AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA W KRAKOWIEAKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA W KRAKOWIE

WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKIWYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I ROBOTYKIKATEDRA ENERGETYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA

ROLA ZTPOK W SYSTEMIE GOSPODARKI ODPADAMI –

FAKTY I MITY

dr inż. Tadeusz Pająk, Eur Ing

Poznań – 1 września 2009 r.

WYKŁAD W RAMACH:KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PROJEKTU BUDOWY

ZTPOK W POZNANIU

AGENDA WYKŁADU:

co to jest spalarnia, do czego służy rola ZTPOK we współczesnych systemach gospodarki odpadami

komunalnymi, ZTPOK aktualnie w krajach UE, plany budowy i rozwoju ZTPOK w krajach UE, dlaczego w Poznaniu i ile ZTPOK w innych miastach Polski, czy jest alternatywa dla spalarni w Poznaniu, optymalne technologie ZTPOK oraz trendy w rozwoju technologii, ZTPOK jako OZE oraz jako źródło CO2 neutralne, potencjał ZTPOK w zakresie energii /energii odnawialnej ZTPOK jako źródło ciepła/chłodu, na przykładzie ZTPOK w Wiedniu,

Uppsala w Szwecji oraz Warszawy, faktyczne zagrożenie, mity i fakty, podsumowanie.

NAJPIERW USTALMY CO TO JEST SPALARNIA

(W SENSIE TECHNICZNYM)- spalarnia, jako pejoratywnie postrzegany obiekt,- spalarnia w języku ustawy o odpadach i w języku

technicznym,- spalarnia spełniająca rolę ZTPOK w systemie gospodarki

odpadami,

UPROSZCZONY SCHEMAT ITPOK UPROSZCZONY SCHEMAT ITPOK

  NAOH

Mleczkowapienne

Świeżawoda

Amoniak

Gaz ziemny

Mleczkowapienne

G

Środkiwytrącające

Żużel Złomżelaza

Pyłylotne

Plackifiltracyjne

Czysta wodaWymiennikiciepła

Ciepłozdalaczynne

Prz

esył

cie

pła

SPALARNIA ODPADÓW KOMUNALNYCH SPITTELAU – SCHEMAT PROCESOWY

Zasyp odpadów Kocioł parowy  

 

ZAKŁAD TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA

ODPADÓW KOMUNALNYCH WE WSPÓŁCZESNYM,

SYSTEMIE GOSPODARKI ODPADAMI

TEZA: zakład termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ZTPOK), w języku ustawy o odpadach zwany także spalarnią odpadów, stanowi nieodłączny element nowoczesnych – zgodnych z prawem wspólnotowym i krajowym – systemów zintegrowanego zagospodarowania odpadów komunalnych, szeroko stosowanych w krajach UE–15 i ciągle w niewielkim zakresie w nowych krajach członkowskich UE.

ODPADYKOMUNALNE

Kompostowalneodpady

organiczne

Selektywnazbiórka

odpadów

Pozostałaczęść

odpadów

Odpadyniebezpieczne

Biologiczneprzetwarzanie

(kompost)

Centrumrecyklingu

Termiczneprzekształc.

Odzysk i unieszkodliwianie

Kontrolowane składowisko

Rynek surowców użytecznych, produktów

i energii

MIEJSCE I ROLA ZTPOKMIEJSCE I ROLA ZTPOKW SYSTEMIE ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓWW SYSTEMIE ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW

KOMPLEKSOWA GOSPODARKA

ODPADAMI KOMUNALNYMI

UNIKANIE ODPADÓW

WYKORZYSTANIE ODPADÓW

RECYKLING MATERIAŁOWY (papier, szkło, metal, tworzywa

sztuczne kompost, itp.)

RECYKLING ENERGETYCZNY (energia cieplna , energia elektryczna)

SKŁADOWANIE PRZETWORZONYCH FORM

ODPADÓW UŻYTKOWNIK

IDEA STRUKTURY WSPÓŁCZESNEGO MODELU KOMPLEKSOWEJ GOSPODARKI ODPADAMI

KOMUNALNYMI

JAKOPROCES R1

ZAKŁADY TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA

ODPADÓW KOMUNALNYCH W KRAJACH UE

SPALARNIE ODPADÓW KOMUNALNYCH W KRAJACH UE

UEobecnie:

około 400 ZTPOK

Polskaobecnie:

1 instalacja

UE obecnie: UE obecnie: 43 mln Mg/a43 mln Mg/a

~ 26% udziału (UE 15) ~ 26% udziału (UE 15) ~ 17% udziału (UE 27)~ 17% udziału (UE 27)

w stosowanych w stosowanych metodach przeróbki metodach przeróbki

odpadów komunalnychodpadów komunalnych

SPALARNIE ODPADÓW KOMUNALNYCH W KRAJACH UE

Polska około 2014 r.

16% udziału

INSTALACJE TERMICZNEGO INSTALACJE TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW

KOMUNALNYCH W NOWYCH KRAJACH UEKOMUNALNYCH W NOWYCH KRAJACH UE

Kraj Ilość spalarni odpadów o wydajności >3 Mg/h

Czechy (Praga, Brno i Liberec)

3Brno – ok. 50 mln Euro z fund. ISPA

Bułgaria, Rumunia 0

Estonia 0

Litwa, Łotwa 0

Polska (Warszawa) 1

Słowacja (Bratysława, Trnawa)

2

Słowenia 0

Węgry (Budapeszt) 1 + 1 projekt

OGÓLNY WIDOK WARSZAWSKIEJ SPALARNI ZUSOK

Aktualniepodejmowane

są planyrozbudowytej spalarni

Tylko 8% mieszkańcówWarszawy

wie, że Miasto posiada

spalarnię

WIDOK SPALARNI W POZNANIU NA WILCZAKU

1927 - 1957

SPALARNIA ŚMIECI W POZNANIU WIDOK BUDYNKU FABRYCZNEGO

OD STRONY WAGI

WNĘTRZE SPALARNI Z TURBOGENERATOREM

I TABLICĄ ROZDZIELCZĄ

PLANY BUDOWY I ROZWOJU PLANY BUDOWY I ROZWOJU ZAKŁADÓW TERMICZNEGO ZAKŁADÓW TERMICZNEGO

PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH W KRAJACH UEKOMUNALNYCH W KRAJACH UE

TEZA: zakłady termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ZTPOK) są intensywnie rozbudowywane w wiodących krajach UE. Zasadniczym tego powodem jest wymóg spełnienia przepisów dyrektywy 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów. W systemach gospodarki odpadami są stosowane od około 100 lat, a perspektywy ich wykorzystania sięgają kolejnych dziesiątek lat.

Aktualnie:Aktualnie: 71 ZTPOK (2008)71 ZTPOK (2008) 18,5 mln Mg/a termicznie przekształconych odpadów 18,5 mln Mg/a termicznie przekształconych odpadów

komunalnych (2007) komunalnych (2007)Plany rozbudowy:Plany rozbudowy: wobec tzw. „wobec tzw. „Deponieverbot”Deponieverbot” (1. 06. 2005 r.) – plany (1. 06. 2005 r.) – plany

budowy ITPOK na łączną wydajność 7 mln, z tego od budowy ITPOK na łączną wydajność 7 mln, z tego od 1.06.2005 r. 2 mln Mg/a ITPOK jest już w 1.06.2005 r. 2 mln Mg/a ITPOK jest już w eksploatacji (a to odpowiada wszystkim polskim eksploatacji (a to odpowiada wszystkim polskim obecnym planom w zakresie budowy ITPOK!!!), a obecnym planom w zakresie budowy ITPOK!!!), a kolejne 2,3 mln Mg/a ITPOK znajduje się aktualnie w kolejne 2,3 mln Mg/a ITPOK znajduje się aktualnie w zaawansowanym etapie budowy.zaawansowanym etapie budowy.

Źródło danych: Materiały konferencyjne „Źródło danych: Materiały konferencyjne „Energie aus AbfallEnergie aus Abfall”, ”,

Berlin 2008. Wydawca: K.J. Thome-Kozmiensky, styczeń 2008 r.Berlin 2008. Wydawca: K.J. Thome-Kozmiensky, styczeń 2008 r.

NIEMCYNIEMCY

PLANOWANY WZROST ZDOLNOŚCI PRZEROBOWYCH ITPOK W SZWECJI

0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

5,5

2000

2002

2004

2001

2003

[Mln ton]

IstniejąceW budowiePozwolenie budowlane

Planowane bez pozwolenia na budowę

ca 2

009

3,3

0,9

0,1

0,8

Pro

fu

źródło: „Rosnący biznes”Johan Sundberg, Profu study, 2005presented at ISWA,4th Beacon Waste-to-Energy Conference, Malmö, 20/10/2005

Istniejące i planowane

zakłady 2005

Istniejące

Planowane nowe lub modernizacja

Incineration

WasteMap®

Pro

fuMODERNIZACJA LUB BUDOWA

NOWYCH SPALARNI W SZWECJI

Aktualnie:Aktualnie: 9 ZTPOK (2007)9 ZTPOK (2007) 1,7 mln Mg/a termicznie przekształconych odpadów 1,7 mln Mg/a termicznie przekształconych odpadów

komunalnych (2007),komunalnych (2007), zasadniczy powód rozbudowy: zakaz składowania

odpadów w postaci nieprzetworzonej, wymagania dla składowania: < 5% TOC (wagowo)

oraz < 6600 kJ/kg po przeróbce w MBA.Prognozy na rok 2012:Prognozy na rok 2012: kolejnych 6 nowych ZTPOK,kolejnych 6 nowych ZTPOK, łączna prognozowana wydajność: 3,3 mln Mg/ałączna prognozowana wydajność: 3,3 mln Mg/a

Źródło danych: Materiały konferencyjne. Prof. K. Lorber -Źródło danych: Materiały konferencyjne. Prof. K. Lorber -„„Energie aus AbfallEnergie aus Abfall”, Berlin 2008. Wydawca: K. J. Thome-”, Berlin 2008. Wydawca: K. J. Thome-

Kozmiensky, styczeń 2008 r.Kozmiensky, styczeń 2008 r.

AUSTRIAAUSTRIA

WYBUDOWANE LUB PROJEKTOWANE ZTPOK NA WYBUDOWANE LUB PROJEKTOWANE ZTPOK NA PRZYKŁADZIE AUSTRII – SPALARNIA PFAFFENAUPRZYKŁADZIE AUSTRII – SPALARNIA PFAFFENAU

Budowa 3 wiedeńskiej spalarni Pfaffenau, 250 000 Mg/a, koszt około 180 mln €

Została uroczyście otwarta w dniu 20.09.2008 r.

FRANCJA - PROJEKT FRANCJA - PROJEKT ISSY LES MOULINEAUXISSY LES MOULINEAUX

URUCHOMIONA:kwiecień 2008 r.

FRANCJA - PROJEKT FRANCJA - PROJEKT ISSY LES MOULINEAUXISSY LES MOULINEAUX

Podstawowe dane nt. projektu: 2 linie sortowania odpadów, w

sumie 50 000 Mg/a, 2 linie spalania odpadów (2 x

30,5 Mg/h), w sumie 460 000 Mg/a,

technologia rusztowa, Von Roll, suche oczyszczanie spalin, SCR, odzysk energii: 50 MWe oraz

upust ciepłowniczy, koszt inwestycyjny: całkowity: 580 mln € ZTPOK: 150 mln € przejęcie do eksploatacji: 2008

FRANCJA - PROJEKT ISSY LES MOULINEAUXFRANCJA - PROJEKT ISSY LES MOULINEAUX

Budynek instalacji w 2/3 wysokości pod poziomem lustra wody.Wysokość budynku wkomponowana w otoczenie – 21 m, wraz z kominem.

SPALARNIA ODPADÓW POTRZEBNA PODOBNIE SPALARNIA ODPADÓW POTRZEBNA PODOBNIE JAK METRO W DUŻYM MIEŚCIE:JAK METRO W DUŻYM MIEŚCIE:

Przykłady:Przykłady:miasto ilość spalarni ilość linii metramiasto ilość spalarni ilość linii metraParyż 5 11Paryż 5 11Wiedeń 4 6Wiedeń 4 6Monachium 2 5Monachium 2 5Praga 1 3Praga 1 3Warszawa 1 1Warszawa 1 1Kopenhaga 3 3Kopenhaga 3 3Berlin 1 6Berlin 1 6Moskwa 2 12Moskwa 2 12etc. Sztokholm, Londyn, Budapeszt, itd. etc. Sztokholm, Londyn, Budapeszt, itd.

KONKLUZJAKONKLUZJA

• około 10 mln ton odpadów komunalnych wytwarzanych rocznie (wg stanu 2008 r.)

• duże miasta 360 kg/M,a średnio 273 kg/M,a• 93% odpadów jest deponowane• 2% kompostowanie• 7% selektywna zbiórka odpadów• 0,4% termiczne przekształcanie (tylko ZUSOK)

POLSKA GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI

AKTUALNIEwg danych z KPGO 2010

POLSKA NA TLE POZOSTAŁYCH KRAJÓW EUW ZAKRESIE STOSOWANYCH SYSTEMÓW

GOSPODARKI ODPADAMI

Source: CEWEP 2004

Management Municipal Waste 2004

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

landfilled

incinerated

recycled

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH ODPADÓW ULEGAJĄCYCH

BIODEGRADACJIBIODEGRADACJI• Art. 5.2. dyrektywy 99/31/WEArt. 5.2. dyrektywy 99/31/WE• Art. 16a pkt. 2a oraz 4 znowelizowanej Art. 16a pkt. 2a oraz 4 znowelizowanej

ustawy o odpadach (ustawy o odpadach (Dz. U. 2005, Nr 175, poz. 1458), wskazujący, że jest to ustawowo zapisane zadanie własne gminy w zakresie gospodarki odpadami,

• Art. 16 dyrektywy 99/31 – Decyzja Rady nr 2003/33/EC plus krajowe rozporządz. MG.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH ODPADÓW ULEGAJĄCYCH

BIODEGRADACJIBIODEGRADACJI Zgodnie z treścią art. 5.2 dyrektywy 99/31/WE oraz art. 16a ust.4

znowelizowanej ustawy o odpadach redukcję tę należy przeprowadzić w trzech, następująco zdefiniowanych etapach:

do dnia 31 grudnia 2010 r. – ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska wynosić ma nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.,

do dnia 31 grudnia 2013 r. – ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska wynosić ma nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. ,

do dnia 31 grudnia 2020 r. – ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska wynosić ma nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

Zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r.

w sprawie kryteriów i procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowiskach danego typu

(Dz. U. Nr 186, poz. 1553 z późn. zm.):

od 01. 01. 2013 r.nie będzie można składować odpadów komunalnych, których wartości graniczne przekraczają: ogólny węgiel organiczny TOC > 5% strata przy prażeniu > 8% ciepło spalania > 6 MJ/kg

WYMAGANIA DOTYCZĄCE SKŁADOWANIA WYMAGANIA DOTYCZĄCE SKŁADOWANIA ODPOWIEDNIO PRZETWORZONYCH ODPOWIEDNIO PRZETWORZONYCH

ODPADÓW KOMUNALNYCHODPADÓW KOMUNALNYCH

Podobne przepisy, dotyczące zakazu składowania nieprzetworzonych odpadów komunalnych znacznie

wcześniej weszły w życie np. w Austrii w Niemczech, Holandii, Belgii i jak wcześniej podano

wymusiły tam potrzebę budowy lub modernizacji ZTPOK.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYMAGANIA DOTYCZĄCE SKŁADOWANIA ODPOWIEDNIO SKŁADOWANIA ODPOWIEDNIO PRZETWORZONYCH ODPADÓW PRZETWORZONYCH ODPADÓW

KOMUNALNYCHKOMUNALNYCHc.d.c.d.

MINIMALNA ILOŚĆ ITPOK W POLSCEMINIMALNA ILOŚĆ ITPOK W POLSCEZGODNIE Z KPGO 2010 STRUMIEŃ ODPADÓW ZGODNIE Z KPGO 2010 STRUMIEŃ ODPADÓW

ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI, KTÓRY NIE MOŻE ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI, KTÓRY NIE MOŻE TRAFIĆ NA SKŁADOWISKA, WYMAGA ZATEMTRAFIĆ NA SKŁADOWISKA, WYMAGA ZATEM

UNIESZKODLIWIENIA LUB ODZYSKU: UNIESZKODLIWIENIA LUB ODZYSKU:

Ilość odpadów do unieszkodliwiania i odzysku

wg danych KPGO 2010

do 31 grudnia 2010

2,50 mln Mg

do 31 grudnia 2013

3,50 mln Mg

kompostowanie spalanie kompostowanie spalanie1,75 mln Mg 0,75 mln Mg 2,50 mln Mg 1,0 mln Mg

(1,5 mln Mg odpady zmieszane)* (2,0 mln Mg zmieszane)* 7 ITPOK 10 ITPOK

* - przy przyjęciu 50% udziału masowego odpadów biodegradowalnych

DLACZEGO SPALARNIA DLACZEGO SPALARNIA W POZNANIU?W POZNANIU?

Poznań musi wypełnić zobowiązania dotyczące redukcji składowanych odpadów ulegających biodegradacji. Bez wkomponowania spalarni w istniejący system zagospodarowania odpadów to się nie uda, nie będzie możliwe,

Poznań bez spalarni szybko wyczerpie składowisko Suchy Las – pomimo otwarcia kwatery P-3. Nowego w obrębie Poznania nie zbuduje się,

Poznań może dla potrzeb inwestycyjnych wykorzystać ze środków UE około 360 mln. Jeśli nie zbuduje spalarni środki te przepadną a dodatkowo trzeba będzie płacić kary za niedotrzymanie zobowiązań w zakresie redukcji odpadów ulegających biodegradacji.

DLACZEGO SPALARNIA DLACZEGO SPALARNIA ZLOKALIZOWANA NA TERENIE EC ZLOKALIZOWANA NA TERENIE EC

KAROLIN?KAROLIN?

najbardziej dogodna infrastruktura techniczna, bezpośrednie przyłącze do sieci ciepła, wyszkolona obsługa,

pozwoli zoptymalizować produkcję i przesył ciepła sieciowego i obniżyć emisję zanieczyszczeń ze strony spalania paliw węglowych,

najlepiej usytuowana lokalizacja w Poznaniu w aspekcie OŚ, stwarza możliwość zoptymalizowania ruchu kołowego w

Mieście przez możliwe połączenie z ul. Gdyńską, może przyjąć przy minimalnych kosztach transportu

granulat osadu z pobliskiej COŚ w Koziegłowach.

KONSULTACJE KONSULTACJE SPOŁECZNE, ZAUFANIE SPOŁECZNE, ZAUFANIE

DLA WŁADZ MIASTA DLA WŁADZ MIASTA PODSTAWĄ BUDOWY PODSTAWĄ BUDOWY

ZTPOK ZTPOK W POZNANIUW POZNANIU

STAN ROZWOJU PROJEKTÓW STAN ROZWOJU PROJEKTÓW BUDOWY ZTPOK W DUŻYCH BUDOWY ZTPOK W DUŻYCH

POLSKICH MIASTACHPOLSKICH MIASTACHLUB REGIONACH KRAJULUB REGIONACH KRAJU

TEZA: ZTPOK zostały decyzją Rady Ministrów wpisane na listę indykatywną Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013 i stanowią kluczowe projekty w zakresie poprawy stanu krajowych systemów zagospodarowania odpadów komunalnych i wypełnienia przez Polskę kluczowych zobowiązań akcesyjnych w sektorze Środowisko.

LISTA INDYKATYWNA PROJEKTÓW ITPOK „METRO – SPALARNIA” wg Prof. E. Kempy

 

  

 MIASTO

Planowana wydajność

[ Mg/a ]

 Ewentualna lokalizacja

 Perspektywa uruchomienia

[ rok ]

KRAKÓW536 mln zł

250 000 w trakcie negocjacji społecznych

powyżej 2010

KATOWICE1o 539,03 mln zł2o 539,03 mln zł

250 000250 000

regionalna (Ruda Śląska)regionalna (?????)

w latach:2010 ÷ 20152010 ÷ 2015

Szczecin 300 mln ~ 160 000 Zespół Elektrociepłowni powyżej 2010

Gdańsk 539 mln zł

~ 250 000 Regionalna dla Trójmiasta pow. 2010

WARSZAWA533,04 mln zł

265 200 1.) teren ZUSOK, jako druga inst powyżej 2010

ŁÓDŹ660 mln zł

~ 250 000 w trakcie analizy powyżej 2010

POZNAŃ 640 mln ~ 200 000 w trakcie negocjacji społeczn. powyżej 2010

Od 30.01.2009: BYDGOSZCZ & TORUŃ (180 000 Mg/a), OLSZTYN WRAZ Z 40 GMINAMI WARMII I MAZUR (120 Od 30.01.2009: BYDGOSZCZ & TORUŃ (180 000 Mg/a), OLSZTYN WRAZ Z 40 GMINAMI WARMII I MAZUR (120

000 Mg/a) oraz KOSZALIN (120 000 Mg/a). Koszt inw. łącznie ok. 6 mld zł, 61% dofin. 000 Mg/a) oraz KOSZALIN (120 000 Mg/a). Koszt inw. łącznie ok. 6 mld zł, 61% dofin.

1) - dotyczy projektu drugiej instalacji przy istniejącej obecnie spalarni na terenie Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych

BIAŁYSTOK 220 mln ~ 100 000 regionalna powyżej 2010

Łączna wydajność: 2 400 000 Mg/a

Szczecin180 tys. Mg/rok

300 mln PLN

Łódź250 tys. Mg/rok

660 mln PLN

Kraków250 tys. Mg/rok

703 mln PLN

Warszawa265 tys. Mg/rok533,42 mln PLN

Białystok100 tys. Mg/rok

413,289 mln PLN

Gdańsk250 tys. Mg/rok539,03 mln PLN

Górnośląski Związek Komunalny

2 x 250 tys. Mg/rok1081,16 mln PLN

Poznań200 tys. Mg/rok

640 mln PLN

Bydgoszcz - Toruń180 tys. Mg/rok

400 mln PLN

Olsztyn120 tys. Mg/rok517,64 mln PLN

Koszalin120 tys. Mg/rok

280 mln PLN

PROJEKTY BUDOWY ITPOK NA MAPIE POLSKI

ΣΣ ITPOK = 12 ITPOK = 12ΣΣ wydajności = 2,415 Mg/rok wydajności = 2,415 Mg/rok

ΣΣ kosztów inwestyc. = 6,067 mld kosztów inwestyc. = 6,067 mld PLNPLN

ΣΣ dofinans. z UE = 3,7 mld PLN dofinans. z UE = 3,7 mld PLN (61%)(61%)

PROJEKTY BUDOWY ZTPOK NA MAPIE POLSKIPODSUMOWANIE

OPTYMALNE TECHNOLOGIE OPTYMALNE TECHNOLOGIE INSTALACJI TERMICZNEGO INSTALACJI TERMICZNEGO

PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH – TRENDY KOMUNALNYCH – TRENDY W ROZWOJU TECHNOLOGIIW ROZWOJU TECHNOLOGII

TEZY: wśród ok.. 400 ZTPOK odpadów dominują paleniska z

rusztem mechanicznym, kilka procent stanowią technologie fluidalne,

wśród nowych projektów ZTPOK realizowanych w wiodących krajach UE technologie rusztowe nadal dominują. W żadnym z realizowanych tam projektów nie ma technologii plazmowych czy pirolitycznych.

TRENDY TRENDY W ROZWOJU TECHNOLOGIIW ROZWOJU TECHNOLOGII

optymalna wydajność dla pojedynczej linii to 200 000 Mg/a, przechodzenie na wyższe parametry pary, powyżej 400 oC i

powyżej 40 bar i osiąganie wyższych sprawności wytwarzania energii elektrycznej (poziom 30% netto),

praca w kogeneracji, podnoszenie poziomu bezpieczeństwa ekologicznego ze

strony żużli – technologia SYNCOM Verfahren 2, poprzez stosowanie spalania w atmosferze wzbogaconej w tlen,

obniżanie limitu tlenków azotu, < 100 mg/m3u, poprzez

stosowanie technik katalitycznych SCR.

SPALANIE NA RUSZCIE W ATMOSFERZE WZBOGACONEJ W TLEN – np. TECHNOLOGIA SYNCOM VERFAHREN

K a m e raTe rm o w iz y jn a

E le k tro f il tr

Z a sy po d p a d ó w

A u to m a ty k a"F u z z y L o g ic "

R u s z t

R e c y rk u la c jag a z ó w sp a lin o w y c h

W z b o g a c a n ie p o w ie trz ap ie rw o tn e g o t le n e m

MBA VERSUS MVAMBA VERSUS MVAczyli:czyli:

ZAKŁAD MECHANICZNO-ZAKŁAD MECHANICZNO-BIOLOGICZNEGO PRZETWARZANIA BIOLOGICZNEGO PRZETWARZANIA ODPADÓW, JAKO ALTERNATYWA ODPADÓW, JAKO ALTERNATYWA

DLA ZTPOK DLA ZTPOK NA PRZYKŁADZIE PROJEKTU NA PRZYKŁADZIE PROJEKTU

DLA MIASTA KRAKOWADLA MIASTA KRAKOWA

ZASADNICZE PYTANIA:Czy instalacja typu MBA będzie w stanie sprostać wymaganiom prawnym w zakresie składowania przetworzonych odpadów (czy odpowiednio zredukuje węgiel biogenny w materiale kierowanym na składowisko) Odpowiedź: Doświadczenia niemieckie i austriackie wskazują, że redukcja frakcji organicznej może być bardzo trudna. Na składowiska zostanie skierowane po przetworzeniu około 40% masy odpadów. W przypadku spalarni około 10%. Ponadto wyprodukowane z frakcji wysokokalorycznej „paliwo” pozostaje nadal odpadem i wymaga termicznego przekształcania, jak dla spalarni bądź współspalarni odpadów.

MBA VERSUS MVAMBA VERSUS MVA

ZASADNICZE PYTANIA:Czy instalacja MBA może nie współpracować z zakładem termicznego przekształcania „paliwa” powstałego z przetworzonych odpadów. Odpowiedź: Instalacja MBA powinna współpracować z zakładem termicznego przekształcania wyprodukowanego w tej instalacji paliwa z odpadów (paliwo zastępcze, wtórne, alternatywne, formowane). Przekazanie „paliwa” do cementowni czy energetyki może być nierealne. Cementowania wykorzysta energię w „paliwie” dla swoich potrzeb, energetyka nie spełni wymagań prawnych. Nie ma zysku z „zielonej energii”, nie ma ciepła dla mieszkańców, w konsekwencji mieszkaniec zapłaci drożej.

MBA VERSUS MVAMBA VERSUS MVA

ZASADNICZE PYTANIA:Czym w sensie prawnym jest zakład na „paliwo” z MBA? Czy nie jest spalarnią? Ile będzie kosztować? Odpowiedź: Zakład taki będzie w sensie prawnym spalarnią odpadów, gdyż spalanie tego rodzaju „paliw” nadal obowiązują te same reguły jak dla odpadów. „Paliwo” z MBA nie jest produktem!! Elektrownie nie będą stać w kolejce po jego odbiór!!! Jeśli taki zakład ma być w systemie MBA, a być powinien, to jego koszt wyniesie około 450 mln zł.

MBA VERSUS MVAMBA VERSUS MVA

ZASADNICZE PYTANIA:Czy „paliwo” z MBA jest odpadem a może produktem???Proszę sprawdzić pod adresem:http:/ec.europa.eu/prelex nr sprawy 2005/0281/COD.

Wśród aktualnie przyjętej treści nowej dyrektywy ramowej o odpadach nie ma mowy o zmianie statusu paliw z odpadów.

W uzasadnieniu do poprawki nr 34 przyjętej przez Komisję Europejską po drugim czytaniu wręcz zapisano:

"...Zgodnie z obowiązującym prawem UE odpady, które są przetwarzane na paliwo, nie przestają być odpadami do czasu ich termicznego przekształcenia lub spalenia....„

MBA VERSUS MVAMBA VERSUS MVA

ZASADNICZE PYTANIA:Czy „paliwo” z MBA jest odpadem??? Ciąg dalszyNie ma też informacji o zmianie statusu paliw z odpadów na stronie organizacji ERFO, grupującej najpoważniejszych wytwórców paliw z odpadów w Europie.Ponadto:Podstawowym dokumentem opisującym system klasyfikacyjny paliw alternatywnych jest opracowana przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) Specyfikacja Techniczna /CEN/TS 15359 Solid recovered fuels -- specifications and classes/.Według informacji zawartych w tym dokumencie, paliwo SRF (definicja) może być wytwarzane wyłącznie z odpadów innych niż niebezpieczne i

stosowane tylko w instalacjach spełniających standardy emisyjne, wynikające z dyrektywy 2000/76/EC dotyczącej spalania odpadów.

MBA VERSUS MVAMBA VERSUS MVA

ZASADNICZE WNIOSKI:1.Rozważany dla miasta Krakowa projekt MBA nie ma ani prawnego, ani ekonomicznego, ani tym bardziej środowiskowego uzasadnienia w odniesieniu do obecnego projektu spalarni odpadów dla krakowskiego systemu gospodarki odpadami . 2.Żadne z polskich miast z tzw. listy indykatywnej nie zdecydowało się na udział MBA, co potwierdziło profesjonalnymi analizami i studiami.3.W przypadku Miasta Krakowa prowadzona jest w ramach Studium Wykonalności i projektu PGO dla MiastaKrakowa gruntowna analiza celowości zastosowania MBA. Wyniki nie będą zaskoczeniem.4.Nie ma idealnych rozwiązań w gospodarce odpadami. Na pewno rozwiązaniem takim nie jest MBA. Optymalnym jest aktualny projekt.

PODSUMOWANIEPODSUMOWANIE

INSTALACJI TERMICZNEGO INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW

KOMUNALNYCH, JAKO KOMUNALNYCH, JAKO ODNAWIALNE ŹRÓDŁO ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁO ENERGII

TEZY: dyrektywa 2001/77/WE, poprzez definicję biomasy, zalicza

frakcje ulegające biodegradacji do źródeł OZE, wynikające stąd konsekwencje dla produkcji energii

elektrycznej i ciepła i traktowania ich w odpowiedniej części, jako OZE stosuje szereg państw UE eksploatujących ITPOK (Holandia, Belgia, Dania, Włochy, Słowacja i inne).

OD DYREKTYWY 2001/77/WE DO ART. 44 UOO

DYREKTYWA 2001/77/WE

Art. 2b. DEFINICJA BIOMASY JAKO OZE

ODPADY O CHARAKTERZE BIO SĄ BIOMASĄ I OZEJednak tylko w procesie ich termicznego przekształcania

ART. 44 ust. 8 i 9 UOO

FAKULTATYWNE ROZPORZĄDZENIE MŚ DO ART. 44

FAKULTATYWNE ROZPORZĄDZENIE MŚ DO ART. 44STAN ZAAWANSOWANIA PROJEKTU

FRAKCJE BIO JAKO OZE

W ZMIESZANYCH ODPADACH

KOMUNALNYCH

PALIWA Z ODPADÓW

OSADY ŚCIEKOWE

Projekt rozporządzenia MŚrozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych, jako energii z odnawialnego źródła energii

Rozporządzenie MG z dnia 14.08.08w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej oraz zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii

Zachowanie wymagań jak dla spalarni i współspalarni

INSTALACJI TERMICZNEGO INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW

KOMUNALNYCH, JAKO ŹRÓDŁO KOMUNALNYCH, JAKO ŹRÓDŁO COCO22 NEUTRALNE NEUTRALNE

TEZY: podczas I okresu rozliczeniowego emisji CO2 (2005 – 2007),

spalarnie odpadów komunalnych nie były brane pod uwagę, w drugim okresie rozliczeniowym emisji CO2 (2008 – 2012),

szczególnie wobec drastycznego zmniejszenia limitów emisji CO2, kwestia traktowania ZTPOK jako źródeł CO2 neutralnych, staje się coraz bardziej aktualna.

POTENCJAŁ ENERGETYCZNY POTENCJAŁ ENERGETYCZNY PROJEKTOWANYCH ZAKŁADÓW PROJEKTOWANYCH ZAKŁADÓW

TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCHODPADÓW KOMUNALNYCH

ZAŁOŻENIA: z 1 Mg odpadów można wyprodukować;

energia elektryczna: 0,30 ÷ 0,60 MWhe/Mgodpadów

ciepło: 0,40 ÷ 2,0 MWhth/Mgodpadów

kogeneracja z preferencją ciepła: 0,30 MWhe/Mgodpadów + 0,60 ÷ 0,75 MWhth/Mgodpadów

kogeneracja z preferencją energii elektrycznej: 0,40 MWhe/Mgodpadów + 0,15 ÷ 0,40 MWhth/Mgodpadów

INSTALACJI TERMICZNEGO INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW

KOMUNALNYCH, JAKO ŹRÓDŁO KOMUNALNYCH, JAKO ŹRÓDŁO CIEPŁA NA PRZYKŁADZIE CIEPŁA NA PRZYKŁADZIE WIEDNIA, UPPSALA ORAZ WIEDNIA, UPPSALA ORAZ

KOPENHAGIKOPENHAGITEZY: odpady komunalne to 3, co do potencjału, źródło energii, w odróżnieniu od paliw kopalnych źródło to ma charakter

niewyczerpalny, wszak odpady będą powstawać tak długo, jak długo będą istnieć społeczności,

termiczne przekształcanie odpadów, w odróżnieniu od ich składowania, nie jest marnotrawstwem surowców, a źródłem użytecznej dla ich wytwórców energii.

PRODUKCJA CIEPŁA PRODUKCJA CIEPŁA SIECIOWEGO NA PRZYKŁADZIE SIECIOWEGO NA PRZYKŁADZIE

WIEDNIAWIEDNIA

Spittelau

Kagran

Arsenal

Leopoldau

Inzersdorf

OMV Raffinerie

Simmering

EbS

Własne

Obce

Hrachowina/Henkel

Spalarn. odp.

Energ. Konw.

Kotły szcz.

Ener

g.pr

zem

. UŻYTKOWNIK

CIEPŁOWNIE

SIEĆ CIEPŁOWNICZAFlötzersteig

SCHEMAT WIEDEŃSKIEGO SYSTEMU PRZESYŁU CIEPŁA SIECIOWEGO

MOC ZAINSTALOWANA U WYTWÓRCÓW ZDALACZYNNEJ ENERGII CIEPLNEJ WIEDEŃ 2005

Kotły szczytowe55%

Elektrociep. Simmering bloki 1 i 2

11%

Elektrociep. przem. Rafineria OMV7%

Elektrociep. Leopoldau7% Elektrociep. Simmering blok 3

14%

Spal. odp. nieb. Simmeringer Haide 2%

Spal. odp. kom. Flotzesteig2%

Spal. odp. kom. Spittelau2%

Moc ITPOK łącznie – 6%

ZDALACZYNNA ENERGIA CIEPLNA WYTWORZANA PRZEZ POSZCZEGÓLNYCH WYTWÓRCÓW ENERGII

- WIEDEŃ 2005

Kotłyszczytowe

4,5%

Elektrociepłowniaprzemysłowa

Rafineria OMV14,0%

ElektrociepłowniaSimmering bloki 1, 2

16,3%

Elektrociepłownia Leopoldau

14,1%

Elektrociepłownia Simmering blok 3

27,8%

Spal. odp. komun. Spittelau10,5%

Spal. odp. komun. Flotzersteig

7,2% Spal. odp. niebezp. i osadów ściek.

5,4%Elektrocie. przem.

Hrachowina/Henkel0,2%

Udział ITPOK łącznie – 23,1%

PRODUKCJA CIEPŁA PRODUKCJA CIEPŁA SIECIOWEGOSIECIOWEGO

NA PRZYKŁADZIE ITPOK NA PRZYKŁADZIE ITPOK UPPSALA, SZWECJAUPPSALA, SZWECJA

Produkcja energii cieplnej(ciepło dla systemu ogrzewania miasta i w parze technologicznej)

0

500

1000

1500

2000

1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

(GWh)

Odpady komunalne

Pompy ciepła

En. słonecznaBiomasa

Odpady drewna

TorfWęgielOlej napędowy

En. elektr.

2001-02-14

Produkcja energii cieplnej 2000(ciepło dla systemu ogrzewania miasta i w parze technologicznej)

0

50

100

150

200

250

300

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Olej napędowy (2,3%)

Węgiel (0,03%)

En. elektr. (2,6%)

Torf (26,0%)

Odpady drewna (14,6%)

Biomasa (3,0%)

En. słoneczna (0,001%)

Pompy ciepła (11,0%)

Odpady komunalne (40,5%)

(GWh)2001-02-14

PRODUKCJA CIEPŁA PRODUKCJA CIEPŁA SIECIOWEGOSIECIOWEGO

NA PRZYKŁADZIE ITPOK NA PRZYKŁADZIE ITPOK W ZUSOK WARSZAWAW ZUSOK WARSZAWA

ZAGROŻENIE ZE STRONY ZAGROŻENIE ZE STRONY SPALARNI ODPADÓW – MITY SPALARNI ODPADÓW – MITY

I FAKTY I FAKTY

w dzień filtry są włączone w nocy wyłączone, zagrożenie w razie awarii, „Polak potrafi” – w odniesieniu do finału inwestycji i jakości wybudowanego ZTPOK, wzrost natężenia ruchu na skutek transportu odpadów, spadek cen działek wokół Zakładu, zagrożenie ekologiczne ze strony emisji dioksyn – a przykład ZUSOK w Warszawie

stężenie dioksyn w gazach odlotowych stężenie dioksyn w gazach odlotowych = 0,01 ng TEQ/m= 0,01 ng TEQ/m33

uu

1 Mg/h 5000 m1 Mg/h 5000 m33nn/h/h

wilgotność spalin wilgotność spalin ~~ 20% 20%ilość wybudowanych ZTPOK = 12 (???)ilość wybudowanych ZTPOK = 12 (???)

czas pracy = 8000 h/rokczas pracy = 8000 h/rok

EMISJA DIOKSYN Z ZTPOK – PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA

do powietrza = 0,1 g TEQ/rokdo powietrza = 0,1 g TEQ/rok

w żużlach* = 6 g TEQ/rok w żużlach* = 6 g TEQ/rok w popiołach lotnych i pozostałościach po w popiołach lotnych i pozostałościach po

oczyszczaniu spalin** = nie oczyszczaniu spalin** = nie uwzględnionouwzględniono

* – zostaną zimmobilizowane w materiałach do budowy dróg* – zostaną zimmobilizowane w materiałach do budowy dróg** – zostaną wyeliminowane poprzez składowanie w ** – zostaną wyeliminowane poprzez składowanie w podziemnych wyrobiskach kopalńpodziemnych wyrobiskach kopalń

Emisje dioksyn ze spalarni w UE:Emisje dioksyn ze spalarni w UE:Niemcy (71 spalarni) = 0,5 g TEQ/rokNiemcy (71 spalarni) = 0,5 g TEQ/rok (2007)(2007)UE (ok. 400 spalarni) = 8,5 g TEQ/rokUE (ok. 400 spalarni) = 8,5 g TEQ/rok (2007)(2007)

EMISJA DIOKSYN Z ZTPOK – WYNIKI OBLICZEŃ

ALTERNATYWNA EMISJA DIOKSYNzałożenia:

NIE BUDUJEMY SPALARNI,NADAL DEPONUJEMY ODPADY

NA SKŁADOWISKACH

EMISJA DIOKSYN ZE SKŁADOWANIA ODPADÓW – PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA I WYNIK

Ilość dodatkowo składowanych odpadów

2.415 mln/rok

średnie stężenie dioksyn w odpadach:

50 ng TEQ/kg

EMISJA:120 g TEQ/rok

PODSUMOWANIEPODSUMOWANIE

1. ZTPOK to wyłącznie element zintegrowanego systemu gospodarki odpadami, ale jednocześnie istotne źródło energii.

2. Dla wypełnienia przez Polskę zobowiązań akcesyjnych i ustawowych niezbędne jest wybudowanie około 12-tu ZTPOK.

3. Pozyskiwana z ZTPOK energia ma cechy OZE i tak też będzie niebawem traktowana i rozliczana wobec prawa polskiego.

4. Wiodąca i nadal rozwijaną technologią jest palenisko z ruchomym rusztem.

5. Energia zawarta w odpadach to istotny potencjał OZE, który poprzez ITPOK ma służyć do zaopatrywania wytwórców odpadów w ciepło/chłód i energię elektryczną.