Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR...

35
Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? 26 października 2020

Transcript of Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR...

Page 1: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Reforma IBORJak przygotować się do nadchodzących zmian?26 października 2020

Page 2: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

2© 2020 Deloitte Polska

Agenda

Najważniejsze wyzwania związane z wdrożeniem Reformy IBOR dla instytucji finansowych

Wpływ Reformy IBOR na umowy finansowe

Geneza oraz zakres zmian związanych z Reformą IBOR

Kluczowe skutki Reformy IBOR dla przedsiębiorstw

Wpływ Reformy IBOR na zagadnienia rachunkowe oraz sprawozdawczość

Agenda

Page 3: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Member firms and DTTL: Insert appropriate copyright[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

Presentation title[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

3

Geneza oraz zakres zmian związanych z Reformą IBOR

Page 4: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

4© 2020 Deloitte Polska

Czym jest indeks stopy procentowej oraz definicje LIBOR oraz WIBOR

Wprowadzenie

Od blisko 50 lat stopy IBOR (indeksy stóp procentowych na rynku międzybankowym) pomagają w określeniu kosztów zaciągania pożyczek na całym świecie, od kredytów studenckich i hipotecznych po instrumenty pochodne takie jak transakcje wymiany stóp procentowych.

W A L U T A Banki w panelu

EUR 16

USD 16

CHF 12

GBP 16

JPY 16

Wskaźnik referencyjny oznacza dowolny indeks stanowiący odniesienie do określenia kwoty przypadającej do zapłaty z tytułu instrumentu finansowego lub umowy finansowej lub do określenia wartości instrumentu finansowego bądź indeks stosowany do pomiaru wyników funduszu inwestycyjnego w celu śledzenia stopy zwrotu takiego indeksu lub określenia alokacji aktywów z portfela, lub obliczania opłat za wyniki.

DEFINICJE ZGODNIE Z ROZPORZĄDZENIEM BMR:

Indeks oznacza każdą wartość:

a) która jest publikowana lub udostępniana ogółowi społeczeństwa;

b) która jest regularnie wyznaczana:

(i) w całości lub częściowo, poprzez zastosowanie wzoru lub jakiejkolwiek innej metody obliczania lub poprzez ocenę; oraz

(ii) na podstawie wartości co najmniej jednego składnika aktywów bazowych lub cen, w tym cen szacunkowych, rzeczywistych lub szacunkowych stóp procentowych, kwotowań i zatwierdzonych kwotowań, lub innych wartości lub badań

BENCHMARKI LIBOR PRZED 2012

Administracja: British Bankers' Association

System uznaniowy: Stopa procentowa, jaką bank-kontrybutor zapłaciłby za pożyczkę od innego banku

Skala:

300-350 bilionów USD

Liczba banków-kontrybutorów:

8-16

Page 5: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

5© 2020 Deloitte Polska

Skutki kryzysu finansowego 2008

WprowadzenieW odpowiedzi na nieprawidłowości związane z wyznaczeniem stawek referencyjnych LIBOR oraz EURIBOR Parlament Europejski uchwalił Rozporządzenie 2016/1011 w sprawie wskaźników referencyjnych1 ("BMR").

BMR ma na celu zmniejszenie ryzyka manipulacji wskaźników poprzez zwiększoną kontrolę nad ich wyznaczaniem i publikacją oraz identyfikację konfliktów interesów.

BMR wprowadza nowy standard administrowania kluczowymi stawkami IBOR, do których zostały zaliczone m.in.: LIBOR, EURIBOR, EONIA oraz WIBOR.

Kwestia dostosowania wskaźników referencyjnych rynku pieniężnego do wymogów Rozporządzenia BMR została wskazana przez Komitet Stabilności Finansowej (KSF) jako źródło ryzyka systemowego.

2012Początek dyskusji na temat odejścia od stawek IBOR w odpowiedzi na nieprawidłowości związane z wyznaczaniem referencyjnych stóp procentowych

2021Spodziewane zaprzestanie przekazywania kwotowań dla indeksów LIBOR oraz początek obowiązywania planów przejściowych

2016Przygotowanie i uchwalenie Rozporządzenia BMR

2018Początek obowiązywania wymogów BMR

2019Opracowanie metodyki nowych stawek referencyjnych m.in. WIBOR

1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (Dz. Urz. UE L171 z 2016 r., s. 1)

Page 6: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

6© 2020 Deloitte Polska

Podmioty kierujące zmianami wprowadzającymi Reformę IBOR

Reforma IBOR

Reforma IBOR nie jest wprowadzana przez jednego regulatora, więc w celu pełnego zrozumienia jej wpływu konieczne jest monitorowanie rekomendacji wielu podmiotów i regulatorów

Regulatorzy i wymienione podmioty branżowe, które wyznaczają kształt Reformy, definiują zestaw rekomendacji mających wspierać uczestników rynku w przejściu od indeksów IBOR do RFR we wszystkich kluczowych obszarach

W chwili obecnej nadal istnieje niepewność regulacyjna oraz zagadnienia, która muszą zostać zdefiniowane przez wskazane podmioty

Popyt nabywców ma kluczowe znaczenie w budowaniu płynności ARFR

Uczestnicy rynku

Tworzenie standardów orazrekomendowanie produktów powiązanych

z ARFR

Zrzeszenia banków(ABA, EBF, ZBP)

Rozwój protokołów, standardów i klauzul fallbackowych

Stowarzyszenia rynkowe(ISDA, LMA, ICMA)

Izby rozliczeniowe(LCH, EUREX, CME, KDPW)

Kluczowa rola w zabezpieczaniu i rozliczaniu transakcji na papierach

wartościowych i instrumentach pochodnych

Wskazówki dotyczące

Reformy IBOR

Grupy skupiające uczestników rynku banki centralne i regulatorów

G R U P Y R O B O C Z E

Regulatorzy zatwierdzają metodykę szacowania indeksów (np. WIBOR) oraz

nadzorują podmioty administrujące indeksami

Lokalni regulatorzy(np. KNF)

Podmioty nadzorujące administrację, kalkulację i publikację wartości indeksów

stóp procentowych

Administratorzy indeksów (np. GPW Benchmark)

Główne grupy robocze

Page 7: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

7© 2020 Deloitte Polska

Główne grupy robocze

Reforma IBOR

Prace w Polsce

Spółka GPW Benchmark została powołana jako podmiot odpowiedzialny za opracowywanie i rozwój oferty wskaźników referencyjnych dla rynku finansowego. Drugim z podmiotów opracowujących wskaźniki jest Instytut Rynku Finansowego (wskaźnik WKF). W definiowanie sposobu wdrożenia Reformy zaangażowany jest ponadto Komitet Stabilności Finansowej oraz KNF.

Komitet Alternatywnych Stawek Referencyjnych (ARRC)

Został powołany w listopadzie 2014 r. w celu zidentyfikowania zestawu ARFR opartych na transakcjach i zgodnych ze wszystkimi obowiązującymi wymogami.

Europejska grupa robocza ds. RFR

We wrześniu 2017 r. FSMA, ESMA, EBC i KE ogłosiły powołanie grupy roboczej ds. RFR dla strefy euro. Grupa robocza składa się z przedstawicieli 21 instytucji kredytowych z prawem głosu oraz przedstawicieli 5 instytucji bez prawa głosu a także 2 gości.

Japońska grupa badawcza ds. RFR

Grupa została zwołana w kwietniu 2015 r. W celu zidentyfikowania i ustalenia preferowanej alternatywnej RFR dla JPY.

Grupa robocza ds. RFR Funta Sterlinga

Grupa została powołana przez Bank Anglii w marcu 2015 r. Jej głównym celem było zidentyfikowanie i wdrożenie alternatywnej RFR.

Krajowa grupa robocza ds. stóp referencyjnych franka szwajcarskiego

Grupa NWG została utworzona przez SIX Exchange w czerwcu 2013 roku w celu zreformowania fixinguTOIS i LIBOR CHF.

Page 8: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

8© 2020 Deloitte Polska

Po 31 grudnia 2021 roku FCA nie będzie oczekiwała od banków-panelistów dalszego przekazywania informacji na temat poziomu stóp procentowych LIBOR, co prowadzi do realnej możliwości, że indeksy LIBOR mogą nie być dostępne.

W rezultacie, Grupy robocze do spraw RFR opracowały, ogłosiły i rozpoczęły publikowanie wskaźników stóp procentowych overnight dla poszczególnych głównych walut takich jak USD, GBP, CHF, JPY.

Wskaźniki stóp procentowych (np. EURIBOR oraz WIBOR) przechodzą modyfikację metodyki ich szacowania, aby zapewnić zgodność z wymogami Rozporządzenia BMR. Dodatkowo, dla strefy Euro opracowano indeks overnight ESTR, który zastępuje stopę procentową EONIA.

Główne założenia

Reforma IBOR

Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LIBOR i ich zastąpieniem przez alternatywne stopy wolne od ryzyka (RFR).

Zgodnie z rekomendacjami głównych regulatorów, do 30 czerwca 2021 r. instytucje finansowe powinny wprowadzić oferty uwzględniające RFR w instrumentach pochodnych, kredytach oraz obligacjach.

Banki centralne i grupy robocze nie opracowały do tej pory terminowych stóp procentowych wolnych od ryzyka. Deklaracja ich opracowania i publikowania została złożona jednak przez administratorów indeksów, w tym między innymi Refinitiv oraz Bloomberg.

Page 9: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

9© 2020 Deloitte Polska

Alternatywne indeksy stóp procentowych wolne od ryzyka (Alternative risk free rates)

W większości przypadków administrowane przez banki centralne

Opracowane jako overnight

Średnie indeksy stóp procentowych

Opracowywane i publikowane jako ostatnie

Indeksy stóp procentowych składane na podstawie danych overnight

Średnie liczone dla tenorów 30, 90oraz 180 dni (na przykład dla SOFR)

Rodzaje stóp procentowych

Reforma IBOR

Alternatywne indeksy składanych stóp procentowych wolne od ryzyka (Alternative compoundedrisk free rates)

W większości przypadków administrowane przez banki centralne

Bazujące na danych historycznych

Spodziewane i rekomendowane wdrożenie do kontraktów pochodnych, obligacji i kredytów korporacyjnych

Stopy terminowe dotyczące przyszłych okresów (Forward looking term rates)

Uczestnicy rynku wskazują potrzebę ich opracowania, ale na chwilę obecną są one niedostępne

Zarządzane przez administratorów wskazanych na podstawie Rozporządzenia BMR

Odzwierciedlające obecne podejście (forward looking)

Page 10: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

10© 2020 Deloitte Polska

Zasięg geograficzny reformy IBOR

PLNWskaźnik referencyjny:

WIBORWskaźnik Kosztu Finansowania (WKF)

Proponowana ARFR:WIBON,

Warsaw Repo Rate (WRR) Warszawski Indeks Rynku Finansowego (WIRF)

Administrator:GPW Benchmark

Instytut Rynku Finansowego

Wskaźnik referencyjny:CHF LIBOR

Proponowana ARFR:Swiss Average Rate Overnight

(SARON)

Administrator:SIX Swiss Exchange

CHFWskaźnik referencyjny:EURIBOR / EONIA

Proponowana ARFR:Euro Short-Term Rate (STR), także jako fallback rate dla EURIBOR

Administrator:European Money Markets Institution (EMMI)

EUR

Wskaźnik referencyjny:GBP LIBOR

Proponowana ARFR:Reformed Sterling Overnight Index Average (SONIA)

Administrator:Bank of England

GBP

Wskaźnik referencyjny:USD LIBOR

Proponowana ARFR:Secured Overnight Funding Rate (SOFR)

Administrator:New York Fed

USD

Page 11: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

11© 2020 Deloitte Polska

STAWKAIBOR

NOWA RFR PRZYJĘTE PODEJŚCIE DO ZASTĄPIENIASTAWKI IBOR STOPĄ ARFR

TYP ADMINISTRATOR

WIBOR

WKF

Zreformowany WIBOR

Wskaźnik Kosztu Finansowania (WKF)

Administrator opracował nową metodykę wyznaczania stawki WIBOR, która jest obecnie konsultowana i testowana. Została przekazana do KNF w celu zatwierdzenia.Metodyka została opracowana przez administratora i przekazana do KNF w celu zatwierdzenia.

Niezabezpieczona stopa procentowa, która ma być ustalana na podstawie informacji o transakcjach przekazywanych przez banki panelistówWykorzystuje dane transakcyjne o depozytach terminowych zawartych przez panelistów, jest określany jako wskaźnik terminowy forward lookingdla terminów 1M, 3M, 6M, 12M

GPW Benchmark

Instytut Rynku Finansowego

EONIA €STR(Euro Short-Term Rate)

Przejście na €STR. EONIA będzie nadal istnieć zgodnie z nową metodyką, aby umożliwić płynne przejście na €STR, do dnia 3 stycznia 2022 r.

Niezabezpieczona stopa procentowa obejmująca transakcje jednodniowych depozytów hurtowych

ECB

EURIBOR Zreformowany EURIBOR Reforma EURIBOR została zakończona w 2019 roku. Nowe zasady wyznaczania spełniają kryteria BMR.

Niezabezpieczona stopa procentowa obejmująca transakcje na rynku finansowym

ECB

USD LIBOR SOFR(Secured OvernightFinancing Rate)

Przejście na wskaźnik SOFR, który jest publikowany od kwietnia 2018 r.

Zabezpieczona stopa procentowa obejmująca wiele segmentów rynku transakcji overnight

FED

CHF LIBOR SARON(Swiss Average RateOvernight)

Przejście na wskaźnik SARON, który w październiku 2017 r. został zarekomendowany jako alternatywa dla CHF LIBOR

Zabezpieczona stopa procentowa odzwierciedlająca odsetki płacone od międzybankowej stopy transakcji overnight

SIX Exchange

GBP LIBOR SONIA(Reformed SterlingOvernight IndexAverage)

Przejście na wskaźnik SONIA, który jest kwotowany od 23 kwietnia 2018 r.

Niezabezpieczona stopa procentowa obejmująca transakcje jednodniowych depozytów hurtowych

BoE

Rodzaje stóp procentowych

Reforma IBOR na wybranych rynkach europejskich

Page 12: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

12© 2020 Deloitte Polska

Kalendarz głównych zmian

Reforma IBOR

POLSKA

SZWAJCARIA

2019 2020 2021

OBECNIE

Wskaźnik alternatywny dla rynku szwajcarskiego SARON został opracowany i jest publikowany od 2009 r.

Prace w Polsce rozpoczęły się od opracowania zmodyfikowanej metodyki wyliczenia wskaźników.Obecnie trwa proces weryfikacji i akceptacji metodyki przez KNF a także zbierania informacji od banków na temat zawartych transakcji na potrzeby oszacowania

K A L E N D A R Z G Ł Ó W N Y C H Z M I A N R E G U L A C Y J N Y C H

06.12.2019

GPW Benchmark – wniosek do KNF – zreformowany WIBOR

? 2020

spodziewana data zatwierdzenia metodyk

przez KNF

03.01.2022: zakładana data kiedy LIBOR CHFprzestanie być dostępny

Zmiany, które już zaszły Oczekiwane zmiany Daty graniczne

11.2019

IRF – wniosek do KNF –zreformowany WKF Rozpoczęcie publikacji

informacji na temat poziomu WIBOR według zreformowanej metodyki

Page 13: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

13© 2020 Deloitte Polska

Kalendarz głównych zmian

Reforma IBOR

UE

Wielka

Brytania

2019 2020 2021

EURIBORzgodny z BMR

Q1.2021: nowe produkty kredytowe nie powinny być

oparte o LIBOR

03.01.2022: EONIAprzestanie być

publikowana

FCA opracowała wytyczne dotyczące oczekiwanych dat przejścia na wskaźniki zreformowane

Jasna deklaracja, że ostateczna data wdrożenia zmian nie będzie opóźniona pomimo pandemii COVID-19, chociaż poszczególne zadania mogą być przesuwane

ARRC sukcesywnie publikuje zalecenia dotyczące podejścia do zmiany na stopy zreformowane dla poszczególnych grup produktów

Unia Europejska opublikowała propozycję zmian w Rozporządzeniu BMR aby ułatwić przejście dla dotychczasowego portfela

USA

02.10.2019Publikacja €STR

10.2019: EURIBOR obliczany w oparciu o

zmodyfikowaną metodykę

22.06.2020: CCP (w tym KDPW) rozpoczęły

wykorzystanie €STR dla transakcji w EUR

Q3.2020: wprowadzenie do nowych umów zapisów aby umożliwić przeprowadzenie

Reformy

Q1.2020: Wprowadzenie IRS opartych na SONIA

17.10.2020: CCP rozpoczęły

wykorzystanie SOFR dla transakcji w USD

03.01.2022: FCA nie będzie już oczekiwał

przekazywania kwotowań LIBOR przez panelistów

Zmiany, które już zaszły Oczekiwane zmiany Daty graniczne

OBECNIE

K A L E N D A R Z G Ł Ó W N Y C H Z M I A N R E G U L A C Y J N Y C H

ISDA opracowała i opublikowała 23.10.2020 Benchmark Protocol wskazujący zasady przejścia dla instrumentów pochodnych opartych na umowach ISDA

Page 14: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Member firms and DTTL: Insert appropriate copyright[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

Presentation title[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

14

Kluczowe skutki reformy IBOR dla przedsiębiorstw

Page 15: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

15© 2020 Deloitte Polska

Pytanie

Czy w Państwa firmie prowadzone są prace związane z dostosowaniem organizacji do zmian wynikających z reformy IBOR?

Tak

Nie

Nie, ale planujemy w przyszłości rozpoczęcie prac

Po wstępnej analizie stwierdzamy, że reforma nas nie dotyczy

Nie wiem

A

B

C

D

E

?

?

?

?

?

??

??

?

?

Page 16: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

16© 2020 Deloitte Polska

Skutki reformy IBOR dla przedsiębiorstw - wprowadzenie

Obszar zarządzania ryzykiem

Zmiana metod wyceny instrumentów finansowych i ich wartości księgowej

Zmiana zasad zarządzania płynnością

Konieczność opracowania nowych krzywych stóp terminowych

Obszar rachunkowości

Zmiana wyceny instrumentów finansowych i ich wartości księgowej

Zmiana klasyfikacji i modyfikacja instrumentów finansowych

Modyfikacja / dostosowanie strategii zabezpieczających lub polityki rachunkowości zabezpieczeń

Obszar prawno-podatkowy

Renegocjacja umów związanych z IBOR (np. ISDA, umowy cashpooling, klauzule o wcześniejszej płatności w umowach z klientami itp.)

Aktualizacja dokumentacji cen transferowych

Wpływ zmian wyceny instrumentów finansowych na podatek, w tym podatek odroczony

Obszar operacyjno-systemowy

Aktualizacja systemów IT (systemy księgowe, ETRM, TMS, platformy transakcyjne, dostawcy danych rynkowych itp.)

Zmiana wewnętrznych procedur i metodyk

Page 17: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

17© 2020 Deloitte Polska

3-miesięczna stawka LIBOR USD

Overnight’owa stawka SOFR

30/09/2020 31/12/2020

Stawka LIBOR USD jest znana już na początkuokresu odsetkowego

Kwota płatności jest znana dopiero na końcuokresu odsetkowego

𝐴𝑅𝐹𝑅3𝑀 = (ෑ

𝑖=0

𝑁

1 + 𝑟𝑖 ) − 1 − 𝑆𝑃𝑅𝐸𝐴𝐷

𝐴𝑅𝐹𝑅3𝑀 - 3-miesięczna stopa procentowaobliczana poprzez złożenie notowań stawki O/N

N – liczba dni roboczych w okresie

r – stawka O/N SOFR zaobserwowana w dniu i

Przejście ze stawek terminowych (1M, 3M, etc.) na stawki overnight sprawia, że występuje konieczność dokonania przeliczeń. Z uwagi na brak ekwiwalentności pomiędzy stawkami terminowymi a O/N, należy także wyliczyć dodatkowy spread.

Mechanika działania alternatywnych stawek referencyjnych (ARFR) na przykładzie SOFR

Page 18: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

18© 2020 Deloitte Polska

Wpływ reformy IBOR na istniejące instrumenty finansowe

Zmiana ta stanowi dla przedsiębiorstw wyzwanie m.in. w obszarze zarządzania ryzykiem stopy procentowej, płynnością oraz sprawozdawczości finansowej (wycena do wartości godziwej, rachunkowość zabezpieczeń).

Czas na dostosowanie

01/01/2022 Koniec

publikacji stawki IBOR

Ogłoszenie zasad kwotowania

nowych stawek ARFR

Ostatnia data publikacji

stopy IBOR

Nowa stawka ARFR

Spread: ARFR vs. IBOR

Stały spread do daty wygaśnięcia

transakcji

Przepływy pieniężne z tyt. np. kredytu inwestycyjnego

Odejście od istniejących stawek referencyjnych IBOR oznacza, że zmienią się również zasady wyceny oraz rozliczania płatności wynikających z instrumentów finansowych opartych o te stawki (np. kredyty inwestycyjne, wyemitowane obligacje, instrumenty pochodne).

Page 19: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

19© 2020 Deloitte Polska

Wpływ reformy IBOR na wycenę do wartości godziwej

Odejście od stóp IBOR i wprowadzenie stawek ARFR będzie

wymagać znaczącej przebudowy krzywych dyskontowych

wykorzystywanych do wyceny do wartości godziwej.

Migracja z dotychczasowych krzywych terminowych na nowe,

oparte o ARFR może generować trudności szczególnie w

okresie przejściowym, kiedy niektóre instrumenty oparte na

ARFR nie będą jeszcze dostatecznie płynne.

W przypadku opcji na stopę procentową lub innych

derywatów, których cena zależna jest od zmienności stopy

procentowej plan migracji musiałby nie tylko uwzględniać

strukturę terminową, ale także zmienność stóp procentowych.

KONSTRUKCJA KRZYWEJ TERMINOWEJ INDEKSOWANEJ DO IBOR

1.9

2.1

2.3

2.9

2.7

2.5

ON 1W 2M 5M 7M 9M 11M 1.25Y1.75Y 2Y 4Y 6Y 8Y 10Y 12Y 20Y 30Y 50Y

Kwotowania kontraktów IRS

- - - - - Krzywa terminowadla ARFR do określenia

Page 20: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

20© 2020 Deloitte Polska

Rynek instrumentów pochodnych opartych na alternatywnych stawkachreferencyjnych rozwija się w sposób powolny

H2 2019 H1 2020

Suma transakcji (w miliardach USD)

Ilość transakcjiSuma transakcji

(w miliardach USD)Ilość transakcji

USD LIBOR 53 308, 3 337 734 63 006, 2 393 941

SOFR 272, 5 1 020 488, 9 2 274

GBP LIBOR 4 643, 2 46 576 7 871, 2 65 501

SONIA 4 650, 6 7 139 10 235, 4 13 587

CHF LIBOR 287, 3 4 272 315, 9 6 040

SARON 23, 8 48 20, 0 43

EURIBOR 10 346, 2 106 123 12 507, 3 110 380

€STR 4, 7 11 13, 3 70

Źródło: ISDA

WOLUMEN OBROTU INSTRUMENTAMI POCHODNYMI NA STOPĘ PROCENTOWĄ: GŁÓWNE JURYSDYKCJE

W pierwszej połowie 2020 r. wolumen obrotu instrumentami pochodnymi opartymina alternatywnych stawkach referencyjnychwyniósł 10,9 tys. mld USD, co stanowiło 7,6% całości światowego wolumenu obrotu

Dla porównania, w pierwszej połowie 2019 r. wolumen ten wyniósł 5,1 tys. mld USD, co stanowiło 4,3% światowego wolumenu obrotu instrumentami pochodnymi na stopę procentową

Na rynku obraca się zarówno swapamizamieniającymi alternatywne stawki referencyjnena stałe stopy (float-to-fix), jak i basis swapamizamieniającymi stawki IBOR na stawki alternatywne (float-to-float)

Page 21: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

21© 2020 Deloitte Polska

Emisje instrumentów dłużnych opartych o SOFR oraz STR

Źródło: Refinitiv. Dane w mld USD

7

55

72

$4,10

$63,70

$100,17

2018 2019 2020Rok emisji

EMISJE OBLIGACJI OPARTYCH O SOFR EMISJE OBLIGACJI OPARTYCH O STR

12

9$5,25

$5,60

2019 2020Rok emisji

Page 22: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

22© 2020 Deloitte Polska

Działalność podstawowa

Zarządzanie ryzykiem

Rachunkowość i sprawozdawczość

Obszar prawno-podatkowy

IT

Pytanie na zakończenie

Który obszar działalności Państwa firmybędzie najbardziej dotknięty przez reformę IBOR?

Page 23: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Member firms and DTTL: Insert appropriate copyright[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

Presentation title[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

23

Najważniejsze wyzwania związane z wdrożeniem Reformy IBOR dla instytucji finansowych

Page 24: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

24© 2020 Deloitte Polska

Przejście do alternatywnych wskaźników dla nowych produktów

• Płynność rynków, w oparciu o które ustalane są alternatywne wskaźniki stóp procentowych

• Ustalenie standardów rynkowych, przede wszystkim dla kredytów i obligacji

Opracowywanie stawek terminowych na podstawie RFR

• ARFR są stawkami overnight ustalonymi na podstawie danych historycznych

• Oczekiwane jest opracowanie odpowiednich stawek terminowych, zbliżonych do istniejących stawek IBOR

Opracowanie rozwiązań awaryjnych dla wszystkich klas aktywów, jeśli stawkiIBOR będą niedostępne

• Dla instrumentów pochodnych standardy opracowała ISDA – Benchmark Protocol (opublikowany 23 października 2020 r.)

• Umowy kredytowe korporacyjne oparte na standardach LMA oraz innych wzorach mogą wymagać dostosowania

• Pozostałe umowy kredytowe wymagają indywidualnej oceny zawartych obecnie zapisów dotyczących zmiany wskaźnika stóp procentowych

Zastąpienie IBOR-uw istniejących kontraktach

• Zastąpienie obecnych stawek IBOR w obecnym portfelu kredytowym jest bardziej skomplikowane. Dlatego też większość regulatorów opracowuje przepisy dotyczące zasad tego przejścia i mających na celu uprościć oraz ujednolicić proces np. projektowana zmiana Rozporządzania BMR

Zarządzanie ryzykiem • Zmiana obecnych wskaźników stóp procentowych i rozpoczęcie wykorzystywania ARFR spowoduje konieczność modyfikacji wielu modeli zarządzania ryzykiem – szczególnie ryzykiem stopy procentowej oraz niektórymi modelami ryzyka kredytowego

Wyzwania związane z reformą IBOR dla instytucji finansowych

Reforma IBOR

Page 25: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

25© 2020 Deloitte Polska

Wycena pozycji aktywów i pasywów

• Zmiana wykorzystywanych wskaźników stóp procentowych spowoduje konieczność modyfikacji modeli wyceny do wartości godziwej

• Opublikowane zmiany do MSSF 9 wskazują również sposób podejścia do pozycji wycenianych według zamortyzowanego kosztu

Zmiany w sprawozdaniach finansowych

• Wprowadzono dwie fazy:

• MSSF 9 faza 1 – zmiany wchodzące w życie od 01.01.2020 – ujawnienie informacji oraz wskazanie wpływu

• MSFF 9 faza 2 – zmiany wchodzące w życie od 01.01.2021 – zmiany w zasadach dotyczących rachunkowości zabezpieczeń oraz wycenie według zamortyzowanego kosztu

Rachunkowość zabezpieczeń • Zaprzestanie publikacji stawek LIBOR spowoduje konieczność modyfikacji wyznaczonych powiązań rachunkowości zabezpieczeń

• Zmiany do MSSF 9 szczegółowo omawiają możliwe rozwiązania i uproszczenia, aby ułatwić przejście w takich sytuacjach

Rozliczenie kontraktów OTC przez centralnego kontrahenta

• Transakcje rozliczane przez centralnego kontrahenta (CCP, jakim na polskim rynku jest np. KDPW CCP) w EUR i USD odnoszą się już obecnie do stóp zreformowanych

• Naliczanie odsetek od depozytów zabezpieczających dla transakcji w EUR według stawki €STR zostało wprowadzone 27 lipca 2020 r.

• Od 19 października 2020 r. depozyty zabezpieczające dla transakcji USD są naliczane według stawki SOFR

IT • Aby umożliwić zawieranie transakcji na zreformowanych wskaźnikach stóp procentowych trzeba dostosować systemy informatyczne – zarówno te odpowiedzialne za ewidencję i przeliczenia realizowane dla kredytów jak i instrumentów pochodnych

Wyzwania związane z reformą IBOR dla instytucji finansowych

Reforma IBOR

Page 26: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Member firms and DTTL: Insert appropriate copyright[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

Presentation title[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

26

Wpływ Reformy IBOR na umowy finansowe

Page 27: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

27© 2020 Deloitte Polska

1.

Stosowanie wskaźników referencyjnych w rozumieniu BMR

Wskaźniki IBOR w umowach finansowych

U M O W Y F I N A N S O W E

I N S T R U M E N T Y F I N A N S O W E

P O M I A R W Y N I K Ó WF U N D U S Z U I N W E S T Y C YJ N E G O

01

02

03

Page 28: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

28© 2020 Deloitte Polska

Przekazywanie organowi nadzoru

Podmioty zobowiązane, które stosują wskaźnik referencyjny, zobowiązane są przygotować i zachować rzetelne plany określające działania, które podjęłybyna wypadek istotnych zmian lub zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego.

Obowiązek opracowania planów awaryjnych

Wskaźniki IBOR w umowach finansowych

Page 29: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

29© 2020 Deloitte Polska

Klauzule awaryjne ("fall-back clauses")

Konieczność zmiany umowy w zakresie "znikającego wskaźnika"

Administracyjna zmiana wskaźnika w umowie

Aneks do umowy

Klauzula modyfikacyjna

Tough legacy contracts

Zmiana stosowanego wskaźnika

Wskaźniki IBOR w umowach finansowych

Page 30: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

30© 2020 Deloitte Polska

Konieczność badania treścikonkretnych postanowień

Ryzyko stwierdzenia nieważności całej umowy

Temat wskaźnikówz perspektywy sądów

Brak pewności prawnej co do skutków postanowień umownych odwołujących się do nieistniejącego wskaźnika

Ewentualne konsekwencje / sankcje

W A Ż N O Ś Ć U M Ó W W Y K O N Y W A N I E U M Ó W

Potencjalne konsekwencje braku dostosowania umów w zakresie zmiany stawek referencyjnych

Page 31: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Member firms and DTTL: Insert appropriate copyright[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

Presentation title[To edit, click View > Slide Master > Slide Master]

31

Wpływ Reformy IBOR na zagadnienia rachunkowe oraz sprawozdawczość

Page 32: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

32© 2020 Deloitte Polska

Zmiany w MSSF 7 oraz MSSF 9

Treść zmian do MSSF Data wejścia w życie

Przygotowanie dodatkowych ujawnień związanych z reformą stóp

procentowych, dotyczących m.in. sposobu zarządzania przejściem z stawek

IBOR na stawki ARFR, postępu prac oraz wartości bilansowej aktywów

indeksowanych do stawek IBOR

Okresy sprawozdawcze

rozpoczynające się po 1.01.2020

Rachunkowość zabezpieczeń: tymczasowe złagodzenie wymogów

dotyczących wysokiego prawdopodobieństwa wystąpienia pozycji

zabezpieczanej

Okresy sprawozdawcze

rozpoczynające się po 1.01.2020

Tymczasowe złagodzenie zasad dotyczących ujmowania aktywów

finansowych w przypadku zmian przyszłych przepływów pieniężnych

Okresy sprawozdawcze

rozpoczynające się po 1.01.2021

Rachunkowość zabezpieczeń: m.in. konieczność aktualizacji dokumentacji

przy każdorazowej istotnej zmianie regulacyjnej, zmiany dotyczące grup

pozycji zabezpieczanych

Okresy sprawozdawcze

rozpoczynające się po 1.01.2021

Kluczowe zmiany w standardach MSSF 7 oraz MSSF 9dotyczące instrumentów finansowych opartych o stawki IBOR

Zmiany już obowiązujące

Niezależnie od wprowadzonychw wyniku reformy IBOR zmiando Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej,zmiana stawek referencyjnychbędzie mieć wpływ m.in. na wartość bilansową aktywów oraz zasady rachunkowości zabezpieczeń

Page 33: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

33© 2020 Deloitte Polska

Zapraszamy na kolejne webinary o Reformie IBOR

Reforma IBOR – wpływ na rachunkowość oraz sprawozdawczość finansową #218.12.2020, godz. 10:00 -11:00

Reforma IBOR – aspekty prawne #308.02.2021, godz. 10:00 -11:00

Page 34: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

34© 2020 Deloitte Polska

Paweł SpławskiPartnerRisk Advisory, FSI

Tel: +48 664 199 183E-mail: [email protected]

Szymon KamińskiStarszy MenedżerRisk Advisory, non-FSI

Tel: +48 660 459 147E-mail: [email protected]

Robert KarczmarczykDyrektorRisk Advisory, non-FSI

Tel: +48 603 994 594E-mail: [email protected]

Antoni GorajSenior Managing AssociateTax and Legal

Tel: +48 882 785 410E-mail: [email protected]

Kontakt

Eksperci Deloitte

Page 35: Reforma IBOR Jak przygotować się do nadchodzących zmian? · 2020. 11. 24. · Reforma IBOR Sektor finansowy rozpoczął pracę nad zamianą obecnych stóp bazujących na LI OR

Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas.

Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego, prawnego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. Ponad 264 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: wywierać pozytywny wpływ na środowisko i otoczenie, w którym żyją i pracują.

Powyższa publikacja zawiera jedynie informacje natury ogólnej. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie świadczą tym samym, ani nie przedstawiają w tej publikacji porad księgowych, podatkowych, inwestycyjnych, finansowych, konsultingowych, prawnych czy innych. Nie należy także wyłącznie na podstawie zawartych tu informacji podejmować jakichkolwiek decyzji dotyczących Państwa działalności. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji lub działań dotyczących kwestii finansowych czy biznesowych powinni Państwo skorzystać z porady profesjonalnego doradcy. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody wynikające z wykorzystania informacji zawartych w publikacji ani za Państwa decyzje podjęte w związku z tymi informacjami. Osoby korzystające z powyższej publikacji robią to na własne ryzyko i ponoszą pełną związaną z tym odpowiedzialność.

© 2020 Deloitte Polska