RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I...

12
RYNEK KOMERCYJNY RESEARCH POLSKA I POŁOWA 2016

Transcript of RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I...

Page 1: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

RYNEK KOMERCYJNY

RESEARCH

POLSKAI POŁOWA 2016

Page 2: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

2

RYNEK BIUROWY W WARSZAWIE

RYNEK BIUROWY W MIASTACH REGIONALNYCH

NICOLAS BUSINESS CENTER, Global Center, Wrocław

Zasoby powierzchni biurowej:

4,9 mln m2

Nowa podaż:

350.000 m2

w 16 projektach

Powierzchnia biurowa w budowie:

576.000 m2

Wskaźnik pustostanów:

15,4%całkowitych zasobów

Całkowite zasoby biurowe na 6 głównych rynkach regionalnych: 3,37 mln m2

Wysoka nowa podaż w I połowie 2016 roku:

212.000 m2

w 31 projektachPowierzchnia biurowa w budowie:

770.000 m2

Rekordowy wolumen podpisanych umów najmu:

245.000 m2

Page 3: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

RESEARCHRYNEK KOMERCYJNY W POLSCE

3

RYNEK HANDLOWY

RYNEK INWESTYCYJNY

Istniejące zasoby handlowe:

11mln m2

Wyjątkowo niski wolumen nowej podaży w I połowie 2016 roku:

83.000 m2

Rozbudowy istniejących projektów zdominowały nową podaż:

53%Podaż w budowie w 90% stanowią tradycyjne centra handlowe:

570.000 m2

Zainwestowane w Polsce w I połowie 2016 roku:

2,05 mld EUR

Wolumen naiwiększej transakcji w historii polskiego rynku:

891mln EUR

Udział transakcji handlowych w całkowitym wolumenie:

49%

ZGORZELEC PLAZA, Zgorzelec

HORIZON PLAZA, Union Investment, Warszawa

Page 4: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

4

RYNEK BIUROWY W WARSZAWIE

półroczna z ostatnich pięciu lat (324.000 m2). Najwięcej powierzchni biurowej wynajęto w Centralnym Obszarze Biznesu oraz na Służewcu Przemysłowym. Nowe umowy podpisane w istniejących budynkach, jak i tych w budowie wyniosły odpowiednio 43% i 17%. Renegocjacje natomiast stanowiły 31% a ekspansje 9%. Dodatkowo, pozytywnym sygnałem jest znacząca absorpcja netto odnotowana w I połowie 2016 roku, która wyniosła 145.000 m2 i była prawie dwa razy wyższa od poziomu zarejestrowanego w analogicznym okresie 2015 roku.

Od początku roku obserwujemy wzrost współczynnika pustostanów, który na koniec drugiego kwartału 2016 roku wyniósł 15,4%, a dostępne na wynajem pozostaje 767.000 m2. W minionych miesiącach współczynnik pustostanów wzrósł przede wszystkim w Centralnym Obszarze Biznesu i wyniósł 17,3%, zwiększając się o 3,1 pp. w ciągu trzech miesięcy. W rezultacie najwięcej wolnej powierzchni oferowane jest w centrum miasta

Na koniec I połowy 2016 roku zasoby biurowe na warszawskim rynku wynosiły 4,9 mln m2, wzrastając o ponad 500.000 m2 w ciągu 12 miesięcy. Wynika to ze wzmożonej aktywności deweloperów, którzy ukończyli w ostatnich miesiącach wielkoskalowe projekty.

Pierwsze dwa kwartały 2016 roku zapisały się w historii warszawskiego rynku biurowego pod znakiem rekordowej nowej podaży, która wyniosła 350.000 m2 i była o 40% wyższa niż średnia roczna z ostatnich 5 lat. Dotychczas w Warszawie nie odnotowano tak wysokiego poziomu nowej podaży. Od stycznia do czerwca bieżącego roku do użytku oddano 16 projektów biurowych. Najwięcej nowej podaży zrealizowano w Centralnym Obszarze Biznesu. Do największych projektów ukończonych w tej lokalizacji należą m.in. Warsaw Spire A (59.100 m2), Q22 (46.400 m2), Atrium 2 (20.200 m2), Prime Corporate Center (20.100 m2) czy Grzybowska 43 (10.600 m2). Zasoby biurowe zwiększyły się znacząco również na Żoliborzu, dzięki zrealizowaniu drugiej fazy kompleksu Gdański Business Center o łącznej powie-rzchni 49.000 m2 oraz wzdłuż Alej Jerozolim-skich, gdzie ukończono Eurocentrum Office Complex Delta (25.000 m2) oraz Astrum Business Park (22.600 m2).

Znaczący popyt w sektorze biurowym odnotowany w II połowie minionego roku zachęcił deweloperów do kolejnych inwestycji. W I połowie 2016 roku rozpoczęto realizację kilku wielkoskalowych projektów, m.in. Sienna Towers (74.000 m2), budowanego przez Ghelamco Poland, II etap kompleksu należącego do HB Reavis – West Station II (37.000 m2) czy EC Powiśle (26.000 m2) realizowanego przez White Star oraz Tristan Capital Partners. Aktualnie w budowie znajduje się ponad 576.000 m2 powierzchni, a najwięcej nowych biur powstaje w Centralnym Obszarze Biznesu oraz wzdłuż Alej Jerozolimskich.

Wolumen transakcji najmu w I połowie 2016 roku wyniósł ok. 360.000 m2. Wynik ten jest nieznacznie niższy od wolumenu odnotowanego w analogicznym okresie 2015 roku (386.000 m2), ale wyższy niż średnia

Źródło: Knight Frank, PORF

WYKRES 1

Wolna powierzchnia wg lokalizacji (m2) II kw. 2016 vs. II kw. 2015

0

50 0

00

100

000

150

000

200

000

250

000

300

000

COB

Służewiec Przemysłowy

Aleje Jerozolimskie

Żoliborz

Pozostałe

II kw. 2016 II kw. 2015

Zasoby powierzchni biurowej:

4,9 mln m2

Nowa podaż:

350.000 m2

w 16 projektach

Powierzchnia biurowa w budowie:

576.000 m2

Wskaźnik pustostanów:

15,4%całkowitych zasobów

NORTH GATE, Deka Immobillien

I połowa 2016 roku przyniosła rekordową nową podaż, znaczący wzrost współczynnika pustostanów oraz wolumen transakcji najmu nieznacznie wyższy od średniej z ostatnich lat.

Page 5: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

RESEARCHRYNEK KOMERCYJNY W POLSCE

5

– 36% pustostanów oraz na Służewcu Przemysłowym – 28% wolnej powierzchni. Pustostany rozkładają się jednak zupełnie inaczej w obu lokalizacjach. W Centralnym Obszarze Biznesu 1/3 wolnej powierzchni oferowana jest w nowych budynkach zrealizowanych w latach 2015-2016. Na Służewcu Przemysłowym natomiast, ponad połowa powierzchni do wynajęcia jest

RIVERSIDE, Savills Investment Management

Źródło: Knight Frank, PORF

WYKRES 2

Absorpcja netto, roczna podaż biurowa oraz współczynnik pustostanów 2008 - I poł. 2016

Absorpcja netto Roczna podaż Współczynnik pustostanów

— 18%

— 16%

— 14%

— 12%

— 10%

— 8%

— 6%

— 4%

— 2%

— 0%

500 000

450 000

400 000

350 000

300 000

250 000

200 000

150 000

100 000

50 000

- m2

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

I poł

. 201

6/p

Roczna podaż - prognoza

oferowana w budynkach ukończonych w latach 2005-2009.

W większości biurowców czynsze wywoła-wcze pozostają na stabilnym poziomie. Jednakże, ze względu na wzrost wolumenu dostępnej powierzchni, w II kwartale odnoto-waliśmy niewielkie obniżki czynszów na Służewcu Przemysłowym. Czynsze wywoła-

wcze w centrum miasta kształtują się na poziomie 14-24 EUR/m2/miesiąc, natomiast w lokalizacjach poza centrum od 10,5-18 EUR/m2/miesiąc. Ze względu na szeroki pakiet zachęt oferowanych przez właścicieli budynków stawki efektywne pozostają o 15-25% niższe niż stawki wywoławcze.

Page 6: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

6

RYNEK BIUROWY W REGIONACH

Pomimo znacznej nowej podaży zarejestro-wanej od początku roku, na sześciu najwię-kszych rynkach regionalnych w budowie pozostaje ponad 770.000 m2 powierzchni biurowej, z czego ponad 90% będzie przeznaczone na wynajem. Na podstawie harmonogramów prac deweloperów szacuje się, że do końca bieżącego roku może zostać dostarczone na rynek nawet 330.000 m2. Zdecydowanym liderem pod względem wolumenu powierzchni w budowie pozostaje Kraków, gdzie powstaje obecnie ponad 290.000 m2 nowych biur, zaś kolejne miejsce zajmuje Wrocław (158.000 m2).

I połowa 2016 roku to także okres rekordowo wysokiej aktywności najemców. W okresie od stycznia do czerwca w miastach regionalnych podpisano umowy obejmujące łącznie ponad 260.000 m2, o 54% więcej w porównaniu ze

Na koniec czerwca 2016 roku zasoby powierzchni biurowej na sześciu głównych rynkach regionalnych sięgnęły 3,37 mln m2. W I połowie bieżącego roku ukończone zostało blisko 212.000 m2 nowej powierzchni w 31 projektach. To wyjątkowo wysoki wynik, porównywalny ze średnim rocznym wolumenem nowej podaży z ostatnich kilku lat. Najwięcej powierzchni ukończono w Krakowie (66.400 m2), Trójmieście (52.700 m2) i Wrocławiu (48.300 m2). Największe oddane do użytku budynki to: dwa projekty Echo Investment - Tryton Business House (21.300 m2) w Gdańsku oraz I etap O3 Business Campus (19.200 m2) w Krakowie, należący do GTC University Business Park B (18.700 m2) w Łodzi oraz Pegaz (18.500 m2) wybudowany przez UBM Polska we Wrocławiu.

Dane podsumowujące I połowę 2016 roku na rynku biurowym potwierdzają dalszy dynamiczny rozwój tego sektora w miastach regionalnych. Wysoka aktywność deweloperów przekłada się na systematyczny wzrost zasobów nowoczesnej powierzchni, ale jednocześnie rosnącej podaży towarzyszy rekordowo wysoki popyt na powierzchnię biurową.

WYKRES 1

Całkowite zasoby powierzchni biurowej, współczynnik pustostanów i czynsze wywoławcze za najlepsze powierzchnie na głównych rynkach regionalnych I poł. 2016

średnią z analogicznego okresu za ostatnie 5 lat. Na pozycję lidera ponownie wysuwa się Kraków z wolumenem transakcji na poziomie 109.000 m2, zaś odpowiednio 53.000 m2 i 36.000 m2 zostało wynajęte we Wrocławiu i w Trójmieście. Popyt napędzany jest w głównej mierze przez firmy z dynamicznie rosnącego w Polsce sektora usług dla biznesu, które według naszych szacunków zajmują od 20% powierzchni biurowej w Trójmieście do blisko 50% zasobów w Krakowie, podczas gdy w Warszawie jest to zaledwie 6%. O pozytywnej sytuacji na rynkach regionalnych świadczy również poziom absorpcji netto. W I połowie bieżącego roku wyniosła ona około 138.000 m2, co jest wynikiem zbliżonym do tych z analogicznego okresu poprzednich lat.

W konsekwencji dynamicznego wzrostu zasobów zwiększyła się nieco dostępność powierzchni. Na koniec czerwca na 6 głównych rynkach dostępne było około 356.000 m2, co stanowi 10,6% całkowitych zasobów i 11,9% powierzchni przeznaczo-nych na wynajem. Współczynnik pustostanów w poszczególnych miastach wahał się od 6%

Całkowite zasoby biurowe na 6 głównych rynkach regionalnych: 3,37 mln m2

Wysoka nowa podaż w I połowie 2016 roku:

212.000 m2

w 31 projektachPowierzchnia biurowa w budowie:

770.000 m2

Rekordowy wolumen podpisanych umów najmu:

245.000 m2

18% —

16% —

14% —

12% —

10% —

8% —

6% —

4% —

2% —

0% —

Źródło: Knight Frank, PORF

Łódź347.000

12 13 14 15 16EUR/m2/miesiąc

Katowice405.000

Trójmiasto629.000

Kraków833.000

Poznań396.000

Wrocław757.000

Page 7: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

7

RESEARCH

WROCŁAW 101, Crownway Investments, Wrocław

RYNEK KOMERCYJNY W POLSCE

Źródło: Knight Frank, PORF

WYKRES 2

Popyt na powierzchnię biurową na głównych rynkach regionalnych 2011 - I poł. 2016

2011

2012

2013

2014

2015

I poł

. 20

16

Kraków Wrocław

WYKRES 3

Powierzchnia biurowa zajmowana przez centra nowoczesnych usług dla biznesu I poł. 2016

Źródło: Knight Frank

— 0

%

— 2

0%

— 4

0%

— 6

0%

— 8

0%

— 1

00%

Warszawa

Trójmiasto

Poznań

Katowice

Wrocław

Łódź

Kraków

600.000 —

500.000 —

400.000 —

300.000 —

200.000 —

100.000 —

m2 —

Pozostałe 4 główne rynki regionalne

PORTO OFFICE, Detemo Investments, Kraków

całkowitych zasobów w Krakowie do 14,3% w Katowicach. Ze względu na prognozowany rekordowy poziom nowej podaży, w naj-bliższych miesiącach oczekiwany jest dalszy wzrost dostępnej powierzchni na większości rynków.

Pomimo dynamicznych zmian po stronie podaży i popytu, czynsze wywoławcze i warunki najmu pozostają bez zmian. Na koniec czerwca 2016 najniższe wywoławcze stawki czynszu obserwowane były w Łodzi – od 8,5 do 13 EUR/m2/miesiąc, najwyższe – we Wrocławiu: 10-15,5 EUR/m2/miesiąc. Stawki efektywne pozostają o 10-15% niższe w porównaniu z czynszami wywoławczymi.

6%

21%

23%

33%

36%

36%

48%

Powierzchnia zajmowana przez centra BPO/SSC, IT, R&D

Page 8: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

8

RYNEK HANDLOWY

Nowa podaż w I półroczu zdominowana była przez rozbudowy istniejących centrów handlowych, w wyniku których przybyło 44.000 m2. Były to zarówno niewielkie rozbudowy dokonywane przy okazji modernizacji projektów, ale także np. dobudowy parków handlowych do istniejących tradycyjnych centrów. Pozostała nowa powierzchnia to zaledwie trzy centra handlowe zrealizowane w najmniejszych miastach (tj. poniżej 100.000 mieszkańców): Galeria Głogovia w Głogowie (21.000 m2), Karuzela Września we Wrześni (12.000 m2) oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m2).

Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m2, a nasycenie powierzchnią handlową w Polsce wzrosło do poziomu 286 m2/1.000 mieszkańców. Istniejąca podaż obejmuje trzy formaty handlowe: tradycyjne centra handlowe, których łączna powierzchnia wynosi 9,5 mln m2, parki handlowe – 1,3 mln m2 oraz centra wyprzedażowe – 200.000 m2.

Pomimo mniejszej liczby rozpoczynanych inwestycji, wolumen powierzchni w budowie jest stosunkowo wysoki. Obecnie realizowane jest ponad 620.000 m2 powierzchni handlowej, z czego 90% stanowią tradycyjne centra

I połowa 2016 roku na rynku handlowym w Polsce przyniosła spadek aktywności deweloperów. W tym okresie ukończono zaledwie 83.000 m2 powierzchni, z czego ponad 70% w II kwartale. Pomimo, że w II połowie bieżącego roku - zgodnie z harmonogramami deweloperów - ma zostać oddane niemal 290.000 m2, to w całym roku 2016 nie zostanie osiągnięty wynik porównywalny z poprzednimi latami.

WYKRES 1

Roczna podaż powierzchni handlowej w Polsce według lokalizacji 2014 - I poł. 2016

Źródło: Knight Frank

Istniejące zasoby handlowe:

11 mln m2

Wyjątkowo niski wolumen nowej podaży w I połowie 2016 roku:

83.000 m2

Rozbudowy istniejących projektów zdominowały nową podaż:

53%Podaż w budowie w 90% stanowią tradycyjne centra handlowe:

570.000 m2

ALBATROS, Albatros Kołobrzeg, Kołobrzeg

100% —

90% —

80% —

70% —

60% —

50% —

40% —

30% —

20% —

10% —

0% —

Nowe projekty

Rozbudowy

2014

2015

I poł

. 201

6

Page 9: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

RESEARCH

9

handlowe, zlokalizowane głównie w największych aglomeracjach. Są to m.in. Posnania w Poznaniu (100.000 m2), Galeria Północna w Warszawie i Wroclavia we Wrocławiu (po 64.000 m2). Niemal połowa realizowanej obecnie powierzchni ma zostać ukończona w II połowie 2016 roku. Znacząca podaż handlowa realizowana w ostatnich latach na małych i średnich rynkach przełożyła się na znaczący wzrost nasycenia powierzchnią handlową w tych lokalizacjach, dlatego deweloperzy ograniczyli tam swą aktywność.

Poszukiwanie alternatywnych rozwiązań do tradycyjnej formy handlu przejawia się natomiast w realizacji projektów o zupełnie

innym formacie, tzw. mixed-use. Obecnie projekty tego typu o większej skali realizowane są wyłącznie w Warszawie. Są to: Hala Koszyki oraz Centrum Praskie Koneser. Planowana jest ponadto budowa kolejnej takiej inwestycji – ArtN. Inwestycje te stworzą miastotwórcze przestrzenie do pracy, zakupów, rozrywki i odpoczynku.

Po stronie popytu w I połowie 2016 roku odnotowano kilka debiutów na polskim rynku handlowym, m.in. Tallinder – marka premium LPP w Galerii Bałtyckiej w Gdańsku oraz Skechers w stołecznej Galerii Mokotów, czy marka U.S. Polo Assn, która wprowadziła się do łódzkiej Manufaktury. Jednocześnie odnotowano przykłady marek, które wycofały

RYNEK KOMERCYJNY W POLSCE

WYKRES 3

Roczna podaż powierzchni handlowej w Polsce wg lokalizacji (m2) 2007 - 2016p

Źródło: Knight Frank

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

I poł

. 201

6\p

800.000 —

700.000 —

600.000 —

500.000 —

400.000 —

300.000 —

200.000 —

100.000 —

m2 —

małe rynki (poniżej 100.000 mieszkańców)

średnie rynki (100.000 - 400.000 mieszkańców)

8 głównych aglomeracji

Źródło: Knight Frank

Grzybowska 43, Wisher Enterprise

WYKRES 2

Podaż w budowie wg lokalizacji I poł. 2015 vs. I poł. 2016

się z polskiego rynku t.j. Celio czy Mothercare.

Czynsze wywoławcze za najlepsze lokale w najbardziej atrakcyjnych centrach handlowych odnotowują tendencję zwyżkową. Niezmiennie liderem pozostaje Warszawa, gdzie za najlepszą powierzchnię trzeba zapłacić 150 EUR/m2/miesiąc. Na rynkach regionalnych wysokość czynszu osiąga niższy poziom i jest to zależne od wielu czynników, m.in. od marki najemcy, wielkości lokalu oraz jego położenia w centrum handlowym.

SUPERSAM, Griffin Real Estate, Katowice

małe rynki (poniżej 100.000 mieszkańców)

średnie rynki (100.000 - 400.000 mieszkańców)

8 głównych aglomeracji

21%

66%

13%

16%

83%

2%

I poł. 2015 I poł. 2016

8 głównych aglomeracji - prognoza

małe rynki - prognoza (poniżej 100.000 mieszkańców)

Page 10: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

10

WYKRES 1

Wolumen transakcji inwestycyjnych w Polsce wg sektora 2004 - I poł. 2016

RYNEK INWESTYCYJNY

W I połowie 2016 roku największą aktywność inwestorów zaobserwowano w segmencie handlowym, gdzie przejęcia stanowiły aż 49% wolumenu transakcji; akwizycje w segmencie biurowym objęły 38%, podczas gdy przejęcia w sektorze przemysłowym stanowiły 13% wartości wszystkich zamkniętych umów.

W sektorze biurowym w pierwszych sześciu miesiącach 2016 roku aż 60% wszystkich umów przejęć podpisano na rynkach regionalnych. Poza sfinalizowaniem wspomnianej największej w historii transakcji Redefine Properties, najbardziej znaczące umowy o najwyższym wolumenie to: zakup krakowskiego biurowca Aleja Pokoju 5 przez

niemiecki fundusz Warburg-HIH Invest Real Estate, przejęcie przez PHN gdańskiej Alchemii II oraz zakup przez fundusz Benson Elliot Sharow Capital trzech nieruchomości: Forum 76, Opera i Okrąglak&Kwadraciak, zlokalizowanych odpowiednio w Łodzi, Gdańsku i Poznaniu. Obecnie stopy kapitalizacji za projekty biurowe zlokalizowane poza Warszawą oscylują pomiędzy 6,25-6,50%, a w kolejnych kwartałach oczekiwane są dalsze obniżki.

Wolumen transakcji inwestycyjnych zawartych w sektorze biurowym na stołecznym rynku przekroczył 316 mln EUR w pierwszej połowie 2016 roku. Na warsza-wskim rynku wyraźnie odczuwalna jest

Dobre nastroje inwestycyjne i coraz lepsze postrzeganie Polski przez podmioty międzynarodowe zaowocowały w I półroczu 2016 roku rekordowym wolumenem transakcji, sięgającym 2,05 mld EUR, który przekroczył ponad dwukrotnie wynik osiągnięty w analogicznym okresie poprzedniego roku. W II kwartale sfinalizowano największą w historii polskiego rynku oraz regionu CEE transakcję przejęcia 75% udziałów w portfolio Echo Prime Properties przez południowoafrykański fundusz inwestycyjny Redefine Properties. Umowa obejmowała 18 nieruchomości handlowych i biurowych o łącznej wartości 891 mln EUR.

Zainwestowane w Polsce w I poł. 2016 roku:

2,05 mld EUR

Wolumen największej transakcji w historii polskiego rynku:

891mln EUR

Udział transakcji handlowych w całkowitym wolumenie:

49%

Źródło: Knight Frank, IRF

Biura Handel Magazyny Hotele Pozostałe

mld EUR

I poł. 2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

0 1 2 34 5

Page 11: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

RESEARCH

11

WYKRES 2

Struktura traksakcji inwestycyjnych wg sektorów I poł. 2016

RYNEK KOMERCYJNY W POLSCE

kompresja stóp kapitalizacji. Obecnie oscylują wokół 5,50% za najlepsze aktywa biurowe zlokalizowane w COB, natomiast stopy kapitalizacji dla lokalizacji poza COB wahają się pomiędzy 6,75%-7,25%. Do najważniejszych akwizycji na warszawskim rynku biurowym w pierwszej połowie 2016 roku zaliczyć można: zakup Warsaw Corporate Center oraz Wiśniowy Business Park przez fundusz Valad, zakup Prime Corporate Center przez Warburg-HIH Invest Real Estate, nabycie Zaułku Piękna przez GLL oraz zakup projektu Oxygen Park przez Golden Star Group.

Niesłabnącą aktywność inwestorów zaobserwowano w sektorze handlowym. Całkowity wolumen podpisanych umów

EUROCENTRUM OFFICE COMPLEX, Capital Park, Warszawa

HANDEL 1 mld EUR

2% parki handlowe3% DYI

1% supermarkety i dyskonty

94% centra handlowe

BIURA 789 mln EUR

40% Warszawa

60% miasta regionalne

MAGAZYNY 255 mln EUR

48% transakcje portfelowe

52% pojedyncze transakcje

Źródło: Knight Frank, IRF

kupna/sprzedaży aktywów handlowych w I połowie 2016 roku wyniósł ponad 1 mld EUR, z czego znacząca część zawarta została w transakcji portfelowej funduszu Redefine Properties. Ponadto, podpisano kilka mniejszych umów o wartości do 10 mln EUR. Do najważniejszych akwizycji handlowych w I połowie 2016 roku można zaliczyć: przejęcie galerii Corso przez First Property Group, zakup galerii Jantar w Słupsku przez CBRE Global Investors oraz przejęcie Ferio Konin przez niemiecki fundusz Union Investment. Stopy kapitalizacji za najlepsze aktywa handlowe utrzymują się na poziomie 5,50% z tendencją do kompresji.

Najbardziej pożądanymi aktywami pośród nieruchomości magazynowych wciąż

pozostają portfele obiektów logistycznych. Dzięki dobrej kondycji sektora przemysłowego, inwestorzy są skłonni lokować swój kapitał w tym segmencie. W pierwszych sześciu miesiącach 2016 roku wolumen transakcji aktywami magazynowy-mi osiągnął wartość prawie 255 mln EUR. Stopy kapitalizacji za najlepsze aktywa oscylują wokół 7%, a do najważniejszych przejęć dotychczas zawartych w 2016 roku zaliczyć można nabycie portfela NBGI, składającego się łącznie z 5 nieruchomości oraz parku magazynowego Annopol Business Park przez amerykański fundusz Hines, zakup Metropol Park Błonie przez Hillwood oraz sprzedaż magazynu Amazon w Poznaniu niemieckiemu funduszowi GLL.

Page 12: RESEARCH POLSKA - Knight Frank...oraz Galeria Avangarda w Bartoszycach (6.000 m: 2). Na koniec I półrocza 2016 roku całkowite : zasoby handlowe w Polsce przekroczyły 11 mln m:

12

© Knight Frank Sp. z o.o. 2016Knight Frank nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody poniesione na skutek działań podjętych na podstawie zawartości niniejszego raportu. Pomimo przeprowadzenia szczegółowych badań i zachowania należytej staranności Knight Frank nie gwarantuje ani nie zapewnia, że informacje zawarte w raporcie są prawdziwe lub że nie uległy dezaktualizacji. Powielanie części lub całości opracowania tylko za zgodą Knight Frank.

Jako jeden z największych i najbardziej doświadczonych zespołów monitorujących rynek nieruchomości w Polsce, świadczymy usługi doradcze, opracowujemy prognozy oraz diagnozujemy wszystkie sektory rynku nieruchomości.

Naszym klientom, do których należą m.in. deweloperzy, fundusze inwestycyjne, instytucje finansowe, przedsiębiorstwa oraz inwestorzy indywidualni, oferujemy:

doradztwo strategiczne,

niezależne prognozy i analizy dostosowane do specyficznych wymogów klientów,

prezentacje na indywidualne zapotrzebowanie/zamówienie.

Prowadzimy kwartalnie aktualizowane bazy danych, obejmujące wszystkie sektory rynku nieruchomości komercyjnych (biurowy, handlowy, magazynowy, hotelowy) w głównych miastach i regionach Polski (Warszawa, Kraków, Łódź, Poznań, Śląsk, Trójmiasto, Wrocław). Dzięki naszym oddziałom w tych lokalizacjach, posiadamy wiedzę o lokalnych rynkach, którą wykorzystujemy w przygotowywaniu raportów.

NASZE NAJNOWSZE PUBLIKACJE:

Kontakty w Polsce:

+48 22 596 50 50 www.KnightFrank.com.pl

RESEARCH

Elżbieta Czerpak [email protected]

ASSET MANAGEMENT

Monika A. Dębska - Pastakia [email protected]

ASSET MANAGEMENT - OFFICES AND LOGISTICS

Bartłomiej Łepkowski [email protected]

ASSET MANAGEMENT - RETAIL

Małgorzata Szychułda [email protected]

CAPITAL MARKETS

Joseph Borowski [email protected]

COMMERCIAL AGENCY - OFFICE

Izabela Potrykus-Czachowicz [email protected]

COMMERCIAL AGENCY - RETAIL

Paweł Materny [email protected]

PROPERTY MANAGEMENT

Magdalena Oksańska [email protected]

VALUATIONS

Grzegorz Chmielak [email protected]

Kontakt w Londynie:

INTERNATIONAL RESEARCH

Matthew Colbourne [email protected]

COMMERCIALMARKET

Rynek biurowy w Warszawie: I poł. 2016

Rynek Komercyjny w Polsce: I kw. 2016

Rynek biurowy w Krakowie: I kw. 2016

Rynek biurowy we Wrocławiu: I kw. 2016

Raporty Knight Frank są dostępne do pobrania na stronie KnightFrank.com.pl/badanie-rynku/