abcISSN 1230-882X

rolniczeDodatek bezpłatny nr 4 (295) 15 kwietnia 2015 r.

abc

Iwona Łazowai.lazowa@kuriermlawski.pl

Polska jest jednym z naj-większych producentów mle-ka w Unii Europejskiej. Naszkraj jest obecnie czwarty naeuropejskiej liście najwięk-szych producentów mlekai produktów mleczarskich.Jesteśmy za Wielką Bryta-nią i Francją oraz Niemcami— liderem w tej dziedzinie.W dziesiątce największychproducentów znajdują się też:Holandia (5 miejsce), Włochy,Hiszpania, Irlandia, Daniai Rumunia.

Mogą produkować tylemleka, ile chcąPo 31 latach, rolnicy z krajów

wspólnoty europejskiej mogąprodukować tyle mleka, ilechcą. Kwoty mleczne wpro-wadziła w 1984 roku jeszczeEuropejska Wspólnota Gos-podarcza, która później prze-kształciła się w Unię Euro-pejską i przejęła regulacjeEWG. Pierwotnie, limity mia-ły obowiązywać przez pięćlat. Przyczyną ograniczeń byłanadprodukcja mleka. Poprzezregulacje dążono do zapew-nienia stabilnych cen a prze-kraczający limity płacili kary.Wraz z wejściem do UE za-częło dotyczyć to także Polski.Jeszcze w 2014 roku okazałosię, że polscy rolnicy zapłacąwysokie kary za nadproduk-cję. Jednym z takich produ-centów jest Jan Pisarkiewiczz Bogurzynka w powieciemławskim. — Obawiam się,że mogę zapłacić nawet 135tys. zł kary — powiedział nampan Jan. Przekroczył on limit

dla swojego gospodarstwao 210 tys. litrów. Na utrud-nienia w gospodarowaniuz powodu limitów narzekateż Jerzy Wawrzyńczak zeStupska (w powiecie mław-skim), hodowca bydła mlecz-nego i producent mleka. — Uniknąłem, około 18 tys. zł,kary dokupując kwotę mlecz-ną. Jednak wielu rolnikówjest w gorszej sytuacji. Nie-którzy zainwestowali, zbudo-wali obory, a przyjdzie impłacić kary — mówi JerzyWawrzyńczak, jeden z lideróww branży na naszym terenie.

Spadki cen mlekaKomisja Europejska uza-

sadnia decyzję o zniesieniukwot mlecznych wzrastają-cym zapotrzebowaniem namleko i produkty mlecznepoza Unią Europejskąnp. w Chinach. Likwidację li-mitów podyktowały też mier-ne efekty regulacji. Ograni-czenia nie wpłynęły, jak ocze-kiwano, na stabilność cen.Zmniejszyły się jedynie za-pasy w magazynach. Ponad-to wzięto też pod uwagę fakt,że pieniądze, które mogłybypójść na inwestycje rolnicyprzeznaczali na kary. Z chwi-lą zniesienia limitów nie bę-dzie kolejnych kar za nad-produkcję.

Wydawałoby się, że uwol-nienie produkcji mleka jestdobrą decyzją. Jednak rolnicyz obawą spoglądają w przy-szłość, ze względu na spada-jące ceny mleka. — Jeszcze wewrześniu litr mleka koszto-wał 1,70 zł. Obecnie wielu do-staje 1,3 zł. To spadek o 40 gro-szy na litrze. Obniżki zaczęłysię w grudniu 2014 r. Z dnia nadzień mleko taniało o 10-12groszy i nie wiadomo dlacze-go — niepokoi się Jan Pisar-kiewicz. Rolnik, który odstawiaco drugi dzień 3,5 tys. litrówmleka i rocznie 550-560 tys.litrów, narzeka na brak infor-macji. Szuka też rozwiązania,aby wyjść obronną ręką z trud-nej sytuacji. Planuje powięk-szenie produkcji. — Przy spa-dających cenach mleka trzebago więcej sprzedawać, abyuzyskać odpowiednie dochody.Nadrobić to można poprzezzmniejszenie kosztów robo-cizny. Należy tak rozbudować

i udoskonalić oborę, aby pra-ca przy 120 krowach trwałatyle co przy 60. Jednak w tymroku nie będziemy powięk-szać stada, ponieważ wiążesię to z budową nowej obory.Trzeba dobrze policzyć koszty.Hamulcem są też kary za nad-produkcję, które będę musiałuregulować. W tym roku sięwyjaśni co ile kosztuje, wtedybędzie można podejmowaćdecyzje — uważa nasz roz-mówca.

Szansą rynek azjatyckiObawy wobec dynamicznie

zmieniających się realiów mateż Jerzy Wawrzyńczak zeStupska. — Nie wiem jak za-chowa się rynek produktówspożywczych w Polsce. Trochęsię tego obawiam. Firmy sku-pujące mleko mogą obniżaćceny. Trzeba być optymistą, je-śli mleka nadmiernie nie przy-będzie i unikniemy zmowycenowej to jakoś wytrwamy.

Co prawda w ostatnich mie-siącach ceny mleka spadły dlaniektórych rolników naweto 50 groszy na litrze, nie sły-chać o kolejnych obniżkach, cojest dobrą wiadomością —jest zdania pan Jerzy. Ho-dowca rozważa też zwiększe-nie produkcji. — Jeśli mlekobędzie tańsze trzeba będzienadrabiać ilością — mówi.Szansą dla polskich produ-centów mleka może być rynekazjatycki. — Najważniejsze,aby mieć gdzie sprzedać.Obecnie polski rynek pochła-nia jedynie około 70 procentprodukcji. 30 procent mlekasprzedajemy za granicę, z cze-go tylko 10 procent kupują są-siednie kraje. Minister Sa-wicki podczas spotkania w sie-dzibie naszej federacji mówił,że w Indiach może być zbyt napolskie mleko w proszku. Tyl-ko, czy jesteśmy w staniesprostać ich ogromnym po-trzebom. Myślę, że jest na to

szansa. Tym bardziej, że w Pol-sce powstają nowe proszkow-nie — uważa Wawrzyńczak.

Warto też dodać, że znie-sienie kwot mlecznych, a na-wet spadek cen mleka, raczejnie przełożą się na cenyw sklepach. Istnieje wielkaróżnica między tym, co otrzy-muje rolnik a tym, ile płacikonsument. Zanim mleko odproducenta trafi na sklepowepółki przechodzi przez spół-dzielnię, mleczarnię, hand-lowców, co ma wpływ nacenę.

Zniesienie limitów mlecznych to wielka niewiadoma

Producenci obawiają się spadku cen mleka i problemów ze zbytem1 kwietnia 2015 r. w krajach Unii Europejskiejzlikwidowano limity na produkcję mleka.Groźba kar za nadprodukcję już nie spędzasnu z powiek polskim producentom. Jednakzastanawiają się jak zareaguje na zmianyrynek? Niektórzy upatrują swoją szansęw rynku azjatyckim. Najgorszy scenariusz tospadek cen i trudności ze zbytem.

— Przy spadających cenach mleka trzeba go więcej sprzedawać, aby uzyskać odpowiednie dochody. Nadrobić to możnapoprzez zmniejszenie kosztów robocizny. Należy tak rozbudować i udoskonalić oborę, aby praca przy 120 krowach trwała tyle co przy 60 — mówi Jan Pisarkiewicz z Bogurzynka w powiecie mławskim Fot. Iwona Łazowa

165815otbr-a -N

SZAMBABETONOWEWODOSZCZELNE transport i montaż gratis

tel. 515 373 550

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Z chwilą zniesienia limitów nie będzie kolejnych kar za

nadprodukcję mleka

Targi organizowane w sie-dzibie Warmińsko-Mazur-skiego Ośrodka DoradztwaRolniczego choć mają krótkąhistorię, na stałe zagościływ kalendarzu wiosennychimprez odbywających sięw naszym regionie i z roku narok cieszą się coraz większymzainteresowaniem. — Co-rocznie impreza przyciągaponad 150 wystawców, któ-rych ofertę ogląda ponad20 000 zwiedzających — mówi Urszula Anculewicz,komisarz targów. — Wiosen-

na odsłona targów to coś dlamieszkańcy wsi i terenówwiejskich, działkowców orazwłaścicieli ogrodów i miej-skich balkonów. To ciekawaalternatywa spędzenia wio-sennego weekendu dla całejrodziny — zapewnia paniUrszula.

Zakupy na działkę i do ogroduW programie targów znaj-

dzie się pokaz roślin orazartykułów szkółkarskich,i ogrodniczych, maszyn

i urządzeń do prac ogrodo-wych oraz zabudowy, wypo-sażenia i aranżacji ogrodów.Nie zabraknie szerokiej ofer-ty rozsad warzyw i ziół oraznawozów i środków ochronyroślin, chętnie kupowanychprzez działkowców i właści-cieli przydomowych ogród-ków. Prezentowane będą ma-szyny i urządzenia do pro-dukcji ogrodniczej oraz in-stalacje wykorzystujące od-nawialne źródła energii.Zgodnie z tradycją, nie za-braknie twórców rękodzieła,sztuki ludowej oraz smacznejkuchni regionalnej. Na mi-łośników swojskiego jedze-nia czekać będą domowewędliny, smalec ze skwar-kami i świeży, wiejski chleb—wszystko według trady-cyjnych, regionalnych re-ceptur.

Porady technologicznei prawnePodobnie jak w latach

ubiegłych, będzie można sko-rzystać z porad fachowców.Odwiedzający targi ze stronyspecjalistów uzyskają pomocmiędzy innymi na temat spo-sobu pielęgnacji roślin czyzagospodarowania i aranża-cji przestrzeni w ogrodzieoraz wsparcia rolnictwa i ob-szarów wiejskich ze środ-ków krajowych i unijnych.Swoją radą i pomocą będą

też służyć przedstawicieleinstytucji i organizacji zwią-zanych z rolnictwem, na cze-le z Warmińsko-MazurskimOśrodkiem Doradztwa Rol-niczego w Olsztynie, którydoradzać będzie z zakresutechnologii produkcji ro-ślinnej i zwierzęcej, ekono-miki i rachunkowości,Wspólnej Polityki Rolnejoraz wiejskiego gospodar-stwa domowego i agrotury-styki. Na stoisku WMODRudzielane będą także porady

prawne oraz konsultacje z za-kresu bezpieczeństwa i hi-gieny pracy.

Atrakcje dla całej rodzinyPodczas tegorocznej odsło-

ny Wiosennych TargachOgrodniczych Organizatorzrobi ukłon w stronę naj-młodszych i z myślą o nichprzygotuje prezentację zwie-rząt gospodarskich w trady-cyjnej zagrodzie wiejskiej po-łączoną z pokazem zwierzątfuterkowych, drobiu ozdob-nego i gołębi rasowych. Poja-wi się również „wioska dzie-cięca” pełna niespodzianeki atrakcji dla dzieci. Podczasimprezy odbędą się licznequizy i konkursy dla doro-słych i dla dzieci będące okaz-ją do promocji regionu. Jak coroku nie zabraknie wystę-pów artystycznych, które na-dadzą imprezie sielski, pik-nikowy charakter.

— Targi to ciekawa alterna-tywa spędzenia rodzinnegoweekendu. Serdecznie za-praszamy życząc wielu wra-żeń i satysfakcji — mówiUrszula Anculewicz, komi-sarz targów.

VII Wiosenne Targi Ogrodnicze „Pamiętajcie o ogrodach”

Nie tylko dla ogrodników

2r AKTUALNOŚCI•EKSPERT RADZI rolnicze abcŚRODA 15.04.2015

125015otbr-A -S

Oddział Concordii Ubezpieczenia w Olsztynie

al. Piłsudskiego 32, 10-578 Olsztyn tel. 89 521 86 87, fax 89 523 72 94

olsztyn@concordiaubezpieczenia.pl

Andrzej Kłosowskiul. Brzozie Lubawskie 82

13-306 Brzozie Lubawskietel. 600 535 062

andrzej.klosowski@op.pl

104015otbr-B -S

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Współczesne gospodar-stwo rolne niczym nie

przypomina tego sprzed lat,jednak niezmiennie narażo-ne jest na działanie gradu,przymrozków czy ulewnegodeszczu. Nikt nie może sobiepozwolić na pozostawieniewszystkiego losowi, dlategorolnicy coraz chętniej ko-rzystają z ubezpieczeń. Z po-mocą idzie też państwo,zwiększając dopłaty do skła-dek.

Andrzej Kłosowski — AgentConcordii Ubezpieczenia,wymienia 5 powodów, dlaktórych warto ubezpieczyćuprawy na wiosnę.

1. CZASEM SŁOŃCE,CZASEM DESZCZ, CZYLIZ POGODĄ SAM NIEWYGRASZW ostatnich latach zdarze-

nia pogodowe o charakterzekatastroficznym występująw Polsce coraz częściej. Spo-

wodowane przez nie stratyw bezpośredni sposób wpły-wają na sytuację finansowągospodarstwa rolnego. Jed-nymi z największych niebez-pieczeństw dla plonów nawiosnę są gradobicia, przy-mrozki wiosenne, deszczenawalne oraz huragany. Niesposób przewidzieć gdzie wy-stąpią. Nie można się teżprzed nim uchronić.

2. PAŃSTWO POMOŻE,SKORZYSTAJ Z DOPŁATYDO SKŁADKIRolnicy nie mogą liczyć na

pomoc z budżetu państwa, je-żeli nie zabezpieczyli wcześ-niej swojego gospodarstwa.Otrzymają za to dopłatę doskładki ubezpieczenia uprawrolnych. Budżet państwa poostatnich zmianach ustawo-wych pokrywa do 50 proc.wysokości składki.

Przed wprowadzeniemustawy o ubezpieczeniach

EKSPERT RADZI: 5 POWODÓW…

Bogata oferta gospodarstw ogrodniczychoraz producentów zabudowy i aranżacjiogrodów, a do tego swojskie jedzeniei atmosfera pikniku. To tylko niektórez licznych atrakcji, jakie czekają nazwiedzających podczas VII WiosennychTargów Ogrodniczych „Pamiętajcieo ogrodach”, które odbędą się w dniach 25-26 kwietnia przy ulicy w Jagiellońskiejw Olsztynie.

— Wiosenna odsłona targów to coś dla miesz-kańcy wsi i terenów wiejskich, działkowców orazwłaścicieli ogrodów i miejskich balkonów — za-

pewnia Urszula Anculewicz, komisarz targówFot. Mirosław Fesnak

Wiosenne Targi Ogrodnicze „Pamiętajcie o ogrodach” po raz pierwszy zostały zorganizowanew 2009 roku Fot. Anna Uranowska

rolnicze abcpatronat prasowy

3rAKTUALNOŚCI•EKSPERT RADZIrolnicze abcŚRODA 15.04.2015

85415otbr-J -S

upraw rolnych i zwierzątgospodarskich, polisy ofero-wane były wyłącznie na wa-runkach komercyjnych.Wprowadzenie ustawy spo-wodowało bardzo duże za-interesowanie zwłaszczaubezpieczeniami upraw.Obecnie powierzchnia chro-nionych upraw kształtuje sięna poziomie ok. 3,5 mln haw stosunku do ok. 0,8 mlnha przed wprowadzeniemsystemu dopłat — to ponad4-krotny wzrost. Z roku narok rośnie zarówno po-wierzchnia zabezpieczonychupraw jak i liczba ubezpie-czonych rolników. Dotyczy toszczególnie gospodarstw to-warowych, dla których ubez-pieczenie jest elementem

właściwego zarządzania ry-zykiem.

3. PREFERENCYJNYKREDYT? TAK, ALE TYLKOZ UBEZPIECZENIEMDla wielu rolników uzys-

kanie kredytu stanowi jedynąszansę na rozwój gospodar-stwa. Jednak przekonanieo tym banku nie należy donajłatwiejszych. Nieodzow-nym w przypadku starania sięo kredyt preferencyjny jestposiadanie ubezpieczenia.

4. DOTACJE TEŻ NIE OD RĘKIZgodnie z ustawą o ubez-

pieczeniach upraw rolnychi zwierząt gospodarskich, każ-dy rolnik, który pobiera do-

płaty bezpośrednie, ma obo-wiązek zawarcia umowyubezpieczenia, a więc wartoskorzystać z ubezpieczeniawszystkich upraw w gospo-darstwie, zwłaszcza, że pań-stwo i tak dopłaci do składki.

5. SPOKÓJNAJWAŻNIEJSZYMyśląc o zaletach ubezpie-

czenia gospodarstwa rolnego,nie należy zapominać o tejnajważniejszej — gwarancjispokojnego snu. Warto więcprzemyśleć, czy za rozsądnącenę nie kupić sobie i swojejrodzinie bezcennego spokoju.Tym bardziej, gdy nasza przy-szłość zależy od tak nieprze-widywalnego czynnika, ja-kim jest pogoda.

Dariusz Kucmand.kucman@kuriermakowski.pl

Państwowa Inspekcja Ochro-ny Roślin i Nasiennictwaprzypomina: jeśli nabywaszi stosujesz środki ochronnepochodzące z nielegalnychźródeł, możesz stać sięuczestnikiem przestępczegoprocederu.

Rodzimy rynek zalewająfałszywe środki ochrony ro-ślin, często niskiej jakościi często zza wschodniej gra-nicy. Celnicy niemal co kilkadni przechwytują taki niele-galny towar, ale i tak sporotrafia go do kraju, zwłaszczado północno-wschodniej jegoczęści, w tym oczywiście dowoj. warmińsko-mazurskie-go i mazowieckiego. W do-datku do jego dystrybucji wy-korzystywany jest internet.Policja zatrzymała ostatnio25-letniego obywatela Ukrai-ny, który właśnie w sieci oszu-kiwał rolników, wysyłając impodrobione produkty doochrony roślin. Oczywiścietak, jak jest najczęściej, byłyzapakowane i z etykietamipodobnymi, jak oryginalneprodukty tego typu.

Tylko dopuszczone do obrotuPIORiN przypomina: do

ochrony upraw mogą być sto-sowane wyłącznie środkiochrony roślin dopuszczonedo obrotu przez ministra rol-

nictwa i rozwoju wsi. Należyje nabywać zawsze w pun-ktach uprawnionych do pro-wadzenia tego rodzaju dzia-łalności, nadzorowanychwłaśnie przez inspekcję.

PIORiN informuje: śrrodkiochrony roślin powinny byćoferowane w oryginalnych,szczelnie zamkniętych opako-waniach. Etykieta znajdującasię na opakowaniu powinnabyć w języku polskim. Jedno-cześnie przestrzegamy przedzakupem i stosowaniem środ-ków ochrony roślin pochodzą-cych z nielegalnych źródeł, jakrównież nieposiadających ety-kiety w języku polskim. Istnie-je duże prawdopodobieństwo,że są to towary podrobione,zawierające w składzie sub-stancje chemiczne, które sta-nowią zagrożenie dla zdrowialudzi, zwierząt i środowiska.

Uczestnik przestępstwaŁatwo w takich sytuacjach

o jakieś nieszczęście. A od-powiedzialność za nie możeponieść nabywca nielegal-nych środków ochrony ro-ślin, bo każdy kupujący może

— zgodnie z prawem — zos-tać potraktowany jako uczest-nik przestępstwa.

Dlatego główny inspektorochrony roślin i nasiennictwazwrócił się z prośbą o infor-mowanie o przypadkach ofe-rowania do sprzedaży lub za-stosowania niedopuszczo-nych do obrotu środkówochrony roślin. Zgłoszeniamożna kierować do najbliż-szej jednostki inspekcji lub naadres poczty elektronicznejgi@piorin.gov.pl.

Porozumienie dwóch służb20 marca przedstawiciel

Państwowej Inspekcji Ochro-ny Roślin i Nasiennictwa orazSłużby Celnej podpisali po-rozumienie w sprawie współ-działania w zakresie nadzorunad przemieszczaniemi wprowadzaniem do obrotuśrodków ochrony roślinz państw trzecich. Porozu-mienie usprawni egzekucjei wspólne działania przeciw-działające nielegalnemu przy-wozowi na terytorium Polskinielegalnych i podrobionychśrodków ochrony roślin.

Trzeba zachować czujność

Środki ochrony roślin —uwaga na podróbki ze Wschodu

Podróbkiśrodkówochrony roślinzarekwirowanew MrągowieFot. Policja

4r OCHRONA ROŚLIN rolnicze abcŚRODA 15.04.2015

Gdy w okresie masowego występowania mszyc stwierdzi się znaczny wzrost liczebnościbiedronek, złotookowatych, mszycarzowatych itp., wówczas warto rozważyć odstąpienie od ochrony chemicznej Fot. Paweł Bereś

dr hab. Paweł K. Bereś, IOR — PIBTSD w Rzeszowierolniczeabc@rolniczeabc.pl

Lokalną szkodliwością od-znaczają się drutowce, rolnice,urazek kukurydziany, a takżezwierzęta łowne (głównie dzi-ki) oraz ptaki. Gatunkiem,który systematycznie zwiększazasięg swojego występowaniajest stonka kukurydziana, któ-ra od połowy 2014 roku niejest już organizmem kwaran-tannowym. Na niektórychplantacjach poważne szkodymogą powodować również:śmietka kiełkówka, piętnów-ki oraz pędraki. Pozostałeszkodniki zwykle nie stanowiądużego zagrożenia dla wyso-kości plonu kukurydzy, nie-mniej gdy wystąpią licznie,wówczas takowe mogą się po-jawić. Niezmiernie ważny po-zostaje zatem systematycznieprowadzony monitoring ichwystępowania.

Ograniczona liczbazarejestrowanychpreparatówBardzo duża liczba gatun-

ków szkodliwych nie ma swo-jego odzwierciedlenia w ak-tualnym programie che-micznej ochrony kukurydzy,który jest skierowany jedynieprzeciwko pięciu gatunkom:ptakom (efekt odstraszania),ploniarce zbożówce, mszy-com, omacnicy prosowianceoraz stonce kukurydzianej(chrząszczom).

Po wycofaniu w 2013 rokuz użycia imidachloprydu utra-cono możliwość chemiczne-go zwalczania szkodnikówglebowych: drutowców, pęd-raków i rolnic. Ponadto doznacznego ograniczenia licz-by zwalczanych chemicznieszkodników kukurydzy do-szło również w latach wcześ-niejszych w wyniku unijnegoprzeglądu substancji czyn-nych i procesu ich rerejes-tracji. Po tym przeglądzieutracono możliwość zwal-czania w kukurydzy m.in.ploniarki gnijki, śmietki kieł-kówki, błyszczki jarzynówkioraz zwójki chryzantemeczki.Na chwilę obecną trudno jestprzewidzieć czy firmy fito-farmaceutyczne będą zain-teresowane rejestracją pre-paratów do ograniczania li-czebności innych gatunkówpoza pięcioma wymieniony-mi.

Obserwacje notujemyw dokumentacjiW związku z obowiązywa-

niem od 2014 roku zaleceńintegrowanej ochrony roślinnależy mieć na uwadze, żeużycie preparatów chemicz-nych przeciwko szkodnikompowinno być poprzedzonedokładnym monitorowaniemich pojawu, a zapisy z obser-wacji muszą znaleźć się w do-kumentacji. Będzie ona po-trzebna na wypadek kontro-li inspektorów PIORiN, któ-rzy mogą oceniać jak wdra-żana jest integrowana ochro-

na roślin w gospodarstwachi czy użycie insektycydówbyło uzasadnione. Do moni-torowania pojawu i rozwojuszkodników na kukurydzywykorzystuje się bezpośred-nie obserwacje roślin, a tak-że korzysta się m.in. z puła-pek feromonowych, pułapekświetlnych, tablic lepowych,czy też naczyń chwytnych.

Gdy rok temu ploniarkauszkodziła roślinyW odniesieniu do ploniarki

zbożówki zaleca się, aby przyustalaniu potrzeby jej che-micznego zwalczania bazo-wać na ubiegłorocznych ob-serwacjach. Gdy w danymrejonie larwy tej muchówkiuszkodziły w roku wcześ-niejszym średnio 15 proc. ro-ślin, to zabieg chemiczny bę-dzie uzasadniony. Do tegocelu można wykorzystać ziar-no siewne zaprawione pre-paratem Mesurol 500 FS sto-sowanym w dawce 1 l/100 kgziarna, a który dodatkowooddziałuje repelentnie naptaki (red. odstraszająco).Można również w okresie,gdy rośliny rozwijają 2-3 liściewykonać zabieg opryskiwaniakukurydzy z wykorzystaniempreparatu Proteus 110 ODw dawce 0,5 l/ha.

Najwyższa liczebnośćmszyc jest w połowie lipcaNa tych plantacjach, na któ-

rych w bieżącym roku mszy-ce wystąpią w dużym nasile-niu (powyżej średnio 300

Mniej dostępnych preparatów i precyzyjna integrowana

Ochrona chemiczna

Kolonia mszyc na liściu Fot. Paweł Bereś

Larwa ploniarki zbożowki

Omacnica prosowianka

Stonka kukurydziana

Larwa biedronki Złotook Mumia mszycy — efektoddziaływaniamszycarzowatych

Pomimo, że na plantacjach kukurydzy wstępuje ponad 50 gatunkówszkodników, to poważne znaczenie gospodarcze ma jedynie kilkaz nich. Do najważniejszych i najpowszechniej występującychzaliczyć należy: ploniarkę zbożówkę, mszyce, wciornastkii omacnicę prosowiankę.

osobników/roślinę) i gdy niebędą wykonywane w tym cza-sie inne zabiegi insektycyda-mi, wówczas konieczne możebyć ich odrębne zwalczanie.W ostatnich latach najwyższaliczebność mszyc jest obser-wowana w połowie lipca.Opryskiwanie roślin należywykonać z wykorzystaniemjednego z preparatów: Ar-kan 050 CS lub Karate Zeon050 CS lub Lambda CEZ 050 CS lub Wojownik 050CS, które stosuje się w daw-ce 0,1 l/ha.

Na omacnice prosowiankęnawet dwa zabiegiJednym z najważniejszych

zabiegów wykonywanychw kukurydzy jest zwalczanieomacnicy prosowianki. Jestono konieczne na tych plan-tacjach, które leżą w rejonie,gdzie gąsienice w roku wcześ-niejszym uszkodziły co naj-mniej 15 proc. roślin w upra-wie na ziarno lub 20-30 proc.w uprawie na kiszonkę i CCM,bądź też, gdy w trakcie bieżą-cych obserwacji stwierdzi się6-8 złóż jaj na 100 roślin.

Do zwalczania omacnicyprosowianki można zastoso-wać insektycydy: Arkan 050CS lub Karate Zeon 050 CSlub Lambda CE Z 050 CS lubWojownik 050 CS, które sto-suje się w dawce 0,2 l/ha.Można także użyć preparat:Karate 2,5 WG w dawce0,20-0,40 kg/ha lub Spar-viero w dawce 0,125 l/ha lub

Proteus 110 OD w dawce 0,5 l/ha, a także Steward 30WG, Sakarb 30 WG orazRumo 30 WG stosowanew dawce 0,125-0,15 kg/ha.

W zależności od stopnia za-grożenia ze strony gąsienicwykonuje się od jednego dodwóch zabiegów ochronnych.W rejonach silnie zagrożo-nych pierwszy zabieg che-miczny (dodatkowy) wyko-nuje się na przełomie pierw-szej i drugiej dekady lipca,gdy zaczynają się liczne wy-lęgi gąsienic ze złóż jaj, nato-miast drugie opryskiwanieroślin (podstawowy okreszwalczania) przeprowadzasię pod koniec drugiej lubna początku trzeciej dekadylipca, w czasie masowych wy-lęgów szkodnika. Na planta-cjach mniej zagrożonych wy-starczające jest jednokrotneopryskiwanie roślin w pod-stawowym okresie zwalczaniagąsienic.

Zwalcza się tylkochrząszcze stonkikukurydzianejOstatnim z gatunków, któ-

ry można zwalczać chemicz-nie jest stonka kukurydziana.Aktualnie zarejestrowane in-sektycydy skierowane są je-dynie przeciwko chrząsz-czom, niemniej dzięki ichużyciu można obniżyć liczbęsamic składających jaja, cojest niezmiernie ważnezwłaszcza na plantacjach pro-wadzonych w monokulturze.

Do zwalczania osobnikówdorosłych zarejestrowane sąaktualnie: Proteus 110 ODw dawce 0,75 l/ha lub Ste-ward 30 WG, Rumo 30 WGi Sakarb 30 WG stosowanew dawce 0,125-0,15 kg/ha.W zależności od zagrożeniawykonuje się jeden lub dwazabiegi ochronne, które mu-szą być przeprowadzonew okresie licznego lotu

chrząszczy. Pierwsze opry-skiwanie roślin wykonuje sięod drugiej połowy lipca dopołowy sierpnia, natomiastdrugie przeprowadza się 7-14dni później.

Zanim zaczniesz zwalczaćposzukaj sprzymierzeńcówPrzystępując do ochrony

chemicznej przed szkodni-kami należy dążyć do tego,

aby w ciągu całego sezonuwegetacyjnego kukurydzy niestosować kilkukrotnie tegosamego insektycydu, gdyżmoże to doprowadzić z cza-sem do powstania zjawiskaodporności. Konieczna jestrotacja substancji czynnychnależących do różnych grupchemicznych. Ponadto nale-ży zwracać uwagę na orga-nizmy pożyteczne występu-

jące na polu kukurydzy. Przy-kładowo, gdy w okresie ma-sowego występowania mszycstwierdzi się znaczny wzrostliczebności biedronek, zło-tookowatych, mszycarzowa-tych itp., wówczas warto roz-ważyć odstąpienie od ochro-ny chemicznej.

5rOCHRONA ROŚLINrolnicze abcŚRODA 15.04.2015

158915otbr-A -S164815otbr-A -C

MASZYNY ROLNICZE .....(23) 672 20 95, 783 260 783 lub 507 688 838CZĘŚCI ZAMIENNE .........(23) 672 20 94SERWIS..........................(23) 672 28 04

DAWNA AGROMA CIECHANÓW

NAJCZĘŚCIEJ WYKORZYSTYWANA MOC W GOSPODARSTWIEROLNYM 62 – 72 KM

DEUTZ FAHR Z ŁADOWACZEM CZOŁOWYMOD 83 000 ZŁ NETTO!!!

CIECHANÓW, UL. MŁAWSKA 1www.stomilagro.pl

SPECJALIŚCI W DZIEDZINIE ZAOPATRZENIE ROLNICTWA

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

165815otbr-b -N

ZBIORNIKIBETONOWE

100% szczelnena gnojówkę, gnojowicę,

deszczówkę

5 lat gwarancji

tel. 666 950 940

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ochrona w sezonie 2015

kukurydzy przed szkodnikami

prof. Andrzej Farugarolniczeabc@roniczeabc.pl

Typ lekki indyka, dojrza-łość rzeźną osiąga już w 12. ty-godniu życia, uzyskując, w za-leżności od pochodzenia,masę ciała od 2,7 do 4,5 kgw przypadku indyczek i 3,6do 5,8 kg u indorów. Tuszkitego typu indyków zazwyczajsprzedawane są w całości.

Typ średniociężki i ciężkiW Polsce do odchowu in-

dyków rzeźnych używa sięnajczęściej indyki w typieśredniociężkim i ciężkim, bo-wiem tuszki tych ptakówsprzedawane bywają w ele-mentach kulinarnych lub teżw postaci różnych wyrobów(wędlin).

Indyki typu średniociężkie-go dojrzałość rzeźną osiąga-ją w wieku 15-16 tygodni in-dyczki, a w wieku 18-22 ty-godnie indory. Okres odcho-wu determinowany jest, nietylko płcią, ale przede wszyst-

kim zapotrzebowaniem za-kładów ubojowych na okre-śloną masę ptaków oraz re-lacją ceny żywca do cen pasz.Krótszy okres odchowu samicwynika z wcześniejszego doj-rzewania i kończenia zada-walających przyrostów masymięśni, w porównaniu do in-dorów, których masa ciałaefektywnie rośnie jeszcze po-wyżej 18 tygodni życia (do 22tygodni). Indyczki średnio-ciężkie w wieku 16 tygodniosiągają masę ciała około 9-10 kg, a indory w wieku 18 ty-godni około 15 kg i w 21 ty-godniu 18 kg.

Indory ciężkie w wieku 18.tygodni powinny ważyć oko-ło 18 kg, a w wieku 22. ty-godni ok. 22 kg. Indyczkiw wieku 16. tygodni osiągająmasę ciała około 14 kg.

Oględziny stadaPtaki odpowiednio utrzy-

mywane i zdrowe osiągajązazwyczaj masę ciała, doj-rzałość piór i stopień wytu-

czenia w terminie, zgodniez normą przewidzianą dladanego stada. Ptaki przezna-czone do uboju poddaje sięoględzinom, podczas którychsprawdza się masę ciała, stanupierzenia, uszkodzeniai zdrowotność. Stan upierze-nia powinien być pełny, a pió-ra wyrośnięte. Na 12-18 go-dzin przed sprzedażą (zała-dowaniem do samochodów)ptakom nie podaje się paszy,a tylko wodę do picia.

Właściwy transportWażnym czynnikiem de-

cydującym o jakości surow-ca rzeźnego jest także spo-sób transportu indyków dorzeźni — w specjalnych kon-tenerach lub klatkach. Czastransportu powinien być jaknajkrótszy. Zmęczone ptaki,podczas uboju gorzej się wy-krwawiają, a po uboju na-stępują niekorzystne zmia-ny w strukturze koloidalnejbiałek mięśni, w wyniku,czego upośledzona jest zdol-

ność wchłaniania i wiązaniewody.

Efektywność ekonomicznaNa efektywność ekono-

miczną produkcji mięsa dro-biowego, ma zasadniczywpływ wydajność rzeźna orazudział w tuszce najbardziejwartościowych mięśni pier-siowych, ud i podudzi.

Wydajność rzeźna np. in-dorów ciężkich w wieku 22. ty-godni wynosi około 83 proc., a indyczek w wieku16. tygodni około 81 proc.Mięśni piersiowych w tuszceindorów, w tym wieku, jestokoło 28 proc, udowych po-nad 10 proc. a z podudzi 7,5 proc. U indyczek wydaj-ność rzeźna jest mniejszao około 2 proc., a udział mięś-ni piersiowych mniejszy tak-że o około 2 proc., w porów-naniu do indorów. Tłuszcz

sadełkowy i okołojelitowy sta-nowi ponad 1 proc. u indorów,a u indyczek powyżej 2 proc.

Wydajność rzeźna indorówśredniociężkich, w porówny-

walnym wieku, jest mniej-sza o około 1,5 proc., mięśnipiersiowych o około 5 proc.,udowych i podudzi więcejo około 1 proc. U indyczektego typu, różnice wyżej omó-

wione są nieznaczne.Omawiane wartości wybra-

nych cech mięsnych, mogąw praktyce nieco się różnić,gdyż zależy to od pochodzeniaindyków i warunków środo-wiskowych na fermie.

Wartość pokarmowamięsa indykówO wartości pokarmowej

mięśni świadczy m.in. ichskład chemiczny, fizykoche-miczny i organoleptyczny.Dla przykładu dla mięśnipiersiowych i udowych indy-ków ciężkich wartości te ob-razuje tabela (A. Faruga,2005). Również m.in. za-wartość składników pokar-mowych w 1 kg części jadal-nych wpływa na rozwoju pro-dukcji indyków i popyt naich mięso. Wartości składni-ków obrazuje druga tabela(wg Michalik, 1994).

Zawartość składników pokarmowych

Cechy mięsne młodych indyków rzeźnych

Wyszczególnienie Mi��nie

piersiowe udowe

Sucha masa (%) 25,1 28,7

Tłuszcz (%) 0,5 9,3

Białko ogólne (%) 24,1 18,7

Kolagen (mg %) 417,7 475,9

Kolagen/białko (%) 1,7 2,5

Krucho�� (pkt) 4,2 4,7

Soczysto�� (pkt) 4,0 4,1

Zapach (pkt) • po��dalno��

5,0 5,0

Smakowito�� (pkt) • po��dalno��

4,3 4,3

pH2h 5,8 6,3

Jasno�� barwy (%) 23,0 20,3

Wodochłonno�� (cm2) 6,3 5,8

WARTOŚCI POKARMOWE MIĘŚNI PIERSIOWYCH I UDOWYCH INDYKÓW CIĘŻKICH (WG A. FARUGA, 2005)

Wyszczególnienie Indyki Kurcz�ta Kaczki G�si

Sucha masa (g) 303,16 363,11 484,82 459,46

Białko ogólne (g) 193,26 171,20 144,29 148,10

Tłuszcz surowy (g) 92,16 178,36 329,60 300,14

Energia metaboliczna (MJ) 5,04 8,23 12,93 12,05

ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH W 1 KG CZĘŚCI JADALNYCH INDYKA,KURCZAKA, KACZKI I GĘSI (WG MICHALIK, 1994)

Młode indyki rzeźne rasy białej szerokopierśnej dzielimy na trzy typy różniące się masą ciała.

Ptaki przeznaczonedo uboju poddaje sięoględzinom, podczasktórych sprawdza sięmasę ciała, stan upie-rzenia, uszkodzenia

i zdrowotność

Okres odchowu determinowany jest, nie tylko płcią, ale przede wszystkim zapotrzebowaniemzakładów ubojowych na określoną masę ptaków oraz relacją ceny żywca do cen pasz Fot. Andrzej Faruga

abcrolniczePRODUKCJA ZWIERZĘCA6r ŚRODA 15.04.2015

165115otbr-a-w

abcrolnicze REKLAMA 7rŚRODA 15.04.2015

e dwoje imię i nazwisko...............................................................................................................

adres................................................................................................................................

nr PESEL .......................................................................................................................

treść zgłoszenia (maksimum 30 słów) ..........................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Powyższe dane do wiadomości redakcji własnoręczny podpis

hasło

rok urodzenia ...............

Nr 45/2015

52511otbp-AV -S

Drodzy Czytelnicy,rubrykę naszą de-dykujemy wszyst-kim poszukują-cym swojejdrugiej połowy

wśród osób mieszkających lubchcących zamieszkać na terenachwiejskich. Jak zamieścić swójanons lub wysłać list? Wystarczy

wypełnić i wysłać zamieszczonyponiżej kupon, w którym należy na-pisać hasło ogłaszającego się (np.KAWALER Z MAZUR) i numer rub-ryki. W tym wydaniu jest to numer45/2014. Należy też pamiętać, bydo listu załączyć znaczek pocztowyza 1,75 zł. Ogłoszenia są bezpłatne,ale muszą być napisane na kuponiezamieszczonym poniżej. Listy zwią-

zane z naszą rubryką, należy wy-słać na adres redakcji: „RolniczeABC”, ul. Tracka 5, 10-364 Olsztyn,z dopiskiem: We dwoje. W razie py-tań zapraszamy do kontaktu telefo-nicznego pod numerem89 539 76 48. Następne wydaniekącika matrymonialnego w „Rolni-czym ABC” 13 maja 2015 roku. Jadwiga Gliniewicz

PANOWIE 31-45 LATSAMOTNY KAWALER(33/185/90) Z Mazur, pragnie poznaćmiła panią, z którą chciałby iść razemprzez życie.RAK(38/180) Samotny, o dobrym sercu,pozna miłą panią w wieku 35-45 lat.Cel — stały związek lub przyjaźń.CIEMNY BLONDYNKawaler, bez nałogów i zobowiązań,uczciwy, poznam panią w wieku 30-35 lat, z okolic Mrągowa lub Mikołajek.Cel — stały związek.BYK(44/191) Kawaler, bez nałogów i zobo-wiązań, wykształcenie średnie, posia-dam gospodarstwo rolne, w związkucenię przyjaźń, uczciwość i prawdo-mówność, poznam panią do 45 lat,z okolic Nowego Miasta Lubawskiego.CZTERDZIESTOLATEK40-letni kawaler z własnym gospodar-stwem rolnym, z okolic Makowa Ma-zowieckiego pozna pannę do lat 40.Numer telefonu przyspieszy kontakt.

PANOWIE 46-60 LATSAMOTNY46-letni, palący, pracuję i mieszkamsam, poznam panią ze wsi, mieszka-jącą niedaleko Mrągowa, szczerą,uczciwą i wierną, w wieku 40-50 lat,która ma dość samotności. Nie szu-kam przygód.SZATYN(51/176) Przystojny, niezależny finan-sowo, własny dom, domator, poznapanią do lat 50.NIEZALEŻNY53/176/85) Emeryt, bez nałogów, nie-zależny finansowo i mieszkaniowo,poznam panią, najchętniej ze Szczytna

lub okolic, która chętnie zamieszka zemną na wsi. Cel — stały związek.ROMANTYKWolny, zmotoryzowany, aktywny za-wodowo, bez nałogów, ciepły, ser-deczny, pozna panią, chętnie z okolicOlsztyna.WOLNY i MIŁY(54/183/88) Poszukuję bratniej duszy,prawdziwej przyjaźni, opartej naszczerości i zaufaniu, nie szukamprzygód, posiadam własne M, pracujęzawodowo, nie lubię nudy i monotonii.Poznam panią uczciwą i szczerą.UCZCIWY(55/173/80) Rencista, z poczuciemhumoru, wolny, bez zobowiązań,z własnościowym M, poznam paniądo 60 lat, z okolic Bartoszyc.SZCZERYJestem w wieku średnim, prawdo-mówny, niekonfliktowy, niezależny finan-sowo, pragnę poznać panią do lat 50i pragnę urzeczywistnić Jej marzenia.OPTYMISTA59-letni, wysoki, szczupły, domator,bez zobowiązań, niezależny finansowoi mieszkaniowo, pozna panią z okolicOlsztyna.

PANOWIE POWYŻEJ 60 LATWYSOKI(61/185/80) Poznam panią w wieku50-57 lat, szczupłą.WOLNY62-letni rencista, własny dom, poz-nam panią, która zamieszka u mnie.TOLERANCYJNY(62/172/85) Wdowiec, bez nałogów,niezależny finansowo, o miłym uspo-sobieniu, jestem zmotoryzowany, po-siadam dom, jestem niepalący. Nieszukam przygód, poznam panią naj-

chętniej z okolic Działdowa.RENCISTAWolny, bez zobowiązań, zaradny, zmo-toryzowany, poznam panią w wieku50-61 lat, może być pani mieszkającana wsi. Cel — przyjaźń lub wzajemnapomoc. Mogę zmienić miejsce za-mieszkania.EMERYTWdowiec po sześćdziesiątce, nieza-leżny finansowo i mieszkaniowo, z oko-lic Olsztyna, pozna panią do 60 lat.ZIELONOOKI60-letni, niepalący, mieszkam na wsi,posiadam dom, poznam panią na do-bre i złe chwile w życiu.SZCZUPŁY61-letni, wysoki i szczupły, bez nałogów,katolik, mieszkający niedaleko Ostródy,poznam panią w wieku 54-58 lat.WDOWIECNa emeryturze, zmotoryzowany,mieszkam samotnie w okolicachOlsztyna, poznam miłą panią.UCZCIWY EMERYTBez nałogów, niezależny pod każdymwzględem, poznam panią, która ze-chciałaby zamieszkać razem ze mną.Cel — stały związek lub przyjaźń.ZADBANY(68/176/94) Wolny emeryt, wdowiecbez zobowiązań, młody wygląd, beznałogów, niezależny finansowo,mieszkam w ładnej okolicy, las, łąki,woda, poznam panią w odpowiednimwieku.Z OKOLIC OLSZTYNA70-letni wdowiec, z Olsztyna, o do-brym zdrowiu, młodym wyglądzie, za-dbany, z poczuciem humoru, nieza-leżny finansowo, lubię taniec, spacery,przyrodę, poznam miłą, szczupłą pa-nią, z okolic Olsztyna, do 65 lat.

Panowie

Panie

WE DWOJE NR 45/2015

WE DWOJE

REKLAMA

PANIE 46-60 LATSZCZUPŁA(55/160) Wolna, niezależna finansowoi mieszkaniowo, bez nałogów, poznampana w odpowiednim wieku, bez nało-gów, uczciwego i bez zobowiązań. Cel— stały związek.WDOWA Z BISKUPCA56-letnia, niezależna finansowo i miesz-kaniowo, pozna pana wysokiego, do 60lat, któremu też dokucza samotność.ROZWIEDZIONAMiła, samotna, atrakcyjna, ceniąca sza-

cunek i zaufanie, pozna pana miłego,życzliwego, opiekuńczego, najchętniejzmotoryzowanego. Cel — stały związek.

PANIE POWYŻEJ 60 LATUCZCIWA(63/164) Zaradna, bez nałogów,wdowa, zadbana, pozna pana w wieku60-70 lat.ZOSIAJestem wdową, miłą, samotną, pragnępoznać pana w średnim wieku, samo-tnego.

SAMOTNABez nałogów, mieszkająca sama nawsi, uczciwa, szczera, pragnie poznaćpana, który tak jak ona jest bardzo sa-motny i chciałby zamieszkać razemz nią.SAMOTNA WDOWAJestem na emeryturze, bez nałogów,z własnym M, pragnę poznać uczci-wego pana, samotnego, niezależnegofinansowo, dobrego przyjaciela, bez na-łogów, do lat 65. Jestem uczciwai miła, lubię czystość i porządek.

mgr inż. Maria Suszko,WMODRrolniczeabc@rolniczeabc.pl

Beneficjentem tego działaniamoże być osoba, która:

— nie ukończy 40 roku życiado dnia złożenia wniosku o po-moc;

— posiada odpowiedniekwalifikacje zawodowe lub zo-bowiąże się do uzupełnieniawykształcenia w ciągu 3 lat oddnia doręczenia decyzji o przy-znaniu pomocy (szczegółowywykaz kierunków studiów, za-wodów oraz tytułów kwalifi-kacyjnych, a także rodzaje do-kumentów potwierdzającychposiadanie kwalifikacji zawo-dowych zawarty będzie w za-łączniku do rozporządzeniadot. tego działania);

— rozpoczęła lub rozpocznieurządzanie gospodarstwa,tj. stanie się właścicielem lubobejmie w posiadanie gospo-darstwo rolne (przynajmniej 1 ha użytków rolnych) — przedzłożeniem wniosku o przy-znanie pomocy, ale nie wcześ-niej niż na 12 miesięcy przedzłożeniem tego wniosku;

— do dnia złożenia wnioskuo przyznanie pomocy nie pro-wadziła gospodarstwa rolnegojako kierujący, co oznacza, żepo raz pierwszy rozpocznieprowadzenie gospodarstwarolnego jako kierujący gospo-darstwem;

— zobowiąże się do zreali-zowania biznesplanu doty-czącego rozwoju gospodar-stwa;

— jest obywatelem państwaczłonkowskiego Unii Euro-pejskiej;

— nie ma ustalonego prawado renty z tytułu całkowitejniezdolności do pracy.

Kto jest kierującym gospo-darstwem rolnym w rozumie-niu programu?

To osoba, która prowadzigospodarstwo osobiście nawłasny rachunek i we włas-nym imieniu, ponosi kosztyi czerpie korzyści w związkuz jego prowadzeniem (pracu-je w tym gospodarstwie i po-dejmuje wszelkie decyzje do-tyczące gospodarstwa).

Oznacza to, że osoby planu-jące ubiegać się o przyznanie

premii dla młodego rolnikaw ramach Programu Rozwo-ju Obszarów Wiejskich 2014-2020 — do dnia złożeniawniosku o przyznanie pomo-cy, nie mogą:

— zgłosić zwierząt gospo-darskich do rejestru w celuprowadzenia działalności rol-niczej;

— wystąpić o płatności bez-pośrednie, w tym w roku 2015i wcześniej;

— wystąpić o pomoc finan-sową dla rolników w ramachprogramów UE lub pomocykrajowej;

— prowadzić działu specjal-nego produkcji rolnej.

Czynności te zostały zakwa-lifikowane, jako wykonywa-ne przez kierującego gospo-darstwem.

Zobowiązania i wymogiwnioskodawcy, o których jużteraz trzeba wiedzieć

Zgodnie z zapisamiw PROW 2014-2020, wnio-skodawca wraz z wnioskiemo przyznanie pomocy, przed-kłada biznesplan dotyczącyrozwoju gospodarstwa w za-kresie działalności rolniczejlub przygotowania do sprze-daży produktów rolnych wy-twarzanych w gospodarstwiei zobowiązuje się do jego rea-lizacji.

Wymogi dotyczące gospo-darstwa wskazanego w biz-nesplanie:

— powierzchnia użytków rol-nych — równa co najmniejśredniej krajowej (w tym dlawoj. warmińsko- mazurskiego)oraz nie większa niż 300 ha;

— przynajmniej 70 proc. mi-nimalnej powierzchni, (czę-ści podstawowej gospodar-stwa), musi stanowić przed-miot:

własności beneficjenta, użytkowania wieczystego lubdzierżawy z zasobu własno-

ści rolnej Skarbu Państwa lubjednostek samorządu teryto-rialnego;

— wielkość ekonomiczna —w wyniku realizacji biznes-planu powinien nastąpićwzrost wielkości ekonomicznejgospodarstwa o co najmniej 10 proc. Docelowo wielkość tanie może być mniejsza niż

13 tys. euro i nie większa niż150 tys. euro.

Zobowiązania beneficjenta„Premii dla młodych rolni-ków”:

— Prowadzenie gospodar-stwa rolnego, jako kierujący, conajmniej do dnia upływu 5 latod dnia wypłaty I raty pomocy.

Pierwszą ratę pomocy, w wy-sokości 80 000 złotych, wy-płaca się beneficjentowi nawniosek o płatność, który skła-da się w terminie 9 miesięcy oddnia doręczenia decyzji o przy-znaniu pomocy— pod warun-kiem wypełnienia wszystkichzobowiązań, z zastrzeżeniemktórych została wydana ww.decyzja. Drugą ratę benefi-cjent otrzyma po zrealizowa-niu biznesplanu, jednak niepóźniej niż w terminie 3 lat oddnia wypłaty pierwszej ratypomocy.

— Podleganie ubezpiecze-niu społecznemu rolnikówprzez okres co najmniej 12miesięcy od dnia wypłatypierwszej raty pomocy — napodstawie przepisów o ubez-pieczeniu społecznym rolni-ków jako rolnik z mocy usta-wy i w pełnym zakresie.

— Zrealizowanie biznespla-nu w terminie zaplanowa-nym, lecz nie później niż dodnia upływu 3 lat od dnia wy-płaty pierwszej raty pomocy.

— Rozpoczęcie prowadzeniaewidencji przychodów i roz-chodów w gospodarstwie niepóźniej niż w dniu rozpoczęciarealizacji biznesplanu i pro-wadzenia tej ewidencji co naj-mniej do dnia upływu 5 lat oddnia wypłaty I raty pomocy.

— Spełnienie warunku rol-nika aktywnego zawodowo,w terminie 18 miesięcy oddnia rozpoczęcia prowadzeniagospodarstwa rolnego jakokierujący.

— Realizacja działań (zobo-wiązań), z tytułu których przy-znano rolnikowi punkty, conajmniej do dnia upływu 5 latod dnia wypłaty pierwszej ratypomocy.

Jeżeli np. wnioskodawca za-deklarował działalność w za-kresie przygotowania do sprze-daży produktów rolnych wy-twarzanych w gospodarstwie,działalność ta powinna być

„Premie dla młodych rolników” w PROW 2014-2020

O czym już trzeba wiedzieć?

abcrolniczeWE DWOJE•AKTUALNOŚCI8r

Wsparcie dla młodych rolników w wysokości 100 tys. zł, magłownie na celu ułatwienie rozpoczęcia samodzielnego prowadzeniadziałalności rolniczej w przejmowanych i nabywanychgospodarstwach rolnych przez osoby pełnoletnie, w wieku do 40 lat.

ŚRODA 15.04.2015

124815otbr-A -N

• Jednolitej płatności obszarowej JPO,• Płatności za zazielenienie,• Płatności dodatkowej (redystrybucyjnej),• Płatności dla młodych rolników,• Dobrowolnego wsparcia powiązanego z produkcją:

– Płatność do bydła,– Płatność do krów,– Płatność do owiec,– Płatność do kóz,– Płatność do powierzchni upraw roślin

wysokobiałkowych,– Płatność do powierzchni uprawy chmielu,– Płatność do powierzchni uprawy ziemniaków

skrobiowych,– Płatność do powierzchni uprawy buraków cukrowych,– Płatność do powierzchni uprawy pomidorów,– Płatność do powierzchni uprawy owoców miękkich,– Płatność do powierzchni uprawy lnu,– Płatność do powierzchni uprawy konopi włóknistych,

• Płatności niezwiązanej do tytoniu.

Ponadto w 2015 roku rolnik może przystąpić do systemudla małych gospodarstw.Na wyżej wymienione płatności rolnik składa jeden wnio-sek, wraz z załącznikami graficznymi podpisanymi z po-daniem imienia i nazwiska, w terminie od dnia 15 marcado dnia 15 czerwca. Przedłużenie tego terminu o miesiącwynika z możliwości zaproponowanej przez Komisję Eu-ropejską, a miały na to wpływ opóźnienia administracyjnezwiązane z wdrażaniem Wspólnej Polityki Rolnej na lata2014-2020.

Minister rolnictwa Marek Sawicki poinformował na kon-ferencji prasowej 23 marca, że zespół ds. dialogu społecz-nego zobowiązał go do „skorzystania z tej możliwości

prawnej, którą stworzyła Komisja Europejska”. Argu-mentem na rzecz przedłużenia terminu na składaniewniosku są sygnały ze strony doradców ODR, że nowe za-sady dotyczące dopłat bezpośrednich, płatności rolno--środowiskowo-klimatycznej, czy płatności ekologicznejniektórym rolnikom stwarzają trudności. W związku z tymfachowi doradcy będą pomagać rolnikom w przygotowy-waniu wniosków o płatności obszarowe i współpracowaćz ARiMR przy ich przyjmowaniu i weryfikowaniu. Każdepowiatowe biuro Agencji może zapewnić miejsce doradcyODR, pomagającemu w wypełnianiu formularzy.Kto się spóźni i nie zdąży złożyć wniosku do 15 czerwca, bę-dzie mógł to jeszcze zrobić do 10 lipca, ale wówczas należnedopłaty będą obniżane o 1% za każdy roboczy dzień zwłoki.

Wnioski można składać osobiście, wysłać listem poleco-nym za potwierdzeniem odbioru lub wykorzystać nowąformę złożenia przez internet, korzystając z aplikacjie-Wniosek dostępnej na stronie internetowej Agencji.Aplikacja e-Wniosek umożliwia wypełnienie wnioskui materiału graficznego oraz dołączenie pozostałych wy-maganych załączników (oświadczeń). Zachęcamy do sko-rzystania z tej aplikacji, ponieważ ułatwia wypełnienieformularza wniosku poprzez wprowadzenie przyjaznegointerfejsu użytkownika, informowanie o stwierdzonychbrakach podczas wypełniania wniosku o przyznanie płat-ności oraz daje możliwość bieżącego śledzenia przezskładającego, na jakim etapie rozpatrywania przezARiMR jest wniosek.

Rolniku – chcesz otrzymać wszystkie przysługujące płat-ności – zapoznaj się z instrukcją obsługi otrzymaną wrazz wnioskiem spersonalizowanym, stroną internetowąARiMR wyjaśniającą zasady przyznawania płatności nalata 2015-2020, a ponadto skorzystaj z usług ODR.

Płatności bezpośrednie od 2015 rokuLata 2015-2020 w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa to nowy zreformowany system wspar-cia bezpośredniego dla rolnictwa. Koperta finansowa w roku 2015 dotycząca płatności bezpośrednich w Pol-sce będzie wynosiła prawie 3,4 miliarda euro. Środki te beneficjenci będą mogli pozyskać na wsparcie:

www.arimr.gov.pl

165415otbr-a-P

Robert Barczyk 501-735-130Marcin Kowalczyk 515-029-755

Anna Siek 512-172-022Patryk Zieleźnicki 515-029-763

jest wielowarstwową folią produkowaną wyłącznie z najlepszej jakościsurowców dzięki temu zapewnia odpowiednie zakiszenie i przechowy-wanie sianokiszonek przez okres 12 miesięcy. Wysokiej jakości foliatworzy warstwę ochronną, zabezpiecza przed działaniem promieni UV,niskimi temperaturami, a także dostępem powietrza.

Parametry folii:•zewnętrzna strona klejąca•5-warstwowa •stabilizowana filtrem UV•kolor: biały• rozciągliwość do 300%•grubość 25 mikronów•wydajność rolki 24-26 balotów•wymiary: 500 mm x 1800 mm (60 szt./paleta), 750 mm x 1500 mm

(40 szt./paleta)•gwarancja 12 miesięcy

Folia Silobale® doskonale zachowuje się na wszystkich typach rolni-czych owijarek. Gwarantuje minimalne zużycie, wysoką jakość pako-wania i niskie koszty inwestycyjne, a przede wszystkim uzyskaniesianokiszonki o wysokich parametrach żywieniowych. Taśma do za-klejania balotów 95 mm x 12 m.

Posiadamy w sprzedaży siatkę rolniczą

Silobale®

Biuro – tel./fax 48 (22) 757 80 88, tel. 757-32-15

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

prowadzona do końca okresuzwiązania celem.

Kolejność wynikająca z sumyuzyskanych punktów

Pomoc (premia) będzie przy-znawana wg kolejności wyni-kającej z sumy uzyskanychpunktów, przyznawanych napodstawie określonych kryte-riów wyboru. Punkty będąprzyznawane m.in. za: po-wierzchnię UR powyżej śred-niej wojewódzkiej; kwalifikacje;rodzaj planowanej produkcji;kompleksowość biznesplanu;wpływ na realizację celów prze-

krojowych; różnicę wieku po-między przekazującym gospo-darstwo lub jego największączęść, a młodym rolnikiem;przejęcie gospodarstwa w ca-łości lub tworzenie gospodar-stwa z mniejszych gospodarstwprzejętych w całości.

Premia dla młodych rolni-ków :

— może być przyznana tylkoraz, w okresie realizacji PROW2014-2020 — osobie i na gos-podarstwo,

— nie może być przyznanaosobie, która uzyskała już

wsparcie w ramach działania„Ułatwianie startu młodymrolnikom” PROW 2007-2013,ani na gospodarstwo, na któ-re przyznano i wypłacono ww.premię. W przypadku mał-żonków premię może otrzy-mać tylko jedno z nich, nieza-leżnie od tego, czy urządzająwspólne gospodarstwo, czyodrębne gospodarstwa — podwarunkiem, że małżonek mło-dego rolnika spełnia wymogidotyczące tego działania.

Od 20 maja więcej na szko-leniach dla rolników

Szersze informacje możnauzyskać na stronie: www.min-rol.gov.pl oraz w Warmińsko-Mazurskim Ośrodku Doradz-twa Rolniczego w Olsztyniei Oddziale w Olecku. Zainte-resowanych rolników zapra-szamy również na szkoleniaz PROW 2014-2020, którew terminie od 20 maja do 8czerwca br. odbędą się w każ-dym powiecie. Informację naich temat można uzyskaću kierowników PowiatowychZespołów Doradztwa Rolni-czego oraz w WMODRw Olsztynie.

abcrolnicze AKTUALNOŚCI 9rŚRODA 15.04.2015

Osoby planujące ubiegać się o przyznanie premii dla młodego rolnika w ramach PROW 2014-2020 — do dnia złożenia wniosku oprzyznanie pomocy, nie mogą m. in. wystąpić o płatności bezpośrednie, w tym w roku 2015 i wcześniej Fot. Anna Uranowska

165215otbr-A -S

GDZIE NASSZUKAĆ?

REDAKCJAI REKLAMA

Anna Uranowska

tel. (89) 539 74 73fax (89) 539 76 20a.uranowska@rolniczeabc.pl

Następne wydanie 13 maja 2015

Zapraszamy

rolnicze abc

www.rolniczeabc.pl

USŁUGI ROLNICZE:• podsiew traw siewnikiem VREDO• siew kukurydzy• siew buraka cukrowego• zbiór rzepaku i zbóż• zbiór kukurydzy sieczkarnią• zbiór kukurydzy na ziarno

i suszenie * Wystawiamy faktury VAT.

tel. 503 089 865tel. 602 284 468tel. 505 925 495

165615otbr-A -S

ROLMIXLisiogóraPrzasnysz

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

mgr Beata Wielkopolan, IOR — PIBmgr inż. Kamila Roik, IOR — PIBrolniczeabc@rolniczeabc.pl

W Polsce północno-wschod-niej na części planacji wystę-pują objawy podobne dotzn. wysmolenia. Rośliny nawzniesieniach zostały do-tknięte przez wiatr i mróz,przy czym w niższych partiachsą dobrze rozwinięte i zielone.Węzły krzewienia są w więk-szości przypadków w dobrymstanie, a rośliny na planta-

cjach mogą być tylko trochęprzerzedzone.

Nie zwlekaj z nawożeniemstartowymOgólnie warunki pogodowe

sprzyjały oziminom. Długai ciepła jesień oraz łagodnazima sprzyjały rozkrzewie-niu roślin. Na dobre rozkrze-wienie duży wpływ miałorównież wykonanie siewuw optymalnym terminie. Napolach, na których znajdująsię dobrze rozkrzewione ro-śliny nie ma potrzeby stoso-wania wysokich dawek na-

wozów azotowych, czy wy-konywania zabiegów z zasto-sowaniem regulatorówwzrostu zawierającymi CCC(środki zawierające w swoimskładzie chlorek chloromek-watu, red.). Jednak nie nale-ży zwlekać z wykonaniem na-wożenia startowego, przyczym powinno się zmniej-szyć dawkę czystego składni-ka o około 20-30 proc., by za-pobiec wytworzeniu nad-miernej liczby źdźbeł kłoso-nośnych.

Chwasty też dobrzeprzezimowałyWarunki meteorologiczne

nie tylko wpływały pozytyw-nie na przezimowanie zbóż,ale również na rozwój i wzrost

chwastów. Dlatego należy za-jąć się tą kwestą szczególnie,gdy chwasty znajdują się jużw zaawansowanych stadiachrozwojowych. Do odchwasz-czenia zbóż ozimych możnawykorzystać szereg herbicy-dów w tym Biathlon 4D. Toselektywny herbicyd syste-miczny, przeznaczony do po-wschodowego zwalczaniachwastów dwuliściennychw zbożach jarych i ozimych.W przypadku ozimin środekten jest zarejestrowany dozastosowania w pszenicy,pszenżycie, jęczmieniu orazżycie. Środek należy stosowaćwiosną, od fazy trzeciego li-ścia do końca fazy całkowicierozwiniętego liścia flagowego(BBCH 13-39), gdy chwasty

znajdują się w zaawansowa-nych stadiach rozwojowychlub gdy mamy do czynieniaz chwastami średnio wrażli-wymi na działanie tego her-bicydu. Działanie Biathlonu4D można wzmocnić, doda-jąc adiuwant Dash HC.

Fungicydy zapobiegawczolub po objawachDługa i ciepła jesień sprzy-

jała wczesnym infekcjom cho-rób grzybowych. Jesienne po-rażenie stanowi inokulum(pozostalości patogenów ini-cjujące kolejne porażenie,red.) do infekcji wiosennych.Wzrost temperatury oraz wil-gotna pogoda będzie sprzyjałarozwojowi chorób grzybo-wych. Dlatego należy prze-

prowadzić lustrację pola podkątem występowania obja-wów chorób grzybowych.

Zabieg fungicydowy możnawykonać przy użyciu międzyinnymi środka Capalo 337,5SE. To środek o działaniusystemicznym do stosowaniaw ochronie pszenicy ozimej,pszenżyta ozimego przed cho-robami grzybowymi. Jeślichodzi o oziminy środek na-leży stosować zapobiegaw-czo lub z chwilą wystąpieniapierwszych objawów choróbod początku fazy strzelaniaw źdźbło do końca fazy kło-szenia (BBCH 30-59).W przypadku pszenicy ozimeji pszenżyta ozimego środeknależy stosować w sytuacjiwystąpienia objawów mącz-

Pogoda może sprzyjać rozwojowi chwastów i chorób grzybowych

Łagodna zima oszczędziłazboża ozimeW ocenie przezimowania zbóż ozimych, niezbędne jest wykonanie lustracji oraz ocenaobsady żywych roślin na jednostce powierzchni gleby. Miarą przeżycia roślin jestzachowanie żywotności węzła krzewienia.

Rdza brunatna na pszenicy Fot. Beata Wielkopolan

Mączniak prawdziwy zbóż i traw na pszenicy Fot. Beata Wielkopolan

abcrolniczeOCHRONA ROŚLIN10r ŚRODA 15.04.2015

85415otbr-F -S

p )

Fungicyd uprawa Termin wykonania zabiegu

Amistar 250 S.C.* pszenica ozima, �yto

stosowa� głównie zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów chorób, od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do ko�ca fazy kłoszenia

Allegro 250 EC

pszenica ozima, pszen�yto ozime, �yto, j�czmie� ozimy

rodek stosowa� w okresie wegetacji — od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do fazy pierwszego kolanka

Duett Star SE pszenica ozima pszen�yto ozime

Od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do ko�ca fazy kłoszenia

Moderator 303 SE pszenica ozima

rodek stosowa� zapobiegawczo lub z chwil� wyst�pienia pierwszych objawów chorób od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do fazy pierwszego kolanka.

Sparta 250 EW pszenica ozima

Od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do ko�ca fazy kłoszenia, mo�na wydłu�y� do fazy dojrzało�ci wodnej ziarna. rodek stosowa� zapobiegawczo lub z chwil� wyst�pienia pierwszych objawów chorób.

*Termin wa�no�ci zezwolenia 31.07.2015

Fungicyd uprawa Termin wykonania zabiegu

Amistar 250 S.C.* pszenica ozima, �yto

stosowa� głównie zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów chorób, od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do ko�ca fazy kłoszenia

Allegro 250 EC

pszenica ozima, pszen�yto ozime, �yto, j�czmie� ozimy

rodek stosowa� w okresie wegetacji — od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do fazy pierwszego kolanka

Duett Star SE pszenica ozima pszen�yto ozime

Od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do ko�ca fazy kłoszenia

Moderator 303 SE pszenica ozima

rodek stosowa� zapobiegawczo lub z chwil� wyst�pienia pierwszych objawów chorób od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do fazy pierwszego kolanka.

Sparta 250 EW pszenica ozima

Od pocz�tku fazy strzelania w �d�bło do ko�ca fazy kłoszenia, mo�na wydłu�y� do fazy dojrzało�ci wodnej ziarna. rodek stosowa� zapobiegawczo lub z chwil� wyst�pienia pierwszych objawów chorób.

*Termin wa�no�ci zezwolenia 31.07.2015

WYKAZ PRZYKŁADOWYCH PREPARATÓW CHEMICZNYCH DO ZWALCZANIA CHWASTÓWW ZBOŻACH OZIMYCH (WG WYKAZU PODANEGO PRZEZ MRIRW NA ROK 2015).

WYKAZ PRZYKŁADOWYCH FUNGICYDÓW DLA ZBÓŻ OZIMYCH (WG WYKAZU PODANEGOPRZEZ MRIRW NA ROK 2015).

niaka prawdziwego zbóżi traw, septoriozy paskowanejliści, septoriozy plew, rdzybrunatnej oraz brunatnej pla-mistości liści.

Potrzebne zabiegiodchwaszczaniai grzybobójczePodsumowują, zboża ozi-

me przezimowały dobrze.

Warunki meteorologicznesprzyjały dobremu roz-krzewieniu roślin orazrozwojowi chwastówi chorób grzybowych, dla-tego w pracach wiosen-nych należy między inny-mi skupić się na od-chwaszczeniu plantacjioraz wykonaniu zabiegówfungicydowych.

Warunki meteorolo-giczne sprzyjały do-bremu rozkrzewieniuroślin oraz rozwojowichwastów i chorób

grzybowych

abcrolnicze OCHRONA ROŚLIN 11rŚRODA 15.04.2015

12r PRODUKCJA ROŚLINNA rolnicze abcŚRODA 15.04.2015

dr inż. Marcin Jarocki, własne gospodarstwo rolnerolniczeabc@rolniczeabc.pl

Należy pamiętać, że częśćnadziemna rośliny (rozeta)jest mniej podatna na uszko-dzenia mrozowe niż sam ko-rzeń. W związku z tym ocenienależy poddać również stansystemu korzeniowego.

Początkowo niewidoczneuszkodzenia korzeniW przypadku, gdy korzeń

jest uszkodzony część na-dziemna, co może począt-kowo wprowadzić planta-tora w błąd, zaczyna sięzazieleniać, ale obumarciecałej rośliny jest nieunik-nione. Uszkodzony korzeńprzede wszystkim możnabardzo łatwo wyciągnąćz gleby. Skórka (kora pier-wotna) takiego organu jestzbrunatniała, miękka,można ją łatwo zerwaćz samego korzenia. Nato-miast część nadziemna jest

mniej podatna na uszko-dzenia mrozowe.

Optymalnie 8-10 liściw rozecieNajwiększe prawdopodo-

bieństwo przezimowaniamają rośliny, które w czasiewegetacji letnio-jesiennejwykształciły prawidłowe ro-zety, czyli 8-10 liści, niskoumieszczony stożek wzrostui mają grubość szyjki korze-niowej nie mniejszą niż0,5 cm.

Gdy część nadziemna jestprzemarzniętaJak wiadomo generatywna

inicjacja plonu ma miejsce jużw czasie wzrostu i rozwojuprzedzimowego. Symptomy,po których można poznać,że część nadziemna jest prze-marznięta to m. in. brak wy-twarzania nowych liści ser-cowych. Przemarznięcie star-szych liści zachodzi najczę-ściej pod koniec zimy naprzedwiośniu. Dla samegoplonowania to zjawisko naj-częściej nie jest specjalniegroźne, jeżeli rośliny są do-rodne, czyli dobrze rozwi-nięte, ale nie nazbyt wybuja-łe. Chociaż i wówczas spadekplonu może wynieść do 10 proc. Odbija się to jednakna ich pokroju, dojrzewająponadto trochę później.

Optymalna obsadamieszańcowychi populacyjnychOptymalna obsada roślin

wiosną wynosi dla form po-pulacyjnych 25-50 roślin nam2 — w zależności od roz-mieszczenia. Optymalna ob-sada form mieszańcowychwynosi 40 roślin na m2. Wła-ściwie wykonany wczesno-wiosenny monitoring plan-tacji rzepaku pozwala podjąćtrafną decyzję o pozostawie-niu bądź likwacji uprawy.

Nawożenie azotem,potasem, fosforem,magnezem i siarkąPo okresie spoczynku zi-

mowego rośliny rzepaku za-czynają swój intensywnywzrost i rozwój. Co oczywis-te, konieczne jest w tym new-ralgicznym czasie dostarcze-nie roślinom wszystkich nie-zbędnych składników pokar-mowych. Chodzi głównieo azot, który ma najsilniejszedziałanie plonotwórcze, alenie tylko.

Decyzję o tym, czy ewen-

tualne wiosenne nawożeniepotasem, fosforem czy mag-nezem jest konieczne należypodjąć w oparciu o analizęchemiczną gleby, czyli za-wartość i dostępność tychpierwiastków, najlepiej wy-konaną jeszcze na jesieni orazkondycją samych roślin. Są toniezbędne składniki pokar-mowe, a gdy rośliny rzepakubędę cierpiały na ich niedo-bór, nie można liczyć na uzys-kanie zadawalającego plonu.Generalnie wiosenne nawo-żenie PKMg będzie musiałomieć miejsce na stanowis-kach ubogich oraz wówczas,gdy rośliny odznaczają sięsłabą kondycją.

W praktyce bardziej oczy-wistym, dużo częściej prak-tykowanym, jest dostarczenierzepakowi wiosennej dawkisiarki. Jest to bardzo ważnymakroelement w uprawierzepaku, gdyż rośliny kapus-tne wykazują duże zapotrze-bowanie na ten składnik. Na-wożenie mineralne siarką maobecnie większe znaczenie,ponieważ w ostatnich latachzaobserwowano zmniejszo-ny depozyt tego pierwiastkaz opadów atmosferycznych.

Gdy formuje się łodygawarto zadbać o cały łanWiosenna dynamika wzros-

tu i rozwoju formy ozimejrzepaku jest bardzo inten-

sywna. Plantacje prawidłowoprowadzone szybko się za-zieleniają, a rośliny odzna-czają się lepszym wigorem. Pokolei przechodzą przez kolej-ne fazy rozwojowe. Praktycz-nie z chwilą ruszenia wege-tacji następuje formowaniełodygi. Dzieje się tak przezwydłużanie (z początku po-wolne) międzywęźli rozetyoraz stożka wzrostu. Pędgłówny powstaje z pąkawierzchołkowego, a pędyboczne (rozgałęzienia pierw-szego i dalszych rzędów) for-mują się z pąków kątowych li-ści rozetowych. W dalszej ko-lejności następuje pąkowaniei intensywny wzrost łodyg.

Warto zastanowić się wów-czas, w jaki sposób producentmoże wpłynąć na pokróji właściwości mechanicznełanu. Może mieć to duże zna-czenie, gdyż ostatnio zmieniłsię nieco sposób hodowli od-mian. Niektóre, nowszez nich, charakteryzują sięzróżnicowaną budową mor-fologiczną.

Typ budowy determinujepóźniejsze dojrzewaniePowszechnie przyjmuje się

podział na dwa typy roślin.Pierwszy to taki, w którymmożna wyraźnie zauważyćpęd główny oraz pędy boczne,które odchodzą od pędugłównego na całej długościrośliny.

W drugim typie pędy bocz-ne znajdują się wyżej na pę-dzie głównym. Generalniew drugim przypadku roślinysą bardziej doświetlone, coprzekłada się na równomier-ność dojrzewania.

O skutecznościregulatorów decydujetermin stosowaniaWarto wiedzieć, że w okre-

sie wiosennej wegetacji rze-paku istnieje możliwość za-stosowania regulatorów

Wiosennaregulacja łanurzepaku ozimego

158915otbr-B -S

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Po okresie zimowego spoczynku podstawowym zadaniemplantatora jest lustracja plantacji rzepaku. Należy obliczyć liczbęroślin żywych na jednostce powierzchni, czyli na metrzekwadratowym oraz stwierdzić stan ich zdrowotności.

Nie za małe, najlepiej dobrze rozwinięte, ale nie wybujałe

Przez stosowanie regulatorów wzrostu

zmniejsza się wysokość łanu roślina zwiększa długośći liczba rozgałęzień

bocznych

13rPRODUKCJA ROŚLINNArolnicze abcŚRODA 15.04.2015

137515otbr-a -C

Siarka a plonotwórcze działanie azotu

Pod koniec XX wieku zauważalne stało się pogor-szenie zaopatrzenia gleby w siarkę, a w niektórychkrajach wysoko rozwiniętych pojawiły się sygnały oniedoborach tego pierwiastka. Jest to poniekąd efektdziałań proekologicznych przemysłu oraz postępu wzakresie odsiarczania spalin z zakładów energetycz-nych, zmierzających do ograniczenia emisji związ-ków siarki do atmosfery. Oznacza to światowy deficyttego pierwiastka w glebie wynoszący obecnie 7–8mln t. Na niedobór siarki w glebie wpływa też sto-sowanie nawozów o ograniczonej zawartości siarkioraz coraz częstsze występowanie w uprawach od-mian roślin o wysokich plonach i o zwiększonym za-potrzebowaniu na siarkę, a także zwiększenieareałów roślin siarkolubnych, np. rzepaku.

Pod względem wymagań w stosunku do siarki ro-śliny można podzielić na trzy grupy:

1 rośliny o bardzo dużym zapotrzebowaniu nasiarkę – rzepak, kapustne, cebula, czosnek – ześrednim plonem rośliny te pobierają ok. 50 kgsiarki z 1 ha;

1 rośliny o dużym zapotrzebowaniu na siarkę –rośliny motylkowe (koniczyna, lucerna) oraz ku-kurydza i buraki – średni pobór ok. 40 kg siarkiz 1 ha;

1 rośliny o niewielkim zapotrzebowaniu na siarkę– ziemniaki, trawy (w tym zboża) – średni pobórdo 25 kg siarki z 1 ha.

Na terenie Polski gleby o niskiej zawartości siarkiprzekraczają 50%, z tego względu celowe jestzwiększanie zawartości siarki w glebie poprzez od-powiednie dodatkowe nawożenie tym składnikiem.Najbardziej dogodną formą siarki w glebie jestforma siarczanowa, która jest jedyną jej postaciąprzyswajalną przez rośliny uprawne.

Rośliny dla prawidłowego rozwoju wymagają zrów-noważonego żywienia wszystkimi składnikami po-karmowymi. Zapotrzebowanie na siarkę wzrastaproporcjonalnie do ilości azotu pobieranego przezrośliny. Badania naukowe dowodzą na silną inte-rakcję pomiędzy wysokością nawożenia azotemi dawkami siarki. Wskazane jest zachowanienastępujących proporcji N do S – rzepak 5:1,kukurydza 6:1, zboża 7:1. Niedobór 1 kg

siarki w glebie ogranicza pobranie do 10 kgazotu. Zarówno zbyt niskie, jak i za wysokie stęże-nia składników (również siarki) pogarszają jakośćproduktów roślinnych.

Siarka zaliczana jest do podstawowych składnikówpokarmowych warunkujących rozwój wszystkich or-ganizmów żywych.

1 decyduje o prawidłowym rozwoju roślin;1 poprawia jakość plonów i walory sma-

kowe;1 jest jednym z podstawowych składników

białka, niektórych witamin i enzymów;1 zwiększa odporność roślin na choroby

i szkodniki oraz na wyleganie zbóż.

Niedobór siarki ogranicza:1 rozwój i plon roślin;

1 zawartość i jakość białka, obniża zawar-tość cukrów i tłuszczów (rośliny oleiste);

1 nadmierne gromadzenie się azotanóww roślinie.

Nowoczesne standardy nawożenia

Odpowiedzią Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. na zapotrzebowanie rynku są NOWE NAWOZY PŁYNNE Z DODATKIEM SIARKI

Szczegóły na www.pulawy.com

499314otbr-b-M

wzrostu. Zalicza się do nichtypowe retardanty (zawie-rające w swoim składziechlorek chloromekwatu —CCC) oraz fungicydy syste-miczne z grupy triazoli.W pewnym sensie są nimirównież bioregulatory orazstymulatory (regulatory doj-rzewania).

Powszechnie przyjmuje się,że oddziaływają one ko-rzystnie na wszystkie ele-menty struktury plonu rze-paku. Z badań krajowychi zagranicznych wynika, żeo ich skuteczności decydujetakże termin ich stosowa-nia. Ogólnie przez stosowa-nie regulatorów wzrostuzmniejsza się wysokość łanuroślin a zwiększa długośći liczba rozgałęzień bocz-nych, co oczywiście przekła-da się w konsekwencji nawiększą liczbę zawiązanychłuszczyn.

Regulowany łanzatrzymuje wodęi wzmacnia łuszczynyDzięki stosowaniu regula-

torów wzrostu ogranicza sięrównież bezproduktywne pa-rowanie wody glebowej dla-tego, że rośliny są bardziejrozłożyste i bardziej zacie-niają glebę. Zwiększony do-stęp światła stymuluje wy-twarzanie rozgałęzień bocz-nych.

Właściwości mechanicznełuszczyn, które tworzą sięna roślinach po zastosowaniuregulatorów wzrostu, wy-raźnie się poprawiają. Łusz-czyny są mocniejsze i mniejpękają a tym samym planta-cja jest mniej narażona naniekorzystne warunki at-mosferyczne. Zbiór niewy-łożonych roślin jest łatwiej-szy, ograniczone są straty

DOKOŃCZENIE NA STR. 14

Przemarznięty korzeńrzepaku — plantacja dolikwidacji Fot. Marcin Jarocki

14r OCHRONA ROŚLIN rolnicze abcŚRODA 15.04.2015

wynikające z osypywania sięnasion.

Wiosenny termin stosowa-nia regulatorów wzrostu po-winien być dobrany tak, abymożliwe było uzyskanie za-łożonych celów. Oczywiściepreparaty triazolowe działa-ją grzybobójczo. Dodatkowochodzi o ograniczenie wyle-gania, które uzyskuje się po-przez korzystną modyfikacjęłanu roślin, ale również po-przez zwiększenie masy ko-rzeniowej. Ogólnie aplikacjaregulatorów wzrostu wpły-wa korzystnie na wszystkieelementy struktury plonu.

Później, czy wcześnieji przy jakiej temperaturze?Wczesne stosowanie tych

preparatów, kiedy następujepoczątek wydłużonego wzros-tu, a wysokość roślin mieścisię w przedziale 10-20 cm(BBCH 33 — widoczne 3międzywęźla; skale BBCHsłużą do identyfikacji faz roz-woju roślin uprawnych, red.)skutkuje obniżeniem osta-tecznej wysokości roślin o 5-

6 proc. Rośliny wytwarzająrównież więcej rozgałęzieńbocznych, od 10-35 proc.(względem kontroli). Zwięk-sza się więc również liczba za-wiązanych łuszczyn.

Późniejsza aplikacja regu-latorów wzrostu (faza BBCH35 — wysokość roślin 40-50cm) również skutkuje zmniej-szeniem wysokości roślin.Jednakże zmniejsza się wów-czas liczba rozgałęzień bocz-nych i liczba wytworzonychłuszczyn, o 10-18 proc.

Niezmiernie ważna jesttemperatura powietrza w cza-sie stosowania regulatorówwzrostu. Oczywiście zależyto od rodzaju preparatu, ogól-nie mówiąc zakres tempera-tur mieści się w przedziale 5-120C. Są to temperaturyśredniodobowe, jeżeli pro-gnozowane są np. nocnespadki temperatury poniżej00C zabiegi należy opóźnić.Stosując regulatory wzrostunależy przestrzegać zasad in-tegrowanej ochrony rzepakuozimego.

Zastosowanie na zbytmałych roślinachzmniejszy plonReasumując decyzja o wio-

sennym stosowaniu regula-torów wzrostu winna być

podjęta po określeniu gęsto-ści łanu a także zdrowotnościi kondycji samych roślin.Przyjmuje się, że w przypad-ku niedostatecznie rozwinię-tych roślin rzepaku — źle od-żywionych, odznaczającychsię słabym wigorem aleo większej obsadzie na jed-nostce powierzchni — wczes-na aplikacja regulatorówmoże przyczyniać się do spad-ku plonów. Na plantacjachdobrze rokujących wiosennaaplikacja (BBCH 33 — wi-doczne 3 międzywęźla) re-gulatorów wzrostu przyczyniasię do korzystnej modyfikacjiłanu rzepaku, zapobiegają-cej późniejszemu wyleganiuroślin, a także obserwuje sięwyraźnie korzystny wpływna elementy struktury plonurzepaku. Odpowiednio za-stosowane regulatory wzros-tu pozwalają maksymalniewykorzystać potencjał plo-notwórczy rzepaku oraz przy-czynić się do poprawy eko-nomicznej efektywności pro-dukcji tego gatunku.

Literatura u autora

Rzepak ozimy (BBCH 33 — widoczne 3 międzywęźla) — plantacja po wykonaniu zabiegu regulatorem wzrostu Fot. Marcin Jarocki

Rzepak ozimy (stan wiosną) — właściwie odtworzona rozeta Fot. Marcin Jarocki

W przypadku niedo-statecznie rozwinię-

tych roślin rzepaku —źle odżywionych,

odznaczających sięsłabym wigorem, aleo większej obsadzie

na jednostce po-wierzchni — wczes-na aplikacja regulato-rów może przyczy-niać się do spadku

plonów

mgr Andrzej Bandyk, IOR — PIBdr Magdalena Jakubowska,IOR — PIBrolniczeabc@rolniczeabc.pl

Utrzymująca się wysoka jakna tę porę roku temperaturapowietrza — na terenie wo-jewództwa warmińsko–ma-zurskiego i mazowieckiegośrednia temperatura powiet-rza dla grudnia wynosiła -10C,a dla stycznia i lutego 10C —podtrzymywała na ogół we-getację roślin. Występująceokresami niekorzystne zja-wiska miały stosunkowo nie-wielkie nasilenie i ograni-czony zasięg.

Więdnące i czerwieniejące liścieWynikiem sprzyjających

warunków pogodowych jestto, że plantacje rzepaku ozi-mego są w dobrej kondycjizdrowotnej i można powie-dzieć, że przezimowały bar-dzo dobrze. Jedynie na nie-których plantacjach rzepa-ku ozimego na terenie War-mii i Mazur zaobserwowanona zainfekowanych polachobjawy kiły kapusty w po-staci więdnięcia i czerwie-nienia liści. Plantacje rze-paku porażone przez kiłęwyglądają tak, jakby wy-marzły. Objawy porażeniawidoczne są na korzeniachgłównych i bocznych w po-staci charakterystycznychnarośli — guzów mającychkształt kulisty czy maczu-gowaty. Zaatakowane rośli-ny, jeśli nie zginą jesieniąlub wczesną wiosną, majązahamowany wzrost i wy-twarzają mniej odgałęzieńbocznych.

Warto dodać, że rośliny rze-paku na których jesienią za-stosowany został fungicyd,wykazują lepszą kondycję odroślin, na których tego za-biegu nie wykonano. Wartoo tym pamiętać podczas przy-szłych zasiewów rzepaku.

Atakują w pierwszychdniach wegetacjiPomimo tego, że rzepak

ozimy przezimował bardzodobrze i jest w dobrej kon-dycji nie powinniśmy zapo-minać o zagrożeniach jakieczyhają na niego w pierw-szych dniach, tygodniach poruszeniu wegetacji. Do głów-nych agrofagów mogących

na początku zaatakować rze-pak należą:

— sucha zgnilizna roślinkapustnych,

— chowacz brukwiaczek, — chowacz czterozębny

Może powodowaćpoważne straty w plonieSucha zgnilizna roślin ka-

pustnych jest jedną z naj-bardziej rozpowszechnionychi najgroźniejszych choróbrzepaku. Grzyb może atako-wać rośliny w ciągu całegookresu wegetacyjnego. Silneporażenie plantacji przez pa-togena suchej zgnilizny ka-pustnych, może powodowaćstraty w plonie od 50 do 60proc. Masowe występowaniechoroby powoduje przed-wczesne dojrzewanie roślin,a potem ich zamieranie.Ciepła jesień sprzyjała nad-miernemu rozrostowi liścikosztem systemu korzenio-wego, dlatego rośliny, na któ-rych nie stosowano regula-tora wzrostu charakteryzująsię liśćmi o bardzo długichogonkach, które obumierają.Obumarłe liście stanowią do-skonałą pożywkę do rozwojuchorób grzybowych, a szcze-gólnie suchej zgnilizny ka-pustnych, której grzybnia in-fekując łodygi i może powo-dować poważne straty w plo-nie. Szczególną uwagę nale-ży zwrócić na terenie woje-wództwa warmińsko-ma-zurskiego, gdzie procent po-rażonych roślin rzepaku ozi-mego w roku ubiegłym był napoziomie 5-10 proc.

Wiosenna ochrona rzepakuprzed tą chorobą ograniczasię jedynie do wykonaniazabiegu w pierwszychdniach ruszenia wegetacji.Zabieg jest konieczny, gdyna plantacji zaobserwujemy 10-15 proc. roślin z objawamichoroby. Niższy próg szkod-liwości należy przyjąć w przy-padku uprawy odmiany po-datnej na porażenie przezsprawców suchej zgniliznykapustnych.

Przy ciepłej pogodzienawet drugi zabiegChowacz brukwiaczek jest

najwcześniej pojawiającymsię wiosną szkodnikiem narzepaku. Obecność chowa-cza brukwiaczka możnastwierdzić stosując żółte na-czynia. Niekiedy obserwacjedokonuje się od połowy lu-

Wiosenne zagrożenia na plantacjach

Chowacze,Tegoroczna zima dla upraw rzepakuozimego nie stwarzała większych zagrożeńna terenie całej Polski.

tego zwłaszcza w takich przy-padkach, jak obecny rok poprzejściu łagodnej i ciepłejzimy. W tym celu należy usta-wić żółte naczynia w odle-głości przynajmniej 20 met-rów od brzegu pola. Do wodyznajdującej się w pojemni-kach należy dodawać kilkakropli detergentu zmniejsza-jącego napięcie powierzch-niowe (zmniejsza możliwośćucieczki szkodnika), a w cza-sie przymrozków i mrozównaczynia można napełniaćzimowymi płynami stosowa-nymi do spryskiwaczy szybsamochodowych. Naczyniapowinniśmy kontrolować sys-tematycznie — dwa razy w ty-godniu.

Próg ekonomicznej szkodli-wości dla tego szkodnika wy-nosi 10 sztuk chrząszczyw jednym naczyniu w ciągu 3kolejnych dni. Zabieg che-miczny przeciwko chrząsz-czom przeprowadza się naogół bardzo wcześnie, zarazpo nalocie na plantacje rze-paku, jeszcze przed składa-niem jaj przez chrząszcze, na

podstawie progu szkodliwości.Naloty chowacza brukwiacz-ka mogą przeciągać się w cza-sie i już wkrótce po zabiegu(szczególnie przy ciepłej po-godzie) należy wznowić kon-trolę liczebności chrząszczyw celu ustalenia potrzeby dru-giego zabiegu. Warto dodać,że na terenie województwawarmińsko-mazurskiegow ubiegłym roku szkodliwośćbrukwiaczka kształtowała sięna poziome od 3 do 6 proc.porażonych roślin a na tereniewojewództwa mazowieckiegonawet do 10 proc.

Pierwsze chowaczepojawiły się już 23 marcaNastępnym szkodnikiem

pojawiającym się krótko powystąpieniu chowacza bruk-wiaczka jest chowacz czte-rozębny. Obserwacje w celustwierdzenia obecności cho-wacza czterozębnego naplantacji rzepaku przepro-wadzamy podobnie jakw przypadku chowaczabrukwiaczka. Próg ekono-micznej szkodliwości to, gdy

średnia liczba chrząszczyw żółtym naczyniu wynosiokoło 20 sztuk w ciągu ko-lejnych 3 dni. Szkodliwośćchowacza czterozębnego na

terenie województwa war-mińsko-mazurskiego w rokuubiegłym wynosiła od 4 proc. do 13 proc. porażo-nych roślin.

Na terenie województwawielkopolskiego pierwszechowacze pojawiły się już 23marca, ale na obserwowa-nych polach nie przekroczy-

ły wówczas progu ekono-micznej szkodliwości.

Podsumowując można po-wiedzieć, że przy korzystnychwarunkach pogodowych,tj. wzrostu temperatury po-wietrza zaleca się wystawianieżółtych naczyń na planta-cjach rzepaku celem kontro-li przed pierwszymi nalotamiszkodników.

Kolejną sugestią przy okaz-ji zwalczania szkodnikówmoże być zasilenie plantacjimikroelementami, a w szcze-gólności borem i manganem.

Lepiej używaćzaprawionych nasionObecnie trudno jest wyroko-

wać o tym, jakich szkodnikówmożemy się jeszcze spodziewaćna plantacjach rzepaku w bie-żącym roku. Wysiewając na-siona zaprawione wysokiej kla-sy insektycydami i fungicyda-mi możemy mówić o tzw. „po-lisie ubezpieczeniowej”. Niemożna, bowiem z góry założyć,że w danym roku wystąpiąagrofagi w ilościach zagraża-jących plantacjom.

15rOCHRONA ROŚLINrolnicze abcŚRODA 15.04.2015

rzepaku ozimego

sucha zgnilizna i kiła kapustnych

85415otbr-i -S

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Żółte naczynie do sygnalizacji występowania szkodników rzepaku Fot. Andrzej Bandyk

Anna Banaszkiewicza.banaszkiewicz@gazetaolszynska.pl

Niepewność rynku mlekaniepokoi zarówno producen-tów, jak i przedsiębiorcówdziałających w obrębie pro-dukcji mleka. Jednak przy-szłości nie należy prognozo-wać jedynie w kontekście znie-sienia kwotowania mleka. —Aby obiektywnie ocenić sy-

tuację, należy spojrzeć na niąz jak najszerszej perspektywy— tłumaczy Leszek Jarosz,prezes firmy DeLaval. — Wpływ na nasz lokalny ry-nek mają bowiem globalneprawa popytu i podaży, a tak-że to, co dzieje się w różnychrejonach świata. Okazuje siębowiem, że w czasach, gdycały świat stał się globalnąwioską, na sytuację polskich

producentów mleka możemieć wpływ nawet fakt, czyw dalekiej Nowej Zelandii ak-tualnie panuje susza, czy możeobfite opady. Lokalne zjawis-ka w różnych punktach globudają bowiem globalny efekt.

Zapotrzebowanie rośniewraz z liczbą ludnościAby obiektywnie ocenić pro-

gnozy rynku mleka na kolej-

ne kilka czy kilkanaście lat,musimy przyjrzeć się global-nym czynnikom rozwoju kon-sumpcji. Trzy najważniejszeto: demografia, ekonomia orazśrodowisko. Zacznijmy od de-mografii. Jest oczywiste, żeliczba populacji świata rośniei to dość szybko. W 1950 rokubyło nas na świecie 2,5 mi-liarda. Obecnie jest nas około7 miliardów. Liczba ludnościw kolejnych latach będzie na-dal rosła, a co za tym idzie —wzrośnie poziom konsumpcjii zapotrzebowanie na po-szczególne produkty żywno-ściowe, nie tylko mleczne. Za-uważmy, że na całym świeciepostępuje urbanizacja, a ludziemasowo przeprowadzają się zewsi do miast. W Chinach coroku powstaje miasto wiel-kości Szanghaju — czyli corazmniej osób produkuje, a corazwięcej bazuje na gotowychproduktach, dostępnychw sklepach. Nawet w krajachrozwijających się, czyli bar-dziej zacofanych w porówna-niu z resztą świata, konsum-pcja zaczyna mieć przewagęnad produkcją.

Konsumencizmieniają nawyki— Kolejnym czynnikiem,

który wskazuje na wzrostkonsumpcji mleka i produk-tów mlecznych w przyszłościjest fakt, że ludzie zaczynajązmieniać swoje nawyki ży-wieniowe — mówi LeszekJarosz. — Stawiają na pro-dukty zdrowej i wysokiej ja-kości, gdyż mają coraz wyższąświadomość, że to, co jedzą,ma bezpośredni wpływ nadługość i jakość życia. Z bie-giem czasy wydłuża się teżśrednia życia i w społeczeń-stwach wysoko rozwiniętychzauważalne jest ich powolnestarzenie. Mamy więc do czy-nienia z coraz większą liczbąkonsumentów w wieku śred-nim i starszych. Ta grupa na-bywców kupuje nabiał częs-to i chętnie, bo jest on dlanich podstawowym źródłembiałka w pożywieniu.

Potencjał krajówrozwijających sięEkonomia — to drugi, nie

mniej istotny od demografiiczynnik rozwoju konsumpcji.Rozwój ekonomiczny doty-czy całego świata, nawet tychpaństw, które stoją na dośćwysokim jego poziomie. Jed-nak w najbliższych latach roz-

wój ekonomiczny będziew największym stopniu doty-czył społeczeństw rozwijają-cych się, przede wszystkimw Azji i w Afryce. Wraz zewzrostem rozwoju zauważal-ny jest wzrost liczebny klasyśredniej. Dla przykładu —w Indiach, które kojarzonesą jako kraj ubogi, klasa śred-nia to już ponad 100 milionówmieszkańców. To ogromnypotencjał dla producentówz różnych branż, w tym dlaproducentów żywności. Boklasa średnia to ludzie, którzymają spore możliwości finan-sowe, za którymi idą nowenadwyki żywieniowe. Przed-stawiciele klasy średniej zmie-niają swój model żywienia,kupują produkty droższe i lep-szej jakości. Im większy rozwójtej klasy, tym większa szansanie tylko dla rynku mleka, aleteż dla przetwórców. Bo oso-by dobrze sytuowane nie po-przestaną na samym mleku,ale też będą kupować dobrejjakości sery czy jogurty.

Do produkcji mleka mamywarunki doskonałeTrzeci czynnik, który ma

wpływ na rozwój konsum-pcji na świecie to środowisko.Obecnie eksploatujemy jużniemal całe dostępne namrejony przyrody. Oczywiście,w wielu krajach uboga pro-dukcja ma związek z ograni-czonymi warunkami geogra-ficznymi. Jednak naszego kra-ju to nie dotyczy. — Polska manaprawdę dobre położeniei sprzyjające warunki do pro-dukcji mleka. Takich obsza-rów w skali świata jest na-prawdę mało, dlatego wartozdać sobie sprawę z naszegopotencjału i wykorzystaćwszystkie możliwości, jakiedają nam warunki naturalne.Oczywiście, przy wykorzys-taniu nowoczesnych techno-logii oraz regulacji prawnych— przekonuje prezes Jarosz.

Co ma susza w Stanach doprodukcji mleka w Polsce?Te trzy wymienione czynni-

ki rozwoju konsumpcji naświecie można dość łatwoprzeanalizować i przewidzieć,jak poszczególne wskaźnikibędą zachowywały się w przy-szłości. — Jednak oprócz tychtrzech pewnych kwestii, spo-ro jest niewiadomych, któ-rych nie można przewidzieći nie mamy na nie żadnegowpływu — mówi Leszek Ja-

rosz. — Jednym z nich jestpogoda i warunki klimatycz-ne. Na susze w USA polscyrolnicy nie mają wpływu, jed-nak jej efekty dotkną ich bez-pośrednio. Wraz z suszą spad-nie bowiem produkcja soii zbóż, a co za tym idzie —wzrośnie cena pasz dla byd-ła mlecznego. Choć jest tolokalne zjawisko na drugimkońcu świata, polski rolnikodczuje jego skutki.

Popyt rośnie szybciejniż produkcjaJednak bez względu na wa-

runki pogodowe, popyt namleko i produkty mlecznebędzie z roku na rok rósł.Działoby się tak nawet wtedy,gdyby ludzie nie zmienialinawyków żywieniowych,a przecież zmieniają i to z ko-rzyścią dla producentów mle-ka. Na podstawie produkcjii sprzedaży mleka w latachpoprzednich widać, że popytna mleko rośnie średnioo około 2,7 procenta w skaliroku. Rośnie też produkcja —szacuje się, że do 2017 rokuświatowa produkcja mlekabędzie rosła o około 2 procentrocznie. Gołym okiem widać,że popyt rośnie i będzie rósłdużo szybciej niż produkcja.Okazuje się więc, że czekanas deficyt mleka. To dobrawiadomość dla hodowcówbydła mlecznego, którzy będąmogli zwiększyć produkcję.

Warto też pamiętać o tym,że są na świecie obszary (i jestich całkiem sporo), które podwzględem produkcji mlekanigdy nie będą samowystar-czalne i muszą importowaćmleko zza granicy. Jako przy-kład niech posłużą Chiny —to olbrzymi kraj i wydawało-by się, że jest w stanie rozwi-nąć produkcję na dość dużąskalę. Niestety, ogranicze-niem są warunki geograficz-ne — jedynie 14 procent wiel-kiej powierzchni użytkowa-nych jest jako ziemia rolnicza.

Globalne aspekty lokalnej cenyPodczas debaty nad przy-

szłością rynku mleka niemożna pominąć kwestii ceny.Na nią również ma wpływ nietylko to, co dzieje się lokalnie,ale globalne wahania. Wróć-my do wspomnianej już wewstępie Nowej Zelandii. Tomalutki kraj, ale o genial-nych warunkach naturalnych— eksportuje tyle samo mle-

abcrolniczeRYNKI ROLNE16r

Mazowieckie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt Sp. z o.o.

99-400 Łowicz, ul. Topolowa 49tel. 46 837 07 49, fax 46 837 02 37

sekretariat@mchirz.pl www.mchirz.pl

Oferujemy: • doradztwo w zakresie hodowli, rozrodu

bydła, trzody chlewnej, pszczół• genetykę dla wielu ras bydła• genetykę dla wielu ras trzody chlewnej• matki pszczele • kompletne usługi inseminacyjne• kursy inseminacyjne • kontenery na ciekły azot • komputerowy dobór buhajów • usługi embriotransferu• pasze i dodatki paszowe• artykuły wykorzystywane w chowie bydła i trzody chlewnej

Brześcietel. 41 357 38 21brzescie@mchirz.pl

Ciechanówtel. 23 672 33 04ciechanow@mchirz.pl

Gostkówtel. 43 678 51 65gostkow@mchirz.pl

Kruszówtel. 42 614 3421kruszow@mchirz.pl

Legnicatel. 76 850 61 90legnica_info@mchirz.pl

Sierpctel. 24 275 26 09sierpc@mchirz.pl

Zameczektel. 48 618 00 94zameczek@mchirz.pl

Żelkówtel. 25 643 57 99zelkow@mchirz.pl

165015otbr-A -S

Czy na polskich producentów mleka może mieć wpływ susza w Nowej Zelandii?

Globalne i lokalne prognozy rynku mlekaJak wyglądają bliższe i dalsze prognozy rynku mleka w Polsce? U wielu producentów pojawiła się niepewność, jak będzie wyglądałasytuacja po zniesieniu kwot mlecznych. Nie pomagają też media, które przyszłość rynku mleka widzą w ciemnych barwach. Tymczasemna całą sytuacje warto spojrzeć nie lokalnie, a globalnie.

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

— Polska ma naprawdę dobre położenie i sprzyjają-ce warunki do produkcji mleka. Takich obszaróww skali świata jest naprawdę mało, dlatego warto

zdać sobie sprawę z naszego potencjału i wykorzys-tać wszystkie możliwości, jakie dają nam warunki

naturalne — przekonywał Leszek Jarosz, prezes fir-my DeLaval, podczas konferencji, która odbyła się

26 marca w WMODR w Olsztynie Fot. Anna Uranowska

ŚRODA 15.04.2015

ka, co wszystkie kraje UniiEuropejskiej naraz. Suszaw Nowej Zelandii, a co za tymidzie — spadek produkcji,mają więc realny wpływ nakształtowanie się cen mlekana światowych rynkach. Pat-rząc na nasz lokalny rynek,ceny mleka ulegały w ostat-nich latach sporym waha-niom. W 2013 roku odnoto-wano spory wzrost, w 2014roku nastąpił spory spadekcen, obecnie — po trzechmiesiącach 2015 roku — mo-żemy uznać, że ceny niecowzrosły, a sytuacja na rynkumleka ustabilizowała się.

Jednak same ceny mleka tonie wszystko. Producentówi przetwórców mleka dużo bar-dziej powinna interesować róż-nica pomiędzy ceną mlekaa ceną paszy dla krów. Im taróżnica jest wyższa, tym pro-dukcja będzie bardziej opła-calna. W 2014 roku, pomimospadków cen mleka, różnicapomiędzy kosztem zakupu pa-szy, a kwotą, którą producen-ci otrzymywali za swoje mleko,była bardzo korzystna.

Rosja długo nie pokryjeswojego zapotrzebowaniaCo nas czeka w najbliższej

przyszłości? — W perspekty-wie krótkoterminowej trzebawziąć pod uwagę kilka aspek-tów. Przede wszystkim ro-syjskie embargo, które spędzasen z powiek nie tylko pro-ducentom mleka, ale też in-nym producentom żywności— wyjaśnia Leszek Jaroszz DeLaval. — Embargo w róż-nym stopniu dotknęło różnekraje, jednak jest kwestiąoczywistą, że niekorzystniewpłynęło na produkcję orazjej zbyt. W perspektywie dłu-

gofalowej może się jednakokazać, że nakładając em-bargo Rosja strzeliła sobiew kolano. Zauważmy, że pro-ducenci po zamknięciu siędla nich jednego rynku, z po-wodzeniem poszukują no-wych rynków zbytu. Nato-miast Rosja została bez do-staw mleka z zewnątrz i bezszans na zwiększenie pro-dukcji do takiego stopnia,aby pokryła sto procent za-potrzebowania na mleko.Rosjanie bardzo chętnie ku-pują nowoczesne zachodnietechnologie, ale nie wdraża-ją wiedzy, długo więc niebędą produkować na wyso-kim poziomie.

Ceny stabilne z tendencją do wzrostuJak w najbliższym czasie

będą kształtowały się cenymleka? Dane z pierwszegokwartału pokazują, że cenyzarówno w Polsce, jak i w ca-łej Europie ustabilizowały się.Szacuje się, że w przyszłymkwartale zaczną nieznacznierosnąć, co w połączeniu z nie-zmienioną ceną pasz, daw efekcie większe zyski pro-ducentom. Niestety, tę dobrąperspektywę nieco osłabia za-

równo rosyjskie embargo, jaki kary, jakie rolnicy będą mu-sieli zapłacić za przekroczeniekwot mlecznych. Do tego mu-simy dodać podmioty skupu-jące, czyli mleczarnie, którebędą ostrożne w ustalaniu censkupu. Możemy więc zakładać,że będzie to dla producentówmleka trudny rok, na pewnonajtrudniejszy w tej dekadzie.

Czas na rozwójjest terazJednak ten rok za kilka mie-

sięcy skończy się. Co później.Przede wszystkim zniesieniekwot mlecznych wpłynie nato, że produkcja mleka wzroś-nie o około 7-8 procent.Głównymi producentami tejnadwyżki będą: Niemcy,Francja, Irlandia i Polska.Długookresowa perspektywajest całkiem dobra. Szacujesię, że od 2020 roku Polskabędzie produkowała 2,2 mi-liony ton mleka więcej. Ktośte miliony ton musi wypro-dukować. I ktoś za nie zapła-ci. To duża szansa dla produ-centów mleka na rozwój ho-dowli, inwestycje w infras-trukturę i nowe technologieoraz na lepszą sytuacje fi-nansową.

164715otbr-a -w

814otwe-a-w

Agrostar Sp. J.A. Starownik J. Starownik

Nowa Jedlanka 87, 21-109 Uścimówwoj. lubelskie

5

Zajmujemy się eksportem bydła opasowego oraz rzeźnego do UE i krajów trzecich.5

Nawiążemy współpracę z producentami bydła mięsnego. Posiadamy własny specjalistyczny transport i zapewniamy odbiór bezpośrednio z gospodarstwa orazkonkurencyjne ceny.

5

Oferujemy sprzedaż z dowozem do gospodarstwa cieląt rasy simentaler przeznaczonychdo dalszej hodowli.

Kontakt:tel. (81) 85-23-223 • 602 102 302 • 602 222 789

fax (81) 85-23-612e-mail: agrostar@poczta.onet.pl strona WWW: www.agrostar.info

164615otbr-a -S

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

abcrolnicze RYNKI ROLNE 17r

Liczba populacji świata rośnie i to dość szyb-ko. W 1950 roku było nas na świecie 2,5 mi-

liarda. Obecnie jest nas około 7 miliardów.Liczba ludności w kolejnych latach będzie na-dal rosła, a co za tym idzie — wzrośnie po-ziom konsumpcji i zapotrzebowanie na po-

szczególne produkty żywnościowe

Szacuje się, że do 2017 roku światowa produkcja mleka będzie rosła o około 2 procent rocznieFot.Grzegorz Czykwin

ŚRODA 15.04.2015

ŚRODA 15.04.2015

abcrolniczePRODUKCJA ROŚLINNA18r

3915otbx-a -P

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

prof. dr hab. Franciszek Rud-nicki, UTP w Bydgoszczyrolniczeabc@rolniczeabc.pl

Pożądane efekty uprawymieszanek zbożowych ujaw-niają się tym wyraźniej im

mniej sprzyjające zbożom ja-rym są warunki glebowo-kli-matyczne i im niższy jest po-ziom agrotechniki. Dlategouzasadnienie produkcyjno-gospodarcze ma uprawa zbóżw mieszankach przede

wszystkim na glebach śred-nich i słabych, klas bonita-cyjnych IVa, IVb, V. Zwykle sąto gleby piaszczysto-gliniaste,o dużej zmienności. Im słab-sza i bardziej mozaikowatajest gleba, tym lepiej jest

uprawiać zboża w mieszan-kach, a na glebach dobrej ja-kości lepiej w zasiewach jed-nogatunkowych.

Zwłaszczaw gospodarstwachekologicznychWiększe korzyści z uprawy

mieszanek może uzyskać gos-podarstwo o ekstensywnejniż intensywnej agrotechnice.Jeśli w gospodarstwie stosu-je się małe ilości nawozówmineralnych i środkówochrony roślin, gdy gleby sąw niskiej kulturze, zmiano-wanie roślin jest wadliwe,uprawa roli upraszczana,a pogłowie zwierząt jest duże,to pasze treściwe oraz słomapowinny być pozyskiwaneprzede wszystkim z uprawymieszanek. Uprawa roślinw mieszankach ma duże zna-czenie zwłaszcza w gospo-darstwach prowadzącychprodukcję systemem ekolo-gicznym.

Wzajemna tolerancjaDobre plonowanie miesza-

nek w dużym stopniu zależyod doboru gatunków i pro-porcji ich wysiewu. Zasad-niczo każdy gatunek zboża ja-rego z każdym innym możestanowić mieszankę. Przysporządzaniu mieszanek dowysiewu trzeba jednak braćpod uwagę warunki glebowei wodne, wzajemne tolero-wanie się zbóż w mieszan-kach, a także przeznaczenieziarna do żywienia drobiu,trzody chlewnej czy bydła.W ramce zamieszczono waż-niejsze zasady doboru ga-tunków i ich proporcji w ma-teriale siewnym mieszanek.

Ważniejszy dobórgatunkówNajbardziej uniwersalny-

mi są mieszanki jęczmieniaz owsem oraz pszenżytaz owsem. Te mogą być upra-wiane niemal wszędzie,a szczególnie na glebach

słabszych i w warunkach po-susznych. Możliwośćuwzględnienia nieoplewio-nej formy owsa (np. odmia-ny Nagus, Siwek) w skła-dzie tych mieszanek, po-zwala bez ograniczeń spo-żytkować plon mieszankiw żywieniu trzody chlew-nej. Przykłady mieszanekdla różnych warunków gos-podarowania podano w ta-beli. Dobór odmian zbóż domieszanek ma mniejsze zna-czenie niż dobór gatunków.Jednak wybierać trzeba od-miany najlepiej plonującew danych warunkach. Po-mocna przy wyborze odmianmoże być lista odmian zale-canych do uprawy w woje-wództwie.

Po jakich uprawach?Mieszanki zbożowe są wy-

siewane zwykle w gorszychstanowiskach, często po zbo-żach. Na niekorzystny przed-plon najsłabiej reagują mie-

Korzystna zwłaszcza w gospodarstwach ekologicznych i w uprawie ekstensywnej

Uprawa zbóż jarych w mieszankachJest wiosna, niektórzy rolnicy zastanawiają się czy zboża jare uprawiać w siewach jednogatunkowych czy może część w mieszankach.Informacje i porady zawarte w tym artykule pomogą podjąć decyzję o tym czy i jak uprawiać zboża jare w mieszankach.

— Mieszanka powinna się składać zasadniczoz dwóch gatunków zbóż jarych. Komponowaniemieszanek trójgatunkowych jest także możliwe,ale wówczas jednym z tych gatunków powinienbyć owies— Udział każdego uwzględnionego gatunku po-winien wynieść nie mniej niż 25 proc. wysiewa-nej mieszanki— W mieszance powinien występować choćbyjeden gatunek odpowiedni dla warunków gle-bowo-wodnych pola, na którym ma być wy-siana mieszanka.— Na glebach słabych (klasy bonitacyjnej IVbi V), a także tam gdzie zboża zajmują ponad 66proc. w strukturze zasiewów, w mieszance po-winien być uwzględniony owies z udziałem niemniejszym niż 35 proc. w materiale siewnym

mieszanki.— Na glebach lepszych preferowane powinnybyć mieszanki pszenżyta lub pszenicyz owsem, pszenicy z pszenżytem oraz owsaz pszenicą i pszenżytem.— Gatunek lepiej zazwyczaj plonujący na danejglebie powinien stanowić nie mniej niż 50 proc.w składzie mieszanki, ale nie więcej niż 75proc.— Przy opóźnionym terminie siewu można wy-siewać mieszankę jęczmienia z owsem, przyczym udział w niej jęczmienia powinien wyno-sić 60-75 proc.— Jeśli plon ziarna mieszanki ma być paszą dlatrzody chlewnej to udział odmian oplewionychowsa trzeba ograniczyć do 25-40 proc. w wy-siewanej mieszance

Ważniejsze zasady doboru gatunków i ich proporcji w materiale siewnym mieszanek

abcrolnicze 19rŚRODA 15.04.2015

85415otbr-E -S

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

PRODUKCJA ROŚLINNAszanki, w których występujeowies. Dlatego mieszankęjęczmienia z owsem możnawysiewać po pszenżycie, ży-cie, pszenicy, mieszancepszenżyta z owsem. Mie-szankę pszenżyta z owsemmożna umieścić po jęczmie-niu, pszenicy, życie, mie-szance jęczmienia z owsem.Możliwe jest także wysiewa-nie tych mieszanek przez 2lata po sobie. Jednak mie-szanki jęczmienia z pszenicąoraz pszenżyta z pszenicą lubz jęczmieniem silnie ujemniereagują na przedplony zbóżkłosowych, a także na uprawępo sobie. Dla tych mieszanektrzeba wybierać lepsze sta-nowiska, np. po ziemniaku,owsie, kukurydzy, mieszan-kach zbożowo-strączkowych.

Wysiewane możliwienajwcześniejMieszanki zbożowe, po-

dobnie jak wszystkie zboża

jare, wymagają wczesnegoterminu siewu. Dlatego po-winny być wysiewane moż-liwie wcześnie wiosną.Wczesny siew jest szczegól-nie ważny w przypadku mie-szanek owsa z pszenicą,owsa z pszenżytem i pszeni-cy z pszenżytem. Nieco sła-biej na opóźnienie siewureagują mieszanki z udzia-łem jęczmienia. Im późniejjest wysiewana mieszankatym większy udział w mate-riale siewnym powinienmieć jęczmień, a mniejszyowies. Całkowitą gęstość sie-wu takiej mieszanki trzebateż zwiększyć o 4-5 proc. nakażde 10 dni opóźnienia sie-wu od terminu optymalne-go.

Ilość wysiewu zbóż w mie-szance zależy od gęstości ichwysiewu w siewach czystych,pożądanej proporcji gatun-ków w mieszance, gleby,przedplonu oraz od jakości

materiału siewnego. Orien-tacyjne ilości wysiewu mie-szanek podano w tabeli.

Nawożenie mieszanekpodobneMieszanki zbożowe reagują

na nawożenie podobnie jakzboża jare w siewach czy-stych i tak samo powinny byćnawożone. Dawki fosforui potasu zależą od zasobnościgleby w te składniki. Gdy za-sobność gleby jest wysoka tomożna nie nawozić tymiskładnikami lub ograniczyćdawki do 20-25 kg/ha fosfo-ru i 30-40 kg/ha potasuw czystym składniku.

Na ogół jednak mieszankisą wysiewane na glebachsłabszych, mało żyznych i pogorszych przedplonach.Wówczas zastosowanie 40-60 kg/ha fosforu i 50-80

Mieszanka Gleba Udział gatunku pierwszego i drugiego

w mieszance (%)

65 + 35 50 + 50 35 + 65

j�czmie� + owies dobra 85 + 65 70 + 85 45 + 110

�rednia 95 + 70 75 + 95 50 + 120

słaba 105 + 75 80 + 105 55 + 130

j�czmie� + pszenica dobra 85 + 55 70 + 80 45 + 105

�rednia 95 + 70 75 + 95 50 + 125

j�czmie� + pszen�yto dobra 85 + 65 70 + 95 45 + 120

�rednia 95 + 75 75 + 105 50 + 135

owies + pszenica dobra 105 + 55 80 + 80 60 + 105

�rednia 115 + 70 90 + 95 65 + 125

owies + pszen�yto dobra 105 + 65 80 + 95 60 + 120

�rednia 115 + 75 90 + 105 65 + 135

słaba 125 + 80 100 + 115 70 + 150

pszenica + pszen�yto dobra 105 + 65 80 + 95 55 + 120

�rednia 125 + 75 95 + 105 70 + 135

Uwaga! W przypadku u�ycia do mieszanek owsa nagiego ilo�� wysiewu owsa w mieszance obni�y� o 20 proc.

Gleba Warunki wodne

posuszne umiarkowanie wilgotne

słaba 1. j�czmie� + owies (60 + 40%)*

2. owies + pszen�yto (40 + 60%) 1. owies + pszen�yto (50 + 50%) 2. j�czmie� + owies (50 + 50%)

�rednia

1. owies + pszen�yto (40 + 60%) 2. j�czmie� + owies (50 + 50%) 3. j�czmie� + owies + pszen�yto (25 + 35 + 40%) 4. j�czmie� + pszen�yto (50 + 50%)

1. owies + pszen�yto (40 + 60%) 2. owies + pszenica + pszen�yto (30 + 30 + 40%) 3. owies + pszenica (50 + 50%) 4. pszenica + pszen�yto (40 + 60%) 5. j�czmie� + owies (40 + 60%)

dobra

1. owies + pszen�yto (30 + 70%) 2. pszenica + pszen�yto (40 + 60%) 3. j�czmie� + owies (65 + 35%) 4. owies + pszenica (40 + 60%)

1. owies + pszenica + pszen�yto (25 + 40 + 35%) 2. owies + pszenica (40 + 60%) 3. owies + pszen�yto (50 + 50%) 4. pszenica + pszen�yto (50 + 50%) 5. j�czmie� + owies (40 + 60%) 6. j�czmie� + pszenica (40 + 60%)

* — procenty od g�sto�ci siewu czystego gatunków

Orientacyjna ilość wysiewu (kg/ha) zbóż w mieszankach o różnym składzie

Przydatność mieszanek zbożowych do uprawy w różnych warunkach glebowo-wodnych wg kolejności preferowanej

DOKOŃCZENIE NA STR. 20

abcrolniczePRODUKCJA ROŚLINNA•AKTUALNOŚCI20r ŚRODA 15.04.2015

1715otbp-b-W

Wejdź na

i dowiedz się więcej o:

dla rolników!Nowy serwis internetowy ◊ produkcji zwierzęcej

◊ produkcji roślinnej◊ maszynach rolniczych◊ ochronie roślin◊ uprawach ekologicznych◊ szkoleniach i targach rolniczych

Internetowa baza ogłoszeń z branży rolniczej

www. .pl

Anna Banaszkiewicza.banaszkiewicz@gazetaolsztynska.plElżbieta Ludwikowskae.ludwikowska@kuriermakowski.pl

Chodzi o zajęcia egzekucyj-no-komornicze, które do-tknęły członków prezydiumKZRKiOR. Otrzymali oniwezwania do zapłaty zaległe-go, niepłaconego podatkuVAT w latach 2008-2010.Kwota jest spora, bo samawysokość odsetek jest nie-mal równa wysokości długu.Łącznie do zapłaty jest prawie500 tysięcy złotych.

Ekspertyza mówijednoznacznie— Kłopoty wcale nie są

przejściowe, ale długofalowe— mówi Wiesław Domian,wiceprezes zarząduKZRKiOR, któremu komor-nik ściągnął z prywatnegokonta już 34 tysiące złotych.— Zaległości w płatnościachistnieją od dawna, nigdy niebyły regulowane, a wszystkieproblemy, zamiast rozwiązy-wać, prezes zamiatał pod dy-wan. Twierdził też, że człon-kowie zarządu związku niebędą ponosić żadnej finan-sowej odpowiedzialności zajakiekolwiek długi związku.Tymczasem nasz związek po-siada nieuregulowane zobo-wiązania prawne sprzed kil-kunastu lat.

Wiesław Domian dysponu-je ekspertyzą prawną spo-rządzoną przez olsztyńskąkancelarię mecenasa Lecha

Obary, z której jasno wynika,że w świetle orzecznictwa są-dowego za organ zarządzają-cy KZRKiOP powinien byćuznany zarząd, a nie prezy-dium. To członkowie zarządupowinni ponosić solidarnąodpowiedzialność finansowąbez względu na to, czy wid-nieją w Krajowym RejestrzeSądowym i czy faktyczniewykonywali jakieś obowiązkiwzględem związku. Różnicajest spora — cały zarządKZRKiOP liczy sto osób, pre-zydium natomiast jest kil-kuosobowe i jest organemzmiennym. Jednak w KRSfigurują wyłącznie członko-wie prezydium — trudno by-łoby przecież umieścić w do-kumentach sto nazwiski funkcji. Komornik zapewneułatwił sobie zadanie i wysłał

wezwania do zapłaty do osób,których dane mógł bez pro-blemu namierzyć w KRS.

Druga strona odpierazarzutyWładysław Serafin odpiera

zarzuty Domiana, który oska-rża go o zaistniałą sytuację. —To, co on mówi jest niepraw-dą, to jest specjalna prowo-kacja, nie mamy żadnych kło-potów finansowych — za-pewnia. Dodaje, iż po uregu-lowaniu zaległości w stosun-ku do fiskusa, która nie zos-tała wpłacona w terminie,związek wyjdzie na prostą.Podkreśla, że Wiesław Do-mian znał od dawna sytuacjęKZRKiOR, gdyż był jegoskarbnikiem i wiceprezesem.W sprawie zajęć komorni-czych natomiast milczy.

Tymczasem Wiesław Do-mian twierdzi, że nigdy niebył wtajemniczany w sytua-cję finansową związku. —Dokumenty, które przedsta-wiał pan Serafin były poprostu niewiarygodne, stądproblemy i długi KrajowegoZwiązku Rolników, Kółeki Organizacji Rolniczych —zapewnia. — Co więcej, gdy-by mnie dziś ktoś zapytało zadłużenia związku, ilei komu jesteśmy winni, tonie jestem wstanie udzielićodpowiedzi. Ani ja, ani inniwiceprezesi nie znamy nawetnumeru konta związku.Wszystkie operacje finan-sowe były dokonywane wy-łącznie przez WładysławaSerafina.

Czy nastąpi zmiana u we władzach Związku?O problemach z płynnością

finansową „góry” wiedzą re-gionalne struktury związku.— My mamy oddzielną oso-bowość prawną, oddzielnąksięgowość, nie mamy ża-dnych zobowiązań wobeckrajowego związku, komor-nik nie może nam zająć kont— usłyszeliśmy od HalinyStryjewskiej, szefowej cie-chanowskiego ZRKiOR.

15 kwietnia zbiera się zarządnadzwyczajny KrajowegoZwiązku Rolników, Kółeki Organizacji Rolniczych. Jed-nym z celów spotkania jestodwołanie Władysława Se-rafina z funkcji prezesa związ-ku.

Burza w kółkach rolniczych trwa

Komornik na kontach członkówprezydium KZRKiOR

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Dilerzy:AGROPARTNER S.C. tel. 690 902 555FRICKE tel. 89 741 29 74STAGROL WARMIA tel. 89 616 16 09ROLTOP tel. 87 520 28 92Opiekun SaMASZ: tel. 504 216 585

www.samasz.pl 4215otba-C -N 164915otbr-a -S

SKUP BYDŁA509-102-856KROWYBYKIJAŁÓWKIfakturawyrejestrowanie ważenie na miejscu

SKUP ZBÓŻ I RZEPAKU!

Koziczyn 46, 06-461 Regimin, tel. 602-422-596

W SPRZEDAŻY: *otręby pszenne i żytnie*śruta rzepakowa i sojowa *wysłodki suszone

i granulowane *nawozy *transport

165715otbr-a-P

— Nic nadzwyczajnego się nie dzieje, to przejściowa sytuacja — odpowiada na pytaniao kłopoty finansowe Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych jej szefWładysław Serafin.

— Kłopoty wcale nie są przejściowe, ale długofalowe — mówiWiesław Domian, wiceprezes zarządu KZRKiOR, któremukomornik ściągnął z prywatnego konta już 34 tysiące złotychFot. Grzegorz Czykwin

kg/ha potasu jest zwykle po-trzebne. Nawożenie azotemjest niezbędne do uzyskaniazadowalających plonów mie-szanek. Na glebach słabszych,i przy uprawie mieszanek pozbożach, celowe jest zastoso-wanie 50-70 kg azotu/ha.

Dawki większe niż 80 kgN/ha wykazują zwykle niskąefektywność, zwłaszcza w la-tach posusznych.

Zachwaszczają się słabiejMieszanki zbożowe nie

wymagają intensywnej pie-lęgnacji. O ile zostaną wy-siane dostatecznie gęstoi wschody są dobre, to zwyk-le skutecznie konkurująz chwastami i zachwaszcza-ją się słabiej niż czyste za-siewy zbóż, szczególnie tez udziałem owsa. Jeśli sąwysiewane na polach niezachwaszczonych, po do-brych przedplonach (oko-powe, kukurydza, gryka),to zwykle wystarcza jedno-razowe bronowanie w okre-sie krzewienia się zbóż. Napolach w niskiej kulturze,zachwaszczonych, po zbo-żach zbieranych kombaj-nem, może być konieczneużycie herbicydów. Jeśli wy-siewany jest zaprawionymateriał siewny mieszanki,to zwalczanie chorób jestzwykle zbędne.

W latach o suchej, ciepłejwiośnie mogą pojawić sięw większym nasileniu skrzy-pionki oraz mszyce. Skrzy-pionki najsilniej uszkadzająjęczmień i owies, a w małymstopniu pszenżyto. Dlategow mieszankach jęczmieniaz owsem, jęczmienia z psze-nicą oraz owsa z pszenicązachodzi czasami koniecz-ność zwalczania skrzypio-nek.

Zwykle dojrzewają razemDojrzewanie zbóż jarych

w mieszankach jest niemaljednoczesne. jeśli nawetw siewach czystych gatunkidojrzewają w różnym czasie,np. owies później niż jęcz-mień, to w mieszance dopa-sowują się one terminem doj-rzewania, jęczmień opóźnia

a owies przyspiesza, i doj-rzewają w tym samym czasie.W latach, w których lipieci początek sierpnia są po-suszne, wszystkie mieszankidojrzewają zwykle przed po-łową sierpnia.

Na ziarno paszoweMieszanki zbożowe mają

zastosowanie jedynie paszo-we, a możliwości zbytu ziar-na mieszanek są małe. Dla-tego areał ich uprawy musibyć dostosowany do potrzebpaszowych gospodarstwa.Ziarno mieszanek zbożo-wych może być użyte w ży-wieniu wszystkich zwierzątgospodarskich, ale jego przy-datność dla gatunków zwie-rząt zależy od doboru zbóżdo mieszanek i proporcji ichudziału w plonie ziarna. Naj-większą wartość paszowądla wszystkich zwierząt mająmieszanki pszenicy z pszen-żytem, pszenicy z jęczmie-niem i jęczmienia z pszen-żytem. Ziarno tych miesza-nek zawiera stosunkowodużo energii strawnej, biał-ka strawnego, a zawartośćwłókna nie przekracza 5 proc.

Stąd mogą być wykorzysta-ne również w żywieniu pro-siąt, warchlaków i drobiu.Jednak mieszanki te mająwiększe wymagania glebo-we, więc mogą dostarczaćpaszy z gleb dobrych i śred-nich.

Na kiszonkę w dojrzałościmlecznej ziarnaMieszanki zbożowe mogą

być uprawiane nie tylko naziarno paszowe. Wszystkieone, a szczególnie mieszankiowsa z pszenżytem, mogąsłużyć do sporządzania ki-szonek z całych roślin (tzw.GPS). Wówczas zbiór całejbiomasy roślinnej, i jej zaki-szanie, powinno być wyko-nane w dojrzałości mlecznejziarna. Rośliny zaczynająwówczas dopiero podsychaćod dołu, a wykształcone jużziarno ma konsystencję wod-nisto-mleczną. Przypada to10-15 dni przed pełną doj-rzałością ziarna.

abcrolnicze AKTUALNOŚCI 21rŚRODA 15.04.2015

! ! Byczki, jałówki, cie-lęta eksportowe kupię.Bykpol, 690-944-688.

! ! Skup bydła rzeźne-go, Bykpol, 690-944-688.

! BYDŁO, maciory, knu-ry kupię- gotówka 731-751-429.

KUPIĘ cielęta, 723-35-25-45.

KUPIĘ konie, krowy,606-655-378.

DOJARKI -montaż504-93-64-90.

DOM we wsi. Kombajn56 z sieczkarnią, standobry, 698-982-501.

KUPIĘ ciągniki, 502-646-575.

SPRZEDAM łubinsłodki, Regent po kwa-lifikacie, gm.Łukta,cena 1600zł tona, 733-539-283.

SPRZEDAM nasionakoniczyny czerwonej,509-64-89-35.

SPRZEDAM nasionakoniczyny czerwonej,694-831-291.

SPRZEDAM: Mieszan-kę zbożową, Kiwity,tel.668-255-952.

SPRZEDAM: Ziemnia-ki Irga, jadalne, drobne,paszowe, KIWITY,tel.668-255-952.

ZBOŻA paszowe, kon-sumpcy jne -kup ię ,tel.606-505-511.

POTRZEBNA do gos-podarstwa pomoc dogotowania posiłków,85-650-13-61, 515-603-782.

PRACA dla dojarza ipracownika na oborę,85-650-13-61, 504-182-528.

PRACA w gospodar-stwie, 667-899-381.

KUPIĘ słomę praso-waną tel. 500181866.

produkty rolne

KUPIĘ: ciagniki, ma-szyny, tel.787-915-626

ciągniki

maszyny rolnicze

zwierzęta hodowlane

SZAMBA betonowewodoszczelne, trans-port plus montaż gra-tis, 600-588-666.

165815otbr-c -N

SZAMBABETONOWE

szczelnebezpłatna infolinia

tel. 862 111 862

85415otbr-h -F

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Elżbieta Ludwikowskae.ludwikowska@kuriermakowski.pl

Zgodnie z zapowiedziami,w połowie roku ma wystarto-wać nabór wniosków o przy-znanie wsparcia na moderni-zację gospodarstw rolnych.

Inwestycje mają zwiększyćwydajność i konkurencyjnośćgospodarstw, a jednocześniedostosować je do wymagańzwiązanych z ochroną śro-dowiska w obszarach: roz-wój produkcji prosiąt, pro-dukcji mleka krowiego, pro-dukcji bydła mięsnegoi tzw. innych operacjach zwią-zanych z racjonalizacją tech-nologii produkcji, wprowa-dzeniem innowacji, zmianąprofilu produkcji, zwiększe-niem skali produkcji, popra-wą jej jakości lub zwiększe-niem wartości dodanej pro-duktu.

O wsparcie będą mogli sięubiegać rolnicy, którzy majągospodarstwa o wielkościekonomicznej w przedzialeod 10 do 200 tys. euro.W przypadku inwestycjizwiązanych z produkcją mle-ka, pomoc będzie przysługi-wała tym, którzy mają lubbędą mieli co najmniej 25

krów. Minimalna liczba loch(inwestycje w produkcję pro-siąt) ma wynieść po zrealizo-waniu operacji 50 sztuk. Nieprzewiduje się dotacji dla ho-dowców drobiu, chyba że pro-dukcja jest ekologiczna luboperacja będzie polegała nazmianie sposobu chowuz konwencjonalnego na eko-logiczny.

Wsparcie może wynieść 60proc. kosztów kwalifikowal-nych operacji dla młodychrolników i inwestycji zbio-rowych albo 50 proc. tychkosztów w przypadku innychbeneficjentów, ale nie mniejniż 30 proc. Maksymalniena rozwój produkcji prosiątrolnik może dostać 900 tys.zł, na inwestycje związanebezpośrednio z budynkamiinwentarskimi lub magazy-nami paszowymi w gospo-darstwach, w których pro-wadzona jest produkcja zwie-rzęca — 500 tys. zł, a na po-zostałe — 200 tys. zł.

O dotacje na inwestycjemogą wystąpić także rolnicy,których gospodarstwa są po-łożone na obszarach Natura2000. Tutaj wysokość po-mocy udzielonej jednemu be-neficjentowi na jedno gos-

podarstwo nie może prze-kroczyć: 200 tys. zł na przed-sięwzięcia niezwiązane z bu-dową lub modernizacją bu-dynków inwentarskich lub500 tys. zł jeśli operacja obej-muje budowę, modernizacjębudynków inwentarskich lubadaptację innych istniejącychw gospodarstwie budynkówna inwentarskie.

Pomoc może być przyznanatakże na inwestycje dostoso-wawcze gospodarstwa poło-żonego na obszarze OSNi prowadzącego produkcjęzwierzęcą. — Przy moderni-zacjach tych gospodarstw,które są położone na obsza-rach szczególnie narażonych

na odpływ azotu inwestycjebędą polegały na tym, żebypomóc w dostosowaniu ichdo wymogów obszaru —mówi Jarosław Sierszchul-ski, wiceprezes Agencji Res-trukturyzacji i ModernizacjiRolnictwa. Dofinansowaniemoże wynieść do 50 tys. zł.

Zgodnie z zapowiedziamiwnioski o przyznanie wspar-cia na działania inwestycyjnepowinny być przyjmowanew połowie tego roku. — Nowaperspektywa finansowa to in-teligentniejsze spojrzenie naśrodki i tu całym sercem ape-lujemy, aby do tych nowychfunduszy się przygotować —prosi wiceszef ARiMR-u.

ARiMR: Przygotujcie się do nowych funduszy

Modernizacja gospodarstw rolnych

O wsparcie będą mogli się ubiegać rolnicy, którzy majągospodarstwa o wielkości ekonomicznej w przedziale od 10 do 200 tys. euro Fot. Dariusz Kucman

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

AKTUALNOŚCI abcrolnicze22r ŚRODA 15.04.2015

Anna Banaszkiewicza.banaszkiewicz@gazetaolsztynska.pl

Choć początkowo panikahodowców i służb weteryna-ryjnych zapowiadała praw-dziwą epidemię, w rzeczywis-tości rozprzestrzenianie wi-rusa odbywa się dużo wolniejniż zakładano. W latach 2014-2015 w całym kraju stwier-dzono trzy ogniska ASF u trzo-dy chlewnej oraz 46 przypad-ków choroby u dzików (stan na8 kwietnia 2015 r.). Wszystkieprzypadki i ogniska zostaływykryte na niewielkim obsza-rze pięciu gmin w dwóch po-wiatach. To niewiele w skali ca-łego kraju. Wirus rozprzest-rzenia się powoli, gdyż głów-nymi nosicielami są dziki —a te nie przemieszczają się na

znacznych obszarach, prowa-dzą raczej osiadły tryb życia.

Nowe plany służbweterynaryjnychOd ubiegłego roku hodowców

trzody chlewnej obowiązujeprogram bioasekuracji, któryma zminimalizować ryzykorozprzestrzeniania się wirusaASF. Ale to nie wszystko. Służ-by weterynaryjne planują tak-że wprowadzenie kategoryza-cji dla gospodarstw utrzymu-jących świnie. Kategoryzacjabędzie obowiązywała nie tylkona terenach, które dotknięte sąograniczeniami w związkuz występowaniem ASF, ale naterenie całego kraju. Programkategoryzacji ma wzmocnićbariery przeciwepizootyczne,które stanowią pierwszą linię

obrony nie tylko w kwestii ASF,ale też przeciwko innym czyn-nikom chorobotwórczym, któ-re powodują groźne i uciążliwechoroby świń. W programiekategoryzacji chodzi równieżo to, by chronić populację trzo-dy chlewnej przed dzikimizwierzętami, które mogą byćnosicielami wirusa.

Kategorie o różnympoziomie bioasekuracjiKategoryzacja ma objąć

gospodarstwa zarówno ko-mercyjne, jak i niekomercyj-ne i to bez względu na ilośćhodowanych w nich świń.Dla wszystkich kategorii gos-podarstw zostaną ustaloneminimalne wymogi, które

będą musieli spełniać ichwłaściciele. Będą one doty-czyły między innymi zasadprzemieszczania się świń po-między gospodarstwami na-leżącymi do różnych kate-gorii, a także przemieszczaniado innych miejsc, na przykładdo rzeźni. Program katego-ryzacji będzie wdrażany stop-

niowo — ma to potrwać oko-ło 5-6 lat.

Wszystkie gospodarstwa ho-dujące świnie zostaną po-dzielone na cztery kategorie,z których kategoria I będzieoznaczała najniższy poziombioasekuracji, a kategoria IVbędzie miała najwyższy po-ziom bioasekuracji.

Służby weterynaryjne planują wprowadzenie kategoryzacji w całym kraju

Kategoryzacja sposobem na ASF?

Kategoria I — gospodarstwaniekomercyjne, przyzagro-dowe, w których bez względuna okres roku przetrzymujesię do 10 tuczników. Do tejkategorii należeć będą takżegospodarstwa, w których ho-dowane są świnie na własnepotrzeby właściciela. Prze-mieszczanie z gospodarstwI kategorii może odbywać siędo rzeźni, w tym poprzezpunkty skupu.

Kategoria II — wszystkietypy gospodarstw, także tu-czarnie, stada zarodowei chlewnie w cyklu zamknię-tym, poza gospodarstwamiz kategorii pierwszej. Prze-mieszczanie zwierząt z gospo-darstwa będzie mogło odby-wać się do rzeźni, punktuskupu (pod warunkiem, żew tym samym czasie nie znaj-dują się w nim świnie z gos-podarstwa kategorii I), domiejsc gromadzenia zwierzątoraz do gospodarstw z kate-gorii I i II. Natomiast prze-mieszczanie zwierząt do gos-podarstwa może odbywać się

z gospodarstw kategorii II, IIIi IV. Wymagania dla kategoriiII:— materiał przechowywanyw gospodarstwie, który jestużytkowany jako ściółka dlaświń, ma być zabezpieczonyprzed dostępem dzikich zwie-rząt,— wszystkie czynności przyobsłudze świń mają wykony-wać osoby, które nie biorąudziału w polowaniach nazwierzęta łowne, chyba że odmomenty polowania minęłytrzy doby lub więcej,— na teren gospodarstwa,w którym hodowana jesttrzoda chlewna nie mogą byćwwożone żadne części za-strzelonych lub martwych dzi-ków,— dostępu do świń nie mogąmieć psy i koty, konieczne jestzainstalowanie barier prze-ciwko gryzoniom,— przez siedem dni od wpro-wadzenia świń do stada żadnaze świń nie może tego stadaopuścić, z wyjątkiem zwierzątprzeznaczonych bezpośredniodo uboju,

— przed wjazdem i wyjazdemz gospodarstwa muszą byćwyłożone specjalne maty de-zynfekcyjne,— ogrodzenie gospodarstwamusi być odpowiednio wyso-kie i zabezpieczone przedewentualnym dostaniem siędo wnętrza dzików i innychdzikich zwierząt,— do minimum należy ogra-niczyć wjazdy i wyjazdyz gospodarstwa. Koniecznejest prowadzenie dokumenta-cji wjazdów i wyjazdów orazdopuszczanie wjazdu wyłącz-nie tych pojazdów, które mająudokumentowaną dezynfek-cję.

Kategoria III — wszystkietypy gospodarstw (także tu-czarnie, stada zarodowei chlewnie w cyklu zamknię-tym). Przemieszczanie zwie-rząt z gospodarstwa III kate-gorii będzie mogło odbywaćsię do gospodarstw należą-cych do kategorii I, II i III, dorzeźni i miejsc gromadzeniazwierząt oraz do punktuskupu, pod warunkiem, że

świnie będą przemieszczanedo rzeźni lub gospodarstw ka-tegorii I lub II, a także na róż-nego rodzaju wystawy i kon-kursy. Przemieszczaniezwierząt do gospodarstwa IIIkategorii będzie mogło odby-wać się z gospodarstw kate-gorii III i IV. Wymagania dlakategorii III:— ograniczenie do minimumwjazdów na teren gospodar-stwa, prowadzenie dokumen-tacji wjazdów i wyjazdów, do-puszczanie wjazdu wyłącznietych pojazdów, które mająudokumentowaną dezynfek-cję,— będzie określona mini-malna odległość od gospo-darstw I i II kategorii,— stosowanie śluz dezynfek-cyjnych dla pracownikówi weterynarzy z możliwościąpełnego umycia się,— pracownicy obsługującyzwierzęta nie mogą mieć kon-taktu ze świniami z gospo-darstw I i II kategorii,— udokumentowane pocho-dzenie oraz jakość zdrowotnamateriału biologicznego,

— udokumentowane pocho-dzenie pasz oraz nowo zaku-pionych zwierząt,— uniemożliwienie ptakomdostępu do pomieszczeń,w których znajdują się świnie.

Kategoria IV — to gospo-darstwa o najwyższych stan-dardach bioasekuracji.Przemieszczanie zwierzątz gospodarstw tej kategoriibędzie mogło odbywać siędo gospodarstw wszystkichkategorii, do rzeźni, do pun-ktu skupu (pod warunkiem,że świnie będą przemiesz-czane do rzeźni lub gospo-darstw kategorii I, II lub III,a także na wystawy lubkonkursy (pod warunkiem,że świnie nie będą miałykontaktu ze zwierzętami po-chodzącymi z gospodarstwkategorii I, II, III. Natomiastprzemieszczanie zwierzątdo gospodarstw IV kategoriibędzie mogło odbywać sięwyłącznie z gospodarstwnależących do tej samej ka-tegorii. Wymagania dla ka-tegorii IV:

— osoby pracujące przyświniach nie mogą miećkontaktu ze zwierzętamiz gospodarstw kategorii in-nej niż IV,— pasza do żywienia zwie-rząt ma pochodzić bezpo-średnio z zakładu paszo-wego i być dostarczonatranspor tem z tego zakładulub przez zatwierdzonegopośrednika,— każda dostawa świń musinajpierw na 21 dni trafić dowydzielonej stacji kwaran-tanny, w której będzieosobna obsługa, sprzęt orazmiejsce do przechowywaniapaszy,— w gospodarstwie musząpowstać specjalne śluzy dlapojazdów z paszą i zwierzę-tami, aby te nie wjeżdżałybezpośrednio na teren gos-podarstwa,— gospodarstwo musi byćobjęte stałym nadzorem le-karsko-weterynaryjnymoraz mieć wdrożone planyprofilaktyczne przeciwkochorobom zakaźnym i za-raźliwym.

Jak będzie wyglądał podział na kategorie?

Afrykański pomór świń spowodowałogromne straty dla hodowców trzodychlewnej. Stracili wiele milionów złotych,gdyż zamknęło się przed nimi wieleistotnych rynków zbytu. Muszą teżprzestrzegać wyśrubowanych normwprowadzonych po to, by ograniczyćrozprzestrzenianie się wirusa ASF. Czynajnowszy projekt programu bioasekuracji,polegający na kategoryzacji stad, pomożehodowcom?

Program kategoryzacji ma wzmocnić bariery, które stanowią pierwszą linię obrony nie tylko w kwestii ASF, ale też przeciwkoinnym czynnikom chorobotwórczym Fot. Anna Uranowska

Anna Banaszkiewicza.banaszkiewicz@gazetaolsztynska.pl

Oddział Terenowy AgencjiRynku Rolnego już czwartyraz organizuje imprezę spor-tową dla dzieci oddziałówprzedszkolnych i klas począt-kowych szkół podstawowych.22 maja w Olsztynie pod ha-słem „Jem owoce, piję mleko— w życiu zajdę daleko”będą dobra zabawa i zdrowarywalizacja sportowa.

Tradycyjnie już impreza zo-stanie przygotowana na te-renie kompleksu sportowegoZespołu Szkół Ogólnokształ-cących nr 3 przy ul. Wańko-wicza w Olsztynie, który wrazz ARR, Stowarzyszeniem NaRzecz Edukacji Dzieci i Roz-woju Obszarów WiejskichWrota w Lamkowie i Przed-szkolem Miejskim nr 5w Olsztynie są organizatora-mi imprezy.

Ideą wydarzenia jest pro-pagowanie zdrowego stylużycia, dobrych nawyków ży-wieniowych i aktywności fi-zycznej wśród najmłodszych— wszystko w myśl zasady, żeim wcześniej zaczniemy wy-rabiać w dzieciach dobre na-wyki, tym większa pewność,że wyrosną z nich zdrowidorośli. Ta właśnie idea przy-świeca administrowanymprzez ARR programom„Mleko w szkole” i „Owocei warzywa w szkole. W woj.warmińsko-mazurskimw programie „Mleko w szko-le” uczestniczy już blisko 100tys. dzieci i młodzieży,a z programu „Owoce i wa-rzywa w szkole”, który skie-rowany jest do uczniów klas0 oraz I-III szkół podsta-wowych korzysta 53 tys. dzie-ci z ponad 460 szkół pod-stawowych. To oni właśniebędą mogli wziąć udziałw zmaganiach sportowychprzygotowywanych przezolsztyński odział ARR

Dobre praktyki dostrzegła UEZalety i wartość imprezy

doceniają nie tylko dzieci,które co roku startują w kon-kursowych zmaganiach, ichrodzice i dyrektorzy szkół.Pomysł został dostrzeżonyi pozytywnie oceniony takżena arenie międzynarodowej.Impreza „Jem owoce, pijęmleko — w życiu zajdę dale-ko” trafiła do unijnego „Ka-talogu dobrych praktykw dziedzinie komunikacji —dobrych przykładów projek-tów złożonych w latach 2012-2013”. To ogromny sukces,

że niewielkim nakłademśrodków i bez zaangażowaniawielkich, wyspecjalizowanychfirm udało się stworzyć im-prezę unikalną nie tylko naarenie polskiej, ale też euro-pejskiej. Do tej pory niktw całej Europie nie podjął sięorganizacji tego typu impre-zy na tak dużą skalę.

Toczenie jabłek i sianiemarchewekImpreza w formie cieka-

wych konkurencji sprawno-ściowych odbywać się będziew dwóch kategoriach wieko-wych: przedszkolaki dla dzie-ci w wieku 5-6 lat z przed-szkoli oraz z zerówek w szko-łach podstawowych orazuczniaki dla dzieci w wieku do10 lat z klas 1-3 szkół podsta-wowych. Dzieci wezmą udziałw takich konkurencjach, jak:sztafeta ogórkowa, wykopki,toczenie jabłek, sianie mar-chewek czy segregacja.Oprócz konkursów, na uczest-ników imprezy czeka mnó-stwo dodatkowych atrakcji:gokarty, jazda konna, pokazpasterstwa owiec i kóz, prze-jażdżka bryczką, pokaz ognio-wy i pokaz baniek. Będziemożna również wziąć udziałw ćwiczeniach ogólnorozwo-jowych z elementami brazy-lijskiej piłki nożnej, zajrzeć downętrza prawdziwego ula orazzjeść pożywną grochówkęi pyszne pierogi z owocami.Będzie też specjalny konkurs„Krzyczący sad” dla kibicówposzczególnych drużyn.

Podczas imprezy do wygra-nia są atrakcyjne nagrodyrzeczowe, m.in. rejsy stat-kiem Żeglugi Ostródzko-El-bląskiej, wycieczka do gos-podarstwa agroturystycznegona Warmii i Mazurach, miejs-ce na kolonie w kraju, vou-chery do szkółki piłkarskiejBSS, zaproszenia na dniotwarte koszar oraz karnety:do parków rozrywki, nawarsztaty Akademii MłodychOdkrywców, jazdę konno,jazdę gokartami na profesjo-nalnym torze oraz do Wod-nego Centrum Rekreacyjno-Sportowego w Olsztynie.

Zapiszcie się już dziś —liczba miejsc ograniczonaDrużyny można zapisywać do

15 maja wolsztyńskim oddzialeARR. Podobnie jak wubiegłymroku liczba miejsc w konkursiejest ograniczona. W obu kate-goriach wiekowych wzawodachwystartuje łącznie 50 drużynz całego województwa. Wartowięc zgłosić się jak najszybciej —kto pierwszy, ten lepszy.

Zdrowo, sportowoi z owocami

abcrolnicze AKTUALNOŚCI 23rŚRODA 15.04.2015

151615otbr-a -C

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ARR. IV edycja imprezy sportowej dla najmłodszych uczniów

165815otbr-d -N

SZAMBA– PRODUKCJA

– MONTAŻ

– TRANSPORT

TEL. 690 330 990

REKLAMA - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Impreza z 2012 roku Fot. ARR

24rRYNKI ROLNE rolnicze abcŚRODA 15.04.2015

mgr inż. Robert Stopa,WMODRrolniczeabc@rolniczeabc.pl

Ceny pszenicy konsumpcyj-nej w skupie, jako jedynegozboża, na koniec marca utrzy-mały lekko wzrostowy poziomuzyskując wartość 737,98 zł/t,Oznacza to, że w zestawieniuz końcem lutego przedstawio-ne ceny są wyższe o 0,73 proc.Natomiast cena żyta konsum-pcyjnego w marcu obniżyłasię do wartości 510,26 zł/ti jest o 1,76 proc. niższa niżw lutym. W porównaniu doroku ubiegłego uzyskiwanew skupie ceny są w przypadkupszenicy konsumpcyjnej niż-sze o 4,61 proc., natomiastw przypadku żyta konsum-pcyjnego o 9,40 proc.

Ceny zbóż paszowych spadłyTakże w notowaniach cen

skupu zbóż paszowych w lu-tym można było zaobserwo-wać obniżenie ich wartości.W ciągu marca średnie cenyskupu kukurydzy zmalały z po-ziomu 597,20 do 584,98 zł/t(spadek o 2,09 proc.). Jest tojednocześnie cena o 16,43proc. niższa od notowanejrok wcześniej.

W przypadku jęczmieniapaszowego obniżka średniejceny w skupie z 613,20 do604,74 zł/t oznacza spadeko 1,40 proc. w ciągu miesiąca,a w porównaniu do końcamarca 2014 roku ziarno tegozboża jest tańsze o 27,15 proc.

Na rynkach światowychobrotu zbożami zarejestro-wano zróżnicowane wahaniazarówno zbóż paszowych jaki zbóż konsumpcyjnych. Prze-ważały jednakże tendencjespadkowe.

Niewielki, ale stały wzrost ceny rzepakuRekordowo wysokie ubieg-

łoroczne zbiory rzepaku w Pol-sce, szacowane przez GUS na3,6 mln t, wpływają˛ na roz-miary handlu zagranicznegotym surowcem. Wstępne danehandlowe, opublikowaneprzez Ministerstwo Rolnictwai Rozwoju Wsi, wskazują, żew pierwszych 7 miesiącachbieżącego sezonu 2014/15,eksport rzepaku z Polski wy-niósł 779 tys. t. Oznacza to je-den z lepszych wyników w his-torii.

W skupie nasion rzepakuw Polsce marzec był kolejnymmiesiącem, który przyniósłdalszy wzrost cen płaconychprzez firmy skupujące. Nakoniec marca cena skupu rze-paku kształtowała się na po-ziomie 1 555 zł/t, to o 43 złwięcej niż w lutym (wzrosto 2,77 proc.). Natomiast po-równanie z ceną z 2015 wy-kazuje spadek o 5,27 proc.(cena – 1 637,00 zł/t).

Złe wiadomości dla producentów wołowiny i wieprzowinyPrzedświąteczny popyt nie

przyczynił się do wzrostu centrzody chlewnej i bydła narynku krajowym. Jak wynikaz prowadzonych notowań ma-rzec przyniósł znaczne zmia-ny w cenowych odnotowywa-nych w skupie żywca zarównomięsa czerwonego (wołowinyi wieprzowiny) jak i białego(brojlerów i indyków).

Poprawie podlegały jedynienotowania cenowe brojlerówkurzych oraz żywca indycze-go. W marcu w skupie ceny zabrojlery kurze podlegały nie-wielkiemu, ale stałemuwzrostowi z 3,45 do 3,51 zł/kgmasy ciepłej poubojowej.Wzrost ceny w skali miesiącawyniósł 1,87 proc., natomiastw skali roku cena spadłao 5,69 proc.

W skupie żywca indyczego,po okresowych wahaniach,również na koniec marca od-notowano zwyżkę wynoszącą0,08 zł/kg wagi żywej (z 5,87na 5,95 zł/kg wagi żywej).W okresie miesięcznym jestto zatem cena o 1,40 proc. wy-ższa, a w odniesieniu do po-przedniego roku o 5,88 proc.wyższe.

Notowania w skupie żywcawołowego w marcu systema-tycznie ulegały spadkowiz poziomu 6,23 do 6,07 zł/kgwagi żywej. Jest to spadeko 2,52 proc. w skali miesiąca.Osiągnięta na koniec marcacena wołowiny jest jednako 1,79 proc. wyższa niż w tymsamym okresie roku 2014(5,96 zł/kg wagi żywej).

Najbardziej drastyczny spa-dek odnotowano w średnichcenach skupu żywca wiep-rzowego. W marcu ceny tegożywca z poziomu 4,62 zł/kgspadły do 4,43 zł/kg wagi ży-wej, co oznacza spadek o 4,19proc. W porównaiu do ana-

logicznego okresu roku po-przedniego cena ta jest rów-nież niższa o 11,22 proc.

Podobne jak w Polsce ten-dencje w obrocie żywcemmożna było zaobserwowaćna rynkach europejskichi światowych.

Obniżki cen jajspożywczychNa rynku jaj spożywczych,

pomimo okresu przedświą-tecznego, nie obserwowanowzrostów cenowych. Wprostprzeciwnie, ostatni miesiącprzyniósł obniżki cen za ofe-rowany asortymentem jaj spo-żywczych w poszczególnychklasach wielkości (poza klasą„S”). Średnia cena w notowa-niach na koniec marca wyno-siła 34,23 zł/100 sztuk, cooznacza spadek o 1,31 proc.w skali miesiąca. W porów-naniu do ubiegłego roku uzy-skiwane średnie ceny są jednakwyższe o 9,13 proc. Analizującceny w poszczególnych kla-sach wielkości jedynie w kla-

sie „S” odnotowano wzrostcen skupu za 100 szt. W po-zostałych klasach jaja taniały.

Dalsza poprawaw artykułach mleczarskichW marcu obrót zarówno

tłuszczem mlecznym jaki mlekiem w proszku na ryn-ku artykułów mleczarskichw Polsce ulegał dalszej po-prawie. W przypadku obrotumasłem konfekcjonowanymoraz w blokach, odnotowanywzrost był niewielki, ale za-uważalny. Cena płacona za

masło konfekcjonowanewzrosła z 14,19 na koniec lu-tego do 14,46 zł/kg w noto-waniach na koniec marca.Natomiast cena masła ofero-wanego w blokach w tym sa-mym okresie wzrosła z 13,30do 13,42 zł/kg. Jest to odpo-wiednio o 0,88 proc. i 1,85 proc. więcej niż w lu-tym. W odniesieniu do ana-logiczego okresu sprzed rokumasło konfekcjonowane po-taniało o 12,24 proc, nato-miast masło w blokach o 9,74proc.

Ceny oferowane na rynku zapełne mleko w proszku takżeuległały kolejnym podwyż-kom. Za kg tego produktu nakoniec marca oferowano10,25 zł, a więc o 5,45 proc.więcej niż w lutym. Natomiastza mleko odtłuszczone w pro-szku na przełomie marcai kwietnia 2015 roku płaconoo 4,50 proc. więcej niż przedmiesiącem, a więc 8,33 zł/kg.W porównaniu do roku 2014mleko pełne kosztuje o 46,52proc. mniej, a odtłuszczone ażo 60,36 proc. mniej.

Niekorzystne zniżki w zbożach i żywcuWedług zestawienia notowań cenowychZintegrowanego Systemu RolniczejInformacji Rynkowej Ministerstwa Rolnictwai Rozwoju Wsi w marcu br. polski rynekobrotu zbożami, konsumpcyjnymi jak i paszowymi odczuł wyraźny spadek cen.

ŚREDNIE MIESIĘCZNE CENY SKUPU PODSTAWOWYCH ZBÓŻ, ŻYWCA WOŁOWEGO, WIEPRZOWEGO I DROBIOWEGO W 2013, 2014 I 2015 ROKU

Info

. Rob

ert S

topa

����������� ��

�������� ����� �����������������

�������� �����������������������

�������� ����� ������������

������������� � �����������������

��� � ����������������

!� ������ ������ ������ ��"#�� $"���%� ������ ������ ������ ����� &�#"'��(� ������ ������ ������ ����� �������)(� ������ ������ ������ ����� �������

*+,-./0� '�"��� '�"#1� '�"�'� 2"�'� &��"'��

�������������� ������������������������������� �!"�#���� � � � � � $#%��&'��(����

��#)&��*+&,-&��#� .*����/����-�� 01/�2������-�� .*���34-&���-�� 5��2���+����-�� 0�6���*�-��� .#&*�1-���7�#���8�*+97��/� :� :� :� ;��<�!��� �=>"�<��=;�� :��?@?A)� :� :� :� B;�<�; � �=�"�<��=B�� :���+� B��<�;�� B�� C��<�C"� "��<�B�� �=C��<��=;�� :� �34/+&� :� :� :� ;��<�D�� �=C��<��=;�� :��?�/+&� ;�� ;�� B�� ;�� �="��<��=B�� :��#��-�� :� B"� :� C�� �=C"� :�.�*�� :� :� :� >��<�"��� �=C��<��=;�� :���/�4-�&� :� :� :� B��<�D�� �=�"�<��="�� :� E�� BC=�;� B!=��� C>=;"� CD=�"� :� ���=B>�

NOTOWANIA CENOWE JAJ SPOŻYWCZYCH W SKALI MIESIĄCA I ROKU