Rynek biomasy w Polsce i Europie – wybrane zagadnienia Dariusz Bliźniak Wiceprezes TGE S.A.
Rola TGE w organizacji Rynku Praw Majątkowych · 2012-10-03 · Kontrakty typu forward na Prawa...
Transcript of Rola TGE w organizacji Rynku Praw Majątkowych · 2012-10-03 · Kontrakty typu forward na Prawa...
Leszek PrachniakDyrektor Departamentu Notowao
Towarowa Giełda Energii [email protected]
Rola TGE w organizacji Rynku Praw Majątkowych
Rynki prowadzone przez TGE, nowe produkty
TGE – prowadzone rynki
Towarowa Giełda Energii prowadzi cztery rynki, na których
Członkowie Giełdy w sposób aktywny i bezpieczny mogą handlować
energią elektryczną, prawami majątkowymi i uprawnieniami do emisji
CO2. Są to:
Rynek Dnia Następnego (RDN),
Rynek Terminowy Energii Elektrycznej (RTEE)
Rynek Terminowy Finansowy,
Rynek Praw Majątkowych dla OZE i Kogeneracji (RPM),
Rynek Uprawnień do Emisji CO2 (RUE).
Jednocześnie TGE organizuje rozliczenia transakcji zawartych przez
jej Członków na poszczególnych rynkach jak i w transakcjach
pozasesyjnych.
Produkty na rynku energii elektrycznej – rynek fizyczny natychmiastowy
Rynek Dnia Następnego (notowania odbywają się 7 dni w tygodniu)
Standardowe kontrakty godzinowe notowane w dobie n – 2 i n – 1
Kontrakty blokowe: PASMO, EUROSZCZYT, OFFPEAK.
Transakcje pozasesyjny (kontrakty godzinowe i blokowe)
Rynek Dnia Bieżącego (I poł. 2010)
Kontrakty godzinowe w systemie notowań ciągłych na 3 godziny przed
terminem dostawy
(start rynku uzależniony od wprowadzenia zmian w zasadach rynku bilansującego).
kontrakty godzinowe
Blok - PASMO
Blok - Euroszczyt \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\\ \\\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\
Blok - Offpeak \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\ \\\\\
godziny doby 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Rynek Terminowy Energii Elektrycznej (notowania odbywają się od Pon. do Pt.)
Kontrakty terminowe forward na dostawę energii, których podstawą jest:
Cała doba we wszystkich dniach tygodnia – BASE (tygodniowe, miesięczne,
kwartalne i roczne do 3 lat naprzód);
Godziny szczytu europejskiego w dni robocze – PEAK5 (tygodniowe,
miesięczne, kwartalne i roczne do 3 lat naprzód).
W następnym etapie planujemy wprowadzić kontrakty terminowe forward na dostawę
energii, których podstawą są godziny poza szczytem zapotrzebowania – OFFPEAK.
A po upłynnieniu Rynku Dnia Następnego, wprowadzenie terminowych kontraktów typu
futures rozliczanych finansowo.
Produkty na rynku energii elektrycznej – rynek fizyczny terminowy
Rynki fizyczne na TGE - dzienny harmonogram czasowy
Lata L - 3 , kwartały, miesiące i tygodnie
Notowania pon. – pt. 8:00 – 14.00
Rynek Terminowy Energii Elektrycznej
Notowane kontrakty: BASE i PEAK5
Fizyczna dostawa zakontraktowanej energii elektrycznej
Notowania odbywają się w systemie notowań ciągłych
Jednostka notowania: 1 kontrakt
Waluta: PLN
Rozliczenie po kursie transakcyjnym.
Rozliczaniem zawartych transakcji zajmuje się Izba
Rozliczeniowa.
Na system gwarantowania rozliczeń składają się:
fundusz gwarancyjny, depozyt wstępny i depozyt
uzupełniający
Dzień N - 2 Dzień N -1
Rynek Dnia Następnego
notowania pon – nie
7:15 – 14:30
Notowane kontrakty:
GODZINOWE i bloki:
PASMO, SZCZYT,
OFFPEAK
Notowania ciągłe.
Min. wol.- 1 MWh
Rozliczenie po kursie transakcyjnym przez
Izbę rozliczeniową.
notowania pon – nie
7:15 – 11:30
Notowane kontrakty:
GODZINOWE i bloki:
PASMO, SZCZYT,
OFFPEAK
Fixing i not. ciągłe.
pon – nie
11:50 – 13:00
Wysyłanie grafików
do OSP
(wol. godz. = suma
trans. z RTEE i RDN)
13:00
bramka zamknięta
Dzień N
Rynek Uprawnień do Emisji CO2
RUE jest integralną częścią krajowego i europejskiego Systemu
Handlu Uprawnieniami do Emisji CO2. Funkcjonuje od 19
września 2006r. Przeznaczony jest dla instalacji
uczestniczących w europejskim systemie handlu uprawnieniami
do emisji CO2 i wszystkich podmiotów zainteresowanych ich
obrotem.
Od połowy 2010 roku członkowie RUE będą mieli bezpośredni
dostęp do rynku CO2 organizowanego przez skandynawską
giełdę Nordpool – największą na świecie giełdę energii.
Wysokość zobowiązania PM dla OZE:Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. (Dz. U. z 28 sierpnia 2008 r. Nr 156, poz. 969)
Obowiązek uważa się za spełniony jeżeli za dany rok udział ilościowy sumy energii elektrycznej wynikającej z
przedstawionych do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia dla OZE, lub uiszczonej przez
przedsiębiorstwo zobowiązane opłaty zastępczej w wykonanej całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej
przez to przedsiębiorstw odbiorcom końcowym wynosi odpowiednio dla lat:
7,00%
8,70%
10,40%
10,40%
10,40%
10,90%
11,40%
11,90%
12,40%
12,90%
0%
100%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Rola TGE w systemie wsparcia OZE i kogeneracji:
I Prowadzenie rejestrów świadectw pochodzenia
dla energii elektrycznej z OZE i kogeneracji.
II Organizowanie obrotu prawami majątkowymi
wynikającymi ze świadectw pochodzenia dla
energii elektrycznej z OZE i kogeneracji.
Rynek Praw Majątkowych:
- Rynek składa się z linii notowań kontraktów:
PMOZE - na dostawę praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia będących
potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w OZE (termin wytworzenia do 1 marca 2009r).
PMOZE_A - na dostawę praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia będących
potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w OZE (termin wytworzenia od 1 marca 2009r).
Przyjmowanie zleceń na fixing Notowania ciągłe
Publikowanie wyników
notowań na publicznej
stronie internetowej
Przyszły harmonogram notowań na RPM
Określenie kursu
jednolitego
Zakończenie
notowań
9:30 11:00 13:30 15:00
Wprowadzanie i potwierdzanie przez Członków Giełdy
zleceń transakcji pozasesyjnych rozlicznych
i nierozliczanych.
Akceptacja przez TGE
potwierdzonych zleceń. Po
akceptacji wyniki dostępne
na niepublicznej stronie
internetowej.
Zakończenie okresu
wprowadzania i
potwierdzania zleceń
Poniedziałek
i środa
Wtorek
i czwartek
Miesięczne obroty kontraktami PMOZE i PMOZE_A na sesji
i w transakcjach pozasesyjnych w 2009 roku [ MWh]
Średnioważone miesięczne ceny dla kontraktów PMOZE i
PMOZE_A na sesji i w transakcjach pozasesyjnych w 2009
roku [zł/MWh]
Średnioważone miesięczne ceny dla kontraktów PMOZE w transakcjach
pozasesyjnych w 2006 roku [zł/MWh]
70,00
80,00
90,00
100,00
110,00
120,00
130,00
140,00
150,00
160,00
170,00
180,00
190,00
200,00
210,00
220,00
230,00
240,00
250,00
PM
SP
-31-1
2-2
005
PM
SP
-21-0
1-2
006
PM
SP
-11-0
2-2
006
PM
SP
-04-0
3-2
006
PM
SP
-25-0
3-2
006
PM
SP
-15-0
4-2
006
PM
SP
-06-0
5-2
006
PM
SP
-27-0
5-2
006
PM
SP
-17-0
6-2
006
PM
SP
-08-0
7-2
006
PM
SP
-29-0
7-2
006
PM
SP
-19-0
8-2
006
PM
SP
-09-0
9-2
006
PM
SP
-30-0
9-2
006
PM
SP
-21-1
0-2
006
PM
SP
_11
-11-2
006
Trans pozasesyjne - Kurs min. PLN/MWh
Trans pozasesyjne - Kurs max. PLN/MWh
Indeks OZEX dla kontraktów PMOZE na sesji w 2006 roku [zł/MWh]
160,00
170,00
180,00
190,00
200,00
210,00
220,00
230,00
240,00
250,00
PM
SP
-31-1
2-2005
PM
SP
-21-0
1-2006
PM
SP
-11-0
2-2006
PM
SP
-04-0
3-2006
PM
SP
-25-0
3-2006
PM
SP
-15-0
4-2006
PM
SP
-06-0
5-2006
PM
SP
-27-0
5-2006
PM
SP
-17-0
6-2006
PM
SP
-08-0
7-2006
PM
SP
-29-0
7-2006
PM
SP
-19-0
8-2006
PM
SP
-09-0
9-2006
PM
SP
-30-0
9-2006
PM
SP
-21-1
0-2006
PM
SP
_11-1
1-2
006
09-09-200628-01-2006
Kontrakty typu forward na Prawa Majątkowe
z OZE
1. Proponowany jest kontrakt o 12-miesięcznym okresie notowania z
wykonaniem w jeden dzień (pierwszy dzień po zakończeniu notowań).
Proponowany termin wykonania to trzeci wtorek miesiąca.
2. W obrocie będzie jednocześnie 12 kontraktów z wykonaniem na każdy
miesiąc oddzielnie.
3. W dzień następny po wygaśnięciu kontraktu pojawi się w obrocie kolejny
kontrakt danej serii z wykonaniem za rok.
Kalendarz notowania i wykonaniaMaj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Styczeń
notowanie wykonanie