająca zastosowanie w tym przypadku

stanowi:

Art. 101. 1. Właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby

ubiegającej się o świadczenie […].

Pytania:

1. Określ zasady ustalania właściwości miejscowej organów postępowania

administracyjnego.

2. Zakładając, iż Prezydenta Miasta Krakowa nie jest organem właściwym wskaż, co

powinien uczynić z podaniem Antoniego S.

3. Czy w określonym wyżej stanie faktycznym dopuszczalne jest wydanie decyzji

odmownej i uzasadnienie takiego rozstrzygnięcia brakiem właściwości miejscowej?

4. Jaką wadą obarczona jest decyzja wydana w przedmiotowym stanie faktycznym?

5. Mając na względzie to, iż sprawy z zakresu pomocy społecznej należą do zadań

własnych gminy, wskaż organ wyższego stopnia, który będzie władny do rozpoznania odwołania

od decyzji z 11 czerwca.

Kazus XVII.2.

Joanna B. i jej sąsiadka Alina C. były stronami postępowania administracyjnego w

sprawie warunków zabudowy. Dnia 15 marca Joanna B. w trakcie spaceru ze zdziwieniem

zauważyła sąsiadkę Alinę C. spacerującą pod rękę z Andrzejem S., który z upoważnienia

Prezydenta Miasta Warszawy zajmował się sprawą. Odbyła kilka rozmów z sąsiadkami i

dowiedziała się, że Alina C. i Andrzej S. od roku regularnie się spotykają.

Pytania.

1. Wskaż przyczyny wprowadzenia do KPA przepisów regulujących wyłączenie

pracownika i organu administracji publicznej.

2. Czy w analizowanym stanie faktycznym zachodzi przesłanka wyłączenia pracownika

organu administracji publicznej?

77

3. W jaki sposób Joanna B. może ubiegać się o wyłączenie pracownika i jak wygląda w

tym zakresie postępowanie?

4. Czy w przypadku odnowy Joanna B. może zaskarżyć wydane w tym zakresie

rozstrzygnięcie? Jeśli tak, to w jaki sposób?

Kazus XVII.3

Anna B., strona postępowania administracyjnego, zamieszkiwała wraz z mężem, Janem

B., mającym problemy zdrowotne (w tym kłopoty z pamięcią). Dnia 12 marca w godzinach

przedpołudniowych, gdy Anna B. przebywała poza domem, do drzwi mieszkania zadzwonił

listonosz, który przyniósł przesyłkę od organu administracji publicznej. Jan B. odebrał przesyłkę

od, zobowiązując się do jej przekazania żonie.

Po upływie miesiąca Anna B., zaniepokojona brakiem rozstrzygnięcia swojej sprawie,

udała się do urzędu organu prowadzącego postępowanie, gdzie dowiedziała się, że w katach

postępowania znajduje się potwierdzenie odbioru przesyłki – decyzji – przez jej męża. Anna B.

zapoznała się z treścią decyzji i stwierdziła, że jest ona dla niej niekorzystna. Poinformowała

pracownika organu o tym, że przesyłka nie dotarła do jej rąk i poprosiła o ponowne doręczenie

po to, aby mogła złożyć odwołanie.

Pytania:

1. Czy listonosz mógł zostawić pismo mężowi strony? W jakim trybie?

2. Czy w analizowanym stanie faktycznym skutek doręczenia został zrealizowany?

3. Określ datę doręczenia.

4. Czy Anna B. może wnioskować o ponowne doręczenie decyzji?

5. Przedstaw propozycję, w jaki sposób Anna B. może starać się o przeprowadzenie

weryfikacji niekorzystnej dla siebie decyzji.

Kazus XVII.4

5 kwietnia Annie J., stronie postępowania w sprawie zasiłku celowego, doręczono

decyzję, w której właściwy organ – Wójt Gminy T. – negatywnie ustosunkował się do złożonego

przez nią wniosku. 30 kwietnia Anna J. złożyła odwołanie, wyrażając w nim swoje głębokie

niezadowolenie z wydanej decyzji. Jednocześnie Anna J. złożyła prośbę o przywrócenie terminu

do wniesienia odwołania, motywując ją tym, iż będąc nauczycielką, w dniach 11-26 kwietnia

przebywała na zwolnieniu lekarskim z powodu problemów ze strunami głosowymi. Na załączony

zwolnieniu widniała informacja: „chory może chodzić”. Sprawa należała do zadań własnych

gminy.

Pytania:

1. Określ przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu administracyjnym.

2. Czy okoliczność, iż zainteresowana przebywała na zwolnieniu lekarskim dopiero od 11

kwietnia ma znaczenie dla oceny dopuszczalności przywrócenia terminu?

3. Czy na podstawie przedstawionych informacji oceniasz przywrócenie terminu jako

dopuszczalne?

78

4. Wskaż (na tyle, na ile to możliwe) organ, w którego gestii leżeć będzie przywrócenie

terminu.

5. W jakiej formie zapada rozstrzygnięcie w przedmiocie przywrócenia terminu?

Zakładając, że prośba o przywrócenie terminu spotka się z oceną negatywną, wskaż na możliwą

drogę weryfikacji tego rozstrzygnięcia.

II kolokwium

Kazus XVII.5

Anna wystąpiła do Wójta o ustalenie warunków zabudowy dla budowy domu

jednorodzinnego na należącej do niej działce. Pismo w tej sprawie wpłynęło do Wójta w dniu 2

kwietnia. Decyzją z dnia 1 lipca [1] Wójt wydał decyzję ustalającą warunki zabudowy. Decyzja

została wysłana na adres podany przez Annę. 20 lipca do organu wróciła przesyłka pocztowa.

Widniały na niej adnotacje: „awizowano 2 lipca, mieszkanie zamknięte”; „awizowano powtórnie

10 lipca, mieszkanie zamknięte”, „przesyłka nie podjęta w terminie, zwrot do nadawcy” [2].

26 sierpnia do Samorządowego Kolegium Odwoławczego [3] wpłynęło pismo Anny z

dnia 24 sierpnia (nadanym w placówce Poczty Polskiej SA w dniu 25 sierpnia [4]), w którym

wniosła odwołanie od decyzji Wójta oraz wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia

odwołania. W odwołaniu stwierdziła, że decyzja Wójta jest dla niej niekorzystna, bowiem

uniemożliwia budowę domu według takiego projektu, jaki wybrała. Nie podała szczegółowych

zarzutów prawnych wobec decyzji[4a]. Z kolei wniosek o przywrócenie terminu Anna

umotywowała tym, że od 1 do 15 sierpnia przebywała na urlopie za granicą. Kiedy po powrocie

zobaczyła w skrzynce awiza, następnego dnia – 16 sierpnia zadzwoniła do urzędu, gdzie

dowiedziała się, że została wydana decyzja, jednak nie chciano telefonicznie podać jej dokładnej

treści rozstrzygnięcia. Dopiero następnego dnia, 17 sierpnia, udała się do urzędu i zapoznała z

treścią decyzji. Z tych przyczyn nie była w stanie wnieść odwołania w terminie [5].

Postanowieniem z 2 września SKO odmówiło przywrócenia terminu, uzasadniając to

faktem, że Anna nie spełniła ustawowych przesłanek przywrócenia terminu. Postanowienie

doręczono Annie 4 września, z pouczeniem, że służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

6 października [6] Anna wniosła skargę do sądu administracyjnego, za pośrednictwem

SKO. W skardze zażądała uchylenia zaskarżonego postanowienia i przywrócenia terminu do

wniesienia odwołania [7]. W uzasadnieniu podniosła, że postanowienie SKO zostało wydane z

rażącym naruszeniem prawa [8], bowiem jest oczywiste, że Anna spełniła ustawowe przesłanki i

termin powinien zostać jej przywrócony.

W oparciu o kazus proszę przygotować krótką opinię prawną, starając się zwrócić uwagę

na jak najwięcej aspektów sprawy.

79

Kazus XVII.6

1 marca do Wójta wpłynął wniosek Jadwigi o wszczęcie postępowania w sprawie

nałożenia na jej sąsiadkę Janinę kary pieniężnej za wycięcie bez zezwolenia drzewa.

Postanowieniem z 8 marca Wójt wszczął postępowanie z urzędu [1].

Pismem z 15 marca Janina wniosła o zawieszenie postępowania administracyjnego. W

uzasadnieniu wskazała, iż dowiedziała się z prasy, że niedawno jeden z sądów administracyjnych

w Polsce skierował do TK pytanie prawne z sprawie zgodności z Konstytucją przepisów o karach

pieniężnych za wycięcie drzew bez zezwolenia [2]. Postanowieniem z 22 marca Wójt odmówił

zawieszenia postępowania, argumentując, że w sprawie przed TK nie wyznaczono jeszcze

terminu rozprawy, a organ nie może czekać z wydaniem decyzji w sprawie, bowiem wkrótce

minie mu ustawowy termin załatwienia sprawy [3]. Postanowienie doręczono Janinie 24 marca. 2

kwietnia [3a], osobiście w Urzędzie Gminy Janina wniosła zażalenie na postanowienie, ale

Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z 5 kwietnia stwierdziło jego

niedopuszczalność. Janina nie kwestionowała postanowienia SKO.

Decyzją z 15 kwietnia Wójt nałożył na Janinę karę pieniężną za wycięcie drzewa bez

zezwolenia. Decyzja została wysłana na adres podawany przez Janinę we wcześniejszej

korespondencji w sprawie. 2 maja do organu wróciła przesyłka pocztowa. Widniały na niej

adnotacje: „awizowano 16 kwietnia, mieszkanie zamknięte”; „awizowano powtórnie 24 kwietnia,

mieszkanie zamknięte”, „przesyłka nie podjęta w terminie, zwrot do nadawcy” [4].

W dniu 3 czerwca do SKO wpłynęło odwołanie Janiny od decyzji Wójta z 15 kwietnia,

wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu. Na piśmie widniała data 1 czerwca, a z opakowania

wynikało, że zostało nadane przesyłką kurierską w dniu 2 czerwca [5].

W odwołaniu Janina stwierdziła, że decyzja Wójta jest dla niej niekorzystna, bowiem kara

za wycięcie drzewa jest zbyt surowa. Nie podała szczegółowych zarzutów prawnych wobec

decyzji [6]. Z kolei wniosek o przywrócenie terminu umotywowała tym, że w toku postępowania

wyprowadziła się z dotychczasowego miejsca pobytu, więc organ nieprawidłowo doręczył jej

decyzję na stary adres [7]. Co prawda zapomniała o tym poinformować organu, ale gmina jest na

tyle mała, a ona jest na tyle znaną osobą w gminie (jest dyrektorem szkoły podstawowej), że

pracownicy urzędu na pewno musieli o tym wiedzieć [7a]. O decyzji dowiedziała się dopiero w

dniu 25 maja, kiedy to poszła do urzędu zapytać o stan jej sprawy i wydano jej kserokopię

decyzji.

Postanowieniem z 1 lipca SKO odmówiło przywrócenia terminu do wniesienia

odwołania, argumentując, że nie zostały spełnione przesłanki ustawowe [8]. Janina nie

kwestionowała postanowienia.

W dniu 1 września TK wydał wyrok, w którym stwierdził niekonstytucyjność przepisów

wprowadzających kary za wycięcie drzew bez zezwolenia. Wyrok ogłoszono w Dzienniku Ustaw

z 3 września.

6 października (data nadania przesyłki na poczcie) [9] Janina wniosła do SKO pismo z

żądaniem stwierdzenia nieważności decyzji Wójta z 15 kwietnia. Wskazała, że decyzja została

wydana z rażącym naruszeniem prawa, bowiem Wójt oparł się na przepisach niezgodnych z

Konstytucją [10].

W oparciu o kazus proszę przygotować krótką opinię prawną, starając się zwrócić uwagę

na jak najwięcej aspektów sprawy.

Sądownictwo administracyjne. Kazusy - KUL2) uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia...

Documents

Transcript of Sądownictwo administracyjne. Kazusy - KUL2) uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia...