r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

133

133

Oferowane na krajowym rynku roz-dzielnice úredniego napiÍcia rÛø-niπ siÍ miÍdzy sobπ m.in. prze-

znaczeniem, parametrami technicznymi,rozwiπzaniami konstrukcyjnymi, wymia-rami. DziÍki temu istniejπ moøliwoúci do-boru rozdzielnic odpowiadajπcych wyma-ganiom bezpiecznej eksploatacji w okre-úlonym úrodowisku technologicznym.

Charakterystyka

Rozdzielnice úredniego napiÍcia budo-wane sπ na napiÍcia znamionowe od 6 do40,5 kV. Prπdy znamionowe ciπg≥e szynzbiorczych i pÛl zasilajπcych zazwyczajwynoszπ od 400 do 4000 A, zaú prπdy zna-mionowe krÛtkotrwa≥e jednosekundoweosiπgajπ wartoúci od 10 do 50 kA.

Podzia≥ rozdzielnic

Konstrukcje rozdzielnic prefabrykowa-nych sπ bardzo zrÛønicowane. Moøna jedzieliÊ wed≥ug rÛønych kryteriÛw, np.w zaleønoúci od rodzaju izolacji ñ na roz-dzielnice w izolacji powietrznej, gazowejSF6 czy øywicznej. Innym kryterium moøebyÊ podzia≥ w zaleønoúci od sposobuochrony przed dotkniÍciem, przedostawa-niem siÍ obcych cia≥ sta≥ych oraz wody downÍtrza ñ na rozdzielnice nieos≥oniÍte,os≥oniÍte czÍúciowo oraz os≥oniÍte. Wyko-nania te charakteryzowane sπ za pomocπkodu IPXX. Rozdzielnice nieos≥oniÍte(otwarte) i czÍúciowo os≥oniÍte przezna-czone sπ do instalowania w pomieszcze-niach ruchu elektrycznego dostÍpnych wy-≥πcznie dla wykwalifikowanej obs≥ugi.Rozdzielnice os≥oniÍte o stopniu ochronyIP4X lub wyøszym przeznaczone sπ do in-stalowania w miejscach ogÛlnie dostÍp-nych, np. w pomieszczeniach i halachprzemys≥owych, niekoniecznie w wydzie-lonych pomieszczeniach, jak najbliøejúrodka obciπøenia elektrycznego.

Rozdzielnice modu≥owe

i kompaktowe

Rozdzielnice prefabrykowane mogπ byÊbudowane jako modu≥owe i kompaktowez przeznaczeniem do sieci magistralnychi pÍtlowych. Rozdzielnice modu≥owe sπsk≥adane z jednakowych cz≥onÛw monta-øowych, zawierajπcych pola o rÛønymprzeznaczeniu, np. liniowe, transformato-rowe, kablowe, odgromnikowe, pomiaro-we. Modu≥owy system budowy rozdziel-nic ma wiele zalet zarÛwno w zastosowa-niach przemys≥owych, jak i w sieciach

Rozdzielniceśredniego napięciaMichał Świerżewski

Rozdzielnicπ nazywa siÍ zbiÛr urzπdzeÒ elektroenergetycznych, zazwyczaj umieszczonychwe wspÛlnej obudowie, przeznaczonych do rozdzia≥u energii elektrycznej, sk≥adajπcy siÍz aparatÛw rozdzielczych, zabezpieczajπcych i pomiarowych, aparatury sterowniczej i sygna-lizacyjnej wraz z szynami zbiorczymi i czÍúciami izolacyjnymi oraz konstrukcjπ mechanicznπ.Sπ one zwykle prefabrykowane przez producenta wed≥ug w≥asnych opracowaÒ lub zapotrze-bowania uøytkownika.

Rozdzielnica SN Narew firmy Elektromontaø PoznaÒ134

wrzesieÒ 2011

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

134

134

energetyki zawodowej. Zaletπ tych kon-strukcji jest moøliwoúÊ zestawiania po-szczegÛlnych pÛl w miejscu instalacji roz-dzielnicy, bez koniecznoúci ingerencjiw ich wyposaøenie wewnÍtrzne, oraz moø-liwoúÊ ≥atwej rozbudowy. Rozdzielniceúredniego napiÍcia o konstrukcji modu≥o-wej lub kompaktowej mogπ byÊ dowolniekonfigurowane z niezaleønych modu≥Ûwi mogπ byÊ stosowane w sieciach úrednie-go napiÍcia: energetyki zawodowej, ener-getyki przemys≥owej, do zasilania odbior-cÛw komunalnych. Do ≥πczenia pÛl modu-≥owych i kompaktowych rozdzielnic s≥uøπspecjalne elementy ≥πczce o rÛønych kon-strukcjach. Umoøliwiajπ one ≥πczenie po-szczegÛlnych pÛl w potrzebnπ konfigura-cjÍ bez koniecznoúci otwierania przestrze-ni gazowych. Zestaw po≥πczeniowy sk≥a-da siÍ zazwyczaj z trzech ≥πcznikÛw. £πcz-niki wk≥adane sπ w specjalne gniazda, ktÛ-rymi sπ zakoÒczone szyny prπdowe w kaø-dym polu modu≥owym lub kompaktowym,z kaødej jego strony.

Cechy

WspÛ≥czesne rozdzielnice úredniego na-piÍcia charakteryzujπ nastÍpujπce cechy:

ï wysoka niezawodnoúÊ,

ï pewne w dzia≥aniu systemy blokad elek-trycznych i mechanicznych niepozwala-jπce na wykonywanie b≥Ídnych czynno-úci ≥πczeniowych,

ï umieszczenie wszystkich czÍúci czyn-nych bÍdπcych pod napiÍciem w metalo-wych uziemionych przedzia≥ach,

ï d≥ugi okres eksploatacji bez zabiegÛwkonserwacyjnych,

ï ≥atwy i szybki dostÍp obs≥ugi do urzπ-dzeÒ i aparatÛw wewnπtrz przedzia≥Ûw,

ï nowoczesna i niezawodna aparatura ≥π-czeniowa (powietrzna, prÛøniowa lub ga-zowa z SF6),

ï wysoka odpornoúÊ na korozjÍ i innewp≥ywy úrodowiskowe,

ï odpornoúÊ na ≥uk elektryczny,

ï moøliwoúÊ zdalnej kontroli i sterowaniaza pomocπ interfejsÛw komunikacyj-nych, ≥πczy radiowych, internetowychlub GSM,

ï ≥atwoúÊ rozbudowy.

Pola rozdzielnic

Zasadniczymi elementami konstrukcyj-nymi rozdzielnic úredniego napiÍcia, ktÛreumoøliwiajπ ich budowÍ i konfiguracjÍ, sπwyodrÍbnione czÍúci o okreúlonym prze-

znaczeniu, nazywane polami. Zawierajπone aparaty i czÍúci przeznaczone do wy-konywania okreúlonych funkcji.

W sk≥ad rozdzielnic przewaønie wcho-dzπ nastÍpujπce pola:

ï transformatorowe,

ï kablowe ñ przeznaczone do os≥ony kablielektroenergetycznych zasilajπcych roz-dzielnicÍ,

ï liniowe ñ zazwyczaj wyposaøone w trÛj-pozycyjny roz≥πcznik (za≥πczone, wy≥π-czone, uziemione); roz≥πcznik ten jestprzeznaczony do za≥πczania lub wy≥πcza-nia zasilania szyn przy prπdzie znamio-nowym i przy prπdzie zwarciowym.W tym polu roz≥πcznik pe≥ni rÛwnieøfunkcjÍ uziemnika zwierajπc ze sobπwszystkie trzy fazy i ≥πczπc je z uziemie-niem,

ï bezpiecznikowe,

ï wy≥πcznikowe z wy≥πcznikiem powietrz-nym, prÛøniowym lub z izolacjπ gazowπz SF6 i z trÛjpozycyjnym od≥πcznikiem,

ï sprzÍg≥owe w rozdzielnicach dwusyste-mowych,

ï pomiarowe z przek≥adnikami prπdowy-mi i napiÍciowymi.Powyøej podana konfiguracja jest przy-

k≥adowa ñ moøe byÊ wiÍcej rodzajÛw pÛl,po kilka pÛl jednego rodzaju lub kilkafunkcji ≥πczonych w jednym polu. Wewszystkich rozdzielnicach istnieje moøli-woúÊ instalowania aparatury do pomiarÛwkontrolnych lub rozliczeniowych mocyczynnej i biernej wraz z przek≥adnikami,kondensatorÛw do poprawy wspÛ≥czynni-ka mocy, montaøu wskaünikÛw przep≥ywuprπdu zwarciowego i ogranicznikÛw prze-piÍÊ.

Poza standardowym wyposaøeniem pÛlproducenci rozdzielnic oferujπ dodatkowewyposaøenie u≥atwiajπce i zwiÍkszajπcebezpieczeÒstwo eksploatacji, m.in. panelesterownicze, automatykÍ, wskaüniki po≥o-øenia zestykÛw aparatury ≥πczeniowej,komplety blokad elektrycznych i mecha-nicznych uniemoøliwiajπcych wykonywa-nie b≥Ídnych czynnoúci ≥πczeniowych, blo-kady: uziemnik ñ roz≥πcznik, uziemnikñ drzwi (pokrywy), dwustronnie uziemia-ne wk≥adki bezpiecznikowe w polu trans-formatorowym. DostÍpne sπ rÛwnieø zdal-ne napÍdy silnikowe m.in. umoøliwiajπcesterowanie drogπ radiowπ, dzielniki reak-tancyjne, wskaüniki obecnoúci napiÍcia.

Pola rozdzielnic umieszczone sπ w me-talowych obudowach zawierajπcych okre-úlony czynniki izolacyjne. Czynnikiemizolacyjnym moøe byÊ powietrze wrazJednoprzedzia≥owa rozdzielnica modu≥owa HABeR SM6 firmy Hulanicki Bednarek

133

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

RE

KL

AM

Az izolacjπ sta≥π szyn zbiorczych i elemen-tÛw ≥πczπcych lub gaz izolacyjny ñ sze-úciofluorek siarki SF6. W tego rodzaju roz-dzielnicach szyny zbiorcze i niektÛre apa-raty umieszczone sπ w szczelnych zbiorni-kach wype≥nionych szeúciofluorkiem siar-ki. Innπ opcjπ jest zastosowanie ≥πcznikÛwprÛøniowych.

Rozdzielnice jedno-

i wieloprzedzia≥owe

Rozdzielnice úredniego napiÍcia budo-wane sπ w formie konstrukcji jednoprze-dzia≥owych (bezprzedzia≥owych) lub wie-loprzedzia≥owych. Oznacza to, øe pole roz-dzielnicy zamkniÍte w obudowie nie jestpodzielone na czÍúci zwane przedzia≥amilub jest podzielone na przedzia≥y. W roz-dzielnicach bezprzedzia≥owych wszystkieaparaty i osprzÍt zainstalowane sπ w ca≥ejprzestrzeni szafy bez wyodrÍbniania jejczÍúci. W rozdzielnicach wieloprzedzia≥o-wych poszczegÛlne czÍúci wyposaøeniañ szyny zbiorcze, doprowadzenia i odpro-wadzenia, obwody pomocnicze, aparaty≥πczeniowe stacjonarne i wysuwne ñ insta-lowane sπ w wydzielonych przedzia≥ach.Przedzia≥y mogπ byÊ dostÍpne dla obs≥ugica≥kowicie lub czÍúciowo, albo w ogÛleniedostÍpne.

Konstrukcje wieloprzedzia≥owe roz-dzielnic úredniego napiÍcia umoøliwiajπznaczne ograniczenie skutkÛw zwarÊ ≥uko-wych przez zamkniÍcie tych zwarÊ w prze-

strzeni jednego przedzia≥u bez naraøeniawyposaøenia innych przedzia≥Ûw nauszkodzenie lub zniszczenie.

WyodrÍbnienie poszczegÛlnych prze-dzia≥Ûw zwiÍksza niezawodnoúÊ funkcjo-nowania rozdzielnicy i bezpieczeÒstwo jejobs≥ugi.

Rozdzielnice úredniego napiÍcia ofero-wane sπ z pojedynczym lub z podwÛjnymsystemem szyn zbiorczych. Rozdzielnicesk≥adajπce siÍ z wiÍkszej liczby pÛl sπ za-zwyczaj sekcjonowane z podwÛjnym uk≥a-dem szyn zbiorczych poziomym lub pio-nowym.

Rozdzielnice w izolacji powietrznej

Najbardziej rozpowszechnione sπ kon-strukcje rozdzielnic z izolacjπ powietrznπ po-miÍdzy czÍúciami urzπdzeÒ naleøπcymi dorÛønych faz i ziemiπ. Rozdzielnice tego ro-dzaju bazujπ na kombinacji izolacji powietrz-nej i prÛøniowej aparatury ≥πczeniowej (nie-kiedy aparatury z izolacjπ gazowπ SF6).

Nowoczesne urzπdzenia elektroenerge-tyczne, zw≥aszcza urzπdzenia ≥πczeniowe,muszπ zapewniÊ wysoki poziom bezpie-czeÒstwa i niezawodnoúci, wysokie para-metry techniczne, wygodÍ obs≥ugi, ergo-nomiÍ, niskie koszty eksploatacji i brakwp≥ywu na úrodowisko naturalne. Wyma-gania te spe≥niajπ w szerokim zakresie wy-≥πczniki prÛøniowe.

Rozdzielnica UX firmy Eaton Electric z izolacjπ powietrzno-prÛøniowπ

139

wrzesieÒ 2011

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

136

136

Rozdzielnice úredniego napiÍcia ñ oferta wybranych firm

Producent / dystrybutor Eaton Electric Elektromontaø 1 Katowice / ZPUE Holding

Typ rozdzielnicy lub rodziny Xiria FMX RELF-12/17,5/24 RXD-12/17,5/24

Rodzaj obudowy obudowa metalowa obudowa metalowazamkniÍta, metalowa,

przedzia≥owazamkniÍta, metalowa,

bezprzedzia≥owa

Liczba pÛl [szt] 2 / 3 / 4 / 5 dowolna wed≥ug potrzeb wed≥ug potrzeb

Rodzaje pÛlroz≥πcznikowe,wy≥πcznikowe

wy≥πcznikoweliniowe, sprzÍg≥owe,

silnikowe, transformatorowe,pomiarowe

liniowe, sprzÍg≥owe,silnikowe, transformatorowe,

pomiarowe

NapiÍcie znamionowe [kV] 3,6 / 7,2 / 12 / 17,5 / 24 3,6 / 7,2 / 12 / 17,5 / 24 12 / 17,5 / 24 12 / 17,5 / 24

NapiÍcie robocze [kV] 3 / 6 / 10 / 15 / 20 3 / 6 / 10 / 15 / 20 6 / 10 / 15 / 20 6 / 10 / 15 / 20

Rodzaj izolacji:

ñ szyn zbiorczych izolacja sta≥a powietrze powietrzna powietrzna

ñ ≥πcznikÛw powietrze, prÛønia izolacja sta≥a, prÛønia powietrzna powietrzna

CzÍstotliwoúÊ znamionowa [Hz] 50 ñ 60 50 ñ 60 50 50

Wytrzyma≥oúÊ izolacji przynapiÍciu 50 Hz / 1 min

[kV] 10 / 20 / 28 / 38 / 50 10 / 20 / 28 / 38 / 50 28 / 38 / 50 28 / 38 / 50

Wytrzyma≥oúÊ izolacji przynapiÍciu udarowym 1,2 / 50 μs

[kV] 40 / 60 / 75/95 / 95 / 125 40 / 60 / 75/95 / 95 / 125 75 / 85 / 125 75 / 95 / 125

Liczba uk≥adÛw szyn zbiorczych [szt] pojedynczy pojedynczy pojedynczy pojedynczy

Prπd znamionowy szyn zbiorczych [A] 630 2000 do 4000 / 1600 / 2500 1600 / 1250 / 1250

Prπd znamionowy polatransformatorowego

[A] 200630 / 800 / 1250 / 1600 /

2000do 4000 / 1600 / 2500 do 1600 / 1250 / 1250

Dopuszczalny prπd zwarciowyjednosekundowy

[kA] 16 2531,5(3s) / 40(3s) / 31,5(3s)

/ 25(3s)25(1s) / 25(3s) / 20(1s)

Maksymalny prπd zwarciowyszczytowy

[kA] 50 63 100 / 80 / 63 63 / 63 / 50

OdpornoúÊ na ≥uk elektryczny [kA/s] 16/1 25/331,5/1; 40/1; 40/0,5; 31,5/1;

25/125/1; 25/1; 20/1

Przegrody ñ os≥ony pÛl metalowe metalowe w pe≥ni przedzia≥owabezprzedzia≥owa, (wsuwana

p≥yta izolacyjna podczasserwisu)

Rodzaj zabudowy przyúcienna przyúciennadwucz≥onowa: wolnostojπca;

przyúciennajedno lub dwucz≥onowa:

wolnostojπca lub przyúcienna

DostÍpnoúÊ pÛl ñ ñdostÍp od przodu i z ty≥u;dostÍp od przodu szafy

dostÍp od przodu szafy

StopieÒ ochrony obudowy IPXX 31D 4X 4X / 3X 4X / 3X

Temperatura pracy otoczenia [oC] od -15 do +40 od -5 do +40 od -5 do +40 od -5 do +40

Wbudowane interfejsykomunikacyjne

dowolne dowolne wed≥ug wymagaÒ klienta wed≥ug wymagaÒ klienta

Wymiary (szer. x g≥Íb. x wys.) [mm]1 pole:

370 x 600 x 13051 pole:

500-1000 x 1440 x 2100od 2150 x 650 x 1370

do 2250 x 1000 x 1725od 2350 x 700 x 1188 do 2250 x 1100 x 1338

Masa jednego pola [kg] 120 625 ñ 1550 od 850 do 980 od 340 do 620

Normy, certyfikaty, znaki jakoúciIEC, KEMA, Instytut

EnergetykiIEC, KEMA,

Atesty i Certyfikaty InstytutuElektrotechniki;

PN-EN 62271-200; PN-EN 62271-1

Certyfikaty InstytutuElektrotechniki;

PN-EN 62271-200; PN-EN 62271-1

Informacje dodatkowe ñ ñWyposaøenie w aparaturÍ ≥πczeniowπ, pomiarowπ

i zabezpieczeniowπ zgodnie z wymaganiami klienta.

Rozdzielnice úredniego napiÍcia ñ oferta wybranych firm

Hulanicki Bednarek Ormazabal

HABeR-sm6 HABeR-CLD CGM.3 CPG.1

modu≥owa, kompaktowa, metalowa,galwanizowana, jednocz≥onowa,

jednoprzedzia≥owa

modu≥owa, kompaktowa, metalowa,galwanizowana, dwucz≥onowa,

wieloprzedzia≥owametalowa metalowa

8 12 ñ ñ

AS-RS / AT / I / TM / ITI / MV / MA /MAS

CLD-Croz≥πcznikowe, pomiarowe,

wy≥πcznikoweroz≥πcznikowe, pomiarowe,

wy≥πcznikowe

12 / 17,5 / 24 12 / 17,5 do 36 do 36

12 / 17,5 / 24 12 / 17,5 6 / 10 / 15 / 20 / 30 6 / 10 / 15 / 20 / 30

powietrzna powietrzna SF6 sta≥a

SF6 prÛønia SF6 SF6

50 ñ 60 50 ñ 60 50 ñ 60 50 ñ 60

28 / 38 / 50 28(42) / 38(42) 80 80

32 / 45 / 60 75 / 95 195 195

1 1 1 1 / 2

400 / 630 / 1000 3200 do 630 do 2500

630 3200 200 200

16(25) 25(3s) / 31,5(3s) 16 / 20 do 31,5

85 / 110 / 145 63 / 79 50 do 80

12,5(16) LSC2B 25 kA/0,5s IAC AFL 20 IAC AFL 20 31,5

podzia≥ wewnÍtrzny do IP2x dla formy2 ñ rozdzielnica jednocz≥onowa,

jednoprzedzia≥owa

podzia≥ wewnÍtrzny do IP2x dla formy4 ñ rozdzielnica dwucz≥onowa,

wieloprzedzia≥owaos≥ony / przegrody ≥ukoochronne os≥ony / przegrody ≥ukoochronne

wolnostojπca / przyúcienna /wnÍtrzowa

wolnostojπca / przyúcienna /wnÍtrzowa

przyúcienna / wolnostojπca przyúcienna / wolnostojπca

od frontu od frontu ñ ñ

3X 4X8X (przedzia≥ aparatÛw);

2XD (przedzia≥ napÍdÛw i przy≥πcza)65 (przedzia≥ aparatÛw); 3X (przedzia≥

napÍdÛw i przy≥πcza)

od -5 do +40; úrednodobowa +35 od -5 do +40; úrednodobowa +35 od -25 do +40 od -25 do +40

wg zamÛwienia wg zamÛwienia ñ ñ

375 / 500 / 750 x 900 / 1000 x 900 /1000 / 1400

600 / 800 / 1000 x 1600 x 2055od 368 x 831 x 1745

do 1316 x 1027 x 1745od 600 x 1900 x 2500

do 1200 x 1900 x 2500

110 ñ 250 ñ 500 500 ñ 1000 od 42 do 421 od 1100 do 2500

Certyfikat IEL w Warszawie Certyfikat CESIPN-EN 62271-1, -100, -102, -103,

-105, -200PN-EN 62271-1, -100, -102, -103,

-105, -200

Licencja Sarel-Italiy. Licencja Sarel-Italiy.

Metalowa separacja przedzia≥Ûw, w pe≥ni izolowane SF6, modularnoúÊ i moøliwoúÊ pÛüniejszej rozbudowy w obu kierunkach, bez uzupe≥niania gazu

oraz bez koniecznoúci rozsuwania sπsiadujπcych pÛl, pe≥ny dostÍp do wszystkich przedzia≥Ûw od frontu.

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

137

137

wrzesieÒ 2011

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

138

138

Rozdzielnice úredniego napiÍcia ñ oferta wybranych firm

Producent / dystrybutor ZPUE Elektromontaø PoznaÒ ZPUE W≥oszczowa

Typ rozdzielnicy lub rodziny Brda Odra Rotoblok TPM

Rodzaj obudowy metalowa, przedzia≥owa metalowa, przedzia≥owametalowa,

przedzia≥owa typucelkowego

metalowa, zamkniÍta,przedzia≥owa (zbiornik

wype≥niony SF6)

Liczba pÛl [szt] wg projektu wg projektu wed≥ug potrzebod 1 do 5 z moøliwoúciπ

≥πczenia w zestawy

Rodzaje pÛl wg projektu wg projektu

liniowe, sprzÍg≥owe,silnikowe,

transformatorowe,pomiarowe

liniowe, sprzÍg≥owe,transformatorowe

NapiÍcie znamionowe [kV] do 17,5 do 24 17,5 / 25 25

NapiÍcie robocze [kV] do 17,5 do 24 17,5 / 25 25

Rodzaj izolacji: powietrzna, sta≥o-powietrzna powietrzna, sta≥o-powietrzna

ñ szyn zbiorczych powietrzna powietrzna, sta≥o-powietrzna powietrzna SF6

ñ ≥πcznikÛw powietrzna powietrzna powietrzna SF6 / prÛønia

CzÍstotliwoúÊ znamionowa [Hz] 50 50 50 50

Wytrzyma≥oúÊ izolacji przynapiÍciu 50 Hz / 1 min

[kV] do 38 do 50 50 / 55 50

Wytrzyma≥oúÊ izolacji przynapiÍciu udarowym 1,2 / 50 μs

[kV] do 95 do 125 95 / 125 125

Liczba uk≥adÛw szyn zbiorczych [szt] 2 1 pojedynczy pojedynczy

Prπd znamionowy szyn zbiorczych [A] do 2500 do 3150 630 / 1250 630

Prπd znamionowy polatransformatorowego

[A] do 2000 do 2500 630 / 1250 250 / 630

Dopuszczalny prπd zwarciowyjednosekundowy

[kA] do 31,5(3s) do 40 od 16(1s) do 25(3s) 20(1s) / 16(3s)

Maksymalny prπd zwarciowyszczytowy

[kA] do 80 do 100 40 / 50 / 63 50

OdpornoúÊ na ≥uk elektryczny [kA/s] do 31,5/1 do 40/1 16/1 20/1

Przegrody ñ os≥ony pÛl metalowe metalowe przedzia≥owa przedzia≥owa

Rodzaj zabudowy wolnostojπca przyúcienna, wolnostojπcawolnostojπca lub

przyúciennawolnostojπca lub

przyúcienna

DostÍpnoúÊ pÛl ñ ñ dostÍp od przodu dostÍp od przodu

StopieÒ ochrony obudowy IPXX 41 do 54 4X 4X

Temperatura pracy otoczenia [oC] od -5 do +40 od -5 do +40 od -5 do +40 od -5 do +40

Wbudowane interfejsykomunikacyjne

wg projektu wg projektu wed≥ug wymagaÒ wed≥ug wymagaÒ

Wymiary (szer. x g≥Íb. x wys.) [mm] 600-1100 x 1725 x 2750600-1000 x 1250 / 1430 / 1450

x 2150 / 2250 / 2300od 500 x 950 x 1950

do 1650 x 1150 x 2250od 350 x 785 x 1480

do 2150 x 945 x 1760

Masa jednego pola [kg] 950 ñ 1400 550 ñ 1200 od 100 do 690 od 170 do 595

Normy, certyfikaty, znaki jakoúci

PN-EN-62271-200:2007; PN-EN-62271-1:2009;

ΓΟCΤ 14693:1990; Certyfikat InstytutuElektrotechniki nr0771/NBR/2010

PN-EN 62271-200:2007; PN-EN 62271-1:2009;

ΓΟCΤ 14693:1990; ΓΟCΤ 1516.3:1996; Certyfikat

Instytutu Elektrotechniki nr0891/NBR/2010 i 0611/NBR/09

Atesty i CertyfikatyInstytutu

Elektrotechniki; PN-EN 62271

Certyfikaty InstytutuElektrotechniki; PN-EN 62271

Informacje dodatkowe

Przeznaczona do pracy w obiektach wymagajπcychbardzo duøej niezawodnoúcizasilania oraz elastycznoúciprze≥πczania miÍdzy rÛønymi

ürÛd≥ami zasilania.

Przeznaczona do pracy w obiektach energetyki

zawodowej i przemys≥owej jako rozdzielnica g≥Ûwna,

oddzia≥owa itp.

Wyposaøenie w aparaturÍ

≥πczeniowπ, pomiarowπ i zabezpieczeniowπ

zgodnie z wymaganiami klienta.

MoøliwoúÊkonfiguracji

zestawÛw pÛlzgodnie

z wymaganiamiklienta.

Wy≥πczniki prÛøniowe

W tego rodzaju wy≥πcznikach stosuje siÍzestyki ze stykami czo≥owymi. Do ich wy-konania wykorzystuje siÍ kompozytmiedü-chrom lub chromowanie zestykÛwmiedzianych, co zwiÍksza ich odpornoúÊna erozjÍ i znacznie przed≥uøa øywotnoúÊ.Mimo zestykÛw czo≥owych uzyskuje siÍbardzo duøe wartoúci prπdu znamionowe-go ciπg≥ego. Zestyki g≥Ûwne wy≥πcznikaumieszczone sπ w ceramicznej komorzeprÛøniowej. SzczelnoúÊ komory prÛønio-wej podczas pracy wy≥πcznika uzyskujesiÍ przez zastosowanie mieszka sprÍøyste-go po≥πczonego ze stykiem ruchomym.

Styki wy≥πcznikÛw prÛøniowych sπ takukszta≥towane, aby w chwili przerwaniaprπdu w przestrzeni miÍdzystykowej po-wsta≥o poprzeczne pole magnetyczne. Przyprzerywaniu prπdu o duøych wartoúciachpowstaje przewÍøony ≥uk elektryczny, ktÛ-ry nie pali siÍ stacjonarnie w jednym miej-scu, lecz przez pole magnetyczne jestwprowadzany w szybki ruch wirowy popowierzchni stykÛw, co powoduje jegorozproszenie. Rozproszony ≥uk elektrycz-ny charakteryzuje siÍ niskim napiÍciemi krÛtkim czasem trwania. W ten sposÛbunika siÍ miejscowego nagrzewania sty-kÛw.

Ciúnienie w komorach gaszeniowych(prÛøniowych) wynosi 10-5 do 10-3 Pa.DziÍki temu uzyskuje siÍ bardzo duøπ wy-trzyma≥oúÊ elektrycznπ przerwy ≥ukowejw stanie otwarcia. Po naturalnym zgaúniÍ-ciu ≥uku (w czasie przejúcia prπdu przezzero) nastÍpuje bardzo szybkie odzyskiwa-nie wytrzyma≥oúci elektrycznej przerwymiÍdzystykowej, co powoduje, øe wy≥πcz-niki prÛøniowe nadajπ siÍ w szczegÛlnoúcido wy≥πczania:

ï prπdu pojemnoúciowego,

ï obwodÛw, w ktÛrych wystÍpujπ bardzoduøe czÍstotliwoúci przebiegÛw napiÍÊpowrotnych,

ï prπdÛw wielkiej czÍstotliwoúci.Wy≥πczniki prÛøniowe produkowane sπ

w wersji stacjonarnej, do montaøu w polurozdzielnicy na sta≥e w pozycji nierucho-wej, i w wersji wysuwnej. Do wykonywa-nia czynnoúci ≥πczeniowych wy≥πcznikÛwprÛøniowych stosowane sπ sprÍøynowe na-pÍdy zasobnikowe rÍczne lub silnikowe dosterowania zdalnego. Ze wzglÍdu na ko-niecznoúÊ oszczÍdnoúci miejsca i zmniej-szania rozmiarÛw rozdzielnic czÍsto stosu-je siÍ sta≥e materia≥y izolacyjne do izolo-wania torÛw prπdowych. Rozdzielnice ta-kie sπ bardziej niezawodne i bezpieczniej-sze w eksploatacji. Rozdzielnice z izolacjπpowietrznπ mogπ byÊ dostarczane z dowol-nπ liczbπ pÛl i z dowolnymi ich rodzajami.

Rozdzielnice w izolacji gazowej SF6

W ostatnich latach rozwijana jestrÛwnieø produkcja aparatury ≥πczenioweji rozdzielnic úredniego napiÍcia w izolacjigazowej SF6 (szeúciofluorek siarki). Zasa-dy pracy tych rozdzielnic oraz przeznacze-nie poszczegÛlnych pÛl sπ identyczne jakw rozdzielnicach z izolacjπ powietrznπ.G≥Ûwna rÛønica polega przede wszystkimna zastosowaniu czynnika izolacyjnegoo lepszych w≥aúciwoúciach dielektrycz-nych i lepiej gaszπcego ≥uk niø powietrze.Szeúciofluorek siarki jest gazem:

ï bezbarwnym,

ï nietoksycznym,

ï stabilnym pod wzglÍdem chemicznym,tzn. øe bardzo trudno wchodzi w reakcjechemiczne. StabilnoúÊ ta wynika z sze-úciu wiπzaÒ kowalencyjnych wystÍpujπ-cych w jego czπsteczce,

ï niepalnym ñ nie wchodzi w reakcje z tle-nem,

ï izolacyjnym ñ wytrzyma≥oúÊ dielektrycz-na SF6 juø pod ciúnieniem kilku dziesiπ-

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

139

139

Rozdzielnica przedzia≥owa Rotoblok VCB produkcji ZPUE W≥oszczowa

140

tych MPa jest piÍciokrotnie wiÍksza odwytrzyma≥oúci dielektrycznej powietrzai zwiÍksza siÍ wraz ze wzrostem ciúnienia,

ï gaszπcym ≥uk elektryczny ñ ma on duøπpojemnoúÊ cieplnπ, co umoøliwia szyb-kie odprowadzanie ciep≥a powstajπcegow przerwie ≥ukowej. Ciep≥o jest inten-sywnie odbierane od ≥uku elektrycznegona drodze konwekcji.Ponadto wysoka przewodnoúÊ cieplna

umoøliwia odprowadzanie ciep≥a na drodzepromieniowania. SF6 umoøliwia wiÍc inten-sywnπ wymianÍ ciep≥a pomiÍdzy ≥ukiem elek-trycznym i otaczajπcym go úrodowiskiem.

W gazie g≥Ûwnie elektrony sπ odpowie-dzialne za przewodzenie prπdu elektrycz-nego. Po zgaszeniu ≥uku odbudowa wy-trzyma≥oúci dielektrycznej przerwy miÍ-dzy stykami ≥πcznika odbywa siÍ dziÍkizjawisku wychwytywania elektronÛw wy-stÍpujπcych w gazie w chwili przejúciaprπdu przez zero.

Eksploatacja

Przewidywany czas eksploatacji sze-úciofluorku siarki wynosi co najmniej 30lat. Wynika to stπd, øe uk≥ady gaszπceskonstruowane sπ w taki sposÛb, aby mo-g≥y pracowaÊ bez napraw i konserwacjiw czasie ca≥ego okresu uøytkowania urzπ-dzenia. Pozwala na to rekombinacja SF6

po kaødym zgaszeniu ≥uku elektrycznegoi brak potrzeby przeprowadzania jego ba-daÒ eksploatacyjnych. Niekiedy rekombi-nacja jest niepe≥na z powodu zanieczysz-czeÒ gazu i materia≥Ûw konstrukcyjnychaparatury. W wyniku niepe≥nej rekombi-

nacji powstajπ produkty rozk≥adu szeúcio-fluorku siarki w postaci gazowej i sta≥ej(bia≥ego proszku, ktÛry gromadzi siÍ nadnie obudowy).

Konstrukcja rozdzielnicy

DziÍki wymienionym w≥aúciwoúciomizolacyjnym szeúciofluorku siarki moønaznacznie zmniejszyÊ wymiary aparaturyi rozdzielnic, a zatem zaoszczÍdziÊ wielemiejsca. Podstawowym elementem kon-strukcyjnym rozdzielnicy jest zbiornik zestali nierdzewnej wype≥niony SF6 zazwy-

czaj pod niewielkim ciúnieniem od 0,05 do0,25 MPa (0,5 do 2,5 bara). Zbiornik jestspecjalnie uszczelniony i nie wystÍpuje po-trzeba uzupe≥niania gazu ani dodatkowegouszczelniania przez ca≥y okres eksploata-cji, zazwyczaj przewidziany na nie krÛtszyniø 25 do 30 lat. Uszczelnienie oraz smaro-wanie w czasie eksploatacji wyprowadzo-nych na zewnπtrz zbiornikÛw wa≥Ûw ≥πcz-nikÛw sπ zapewnione przez warstewkÍoleju. Zapewnione jest rÛwnieø bezpie-czeÒstwo obs≥ugi urzπdzeÒ umieszczonychwewnπtrz zbiornika.

wrzesieÒ 2011

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

140

140

Rozdzielnica CPG.1 firmy Ormazabal

139

R E K L A M A

G≥Ûwne cechy rozdzielnic

z izolacjπ gazowπ SF6

Rozdzielnice z izolacjπ gazowa SF6 charakteryzujπ siÍ:

ï d≥ugim okresem uøytkowania,

ï znacznym bezpieczeÒstwem obs≥ugi,

ï bezobs≥ugowπ eksploatacjπ ≥πcznikÛw,

ï duøπ trwa≥oúciπ elektrycznπ,

ï niskimi przepiÍciami ≥πczeniowymi,

ï niewystÍpowaniem utleniania stykÛw,

ï duøπ zdolnoúciπ ≥πczeniowπ,

ï niepalnoúciπ,

ï ma≥ymi wymiarami,

ï ≥atwoúciπ rozbudowy,

ï znikomymi kosztami eksploatacji.Rozdzielnice w izolacji z SF6, mogπ byÊ dostarczane z dowol-

nπ liczbπ pÛl i z dowolnymi ich rodzajami w zaleønoúci od øycze-nia odbiorcy.

Rozdzielnice z izolacjπ øywicznπ

W tego typu rozdzielnicach stosuje siÍ øywice epoksydowe doizolacji obwodÛw pierwotnych. Wszystkie czÍúci bÍdπce pod na-piÍciem pokryte sπ øywicπ epoksydowπ, dziÍki czemu sπ odsepa-rowane miÍdzy sobπ, co zapobiega powstawaniu ≥ukÛw we-wnÍtrznych. CzÍúci obwodu pierwotnego ≥πczone sπ ze sobπ w tu-lejach gumowych, co pozwala na utrzymanie tego samego pozio-mu izolacji wszystkich obwodÛw.

NadzÛr nad pracπ rozdzielnic

NadzÛr nad pracπ rozdzielnic moøe byú sprawowany za pomo-cπ paneli sterowniczych lub zdalnie, za pomocπ interfejsÛw ko-munikacyjnych lub ≥πczy bezprzewodowych. Skraca to moøliweprzerwy w zasilaniu, gdyø zwarcia i inne zak≥Ûcenia sπ szybkowykrywane i usuwane. W kaødym czasie mogπ byÊ przeanalizo-wane obciπøenia i zmieniona konfiguracja poboru mocy. MoønarÛwnieø w sposÛb ciπg≥y kontrolowaÊ jakoúÊ dostarczanej energiii jej ciπg≥oúÊ. Jednostka zdalnego sterowania moøe kontrolowaÊpraktycznie wszystkie parametry rozdzielnicy, np. przep≥ywy prπ-dÛw doziemnych, ciúnienie gazu SF6, poziom prÛøni, wartoúciprπdÛw po stronie wtÛrnej i wartoúci prπdÛw i napiÍÊ po stroniepierwotnej transformatora rozdzielczego.

BezpieczeÒstwo obs≥ugi

W celu zapewnienia bezpieczeÒstwa obs≥ugi, w rozdzielnicach úred-nich napiÍÊ stosowanych jest szereg rozwiπzaÒ technicznych, m.in.:

ï blokady elektryczne i mechaniczne uniemoøliwiajπce wykony-wanie b≥Ídnych czynnoúci ≥πczeniowych,

ï wyposaøenie pÛl w uziemniki,

ï blokady uniemoøliwiajπce za≥πczenie aparatury ≥πczeniowejprzy zamkniÍtych uziemnikach,

ï okienka rewizyjne w drzwiach rozdzielnicy do kontroli po≥oøe-nia zestykÛw ≥πcznikÛw bez otwierania drzwi,

ï blokady otwierania drzwi i pokryw pod napiÍciem.

Opracowano na podstawie

materia≥Ûw firmowych

r o z d z i e l n i c e ú r e d n i e g o n a p i Í c i a

RE

KL

AM

A