Raport z badania - wup.gdansk.plwup.gdansk.pl/g2/2014_01/c2c59b476a733e364b4c83215d0119b7.pdf ·...
Transcript of Raport z badania - wup.gdansk.plwup.gdansk.pl/g2/2014_01/c2c59b476a733e364b4c83215d0119b7.pdf ·...
Staże w opinii pracodawców
Raport z badania
Gdańsk, listopad 2013 r.
2
Realizatorzy badania i autorzy opracowania
Ewa Ostrogórska
Małgorzata Wiśniewska
Marcin Średziński
3
Spis treści
1. Wstęp .............................................................................................................................................. 4
1.1. Tło realizacji badania ............................................................................................................ 4
1.2. Metodologia ............................................................................................................................ 6
1.3. Charakterystyka pracodawców organizujących staże ...................................................... 7
2. Wyniki badania ............................................................................................................................ 12
2.1. Wcześniejsze doświadczenie pracodawców w organizacji staży .................................. 12
2.2. Realizacja staży w ramach projektów. ............................................................................. 13
2.3. Możliwość organizacji staży w przyszłości ....................................................................... 18
2.4. Ocena współpracy z powiatowymi urzędami pracy ....................................................... 20
3. Podsumowanie ............................................................................................................................. 24
4. Narzędzie badawcze – kwestionariusz CAWI .......................................................................... 25
4
1. Wstęp
Niniejsze opracowanie prezentuje wyniki przeprowadzonego przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku (WUP)
badania pracodawców, u których staż odbyły osoby w wieku 18-24 lata, które w 2011 r. zakończyły udział
(zgodnie z zaplanowaną ścieżką uczestnictwa) w projektach systemowych Poddziałania 6.1.3 PO KL.
Głównym celem badania była ocena jakości staży, dla osób w wieku 18-24 lata realizowanych przez
powiatowe urzędy pracy (PUP) w ramach projektów Poddziałania 6.1.3 PO KL, na podstawie opinii pracodawców.
Uzyskane wyniki służą uzupełnieniu i wzbogaceniu wiedzy zdobytej w ramach zrealizowanego w 2012 r. badania
ewaluacyjnego „Ocena wsparcia adresowanego do osób w wieku 15-24 lata w projektach realizowanych w
ramach Działania 6.1 PO KL”. Badanie pozwoliło na poznanie opinii większej liczby pracodawców przyjmujących
stażystów niż w badaniu ewaluacyjnym (pracodawcy objęci zostali jedynie badaniami jakościowymi – 12 IDI)
Badanie pozwoliło na uzyskanie od pracodawców:
informacji o powodach organizacji staży i ich doświadczeniach z tym związanych,
oceny stażystów
oceny współpracy z powiatowymi urzędami pracy.
1.1. Tło realizacji badania
Zgodnie z zapisami art. 2 ust. 1 pkt 34 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2013 r., poz. 674, z późn. zm.) staż oznacza nabywanie przez
bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań
w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą.
Warunki odbywania stażu określa art. 53 Ustawy… . Zgodnie z jego zapisami starosta może skierować do
odbycia stażu przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku
pracy (tj. bezrobotnych do 25 roku życia, bezrobotnych długotrwale albo po zakończeniu realizacji kontraktu
socjalnego, kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, bezrobotnych powyżej 50 roku życia,
bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego,
bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia, bezrobotnych, którzy po
odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, bezrobotnych niepełnosprawnych). W przypadku
bezrobotnych do 25 roku życia oraz bezrobotnych w okresie 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie,
świadectwie lub innym dokumencie poświadczającym ukończenie szkoły wyższej, którzy nie ukończyli 27 roku
życia, starosta może skierować ich do odbycia stażu na okres do 12 miesięcy.
Staż odbywa się na podstawie umowy zawartej przez starostę z pracodawcą, według programu określonego
w umowie. Przy ustalaniu programu powinny być uwzględnione predyspozycje psychofizyczne i zdrowotne,
poziom wykształcenia oraz dotychczasowe kwalifikacje zawodowe bezrobotnego. Program powinien określać:
1) nazwę zawodu lub specjalności, której program dotyczy;
2) zakres zadań wykonywanych przez bezrobotnego;
3) rodzaj uzyskiwanych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych;
4) sposób potwierdzenia nabytych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych;
5) opiekuna osoby objętej programem stażu.
5
Nadzór nad odbywaniem stażu przez bezrobotnego sprawuje starosta. Pracodawca po zakończeniu realizacji
programu wydaje opinię zawierającą informacje o zadaniach realizowanych przez bezrobotnego i umiejętnościach
praktycznych pozyskanych w trakcie stażu. Starosta wydaje bezrobotnemu zaświadczenie o odbyciu stażu.
Bezrobotnemu w okresie odbywania stażu przysługuje stypendium w wysokości 120% kwoty zasiłku.
Staże są jedną z form wsparcia i najczęściej udzielaną osobom w wieku 18 – 24 lata w ramach projektów
systemowych Poddziałania 6.1.3 PO KL. Beneficjentem Projektów systemowych są powiatowe urzędy pracy.
W województwie pomorskim projekty systemowe realizuje 17 powiatowych urzędów pracy. W roku 2011 wsparcie
realizowane było w ramach 19 projektów systemowych. Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku pełni rolę Instytucji
Wdrażającej (Pośredniczącej II stopnia) dla Działania 6.1 PO KL, w tym Poddziałania 6.1.3 PO KL.
Tabela 1.1. Wykaz projektów systemowych Poddziałania 6.1.3 PO KL zrealizowanych przez powiatowe urzędy pracy województwa pomorskiego w 2011 r.
Lp. PUP Tytuł projektu
1 PUP Bytów Praca dla każdego
2 PUP Chojnice Kapitał ludzki bogactwem regionu
3 PUP Człuchów Nie daj się wykluczyć
4 PUP Gdańsk Kierunek - Praca
5 Nie przegap
6 Wyjdź z cienia
7 Przedsiębiorcza wieś
8 Rozwój osobisty Twoją inwestycją
9 PUP Kościerzyna Aktywni na rynku pracy
10 PUP Kwidzyn Lata 2008-2013 - drugi krok do Europy
11 PUP Lębork Lepsze jutro
12 PUP Malbork Kompetentni na czas
13 PUP Nowy Dwór Gd. Praca pasją - program aktywizacji osób bezrobotnych
14 PUP Puck Cel - praca
15 PUP Starogard Gd. Aktywizacja osób bezrobotnych w powiecie starogardzkim
16 PUP Słupsk EUROKARIERA
17 PUP Sztum Chcieć to móc
18 PUP Tczew Fundusze unijne szansą na wzrost zatrudnienia w powiecie tczewskim
19 PUP Wejherowo ZiP - Zaradny i Przedsiębiorczy
PUP Kartuzy
PUP Gdynia
Źródło: Bilans realizacji projektu systemowego na rok 2011 – dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku.
6
1.2. Metodologia
W badaniu została wykorzystana baza danych o pracodawcach u których staże odbyły osoby w wieku 18-
24 lata, które w 2011 r. zakończyły udział (zgodnie z zaplanowaną ścieżką uczestnictwa) we wsparciu w ramach
projektów systemowych Poddziałania 6.1.3 PO KL. Baza danych utworzona została na potrzeby realizowanego w
2012 r. badania ewaluacyjnego „Ocena wsparcia adresowanego do osób w wieku 15-24 lata w projektach
realizowanych w ramach Działania 6.1 PO KL”. Dane zostały udostępnione przez powiatowe urzędy pracy
województwa pomorskiego.
W bazie znalazły się dane 1 439 pracodawców z terenu województwa pomorskiego, którzy
w ramach projektów systemowych objęli wsparciem w formie stażu 1 861 osób w wieku 18-24 lata.
Dane zawarte w bazie zawierają m.in. informacje o liczbie osób, które odbywały staż według zawodów1 u
poszczególnych pracodawców, na tle charakterystyki prowadzonych przez pracodawcę działalności gospodarczej
(forma własności, sekcje PKD2, wielkość przedsiębiorstwa).
Współpracę przy organizacji staży z największą liczbą pracodawców nawiązały: PUP w Starogardzie Gd. (208
pracodawców, tj. 14,5% ogółu pracodawców), PUP w Wejherowie (168 pracodawców, tj. 11,7%), PUP
w Człuchowie (136 pracodawców, tj. 9,5%) oraz PUP w Gdańsku (133 pracodawców, tj. 9,2%). Z najmniejszą
liczbą pracodawców współpracował PUP w Gdyni (8 pracodawców, tj. 0,6%).
Zastosowaną w badaniu metodą badawczą było CAWI, tj. wspomagany komputerowo wywiad
prowadzony przez udostępnienie respondentom kwestionariusza w formie elektronicznej zamieszczonego
w Internecie. Opracowaną w WUP ankietę przesłano do tych pracodawców, w przypadku których udało się ustalić
adres e-mail, tj. do 1 035. W przesłanej im wiadomości podany został link, po kliknięciu którego respondent mógł
wypełnić kwestionariusz.
Kwestionariusz ankiety zawiera 22 pytania (narzędzie badawcze stanowi załącznik do raportu). Do
pracodawców wysłanych zostało 17 bliźniaczych ankiet, różniących się jedynie spersonalizowanym nagłówkiem,
ustalonym na podstawie tego, z którym PUP pracodawca współpracował przy organizacji stażu. Zabieg ten miał
ułatwić potencjalnym respondentom zorientowanie się, czego dotyczy badanie, tj. z jakim projektem związane są
zawarte w kwestionariuszu pytania.
Badanie realizowano w okresie od 28 marca do 2 maja 2013 r. Do 15 kwietnia uzyskano 114 zwrotów. Tego
dnia wysłano do respondentów monit przypominający o badaniu. Do 2 maja otrzymano kolejne 143 wypełnione
kwestionariusze. Ostatecznie zebrano więc 257 wypełnionych ankiet (zwrot na poziomie 24,8%). W
celu dokonania analiz zebrane w badaniu informacje zostały wprowadzone do specjalnie zaprojektowanej bazy
danych.
1 Stosowane w bazie kody oraz nazewnictwo zawodów jest zgodne z „Klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy” wprowadzoną
Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku
pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. Nr 82, poz. 537, z późn. zm.). 2 Podział i nazewnictwo sekcji prowadzonej działalności są zgodne z Polską Klasyfikacją Działalności wprowadzoną Rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. Nr 251, poz. 1885).
7
Tabela 1.2. Pracodawcy, do których wysłano zaproszenie do udziału w badaniu, oraz pracodawcy, którzy wzięli udział w badaniu, według powiatowych urzędów pracy
Powiatowy urząd pracy
Pracodawcy
zaproszeni do
udziału w
badaniu
Wypełnione
ankietyPoziom zwrotów
PUP Bytów 59 16 27,1%
PUP Chojnice 70 19 27,1%
PUP Człuchów 63 10 15,9%
PUP Gdańsk 109 36 33,0%
PUP Gdynia 8 2 25,0%
PUP Kartuzy 36 11 30,6%
PUP Kościerzyna 52 15 28,8%
PUP Kwidzyn 39 9 23,1%
PUP Lębork 33 6 18,2%
PUP Malbork 73 15 20,5%
PUP Nowy Dwór Gdański 37 5 13,5%
PUP Puck 42 11 26,2%
PUP Słupsk 43 10 23,3%
PUP Starogard Gdański 179 48 26,8%
PUP Sztum 38 9 23,7%
PUP Tczew 54 11 20,4%
PUP Wejherowo 100 24 24,0%
OGÓŁEM 1 035 257 24,8%
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
1.3. Charakterystyka pracodawców organizujących staże
Zdecydowana większość pracodawców przyjęła jednego stażystę, tj. 80,1% ogółu pracodawców. Po dwie
osoby przyjęło 15,4% pracodawców. Największą liczbę stażystów, którzy odbyli staże u jednego pracodawcy
odnotowano w projekcie PUP w Starogardzie, gdzie dwaj pracodawcy przyjęli na staż po 9 osób. Po 8 osób
odbywało staż u pracodawcy w ramach projeku PUP w Sztumie i Starogardzie, a 7 osób w PUP w Gdańsku. Liczba
młodych bezrobotnych objętych wsparciem w postaci stażu była najwyższa w PUP, które współpracowały z
największą liczbą pracodawców, tj. PUP w Starogardzie Gd. (350 stażystów, tj. 18,8% wszystkich osób objętych
stażami), PUP w Wejherowie (189 stażystów, tj. 10,2%), PUP w Gdańsku (167 stażystów, tj. 9,0%) i PUP
w Człuchowie (166 stażystów, tj. 8,9%). Najmniej osób na staż skierował PUP w Gdyni (8 stażystów, tj. 0,4%).
8
Wykres 1.1. Pracodawcy [n=1 439], u których odbywały staże osoby w wieku 18-24 lata [n=1 861] według powiatowych urzędów pracy
81
93
136
133
8
43
58
50
48
124
52
51
53
208
63
70
168
93
109
166
167
8
52
78
59
56
130
63
60
89
350
101
91
189
0 50 100 150 200 250 300 350 400
PUP Bytów
PUP Chojnice
PUP Człuchów
PUP Gdańsk
PUP Gdynia
PUP Kartuzy
PUP Kościerzyna
PUP Kwidzyn
PUP Lębork
PUP Malbork
PUP Nowy Dwór Gdański
PUP Puck
PUP Słupsk
PUP Starogard Gdański
PUP Sztum
PUP Tczew
PUP Wejherowo
pracodawcy stażyści
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego.
Ponad 70% pracodawców, u których osoby młode odbywały staż, prowadziło działalność w sektorze
prywatnym (1 033 pracodawców; 71,8%), zaś 28,4% (406 pracodawców: 28,2%) w sektorze publicznym.
Podmioty z sektora publicznego przyjmowały średnio więcej stażystów niż podmioty sektora prywatnego (średnia
liczba stażystów przypadających na jeden podmiot w sektorze publicznym wynosiła 1,61 wobec 1,17 w sektorze
prywatnym). Mimo tej dysproporcji większość stażystów odbyła staż w podmiotach prywatnych (1 206 osób;
64,8%). W sektorze publicznym staż odbył częściej niż co trzeci stażysta (655 osób; 35,2%).
9
Wykres 1.2. Pracodawcy [n=1 439], u których odbywały staże osoby w wieku 18-24 lata [n=1 861] według sektora własności pracodawcy
655 osób35,2%
406 podmiotów28,2%
1 206 osoby64,8%1 033 podmiotów
71,8%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
stażyścipracodawcy
sektor prywatny sektor publiczny
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego.
Najwięcej pracodawców, u których odbywały się staże, zatrudniało do 9 osób (739 firm, tj. 51,4% ogółu) i
tam też staż odbyło najwięcej osób (830 stażystów, tj. 44,6% ogółu). Blisko co trzeci podmiot zatrudniał od 10 do
49 osób (430 firm, tj. 29,9% ogółu) – staże w podmiotach tej wielkości odbyło 566 osób (30,4% ogółu
stażystów).
Wykres 1.3. Pracodawcy [n=1 439], u których odbywały staże osoby w wieku 18-24 lata [n=1 861] według liczby pracujących
3,9%2,6%
21,1%16,1%
30,4%
29,9%
44,6%51,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
stażyścipracodawcy
do 9 osób 10-49 osób 50-249 osób 250 osób i więcej
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego.
Analiza średniej liczby osób, które odbyły staż w firmach różniej wielkości pod względem liczby pracujących,
wskazuje, że im większa firma, tym większa liczba skierowanych do niej stażystów. W firmach zatrudniających
250 osób i więcej średnia liczba stażystów wynosiła 1,92, a w firmach zatrudniających od 50 do 249 osób – 1,69.
W mniejszych firmach średnia ta była zdecydowanie niższa – (do 9 zatrudnionych) wynosiła 1,12,
a w zatrudniających od 10 do 49 osób – 1,32.
10
Praktyczne umiejętności do wykonywania pracy osoby młode nabywały przede wszystkim w firmach
prowadzących działalność w sektorze usług. Najwięcej umów podpisywano z pracodawcami prowadzącymi
działalność w sekcji G Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle
(303 podmioty, tj. 21,1% ogółu) oraz sekcji O Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe
zabezpieczenia społeczne (168 podmiotów, tj. 11,7% ogółu). W podmiotach z tych dwóch sekcji odbyło staże
najwięcej młodych bezrobotnych – w podmiotach z sekcji G 339 osób (18,2% ogółu stażystów), z sekcji O 335
osób (18,0% ogółu).
Wykres 1.4. Pracodawcy [n=1 439], u których odbywały staże osoby w wieku 18-24 lata [n=1 861] według sekcji PKD
31
107
2
14
64
303
32
56
13
51
35
133
37
168
121
100
76
96
35
129
2
16
76
339
37
65
14
72
38
157
48
335
144
141
107
106
0 50 100 150 200 250 300 350
A
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
pracodawcy stażyści
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego.
Blisko połowa osób młodych odbyła staż w grupie zawodów Pracownicy biurowi (4) – 806 osób (43,3%
ogółu), w tym najwięcej w zawodach: Pozostali pracownicy obsługi biurowej (411090) – 314 osób oraz Technik
A-Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, C-Przetwórstwo przemysłowe, D-Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych, E-Dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją, F-Budownictwo, G-Handel hurtowy
i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle, H-Transport i gospodarka magazynowa, I-
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, J-Informacja i komunikacja, K-Działalność
finansowa i ubezpieczeniowa, L-Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości, M-Działalność profesjonalna,
naukowa i techniczna, N-Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca, O-Administracja
publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, P-Edukacja, Q-Opieka zdrowotna i pomoc
społeczna, R-Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją, S-Pozostała działalność usługowa.
11
prac biurowych (411004) – 232 osoby. Co piąta osoba pracowała na stażu jako Pracownik usług i sprzedawca (5)
(374 osoby, tj. 20,1% ogółu), w tym najczęściej jako Sprzedawca (522301) – 148 osób. Również co piąty
stażysta odbył staż w zawodach z grupy Technicy i inny średni personel (3) (373 osoby, tj. 20,0% ogółu), w tym
najczęściej w zawodzie Technika administracji (334306) (53 osoby) i Księgowy (331201) (47 osób). Jedynie co
dwunasty młody bezrobotny odbył staż w zawodzie z grupy Specjaliści (2) – 159 osób (8,5%).
Tabela 1.3. Osoby w wieku 18 – 24 lata [n=1 861] według grup zawodów i zawodów, w których odbywali staże
Kod
grupy
zawodów
/zawodu
Nazwa grupy zawodów/zawoduLiczba
stażystów
% ogółu
stażystów
2 Specjaliści, w tym najwięcej w zawodach: 159 8,5%
235914Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i
opiekuńczych14 0,8%
262102 Muzealnik 12 0,6%
228301 Fizjoterapeuta 11 0,6%
243106 Specjalista do spraw marketingu i handlu 10 0,5%
3 Technicy i inny średni personel, w tym najwięcej w zawodach: 373 20,0%
334306 Technik administracji 53 2,8%
331301 Księgowy 47 2,5%
325905 Opiekunka dziecięca 31 1,7%
4 Pracownicy biurowi, w tym najwięcej w zawodach: 806 43,3%
411090 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 314 16,9%
411004 Technik prac biurowych 232 12,5%
5 Pracownicy usług i sprzedawcy, w tym najwięcej w zawodzie: 374 20,1%
522301 Sprzedawca 148 8,0%
6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 12 0,6%
7Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy,
w tym najwięcej w zawodzie:93 5,0%
723103 Mechanik pojazdów samochodowych 7 0,4%
8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 10 0,5%
9 Pracownicy przy pracach prostych 34 1,8%
1 861 100,0%Ogółem
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego.
12
2. Wyniki badania
W niniejszym rozdziale zaprezentowano wyniki przeprowadzonego badania. Zebrane informacje dotyczą
wcześniejszych doświadczeń pracodawców związanych z organizacją staży, oceny stażystów i współpracy z PUP
oraz możliwości organizacji staży w przyszłości.
Przedstawione analizy mają przede wszystkim charakter ilościowy, jednak ze względu na obecność
w kwestionariuszu pytań otwartych i półotwartych, prezentowane dane wzbogacone zostały pochodzącymi
z badania cytatami.
2.1. Wcześniejsze doświadczenie pracodawców w organizacji staży
¾ pracodawców przyjmujących stażystów w ramach projektów systemowych Poddziałania 6.1.3 organizowało
wcześniej staże we współpracy z PUP (75,1%; brak takich doświadczeń deklarowało 24,9% respondentów).
Bardziej doświadczone w tym zakresie były podmioty publiczne – stażystów skierowanych z PUP przyjmowało
wcześniej 64,3% pracodawców z tego sektora (sektor prywatny – 35,8% pracodawców).
U ponad połowy pracodawców organizujących wcześniej staże (53,4%) liczba dotychczasowych stażystów nie
przekroczyła 5 osób, u co czwartego staże odbyło od 6 do 10 osób (23,3%). U co dziesiątego pracodawcy staże
odbyło więcej niż 20 bezrobotnych (9,8% podmiotów).
Wykres 2.1. Doświadczenia pracodawców związane z organizacją staży [n=257]
nie
24,9%
53,4%
23,3%
13,5%
5,7%
4,1%
tak
75,1%
1-5 osób
6-10 osób
11-20 osób
21-30 osób
ponad 30 osób
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
W każdym objętym badaniem podmiocie, który wcześniej przyjmował stażystów, przed realizacją stażu
„projektowego” staż odbyło średnio 9 osób. Większa liczba stażystów brała udział we wsparciu w podmiotach
z sektora publicznego – średnio 12 osób (w sektorze prywatnym średnio 6 osób).
Zdecydowana większość podmiotów objętych badaniem przyjęła wcześniej przynajmniej jednego stażystę
w wieku 18-24 lata (93,3% podmiotów mających wcześniejsze doświadczenia w organizacji staży we współpracy
z PUP). Rzadziej niż co drugi pracodawca (40,9%) przyjął choćby jednego stażystę w wieku 25-49 lat, a jedynie
co dziesiąty (11,9%) stażystę w wieku powyżej 50 lat.
13
Na staże kierowani są przede wszystkim młodzi bezrobotni. Ośmiu na dziesięciu stażystów, którzy odbyli staż
u pracodawców objętych badaniem przed organizacją przez nich stażu „projektowego”, było w wieku 18-24 lata
(79,3%). Co piąty skierowany przez PUP stażysta należał do kategorii wiekowej 25-49 lat (18,0%). Liczba
starszych stażystów była o wiele niższa – udział osób w wieku powyżej 50 lat w ogóle przyjętych przez
pracodawców stażystów wynosił jedynie 2,8%.
Wykres 2.2. Stażyści, którzy odbyli staż u pracodawców przed organizacją przez nich stażu „projektowego”,
według grup wieku [n=193, liczba wcześniej przyjętych stażystów w podmiotach objętych badaniem=1 799]
79,3%
18,0%
2,8%
18-24
25-49
50+
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
2.2. Realizacja staży w ramach projektów.
Motywy organizacji staży
Ponad połowa pracodawców zdecydowała się przyjąć stażystę ze względu na korzyści ekonomiczne –
potrzebowali pracownika, lecz nie mieli wystarczających środków na stworzenie etatu (51,0% respondentów). Co
trzeci pracodawca wskazywał, że miał wytypowanego kandydata, a przyjęcie go w charakterze stażysty było
formą zatrudnienia atrakcyjną pod względem finansowym (33,1%). Tylko 7% pracodawców wskazało, że
zdecydowało się na przyjęcie stażysty po tym, gdy propozycja taka padła ze strony PUP. Jedynie co pięćdziesiąty
pracodawca (2,3% respondentów) wskazał, że główną przyczyną organizacji stażu była chęć umożliwienia
młodym bezrobotnym zdobycia doświadczenia.
14
Wykres 2.3. Przyczyny przyjęcia stażystów [n = 257]
33,1%staż jako atrakcyjna
finansowo forma zatrudnienia
wytypowanego kandydata
7,0%
zgoda na
propozycję PUP
51,0%pracodawca
potrzebował dodatkowego
pracownika, a nie mógł utworzyć
dodatkowego etatu
1,9%
1,6%
2,3%
1,2%
1,9%
8,9%
inicjatywa stażysty
sprawdzenie kandydata
do pracy
zdobycia doświadczenia
przez stażystów
pomoc dla firmy
pozostałe
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Trudności w znalezieniu odpowiedniego kandydata
Blisko połowa objętych badaniem pracodawców nie doświadczyła trudności w znalezieniu odpowiedniego
kandydata na stażystę (46,7%). Co trzeci organizator stażu uważał, że wytypowanie właściwej osoby było trudne
(32,7%).
Średnia ocena trudności znalezienia stażysty (w skali 5-stopniowej, gdzie 1 oznacza dużą łatwość
wytypowania kandydata, a 5 duże problemy w tym zakresie) wyniosła 2,77. Warto zwrócić uwagę na fakt, że
podmioty z sektora prywatnego wskazywały na większe trudności w znalezieniu odpowiedniego kandydata niż
podmioty z sektora publicznego – w pierwszym przypadku średnia ocena wyniosła 3,19, w drugim – 2,39.
Wykres 2.4. Znalezienie odpowiedniego kandydata na stażystę [n = 257]
łatwo
46,7%
ani łatwo,
ani trudno
20,6%
trudno
32,7%
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
15
Ocena stażystów i organizacyjnych elementów staży
Organizujący staże pracodawcy pozytywnie oceniają przyjętych stażystów. W największym stopniu
pracodawcy zgadzali się ze stwierdzeniem, że stażysta sumiennie podchodził do swoich obowiązków (ocena 4,23
w 5-stopniowej skali; 52,5% respondentów oceniło to stwierdzenie na 5, tj. udzieliło odpowiedzi „zdecydowanie
się zgadzam”). Ocena motywacji stażysty wyniosła 4,00 (36,6% respondentów oceniło ją na 5).
Najniżej ocenione zostało przygotowanie stażysty do pracy (3,39). W tym przypadku oceny pracodawców były
bardzo rozproszone. Najwięcej badanych dokonujących oceny stwierdzenia „stażysta był odpowiednio
przygotowany do pracy” wskazało wartość 4, tj. odpowiedź „zgadzam się” (30,4%). Blisko co trzeci respondent
wybrał środkową wartość skali (3). Udział pracodawców oceniających przygotowanie stażysty bardzo wysoko
(wartość 5) był 3-krotnie wyższy niż pracodawców oceniających je bardzo nisko (wartość 1) – udziały te wynosiły
odpowiednio 17,9% i 5,1%.
Wykres 2.5. Ocena stażystów przez pracodawców [n=257; skala od 1 do 5, gdzie 1 oznacza „zdecydowanie się nie zgadzam”, a 5 „zdecydowanie się zgadzam”]
4,23
4,00
3,39
0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00
stażysta sumiennie podchodził do swoichobowiązków (m.in. był punktualny, pracowity,
odpowiednio wykonywał polecenia służbowe itp.)
stażysta był odpowiednio zmotywowany, abyzdobyć wiedzę i doświadczenie w trakcie odbywania
stażu
stażysta był odpowiednio przygotowany do pracy,także w zakresie posiadanych umiejętności
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Pracodawcy wysoko ocenili wartość zorganizowanych staży dla ich uczestników. Średnia ocena przydatności
zdobytego w trakcie stażu doświadczenia wyniosła aż 4,45. Odpowiedź „zdecydowanie się zgadzam” (wartość 5)
wskazało 56,4% respondentów, a odpowiedź „zgadzam się” (wartość 4) – 35,0%. Większość pracodawców
uważała również, że zakres obowiązków zlecanych młodemu bezrobotnemu w czasie stażu był dostosowany do
jego możliwości (ocena 4,12; 42,0% respondentów wskazało wartość 5, a 35,4% wartość 4).
Średnia ocena stwierdzenia „długość stażu była odpowiednio dobrana” wyniosła 3,46 (najczęściej pracodawcy
wskazywali wartość 4, tj. „zgadzam się” – 31,1% respondentów). Ze stwierdzeniem tym nie zgodził się blisko co
piąty pracodawca (łącznie wartość 1 lub 2 wskazało 22,6% respondentów).
16
Wykres 2.6. Ocena organizacji staży przez pracodawców [n=257; skala od 1 do 5, gdzie 1 oznacza „zdecydowanie się
nie zgadzam”, a 5 „zdecydowanie się zgadzam”]
4,12
3,46
4,45
0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00
możliwości stażysty odpowiadały zakresowipowierzonych mu obowiązków
długość stażu była odpowiednio dobrana
w trakcie stażu jego uczestnik zdobył wiedzę/doświadczenie przydatne podczas przyszłej pracy
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Czas trwania staży
Staże „projektowe” najczęściej trwały od 4 do 6 miesięcy – taki okres realizacji wskazywało blisko siedmiu na
dziesięciu pracodawców (68,1%). Co piąty pracodawca podawał, że realizowany w jego firmie staż był dłuższy
i trwał od 7 do 12 miesięcy (20,2%). U co dziesiątego pracodawcy stażyści brali udział we wsparciu trwającym do
3 miesięcy (11,7%). Średnia długość zrealizowanego stażu wynosiła 6,2 miesiąca.
¾ badanych pracodawców uważało, że staże powinny trwać dłużej niż pół roku (76,7%), w tym 70,8%
wskazało okres od 7 do 12 miesięcy (staż dłuższy niż rok zalecało 5,8% pracodawców). Co piąty pracodawca jako
optymalny czas trwania staży podawał okres od 4 do 6 miesięcy (21,0% respondentów), a jedynie 2,3%
pracodawców wskazywało, że do efektywnego przeprowadzenia stażu wystarczą 3 miesiące. Średnio optymalny
czas trwania stażu wskazany przez pracodawców wyniósł 10,5 miesiąca.
13,2% pracodawców podało jako optymalny czas trwania stażu liczbę miesięcy, w której faktycznie
realizowany był staż „projektowy” (tzn. że zorganizowany przez nich staż miał optymalną do ich potrzeb długość).
Jedynie 1,9% respondentów oczekiwałoby stażu krótszego niż zrealizowany. Większość pracodawców
sugerowała, że staż powinien być dłuższy – średnio o 5,2 miesiąca.
17
Wykres 2.7. Czas trwania staży w projekcie, a optymalny czas trwania staży zdaniem respondentów [n = 257]
11,7%2,3%
68,1%
21,0%
20,2%
70,8%
5,8%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
czas trwania staży optymalny czas trwania staży
ponad 12 miesięcy 7-12 miesięcy 4-6 miesięcy do 3 miesięcy
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Grupy zawodów, w których realizowane były staże
Pracodawcy najczęściej wskazywali, że staże w ich firmach odbywały się w zawodach z grup:
Pracownicy obsługi biurowej (4110),
Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu (3343),
Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości (4311),
Pracownicy bibliotek, galerii, muzeów i informacji naukowej (3433),
Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (5223).
Kompetencje, które nabyli stażyści
Siedmiu na dziesięciu pracodawców wskazywało, że staż odbyty w ich firmie pozwolił stażyście na zdobycie
umiejętności i wiedzy związanych z pracą w konkretnym zawodzie (kompetencja wskazana przez 69,8%
respondentów). Blisko 1/3 pracodawców podkreślała, że staż pozwolił uczestnikowi wsparcia na rozwój
umiejętności pracy z ludźmi (29,8% respondentów). Ze względu na specyfikę realizowanych staży, tj. fakt, że
duża liczba stażystów pracowała w zawodach „biurowych”, pracodawcy często podkreślali zdobycie przez
bezrobotnych umiejętności z tego właśnie obszaru (w tym w zakresie obsługi urządzeń biurowych – 23,1%
respondentów).
18
Tabela 2.1. Kompetencje, które nabyli stażyści w czasie udziału we wsparciu [n = 242; uwzględniono kompetencje wskazane przez min. 10 pracodawców]
Kompetencja
% pracodawców
wskazujących tę
kompetencję
umiejętności/wiedza w konkretnym zawodzie 69,8%
umiejętność pracy z ludźmi 29,8%
obsługa urządzeń biurowych (komputer, ksero, fax itp.) 23,1%
doświadczenie w pracy biurowej 18,6%
umiejętność pracy w zespole 13,2%
sumienność 6,2%
doświadczenie 4,5%
samodzielność 4,1%
organizacja stanowiska pracy 4,1%
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Propozycja pracy dla bezrobotnego, który ukończył staż
Zdecydowana większość pracodawców organizujących staż w ramach projektu PUP (79,4%) zaproponowała
pracę osobie, która zakończyła realizację stażu3. Co piąty pracodawca nie zdecydował się na zatrudnienie stażysty
(20,6%).
Decyzja o złożeniu propozycji pracy stażyście częściej zapadała w podmiotach z sektora prywatnego niż
publicznego – chęć zatrudnienia osoby po stażu wykazało 87,5% podmiotów prywatnych i 72,3% podmiotów
publicznych. Oznacza to, że ofert pracy stażyście nie przedstawiło 12,5% przedsiębiorstw z sektora prywatnego
i aż 27,7% z sektora publicznego.
Głównym powodem niezłożenia stażyście propozycji zatrudnienia był brak etatów (odpowiedź taką podało 38
na 53 pracodawców, którzy nie zaproponowali stażyście pracy). Co dziesiąty pracodawca nie był zainteresowany
zatrudnieniem stażysty, gdyż w jego opinii stażysta się nie sprawdził (wskazanie 6 na 53 pracodawców).
W bardzo nielicznych przypadkach pracodawcy podawali, że to stażysta nie był zainteresowany zatrudnieniem
(wskazanie 3 na 53 pracodawców).
Warto również zwrócić uwagę, że wśród innych podawanych przez pracodawców przyczyn niezłożenia oferty
pracy stażyście (choć liczba odpowiedzi w tej kategorii była bardzo mała) pojawiają się odpowiedzi sugerujące
istnienie barier zatrudniania stażystów w podmiotach, w których zasady przyjmowania pracowników regulowane
są przez istniejące przepisy (odpowiedzi: Zatrudnienie odbywa się na zasadach określonych w przepisach
resortowych; Nabór pracowników prowadzony zgodnie z ustawą o służbie cywilnej).
2.3. Możliwość organizacji staży w przyszłości
Dziewięciu na dziesięciu pracodawców planuje w przyszłości organizować kolejne staże (92,6%). Jedynie
7,4% pytanych nie zamierza przyjmować kolejnych stażystów.
3 W przypadku, gdy udział we wsparciu w danym podmiocie zakończyła większa liczba osób, respondenci deklarowali złożenie oferty pracy przynajmniej jednemu ze stażystów.
19
Ponad połowa pracodawców chętnych do organizacji staży w przyszłości wskazywała, że rozwiązanie takie jest
korzystne przede wszystkim z punktu widzenia finansów firmy (uzasadnienie podawane przez 58,6%
respondentów). Przyjmując stażystę, podmioty pozyskują pracownika bez konieczności ponoszenia kosztów jego
zatrudnienia. Możliwość ta jest szczególnie istotna w sytuacji, gdy z przyczyn ekonomicznych utworzenie nowego
etatu nie byłoby możliwe.
[Staże będą organizowane] Z powodu braku możliwości zwiększenia etatów, stażyści są niezwykle pomocni – to
dodatkowe ręce do pracy.
Wykres 2.8. Motywy planowania organizacji staży w przyszłości [n=203; pytanie wielokrotnego wyboru]
31,0%35,0%
58,6%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
poznanie pracownika przed
zatrudnieniem
korzyść dla stażysty korzyści ekonomiczne dla
firmy
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Blisko co trzeci pracodawca chcący w przyszłości organizować staże podawał, że staż jest programem, dzięki
któremu możliwe jest poznanie pracownika przed jego ewentualnym zatrudnieniem (uzasadnienie podawane
przez 31,0% respondentów). W tym sensie staż stanowi więc odpowiednik okresu próbnego.
Staż zawodowy traktujemy w każdym przypadku jako etap wstępny przed formalnym zatrudnieniem. Jest to czas,
w którym stażysta poddawany jest ocenie w zakresie przydatności do pełnienia obowiązków na danym stanowisku
pracy. Oczywiście nie bez znaczenia jest brak kosztów własnych związanych z organizacją stażu. Po ukończeniu
stażu zawodowego mamy pełną wiedzę wystarczającą do tego, aby złożyć ewentualną propozycję zatrudnienia.
Jest to dla nas bardzo dobra forma naboru pracowników. Jak do tej pory każdy stażysta otrzymał od nas ofertę
pracy, jedynie jedna osoba tej pracy nie podjęła.
[Planujemy organizować staże w przyszłości] Bo 80% osób, które były na stażu u nas dostały pracę u nas lub
w zaprzyjaźnionych firmach. Bo jest to możliwość sprawdzenia stażysty - motywacji, pracy w zespole,
predyspozycji itp.
Podając motywy organizacji staży w przyszłości, pracodawcy zwracają również uwagę na znaczenie stażu dla
osoby bezrobotnej. Korzyści dla stażysty były wymieniane jako motyw przez 35,0% pracodawców. W opinii
respondentów osoba odbywająca staż, prócz szans na zatrudnienie, zyskuje również cenne doświadczenie
zawodowe oraz poznaje środowisko pracy.
20
Pomaga to [odbycie stażu] rozwijać zainteresowania, zdobywać doświadczenie, zawód. Uczy pracy w zakładzie
i grupie. Pozwala znaleźć pracę i realizować postawione przez stażystę cele.
Firma posiada duży potencjał do zdobycia wiedzy teoretycznej i praktycznej. Staże odbywają pod kierownictwem
wysoko wykwalifikowanych pracowników firmy. Organizujemy dodatkowe szkolenia i uczymy zachowania
stażystów wobec klientów. Zapewniamy bardzo dobre warunki pracy.
Pracodawcy, którzy w momencie badania deklarowali rezygnację z organizacji staży (ogółem
19 respondentów), jako powód tej sytuacji najczęściej wskazywali na wystarczającą liczbę aktualnie
zatrudnionych osób (10 respondentów). W jednym przypadku brak wolnych etatów pracodawca odczytywał jako
podstawową barierę w zgłaszaniu zapotrzebowania na stażystę (z powodu niemożności zatrudniania stażystów po
zakończonym stażu nie kwalifikujemy się do ich otrzymania)4. Sporadycznie przyczyną rezygnacji z organizacji
staży była negatywna ocena dotychczasowych stażystów (3 respondentów).
Jestem zrażona podejściem stażysty, który nic nie chciał z siebie dać, tylko siedział na kanapie znudzony bez
jakiejkolwiek inwencji. Wszystko trzeba było pokazywać palcem. Miałam wrażenie, że absolutnie nie jest
zainteresowana pracą.
Totalnie nieprzygotowani po szkołach średnich.
Gotowość pracodawców do organizacji staży jest silnie związana z brakiem konieczności ponoszenia przez nich
kosztów przyjęcia stażysty. Plany organizacji staży w przyszłości ma ponad 90% pracodawców, jednak gdyby
przyjęcie stażysty wiązało się dodatkowymi kosztami finansowymi, na organizację stażu zdecydowałby się jedynie
co piąty pracodawca (19,5%). Zdecydowana większość podmiotów (80,5%) nie organizowałoby staży.
Pracodawcy gotowi do ponoszenia kosztów przyjęcia stażysty są skłonni przeznaczyć na ten cel średnio
768,37 zł (mediana jest blisko o połowę niższa i wynosi 400,00 zł). Najczęściej deklarowaną kwotą było 200 zł.
Jedynie 6 pracodawców (na 50 gotowych współfinansować staże) było skłonnych przeznaczyć na zatrudnienie
stażysty kwotę wyższą niż 1 000 zł.
2.4. Ocena współpracy z powiatowymi urzędami pracy
Współpraca z powiatowymi urzędami pracy w ramach organizacji staży jest oceniana przez pracodawców
pozytywnie – blisko 93% respondentów współpracę oceniło „raczej dobrze” lub „zdecydowanie dobrze” (w tym
61,5% „zdecydowanie dobrze”). Negatywne opinie o współpracy z PUP miało jedynie 2% respondentów. Co
dwudziestemu respondentowi (5,4% ogółu) trudno było dokonać konkretnej oceny współpracy.
4 Prawdopodobnie takie przekonanie pracodawcy wynikało ze stosowania przez PUP wymogów co do gwarancji zatrudnienia stażysty przez organizatora stażu przez okres wskazany w zawieranej umowie.
21
Wykres 2.9. Opinie pracodawców na temat współpracy z powiatowymi urzędami pracy [n=257]
61,5%
31,1%
5,4% 0,8% 1,2%0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
zdecydowanie
dobrze
raczej dobrze ani dobrze, ani
źle
raczej źle zdecydowanie
źle
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Pracodawcy z sektora publicznego oceniają współpracę z powiatowymi urzędami pracy lepiej niż pracodawcy
z sektora prywatnego – pozytywną opinię na ten temat wyraziło 94,1% pracodawców z sektora publicznego
(w tym blisko ¾ podmiotów oceniło ją „zdecydowanie dobrze”) i 87,5% pracodawców z sektora prywatnego
(w tym ½ podmiotów „zdecydowanie dobrze”). Wszyscy pracodawcy, którzy ocenili współpracę z PUP negatywnie
(odpowiedzi „raczej źle” i „zdecydowanie źle”) pochodzili z sektora prywatnego (5 pracodawców).
Wykres 2.10. Opinie pracodawców na temat współpracy z powiatowymi urzędami pracy według sektora
własności pracodawcy [n=257]
48,3%
73,0%
39,2%
24,1%8,3%
2,9%1,7%
2,5%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
prywatny publiczny
zdecydowanie źle raczej źle ani dobrze, ani żle raczej dobrze zdecydowanie dobrze
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Blisko połowa respondentów wśród pozytywów współpracy z PUP wymieniała efektywną współpracę (48,6%),
w tym w zakresie znalezienia odpowiedniego kandydata na stażystę. W ramach tej kategorii respondenci doceniali
też szybkość działania PUP. Częściej niż co trzeci pracodawca wskazywał na dobry kontakt z pracownikami PUP
22
(36,2%), blisko co czwarty doceniał ich wiedzę i doświadczenie (23,0% respondentów). Dla co piątego
pracodawcy (18,7%) główną zaletą współpracy z PUP był fakt, że organizacja stażu była korzystna z punktu
widzenia finansów firmy. Co dziesiąty respondent podkreślał, iż zorganizowany staż stanowił wsparcie dla
młodych bezrobotnych (8,9%).
Wykres 2.11. Pozytywne elementy współpracy z PUP [n=257; pytanie wielokrotnego wyboru]
8,9%
48,6%
23,0%18,7%
36,2%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
wsparcie osób
bezrobotnych
efektywna
współpraca
wiedza/
doświadczenie
pracownika PUP
korzyść
ekonomiczna
dla firmy
dobry kontakt/
komunikacja
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
Negatywne elementy współpracy z PUP były wskazywane przez pracodawców zdecydowanie rzadziej i miały
bardziej zróżnicowany charakter. Co dziesiąty respondent odnosił się do nieefektywnej współpracy (10,1%) oraz
do tego, że ze względu na ograniczone środki finansowe PUP zbyt mało staży jest refundowanych (9,7%).
Stosunkowo wysoka była także liczba wskazań na fakt, iż organizacja stażu pociągała za sobą zbyt wiele
formalności (8,6%).
Wykres 2.12. Negatywne elementy współpracy z PUP [n=257; pytanie wielokrotnego wyboru]
8,6%9,7% 10,1%
0,8%
4,3% 3,5%2,3%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
zbyt dużoformalności
zbyt mało stażyrefundowanych
nieefektywnawspółpraca
brak wiedzy/doświadczenia
problemy wkontakcie/
komunikacji
zbyt krótki czasstażu
brak wsparciabezrobotnych
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
23
Respondenci, którzy pozytywnie ocenili współpracę z powiatowym urzędem pracy, zdecydowanie lepiej niż
niezadowoleni pracodawcy oceniali też stażystów oraz poszczególne elementy stażu (Wykres 2.13.). Choć trudno
określić, czy to współpraca z PUP rzutowała na ocenę całego stażu, czy też było odwrotnie (np. zadowolenie
z przyjęcia stażysty wpłynęło na pozytywną ocenę działań PUP), to należy zwrócić uwagę na fakt, iż pracodawcy
niezadowoleni ze współpracy z PUP najwyżej spośród wszystkich elementów staży ocenili ich przydatność dla
młodego bezrobotnego (średnia ocena stwierdzenia „w trakcie stażu jego uczestnik zdobył wiedzę/doświadczenie
przydatne podczas przyszłej pracy” wyniosła 3,60) – był to praktycznie jedyny spośród ocenianych elementów,
którego realizacja zależała w znacznym stopniu od pracodawcy-organizatora stażu. Najniżej niezadowoleni ze
współpracy pracodawcy ocenili przygotowanie skierowanego do nich stażysty (średnia 1,80) oraz dobór długości
staży, prawdopodobnie zależny od decyzji PUP (średnia 2,20).
Wykres 2.13. Opinie pracodawców na temat współpracy z powiatowymi urzędami pracy a ocena stażystów
i poszczególnych elementów stażu [n=257; skala od 1 do 5, gdzie 1 oznacza „zdecydowanie się nie zgadzam”,
a 5 „zdecydowanie się zgadzam”]
3,42
4,05
4,29
4,16
3,52
4,50
3,36
3,64
3,64
3,86
2,86
3,93
1,80
2,40
2,80
2,80
2,20
3,60
3,39
4,00
4,23
4,12
3,46
4,45
0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00
stażysta był odpowiednio przygotowany do pracy, także
w zakresie posiadanych umiejętności
stażysta był odpowiednio zmotywowany, aby zdobyć wiedzę i doświadczenie w trakcie odbywania stażu
stażysta sumiennie podchodził do swoich obowiązków (m.in.
był punktualny, pracowity, odpowiednio wykonywał polecenia służbowe itp.)
możliwości stażysty odpowiadały zakresowi
powierzonych mu obowiązków
długość stażu była odpowiednio dobrana
w trakcie stażu jego uczestnik zdobył wiedzę/ doświadczenie przydatne podczas przyszłej
pracy
dobrze ani dobrze, ani źle źle ogółem
Źródło: Obliczenia własne na podstawie wyników badania CAWI pracodawców.
24
3. Podsumowanie
¾ pracodawców przyjmujących stażystów w ramach objętych badaniem projektów systemowych
Poddziałania 6.1.3 organizowało wcześniej staże we współpracy z PUP (75,1%; brak takich
doświadczeń deklarowało 24,9% respondentów).
Ponad połowa pracodawców zdecydowała się przyjąć stażystę ze względu na własną korzyść
ekonomiczną – potrzebowali pracownika, lecz nie mieli wystarczających środków na stworzenie etatu
(51,0% respondentów). Co trzeci pracodawca wskazywał, że miał wytypowanego kandydata,
a przyjęcie go w charakterze stażysty było formą zatrudnienia atrakcyjną pod względem finansowym
(33,1%).
Blisko połowa objętych badaniem pracodawców nie doświadczyła trudności w znalezieniu
odpowiedniego kandydata na stażystę (46,7%). Co trzeci organizator stażu uważał, że wytypowanie
właściwej osoby było trudne (32,7%).
Organizujący staże pracodawcy pozytywnie ocenili przyjętych stażystów: średnia ocena sumienności
stażysty w podejściu do obowiązków wyniosła 4,23 w 5-stopniowej skali; motywacja stażysty
oceniona została na 4,00. Najniższa notę uzyskało przygotowanie stażysty do pracy – 3,39.
Pracodawcy wysoko ocenili wartość zorganizowanych staży dla ich uczestników: średnia ocena
przydatności zdobytego w trakcie stażu doświadczenia wyniosła 4,45; dopasowanie zakresu
obowiązków do możliwości stażysty oceniono na 4,12, a dobór długości stażu na 3,46.
Staże „projektowe” najczęściej trwały od 4 do 6 miesięcy – taki okres realizacji wskazywało blisko
siedmiu na dziesięciu pracodawców (68,1%). Średnia długość zrealizowanego stażu wynosiła
6,2 miesiąca.
¾ badanych pracodawców uważało, że staże powinny trwać dłużej niż pół roku (76,7%, w tym staż
dłuższy niż rok zalecało 5,8% pracodawców). Średnio optymalny czas trwania stażu wskazany przez
pracodawców wyniósł 10,5 miesiąca.
Zdecydowana większość pracodawców organizujących staż w ramach projektu PUP (79,4%)
zaproponowała pracę osobie, która zakończyła realizację stażu. Co piąty pracodawca nie zdecydował
się na zatrudnienie stażysty (20,6%).
Decyzja o złożeniu propozycji pracy stażyście częściej zapadała w podmiotach z sektora prywatnego
niż publicznego – chęć zatrudnienia osoby po stażu wykazało 87,5% podmiotów prywatnych i 72,3%
podmiotów publicznych.
Dziewięciu na dziesięciu pracodawców planuje w przyszłości organizować kolejne staże (92,6%).
Ponad połowa pracodawców chętnych do organizacji staży w przyszłości wskazywała, że rozwiązanie
takie jest korzystne przede wszystkim z punktu widzenia finansów firmy.
Gotowość pracodawców do organizacji staży jest silnie związana z brakiem konieczności ponoszenia
przez nich kosztów przyjęcia stażysty. Gdyby przyjęcie stażysty wiązało się dodatkowymi kosztami
finansowymi, na organizację stażu zdecydowałby się jedynie co piąty pracodawca (19,5%).
Zdecydowana większość podmiotów (80,5%) nie organizowałaby staży.
Współpraca z powiatowymi urzędami pracy w ramach organizacji staży jest oceniana przez
pracodawców pozytywnie – blisko 93% respondentów współpracę oceniło „raczej dobrze” lub
„zdecydowanie dobrze”. Negatywne opinie o współpracy z PUP miało jedynie 2% respondentów.
25
4. Narzędzie badawcze – kwestionariusz CAWI
Szanowana Pani/ Szanowny Panie Pracodawco!
W latach 2010-2011 Pana/i firma uczestniczyła w projekcie systemowym realizowanym przez powiatowy urząd
pracy i współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
W projekcie wsparciem objęte zostały m.in. osoby w wieku 18-24 lata.
W ramach projektu w Pan/i firmie organizowane były staże dla osób młodych. W związku z tym prosimy o wzięcie
udziału w krótkim badaniu ankietowym. Wypełnienie kwestionariusza zajmie Panu/i nie więcej niż 10 minut.
Wyniki badania będą bardzo pomocne we wskazaniu działań, jakie należałoby podjąć w celu udoskonalenia
instrumentu aktywizacji osób bezrobotnych jakim są staże, a tym samym pozwolą na lepsze dostosowanie
wsparcia do potrzeb zarówno pracodawców, jak i osób bezrobotnych.
Wyniki badania są anonimowe.
Z góry dziękujemy za pomoc i poświęcony czas!
1. Dlaczego zdecydował/a się Pan/i przystąpić do projektu i przyjąć do swojej firmy stażystę/ stażystów? (proszę zaznaczyć jeden najważniejszy/najczęstszy powód)
a) zaproponował mi to powiatowy urząd pracy, a ja się zgodziłem/am, b) zdecydowałem/am o przyjęciu stażysty zaproponowanego przez PUP, gdyż potrzebowałem dodatkowego
pracownika, a nie mogłem/am utworzyć dodatkowego etatu, c) miałem/am wytypowanego kandydata na pracownika i zdecydowałem/am się na przyjęcie go do pracy
w charakterze stażysty, gdyż forma ta jest atrakcyjna pod względem finansowym, d) inny powód, jaki? ………
2. Ile osób odbyło staż w ramach projektu w Pana/i firmie?
……………… osób
WCZEŚNIEJSZE DOŚWIADCZENIA ZWIĄZANE Z ORGANIZACJĄ STAŻY
3. Czy wcześniej, tzn. przed rozpoczęciem stażu przez uczestnika/ów projektu, przyjmował/a Pan/i osoby na staż skierowane przez powiatowy urząd pracy?
a) tak, b) nie [przejście do pytania 6].
4. Ilu stażystów skierowanych wcześniej z powiatowego urzędu pracy odbyło u Pana / Pani staż?
……………… osób
5. W jakim wieku były te osoby? (proszę podać liczbę stażystów w poszczególnych kategoriach wieku) a) 18-24 lata – … osób, b) 25-49 lat – … osób, c) więcej niż 50 lat – … osób.
6. Czy po zakończeniu stażu w ramach projektu zaproponował/a Pan/i któremuś z jego uczestników pracę? a) tak [przejście do pytania 7],
26
b) nie [przejście do pytania 8].
7. Ilu osobom zaproponowano pracę po zakończeniu przez nie stażu?
……………… osobom [przejście do pytania 9]
8. Z jakiego powodu nie zaproponował/a Pan/i żadnemu stażyście zatrudnienia po zakończeniu stażu? (proszę zaznaczyć jeden najważniejszy/najczęstszy powód)
a) brak etatów, b) stażysta nie był zainteresowany zatrudnieniem, c) stażysta nie sprawdził się w pracy, d) inny powód, jaki? …………………………….
OCENA STAŻYSTÓW ODBYWAJĄCYCH STAŻE W RAMACH PROJEKTU
9. Proszę ustosunkować się do stwierdzeń na temat zorganizowanych przez Pana/ią staży używając skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza „zdecydowanie się nie zgadzam”, a 5 „zdecydowanie się zgadzam”. Proszę wziąć pod uwagę wszystkie zrealizowane w Pana/i firmie staże „projektowe”.
a) stażysta był odpowiednio przygotowany do pracy, także w zakresie posiadanych umiejętności
1 2 3 4 5
b) stażysta był odpowiednio zmotywowany, aby zdobyć wiedzę i doświadczenie w trakcie odbywania stażu
1 2 3 4 5
c) stażysta sumiennie podchodził do swoich obowiązków (m.in. był punktualny, pracowity, odpowiednio wykonywał polecenia służbowe itp.)
1 2 3 4 5
d) możliwości stażysty odpowiadały zakresowi powierzonych mu obowiązków
1 2 3 4 5
e) długość stażu była odpowiednio dobrana 1 2 3 4 5
f) w trakcie stażu jego uczestnik zdobył wiedzę/ doświadczenie przydatne podczas przyszłej pracy
1 2 3 4 5
g) trudno było znaleźć odpowiedniego kandydata na stażystę 1 2 3 4 5
10. Na jakim/ch stanowisku/ach stażyści odbywali staż w ramach projektu w Pana/i firmie? (proszę wymienić max. trzy stanowiska, na których staż odbyło najwięcej osób)
1)………………………………………
2) ………………………………………
3) ………………………………………
11. Jakie kompetencje nabył/li stażysta/stażyści odbywający staż w Pana/i firmie? (proszę wymienić max. trzy
najważniejsze kompetencje)
1)………………………………………
2) ………………………………………
3) ………………………………………
12. Jak długo średnio trwały staże „projektowe”, które odbywały się w Pana/i firmie? (proszę podać
w miesiącach)
................................. miesięcy
27
13. Jak długo, z punktu widzenia Pana/i firmy, powinien trwać staż oferowany przez powiatowe urzędy pracy?
(proszę podać w miesiącach)
................................. miesięcy
MOŻLIWOŚCI ORGANIZACJI STAŻY W PRZYSZŁOŚCI
14. Czy planuje Pan/i w przyszłości organizować kolejne staże w swojej firmie?
a) tak, dlaczego?…………………………………………………………………………. b) nie, dlaczego?………………………………………………………………………….
15. Czy przyjąłby/przyjęłaby Pan/i na staż osobę bezrobotną skierowaną przez powiatowy urząd pracy, gdyby
musiał/a Pan/i ponieść dodatkowe koszty finansowe z tym związane:
a) tak, b) nie [przejście do pyt. 17].
16. Jakie dodatkowe koszty finansowe gotów/owa był(a)by Pan/i ponieść w związku z przyjęciem osoby
bezrobotnej na staż? (proszę podać maksymalną akceptowaną wysokość kosztów, w zł)
................................. zł
WSPÓŁPRACA Z POWIATOWYM URZĘDEM PRACY
17. Jak ocenia Pan/i współpracę z powiatowym urzędem pracy?
a) zdecydowanie źle, b) raczej źle,
c) ani źle, ani dobrze, d) raczej dobrze, e) zdecydowanie dobrze.
18. Jakie pozytywne elementy dostrzega Pan/i we współpracy z powiatowym urzędem pracy.
(proszę wymienić max. trzy najważniejsze)
1)………………………………………
2) ………………………………………
3) ………………………………………
19. Jakie negatywne elementy dostrzega Pan/i we współpracy z powiatowym urzędem pracy.
(proszę wymienić max. trzy najważniejsze)
1)………………………………………
2) ………………………………………
3) ………………………………………
28
METRYCZKA
20. Ile osób zatrudnia Pana/i firma?
a) do 9 osób, b) 10 – 49 osób, c) 50 – 249 osób, d) 250 i więcej.
21. Jaka jest główny rodzaj działalności Pana/i firmy (proszę wskazać jeden najważniejszy)?
A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
B Górnictwo i wydobywanie
C Przetwórstwo przemysłowe
D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych
E Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją
F Budownictwo
G Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle
I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi
H Transport i gospodarka magazynowa
J Informacja i komunikacja
K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
N Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca
O Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne
P Edukacja
Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją
S Pozostała działalność usługowa
T Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby
U Organizacje i zespoły eksterytorialne
22. Jaki jest sektor własności Pana/i firmy?
a) prywatny, b) publiczny.
Dziękujemy bardzo za udział w badaniu!