Ryszard Makowski: Poradnik zimowego grzybiarza

8/3/2019 Ryszard Makowski: Poradnik zimowego grzybiarza

1/18

1


2/18

2

Ryszard Makowski

PORADNIKZIMOWEGO GRZYBIARZA

Kontakt z autorem:

www.rysmak.jasky.pl

OSTROKA 2012
http://www.rysmak.jasky.pl/http://www.rysmak.jasky.pl/


3/18

3

Poradnik zimowego grzybiarzaRyszard Makowski

Korekta

Anna Matusewicz

Wydawnictwo e-bookowo

Wydanie II

ISBN 978-83-63080-55-6

Copyright by Ryszard Makowski 2012

Wszelkie prawa zastrzeone

Autor i jego wsppracownicy dooyli wszelkich

stara, by informacje zawarte w tej publikacji byy

rzetelne. Osoby te nie ponosz adnej

odpowiedzialnoci za ewentualne szkody

wynikajce z nieodpowiedniego wykorzystania

informacji zawartych w teje publikacji.

Samowolne modyfikowanie, powielanie

i rozpowszechnianie tego poradnika jest

kategorycznie zabronione.


4/18

4

Poradnik ten opracowany jest w dwu odrbnych

wersjach:

a) wersja elektroniczna w formie e-booka

b) wersja tradycyjna (papierowa).

Autor tego poradnika serdecznie dzikuje

Wydawnictwu EscapeMagazine.pl za owocn

wspprac przy pierwszym wydaniu tego

poradnika (w formie ebooka). Dzikuje te Panu

Markowi Snowarskiemu za yczliwe wsparcieoraz udostpnienie wielu cennych zdj

omawianych tutaj grzybw i szczerze zachca do

ywego zainteresowania si jego wspaniaym

atlasem:


5/18

5

Wstp

Zim na grzyby?!

A dlaczego by nie?! Przecie zim grzyby te

rosn. Jest ich nawet sporo. S bardzo smaczne i

zdrowe, a nawet - lecznicze. W rodku zimy nie

gro te nam na og adne niebezpieczne pomyki

z grzybami trujcymi, bo takich niebezpiecznychsobowtrw, po prostu wtedy nie ma.

Zbieranie pospolitych grzybw latem, czy jesieni,

to przecie adna sztuka. Chyba, e tak jak Wojski z

Pana Tadeusza - zdecydujemy si zbiera i je

take muchomory! S one zreszt wymienite, ale

ich bezpieczne rozpoznawanie i spoywanie, to juwysza szkoa jazdy.

Tym razem chc Ciebie zachci do zimowych

grzybobra, bez igrania z tak wysokim ryzykiem.

Dlaczego? Bo w zimie niemal kade grzybobranie

jest przecie bardzo ciekaw, zdrow i wrcz

egzotyczn przygod, dostpn jednak tylko dla

wtajemniczonych. Jeli chcesz i Ty dostpi tego

szlachetnego wtajemniczenia i np. zaskoczy swoich

goci porcj wieych grzybw, mimo mrozu, czy

zamieci, to ten poradnik jest wanie dla Ciebie!


6/18

6

Autor tego ebooka, to wieloletni wychowawca,

nauczyciel i dyrektor Zakadu Poprawczego w

Laskowcu k/Ostroki. To take dowiadczonyentuzjasta i mionik przyrody, survivalu i turystyki

kwalifikowanej, traktowanej jako twarda, ale te

bardzo uniwersalna, i niezwykle skuteczna szkoa

charakterw, ktr od wielu lat aktywnie

propaguje, zwaszcza wrd nauczycieli, modziey i

swoich studentw.

Anna Matusewicz


7/18


8/18

8

pedagogicznej i turystycznej. Wspomniany przez

Pani artyku - "Przepraszam Ci mamo"

("Charaktery" nr 7/2005) - by o moim wychowanku Andrzeju - matkobjcy. Po tym strasznym czynie,

dopady go wkrtce tak potne wyrzuty sumienia,

e widzc to, nie potrafiem mu odmwi, bardzo

ryzykownej i sprzecznej z prawem proby.

PK: Jakiej?

RM: A takiej, eby mg on pojecha na grb

swojej matki i tam jej powiedzie- "przepraszam Ci

mamo...". Gdybym wtedy posucha prawa, a nie

sumienia, to Andrzej na pewno by zwariowa, albo

popeni jakie drastyczne samobjstwo.

PK: Pamitam jeszcze Pana wietny tekst "Po co

chodzisz po grach?" z Wychowawcy" (nr 6/2006),

mwicy o "twardej szkole charakterw". Zapewne

w takich okolicznociach powstawa ebook "Zim na

grzyby"?

RM: Dokadnie. Dla swoich wychowankw i dla

licznych naszych goci, zorganizowaem setki

rnych imprez i szkole z zakresu turystyki

kwalifikowanej oraz survivalu. Na wielu z nich, a

zwaszcza na zimowych rajdach survivalowych -


9/18

9

grzyby i porosty byy naszym podstawowym

poywieniem.

PK: Ale poradnikw o grzybach jest wiele.

RM: Owszem, ale na temat zbierania grzybw w

zim nie ma adnego! S rne poradniki i

przewodniki uatwiajce zbieranie grzybw latem i

jesieni, ale zimowe grzybobrania s u nas nadal

prawdziw egzotyk, dostpn tylko dla

wtajemniczonych. Uwany czytelnik tego poradnika,

ma due szans na to, aby tego wtajemniczenia

rzeczywicie dostpi. Na pewno uda mu si te

zadziwi swoich imieninowych, czy witecznych

goci - ciekawie przyrzdzon porcj wieych

grzybw i odpowiedni nalewk, nawet w samym

rodku zimy!

PK: Co znajdziemy w ebooku?

RM: Jest to praktyczny i jedyny w swoim rodzaju

poradnik zimowego grzybiarza, uzupenionyciekawymi przepisami oryginalnych, grzybowych

potraw i harmonizujcych z nimi trunkw, oraz

kilkoma zabawnymi dygresjami, ktre jak sdz,

troch oywi fachow tematyk. Do tego

oczywicie bd zdjcia grzybw, uatwiajce ich

identyfikacj w terenie.


10/18

10

PK: Taaa, z ebookiem na grzyby...

RM: Ebooka mona przecie wydrukowa albowgra go do palmtopa. Zapewniam, e obie te

formy s bardzo wygodne. Wydrukowane lune

kartki, mog czasem okaza si o wiele

praktyczniejsz pomoc w trudnych, zimowych

warunkach, ni zwyke ksikowe przewodniki.

PK: Komu mgby Pan poleci ten ebook?

RM:Wszystkim, dla ktrych zimowe wdrwki po

kach i lesie s ciekaw przygod oraz dobrym i

bardzo zdrowym relaksem. W szczeglnoci -

mionicy tak modnego dzi survivalu, wytrawni

turyci, komandosi, harcerze, uczniowie inauczyciele, a take liczne grono zwykych

grzybiarzy oraz tych, ktrym imponuje taka

przyrodnicza i kulinarna egzotyka.

PK: Syszaam, e w wolnych chwilach pisze i

publikuje Pan te wiersze!

RM: Tak, to byy rne okolicznociowe wiersze -

drukowane gwnie w "Niedzieli". Opracowuj

aktualnie tomik poetycki pod tytuem "Wiersze dla

ony", ktrego zamierzam wyda zarwno w formie

tradycyjnej, jak i w postaci ebooka.


11/18

11

PK: Bd wiersze, mamy poradnik o zimowym

grzybobraniu. A gdzie ksika o pracy w zakadzie

poprawczym?

RM: Do pisania siadam tylko przy marnej

pogodzie, a e dla prawdziwego turysty kada

pogoda i kada pora jest dobra, to i czasu na dugie

pisanie mam zawsze za mao.

PK: Hmmmm...

RM: Za namow kolegw, oraz moich dawnych i

obecnych studentw, zdecydowaem si jednak

napisa ksik refleksyjno- wspomnieniow pt. "Za

murami poprawczaka", gdy praca z modzie

zagubion i trudn bya zawsze moj wielk pasj iciekawym wyzwaniem. Ksika ta jest ju na

ukoczeniu i by moe bdzie wkrtce wydana nie

tylko w formie tradycyjnej, ale take w postaci

ebooka. Serdecznie zachcam do jej przeczytania.

PK: Kto si nadaje do pracy z zagubionmodzie?

RM: Przede wszystkim ten, kto ma jak wielk

pasj, jakie ciekawe hobby, dobrze ustawion

hierarchi wartoci oraz spontaniczne poczucie

humoru.


12/18

12

PK: Czego uczy taka praca?

RM: Pokory oraz praktycznej realizacji naszegowielkiego pragnienia - "aby wiat lepszym by!"

Imado podkrcaa Patrycja Kierzkowska

EscapeMagazine.pl


13/18

13

Dygresjaz siekier na grzybyJest pikny zimowy poranek. Szusujemy sobie z

koleg na nartach wiejsk drog, w stron pobliskiej

rzeki. Mrz, nieg i soce wyczarowuj nam coraz

ciekawsz sceneri. Powietrze rzekie, zdrowe. Jestbardzo piknie i przyjemnie, tylko rce troch

marzn, gdy niesiemy ze sob koszyki i siekiery, z

gbokim przekonaniem, e mog si nam wkrtce

przyda. Szybko zbliajc si do widocznej z daleka

maej wioski, doganiamy jak kobiet, ktra te

poda w t sam stron, co my. Zapewne wraca z

kocioa albo ze sklepu do swojego domu. Po kilku

zdaniach, wesoej, sympatycznej rozmowy, kobieta

zadaje nam proste pytanie:

- A dokd topanowie pdzicie wtaki mrz i z tymi

siekierami?

- Na grzyby droga pani...na grzyby - pada z naszych

ust rwnie prosta i szczera odpowied.

- Naa... ryybyy - pyta, z wyranym zaciekawieniem

owa kobieta? Ld jest jeszcze cienki, a Narew

gboka - uwaajcie... uwaajcie!

- Dzikujemy za ostrzeenie, ale my idziemy na

grzyby, a nie na ryby prosz pani.


14/18

14

Kobieta spojrzaa na nas jako dziwnie, postukaa

si w czoo, a po chwili nagle i bez sowa wycia po

zaspach na skrty do swojego domu w takimtempie, e trudno by byo dotrzyma jej kroku,

nawet na nartach. Uznaa nas za wariatw, i to

pewnie bardzo gronych, skoro tak szybko i z tak

determinacj porzucia nasze, sympatyczne przecie

towarzystwo. Cae to zabawne zdarzenie, jest tylko

doskona ilustracj powszechnej niewiadomoci,e sezon grzybowy moe przecie trwa przez cay

rok. Skoro nawet ludzie ze wsi, doskonale zyci z

przyrod, maj tak mae rozeznanie w tej materii,

to jak wielka musi by tu ignorancja wrd

typowych mieszczuchw. Nawiasem mwic,

nieopodal domu owej kobiety, pord oszronionychpniakw pozostawionych przez bobry,

nazbieralimy, a waciwie... narbalimy wtedy

tyle zimwek i boczniakw, e nasze pokane

koszyki ju po kilku minutach byy prawie pene.

Szkoda, e spotkana kobieta tego nie widziaa, bo

by moe troch zmieniaby o nas zdanie.


15/18

15

Co, gdziei kiedy?Po dokadnym przeanalizowaniu ponad dwustu

gatunkw grzybw jadalnych, rosncych w naszym

piknym kraju, wyselekcjonowaem z nich i

dokadnie omwiem tylko 10. Wybraem tylko tegrzyby, ktre owocuj zim (albo o zim

wyranie zahaczaj) i s smaczne. W

przeciwiestwie do lata, czy jesieni, nie grozi

nam tu aden gatunkowy galimatias,

zniechcajcy do dokadnego ich rnicowania, co

tym bardziej powinno nas zachca do bliszego

poznania przynajmniej tych dziesiciu grzybw.

Oprcz tych dziesiciu, dokadnie omwionych

gatunkw, przy sprzyjajcej pogodzie, na pograniczu

zimy, mona czasem te spotka inne, bardziej

znane grzyby, takie jak np. opieka miodowa, kurka,

podgrzybek brunatny oraz gski: nieksztatna

(siwka), ziemista (te jadalna, cho rzadko zbierana)

czy zielonka. Czsto zbieraem je nawet spod niegu

i byy one zdatne do jedzenia, jeli tylko ostry i

duej trwajcy mrz, nie naruszy ich delikatnej

konstrukcji. Zimy nie boj si te najdrosze grzyby

wiata - trufle. Kilogram trufli kosztuje pono o


16/18

16

wiele wicej ni kilogram srebra, chocia wci

wysokiej cenie zota, te grzyby jeszcze nie

dorwnuj. Niestety owe znakomite i kasowe trufleu nas w Polsce chyba nie rosn albo tylko nie

potrafimy ich skutecznie szuka. We Francji o wiele

atwiej znajduj je specjalnie tresowane winie ni

ludzie. Moe i u nas warto by byo troch

zainwestowa w jak inteligentn wink i przy jej

pomocy udowodni, e Polacy nie gsi - te swetrufle maj.

Wszystkie wspomniane tu dodatkowo grzyby (z

wyjtkiem moe trufli) s na tyle popularne, e

jak sdz, nie bdzie adnych kopotw z ich

zidentyfikowaniem w terenie albo ze znalezieniem

w literaturze bardzo dokadnych ich opisw -dlatego je tu pomijam.

O tym, jakie, gdzie i kiedy grzyby rosn, mona

przeczyta w wielu mniej lub bardziej dostpnych

poradnikach. Niektre z nich, mimochodem

wymieniaj take i te gatunki, ktre nie boj si

zimy. Wiedza ta jednak jest mocnorozproszona i wyranie marginalna we

wspomnianych poradnikach, co niestety nie

zachca do zimowych grzybobra. Postanowiem

zebra te rozproszone informacje w jednym,

specjalnym poradniku, odpowiednio je


17/18

17

przefiltrowa i uporzdkowa oraz wzbogaci

wasnym dowiadczeniem.

Przez wiele lat organizowaem dla wychowankwz Zakadu Poprawczego w Laskowcu oraz licznych

naszych goci rne wielodniowe rajdy i szkolenia

survivalowe, na ktrych ywilimy si tylko tym, co

dawaa nam dzika przyroda. W zimie jak wiadomo,

nasza przyroda nie jest zbyt hojna, wic znajdowane

wwczas pewne gatunki grzybw i porostw byyzwykle naszym podstawowym poywieniem.

Poznaem je dosy dobrze i z wieloma si po prostu

zaprzyjaniem.

W tym typowo praktycznym i

usystematyzowanym poradniku, zamieszczam te

troch lunych dygresji. Mona je po prostu opuci,ale te mona przeczyta z yczliwym umiechem i

szczypt zadumy. Mam nadziej, e nie bdzie to

tylko niepotrzebna strata czasu.


18/18

18

Gatunek po gatunku

Wymienione poniej gatunki grzybw postaramsi omwi do szczegowo, tak aby radykalnie

uatwi zimowe grzybobranie, kademu, kto bdzie

mia na to wyran ochot. Rodzi si tylko takie oto

praktyczne pytanie: jak korzysta z tego poradnika

w terenie i to w cikich warunkach zimowych, jeli

mamy go jedynie w wersji elektronicznej, czyli wformie e-booka? Nie bdziemy przecie dwiga ze

sob komputera ani nawet hasa tam z laptopem.

Poszczeglne opisy grzybw oraz ich uyteczne

ilustracje mona jednak bez problemu wgra do

czytnika, tableta lub wygodnego smartfona, albo

wydrukowa na porcznych, lunych kartkach.

Idc potem na zimowe grzybobranie, po prostu

chowamy smartfona albo te kartki do kieszeni,

razem z jak wysokokaloryczn kanapk i

wycigamy je zawsze wtedy, kiedy znajdowane

grzyby budz nasz ciekawo albo rodz istotne

wtpliwoci.

Ale oczywicie nie ma to jak zwyka, papierowa

ksika i to w dogodnym formacie!

Ryszard Makowski: Poradnik zimowego grzybiarza

Documents

Transcript of Ryszard Makowski: Poradnik zimowego grzybiarza