Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego - Powiat Gniezno...Turystyka konna ... Badanie ruchu...
Transcript of Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego - Powiat Gniezno...Turystyka konna ... Badanie ruchu...
Raport o stanie
Powiatu Gnieźnieńskiego
Gniezno, wrzesień 2013 rok
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
2
SPIS TREŚCI
WSTĘP ...................................................................................................................................... 5
LUDNOŚĆ ................................................................................................................................ 8 Liczba mieszkańców ........................................................................................................................................ 8 Migracje ......................................................................................................................................................... 10
Wnioski ..................................................................................................................................................... 11 AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA ....................................................................................... 12
Podmioty gospodarcze ................................................................................................................................... 12 Ranking okolicznych powiatów .................................................................................................................... 15 Inwestycje ....................................................................................................................................................... 16 Dochody .......................................................................................................................................................... 17 Inwestycje zagraniczne ................................................................................................................................. 18
Wnioski ..................................................................................................................................................... 19 RYNEK PRACY .................................................................................................................... 20
Statystyka ....................................................................................................................................................... 21 Pozyskane środki unijne ............................................................................................................................... 23
Wnioski ..................................................................................................................................................... 23 Rekomendacje .......................................................................................................................................... 33
EDUKACJA I SPORT ........................................................................................................... 34 Przedszkola .................................................................................................................................................... 34 Szkoły podstawowe ........................................................................................................................................ 34 Gimnazja ........................................................................................................................................................ 35 Licea ogólnokształcące .................................................................................................................................. 36 Technika, licea profilowane, szkoły dla dorosłych ...................................................................................... 36 Wskaźnik skolaryzacji .................................................................................................................................. 37 Komputeryzacja ............................................................................................................................................ 38 Nauczyciele w szkołach ponadgimnazjalnych ............................................................................................. 41 Liczba szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych ........................................................................................ 43 Liczba uczniów .............................................................................................................................................. 43 Specjalności, profile, zawody ........................................................................................................................ 43 Liczba woluminów w bibliotekach ............................................................................................................... 46 Wyniki z matur .............................................................................................................................................. 47 Szkoły policealne, szkoły pomaturalne ........................................................................................................ 49 Baza sportowa ................................................................................................................................................ 49 Stypendia ........................................................................................................................................................ 49 Szkolnictwo specjalne .................................................................................................................................... 49 Likwidacja barier architektonicznych ......................................................................................................... 50 Programy pracy z uczniem ........................................................................................................................... 50 Sukcesy uczniów i nauczycieli ...................................................................................................................... 51 Osiągnięcia powiatu w oświacie .................................................................................................................... 51 Pozyskane środki zewnętrzne ....................................................................................................................... 52 Współpraca z zagranicznymi partnerami ................................................................................................... 54 Uczelnie wyższe .............................................................................................................................................. 55 Kluby i stowarzyszenia sportowe ................................................................................................................. 57 Dotacje udzielone na imprezy sportowe ...................................................................................................... 58 Zawody sportowe ........................................................................................................................................... 60 Obiekty sportowe ........................................................................................................................................... 61 Stypendia i nagrody sportowe ...................................................................................................................... 62
Wnioski ..................................................................................................................................................... 63 TURYSTYKA I REKREACJA ............................................................................................ 64
Marka Powiatu .............................................................................................................................................. 64 Wiodący rodzaj turystyki ............................................................................................................................. 65 Główny produkt turystyczny ........................................................................................................................ 66 Członkostwo w organizacjach branżowych o charakterze turystycznym ................................................ 69 Obiekty na terenie powiatu rangi międzynarodowej, europejskiej i ogólnopolskiej ............................... 71 Pozostała oferta turystyczna powiatu .......................................................................................................... 73 Turystyka aktywna ........................................................................................................................................ 75
Turystyka piesza ...................................................................................................................................... 75
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
3
Ścieżki edukacyjne ............................................................................................................................... 75 Turystyka rowerowa ................................................................................................................................ 76
Projektowane szlaki: ............................................................................................................................ 76 Turystyka wodna ..................................................................................................................................... 79
Akweny wodne..................................................................................................................................... 79 Kajakiem .............................................................................................................................................. 80 Żaglówką .............................................................................................................................................. 80
Turystyka konna ...................................................................................................................................... 81 Miejsca noclegowe ......................................................................................................................................... 81 Obsługa ruchu turystycznego ....................................................................................................................... 88 Badanie ruchu turystycznego ....................................................................................................................... 89
Wnioski ..................................................................................................................................................... 90 KULTURA .............................................................................................................................. 91
Biblioteki ........................................................................................................................................................ 91 Sale i widownie ............................................................................................................................................... 93 Muzea ............................................................................................................................................................. 93 Instytucje kulturalne ..................................................................................................................................... 94 Centrum Kultury „Scena to dziwna” .......................................................................................................... 95
Wnioski ..................................................................................................................................................... 97 SEKTOR PRODUKCYJNY ................................................................................................. 98
Podział podmiotów wg wielkości zatrudnienia ........................................................................................... 98 Podział działalność gospodarczej (PKD 2007) dla podmiotów prowadzonych przez osoby fizyczne .. 100 Rotacja firm w rejestrze ............................................................................................................................. 102 Instytucje otoczenia biznesu ....................................................................................................................... 103 Oferty inwestycyjne ..................................................................................................................................... 103 Dofinansowanie działalności gospodarczej (dotacje, kredyty pożyczki, refundacje itp.) ...................... 103 Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich ........................................................................................... 104 Cech Rzemiosła i Małej Przedsiębiorczości............................................................................................... 106
Wnioski ................................................................................................................................................... 108 ROLNICTWO ...................................................................................................................... 108
Powierzchnia gruntów ................................................................................................................................. 108 Wsparcie dla rolników ................................................................................................................................ 111
Wnioski ................................................................................................................................................... 112 INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA .................................................................... 112
Drogi ............................................................................................................................................................. 112 Licencje, zezwolenia .................................................................................................................................... 117 Pojazdy ......................................................................................................................................................... 117 Układ kolejowy ............................................................................................................................................ 119 Komunikacja zbiorowa na terenie miasta Gniezna .................................................................................. 120 Komunikacja zbiorowa na terenie powiatu............................................................................................... 121 Komunikacja interpersonalna - Internet ................................................................................................... 121
INFRASTRUKTURA ELEKTROENERGETYCZNA.................................................... 122
INFRASTRUKTURA GAZOWA ...................................................................................... 124 Wnioski ................................................................................................................................................... 126
OCHRONA ŚRODOWISKA .............................................................................................. 128 Środowisko przyrodnicze ............................................................................................................................ 129
Lasy ......................................................................................................................................................... 129 Melioracje wodne ................................................................................................................................... 130
Ochrona przyrody ....................................................................................................................................... 131 Parki krajobrazowe ..................................................................................................................................... 131 Obszary chronionego krajobrazu .............................................................................................................. 132 Inne zasoby cenne pod względem przyrodniczym .................................................................................... 132 Pomniki przyrody ........................................................................................................................................ 133 Obszary prawnie chronione ........................................................................................................................ 134
Wnioski ................................................................................................................................................... 135 Złoża kopalin................................................................................................................................................ 136 Gospodarka wodna ...................................................................................................................................... 137
Wody powierzchniowe ........................................................................................................................... 137 Wody podziemne .................................................................................................................................... 138
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
4
Zużycie wody na terenie powiatu .............................................................................................................. 138 Ujęcia wody .................................................................................................................................................. 139 Ścieki komunalne i zbiorniki bezodpływowe............................................................................................. 140
Oczyszczalnie ścieków ........................................................................................................................... 140 Kanalizacja ............................................................................................................................................. 141 Wodociągi ............................................................................................................................................... 143
Powietrze ...................................................................................................................................................... 144 Wnioski ................................................................................................................................................... 147
Odnawialne źródła energii .......................................................................................................................... 148 Polski Klub Ekologiczny ............................................................................................................................. 148 Hałas ............................................................................................................................................................. 151 Azbest ........................................................................................................................................................... 153
Wnioski ................................................................................................................................................... 155 Gospodarka odpadami ................................................................................................................................ 155
Wnioski ................................................................................................................................................... 158 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA – JAKOŚĆ ŻYCIA ............................................... 159
Mieszkania ................................................................................................................................................... 159 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ...................................................................................................... 161 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ......................................................................................................... 162
Wnioski ................................................................................................................................................... 165 OPIEKA MEDYCZNA ........................................................................................................ 166
Zespół Opieki Zdrowotnej .......................................................................................................................... 166 Liczba leczonych pacjentów na oddziałach ZOZ Gniezno ................................................................. 167 Średni czas oczekiwania na wizytę u specjalisty ................................................................................. 168 Ilość udzielonych świadczeń w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej ........................................... 169
Liczba personelu medycznego .................................................................................................................... 170 Baza .............................................................................................................................................................. 171 Choroby ........................................................................................................................................................ 171 Państwowa Inspekcja Sanitarna ................................................................................................................ 173
Wnioski ................................................................................................................................................... 176 BEZPIECZEŃSTWO MIESZKAŃCÓW ......................................................................... 177
Straż pożarna ............................................................................................................................................... 177 Wnioski ................................................................................................................................................... 179
Policja ........................................................................................................................................................... 181 Wykrywalność przestępstw ................................................................................................................... 181 Zdarzenia i interwencje ......................................................................................................................... 184 Wypadki.................................................................................................................................................. 185 Wnioski ................................................................................................................................................... 186
REALIZACJA PRL-U W LATACH 2006-2012 ............................................................... 186
POZYSKANE ŚRODKI ZEWNĘTRZNE PRZEZ STAROSTWO POWIATOWE I
JEDNOSTKI MU PODLEGLE .......................................................................................... 196
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
5
WSTĘP
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie zleciło Gnieźnieńskiej Agencji Rozwoju
Gospodarczego Sp. z o.o. opracowanie dokumentu strategicznego pn. Wieloletni Strategiczny
Program Operacyjny Powiatu Gnieźnieńskiego na lata 2014 – 2020. Starosta Gnieźnieński
Pan Dariusz Pilak wydał w dniu 31 maja 2013 roku zarządzenie nr 29/2013 powołujące
zespół strategiczny ds. opracowania i realizacji Wieloletniego Strategicznego Programu
Operacyjnego. W skład zespołu weszli:
Dariusz Pilak -Starosta Gnieźnieński – Przewodniczący Zespołu
Robert Andrzejewski-Wicestarosta Gnieźnieński – Wiceprzewodniczący Zespołu
Alina Kujawska Matanda-Etatowy członek Zarządu Powiatu – Wiceprzewodnicząca
Zespołu
Agnieszka Rzempała-Chmielewska-Dyrektor Wydziału Promocji i Rozwoju –
koordynator prac Zespołu
Marek Kosmala-Dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich
Aleksandra Kuźniak-Dyrektor Wydziału Oświaty, Kultury i Sportu
Magdalena Musiałowicz-Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa
i Leśnictwa
Małgorzata Pietrzak – Sikorska -Dyrektor Wydziału Komunikacji i Dróg
Maria Suplicka-Dyrektor Wydziału Inwestycji i Funduszy UE
Joanna Cieślińska-Inspektor Wydziału Inwestycji i Funduszy UE
Radosław Gaca-Podinspektor Wydziału Promocji i Rozwoju
Jerzy Kałwak-Główny Specjalista Wydziału Inwestycji i Funduszy UE
Paulina Kowalska-Inspektor Wydziału Promocji i Rozwoju
Jerzy Krzymiński-Główny Specjalista Wydziału Inwestycji i Funduszy UE
Tomasz Pokładecki-Inspektor Wydziału Oświaty, Kultury i Sportu
Mateusz Hen-p.o. Dyrektora ds. Lecznictwa Zakładu Opieki Zdrowotnej w Gnieźnie
Agnieszka Horoszczak-Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Gnieźnie
Małgorzata Matczak-Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Gnieźnie
Grzegorz Reszko-Dyrektor Centrum Kultury "Scena To Dziwna" w Gnieźnie
Jerzy Szczepański-Dyrektor Powiatowego Zarządu Dróg w Gnieźnie
Tomasz Budasz-Radny Rady Powiatu Gnieźnieńskiego IV kadencji
Robert Gaweł-Radny Rady Powiatu Gnieźnieńskiego IV kadencji
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
6
Marcin Makohoński-Radny Rady Powiatu Gnieźnieńskiego IV kadencji
Maria Brykczyńska -Wiceprezes Polskiego Klubu Ekologicznego w Gnieźnie
Stefan Pokładecki-Starszy Cechu Rzemiosła i Małej Przedsiębiorczości w Gnieźnie
Jacek Wrzesiński-Przewodniczący Organizacji Turystycznej „Szlak Piastowski”
w Gnieźnie
Samorząd powiatowy zgodnie z art. 3 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju
postanowił po raz kolejny zbudować strategię kreującą politykę rozwoju. Przed
opracowaniem zasadniczego dokumentu strategicznego konieczne jest wykonanie
dokumentów pośrednich. Jednym z takich dokumentów jest Raport o stanie Powiatu
Gnieźnieńskiego będący podstawą do opracowania diagnozy stanu Powiatu Gnieźnieńskiego
w 2013 roku. Na podstawie ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 roku,
zgodnie z art. 4 powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze
ponadgminnym, przy czym zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin.
Wśród zadań i kompetencji najważniejszych z punktu widzenia polityki rozwoju powiatu
należy wymienić sprawy z zakresu:
1. edukacji publicznej (głównie prowadzenie szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych
ośrodków szkolno-wychowawczych),
2. promocji i ochrony zdrowia (przychodnie specjalistyczne, szpitale powiatowe),
3. pomocy społecznej (prowadzenie domów pomocy społecznej),
4. wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz polityki prorodzinnej
(prowadzenie powiatowych centrów pomocy rodzinie),
5. transportu zbiorowego i dróg publicznych (wydawanie koncesji w zakresie transportu
lokalnego na obszarze powiatu, budowa i utrzymanie dróg powiatowych i chodników
przy drogach powiatowych),
6. kultury, kultury fizycznej i turystyki,
7. geodezji, kartografii i katastru (prowadzenie ewidencji gruntów i budynków),
8. administracji architektoniczno-budowlanej (wydawanie decyzji o pozwoleniu na
budowę),
9. gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej,
10. ochrony środowiska i przyrody, rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
11. przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy.
Do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych
w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, instytucji i straży. Powiat
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
7
może ponadto na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazać jej zadania
z zakresu swojej właściwości na warunkach ustalonych w porozumieniu.
Wykaz instytucji i placówek oraz opracowań, z których pozyskano informacje:
Główny Urząd Statystyczny
Serwis mojapolis.pl - dostęp do danych o społeczno-ekonomicznej kondycji gmin,
powiatów i województw
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie
o Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa
o Wydział Komunikacji
o Wydział Oświaty, Kultury i Sportu
o Wydział Promocji i Rozwoju
o Wydział Inwestycji i Funduszy UE
o Wydział Spraw Obywatelskich
o Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Gnieźnie
Powiatowy Urząd Pracy w Gnieźnie
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gnieźnie
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gnieźnie
Powiatowy Zarząd Dróg w Gnieźnie
Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Gnieźnie
Komenda Powiatowa Policji w Gnieźnie
Nadleśnictwo Gniezno
Polski Klub Ekologiczny Koło w Gnieźnie
Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Gnieźnie
Zespół Opieki Zdrowotnej w Gnieźnie
Centrum Kultury „Scena to dziwna”
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gnieźnie Spółka z o.o.
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Spółka z o.o. w Gnieźnie
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska Poznań
URBIS Sp. z o.o. w Gnieźnie
Zarząd Gospodarowania Lokalami w Gnieźnie
Foldery wykonane w ramach projektu unijnego „Tu powstała Polska – promocja
kulturowego produktu turystycznego Powiatu Gnieźnieńskiego, wizerunkowego
produktu Wielkopolski” realizowanego od początku stycznia 2011 roku przez
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
8
Badania realizowane w 2012 roku na rzecz PUP W Gnieźnie przez Ośrodek Badań
Społecznych „INDEKS” z Poznania Zespół Opieki Zdrowotnej w Gnieźnie
Raport z audytu Szlaku Piastowskiego przeprowadzonego w okresie od 1 marca do
27 kwietnia 2012 na zlecenie Rady Programowo-Naukowej ds. Szlaku Piastowskiego
i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego przez Armina Mikos
von Rohrscheidt
Raport z badań turystów w obiektach Szlaku Piastowskiego przeprowadzonych
w okresie od 15 kwietnia do 15 sierpnia 2012 na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Kujawsko-Pomorskiego przez Armina Mikos von Rohrscheidt
Badanie ruchu turystycznego w Wielkopolsce w roku 2011 i 2013 - wielkość,
struktura oraz ocena jakości usług turystycznych i określenie turystycznego
wizerunku Wielkopolski - opracowane na zlecenie Wielkopolskiej Organizacji
Turystycznej przez Firmę BioStat Sp. J. z Rybnika
Ludność
Liczba mieszkańców
Powiat gnieźnieński zamieszkiwało na dzień 30.06.2012 roku 144 381 osób. Liczba kobiet
wynosiła 73 518, co sprawia, że średnio na 100 mężczyzn przypada 104 kobiety. Gęstość
zaludnienia na terenie powiatu wynosi średnio 115 osób/ km2. Powiat gnieźnieński
charakteryzuje się stabilnością pod względem stanu ludności i posiada typową strukturę
płciową. W ostatnich 5 latach zauważalny jest systematyczny wzrost liczby ludności. W tym
okresie przybyło ok. 1 500 kobiet, jak i mężczyzn 2 000. Poniższy wykres przedstawia
zmiany liczby ludności z podziałem na płeć w latach 2007-2011.Według danych Głównego
Urzędu Statystycznego z końca 2011 roku liczba osób w powiecie gnieźnieńskim, którzy nie
ukończyli 25 lat wynosiła 43 727, co stanowi aż 30,3% wszystkich mieszkańców powiatu.
W województwie wielkopolskim odsetek ten wynosi prawie tyle samo, bo 29,7%, a w skali
kraju 28,3%. Warto zwrócić uwagę, iż na przestrzeni kliku lat wolniejszemu wzrostowi
ogólnej liczby mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego towarzyszy jednocześnie
systematyczny spadek liczby mieszkańców do 25 roku życia. Liczba mieszkańców to ogół
osób (ogółem lub według określonych cech) zameldowanych na pobyt stały w danej jednostce
administracyjnej i faktycznie tam zamieszkałych oraz osób przebywających czasowo
i zameldowanych w tej jednostce administracyjnej na pobyt czasowy ponad 3 miesiące (do
2005 r. ponad 2 miesiące). Nie wszystkie osoby zamieszkujące na danym terenie (a mające
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
9
stałe zameldowanie w innym miejscu) posiadają zameldowanie na pobyt czasowy. Osoby te
nie są uwzględnione w liczbie mieszkańców. Liczba mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego
zdecydowanie rośnie z roku na rok. Począwszy od roku 2003 liczba mieszkańców rośnie
w granicach ok. 200 mieszkańców rocznie, w roku 2008 liczba ta zaczyna wzrastać znacznie
bardziej. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym maleje z roku na rok. Jednocześnie
wzrasta liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Nieznacznie rośnie liczba osób w wieku
produkcyjnym, która w najbliższych latach może spadać z racji coraz niższego przyrostu
naturalnego. Szansą jest grupa osób z wyżu demograficznego z lat 80, która teraz zakłada
rodziny i jeżeli polityka Państwa będzie wskazywać większe cechy polityki prorodzinnej to
przyrost ten może zacząć rosnąć. Z pewnością dla wielu osób pracujących w Poznaniu
Gniezno stało się miejscem zamieszkania (koszty życia tańsze jak w Poznaniu). W ostatnich
latach rozwinął się w powiecie (szczególnie w mieście Gnieźnie) rynek mieszkań
pierwotnych stąd dla wielu osób atrakcyjne stało się kupno nowego mieszkania w centrum
miasta Gniezna. Powyższe wnioski potwierdzają dane dot. liczby nowych wybudowanych
mieszkań w powiecie gnieźnieńskim, gdzie od roku 2007 mamy znaczny przyrost (z 302 do
567 mieszkań). Jeżeli spojrzymy na rynek mieszkań w subregionie konińskim to
zdecydowanie widać, że w roku 2003 i 2004 powiat gnieźnieński znajduje się na 5 miejscu
wśród 7 powiatów w rankingu liczby wybudowanych mieszkań, a od roku 2006 zajmuje już
miejsca w pierwszej trójce, z przewagą miejsca pierwszego. Niemniej jednak wiele młodych
osób wyjeżdżając na studia dzienne do Poznania i mieszkających w poznańskich
akademikach często po studiach zostaje już w Poznaniu. Należy przyciągnąć absolwentów do
powiatu jako miejsca atrakcyjnego do mieszkania i życia.
Rok 200
2
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
201
0
201
1
201
2
Liczba mieszkańców wg
zameldowania/zamieszkan
ia i płci 140139
140342
140520
140619
140806
141021
141314
141
825
143637
144058
144381
Ludność w wieku
przedprodukcyjnym - 17
lat i mniej
34299
33109
32184
31223
30463
29929
29602
29182
29255
29020
28953
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
10
Ludność w wieku
produkcyjnym 87976
89259
90531
91321
91620
91996
92217
92488
93743
93335
92872
Ludność w wieku
poprodukcyjnym 17437
17531
17583
17742
18269
18827
19447
20049
20909
21941
22835
Liczba nowo
wybudowanych mieszkań 269 266 257 330 302 567 664 534 641 594 -
Przyrost rzeczywisty (w
tys. os.) 1,42 0,85 1,59 0,74 0,57 1,94 3,72 3,04 3,98 2,7 -
Migracje
Liczba migracji wewnątrz gmin nieznacznie wzrasta (największy wzrost do 2126 osób w roku
2007). Jeżeli chodzi o migracje wewnątrz powiatowe to utrzymują się one na stałym poziomie
w granicach 600-700 osób. Natomiast bardzo widoczny jest przyrost migracji zagranicznych -
w roku 2003 było to 9 osób, gdzie w roku 2011 już 68. Szybki wzrost migracji zagranicznych
obserwujemy od roku 2008. Zauważalny wzrost (statystyczny) emigracyjny ruszyły w Polsce
po 2004r. należy w tym miejscu dodać, że są to osoby, które dopełniły obowiązku
zameldowania za granicą. W tym samym czasie w wiek produkcyjny wszedł wyż
demograficzny urodzonych w latach 80., stanowiący potomstwo wyżu jeszcze
wcześniejszego, bo z lat 50. Wskaźnik dotyczący salda migracji opisuje zmiany miejsca
zamieszkania w obrębie jednostki terytorialnej w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców, łącząc
informacje o migracji wewnętrznej (czyli zmianie miejsca zamieszkania w obrębie kraju)
i migracji zewnętrznej (międzynarodowej). Przykładowo, wartość wskaźnika „-5” oznacza, że
na 1000 osób w danej jednostce terytorialnej, 5 wyemigrowało do innej lub za granicę.
Wskaźnik ten nie odzwierciedla dokładnie zachodzących zmian związanych
z przemieszczaniem się ludności. Znaczna część osób przybywająca na dany teren nie
rejestruje swojej zmiany miejsca pobytu, dlatego bardzo trudne jest uzyskanie danych
odzwierciedlających stan faktyczny. Dane te zgadzają się z danymi dotyczącymi przyrostu
naturalnego gdzie widzimy wysoki przyrost w roku 2008. Przyrost rzeczywisty to suma salda
migracji i przyrostu naturalnego, w przeliczeniu na 1000 mieszkańców -jest to zatem miara
pokazująca, o ile osób w rzeczywistości powiększyła się lub pomniejszyła liczba ludności
danego terenu, uwzględniająca zarówno przyrost naturalny (związany z liczbą narodzin
i zgonów), jak i migracje. Wskaźnik ten nie odzwierciedla dokładnie zachodzących zmian
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
11
związanych z przemieszczaniem się ludności. Znaczna część osób przybywająca na dany
teren nie rejestruje swojej zmiany miejsca pobytu, dlatego bardzo trudne jest uzyskanie
danych odzwierciedlających stan faktyczny. Obecnie powinien nastąpić wzrost przyrostu
naturalnego z racji właśnie wspomnianego wyżu lat 80 i przychodzącego na świat jego
potomstwa, niemniej jednak duże znaczenie ma tu polityka prorodzinna państwa, pozwalająca
młodym rodzicom na wychowanie więcej jak jednego dziecka. Jeśli chodzi o sytuacje
powiatu na tle subregionu to wciąż znajdujemy się w pierwszej trójce i jeszcze nigdy ten
przyrost nie był ujemny.
ROK 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Migracje
wewnętrzne gminne
(wg zameldowania)
1362 1464 1497 1557 1721 2126 1720 1746 1617 1763 -
Migracje
wewnętrzne
międzypowiatowe
(wg zameldowania )
638 709 768 645 691 886 746 677 663 703 -
Migracje
zagraniczne
(zameldowanie)
6 9 13 15 14 17 34 66 58 68 -
Saldo migracji w
ujęciu na tysiąc
mieszkańców
-0,6 -0,2 0,2 -0,9 -1,8 -1,1 0,1 -0,4 0,3 -0,3 -
Przyrost rzeczywisty
(w tys. os.) 1,42 0,85 1,59 0,74 0,57 1,94 3,72 3,04 3,98 2,7 -
Wnioski
nie wszystkie osoby zamieszkujące na danym terenie są zameldowane
liczba mieszkańców zdecydowanie rośnie z roku na rok
wzrasta liczba osób w wieku poprodukcyjnym
znaczny odsetek młodych ludzi
starzenia się społeczeństwa
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
12
stabilność pod względem stanu ludności i typowa struktura płciowa.
liczba osób mieszkających w miastach zmniejszy się na rzecz liczby osób
mieszkających na wsi.
większość ludności zamieszkuje miasto Gniezno
najmniejszą gęstością zaludnienia odznacza się gmina Mieleszyn.
dodatnim bilans naturalnym
coraz niższy przyrost naturalny
nigdy przyrost naturalny nie był ujemny
koszty życia w Gnieźnie tańsze jak w Poznaniu
wzrost migracji zagranicznych
liczba ludności o wysokiej mobilności wynosi 63,2% ogółu ludności produkcyjnej
osoby pracujące pochodzą z miejskiej gminy Gniezno
najmniejszy wkład w liczbę osób pracujących w powiecie gnieźnieńskim mają gminy
wiejskie takie jak: Niechanowo, Mieleszyn, Łubowo, Kiszkowo.
stopa bezrobocia w powiecie zdecydowanie wyższa niż w całym województwie
wielkopolskim oraz w Polsce.
najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku od 25 - 34 lat oraz osoby
mieszczące się w przedziale wiekowym 18 - 24 lata
największa liczba osób bezrobotnych zamieszkuje w mieście Gniezno
największy odsetek to bezrobotni z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz
z wykształceniem gimnazjalnym lub poniżej
jest bardzo duży odsetek osób długotrwale bezrobotnych
osoby bez kwalifikacji zawodowych generują największy odsetek osób bezrobotnych
Aktywność gospodarcza
Podmioty gospodarcze
W powiecie gnieźnieńskim w ciągu 10 lat zwiększyła się o 17,53% ilość podmiotów
gospodarki z 12809 do 15055. Z danych GUS wynika, że największy przyrost nastąpił
w sektorze prywatnym z 12382 do 14659 czyli o 18,39 %. Z pewnością wpływ na taki stan
rzeczy mają różnego rodzaju zewnętrze źródła finansowania (dotacje) działalności
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
13
gospodarczej, które pomagają w pierwszych latach prowadzenia działalności, stąd osoby
chętniej podejmują ryzyko otwarcia firmy wiedząc, że mogą liczyć na wsparcie finansowe
i w razie niepowodzenia nie będą obciążeni finansowo np. zaciągniętym dużym kredytem.
Natomiast w sektorze publicznym ilość podmiotów zmniejszyła się z 427 do 396 tj. o 7,26%.
Zwrócić należy uwagę na duży przyrost fundacji z 9 do 20, oraz stowarzyszeń i organizacji
społecznych, których w 2002 roku zarejestrowanych było 182, w roku 2012 było już 350,
czyli nastąpił wzrost o 92,31%. Na przełomie lat 2002 -2012 zmniejszyła się ilość
przedsiębiorstw państwowych z 7 do 2 co miało wpływ na stopę bezrobocia. Od 2010 roku
widać spadek firm prowadzących przez osoby fizyczne działalność gospodarczą z 12108 do
11956 tj. 1,26%. Natomiast w ostatnich 10 latach wzrosła ilość spółek handlowych z 345 do
662, czyli wzrost o 91,88%. Wzrosła również ilość spółek handlowych z udziałem kapitału
zagranicznego z 100 do 134, co wskazuje na zainteresowanie firm zagranicznych rozwojem
w naszym powiecie. Natomiast w powiecie wrzesińskim w tych samych latach przyrost
danych spółek wyniósł 28. Można mieć nadzieję, że połączenie z autostradą po przez
drogę S5 w następnych latach spowoduje jeszcze większy wzrost zainteresowania naszym
regionem i przypływ nowych firm. Należałoby obecnie stworzyć takie warunki dla
przedsiębiorców, które pozwoliłyby nie "utrzymać" się firmom na rynku ale doskonale
prosperować. Należy określić zapotrzebowanie Powiatu na konkretne branże, rozpocząć
kształcenie młodzieży w tym kierunku a w dalszej kolejności pozwolić na otwieranie
działalności w szczególności w tych pożądanych branżach.
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
podmioty
gospodarki
narodowej ogółem
12809
13406
13621
13946
14154
14468
14909
14453
14980
14968
15055
sektor publiczny -
ogółem 427 450 483 505 484 484 403 409 425 392 396
sektor publiczny -
państwowe i
samorządowe
jednostki prawa
budżetowego
229 240 244 254 248 245 241 235 244 236 246
sektor publiczny - 7 7 7 7 7 3 2 2 2 2 2
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
14
przedsiębiorstwa
państwowe
sektor publiczny -
spółki handlowe 20 18 16 16 16 16 17 17 16 16 15
sektor publiczny -
państwowe i
samorządowe
jednostki prawa
budżetowego,
gospodarstwa
pomocnicze
5 5 5 4 4 3 3 3 1 - -
sektor prywatny -
ogółem 12382
12956
13138
13441
13670
13984
14506
14044
14555
14576
14659
sektor prywatny -
osoby fizyczne
prowadzące
działalność
gospodarczą
10658
11153
11214
11433
11480
11755
12135
11693
12108
12029
11956
sektor prywatny -
spółki handlowe 345 369 405 437 463 485 520 530 560 594 662
sektor prywatny -
spółki handlowe z
udziałem kapitału
zagranicznego
100 101 111 124 130 131 130 128 127 129 134
sektor prywatny -
spółdzielnie 64 64 64 62 62 62 59 58 60 60 62
sektor prywatny -
fundacje 9 8 10 10 9 11 13 15 17 20 20
sektor prywatny -
stowarzyszenia i
organizacje
społeczne
182 207 230 242 255 271 284 292 306 331 350
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
15
Ranking okolicznych powiatów
Porównując ilość podmiotów gospodarczych w powiecie gnieźnieńskim na tle innych
sąsiednich powiatów wynika, że największy przyrost w sektorze prywatnym w latach 2002 do
2010 wystąpił w powiecie konińskim wraz z miastem Konin 26,31 %, następnie w powiecie
gnieźnieńskim i wyniósł 18,39 %, w powiecie wrzesińskim 9,86 %, a w powiecie żnińskim
zanotowano wzrost tylko o 2,20 %. Wymierne ilości podmiotów w naszym powiecie
w stosunku do powiatu konińskiego wraz z miastem Konin są podobne ale należy zwrócić
uwagę, że większość podmiotów zarejestrowanych jest w byłym mieście wojewódzkim
natomiast w samym powiecie konińskim tych podmiotów jest zdecydowanie mniej niż u nas.
Poniższe zestawienie ewidentnie wskazuje jak bardzo ważny jest rozwój tego sektora
w gospodarce naszego powiatu, dlatego należy pomagać im w rozwoju poprzez dotacje,
pożyczki, szkolenia i doradztwo.
Lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
sektor
prywatny –
ogółem,
powiat
gnieźnieński
12382
12956
13138
13441
13670
13984
14506
14044
14555
14576
14659
sektor
prywatny –
ogółem,
powiat
wrzesiński
7157
7460
7518
7649
7559
7672
7832
7307
7713
7631
7863
sektor
prywatny –
ogółem,
powiat
koniński i
miasto Konin
13194
13682
13435
13958
14439
14844
15530
15243
16125
16075
16666
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
16
sektor
prywatny –
ogółem,
powiat żniński
4817
4911
4732
4849
4985
4917
5089
4984
4937
4847
4923
Inwestycje
W latach 2003 do 2006 inwestycje gnieźnieńskich przedsiębiorstw zamykały się w 200mln,
natomiast od 2007 opiewają na sumy rzędu 200-300mln. Patrząc na resztę powiatów
subregionu konińskiego Gniezno znajduje się w pierwszej 3 wśród powiatów subregionu,
w których firmy inwestują. Wzrost inwestycji w przedsiębiorstwach był w dużej mierze
spowodowany możliwościami programowania WRPO na lata 2007-2013. Obecnie te
inwestycje spowalniają, ale może wraz z nowym programowaniem znów nastąpi ich wzrost.
ROK 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Inwestycje
przedsiębiorstw
ogółem –mln zł.
122
151
129
158
189
221
412
208
167
206
Miejsce w
rankingu
subregionu
konińskiego
(7 powiatów)
2 2 2 2 3 2 1 2 3 2
Środki trwałe
jednostek i
zakładów
budżetowych gmin
wg grup ogółem –
tyś zł
- - -
377387
425618
473936
518348
629569
668009
733380
Nakłady
inwestycyjne w
przedsiębiorstwach
ogółem – mln zł
121,5 151,4 129,1 158,2 189,4 221,2 412,5 - - -
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
17
Wartość brutto
środków trwałych
w
przedsiębiorstwach
ogółem - mln zł
1828,1
1899,0
1966,0
2105,5
2196,5
2208,9
2439,4
- - -
Nakłady
inwestycyjne na 1
mieszkańca – mln
zł
871 1083 922 1128 1350 1574 2928 - - -
Dochody
Analizując przeciętne miesięczne wynagrodzenie w powiecie widać, że począwszy od roku
2003 na tle pozostałych powiatów subregionu wypadamy „blado”, mieszcząc się zazwyczaj
na 5 miejscu wśród 7 powiatów. W ostatnich latach (mimo że wciąż zajmujemy końcowe
pozycje) różnica w tych wynagrodzeniach jest mniejsza. Porównując do sąsiadujących
powiatów wrzesińskiego i żnińskiego przeciętne wynagrodzenia w 2011 roku było wyższe
odpowiednio o około 2,06% i 8,66%. Porównując natomiast do powiatu konińskiego
wynagrodzenie w roku 2011 było niższe o około 9,58%.Najwyższe w roku 2011 ma Konin -
3397,78zł, natomiast powiat gnieźnieński - 2874,23 zł. Przeciętne wynagrodzenie w powiecie
gnieźnieńskim w latach 2002 -2011, że utrzymuje się na stałym poziomie i nie przekracza
80 % przeciętnego wynagrodzenia brutto w relacji do średniej krajowej, wyjątek stanowiły
lata 2002 i 2003. Przeciętne wynagrodzenie brutto w danych latach wzrosło z 1.801,21 zł do
2.874,23 zł tj. o 59,57%.
Rok 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Dochody na
jednego
mieszkańca 1268,3
2 z
ł
1 2
77,3
2 z
ł
1 4
62,9
5 z
ł
1 6
41,8
7 z
ł
1 8
42,4
8 z
ł
1 9
98,2
5 z
ł
2 1
61,6
6 z
ł
2 2
01,9
2 z
ł
2 3
17,3
7 z
ł
2 4
68,1
1 z
ł
Przeciętne
miesięczne
wynagrodzenie
(zł) 1 8
01,2
1 z
ł
1 8
86,7
9 z
ł
1 8
94,8
7 z
ł
1 9
90,8
5 z
ł
2 0
88,8
8 z
ł
2 2
82,8
5 z
ł
2 4
98,1
0 z
ł
2 6
05,7
5 z
ł
2 7
18,7
8 z
ł
2 8
74,2
3 z
ł
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
18
Miejsce w
rankingu
subregionu
konińskiego
(7 powiatów)
5 5 5 5 5 5 4 5 5 5
przeciętne
miesięczne
wynagrodzenia
brutto w relacji
do średniej
krajowej
(Polska=100)
80,4% 81,5% 78,6% 79,4% 79,2% 79,7% 79,1% 78,6% 79,1% 79,3%
Inwestycje zagraniczne
Do największych inwestorów zagranicznych na terenie powiatu gnieźnieńskiego pod
względem liczby zatrudnionych osób zalicza się firmy: Lidl Polska Sklepy
Spożywcze Sp. z o.o. Sp. k. - "Sprzedaż artykułów ogólnospożywczych i spożywczo-
przemysłowych", Carrefour (Grupa Carrefour) - "Sprzedaż artykułów ogólnospożywczych
i spożywczo-przemysłowych", Kaufland Polska Markety Sp. z o.o. Sp. k. - "Sprzedaż
artykułów ogólnospożywczych i spożywczo-przemysłowych", Paroc Polska sp. z o.o. -
produkcja materiałów izolacyjnych, Cargill Animal Nutrition (Firma została nabyta w roku
2007 przez "LNB Poland” Sp. z o.o.) - produkcja dodatków paszowych, dostawca produktów
i usług rolnych, spożywczych oraz przemysłowych, „Jeremias” Sp. z o.o. - produkcja
systemów kominowych (systemów odprowadzania spalin), Castorama Polska Sp. z o.o.
(Grupa Kingfisher) - Handel materiałami remontowo- budowlanymi, McDonald’s Polska Sp.
z o.o. - Usługi gastronomiczne typu fast-food, Smartway Logistics. B.V. (Sp. z o.o.) -
Obsługa logistyczna, Panasonic Battery Poland SA - Produkcja baterii cynkowo-węglowych,
Biedronka, sieć sklepów dyskontowych należących do spółki akcyjnej Jeronimo Martins
Dystrybucja - Sprzedaż artykułów ogólnospożywczych i spożywczo-przemysłowych, Firma
NB Poland - VELUX (Grupa VELUX jest własnością VKR Holding A/S. VKR Holding A/S)
- Produkcja okien do poddaszy i kołnierzy uszczelniających VELUX, oraz wyrobów
uzupełniających, takich jak akcesoria dekoracyjne i przeciwsłoneczne, Scanclimber Sp. z o.o.-
Produkcja i sprzedaż podestów ruchomych masztowych, dźwigów oraz platform
dostępowych, Trepko Sp. z o.o. - Produkcja maszyn do napełniania i zamykania gotowych
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
19
kubków i innych pojemników oraz maszyn do formowania i owijania kostek, Rossmann
Polska (należy do grupy kapitałowo – zakupowej tworzonej przez Rossmann GmbH
i A.S.Watson. 7800 drogerii wchodzących w skład grupy funkcjonuje w 55 krajach) -
Sprzedaż kosmetyków i artykułów drogeryjnych.
Wnioski
zwiększa się ilość podmiotów gospodarki
obecnie spowalniają inwestycje gospodarcze
niewielka ilość inwestorów zagranicznych
liczba osób zatrudnionych od 2003 do 2009 systematycznie wzrastała,
od 2010 roku zauważyć można spadek liczby osób zatrudnionych
liczba osób bezrobotnych od 2003 do 2009 systematycznie malała,
od 2010 roku zauważyć można wzrost liczby osób bezrobotnych
systematyczny wzrost środków pozyskanych przez PUP (bum w latach 2008-2010)
jeden z najwyższych wskaźników bezrobocia w województwie wielkopolskim
bezrobocie ma charakter strukturalny i długotrwały
powstanie nowych firm nie przyczyniło się do zmniejszenia skali bezrobocia
brak popytu na pracę
kształcenie odbywa się na różnych poziomach od zawodowego po wyższe
brakuje większej liczby inwestycji tworzących nowe miejsca pracy
do najważniejszego sektora działalności w powiecie gnieźnieńskim należy przemysł
i budownictwo oraz pozostałe usługi
wśród przedsiębiorstw prywatnych zdecydowanie dominuje forma prawna: osoba
fizyczna prowadząca działalność gospodarczą – 91% wszystkich prywatnych
przedsiębiorstw
dominują najmniejsze przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 pracowników – 95,3%
wszystkich podmiotów gospodarczych
w powiecie najwięcej przedsiębiorstw, które działają w branży: handel hurtowy
i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, w budownictwie, przetwórstwie
przemysłowym, transporcie i gospodarce magazynowej
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
20
Rynek pracy
Liczba osób zatrudnionych od 2003 do 2009 systematycznie wzrastała, od 2010 roku
zauważyć można spadek osób zatrudnionych. Począwszy od roku 2003 liczba osób
bezrobotnych z wykształceniem wyższym nieznacznie rosła, od roku 2010 wzrosła do
536 osób i do 2012 r. wciąż rośnie. Z pewnością przyczyną takiego stanu rzeczy jest
łatwiejszy dostęp absolwentów szkół średnich do szkolnictwa wyższego i możliwości
uzyskania wyższego wykształcenia. Niestety bardzo dużo kierunków na których studiują
młodzi ludzie jest nieadekwatna do potrzeb rynku. Stąd w rezultacie w ostatnich latach duża
ilość osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym. Liczba osób z wykształceniem średnim
i zawodowym w ostatnich latach zmalała. Jak zostało wspomniane wyżej łatwy dostęp do
szkolnictwa wyższego powoduje wzrost osób z wykształcaniem wyższym a spadek osób
z wykształceniem średnim i zawodowym. Niemniej jednak istnieje zapotrzebowanie rynku na
pracowników z konkretnym zawodem (w dużej mierze pracowników fizycznych).
Szczególnie widać to w danych z lat 2007-2009. Obecnie liczba osób bezrobotnych
z wykształceniem średnim i zawodowym znowu zaczyna rosnąć. Liczba osób bezrobotnych
zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy ulegała spadkowi do roku 2008. Następnie
powoli zaczęła wzrastać. I tak w roku 2003 stopa bezrobocia wynosiła 24%, w najlepszym
roku 2008 9,8%, a w roku 2012 15,10%. Stopa bezrobocia (zwana również stopą bezrobocia
rejestrowanego) to stosunek liczby osób zarejestrowanych w Powiatowych Urzędach Pracy
jako bezrobotne i poszukujące pracy do liczby ludności aktywnej ekonomicznie. Jest to
podstawowy wskaźnik służący do monitoringu kondycji gospodarki i stanu rynku pracy.
Np. wartość 10% oznacza, że co dziesiąta osoba aktywna ekonomicznie (zdolna do pracy)
pozostawała w danym momencie bez pracy. Stopa bezrobocia nie jest tożsama z udziałem
osób rzeczywiście bezrobotnych w danej populacji. Z jednej strony nie obejmuje bowiem
informacji o osobach, które nie pracują, ale także nie są zarejestrowane w urzędach pracy jako
osoby poszukujące pracy, lub pracują "na czarno". Z drugiej strony, nie obejmuje informacji
o osobach niepracujących uznanych za bierne zawodowo (nie zarejestrowanych). Porównując
powiat gnieźnieński z innymi powiatami subregionu konińskiego wypadamy dobrze,
znajdując się raczej na ostatnich miejscach rankingu (czyli najniższa stopa bezrobocia)
tendencja ta ulega zmianie od 2008r. gdzie widniejemy w pierwszej 4 na 7 powiatów
subregionu, najgorzej wypadamy w porównaniu z Koninem, gdzie w roku 2006 stopa
bezrobocia w powiecie wynosi 17,9% a w Koninie 14,3%.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
21
Statystyka
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
stopa bezrobocia w
powiecie 23,4 23 24 21,4 17,8 12,3 10,3 11,6 12,2 13,3 15,1
stopa bezrobocia w
województwie 16,1 16 16,2 14,6 11,8 8 6,4 9,1 9,2 9,2 9,9
stopa bezrobocia w kraju 18 18 19 18 15 11 10 12 12 13 13
ilość bezrobotnych 13 1
49
12 8
85
12 7
37
11 0
75
8 9
96
5 9
36
4 9
96
5 9
99
6 3
86
6 8
02
7 5
61
ilość bezrobotnych kobiet
6 7
73
6 8
39
6 9
48
6 2
21
5 5
74
4 0
67
3 2
55
3 3
68
3 6
83
3 9
19
4 1
01
ilość bezrobotnych
niepełnosprawnych 193 247 306 306 324 244 268 348 357 446 454
ilość szkoleń
zmieniających zawód - - - - 71 80 71 84 75 38 54
ilość osób posiadających
prawo do zasiłku 3 3
93
2 6
34
2 7
32
1 1
99
1 9
61
610
1 0
96
1 1
24
1 1
03
1 0
46
1 2
37
ilość osób
zarejestrowanych bez
prawa do zasiłku 9 7
56
10 2
51
10 0
05
9 8
76
7 0
35
5 3
26
3 9
00
4 8
75
5 2
83
5 7
56
6 3
24
ilość programów
wspierających aktywność
bezrobotnych
- - - - 3 7 2 4 6 2 7
ilość uczestników
programów - - - - 8
11
867
1 1
94
1 5
08
898
379
567
ilość podmiotów
gospodarczych
współpracuje z
Powiatowym Urzędem
Pracy
- - - - - - - - - -
3 3
05
ilość pracowników PUP - - - - 61 60 63 67 71 67 64
Lata 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
22
Osoby zatrudnione
23 6
65
30 0
93
30 3
21
30 3
69
31 3
84
32 8
65
33 5
72
32 6
98
31 8
19
bd
Osoby
bezrobotne
(podział ze
względu na
wykształcenie)
wy
ższe
355 370 282 370 315 366 396 536 611 667
po
lice
aln
e, ś
red
nie
zaw
od
ow
e
2 2
95
2 4
17
2 0
03
1 7
42
1 2
43
1 0
53
1 2
15
1 3
50
1 3
24
1 4
57
śred
nie
og
óln
ok
szta
łcąc
e
913 984 961 849 561 568 688 668 714 763
zasa
dn
icze
zaw
od
ow
e
5 5
45
5 1
23
4 3
66
3 2
96
1 9
74
1 5
81
2 0
24
2 1
79
2 3
65
2 6
52
gim
naz
jaln
e i
po
niż
ej
3 7
77
3 8
43
3 4
63
2 7
39
1 8
43
1 4
28
1 6
76
1 6
53
1 7
88
2 0
22
Osoby
bezrobotne
(podział ze
względu na
wiek)
24
i m
nie
j
3 8
02
3 3
22
2 7
83
1 9
22
1 2
41
1 1
65
1 5
31
1 5
68
1 6
34
1 6
74
25
i w
ięce
j
9 0
83
9 4
15
8 2
92
7 0
74
4 6
95
3 8
31
4 4
68
4 8
18
5 1
68
5 8
87
25
-34
3 5
59
3 4
86
2 9
37
2 4
48
1 5
38
1 3
60
1 6
45
1 8
09
2 0
17
2 2
79
35
-44
2 6
92
2 6
97
2 2
42
1 7
91
1 1
15
895
991
1 1
41
1 2
28
1 4
04
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
23
45
-54
2 6
02
2 8
67
2 6
72
2 3
43
1 5
93
1 1
92
1 3
60
1 2
72
1 2
55
1 3
68
55
i w
ięce
j 230 365 441 492 449 384 472 596 668 836
Pozyskane środki unijne
Powiatowy Urząd Pracy w latach 2003 - 2012 pozyskał środki unijne na wartość
39 392 247,61 zł realizując projekty na wartość 41 871 543,43 zł. Wkład własny wyniósł
2 479 295,82 zł
Rok Wartość projektu
(PLN)
Kwota dofinansowania
(PLN)
Wkład własny
(PLN)
2003 198 726,00 zł 126 366,00 zł 72 360,00 zł
2004 1 839 433,29 zł 1 709 890,06 zł 129 543,23 zł
2005 1 724 776,00 zł 1 226 137,85 zł 498 638,15 zł
2006 2 329 263,30 zł 1 738 470,46 zł 590 792,84 zł
2007 2 861 645,77 zł 2 374 170,00 zł 487 475,77 zł
2008 7 847 250,00 zł 7 820 250,00 zł 27 000,00 zł
2009 9 394 589,70 zł 9 354 225,90 zł 40 363,80 zł
2010 8 049 636,30 zł 7 975 336,35 zł 74 299,95 zł
2011 3 338 909,91 zł 3 212 024,03 zł 126 885,88 zł
2012 4 287 313,16 zł 3 855 376,96 zł 431 936,20 zł
Razem 41 871 543,43 zł 39 392 247,61 zł 2 479 295,82 zł
Na zlecenie Powiatowego Urzędu Pracy w Gnieźnie (PUP), w 2012 roku Ośrodek Badań
Społecznych „INDEKS” z Poznania wykonał badania dotyczące zjawiska bezrobocia, na
obszarze działania PUP w Gnieźnie. Przeprowadzone badania dotyczyły m.in. bezrobotnych
kobiet, długotrwale bezrobotnych, bezrobotnych powyżej 50 tego roku życia, osoby
bezrobotne z niepełnosprawnością, osoby bezrobotne zamieszkujące tereny wiejskie, osoby
bezrobotne do 30. roku życia oraz bezrobotnych absolwentów powiatu gnieźnieńskiego. Na
podstawie tych badań sformułowano następujące wnioski.
Wnioski
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
24
Powiat gnieźnieński raczej nie stanowi naturalnego i wyłącznego rynku pracy dla
mieszkańców powiatu. Cechuje się on jednym z najwyższych wskaźników bezrobocia
w województwie wielkopolskim, które niestety od roku 2007 wzrasta sukcesywnie
z nieznacznymi wahaniami.
Na koniec września 2012 roku stopa bezrobocia wyniosła 14,5%. Bezrobocie
w powiecie gnieźnieńskim ma charakter strukturalny i długotrwały.
Zmiany, jakie zaszły w przemyśle lekkim, spowodowały upadek wielu zakładów
produkcyjnych położonych na terenie miasta Gniezna (m.in. Wielkopolskich
Zakładów Obuwia „Polania” w Gnieźnie, Garbarni, Fabryka Galanterii „Lech”).
Powstanie nowych firm nie przyczyniło się jednak do zmniejszenia skali bezrobocia.
Trudna sytuacja na rynku pracy w powiecie gnieźnieńskim wynikała również ze zbyt
małych migracji wewnętrznych (np. w ramach województwa wielkopolskiego)
i zagranicznych.
Obecnie odnotowuje się ciągły wzrost liczby ludności w wieku produkcyjnym, który
nie idzie jednak w parze z wzrostem popytu na pracę.
Porównując Gniezno do innych miast powiatowych województwa Wielkopolskiego,
to obok Piły, Ostrowa Wlkp., Kościana, Szamotuł i Wrześni należy do jednych
z najbardziej atrakcyjnych dla inwestorów. Posiada wiele atutów, które stanowią jego
potencjał rozwojowy. Do korzystnych uwarunkowań rozwoju powiatu
gnieźnieńskiego należą przede wszystkim: znaczny odsetek młodych ludzi. Według
danych GUS z końca grudnia 2011 roku – aż 62% ludności powiatu to osoby poniżej
45 tego roku życia. Jakość kwalifikacji pracowniczych gwarantuje rozbudowany
i elastyczny system szkolnictwa dający możliwość dostosowania profilu nauczania do
potrzeb inwestorów. Kształcenie w powiecie odbywa się na różnych poziomach od
zawodowego po wyższe.
Powiat gnieźnieński ma solidne podstawy i potencjał do rozwoju, w powiecie
gnieźnieńskim brakuje jednak większej liczby inwestycji tworzących nowe miejsca
pracy. Rynek pracy w dużej mierze zależy od działań, które podejmą władze powiatu
oraz władze poszczególnych gmin i miast wchodzących w skład powiatu
gnieźnieńskiego.
Powiat gnieźnieński zamieszkiwało na dzień 30.06.2012 roku 144 381 osób. Liczba
kobiet wynosiła 73 518, co sprawia, że średnio na 100 mężczyzn przypada
104 kobiety. Gęstość zaludnienia na terenie powiatu wynosi średnio 115 osób/ km2.
Powiat gnieźnieński charakteryzuje się stabilnością pod względem stanu ludności
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
25
i posiada typową strukturę płciową. W ostatnich 5 latach zauważalny jest
systematyczny wzrost liczby ludności.
Prognoza demograficzna dla powiatu gnieźnieńskiego jest spójna z prognozą dla
województwa. Powiat gnieźnieński ze względu na swoją specyfikę będzie
charakteryzował się ujemnym bilansem migracyjnym i dodatnim bilansem
naturalnym. Szacuje się, że liczba ludności będzie ulegała stałej regresji. W 2025 roku
powiat gnieźnieński będzie miał o 775 osób mniej niż w 2015 roku, a w 2035 roku
liczba mieszkańców ma się zmniejszyć do 136 324.
W prognozowanym okresie nastąpią zmiany w strukturze ludności według grup
wiekowych. Przewidywany jest jedynie stały wzrost ludności w wieku emerytalnym,
co będzie stanowiło problem zarówno dla powiatu gnieźnieńskiego, jak i całego
województwa wielkopolskiego w wymiarze większym niż średnio w kraju. Szacuje się
również, że liczba osób mieszkających w miastach zmniejszy się na rzecz liczby osób
mieszkających na wsi.
Większość ludności (64%) zamieszkuje w miastach. Blisko połowa ogólnej liczby
mieszkańców (48,7%) zamieszkuje miasto Gniezno, które jest też największe pod
względem gęstości zaludnienia i najmniejsze pod względem powierzchni. Najmniejszą
gęstością zaludnienia odznacza się gmina Mieleszyn.
Należy zwrócić uwagę na stale zmniejszający się odsetek ludności w wieku
przedprodukcyjnym, która w sposób naturalny z czasem wejdzie w przedział wiekowy
osób w wieku produkcyjnym. Przy wzrastającym odsetku osób w wieku
poprodukcyjnym mamy do czynienia ze zjawiskiem starzenia się społeczeństwa
polskiego.
Udział ludności w wieku produkcyjnym na terenie powiatu gnieźnieńskiego wynosi
64,7% ogółu. Odsetek ten zmniejsza się na przestrzeni ostatnich lat podobnie jak
w skali kraju i województwa.
W 2011 roku liczba ludności o wysokiej mobilności w powiecie gnieźnieńskim
wynosiła 58 956 tj. 63,2% ogółu ludności produkcyjnej. W 2011 roku liczba osób
o obniżonej mobilności wynosiła 39.219 osób, co stanowiło 36,8% ogółu ludności
w wieku produkcyjnym.
Według stanu na dzień 31.12.2011 liczba osób pracujących w głównym miejscu pracy
wynosiła w powiecie gnieźnieńskim 25 524 osób, w tym 12 688 mężczyzn
i 12 836 kobiet. Liczba osób pracujących w powiecie gnieźnieńskim w porównaniu do
danych z końca 2010 roku zmniejszyła się o 3,3%.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
26
W głównej mierze osoby pracujące w powiecie gnieźnieńskim pochodzą z gminy
Gniezno (miejskiej). Stanowią oni prawie 65,7% całej populacji osób pracujących.
Najmniejszy wkład w liczbę osób pracujących w powiecie gnieźnieńskim mają gminy
wiejskie takie jak: Niechanowo, Mieleszyn, Łubowo, Kiszkowo.
W świetle danych GUS do najważniejszego sektora działalności w powiecie
gnieźnieńskim należy przemysł i budownictwo oraz pozostałe usługi. Ponad połowa
pracujących osób jest zatrudniona w tych 2 sektorach gospodarki.
W powiecie gnieźnieńskim na dzień 31.12.2011, według danych pochodzących
z Głównego Urzędu Statystycznego w Poznaniu, zanotowano 6 802 osoby pozostające
bez pracy, z czego aż 5 756 osób to osoby pozbawione prawa do zasiłku. Ogólna
liczba ludności w powiecie gnieźnieńskim na dzień 31.12.2011 sporządzona również
przez Główny Urząd Statystyczny w Poznaniu wynosiła 144 296 osób, czyli osoby
pozostające bez pracy w powiecie gnieźnieńskim stanowią 4,7% wszystkich
mieszkańców powiatu i 11,5% mieszkańców w wieku produkcyjnym mobilnym.
W całym roku 2011 według danych pochodzących z Wojewódzkiego Urzędu Pracy
w Gnieźnie stopa bezrobocia w powiecie gnieźnieńskim była zdecydowanie wyższa
niż w całym województwie wielkopolskim oraz w Polsce.
Porównując powyższe dane należy zauważyć niepokojącą sytuację związaną ze
wzrostem liczby osób bezrobotnych w powiecie gnieźnieńskim. W stosunku do 2010
roku wzrost zarejestrowanych bezrobotnych odnotowano w przeciągu całego
analizowanego okresu. Zarówno w 2010 jak i 2011 roku zwyżka ilości bezrobotnych
następowała w I kwartale gdzie najwyższa liczba osób zarejestrowanych była
w miesiącu marcu, po czym pojawiała się tendencja spadkowa.
Według danych pochodzących z końca września 2012 roku z Powiatowego Urzędu
Pracy w Gnieźnie liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wynosiła 7 268 osób,
w tym 4 129 kobiet - 56,8% oraz 3 139 mężczyzn – 43,2%.
Najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku od 25 - 34 lat 2 230 osób
– 30,7% ogółu osób bezrobotnych oraz osoby mieszczące się w przedziale wiekowym
18 - 24 lata 1 684 osoby – 23,2%.
Największa liczba osób bezrobotnych zamieszkuje w mieście Gniezno – 3 818 osób
tj. 52,5% wszystkich bezrobotnych mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego. Natomiast
w ośrodkach reprezentujących obszary miejsko – wiejskie zamieszkuje 2 020 osób
bezrobotnych tj. 27,8% ogółu. Na obszarach wiejskich zamieszkuje łącznie 1 430 osób
tj. 19,7%,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
27
W przypadku wykształcenia osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym
Urzędzie Pracy w Gnieźnie według danych z dnia 30.09.2012 roku okazuje się, że
największy odsetek stanowili bezrobotni z wykształceniem zasadniczym zawodowym
– 34,6% tj. 2 517 osób oraz z wykształceniem gimnazjalnym lub poniżej 26,1% -
1 897 osób. Nieznacznie więcej niż co piąta bezrobotna osoba – 19,7% legitymowała
się wykształceniem policealnym i średnim zawodowym – 1 435 osób, natomiast -
10,4% wykształceniem średnim ogólnokształcącym – 755 osób bezrobotnych.
Najmniejszy odsetek osób bezrobotnych posiadało wykształcenie wyższe – 9,1% tj.
664 osób.
Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Gnieźnie z dnia 30.09.2012 roku
wynika, iż w powiecie gnieźnieńskim zarejestrowany jest bardzo duży odsetek osób
długotrwale bezrobotnych aż 45,7% . W przypadku innych kategorii osób
bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy warto zauważyć na
duży udział kategorii osób w wieku do 25 roku życia – 23,1% oraz powyżej 50 tego
roku życia 21,0%. Odsetek osób z niepełnosprawnością zarejestrowanych w PUP
w Gnieźnie wynosi 6,1%
W końcu 2011 roku wśród 6 802 zarejestrowanych bezrobotnych, większość
tj. 5 833 osoby posiadały zawód (specjalność) i stanowiły 85,75% ogółu
bezrobotnych. Według danych wynika, że tradycyjnie największą grupę bezrobotnych
stanowiły osoby bez zawodu. Liczba osób bezrobotnych, które nie posiadały
kwalifikacji zawodowych wynosiła 969. Osoby bez kwalifikacji zawodowych
generowały ponownie największy odsetek ogólnej liczby osób bezrobotnych – 14%.
W powiecie gnieźnieńskim na koniec września 2012 roku funkcjonowało
15 021 podmiotów gospodarczych. Największa liczba przedsiębiorstw 8 933 - 59,5%
zlokalizowana jest w mieście Gniezno. Ponad tysiąc firm mieści się w gminie miejsko
wiejskiej Trzemeszno – 1 070 oraz w gminie miejsko wiejskiej Witkowo – 1 055 oraz
w gminie wiejskiej Gniezno – 1 034. Najmniej firm działa na terenie gmin Kiszkowo,
Niechanowo oraz Mieleszyn odpowiednio 414, 403 oraz 311.
Według danych GUS w powiecie gnieźnieńskim w I półroczu 2012 roku
funkcjonowało 14 980 podmiotów gospodarczych, w tym 14 600 w sektorze
prywatnym a w sektorze publicznym 390.
Wśród przedsiębiorstw prywatnych zdecydowanie dominuje forma prawna: osoba
fizyczna prowadząca działalność gospodarczą – 91% wszystkich prywatnych
przedsiębiorstw. Odsetek spółek handlowych wynosił 4,8%. Procentowy udział
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
28
stowarzyszeń i organizacji społecznych w powiecie gnieźnieńskim w czerwcu
2012 roku wynosił 2,6%, natomiast spółki handlowe z udziałem kapitału
zagranicznego to tylko 1% wszystkich prywatnych przedsiębiorstw w powiecie
gnieźnieńskim.
W powiecie gnieźnieńskim dominują najmniejsze przedsiębiorstwa zatrudniające do
9 pracowników. Liczba najmniejszych podmiotów zatrudniających do 9 pracowników
wynosiła w I półroczu 2012 roku 14 290 – 95,3% wszystkich podmiotów
gospodarczych. Przedsiębiorstwa zatrudniające od 10 do 49 pracowników w powiecie
gnieźnieńskim wynosi 570, a średnich i dużych przedsiębiorstw zatrudniających od
50 do 249 pracowników oraz od 250 do 999 odpowiednio 119 i 11. W powiecie
gnieźnieńskim nie ma przedsiębiorstwa, które zatrudniałoby powyżej
1000 pracowników.
Według danych z dnia 30.09.2012 roku w powiecie gnieźnieńskim zarejestrowanych
było najwięcej przedsiębiorstw, które działają w branży: handel hurtowy i detaliczny;
naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykl 4 445 firm, co stanowi aż
29,6% wszystkich przedsiębiorstw powiatu gnieźnieńskiego. Duży odsetek firm działa
w branży budownictwo – 2 306, przetwórstwo przemysłowe – 1 400 oraz transport
i gospodarka magazynowa – 1 014.
Sformułowano również wnioski z badań przeprowadzonych wśród bezrobotnych
mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego, z których wynika, że:
Zdecydowana większość badanych, 61,1% w bardzo krótkim czasie rejestruje się
w PUP w Gnieźnie - w okresie do miesiąca od utraty pracy lub ukończenia szkoły.
Większość osób, które utraciły pracę lub ukończyły szkołę poszukuje
natychmiastowego wsparcia ze strony publicznych służb zatrudnienia.
Okres poszukiwania pracy, często pokrywa się z okresem figurowania w ewidencji
PUP w Gnieźnie. Według danych, największy odsetek bezrobotnych mieszkańców
powiatu gnieźnieńskiego – 24% poszukuje pracy przez okres krótszy niż 3 miesiące.
Łącznie aż 34,9% badanych poszukuje pracy ponad 12 miesięcy, w tym aż 15,7%
przez okres dłuższy niż 24 miesiące.
Bezrobotni mieszkańcy powiatu gnieźnieńskiego są skłonni i gotowi do
przekwalifikowania zawodowego. Zainteresowanie reorientacją zawodową wskazało
łącznie aż 75,9% spośród wszystkich uczestników badania.
Bezrobotne osoby chciałyby dokonać przekwalifikowania zawodowego głównie
poprzez uczestnictwo w szkoleniach zawodowych. Chęć partycypacji w szkoleniach
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
29
wskazało aż 68% badanych. Taki instrument aktywizacji zawodowej cieszy się
największym zainteresowaniem bezrobotnych mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego.
Kolejne dwie metody reorientacji zawodowej mogące przyczynić się do zmiany
kwalifikacji i podniesienia poziomu kompetencji zawodowych a w przyszłości do
aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych to staż u pracodawcy – 37% oraz
podniesienie poziomu wykształcenia 30,1%.
83,6% spośród wszystkich badanych osób, jest zainteresowana uczestnictwem
w szkoleniach i kursach, które byłyby organizowane przez Powiatowy Urząd Pracy
w Gnieźnie.
Szkolenia i kursy, cieszące się największym zainteresowaniem wśród osób
bezrobotnych to: kurs kasy fiskalne, kursy informatyczno – komputerowe, kurs na
wózki widłowe, kurs obsługi koparko – ładowarki, kurs florystyczny, kurs
z księgowości.
Bezrobotni z powiatu gnieźnieńskiego są bardzo zainteresowani pomocą i doradztwem
w zakresie zdiagnozowania luk kompetencyjnych i doradztwa będącego formą
uzupełniającą szkolenia, które byłoby indywidualnie dopasowane do ich możliwości,
doświadczenia, wieku i wykształcenia. Zainteresowanie takiego rodzaju wsparciem
wyraziło aż 70,5% osób bezrobotnych.
Zgodnie z danymi 82,3% respondentów chciałoby uzyskać wsparcie i pomoc
w zakresie wyznaczenia i określenia indywidualnych potrzeb szkoleniowych.
65% spośród uczestników badania chciałoby skorzystać ze staży i możliwości
nabywania umiejętności praktycznych przez wykonywanie zadań w miejscu pracy,
bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą.
Osoby bezrobotne są także zainteresowane inna formą aktywizacji zawodowej
organizowaną przez Powiatowy Urząd Pracy w Gnieźnie, jaką jest przygotowanie
zawodowe dorosłych. Odsetek osób skłonnych do uczestnictwa w przygotowaniu
zawodowym, jest nieznacznie wyższy niż w przypadku staży i wynosi aż 68,1%.
Bardzo optymistycznym wnioskiem, który wynika z analizy rozkładu odpowiedzi jest
wysoka skłonność bezrobotnych mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego do podjęcia
jakiejkolwiek pracy. Według danych aż 39,2% respondentów zgodziłoby się przyjąć
jakąkolwiek pracę, niezależnie od jej zgodności z posiadanym zawodem lub
kwalifikacjami zawodowymi.
Bezrobotni mieszkańcy powiatu gnieźnieńskiego nie są absolutnie gotowi do podjęcia
pracy wymagającej przeprowadzki do innego miasta – 86,1% oraz wymagającej
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
30
długich dojazdów. Brak mobilności zawodowej osób bezrobotnych skutkować może
długotrwałym poszukiwaniem pracy. Kryzysowy rynek pracy wymusza konieczność
poszukiwania zajęcia poza dotychczasowym miejscem zamieszkania. Im większa
zdolność do przeprowadzki, tym prawdopodobieństwo zatrudnienia jest wyższe.
Bardzo pejoratywne nastawienie badanych osób bezrobotnych do gotowości podjęcia
pracy w warunkach uciążliwych lub pracy wymagających reorientacji
dotychczasowych przyzwyczajeń, może skutkować zmniejszeniem możliwości
aktywizacyjnej osób bezrobotnych. Odrzucenie ofert pracy ze względu na powyższe
warunki determinować może w konsekwencji długotrwałe bezrobocie.
Ponad połowa badanych – 59,3% chce znaleźć zatrudnienie w miejscowości stałego
zamieszkania. Takie wyniki są niepokojące w odniesieniu do mieszkańców niektórych
gmin, gdzie podaż na rynku pracy jest bardzo niewielka. Brak mobilności
przestrzennej bezrobotnych w sytuacji stale rosnącej ich liczby, w momencie
spowolnienia gospodarczego charakteryzującego się brakiem popytu na siłę roboczą,
skutkować będzie trwałym bezrobociem wśród mieszkańców powiatu
gnieźnieńskiego.
Niemal wszystkie osoby bezrobotne – 89,6% chciałyby pracować w pełnym wymiarze
czasu pracy - na pełen etat.
Przeciętne, miesięczne wynagrodzenie, którego oczekują bezrobotni mieszkańcy
powiatu gnieźnieńskiego to: 1 885 zł netto
Spośród różnorodnych branż, największym zainteresowaniem osób bezrobotnych
cieszyłaby się praca w działalności produkcyjnej – 34,4%. Co piąta osoba bezrobotna
chciałaby podjąć zatrudnienie w instytucjach publicznych – jednostkach samorządu
terytorialnego oraz wszystkich podmiotach o publicznym charakterze własności. Inna
sekcja działalności gospodarczej, w której zatrudnienia oczekuje bardzo liczny
odsetek badanych – 19,3% to handel hurtowy i detaliczny. Dużym zainteresowaniem
respondentów cieszyłaby się także praca w branży budownictwo – 18%, transport,
gospodarka magazynowa i łączność - 16,2% oraz hotele i restauracje – 12%.
Dla bezrobotnych mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego najistotniejsze znaczenie
w wyborze przyszłego miejsca pracy ma wysokość wynagrodzenia. Drugim niezwykle
ważnym aspektem decydującym o wyborze miejsca pracy, jest forma zatrudnienia.
Wymienione dwa czynniki determinujące pozytywną lub negatywną ocenę
oferowanego zatrudnienia są decydujące przy podejmowaniu decyzji o wyborze
przyszłego miejsca pracy.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
31
Zdecydowana większość osób bezrobotnych uważa, że szanse na znalezienie
zatrudnienia w mieście Gniezno oraz gminach powiatu gnieźnieńskiego są nikłe.
Łącznie aż 82,6% badanych uważa, że na lokalnym rynku pracy w powiecie
gnieźnieńskim jest niezwykle trudno znaleźć zatrudnienie.
Ponad połowa badanych osób – 54,6% uznała, że najważniejszą przeszkodą
w aktywizacji zawodowej bezrobotnych mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego jest
brak ofert pracy pojawiających się na lokalnym rynku pracy. Dla badanych
przeszkodami w zatrudnieniu są także: brak znajomości, trudności w znalezieniu
oferty pracy w wyuczonym zawodzie oraz brak doświadczenia i stażu pracy.
Wymienione aspekty wskazało odpowiednio 24,6%, 24,3% oraz 24,1% badanych.
Znaczny odsetek bezrobotnych – 21,6% uważa, że poważną trudnością w podjęciu
zatrudnienia jest brak posiadanych kwalifikacji zawodowych.
Największy odsetek osób bezrobotnych – 49,2% wykazuje inicjatywę w zmianie
sytuacji bezrobocia samodzielnie poszukując zatrudnienia, wysyłając podania
i dokumenty aplikacyjne. Taki odsetek badanych podejmuje aktywne działania
niezależnie od wsparcia udzielanego przez Powiatowy Urząd Pracy w Gnieźnie.
Swoje szanse na zatrudnienie bezrobotni oceniają jako przeciętne 50,9% wskazań lub
małe 30,7% odpowiedzi. Zdaniem 12,8% osób uczestniczących w badaniu ich szanse
na znalezienie zatrudnienia są bardzo małe. Łącznie 43,5% respondentów wskazało na
znaczące problemy w poszukiwaniu pracy w odniesieniu do posiadanych kwalifikacji.
Zdecydowana większość uczestników badania – 72,4% poszukiwała w okresie
30 ostatnich dni zatrudnienia.
Zastanawiający i niepokojący jest fakt, iż 26,6% osób bezrobotnych w okresie 30 dni
poprzedzających badanie nie podejmowało żadnych działań w kierunku zmiany
sytuacji bezrobocia. Takie wyniki oznaczają, iż 21,9% osób, które wskazały gotowość
do zatrudnienia nie zrobiło nic, co mogłoby zmienić ich aktualną sytuację i przyczynić
się do aktywizacji zawodowej. Co piąta osoba bezrobotna uczestnicząca w badaniu
jest pasywna i nie poszukuje pracy, oczekując na propozycję pracy z Powiatowego
Urzędu Pracy w Gnieźnie lub, co jest bardziej prawdopodobne nie jest zainteresowana
podjęciem pracy.
Najczęściej wskazywanym sposobem poszukiwania pracy, przez osoby bezrobotne
jest pośrednictwo Powiatowego Urzędu Pracy w Gnieźnie 48,3% wszystkich wskazań.
Poszukujące pracy osoby bezrobotne, zwłaszcza z grup bezrobotnych będących
w szczególnej sytuacji na ryku pracy wykorzystują najczęściej standardowe metody
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
32
poszukiwania pracy, które w mniejszym stopniu zmuszają je do wykazania
aktywności własnej, ponieważ kontakt z urzędem pracy zazwyczaj wynika
z proceduralnych uwarunkowań.
Duże znaczenie w poszukiwaniu pracy dla – 45,5% osób bezrobotnych ma możliwość
wykorzystania Internetu, jako źródła informacji o wolnych miejscach pracy. Znaczny
odsetek badanych – 40,2% osobiście kontaktuje się z pracodawcami w celu
poszukiwania zatrudnienia, przesyłając dokumenty aplikacyjne niezależnie od
prowadzonego procesu rekrutacyjnego przez daną firmę. Co trzecia badana osoba
aplikuje na ogłoszenia o pracę, które pojawiają się prasie.
Najczęstszą przyczyną nie przyjęcia do pracy osób bezrobotnych, podawaną przez
pracodawców jest brak doświadczenia zawodowego – 24,6% wszystkich wskazań.
Drugą z najczęściej wskazywanych przez pracodawców przyczyn odmowy przyjęcia
do pracy badanej osoby bezrobotnej był zbyt wysoki lub zbyt niski wiek – 22% opinii.
Ważnymi argumentami podawanymi przez pracodawców były także fakt znalezienia
innego – lepszego kandydata do pracy 16,5% wskazań. Kolejne trzy przyczyny
odmowy zatrudnienia związane są z niskim wykształceniem osób bezrobotnych –
14,3%, brakiem potwierdzonych umiejętności zawodowych – 12,7% oraz
nieaktualnymi kwalifikacjami – 10,3%.
Zdecydowana większość respondentów – 76,9% posiada wiedzę i zna instrumenty
aktywizacyjne przygotowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Gnieźnie dla osób
bezrobotnych.
Dwie formy pomocy oferowanej przez PUP w Gnieźnie cieszą się największym
zainteresowaniem bezrobotnych mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego i są to
szkolenia i kursy oraz pośrednictwo pracy oferowanym przez PUP w Gnieźnie.
Wymienione formy aktywizacji zawodowej wymieniło odpowiednio 54,2% oraz
50,3%. Co trzeci respondent jest zainteresowany uczestnictwem w stażach
zawodowych organizowanych u pracodawcy. Znaczny odsetek badanych 15,3%
chciałoby skorzystać z możliwości uzyskania dotacji na rozpoczęcie własnej
działalności gospodarczej, 12,4% z pomocy doradcy zawodowego, natomiast 12,2%
z przygotowania zawodowego dorosłych.
Odsetek pozytywnych wskazań, świadczących o bardzo dobrym odbiorze działań
podejmowanych przez urząd pracy ich wysokiej jakości i standardach pracy wyniósł
aż 78,8%. Jest to bardzo wysoki wskaźnik jakości pracy wykonywanej przez PUP
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
33
w Gnieźnie wobec osób bezrobotnych, zwłaszcza w kontekście pracy z osobami
znajdującymi się w trudnej sytuacji społeczno – ekonomicznej.
Zdaniem zdecydowanej większości zarejestrowanych osób bezrobotnych biorących
udział w badaniu – 71,8% zakres pomocy kierowanej przez PUP w Gnieźnie, jej
kompleksowość i komplementarność jest adekwatna do potrzeb osób bezrobotnych.
Zdecydowanie największy odsetek badanych – 65,1% rejestruje się w ewidencji
Powiatowego Urzędu Pracy w Gnieźnie a będący zarejestrowanym oczekuje na
możliwość uzyskania oferty pracy za pośrednictwem urzędu pracy. Ten powód
rejestracji generował największy odsetek wskazań. Duży odsetek osób bezrobotnych
20,9% decyduje się na zarejestrowanie w PUP w Gnieźnie, w związku z potrzebą
uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego. Dwa kolejne, główne oczekiwania wobec PUP
w Gnieźnie to: możliwość udziału w kursach i szkoleniach zawodowych
organizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy.
Rekomendacje
Na podstawie szczegółowych analiz lokalnego rynku pracy Ośrodek Badań Społecznych
„INDEKS” z Poznania rekomenduje podjęcie następujących działań przez Powiatowy Urząd
Pracy w Gnieźnie:
Zindywidualizowane podejście do osób bezrobotnych będących w szczególnej
sytuacji na rynku pracy.
Konieczność pełniejszego informowania, szczególnie mniejszych przedsiębiorstw
o możliwości zatrudnienia osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy oraz
o programach realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Gnieźnie - zwiększenie
ilości i dostępności ofert pracy dla osób bezrobotnych.
Zwiększenie aktywności osób bezrobotnych w zakresie poszukiwania zatrudnienia.
Reorientacja zawodowa osób bezrobotnych o niskich kwalifikacjach, lub
kwalifikacjach niedostosowanych do potrzeb lokalnego rynku pracy.
Zintensyfikowanie współpracy z lokalnymi pracodawcami (szczególnie mniejszymi
prywatnymi przedsiębiorstwami) – usprawnienie przepływu informacji.
Odpowiedni dobór osób bezrobotnych kierowanych do pracodawców
z uwzględnieniem profilu oferty pracy i cech kwalifikacyjno kompetencyjnych osoby
bezrobotnej.
Promocja mobilności przestrzennej bezrobotnych mieszkańców powiatu
gnieźnieńskiego.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
34
Promowanie i kreowanie pozytywnego obrazu osób bezrobotnych będących
w szczególnej sytuacji na rynku pracy, jako odpowiednich kandydatów do pracy
(podkreślając ich pozytywne cechy).
Aktywizacja zawodowa długotrwale bezrobotnych kobiet oraz kobiet z terenów
wiejskich.
Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych w wieku do 30 lat oraz bezrobotnych
absolwentów.
Promocja przedsiębiorczości wśród osób bezrobotnych z powiatu gnieźnieńskiego.
Edukacja i Sport
Przedszkola
Na podstawie poniższych danych zauważyć można, że liczba dzieci w Gnieźnieńskich
przedszkolach wzrastała do 2010r. potem nastąpił spadek, natomiast liczba przedszkoli
nieznacznie wzrasta (co 2 -3 lata). Powyższe dane mogą wskazywać na fakt, że istnieje
zapotrzebowanie na przedszkola, ponieważ pomimo faktu, że przyrost naturalny maleje, to
coraz więcej kobiet zmuszonych jest od razu po urlopie macierzyńskim wrócić do pracy
i oddać dziecko do żłobka czy przedszkola. Biorąc pod uwagę to, że w obecnych
i najbliższych latach na świat przychodzić będą dzieci rodziców z wyżu demograficznego, to
zapotrzebowanie na przedszkola będzie wzrastać.
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba przedszkoli 27 27 27 26 28 31 31 31 32
Miejsce powiatu
gnieźnieńskiego w
rankingu subregionu
konińskiego
(7 powiatów)
1 1 1 1 1 1 1 1 1
liczba przedszkolaków 3362 3341 2990 3039 3170 3357 3581 3792 2032 -
Szkoły podstawowe
Liczba szkół podstawowych zmalała, co ma swoje podłoże w liczbie uczniów, która z roku na
rok systematycznie malała - wskazuje to na niepokojące zjawisko niskiego przyrostu
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
35
naturalnego (problem ten dotyczy zarówno szkół podstawowych oraz szkół podstawowych
specjalnych). Różnica liczby dzieci w gimnazjach również zaczęła spadać (nie tak mocno jak
w przypadku szkół podstawowych ale ten spadek też jest widoczny).
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba szkół
podstawowych
ogółem
56 55 55 54 54 53 49 49 46 -
Liczba
uczniów
ogółem
11365 10920 10332 9858 9530 9239 9086 8835 8817 -
Liczba
absolwentów 2167 2154 2024 1891 1777 1969 1560 1606 1531 -
szkoły
podstawowe
specjalne dla
dzieci i
młodzieży
6 5 5 5 5 5 5 4 4 -
uczniowie
szkół
podstawowych
specjalnych
332 290 251 216 196 175 151 177 155 -
Gimnazja
Jak wynika z danych z Głównego Urzędu Statystycznego w latach 2003 do 2011 powstały
4 nowe gimnazja na terenie powiatu gnieźnieńskiego. W 2003 roku na terenie powiatu
gnieźnieńskiego istniało 25 gimnazjów i liczba ta stopniowo wzrastała do roku 2011.
Natomiast pomimo nowopowstałych gimnazjów liczba uczniów uczęszczających do
wszystkich gimnazjów w okresie od 2003 do 2011 według statystyk spadła aż o 1844 osoby.
(2003 = 6906; 2011 = 5062)
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Gimnazja (ilość) 25 25 25 26 26 27 29 29 29
Liczba uczniów 6906 6875 6648 6374 5981 5656 5458 5267 5062
Liczba absolwentów 2407 2242 2201 2150 2198 1976 1819 1753 1677
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
36
Licea ogólnokształcące
W okresie od 2003 roku do 2011 liczba liceów ogólnokształcących utrzymuje się na równym
poziomie. Najwięcej licealistów rozpoczęło edukację w 2004 roku, jest to skutek wyżu z lat
80-tych.
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
licea ogólnokształcące dla
młodzieży bez specjalnych 7 7 6 6 6 7 7 7 7
Liczba uczniów 1827 2691 2647 2682 2684 2619 2408 2302 2155
Liczba absolwentów - - 913 844 824 839 874 839 790
Technika, licea profilowane, szkoły dla dorosłych
Spadł współczynnik skolaryzacji w szkołach podstawowych (odsetek osób uczących się
obliczany w stosunku do liczby ludności w określonym przedziale wiekowym, według
podziału na odpowiednie etapy kształcenia) czyli poziom edukacji w powiecie – spadł ze
101,38% w 2003r.w szkołach podstawowych na 99,78% w 2011r. W gimnazjach stopień
skolaryzacji nieznacznie wzrósł ze104,49% w 2003r. do 105,04% w 2011r. Coraz więcej
uczniów wybiera szkoły techniczne i zawodowe. Powodować to może rosnące bezrobocie na
terenie powiatu i fakt, że otrzymane świadectwo maturalne, a w dalszej kolejności studia
wyższe nie są pomocne w dobie dzisiejszego bezrobocia. Liczba absolwentów szkół
wyższych jest na tyle wysoka (i nadal wzrasta), że absolwenci nie znajdują pracy po ich
ukończeniu (również ukończone kierunki uczelni na terenie powiatu gnieźnieńskiego nie
zawsze są zgodne z tym, jakich wyspecjalizowanych fachowców powiat potrzebuje). Wraca
przeświadczenie z lat ubiegłych, że więcej jest pracy dla osób przygotowanych zawodowo np.
w branży budowlanej, elektrycznej, samochodowej, mechanicznej itd. niż na przykład dla
osób z ukończonymi studiami na kierunku: marketing i zarządzanie bądź też fundusze
europejskie, pedagogika itd. Wpływ rosnącego bezrobocia na mentalność mieszkańców
powiatu jest tu bardzo widoczny.
rok j.m. 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
ogółem osoba 606 844 876 630 623 506 465 313
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
37
szkoły dla młodzieży bez
specjalnych ogółem osoba 474 673 705 490 591 459 460 309
technika dla młodzieży bez
specjalnych osoba 474 673 530 314 439 374 390 291
licea profilowane dla młodzieży
bez specjalnych osoba 0 0 175 176 152 85 70 18
szkoły dla dorosłych ogółem osoba 132 171 171 140 32 47 5 4
technika dla dorosłych osoba 132 171 171 140 32 47 5 4
Wskaźnik skolaryzacji
W poniższych danych zamieszczonych w tabeli z Głównego Urzędu Statystycznego wyraźnie
widać spadek osób uczących się w stosunku do liczby ludności pomiędzy 2003 rokiem,
a 2010. Odsetek osób uczących się na poziomie szkół podstawowych wzrastał do 2004 roku
i aż do 2008 utrzymywał się na wyrównanym poziomie, natomiast w roku 2009 nastąpiła
deprecjacja osób uczących się w podstawówce. W gimnazjach skolaryzacja brutto po
2003 roku wzrosła i cały czas utrzymywała się na podobnym poziomie do roku 2007, kiedy to
w 2008 nastąpił spadek. Największy współczynnik skolaryzacji na etapie gimnazjalnym
nastąpił w 2009 i wyniósł 106,83 %. Można zauważyć, że współczynnik skolaryzacji netto
w szkołach podstawowych i jednocześnie w gimnazjach szczyt osiągnął w 2004 roku –
99,95 %.
Współczynnik skolaryzacji (szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne)
współczynnik skolaryzacji brutto
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
szkoły
podstawowe % 101,38 102,08 100,94 100,66 100,15 100,15 99,93 99,25
gimnazja % 104,49 105,70 105,91 105,36 105,04 104,01 106,83 105,45
współczynnik skolaryzacji netto
szkoły
podstawowe % 99,63 99,95 99,35 99,22 98,81 98,70 98,30 97,12
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
38
gimnazja % 97,49 97,85 97,71 97,22 97,10 95,68 97,40 95,68
Komputeryzacja
Liczba komputerów w szkołach zdecydowanie wzrosła na przestrzeni lat, szczególnie widać
to w przypadku szkół podstawowych. To samo dotyczy komputerów z dostępem do Internetu
oraz pracowni internetowych, gdzie ich liczba też znacznie wzrosła zarówno w szkołach
podstawowych jak i gimnazjach. Świadczy to przede wszystkim o informatyzacji
społeczeństwa, w którym dzieci od najmłodszych lat mają styczność z komputerem, uczą się
wykorzystywać go nie tylko do zabaw, ale przede wszystkim do pracy i nauki. Pozytywny
wydaję się również fakt, że liczba uczniów przypadających na 1 komputer z dostępem do
Internetu przeznaczonych do użytku uczniów spadła.
Wskaźniki komputeryzacji szkół podstawowych i gimnazjalnych
udział % szkół wyposażonych w komputery przeznaczone do użytku uczniów z dostępem do
Internetu
szkoły podstawowe dla
dzieci i młodzieży bez
specjalnych
% 64,00 66,00 80,00 85,71 85,71 89,58 90,91 93,18
gimnazja dla dzieci i
młodzieży bez specjalnych % 73,68 75,00 80,00 85,00 78,95 85,00 77,27 78,26
uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku
uczniów
szkoły podstawowe dla
dzieci i młodzieży bez
specjalnych
osoba 36,41 29,78 25,33 18,65 16,88 13,94 14,39 12,58
gimnazja dla dzieci i
młodzieży bez specjalnych osoba 36,13 33,75 28,19 23,46 22,41 16,28 14,15 12,27
Wskaźniki komputeryzacji szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieży (bez specjalnych) wg
poziomu kształcenia
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
39
udział % szkół wyposażonych w komputery przeznaczone do użytku uczniów z dostępem do
Internetu
ogółem % 20,0 14,9 19,1 20,0 26,7 46,9 48,5 54,5
szkoły zawodowe bez
policealnych % 22,6 23,1 29,2 29,2 17,4 33,3 41,7 45,8
zasadnicze szkoły
zawodowe % 42,9 14,3 28,6 28,6 16,7 14,3 37,5 50,0
technika % 16,7 30,8 33,3 33,3 23,1 50,0 - 50,0
licea profilowane % 16,7 16,7 20,0 20,0 - - 50,0 bd
licea ogólnokształcące % - - - 66,7 50,0 85,7 71,4 85,7
szkoły policealne % 15,8 4,8 8,7 9,5 100,0 100,0 50,0 50,0
uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku
uczniów
ogółem osoba 33,21 42,58 33,52 23,30 22,70 15,23 13,57 12,58
szkoły zawodowe bez
policealnych osoba 42,25 47,78 36,98 22,57 24,64 14,50 11,73 12,14
zasadnicze szkoły
zawodowe osoba 58,47 36,03 25,63 18,74 49,54 59,94 16,18 17,08
technika osoba 40,14 59,07 47,61 23,83 15,61 9,99 - 9,63
licea profilowane osoba 32,50 44,28 38,33 29,72 - - 9,32 bd
licea ogólnokształcące osoba - - - 24,61 29,17 17,01 18,11 13,54
szkoły policealne osoba 15,49 26,43 22,47 26,97 17,82 9,79 11,32 10,42
Liczba sal komputerowych w poszczególnych szkołach ponadgimnazjalnych
Placówka 2006/
2007
2007/
2008
2008/
2009
2009/
2010
2010/
2011
2011/
2012
I Liceum
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
2 2 2 2 2 2
II Liceum
Ogólnokształcące w
brak
danych
brak
danych
brak
danych
brak
danych
brak
danych 3
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
40
Gnieźnie
Zespół Szkół im. Jana III
Sobieskiego w Gnieźnie 3 3 3 3
wyłącz
one ze
względ
u na
rewitali
zację
3
Zespół Szkół
Ekonomiczno-
Odzieżowych w Gnieźnie
3 3 3 3 4 4
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr 1
w Gnieźnie
2 2 2 2 2 2
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr 2
w Gnieźnie
3 3 3 3 3 3
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr 3
w Gnieźnie
1 1 1 1 2 3
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr 4
w Gnieźnie
1 1 1 1 1 1
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Trzemesznie
1 1 1 1 1 1
Zespół szkół Gimnazjum i
Liceum w Trzemesznie 3 3 3 3 3 3
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych w
Witkowie
3 3 3 3 3 3
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
Nr 1 w Gnieźnie
0 0 0 0 0 0
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
41
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
Nr 2 w Gnieźnie
3 3 3 3 3 3
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy w
Kłecku
1 1 1 1 brak
danych
brak
danych
Zespół Szkół Specjalnych
Nr 11 w Gnieźnie 0 0 1 1 1 1
Nauczyciele w szkołach ponadgimnazjalnych
Powiat gnieźnieński jest organem prowadzącym 15 placówek oświatowych, w tym trzy
specjalne ośrodki szkolno – wychowawcze, trzy licea ogólnokształcące, osiem zespołów
szkół ponadgimnazjalnych, jeden zespół szkół specjalnych. W szkołach i placówkach
oświatowych powiatu gnieźnieńskiego w latach szkolnych: 2010/11, 2011/12 i 2013/13
zatrudniano nauczycieli stażystów, kontraktowych, mianowanych i dyplomowanych. Obecnie
we wszystkich szkołach jest 693,71 etatów i jest to spadek w stosunku do roku szkolnego
2010/11 o 7,39% czyli 55,33 etatów mniej. Jest to efektem postępującego niżu
demograficznego. Z analizy przeprowadzonej przez Wydział Oświaty, Kultury i Sportu
wynika, że rokrocznie wzrasta liczba etatów nauczycieli dyplomowanych w stosunku do
ogólnej liczby etatów nauczycieli. W roku szkolnym 2010/2011 liczba etatów nauczycieli
dyplomowanych wynosiła 48,5% ogółu etatów nauczycielskich, w roku szkolnym 2011/2012
było to już 51,4% ogółu, natomiast w roku szkolnym 2012/2013 procent ten wynosił 51,9.
Tendencja jest zatem wzrostowa i jednoznacznie wskazuje na wysokie kwalifikacje kadry
pedagogicznej. Zgodnie z danymi na temat stanu i struktury ludności od roku 2000 oraz
perspektywami demograficznymi do roku 2030 włącznie wynika, że liczba uczniów
w szkołach ponadgimnazjalnych w powiecie gnieźnieńskim w przeciągu 30 lat zmniejszy się
o około 40%. Już dziś zatem należy podjąć działania, aby sprostać realiom oświatowym
czekającym samorząd powiatowy w najbliższej perspektywie. Od kilku lat systematycznie
obniża się liczba uczniów w szkołach powiatu gnieźnieńskiego, co skutkuje relatywnym
zmniejszaniem się wielkości subwencji oświatowej. Problem ten dotyka większości
samorządów lokalnych w Polsce. Umiejętne odczytywanie w odpowiednim czasie trendów
i wskaźników demograficznych może zapobiec drastycznym skutkom pogarszającej się
sytuacji w zakresie finansowania oświaty.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
42
Szkoła
Liczba nauczycieli – etaty rok szkolny
2010/11 2011/12 2012/13 spadek/
wzrost
I Liceum Ogólnokształcące w Gnieźnie 51,86 48,52 45,4 -12,46% -6,46
II Liceum Ogólnokształcące w Gnieźnie 53,55 57,64 50,57 -5,56% -2,98
Zespół Szkół im. Jana III Sobieskiego w
Gnieźnie 39,65 35,97 37,44 -5,57% -2,21
Zespół Szkół Gimnazjum i Liceum w
Trzemesznie 66,3 60,13 56,38 -14,96% -9,92
Zespół Szkół Ekonomiczno –
Odzieżowych w Gnieźnie 60,22 63,54 62,09 3,11% 1,87
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w
Gnieźnie 41,88 37,75 34,33 -18,03% -7,55
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w
Gnieźnie 75,03 68,15 68,59 -8,58% -6,44
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 w
Gnieźnie 36,44 34,92 31,52 -13,50% -4,92
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 4 w
Gnieźnie 41,5 37,17 35,02 -15,61% -6,48
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w
Trzemesznie 20,13 20,21 21,41 6,36% 1,28
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w
Witkowie 29,63 29,16 28,41 -4,12% -1,22
Specjalny Ośrodek Szkolno –
Wychowawczy Nr 1 w Gnieźnie 57,1 55,6 55,6 -2,63% -1,5
Specjalny Ośrodek Szkolno –
Wychowawczy Nr 2 w Gnieźnie 109,9 103,34 103,08 -6,21% -6,82
Specjalny Ośrodek Szkolno –
Wychowawczy w Kłecku 32,5 34,17 36,4 12,00% 3,9
Zespół Szkół Specjalnych Nr 11 w
Gnieźnie 33,35 30,28 27,47 -17,63% -5,88
RAZEM 749,04 716,55 693,71 -7,39% -55,33
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
43
Liczba szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych
Rok szkolny 2006/
2007
2007/
2008
2008/
2009
2009/
2010
2010/
2011
2011/
2012
2012/
2013
Liczba szkół
ponadgimnazjalnych 11 11 11 11 11 11 11
Liczba szkół
specjalnych 4 4 4 4 4 4 4
Liczba uczniów
Rok 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba uczniów (stan na 30
września) 8 775 8 626 7 625 7 472 7 266 6 847 6 511
Specjalności, profile, zawody
Placówka
Profil/zawód
w roku szkolnym
2010/2011
Profil/zawód
w roku szkolnym
2011/2012
Profil/zawód
w roku szkolnym
2012/2013
I Liceum
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
profil biochemiczny,
profil przyrodniczy,
profil
politechniczny,
profil kulturowo-
medialny, profil
europejski, profil
matematyczno-
informatyczny,
profil akademicki,
profil europejsko-
menedżerski
profil biochemiczny,
profil
politechniczny,
profil kulturowo-
medialny, profil
europejski, profil
matematyczno-
informatyczny,
profil akademicki,
profil turystyczny
profil biochemiczny,
profil medyczny,
profil
politechniczny,
profil
psychologiczno-
pedagogiczny, profil
kulturowo-medialny,
profil europejski,
profil akademicki
II Liceum profil profil profil
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
44
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
politechniczny,
profil biznesowy,
profil
publicystyczno-
prawniczy, profil
biologiczno-
chemiczny, profil
geograficzno-
lingwistyczny, profil
dziennikarski
politechniczny,
profil biznesowy,
profil
publicystyczno-
prawniczy, profil
biologiczno-
chemiczny, profil
dziennikarski
politechniczny,
profil biznesowy,
profil
publicystyczno-
prawniczy, profil
biologiczno-
chemiczny
Zespół Szkół im.
Jana III Sobieskiego
w Gnieźnie
profil
humanistyczno-
artystyczny, profil
medioznawczy,
profil policyjny,
profil turystyczno-
ekologiczny, profil
nauk społecznych
profil
humanistyczno-
artystyczny, profil
medioznawczy,
profil policyjny,
profil turystyczno-
ekologiczny, profil
nauk społecznych
profil
humanistyczno-
artystyczny, profil
medioznawczy,
profil policyjny,
profil turystyczno-
ekologiczny,
Zespół Szkół
Ekonomiczno-
Odzieżowych w
Gnieźnie
technik logistyk,
technik informatyk,
technik handlowiec,
technik ekonomista
sprzedawca, technik
logistyk, technik
informatyk, technik
handlowiec, technik
ekonomista
sprzedawca, technik
logistyk, technik
informatyk, technik
handlowiec, technik
ekonomista
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Nr 1 w Gnieźnie
technik mechanizacji
rolnictwa, technik
rolnik, technik
architektury
krajobrazu, technik
geodeta
technik mechanizacji
rolnictwa, technik
rolnik, technik
architektury
krajobrazu, technik
geodeta
technik mechanizacji
rolnictwa, technik
rolnik, technik
architektury
krajobrazu, technik
geodeta
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Nr 2 w Gnieźnie
profil sportowo
obronny (LO),
technik mechanik
samochodowy,
profil sportowo
obronne (LO),
technik mechanik
samochodowy,
profil sportowo
obronne (LO),
technik mechanik,
technik elektronik,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
45
technik elektronik,
technik elektryk,
technik mechanik
lotniczy, operator
obrabiarek
skrawających,
mechanik pojazdów
samochodowych,
elektromechanik
pojazdów
samochodowych,
elektryk
technik elektronik,
technik elektryk,
technik mechanik
lotniczy, technik
mechatronik,
operator obrabiarek
skrawających,
mechanik pojazdów
samochodowych,
elektromechanik
pojazdów
samochodowych,
elektryk
technik elektryk,
technik mechanik
lotniczy, technik
mechatronik,
operator obrabiarek
skrawających,
mechanik pojazdów
samochodowych,
elektromechanik
pojazdów
samochodowych,
elektryk
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Nr 3 w Gnieźnie
technik
budownictwa,
fryzjer, stolarz,
murarz, profil
wielozawodowy
(ZSZ)
technik
budownictwa,
technik usług
fryzjerskich, fryzjer,
murarz, malarz-
tapeciarz, profil
wielozawodowy
(ZSZ)
technik
budownictwa,
fryzjer, stolarz,
murarz-tynkarz,
cukiernik, piekarz,
tapicer, profil
wielozawodowy
(ZSZ)
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Nr 4 w Gnieźnie
technik hotelarstwa,
technik kucharz
technik hotelarstwa,
technik kucharz,
kucharz małej
gastronomii
Technik żywienia i
usług
gastronomicznych,
technik hotelarstwa,
kucharz
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Trzemesznie
Zespół szkół
Gimnazjum i
Liceum w
Trzemesznie
profil
politechniczny,
profil przyrodniczy,
profil językowo-
profil
matematyczno-
przyrodniczy, profil
humanistyczno-
profil
politechniczno-
akademicki, profil
przyrodniczo-
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
46
humanistyczny językowy zdrowotny
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
w Witkowie
profil
ogólnokształcący
(LO), technik
ekonomista, technik
informatyk, technik
żywienia i
gospodarstwa
domowego, profil
wielozawodowy
(ZSZ)
profil
ogólnokształcący
(LO), technik
ekonomista, technik
informatyk, profil
wielozawodowy
(ZSZ)
profil
ogólnokształcący
(LO), technik
ekonomista, technik
żywienia i usług
gastronomicznych,
profil
wielozawodowy
(ZSZ)
Liczba woluminów w bibliotekach
Placówka 2006/
2007
2007/
2008
2008/
2009
2009/
2010
2010/
2011
2011/
2012
I Liceum
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
17 822 17 947 18 047 16 110 16 281 16 379
II Liceum
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
brak
danych
brak
danych
brak
danych
brak
danych
brak
danych 14 245
Zespół Szkół im. Jana III
Sobieskiego w Gnieźnie 9 940 9 637 10 570 10 709 10 394 9 133
Zespół Szkół
Ekonomiczno-
Odzieżowych w
Gnieźnie
14 073 14 130 13 495 13 424 13 460 14 219
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Nr 1 w Gnieźnie
157 474 609 700 1 119 1 574
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych 9 750 9 845 9 281 9 470 9 735 12 794
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
47
Nr 2 w Gnieźnie
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr
3 w Gnieźnie
5 951 6 296 6 195 6 728 6 951 6 663
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr
4 w Gnieźnie
9 003 9 025 9 032 9 046 9 061 9 123
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
Trzemesznie
7 756 7 775 7 808 7 793 7 869 7 858
Zespół szkół Gimnazjum
i Liceum w Trzemesznie 28 622 29 116 27 755 29 696 29 996 24 429
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych w
Witkowie
2 110 21 169 21 214 21 320 21 373 21 470
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
Nr 1 w Gnieźnie
4 560 4 560 4 560 4 560 1 239 1 357
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
Nr 2 w Gnieźnie
5 237 5 364 5 406 5 406 5 415 5 422
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
w Kłecku
531 brak
danych
brak
danych
brak
danych
brak
danych 670
Zespół Szkół
Specjalnych Nr 11 w
Gnieźnie
1 887 1 930 1 941 1 943 1 997 1 997
Wyniki z matur
Przedmiot Średnia
w 2010
Średnia
w 2011
Średnia
w 2012
Wiedza o społeczeństwie, egzamin pisemny, poziom 58,57 48,2 40,90
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
48
podstawowy
Wiedza o społeczeństwie, egzamin pisemny, poziom
rozszerzony 49,22 43,37 32,68
Matematyka, egzamin pisemny, poziom podstawowy 58,81 48,11 56,52
Matematyka, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 46,24 41,85 48,67
Język polski, egzamin pisemny, poziom podstawowy 58,95 53,66 55,50
Język polski, egzamin pisemny, poziom rozszerzony, 62,88 58,43 56,85
Język rosyjski, egzamin pisemny, poziom podstawowy 59,04 58,08 39,38
Język rosyjski, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 78,00 77,67 ---
Język niemiecki, egzamin pisemny, poziom
podstawowy 58,47 51,84 65,23
Język niemiecki, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 72,18 63,14 61,18
Język francuski, egzamin pisemny, poziom podstawowy 76,33 73,38 73,23
Język francuski, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 51,50 73,00 ---
Język angielski, egzamin pisemny, poziom podstawowy 60,91 67,31 66,75
Język angielski, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 66,92 69,69 60,93
Język hiszpański, egzamin pisemny, poziom
podstawowy 67,00 44,50 59,67
Informatyka, egzamin pisemny, poziom podstawowy --- 47,14 38,14
Informatyka, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 63,00 42,80 54,00
Historia sztuki, egzamin pisemny, poziom podstawowy 48,00 65,50 32,50
Historia sztuki, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 24,00 --- 42,50
Historia muzyki, egzamin pisemny, poziom
podstawowy 50,00 38,00 ---
Historia muzyki, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 66,00 --- ---
Historia, egzamin pisemny, poziom podstawowy 56,65 52,02 56,94
Historia, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 45,76 48,00 43,33
Geografia, egzamin pisemny, poziom podstawowy 50,93 47,83 54,24
Geografia, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 47,68 48,74 53,45
Filozofia, egzamin pisemny, poziom rozszerzony --- 30,00 82,00
Fizyka i astronomia, egzamin pisemny, poziom
podstawowy 41,45 43,48 33,05
Fizyka i astronomia, egzamin pisemny, poziom 53,61 39,89 29,73
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
49
rozszerzony
Chemia, egzamin pisemny, poziom podstawowy 49,05 45,69 56,22
Chemia, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 52,59 53,04 44,67
Biologia, egzamin pisemny, poziom podstawowy 47,88 50,64 36,64
Biologia, egzamin pisemny, poziom rozszerzony 49,33 54,39 48,79
Szkoły policealne, szkoły pomaturalne
Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba szkół 10 10 10 10 10 10
Liczba słuchaczy 751 670 775 616 488 472
Baza sportowa
Powiat gnieźnieński jest organem prowadzącym dla 11 ogólnodostępnych szkół
ponadgimnazjalnych, spośród których jedynie 6 posiada własną salę gimnastyczną. Stan
techniczny powyższych sal jest zróżnicowany. Placówki, które nie posiadają własnych sal
gimnastycznych w okresie jesienno–zimowym korzystają z gościnności szkół wyposażonych
w obiekty sportowe lub wynajmują sale sportowe, a przy sprzyjających warunkach
atmosferycznych zajęcia z wychowania fizycznego przeprowadzane są na boiskach szkolnych
Stypendia
Jednym z elementów działania na rzecz wyrównywania szans edukacyjnych dzieci
i młodzieży jest program stypendialny, który funkcjonuje w wersji rozszerzonej od
2008 roku. Celem projektu jest: wyróżnienie uczniów osiągających dobre wyniki w nauce,
motywacja do dalszego wysiłku umysłowego, rozwijanie pasji. Uczniom przyznawane są
stypendia: socjalne dla uzdolnionej młodzieży, naukowe dla najzdolniejszej młodzieży
szkolnej, naukowe dla uczniów osiągających najwyższe wyniki z przedmiotów, naukowe dla
uczniów z Zasadniczych Szkół Zawodowych rokujących nadzieję na kontynuowanie nauki
w wyuczonym zawodzie w technikum.
Szkolnictwo specjalne
Powiat gnieźnieński jest organem prowadzącym dla trzech ośrodków szkolno-
wychowawczych i jednego zespołu szkół specjalnych. Specjalny Ośrodek Szkolno–
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
50
Wychowawczy Nr 1 w Gnieźnie jest placówką, do której uczęszczają dzieci i młodzież
z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim. W ramach
placówki funkcjonuje szkoła podstawowa specjalna i gimnazjum specjalne. Placówka
dysponuje: salą doświadczania świata, salą do terapii integracji sensorycznej, internatem
zapewniającym całodobową opiekę wysoko wykwalifikowanej kadry pedagogicznej. Oferta
edukacyjna Specjalnego Ośrodka Szkolno–Wychowawczego Nr 2 w Gnieźnie jest
dostosowana do potrzeb dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim
i umiarkowanym. W skład placówki wchodzi szkoła podstawowa specjalna, gimnazjum
specjalne, zasadnicza szkoła zawodowa specjalna i szkoła specjalna przysposabiająca do
pracy. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 posiada salę doświadczenia świata,
internat, warsztaty szkolne. Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Kłecku
przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo w stopni umiarkowanym,
znacznym i głębokim. W skład placówki wchodzą: szkoła podstawowa specjalna, gimnazjum
specjalne, szkoła specjalna przysposabiająca do pracy oraz internat. Na terenie powiatu
gnieźnieńskiego funkcjonuje Zespół Szkół Specjalnych Nr 11 z oddziałami zorganizowanymi
w Zakładach Opieki Zdrowotnej. W skład Zespołu Szkół Specjalnych wchodzą: Szkoła
Podstawowa Specjalna Nr 11 z oddziałami zorganizowanymi w Zakładach Opieki
Zdrowotnej, Gimnazjum Specjalne Nr 11 z oddziałami zorganizowanymi w Zakładach Opieki
Zdrowotnej. Szkoła Podstawowa Specjalna Nr 11, oraz Gimnazjum Specjalne Nr 11
wchodzące w skład dotychczasowego Zespołu są przeznaczone wyłącznie dla pacjentów
podmiotu leczniczego.
Likwidacja barier architektonicznych
Powiat gnieźnieński działając na rzecz osób niepełnosprawnych dąży do likwidacji barier
architektonicznych w placówkach oświatowych. Przykładami tych działań są: projekt
dotyczący rewitalizacji obiektów pokoszarowych przy ul. Sobieskiego 20 w Gnieźnie,
przebudowa i modernizacja elementów komunikacji wewnętrznej w Specjalnym Ośrodku
Szkolno–Wychowawczym w Kłecku, dobudowa obudowanej platformy do przewożenia osób
niepełnosprawnych w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym Nr 1 w Gnieźnie.
Programy pracy z uczniem
Powiat gnieźnieński realizuje projekty pracy z uczniem zdolnym, które zostały zebrane
w jedno duże przedsięwzięcie nazwane Gnieźnieńskim Programem Wspierania Szkoły i jest
odpowiedzią na zapotrzebowanie środowiska społecznego i oświatowego powiatu. Należy
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
51
podkreślić, że pojęcie „uczeń zdolny” traktuje się w programie bardzo szeroko. Celem
programu nie jest tylko kształcenie elit intelektualnych, ale również rozwijanie mocnych
i słabych stron uczniów oraz motywowanie ich do pracy. W ramach programu realizowane są
między innymi następujące projekty: Powiatowy Program Wspierania Edukacji oraz
Wyrównywania Szans Edukacyjnych Dzieci i Młodzieży, Gnieźnieński Festiwal Nauki
i Kultury, projekt wychowawczy w obszarze zindywidualizowanej pracy z uczniem – tutoring
wychowawczy.
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie nagradza uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu
gnieźnieńskiego wyjazdem edukacyjno–historycznym na Kresy Wschodnie, gdzie odwiedzają
miejsca związane z ważnymi wydarzeniami i postaciami z historii i kultury polskiej oraz
Kresów Wschodnich realizując zadanie „Śladami kultury i martyrologii Polaków na
Wschodzie”.
Sukcesy uczniów i nauczycieli
Uczniowie i nauczyciele ze szkół podległych powiatowi gnieźnieńskiemu odnoszą liczne
sukcesy naukowe, sportowe oraz artystyczne zarówno na poziomie ogólnopolskim,
regionalnym, jak i powiatowym. Praca uczniów i nauczycieli przełożyła się na następujące
osiągnięcia: II miejsce indywidualnie w Ogólnopolskim Konkursie Mistrz Rachunkowości,
I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Redaktorów Gazetek Szkolnych, I miejsce
w Konkursie Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Moja Szkoła w Unii Europejskiej” – edycja
powrót do szkoły, II miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Fantazji Fryzjerskiej w Warszawie,
I miejsce indywidualne w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy o życiu i działalności
Stanisława Mikołajczyka w Pasłęku, V miejsce w Ogólnopolskiej Licealiadzie w Elblągu
w unihokeju, IV miejsce w Ogólnopolskim Pokazie Stołów i Stoisk Wigilijnych
zorganizowanych przez WSHiG w Poznaniu, II miejsce w Ogólnopolskiej Olimpiadzie
Logistycznej, I miejsce w finale Międzypowiatowego Konkursu Matematycznego
„Supermatematyk 2013” w kategorii „ZSZ klasy pierwsze”.
Osiągnięcia powiatu w oświacie
Do najważniejszych osiągnięć powiatu gnieźnieńskiego w zakresie rozwoju oświaty w latach
2011-2013 należy zaliczyć: w lipcu 2010 roku, po długim i trudnym procesie aplikowania
o unijne środki, otrzymał dotację na rewitalizację budynku koszar 6. Regimentu Piechoty
Pomorskiej przy ul. Sobieskiego 20 oraz budynku dawnej zbrojowni na cele edukacyjne oraz
organizacji pożytku publicznego, doposażenie Centrum Kształcenia Praktycznego
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
52
działającego przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Gnieźnie, działania zmierzające
do zrestrukturyzowania sieci szkół. Powiat gnieźnieński, mając na celu poprawę i rozwój
infrastruktury niezbędnej do realizacji zadań szkolnych i pozaszkolnych, podjął następujące
działania: wprowadzono elektroniczny nabór, dziennik elektroniczny, w części placówek
realizowany jest projekt „e-Szkoła - Moja Wielkopolska” oraz projekt „Bezpośrednie
wsparcie rozwoju szkół poprzez wdrożenie zmodernizowanego systemu doskonalenia
nauczycieli” w ramach działania 3.5 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Pozyskane środki zewnętrzne
Szkoły ponadgimnazjalne z powiatu gnieźnieńskiego w latach 2002 – 2012 pozyskały
zewnętrzne środki w wysokości 4 191 587,01 zł, dzięki czemu mogły zrealizować projekty na
wartość 4 473 202,53 zł. Wkład własny wyniósł zaledwie 281 615,52 zł. Największe środki
pozyskał Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 2 w Gnieźnie w wysokości
1 717 607,15 zł.
Środki zewnętrzne pozyskane przez Szkoły Ponadgimnazjalne w latach 2002 - 2012
Szkoła Wartość projektu
(PLN)
Kwota
dofinansowania
(PLN)
Wkład własny
(PLN)
I Liceum Ogólnokształcące w
Gnieźnie 192 695,45 zł 175 482,59 zł 17 212,86 zł
II Liceum Ogólnokształcące w
Gnieźnie 291 131,23 zł 291 131,23 zł - zł
Zespół Szkół im. Jana III
Sobieskiego w Gnieźnie 75 543,55 zł 75 543,55 zł - zł
Zespół Szkół Ekonomiczno-
Odzieżowych im. Stefana Kard.
Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia
w Gnieźnie
155 715,21 zł 155 715,21 zł - zł
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
im. Dezyderego Chłapowskiego w
Witkowie
78 675,67 zł 73 992,07 zł 4 683,60 zł
Zespół Szkół Liceum i Gimnazjum 118 056,46 zł 118 056,46 zł - zł
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
53
w Trzemesznie
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
w Trzemesznie 163 628,24 zł 163 628,24 zł - zł
Zespół Szkol Ponadgimnazjalnych
nr 1 w Gnieźnie 41 661,32 zł 40 962,83 zł 698,49 zł
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
nr 2 w Gnieźnie 129 221,93 zł 123 368,93 zł 5 853,00 zł
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
nr 3 w Gnieźnie 100 883,83 zł 100 883,83 zł - zł
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
nr 4 w Gnieźnie 67 618,38 zł 67 618,38 zł - zł
Specjalny Ośrodek Szkolno-
Wychowawczy nr 1 w Gnieźnie 460 429,29 zł 387 688,72 zł 72 740,57 zł
Specjalny Ośrodek Szkolno-
Wychowawczy nr 2 w Gnieźnie 1 890 505,15 zł 1 717 607,15 zł 172 898,00 zł
Specjalny Ośrodek Szkolno-
Wychowawczy w Kłecku 627 337,82 zł 619 808,82 zł 7 529,00 zł
Poradnia Psychologiczno-
Pedagogiczna w Kłecku 29 831,00 zł 29 831,00 zł - zł
Zespół Szkół Specjalnych im.
Janusza Korczaka z oddziałami
Zorganizowanymi w ZOZ w
Gnieźnie
50 268,00 zł 50 268,00 zł - zł
4 473 202,53 zł 4 191 587,01 zł 281 615,52 zł
Ponadto powiat gnieźnieński w sierpniu 2013 roku przystąpił do realizacji projektu unijnego
„Bezpośrednie wsparcie rozwoju szkół poprzez wdrożenie zmodernizowanego systemu
doskonalenia nauczycieli – powiat gnieźnieński”. Jednym z najczęściej zgłaszanych
problemów przez nauczycieli jest zbyt mała współpraca między nauczycielami ze szkół
różnych szczebli edukacji. Jest on szczególnie uciążliwy na linii nauczyciele szkół
gimnazjalnych – nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
54
Współpraca z zagranicznymi partnerami
Zarówno Powiat jak i powiatowe szkoły ponadgimnazjalne starają się nawiązywać coraz
liczniejsze kontakty z zagranicznymi partnerami. Współpraca jest bardzo zróżnicowana ze
względu na program, charakter wymiany i uczestników. Początkowo wymiany młodzieży
polegały na przemiennych wizytach i noclegach w domach prywatnych – rodzin uczniów
biorących udział w wymianie. Wymiany realizowane od 2007 roku do 2008 roku miały mniej
sformalizowaną formę. W latach 2009-2013 odbywały się wymiany młodzieży polsko-
niemieckiej organizowane cyklicznie przez Wydział Oświaty, Kultury i Sportu Starostwa
Powiatowego w Gnieźnie i Stowarzyszenie Młodych Humanistów HVD JuHu w Berlinie.
Obecnie wymiany często przybierają już inną formułę – młodzież jest zakwaterowana
w jednym ośrodku przystosowanym do przyjmowania grup młodzieży (odpowiednio
wyposażony), mają zatem możliwość dokładniejszego poznania się i realizacji wspólnych
projektów wynikających z programu edukacyjno-poznawczego projektów. Trzeba jednak
pamiętać, że udział i dofinansowanie z instytucji zewnętrznych dla profesjonalnie
przygotowanych programów wymiany zakłada pewien poziom finansowego udziału własnego
podmiotów (szkół i innych podmiotów) biorących w nich udział. Ważne zatem jest
przeznaczenie odpowiednich środków możliwych do wykorzystania jako wymagany wkład
własny dla szkół, które pierwsze kroki w tym zakresie mają już za sobą oraz dla tych szkół,
które chciałyby przystąpić do takich projektów. Premiowane powinny być zwłaszcza projekty
wielostronne, zakładające udział 3 i więcej partnerów z różnych krajów, czyli projekty
oferowane m.in. w ramach „Comeniusa”. Projekty wymian w znacznym stopniu przyczyniają
się do nabywania przez uczestników podstawowych umiejętności i kompetencji życiowych,
niezbędnych do rozwoju osobistego, przyszłego zatrudnienia i aktywnego obywatelstwa
europejskiego. Projekty wymiany młodzieży, to zawsze okazja do zawarcia nowych
znajomości, często przyjaźni na długie lata. Dzięki takim projektom rozwijają się
umiejętności językowe uczestników, poznają oni zwyczaje i kulturę swoich zagranicznych
kolegów, wymieniają spostrzeżenia i opinie, w końcu łamią stereotypy i budują własny realny
obraz swoich zagranicznych kolegów. Jednym z wyzwań dla organizatorów takich
programów dla młodzieży jest zapewnienie optymalnych warunków dla procesu wzajemnej
integracji. Od 2009 roku organizatorzy wprowadzili program edukacyjno-sportowy, który był
realizowany przez cały cykl tzn. podczas pobytu w Polsce i w Niemczech dla każdej z grup
uczestniczącej w wymianie. Wyjątkowo w 2013 roku program eksperymentalnie zakładał
tylko zagadnienia z zakresu sportu (wybrane dyscypliny w teorii i praktyce). Do 2013r.
wymiany młodzieży z terenu powiatu gnieźnieńskiego organizowane były następujące szkoły
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
55
ponadgimnazjalne: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Gnieźnie, Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych nr 3 w Gnieźnie, I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego
w Gnieźnie i II Liceum Ogólnokształcące im. Dąbrówki w Gnieźnie. Należy zwrócić uwagę,
że I Liceum Ogólnokształcące ma bardzo rozbudowany program wymian międzynarodowych,
współpraca ze szkołami z Anglii, Holandii, Danii (wymiany angielskojęzyczne) i Niemiec
(wymiany niemieckojęzyczne). Dotychczas w ramach wymiany angielskojęzycznej odbyło
się 27 wizyt naszych uczniów i 30 wizyt gości a z wymiany niemieckojęzycznej odbyło się
18 wizyt naszych uczniów i 20 wizyt gości. W każdym cyklu wymiany udział bierze
ok. 12 -15 uczniów z powiatu gnieźnieńskiego oraz podobna liczba uczniów w zbliżonym
wieku z Niemiec (Berlin, Stuttgart). Wymiany trwają średnio 2x8 dni (Polska i Niemcy).
Udział dla polskich uczestników jest całkowicie bezpłatny.
Uczelnie wyższe
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego mieszczą się szkoły wyższe: Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa oraz Instytut Kultury Europejskiej UAM, uczelnia, kształcąca przyszłe kadry
„europejskie”. W Gnieźnie działa także Gnieźnieńska Szkoła Wyższa „Milenium”
i Prymasowskie Wyższe Seminarium Duchowne. Seniorzy mogą się kształcić
w Gnieźnieńskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku.
Na gnieźnieńskich uczelniach dominują kierunki humanistyczne, na których kształci się ok.
50 % studentów. Ofertę uzupełniają kierunki techniczne, ekonomiczne oraz medyczne.
Kształcenie na poziomie wyższym obejmuje również studia podyplomowe o specjalnościach
menedżerskich. W roku 2009/2010 na gnieźnieńskich uczelniach studiowało ok. 2 800 osób,
a liczba absolwentów od początku funkcjonowania szkół wyższych, w maju 2010 roku
wyniosła 3 280 osób. W roku akademickim 2009/2010 58,4% studentów uczęszczało na
kierunki o profilu humanistycznym, 20,4% studentów kształciło się na kierunkach
technicznych, 18% na kierunkach medycznych a 3,2% na kierunkach medycznych.
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa prowadzi zajęcie na kierunkach: elektronika
i telekomunikacja, informatyka, inżynieria środowiska, ochrona środowiska, pielęgniarstwo,
transport, zarządzanie i inżynieria produkcji, studia podyplomowe: „Zarządzanie
środowiskiem”. Gnieźnieńska Szkoła Wyższa „Milenium” prowadzi zajęcie na kierunkach:
turystyka i rekreacja, zarządzanie, pedagogika, studia podyplomowe menadżerskie,
nauczycielskie, kursy i szkolenia rad pedagogicznych.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
56
rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012
liczba studentów Gnieźnieńskiej
Szkoły Wyższej „Milenium” 1377 1397 1412 1219 1257 1204
kierunki 3 3 4 4 4 3
wyniki obron prac licencjackich
(liczba osób) 373 356 279 386 361 330
wyniki obron prac magisterskich
(ilość osób)
pierwsi absolwenci studiów magisterskich - lipiec
2013
udział w programach naukowo-
badawczych 3 4 3 2 4 5
Instytut Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie prowadzi zajęcie na kierunkach:
kulturoznawstwo, komunikacja europejska, pedagogika, politologia, studia podyplomowe
komunikacja w organizacji. Prymasowskie Wyższe Seminarium Duchowne w Gnieźnie
prowadzi studia dla kandydatów do kapłaństwa - specjalizacja kapłańska na Wydział
Teologiczny WT UAM. Studia jednolite magisterskie, 6 letnie, filozoficzno-teologiczne.
Realizuje je w oparciu o Wydział Teologiczny UAM w Poznaniu. Studia teologiczne nie
przewidują licencjatu. Wszyscy absolwenci uzyskują tytuł magistra teologii. W ostatnich
latach liczba studentów - kleryków, to ok. 60-70 osób. Wcześniej funkcjonowały jeszcze
studia zaoczne dla osób świeckich (5-letnie) - specjalizacja pastoralna, ale ze względu na
małą liczbę chętnych od kilku nie ma naboru. Ostatni absolwenci zakończyli studia
w minionym roku. Nowi kandydacie mogą podjąć studia teologiczne w Poznaniu.
Gnieźnieński Stowarzyszenie Gnieźnieński Uniwersytet Trzeciego Wieku zapewnia osobom
starszym zaspokojenie takich potrzeb jak ustawiczne kształcenie, poznawanie środowiska,
bycie w grupie, akceptacja, poszerzanie wiedzy i umiejętności, wypełnianie wolnego czasu,
stymulacja psychiczna i fizyczna, poznawanie nowych technologii i sposobów
komunikowania się także możliwość realizacji młodzieńczych zainteresowań. Swoje cele
GUTW realizuje organizując wykłady o tematyce popularnonaukowej, wykłady w sekcjach
zainteresowań Kultura Europy, Medycyna i Zdrowie, Historia Sztuki, Edukacja Regionalna,
Teologia, I Ty zrozumiesz Einsteina. Studenci seniorzy spotykają się również na zajęciach
następujących sekcji: Salon Polityczny, Psychologia, Klub Podróżnika, Klub Historyka,
Informatyka, Rękodzieło Artystyczne, Szkoła Superbabć i Superdziadków, Świat Bez
Tajemnic , uczą się języków obcych i obsługi aparatów cyfrowych, wystawiają swoje prace
malarskie i fotograficzne w „Małej Galerii GUTW”, realizują swoje pasje w sekcji ”Teatr
Ponad Czasem”, uczestnicząc w wycieczkach krajoznawczych, rajdach i spotkaniach
towarzyskich. Utrzymaniu dobrej kondycji fizycznej sprzyjają zajęcia z jogi, terapii ruchem,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
57
terapii tańcem, tańca latynoskiego, nauki pływania. turystyki górskiej, autokarowej, pieszej.
Inspirowanie seniorów do różnych form aktywności ma za zadanie przeciwdziałanie
społecznemu wykluczeniu oraz przejawom dyskryminacji a także zapewnienie osobom
starszym godnego miejsca w społeczeństwie. .
Kluby i stowarzyszenia sportowe
Z danych GUS wynika że na przełomie lat 2002-2010 najpierw nastąpił duży przyrost klubów
z 74 do 90 a następnie w roku 2010 zmalał do 70. Zmniejszyła się również liczba członków
klubów z 4.410 do 3.776. Wynikiem jest tego również zmniejszona ilość sekcji sportowych:
w roku 2006 było ich 220, a w roku 2010 już tylko 137. Z danych wynika, że większa liczba
ćwiczących to mężczyźni 60%.
2002 2004 2006 2008 2010
kluby sportowe łącznie z klubami
wyznaniowymi i UKS szt. 74 89 90 67 70
członkowie osoba 4 410 5 551 5 184 3 717 3 776
ćwiczący ogółem osoba 3 980 4 941 4 820 3 416 3 411
ćwiczący mężczyźni osoba 2 720 3 571 3 402 2 379 2 426
ćwiczący kobiety osoba 1 260 1 370 1 418 1 037 985
ćwiczący do lat 18 ogółem osoba 3 265 3 873 3 512 2 482 2 396
ćwiczący do lat 18 chłopcy osoba - 2 637 2 287 1 556 1 626
ćwiczący do lat 18 dziewczęta osoba - 1 236 1 225 926 770
sekcje sportowe szt. 163 193 220 152 137
trenerzy osoba 35 45 41 41 32
instruktorzy sportowi osoba 92 113 117 93 98
inne osoby prowadzące zajęcia
sportowe osoba 79 90 105 77 73
Podstawowymi jednostkami realizującymi cele i zadania w zakresie kultury fizycznej
w powiecie gnieźnieńskim są kluby sportowe, które działają w formie stowarzyszeń kultury
fizycznej oraz związków stowarzyszeń sportowych. W powiecie gnieźnieński
zarejestrowanych jest ponad 140 uczniowskich klubów sportowych, 16 klubów sportowych,
których statut nie przewiduje prowadzenia działalności gospodarczej oraz ponad 40 klubów
sportowych rejestrowanych sądownie. Nadmienić niestety należy, że większa część tych
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
58
klubów szczególnie działających w formie uczniowskich klubów sportowych nie prowadzi
aktywnej działalności. Kluby te aktywnie działały dość krótko i często po otrzymaniu sprzętu
sportowego przekazywanego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki ograniczyły swoje
funkcjonowanie. W powiecie gnieźnieńskim funkcjonują kluby i stowarzyszenia sportowe
szkolące dzieci, młodzież i dorosłych w takich dyscyplinach jak: piłka nożna, futsal, piłka
ręczna, triatlon, pływanie, tenis stołowy, hokej na trawie, boks i kickboxing, karate (różne
odmiany), sporty walki, szachy, warcaby, rugby, speedrower, speedway, badminton, tenis
ziemny, unihokej, jeździectwo, strzelectwo sportowe, zapasy, koszykówka, piłka siatkowa,
lekkoatletyka. Starostwo Powiatowe w Gnieźnie w ramach swoich działań corocznie
zabezpiecza w budżecie powiatu gnieźnieńskiego środki finansowe na dotacje dla klubów
sportowych z przeznaczeniem na realizację następujących zadań pn: „Szkolenie dzieci
i młodzieży uzdolnionej sportowo w klubach i stowarzyszeniach sportowych biorących
udział we współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży”, „Organizacja na terenie
powiatu gnieźnieńskiego imprez sportowych o zasięgu lokalnym, krajowym
i międzynarodowym”, „Przygotowanie i udział klubów sportowych w rozgrywkach ligi
państwowej”, „Realizacja zadań wchodzących do współzawodnictwa sportowo –
turystycznego powiatów o Puchar Marszałka Województwa Wielkopolskiego w tym
organizowanie eliminacji powiatowych i reprezentowanie powiatu w zawodach regionalnych
i wojewódzkich w ramach współzawodnictwa o Puchar Marszałka Województwa
Wielkopolskiego”, „Organizacja rywalizacji sportowej dla szkół podstawowych
i gimnazjalnych w ramach Igrzysk Młodzieży Szkolnej i Gimnazjady, zgodnie z kalendarzem
imprez sportowych SZS Wielkopolska”. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego corocznie
odbywa się wiele imprez sportowych i to zarówno o zasięgu lokalnym jak również krajowym
i międzynarodowym. W większości przypadków Starostwo Powiatowe w Gnieźnie ogłasza
otwarty konkurs ofert na realizację zadania dot. organizacji imprez sportowych na terenie
powiatu. Nadmienić należy, że większość imprez których organizatorami są kluby z naszego
terenu cieszy się dużym uznaniem w środowisku sportowym, a kluby i zawodnicy biorące
udział w tych imprezach, pozytywnie wypowiadają się o organizowanych zawodach
i poziomie sportowym, zgłaszając chęć swojego udziału w kolejnych edycjach.
Dotacje udzielone na imprezy sportowe
Rok 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2013
(na
dzień
30.06)
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
59
Kwota udzielonych dotacji dla klubów sportowych [zł] - Szkolenie dzieci i młodzieży uzdolnionej sportowo w
klubach i stowarzyszeniach sportowych biorących udział we współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży
Wartość
68 9
00
97 9
00
50 0
00
200 0
00
200 0
00
91 0
00
121 0
00
90 0
00
Liczba klubów sportowych otrzymujących
dotacje 14 20 20 32 31 22 22 22
Dyscypliny sportowe w jakich
prowadzone jest szkolenie w klubach
otrzymujących dotacje
pił
ka
no
żna,
ko
szy
kó
wk
a, l
ekk
oat
lety
ka
pił
ka
ręcz
na
ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
zap
asy
, w
arca
by
, si
atk
ów
ka,
bo
ks,
ten
is
sto
łow
y,
kar
ate,
żuże
l ,
pił
ka
no
żna,
ko
szy
kó
wk
a, s
pee
dro
wer
lek
ko
atle
tyk
a
pił
ka
ręcz
na
ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
szac
hy
, w
arca
by
,
siat
kó
wk
a, b
ok
s, t
enis
sto
łow
y,
kar
ate,
zap
asy
żuże
l ,
pił
ka
no
żna,
ko
szy
kó
wk
a, s
pee
dro
wer
lek
ko
atle
tyk
a
pił
ka
ręcz
na
ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
szac
hy
, w
arca
by
,
siat
kó
wk
a, b
ok
s, t
enis
sto
łow
y,
kar
ate,
ru
gby
, za
pas
y
pił
ka
ręcz
na
ko
szy
kó
wk
a, b
oks,
ho
kej
na
traw
ie p
iłk
a no
żna
lek
ko
atle
tyk
a te
nis
sto
łow
y b
adm
into
n, s
pee
dro
wer
, k
arat
e,
żuże
l, w
arca
by
, tr
iatl
on
, te
nis
zie
mn
y,
jeźd
ziec
two
, sz
achy
,
siat
kó
wk
a, u
nih
ok
ej,
rug
by
, za
pas
y
żuże
l ,
pił
ka
no
żna,
ko
szy
kó
wk
a, s
pee
dro
wer
, le
kko
atle
tyk
a
pił
ka
ręcz
na
ho
kej
na
traw
ie,
tri
atlo
n,
ten
is z
iem
ny
,
jeźd
ziec
two
, sz
ach
y,
war
caby
, si
atk
ów
ka,
bok
s, t
enis
sto
łow
y,
un
iho
kej
, b
adm
into
n, k
arat
e, r
ug
by
, za
pas
y,
żuże
l ,
pił
ka
no
żna,
ko
szy
kó
wk
a, s
pee
dro
wer
, le
kko
atle
tyk
a
pił
ka
ręcz
na,
ok
ej n
a tr
awie
, tr
iatl
on
, p
ływ
anie
, te
nis
zie
mn
y,
jeźd
ziec
two
, sz
ach
y,
war
caby
, si
atk
ów
ka,
bok
s, k
ick
bo
xin
g,
ten
is s
toło
wy
. u
nih
ok
ej.
bad
min
ton
k
osz
yk
ów
ka,
war
cab
y,
pił
ka
no
żna,
sia
tkó
wk
a, b
ok
s,
kic
kb
ox
ing
, tr
iatl
on
, p
ływ
anie
, u
nih
ok
ej,
lekk
oat
lety
ka,
spee
dro
wer
, żu
żel,
jeź
dzi
ectw
o,
szac
hy
, p
iłk
a r
ęczn
a, f
uts
al,
kar
ate,
ten
is s
toło
wy
, ho
kej
na
traw
ie
ko
szy
kó
wk
a, w
arca
by,
pił
ka
no
żna,
sia
tkó
wk
a, b
ok
s,
kic
kb
ox
ing
, tr
iatl
on
, p
ływ
anie
, u
nih
ok
ej,
lekk
oat
lety
ka,
ten
is
ziem
ny
, żu
żel,
jeź
dzi
ectw
o,
szac
hy
, p
iłk
a rę
czn
a, f
uts
al,
kar
ate,
ten
is s
toło
wy
, h
ok
ej n
a tr
awie
Kwota udzielonych dotacji dla klubów sportowych [zł] - Organizacja na terenie powiatu gnieźnieńskiego
imprez sportowych o zasięgu lokalnym, krajowym i międzynarodowym
Wartość
79 0
00,0
0
65 0
00
55 0
00
79 0
00
112 0
00
97 0
00
70 0
00
28 0
00
Liczba klubów sportowych otrzymujących
dotacje 22 23 13 25 29 24 19 13
Liczba zorganizowanych imprez
sportowych 52 35 25 46 47 36 27 17
Kwota udzielonych dotacji dla klubów sportowych [zł] - Przygotowanie i udział klubów sportowych w
rozgrywkach ligi państwowej
Wartość
21 0
00,0
0
200 0
00,0
0
160 0
00,0
0
100 0
00,0
0
100 0
00,0
0
100 0
00,0
0
Liczba klubów sportowych otrzymujących
dotacje 3 7 6 7 7 6
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
60
Dyscypliny sportowe w jakich
prowadzone jest szkolenie w klubach
otrzymujących dotacje
pił
ka
ręcz
na,
ten
is s
toło
wy
, żu
żel
futs
al,
ko
szy
kó
wk
a, p
iłk
a rę
czn
a, h
ok
ej n
a
traw
ie,
pił
ka
no
żna,
żu
żel,
ten
is s
toło
wy
futs
al,
ko
szy
kó
wk
a, p
iłk
a rę
czn
a, h
ok
ej n
a
traw
ie,
pił
ka
no
żna,
żu
żel
futs
al,
ko
szy
kó
wk
a, p
iłk
a rę
czn
a, t
enis
sto
łow
y,
ho
kej
na
traw
ie,
pił
ka
no
żna,
żuże
l
futs
al,
ko
szy
kó
wk
a, p
iłk
a rę
czn
a, t
enis
sto
łow
y,
ho
kej
na
traw
ie,
pił
ka
no
żna,
żuże
l
futs
al,
ko
szy
kó
wk
a, p
iłk
a rę
czn
a, t
enis
sto
łow
y,
ho
kej
na
traw
ie,
pił
ka
no
żna
Kwota udzielonych dotacji dla klubów sportowych [zł] - Organizacja rywalizacji sportowej dla szkół
podstawowych i gimnazjalnych w ramach Igrzysk Młodzieży Szkolnej i Gimnazjady, zgodnie z kalendarzem
imprez sportowych SZS Wielkopolska
Wartość
20 0
00
15 0
00
10 0
00
10 0
00
10 0
00
7 0
00
6 0
00
5 0
00
Liczba klubów sportowych otrzymujących
dotacje 1 1 1 1 1 1 1 1
Kwota udzielonych dotacji dla klubów sportowych [zł] - Realizacja zadań wchodzących do współzawodnictwa
sportowo – turystycznego powiatów o Puchar Marszałka Województwa Wielkopolskiego w tym organizowanie
eliminacji powiatowych i reprezentowanie powiatu w zawodach regionalnych i wojewódzkich w ramach
współzawodnictwa o Puchar Marszałka Województwa Wielkopolskiego
Wartość
20 0
00
10 0
00
5 0
00
10 0
00
8 0
00
5 0
00
4 0
00
3 0
00
Liczba klubów sportowych otrzymujących
dotacje 1 1 1 1 1 1 1 1
Zawody sportowe
Poza organizowanymi imprezami sportowymi w ramach udzielanych dotacji dla klubów
sportowych Powiat Gnieźnieńskie w ramach pozostałych zadań własnych Wydziału Oświaty,
Kultury i Sportu w zakresie kultury fizycznej sportu corocznie organizuje zawody sportowe
dla szkół ponadgimnazjalnych o randze Mistrzostw Powiatu Gnieźnieńskiego zgodnie
z kalendarzem imprez sportowych SZS Wielkopolska. Każdorazowo organizowanych jest
ponad 20 zawodów sportowych między innymi takich jak: Mistrzostwa Powiatu Szkół
Ponadgimnazjalnych w Piłce Nożnej, Mistrzostwa Powiatu Szkół Ponadgimnazjalnych
w Piłce Ręcznej Dziewcząt i Chłopców, Mistrzostwa Powiatu Szkół Ponadgimnazjalnych
w Piłce Siatkowej czy też Mistrzostwa Powiatu Szkół Ponadgimnazjalnych w Koszykówce,
których to zwycięzcy szczebla powiatowego mają możliwość reprezentowania powiatu
w dalszych rozgrywkach rejonowych oraz wojewódzkich. Ponadto już od trzech lat Starostwo
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
61
Powiatowe w Gnieźnie przy współpracy ze Szkolnym Związkiem Sportowym
„Wielkopolska” organizuje na hali II Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie Mistrzostwa
Województwa Wielkopolskiego w Unihokeju Dziewcząt i Chłopców. Starostwo Powiatowe
w Gnieźnie w ramach środków zabezpieczonych w budżecie powiatu, zapewnia zwycięzcom
szczebla powiatowego transport, umożliwiający udział „Mistrzowi Powiatu” w dalszych
rozgrywkach rejonowych, półfinałach oraz finałach wojewódzkich. Oprócz organizacji
zawodów sportowych dla szkół ponadgimnazjalnych Starostwo Powiatowe w Gnieźnie nie
zapomina również o potrzebach w zakresie kultury fizycznej i sportu, szkolnictwa
specjalnego. Dlatego dla tych szkół corocznie organizowane są zawody sportowe między
innymi takie jak: Mistrzostwa Polski Szkół Specjalnych w Piłce Nożnej – Memoriał im.
Romana Paryska, Mistrzostwa Powiatu Gnieźnieńskiego oraz Mistrzostwa Województwa
Wielkopolskiego Szkół Specjalnych w Tenisie Stołowym „Sprawni Razem”, Igrzyska
Młodzieży Szkolnej Szkół Specjalnych, Mistrzostwa Powiatu Gnieźnieńskiego Szkół
Specjalnych w Pływaniu czy też Powiatowa Letnia Spartakiada Osób Niepełnosprawnych.
W ramach zadań własnych wydziału Starostwo Powiatowe wspiera finansowo oraz
organizacyjnie cykliczne imprezy sportowe takie jak: Bieg Trzech Jezior, Memoriał im.
Andrzeja Bilskiego w Piłce Nożnej, „Rower inspiruje” – Rajd rowerowy na orientację po
terenie powiatu gnieźnieńskiego, Festyn sportowo – rekreacyjny „Mamo, Tato baw się
z nami”, Turniej Piłki Nożnej „Smyk Cup” o puchar Starosty Gnieźnieńskiego, XXII Jesienny
Bieg Osiedla Winiary, Halowy Turniej Piłki Nożnej Służb Mundurowych o Puchar Starosty
Gnieźnieńskiego, IV Sztafeta Trzeźwości Powiatu Gnieźnieńskiego, Bieg im. Jana
Kilińskiego, Festyny sportowo – rekreacyjne dla dzieci i młodzieży, Rajdy Samochodowe,
Zawody sportowe o puchar Starosty Gnieźnieńskiego i Przewodniczącego Rady Powiatu
w Lotach Gołębi Pocztowych.
Obiekty sportowe
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie dysponuje obiektami sportowymi będącymi w dyspozycji
szkół ponadgimnazjalnych tj. 6 salkami sportowymi, 1 salą sportową, 2 boiskami
wielofunkcyjnymi, boiskiem ze sztuczną nawierzchnią do piłki nożnej oraz boiskiem
z tymczasowym zadaszeniem. Dlatego w najbliższym czasie duży nacisk należy położyć na
poprawę infrastruktury sportowej powiatu a w szczególności wybudować pełnowymiarową
hale sportową przy ul. Sobieskiego 20, zaspokajając potrzeby edukacyjne w zakresie
wychowania fizycznego szkołom ponadgimnazjalnym.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
62
Stypendia i nagrody sportowe
Ważnym elementem działań Starostwa Powiatowego są stypendia i nagrody sportowe
przyznawane zawodnikom osiągającym wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym
na poziomie ogólnopolskim czy międzynarodowym. Corocznie w budżecie powiatu
gnieźnieńskiego zabezpieczone są środki na ten cel. Stypendia sportowe oraz jednorazowe
nagrody otrzymują zawodnicy uprawiający takie dyscypliny sportowe jak: hokej na trawie,
tenis stołowy, piłka ręczna, piłka nożna, lekkoatletyka triatlon, speedrower, karate.
Nadmienić należy, iż z roku na rok rośnie liczba dzieci i młodzieży, których osiągnięcia
sportowe kwalifikują się do ubiegania o przyznanie stypendium sportowego bądź nagrody
Starosty Gnieźnieńskiego. Przyznawanie stypendiów sportowych i nagród odbywa się na
podstawie uchwalonych przez Radę Powiatu Gnieźnieńskiego uchwał w tym zakresie
określających zasady i tryb ich przyznawania.
Rok 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Liczba
zawodników
otrzymujących
stypendium
sportowe
24 27 32 24 23 30 24 27 17
Miesięczna
kwota
przeznaczona
w budżecie
powiatu
na stypendia
sportowe [zł]
3 000 3 300 3 750 2 900 2 900 3 300 3 600 3 600 2 000
Roczna kwota
przeznaczona
w budżecie
powiatu
na stypendia
sportowe [zł]
36 000 39 600 45 000 34 800 34 800 39 600 43 200 43 200 24 000
Ilość klubów
sportowych
których
zawodnicy
otrzymali
stypendia
sportowe
4 5 6 4 4 7 7 10 8
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
63
Dyscypliny
sportowe
uprawiane
przez
stypendystów h
ok
ej n
a tr
awie
, te
nis
sto
łow
y,
tria
tlo
n
ho
kej
na
traw
ie,
ten
is s
toło
wy,
bo
ks,
pił
ka
ręcz
na,
,
lek
ko
atle
tyk
a, t
riat
lon
ho
kej
na
traw
ie,
ten
is s
toło
wy,
bo
ks,
pił
ka
ręcz
na,
lek
ko
atle
tyk
a, t
riat
lon
, te
nis
ziem
ny
h
ok
ej n
a tr
awie
, tr
iatl
on
, te
nis
sto
łow
y,, l
ekk
oat
lety
ka,
pił
ka
ręcz
na
ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
ten
is
sto
łow
y, le
kko
atle
tyk
a, p
iłk
a
ręcz
na
ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
ten
is
sto
łow
y, le
kko
atle
tyk
a, p
iłk
a
ręcz
na,
pił
ka
no
żna,
sp
eed
row
er
pił
ka
ręcz
na,
pił
ka
no
żna,
ten
is
sto
łow
y, ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
lek
ko
atle
tyk
a, t
enis
ziem
ny
,
p
iłk
a rę
czn
a, p
iłk
a no
żna,
ten
is
sto
łow
y, ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n,
lek
ko
atle
tyk
a, f
uts
al,
kar
ate,
str
zele
ctw
o,
pił
ka
ręcz
na,
sp
eed
row
er,
futs
al,
kar
ate,
ten
is s
toło
wy,
ho
kej
na
traw
ie,
tria
tlo
n
Wnioski
ilość dzieci w gnieźnieńskich przedszkolach wzrastała do 2010r. potem nastąpił
spadek
liczba przedszkoli nieznacznie wzrasta
przyrost naturalny maleje
w najbliższych latach na świat przychodzić będą dzieci rodziców z wyżu
demograficznego
liczba gimnazjów wzrasta a liczba uczniów maleje
liczba uczniów maleje w liceach ogólnokształcących
liczba komputerów w szkołach zdecydowanie wzrosła
nastąpił spadek etatów w szkołach ponadgimnazjalnych
wzrasta liczba etatów nauczycieli dyplomowanych w stosunku do ogólnej liczby
etatów nauczycieli
liczba uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych w powiecie w ciągu 30 lat zmniejszy
się o około 40%
bardzo zróżnicowany jest stan techniczny sal gimnastycznych w szkołach
ponadgimnazjalnych
uczniom przyznawane są stypendia: socjalne i naukowe
funkcjonują trzy ośrodki szkolno-wychowawcze i jeden zespół szkół specjalnych
rewitalizacja obiektów pokoszarowych przy ul. Sobieskiego 20
realizowane są programy pracy z uczniem zdolnym
liczne sukcesy uczniów: naukowe, sportowe oraz artystyczne zarówno na poziomie
ogólnopolskim, regionalnym, jak i powiatowym
doposażenie Centrum Kształcenia Praktycznego
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
64
wprowadzono elektroniczny nabór, dziennik elektroniczny
szkoły ponadgimnazjalne pozyskały w znacznej wysokości zewnętrzne środki UE na
realizację projektów edukacyjnych
szkoły ponadgimnazjalne coraz liczniej współpracują z zagranicznymi partnerami
w powiecie znajdują się uczelnie wyższe: Kolegium Europejskie, Gnieźnieńska Szkoła
Wyższa „Milenium”, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Prymasowskie Wyższe
Seminarium Duchowne
zmniejszyła się liczba klubów sportowych i liczba członków klubów
dyscypliny w klubach sportowych: piłka nożna, futsal, piłka ręczna, triatlon, pływanie,
tenis stołowy, hokej na trawie, boks i kickboxing, karate (różne odmiany), sporty
walki, szachy, warcaby, rugby, speedrower, speedway, badminton, tenis ziemny,
unihokej, jeździectwo, strzelectwo sportowe, zapasy, koszykówka, piłka siatkowa,
lekkoatletyka
zabezpieczenie w budżecie powiatu środków finansowych na dotacje dla klubów
sportowych
imprezy sportowe w ramach udzielanych dotacji
Wydział Oświaty, Kultury i Sportu corocznie organizuje zawody sportowe dla szkół
ponadgimnazjalnych
należy położyć nacisk na poprawę infrastruktury sportowej powiatu a w szczególności
wybudowanie pełnowymiarowej hali sportowej
stypendia i nagrody sportowe przyznawane zawodnikom osiągającym wysokie wyniki
we współzawodnictwie sportowym na poziomie ogólnopolskim czy
międzynarodowym
Turystyka i rekreacja
Marka Powiatu
W roku 2010 na zlecenie Zarządu Powiatu Gnieźnieńskiego został przeprowadzony konkurs
na logo dla powiatu gnieźnieńskiego. Podmiotem odpowiedzialnym za przeprowadzenie
konkursu było Stowarzyszenie na rzecz Katedry Komunikacji Wizualnej Akademii Sztuk
Pięknych w Poznaniu. Konkurs był adresowany wyłącznie do absolwentów i studentów ASP
w Poznaniu. Wyłonione logo było również podstawą nowo utworzonej identyfikacji powiatu
gnieźnieńskiego. W wyniku stworzenia nowego logotypu zaczęto używać (w celach
promocyjnych) nowej, uproszczonej nazwy Powiat Gniezno. Zmodyfikowano również
dotychczasowe hasło reklamowe do sformułowania „królewska tradycja” (zamiast
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
65
dotychczasowej „dobre miejsce, królewska tradycja”). Nowe logo dla powiatu wraz z całym
systemem identyfikacji wizualnej rozpoczęły długofalowy proces kreacji nowego
„branding’u” marki Powiatu Gnieźnieńskiego.
Wiodący rodzaj turystyki
Od momentu zmiany logotypu powiatu gnieźnieńskiego oraz dzięki pozyskanym środkom
unijnym na realizację projektów o charakterze turystycznym powiat gnieźnieński promuje się
jako miejsce, w którym „Tu powstała Polska”. W latach 2011 – 2013 Starostwo Powiatowe
w Gnieźnie realizowało projekt pn. „Tu powstała Polska – promocja kulturowego produktu
turystycznego Powiatu Gnieźnieńskiego, wizerunkowego produktu Wielkopolski” w ramach
Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007 – 2013. Wartość ogólna
projektu to 1 079 200,16 zł, z czego dofinansowanie unijne wyniosło 916 826,75 zł.
W ramach tego projektu zostało zrealizowane kilka różnych działań, w tym
m.in.: przebudowany został dotychczasowy portal turystyczny, którego nowy adres brzmi
www.tupowstalapolska.pl; została przygotowana i wydana nowa seria folderów
promocyjnych powiatu (10 szt.) w łącznej ilości 190 tys. szt., w kilku wersjach językowych;
został zrealizowany 6 min. film oraz 30 sek. spot, który został w roku 2012 wyemitowany
w 6 telewizjach regionalnych TVP; w 3 miastach wojewódzkich została przeprowadzona
kampania outdoor’owa; została wykonana nawigacja turystyczna dla 100 atrakcji na terenie
powiatu gnieźnieńskiego; został przygotowany nowy pakiet gadżetów promocyjnych.
Najciekawszym (w opinii Wydziału Promocji i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Gnieźnie)
i jednocześnie unikatowym zadaniem w ramach ww. projektu było jednak zadanie
pn. „Kultura Piastów dla dzieci”, w ramach którego zostało wyprodukowanych 60 tys. szt.
plakatów edukacyjnych, które za pośrednictwem kuratoriów oświaty w całej Polsce trafiło do
15 tys. szkół podstawowych. Wraz z plakatami zostały również wydane 4 tomy książek dla
dzieci. Ponadto już od roku 2013 podjęte zostały działania mające na celu godne uczczenie
1050 rocznicy Chrztu Polski, przypadającej na rok 2016. Niewątpliwie przy temacie tej
rocznicy, mocno uwypukliły się animozje poznańsko – gnieźnieńskie dotyczące roli obu
ośrodków w tworzeniu się polskiej państwowości i powstania chrześcijaństwa na ziemiach
polskich. O tym, że Poznań coraz częściej akcentuje „swoją stołeczność” wiadomo nie od
dziś. Powiat Gniezno (a konkretnie, Gniezno i Lednica) posiada jednak bardzo wiele atutów,
stanowiących przeciwwagę dla tego rodzaju poglądów. Naukowcy zajmujący się wiekami
średnimi są podzieleni w powyższej materii i nie należy się temu zbytnio dziwić, bowiem
różnica poglądów sprzyja rozwojowi nauki. Animozje poznańsko – gnieźnieńskie warto
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
66
jednak, przy okazji Jubileuszu 1050 rocznicy Chrztu, wykorzystać w pozytywnym kierunku
i taki właśnie plan ma Narodowe Centrum Kultury, które to decyzją Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego zostało wskazane do przygotowania i realizacji ogólnopolskiej
kampanii promocyjno – edukacyjnej dotyczącej jubileuszu Chrztu Polski. Obchody
jubileuszu 1050 – rocznicy Chrztu Polski przybrały charakter państwowy. Powstaje
ogólnopolski komitet honorowy jubileuszu, w skład którego wejdą m.in. Prezydent RP,
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, marszałkowie wszystkich województw,
zwierzchnicy kościołów w Polsce. Swój wewnętrzny komitet powołał również Episkopat
Polski. Rocznica Chrztu w roku 2016, i kolejna rocznica dwa lata później, w roku 2018,
100 – lecia Wybuchu Powstania Wielkopolskiego, są z pewnością szansą dla powiatu
gnieźnieńskiego na większy rozgłos w kraju i tym samym na lepszą rozpoznawalność, która
może i powinna przełożyć się na wzrost ruchu turystycznego w najbliższych latach.
Podsumowując, turystyka kulturowa jest główną osią promocji turystycznej Powiatu
Gnieźnieńskiego realizowanej w tym wymiarze od 2010 roku.
Główny produkt turystyczny
Zdecydowanie najważniejszym i najbardziej rozpoznawanym produktem kojarzonym
z Gnieznem jest Szlak Piastowski. Turystyczna trasa znana pod nazwą Szlak Piastowski jest
najstarszą tego typu trasą w Polsce, a jej przebieg łączy najważniejsze obiekty i zabytki naszej
historii związanej z początkami państwa polskiego. Jest to szlak turystyczny
o niepowtarzalnych walorach historycznych i edukacyjnych. Już w XIX wieku niektóre
z obiektów tego szlaku były odwiedzane przez turystów. Najwcześniejsza udokumentowana
propozycja wyprawy turystycznej „piastowskim szlakiem” pojawiła się w 1938 roku –
w przewodniku Jana Kilarskiego jako „kraina najdawniejszych naszych dziejów”. Momentem
przełomowym dla zagospodarowania przestrzeni Szlaku były przygotowania i same obchody
1000-lecia chrztu Polski. Ideą i przesłaniem szlaku jest prezentacja i udostępnienie
autentycznych obiektów historycznych związanych z początkami Polski i początkami religii
chrześcijańskiej na naszych ziemiach. Dynastia Piastów budując zręby naszej państwowości
dokonała niezwykle istotnych przemian zarówno ideologicznych, jak i gospodarczych,
administracyjnych. Panowanie tej Dynastii jest najistotniejszym okresem w dziejach naszego
państwa. A dostępne obiekty szlaku – grody, palatia, kościoły są świadectwem wielkości
i świadomego wkraczania w nowe czasy przez społeczność wieków X-XIV. Szlak Piastowski
jest zlokalizowany na obszarze dwóch województw – wielkopolskiego i kujawsko-
pomorskiego. Głównymi miejscowościami na trasie przebiegu Szlaku są Poznań, Gniezno,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
67
Strzelno i Kruszwica. Szlak Piastowski jest szlakiem kulturowym o niezwykłych walorach
edukacyjnych. Treści wyznaczające szlak są rozpoznawalne, poznawane w toku nauczania już
na poziomie szkolnictwa podstawowego. Okres rozwoju ruchu turystycznego po Szlaku
Piastowskim odnotowano zdecydowanie w końcówce lat 50. XX wieku, a szczególnie
w połowie lat 60. w kontekście jubileuszu 1000-lecia Państwa Polskiego. Pierwsze zlecenie
dla przewodników grup wycieczkowych na Szlak Piastowski pojawiły się w roku 1957, czyli
już 56 lat temu! Natomiast wzmożony przyjazd grup szkolnych do przestrzeni Szlaku
Piastowskiego odnotowano pod koniec lat 60. W tym też okresie powstało wiele inwestycji
lokalnych rozbudowujących infrastrukturę Szlaku Piastowskiego oraz szereg projektów
miękkich o charakterze turystyczno-kulturowym. W tym czasie powstały też państwowe
placówki muzealne, tematyzowane na dziedzictwo piastowskie – Muzeum Pierwszych
Piastów na Lednicy oraz Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Swoistym
magnesem turystycznym przez cały czas był rezerwat archeologiczny w Biskupinie. Kolejne
lata przynosiły nowe sposoby ujęcia i przedstawiania Szlaku Piastowskiego odchodząc od
ujęcia przestrzennego, w kierunku opisywania przebiegu tras szlaku. W roku 1976 nastąpił
kolejny etap w dziejach szlaku jego profesjonalnej organizacji, szczególnie na odcinku od
Poznania do Gniezna. Przeprowadzono szereg prac konserwatorskich, wybudowano wiele
nowych obiektów, i pomników, dokonano rewaloryzacji gnieźnieńskiego rynku, stworzono
sieć punktów usługowych dla turystów. W tym czasie powstał również pierwszy przewodnik
autorstwa Włodzimierza Łęckiego, który na wiele lat wyznaczył pięć odcinków tras po
Szlaku, z główną koncentracją na osi Poznań – Gniezno – Kruszwica – Inowrocław. Tym
sposobem Szlak Piastowski przybrał postać charakterystycznej „ósemki” z centralnym
punktem w Gnieźnie – miejscem przecięcia poszczególnych odcinków. Po kilkudziesięciu
latach funkcjonowania szlaku samorząd powiatu gnieźnieńskiego podjął inicjatywę restytucji
Szlaku Piastowskiego w celu jego uporządkowania, przywrócenia mu unikatowości w obliczu
masowo powstających w Polsce szlaków turystycznych oraz podniesienia jakości
świadczonych usług dla coraz bardziej wymagających turystów. Ponowna organizacja Szlaku
pozwala przygotować nowe miejsca pracy, stworzyć możliwości podejmowania inicjatyw
gospodarczych (gastronomicznych, hotelarskich, usług turystycznych, pamiątkarstwa)
w rejonie przebiegu szlaku. Dzięki badaniom przeprowadzonym przez dra Armina Mikos von
Rohrscheidt - specjalisty ds. turystyki kulturowej, okazało się, iż dotychczasowy Szlak
Piastowski charakteryzował się niskim stopniem zgodności tematycznej obiektów z profilem
szlaku:
zgodność pełna: 47 % obiektów
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
68
zgodność częściowa: 11 % obiektów
brak zgodności 42 % obiektów
Stąd, za zasadne uznano gruntowną przebudowę Szlaku Piastowskiego w celu nadania mu
zdecydowanie większej autentyczności. Niniejszą inicjatywą został zainteresowany
Marszałek Województwa Wielkopolskiego, a za jego pośrednictwem również i Marszałek
Województwa Kujawsko-Pomorskiego. W roku 2011 decyzją obu marszałków została
powołana Rada Programowo- Naukowa ds. Szlaku Piastowskiego. W skład Rady weszli
naukowcy, badacze, urzędnicy oraz gestorzy wybranych obiektów kulturowych
i turystycznych z województwa wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego. Ponadto w dniu
4 września 2012 roku w Gnieźnie obaj marszałkowie podpisali list intencyjny w sprawie
restytucji Szlaku Piastowskiego. Decyzją obu marszałków Przewodniczącym Rady
Programowo – Naukowej ds. Szlaku Piastowskiego został Starosta Gnieźnieński. Rada
obraduje 3-4 razy w roku. Dotychczas odbyło się 9 spotkań Rady, I międzyregionalna
konferencja poświęcona zmianom na Szlaku Piastowskim w listopadzie 2012 roku
w Gnieźnie, II konferencja odbędzie się w listopadzie 2013 roku w Inowrocławiu. Aktualnie
oba województwa pracują nad nową wizualizacją szlaku, nowym modelem koordynacji
i zarządzania oraz przygotowują dwa oddzielne (ale komplementarne ze sobą) projekty unijne
o charakterze infrastrukturalno – promocyjnym. W roku 2011, w wyniku prac Rady
Programowo Naukowej ds. Szlaku Piastowskiego, została wyznaczona nowa przestrzeń
Szlaku Piastowskiego, ograniczona cezurą czasową do roku 1370, czyli do końca panowania
dynastii Piastów oraz nowa przestrzeń geograficzna. W roku 2012 został również
przeprowadzony audyt turystyczny oraz badanie ruchu turystycznego na Szlaku Piastowskim.
Rada Programowo-Naukowa ds. Szlaku Piastowskiego rozpoczynając swoje prace przyjęła
następujące kryteria materialności w odniesieniu do przebudowywanego Szlaku
Piastowskiego:
uzasadniona tematyzacja (gwarancja autentyczności kulturowej),
oznaczenie przebiegu i obiektów (in situ i/lub systemowe),
dostępność obiektów (komunikacyjna i faktyczna),
koordynacja szlaku (jako systemu i oferty).
Zgodnie z powyższymi kryteriami przyjęto, iż:
należy dokonać oceny zgodności tematycznej obiektów (zgodnie z ustaloną cezurą
czasową),
ustalić dopuszczalne typy obiektów: pierwotne, wtórne i wykreowane,
wyznaczyć docelowo linearny i zwarty przebieg szlaku.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
69
Ponadto przyjęto, iż marka Szlaku Piastowskiego kojarzy się z obszarem obu województw,
dlatego szlak nie będzie wykraczał poza teren woj. wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego.
Przyjęte zostały dwie główne trasy, krzyżujące się w Gnieźnie.
Pierwsza, rozpoczyna się już w Lubiniu, przez Poznań, Pobiedziska, Ostrów Lednicki
do Gniezna, a następnie przez Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Inowrocław,
Kruszwicę, Płowce, aż po Brześć Kujawski i Włocławek.
Druga trasa przebiega na linii północny zachód – południowy wschód, a więc od
Wągrowca poprzez Łekno, Żnin, Biskupin, Gniezno, Grzybowo k. Wrześni, Ląd
n. Wartą do Konina i Kalisza, gdzie rezerwat archeologiczny na Zawodziu – związany
z okresem rozbicia dzielnicowego i wielkopolską linią Piastów. Centralnym
ośrodkiem Szlaku jest Gniezno – świadectwo wczesnopiastowskiego „Civitas
Schinesghe”.
Na Szlaku Piastowskim znajduje się aż 5 pomników historii (klasztor benedyktyński
w Lubiniu, Ostrów Tumski w Poznaniu, wyspa na Ostrowie Lednickim, Wzgórze Lecha
w Gnieźnie oraz rezerwat archeologiczny w Biskupinie). Ponadto Wzgórze Lecha w Gnieźnie
jest jednym z czterech polskich miejsc, któremu został przyznany w marcu 2007 roku Znak
Dziedzictwa Europejskiego. Z kolei Biskupin w 2007 roku został laureatem nagrody Europa
Nostra. Ponadto w roku 2012 Polska Organizacja Turystyczna w ramach corocznie
organizowanego konkursu, uznając rangę i dziedzictwo narodowe szlaku, przyznała Szlakowi
Piastowskiemu certyfikat Najlepszego Produktu Turystycznego. Certyfikat ten poświadcza
wyjątkowość historyczno – turystyczną szlaku. Stroną domową Szlaku Piastowskiego jest
strona: www.szlakpiastowski.com.pl, prowadzona przez Organizacją Turystyczną „Szlak
Piastowski”. Na stronie można dowiedzieć się wszelkich informacji o atrakcjach Szlaku, jego
przebudowie, znaleźć miejsca noclegowe, gastronomiczne czy pobrać bezpłatną aplikację na
urządzenia przenośne – poświęconą Szlakowi Piastowskiemu, która w pigułce prezentuje
najważniejsze informacje o atrakcjach, bazie noclegowej czy wydarzeniach w trzech
językach. Na stronie znaleźć można również proponowane trasy zwiedzania Szlaku,
dowiedzieć się o jego historii, wydarzeniach kulturalnych w jego obrębie czy zaplanować
własną wycieczkę. Strona dostępna jest w trzech językach: polskim, angielskim i niemieckim.
Członkostwo w organizacjach branżowych o charakterze turystycznym
Realizacji powyższych założeń promocyjnych służy członkostwo powiatu w Wielkopolskiej
Organizacji Turystycznej oraz w Organizacji Turystycznej „Szlak Piastowski”. Powiat
gnieźnieński jest członkiem regionalnej organizacji turystycznej od początku 2008 roku. Na
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
70
dzień 31 grudnia 2012 roku Wielkopolska Organizacja Turystyczna liczyła 84 członków,
w tym: samorząd województwa wielkopolskiego; 8 powiatów; 33 miasta i gminy;
4 stowarzyszenia; 2 muzea; 26 dużych przedsiębiorców z branży turystycznej; 4 wyższe
uczelnie oraz 6 innych podmiotów wyżej niesklasyfikowanych. W 2012 roku organizacja
odnotowała przyrost członków o 16,7 %. W roku 2012 budżet Wielkopolskiej Organizacji
Turystycznej wynosił 3 972 219 zł. Od maja 2011 roku Dyrektor Wydziału Promocji
i Rozwoju gnieźnieńskiego starostwa jest członkiem Zarządu Wielkopolskiej Organizacji
Turystycznej, tym samym powiat ma realny wpływ na kreowanie polityki turystycznej
w całym województwie. Powiat gnieźnieński jest jednym z najbardziej aktywnych członków
Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej, co się przejawia udziałem w większości
przedsięwzięć realizowanych przez WOT, jak np. targi w kraju i za granicą; giełdy
turystyczne; wizyty studyjne dziennikarzy krajowych i zagranicznych; akcje specjalne jak np.
podczas Euro 2012 czy dwukrotny udział w nagraniach odcinka wielkopolskiego programu
podróżniczego emitowanego przez TVP 1 pn. „Nie ma jak Polska”; obecność w wielu
publikacjach wydawanych przez WOT, czy na stronie www.wielkopolska.travel itd.
W znaczący sposób Powiat Gnieźnieński jest obecny w pierwszej kampanii wizerunkowej
realizowanej przez WOT w roku 2013 (w ramach projektu unijnego pn. „Kompleksowa
promocja wiodących produktów turystycznych Wielkopolski”, w ramach WRPO 2007 –
2013). W ramach realizowanego projektu został opracowany nowy logotyp i hasło reklamowe
Wielkopolski pn. „Wielkopolska – wielka historia, wielka przygoda”. W ramach
ogólnopolskiej kampanii województwa wielkopolskiego została ustalona grupa docelowa
adresatów kampanii (na podstawie badań przeprowadzonych w roku 2011 przez firmę BioStat
Sp. J. z Rybnika) – województwa mazowieckie, dolnośląskie, śląskie, pomorskie, łódzkie oraz
wielkopolskie. Jeśli chodzi o rynki zagraniczne – głównymi odbiorcami są: Niemcy, Wielka
Brytania, Hiszpania i Holandia. Wykorzystywanymi mediami (dla odbiorców krajowych)
są: telewizja ogólnopolska (wysoko zasięgowa oraz kanały tematyczne) oraz Internet.
W przypadku odbiorców zagranicznych – tylko Internet. Na potrzeby ww. kampanii zostały
opracowane 4 główne hasła i produkty kampanii. Są to:
„Otwórz się na historię” – główne miejsca to: Gniezno (Wzgórze Lecha z Katedrą)
oraz Ostrów Lednicki; Gród na Zawodziu w Kaliszu; Konin – słup koniński; Lubiń –
średniowieczne opactwo benedyktyńskie; Gród Pobiedziska
„Wkręć się w tradycję” – pałac w Rokosowie; wiatrak w Śmiglu; ratusz w Kaliszu;
Kopalnia Soli w Kłodawie; Nowy Tomyśl – największy wiklinowy kosz świata
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
71
„Kolej na przygodę” – Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa; Wyrzyska Kolejka
Powiatowa w Białośliwiu (dworzec); Krzywińska Kolej Drezynowa; Parowozownia
w Wolsztynie
„Skocz na weekend”
o turystyka wodna – marina w Czarnkowie; jezioro chodzieskie + stok narciarski
w Chodzieży; „Konwaliowy” szlak kajakowy
o turystyka rowerowa –Wielkopolski System Szlaków Rowerowych
o turystyka konna – centrum hipiki w Jaszkowie; „Wielkopolska Podkowa”
(Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Gościnna Wielkopolska”
Dla każdego z ww. produktów kampanii zostały dobrane kanały dystrybucji zarówno
w Internecie, poprzez media społecznościowe, aktywne fora internetowe, niestandardowe
działania promocyjne, działania PR, wydanie przewodnika promocyjnego pn. „Odkryj
Wielkopolskę” oraz w telewizji, poprzez emisję 30 sek. spotu w okresie od 18 czerwca do
30 września 2013 roku. Powiat gnieźnieński jest również członkiem założycielem Organizacji
Turystycznej „Szlak Piastowski”. OT SP powstała w 2003 roku. Aktualnie organizacja
zrzesza 60 członków, w tym: Powiat Gnieźnieński, 5 miast i gmin, 16 podmiotów
gospodarczych z sektora turystyki; 3 stowarzyszenia, 1 muzeum, 1 biuro turystyczne oraz
33 osoby fizyczne (w tym: 17 właścicieli gospodarstw agroturystycznych). W 2012 roku
budżet Organizacji Turystycznej „Szlak Piastowski” wyniósł 175 936 zł. Od kwietnia roku
2004 nieprzerwanie do dnia dzisiejszego Organizacja Turystyczna „Szlak Piastowski”
realizuje zadanie publiczne powierzone przez Zarząd Powiatu Gnieźnieńskiego
dot. prowadzenia Powiatowego Centrum Informacji Turystycznej. PCIT jest certyfikowanym
punktem IT – posiada 3 gwiazdki (certyfikację przeprowadza Wielkopolska Organizacja
Turystyczna we współpracy z Polską Organizacją Turystyczną). Od początku swojego
istnienia OT SP towarzyszył i współtworzył różnego rodzaju materiały promocyjne dotyczące
regionu, redagował publikacje turystyczne wydawane przez partnerów, promuje i ożywia
lokalną turystykę wokół Szlaku Piastowskiego, kreuje jego wizerunek prowadząc stronę
domową Szlaku, oficjalny profil na portalach społecznościowych a także organizuje ruch
turystyczny w regionie m.in. poprzez oferowane usługi przewodnickie.
Obiekty na terenie powiatu rangi międzynarodowej, europejskiej i ogólnopolskiej
Na terenie powiatu, jak i na terenie całej Wielkopolski, nie ma żadnego obiektu na
międzynarodowej liście dziedzictwa światoweg UNESCO. Jest to niewątpliwie słaba strona
całego regionu. W różnych środowiskach i gremiach branżowych problematyka ta jest
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
72
podnoszona. Jest szansa (choć nie jest to łatwe zadanie, obejmujące z pewnością kilka lat
wysiłków i zabiegów), aby wspólnymi siłami ze strony samorządów, regionalnej organizacji
turystycznej, przedstawicieli świata nauki oraz branży, a także ze wsparciem i lobbingiem ze
strony regionalnych polityków podjąć owy wysiłek. Warto byłoby rozpatrzyć wybrane
zagadnienia i obiekty zlokalizowane zarówno na terenie powiatu gnieźnieńskiego, jak i na
terenie miasta Poznania. Swego rodzaju krok w staraniach o znalezienie się na liście obiektów
UNESCO wykonało w roku 2013 Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie. Jedna
z najcenniejszych ksiąg w Polsce i na świecie, Złoty Kodeks Gnieźnieński został wpisany na
Listę Krajową programu UNESCO „Pamięć Świata”. Złoty Kodeks Gnieźnieński – „Codex
Aureus Gnesnensis”, unikatowy w skali światowej XI wieczny zabytek piśmiennictwa,
poddany został w 2012 roku wnikliwej renowacji konserwatorskiej, na 111 stronach (każda
po 18 wierszy) z 24 całostronicowymi iluminacjami przedstawione są sceny z życia i męki
Chrystusa. Jeśli zaś chodzi o obiekty rangi europejskiej, Wzgórze Lecha w Gnieźnie jest
jedynym w Wielkopolsce i jednym z czterech miejsc w Polsce, któremu został przyznany w
marcu 2007 roku Znak Dziedzictwa Europejskiego. Aktualnie trwa proces ponownej
weryfikacji poszczególnych kandydatur z całej Europy w kontekście nowej listy obiektów po
2014roku. Znak Dziedzictwa Europejskiego służy podkreśleniu symbolicznej wartości
obiektów, które odegrały znaczącą rolę w historii i kulturze Europy lub budowaniu Unii
Europejskiej, i nadaniu im odpowiedniej rangi. Został ustanowiony w 2007 roku w wyniku
inicjatywy międzyrządowej kilku państw europejskich. Na podstawie wyboru dokonanego
przez poszczególne państwa europejskie, do tej pory Znak Dziedzictwa Europejskiego
przyznano 68 miejscom znajdującym się w 19 państwach europejskich.
Wśród nich znajdują się:
Stocznia Gdańska, jako koleba „Solidarności”
Wzgórze Lecha wraz z Katedrą Gnieźnieńską
Katedra Wawelska - Bazylika Archikatedralna Świętego Stanisława Biskupa
Męczennika i Świętego Wacława na Wawelu
Miasto Lublin, jako miejsce zawarcia Unii Polsko-Litewskiej
Ponadto, na terenie powiatu dwa obiekty posiadają status Pomników Historii. Mowa
oczywiście o wyspie na Ostrowie Lednickim oraz o Wzgórzu Lecha w Gnieźnie. Pomnik
Historii to jedna z czterech form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie
zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 roku. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy
o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Rangę Pomnika Historii podkreśla fakt,
że jest on ustanawiany przez Prezydenta RP specjalnym rozporządzeniem na wniosek
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
73
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pomniki historii ustanawiane są od 1994 roku.
Do dziś to najwyższe wyróżnienie nadano 48 zabytkom.
Pozostała oferta turystyczna powiatu
Przez powiat gnieźnieński przebiega europejski Szlak Św. Jakuba. Ponadto Starostwo
Powiatowe w Gnieźnie stworzyło kilka lokalnych szlaków turystycznych, takich jak: szlak
pałaców i dworów, szlak architektury drewnianej oraz szlak „Śladami mitów i legend”.
Wszystkie ww. szlaki zostały oznaczone oraz obudowane systemem jednolitych tablic
informacyjnych oraz małą architekturą drewnianą, jak również rzeźbami z brązu w wyniku
realizacji projektu unijnego pn. „Zintegrowany system informacji wizualnej – szlaki i obiekty
turystyczne w Powiecie Gnieźnieńskim”. Projekt ten był realizowany ze środków EFRR
w ramach WRPO 2007 – 2013. Opisy ww. szlaków można znaleźć w serii folderów
wydanych w ramach projektu unijnego pn. „Tu powstała Polska – promocja kulturowego
produktu turystycznego Powiatu Gnieźnieńskiego, wizerunkowego produktu
Wielkopolski” realizowanego od początku stycznia 2011 roku przez Starostwo Powiatowe
w Gnieźnie. Cyfrowe wersje folderów znajdują się także na stronie www.tupowstalapolska.pl.
Poza szlakami w ramach ww. projektu zostały oznaczone ważne miejsca mające związek
z dwukrotną wizytą Ojca Świętego bł. Jana Pawła II (zadanie pn. JP II ‘79/’97) oraz ze
wspólną historią narodu polskiego i niemieckiego (zadanie pn. Polacy i Niemcy – 1000 lat
razem). Na uwagę zasługuje również Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa. GKW to jedna
z atrakcji turystycznych powiatu gnieźnieńskiego, o długiej bo już 130-letniej historii. W dniu
7 marca 2003 roku Powiat Gnieźnieński przejął z rąk PKP we władanie kolej wąskotorową.
Powiat wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego finansuje
działania niezbędne do utrzymania taboru Gnieźnieńskiej Kolei Wąskotorowej. Z początkiem
2013 roku Zarząd Powiatu Gnieźnieńskiego w wyniku otwartego konkursu ofert na realizację
zadania publicznego pn. „Prowadzenie Gnieźnieńskiej Kolei Wąskotorowej w latach 2013-
2015 poprzez utrzymanie taboru” przekazał w 3-letnie zarządzanie kolejkę Towarzystwu
Miłośników Gniezna. Kolejka wymaga stałych nakładów finansowych. Ponadto istnieje
wybitna potrzeba pozyskania środków zewnętrznych na modernizację taboru GKW oraz
torowiska i obiektów dworcowych kolejki. W opinii Towarzystwa Miłośników Gniezna jest
bliska potrzeba wyremontowania 4-kilometrowego odcinka torów z Ostrowa Starego do
Anastazewa, gdzie pociąg teraz nie może dojechać. Patrząc przyszłościowo, należałoby się
zastanowić nad budową 8 – 10 km torów z Witkowa do Skorzęcina, wówczas zakłada się, iż
dochód kolei wąskotorowej mógłby się zwiększyć 2,5-krotnie. Byłoby wówczas możliwe
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
74
uruchomienie regularnych pociągów w okresie letnim z Gniezna do Skorzęcina na plażę.
Jedną z największych ciekawostek powiatu gnieźnieńskiego jest parowozownia i kompleks
stacyjny. W 1872 roku w Gnieźnie zdecydowano się na budowę dworca i pierwszej
parowozowni. Oba budynki nie zachowały się do dziś, jednak w 1888 roku przy okazji
budowy linii do Oleśnicy wybudowano drugą parowozownię. Jej główną częścią była tzw.
hala wachlarzowa, czyli budynek stacjonowania i napraw lokomotyw, którego nazwa
związana jest z jej charakterystycznym kształtem. Stacja Gniezno w miarę upływu czasu
stawała się coraz ważniejszym węzłem kolejowym, przez co parowozownia, jak i całe
pozostałe zaplecze techniczne rozbudowywało się. Największy rozwój kompleksu przypadł
jednak na czasy II wojny światowej. Mimo zbombardowania, obiekt zachował się, a po
przejęciu przez okupanta wznowił swoje działanie. Władze III Rzeszy planując inwazję na
ZSRR podjęły plan „Otto” mający na celu przygotowanie niemieckiego przemysłu
i infrastruktury do tej operacji wojskowej. W ramach tego projektu w Gnieźnie wybudowano
gigantyczny system stacjonowania, oporządzania i napraw lokomotyw parowych, dzięki
czemu stacja ta miała być zapleczem techniczno-przeładunkowym dla frontu wschodniego.
W ramach tej rozbudowy na terenie lokomotywowni wybudowano, drugą halę wachlarzową,
halę napraw wagonów, czy dyspozytornię kolejową, która pełniła analogiczną funkcję do
wieży kontroli lotów na lotnisku. Ciekawostką jest również imponujący komin, sięgający
wysokością 52 metrów mający na celu „wyciąganie” dymu z parowozów stojących w hali. Po
wojnie, w niemal nienaruszonym stanie, obiekt został przekazany pod zarząd Polskich Kolei
Państwowych, jednak wraz ze spadkiem użyteczności kolei parowej jego znaczenie malało.
Do 2009 roku wciąż naprawiano tu parowozy, m.in. „Piękną Helenę” z parowozowni
w Wolsztynie. Na co dzień obiekt jest zamknięty dla turystów, jednak zainteresowanie nim
jest spore. W latach 2009-2010 organizowany był tutaj muzyczny festiwal audio-wizualny
Candid. Cykliczną imprezą na terenie parowozowni są też „Dni Pary” odbywające się pod
koniec wiosny, ukazujące ten kompleks w świetle historycznym i kulturalnym. Przyszłość
gnieźnieńskiej Parowozowni do końca nie jest znana. Od kilku lat prowadzona jest publiczna
dyskusja na temat tego, co powinno się tam znajdować. Słyszalne są dwa głosy – konieczność
budowy muzeum lub przeznaczenie obiektu pod działalność komercyjną. W przypadku
pierwszej perspektywy niewątpliwie byłyby wymagane znaczne nakłady finansowe, głównie
z kasy lokalnych samorządów. W drugim przypadku – pytanie w co i kto miałby
zainwestować na tym terenie oraz czy niniejsze propozycje znajdą akceptację ze strony
konserwatora zabytków?
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
75
Turystyka aktywna
Turystyka piesza
Teren Nadleśnictwa Gniezno przecinają trasy jedenastu turystycznych szlaków pieszych
oznakowanych i utrzymywanych staraniem Oddziału PTTK Ziemi Gnieźnieńskiej oraz
Nadleśnictwa Gniezno – są to:
szlak zielony: Słupca –Mieczownica –Powidz – Skorzęcin – leśnictwo Piłka –Gaj –
leśnictwo Krzyżówka –Jankowo Dolne; długość 51,7 km
szlak zielony (Nad Wełną):Jankowo Dolne – Strzyżewo Kościelne –Mielno –
Żerniki – Janowiec Wlkp.; długość 37 km
szlak zielony (Szlak Królewski): Skorzęcin – leśnictwo Piłka –Gaj –Jankowo Dolne
PKP – Strzyżewo Kościelne –Mielno –Dziadkowo – długość 46,5 km
szlak niebieski (W poprzek doliny Wełny): Gniezno PKP –jezioro Winiary –
Wełnica –Strzyżewo Kościelne; długość10,2 km
szlak czarny (Szlak Rekreacyjny): Skorzęcin PKS Plaża – leśnictwo Piłka –
Skorzecin PKS Plaża; długość 9 km
szlak czarny: Giewartów – Mieczownica; długość 2 km
szlak żółty (Pamięci ofiar II wojny światowej): leśnictwo Jelonek – – leśnictwo Las
Miejski –Pustachowo –Dalki –jezioro Jelonek –katedra – dworzec PKP; długość
14,4 km
szlak żółty: (im. H. Cegielskiego): Trzemeszno PKP –Kruchowo – Ławki – Gołąbki
– Mielno – Kowalewo; długość 33 km
szlak czerwony: (Szlak Wyprawy Trzemeszeńskich Gimnazjalistów z 1863r.):
Gniezno PKP – leśnictwo Jelonek – Kędzierzyn – leśnictwo Krzyżówka –Trzemeszno
PKP –Wydartowo –Duszno; długość 34,2km
szlak czerwony: Lednogóra –Imiołki –Kłecko –Sokolniki – leśnictwo Nowaszyce –
Mielno; długość 28,5 km.
szlak czerwony (Szlak Lednicki): Dziekanowice – Fałkowo –Pierzyska –
Skiereszewo –Gniezno katedra –ul. św. Wojciecha – kościół pw. św. Jana –
ul. Dąbrówki – ul. Wyszyńskiego – kościół pw. św. Michała –ul. Lecha – dworzec
PKP; długość 22,2km.
Ścieżki edukacyjne
na terenie leśnictwa Zakrzewo – długość 7km, na terenie Lednickiego Parku
Krajobrazowego. Ścieżka oznakowana jest liściem dębu. Przebiega od skrzyżowania
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
76
dróg Waliszewo - Dziećmiarki i Owieczki - Sławno, poprzez park w Dziećmiarkach,
wieś Kamionek i leśnymi drogami wychodzi w miejscu początkowym. Ścieżka składa
się z 21 przystanków dydaktycznych.
druga ścieżka prowadzi przez drzewostany leśnictwa Krzyżówka – na długości 2,6km
prezentuje w przystępny sposób fazy rozwoju drzewostanu oraz uczy rozpoznawać
rosnące w swoim naturalnym środowisku gatunki drzew, krzewów i runa leśnego.
na terenie leśnictw Nowaszyce i Kowalewko – możliwe jest tu zapoznanie się
z wybranymi działami gospodarki leśnej, a także z krajowymi gatunkami drzew
i krzewów.
Turystyka rowerowa
Od 2011 roku prowadzone jest etapami zadanie dot. oznakowania szlaków rowerowych
w powiecie gnieźnieńskim. W roku 2013 jest realizowany III etap wyznaczenia szlaków
rowerowych. W roku 2011 Zarząd Powiatu Gnieźnieńskiego w wyniku otwartego konkursu
ofert zlecił Gnieźnieńskiemu Klubowi Kolarstwa Górskiego „Przygotowanie koncepcji
szlaków rowerowych w Powiecie Gnieźnieńskim”. Kolejnym etapem prac w roku 2012 było
opracowanie dokumentacji technicznej oznakowania szlaków rowerowych, przygotowanej
w oparciu o istniejącą już koncepcję. Na podstawie opracowanej dokumentacji technicznej
w roku 2013 Zarząd Powiatu Gnieźnieńskiego ogłosił przetarg na oznakowanie szlaków
rowerowych powiatu gnieźnieńskiego. Zadanie aktualnie realizuje firma Ludwik – Tur
z Poznania. Jeszcze w roku 2013 zostaną oznakowane szlaki rowerowe na teranie powiatu
gnieźnieńskiego poprzez: malowanie za pomocą szablonów, naklejanie gotowych elementów
oraz zamontowanie tabliczek rowerowych. Wszystkie szlaki będą miały swój początek przy
Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej (tam będzie stał główny drogowskaz
rozjazdowy).
Projektowane szlaki:
Szlak czerwony: długość szlaku: 47,6 km. Przebieg szlaku: Gniezno Rynek – Obora
– Dębnica – Dziećmiarki – Imiołki – Skrzetuszewo – Rybitwy – Lednogóra
– Dziekanowice – Żydówko – Rzegnowo – Braciszewo – Piekary – Gniezno. Przebieg
szlaku przez miasto Gniezno: Rynek – ul. Tumska – ul. J. Łaskiego – ul. Kłeckoska.
Wariant I ul. Kłeckoska – ul. Żerniki. Wariant II ul. Powstańców Wielkopolskich.
Szlak łącznikowy czerwony 2. Długość: 5 km. Przebieg: Obora – Strychowo –
Rzegnowo.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
77
Szlak niebieski: długość szlaku: 65 km. Przebieg szlaku: Gniezno Rynek –
Wierzbiczany – Kalina – Kujawki – Miaty – Ostrowite Prymasowskie – Raszewo –
Piłka – Skorzęcin – Sokołowo – Gaj – Lubochnia – Wola Skorzęcka – Osiniec –
Gniezno. Przebieg szlaku przez miasto Gniezno: wariant I - Rynek – Tumska –
Jeziorna – Cierpięgi – Dalkowska – Warszawska – Witkowska – Starowiejska;
wariant II - Rynek – Farna – Moniuszki – Chrobrego – Pocztowa – Konikowo –
Al. Reymonta – Wierzbiczany. Szlak łącznikowy niebieski 2. Długość: 3,7 km.
Przebieg: Kujawki – Lubochnia.
Szlak żółty: długość szlaku: 49 km. Przebieg szlaku: Gniezno Rynek – Skiereszewo
– Mnichowo – Leśniewo – Przyborowo – Rakowo – Czerniejewo – Kąpiel – Nidom
– Gębarzewo – Gniezno. Przebieg szlaku przez miasto Gniezno: Rynek – Tumska
– Jeziorna – Cierpięgi. Wariant I - Dalkowska – Rzepichy – Cienista – Orzeszkowej.
Wariant II - Dalkowska – Warszawska – Wrzesińska. Szlak łącznikowy żółty
2. Długość: 5 km. Przebieg: Pawłowo – Kosmowo.
Szlak zielony: długość szlaku: 45,2 km. Przebieg szlaku: Gniezno rynek – Pyszczynek
– Obórka – Zdziechowo – Mączniki – Świątniki Wielkie – Dębłowo Królewskie –
Mielno – Pytlewo – Wełnica – Róża – Gniezno. Przebieg szlaku przez miasto
Gniezno: Rynek – Tumska –św. Wojciecha – św. Jana – Grzybowo. Wariant I -
Łącznica – 3 Maja – Żwirki i Wigury – Park – Zamiejska – Wełnicka. Wariant II -
Grzybowo – Rybna – Świętokrzyska – Żabia – Powstańców Wlkp. – Górna.
Szlak szary: długość szlaku: 58,9 km. Przebieg szlaku: Gniezno Rynek – Róża –
Wełnica – Orchoł – Strzyżewo Kościelne – Łukaszewko – Smolary – Ławki – Ignalin
– Duszno – Wydartowo – Folusz – Trzemeszno – Święte – Kujawki – Jankowo Dolne
– Arkuszewo – Gniezno. Przebieg szlaku przez miasto Gniezno: wariant I - Rynek –
Tumska – Św. Wojciecha – Św. Jana – Grzybowo – Łącznica – 3 Maja – Żwirki
i Wigury – Gdańska – Winiary – Orcholska; wariant II Rynek – Farna – Moniuszki –
Chrobrego – Pocztowa – Park – Parkowa – Matejki – Słowackiego – Kołłątaja –
Wierzbiczany. Szlak łącznikowy szary 2. Długość: 7,1 km. Przebieg: Jankowo Dolne
– Strzyżewo.
Problemem w przypadku ww. wdrażanych szlaków rowerowych jest brak wyznaczenia dróg
rowerowych na terenie miasta Gniezna. Pewne odcinki są fragmentarycznie oznakowane, bez
większej logiki, bez kompleksowej strategii dla ruchu rowerowego w mieście. W centrum
miasta jest wprowadzone ograniczenie prędkości 30 km/godz. Na pozostałych drogach
rowerzyści muszą liczyć się z ograniczonym bezpieczeństwem .Ponadto, staraniem Związku
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
78
Gmin Powidzkiego Parku Krajobrazowego wytyczono następujące trasy rowerowe: (nie
wszystkie przebiegają przez powiat gnieźnieński, ale mogą być dodatkowa atrakcją
turystyczną - przylegają do powiatu)
Dookoła jeziora Powidzkiego rozpoczyna się w Powidzu, Ostrowo Stare,
Anastazewo, Skrzynka Mała, Lipnica, Kosewo, Giewartów, Kochowo, Polanowo
i kończy się w Powidzu. Długość trasy 35 km, znaki to czarna sylwetka roweru
z dwoma niebieskimi kropkami;
Dookoła jeziora Niedzięgiel ma swój początek przy OW Skorzęcin i wiedzie przez
Wylatkowo, Powidz, Charbin, Wiekowo, Skorzęcin, Skorzęcin Rybaki, do
OW Skorzęcin. Długość trasy 25 km, znaki to czarna sylwetka roweru z dwiema
żółtymi kropkami;
Urokliwe Doliny rozpoczyna się przy OW Skorzęcin i biegnie przez Skorzęcin
Rybaki, Skorzęcin Wieś, Stary Gaj, Gaj Żeleźnicę, Gaj Brzozówkę, Ostrowite
Prymasowskie, Raszewo, Kinno, Skubarczewo, Piłkę do węzła znaków przy
OW Skorzęcin. Długość trasy 29 km, znaki to czarna sylwetka roweru z dwiema
fioletowymi kropkami;
Leśny Ring rozpoczyna się w Wylatkowie, Zielątkowo – Gruby Dąb, Smolniki
Powidzkie, Hutka, Wylatkowo. Długość trasy 16 km, znaki logo roweru z dwiema
zielonymi kropkami;
Wielka Orchowska wiedzie przez następujące miejscowości: Orchowo Górne, Wólka
Orchowska, Linówiec, Mlecze, Suszewo, Osówiec, Szydłówiec, Gruby Dąb,
leśniczówka i muzeum Głucha Puszcza, Gałczynek, Skubarczewo, Piłka, Kinno,
Słowikowo, Rękawczyn, Myślątkowo, Orchowo Dolne. Długość trasy 50 km, znaki
logo roweru z dwiema czerwonymi kropkami;
Cztery Jeziora -Wilczogóra, Wilczyn, Mrówki, Świętne, Suszewo, Osówiec,
Szydłówiec, Anastazewo, Tręby Stare, Zygmuntowo, Wilczyn, Wilczogóra. Długość
trasy 30 km, znaki logo roweru z dwiema czarnymi kropkami.
Na terenie Lednickiego Parku Krajobrazowego znajdują się także końcowe odcinki
rowerowych tras łącznikowych wiodących przez tereny Puszczy Zielonki. Ich
pomysłodawcą i wykonawcą jest Związek Międzygminny Puszcza Zielonka. Są to
dwie trasy rowerowe:
trasa nr 3 (R-3): Murowana Goślina –Zielonka – Krześlice – Węglewo –Skrzetuszewo
–Imiołki (Brama III Tysiąclecia) o długości 25,9 km;
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
79
trasa nr 8 (R-8): Dąbrówka Kościelna – Pawłowo Skockie –Rybno Wielkie –
Kiszkowo –Skrzetuszewo – Imiołki (Brama III Tysiąclecia) o długości 29,6 km
Szlak rowerowy EuroVelo - szlak ten stanowi końcowy etap trasy rowerowej
z Poznania do Gniezna. Szlak oznaczony sylwetką czarnego roweru na białym tle.
Jego długość na terenie powiatu gnieźnieńskiego wynosi 22,9 km. Z parkingu
w Moraczewie z malowniczymi wiatrakami wzdłuż szosy w kierunku Gniezna,
docieramy do Lednogóry (2,6km). Przejeżdżamy następnie do Dziekanowic (5,7km)
i dalej do Żydówka (9,9 km). Stamtąd do kolejnych wsi - Rzegnowa (14,1 km)
i Braciszewa (15,1 km). Dalej wjeżdżamy do Gniezna ul. Kłeckowską, kierując się za
znakami do jego centrum (22,9km). Opuszczając Gniezno trasa mija następujące
miejscowości: Róża – Orchoł – Strzyżewo Kościelne – Kozłowo –Kozłówko –Rudki
–Trzemeszno –Niewolno –Kruchowo –Wydartowo –Izdby. Długość całej trasy
wynosi 63 kilometry.
Na terenie powiatu są organizowane rajdy rowerowe. Od wielu lat Polski Klub Ekologiczny
Koło w Gnieźnie organizuje następujące rajdy:
w czerwcu z okazji Międzynarodowego dnia bez Samochodu i Światowego Dnia
Ochrony Środowiska
z okazji Europejskiego Dnia bez Samochodu (od kilku lat wrześniowe rajdy
organizuje Urząd Miejski w Gnieźnie) - aktywizacja społeczności lokalnej poprzez
propagowanie rozwoju turystyki i krajoznawstwa, promowanie zdrowego trybu życia,
rodzinnej turystyki rowerowej, aktywnych form wypoczynku i roweru jako środka
komunikacji.
Turystyka wodna
Akweny wodne
Powiat Gniezno to obszar niezwykle bogaty przyrodniczo. Między wielkimi kompleksami
leśnymi i obszarami rolniczymi, rozciągają się liczne jeziora, rzeki i cieki wodne. Tak
ukształtowany obszar stanowi doskonałe miejsce do uprawiania wszelkiego rodzaju turystyki
wodnej. Jednym z najbardziej znanych jezior powiatu gnieźnieńskiego jest Jezioro Lednickie,
leżące na terenie Lednickiego Parku Krajobrazowego. Największym jeziorem powiatu
gnieźnieńskiego jest Jezioro Niedzięgiel, niedaleko wsi Skorzęcin w Gminie Witkowo, nad
którego brzegiem funkcjonuje znany w całej Wielkopolsce i nie tylko, ośrodek sportowo-
rekreacyjny. Z Jeziorem Niedzięgiel sąsiaduje niewielkie Jezioro Białe, które wybrać mogą
np. unikający hałasu wędkarze, natomiast zaledwie kilka kilometrów dalej, na terenie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
80
administracyjnie należącym już do Powiatu Słupeckiego, znajduje się Jezioro Powidzkie. Jest
ono bardzo licznie odwiedzane przez miłośników różnorodnych sportów wodnych: żeglarzy,
nurków, windserferów itp.
Kajakiem
szlak rzeki Noteć Zachodnia (Kwieciszewnica) –rozpoczyna się w Skorzęcinie, dalej
na północ jeziora Białego, skąd wypływa Noteć Zach. Mijając jeziora Piłka,
Skubarczewo, - 153 - Słowikowskie, Kamienieckie szlak prowadzi do jeziora
Pakoskiego. Trasa ta należy do łatwych i dostępnych dla początkujących. Długość
szlaku 54 km.
szlak rzeki Wełna zaliczany jest do najpiękniejszych szlaków kajakowych w Polsce.
Przy wysokim stanie wody można go rozpocząć na jeziorze Wierzbiczańskim, płynąc
na północ przez jeziora Jankowskie, Strzyżewskie, Piotrowskie, Ławiczno, Biskupiec,
Zioło, Rogowskie dociera do Wągrowca, skąd dalej prowadzi do Obornik Wlkp.,
gdzie zasila Wartę.
Poza możliwościami uprawiania turystyki kajakowej na szlakach rzecznych możliwe jest
także kajakowanie po akwenach większych jezior:
Powidzkiego,
Niedzięgiel,
Lednickiego,
Kłeckiego .
Żaglówką
Żeglarstwo jest jednym z najbardziej popularnych sportów wodnych, przyciągającym
rokrocznie coraz więcej osób. Także w powiecie gnieźnieńskim coraz więcej osób wybiera
„wakacje pod żaglami”, tym bardziej, że teren ten dysponuje pięknymi i idealnie nadającymi
się do tego akwenami. Od 2000 roku nad Jeziorem Kłeckim znajduje się pierwsza
z prawdziwego zdarzenia w gminie - i jedna z najlepiej zorganizowanych oraz obleganych
w powiecie gnieźnieńskim – prywatna Przystań Żeglarska „Korsarz”. Co roku, na tym blisko
180 ha akwenie, organizowanych jest wiele amatorskich zawodów dla miłośników sportów
wodnych. Powiat gnieźnieński może się także pochwalić innym cudownym miejscem do
żeglowania – Ośrodkiem Wypoczynkowym w Skorzęcinie. Położona między jeziorami
Białym i Niedzięgiel miejscowość od dawna jest ostoją miłośników sportów wodnych, którzy
mają do dyspozycji wszystko to, czego potrzebują. Przyjeżdżają tu także ci, którzy chcą
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
81
spróbować swoich sił w regatach takich jak np. Mistrzostwa Polski Jachtów
Żaglowych. W ostatnim okresie coraz popularniejsze wśród żeglarzy staje się także Jezioro
Popielewskie w gminie Trzemeszno. Dzięki zaangażowaniu wielu osób na tym akwenie –
o powierzchni 308 hektarów – powoli odradzają się sporty wodne. Warto podkreślić, że
Jezioro Popielewskie to najgłębsze jezioro Wielkopolski – głębokość dochodzi tu do
47 metrów.
Turystyka konna
Powiat gnieźnieński ze względu na liczne walory przyrodnicze: jeziora otoczone lasami,
polne bezdroża, stwarza doskonałe warunki do uprawiania jeździectwa. Nie brakuje na terenie
powiatu lokalnych ośrodków jeździeckich, jak i małych prywatnych stajni na tak zwany
własny użytek. Państwowe Stado Ogierów w Gnieźnie liczy sobie ponad 100 lat. W powiecie
gnieźnieńskim każdego roku odbywa się kilka konkursów konnych w skokach przez
przeszkody. Najbardziej znane i propagowane są te organizowane przez Stado Ogierów
w Gnieźnie przy ul. Kłeckoskiej. Raz w miesiącu odbywa się Jeździecki Puchar Gniezna
w skokach przez przeszkody. W klasie rasy Wielkopolskiej, na terenie Krajowego Stada
Ogierów w Gnieźnie w miesiącu maju kilkadziesiąt koni rywalizuje o miano najładniejszego
ogiera i najładniejszej klaczy. Imprezie towarzyszą pokazy skoków przez przeszkody oraz
prezentacja zaprzęgów. Podobną imprezą, organizowaną również w tym samym miejscu
w maju przez Polski Związek Hodowców Koni, jest premiowanie źrebiąt rocznych
i dwuletnich. W powiecie gnieźnieńskim nie brak jest okazji, aby podziwiać konie na różnego
typu imprezach. Powszechnie znane święto organizowane przez koniarzy na zakończenie
sezonu zwane jest hubertusem i odbywa się w okolicach 3 listopada.
Miejsca noclegowe
W powiecie gnieźnieńskim według GUS liczba obiektów noclegowych w latach 2002-2008
spadała (z 61 do 48 obiektów) i dopiero od 2008 roku pomału wzrasta i w 2012 wyniosła
52 obiektów. Liczba turystów z polski wzrosła w ostatnich dwóch latach (obecnie 80.332), co
może świadczyć o lepszej promocji naszego regionu. Gorzej wygląda sprawa turystów
z zagranicy, liczba cały czas spada. W 2002 roku wynosiła 10.058, a w 2012 prawie o połowę
mniej – 5.734. Należy poprawić promocję powiatu za granicą. Baza noclegowa (hotele,
motele, pensjonaty) ciągle rośnie i przyciąga coraz więcej odwiedzających z polski. Przez
ostatnie 10 lat przybyły 4 nowe hotele, 1 motel i na okres 1 roku pojawił się pensjonat,
w 2009 roku. Liczba odwiedzających przez ostanie lata dość mocno się wahała od
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
82
27.218 odwiedzających w 2002 roku do 48.133 w 2012 roku. Z turystami zagranicznymi jest
już nieco gorzej. Od 2002 roku ich liczba zmalała prawie o 50%. Baza noclegowa
(schroniska, ośrodki wczasowe, ośrodki szkoleniowo wypoczynkowe) ma się już gorzej.
W ostatnich latach pozostało tylko jedno schronisko, a ośrodki wczasowe z roku na rok
zmniejszają swoją liczbę oferując mniejszą liczbę miejsc noclegowych. W przypadku
kempingów i pól biwakowych nie występują wzrosty lub spadki odwiedzających. Natomiast
zmniejszyła się liczba obiektów. W 2002 roku istniały po 2 kempingi i pola biwakowe.
W 2003 roku zostało zlikwidowane jedno pole i jeden kemping.
Turystyczne obiekty noclegowe
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
ogółem
obiekty ogółem ob. 61 59 51 51 48 49 50 53 52 52
miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca
3175
3126
2604
3075
3092
3147
2842
3180
3077
2954
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba
73117
66930
64416
67731
72950
72546
69881
73104
78265
80332
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba
10058
8248
6904
6496
5368
5520
4228
4904
4632
5734
wynajęte pokoje
turystom
zagranicznym I-
XII w obiektach
hotelowych
-
8704
8430
7876
7411
6432
6886
5842
7050
7364
8109
hotele
obiekty ogółem
VII ob. 10 10 10 10 10 10 11 13 14 14
miejsca m-ca 550 660 637 664 692 702 781 873 905 876
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
83
noclegowe
ogółem VII
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba
27218
35730
36484
35988
40864
39937
45075
47450
50666
48133
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba
9416
7677
6153
5776
4892
5039
3873
4546
4326
4767
wynajęte pokoje
ogółem I-XII w
obiektach
hotelowych
-
26719
34101
35426
33681
36901
40405
44362
51398
57960
57925
wynajęte pokoje
turystom
zagranicznym I-
XII w obiektach
hotelowych
-
8704
8024
7317
6915
6198
6671
5627
6915
7182
7516
pokoje ogółem
VII - 283 332 311 325 348 328 360 404 417 401
pokoje z własną
łazienką i WC
VII
- 258 287 281 296 319 299 340 386 399 396
motele
obiekty ogółem
VII ob. 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1
miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca 0 0 0 0 0 0 0 0 43 43
miejsca
noclegowe
całoroczne VII
m-ca 0 0 0 0 0 0 0 0 43 43
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
84
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba 0 0 0 0 0 0 0 0 1173 2787
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba 0 0 0 0 0 0 0 0 79 533
wynajęte pokoje
ogółem I-XII w
obiektach
hotelowych
- 0 0 0 0 0 0 0 0 962 2261
wynajęte pokoje
turystom
zagranicznym I-
XII w obiektach
hotelowych
- 0 0 0 0 0 0 0 0 118 522
pokoje ogółem
VII - 0 0 0 0 0 0 0 0 19 19
pokoje z własną
łazienką i WC
VII
- 0 0 0 0 0 0 0 0 8 10
pensjonaty
obiekty ogółem
VII ob. 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0
miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca 0 0 0 0 0 0 12 0 0 0
miejsca
noclegowe
całoroczne VII
m-ca 0 0 0 0 0 0 12 0 0 0
korzystający z
noclegów osoba 0 0 0 0 0 0 30 0 0 0
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
85
ogółem I-XII
wynajęte pokoje
ogółem I-XII w
obiektach
hotelowych
- 0 0 0 0 0 0 21 0 0 0
pokoje ogółem
VII - 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0
pokoje z własną
łazienką i WC
VII
- 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0
szkolne schroniska młodzieżowe
obiekty ogółem
VII ob. - 3 1 2 2 2 1 1 1 1
miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca - 143 44 121 121 121 77 77 77 77
miejsca
noclegowe
całoroczne VII
m-ca - 121 44 121 121 121 77 77 77 77
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba -
2781
1893
2557
3924
1711
1233
1567
1197
1250
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba - 6 11 60 51 5 0 65 1 7
ośrodki wczasowe
obiekty ogółem
VII ob. 28 27 25 23 21 22 21 21 17 17
miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca
1214
1360
1119
1143
1017
1016
1119
1071
962
969
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
86
miejsca
noclegowe
całoroczne VII
m-ca 200 200 126 116 116 132 120 42 42 42
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba
9687
10233
10404
13589
13726
12523
10187
8565
9375
8705
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba 5 5 0 2 34 0 0 3 15 42
zespoły domków turystycznych
obiekty ogółem
VII ob. 6 5 3 4 4 5 5 6 7 6
miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca 348 267 50 243 371 429 212 445 359 245
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba
7221
4725
299
1544
3703
3584
653
3948
2519
2446
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba 0 0 0 1 18 32 0 0 0 0
udzielone
noclegi ogółem
I-XII
-
24960
17160
1184
8989
174
49
20529
2875
15558
7420
12068
kempingi
obiekty ogółem
VII ob. 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1
miejsca
noclegowe m-ca 521 420 420 420 420 420 420 420 420 420
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
87
ogółem VII
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba
11875
8284
9344
8724
6632
10458
8536
6239
7311
9427
korzystający z
noclegów
turyści
zagraniczni I-
XII
osoba 116 0 0 0 51 6 59 31 13 38
udzielone
noclegi ogółem
I-XII
-
28849
18778
20605
17644
14422
23995
17057
13600
15101
18976
pola biwakowe
obiekty ogółem
VII ob. 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Miejsca
noclegowe
ogółem VII
m-ca 80 50 50 200 200 200 50 50 50 50
korzystający z
noclegów
ogółem I-XII
osoba 69 50 67 80 15 95 110 61 62 78
udzielone
noclegi ogółem
I-XII
-
8938
7113
7070
5601
4806
4498
4953
7407
6503
5204
Na turystycznej stronie internetowej powiatu gnieźnieńskiego www.tupowstalapolska.pl
firmy związane z turystyką maja możliwość promocji w zakresie przestawienia oferty
i podania namiarów kontaktowych. Aktualnie na ww. stronie znajduje się oferta:
hotele: 12 z Gniezna, 1 z gminy Gniezno, 2 z gminy Trzemeszno, 1 z gminy Witkowo
i 2 z gminy Łubowo;
2 internaty z Gniezna,
1 schronisko z Gniezna,
1 ośrodek wypoczynkowy z Gniezna i 3 z gminy Witkowo,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
88
1 centrum szkoleniowe z gminy Trzemeszno;
gospodarstwa agroturystyczne: 3 z Gniezna, 8 z gminy Łubowo, 2 z gminy Mieleszyn,
2 z gminy Kiszkowo, 6 z gminy Łubowo, 2 z gminy Trzemeszno, 1 z gminy
Czerniejewo i 4 z gminy Kłecko; 1 stanica z gminy Witkowo;
restauracje: 20 z Gniezna, 1 z gminy Łubowo, 1 z gminy Kłecko, 2 z gminy
Trzemeszno, 1 z gminy Czerniejewo, 2 z gminy Witkowo;
dworki i pałace: 1 z Gniezna, 2 z gminy Czerniejewo, 1 z gminy Kłecko,
bary: 12 barów z Gniezna i 17 barów szybkiej obsługi z Gniezna oraz 1 z gminy
Trzemeszno;
kawiarnie: 4 kawiarnie z Gniezna;.
Obsługa ruchu turystycznego
Informację turystyczną można uzyskać w Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej
w Gnieźnie, na Rynku 14. PCIT jest utrzymywane przez Powiat Gnieźnieński oraz Miasto
Gniezno. Turyści (z kraju i z zagranicy) znajdują tam profesjonalną obsługę, w tym
wyczerpujące i szczegółowe informacje o bazie noclegowej, hotelowej, campingowej
i agroturystycznej głównie w naszym regionie, na Szlaku Piastowskim, czy w Wielkopolsce.
Aby ułatwić turyście podróż po historycznych zakątkach Szlaku Piastowskiego, PCIT posiada
przykładowe plany wycieczek po Szlaku Piastowskim. Zawierają one jedynie przykładowe
trasy zwiedzania, które mogą być dowolnie modyfikowane i wykorzystywane dla potrzeb
organizacji wycieczki. Mają pomóc w ułożeniu własnego planu podróży po Szlaku
Piastowskim. W PCIT przez cały rok można zaopatrzyć się w materiały promocyjne
dotyczące nie tylko miasta Gniezna, ale także całego powiatu gnieźnieńskiego oraz
Wielkopolski. W sezonie PCIT jest dostępny przez 7 dni w tygodniu. Biuro od początku
swojego istnienia zajmuje się również profesjonalną obsługą turystów na terenie powiatu jak
i Szlaku Piastowskiego. PCIT oferuje usługi przewodnickie po całym Szlaku Piastowskim
w kilku językach: angielskim, niemieckim, włoskim, hiszpańskim, rosyjskim czy francuskim.
Oprócz tego wykwalifikowana kadra pracowników pomaga turystom zorganizować swój
pobyt w naszym regionie poprzez pomoc w znalezieniu noclegów, gastronomi i wszelkich
niezbędnych do miłego pobytu atrakcji. PCIT w swoim biurze oferuje zarówno szereg
bezpłatnych materiałów promocyjnych nt. regionu jak i bardziej rozbudowanych publikacji
płatnych. W biurze turysta nieodpłatnie może także skorzystać z dostępu do Internetu na
specjalnie ku temu przygotowanym stanowisku komputerowym – jest to w tej chwili jedyne
miejsce w Gnieźnie gdzie można skorzystać z takiej usługi. Od zeszłego roku w biurze PCIT
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
89
można również bezpłatnie skorzystać z wewnętrznego Infokiosku, który w kilku językach
prezentuje najważniejsze informację o atrakcjach turystycznych regionu ale także całej Polski.
Od dwóch lat przewodnicy współpracujący z PCIT wyszli z inicjatywą darmowego
pokazywania miasta i Szlaku Piastowskiego turystom jak i mieszkańcom. Raz w miesiącu
inny przewodnik oprowadza i pokazuje inne obiekty w Gnieźnie, powiecie czy na Szlaku
Piastowskim – akcja cieszy się sporym powodzeniem i średnio w każdym spotkaniu
uczestniczy od kilkudziesięciu do stu osób. Oprowadzenie przez przewodników - „a vista”
bez wcześniejszego zamówienia na życzenie indywidualnego turysty jest możliwe
w następujących obiektach na Szlaku Piastowskim w obrębie powiatu gnieźnieńskiego:
Lubiń, Grzybowo, Gniezno – Katedra, Gniezno - Muzeum Archidiecezjalne, Gniezno –
Muzeum PPP. Na wcześniejsze zamówienie oprowadzanie jest możliwe w następujących
obiektach: Muzeum PP na Lednicy (oba obiekty), Giecz (oba obiekty). Istnieje dostępność
usług przewodnickich w różnych językach obcych. Obiekty, w których nie ma oferty
oprowadzania, także na zamówienie to kościół Franciszkanów w Gnieźnie.
Badanie ruchu turystycznego
Raport dot. zagadnień turystycznych wsparto badaniami Firmy BioStat Sp. J. z Rybnika -
zawartymi w opracowaniu „Badanie ruchu turystycznego w Wielkopolsce w roku 2011 i 2013
- wielkość, struktura oraz ocena jakości usług turystycznych i określenie turystycznego
wizerunku Wielkopolski” wykonanymi na zlecenie Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej.
Uczestnikami badań byli mieszkańcy następujących województw: mazowieckiego,
dolnośląskiego, śląskiego, pomorskiego, łódzkiego oraz wielkopolskiego przeprowadzonych
w ich stolicach tj.: Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Łódź oraz Poznań. Respondenci spełniali
następujące kryteria: byli w wieku 25 – 55 lat, byli zainteresowani spędzaniem urlopu
w Polsce a także spędzili w ostatnich trzech latach przynajmniej jeden urlop w Polsce, jednak
nie w Wielkopolsce. Pytania dot. głównych czynników zniechęcających do spędzania urlopu
w Wielkopolsce oraz skuteczności działań promocyjnych. Z odpowiedzi wynikało, że
Wielkopolska pod względem oferty turystycznej wypada średnio na tle kraju, gdyż brakuje tu
takich walorów przyrodniczych jak np. w górach i atrakcji porównywalnych z nadmorskimi.
Wielkopolska ma szansę odnaleźć swoją unikatowość. Wielkopolskę kojarzymy przede
wszystkim z dużą liczbą terenów zielonych, występuje tu sporo czystych jezior. Wielkopolska
najczęściej kojarzy się z koziołkami na poznańskim ratuszu, Maltą z jej zawodami
sportowymi oraz z targami poznańskimi. Często pojawiającymi się skojarzeniami były
również Zamek w Kórniku z jego Białą Damą, Gniezno, gwara i pyry. Bywają stwierdzenia
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
90
turystów „…Mi się wydaje, że jeśli bym jechał - to gdzieś do Gniezna, grody obejrzeć, jakiś
gród Mieszka…”. Pozostałe skojarzenia można podzielić na kilka grup: kulinaria (gzik, rogale
marcińskie), architektura (katedra poznańska, stary rynek, katedra gnieźnieńska), osoby
(Mieszko, Chrobry, Paderewski, Raczyński, Grobelny, Feldman i Smoleń), wydarzenia
historyczne (Zjazd Gnieźnieński, powstanie wielkopolskie, strajk dzieci we Wrześni), inne
(przyroda, oszczędność, opowieści Starego Marycha), Lednicki Park Krajobrazowy
(spotkania młodzieży katolickiej).
Wnioski
duża ilości zabytków, atrakcji turystycznych oraz terenów rekreacyjnych
znaczne walory historyczne Gniezna i powiatu
Gniezno – Pierwsza Stolica Polski, powszechnie kojarzone z początkami
państwowości polskiej, Chrzest Polski, siedzibą prymasów, Wzgórzem Lecha
zdefiniowanie powiatu jako miejsca, gdzie powstała Polska
dobrze rozwinięta baza noclegowo – gastronomiczna
dogodne położenie względem Poznania
Skorzęcin i Jezioro Niedzięgiel najatrakcyjniejsze rejony pod względem turystyki
i rekreacji w Wielkopolsce
mocno ukierunkowany rodzaj dominującej turystyki – turystyka kulturowa
dobrze działająca Informacja Turystyczna
zintegrowany system informacji turystycznej – 44 tablice w 3 wersjach językowych
kreowanie marki powiatu, przyjęty i wdrożony system identyfikacji
pozyskanie środków unijnych na realizację projektów o charakterze turystycznym
przyjęta w praktyce długofalowa wizja działań promocyjnych powiatu
realizacja wdrażania systemu szlaków rowerowych (brak dróg rowerowych
i wypożyczalni rowerów)
odpowiednia liczba przewodników turystycznych
aktywna działalność sektora pozarządowego w zakresie turystyki i rekreacji
stała organizacja kilku imprez kulturalnych
rozwijająca się oferta edukacyjna muzeów
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
91
brak lokalnego touroperatora
brak pakietów turystycznych – brak chęci współpracy branży
brak odpowiednio przygotowanych miejsc noclegowych o niskim standardzie,
brak obiektów rangi światowej znajdujących się liście obiektów UNESCO
zły stan dróg, szczególnie lokalnych
słabo rozwinięta infrastruktura służąca do uprawiania sportów wodnych
brak infrastruktury do uprawiania kajakarstwa
słabe uzbrojenie terenów pod inwestycje turystyczne
niedostosowana do potrzeb turystów komunikacja zbiorowa
brak pomysłu i środków finansowych co do ewentualnego zagospodarowania terenu
byłej parowozowni
duże potrzeby inwestycyjne Gnieźnieńskiej Kolejki Wąskotorowej
brak rozwiązań infrastrukturalnych w zakresie potrzeb osób niepełnosprawnych
mała liczba miejsc parkingowych
opuszczenie Gniezna przez turystów zaraz pod zwiedzeniu Katedry
dominująca turystyka tranzytowa (tzw. turystyka jednego dnia)
brak pól namiotowych i campingowych o odpowiednim standardzie
niedostosowana do potrzeb turystów komunikacja zbiorowa
brak estetyki w Gnieźnie (m.in. elewacje zewnętrzne budynków, opustoszałe lokale,
brak dbałości o tereny zielone, szczególnie przy pasach drogowych)
brak powiązań i koordynacji między organizatorami wydarzeń
niska świadomość roli turystyki w rozwoju gospodarczym wśród mieszkańców
Kultura
Biblioteki
Powiat realizuje statutowe działania związane z prowadzeniem publicznej biblioteki
powiatowej na mocy porozumienia (podpisywanego na jeden rok) z Biblioteką Publiczną
Miasta i Gminy Kłecko. Coroczna dotacja na prowadzenie zadań biblioteki powiatowej
wynosi 50 000 zł. Na terenie powiatu znajduje się 10 bibliotek miejskich i gminnych (bez filii
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
92
innych bibliotek jak np. biblioteki pedagogicznej w Poznaniu). Biblioteka Publiczna Miasta
Gniezna posiada 11 852 czytelników - 17,27 na 100 mieszkańców; Biblioteka Publiczna
Miasta i Gminy Kłecko ma 1 210 czytelników – 15,77 na 100 mieszkańców. W bibliotekach
publicznych powiatu gnieźnieńskiego liczba czytelników w poszczególnych bibliotekach
(szczególnie w tych mniejszych) stopniowo zmniejsza się, spowodowane to jest
niewystarczającą ofertą nowości wydawniczych, która przyciągałyby do bibliotek nowych jak
i obecnych czytelników. Pomimo, że biblioteki z naszego terenu na zakup książek
przeznaczają maksymalnie możliwe środki finansowe, jak również większość korzysta
z corocznego Programu Biblioteki Narodowej p.n. „Zakup nowości wydawniczych do
bibliotek” to i tak są one niewystarczające, aby zaspokoić potrzeby czytelnicze osób
(w różnym wieku i o różnych zainteresowaniach) odwiedzających biblioteki. Większość
bibliotek co roku przeznacza na zakup nowości te same kwoty, przy wzrastających cenach
książek należałoby zwiększyć środki finansowe w celu zainteresowania ofertą książkową
potencjalnie nowych czytelników oraz zapewnić stały dostęp do nowości obecnym
czytelnikom. W latach 2002 -2011 liczba bibliotek zmniejszyła się z 24 do 21, co za tym idzie
zmniejszyła się również ilość czytelników z 26.147 do 21.688 tj. o 17,05%. Z danych
wynika, że mimo wszystko coraz mniej ludzi czyta, w erze komputerów większość korzysta
z Internetu. Książki stają się mniej popularne a zastępowane są e-bookami co widoczne jest to
przy spadku wypożyczeń księgozbiorów w ciągu dziesięciu lat zmniejszyła się o 34.430
wypożyczonych książek.
lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
biblioteki i
filie 24 24 24 24 22 21 21 21 21 21
czytelnicy w
ciągu roku 26147
26203
26235
25656
24288
22423
21640
20770
21056
21688
wypożyczenia
księgozbioru
na zewnątrz 492614
505277
503500
477061
451151
422750
443096
452403
455365
458184
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
93
Sale i widownie
W powiecie gnieźnieńskim obecnie znajduje się jedno kino z 3 salami i 341 miejscami na
widowni dostosowane jest dla osób niepełnosprawnych. Liczba seansów w ciągu 10 - lat
znacząco wzrosła o 490,27% w stosunku do 2002roku. Najwięcej wyświetlonych seansów
7.077 było w roku 2008, gdzie istniały dwa kina. Statystyki wykazują, że w roku 2002 seanse
obejrzało 14.037 widzów, a w roku 2012 do kina przyszło 97.819 widzów i był to wzrost
o 596,87%.
lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
ogółem 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1
sale 1 1 1 1 3 3 4 3 3 3 3
miejsca na
widowni 217 204 204 204 474 474 544 340 340 340 341
seanse
ogółem 781 1008 1035 867 3924 6564 7077 6019 5430 5398 4610
widzowie
ogółem 14037
22
176
36967
15457
56649
91405
110763
103530
95353
129914
97819
Muzea
W 2012 roku w powiecie były 3 muzea tzn. o jedno mniej niż w latach poprzednich. W roku
2011 odnotowano bardzo dużą zwyżkę odwiedzających do 557.013 osób natomiast
w 2012 roku było ich tylko 137.428 a w latach ubiegłych nie przekroczył 250 tys. gości
zwiedzających. Zadać należy sobie pytanie co było tego powodem? Powiat gnieźnieński jest
powiatem z wielkimi tradycjami „Tu powstała Polska" a pomimo to zauważyć można
znaczny spadek odwiedzających. Z danych wynika, że obecnie turyści nie są zainteresowani
wystawami, lub muzea nie mają co zaoferować. Mimo dużej ilości (421) imprez
oświatowych w muzeach 2012 roku nie miało to wpływu na ilość zwiedzających. W roku
2012 zorganizowano 209 warsztatów tj. o 127,17 % więcej niż w roku 2011. Odwrotna -
spadkowa sytuacja jest związana z lekcjami i zajęciami gdzie nastąpił spadek w stosunku do
roku 2011 o 32,27%.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
94
lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
muzea łącznie z
oddziałami 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3
oddziały 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
zwiedzający muzea
i oddziały
149083
166116
159632
157829
209821
245930
232432
211538
182819
557013
137428
Imprezy oświatowe
w muzeach 85 91 161 144 172 207 139 129 - - -
odczyty 8 3 2 9 13 16 30 11 - - -
odczyty/prelekcje/sp
otkania - - - - - - - - 22 22 33
seanse filmowe 0 0 0 0 0 2 2 0 0 0 3
koncerty 4 6 11 11 19 13 12 21 0 0 1
konkursy - - - - - - - - 2 3 1
warsztaty - - - - - - - - 91 92 209
imprezy plenerowe - - - - - - - - 29 38 17
lekcje zajęcia 73 82 148 124 140 176 95 97 196 220 149
sesje i seminaria
naukowe/sympozja - - - - - - - - 3 4 8
Instytucje kulturalne
Na terenie Powiatu Gnieźnieńskiego działają następujące instytucje kulturalne
w Gnieźnie
Centrum Kultury „Scena to dziwna”
Miejski Ośrodek Kultury w Gnieźnie
Teatr im. A. Fredry
Kino Helios
Muzeum Początków Państwa Polskiego
Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna
Biblioteka Pedagogiczna
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
95
a także fundacje, stowarzyszenia i kluby
Klub Dyskusji o Książce (organizacja spotkań z książką)
Klub Muzyczny Młyn (organizacja koncertów)
Jazz Club AMOK (organizacja koncertów jazzowych)
Hotel Atelier (organizacja koncertów jazzowych)
Stowarzyszenie Światowid w Łubowie (organizacja imprez, biesiad, festiwali, targów)
Gnieźnieńskie Stowarzyszenie Konfraternia Teatralna (organizacja przeglądów
teatralnych, wystaw)
Gnieźnieński Uniwersytet Trzeciego Wieku (organizacja wykładów, sekcji np. zespół
teatralny, sekcja fotograficzna, rękodzieło artystyczne)
Stowarzyszenie p.n. Ośla Ławka (organizacja wykładów, koncertów itp.)
Fundacja MURY (organizacja koncertów, wystaw itp.)
w gminach
Biblioteka Publiczna Gminy Kiszkowo
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kłecku
Dom Kultury w Łubowie
Gminny Ośrodek Kultury w Niechanowie
Dom Kultury w Trzemesznie
Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji w Witkowie
Centrum Kultury „Scena to dziwna”
Centrum Kultury „Scena to dziwna” (eSTeDe) działa od 2009 roku (remonty) i obecnie
dysponuje parterem i piwnicami w budynku o łącznej powierzchni 1 240 m², w którym
znajdują się min. pomieszczenia pracowni, studio nagrań, sale prób i sala widowiskowa.
Ponadto eSTeDe dysponuje placem ze ścieżkami spacerowymi oraz gruntem, na którym
znajduje się m.in. amfiteatr i Ogród Wyobraźni. Górę budynku zajmuje Specjalny Ośrodek
Szkolno Wychowawczy nr 2. W Centrum Kultury „Scena to dziwna” działały na przestrzeni
od 2009 roku do dziś sceny i pracownie (np. sekcje muzyczne tzw.„Akademia Rocka”,
w której skład wchodzą – sekcja gitary klasycznej, gitary elektrycznej i perkusji; warsztaty
taneczne dla dzieci: salsa, taniec towarzyski, zumba, capoeira, street dance i break dance;
cztery teatry: Teatr Dramat, Kabaret im. dra Frankensteina, Muzyczna Scena od Podstaw oraz
Teatr dla dzieci; warsztaty plastyczne) w następujących niżej wymienionych ilościach. Stałe
sceny i pracownie tworząc codzienną ofertę zajmują sporo miejsca w działalności Centrum
Kultury. Ponadto w eSTeDe swoje miejsce ma Orkiestra Powiatu Gnieźnieńskiego oraz Chór
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
96
Mieszany „Metrum” i zespół wokalny „Ad Libitum”. Po otwarciu eSTeDe reaktywował się
zespół Fan-Art a w 2012 r. zespół ludowy, który wcześniej nazywał się „Gnieźnianie”.
Obecnie eSTeDe posiada ekskluzywną ofertę muzyczną, na którą składają się warsztaty
perkusyjne, doskonalenia gry na gitarze basowej oraz gitarze klasycznej i elektrycznej.
Rok Liczba scen i
pracowni Orkiestra, chór, kwartet
Liczba prób
różnych
zespołów muz.
Liczba
uczestników
2009 17 1 200
2010 28 1 11 350
2011 21 1 6 550
2012 22 3 11 600
2013 23 3 6 600
W ciągu 4 lat działalności w Centrum Kultury „Scena to dziwna” działało wiele różnorodnych
scen i pracowni. Sceny i pracownie początkowo były zmieniane, gdyż chciano osiągnąć
najatrakcyjniejszą ofertę dla mieszkańców, odrzucając tym samym te sekcje, które nie
cieszyły się popularnością. W tej chwili jest pewność, że proponowane zajęcia są pożądane,
co widać po rosnącej liczbie uczestników. Gdyby w Centrum Kultury było więcej
pomieszczeń i środków przeznaczonych na sekcje to na pewno ich ilość by wzrosła, czyniąc
tym samych jeszcze ciekawszą ofertę. Zbyt mała ilość sal jest sporym problemem.
W poprzednich latach była większa ilość zespołów, lecz należy zwrócić uwagę, że ich próby
nie odbywały się jednocześnie (zespoły zmieniały się kilka razy w roku). W tej chwili
w eSTeDe są już stałe zespoły, dlatego należy pomyśleć o nowym sprzęcie muzycznym w sali
prób, a także dla sekcji muzycznych. W Centrum Kultury „Scena to dziwna” odbyło się
w sumie 185 cyklicznych i jednorazowych imprez kulturalnych (imprezy cykliczne – Festiwal
Wyobraźni, Święto Przyjaciół, Babska Szafa, Pro Sinfonika itp ), w których łącznie przez
niespełna 4 lata funkcjonowania uczestniczyło 32 tys. osób.
rok 2009 2010 2011 2012 2013
styczeń 2 3 2 3
luty 5 3 4 4
marzec 10 5 5 6
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
97
kwiecień 4 5 2 5
maj 4 5 3 4
czerwiec 9 6 7 10
lipiec 3 2 2
sierpień 3 2 3
wrzesień 1 4 2 4
październik 2 2 3 6
listopad 4 5 2 3
grudzień 4 6 6
ilość imprez 7 55 44 47 32 185
śr. il. na mies. imprez 1,8 4,6 3,7 3,9 5,3
ilość uczestników 1 350 8 650 7 110 8 890 5 995 31 995
Jak wynika z tabeli z roku na rok liczba uczestników imprez wzrasta, wynika to zapewne
z doświadczenia i poznania podczas 4 lat działalności eSTeDe potrzeb mieszkańców.
W miesiącach wakacyjnych liczba imprez maleje, gdyż wtedy eSTeDe koncentruje się na
warsztatach dla dzieci. W miesiącu czerwcu rośnie natomiast liczba imprez plenerowych,
a także zazwyczaj w tym czasie odbywa się Festiwal Wyobraźni, na który składają się różne
wydarzenia.
Wnioski
coraz mniej ludzi czyta książki (w erze komputerów większość korzysta z Internetu)
konieczność zwiększenia środków finansowych aby zainteresować ludzi ofertą
książkową
zmniejszająca się liczba bibliotek z 24 do 21
wzrost o 596,87 % liczby widzów w kinach
stała liczba odwiedzających muzea (tylko w 2011 czterokrotny wzrost)
stały przyrost stowarzyszeń kulturalnych
działania eSTeDe promują powiat
docieranie do coraz większej liczby osób zainteresowanych kulturą (jest już zaplecze
w postaci amfiteatru, który może zmieścić nawet 700 osób)
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
98
zwiększenie środków na promocję imprez
bogata, ciekawa i prestiżowa oferta kulturalna eSTeDe dla mieszkańców powiatu
działalność wielu różnorodnych scen i pracowni w eSTeDe
możliwość ciekawego spędzenia wolnego czasu
konieczność remontu jeszcze niezagospodarowanych pomieszczeń eSTeDe na klub
młodzieżowy czy sale zajęciowe
konieczność przystosowania budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych
wykonane zadaszenie nad amfiteatrem
zamontowane relingi do ekspozycji prac artystów, utworzenie tym samym Galerii X
niewyremontowana elewacja budynku eSTeDe odstaje od reszty otoczenia
brak wsparcia finansowego nowo powstałego zespołu ludowego tak jak są wspierane
Orkiestra, Chór i zespół wokalny
brak doposażenia sekcji i pracowni w niezbędny sprzęt, nie tylko muzyczny, ale także
materiały plastyczne i inne materiały potrzebne danym sekcjom
konieczność zwiększenia środków finansowych eSTeDe na organizację nowych
imprez kulturalnych
Festiwal Wyobraźni (koncerty gwiazd, kontynuacja murali - graffiti, promocja na cały
powiat a także poza nim).
Sektor produkcyjny
Podział podmiotów wg wielkości zatrudnienia
W 2002 roku w powiecie gnieźnieńskim było ogółem 12.809 działalności gospodarczej
z czego 12.230 to firmy do 9 pracowników, natomiast w roku 2012 zakładów ogółem było
15.055 z czego 14.372 do 9 pracowników - wzrost o 17,51 %. Można zauważyć, że
mikroprzedsiębiorstw jest najwięcej i stanowią 95,46 % wszystkich firm. W porównaniu
z innymi powiatami zajmujemy drugie miejsce w podregionie konińskim. W latach 2002 do
2012 przybyło również małych przedsiębiorców z 449 do 548 wzrost o 22,05 %. Warto
zauważyć, że najwięcej firm zatrudniających od 10 do 49 pracowników było w 2010 roku
i wynosiło 631, natomiast w roku 2012 ilość ta zmalała o 13,15%. Dużych przedsiębiorstw
od roku 2002 do roku 2012 przybyło z 113 do 127 czyli o 12,39%. Porównując do powiatu
konińskiego wraz z miastem Koninem, to posiadamy tylko o 4 zakłady mniej. Sytuacja
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
99
w przedsiębiorstwach powyżej 250 pracowników, w podanych latach nie wygląda dobrze
ponieważ ilość tych zakładów zmniejszyła się o połowę z 16 do 8 co wpływa negatywnie na
ilość osób zatrudnionych, czyli zwiększenie bezrobocia. Zakładów powyżej
1000 pracowników w powiecie gnieźnieńskim od 2008 roku nie ma. W tym obszarze
znajdujemy się na ostatnim miejscu w regionie wraz z powiatem kolskim i wrzesińskim.
Wniosek jaki wypływa z danych to wzmocnić zasoby gospodarcze, przyciągnąć dużych
inwestorów. Pomóc mikro, małym i średnim przedsiębiorcom w rozwoju poprzez dostęp do
tanich pożyczek, kredytów, szkoleń i doradztwa.
Ilość
pracowników 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
ogółem
12809
13406
13621
13946
14154
14468
14909
14453
14980
14968
15055
0-9
12230
12784
12970
13270
13451
13749
14179
13702
14213
14219
14372
10-49 449 499 529 554 579 594 596 611 631 614 548
50-249 113 108 106 107 108 110 119 125 123 124 127
250-999 16 14 15 14 15 14 15 15 13 11 8
powyżej
1000 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0
Podział podmiotów wg PKD 2007 i rodzajów działalności
Dane statystyczne wykazują największy wzrost procentowy podmiotów wg PKD 2007
i rodzajów działalności w rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybołówstwie. W 2009 roku
było tych podmiotów 389, a w 2012 roku 485 czyli wzrost o 24,68% co daje nam drugie
miejsce w podregionie konińskim. W przemyśle i budownictwie również nastąpił wzrost, ale
już nie tak bardzo duży bo tylko o 6,42% z 3.550 do 3.778. Najmniejszy przyrost firm
w latach 2009 do 2012 nastąpił w pozostałych działalnościach i wyniósł 2,64%. Nasuwa się
wniosek, że najlepsza gałąź rozwojowa w latach 2009 -2012 to działalność rolnicza, leśnictwo
łowiectwo i rybołówstwo.
Powiat ogółem
rolnictwo, leśnictwo,
łowiectwo i rybactwo przemysł i budownictwo pozostała działalność
2009 2010 2011 2012 2009 2010 2011 2012 2009 2010 2011 2012 2009 2010 2011 2012
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
100
gnieźnieński
14
453
14
980
14
968
15
055
38
9
41
8
46
0
48
5
35
50
37
22
37
38
37
78
10
514
10
840
10
770
10
792
kolski
64
93
67
23
66
02
67
49
28
7
30
7
30
8
30
1
13
00
13
78
13
85
14
26
49
06
50
38
49
09
50
22
koniński
76
87
82
41
84
34
88
25
53
3
60
2
63
3
62
4
20
09
21
38
21
92
23
46
51
45
55
01
56
09
58
55
słupecki
44
60
46
78
46
64
48
61
27
7
29
7
31
0
32
9
12
92
13
16
13
21
13
40
28
91
30
65
30
33
31
92
turecki
51
78
54
82
55
93
57
51
31
4
33
9
36
7
38
1
11
89
12
84
13
40
14
21
36
75
38
59
38
86
39
49
wrzesiński
74
91
79
13
78
22
80
49
21
0
23
4
25
3
29
0
19
97
21
35
20
81
21
12
52
84
55
44
54
88
56
47
m. Konin
80
32
83
58
81
15
83
27
99
99
96
93
15
27
15
84
15
70
16
20
64
06
66
75
64
49
66
14
Podział działalność gospodarczej (PKD 2007) dla podmiotów prowadzonych przez
osoby fizyczne
W 2012 roku najwięcej osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą tj. 3.770
w powiecie gnieźnieńskim było w dziedzinie handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów
samochodowych, włączając motocykle. W pozostałych powiatach również tą grupę
charakteryzowała największa ilość. Na następnym miejscu znajduje się budownictwo, gdzie
było zarejestrowanych 2.105 firm. Dużym zaskoczeniem jest przetwórstwo przemysłowe -
firm takich prowadzi się 1.087 i jest to o 9 firm mniej niż w powiecie konińskim i mieście
Konin. Najmniejsza ilość prowadzących działalność gospodarczą jest w dziedzinie
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę
i powietrze do układów klimatyzacyjnych, i było ich tylko 3. Następną dziedziną mniej
popularną jest górnictwo i wydobywanie - tutaj zarejestrowanych było 12 firm. 35 firm
prowadzi działalność gospodarczą w dziedzinie dostawa wody, gospodarowanie ściekami
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
101
i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją. Tylko w powiecie wrzesińskim
zarejestrowane są 4 firmy w dziedzinie administracja publiczna i obrona narodowa,
obowiązkowe zabezpieczenia społeczne. Widać zatem, że podregion nasz ma najwięcej
działalności gospodarczych prowadzonych przez osoby fizyczne w handlu i budownictwie.
Czy nie należało by wzmocnić inne dziedziny? Może promować osoby, chcące prowadzić
działalność gospodarczą w dziedzinach mniej popularnych na naszym terenie, poprzez ulgi
podatkowe czy też wyższe dotacje (np. z PUP) w Gnieźnie na otwarcie działalności.
Powiat
gnieźnieński
Powiat
kolski
Powiat
koniński
Powiat
słupecki
Powiat
turecki
Powiat
wrzesiński
Powiat
m. Konin
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i
rybactwo 404 276 569 284 353 250 78
górnictwo i wydobywanie 12 2 11 4 2 9 5 przetwórstwo przemysłowe 1087 428 598 365 452 703 498 wytwarzanie i zaopatrywanie w
energię elektryczną, gaz, parę wodną,
gorącą wodę i powietrze do układów
klimatyzacyjnych
3 2 4 0 1 2 8
dostawa wody; gospodarowanie
ściekami i odpadami oraz działalność
związana z rekultywacją 35 20 27 18 30 23 30
budownictwo 2105 818 1530 813 792 1017 753 handel hurtowy i detaliczny; naprawa
pojazdów samochodowych, włączając
motocykle 3770 2085 2303 1045 1423 1999 1832
transport i gospodarka magazynowa 918 412 476 229 280 405 425 działalność związana z
zakwaterowaniem i usługami
gastronomicznymi 314 125 208 97 86 153 132
informacja i komunikacja 200 68 94 59 77 111 153 działalność finansowa i
ubezpieczeniowa 410 185 226 144 162 204 352
działalność związana z obsługą rynku
nieruchomości 72 27 35 22 28 54 76
działalność profesjonalna, naukowa i
techniczna 749 320 375 260 270 508 672
działalność w zakresie usług
administrowania i działalność
wspierająca 391 98 179 117 78 126 231
administracja publiczna i obrona
narodowa; obowiązkowe
zabezpieczenia społeczne 0 0 0 0 0 4 0
edukacja 184 111 112 73 77 119 192 opieka zdrowotna i pomoc społeczna 629 253 320 261 267 315 522 działalność związana z kulturą,
rozrywką i rekreacją 100 30 51 33 35 56 71
pozostała działalność usługowa,
gospodarstwa domowe zatrudniające
pracowników; gospodarstwa domowe
produkujące wyroby i świadczące
usługi na własne potrzeby, organizacje
i zespoły eksterytorialne
573 202 341 153 215 275 340
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
102
Rotacja firm w rejestrze
Na przestrzeni lat 2002 -2011 rotacja w rejestrze firm była stabilna. W 2012 roku na 10 tys.
ludności przypadało w powiecie gnieźnieńskim 1.041 podmiotów gospodarczych i było to
o 13,52% więcej niż w roku 2002, ale o 14 podmiotów mniej niż w roku 2008. Wskaźnik ten
klasyfikuje nas na trzecim miejscu w podregionie za powiatem konińskim i miastem Konin,
i powiatem wrzesińskim. Według danych statystycznych największy przyrost nowo
zarejestrowanych firm po regonie na 10 tys. ludności nastąpiło w roku 2010 i wynosiło
104 jednostki. W roku 2012 wskaźnik ten wynosi 85 i jest mniejszy do roku 2010 o 18,27%,
ale wyższy o 26,87% w stosunku do roku 2003. Zauważamy tutaj, że wyprzedzają nas powiat
koniński z miastem Koninem, powiat wrzesiński i powiat słupecki. Wskaźnik jednostek
wykreślonych z rejestru REGON na 10 tys. ludności w powiecie gnieźnieńskim w 2012 r.
wyniósł 82 i jest wyższy o 256,52% o roku 2003. Jest to wysoki wskaźnik procentowy ale bez
znaczenia w stosunku do ilości nowo powstałych firm. Przez okres ostatnich 10 lat osoby
fizyczne w wieku produkcyjnym - prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób
stanowiły stały odsetek ludności podobnie jak w innych powiatach, który kształtował się na
poziomie 12 a następnie od 2005 roku 13 osób.
Rok 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
jednostki nowo
zarejestrowane
w rejestrze na
10 tys.
ludności
- 67 67 70 88 91 96 94 104 94 85
jednostki
wykreślone z
rejestru na
10.000
- 23 45 46 74 68 66 126 69 99 82
jednostki
wpisane do
rejestru na
10 tys.
ludności
91
7
95
8
97
1
99
4
10
08
10
28
10
55
10
20
10
53
10
37
10
41
osoby fizyczne
prowadzące
działalność
12 12 12 13 13 13 13 13 13 13 13
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
103
gospodarczą na
100 osób w
wieku
produkcyjnym
Instytucje otoczenia biznesu
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego przedsiębiorcy mogą liczyć na pomoc następujących
instytucji otoczenia biznesu: Gnieźnieńska Agencja Rozwoju Gospodarczego, Powiatowy
Urząd Pracy w Gnieźnie, Cech Rzemiosła i Małej Przedsiębiorczości, Wielkopolska Agencja
Rozwoju Przedsiębiorczości Sp. z o.o., Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski,
Fundusz Rozwoju i Promocji Województwa Wielkopolskiego SA, Międzynarodowe Targi
Poznańskie sp. z o.o., Agencja Rozwoju Regionalnego SA w Koninie, Polska Agencja
Rozwoju Przedsiębiorczości. Pomocy udzielają również wszystkie urzędy jednostek
samorządu terytorialnego.
Oferty inwestycyjne
W Centrum Obsługi Inwestora mieszczącego się w Gnieźnieńskiej Agencja Rozwoju
Gospodarczego Sp. z o.o. znajdują się oferty inwestycyjne. Na chwilę obecną w bazie COI
znajduje się 29 ofert terenów inwestycyjnych, z miasta Gniezna – 6, z Gmin: Czerniejewo –
1, Niechanowo – 1, Witkowo -3, Gniezno – 5, Trzemeszno – 5, Kiszkowo – 4, Łubowo –
4 o łącznej powierzchni 345,8893 ha.
Dofinansowanie działalności gospodarczej (dotacje, kredyty pożyczki, refundacje itp.)
Gnieźnieńska Agencja Rozwoju Gospodarczego Sp. z o.o. w ramach prowadzonego Punktu
Konsultacyjnego dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą udziela konsultacje
w zakresie: spełnianie wymogów formalno-prawnych dotyczących prowadzenia działalności
gospodarczej, marketing przedsiębiorstwa, organizacja przedsiębiorstwa, finanse
przedsiębiorstwa oraz doradztwa w zakresie pożyczki z WARP. W latach poprzednich
2008 do 2011 GARG Sp. z o.o. w ramach usług informacyjnych dla osób rozpoczynających
działalność gospodarczą i prowadzących działalność gospodarczą, w ramach działania
2.2.1 PO KL finansowanego z PARP udzielił również konsultacji dla 1.661 osób.
Dotychczasowa jedenastoletnia działalność GARG przyniosła efekt w postaci pozyskania
przez firmy i instytucje 65 222 096,10 zł dotacji na realizację inwestycji w powiecie na
wartość 96 393 749,15 zł. Przeliczając tą wartość na miesiąc - otrzymamy wynik
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
104
494 106,79 zł co miesiąc przez 11 lat. Poniżej przedstawiamy dotychczasową statystykę
udzielonych dotacji z WRPO 2007-2013 w powiecie gnieźnieńskim (Dane na dzień
07.01.2013).
Liczba projektów 1 977
Łączna wartość projektów 8 939 543 831,41 zł
Wartość dofinansowania UE: 5 003 544 202,90 zł
Liczba projektów dofinansowana w Powiecie Gnieźnieńskim 78
Procent liczby projektów dofinansowanych w Powiecie
Gnieźnieńskim w skali WRPO 2007-2013 3,95%
Liczba projektów, w których uczestniczył GARG (wniosek,
studium) 27
Procent projektów, w których uczestniczył GARG
dofinansowanych w Powiecie Gnieźnieńskim 34,62%
Łączna wartość ogółem projektów, w których uczestniczył
GARG dofinansowanych w Powiecie Gnieźnieńskim 30 270 149,15 zł
Wartość dofinansowania UE projektów, w których uczestniczył
GARG dofinansowanych w Powiecie Gnieźnieńskim 14 778 496,10 zł
Z informacji pochodzących z Krajowego Systemu Informatycznego (KSI SIMIK 07-13)
wnika, że w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Wielkopolskiego
na lata 2007 – 2013 (WRPO), Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ),
Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG) do powiatu gnieźnieńskiego
w przeszłej perspektywie 2007 - 2013 trafiło w postaci dotacji z unii europejskiej
603 769 922,67 zł. Łączne dofinansowanie wyniosło 692 952 215,56 zł na realizacje
projektów o wartości 986 636 849,53 zł
Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich
Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Gnieźnie, który mieści się przy Gnieźnieńskiej
Agencji Rozwoju Gospodarczego Sp. z o.o. udzielał konsultacji przedsiębiorcom: mikro
i małym firmom, w zdecydowanej większości z terenu powiatu gnieźnieńskiego, osobom
chcącym rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej. Duża część konsultacji dotyczyła
dokumentacji konkursowej oraz zasad jej przygotowywania, dokładnych terminów i miejsca
składania wniosku, a także poszczególnych pozycji we wniosku o dofinansowanie
i biznesplanie. Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Gnieźnie informuje
o możliwościach dofinansowania z funduszy europejskich, nie tylko w siedzibie punktu ale
również podczas różnego rodzaju wydarzeń m.in.: na konferencji organizowanej przez
BZ WBK we Wrześni, podczas Gnieźnieńskich Powiatowych Targów Pracy, na imprezie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
105
informacyjno – edukacyjnej: „Czas na biznes, czas na zmiany w biznesie!”, organizowanej
w ramach Pierwszego Europejskiego Tygodnia Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MŚP),
przez Gnieźnieńską Agencję Rozwoju Gospodarczego Sp. z o.o. w Kolegium Europejskim
w Gnieźnie, przy okazji Drzwi Otwartych w Powiatowym Urzędzie Pracy, na Dniach Miasta
Gniezna, kiedy to konsultantki zaprosiły do Gniezna Euroautobus, podczas Dożynek
Powiatowych w Zdziechowie, podczas lekcji europejskich.
Rodzaj konsultacji Liczba konsultacji w latach
2010 2011 2012
Bezpośrednia 390 518 567
Telefoniczna 362 282 584
e-mail 64 40 127
SUMA 390 518 1278
Tematyka konsultacji: Program
Operacyjny
Liczba konsultacji w latach
2010 2011 2012
WRPO 571 480 652
PO KL 205 369 650
PO IiŚ 1 2 1
PO IG 9 16 47
Inne 327 445 634
Instytucje, jakim udzielono
konsultacji:
Liczba konsultacji w latach
2010 2011 2012
Jednostka Samorządu
Terytorialnego 47 22 27
Mikroprzedsiębiorstwo 432 364 362
Małe lub Średnie Przedsiębiorstwo 37 28 113
Instytucja Otoczenia Biznesu 20 0 0
Organizacja Pozarządowa 3 0 0
Szkoła/Uczelnia Wyższa 11 1 4
Zespół Opieki Zdrowotnej 5 0 1
inne 253 418 773
Przeprowadzone spotkania informacyjne dla beneficjentów:
Data Temat
20.04.2010 Działanie 1.1 WRPO
23.04.2010 Działanie 1.1 WRPO
12.02.2011 „Fundusze Europejskie”
31.05.2011 Inicjatywa JEREMIE – szansą dla wielkopolskich przedsiębiorstw
09.03.2012 Urząd Miasta i Gminy w Trzemesznie
29.05.2012 Urząd Gminy i Miasta Witkowo
24.09.2012 Urząd Miasta i Gminy Trzemeszno
19.11.2012 Starosto Powiatowe Września
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
106
W trakcie funkcjonowania PI FE Gniezno, w okresie od lutego 2008r. do stycznia 2013r., po
pomoc zwróciło się 5.115 beneficjentów
Cech Rzemiosła i Małej Przedsiębiorczości
Cech jest społeczno-zawodową organizacją rzemiosła zrzeszającą na zasadzie dobrowolności
zakłady rzemieślnicze oraz małe przedsiębiorstwa różnych branż z obszaru ziemi
gnieźnieńskiej. Do podstawowych zadań statutowych cechu należy: reprezentowanie jego
członków wobec organów administracji i samorządów lokalnych, udzielanie pomocy
doradczej i instruktażowej w prowadzeniu działalności gospodarczej, promocja oraz pomoc w
nawiązywaniu kontaktów handlowych z zakładami rzemieślniczymi i firmami w kraju i za
granicą, wykonywanie na podstawie upoważnienia Wielkopolskiej Izby Rzemieślniczej zadań
z zakresu nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego w rzemiośle pracowników
młodocianych, organizowanie szkoleń w celu podwyższenia kwalifikacji zawodowych
rzemieślników, kultywowanie tradycji rzemieślniczych, wykonywanie innych zadań
wynikających z uchwał organów statutowych i potrzeb rzemieślników. Z pozyskanych
informacji wynika, że w Cechu zrzeszonych jest obecnie 252 firm z czego 175 to
mikroprzedsiębiorstwa w których zatrudnionych jest 2304 pracowników, łącznie z uczniami.
Średnia długość prowadzenia działalności gospodarczej to okres 21 lat.
Liczba podmiotów gospodarczych
( z podziałem na ilość zatrudnionych osób, mikro,
małe, średnie i duże przedsiębiorstwa )
ilość
liczba podmiotów gospodarczych 252
ilość zatrudnionych osób 2 304
ilość zatrudnionych w
poszczególnych
wielkościach firm
mikro przedsiębiorstwa 669
średnie przedsiębiorstwa 1 296
małe przedsiębiorstwa 339
Podział zatrudnionych pracowników w poszczególnych branżach
branża
ogólnobudowlana
murarz, malarz - tapeciarz, elektryk, monter instalacji i
urządzeń sanitarnych, kominiarz, cieśla, betoniarz,
posadzkarz, ślusarz
736
branża mechanik pojazdów samochodowych, blacharz 551
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
107
samochodowa samochodowy, lakiernik, elektromechanik pojazdów
samochodowych,
branża drzewna stolarz, tapicer 429
branża spożywcza piekarz, cukiernik, rzeźnik-wędliniarz 209
różne
fryzjer 252
handel 32
gastronomia 39
krawiec, drukarz, elektromechanik 56
suma : 2 304
W firmach zrzeszonych w Cechu w celu przygotowania zawodowego zatrudnieni są
młodociani pracownicy w następującym podziale na zawody:
Blacharz samochodowy 13
Cieśla 3
Cukiernik 31
Drukarz 1
Elektromechanik pojazdów samochodowych 68
Elektryk 34
Fryzjer 172
Krawiec 2
Kucharz 31
Lakiernik 27
Monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 22
Malarz - tapeciarz 32
Murarz - tynkarz 11
Murarz 37
Monter sieci instalacji i urządzeń sanitarnych 11
Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 15
Mechanik pojazdów samochodowych 124
Monter operator pojazdów i maszyn rolniczych 3
Piekarz 11
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
108
Stolarz 45
Ślusarz 6
Elektromechanik 2
Tapicer 22
Rzeźnik - wędliniarz 1
Wędliniarz 1
Sprzedawca 37
Posadzkarz 1
763
Wnioski
wzrost ilości firm o 17,51 %
należy wzmocnić zasoby gospodarcze,
należy stworzyć warunki aby przyciągnąć dużych inwestorów.
należy pomóc mikro, małym i średnim przedsiębiorcom w rozwoju poprzez dostęp
do tanich pożyczek, kredytów, szkoleń i doradztwa
najlepsza gałąź rozwojowa w latach 2009 -2012 to działalność rolnicza, leśnictwo
łowiectwo i rybołówstwo
należy promować osoby, chcące prowadzić działalność gospodarczą w dziedzinach
mniej popularnych na naszym terenie, poprzez ulgi podatkowe czy też wyższe dotacje
stabilna jest rotacja w rejestrze firm
przedsiębiorcy mogą liczyć na pomoc następujących instytucji otoczenia biznesu
popularyzacja działań Centrum Obsługi Inwestora
pozyskanie przez firmy i instytucje w przeszłej perspektywie 2007 - 2013 dotacji
z Unii Europejskiej w wysokości 603 769 922,67 zł
Rolnictwo
Powierzchnia gruntów
Dane dot. rolnictwa przedstawione w raporcie pochodzą z Powszechnego Spisu Rolnego
z 2010 roku. Powierzchnia gruntów ornych w powiecie gnieźnieńskim wynosi
83 645 hektarów, a przeliczeniowych 78 073 hektarów, średni wskaźnik bonitacji wyniósł
0,9. Powierzchnia łąk wynosi 4 804 hektarów, a przeliczeniowych 2 907 hektarów, średni
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
109
wskaźnik bonitacji wyniósł 0,6. Powierzchnia użytków rolnych w powiecie gnieźnieńskim
wynosi 90 236,96 hektarów. Struktura użytków rolnych to dominacja gruntów pod zasiewy
wynosi 91,69%, a w strukturze zasiewów dominują zboża 56 350 ha - 68,10%. Jeżeli
spojrzymy na użytkowanie gruntów rolnych dla poszczególnych grup obszarowych
gospodarstw rolnych okazuje się, że w 80,26% przeważają gospodarstwa o powierzchni
powyżej niż 15 hektarów. Również jeśli chodzi o ilość gospodarstw w powiecie
gnieźnieńskim o określonej wielkości areału to gospodarstwa o powierzchni większej niż
15 hektarów stanowią 31,74% a gospodarstwa o powierzchni większej od 1-5 hektarów
stanowią 21,21%. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego w powiecie wynosi
19,81 hektara. W powiecie gnieźnieńskim ogółem jest 4 846 gospodarstw rolnych
a najwięcej w Gminie Witkowo i kolejno Trzemeszno i Gniezno.
Klasa I II IIIa IIIb IVa IVb V VI
współczynnik
przeliczeniowy
gleb - grunty orne
1,75 1,60 1,45 1,25 1,00 0,75 0,45 0,15
współczynnik
przeliczeniowy
gleb - TUZ
1,55 1,30 1,10 1,10 0,70 0,70 0,35 0,35
Pow. gruntów
ornych [ha] 2 639 18 735 8 920 18 787 10 621 17 304 6 639
hektary
przeliczeniowe
gruntów ornych
4 222 27 165 11 150 18 787 7 966 7 787 996
Klasa I II III IV V VI
TUZ 1,55 1,30 1,10 0,70 0,35 0,35
Pow. łąk [ha] 7 444 2 531 1 463 359
hektary
przeliczeniowe łąk
9,1 488 1 772 512 126
Struktura użytków rolnych Struktura zasiewów gruntów ornych
Grunty pod zasiewami 82 746,41 ha 91,69% Zboża ogółem 56 350 ha 68,10%
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
110
Uprawy trwałe 672,81 ha 0,75% Rzepak ozimy 12 900 ha 15,59%
Łąki trwałe 4 361,56 ha 4,84% Ziemniaki 2 193 ha 2,65%
Ogródki przydomowe 54,60 ha 0,06% Buraki cukrowe 3 103 ha 3,75%
Sady 626,00 ha 0,69% Mieszanka zbóż 2 797 ha 3,38%
Pastwiska trwałe 1 374,61 ha 1,52% Inne uprawy 4 930 ha 5,96%
Grunty ugorowane 400,97 ha 0,45% Warzywa gruntowe 473 ha 0,57%
Powierzchnia użytkowania gruntów rolnych w ha
dla poszczególnych grup obszarowych gospodarstw
rolnych
Gospodarstwa rolne grupy obszarowe
% udziału
Gosp. do 1ha 492,41 ha 0,51% 17,56% 851 gosp. rolnych
Gosp. od 1-5 ha 3 067,74 ha 3,21% 21,21% 1 028 gosp. rolnych
Gosp. od 5-10 ha 5 859,55 ha 6,11% 14,51% 703 gosp. rolnych
Gosp. od 10-15 ha 9 500,63 ha 9,91% 14,98% 726 gosp. rolnych
Gosp. pow. 15 ha 76 941,40 ha 80,26% 31,74% 1 538 gosp. rolnych
Gospodarstwa rolne w
gminach
liczba % udział w powiecie
Gniezno M. 226 4,66%
Czerniejewo 346 7,14%
Gniezno Gm. 691 14,26%
Kiszkowo 427 8,81%
Kłecko 547 11,29%
Łubowo 448 9,24%
Mieleszyn 333 6,87%
Niechanowo 343 7,08%
Trzemeszno 750 15,48%
Witkowo 735 15,17%
Jeśli chodzi o pogłowie zwierząt hodowanych w powiecie gnieźnieńskim nasuwa się
stwierdzenie, że najwięcej sztuk bydła znajduje się w gminie Czerniejewo 18,2%, Witkowo
17.2%, Trzemeszno 15,6%. Największa ilość krów znajduje się w gminie Czerniejewo 23,9%,
Witkowo i Trzemeszno powyżej 17 %. Natomiast ilość trzody chlewnej najwięcej występuje
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
111
w gminie Kłecko 15,6%, gminie Gniezno 14,6%, Kiszkowo 13,6% i Trzemeszno 12,7%.
Największa ilość loch znajduje się w gminie Trzemeszno 14,9% a wcześniej wymienione
gminy Gniezno, Kłecko , Kiszkowo posiadają powyżej 14%.
ilość
bydła
ilość krów
w stadzie
ilość trzody
chlewnej
ilość loch
w stadzie
Gniezno M. 79 17 1 918 185
Czerniejewo 6 240 2 694 6 979 535
Gniezno Gm. 4 988 1 564 23 929 2 297
Kiszkowo 1 601 479 22 157 2 240
Kłecko 2 676 660 25 485 2 251
Łubowo 2 450 543 21 180 2 055
Mieleszyn 1 614 217 13 524 1 245
Niechanowo 3 331 1 174 15 027 1 251
Trzemeszno 5 367 1 939 20 875 2 365
Witkowo 5 895 1 983 12 230 1 357
Razem 34 241 11 270 163 304 15 781
Wsparcie dla rolników
Dla rolników powiatu gnieźnieńskiego prowadzane są szkolenia wspólnie z WODR
w Gnieźnie oraz WIR z siedzibą w Gnieźnie. Tematyka szkoleń dotyczy nowości
w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Organizowane są również konkursy „Posesje, zagrody
powiatu gnieźnieńskiego w barwach lata” oraz , „Posesje i zagrody Powiatu Gnieźnieńskiego
w barwach jesieni” miały za zadanie wypromować wygląd, estetykę i zagospodarowanie
posesji lub zagród. Starostwo Powiatowe przyznaje rolnikom dotacje i dofinansowanie na:
badania techniczne opryskiwaczy, badania glebowe, melioracje wodne. Dodatkowo Starostwo
wspiera działania innowacyjne w rolnictwie i leśnictwie poprzez zakup bażantów, kuropatw,
udzielenie pomocy rzeczowej Kołom Pszczelarzy w Powiecie. Rolnicy korzystają również
z dotacji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w zakresie
osi 1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego, osi 2: Poprawa środowiska
naturalnego i obszarów wiejskich, osi 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie
gospodarki wiejskiej. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego znajdują się gospodarstwa
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
112
rybackie: PZW Poznań, GR Grzybowscy, GR Łysinin, GR Bogucin, GR Addercarp,
GR Roma.
Wnioski
powierzchnia gruntów ornych wynosi 66,68% ogólnej powierzchni
średni wskaźnik bonitacji wynosi 0,6
dominują grunty pod zasiewy wynosi 91,69%
przeważają gospodarstwa o powierzchni powyżej niż 15 ha
najwięcej gospodarstw rolnych znajduje się w gminie Witkowo
najwięcej sztuk bydła i krów znajduje się w gminie Czerniejewo
najwięcej trzody chlewnej występuje w gminie Kłecko
największa ilość loch jest w gminie Trzemeszno
szkolenia dla rolników prowadzane są wspólnie z WODR oraz WIR
dotacje i dofinansowanie Starostwa przekazywane są na: badania techniczne
opryskiwaczy, badania glebowe, melioracje wodne
Starostwo wspiera działania innowacyjne w rolnictwie i leśnictwie poprzez zakup
bażantów, kuropatw, udzielenie pomocy rzeczowej Kołom Pszczelarzy
rolnicy również samodzielnie korzystają z dotacji UE
Infrastruktura komunikacyjna
Drogi
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego drogi publiczne dzielą się na cztery kategorie i są
zarządzane przez: drogi krajowe – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, drogi
wojewódzkie – Zarząd Województwa Wielkopolskiego, drogi powiatowe – Zarząd Powiatu
Gnieźnieńskiego, drogi gminne – Prezydenta Miasta Gniezna. Największą ilością
infrastruktury drogowej w obszarze administracyjnym miasta Gniezna zarządza Prezydent,
w którego imieniu zadania wykonuje Urząd Miejski w Gnieźnie - Referat Utrzymania Dróg.
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego znajduje się 629,8 km dróg powiatowych w tym: drogi
utwardzone - 590,7 km, drogi gruntowe - 39,1 km. Stan dróg powiatowych wg. 5-letniej
kontroli okresowej z roku 2011 przedstawiał się następująco: b. dobry 18,5%, dobry 21,3%,
zadowalający 26,4%, zły 11,3%, b. zły 22,5%. Ponadto na terenie powiatu gnieźnieńskiego
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
113
przebiegają następujące drogi: krajowe – (S5, nr 5, nr 15) – 90 km, wojewódzkie – (190, 197,
260, 434) – 80 km, gminne – 1220 km. Jak wynika z powyższego zestawienia drogi
powiatowe stanowią największą administracyjnie sieć dróg na terenie powiatu. Według GUS
w powiecie gnieźnieńskim liczba dróg gminnych utwardzonych i z ulepszoną nawierzchnią
zwiększa się. W 2005 roku wynosiła 823,8 km, a w 2011 już 1.005 km dróg. Natomiast liczba
dróg gruntowych zmniejszyła się z 706,4 km w 2005 roku do 593 km w 2011 roku. Najwięcej
dróg przybyło w 2009 roku, bo aż 86,4 km. Drogi powiatowe według danych z ostatnich 9 lat
nie zmieniły znacząco liczby kilometrów. Należy poszukać środków na poprawienie stanu
i powiększenie liczby kilometrów dróg utwardzonych. Po za tym pieniądze powinny być
inwestowane w całościową wymianę nawierzchni, a nie na naprawie uszkodzonych
fragmentów.
DROGI PUBLICZNE GMINNE
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Drogi gminne
w powiecie km - - 466,8 466,8 483,5 493,6 580,0 590,6 554,4
o nawierzchni
twardej
ulepszonej
km - - 357,0 358,0 364,6 369,4 430,1 438,9 450,6
o nawierzchni
gruntowej km - - 706,4 706,4 691,4 681,2 611,4 601,4 593,0
DROGI PUBLICZNE POWIATOWE
Drogi powiatowe wg typu nawierzchni
o nawierzchni
twardej km 587,5 587,5 588,5 588,5 589,2 589,6 589,6 590,2 590,4
o nawierzchni
twardej
ulepszonej
km 574,8 577,1 580,7 580,7 581,8 582,4 582,4 583,1 583,1
o nawierzchni
gruntowej km 42,3 42,3 41,3 41,3 40,6 40,2 40,2 39,6 39,4
Z informacji dot. dróg w zarządzie miasta Gniezno wynika, że poprawia się stan dróg
gminnych. Zestawiając dane z roku 2008 do 2009 długość dróg o nawierzchni bitumicznej
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
114
wzrosła o 1,7%, ponadto o 32,79% wzrosła długość dróg o nawierzchni z kostki oraz
o 60,41% wzrosła długość dróg utwardzonych tłuczniem. Natomiast zmniejszyła się
o 66,02% długość dróg o nawierzchni gruntowej naturalnej. Należy dodać, że łączna długość
i powierzchnia dróg zarządzanych przez Prezydenta ciągle się zmienia co jest spowodowane
stopniowym przejmowaniem gruntów wydzielonych przez drogi.
Rodzaj nawierzchni drogi 2008 2009
km tyś m2 km tyś m
2
Bitumiczna 53,5165 351,7190 54,4256 356,0199
Betonowa 2,9260 15,8240 2,9260 15,8240
Kostka 3,7745 21,6450 5,0121 29,9612
Tłuczniowa 24,1804 120,1311 38,7878 188,4567
Gruntowa wzmocniona 28,9454 331,9380 28,9454 331,9380
Gruntowa naturalna 25,0740 435,2561 8,5199 342,4092
Ogółem 138,4168 1 276,5132 138,6168 1 264,6090
Mimo, iż dróg gminnych jest więcej ich zarządcami jest 10 odrębnych gmin finansujących
i utrzymujących te drogi każda z odrębnego budżetu. Taka sytuacja nakłada na Powiat
ogromne obciążenie finansowe i administracyjne, gdyż przy tej ilości dróg posiadane środki
i zasoby ludzkie są niewystarczające do zapewnienia ich należytego utrzymania
i zabezpieczenia przed degradacją. Coroczne potrzeby zgłaszane bezpośrednio przez
kierowników obwodów drogowych realizujących zadanie utrzymania stanu technicznego
oscylują na poziomie 200 ml zł. Zdając sobie sprawę iż kwoty takie są nierealne do uzyskania
Powiatowy Zarząd Dróg jako podmiot realizujący zadania zarządcy dróg powiatowych
w swoich planach i wnioskach o środki z budżetu powiatu starał się o znacznie większe środki
niż te, które otrzymał. Najlepiej na przestrzeni 2006 – 2013 roku przedstawiał się 2009 rok
w stosunku do tego najlepszego roku pod względem inwestycyjnym trzeba stwierdzić, iż
nakłady na przedsięwzięcia drogowe spadły o 62%. Koniecznym w tym względzie jest
zwiększenie nakładów na to zadanie.
Rok 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Wydatki remontowe
(mln zł) 2,922 1,242 1,944 2,121 1,164 2,429 0,984 0,819
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
115
Wydatki inwestycyjne
(mln zł) 1,750 3,929 1,334 4,118 6,131 0,128 1,799 1,572
Łączny budżet PZD
(mln zł) 7,602 7,743 6,312 9,656 11,798 6,114 6,748 6,287
środki Powiatu (mln zł) 7,002 6,923 6,002 9,296 7,788 6,114 6,708 6,287
Dotacje (mln zł) 0,600 0,820 0,310 0,360 4,010 0,000 0,040 0,000
Taka wysokość środków finansowych powoduje, iż niemożliwym staje się utrzymanie
dróg na poziomie, który zapewni bezpieczeństwo w ruchu pojazdów i pieszych oraz sprawną
i szybką komunikację. Ponadto nie jest możliwe zapobieżenie nadmiernej degradacji mienia
publicznego jaki stanowią drogi. Z punktu widzenia technicznego droga jako obiekt
posiadający swoją trwałość ulega zniszczeniu. Bez prowadzenia, w odpowiednich odstępach
czasowych, prac naprawczych nie ma możliwości należytego zabezpieczenia jej degradacji.
Obecny poziom finansowania powoduje, iż ponowne naprawy dróg czy wykonywanie na nich
nowych nakładek bitumicznych możliwe są w odstępach czasowych około 100 lat! Aby
możliwe było wykonywanie przebudowy, nowych nakładek bitumicznych lub odnowy dróg
choćby raz na 30 lat, należałoby co roku przeprowadzać takie prace na ok. 20 km odcinków
dróg co z kolei wymagałoby przeznaczenia na remonty i inwestycje co najmniej 10 mln zł
rocznie. Ponadto należy zwrócić uwagę, iż wzrastająca ilość pojazdów a tym samym ich ruch
(przede wszystkim ciężarowych), ma ogromny wpływ na stan dróg. Powstające drogi
szybkiego ruchu czy autostrady, w tym na terenie powiatu, są oczywiście niezbędne, ale
z punktu widzenia lokalnej społeczności i jej potrzeb dużo ważniejszymi stają się drogi
lokalne. To one stanowią „krwiobieg” komunikacyjny miasta, gminy czy powiatu i są
łącznikiem między miejscem zamieszkania, pracy czy rozrywki. Drogi główne są raczej
elementem tranzytu dla ruchu dalszego zasięgu. Wobec powyższego należy zadać sobie
pytanie jakie miejsce w strategii rozwoju powiatu a przede wszystkim w priorytetach
inwestycyjnych zajmują i powinny zajmować drogi powiatowe? Czy to one nie są obiektem
„pierwszego kontaktu” obywatela z codziennością w życiu społecznym? Cóż bowiem po
dobrze utrzymanych obiektach urzędów czy instytucji, nieźle wyposażonych ośrodkach
zdrowia czy odrestaurowanych budynkach zabytkowych lub sakralnych jeśli dojazd do tych
miejsc będzie bardzo utrudniony lub niemożliwy? Podsumowując należy stwierdzić, że
konieczne jest przyjęcie stałego, kompleksowego i przewidywalnego schematu finansowania
i rozwoju infrastruktury drogowej, na którą muszą być zabezpieczane środki w budżecie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
116
powiatu. Mając na względzie zrównoważoną dystrybucję środków zarówno na bieżące
utrzymanie jak i inwestycje należy przyjąć następujące założenia do wykonywania:
przebudowa 60 km istniejących dróg obejmująca budowę nowych chodników, ścieżek
rowerowych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego
remonty 15 km rocznie nawierzchni poprzez wykonywanie nowych nakładek
bitumicznych
kapitalny remont lub przebudowa 1 obiektu mostowego,
oraz zadania z zakresu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego tj.:
budowa 1 skrzyżowania typu rondo lub sygnalizacji świetlnej na najbardziej
niebezpiecznych skrzyżowaniach.
budowa 2 zatok autobusowych w miejscach gdzie autobusy zatrzymujące się na jezdni
stanowią dodatkowe zagrożenie w ruchu pieszych i pojazdów.
Ponadto niezbędne jest zapewnienie środków finansowych na bieżące i zimowe utrzymanie
dróg co jest konieczne dla umożliwienia prawidłowego i bezpiecznego ich użytkowania
i funkcjonowania. Bardzo istotną kwestię stanowi ustalenie odpowiedniej hierarchii dróg, wg
której w/w zadania inwestycyjno-remontowe powinny być realizowane. W tym celu
przyjmujemy, iż właściwym kryterium będą warunki jakie zostały ujęte w definicji drogi
powiatowej wg ustawy o drogach publicznych. W związku z powyższym w pierwszej
kolejności powinny podlegać przebudowom i remontom drogi o największym natężeniu
ruchu i znaczeniu dla lokalnej społeczności, łączące siedzibę powiatu z siedzibami gmin,
a następnie drogi łączące siedziby gmin między sobą. W dalszej perspektywie, zależnie od
faktycznie posiadanych środków należy skupić się na drogach dobiegających i łączących ze
sobą drogi wyższych kategorii. Ponadto, z uwagi na realizowany ze środków Unii
Europejskiej program TEN-T dotyczący m.in. transeuropejskiej sieci transportowej należy
zwrócić uwagę na węzły dróg przebiegających przez powiat, w których krzyżują się one
z drogami powiatowymi. Kolejnym wskaźnikiem sugerującym konieczność budowy lub
remontu drogi winny do nowopowstające i projektowane tzw. strefy gospodarcze oraz
w istniejące zakłady przemysłowe i usługowe, które dla prawidłowego funkcjonowania
swojej działalności potrzebują dobrych i odpowiednio wytrzymałych dróg. W tym miejscu
należy zwrócić uwagę na konieczność odwracania obecnej tendencji do wprowadzania
ograniczeń przejazdu dla pojazdów wielotonażowych, które niszczą drogi nieprzystosowane
do takich obciążeń i wzmacniania tych dróg w ramach przebudowy, podnosząc tym samym
ich nośność. W tym zakresie bardzo istotne znaczenie mają regularne remonty i przebudowy
obiektów mostowych, które obecnie posiadają stosunkowo nieduże nośności użytkowe.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
117
Ponadto konieczną do realizacji w najbliższych latach sprawą jest uregulowanie
przynależności dróg do odpowiedniej kategorii. Dzisiejszy stan rzeczy sprawia, że
w zarządzie Powiatu znajduje się wiele dróg gruntowych a także utwardzonych lecz nie
spełniających wymogów technicznych dla dróg tej klasy, które powinny być przekazane do
odpowiednich terytorialnie gmin. W tym celu należy dążyć do porozumienia z gminami
i coroczne przekazanie w ich zarząd co najmniej kilku km dróg powiatowych.
Licencje, zezwolenia
Wydział Komunikacji i Dróg Starostwa Powiatowego w Gnieźnie wydał do dnia dzisiejszego
51 zezwoleń na przewóz osób liniami regularnymi (195 pojazdów) oraz 3 zezwolenia na
przewóz osób liniami specjalnymi (11 pojazdów). Wdane zostały również 246 licencje na
wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy (832 pojazdów ciężarowych),
16 licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie pośrednictwa
i 23 licencje na wykonywanie krajowego transportu drogowego osób (247 pojazdów -
autobusów). Na przestrzeni lat 2005 – 2012 Starostwo Powiatowe średnio rocznie
zarejestrowało około 20 tys. pojazdów wydawało około 4 tys. uprawnień do kierowania
pojazdami.
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Licencje 2 80 47 10 17 14 17 12 25 26 10
Zezwolenia - - - - - - 6 6 32 6 4
Zaświadczenia - - - - - - 13 12 15 34 49
Liczba zarejestrowanych pojazdów
22 5
62
21 6
02
24 2
41
24 6
45
20 3
49
18 9
80
19 4
34
18 8
89
Liczba wydanych uprawnień do
kierowania pojazdami
10 5
55
11 3
38
3 3
61
3 8
81
4 5
42
3 8
62
4 4
63
4 6
66
Pojazdy
Według GUS liczba pojazdów osobowych i motocykli w powiecie zwiększyła się z 87.341
w 2009 r. do 95.608 sztuk w 2011 roku. Stanowi to dodatkowy problem w poruszaniu się po
centrach miast. Należy zwrócić szczególną uwagę na poprawienie płynności poruszania się
pojazdów w terenie zabudowanym a w szczególności centrum miast. Liczba motocykli
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
118
wzrasta z powodu coraz większej popularności tego środka lokomocji i przez ostatnie 3 lata
wzrosła o 290 sztuk. Liczba autobusów w latach 2009 i 2010 pozostaje taka sama (370),
natomiast w 2011 wzrosła o 7 pojazdów. W ostatnich latach liczba samochodów ciężarowych
wzrosła z 8.770 w 2009 roku do 9.816 w 2011 roku. Powoduje to natężony ruch w centrach
miast co ewidentnie widać na przykładzie mniejszych miejscowości, które nie posiadają
obwodnic.
POJAZDY SAMOCHODOWE
Pojazdy ogółem
2009 2010 2011
ogółem szt. - - - - - - 87341 90913 95608
Pojazdy samochodowe i ciągniki ogółem
pojazdy samochodowe i
ciągniki szt. - - - - - - 87341 90913 95608
motocykle ogółem szt. - - - - - - 5542 5658 5832
motocykle o pojemności
silnika do 125 cm3
szt. - - - - - - 2267 2289 2337
samochody osobowe szt. - - - - - - 64872 67605 71222
autobusy ogółem szt. - - - - - - 370 370 379
samochody ciężarowe szt. - - - - - - 8770 9254 9816
samochody ciężarowo -
osobowe szt. - - - - - - 739 723 706
samochody specjalne (łącznie
z sanitarnymi) szt. - - - - - - 469 493 538
ciągniki samochodowe szt. - - - - - - 577 610 675
ciągniki siodłowe szt. - - - - - - 577 610 675
ciągniki rolnicze szt. - - - - - - 6741 6923 7146
motorowery szt. - - - - - - 3911 4322 4888
Z danych wynika, że ilość pojazdów zarejestrowanych w Gnieźnie, w latach 1990 – 2009
wzrosła ponad dziesięciokrotnie. Największą dynamikę wzrostu można zauważyć w roku
2005 i wynosił on 28% licząc w stosunku do roku poprzedniego. Po roku 2005 dynamika
procentowa wzrostu systematycznie się zmniejszała.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
119
Rok 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996
Dane na koniec roku [szt.] 9 034 9 736 10 469 11 234 12 246 13 335 14 759
Procentowy wskaźnik
przyrostu 7,77% 7,53% 7,31% 9,01% 8,89% 10,68%
Rok 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
Dane na koniec roku [szt.] 16 320 17 902 19 595 22 664 26 046 29 637 33 082
Procentowy wskaźnik
przyrostu 10,58% 9,69% 9,46% 15,66% 14,92% 13,79% 11,62%
Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Dane na koniec roku [szt.] 40 797 52 084 61 987 73 540 84 532 92 744
Procentowy wskaźnik
przyrostu 23,32% 27,67% 19,01% 18,64% 14,95% 9,71%
Układ kolejowy
Układ linii kolejowych w Gnieźnie dzieli miasto na dwie części, co ma istotne znaczenie dla
pozostałych systemów komunikacyjnych. W Gnieźnie funkcjonuje jeden dworzec kolejowy
przy ulicy Dworcowej w bliskim sąsiedztwie dworca PKS. Transport kolejowy odgrywa
istotną rolę w komunikacji poza miejskiej. Znaczna liczba mieszkańców Gniezna dojeżdża do
pracy oraz szkół średnich i wyższych znajdujących się w innych miastach. Najczęstszym
celem podróży jest aglomeracja poznańska. Usytuowanie przystanków MPK w pobliżu
dworca kolejowego i dworca PKS w centrum miasta ułatwia korzystanie z komunikacji
zbiorowej i jest korzystne z uwagi na tzw. łamanie transportu. Ten obszar można więc
określić jako swego rodzaju węzeł przesiadkowy. Lokalizacja ta natomiast jest niekorzystna
dla indywidualnej komunikacji samochodowej z uwagi na kłopotliwy dojazd oraz brak miejsc
parkingowych (zwłaszcza dla postoju kilkugodzinnego). Brak miejsc parkingowych jest
uciążliwy dla petentów urzędów i instytucji w okolicach dworca PKP. Utrudnienie to jest
spowodowane przede wszystkim parkowaniem na ograniczonym terenie samochodów,
których właściciele dojeżdżają pociągiem do pracy. Takie długotrwałe postoje blokują
miejsca parkingowe w godzinach szczytu oraz potęgują potok pojazdów poszukujących
miejsca do zaparkowania. Bocznice kolejowe na terenie Gniezna, służące do rozładunku
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
120
towarów masowych, nie odgrywają większego znaczenia dla komunikacji czy też polityki
transportowej miasta. Transport kolejowy z Gniezna odbywa się w kierunku Inowrocławia,
Bydgoszczy czy też Torunia.
Komunikacja zbiorowa na terenie miasta Gniezna
Komunikacja zbiorowa na terenie miasta prowadzona jest przez Miejskie Przedsiębiorstwo
Komunikacyjne Sp. z o.o. w Gnieźnie. Układ komunikacji zbiorowej miasta obejmuje 17 linii
autobusowych na łącznej długości 152,2 km tras, na których rozmieszczonych jest
231 przystanków. Układ komunikacyjny w roku 2011 w ramach siedemnastu linii
autobusowych obejmuje również jedną linię nocną (jeden kurs w ciągu doby) oraz jedną linię
podmiejską. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne wykonuje około
1 666 700 wozokilometrów rocznie taborem obejmującym 40 autobusów.
Parametr Lata
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Ilość taboru [szt.] 46 45 45 44 42 42 40
Uruchomienie [szt.] 32 32 32 32 32 32 29
Gotowość [szt.] 39 37 37 38 36 34 35
Zjazdy techniczne [szt.] 531 499 471 484 471 490 ponad
400
Ilość wozokilometrów[tyś. km] 2 013 1 974 1 877 1 804 1 743 1 753 1 666
W chwili obecnej infrastrukturą przystankową zarządza MPK Sp. z o.o. (przystanki stanowią
własność Miasta Gniezna, które jest Organizatorem Komunikacji), która dysponuje łącznie
246 miejscami, na których zatrzymują się autobusy komunikacji miejskiej, z czego 8 stanowią
przystanki końcowe. Stan infrastruktury przystankowej - na 238 miejsc, w których
mieszkańcy oczekują na autobus 31% jest zadaszonych (łącznie 74 wiaty i 13 miejsc
zadaszonych). Tabor komunikacji zbiorowej na terenie miasta. Obecnie średni wiek taboru
wynosi ok. 12 lat. Z uwagi na wiek i duży przebieg autobusów stanowią one realne ryzyko
dużej awaryjności. Nie dają one również możliwości komfortowego podróżowania, co
negatywnie wpływa na jakość świadczonych usług. Jednym z parametrów dostępności oraz
komfortu podróżowania jest konstrukcyjna budowa autobusu. Osoby starsze,
niepełnosprawne, rodzice z wózkami wsiadający do autobusów tzw. niskopodłogowych mają
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
121
ułatwione wejście i wyjście z autobusu. MPK Sp. z o.o. w swoim taborze posiada takie
autobus. W październiku 2011 roku Spółka odebrała fabrycznie nowe autobusy Solaris
Urbino 10 zakupione dzięki środkom z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Dzięki ostatnim zakupom nowych autobusów stan techniczny taboru poprawił się. Niemniej
jednak cały czas istnieje potrzeba pilnej wymiany 7 autobusów.
Komunikacja zbiorowa na terenie powiatu
W Gnieźnie funkcjonuje jeden dworzec PKS przy ulicy Dworcowej. Na terenie powiatu
gnieźnieńskiego usługi komunikacji zbiorowej świadczy 9 firm, z którymi MPK zawarte ma
umowy na korzystanie z przystanków. Udział tych firm w rynku komunikacji typowo
miejskiej jest jednak marginalny. Firmy te świadczą przede wszystkim usługi komunikacji
podmiejskiej i międzymiastowej. Firmy świadczące usługi komunikacji podmiejskiej dla
mieszkańców Gniezna: P.U. „Atos” Tomasz Ławniczak z siedzibą w Gnieźnie, „Trans-Stach”
Stanisław Mazurek z siedzibą w Niechanowie, Usługi przewozowe Błaszczyk Marian
z siedzibą w Gnieźnie, Przewóz Osób Autobusem Bukowski Hubert z siedzibą w Gnieźnie,
GPKS Sp. z o.o. z siedzibą w Gnieźnie, PKS Sp. z o.o. z siedzibą w Gnieźnie, PKS
Inowrocław S.A. z siedzibą w Inowrocławiu, PKS Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, PKS
Sp. z o.o. z siedzibą w Elblągu.
Komunikacja interpersonalna - Internet
W roku 2010 możliwość korzystania z dostępu do Internetu w powiecie gnieźnieńskim miało
80,90% mieszkań i jest to drugie miejsce w podregionie konińskim. Lepszy wynik uzyskało
tylko miasto Konin 91,20%. Patrząc na województwo wielkopolskie gdzie procent ten
wynosił 78,5% i Polskę 73,20% można wysnuć wniosek, że w powiecie naszym sieć
internetowa jest mocno rozbudowana. Nadal jednak prawie 20% mieszkań jest bez zasięgu,
dlatego należy szukać nowych rozwiązań i możliwości rozbudowy. Poszukać firmy, które
chciały by zainwestować w tereny nie objęte infrastrukturą sieci internetowej, albo zostało by
to sfinansowane z budżetu powiatu np. w ramach projektu.
powiaty % mieszkań z możliwością dostępu do
Internetu w roku 2010 miejsce w rankingu
m. Konin 91,20% 1
gnieźnieński 80,90% 2
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
122
wrzesiński 73,40% 3
kolski 61,70% 4
koniński 61,20% 5
słupecki 60,00% 6
turecki 55,80% 7
Porównanie
średnia dla Polski 73,20%
województwo
wielkopolskie 78,50% 10
województwo
dolnośląskie 89,50% 1
Infrastruktura elektroenergetyczna
Według danych statystycznych ilość gospodarstw domowych korzystających z energii
elektrycznej z roku na rok przybywa, w roku 2002 odbiorców było 40.193, a w 2011 46.841
co daje wzrost o 16,54%. Największy wzrost odnotowano w roku 2005 w stosunku do roku
2004 i wyniósł on 3.961 tj. 9,62%. Wraz ze wzrostem odbiorców wzrosło również zużycie
energii elektrycznej na niskim napięciu i wzrost ten wyniósł 35,32%. Bardzo znacząco
wzrosła ilość odbiorców gospodarstw domowych na wsiach. W 2002 roku było ich 8.879
natomiast w roku 2011 roku już 13.792 - wzrost o 55,33%, natomiast w mieście było to
wzrost na poziomie 5,54%. Na jednego mieszkańca zużycie energii w roku 2011 wyniosło
w mieście 698,1 kWh i był to wzrost o 31,05% w stosunku do roku 2002, natomiast na wsi
w 2011 roku wyniosło 265, 4 kWh i wzrosło o 90,11 % w stosunku do roku 2002.
Energia elektryczna w gospodarstwach domowych wg lokalizacji odbiorcy
lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
ogółem szt.
40 1
93
40 9
38
41 1
70
45 1
31
45 2
39
45 5
83
45 9
72
46 3
42
46 5
12
46 8
41
miasto szt.
31 3
14
31 3
88
31 4
81
32 0
54
32 1
70
32 3
33
32 5
59
32 8
22
32 8
81
33 0
49
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
123
na wsi szt.
8 8
79
9 5
50
9 6
89
13 0
77
13 0
69
13 2
50
13 4
13
13 5
20
13 6
31
13 7
92
zużycie energii elektrycznej na niskim napięciu
ogółem MWh
74 3
18
73 7
77
76 3
30
91 2
29
92 8
38
94 7
37
96 7
87
98 9
22
102 0
39
100 5
68
miasto MWh
54 8
48
54 2
89
55 4
80
58 2
51
58 9
42
60 0
60
61 3
45
62 4
35
64 1
03
62 3
32
na wsi MWh
19 4
70
19 4
88
20 8
50
32 9
78
33 8
96
34 6
77
35 4
42
36 4
87
37 9
36
38 2
36
zużycie energii elektrycznej na niskim napięciu na 1 mieszkańca
ogółem kWh 532,7 528,0 545,3 650,4 661,6 674,1 686,7 699,3 710,4 698,1
na wsi kWh 139,6 139,5 148,9 235,1 241,5 246,8 251,4 257,9 264,1 265,4
W powiecie gnieźnieńskim konsumpcja energii elektrycznej na przełomie ostatnich 9 lat
wzrosła na osobę z 1.752 kWh w 2002 do 1.950 kWh w 2010, co stanowi wzrost o 11%.
W roku 2010 według zużycia energii powiat plasuję się zaraz za powiatem tureckim gdzie
zużycie w 2010 wyniosło 1.942 kWh. Zużycie energii elektrycznej czy wody mogą
wskazywać, że coraz więcej osób korzysta z coraz większej liczby sprzętu elektronicznego
np. zmywarki.
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Zużycie energii w gospodarstwie domowym kWh/os
gnieźnieński 1752 1730 1762 1817 1832 1858 1884 1902 1950
koniński 2247 2234 2180 2686 2322 2313 2344 2335 2370
słupceki 1996 1993 1993 1988 2039 2010 2020 1990 2017
turecki 1980 1969 2040 2021 1990 1983 1982 1994 1942
wrzesiński 2146 2193 2126 2162 2195 2162 2188 2207 2223
żniński 1817 1810 1822 2066 2095 2133 2126 2158 2220
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
124
Infrastruktura gazowa
Ilość osób korzystających z sieci gazowej z roku na rok przybywa, co jest informacją
pozytywną. W roku 2002 korzystało z niej 64.414 osób a w 2011 już 70.851 osób, co stanowi
wzrost o około 9,99%. Wpływ na to ma większa ilość zbudowanych domów i mieszkań, jak
i wymiana pieców z paliwa stałego na gazowe, a co za tym idzie mniejsze zanieczyszczenie.
Istotna jest też informacja o zmniejszeniu ilości zużycia gazu, wpływ na to miała zmiana
rodzaju gazu. W roku 2002 zużyto 19.548,50 tys.m3 a w roku 2011 zużycie było na poziomie
15.123,70 tys.m3
co daje spadek o około 22,63%. Porównując dane o wykorzystaniu sieci
wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej przez ludność można powiedzieć, że mniej osób
korzysta właśnie z sieci gazowej. Z sieci gazowej korzysta o około 48,07% mniej ludzi niż
z sieci wodociągowej i o około 27,95% mniej niż z sieci kanalizacyjnej. Należy zatem
zwiększyć możliwości korzystania z sieci gazowej większej ilości osób poprzez rozbudowę
tej sieci.
Lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
zużycie gazu w tys.
m3
19 5
48,5
- -
19 8
98,0
20 0
63,1
20 5
25,3
19 2
07,0
20 8
07,7
18 4
27,7
15 1
23,7
-
ludność
korzystająca z sieci
gazowej 64 4
14,0
64 5
84,0
64 6
96,0
64 6
06,0
64 2
78,0
64 5
76,0
64 6
08,0
68 9
88,0
70 6
42,0
70 8
51,0
-
W powiecie gnieźnieńskim zużycie gazu od roku 2002 maleje i osiągnęło w 2010 780 m3, co
stanowi 129% zapotrzebowania z roku 2002. Ilość m3 gazu maleje – gaz drożeje i sporo ludzi
zmienia ogrzewanie na alternatywne (węgiel, eko-groszek).
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Zużycie gazu w gospodarstwie domowym m3/os
gnieźnieński 1010 789 870 915 905 904 837 893 780 214
koniński 2980 432 2250 2128 1998 1901 1875 1758 1920 408
słupecki - - - - - - - - - -
turecki 1089 1041 1071 974 2022 1818 1816 1841 2055 559
wrzesiński 1940 1642 1581 1785 1589 1449 1369 1511 1254 393
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
125
żniński 520 394 422 430 441 423 411 415 399 112
Z danych dotyczących długości czynnych gazociągów i czynnych przyłączy gazowych
wynika, że w z roku na rok przyrasta ilość kilometrów sieci gazowej i nowych przyłączy.
Coraz to nowe gminy zostają objęte siecią gazu ziemnego. Z zestawień zauważyć można, że
bardzo duży „skok” ilościowy wykonany został w roku 2007 a najbardziej zintensyfikowane
prace w obszarze przyrostu sieci mają miejsce w mieście Gnieźnie.
Długość czynnych gazociągów [m]
powiat gnieźnieński 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Rozdzielnia razem
266 9
92
270 2
48
273 3
47
294 5
04
384 3
03
398 1
75
469 0
12
497 4
76
512 8
83
537 7
70
gminy razem
97 3
39
97 8
74
97 9
26
115 3
09
201 1
72
211 0
44
279 9
93
307 4
77
319 9
66
345 9
72
Miasto Gniezno
169 6
53
172 3
74
175 4
21
179 1
95
183 1
31
187 1
31
189 0
19
189 9
99
192 9
17
191 7
98
gmina Gniezno
47 6
69
48 0
14
48 0
66
48 8
49
67 2
17
68 4
12
70 6
01
88 9
77
89 8
02
92 6
74
gmina Kłecko
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
00
3 6
64
gmina Łubowo
46 0
70
46 2
60
46 2
60
46 2
60
110 1
84
111 8
13
114 7
64
116 4
60
117 6
08
122 7
91
gmina Kiszkowo
16 6
00
16 6
00
17 0
89
28 9
14
28 9
14
28 9
14
28 9
14
gmina Niechanowo
3 5
71
10 1
30
21 8
26
29 2
38
29 4
49
29 7
40
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
126
Czerniejewo
12 7
59
12 7
59
12 7
59
13 9
55
gmina Czerniejewo
4 3
17
4 3
17
4 3
17
10 5
93
Witkowo
9 9
94
9 9
94
13 4
39
19 6
96
gmina Witkowo
13 2
18
13 2
18
20 0
78
23 9
45
Czynne przyłącza gazowe [szt.]
powiat gnieźnieński 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Rozdzielnia razem 5 179 5 377 5 377 5 839 6 661 6 950 7 214 7 362 7 475 7 679
gminy razem 617 656 656 852 1 569 1 723 1 900 1 999 2 068 2 226
Miasto Gniezno 4 562 4 721 4 721 4 987 5 092 5 227 5 314 5 363 5 407 5 453
gmina Gniezno 247 278 278 346 600 708 740 781 809 843
gmina Kłecko 8 8 8 8 9 9 9 9 9 9
gmina Łubowo 362 370 370 383 841 881 925 958 966 1 002
gmina Kiszkowo 115 116 122 144 144 148 153
gmina Niechanowo 3 3 59 62 86 109
Czerniejewo 17 21 34 52
gmina Czerniejewo 9 0 4
Witkowo 5 14 15 49
gmina Witkowo 1 1 1 5
Wnioski
drogi publiczne dzielą się na cztery kategorie i są zarządzane przez 4 zarządców
drogi powiatowe stanowią największą administracyjnie sieć dróg
stan dróg powiatowych: b. dobry 18,5%, dobry 21,3%, zadowalający 26,4%,
należy poszukać środków finansowych na poprawienie stanu i powiększenie liczby
kilometrów dróg utwardzonych
konieczność inwestowania w całościową wymianę nawierzchni, a nie na naprawie
uszkodzonych fragmentów
należy poprawić się stan dróg gminnych
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
127
niewystarczające są środki i zasoby ludzkie do zapewnienia ich należytego utrzymania
i zabezpieczenia przed degradacją
obecna wysokość środków finansowych powoduje, iż niemożliwym staje się
utrzymanie dróg na poziomie, który zapewni bezpieczeństwo w ruchu pojazdów
i pieszych oraz sprawną i szybką komunikację
wzrastająca ilość pojazdów a tym samym ich ruch (przede wszystkim ciężarowych),
ma ogromny wpływ na stan dróg
ilość pojazdów zarejestrowanych w Gnieźnie od 1990 wzrosła ponad dziesięciokrotnie
układ linii kolejowych w Gnieźnie dzieli miasto na dwie części
brak miejsc parkingowych (zwłaszcza dla postoju kilkugodzinnego)
wiek i duży przebieg autobusów stanowi realne ryzyko dużej awaryjności
brak możliwości komfortowego podróżowania autobusami, co negatywnie wpływa na
jakość świadczonych usług
potrzeba pilnej wymiany 7 autobusów
usługi komunikacji zbiorowej świadczy na terenie powiatu 9 firm
możliwość korzystania z dostępu do Internetu w powiecie gnieźnieńskim ma 80,90%
mieszkań
sieć internetowa jest mocno rozbudowana jednak prawie 20% mieszkań jest bez
zasięgu
należy szukać nowych rozwiązań i możliwości rozbudowy sieci internetowej
należy zainwestować w tereny nie objęte infrastrukturą sieci internetowej
przybywa ilość gospodarstw domowych korzystających z energii elektrycznej
wzrost konsumpcji energii elektrycznej na przełomie ostatnich 9 lat o 11%
coraz więcej osób korzysta z coraz większej liczby sprzętu elektronicznego
przybywa ilość osób korzystających z sieci gazowej
należy zwiększyć możliwości korzystania z sieci gazowej większej ilości osób
poprzez jej rozbudowę
bardzo duży „skok” ilościowy długości czynnych gazociągów i czynnych przyłączy
gazowych wykonany został w roku 2007 a najbardziej zintensyfikowane prace
w obszarze przyrostu sieci mają miejsce w mieście Gnieźnie
zgazyfikowane są Gniezno, Kłecko, Łubowo, Kiszkowo, Niechanowo, Czerniejewo,
Witkowo – trwają prace w Trzemesznie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
128
Ochrona środowiska
Starostwo Powiatowe, a w nim Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa
praktykuje bezpośredni sposób przekazu przedsięwzięcia poprzez organizowanie zajęć
w szkołach, warsztatów edukacyjnych, zajęć terenowych, konferencji, spotkań i konkursów.
Program spotkań, konferencji, informacje o konkursach, a także sprawozdania
z odbywających się imprez upowszechniających wiedzę ekologiczną obejmujące znaczną
liczbę uczestników umieszczane są na stronach internetowych powiatu, a także w lokalnych
mediach i prasie. Uczestnicy konferencji, spotkań otrzymują materiały promocyjne w formie
konspektów czy streszczeń wykładów, a także broszury i ulotki adekwatne do poruszanych
zagadnień. Mając na uwadze potrzebę kształcenia i wychowania społeczeństwa w duchu
poszanowania przyrody oraz wymogi jakie stawia prawo ochrony środowiska należy
stwierdzić, że zadania prowadzone w ramach edukacji ekologicznej powinny być realizowane
sukcesywnie, ponieważ spotykają się z pozytywnym odbiorem i dużym zainteresowaniem
mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego oraz sąsiednich powiatów, a także wynikają z zadań
określonych w przepisach Prawa Ochrony Środowiska oraz Programu Ochrony Środowiska
i Programu Ochrony Powietrza dla Powiatu Gnieźnieńskiego. Partnerami w realizacji
przedsięwzięć dot. ekologii są: I Liceum Ogólnokształcące w Gnieźnie, Nadleśnictwo
Gniezno, Urząd Miejski w Gnieźnie, Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy nr 1
w Gnieźnie, Specjalny Ośrodek Szkolno– Wychowawczy w Kłecku, Biblioteka Publiczna
Miasta Gniezna, WFOŚiGW w Poznaniu, Polski Klub Ekologiczny - Okręg Wielkopolski –
Koło w Gnieźnie, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, gminy powiatu
gnieźnieńskiego, Starostwo Powiatowe we Wrześni, w Słupcy i w Koninie, Polskie
Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów
Budownictwa, Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Gnieźnie. W 2012
realizowane był program edukacyjny dofinansowany ze Środków Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu pn „Podnoszenie świadomości
proekologicznej mieszkańców oraz propagowanie i realizacja zasad zrównoważonego
rozwoju poprzez konkursy i inne imprezy upowszechniające wiedzę ekologiczną”. W 2012 r.
Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa w ramach tego przedsięwzięcia
zorganizował 20 zadań w zakresie edukacji ekologicznej obejmujących zagadnienia
w zakresie szeroko rozumianej ochrony środowiska, gospodarki odpadami, odnawialnych
źródeł energii i propagowania zrównoważonego sytemu produkcji roślinnej i zwierzęcej.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
129
Środowisko przyrodnicze
Lasy
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego lesistość Nadleśnictwa Gniezno wynosi 14,5% i jest
niemal o 50 % niższa w stosunku do średniej krajowej. Nadleśnictwo Gniezno prowadzi
gospodarkę leśną na terenie dwóch obrębów: Popowo Podleśne (L-ctwa: Brody, Kowalewko,
Nowaszyce, Las Miejski, Zakrzewo) oraz Skorzęcin (L-ctwa: Stary Dwór, Piłka, Skorzęcin,
Hutka, Smolniki, Dolina, Wólka). Grunty Nadleśnictwa Gniezno położone są na terenie
dwóch powiatów: gnieźnieńskiego oraz słupeckiego. Powierzchnia ogólna Nadleśnictwa
Gniezno wynosi 19.635 ha, powierzchnia lasów 18.520 ha, w tym powierzchnia lasów
ochronnych 16.480 ha. Lasy ochronne (glebochronne, wodochronne i masowego
wypoczynku) stanowią 91.1% powierzchni leśnej Nadleśnictwa. Istnieją dwie formy
własności lasów tj. lasy państwowe i niepaństwowe (w większości prywatne, gminne,
społeczne). Teren powiatu gnieźnieńskiego administrowany jest przez 4 nadleśnictwa:
Nadleśnictwo Gniezno, Łopuchówko, Czerniejewo i Gołąbki. Największą powierzchnią leśną
na terenie powiatu administruje Nadleśnictwo Gniezno, a najmniejszą Nadleśnictwo
Łopuchówko. Nadleśnictwo Gniezno charakteryzuje się tym, że dominującym gatunkiem
lasotwórczym jest sosna (84 %) i około 50 % powierzchni leśnej stanowią lasy na gruntach
porolnych zalesianych w okresie powojennym. Innymi gatunkami lasotwórczymi
w Nadleśnictwie są: dąb, brzoza, olcha, jesion. Nadleśnictwo Czerniejewo położone jest na
terenie powiatów: gnieźnieńskiego, poznańskiego, średzkiego, wrzesińskiego oraz 8 gmin.
Nadleśnictwo Gołąbki położone jest w południowej ubogiej w lasy części województwa
kujawsko - pomorskiego na terenie 9 gmin. Najbardziej zalesioną gminą powiatu jest gmina
Czerniejewo, której to lasy stanowią 31,60%. Dużym stopniem zalesienia charakteryzują się
gminy: Mieleszyn (24,28%) oraz Witkowo (20,99%). Powierzchnie lasów prywatnych są
niewielkie. Ogólna powierzchnia lasów prywatnych w powiecie gnieźnieńskim wynosi
1486,5 ha (stan na 2008 r.). W 2012r. zalesiono w lasach prywatnych 42,5ha. Powierzchnie
lasów prywatnych są niewielkie. W latach 2005 – 2009 zalesiono powierzchnię 63,62 ha na
gruntach 13 rolników w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich.
Pożary lasów
Z punktu widzenia gospodarki leśnej pożary lasów zaliczane są do najpoważniejszych
niebezpieczeństw zagrażających lasom. W powiecie występują rzadko, co przedstawia
poniższa tabela.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
130
Średnia powierzchnia pożaru Powierzchnia
objęta pożarem
Ilość
pożarów
Wartość strat
[tys. zł]
1998 0,26 2,08 8
1999 0,63 5,71 9
2000 0,21 4,80 23
2001 0,09 0,54 6
2002 0,02 0,02 1 0,1
2003 1,96 17,65 9 95,2
2004 0,48 5,72 12 21,4
2005 0,21 1,25 6 5,5
2006 0,86 8,65 10 51,6
2007 0,38 0,77 2 2,5
2008 0,21 3,23 15 13,4
2009 3,42 17,09 5 143,2
2010 0,98 4,91 5 45,0
2011 0,10 0,58 6 2,8
2012 0,02 0,02 1 0,3
Melioracje wodne
Melioracje wodne polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności
produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz na ochronie użytków rolnych przed
powodziami. Urządzenia melioracji wodnych dzielą się na podstawowe i szczegółowe,
w zależności od ich funkcji i parametrów. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego w 2009 r.
odmulono 22,91 km cieków podstawowych, wykoszono 57.186 km porostów ze skarp oraz
49,493 km porostów z dna cieków. Najwięcej prac wykonano na Strudze Gnieźnieńskiej
tj. odmulono na odcinku 0,467 km orz wykoszono 12,102 km porostów ze skarp i 12,102 km
porostów z dna rzeki. W 2010 r. odmulono 14,58 km cieków, wykoszono 48,032 km
porostów ze skarp oraz 34,572 km porostów z dna cieków. Najwięcej prac wykonano na
Strudze Gnieźnieńskiej tj. odmulono na odcinku 0,467 km oraz wykoszono 12,102 km
porostów ze skarp i 12,102 km porostów z dna rzeki. Wielkopolski Zarząd Melioracji
i Urządzeń Wodnych wykonuje prace zaplanowane oraz te, które wymagają natychmiastowej
konserwacji. W 2010 roku zakończono prace nad odbudową rzeki Bawół gmina Witkowo –
odcinek 14 km. Planowany jest również zbiornik małej retencji w m. Dębnica, gm. Kłecko
o powierzchni 1,88 ha. Powiat Gnieźnieński wykonuje określone zadania w zakresie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
131
gospodarki wodnej i udzielania pomocy spółkom wodnym. Powiat gnieźnieński jako drugi
z powiatów w Wielkopolsce od 2007 r. dofinansuje w wysokości do 50 % prace
konserwacyjne rowów melioracyjnych (melioracja szczegółowa) wykonane przez spółki
wodne. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego działa 28 spółek wodnych konserwujących rowy
melioracyjne o łącznej długości około 1.135,4 km. Spółki wodne wykonują prace
konserwacyjne rowów melioracyjnych ze: składek członkowskich, dotacji z Wielkopolskiego
Urzędu Wojewódzkiego i Urzędu Marszałkowskiego, dotacji ze Starostwa Powiatowego,
dotacji z gmin. Dotacje te umożliwiają wykonanie większej ilości konserwacji rowów. Ważne
w tym zakresie jest współdziałanie samorządów. Od 2007 r. wykonano konserwacje na
długości 136,3 km. Zastosowane rozwiązania wpływają na poprawę sprawności urządzeń
melioracyjnych i na racjonalną gospodarkę wodną w powiecie, co sprzyja ochronie
przeciwpowodziowej. Zadanie to cieszy się dużym zainteresowaniem spółek wodnych oraz
spotyka się z aprobatą mieszkańców powiatu.
Ochrona przyrody
Celem ochrony przyrody jest: utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności
ekosystemów, zachowanie różnorodności biologicznej, zachowanie dziedzictwa
geologicznego i paleontologicznego, zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin,
zwierząt i grzybów, wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do
właściwego stanu ochrony, ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach
oraz zadrzewień, utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk
przyrodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody, kształtowanie
właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez edukację, informowanie i promocję
w dziedzinie ochrony przyrody.
Parki krajobrazowe
Lednicki Park Krajobrazowy położony jest we wschodniej części województwa
wielkopolskiego, na obszarze Pojezierza Gnieźnieńskiego, na terenach gmin:
Kiszkowo, Kłecko, Łubowo i Pobiedziska. Park został powołany dla ochrony
unikatowych w skali kraju ziem, rozciągających się wokół Jeziora Lednickiego,
będących kolebką państwa polskiego, ostoją rolniczego krajobrazu i przyrody.
Powierzchnia Parku wynosi 7 618,4 ha.
Powidzki Park Krajobrazowy - położony jest w obrębie gmin: Kleczew, Orchowo,
Ostrowite, Powidz, Słupca, Wilczyn, Witkowo. Park utworzony został w celu
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
132
zabezpieczenia wartości przyrodniczych oraz kulturowych. Swoistą cechą krajobrazu
tego regionu jest system 17 jezior polodowcowych, zwykle wąskich, długich i
głębokich. Znajdują się tam jedne z największych i stosunkowo czystych jezior
Wielkopolski: Powidzkie i Skorzęcińskie. Większość jezior połączona jest drobnymi
ciekami i sztucznymi kanałami, brak natomiast dużych rzek. Powierzchnia Parku
wynosi 24 600 ha.
Obszary chronionego krajobrazu
Powidzko-Bieniszewski OChK- powierzchnia obszaru wynosi 460 km kw. (część leży
na terenie powiatu gnieźnieńskiego). Największe jeziora tego obszaru to: Powidzkie,
Niedzięgiel (Skorzęcińskie), Suszewskie, Wilczyńskie, Budzisławskie oraz
Ostrowickie – w znacznej części linii brzegowej otoczone lasami. Wiele uroku mają
też małe, często zarastające jeziorka położone w lesie, z bujnie rozwijającą się
roślinnością szuwarowo-wodną (np. jeziorko koło wsi Gaj, jeziora Słowikowskie,
Białe i Kańskie). W zarządzie Nadleśnictwa Gniezno (obręb Skorzęcin) znalazła się
południowa część Powidzko-Bieniszewskiego OChK na łącznej powierzchni 3842,55
ha, z tego 3645,39 ha gruntów leśnych.
Inne zasoby cenne pod względem przyrodniczym
Parki miejskie i wiejskie
Miasto Gniezno – 6 parków: XX - lecia, Jordanowski, Park Miejski, Park Łazienki,
Park Kościuszki, Park Piastowski otoczenie Jeziora Jelonek,
Gmina Gniezno – 5 parków: Łabiszynek, Zdziechowa, Strzyżewo,
Czerniejewo – Żydowo, Czerniejewo, Szczytniki Czerniejewskie, Czeluścin,
Kosmowo,
Kiszkowo – Puszcza Zielonka,
Kłecko – Działyń, Zakrzewo,
Mieleszyn – Karniszewo, Dziadkowo, Popowo Ignacewo, Przysieka,
Niechanowo – Niechanowo, Mierzewo, Jelitowo, Arcugowo, Czechowo,
Trzemeszno – Brzozówiec, Kaszuby, Kruchowo, Lubiń, Ostrowite, Płaczkowo,
Szydłowo, Święte,
Witkowo – Kołaczkowo, Jaworowo, Odrowąż, Skorzęcin, Czajki, Małachowo.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
133
Pomniki przyrody
Pomnikami przyrody są to pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska
o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej
oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów,
okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady,
wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego
wyznaczono i dokonano pomiarów 399 pomników przyrody zasługujących na objęcie
ochroną prawną, w znaczącej części w formie drzew pomnikowych. Przy wyznaczaniu
poszczególnych egzemplarzy do wykazu pomników przyrody nie zawsze kierowano się
obwodem pnia jaki drzewo musi uzyskać by zaliczyć jako pomnik, ale za objęciem ochroną
niekiedy przemawiały takie względy jak: rzadkość występowania gatunku, majestatyczny
pokrój drzewa, bądź jego wyjątkowa lokalizacja.
Gatunek
Gminy
Razem
Cze
rnie
jew
o
Gn
iezn
o
Kis
zko
wo
Kłe
cko
Mie
lesz
yn
Łu
bo
wo
Trz
emes
zn
o
Wit
ko
wo
Kasztanowiec 7 1 8
Lipa drobn. 3 9 3 51 66
Lipa szerok. 2 1 2 5
Jabłoń 2 2
Jesion 8 3 4 15
Wiąz szyp. 2 2 4 1 9
Robinia 1 1
Platan 1 1
Dąb szypułk. 139 35 3 9 1 3 63 253
Dąb b.szypułk. 1 1
Grusza 1 1
Buk zwyczajny 1 1
Sosna cz. 1 1
Sosna zw. 1 1
Sosna wej. 1 1
Świerk posp. 1 1
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
134
Żywotnik 1 1
Wierzba
Trzmielina 1 1
Topola 7 7 5 9 28
Klon 1 1
Inne 1 1
OGÓŁEM 140 14 72 18 16 3 64 72 399
Na szczególną uwagę zasługuje głaz narzutowy zlokalizowany we wsi Sokolniki na terenie
gminy Mieleszyn. Ten ogromny kamień najprawdopodobniej został pozostawiony przez
ustępujący lodowiec podczas ostatniego zlodowacenia. Jest to jedyny przedstawiciel głazów
narzutowych jaki występuje na terenie powiatu gnieźnieńskiego i jaki został otoczony
ochroną prawną w formie pomnika przyrody. Niektóre pomniki przyrody zlokalizowane są
w miejscach upamiętniających rocznicę zwycięskich bitew w walkach o niepodległość Polski,
przypominają ważne wydarzenia kulturalne i historyczne - w ten sposób honorując wysiłek
lokalnej społeczności. Drzewa rosnące pojedynczo na granicach pole – las oraz na miedzach
pomiędzy rolami tworzą dodatkowe walory krajobrazowe w znaczący sposób ubogacając
środowisko przyrodnicze.
Obszary prawnie chronione
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego znajdują się Obszar Specjalnej Ochrony ptaków Natura
2000: Obszar Specjalnej Ochrony (OSO) - Dolina Małej Wełny pod Kiszkowem (kod obszaru
PLB300006), Specjalny Obszar Ochrony (SOO) - Pojezierze Gnieźnieńskie PLH300026 -
Obszar o charakterystycznej rzeźbie młodo glacjalnej oraz Obszar „Stawy Kiszkowskie”
PLH300050- strefa ta obejmuje fragment doliny Małej Wełny. Na terenie powiatu
gnieźnieńskiego, występuje wiele gatunków roślin i zwierząt podlegających ochronie
np.: rośliny (Naparstnica purpurowa, Konwalia majowa, Kozłek lekarski), ptaki (bocian
czarny, bielik, czapla siwa, myszołowa, błotniak stawowy), gady (jaszczurki, padalce,
zaskrońce), płazy (ropuchy, kumaki, żaby, rzekotki drzewne, grzebiuszki ziemne). Powiat ma
bogate i różnorodne środowisko przyrodnicze z bogatą i cenną przyrodą m.in. na terenie
Powidzkiego Parku Krajobrazowego, Lednickiego Parku Krajobrazowego oraz Rezerwatów:
„Wiązy” w Nowym Lesie oraz „Bielawy” koło Goranina. Wszystkie obszary specjalnej
ochrony podlegają pod następujące instytucje: RDOŚ w Poznaniu, ZPKWW Poznań. Według
danych w powiecie gnieźnieńskim powierzchnia obszarów prawnie chronionych spadła na
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
135
przełomie ostatnich 9 lat z 16 116,8 ha w 2003 roku do 15 995,5 ha w 2011 roku. Rezerwaty
przyrody nie zmieniły powierzchni poza wahaniem w 2007-2008 i wynoszą 27,8ha.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
ogółem ha
16116,8
16116,8
16116,8
16090,2
16040,2
16040,2
15995,5
15995,5
15995,5
rezerwaty przyrody ha 27,8 27,8 27,8 27,7 22,5 22,5 27,8 27,8 27,8
parki krajobrazowe razem ha 12604,0
12604,0
12604,0
12577,5
12532,7
12532,7
12532,7
12532,7
12532,7
rezerwaty i pozostałe formy
ochrony przyrody w parkach
krajobrazowych
ha 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 50,0 50,0 50,0
obszary chronionego
krajobrazu razem ha
3435,0
3435,0
3435,0
3435,0
3435,0
3435,0
3435,0
3435,0
3435,0
użytki ekologiczne ha 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0 50,0
Wnioski
stosunkowo mała lesistość terenów 14,5 %
lasy administrowane są przez 4 nadleśnictwa
melioracje wodne prowadzi 28 spółek wodnych konserwujących rowy melioracyjne
ze: składek członkowskich, dotacji z: Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego
i Urzędu Marsz Marszałkowskiego, Starostwa Powiatowego oraz z gmin
potrzeba konserwacji melioracji wodnej
są dwa parki krajobrazowe
istnieją liczne obszary chronionego krajobrazu
zidentyfikowane jest 399 pomników przyrody
są trzy obszary prawnie chronione
wzmożenie ochrony obiektów objętych już ochroną prawną,
ograniczenie procesów urbanizacyjnych w pobliżu obszarów przyrodniczo cennych
(ograniczenie zabudowywania terenu),
wykonanie pełnej inwentaryzacji przyrodniczej na terenie wszystkich gmin powiatu,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
136
wykonanie inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie i objęcie
ich ochroną,
przygotowanie i wdrożenie programów edukacyjnych dotyczących ochrony przyrody
(np. we współpracy z nadleśnictwami, Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego,
organizacjami ekologicznymi) skierowanych do różnych odbiorców,
określenie gruntów przeznaczonych do zalesień i granic polno – leśnych
w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego,
realizacja programu zwiększania lesistości kraju
zalesianie gruntów o znaczeniu marginalnym dla produkcji rolniczej,
wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów
określających sposoby użytkowania cennych elementów przyrodniczych
i krajobrazowych
wspieranie zachowania tradycyjnych praktyk gospodarczych na terenach przyrodniczo
cennych; wspieranie rolnictwa ekologicznego,
utrzymanie istniejących oraz współpraca przy powoływaniu nowych obszarów
i obiektów prawnie chronionej przyrody i krajobrazu, w tym między innymi sieci
obszarów Natura 2000,
usuwanie lub ograniczanie aktualnych i potencjalnych zagrożeń dla zachowania
różnorodności biologicznej,
wspieranie działalności proekologicznych.
utworzenie sieci obszarów NATURA 2000 obejmującej Specjalne Obszary Ochrony
utworzone zgodnie z Dyrektywą Siedliskową oraz Obszar Specjalnej Ochrony na
podstawie Dyrektywy Ptasiej,
uwzględnienie ochrony zbiorników wodnych oraz ich obrzeży w miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego.
Złoża kopalin
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego w 2012 roku eksploatowane było wyłącznie kruszywo
naturalne, które, należy do kopalin objętych własnością nieruchomości gruntowej. Teren
powiatu jest zasobny w kruszywa naturalne czyli piaski, żwiry i ich mieszaniny, spełniające
jakościowe kryteria gospodarczej przydatności. Organem koncesyjnym dla złóż objętych
własnością nieruchomości gruntowej jest Starosta oraz Marszałek Województwa,
w zależności od powierzchni złoża oraz rocznej wielkości wydobycia. Starosta nie sporządza
bilansu zasobów wszystkich złożach na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Jest to zadanie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
137
ustawowe, które realizuje Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy,
jako zadanie państwowej służby geologicznej, sporządzając je corocznie. Bilans zasobów złóż
kopalin jest dostępny na stronie Państwowego Instytutu Geologicznego. Na terenie powiatu
gnieźnieńskiego eksploatowane są aktualnie następujące złoża w gminach: Witkowo
(Ćwierdzin MA II, Ćwierdzin KR , Ćwierdzin – Piaski), Trzemeszno (Wymysłowo Alco-
Wend, Kruchowo, Ławki PR, Ławki JR, Pasieka I, Wymysłowo I, Wymysłowo III,
Wymysłowo JP, Wymysłowo NS, Wymysłowo TJ), Czerniejewo (Gębarzewo I) Niechanowo
(Gurówko).
Gospodarka wodna
Wody powierzchniowe
Rzeki powiatu stanowią łącznie 247,8 km, natomiast kanały 12,9 km. Do głównych rzek
powiatu należą: Wełna, Mała Wełna, Struga Gnieźnieńska, Struga Witkowska. Wszystkie
rzeki podlegają pod Marszałka Województwa oraz Zarządy Melioracji Wodnych. Na terenie
powiatu gnieźnieńskiego występuje około 40 jezior o powierzchni powyżej jednego hektara.
Największym jeziorem w powiecie jest jezioro Niedzięgiel, którego powierzchnia wynosi
550,9 ha. Położone jest ono na terenie gminy Witkowo. W obrębie miasta Gniezno występują
trzy duże jeziora: Winiary, Jelonek oraz Świętokrzyskie. Badania Jakości wody
przeprowadzane są w ramach monitoringu przez WIOŚ w Poznaniu oraz na terenie miejsc do
pływania przez SANEPID Gniezno. Wszystkie jeziora powiatu gnieźnieńskiego znajdują się
w strefie ciszy. Jedynie Jezioro Popielewskie i Kamienieckie położone w gminie Trzemeszno
zostało dopuszczone pod pewnymi warunkami ograniczającymi (termin, czas, prędkość,
odległość od linii brzegu) do używania jednostek pływających z napędem spalinowym. Mając
na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa osobom wypoczywającym, znakami żeglugowymi
oznakowano Jezioro Popielewskie. W latach następnych planuje się oznakowanie Jeziora
Kamienieckiego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gnieźnie przeprowadza
badania wody z kąpielisk. W 2012 r. nadzorem w powiecie gnieźnieńskim objęto
2 kąpieliska: Winiary i Skorzęcin oraz 5 miejsc wykorzystywanych do kąpieli: Borzątew,
Kłecko, Jankowo Dolne, Dziekanowice i Lednogóra. Ich stan sanitarny i techniczny oceniono
jako dobry. Zarówno przed sezonem jak i w trakcie jego trwania nie stwierdzono
zanieczyszczenia bakteriologicznego wody. Zadaniem własnym gmin jest organizacja
kąpielisk. W zakresie tego zadania poszczególne gminy powiatu występują do Starosty
Gnieźnieńskiego o uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. Starosta wydał pozwolenia
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
138
wodnoprawne (stan na 2012) na wykonanie kąpieliska: miasto Gniezno - jezioro Winiary,
Skorzęcin, gmina Witkowo - jezioro Niedzięgiel.
Wody podziemne
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego wyróżniamy dwa Główne Zbiorniki Wód Podziemnych:
Wielkopolska Dolina Kopalna, stanowiąca Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 144
(główne źródło zaopatrzenia w wodę część miasta Gniezna, gmin Niechanowo, Czerniejewo
i Witkowo) oraz Wielkopolska Dolina Kopalna, stanowiąca Zbiornik Wód Podziemnych
nr 143 (subzbiornik Inowrocław - Gniezno, źródło zaopatrzenia w wodę gmin: Kiszkowo,
Kłecko, Mieleszyn, Trzemeszno, Gniezno oraz część miasta Gniezna). Od 2002 roku służby
sanitarne województwa wielkopolskiego dokonują kompleksowej oceny jakości ujmowanej
wody dla celów zbiorowego zaopatrzenia w wodę do spożycia przez ludzi. Na terenie powiatu
gnieźnieńskiego zadanie to realizowane jest przez SANEPID Gniezno.
Zużycie wody na terenie powiatu
Największe zużycie wody na jednego mieszkańca w latach 2008-2010 wystąpiło
w następujących gminach Niechanowo, Mieleszyn oraz Łubowo. Zużycie wody na cele
przemysłowe występuje w kilku gminach powiatu gnieźnieńskiego tj. Gniezno, Czerniejewo,
Kiszkowo, Trzemeszno, Witkowo. Zużycie wody na cele przemysłowe w powiecie
gnieźnieńskim w 2012 roku wynosiło 542 m3/rok.
Zużycie wody na jednego mieszkańca gminach powiatu gnieźnieńskiego - [m3]
Gmina 2008 2009 2010 2011
M Gniezno 32,2 30,6 30,2 30,0
G Gniezno 31,8 37,9 36,8 38,0
Czerniejewo 27,6 29,6 29,5 30,0
Kiszkowo 34,9 33,0 32,8 31,9
Kłecko 46,6 46,9 47,9 52,6
Łubowo 52,8 46,2 50,1 50,5
Mieleszyn 44,2 43,9 39,6 42,4
Niechanowo 41,3 39,6 43,9 45,7
Trzemeszno 32,6 31,2 32,3 31,9
Witkowo 35,0 32,5 28,9 31,7
Zwodociągowanie powiatu gnieźnieńskiego wynosi w granicach 95 - 100%. Całkowita
długość sieci wodociągowej w powiecie w 2012 roku wynosi: 1.325,1 km, natomiast długość
przyłączy wodociągowych 247,8 km.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
139
Lokalizacja Sieć wodociągowa %
Gniezno-miasto 97,9
Gniezno 95,0
Czerniejewo 97,0
Kłecko 100,0
Kiszkowo 99,9
Niechanowo 100,0
Łubowo 100,0
Mieleszyn 99,8
Trzemeszno 98,54
Witkowo 99,9 (stan na 31.12.2012r.)
Ujęcia wody
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego zinwentaryzowano 216 ujęć wód podziemnych z czego
109 ujęć ujmuje wody z piętra czwartorzędowego, 104 ujęcia z piętra trzeciorzędowego oraz
3 ujęcia ujmujące poziom górnokredowy. Najważniejszą rolę spełnią ujęcia komunalne, które
eksploatują wody podziemne w celu zaopatrzenia ludności. Ujęcia komunalne w powiecie
gnieźnieńskim: m. Gniezno (Winiary I, Winiary II, Żydowo-Cielimowo), gm. Gniezno
(Modliszewko, Łabiszynek, Jankówko), gm. Kłecko (Kłecko, Działyń, Świniary Dolne,
Pruchnowo), gm. Mieleszyn (Dębłowo Królewskie, Karniszewo, Łopienno, Mieleszyn),
gm. Kiszkowo (Łubowiczki, Sławno, Łagiewniki Kościelne, Turostowo, Dąbrówka
Kościelna, Rybno Wielkie), gm. Łubowo (Łubowo, Wierzyce, Dziekanowice, Woźniki),
gm. Niechanowo (Jarząbkowo, Karsewo, Niechanowo, Żelazkowo), gm. Witkowo (Witkowo,
Gorzykowo), gm. Trzemeszno (Trzemeszno, Trzemżal, Kruchowo) Gm. Czerniejewo –
(Żydowo, Kosmowo). Podstawą formalną korzystania z wód podziemnych w ramach
szczególnego korzystania z wód jest pozwolenie wodnoprawne, które zezwala na
eksploatację wód podziemnych w ilościach w nim określonych, które nie mogą przekraczać
wielkości zasobów eksploatacyjnych ujęcia.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
140
Ścieki komunalne i zbiorniki bezodpływowe
Oczyszczalnie ścieków
Na terenie powiatu w 2013 roku działa razem 19 oczyszczalni ścieków. W ostatnich latach
zmodernizowano oczyszczalnię ścieków w Działyniu, Trzemesznie, Niechanowie,
w Jankowie Dolnym, w Czerniejewie i w Gnieźnie.
Gmina
Lokalizacja
oczyszczalni
ścieków
Dopuszczalna
przepustowość
oczyszczalni
Q max.d (m3/d)
Rzeczywista ilość
ścieków oczyszczonych
Qśr.d. ( m3/d )
M. Gniezno Gniezno 19 500 13 174
Gm. Gniezno Jankowo Dolne
Łabiszynek
220
200
180
60
Czerniejewo Czerniejewo 626 360
Kiszkowo
Kiszkowo
Turostowo
Sławno
420
100
200
317
32
65
Kłecko
Kłecko
Działyń
Zakrzewo
360
220
30
347
180
24
Łubowo
Łubowo
Dziekanowice
Przyborowo
Strychowo
290 (dane rok 2012)
220 (dane rok 2012)
120 (dane rok 2012)
120 (dane rok 2012)
145,20 (dane rok 2012)
90,41 (dane rok 2012)
63 (dane rok 2012)
54,79 (dane rok 2012)
Niechanowo Niechanowo 310 205
Mieleszyn Przysieka 430 166,82
Trzemeszno Trzemeszno
Kamieniec
1.310
60
1.425
13
Witkowo Witkowo 2.400 1.200
Właściwa modernizacja oczyszczalni ścieków ma na celu zmniejszanie jej uciążliwości dla
otoczenia, jak również podniesienie szybkości oraz skuteczności oczyszczania ścieków.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
141
Kanalizacja
Długość czynnej sieci kanalizacyjnej dla terenu powiatu wynosi 570,7 km. Najbardziej
skanalizowanym obszarem jest Gniezno i Kłecko natomiast najmniej skanalizowanym jest
Czerniejewo. W przypadku Gmin wiejskich procent skanalizowana jest zdecydowanie
mniejszy i waha się w granicach od 22,6 do 64,7 %. Najsłabiej skanalizowane są gminy
Gniezno, Trzemeszno oraz Mieleszyn.
Lokalizacja w powiecie gnieźnieńskim Sieć kanalizacyjna %
Gniezno 86,6
Gniezno 22,6
Czerniejewo 30,4
Czerniejewo-miasto 34,4
Czerniejewo-obszar wiejski 28,1
Kłecko 49,9
Kłecko-miasto 86,7
Kłecko-obszar wiejski 30,0
Kiszkowo 34,8
Niechanowo 30,4
Łubowo 64,7
Mieleszyn 22,7
Trzemeszno 55,6
Trzemeszno-miasto 78,1
Trzemeszno- obszar wiejski 27,3
Witkowo 66
Witkowo - miasto 88,7
Witkowo – obszar wiejski 34,3
powiat 65,8
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gnieźnie Spółka z o.o. (PWiK) eksploatuje
i konserwuje sieć kanalizacyjną. W roku 2012 wystąpiło 75 awarii na 25 eksploatowanych
przepompowniach ścieków. W 2007 roku nastąpiło przejęcie przez PWiK przepompowni
gminnych: Zdziechowa 5 obiektów, budowa 2006 – 2007 rok, Wełnica – 4 obiekty, budowa
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
142
2007 rok, Jankowo Dolne – 3 obiekty. - budowa 2007 rok, Jankówko – 3 obiekty, budowa
2007 rok. Przepompownie znajdujące się na Wełnicy i w Jankówku, wybudowano w pasie
drogi bez strefy ochronnej. Pozostałe posiadają strefę ochronną. Przepompownie zostały
wybudowane przez Urząd Gminy i przekazane PWiK w celu eksploatacji i konserwacji. Na
terenie miasta Gniezna znajduje się 10 przepompowni: ul. Orzeszkowa, wybudowana -
1994 rok, ul. Jeziorna – 1971 rok, ul. Kawiary – 2006 rok, ul. Odległa – 2006 rok
ul. Świętokrzyska – 2000 rok, ul. Morelowa – 2011 rok, ul. Łąkowa – 2010 rok, Os. Bajkowe
– 2012, 3 obiekty. Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna stosuje technologię polegająca na
usuwaniu związków biogennych i biologicznej stabilizacji osadów w dwustopniowym
procesie fermentacji metanowej w Wydzielonych Komorach Fermentacyjnych. Zasadniczym
problemem na oczyszczalni w Gnieźnie jest zapewnienie zwiększonego usuwania azotu
ogólnego ze ścieków, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska
(z dnia 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzeniu
ścieków do wód lub do ziemi – dla aglomeracji o RLM: od 15000 do 99999). Dlatego też,
w 2008 roku celem zapewnienia odpowiedniego oczyszczania ścieków przed ich
odprowadzeniem do odbiornika, zgodnie z obowiązującymi w Polsce i Unii Europejskiej
przepisami, Zarząd Spółki podjął decyzję modernizacji Miejskiej Oczyszczalni Ścieków
w Gnieźnie. Czynnikami wpływającymi na funkcjonowanie sieci kanalizacyjnej są:
awaryjność, na sieci sanitarnej, na przyłączach kanalizacyjnych, długość kanalizacji
sanitarnej, długość przyłączy, liczba przyłączy, gęstość przyłączy, liczba odbiorców, technika
wykonania, użyte materiały. Na przestrzeni lat 2002 do dzisiaj liczba przyłączy wzrosła
o 78,21% co przełożyło się na wzrost o 57,25% odbiorców. Całkowita sieć kanalizacji
sanitarnej wynosi 143,3 km i wzrosła od 2002 roku o 55,65%. Dzięki zaangażowaniu
pracowników zmalała awaryjność sieci aż o 33,33%. W powiecie dane kształtują się wg
poniższego zestawienia:
ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej
2008 2009 2010 2011
M Gniezno 60 279 60 236 61 054 61 192
G Gniezno 972 2 104 2 213 2 459
Czerniejewo 2 131 2 139 3 652 4 807
Kiszkowo 1 847 1 857 1 873 1 887
Kłecko 3 749 3 775 3 791 3 859
Łubowo 3 482 3 685 3 834 3 958
Mieleszyn 910 901 923 922
Niechanowo 1 652 1 698 1 723 2 195
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
143
Trzemeszno 7 698 7 817 7 908 7 932
Witkowo 8 849 8 987 9 075 9 123
długość czynnej sieci kanalizacyjnej
2008 2009 2010 2011 2012
M Gniezno 115,5 116,7 119,5 122,2 129,9
G Gniezno 4,1 18,1 21,7 24,2 18,2
Czerniejewo 22,3 22,3 30,6 37,6 37,6
Kiszkowo 24,3 24,3 24,3 24,3 24,3
Kłecko 24,1 24,1 24,1 24,1 42
Łubowo 78,1 78,5 92,1 115,3 115,3
Mieleszyn 13,0 13 13 13 27,8
Niechanowo 12,0 12 12,1 25,9 25,9
Trzemeszno 35,1 39,7 42,3 42,3 50,4
Witkowo 79,7 87,3 87,3 96,9 99,3
połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania
2008 2009 2010 2011 2012
M Gniezno 3 229 3 362 3 466 3 574 3 715
G Gniezno 68 383 387 443 392
Czerniejewo 300 300 885 963 1 022
Kiszkowo 339 339 341 345 345
Kłecko 486 497 497 535 811
Łubowo 1 037 1 141 1 141 1 179 1 252
Mieleszyn 190 190 190 190 383
Niechanowo 360 369 375 528 576
Trzemeszno 936 1 067 1 078 1 079 1 206
Witkowo 1 400 1 506 1 506 1 544 1 550
Wodociągi
Z danych GUS na rok 2011 wynika, że liczba osób korzystających z sieci wodociągowej
i kanalizacyjnej zwiększyła się. W roku 2002 ludność korzystająca z sieci wodociągowej
wynosiła 130 527, a w 2011 roku 136 432 czyli wzrost o około 6,06% . Większy wzrost jest
widoczny przy osobach, które korzystają z sieci kanalizacyjnej i wynosi on 18,82%.
Zauważalna jest jednak duża różnica wśród ludzi korzystających z sieci wodociągowej a sieci
kanalizacyjnej i wynosi ona 38,74%. Wniosek jaki nasuwa się to zwiększenie funduszy na
rozbudowę sieci kanalizacyjnej, które pozwolą na większą ilość przyłączeń, co za tym idzie
wzrost gospodarczy powiatu.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
144
długość czynnej sieci rozdzielczej
2008 2009 2010 2011 2012
M Gniezno 149,3 150,6 152,4 153,9 162,1
G Gniezno 107 114 119 129,1 126,2
Czerniejewo 67,9 70,9 74,4 75,3 75,8
Kiszkowo 109,8 109,8 109,8 109,8 109,8
Kłecko 105,3 105,3 105,3 105,9 136,0
Łubowo 22,1 128,6 128,8 128,8 130,1
Mieleszyn 86,4 87,9 87,9 95,0 95,0
Niechanowo 107,7 107,7 107,7 107,7 107,7
Trzemeszno 178,3 179,3 180,9 181,6 184,6
Witkowo 160,5 161,9 161,9 163,4 163,5
ludność korzystająca z sieci wodociągowej
2008 2009 2010 2011
M Gniezno 68294 68126 68921 68853
G Gniezno 6976 7299 7701 8083
Czerniejewo 6509 6539 6680 6727
Kiszkowo 4967 4994 5024 5033
Kłecko 7044 7054 7058 7063
Łubowo 5460 5564 5790 5898
Mieleszyn 3271 3240 3321 3327
Niechanowo 4907 4966 4989 5044
Trzemeszno 12726 12782 13042 13059
Witkowo 13148 13253 13352 13345
Powietrze
Powiat gnieźnieński wchodzi w skład strefy gnieźnieńsko – wrzesińskiej, która zaliczona jest
do klasy C ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych jeżeli chodzi o stężenia
zanieczyszczeń dwóch czynników: pyłu PM10 oraz ozonu O3. Pozostałe zanieczyszczenia
objęte dyrektywą Parlamentu Europejskiego 2004/107/WE z dnia 15 grudnia 2004 roku,
tj. SO2, NO2, kadm, arsen, nikiel, ołów, benzo(a)piren, benzen i CO nie przekraczają
dopuszczalnych poziomów i klasyfikują strefę naszego powiatu w klasie A. W związku
z powyższym powiat gnieźnieński posiada następujące programy związane z ochroną
powietrza: Programu ochrony powietrza dla strefy: gnieźnieńsko-wrzesińskiej (strefa powiat
gnieźnieński) w województwie wielkopolskim”. „Programu ochrony powietrza w zakresie
benzo-alfa-pirenu dla stref: aglomeracja poznańska, miasto Leszno, strefy gnieźnieńsko-
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
145
wrzesińskiej oraz strefy pilsko – złotowskiej”. Dla powiatu gnieźnieńskiego w związku
z przekroczeniem poziomów dopuszczalnych jakości powietrza w zakresie zanieczyszczenia
powietrza pyłem zawieszonym PM10 w 2010 r. została opracowana „Aktualizacja Programu
Ochrony Powietrza dla strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej (strefa powiat gnieźnieński)
w województwie wielkopolskim” Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza koncentruje się na
istotnych powodach występowania przekroczeń zanieczyszczeń powietrza pyłem zawieszonym
PM10 oraz na znalezieniu skutecznych i możliwych do zrealizowania działań, których
wdrożenie spowoduje obniżenie poziomu zanieczyszczeń co najmniej do poziomu
dopuszczalnego. Cel Aktualizacji Programu Ochrony Powietrza opiera się na przywróceniu
naruszonych standardów jakości powietrza, a przez to poprawę warunków życia mieszkańców
oraz lepszą jakość życia. Realizacja zadań wynikających z Aktualizacji Programu Ochrony
Powietrza ma na celu zmniejszenie stężenia substancji zanieczyszczającej w powietrzu w strefie
powiat gnieźnieński do poziomu dopuszczalnego i utrzymywania go na takim poziomie.
W powiecie gnieźnieńskim według GUS emisja zanieczyszczeń pyłowych w latach 2003-2008
zmniejszyła się ponad dwukrotnie z 281 t/r do 122 t/r, ale od 2009 roku nastąpił zwrot i emisja
znowu zaczęła wzrastać i w 2011 roku wyniosła 193 t/r. W porównaniu do powiatu tureckiego
(1.641 t/r w 2012) jest to bardzo niska wartość. Dużą rolę odegrał tutaj dwutlenek węgla,
którego emisja znacznie wzrosła z 63 863 t/r w 2003 roku, do aż 118 694 t/r w 2011 roku co
stanowi 85 % przyrost. Największy skok zanotowano w 2010 roku. Mając na uwadze
potencjalny wzrost zanieczyszczeń gazowych i pyłowych powiat gnieźnieński propaguje
kampanie, organizuje konferencje z zakresu odnawialnych źródeł energii i zachęca
mieszkańców do korzystania z nowoczesnych technologii ograniczających ilość emisji.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Emisja zanieczyszczeń pyłowych
ogółem t/r 281 201 198 162 143 160 122 197 195 193
nie zorganizowana t/r 32 31 30 30 21 22 2 21 20 22
ze spalania paliw t/r 214 123 126 130 122 139 120 145 121 129
Emisja zanieczyszczeń gazowych
ogółem t/r
64885
59179
59715
55533
55746
59470
58516
127315
118971
119710
ogółem (bez dwutlenku t/r 1022 950 867 888 894 844 644 850 845 1016
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
146
węgla)
nie zorganizowana t/r 4 4 4 4 4 4 0 4 0 0
dwutlenek siarki t/r 508 510 435 454 429 383 307 352 353 396
tlenki azotu t/r 161 142 145 151 158 142 107 112 181 159
tlenek węgla t/r 271 240 231 230 240 268 224 279 231 358
dwutlenek węgla t/r
63863
58229
58848
54645
54852
58626
57872
126465
118126
118694
Emisja zanieczyszczeń z ciepłowni C-13 i C-14 Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej
w Gnieźnie
Rodzaj zanieczyszczenia Mg 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
S02 [Mg] 332,3 324 261 281 268 221,34 249,3 303,6
NOx [Mg] 101,3 97 93 98 91 103,21 92,39 85,181
CO [Mg] 170,6 182 170 186 163 187,33 163,294 147,25
C02 [Mg] 56 419 52 759 50 631 52 836 49 891 58 222 49 160 51 049
pył [Mg] 158,6 144 129 146 114 110,86 99,57 61,32
sadza [kg] 1723,4 1345,2 1086 1437,8 875,9 1004,23 1102,53 1141
benzo(a)piren [kg] 24,1 23,25 21,6 23,88 20,45 25,3 27,6 30,9
Kierunki działań w celu osiągnięcia wysokiej jakości powietrza:
Wprowadzenie zarządzania dot. ochrony powietrza w układzie stref.
Eliminowanie węgla jako paliwa w lokalnych kotłowniach i gospodarstwach
domowych i zastępowanie go innymi bardziej ekologicznymi nośnikami ciepła
Edukacja ekologiczna mieszkańców w zakresie korzystania z proekologicznych
nośników energii, unikania spalania odpadów w piecach domowych.
Termomodernizacja budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej.
Wyprowadzenie ruchu tranzytowego z obszaru zainwestowania miejskiego, budowa
oraz modernizacja obejść drogowych.
Bieżąca modernizacja dróg.
Promowanie proekologicznych środków transportu (transportu kolejowego).
Intensyfikacja ruchu rowerowego, m.in. poprzez: likwidowanie barier technicznych,
tworzenie układu ścieżek rowerowych.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
147
Edukacja ekologiczna mieszkańców dotycząca proekologicznych zachowań
komunikacyjnych.
Wprowadzanie zintegrowanej gospodarki energetycznej
Modernizacja układów technologicznych ciepłowni/elektrociepłowni, w tym
wprowadzanie nowoczesnych technik spalania paliw.
Instalowanie urządzeń do redukcji zanieczyszczeń powstałych w procesie spalania
paliw, a także poprawa sprawności obecnie funkcjonujących urządzeń redukujących
zanieczyszczenia.
Modernizacja i hermetyzacja procesów technologicznych oraz ich automatyzacja.
Wdrażanie nowoczesnych technologii, przyjaznych środowisku (BAT).
Stymulowanie zakładów do samokontroli poprzez wprowadzanie systemów
zarządzania środowiskiem oraz dobrowolnych działań nie normatywnych (czystsza
produkcja).
Systematyczna kontrola zakładów przemysłowych.
Wnioski
teren naszego powiatu jest zasobny w kruszywa naturalne czyli piaski, żwiry i ich
mieszaniny
rzeki powiatu stanowią łącznie długość 247,8 km, natomiast kanały 12,9 km
wszystkie rzeki podlegają pod Marszałka Województwa oraz Zarządy Melioracji
Wodnych
występuje 40 jezior o powierzchni powyżej jednego ha
na terenie powiatu są dwa Główne Zbiorniki Wód Podziemnych: Wielkopolska Dolina
Kopalna nr 144 i nr 143
jest 216 ujęć wód podziemnych
zużycie wody na cele przemysłowe jest na poziomie 542 m3/rok
zwodociągowanie powiatu oscyluje pomiędzy 95-100%
jest 19 oczyszczalni ścieków
najsłabiej skanalizowane są gminy Gniezno, Trzemeszno oraz Mieleszyn
zmalała awaryjność sieci kanalizacyjnej
konieczne jest zwiększenie funduszy na rozbudowę sieci kanalizacyjnej
zmniejszyła się ponad dwukrotnie emisja zanieczyszczeń pyłowych
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
148
Odnawialne źródła energii
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie szeroko propaguje i wspiera stosowanie odnawialnych
źródeł energii. Promowanie odnawialnych źródeł energii jest traktowane jako jeden
z elementów funkcjonalnych racjonalnego korzystania z zasobów przyrody oraz
kształtowania środowiska naturalnego zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.
Zastosowanie odnawialnych źródeł energii wymaga ciągle wielu działań zachęcających do
szerokiego jej wdrożenia. Mając na uwadze powyższe powiat gnieźnieński będzie wspierał
przedsięwzięcia organizacyjno-prawne, które w znacznym stopniu mogą wpłynąć na
zintensyfikowanie rozwoju energetyki odnawialnej, zachęcając do dalszej współpracy gminy,
instytucje, organizacje oraz uczelnie powiatu gnieźnieńskiego. Od 2007 r. zorganizowano
15 spotkań, konferencji i konkursów promujących OZE. Starostwo Powiatowe w Gnieźnie
w 2010 r. wzięło udział w konkursie „Samorządowy Lider Zarządzania”. Do konkursu
zgłoszono praktykę pn. „Promowanie zagadnień związanych z biopaliwami – innowacyjnym
potencjałem rozwoju dla powiatu gnieźnieńskiego”. W zgłoszeniu w szczegółowy sposób
opisano cel, wdrożenie i charakterystykę przedsięwzięcia jakim jest organizacja konferencji
z zakresu odnawialnych źródeł energii. W dniu 22 czerwca 2010 r. w budynku Senatu RP
odbyła się konferencja podsumowująca konkurs. Program konferencji obejmował prezentacje
praktyk, ogłoszenie wyników i wręczenie dyplomów. W kategorii powiaty, w dziedzinie
gospodarka komunalna powiat gnieźnieński zajął II miejsce. W powiecie najczęściej
wykorzystywane są 3 źródła OZE: biomasa (najstarsze, najtańsze źródło), energia słoneczna
i energia wiatrowa.
Polski Klub Ekologiczny
Polski Klub Ekologiczny Koło w Gnieźnie zajmuje się przede wszystkim szeroko rozumianą
edukacją ekologiczną, przyrodniczą i obywatelską mieszkańców Gniezna i powiatu
gnieźnieńskiego w ramach projektu „Edukacja ekologiczna dzieci , młodzieży i dorosłych”
oraz wdrażaniem zasad zrównoważonego rozwoju na terenie miasta i powiatu. W zasięgu
zainteresowań znajdują się także treści z zakresu edukacji regionalnej jak i prozdrowotnej.
Edukacja mieszkańców miasta i powiatu gnieźnieńskiego realizowana poprzez :
Audycje radiowe. Audycje mają na celu przede wszystkim kształtowanie świadomości
społeczeństwa w kierunku selektywnej zbiórki odpadów oraz zmniejszenia ich ilości,
zwrócenie uwagi na rolę ekologii i ochrony przyrody we współczesnym świecie,
poszerzenie wiadomości o zagrożeniach ekologicznych, uwrażliwianie społeczeństwa
na rolę zieleni w mieście, wyrabianie nawyków i przyjaznych dla środowiska postaw,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
149
zmianę stylu konsumpcji .
Gnieźnieńskie Prezentacje Ekologiczne. Przeznaczone dla młodszych- przedszkolaki,
szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły średnie. Idea zorganizowania Gnieźnieńskich
Prezentacji Ekologicznych powstała we wrześniu 1995r. W Gnieźnie liczącym
ok. 70 tys. mieszkańców nie było imprez ekologicznych, w których udział braliby
uczniowie wszystkich szkół miasta i powiatu. Kolejne lata pokazały , że inicjatywa
znalazła uznanie nie tylko u władz miasta i powiatu , ale przede wszystkim
u nauczycieli i uczniów.
Młodzieżowe Forum Ekologiczne. Przeznaczone dla młodzieży starszej. Na Forum
zapraszani są uczniowie trzecich klas gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych
z Gniezna i powiatu oraz studenci PWSZ i Collegium Europejskiego .Cieszą się
dużym zainteresowaniem młodzieży , ponieważ tematy referatów wygłaszane przez
prelegentów dotyczą często zagadnień trudnych, skomplikowanych, ale
przedstawionych w przystępnej formie „Problem czystości wód”, „Rola lasu we
współczesnym świecie”, „Działalność Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Gnieźnie
w zakresie unieszkodliwiania i wykorzystania osadów pościekowych”, „Rola
pozarządowych organizacji ekologicznych we wdrażaniu zasad rozwoju
zrównoważonego”, „Turystyka rowerowa - zwierzenia z doświadczeń własnych”
„Poznań - miasto przyjazne dla rowerów ?”, „Molekularne aspekty miażdżycy
i starzenia się” , „ Żywność transgeniczna – szanse i zagrożenia”, „Odnawialne źródła
energii”, „ Gospodarka odpadami u progu XXI wieku” , „ Formy ochrony przyrody
w Wielkopolsce” , „Gospodarka leśna” , „Aktywna ochrona zwierząt”, „Szanse
rolnictwa ekologicznego w Polsce”, „Ptaki w krajobrazie rolniczym Wielkopolski”,
„Ostoje ptaków o znaczeniu europejskim w Wielkopolsce”, „Gospodarka odpadami
opakowaniowymi w Polsce”, „Odpady ulegające biodegradacji”.
Warsztaty dla nauczycieli. Klub stara się wzbogacać warsztat pracy nauczycieli
poprzez m.in. organizowanie ciekawych spotkań i szkoleń. Wprowadzenie nowych
form pracy, prowadzenie ciekawszych zajęć np. na temat odpadów „Czy naprawdę nie
ma rady na odpady ?”, „Przyjazne zakupy”.
Artykuły w prasie. Uzmysłowienie społeczeństwu jakie zagrożenia
i niebezpieczeństwa wynikają z nieodpowiedniego korzystania ze środowisk a także
propagowanie aktywnych form wypoczynku jak np. Europejski Dzień bez Samochodu
i Tydzień Zrównoważonego Rozwoju .
Wystawy i konkursy. Adresowane do wszystkich grup społecznych. Przedstawiają
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
150
pracę Koła: parki krajobrazowe Wielkopolski czy przyrodę Ziemi Gnieźnieńskiej.
Przynajmniej dwa razy w roku ogłaszane są konkursy związane tematycznie z Forum
Ekologicznym czy Prezentacjami Ekologicznymi. Prace konkursowe eksponowane są
podczas wystaw w MOK w Gnieźnie.
Happeningi uliczne organizowane były z okazji Dnia Ziemi w centrum miasta pod
nazwą: „Czysta i piękna Ziemia”, „Cztery żywioły - woda, ogień, powietrze i ziemia”
oraz z okazji Europejskiego Dnia bez Samochodu.
Rajdy rowerowe po parkach krajobrazowych Wielkopolski oraz najbliższych
okolicach powiatu gnieźnieńskiego.
Program „Przyjaznej dla środowiska konsumpcji”, który propaguje postawy przyjazne
środowisku poprzez m.in. używanie płóciennych toreb na zakupy oraz emitowanie
w Telewizji Gniezno spotów reklamowych na temat zachowań proekologicznych.
Europejski Dzień bez Samochodu. Od 2002 roku organizowane są imprezy z okazji
Tygodnia Zrównoważonego Rozwoju i Europejskiego Dnia bez Samochodu.
PKE Koło w Gnieźnie organizuje po raz kolejny kampanię kształtującą
proekologiczne wzorce zachowań oraz popularyzującą transport miejski przyjazny
środowisku .
Kampanie na rzecz odzysku opakowań wtórnych – EKOLIDER. Placówki oświatowe
Gniezna i powiatu biorą udział w zbiórce surowców wtórnych. Uczniowie chętnie
przynoszą do szkół puszki aluminiowe, makulaturę, złom, baterie - aktywizując
jednocześnie swoje rodziny. Programem objęto cały powiat.
Prośrodowiskowa edukacja i aktywizacja społeczności lokalnej – „Miasto i powiat
przyjazne środowisku”.
Niektóre projekty i kampanie :
projekt „12 świąt i więcej”,
kampanie „Przyjazne zakupy”
zagospodarowanie odpadów organicznych ,
kampanię przeciwdziałającą skutkom zmian klimatycznych ,
niska emisja to wysokie ryzyko (wspólnie z Przedsiębiorstwem Energetyki
Cieplnej w Gnieźnie),
„Człowiek przyjacielem lasu” - z Nadleśnictwem Gniezno
konferencje dla rolników dotyczące upraw GMO, rolnictwa ekologicznego oraz
alternatywnych źródeł energii, młodzieżowe forum ekologiczne, gnieźnieńskie
prezentacje ekologiczne i Ekolider zorganizowane wspólnie ze Starostwem
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
151
Powiatowym w Gnieźnie.
Wnioski
prężnie działa Polski Klub Ekologiczny Koło w Gnieźnie zajmujący się przede
wszystkim szeroko rozumianą edukacją ekologiczną, przyrodniczą i obywatelską
mieszkańców
powiat propaguje kampanie, organizuje konferencje z zakresu odnawialnych źródeł
energii i zachęca mieszkańców do korzystania z nowoczesnych technologii
ograniczających ilość emisji, organizuje także zajęcia w szkołach, warsztaty
edukacyjne, zajęcia terenowe, spotkania i konkursy
Partnerami dot. ekologii są: I Liceum Ogólnokształcące, Nadleśnictwo Gniezno,
Urząd Miejski w Gnieźnie, Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy nr 1
w Gnieźnie, Specjalny Ośrodek Szkolno– Wychowawczy w Kłecku, Biblioteka
Publiczna Miasta Gniezna, WFOŚiGW w Poznaniu, Polski Klub Ekologiczny -,
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, gminy powiatu gnieźnieńskiego, Starostwo
Powiatowe we Wrześni, w Słupcy i w Koninie, Polskie Zrzeszenie Inżynierów
i Techników Sanitarnych, Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa,
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Gnieźnie.
Hałas
Emisja hałasu jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech ekosystemów terenów
zurbanizowanych. Zagrożenie hałasem rodzi zjawisko zwane stresem miejskim,
odzwierciedlane bardzo często w badaniach ankietowych ludności. Ze względu na rodzaj
źródeł hałasu wyodrębniamy hałas komunikacyjny, przemysłowy i komunalny. Największy
zasięg ma hałas komunikacyjny, odbierany przez mieszkańców jako najbardziej dokuczliwy.
Jego ograniczenie przedstawia też największe problemy techniczne. Ze względu na
powszechność występowania, znaczny zasięg oddziaływania oraz liczbę narażonej ludności,
podstawowym źródłem uciążliwości akustycznych dla środowiska na terenie powiatu
gnieźnieńskiego jest komunikacja drogowa i kolejowa. Średnia ze zmierzonych wartości
równoważnego poziomu hałasu w porze dziennej, wynosiła zarówno dla obszaru całego
miasta, jak i dla terenu centrum, 68,7 dB. Najczęściej reprezentowany przedział wartości
poziomu równoważnego hałasu dla całego obszaru miasta to 70,0 LAeq 75,0 dB
(39,0% długości przebadanych ulic), na obszarze centrum miasta natomiast 65,0 LAeq 70,0
dB (51,5% długości przebadanych ulic). Niekorzystne warunki akustyczne stwierdzono
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
152
w sąsiedztwie głównych tras komunikacyjnych miasta, w szczególności dróg krajowych
i wojewódzkich. Wskaźniki stopnia naruszenia klimatu akustycznego dla tych tras wynosiły
od 12 dB do niespełna 15 dB. Pomiary poziomu hałasu zostały wykonane przez WIOŚ we
wrześniu 2005.
Lp. Lokalizacja punktu
Równoważny
poziom hałasu
LAeq (dB)
Natężenie ruchu podczas
pomiarów (poj./h)
dzień ogółem pojazdy
ciężkie
1 Gniezno, ul. Poznańska 14, 16, 18, 22, 24 74,5 1210 168
2 Gniezno, ul. Poznańska 60, 62, 62a 74,5 1210 168
3 Gniezno, ul. Łubieńskiego, przy Liceum
Ogólnokształcącym Nr II 65,6 198 12
4 Gniezno, ul. Dąbrówki, odc. ŁubieńskiegoKrzywe Koło,
przy Przedszkolu Nr 3 67,0 680 36
5 Gniezno, ul. Żwirki i Wigury 25, przy Ośrodku
SzkolnoWychowawczym 72,3 936 148
6 Gniezno, ul. Żwirki i Wigury, przy Szkole Podstawowej Nr 6 68,5 947 136
7 Gniezno, ul. Sobieskiego 20, przy Liceum
Ogólnokształcącym Nr III 65,2 864 66
8 Gniezno, ul. Budowlanych 22, przy przedszkolu Nr 8 66,0 490 20
Analiza uciążliwości akustycznej hałasów kolejowych na terenie Gniezna dla częstotliwości
kursowania pociągów pasażerskich i towarowych z roku 2002 wykazała, że problem ten
ogranicza się do najbliższego sąsiedztwa (20 m) linii kolejowych. W porównaniu do
zagrożenia hałasami drogowymi hałas kolejowy ma znaczenie drugorzędne. Pomiary
poziomu hałasu na terenie powiatu gnieźnieńskiego prowadzone były przez WIOŚ w roku
2005 i 2008 oraz przez GDDKiA i Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w 2005 roku
w ramach realizacji ustawowego obowiązku okresowych pomiarów hałasu w otoczeniu dróg.
Lp. Miejscowość Odległość
od jezdni
Pora dzienna Pora nocna
LAeqD
(dB)
Natężenie
ruchu
pojazdów
Udział
pojazdów
ciężkich
LAeqN
(dB)
Natężenie
ruchu
pojazdów
Udział
pojazdów
ciężkich
1 Gniezno, droga krajowa nr 5, 10 m 68,9 1129 14% 65,7 256 30%
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
153
ul. Poznańska – na wysokości
szpitala psychiatrycznego
1a
Gniezno, droga krajowa nr 5,
ul. Poznańska – na wysokości
szpitala psychiatrycznego
20 m 65,6 1129 14% 62,5 256 31%
2
Gniezno, droga krajowa nr 5,
Trasa 40-Lecia, POD w
rejonie Jez. Winiary
10 m 66,4 330 25% 63,7 126 49%
2a Gniezno, droga krajowa nr 5,
Trasa 40-Lecia 20 m 61,4 330 25% 63,7 126 49%
3
Gniezno, droga krajowa nr 15,
ul. Kostrzewskiego, odc.
Cienista-Wrzesińska
20 m 63,8 536 19% 59,5 113 42%
4
Gniezno, droga krajowa nr 15,
ul. Wrzesińska, odc. granica
miasta – Pustachowska
11 m 68,2 562 17% 63,5 124 40%
5 Modliszewko, droga krajowa
nr 5, na wysokości szkoły 5,6 m 69,3 403 25% 66,9 115 52%
6 Witkowo otoczeniu drogi
wojewódzkiej nr 260
11,5 m 64,6 326 13,5 59,3 55 21,8
Pomiary poziomu hałasu kolejowego na terenie powiatu gnieźnieńskiego prowadzone były
w roku 2007 w ramach realizacji ustawowego obowiązku okresowych pomiarów hałasu
w otoczeniu linii kolejowej nr 281 Oleśnica – Chojnice w miejscowości Skiereszewo oraz
w otoczeniu linii kolejowej nr 353 Poznań Wschód – Skandawa w Gnieźnie, w rejonie
ul. Dalkowskiej i Wierzbiczany. Na granicy sąsiadujących z liniami kolejowymi terenów
podlegających ochronie akustycznej nie stwierdzono przekraczania dopuszczalnych wartości
równoważnego poziomu hałasu w środowisku w porze dziennej, w porze nocnej natomiast
przekroczenie takie stwierdzono w rejonie ul. Dalkowskiej 18 w Gnieźnie. Hałasy lotnicze
jako istotne uciążliwości akustyczne związane są z funkcjonowaniem lotniska wojskowego
w Powidzu. W roku 2004, wobec braku możliwości ograniczenia uciążliwości akustycznych
lotniska do poziomów dopuszczalnych, wyznaczono w jego otoczeniu obszar ograniczonego
użytkowania.
Azbest
Powiat gnieźnieński wraz z gminami od 2008 r. realizuje przedsięwzięcie p.n. „Likwidacja
wyrobów zawierających azbest na terenie powiatu gnieźnieńskiego” przy udziale środków
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
154
z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu, budżetu
powiatu, Miasta Gniezna oraz wszystkich gmin Powiatu Gnieźnieńskiego, a od 2012r.
NFOŚiGW. Akcję koordynuje Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa. Przez
okres 5 lat w naszym powiecie udało się zutylizować ponad 2 000 Mg azbestu. Ilość
zrealizowanych wniosków wzrosła z 37 w 2008 r. do 235 w 2012 r. Jednak w 2012 roku
liczba wniosków zaczęła w stosunku do 2011 spadać. Przyczyną tego faktu jest to, że
mieszkańcy naszego powiatu korzystają głównie z utylizacji azbestu 85% i nie demontują go
z dachów ponieważ nie mają środków finansowych na położenie nowego dachu. W 2013 roku
Powiat złożył wniosek o dotację do WFOSiGW w Poznaniu otrzymał 232 000 zł. Wysokość
dotacji z WFOŚiGW w kosztach przedsięwzięcia z udało się zwiększyć dzięki korzystnym
cenom otrzymanym w wyniku przetargu i uzyskaniu większego efektu ekologicznego:
50% na 80% w 2009 r., 50% na 70% w 2010 r., 50% na 80% w 2011 r., 62% na
85% w 2012r.,51% i na 85% w 2013r. W latach 2008 – 2012 udało się zdemontować
i unieszkodliwić 2031,91 Mg azbestu
Rok 2008 2009 2010 2011 2012
Ilość wyrobów budowlanych zawierających
azbest zdemontowanych
i unieszkodliwionych [Mg]
96,7 369,62 491,3 629,96 444,33
Usuwanie azbestu na terenie całego kraju jest niezwykle ważnym zadaniem skierowanym do
nas wszystkich, ze względu na szeroko pojętą ochronę środowiska w kontekście
zrównoważonego rozwoju prowadzącą do poprawy jakości środowiska oraz zachowania
bezpieczeństwa ekologicznego dla ochrony zdrowia mieszkańców Polski. Ważne jest aby
realizować je wspólnie z gminami zachęcając do składania wniosków mieszkańców gminy.
Usuwanie azbestu musi być wykonywane przez profesjonalistów, którzy po zwilżeniu
materiału powinni zdjąć go najlepiej w całości, nie dopuszczając do jego łamania lub
kruszenia. Zabezpieczenie i usuwanie znacznych ilości wyrobów azbestowych wiąże się
z dużymi kosztami. Ponosiłby je właściciel nieruchomości, na której znajduje się azbest,
w przypadku, gdyby Powiat Gnieźnieński nie realizował przedmiotowego zadania. Niestety
barierą, która wystąpiła przy realizacji akcji usuwania azbestu był brak możliwości
dofinansowania do zakupu nowego pokrycia dachowego. Wnioski złożone przez
wnioskodawców obejmowały głównie utylizację azbestu i wyrobów zawierających azbest
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
155
(85%). Liczba wniosków na demontaż azbestu uzależniona była od konieczności
zabezpieczenia środków własnych wnioskodawców na nowe pokrycie dachowe.
Wnioski
niekorzystne warunki akustyczne w sąsiedztwie głównych tras komunikacyjnych
miasta
uciążliwość akustyczna hałasów kolejowych w porównaniu do zagrożenia hałasami
drogowymi ma znaczenie drugorzędne
powiat gnieźnieński wraz z gminami realizuje przedsięwzięcie p.n. Likwidacja
wyrobów zawierających azbest i pozyskuje środki na ten cel
Gospodarka odpadami
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego znajdują się aktualnie 3 czynne składowiska odpadów
innych niż niebezpieczne i obojętne.
Składowiska dla Gmin **
Powierzchnia
całkowita
składowiska
/ha/
Data
uruchomienia
Posiadane
decyzje Typ
Gniezno-
Lulkowo
Miasto Gniezno,
Gmina Gniezno,
Czerniejewo,
Kiszkowo,
Łubowo,
Niechanowo,
Kłecko
22,3 1994 1,2,3,4,5,6,7 IN
Kłecko-
Brzozogaj* - 0,65 1989 5,6 IN
Trzemeszno-
Święte
Miasto i Gmina
Trzemeszno 3,5 1995 1,2,3,4,5,7 IN
Witkowo-
Chłądowo
Miasto i Gmina
Witkowo 3,0 2003 1,2,3,4 IN
* Nie przyjmuje odpadów od 1 stycznia 2009 r.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
156
** Gmina Mieleszyn i Kiszkowo wywożą na Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych
w Kopaszynie (Wągrowiec)
Objaśnienia:
posiadane decyzje: 1 decyzja lokalizacyjna, 2 pozwolenie na budowę, 3 decyzja zatwierdzająca
instrukcję eksploatacji, 4 pozwolenie na użytkowanie, 5 zezwolenie na odzysk lub
unieszkodliwianie, 6 przegląd ekologiczny, 7 pozwolenie zintegrowane do składowania
odpadów z wyłączeniem odpadów obojętnych, o zdolności przyjmowania ponad 10 ton
odpadów na dobę lub o całkowitej pojemności ponad 25.000 ton; /3/ typ składowiska:
N odpadów niebezpiecznych, O odpadów obojętnych, IN odpadów innych niż niebezpieczne
i obojętne.
Miasto Gniezno wspólnie z gminami tworzy Porozumienie Międzygminne zrzeszające
14 gmin leżących na terenie dwóch powiatów gnieźnieńskiego i wrzesińskiego. Przedmiotem
Porozumienia jest wykonanie zadania głównego pn. „System unieszkodliwiania odpadów
komunalnych dla gmin objętych Porozumieniem wraz z budową Zakładu Zagospodarowania
Odpadów w Lulkowie”. Porozumienie będzie obejmować 210 000 mieszkańców. W skład
porozumienia wchodzą wszystkie gminy powiatu gnieźnieńskiego z wyłączeniem gminy
Mieleszyn. Firma URBIS Sp. z o.o. w Gnieźnie składuje odpady na składowisku w Lulkowie
istniejącym od dnia 16 czerwca 1994 r. Składowisko podpoziomowa-nadpoziomowe
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne mieści się w miejscowości Lulkowo 12 km na
wschód od Gniezna i 0,5 km od drogi na Toruń. Teren zakładu obejmuje obszar 22,37 ha
gruntów klasy V i VI. Odpady składowane są w kwaterze o powierzchni 3,64 ha i pojemności
503.000 m3 oraz nachyleniu skarpy 1:2. Podzielona jest ona na dwie części: IA o powierzchni
2,36 ha i IB o powierzchni 1,28 ha.
ilość umów zawartych pomiędzy URBIS Sp. z o.o. a odbiorcami prywatnymi i firmami
2008 2009 2010 2011 2012
Gmina
Niechanowo
ilość umów
prywatnych 352 378 392 335 377
ilość umów
Firmy 13 20 22 18
Gmina
Łubowo
ilość umów
prywatnych 714 763 823 880 102
ilość umów
Firmy 50 63 83 81
Gmina ilość umów 406 444 476 476 544
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
157
Kiszkowo prywatnych
ilość umów
Firmy 19 29 28 31
Gmina
Czerniejewo
ilość umów
prywatnych 581 624 652 472 493
ilość umów
Firmy 34 38 40 40
Gmina
Gniezno
ilość umów
prywatnych 1 377 1 473 1 577 1 672 1 884
ilość umów
Firmy 62 65 74 78
Miasto
Gniezno
ilość umów
prywatnych 5 080 5 254 5 279 5 167 6 330
ilość umów
Firmy 630 695 743 582
Gmina i/lub Miasto
Masa zdeponowanych
odpadów [Mg]
w 2007 roku
Masa zdeponowanych
odpadów [Mg]
w 2008 roku
Miasto Gniezno 24 045.94 23 614.40
Gmina Gniezno 1 050.32 1 141.76
Gmina Niechanowo 339.86 449,38
Gmina Kiszkowo 515.30 572.08
Miasto i Gmina Czerniejewo 738.50 1 008.40
Gmina Łubowo 407.32 529.64
Masa odpadów zdeponowanych na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne
w miejscowości Lulkowo w porównaniu z 2007 r. wzrosła z 27 097,24 Mg do 27 315,66 Mg.
Na składowisku w miejscowości Chłądowo w porównaniu z 2007 r. zmalała z 3 648,1 Mg do
3 160,6 Mg. Największą ilość stanowiły niesegregowane zmieszane odpady komunalne,
odpady z targowisk, odpady z czyszczenia ulic i placów. Masa odpadów zdeponowanych na
składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w miejscowości Święte
w porównaniu z 2007 rokiem wzrosła z 3 911,60 Mg do 4 263,22 Mg. Podmioty przekazujące
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
158
odpady na składowisko odpadów w miejscowości Lulkowo w latach 2007 – 2009: URBIS Sp.
z o.o. Zakład Oczyszczania Miasta, „KROKUS” Usługi porządkowe – Wywóz Nieczystości,
Z. Wiśniewski Zagospodarowanie i Pielęgnacja Terenów Zieleni, EKO- TRANS Wywóz
Nieczystości Stałych Renata Nowak, P.U.H. „JAMPEX” Piotr Chmura, Zakład Usług
Komunalnych DAROM s.c., ALKOM Firma Handlowo – Usługowa mgr inż. Henryk
Sienkiewicz. Podmioty przekazujące odpady na składowisko odpadów w miejscowości
Chłądowo gmina Witkowo w latach 2007 i 2008: Zakład Gospodarki Komunalnej
w Witkowie, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych EKO, „Alkom” Firma handlowo –
usługowa. Podmioty przekazujące odpady na składowisko odpadów w miejscowości Święte
gmina Trzemeszno w latach 2007 i 2008: Paroc Polska, „Alkom” Firma handlowo-usługowa
Baza sprzętowa, Przedsiębiorstwo Kompleksowej Obsługi Budownictwa WEGNER Sp.j.,
PPHU Jacek Surdyk, Pracownia Stolarska Anta, Poltrans, Krzysztof Lewandowski, Hydroart
Gaca.
Wnioski
odpady komunalne zbierane są głównie w formie odpadów zmieszanych,
na terenie powiatu znajdują się aktualnie 3 czynne składowiska odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne
Miasto Gniezno wspólnie z gminami tworzy Porozumienie Międzygminne zrzeszające
14 gmin leżących na terenie dwóch powiatów gnieźnieńskiego i wrzesińskiego
brak wystarczającej liczby instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów (poza
składowaniem),
powstawanie „dzikich wysypisk” odpadów oraz potrzeba ich likwidacji,
niewystarczający postęp w selektywnym zbieraniu odpadów komunalnych,
niska świadomość ekologiczna przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie
powiatu gnieźnieńskiego w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami oraz
wymaganych pozwoleń i zezwoleń.
Może te problemy staną się mniejsze, ponieważ od 1 lipca 2013 gdy weszła w życie ustawa o
zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która dała władzom lokalnym
racjonalną i elastyczną politykę przy ustalaniu opłat za gospodarowanie odpadami
komunalnymi, dzięki możliwości dowolnego łączenia różnych metod. Władztwo nad
odpadami przejęły gminy, które wybierały w drodze przetargu firmę odbierającą od
mieszkańców odpady i zapewniły możliwość selektywnej ich zbiórki.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
159
Infrastruktura społeczna – jakość życia
Mieszkania
Na przełomie lat 2002 i 2010 ilość mieszkań wzrosła z 41.789 do 44.541 co daje nam przyrost
o 6,59%, Porównując do powiatu wrzesińskiego gdzie przyrost wyniósł 9,45% , a w powiecie
żnińskim 3,77%, w naszym powiecie przybyło 2.752 mieszkań. Średni statystyczny metraż
mieszkania w 2010 roku wynosił 70,25 m2, natomiast ilość izb to 3,7. Największy przyrost
mieszkań nastąpił w roku 2008 i wyniósł 532. Dane statystyczne wykazują nam poziom życia
mieszkańców poprzez wyposażenie mieszkań w instalacje techniczno sanitarne i tak na
44.541 mieszkań: sieć wodociągową posiada 98,45%, ustęp spłukiwany 91,63% , łazienka
88,13%, centralne ogrzewanie 73,46%, gaz sieciowy 52,88%. Możemy stwierdzić, ze
większość mieszkań jest na wysokim poziomie technicznym. Jedynie w kwestii centralnego
ogrzewania i dostępności do gazu należy podjąć odpowiednie kroki. Ważne byłoby tu
rozłożenie na raty opłat związanych z podłączeniem gazu, jest to dla niektórych rodzin duży
wydatek. Z danych wynika, że znacznie zmalała ilość wypłacanych dodatków
mieszkaniowych z 58.205 w roku 2004 do 30.811 w roku 2011 tj. o około 47,06%
i zmniejszyła się również wartość kwot wypłacanych dodatków mieszkaniowych ogółem
z 8.208.900 do 6.426.420 tj. o około 21,71%. Patrząc jednak na wypłacone dodatki na jedno
mieszkanie w roku 2010 to średnia kwota wzrosła z 141,03 zł na 208,58 zł tj. o 47,89%. Nie
są to mimo wszystko duże kwoty należałoby przeznaczyć większą kwotę z budżetu na ten cel.
Sprawdzić należy również ilość osób, która faktycznie potrzebuje takiej pomocy, a więc
wprowadzić odpowiednie procedury kontrolne, aby pieniądze trafiały do rodzin
potrzebujących. Warto było by się zastanowić nad pracami interwencyjnymi, które by
pozwoliły mieszkańcom odpracować np. część dodatku lub np. czynszu, praca na rzecz
spółdzielni, wspólnoty (malowanie klatki, sprzątanie, odśnieżanie).
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Zasoby mieszkaniowe
mieszkania
41789
42087
42278
42486
42708
43182
43714
44135
44541
- -
izby
154501
155871
156872
157903
158914
160908
163163
165127
166835
- -
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
160
powierzchnia
użytkowa
mieszkań m2 2
829917
2862634
2884184
2909372
2933250
2980271
3034335
3085104
3128995
- -
Mieszkania wyposażone w instalacje techniczno sanitarne
wodociąg
41092
41395
41588
41796
42018
42492
43021
43443
43849
- -
ustęp
spłukiwany 37983
38360
38554
38762
38984
39458
39987
40408
40814
- -
łazienka
36433
36797
36991
37199
37421
37895
38424
38846
39252
- -
centralne
ogrzewanie 29880
30286
30479
30680
30902
31376
31893
32314
32720
- -
gaz sieciowy
20770
20997
21094
21125
21208
21494
21761
23308
23553
- -
Liczba i kwoty wypłaconych dodatków mieszkaniowych
Liczba szt. - -
58205
24548
52266
43783
34504
30897
31092
30811
-
Kwota zł - -
8208900
3043510
6882930
6084372
5040081
5248114
5689879
6426420
-
Liczba mieszkań i ich powierzchnia, przypadająca powierzchnia mieszkań na osobę, liczba
lokali socjalnych oraz liczba lokali komunalnych zarządzanych przez Zarząd Gospodarowania
Lokalami.
Rok 2011 2012 2013
Liczba mieszkań [ szt.] 1 917 1 827 1 828
Powierzchnia mieszkań [ m2 ] 84 200 80 355 80 409
Powierzchnia mieszkań na osobę [m2 /os.] 16 15 15
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
161
Lokale socjalne [szt.] 182 212 212
Lokale komunalne [szt.] 1 735 1 615 1 616
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
Na terenie powiatu gnieźnieńskiego działa w zakresie realizowania ustawy o rehabilitacji
społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
(PCPR) w Gnieźnie. W ramach PCPR funkcjonuje Centrum Aktywności Społecznej Largo,
które oferuje się nieodpłatną pomocą i wsparciem osób zagrożonych wykluczeniem
społecznym – nie tylko niepełnosprawnym. W ramach prowadzonej działalności osoby
zgłaszające się korzystają z nieodpłatnych porad specjalistów, biorą udział w zajęciach
arteterapeutycznych, choreoterapeutycznych. Na terenie powiatu działają: stacjonarna
całodobowa placówka przeznaczona dla osób wymagających opieki i pielęgnacji, sprawująca
opiekę tylko i wyłącznie nad dziećmi i młodzieżą upośledzoną umysłowo w Mielżynie Dom
Pomocy Społecznej dla dzieci i Młodzieży upośledzonej umysłowo, Środowiskowy Dom
Samopomocy Dom Anki w Gnieźnie przeznaczony dla osób cierpiących na zaburzenia
i choroby psychiczne, Środowiskowy Dom Samopomocy w Trzemesznie przeznaczony dla
osób cierpiących na zaburzenia i choroby psychiczne, upośledzenie umysłowe, trzy Specjalne
Ośrodki Szkolno-Wychowawcze jako placówki oświatowe dla dzieci i młodzieży
z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim oraz upośledzonym umysłowo ze
sprzężonymi niepełnosprawnościami dwa Warsztaty Terapii Zajęciowej oraz organizacje
społeczne działające na rzecz osób niepełnosprawnych jednak prowadzenie działalności na
rzecz grupy niepełnosprawnych o określonych dolegliwościach - stanowiące organizacje
hermetyczne, co nie służy integracji samego środowiska. Powiatowe Centrum Pomocy
Rodzinie w Gnieźnie działa realizując misję "Tworzymy instytucje, narzędzia które świadczą
profesjonalną pomoc odpowiadającą potrzebom, podejmują działania na rzecz integracji
mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego i wzrostu jakości ich życia". Powiat gnieźnieński to
przyjazne miejsce, poprzez swoje instytucje sektora pomocy społecznej promujące integrację
członków społeczności lokalnej, profesjonalnie świadcząca usługi, tworzące spójny system
pomocy socjalnej na rzecz wzrostu jakości życia mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego
wspólnie z działającymi na terenie powiatu instytucjami pomocy społecznej, organizacjami
społecznymi, związkami wyznaniowymi i wszystkimi innymi którym nie jest obojętny los
drugiego człowieka. PCPR realizować ma program przeciwdziałania przemocy w rodzinie
chcąc osiągnąć cel zwiększenia skuteczności w tym zakresie oraz zmniejszenie skali zjawiska
przemocy w powiecie gnieźnieńskim poprzez: zwiększenie skuteczności ochrony ofiar
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
162
przemocy w rodzinie i zwiększenie dostępności pomocy, zwiększenie zakresu i skuteczności
działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie, w tym
stworzenie hostelu zapewniającego specjalistyczną opiekę, budowanie partnerstw publiczno-
społecznych na rzecz przeciwdziałania przemocy, zwiększenie wiedzy na temat zjawiska
przemocy w rodzinie, zwiększenie liczby profesjonalnie przygotowanej kadry
instytucji/organizacji. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zakłada również realizację
innych celi jak: profilaktyka i edukacja na rzecz osób niepełnosprawnych, promocja
zdrowego stylu życia, rehabilitacja zawodowa i edukacja osób niepełnosprawnych, rozwój
infrastruktury instytucji, organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych,
rehabilitacja lecznicza, integracja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gnieźnie jest podstawową jednostką organizacyjną
systemu pomocy społecznej w Gnieźnie. Do zadań MOPS w Gnieźnie należy: kompleksowa
pomoc osobom i rodzinom w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych, których nie są w
stanie pokonać, wykorzystując własny potencjał i możliwości, przeciwdziałanie patologii
społecznej, pomoc rodzinom we właściwym wypełnianiu ich funkcji i zadań, wspieranie osób
i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienie im
życia w warunkach odpowiadających godności człowieka, podejmowanie działań
zmierzających do życiowego usamodzielniania osób i rodzin oraz ich integracji ze
środowiskiem, udzielanie pomocy osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, przyznawanie
i wypłacanie przewidzianych ustawą świadczeń. W Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej
w Gnieźnie odpowiednio ilość rodzin i osób korzystających od 2002 roku do końca 2012
zmniejszyła się o 29,93% i 37,97% do rzeczywistej wielkości 2.599 rodzin i 5.684 osób.
Bezrobocie wśród podopiecznych MOPS również odpowiednio do rodzin i osób wykazuje
tendencję spadkową o 52,83% i 29,40%. Niepełnosprawność znajduje się na poziomie stałym
odpowiednio w zakresie ilości rodzin i osób 855 i 1.752. Podobny poziom ilościowy
wykazują podopieczni z długotrwałą chorobą. Tendencje wyraźnie spadkową ma
problematyka bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i przemocy w rodzinie,
natomiast zdecydowany wzrost w problematyce trudności w przystosowaniu do życia.
Wymienione spadki i wzrosty mają wyraźny wymiar procentowy, ale faktycznie dotyczą
niewielkiej w skali populacji ilości osób.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
163
wyszczególnienie 2002 2034 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Ogółem
korzystających
l.
rodzin 3709 4110 3907 3872 3846 3129 2581 2754 2803 2567 2599
l.
osób 9163 9677 9479 9032 8989 7354 5843 5862 6068 5475 5684
ubóstwo
l.
rodzin 3514 3790 3837 3582 3717 2501 1997 1852 1765 1086 1914
l.
osób 8667 9026 9379 8668 8714 6117 4597 4168 3750 2309 4088
bezrobocie
l.
rodzin 2272 2071 2655 2577 2496 1876 1392 1545 1618 1503 1604
l.
osób 5916 5384 6904 6534 6256 4299 3537 3707 3798 3537 3800
niepełnosprawność
l.
rodzin 830 1112 766 924 870 762 642 951 840 835 855
l.
osób 1879 2526 1682 2002 1783 1544 1176 1696 1645 1676 1752
Długotrwała
choroba
l.
rodzin 489 498 425 554 560 279 277 657 886 854 881
l.
osób 1805 1164 1023 1805 1335 683 593 1280 1644 1597 1665
Bezradność w
sprawach
opiekuńczo -
wychowawczych
l.
rodzin 625 584 762 746 749 735 566 287 356 341 374
l.
osób 2396 2176 2540 2557 2538 2478 1908 904 1123 1119 1233
w tym :
rodziny niepełne
l.
rodzin 544 455 648 638 655 683 536 245 303 287 315
l.
osób 1818 1286 1739 1820 1818 1865 1965 706 875 850 942
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
164
rodziny
wielodzietne
l.
rodzin 196 182 148 148 153 108 102 34 42 46 47
l.
osób 1201 1145 996 969 978 708 621 179 206 237 252
Ochrona
macierzyństwa
l.
rodzin 155 257 122 158 128 128 112 161 193 186 191
l.
osób 490 755 873 916 681 681 575 838 968 969 954
bezdomność
l.
rodzin 82 95 105 162 162 153 118 121 140 136 139
l.
osób 82 95 105 162 162 153 122 129 153 145 147
narkomania
l.
rodzin 3 1 13 3 4 26 24 7 10 4 6
l.
osób 3 1 20 10 12 78 72 23 14 7 10
przemoc
l.
rodzin - - 93 105 127 149 156 85 82 17 14
l.
osób 306 315 514 447 544 332 248 54 54
trudności w
przystosowaniu do
życia po
opuszczeniu
zakładu karnego
l.
rodzin 15 26 12 12 4 9 18 30 35 42
l.
osób 23 46 15 20 4 13 19 41 49 61
alkoholizm
l.
rodzin 78 72 122 158 63 207 215 183 150 69 106
l.
osób 236 223 227 216 257 621 638 629 451 108 158
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
165
Wnioski
ilość mieszkań wzrosła z 41.789 do 44.541 co daje nam przyrost o 6,59%,
większość mieszkań jest na wysokim poziomie technicznym
MOPS jednostką organizacyjną systemu pomocy społecznej w Gnieźnie
zmniejszyła się ilość rodzin i osób korzystających z pomocy MOPS
bezrobocie wśród podopiecznych MOPS wykazuje tendencję spadkową
niepełnosprawność podopiecznych MOPS znajduje się na poziomie stałym
tendencje wyraźnie spadkową ma problematyka bezradności w sprawach opiekuńczo
– wychowawczych i przemocy w rodzinie
zaplecze/infrastruktura PCPR pozwala na realizację zadań z zakresu Pomocy
Społecznej
dostępne są środki zewnętrzne pozwalające na realizację określonych zadań z zakresu
Pomocy Społecznej
sprawnie działają system nieodpłatnego specjalistycznego poradnictwa
istnieją specjalistyczne placówki zapewniające wsparcie osobom niepełnosprawnym
sprawnie działa system szkolenia niespokrewnionych rodzin zastępczych
ogólnie dostępny jest system informowania o przysługujących formach pomocy,
wsparcia
istnieje duża liczba organizacji pozarządowych działających w sektorze pomocy
społecznej
hermetyczność organizacji społecznych działających w sektorze pomocy społecznej
jest niewystarczająca ilość placówek zapewniających opiekę socjalną i terapeutyczną
brak środków na finansowanie pomocy społecznej,
jest niewystarczająca ilość wolontariuszy
jest mała ilość specjalistycznej kadry w pomocy społecznej
wzrost ilości osób wymagających wsparcia i pomocy nawet wśród osób pracujących
zawodowo
brak mieszkań chronionych i socjalnych
brak środowiskowych form wsparcia
niska aktywność społeczności lokalnej
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
166
brak współpracy międzysektorowej
słabo rozwinięte są formy samopomocy
brak ośrodków terapeutycznych
brak rozeznania rzeczywistych potrzeb na szczeblu poszczególnych gmin
brak diagnozy skali poszczególnych problemów społecznych i w konsekwencji
nieskuteczność działań służących ich niwelowaniu
Opieka medyczna
Zespół Opieki Zdrowotnej
Zespół Opieki Zdrowotnej w Gnieźnie znajduje się w dwóch lokalizacjach. Takie
rozczłonkowanie szpitala rodzi wiele problemów logistycznych i podnosi koszty jego
funkcjonowania. Warto, rozważając modernizację i dalszą rozbudowę szpitala brać pod
uwagę możliwość integracji lecznictwa zamkniętego w jednej lokalizacji. W ciągu ostatniego
dziesięciolecia widać zauważalny spadek ilości hospitalizacji, wynika to w prostej linii z faktu
limitowania przez płatnika (NFZ) środków przeznaczanych na lecznictwo zamknięte. Widać
próbę dostosowania się szpitala do narzucanych ograniczeń. Podobna sytuacja ma miejsce
w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej. Poza nielicznymi wyjątkami powoduje to
wydłużenia czasu oczekiwania na leczenie specjalistyczne zarówno zamknięte jak
i ambulatoryjne. Zapotrzebowanie na opiekę medyczną wśród mieszkańców naszego powiatu
jest wyższe niż możliwości płatnika. Sam Zespół Opieki Zdrowotnej ma możliwości
i potencjał, aby leczyć większą grupę pacjentów. Na dzień dzisiejszy posiadamy 395 łóżek na
10 oddziałach specjalistycznych i Szpitalnym Oddziale Ratunkowym. W 2012 roku
hospitalizowano ponad 16 tys. pacjentów. Posiadana liczba łóżek jest wystarczająca, a nawet
biorąc pod uwagę nowoczesne trendy w medycynie (skracanie czasu pobytu, realizacja części
drobnych zabiegów w AOS) w najbliższej przyszłości będzie mogła ulec zmniejszeniu.
Rozwój powinien dotyczyć Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, który przy odpowiednim
zorganizowaniu może przejąć wszystkie nagłe i wątpliwe diagnostycznie przypadki,
pozwalając oddziałom specjalistycznym dokładniej planować ruch pacjentów, co spowoduje
zwiększenie wskaźnika średniego wykorzystania łóżka. W prostej linii spowoduje to
skrócenie czasu oczekiwania na leczenie planowe pomimo limitów narzucanych przez NFZ.
Należy więc skierować wysiłek na rozwój Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, ponieważ
stanowi on bardzo ważne ogniwo w lecznictwie zamkniętym dając jednocześnie
mieszkańcom powiatu poczucie bezpieczeństwa. Kolejnym istotnym elementem lecznictwa są
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
167
Ambulatoryjne Poradnie Specjalistyczne. Stanowią one łącznik pomiędzy lecznictwem
zamkniętym, a poradniami Lekarza Rodzinnego. W tej chwili ZOZ posiada 9 takich poradni,
które w roku 2012 przyjęły 64 tys. pacjentów. Już teraz poczyniono nakłady na
unowocześnienie części poradnianej infrastruktury i integracje w bezpośredniej bliskości
szpitala.
Liczba leczonych pacjentów na oddziałach ZOZ Gniezno
oddz
iał
2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
liczba
leczony
ch
pacjent
ów
wskaźnik
średniego
wykorzyst
ania łóżka
Wew
nęt
r
zny
A
17
05
72
,53
%
19
47
69
,77
%
19
60
70
,79
%
17
88
70
,40
%
20
08
81
,58
%
20
19
84
,92
%
19
71
84
,40
%
OIN
K
1094
70,5
4%
1150
125,6
2%
981
119,6
8%
830
160,1
4%
710
84,2
9%
716
81,4
2%
723
78,9
0%
Wew
nęt
r
zny B
1610
77,7
0%
1801
88,4
1%
1885
95,1
9%
1975
97,6
9%
1936
92,4
7%
1861
90,0
8%
1886
90,3
0%
Dzi
ecię
cy
1268
42,6
2%
1280
41,5
4%
1404
45,7
1%
1452
56,8
4%
1647
60,3
6%
1432
53,2
7%
1276
49,8
0%
Uro
logic
z
ny
376
34,6
0%
400
40,5
8%
488
46,4
4%
481
42,0
5%
464
42,8
8%
315
34,1
9%
2706
61
,50%
Ch
iru
rgic
zny
24
54
59
,04
%
28
41
64
,23
%
30
99
63
,06
%
31
18
66
,70
%
31
69
70
,48
%
28
08
59
,46
%
OIT
iA
26
1
73
,84
%
25
6
76
,25
%
16
5
75
,98
%
16
3
75
,94
%
14
8
65
,80
%
23
0
61
,23
%
25
1
72
,10
%
Ura
zow
o
Ort
op
ed.
1080
48,0
9%
1336
52,4
3%
1294
55,3
7%
1128
53,8
5%
1166
58,4
7%
1183
67,1
6%
1335
69,7
0%
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
168
Po
łożn
i-
Gin
eko
l
34
94
48
,00
%
34
12
48
,73
%
33
47
51
,54
%
34
39
53
,15
%
14
83
58
,91
%
32
61
55
,71
%
31
71
58
,10
%
La
ryn
go
l
og
iczn
y
14
16
70
,65
%
14
68
78
,03
%
15
23
77
,91
%
15
22
74
,58
%
16
63
82
,05
%
18
52
91
,61
%
18
73
93
,60
%
Med
.
Pa
liaty
w
nej
14
5
84
,29
%
14
7
78
,27
%
17
2
90
,05
%
13
4
90
,68
%
14
0
91
,57
%
15
8
92
,12
%
14
9
97
,90
%
ZO
L
14
4
11
1,1
5%
13
2
10
3,8
6%
13
2
10
0,9
2%
10
6
94
,92
%
24
1
10
7,0
8%
26
9
11
5,0
1%
26
4
94
,90
%
Now
oro
d
ków
i
Wcz
eśn
ia
kó
w
122
6
32,7
3%
119
0
33,9
6%
132
4
41,3
9%
130
7
41,8
8%
142
3
44,2
2%
131
4
39,0
9%
128
5
38,7
8%
ogółe
m
16273
17360
17774
17443
16198
17418
16890
Średni czas oczekiwania na wizytę u specjalisty
Poradnia Czas oczekiwania
Urologiczna (przypadki stabilne) 69
Okulistyczna (przypadki stabilne) 95
Reumatologiczna (przypadki stabilne) 46
Endokrynologiczna (przypadki stabilne) 43
Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej (przypadki
stabilne) 48
Kardiologiczna (przypadki stabilne) 34
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
169
Ilość udzielonych świadczeń w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej
Poradnia
Rok
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Chirurgii ogólnej
22167
21030
20251
21718
22753
23298
22320
22594
21789
22301
21382
Chirurgii
Urazowo-
Ortopedycznej
85
28
86
14
129
54
126
28
108
24
137
57
149
42
136
10
134
81
130
00
128
19
Medycyny
sportowej 1319
672
759
371
394
406
587
416
358
Okulistyczna
6851
6764
5434
5991
5528
5430
4906
4609
4580
4672
4521
Neurologiczna
6561
4687
5237
4375
2403
2335
Onkologiczna
1095
1069
1100
1180
980
953
882
870
762
749
Chorób
zakaźnych 1022
982
1096
1012
979
1179
810
853
789
900
1295
Nefrologiczna
406
381
440
349
427
416
245
Reumatologiczna
3696
3899
3855
3718
3570
3612
2947
2870
2957
3022
3151
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
170
Ginekologiczno-
Położnicza 23345
22956
22981
21145
18493
19019
16151
16506
15419
15610
14494
Chorób Płuc i
Gruźlicy 6623
6941
8110
7637
5972
6691
4302
4378
4320
4756
Raka gruczołu
krokowego 632
562
Urologiczna
3220
3398
3525
3380
3638
3684
4102
Endokrynologicz
na
2263
3593
3018
2784
2371
1774
1777
Kardiologiczna
223
313
346
481
ŁĄCZNIE
82245
77885
82130
80512
77783
84075
74454
73264
70835
71172
64022
Liczba personelu medycznego
Liczba personelu medycznego pod względem podstawowego miejsca pracy od 2006 roku
waha się w granicach około 180 - 220 osób zatrudnionych. Na terenie powiatu
gnieźnieńskiego średnio rocznie jest około 15,8 lekarzy dentystów zatrudnionych według
podstawowego miejsca pracy. W dziedzinie stomatologii dominującą częścią kadry
dentystycznej są kobiety, w okresie od 2006 do 2011 roku średnio co roku jest ich 11,83.
Liczba w personelu pielęgniarek ma tendencje wzrostową od 2006 roku do 2011. Jedynie rok
2009 obrazuje odchylenie/różnicę 200 pielęgniarek. Na terenie Powiatu Gnieźnieńskiego
bardzo mało jest położonych z ukończonymi studiami wyższymi w stosunku do ogólnej
liczby położnych. Ogółem położnych jest znacznie mniej niż pielęgniarek. Liczba położnych
w okresie ostatnich sześciu lat utrzymuje się na tym samym poziomie.
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
171
Rok 2006 2007 2008 2009 2010 2011
liczebność personelu medycznego 216 181 216 206 188 196
Kobiety 88 83 76 90 85 88
Mężczyźni 128 98 140 116 103 108
lekarze 322 351 346 316 371 385
Kobiety 139 145 143 139 142 137
Mężczyźni 183 206 203 177 229 248
lekarze dentyści 18 20 23 11 13 10
Kobiety 12 16 18 6 10 9
Mężczyźni 6 4 5 5 3 1
pielęgniarki ogółem bez mgr 745 753 879 672 856 904
łącznie z mgr pielęgniarstwa 772 791 928 713 920 978
mgr pielęgniarstwa 27 38 49 41 64 74
położne ogółem bez mgr 70 70 72 65 68 67
łącznie z mgr położnictwa 73 73 75 68 74 70
mgr położnictwa 3 3 3 3 6 3
Baza
W powiecie gnieźnieńskim na wszystkich mieszkańców (tj. około 141 tys.) przypada średnio
360,75 łóżek na wszystkich mieszkańców (w obliczeniach pod uwagę wzięto wszystkie lata
z wyjątkiem 2004 roku i 2012). Na tle innych powiatów z podregionu, na przykład
w porównaniu z powiatem słupeckim liczba łóżek w szpitalach w powiecie gnieźnieńskim
jest stosunkowo niska. Liczba ludności w powiecie słupeckim jest znacznie mniejsza (różnica
aż około 83 tyś. osób) niż w powiecie gnieźnieńskim, natomiast różnica średniej liczby łóżek
na przestrzeni 2003 – 2011 roku pomiędzy tymi powiatami wynosi w przybliżeniu
124,25 łóżka na wszystkich mieszkańców. W związku z powyższym powiat słupecki pomimo
mniejszej liczebności mieszkańców posiada większe zasoby łóżek szpitalnych.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
łóżka w
szpitalach 356 - 356 356 344 385 361 355 373 -
Choroby
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
172
Z poniższych danych zebranych na podstawie GUS w tabeli powyżej wynika, że na terenie
powiatu gnieźnieńskiego na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat największa liczba zgonów
wywołana jest chorobami układu krążenia oraz z powodu nowotworów. W związku
z powyższym powiat gnieźnieński powinien przeznaczyć środki z budżetu na rozwinięcie
działań w obszarze kardiologii i onkologii (sprzęt oraz wyspecjalizowana kadra medyczna,
krótszy czas oczekiwania na konsultację lekarską, jednocześnie prawidłową diagnozę
i podjęcie działań, które miałyby zapobiegać zachorowaniom, zabiegi itd.) Także znaczna
liczba zgonów wywołana jest poprzez objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki
badań klinicznych, laboratoryjnych jak również zewnętrzne przyczyny zachorowania.
Największa liczba zgonów wywołana chorobami układu krążenia wystąpiła w 2004 roku.
Najwięcej osób, bo aż 366 zmarło na choroby nowotworowe w 2007 roku. Co roku
w powiecie gnieźnieńskim umiera średnio 1259,5 osób.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012*
niektóre choroby
zakaźne i pasożytnicze 6 4 16 7 8 11 11 6 12
nowotwory 316 337 343 338 366 315 347 374 365
choroby krwi i
narządów
krwiotwórczych oraz
niektóre choroby
przebiegające z
udziałem mechanizmów
autoimmunologicznych
2 2 4 1 2 1 2 1 -
zaburzenia wydzielania
wewnętrznego, stanu
odżywiania i przemiany
metabolicznej
47 36 50 51 49 61 46 46 46
choroby układu
nerwowego 12 28 16 30 16 13 11 20 24
choroby układu krążenia 553 566 538 551 504 543 497 503 472
choroby układu
oddechowego 49 51 40 46 43 42 44 59 62
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
173
choroby układu
trawiennego 41 31 57 52 54 59 56 41 43
choroby układu
kostnostawowego,
mięśniowego i tkanki
łącznej
3 1 4 1 2 2 1 2 2
choroby układu
moczowo-płciowego 15 17 16 13 17 19 21 17 14
niektóre stany
rozpoczynające się w
okresie
okołoporodowym
5 11 3 7 10 1 1 - 1
wady rozwojowe
wrodzone,
zniekształcenia i
abberacje
chromosomowe
3 9 7 2 2 7 6 6 6
objawy, cechy
chorobowe oraz
nieprawidłowe wyniki
badań klinicznych,
laboratoryjnych gdzie
indziej
niesklasyfikowane
102 104 80 74 67 79 84 94 69
zewnętrzne przyczyny
zachorowania i zgonu 92 98 99 97 87 89 92 90 75
pozostałe przyczyny 1 1 1 1 5 5 3 10 11
ZGONY WG
PRZYCZYN - SUMA 1247 1296 1274 1271 1232 1247 1222 1269 1202 1335*
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) działa na terenie powiatu i ukierunkowana jest przede
wszystkim na ochronę zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
174
i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym zakaźnych
i zawodowych. Uwagę PIS zajmuje również nasilenie ataków terrorystycznych oraz powstałe
zagrożenie bioterroryzmem w dziedzinie ochrony zdrowia i życia społeczeństwa. Dla
kształtowania odpowiednich postaw i zachowań zdrowotnych mających na celu poprawę
zdrowia ludności organizuje się, koordynuje i nadzoruje działalność oświatowo-zdrowotną.
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Gnieźnie sprawuje nadzór w celu ochrony
zdrowia ludzkiego w następujących obszarach: epidemiologii, higieny komunalnej
(środowiska), higieny pracy, higieny żywienia, żywności i przedmiotów użytku, higieny
nauczania i wychowania, oświaty i promocji zdrowia, zapobiegawczego nadzoru sanitarnego.
Pod nadzorem PIS obecnie znajduje się 3.018 obiektów zachowując tendencję wzrostową,
w których dokonano 4.348 kontroli. Największe ryzyko zakażenia żywności istnieje
w zakładach produkcyjnych, tj. w piekarniach, ciastkarniach, zakładach garmażeryjnych
i lodziarniach, dlatego też podlegały one nasilonemu nadzorowi.
Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba obiektów pod nadzorem 2528 2624 2803 2830 2910 3018
Liczba kontroli 4435 4626 4117 4025 3969 4348
Do najistotniejszych zadań realizowanych przez pracowników pionu epidemiologii w zakresie
zwalczania chorób zakaźnych należało prowadzenie działalności przeciwepidemicznej,
ustalanie priorytetów i koordynowanie działań związanych z zapobieganiem i zwalczaniem
chorób zakaźnych, zakażeń i zatruć pokarmowych na terenie powiatu gnieźnieńskiego.
Działające w strukturach Stacji Laboratorium Bakteriologiczne wykonuje badania materiału
ludzkiego w kierunku Salmonella / Shigella a także badań skuteczności procesów sterylizacji.
Rok 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba badań w
kierunku Salmonella
/ Shigella
11003 9921 9424 9008 8162 7134 7063 7041
Liczba badań
skuteczności
procesów sterylizacji
854 922 1019 1166 881 810 855 847
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
175
W bieżącym roku Laboratorium Bakteriologiczne rozszerzyło swoją działalność o szereg
nowych badań z zakresu mikrobiologicznej diagnostyki lekarskiej, co pozwala mieszkańcom
powiatu gnieźnieńskiego wykonać niezbędne badania w miejscu zamieszkania.
Duży wpływ na bezpieczeństwo ludności miasta Gniezna i powiatu mają warunki zdrowotne
środowiska, tj. jakość powietrza atmosferycznego, wody przeznaczonej do spożycia wraz
z urządzeniami wodociągowymi, kąpielisk, basenów oraz obiektów użyteczności publicznej.
Procent zwodociągowania powiatu wzrasta z roku na rok i wynosi obecnie 99,97% (98,9% -
ludność wiejska, 100% - ludność miejska). Ludność powiatu korzysta obecnie w 98,4%
(140.506 mieszkańców) z wody o dobrej jakości.
Rok 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Lic
zba
ludnośc
i za
opat
ryw
anej
w w
od
ę (w
tys.
)
Odpow
iadaj
ącą
123 6
92
133 3
73
135 1
65
138 6
54
136 8
45
140 5
06
140 0
38
139 5
81
Nie
odpow
iadaj
ącą
17 8
05
7 8
42
5 9
50
2 5
50
5 5
87
2 2
86
3 0
40
3 1
10
Dbając o bezpieczeństwo sanitarne społeczności powiatu pracownicy Inspekcji Sanitarnej
prowadzili nadzór nad utrzymaniem należytego stanu sanitarnego nieruchomości, instytucji,
obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, który na dzień dzisiejszy nie budzi istotnych
zastrzeżeń. Na przestrzeni ostatnich lat stwierdzono systematyczną poprawę stanu zakładów
opieki zdrowotnej, hoteli, obiektów wczasowo-turystycznych i terenów rekreacyjnych.
Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo ludzi powiatu gnieźnieńskiego PIS sprawowała nadzór nad
warunkami zdrowotnymi środowiska pracy. Wiodącym zadaniem jest zapobieganie
powstawaniu chorób zawodowych, a także koordynowanie przestrzegania przepisów przez
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
176
podmioty wprowadzające do obrotu prekursory grup II A-R i II B-R, substancje i preparaty
niebezpieczne oraz produkty biobójcze. Również prowadzona była weryfikacja narażenia
pracowników na czynniki rakotwórcze w środowisku pracy. W warunkach przekroczonych
norm czynników szkodliwych dla zdrowia pracowało w 2012 roku 740 pracowników.
Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba
osób 839 674 719 634 971 1196 933 777 678 740
Większość, stanowiły osoby zatrudnione w ponadnormatywnym hałasie, tj. w warunkach
ryzyka trwałego uszkodzenia słuchu. Prowadzi się również postępowanie administracyjne
w zakresie chorób zawodowych, wśród których dominującą grupę stanowią choroby narządu
głosu nauczycieli a także sprawuje nadzór nad warunkami higienicznymi procesów nauczania
i wychowania oraz higieną wypoczynku i rekreacji.
Wnioski
rozczłonkowanie szpitala, które rodzi wiele problemów logistycznych i podnosi
koszty jego funkcjonowania
możliwość integracji lecznictwa zamkniętego w jednej lokalizacji
wydłużenia czasu oczekiwania na leczenie specjalistyczne zarówno zamknięte jak
i ambulatoryjne
zapotrzebowanie na opiekę medyczną wśród mieszkańców naszego powiatu jest
wyższe niż możliwości płatnika
szpital posiada 395 łóżek na 10 oddziałach specjalistycznych i Szpitalnym Oddziale
Ratunkowym
posiadana liczba łóżek jest wystarczająca, a nawet za duża biorąc pod uwagę
nowoczesne trendy w medycynie
konieczność zwiększenia wysiłku dot. rozwoju Szpitalnego Oddziału Ratunkowego
niezbędne są nakłady na unowocześnienie części poradnianej infrastruktury
i integracje w bezpośredniej bliskości szpitala.
jest bardzo mało położonych z ukończonymi studiami wyższymi w stosunku do
ogólnej liczby położnych (ogółem położnych jest znacznie mniej niż pielęgniarek)
dla istnienia SOR wymagane jest lądowisko dla helikopterów
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
177
aby przystąpić do nowej kontraktacji ZOZ musi posiadać blok operacyjny spełniający
wymogi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia (kontrakt z NFZ jest do roku
2016)
„starzenie się” wyższej kadry medycznej i brak zainteresowania u specjalistów do
pracy w szpitalu powiatowym
na dzień dzisiejszy żaden z oddziałów nie spełnia wymagań dostosowania oddziałów
szpitalnych do wymogów z rozporządzenia Ministra Zdrowia (termin ostateczny
prawdopodobnie po roku 2016)
największa liczba zgonów wywołana jest chorobami układu krążenia oraz z powodu
nowotworów
konieczne są środki z budżetu na rozwinięcie działań w obszarze kardiologii
i onkologii
stan sanitarno – epidemiologiczny na terenie naszego powiatu ulega powolnej, ale
systematycznej poprawie dzięki podejmowaniu właściwych decyzji przez władze
samorządowe oraz przedsiębiorców zbiorowych i indywidualnych.
największą przeszkodą w realizowaniu zamierzeń i zdecydowanej poprawie tego stanu
są braki środków finansowych oraz zbyt mała świadomość części mieszkańców
naszego powiatu.
Bezpieczeństwo mieszkańców
Straż pożarna
Bezpieczeństwo przeciwpożarowe na terenie powiatu gnieźnieńskiego zapewnia Komenda
Powiatowa PSP wraz z Jednostką Ratowniczo Gaśniczą, zlokalizowaną w Gnieźnie
ul. Chrobrego 22. Ponadto nad bezpieczeństwem obywateli czuwa 11 jednostek
Ochotniczych Straży Pożarnych włączonych do KSRG oraz 32 jednostki Ochotniczych
Straży Pożarnych wspomagających KSRG.
Wyposażenie JRG PSP w Gnieźnie – 15 pojazdów:
3 samochody gaśnicze (2 ciężkie i 1 średni),
Drabina mechaniczna o długości roboczej 37 m,
Samochód ratownictwa chemicznego wraz z przyczepą dekontaminacyjną,
3 samochody operacyjne,
Samochód wężowy z linia o długości węży 3000 m,
2 nośniki kontenerowe z 3 kontenerami (pompowym, z łodziami do ewakuacji
podczas powodzi ora kontener z wałami powodziowymi),.
Jednostki OSP z terenu powiatu dysponują pojazdami ratowniczo-gaśniczymi:
6 ciężkich gaśniczych,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
178
29 średnich gaśniczych,
18 lekkich,
6 pojazdów specjalnych (operacyjne).
należących do poszczególnych OSP - 59 pojazdów:
OSP w miejscowości Ilość
pojazdów
OSP w miejscowości
Ilość
pojazdów
Zdziechowa 3 Łopienno 1
Mieleszyn 2 Popowo Tomkowe 1
Niechanowo 3 Mielno 1
Trzemeszno 5 Karniszewo 1
Kłecko 2 Jarząbkowo 1
Kiszkowo 2 Goczałkowo 1
Witkowo 4 Trzuskołoń 1
Czerniejewo 4 Skrzetuszewo 1
Łubowo 2 Sławno 1
Lednogóra 1 Rybno Wielkie 1
Skorzęcin 2 Mielżyn 2
Mnichowo 1 Wiekowo 1
Strzyżewo Smyk. 2 Jastrzębowo 1
Modliszewo 2 Trzemżal 1
Ułanowo 1 Kruchowo 1
Dębnica 1 Wymysłowo 1
Owieczki 1 Gołąbki 1
Woźniki 1 Ławki 1
Żydowo 1 Dąbrówka Kościelna 1
Interwencje za lata 2000 - 2012
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Pożary 340 321 354 706 550 510 592 440 598 538 448 561 449
Miejscowe
zagrożenia 203 233 429 318 391 500 878 996 909 815 1241 887 839
Alarmy 32 32 23 32 53 60 80 78 78 92 111 111 79
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
179
Charakterystyka zagrożeń związana z pożarami na przestrzeni lat 2002 – 2012 utrzymuje się
na podobnym poziomie i obecnie wynosi 449 interwencji. Nastąpił bardzo znaczny wzrost
miejscowych zagrożeń jak i fałszywych alarmów, które odpowiednio z 203 i 32 w 2002
roku wzrosły do 839 i 79 w 2012 roku. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego występują
następujące zagrożenia: pożarowe – przeważają pożary w gospodarstwach rolnych oraz na
obszarach wiejskich /zboża, ściółka/, w okresach wiosennych – wypalanie traw, ponadto
pożary w zakładach produkcyjnych, komunikacji drogowej- wypadki komunikacyjne
spowodowane w głównej mierze nieostrożnością kierowców. Powstanie nowej drogi
szybkiego ruchu S-5 i jej dalsza rozbudowa, przyczyni się do wzrostu ruchu kołowego, co
może przełożyć się na większe zagrożenia w ruchu komunikacyjnym, komunikacji
kolejowej – niekontrolowany ruch tranzytowy z różnego typu ładunkami, w tym
z substancjami niebezpiecznymi, chemiczno-ekologiczne (miedzy innymi ZDR – „Dynea”
w Trzemesznie), przewóz substancji niebezpiecznych przez teren powiatu, komunikacji
lotniczej- małe zagrożenie związane ze ścieżką podejścia samolotów do lądowania na
lotnisku w Powidzu, radiologiczne- związane z niekontrolowanym przewozem takich
ładunków, w infrastrukturze budowlanej - wypadki związane ze złym zarządzaniem
obiektami, wadami konstrukcyjnymi i nieostrożnością osób podczas prac budowlanych,
powodziowe – miejscowe podtopienia (gwałtowne przybory wód) i anomalie pogodowe. Na
terenie powiatu gnieźnieńskiego występuje trend rozwojowy zagrożeń z uwzględnieniem
uwarunkowań zewnętrznych oraz wewnętrznych: zagrożenia naturalne, m.in.: pożary,
podtopienia ( lokalne związane z anomaliami powodziowymi), huragany oraz susze,
zagrożenia spowodowane poważnymi awariami, m. in. zdarzenia chemiczne bądź
ekologiczne, związane z istnieniem zakładów przemysłowych, użytkujących materiały
niebezpieczne w ilościach mogących być przyczyną poważnej awarii przemysłowej
o katastrofalnych skutkach dla ludzi lub środowiska, oraz związane z transportem
drogowym i kolejowym materiałów niebezpiecznych.
Wnioski
sprawnie funkcjonuje system KSRG, którego trzonem jest PSP – największe
doświadczenie operacyjne.
zawód strażaka posiada duże zaufanie społeczne i wysoki prestiż
fałszywe
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
180
Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP wyposażona w coraz nowocześniejszy sprzęt
wyszkolenie ogólne i specjalistyczne zapewnione dzięki funkcjonującemu systemowi
kształcenia i doskonalenia zawodowego kadry
funkcjonariusze i pracownicy gotowi PSP są do podnoszenia poziomu wykształcenia
ogólnego i kwalifikacji zawodowych
w zakresie zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów stałe wprowadzane są nowe
technologie
przeprowadzanie są cykliczne i systematyczne czynności kontrolno-rozpoznawcze
w poszczególnych grupach obiektów
prowadzi się stały monitoring zakładów dużego i zwiększonego ryzyka
występuje wysoka mobilność i zdolność do szybkiego reagowania sił i środków na
terenie powiatu - gotowość do reagowania na pojawiające się nowe zagrożenia
występuje wspomaganie i koordynacja działań ratowniczych dla zdarzeń
wykraczających poza możliwości lokalnych sił ratowniczych
występuje możliwość szybkiego uzyskania wsparcia z poziomu wojewódzkiego
w ramach Wojewódzkich Odwodów Operacyjnych PSP
został wybudowany nowy budynek strażnicy i komendy PSP
funkcjonuje jednolite kierownictwo na cały powiat – zapewniona skuteczność
dowodzenia
brak jest zintegrowanego stanowiska kierowania podmiotów (PSP, Pogotowia
Ratunkowego, innych)
niewystarczająca jest akceptacja dla PSP jako lidera zintegrowanego systemu
ratownictwa i ochrony ludności w powiecie
występują poważne braki w wyposażeniu sprzętowym jednostek OSP, zwłaszcza
niebędących w systemie KSRG (przede wszystkim w obszarach ratownictwa
specjalistycznego)
brak jest profesjonalnej bazy szkoleniowej dla jednostek OSP, np. możliwości
skorzystania z profesjonalnej komory rozgorzeniowej
brak jest systemu szkolenia i doskonalenia w zakresie pracy dyspozytorów
nieadekwatne jest zasilenie PSP w środki finansowe w stosunku do realizowanych
zadań ratowniczych
słaba jest mobilność niektórych jednostek OSP w KSRG na terenie powiatu
brak jest systemu teleinformatycznego wspomagającego dowodzenie, zintegrowanego
z systemami teleinformatycznymi innych podmiotów wchodzących w skład KSRG
i/lub z nim współpracujących
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
181
Policja
Bazując na danych porównawczych z okresu 2002-2012 ilość stwierdzonych przestępstw
kształtuje się na poziomie z reguły przekraczającym 3.500 rocznie (rok 2002 – 3.544, 2006 –
3.500, 2009 – 3.800, 2010 – 3.300, 2011 - 4.633, 2012 – 3.400). Z tej liczby obserwujemy
spadek przestępczości dot. kradzieży z włamaniami (2002 – 850 czynów, 2006 – 344, 2007 –
246, 2010 – 321, 2011 – 358 2012 – 281), kradzieży mienia (2002 – 677, 2008 – 458, 2011 –
505, 2012 – 517). Poziom wykrywalności ogółu przestępstw systematycznie od 2012 r. „pnie”
się w górę – od 60% w 2002r. do 80% w 2012r., gdzie w roku 2002 wykryto ogółem
2.147 czynów a w 2012r. było ich już 2.770.
Wykrywalność przestępstw
Wykrywalność przestępstw kradzieży, kradzieży z włamaniem i przestępczości rozbójniczej
w porównaniu z rokiem 2002 wyniosła odpowiednio: kradzież – 21 % do 46,4 %, kradzież
z włamaniem 30,1 % do 48,9 %, przestępczość rozbójnicza 58,3 % do 94,1 %. W badanym
okresie czasowym 2002-2012 obserwujemy systematyczny wzrost ilościowy czynów
popełnianych przez nieletnich (2002 – 109 czynów, 2012 – 448 czynów). Nieletni sprawcy
czynów karalnych specjalizują się zwłaszcza w przestępczości rozbójniczej (2002 –
8 czynów, 2012r – 102 czyny), oraz w przestępczości około narkotykowej (2002r – 2 czyny –
2012r -169 czynów).
powiat
gnieźnieńsk
i
postępowania stwierdzone i wykryte
2002 2003 2004
stw
ierd
zone
ogółe
m
wyk
ryte
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
ogółe
m
wyk
ryte
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
ogółem
przestępstw
354
4
214
7 109 60,0
364
7
230
0 127
62,
5
407
4
283
8 113
69,
4
razem
kryminalne
273
0
135
5 105 49,1
289
3
157
3 122
53,
8
306
4
184
5 106
60,
0
razem
gospodarcz
e
398 402 - 100,
0 328 321 1
97,
6 564 558 2
98,
6
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
182
kradzież
samochodu 158 19 1 12,0 122 14 1
11,
5 100 9 - 9,0
kradzież
mienia 677 144 16 21,2 738 151 20
20,
4 635 131 18
20,
6
włamania 850 263 33 30,1 580 137 14 23,
1 580 149 5
25,
6
rozboje 72 42 8 58,3 82 40 8 48,
8 95 60 6
61,
9
narkomania 46 46 2 100,
0 237 233 40
98,
3 799 798 43
99,
9
powiat
gnieźnieńsk
i
postępowania stwierdzone i wykryte
2005 2006 2007
stw
ierd
zone
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
ogółem
przestępstw
364
4
250
0 113
68,
1
352
1
239
5 283
67,
5
292
3
209
5 337
71,
5
razem
kryminalne
266
2
153
7 102
57,
2
274
6
164
4 250
59,
5
186
8
106
1 330
56,
7
razem
gospodarcz
e
447 436 - 97,
5 214 199 6
92,
6 545 531 1
97,
4
kradzież
samochodu 93 10 4
10,
8 107 6 - 5,6 87 6 1 6,9
kradzież
mienia 681 150 25
22,
0 746 177 23
23,
7 567 174 44
30,
5
włamania 418 108 6 25,
1 344 93 9
26,
1 246 66 13
26,
8
rozboje 90 58 16 64,
4 105 82 53
78,
1 77 63 45
81,
8
narkomania 104 101 5 97, 728 719 5 98, 182 179 37 98,
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
183
1 8 4
powiat
gnieźnieńsk
i
postępowania stwierdzone i wykryte
2008 2009 2010 st
wie
rdzo
ne
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
ogółe
m
wykry
te
ogółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
ogółem
przestępstw
345
5
276
8 516
79,
3
382
5
320
1 451
82,
8
334
2
269
5 390
79,
2
razem
kryminalne
253
8
189
4 484
73,
6
282
9
225
8 444
78,
7
230
4
170
8 381
72,
2
razem
gospodarcz
e
400 373 20 93,
3 446 404 1
90,
6 533 489 -
91,
7
kradzież
samochodu 61 14 1
23,
0 73 15 -
20,
0 46 19 -
32,
2
kradzież
mienia 429 151 37
34,
3 458 223 65
46,
1 420 175 45
38,
9
włamania 261 109 54 40,
5 260 109 45
39,
8 321 142 37
41,
9
rozboje 35 29 20 82,
9 96 83 58
86,
5 74 66 54
86,
8
narkomania 100
7
100
4 187
99,
7
117
0
116
6 93
99,
7 767 765 77
99,
7
powiat
gnieźnieński
postępowania stwierdzone i wykryte
2011 2012
stw
ierd
zone
og
ółe
m
wykry
te
og
ółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
stw
ierd
zone
og
ółe
m
wykry
te
og
ółe
m
czyny
nie
letn
ich
% w
ykry
cia
ogółem 4633 3921 401 84,1 3416 2771 448 80,2
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
184
przestępstw
razem
kryminalne
2625
1976 395 74,4 2067 1504 443 71,4
razem
gospodarcze
1271
1228 - 96,6 525 466 - 88,8
kradzież
samochodu 52 17 2 29,8 48 15 - 30,0
kradzież
mienia 505 236 45 45,8 517 243 51 46,4
włamania 358 174 14 46,9 281 150 16 48,9
rozboje 61 57 45 93,4 119 112 102 94,1
narkomania 709 707 186 99,7 460 456 169 99,1
Zdarzenia i interwencje
Analizując dane zarejestrowane w Elektronicznej Książce Służby Dyżurnej za lata od 2007 do
2012 stwierdzić jednoznacznie można, że co roku, systematycznie wzrasta liczba zdarzeń
zgłaszanych przez obywateli, w tym także interwencji podejmowanych przez policjantów
służb patrolowych, oraz zdarzeń drogowych i kolizji obsługiwanych przez funkcjonariuszy
Wydziału Ruchu Drogowego. Oznacza to duże angażowanie policjantów komórek
patrolowych do realizacji zadań polegających na „obsłudze” różnego typu zdarzeń
i rozwiązywaniu problemów nękających społeczeństwo. Ponadto duża liczba policjantów
w ostatnich latach kierowana jest do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego w związku
z organizacją na terenie powiatu różnego rodzaju imprez masowych, w tym w szczególności
meczów żużlowych drużyny Start Gniezno, organizacji koncertów czy imprez
towarzyszących organizowanym w roku 2012 Mistrzostwom Europy w piłce nożnej na
terenie naszego kraju wspólnie z Ukrainą. W przypadku organizacji tego typu przedsięwzięć
do prawidłowej realizacji zadań prewencyjnych KPP w Gnieźnie wspierana jest kierowanymi
do służby siłami Oddziałów Prewencji Policji w Poznaniu oraz policjantami z Komend
Powiatowych ościennych miast. W 2012 roku w KPP w Gnieźnie zwiększona została liczba
etatów, w tym także policjantów służb patrolowych, co oznacz większą liczbę policjantów
skierowanych do służby patrolowej. Ma to na celu zwiększenie poczucia bezpieczeństwa
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
185
mieszkańców powiatu. Jednym z głównych priorytetów, jest także czas reakcji na zgłaszane
zdarzenia, na co ma również wpływ liczba policjantów kierowanych do służby patrolowej. Im
większa ilość patroli kierowanych do realizacji zadań prewencyjnych, tym dojazd patrolu na
miejsce zdarzenia i czas podjęcia interwencji jest krótszy. W związku z wzrastającym
w ostatnich latach zagrożeniem przestępczością okołosamochodową w całym kraju, na terenie
powiatu gnieźnieńskiego przeprowadzanych jest szereg działań prewencyjnych skupiających
się na ograniczeniu tego typu procederu na terenie podległym KPP w Gnieźnie.
W działaniach tych uczestniczą coraz częściej funkcjonariusze OPP w Poznaniu. Duży wpływ
na realizację zadań ma również działający od kilku lat na terenie miasta Gniezna monitoring
miejski, który ułatwia i przyspiesza dotarcie policjantów w miejsca wystąpienia największego
zagrożenia. Rozszerzenie zakresu obejmowania monitoringu miejskiego o dodatkowe,
najbardziej zagrożone przestępczością rejony miasta pozwoliłoby w znacznym stopniu
poprawić bezpieczeństwo obywateli.
od lipca
2007 2008 2009 2010 2011 2012
Ogólna liczba zdarzeń 4301 12999 13530 15117 15781 16005
Interwencje 1941 5854 5655 6082 6263 6370
Interwencje publiczne 887 1654 1158 1833 1851 2051
Interwencje w ruchu
drogowym 842 2433 2908 3290 3574 3685
Uszkodzenia
mienia
wykroczenie 46 115 116 122 131 117
przestępstwo 38 154 161 137 171 130
Zakłócenie ciszy nocnej 82 241 256 361 350 355
Wypadki
W latach 2002 - 2012 systematycznie następuje spadek ilości wypadków drogowych. Efekt
taki został uzyskany m.in. poprzez przebudowę infrastruktury drogowej na terenie powiatu
gnieźnieńskiego, przede wszystkim na drodze krajowej nr 5 i 15: budowa wysepek
oddzielający pasy ruchu na skrzyżowaniach, zmiana oznakowania, całkowita wymiana
nawierzchni asfaltowej, a także budowę obwodnicy na drodze nr 15, odcinek relacji Gniezno
– Wydartowo, przebudowę drogi nr 5 w miejscowości Mielno oraz budowę drogi ekspresowej
S5. Zważywszy na fakt, iż większość wypadków drogowych miała miejsce na drogach
krajowych (skutkiem wzmożonego ruchu pojazdów: około 20 tysięcy na dobę), przeniesienie
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
186
ruchu pojazdów z ul. Roosevelta na w/w obwodnicę i zapewnienie bezkolizyjnego dojazdu
z kierunku Poznania miało wpływ na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Cykliczne
wzrosty ilości kolizji drogowych to skutek budowy drogi ekspresowej i związanej z nimi
tymczasowej zmiany organizacji ruchu, a także zły stan dróg wykorzystywanych zastępczo w
trakcie budowy. Ponadto od początku roku 2012 wzrósł stan etatowy Wydziału Ruchu
Drogowego, co pozwoliło delegować do nadzoru ruchu drogowego większą ilość
zmotoryzowanych patroli i przyczyniło się do poprawy bezpieczeństwa.
Rok 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2013 –
do 20
czerwca
Wypadki 132 121 171 98 104 82 87 81 55 66 87 25
Zabici 15 22 25 23 22 20 14 17 9 23 20 4
Ranni 164 187 226 130 128 106 116 122 65 86 95 30
Kolizje 765 757 1041 897 972 1001 1070 967 1128 1000 900 451
Wnioski
występuje duża ilość zadań nałożonych na Komendę PSP w stosunku do posiadanego
stanu osobowego, zwłaszcza w obszarze kontrolno-rozpoznawczym, operacyjno-
szkoleniowym i logistycznym
ilość stwierdzonych przestępstw przez policję kształtuje się na poziomie z reguły
przekraczającym 3.500 rocznie
poziom wykrywalności ogółu przestępstw systematycznie od 2012 r. „pnie” się w górę
systematycznie wzrasta liczba zdarzeń zgłaszanych przez obywateli, w tym także
interwencji podejmowanych przez policjantów służb patrolowych, oraz zdarzeń
drogowych i kolizji obsługiwanych przez funkcjonariuszy Wydziału Ruchu
Drogowego
występuje duże angażowanie policjantów komórek patrolowych
wzrost liczby policjantów w ostatnich latach kierowanych jest do zapewnienia
bezpieczeństwa publicznego w związku z organizacją na terenie powiatu różnego
rodzaju imprez masowych
Realizacja PRL-u w latach 2006-2012
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
187
Powiat Gnieźnieński w latach 2006-2012 wdrażał w życie Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu
Gnieźnieńskiego realizując projekty w czterech następujących obszarach – celach
strategicznych:
Troska o rozwój gospodarczy i społeczny Powiatu Gnieźnieńskiego:
Poprawa standardów życia mieszkańców wsi i miast
Poprawa warunków do prowadzenia działalności gospodarczej i rozwój turystyki
Wykorzystanie warunków gospodarczych, kulturowych, historycznych
i turystycznych Powiatu Gnieźnieńskiego
Na realizację wszystkich projektów znajdujących się w PRL-u wydano od 2006 do 2013 roku
środki na wartość 185 174 564 zł. Z budżetu Powiatu pochodziło 68 705 433 zł. Pozostałe
środki pozyskane były z innych źródeł finansowania w większości z unijnych dotacji.
ROK 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2 012 2 013
całkowita
kwota
wydatków
15 670 383 18 349 988 25 340 006 33 269 434 43 024 674 27 170 141 19 625 724 2 724 214
z budżetu
powiatu 10 534 796 7 240 172 7 307 906 10 681 694 10 222 831 12 491 643 7 658 791 2 567 600
Za wykonanie poszczególnych projektów odpowiedzialni byli dyrektorzy wydziałów
Starostwa powiatowego. Poniżej przedstawione są zrealizowane w określonych wartościach
finansowych projekty w podziale na odpowiedzialne za nie wydziały.
Wydział Organizacyjno-Prawny miał do zrealizowania 2 projekty a wykonał 1 na łączną
wartość 283 642 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
II7Ab/63
Utworzenie biura obsługi
interesanta i monitoring
jakości usług publicznych
0 0 0 0 0 0 0
II7Af/106
Wsparcie rozwoju
społeczeństwa informacyjnego
w Powiecie Gnieźnieńskim
0 0 283 642 0 0 0 0
Razem 0 0 283 642 0 0 0 0
Wydział Promocji i Rozwoju miał do zrealizowania 33 projekty a wykonał 27 na łączną
wartość 5 952 957 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
188
II4Bb/58
Włączenie w rozwój
współpracy
partnerskiej
mieszkańców Powiatu
0 0 0 0 0 0 0
III1Aa/66
Punkt konsultacyjny
dla osób
rozpoczynających
działalność
gospodarczą
15 063 18 000 0 0 0 0 35 000
III1Ab/67
Informator dla osób
rozpoczynających
działalność
gospodarczą
0 4 500 0 0 0 0 0
III1Ac/68
Informator
gospodarczy Powiatu
Gnieźnieńskiego w
formie portalu
internetowego
23 000 9 990 5 000 7 000 11 991 4 500 4 500
III1Ad/69
Powiatowe Centrum
Informacji
Europejskiej
12 000 12 000 9 924 0 0 0 0
III2Aa/70
Orzeł Powiatu
Gnieźnieńskiego dla
Przedsiębiorczości
0 28 510 0 33 056 X 42 825 X
III2Ba/71
Wsparcie utworzenia
Gnieźnieńskiej Izby
Gospodarczej
0 1 907 0 0 0 0 0
III2Bb/72
Organizacja
Powiatowych Targów
Przedsiębiorczości
0 0 0 0 0 0 0
III4Aa/75
Organizowanie imprez
promujących atrakcje
turystyczne Powiatu
Gnieźnieńskiego Study
Tour
6 569 801 0 0 5 000 0 0
III4Ab/76
Wspieranie
działalności LOT
"Szlak Piastowski"
oraz Wielkopolskiej
Organizacji
Turystycznej
14 030 14 028 26 863 26 863 26 662 26 694 26 662
III4Ac/77 Promocja gospodarstw
agroturystycznych 0 0 0 0 0 0 0
III4Ad/78
„Turystyka jako ważna
dziedzina gospodarki”
- konferencja
0 0 5 035 48 095 2 997 10 000 0
III4Ae/105
Przyznanie tytułu
"Rekomendowany
obiekt/usługa
turystyczna w
Powiecie
Gnieźnieńskim
0 0 0 0 0 0 0
IV1Ad/96
Współorganizacja
cyklicznych Zjazdów
Gnieźnieńskich.
0 52 929 0 0 24 930 0 49 995
IV1Ba/80
Wykorzystanie
Gnieźnieńskiej Kolejki
Wąskotorowej do
budowania
kompleksowej oferty
13 000 0 50 000 70 500 60 000 90 000 110 000
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
189
turystycznej
IV1Bc/97
Realizacja projektu
regionalnego
"Szlakiem
Piastowskim - od gada,
pradziada do Wenecji,
Paryża i Rzymu"
0 58 675 48 800 0 0 0 0
IV1Ca/81
Przygotowanie i
realizacja programu
rozwoju produktów
turystycznych na
terenie Powiatu
Gnieźnieńskiego
7 962 29 390 0 10 980 0 7 098 8 733
IV1Cb/82
Organizacja rajdów
turystyczno-
krajobrazowych i
krajoznawczych
25 000 16 500 12 000 10 874 13 995 0 0
IV1Cc/83
Zaktywizowanie
mieszkańców Powiatu
Gnieźnieńskiego do
podejmowania
przedsięwzięć
gospodarczych o
charakterze
turystycznym
0 0 0 0 0 0 0
IV1Cd/98
Realizacja projektu:
"Dobre miejsce,
królewska tradycja" -
promocja produktów
turystycznych Powiatu
Gnieźnieńskiego
0 536 370 0 0 0 0 0
IV1Ce/110
Stworzenie i rozwój
nowego produktu
turystycznego dt.
początków państwa
polskiego
0 0 0 0 20 000 0 0
IV2Aa/84
Znakowanie,
konserwacja i
odnawianie
oznakowania szlaków
pieszych, rowerowych
i konnych
2 200 1 400 0 0 0 15 000 10 000
IV2Ac/113
Realizacja projektu:
"Zintegrowany system
informacji wizualnej -
szlaki i obiekty
turystyczne w
Powiecie
Gnieźnieńskim
0 0 0 0 291 845 467 908 175 310
IV2Ba/85
Przygotowanie
promocji
multimedialnej
Powiatu
0 0 0 0 0 0 0
IV2Bb/86
Udział Powiatu w
targach turystycznych
w kraju i zagranicą
20 092 17 561 22 383 24 654 17 787 7 725 6 150
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
190
IV2Bc/87
Zakup i
dofinansowanie
publikacji
promujących Powiat
Gnieźnieński oraz
materiałów
promocyjnych
132 741 136 533 91 771 132 470 314 785 94 440 141 175
IV2Bd/88
Promocja Powiatu
Gnieźnieńskiego w
Internecie
19 275 5 514 6 000 7 000 33 952 22 500 6 500
IV2Be/89
Powiatowe Centrum
Informacji
Turystycznej
74 536 80 000 80 000 68 267 98 835 99 932 80 000
IV2Bf/90
Intensyfikacja
współpracy z
powiatami
partnerskimi
32 549 23 469 20 324 34 402 177 564 43 002 32 023
IV2Bg/114
Tu powstała Polska -
promocja kulturowego
produktu
turystycznego Powiatu
Gnieźnieńskiego,
wizerunkowego
produktu Wielkopolski
0 0 0 0 0 149 472 605 465
IV3Aa/91
Promocja i tworzenie
stref rozwoju
gospodarczego dla
Powiatu
Gnieźnieńskiego
93 21 250 0 0 0 0 0
IV3Ab/100
Promocja gospodarcza
Powiatu
Gnieźnieńskiego w
kraju i zagranicą
0 0 11 003 9 895 9 114 9 500 4 582
IV3Ac/104 Centrum Obsługi
Inwestora (COI) 0 0 15 529 18 000 18 000 9 000 10 000
Razem 398 110 1 069 327 404 632 502 056 1 127 457 1 099 596 1 306 095
Wydział Spraw Obywatelskich zrealizował 9 projektów łączną wartość 1 677 608 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
II2Aa/39
Wsparcie zakupu i wymiany
sprzętu oraz wyposażenia
powiatowych służb i
podmiotów ratowniczych
99 964 8 000 49 942 172 698 104 000 25 000 872 400
II2Ba/40 Centrum Powiadamiania
Ratunkowego 105 450 0 0 0 0 0 0
II2Bc/99 Monitoring zagrożeń na
terenie powiatu 0 0 1 513 1 000 8 187 3 360 3 502
II2Bd/ 102 Promowanie służby
patrolowej 0 0 0 3 704 4 000 5 000 5 000
II2Ca/41
Działania prewencyjne w
zakresie ochrony
przeciwpożarowej
18 000 8 821 8 670 9 000 6 000 2 992 4 000
II2Cb/42
Działania prewencyjne w
zakresie bezpieczeństwa
dzieci i młodzieży
0 10 993 5 951 5 999 5 000 1 993 2 000
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
191
II2Cc/103
Działania prewencyjne w
ramach realizacji programu
"Razem bezpieczniej"
0 0 2 899 2 000 3 000 1 993 0
II3Bf/54
Pierwsza pomoc i prawidłowe
zachowanie się w trakcie
nagłych zdarzeń losowych
11 925 20 000 11 560 9 975 3 652 0 0
IV1Bb/109
Promowanie odkrytych i nie
odkrytych miejsc pamięci
narodowej na terenie Powiatu
Gnieźnieńskiego.
0 0 0 0 40 560 7 905 0
Razem 235 339 47 814 80 535 204 376 174 399 48 243 886 902
Wydział Ochrony Zdrowia miał do zrealizowania 8 projektów a wykonał 5 na łączną wartość
145 317 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
II3Ba/49 Promocja świadomego
rodzenia - Szkoła rodzenia 0 0 0 0 0 0 0
II3Bb/50 Profilaktyka nowotworowa 26 400 16 200 12 558 3 690 4 965 0 3 890
II3Bc/51 Profilaktyka i leczenie chorób
układu krążenia 0 0 0 0 0 0 0
II3Bd/52 Profilaktyka zdrowego trybu
życia 0 5 200 3 600 0 3 750 0 0
II3Be/53 Profilaktyka zdrowia
psychicznego 0 0 0 0 0 0 4 914
II3Bg/ 92 Wyrównywanie i niwelowanie
barier w komunikowaniu się 13 000 16 000 9 600 0 0 0 0
II3Bh/111 Organizacja i propagowanie
honorowego krwiodawstwa 0 0 0 0 8 500 7 250 5 800
II4Aa/55 Aktywizacja seniorów 0 0 0 0 0 0 0
Razem 39 400 37 400 25 758 3 690 17 215 7 250 14 604
Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa miał do zrealizowania 11 projektów
a wykonał 7 na łączną wartość 1 464 008 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
I6Aa/27
Promocja właściwego
zagospodarowania odpadów
komunalnych
0 5 809 53 331 157 790 235 125 248 334 227 478
I6Ab/28
Promocja budowania
przydomowych oczyszczalni
ścieków
0 0 0 0 0 0 0
I6Ac/29
Propagowanie na terenach
wiejskich odnawialnych źródeł
energii
0 7 000 534 6 475 500 3 494 1 560
I6Ad/30 Promocja ograniczania emisji
hałasu 0 0 0 0 49 654 0 0
I6Ca/31
Prowadzenie masowych
edukacyjnych akcji
proekologicznych dla dzieci i
młodzieży
10 170 15 049 14 183 14 686 18 570 23 815 19 866
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
192
I6Cb/32
Media w służbie ochrony
środowiska – konkurs dla
lokalnych mediów
0 0 0 0 0 0 0
I6Cc/115
Zwiększanie świadomości
dotyczących zdrowia
środowiskowego i
kształtowanie postaw z zakresu
inżynierii genetycznej wśród
mieszkańców Powiatu
Gnieźnieńskiego.
0 0 0 0 0 0 687
I6Da/33
Remont obiektów JO Starostwa
Powiatowego w zakresie
termomodernizacji
0 0 0 0 0 0 0
I6Dc/35
Kontrola bezodpływowych
zbiorników na nieczystości
płynne
0 0 0 0 0 0 0
I6Dd/116 Zmniejszanie ryzyka
powodziowego 0 0 0 0 0 98 500 100 000
III3Ba/74 Wspieranie działań na rzecz
rozwoju rolnictwa 30 000 21 875 18 173 0 32 588 27 411 21 350
Razem 40 170 49 733 86 222 178 951 336 436 401 555 370 942
Wydział Komunikacji i Dróg zrealizował 1 projekty na łączną wartość 52 236 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
II7Ba/65
Wdrożenie i certyfikacja
systemu zarządzania jakością
według normy PN-ISO
9001:2001
0 0 52 236 0 0 0 0
Razem 0 0 52 236 0 0 0 0
Wydział Oświaty, Kultury i Sportu miał do zrealizowania 16 projektów a wykonał 13 na
łączną wartość 10 723 959 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
I3Aa/14
Zwiększenie
wydatków na
pomoce naukowe
0 0 0 0 0 10 000 0
I3Ab/15
Tworzenie i
doposażenie
laboratoriów
szkolnych
0 0 0 0 0 0 0
I3Ac/16
Zapewnienie zajęć
pozalekcyjnych dla
uczniów
0 0 0 0 0 7 352 34 246
I3Ad/17
Zagwarantowanie
właściwej jakości
kształcenia
praktycznego
0 347 588 0 0 0 0 0
I3Bb/19
Integracja
środowiska
akademickiego
0 0 0 0 0 0 0
I3Bc/20 Wsparcie dla 343 200 183 200 15 200 58 200 64 200 38 200 58 200
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
193
szkolnictwa
wyższego
I4Aa/21
Termomodernizacja
budynków
oświatowych i
opiekuńczo –
wychowawczych
1 807 184 0 1 128 000 0 0 0 0
I4Ab/22
Remont
pomieszczeń i
budynków
oświatowych oraz
opiekuńczo –
wychowawczych
1 626 540 0 519 045 783 775 352 462 555 845 370 938
I4Ac/93
Modernizacja
pomieszczeń i
budynków
oświatowych oraz
opiekuńczo -
wychowawczych
80 963 0 0 24 501 0 0 0
I5Ab/24
Wprowadzenie SMS
-owego systemu
informowania o
imprezach
kulturalnych i
sportowych
0 0 0 0 0 0 0
I5Ac/25
Organizacja
cyklicznych imprez
kulturalnych i
sportowych
10 500 10 500 12 500 12 500 81 985 116 685 112 416
II6Aa/60
Organizacja
turniejów i zawodów
propagujących
wybrane dyscypliny
sportu
119 000 90 000 70 000 99 000 128 000 109 000 80 000
II6Ab/61
Wspieranie
działalności klubów
sportowych
68 900 97 900 50 000 200 000 200 000 91 000 121 000
III2Bc/73
Powiatowy Turniej
Wiedzy o
Przedsiębiorczości
3 000 2 000 2 000 2 000 2 000 2 000 2 000
IV1Aa/79
Wsparcie dla
organizacji
pozarządowych
prowadzących
działalność w
zakresie kultury
38 875 28 875 14 984 19 000 20 000 30 000 30 000
IV2Ab/107
Promocja Powiatu
Gnieźnieńskiego
poprzez działalność
o charakterze
sportowym
0 0 86 000 0 0 0 0
Razem 4 098 162 760 063 1 897 729 1 198 976 848 647 960 082 808 800
Wydział Inwestycji i Funduszy Europejskich zrealizował 8 projektów na łączną wartość
24 696 690 zł
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
194
I3Ae/112
Realizacja projektu "Z
matematyką w
przyszłość"
0 0 0 119 144 286 475 174 326 0
I3Af/117 Realizacja projektu
"Równe szanse" 0 0 0 0 0 33 259 55 161
I6Db/34
Termomodernizacja
obiektów JO Starostwa
Powiatowego
327 618 15 000 0 0 0 0 0
II5Aa/59
Budowa i rozbudowa
boisk i hal sportowych
przy placówkach
oświatowych Powiatu
Gnieźnieńskiego
60 000 0 519 846 252 345 566 857 0 0
II7Aa/62
Lokalizacja i integracja
Urzędu Starostwa z
Jednostkami
Organizacyjnymi
0 523 620 200 000 2 257 514 3 471 948 4 215 942 0
II7Ac/64
Rewitalizacja obiektów
i terenów będących w
gestii Powiatu
0 0 81 740 348 676 10 004 7 470 630 3 267 652
II7Ad/94
Remont urzędu
Starostwa i jednostek
organizacyjnych
powiatu
gnieźnieńskiego
42 028 194 208 95 188 0 0 0 52 000
II7Ae/95
Modernizacja urzędu
Starostwa i jednostek
organizacyjnych
powiatu
gnieźnieńskiego
50 376 0 5 134 0 0 0 0
Razem 480 022 732 828 901 908 2 977 678 4 335 284 11 894 157 3 374 813
Powiatowy Urząd Pracy zrealizował 12 projektów na łączną wartość 83 177 340 zł
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
12Aa/3 Informator dla osób
poszukujących pracy 2 500 2 440 0 0 8 000 7 400 12 750
12Ab/4
Wspieranie i
inicjowanie
tworzenia Klubów
Pracy
4 091 22 035 33 880 672 0 0 500
12Ba/5
Gnieźnieńskie Targi
Pracy i Sezonowe
Giełdy Pracy
45 750 19 828 41 414 12 500 13 000 13 000 13 000
12Bb/6 Spotkania otwarte
dla przedsiębiorców 24 375 3 000 5 500 9 500 5 000 10 000 10 000
12Ca/7
Dotacje i refundacje
dla
przedsiębiorczych
1 860
469
4 845
242 6 893 630 8 778 389
11 315
273
4 147
935
4 368
528
12Cb/8
Aktywizacja
młodzieży i osób
bezrobotnych
2 053
720
4 357
122 7 807 250 8 993 420 7 759 260
2 467
739
4 028
292
12Cc/9 Aktywizacja osób po
50 roku życia - - - - - 510 000 630 734
12Cd/10
Promocja
przekwalifikowywan
ia się i ustawicznego
kształcenia
25 543 25 103 6 000 2 500 2 500 0 0
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
195
12Ce/10
8
Centrum
Aktywizacji
Zawodowej
X X X 147 978 4 000 10 000 10 000
12Da/11
Poprawa standardów
obsługi osób
bezrobotnych w PUP
61 722 0 219 900 268 210 387 803 445 138 352 789
12Db/12 Łatwy dostęp do
informacji 800 800 24 356 14 000 0 0 0
I2Dc/13 Zespół doradczy 9 120 9 120 9 120 1 200 2 500 0 0
Razem 4 088
090
9 284
690
15 041
050
18 228
369
19 497
336
7 611
212
9 426
593
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie miało do zrealizowania 5 projektów a wykonał 3 na
łączną wartość 1 718 249 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
II1Aa/36 Wspieranie niwelowania barier
komunikacyjnych 303 326 580 904 126 155 0 148 064 200 486 228 013
II1Ba/37 Szkoły wsparcia dla rodziców
dzieci niepełnosprawnych 0 0 0 118 804 0 0 0
II1Bb/38 Kultura na rzecz osób
niepełnosprawnych 0 0 0 6 500 3 000 2 997 0
II4Ab/56 Pośrednictwo pracy w ramach
wolontariatu 0 0 0 0 0 0 0
II4Ba/57
„Jesteśmy aktywni” – konkurs
na najlepszą inicjatywę
młodzieżową
0 0 0 0 0 0 0
Razem 303 326 580 904 126 155 125 304 151 064 203 483 228 013
Powiatowy Zarząd Dróg zrealizował 2 projekty na łączną wartość 31 995 534 zł
Numer
projektu
Nazwa
projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
I1Aa/1
Budowa i
modernizacja
dróg
1 749 961 3 929 424 1 334 029 4 118 014 6 131 428 128 187 1 799 420
I1Ab/2 Remonty dróg 2 921 951 1 241 780 1 943 983 2 121 083 1 163 807 2 428 762 983 705
Razem 4 671 912 5 171 204 3 278 012 6 239 097 7 295 235 2 556 949 2 783 125
Centrum Kultury „Scena to Dziwna” zrealizowało 3 projekty na łączną wartość 243 163 zł.
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
I5Aa/23
Przygotowanie i
udostępnienie internetowego
informatora o imprezach
kulturalnych i sport.
0 0 0 0 4 500 0 0
I5Ba/26
Modernizacja sprzętu
wykorzystywanego do
statutowej działalności
Centrum Kultury "Scena to
Dziwna"
0 0 0 0 69 997 19 000 25 000
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
196
IV1Ab/101
Utworzenie orkiestry dętej i
powiatowego chóru Metrum i
Ad Libitum
0 0 14 869 5 756 15 982 33 093 34 966
Razem 0 0 14 869 5 756 90 479 52 093 59 966
Zespół Opieki Zdrowotnej miał do zrealizowania 6 projektów a wykonał 3 na łączną wartość
20 536 831 zł
Numer
projektu Nazwa projektu 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
II3Aa/43 Wsparcie rozbudowy
szpitala przy ul. 3 Maja 13 240 854 730 642 49 023 5 506 735 1 029 831 0
II3Ab/44
Wsparcie modernizacji
i termomodernizacji
obiektów ZOZ
959 223 216 065 1 927 596 2 528 398 0 0 0
II3Ac/45 Wsparcie remontów
obiektów ZOZ 0 0 0 0 0 0 0
II3Ad/46
Wsparcie zakupu i
wymiany sprzętu oraz
wyposażenia ZOZ
343 389 399 107 489 021 1 027 759 3 644 386 1 305 690 365 872
II3Ae/47
Wsparcie uruchomienia
pracowni tomografii
komputerowej
0 0 0 0 0 0 0
II3Af/48
Wsparcie
komputeryzacji
Zespołu Opieki
Zdrowotnej
0 0 0 0 0 0 0
Razem 1 315 852 616 026 3 147 259 3 605 180 9 151 121 2 335 521 365 872
Pozyskane środki zewnętrzne przez Starostwo Powiatowe i jednostki mu podlegle
Starostwo Powiatowe w Gnieźnie i jednostki mu podlegle w latach 2002 – 2012 pozyskały
zewnętrzne środki w wysokości 78 240 982,97 zł na realizowane projekty, których łączna
wartość wyniosła 98 616 562,42 zł
Rok Wartość projektu (PLN) Kwota dofinansowania
(PLN) Wkład własny (PLN)
2002 29 170,63 zł 29 170,63 zł - zł
2003 1 353 460,86 zł 664 113,62 zł 689 347,24 zł
2004 4 186 875,29 zł 3 547 532,75 zł 639 342,54 zł
2005 4 303 546,05 zł 3 804 907,90 zł 498 638,15 zł
2006 5 567 032,60 zł 4 790 281,11 zł 776 751,49 zł
2007 6 306 849,09 zł 5 051 656,35 zł 1 255 192,74 zł
2008 10 569 084,89 zł 9 975 802,74 zł 593 282,15 zł
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
197
2009 21 495 307,89 zł 16 980 104,28 zł 4 515 203,61 zł
2010 33 150 165,09 zł 22 679 494,92 zł 10 470 670,17 zł
2011 4 556 916,90 zł 4 265 023,22 zł 241 401,92 zł
2012 7 098 153,13 zł 6 452 895,45 zł 645 257,68 zł
98 616 562,42 zł 78 240 982,97 zł 20 325 087,69 zł
Poszczególne instytucje pozyskały następujące środki na przestrzeni 2002 – 2012 roku
Podmiot Wartość projektu
(PLN)
Kwota
dofinansowania
(PLN)
Wkład własny
(PLN)
Starostwo Powiatowe w
Gnieźnie 44 032 179,28 zł 28 930 789,22 zł 15 050 898,30 zł
Powiatowy Urząd Pracy
w Gnieźnie 41 871 543,43 zł 39 392 247,61 zł 2 479 295,82 zł
Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie w
Gnieźnie
2 434 118,30 zł 2 133 541,25 zł 300 577,05 zł
Zespół Opieki
Zdrowotnej w Gnieźnie 5 794 394,00 zł 3 581 693,00 zł 2 212 701,00 zł
Młodzieżowy Dom
Kultury w Gnieźnie 11 124,88 zł 11 124,88 zł - zł
Środki zewnętrzne
pozyskane przez Szkoły
Ponadgimnazjalne
4 473 202,53 zł 4 191 587,01 zł 281 615,52 zł
98 616 562,42 zł 78 240 982,97 zł 20 325 087,69 zł
Środki zewnętrzne pozyskane przez Szkoły Ponadgimnazjalne w rozbiciu na poszczególne
placówki kształtowały się następująco:
Podmiot Wartość projektu
(PLN)
Kwota
dofinansowania
Wkład własny
(PLN)
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
198
(PLN)
I Liceum
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
192 695,45 zł 175 482,59 zł 17 212,86 zł
II Liceum
Ogólnokształcące w
Gnieźnie
291 131,23 zł 291 131,23 zł - zł
Zespół Szkol im. Jana III
Sobieskiego w Gnieźnie 75 543,55 zł 75 543,55 zł - zł
Zespół Szkol
Ekonomiczno-
Odzieżowych im.
Stefana Kard.
Wyszyńskiego Prymasa
Tysiąclecia w Gnieźnie
155 715,21 zł 155 715,21 zł - zł
Zespół Szkol
Ponadgimnazjalnych im.
Dezyderego
Chłapowskiego w
Witkowie
78 675,67 zł 73 992,07 zł 4 683,60 zł
Zespół Szkol Liceum i
Gimnazjum w
Trzemesznie
118 056,46 zł 118 056,46 zł - zł
Zespół Szkol
Ponadgimnazjalnych w
Trzemesznie
163 628,24 zł 163 628,24 zł - zł
Zespół Szkol
Ponadgimnazjalnych nr
1 w Gnieźnie
41 661,32 zł 40 962,83 zł 698,49 zł
Zespół Szkol
Ponadgimnazjalnych nr
2 w Gnieźnie
129 221,93 zł 123 368,93 zł 5 853,00 zł
Zespół Szkol 100 883,83 zł 100 883,83 zł - zł
Raport o stanie Powiatu Gnieźnieńskiego
199
Ponadgimnazjalnych nr
3 w Gnieźnie
Zespół Szkol
Ponadgimnazjalnych nr
4 w Gnieźnie
67 618,38 zł 67 618,38 zł - zł
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
nr 1 w Gnieźnie
460 429,29 zł 387 688,72 zł 72 740,57 zł
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
nr 2 w Gnieźnie
1 890 505,15 zł 1 717 607,15 zł 172 898,00 zł
Specjalny Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy
w Kłecku
627 337,82 zł 619 808,82 zł 7 529,00 zł
Poradnia
Psychologiczno-
Pedagogiczna w Kłecku
29 831,00 zł 29 831,00 zł - zł
Zespół Szkol
Specjalnych im. Janusza
Korczaka z oddziałami
Zorganizowanymi w
ZOZ w Gnieźnie
50 268,00 zł 50 268,00 zł - zł
4 473 202,53 zł 4 191 587,01 zł 281 615,52 zł