pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

52
1 Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego PYTANIA EGZAMINACYJNE NA PATENT STARSZEGO STERNIKA MOTOROWODNEGO

Transcript of pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

Page 1: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

1

Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego

PYTANIA EGZAMINACYJNE NA PATENT STARSZEGO STERNIKA MOTOROWODNEGO

Page 2: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

2

PYTANIA EGZAMINACYJNE NA PATENT STARSZEGO STERNIKA MOTOROWODNEGO

PRZEPISY PRAWNE OBOWIĄZUJĄCE MORSKIE STATKI SPORTOWE Zagadnienia ogólne

Lp. Pytanie Odpowiedź 1. 1. Kto jest odpowiedzialny na statku za przestrzeganie

przepisów o ruchu żeglugowym? 2. Co należy zrobić, jeżeli przed rozpoczęciem pływania

nie ustalono, kto jest kierownikiem statku?

1. Kierownik statku albo jego zastępca. 2. Należy niezwłocznie ustalić odpowiedzialnego kierownika

statku. Musi on mieć uprawnienia do jego prowadzenia.

2. Co należy rozumieć pod pojęciem „”dobra praktyka morska” i jak się ona realizuje?

1. Obowiązek przestrzegania przepisów MPDM, zwyczajów marynarskich w przypadkach rutynowych jak i w przypadkach szczególnych.

2. Do dobrej praktyki morskiej należy również przestrzeganie na morzu i obszarach brzegowych przepisów, które są opublikowane między innymi w wydawnictwach Urzędów Morskich, Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej i innych.

3. Gdzie obowiązują: 1. „Międzynarodowe przepisy o zapobieganiu

zderzeniom na morzu” (MPDM)? 2. Przepisy wydane przez Urzędy Morskie?

1. Na morzach i oceanach i wodach z nimi połączonymi, na które wpływają statki morskie.

2. Na polskich drogach wodnych.

4. 1. Kiedy statek pod żaglami staje się statkiem o napędzie mechanicznym?

2. Jakie dodatkowe oznakowanie musi nosić?

1. Kiedy płynie jednocześnie pod żaglami i na silniku 2. Znak w kształcie czarnego stożka skierowanego

wierzchołkiem w dół. 5. Jakie przepisy regulują ruch statków na drogach wodnych? Międzynarodowe przepisy zapobiegania zderzeniom na morzu;

w skrócie „MPDM”. 6. Na jakich polskich wodach obowiązuje posiadanie patentu

motorowodnego do prowadzenia łodzi motorowej? Dla jakich łodzi motorowych patent nie obowiązuje?

1. Na wszystkich polskich drogach wodnych. 2. Łodzie sportowe bez własnego napędu albo łodzie

motorowe z silnikiem o mocy do 5 kW. 7. Co się rozumie pod pojęciem „manewr ostatniej chwili” i

jak winien on być wykonany? 1. Manewr ustąpienia przez statek mający pierwszeństwo; 2. Manewr musi być wykonany przez statek mający

pierwszeństwo, gdyż sam manewr statku mającego obowiązek ustąpienia już nie wystarcza, aby uniknąć zderzenia.

8. Jak brzmi podstawowa zasada (MPDM) Międzynarodowych Przepisów Zapobiegania Zderzeniom na Morzu?

1. Musi być zachowane bezpieczeństwo i przejrzystość ruchu statków na drogach i szlakach wodnych;

2. Nikogo nie wolno uszkodzić, nikomu nie wolno zagrażać albo niepotrzebnie przeszkadzać lub obciążać;

3. Należy przestrzegać obowiązujących przepisów i dobrej praktyki morskiej.

9. Ile trwa sygnał dźwiękowy krótki (.)? Ile trwa sygnał dźwiękowy długi (-)?

1. Około 1 sekundy. 2. Około 4 – 6 sekund.

10. Kiedy jesteśmy statkiem wyprzedzającym? Kiedy zbliżamy się do innego statku z kierunku więcej niż 22,5 stopnia z tyłu jego trawersu, to znaczy jesteśmy w takiej pozycji w stosunku do statku wyprzedzanego, że podczas nocy widzielibyśmy tylko światło rufowe tego statku, a nie którekolwiek z jego świateł burtowych. Jeżeli mamy jakąkolwiek wątpliwość co do tego, czy jesteśmy statkiem wyprzedzającym, powinniśmy się uznać za taki statek i działać odpowiednio.

11. Jakie czynności musi podjąć kierownik statku przed rozpoczęciem rejsu dla zapewnienia bezpieczeństwa ludzi na pokładzie?

Kierownik statku, na którym oprócz członków załogi mogą znajdować się goście – musi wszystkich: 1. Poinformować o środkach bezpieczeństwa znajdujących

Page 3: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

3

się na statku; 2. Wskazać ich rozmieszczenie jak i poinstruować o

sposobach użycia w szczególności środki ratunkowe i gaśnicze;

3. Pouczyć jak się należy zachować w przypadku alarmu „człowiek za burtą”.

12. Jakie przepisy obowiązują w przypadku rozbież-ności pomiędzy przepisami lokalnymi a MPDM?

Przepisy lokalne.

13. 1. Jak powinien się zachować kierownik statku, który spożył alkohol lub inny środek odurzający i jest niezdolny do bezpiecznego prowadzenia statku?

2. Co w tym przypadku należy zrobić?

1. Nie może prowadzić statku; 2. Na kierownika statku należy wyznaczyć inną osobę z

uprawnieniami.

14. Co rozumiemy pod pojęciem statek „w drodze”? Statek jest w drodze jeżeli: nie stoi na kotwicy lub nie jest przycumowany do innego statku stojącego na kotwicy, nie jest przycumowany do nabrzeża, nie stoi na mieliźnie.

15. Jakie czynności winien podjąć kierownik statku podczas ograniczonej widzialności?

1. „Iść” z bezpieczną szybkością dostosowaną do istniejących okoliczności i warunków ograniczonej widzialności.

2. Nadawać sygnały mgłowe. 3. Zapalić światła pozycyjne. 4. Wystawić „oko”.

16. Kiedy na statku należy zapalić lub pokazać światła pozycyjne?

Od zachodu do wschodu słońca i podczas ograniczonej widzialności.

17. Jakie przepisy regulują wyposażanie, rozmieszcze-nie i mocowanie świateł pozycyjnych na statku?

Polski Rejestr Statków (PRS) Międzynarodowe Przepisy Zapobiegania Zderzeniom na Morzu MPDM 72.

18. Co to jest „prędkość bezpieczna” i jakie podstawowe parametry warunkują jej dobór?

Każdy statek musi płynąć z bezpieczną szybkością, tzn. taką aby mógł podjąć właściwe i skuteczne działanie w celu uniknięcia zderzenia i zatrzymać się w odległości odpowiedniej do istniejących warunków. Prędkość bezpieczną należy dostosować do: 1. Widzialności, 2. Natężenia ruchu statków 3. Wiatru, stanu morza, niebezpieczeństw nawigacyjnych, 4. Zdolności manewrowej statku, 5. Zanurzenia w stosunku do dostępnej głębokości wody.

19. Co należy rozumieć pod pojęciem „statek nie odpowiadający za swoje ruchy”?

Jest to statek, który ze względu na szczególne warunki zewnętrzne nie może przestrzegać wymagań prawa drogi morskiej, gdyż nie jest w stanie ustąpić drogi innym statkom np.: z powodu uszkodzenia steru lub silnika, przy pełnej sprawności technicznej w wyniku zbyt silnych prądów pływowych, statek żaglowy przy podniesionych żaglach i kompletnym braku wiatru itp.

20. Co rozumie się pod pojęciem „ograniczona widoczność”? Ograniczenie widoczności spowodowane mgłą, ciężką sztormową pogodą, opadem śniegu, intensywnym opadem deszczu albo podobnymi warunkami.

Page 4: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

4

21. Co rozumie się pod pojęciem „statek o ograniczonej

zdolności manewrowej”? Jest to statek, który na skutek wykonywania specjalistycznych czynności nie jest wprawdzie zupełnie pozbawiony możliwości kontrolowania swoich ruchów, ale możliwości te są znacznie ograniczone i dlatego nie może ustąpić z drogi innemu statkowi. Określenie to obejmuje, ale nie ogranicza się do następujących statków: zajętych układaniem kabla, ustawianiem znaku nawigacyjnego, układaniem rurociągu, zajęty pracami pogłębiarskimi, hydrograficznymi lub podwodnymi itp.

22. Do czego służą noszone przez statek światła? Określają: 1. Usytuowanie statku w odniesieniu do naszego statku, 2. Poruszanie, posuwanie statku: statek w drodze, statek na

kotwicy, 3. Rodzaj statku: żaglowy, o napędzie mechanicznym,

wiosłowy itp. 4. Rodzaj pracy wykonywanej np.: holowanie, połów ryb itp. 5. Rodzaj specjalnych funkcji: pilotowy, ratowniczy, straży

przybrzeżnej. 23. Co rozumiemy pod pojęciem „systemy rozgraniczenia

ruchu”? 1. Są to zatwierdzone przez Komitet Bezpieczeństwa

Morskiego drogi wodne, które strefami lub liniami rozgraniczenia ruchu zostały podzielone na tory jednokierunkowe;

2. Na torach tych obowiązuje prawostronny ruch jednokierunkowy.

24. Która burta jest nazywana nawietrzną, a która zawietrzną? Burtę zwróconą do wiatru nazywamy nawietrzną, zaś burtę przeciwną zawietrzną.

25. W jakim stanie technicznym muszą się znajdować światła pozycyjne statku?

Muszą być stale w pełnej gotowości do użycia.

26. Jaki okres czasu uważany jest w żegludze za: 1. dzień? 2. Jaki za noc?

1. od wschodu do zachodu słońca; 2. od zachodu do wschodu słońca.

27. Jaki atest muszą posiadać latarnie stosowane jako światła pozycyjne?

Atest PRS.

28. Co rozumiemy pod pojęciem „statki wzajemnie widoczne”?

Kiedy każdy z nich może widzieć drugi wzrokiem, choćby uzbrojonym w lornetkę lub lunetę.

29. Na co należy zwracać uwagę podczas używania świateł, latarń i reflektorów?

1. Nie mogą oślepiać i utrudniać lub zagrażać żegludze;

2. Nie powinny być mylone z innymi sygnałami świetlnymi. Międzynarodowe przepisy o zapobieganiu zderzeniom na morzu 30. Jakie oznakowanie musi nosić za dnia statek o długości

ponad 12 m., jeżeli nie odpowiada za swoje ruchy? Dwie czarne kule pionowo jedna nad drugą w miejscu, skąd będą najlepiej widoczne..

31. Widzimy następujący statek:

jaki to rodzaj statku?

Statek o napędzie mechanicznym w drodze o długości mniejszej niż 50 m.

Page 5: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

5

32. Widzimy następujący statek: jaki to statek?/

Statek nie odpowiadający za swoje ruchy.

33. Widzimy następujący statek:

Jaki statek musi nosić takie światła?

Statek o napędzie mechanicznym w drodze o długości 50m i większej.

34. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek nie odpowiadający za swoje ruchy w drodze, gdy posuwa się po wodzie.

35. Widzimy następujący zestaw holowniczy:

1. jaki to jest zestaw holowniczy? 2. co oznaczają trzy dodatkowe światła umieszczone w

pionie noszone przez statek holujący i widoczne dookoła widnokręgu: czerwone, białe, czerwone?

1. Zestaw holowniczy o długości mniejszej niż 200 m. w drodze.

2. Zestaw holowniczy ma ograniczoną zdolność manewrową.

36. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek nie odpowiadający za swoje ruchy w drodze nie poruszający się po wodzie.

Page 6: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

6

37. Widzimy następujący zestaw holowniczy:

1. Jaka jest długość zestawu holowniczego? 2. co to oznacza, gdy holujący statek nosi trzy

dodatkowe światła widoczne dookoła widnokręgu ustawione pionowo jedno nad drugim, z których górne i dolne świeci czerwono, środkowe biało?

1. Zestaw holowniczy w drodze o długości 200 m i więcej; 2. Zestaw ma ograniczoną zdolność manewrową.

38. Co to oznacza, jeżeli każdy ze statków zestawu holowniczego nosi czarny romb?

Zestaw holowniczy jest dłuższy od 200 m.

39. Jakie światła nosi statek holowany? Światła burtowe czerwone i zielone oraz białe rufowe. 40. Widzimy następujący statek:

jaki statek musi nosić takie światła?

Trawler łowiący (statek rybacki) w drodze o długości 50m i większej posuwający się po wodzie.

41. Jakie światła musicie nosić, gdy wasza łódź motorowa o długości powyżej 12 m nie odpowiada za swoje ruchy (jest niezdolna do manewrowania), w przypadkach gdy: 1. w drodze nie posuwająca się po wodzie? 2. posuwająca się po wodzie?

1. Dwa czerwone światła widziane dookoła widnokręgu, umieszczone pionowo jedno nad drugim.

2. Dwa czerwone światła widziane dookoła widnokręgu, umieszczone pionowo jedno nad drugim oraz dodatkowo światła burtowe i rufowe.

42. Widzimy następujący statek:

jaki to rodzaj statku?

Statek o dużym zanurzeniu w drodze.

43. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek o ograniczonej zdolności manewrowej w drodze nie posuwający się po wodzie

Page 7: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

7

44. Widzimy następujący statek:

jaki rodzaj statku nosi takie światła?

Statek o długości 50 m. i większej, o ograniczonej zdolności manewrowej w drodze, gdy posuwa się po wodzie.

45. Widzimy następujący statek:

Jaki statek nosi takie światła?

Statek ograniczony swym zanurzeniem o długości 50 m i większej w drodze.

46. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek na mieliźnie o długości mniejszej niż 50 m.

47. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek o ograniczonej zdolności manewrowej.

48. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek stojący na mieliźnie.

49. Widzimy następujący statek:

jaki rodzaj statku nosi takie światła?

Statek na mieliźnie o długości 50 m i większej.

50. Jakie statki noszą tylko światła burtowe czerwone i zielone oraz białe światło rufowe?

Jacht żaglowy, łódź wiosłowa i statki holowane.

51. Jakie światła może nieść albo pokazywać łódź wiosłowa? Może prowadzić światła boczne i rufowe w przeciwnym wypadku musi być pod ręką białe światło gotowe do zapalenia, celem uniknięcia zderzenia.

Page 8: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

8

52. Jakie światła może albo musi nosić statek o napędzie

mechanicznym w drodze o długości mniejszej niż 7 m. i szybkości maksymalnej mniejszej od 7 węzłów? Nanieście te światła na schemat podając ich kolor, kąty świecenia; podać jaką minimalną wysokość światła topowego lub światła widocznego dookoła muszą mieć nad światłami bocznymi. Jakie jest dopuszczalne uproszczenie zamiast dwóch latarń bocznych? 1. może:

2. musi, jeżeli to jest możliwe:

3. minimalne światła jakie musi mieć:

Światło topowe albo widoczne dookoła musi być umocowane przynajmniej 1 m wyżej niż światła burtowe. Zamiast dwóch świateł burtowych można nosić zblokowaną lampę dwukolorową.

53. Jakie światła musi nosić statek o napędzie mechanicznym w drodze o długości 12 m. i więcej, jednak poniżej 20 m. Nanieście te światła na schemat podając ich kolory i kąty świecenia, na jakiej minimalnej wysokości musi się znajdować światło topowe nad pokładem oraz jakie światła mogą być zastosowane zamiast dwóch świateł burtowych?

Wysokość świateł burtowych nad pokładem musi wynosić minimum 2,5 m.

Zamiast dwóch świateł burtowych można nosić jedną latarnię dwukolorową.

Page 9: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

9

54. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek zajęty połowem, inny niż trałujący, podczas dnia, z narzędziem połowu rozciągającym się na odległość poziomą do 150 m.

55. Widzimy następujący statek:

jaki to statek?

Statek rybacki zajęty połowem inną metodą niż trałowanie.

56. Jaką latarnię może nosić statek żaglowy o długości mniejszej niż 20 m. zamiast świateł burtowych i rufowego?

Trójkolorową latarnię na topie masztu lub blisko topu masztu.

57. Co rozumiemy pod pojęciem „statek zajęty połowem”? Oznacza każdy statek łowiący sieciami, sznurami haczykowymi, włokami lub innymi narzędziami połowu, które ograniczają zdolność manewrową.

58. Jakie światła musi nosić statek żaglowy, który jednocześnie płynie na żaglach i na silniku?

Światła przypisane statkom o napędzie mechanicznym.

59. Jakie światła może lub musi nosić statek o napędzie mechanicznym w drodze o długości mniejszej od 12 m. Nanieść te światła na schemat podając ich kolory i kąty świecenia. Podać na jakiej minimalnej wysokości musi znajdować się światło topowe – albo światło widoczne dookoła - nad światłami burtowymi. Podać również co można nosić zamiast świateł burtowych? 1. może nosić:

2. musi nosić:

Światło topowe – albo widoczne dookoła musi być przynajmniej 1 m. wyżej aniżeli światła burtowe. Zamiast dwóch świateł burtowych można nosić jedną latarnię dwukolorową.

Page 10: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

10

60. Jakie światła musi posiadać statek płynący na silniku o

długości większej od 20 m. lecz mniejszej od 50 m.? Nanieść te światła na rysunku, ich kolor, kąty świecenia i minimalna wysokość światła topowego nad pokładem

Wysokość światła topowego nad kadłubem: przynajmniej 6 m. jednak nie wyżej niż 12 m.

61. Widzimy następujący statek:

Jaki statek musi posiadać takie światła?

Statek stojący na kotwicy o długości 100 m i więcej.

62. Jakie światło musi nosić statek stojący na kotwicy o długości mniejszej niż 50 m.?

Światło świecące dookoła zamocowane w dobrze widocznym miejscu.

63. Jakie oznakowanie musi za dnia nosić statek stojący na kotwicy?

Czarną kulę w dobrze widocznym miejscu.

64. Jaki sygnał dźwiękowy musi nadawać statek posuwający się po wodzie o długości mniejszej niż 12 m. podczas ograniczonej widzialności, jeżeli nie może nadawać właściwych?

Przynajmniej co dwie minuty silny sygnał dźwiękowy, który nie może być pomylony z innym przypisanym sygnałem.

65. Podczas ograniczonej widzialności słyszymy co dwie minuty trzy po sobie następujące dźwięki nadawane gwizdkiem, a mianowicie długi, krótki, krótki, (-..), zaraz po tym słyszymy kolejny sygnał: cztery następujące po sobie dźwięki nadawane gwizdkiem, a mianowicie: długi, krótki, krótki, krótki (-...). Jaki statek nadaje ostatni wymieniony sygnał?

Statek holowany albo ostatni statek zestawu holowniczego w drodze.

66. Podczas ograniczonej widzialności słyszymy co dwie minuty następujące po sobie dwa długie dźwięki nadawane gwizdkiem (--). Jaki statek nadaje te sygnały?

Statek o napędzie mechanicznym w drodze, który zatrzymał swoje maszyny i nie porusza się po wodzie.

67. Jaki sygnał dźwiękowy powinien nadawać statek żaglowy o długości 12 m. lub więcej podczas ograniczonej widzialności?

Przynajmniej co dwie minuty trzy następujące po sobie dźwięki nadawane gwizdkiem a mianowicie długi, krótki, krótki (-..).

68. Podczas ograniczonej widzialności słyszymy co dwie minuty długi dźwięk nadawany gwizdkiem (-). Jaki statek nadaje ten sygnał?

Statek o napędzie mechanicznym w drodze.

69. Podczas ograniczonej widzialności słyszymy co dwie minuty trzy następujące po sobie dźwięki nadawane gwizdkiem, a mianowicie długi, krótki, krótki (-..). Jakie statki nadają ten sygnał?

1. Statek nie odpowiadający za swoje ruchy w drodze; 2. Statek o ograniczonej zdolności manewrowej w drodze

albo na kotwicy; 3. Statek ograniczony swym zanurzeniem w drodze; 4. Statek żaglowy w drodze; 5. Statek holujący lub pchający w drodze; 6. Statek łowiący w drodze lub na kotwicy.

Page 11: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

11

70. Podczas ograniczonej widzialności słyszymy co minutę

trwające 5 sek szybko nadawane dźwięki dzwonem. Jaki statek nadaje taki sygnał?

Statek stojący na kotwicy o długości mniejszej niż 100 m.

71. Jaki dodatkowy sygnał dźwiękowy może nadawać statek stojący na kotwicy podczas ograniczonej widzialności, aby pokazać zbliżającemu statkowi swoje miejsce postoju?

Gwizdkiem trzy dźwięki krótki, długi, krótki (.-.).

72. Podczas ograniczonej widzialności słyszymy co minutę trwające 5 sek szybkie uderzenie w dzwon, a zaraz po tym trwające 5 sek uderzenie w gong. Jaki statek nadaje ten sygnał?

Statek na kotwicy o długości 100m i większej.

73. Dwa wzajemnie widoczne statki żaglowe na pełnym morzu albo poza torem wodnym zbliżają się do siebie tak, że istnieje niebezpieczeństwo zderzenia. Który statek żaglowy musi drugiemu ustąpić, jeżeli posiadają wiatr z tej samej strony?

Statek żaglowy idący kursem pełniejszym ustępuje idącemu ostrzej do wiatru.

74. Jak ustalić, że istnieje niebezpieczeństwo zderzenia? Jeżeli odległość między statkami maleje, a namiar kompasowy się nie zmienia albo zmienia się niezauważalnie. W sytuacji wątpliwej należy przyjąć, że takie niebezpieczeństwo istnieje.

75. Dwa statki żaglowe wzajemnie widoczne zbliżają się do siebie poza torem wodnym tak, że istnieje niebezpieczeństwo zderzenia. Który statek żaglowy musi drugiemu ustąpić jeżeli mają wiatr z różnych stron?

Ten statek żaglowy musi ustąpić, który ma wiatr z lewej burty.

76. Jak powinien się zachować jacht żaglowy na otwartym morzu albo poza drogą wodną w stosunku do widocznego statku rybackiego, jeżeli występuje niebezpieczeństwo zderzenia?

Statek żaglowy musi ustąpić.

77. Jak powinien się zachować statek o napędzie mechanicznym na otwartym morzu, poza drogą wodną w stosunku do widocznego statku żaglowego, gdy istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Statek o napędzie mechanicznym ma obowiązek ustąpienia.

78. Jak powinien się zachować statek o napędzie mechanicznym poza szlakiem wodnym w stosunku do widocznego statku o ograniczonej zdolności ma-newrowej, gdy istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Statek o napędzie mechanicznym ma obowiązek ustąpienia.

79. Jak powinien się zachować statek o napędzie mechanicznym poza szlakiem wodnym w stosunku do widocznego statku nie odpowiadającego za swoje ruchy, gdy istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Statek o napędzie mechanicznym ma obowiązek ustąpienia.

80. Który z dwóch wzajemnie się widzących statków o napędzie mechanicznym ma obowiązek ustąpienia, jeżeli ich kursy przecinają się tak że istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Ten statek musi ustąpić, który ma drugi statek po swojej prawej burcie.

81. Jak powinny się zachować dwa statki o napędzie mechanicznym znajdujące się we wzajemnej widoczności, gdy zbliżają się do siebie kursami przeciwnymi lub prawie przeciwnymi, aby uniknąć niebezpieczeństwa zderzenia?

Każdy statek powinien zmienić swój kurs w prawo.

82. Jak powinien się zachować statek żaglowy na otwartych wodach albo poza torem wodnym w stosunku do widocznego statku o ograniczonej zdolności manewrowej, gdy istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Statek żaglowy musi ustąpić.

83. Jak powinien się zachować statek żaglowy na pełnym morzu albo poza torem wodnym, jeżeli ma wiatr z lewej burty i zauważy statek żaglowy po zawietrznej i nie może ustalić, czy ten drugi statek żaglowy ma wiatr z lewej czy prawej burty a istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Musi ustąpić.

84. Jak powinien się zachować statek o napędzie mechanicznym na otwartym morzu albo poza torem

Statek o napędzie mechanicznym musi ustąpić.

Page 12: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

12

wodnym w stosunku do widocznego statku łowiącego, gdy istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

85. Jak powinien się zachować statek żaglowy poza torem wodnym w stosunku do widocznego nie odpowiadającego za swoje ruchy statku, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

Statek żaglowy musi ustąpić.

86. Jak powinien się zachować statek wyprzedzający? Ma obowiązek ustąpić statkowi wyprzedzanemu. 87. Jak zachowacie się jako utrzymujący kurs, w stosunku do

statku mającego obowiązek ustąpienia, przed wykonaniem manewru ostatniej chwili?

Przede wszystkim zachować kurs i szybkość zwracając szczególną uwagę na statek mający obowiązek ustąpienia.

88. Jak zachowamy się jako mający obowiązek ustą-pienia w stosunku do statku utrzymującego kurs?

Należy przeprowadzić manewr ustąpienia odpowiednio wcześnie, energicznie i w sposób łatwy do rozpoznania.

89. Widzimy następujący statek:

Jak zachowacie się w stosunku do tego statku?

Nie wolno mu przeszkadzać w płynięciu.

90. Widzimy następujący statek:

jak należy się zachować w stosunku do tego statku?

Nie wolno mu przeszkadzać w normalnym płynięciu.

91. Jak należy się zachować, jeżeli podczas ograniczonej widzialności słyszymy sygnał dźwiękowy innego statku dochodzący prawdo-podobnie bardziej z przodu niż skośnie z boku?

1. również nadawać sygnały dźwiękowe; 2. maksymalnie zmniejszyć prędkość, aby tylko

zachować sterowność; 3. w razie konieczności zatrzymać się; 4. ostrożnie manewrować, aż całkowicie zaniknie

niebezpieczeństwo zderzenia. 92. Jakie znaczenie ma następujący sygnał dźwiękowy:

przynajmniej pięć krótkich szybko po sobie następujących dźwięków (.....)?

Mający obowiązek ustąpienia zostaje uprzedzony o swoim obowiązku.

93. Jakie znaczenie mają następujące sygnały dźwiękowe nadawane przez statki z napędem mechanicznym: 1. jeden dźwięk krótki (.)? 2. dwa dźwięki krótkie (..)?

1. Zmieniam kurs w prawo. 2. Zmieniam kurs w lewo.

94. Jak powinniśmy się zachować mając pierwszeństwo, gdy drugi statek nie ustępuje i istnieje zagrożenie powstania kolizji?

1. Nadamy 5 krótkich sygnałów gwizdkiem; 2. Przeprowadzimy manewr ostatniej chwili; 3. Należy tak manewrować, aby najpewniej uniknąć

zderzenia. 95. Co oznacza sygnał dźwiękowy nadawany przez statek o

napędzie mechanicznym: trzy krótkie dźwięki (...)? Moje maszyny pracują wstecz.

96. Jakie znaczenie ma następujący sygnał dźwiękowy podczas ograniczonej widzialności: jeden dźwięk krótki, jeden długi i jeden krótki (.-.)?

Statek stojący na kotwicy ostrzega zbliżający statek o niebezpieczeństwie zderzenia.

97. Widzimy następujący statek: 1. Statek o ograniczonej zdolności manewrowej za dnia, prowadzący prace pogłębiarskie albo podwodne i z tego powodu ogranicza żeglugę.

2. Po tej stronie statku, po której są wystawione dwa czarne romby pionowo jeden nad drugim.

Page 13: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

13

1. jaki to statek? 2. jak należy koło niego przepływać?

98. Jak powinien się zachować statek o długości mniejszej niż 20 m. albo statek pod żaglami w strefie rozgraniczenia ruchu?

Nie może przeszkadzać statkom o napędzie mechanicznym w bezpiecznym płynięciu na torze jedno-kierunkowym.

99. Na co należy zwracać uwagę podczas płynięcia w strefie rozgraniczającej ruch?

1. Na drodze jednokierunkowej płynąć we właściwym kierunku,

2. Tak dalece jak to jest możliwe trzymać się z dala od tej strefy,

3. Wpływać albo wypływać na końcu drogi jednokierunkowej; przy wpływaniu albo wypływaniu z boku, należy to zrobić pod możliwie małym kątem.

100. Widzimy następujący statek na torze wodnym:

1. Jaki to statek? 2. jak należy koło niego przepływać?

1. Statek o ograniczonej zdolności manewrowej, zajęty podczas dnia pracami pogłębiarskimi lub podwodnymi, sta-nowi przeszkodę dla nawigacji.

2. Po tej stronie, która w naszym kierunku płynięcia leży po naszej prawej stronie.

101. Płyniemy w obszarze rozgraniczenia ruchu na torze jednokierunkowym w kierunku z ogólnie obowiązującym: 1. według jakich reguł musimy w tym obszarze płynąć i

ustępować? 2. jak musimy się zachować jako statek z napędem

mechanicznym w stosunku do drugiego statku z napędem mechanicznym, który płynie z naszej prawej burty i przekracza tor jednokierunkowy tak, że istnieje niebezpieczeństwo zderzenia?

3. Jak musimy się zachować jako statek żaglowy przy przekraczaniu toru jednokierunkowego w stosunku do statku z napędem mechanicznym, który płynie na torze jednokierunkowym w ogólnie przyjętym kierunku?

1. zgodnie z MPDM; 2. musimy ustąpić; 3. nie wolno nam zakłócać ruchu statku o napędzie

mechanicznym.

102. Widzimy na statku następującą flagę sygnalizacyjną:

1. co oznacza ten sygnał? 2. jak należy się zachować przy mijaniu tego statku?

Roboty nurkowe. 1. Statek ma nurka pod wodą; 2. Przy mijaniu zachować odpowiednią odległość i szczególną

ostrożność.

103. Widzimy następujący statek: 1. Statek o ograniczonej zdolności manewrowej, który pogłębia albo prowadzi prace podwodne i z tego powodu ogranicza żeglugę.

2. Z tej strony, z której znajdują się dwa zielone światła pionowo jedno na drugim widoczne dookoła.

Page 14: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

14

1. Jaki to statek? 2. jak należy go mijać?

104. Widzimy następujący statek na torze wodnym:

1. jaki statek musi takie światła nosić? 2. jak należy ten statek mijać?

1. Statek o ograniczonej zdolności manewrowej w drodze poruszający się po wodzie o długości 50 m. i więcej, który pogłębia albo prowadzi roboty podwodne i w związku z tym ogranicza żeglugę;

2. Po tej stronie, która w naszym kierunku płynięcia leży po naszej prawej stronie.

Przepisy żeglugowe 105. Kiedy statek o napędzie mechanicznym o długości

mniejszej niż 7 m. nie może pływać po morskich drogach wodnych, który nie może nosić świateł przypisanych przez MPDM?

W czasie gdy należy nosić zapalone światła, ponieważ może powstać niebezpieczeństwo zderzenia.

106. Gdzie jest pokazane, które akweny są drogami wodnymi? Na mapach morskich oraz Zarządzeniach Urzędów Morskich. 107. Jakie światła musi nosić na drodze wodnej statek pod

żaglami o długości mniejszej niż 12m. albo statek wiosłowy, jeżeli nie może nosić świateł przypisanych przez MPDM?

Białe światło widziane dookoła.

108. Jakie miejscowe przepisy specjalne regulują ruch statków na drogach wodnych?

Przepisy Urzędów Morskich, którym dane wody podlegają.

109. Jakie szczególne obowiązki ma kierownik statku, którego statek jest wyposażony w urządzenie UKF?

Jest zobowiązany do nasłuchu i przestrzegania nadawanych informacji i nakazów odnośnie płynięcia na danej drodze wodnej.

110. Widzimy następujący statek:

1. Jaki to statek? 2. jakie ma specjalne prawa?

1. statek służby państwowej w akcji; 2. może nie przestrzegać przepisów o ruchu

żeglugowym.

111. Co rozumiemy pod pojęciem skuter wodny? Sportowe urządzenie motorowodne np. jetski, akwabajki, skutery siedzące, stojące i temu podobne urządzenia.

112. Widzimy kulę świetlną wyrzucającą białe gwiazdy: 1. co ten sygnał oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Okręty wojenne podczas ćwiczeń. 2. Zachować odpowiednią odległość.

113. Co to są drogi wodne w świetle przepisów IALA? 1. Są to obszary wodne, które ogólnie zostały ograniczone bocznymi znakami żeglugowymi toru wodnego;

2. Również nie oznakowane obszary wodne prowadzące do ujść rzek, które są przeznaczone dla żeglugi.

114. Która strona toru wodnego jest stroną prawą? Jest to ta strona, którą statek przychodzący z morza ma po swojej prawej burcie.

115. Widzimy następujący statek (w dzień, w nocy): Statek posiadający na pokładzie niebezpieczny ładunek albo nie odgazowany tankowiec, który może stanowić określone

Page 15: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

15

co oznacza czerwona flaga lub czerwone światło widoczne dookoła?

niebezpieczeństwo.

116. Jakie światło musi nosić statek sportowy zacumowany, gdy oświetlenie z nabrzeża jest niewystarczające?

Na śródokręciu od strony drogi wodnej stałe białe światło widoczne dokoła

117. Kiedy statek pod żaglami o długości mniejszej niż 12 m. albo łódź wiosłowa nie może pływać na szlaku wodnym, która nie może pokazywać przynajmniej białego światła widzianego dookoła?

W tym czasie, gdy istnieje obowiązek noszenia zapalonych świateł, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo zderzenia.

118. Jak należy się zachować przy zwrocie na torze lub przechodzeniu toru wodnego?

Statki płynące torem wodnym mają pierwszeństwo i nie wolno im przeszkadzać ani zagrażać.

119. Jak ogólnie brzmi sygnał niebezpieczeństwa i ostrzegania? Z dwóch grup składające się z jednego dźwięku długiego i czterech krótkich (-...) (-...)

120. Jak powinny się zachować statki które: 1. wpływają na tor wodny? 2. przekraczają tor wodny? 3. dokonują zwrotu na torze wodnym? 4. opuszczają swoje kotwicowisko lub miejsce postoju?

Mają obowiązek dać pierwszeństwo statkom płynącym na torze wodnym.

121. Jaki sygnał dźwiękowy musimy nadawać, gdy wymaga tego sytuacja, podczas wchodzenia na inny tor wodny i do portu oraz wychodzenia z nich?

Długi dźwięk jako sygnał uwaga.

122. Kiedy należy nadać sygnał ostrzegawczy o niebezpieczeństwie?

Jeżeli jeden statek zagraża drugiemu lub jest przez niego sam zagrażany.

123. Słyszymy w dwóch grupach po jednym długim i czterech krótkich sygnałach (-....) (-....). Co on oznacza?

Ogólny sygnał ostrzegawczy i niebezpieczeństwa.

124. Jak powinien się zachować statek na torze wodnym, który jest w sytuacji awaryjnej i nie może nosić przypisanych mu świateł?

1. Trzymać stale w pogotowiu latarkę elektryczną lub latarnię z białym światłem;

2. Dla zapobieżenia zderzeniu odpowiednio wcześnie ją zapalić.

125. Słyszymy co minutę, przynajmniej pięć razy, raz za razem, z dwu sekundową przerwą - jeden krótki i jeden długi dźwięk (.-.-.-.-.- itd. 2 sek): 1. co oznacza ten sygnał? 2. jak należy się zachować?

1. Trzymaj się z dala mam niebezpieczny ładunek; 2. Natychmiast opuścić niebezpieczny obszar. Ogień

i wszelkie iskrzenie zlikwidować, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo wybuchu.

126. Gdzie należy płynąć na torze wodnym? Jak najdalej prawą stroną toru. 127. W jaki sposób musi płynąć statek poza torem wodnym,

aby jego sposób pływania był jasny dla innych statków? Swoim sposobem płynięcia musi dawać jasno do zrozumienia, że nie będzie wpływać na tor wodny.

128. Według jakich prawideł należy ustępować poza torem wodnym?

Według prawideł MPDM.

129. Gdzie musi się zatrzymać statek przed mostem, śluzą, gdy przejście jest zamknięte?

W odpowiedniej odległości albo w miejscu oznaczonym na postój.

130. Gdzie nie może cumować statek czekający na otwarcie mostu, zapory lub śluzy?

Do mechanizmów sterujących i dalb wprowadzających do śluzy.

131. Gdzie wolno pływać na nartach wodnych? 1. Poza torem wodnym, jeżeli innym zarządzeniem pływanie nie zostało tam zabronione,

2. Na odcinkach torów wodnych, które zostały oznakowane przez Urzędy Morskie lub Inspektoraty Żeglugi Śródlądowej niebieską tablicą z białym symbolem narciarza wodnego.

132. Kiedy nie wolno pływać na nartach i skuterach wodnych? W nocy i podczas ograniczonej widzialności oraz kiedy to zostało zakazane w specjalnych ogłoszeniach.

133. Jak powinni się zachować narciarze wodni i łodzie holujące oraz skutery wodne przy zbliżaniu się innych statków?

1. Muszą ustępować z drogi; 2. Narciarz wodny musi płynąć w kilwaterze łodzi

holującej.

Page 16: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

16

134. Widzimy następujący znak żeglugowy:

co on oznacza?

Zakaz wyprzedzania dla wszystkich statków.

135. Gdzie jest zabronione wyprzedzanie? 1. w pobliżu płynących promów na uwięzi; 2. w wąskich przejściach; 3. na niewidocznych zakrętach; 4. w obszarze śluz; 5. w miejscach i na odcinkach dróg wodnych oznako-

wanych zakazem wyprzedzania. 136. Co należy przedsięwziąć aby ostrzec żeglugę, że nasz

statek utonął? Miejsce zatonięcia statku prowizorycznie oznakować i powiadomić policję.

137. W jakich okolicznościach łodzie sportowe mogą przepływać przez kanał Kiloński bez pilota?

W ciągu dnia i w warunkach dobrej widzialności.

138. Widzimy na lądzie następujący znak:

Co on oznacza?

Ograniczenie prędkości. Unikać wytwarzania fali i ssania pędnika.

139. W kanale Kilońskim na maszcie w miejscu mijania widzimy trzy przerywane czerwone światła ustawione w pionie: 1. co ten sygnał oznacza? 2. Jak należy się na tej mijance zachować?

1. Wypłynięcie zabronione wszystkim statkom. 2. Podniesienie tego sygnału nakazuje przeczekanie

za prawym rzędem dalb.

140. Gdzie nie wolno dobijać względnie cumować? (wymienić przynajmniej cztery miejsca, budowle lub akweny).

1. zapory, budowle elektrowni, urządzenia sterujące, wodowskazy, stałe i pływające znaki wodne,

2. w wąskich przejściach i niewidocznych zakrętach, 3. w wejściach do portów i nabrzeży nie przeznaczonych dla

statków sportowych, 4. na trasach promów i w obszarze mostów, 5. w miejscach oznaczonych znakami zakazu cumowania i

postoju.

Page 17: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

17

141. Gdzie wolno pływać skuterami wodnymi? 1. Poza torem wodnym, jeżeli innym zarządzeniem

nie zostało ono tam zabronione, 2. Na odcinkach torów wodnych, które zostały

oznakowane przez Urzędy Morskie lub Inspektoraty Żeglugi Śródlądowej niebieską tablicą z białym symbolem skutera wodnego.

142. Co należy przedsięwziąć, jeżeli na drodze wodnej zaistnieje niebezpieczeństwo zatonięcia waszego statku?

O ile to jest możliwe należy odpłynąć jak najdalej od toru wodnego, aby nie spowodować ograniczeń w ruchu statków.

143. Gdzie nie wolno kotwiczyć? (wymień przynajmniej 4 miejsca lub akweny)

1. Na torze wodnym; 2. W wąskich przejściach i niewidocznych zakrętach; 3. W promieniu 300 m. od pływających urządzeń,

wraków i innych przeszkód żeglugowych, boi kablowych i innych miejsc przeznaczonych dla celów cywilnych i wojskowych.

4. W wejściach do portów, w miejscach do cumowania i śluzach.

5. W obszarze płynięcia promów i mostów; 6. 300 m. przed i za znakiem zakazu kotwiczenia.

144. Widzimy na lądzie następujący znak żeglugowy:

co on oznacza?

1. Zakaz mijania w wąskim przejściu; 2. Przestrzegać pierwszeństwa przejścia.

145. Przy jakim sygnale z redy kanału mogą statki sportowe bez pilota wpływać do śluzy kanału Kilońskiego?

Gdy zostanie wyświetlone białe światło przerywane.

146. W jakich przepisach są podane zasady przejścia kanału Kilońskiego?

W przepisach wydanych przez Zarząd Kanału.

147. Widzimy na lądzie następujący znak:

co on oznacza?

Prędkość po wodzie w km/godz. Na kanale Kilońskim prędkość nad dnem, której nie wolno przekroczyć. W tym przypadku 12 km/godz.

148. Widzimy następujący znak (w dzień, w nocy):

1. Co one oznaczają? 2. Jak należy się zachować?

1. Urządzenie wymagające ochrony. 2. Nie wytwarzać fali i siły ssącej pędnika.

Page 18: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

18

149. Widzimy następujący znak: co on oznacza?

Rejony na szlakach wodnych, na których jest dozwolone pływanie na skuterach wodnych.

150. Widzimy następujący znak: co on oznacza?

Nie wolno przekraczać szybkości 8 km/godz (4,3 węzły) podczas pływania po wodzie, w odległości przynajmniej 500 m. od brzegu, ze względu na kąpielisko..

151. Widzimy albo słyszymy następujący sygnał świetlny albo dźwiękowy: raz krótki, raz długi, dwa razy krótki (._..): 1. o ten sygnał oznacza? 2. kto taki sygnał nadaje?

1. Zatrzymać się. 2. Statki służb policyjnych, granicznych, celnych i Urzędów

Morskich.

152. Jakiej prędkości nie wolno przekraczać w miejscach z widocznymi kąpieliskami – poza torem wodnym – w odległości 500 m. i mniejszej od brzegu?

8 km/godz (4,3 Mm/godz) płynąc na tych wodach.

153. Widzimy następujący znak:

Co on oznacza?/

Minimalny odstęp w metrach jaki należy zachować w miejscu ustawienia tablicy (tutaj 40 m. od brzegu prawego)

154. Na drodze wodnej słyszymy sygnał składający się z dwóch grup po trzy długie dźwięki: (---) (---) 1. co oznacza ten sygnał? 2. jak należy się zachować?

1. Zamknięcie drogi wodnej. 2. Zakaz dalszego płynięcia.

155. Widzimy następujący znak wodny:

co on oznacza?

Akwen na szlaku żeglugowym, na którym wolno pływać na nartach wodnych.

156. Widzimy następujące znaki (w dzień i w nocy):

Co one oznaczają?

Szczególną przeszkodę żeglugową.

Page 19: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

19

157. Widzimy na mostach, śluzach albo zaporach następujące

stałe światła:

1. co one oznaczają? 2. jak należy się zachować?

1. urządzenie jest na stałe zamknięte; 2. przepływanie albo wpływanie jest zabronione.

158. Widzimy następującą boję: co ona oznacza?

Zamknięty ruch dla statków z napędem mechanicznym ze względu na kąpielisko.

159. Opiszcie sygnał dzienny i nocny zamykający drogę wodną.

1. Sygnał dzienny: Trzy znaki pionowo nad sobą, u góry czarna

kula, w środku czarny stożek wierzchołkiem skierowanym w dół, na dole czarny stożek wierzchołkiem skierowanym do góry;

2. Sygnał nocny: Trzy stałe światła pionowo jedno nad drugim, górne czerwone, środkowe zielone i dolne białe.

160. Widzimy następujący znak żeglugowy: co on oznacza?

1. Miejsce przechodzenia promu wolno płynącego; 2. Miejsce przechodzenia promu na uwięzi.

161. Słyszymy następujący sygnał dźwiękowy – cztery krótkie dźwięki (....): 1. co ten sygnał oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Most, zapora, śluza przejściowo nie mogą być otwarte;

2. Przerwać płynięcie i czekać na otwarcie.

162. Widzimy następujący znak:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Zatrzymać się przed ruchomymi mostami, zaporami i śluzami.

2. Przed znakiem zatrzymać się i czekać na sygnał otwarcia.

163. Widzimy następujący znak:

co on oznacza?

Koniec odcinka nakazu lub zakazu.

164. Widzimy następujący znak:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Stałe zamknięcie części drogi wodnej; 2. Dalsze płynięcie tą trasą jest zakazane.

Page 20: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

20

165. Widzimy następujący znak żeglugowy:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. zakaz kotwiczenia; 2. nie wolno kotwiczyć do 300 m. od znaku w obu

kierunkach ruchu.

166. Widzimy następujący znak żeglugowy (dzień, noc):

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Trwałe zamknięcie drogi wodnej; 2. Dalsze płynięcie jest zabronione.

167. Widzimy następującą flagę:

1. co ona oznacza? 2. kto taki sygnał pokazuje?

1. Zatrzymać się; 2. Służby państwowe – Straż Graniczna.

168. Widzimy następujące znaki żeglugowe (tu bez opisu):

1. co one oznaczają? 2. Gdzie możemy odszukać ich znaczenie?

1. Oznaczenie miejsc i akwenów specjalnych, np. tereny zastrzeżone, rybackie itp.

2. Na mapach lub w opisach znaków żeglugowych.

169. Po czym poznamy akwen ćwiczeń wojskowych zamknięty dla żeglugi?

Jest oznaczony na mapie, w komunikatach radiowych ogłaszany jako zamknięty, chroniony przez specjalne statki w czasie ćwiczeń.

170. Widzimy następujące znaki żeglugowe: co one oznaczają?

1. Zakaz cumowania; 2. Zakaz postoju na: kotwicy, cumach przy nabrzeżu.

171. Widzimy następujący znak żeglugowy:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Polecenie nadania sygnału dźwiękowego; 2. Nadać sygnał, który podano na dole tablicy (w tym

przypadku jeden długi).

172. Widzimy na moście następujące tablice: Można przepływać pod mostem tylko w granicach tych tablic. Nie dotyczy to statków o długości mniejszej od 12m.

Page 21: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

21

co one oznaczają?

173. Widzimy na mostach, śluzach albo zaporach następujące stałe światła:

1. co one oznaczają? 2. jak należy się zachować?

1. Most, zapora albo śluza jest zamknięta; 2. przepływanie albo wpływanie jest zabronione.

Oznakowanie torów i szlaków wodnych 174. Widzimy następującą boję: co ona oznacza?

1. Naprowadzenie na szlak (tor) wodny. 2. Na morskich drogach wodnych środek szlaku (toru)

wodnego, poza morskimi drogami wodnymi środek drogi żeglownej.

175. Widzimy jeden z następujących znaków:

Jaką stronę toru wodnego one oznaczają?

Lewą stronę toru wodnego.

176. Widzimy jeden z następujących znaków nawigacyjnych:

1. co one oznaczają? 2. jak należy się zachować?

1. Obszar zamknięty dla żeglugi. 2. Zakaz wpływania wszystkim statkom.

177. Jak są pomalowane i jaki mają znak szczytowy boje oznaczające tor wodny: 1. lewą stronę? 2. prawą stronę?

1. Na czerwono z tępym znakiem szczytowym, 2. Na zielono z ostrym znakiem szczytowym.

178. Widzimy następujący stały znak żeglugowy:

1. Którą stronę drogi wodnej oznacza ten znak? 2. Gdzie najczęściej jest stosowany?

1. Lewa strona drogi wodnej. 2. Na akwenach z pływami.

179. Co oznaczają następujące skróty: 1. Oc (2) R. Whis 2. Fl (2) G 3. Oc. WRG. 12 M. 4. LFl

1. Pława z gwizdkiem i światłem przerywanym grupowym, dwa w grupie, czerwone

2. Światło blaskowe grupowe, dwa w grupie, zielone, 3. Światło przerywane z białym, czerwonym i zielonym

sektorem, zasięg 12 Mm,

Page 22: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

22

5. Bell 6. Dir

4. Światło migające, 5. Boja dzwonowa, 6. Światło kierunkowe

180. Jaką charakterystykę i kolor mają światła boi świetlnej na środku toru wodnego?

Białe światło izofazowe lub białe światło przerywane.

181. Widzimy następującą boję: co ona oznacza?

Pierwszą boję prawej strony toru wodnego - od morza poczynając.

182. Widzimy jeden z następujących znaków żeglugowych:

Jaką stronę toru wodnego oznaczają te znaki?

Prawą stronę toru wodnego.

183. Widzimy następujący stały znak żeglugowy:

1. jaką stronę toru wodnego on oznacza? 2. gdzie najczęściej ma zastosowanie?

1. Prawą stronę toru wodnego; 2. Na terenach z pływami.

184. Widzimy następującą boję:

co ona oznacza?

Prawą stronę przechodzącego toru wodnego; Lewą stronę odgałęzionego toru wodnego.

185. Jaką charakterystykę i kolor mają światła boi po lewej stronie toru wodnego?

Czerwone światło błyskowe, czerwone światło przerywane.

Page 23: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

23

186. Widzimy następującą boję:

co ona oznacza?

Pierwszą boję lewej strony toru wodnego - poczynając od morza.

187. Jakie napisy mają boje toru wodnego: 1. lewej strony? 2. prawej strony?

1. kolejne parzyste numery; 2. kolejne nieparzyste numery.

188. Widzimy następujący stały znak żeglugowy:

1. jaką stronę toru wodnego oznacza? 2. gdzie najczęściej jest stosowany?

1. lewą stronę toru wodnego; 2. na akwenach z pływami.

189. Widzimy następującą boję:

co ona oznacza?

Lewą stronę przechodzącego toru wodnego oraz prawą stronę wpadającego toru wodnego.

190. Jaką charakterystykę i kolor mają światła boi prawej strony toru wodnego?

Zielone światło błyskowe albo zielone przerywane.

Oznakowanie miejsc niebezpiecznych 191. Widzimy białe światło boi o następującej charakterystyce:

1. Co oznacza ta charakterystyka? 2. Jak należy się zachować przy jej mijaniu?

1. Ogólnie oznacza miejsce niebezpieczne i leży, co wynika z charakterystyki światła, na wschód od niebezpieczeństwa.

2. Mijamy ją po wschodniej stronie.

192. Widzimy białe światło boi o następującej charakterystyce:

1. Co ta charakterystyka oznacza? 2. Jak należy ją mijać?

1. Ogólnie pokazuje miejsce niebezpieczne co poznajemy po charakterystyce. Miejsce niebezpieczne znajduje się na południe od boi.

2. Po stronie północnej.

Page 24: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

24

193. Widzimy jeden z następujących znaków żeglugowych:

1. co oznacza ten znak żeglugowy? 2. jak należy się zachować przy ich mijaniu?

1. Ogólnie pokazuje miejsce niebezpieczne i jest ustawiony na zachód od tego miejsca, co poznajemy po kolorze malowania i znaku szczytowym.

2. Mijamy od zachodu.

194. Widzimy jeden z następujących znaków żeglugowych:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować przy jego mijaniu?

1. Pokazuje ogólnie miejsce niebezpieczne i leży na północ od niego, co poznajemy po kolorze pomalowania i znaku szczytowym;

2. Należy mijać od północy.

195. Widzimy białe światło boi o następującej charakterystyce:

1. Co ta charakterystyka oznacza? 2. Jak należy się zachować przy jej mijaniu?

1. Pokazuje ogólnie miejsce niebezpieczne i ustawiona jest na zachód od tego miejsca, co wynika z jej charakterystyki.

2. Mijam ją od strony zachodniej.

196. Widzimy następujące podwójne znaki nawigacyjne:

1. co one oznaczają? 2. jak należy się zachować przy ich mijaniu?

1. Pokazują nowe miejsce niebezpieczne, poznajemy po kolorze pomalowania i znaku szczytowym, a leżą na południe od niebezpieczeństwa,

2. Mijamy od strony południowej.

197. Widzimy jeden z następujących znaków żeglugowych:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować przy jego mijaniu?

1. Ogólnie pokazuje miejsce niebezpieczne i leży, jak to wynika z jego pomalowania i znaku szczytowego, na południe od miejsca niebezpiecznego;

2. Mijamy po jego południowej stronie.

198. Widzimy białe światło boji świetlnej o następującej charakterystyce:

1. co oznacza ta charakterystyka? 2. jak należy się zachować przy mijaniu?

1. Pokazuje ogólnie miejsce niebezpieczne i jak wynika z charakterystyki jest ustawiona na południe od niebezpieczeństwa;

2. Mijamy po południowej stronie.

Page 25: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

25

199. Widzimy białe światło boi świetlnej o następującej

charakterystyce Bl(2): 1. co oznacza to światło? 2. jak należy się zachować przy jej mijaniu?

1. Blaskowe grupowe. Pokazuje pojedyncze miejsce niebezpieczne, co wynika z charakterystyki.

2. Można mijać z obu stron.

200. Widzimy jeden z następujących znaków żeglugowych:

1. co się oznacza tym znakiem żeglugowym? 2. jak się należy zachować przy jego mijaniu?

1. Pokazuje odosobnione niebezpieczeństwo, co poznajemy po kolorze i znaku szczytowym;

2. Możemy mijać ze wszystkich stron.

201. Widzimy jeden z niżej pokazanych znaków żeglugowych:

1. co on oznacza? 2. jak należy zachować się przy mijaniu?

1. pokazuje ogólnie miejsce niebezpieczne i leży na wschód od niego, co poznajemy po kolorze malowania i znaku szczytowym;

2. mijamy po stronie wschodniej.

Światła nawigacyjne 202. Jak nawiguje się przy pomocy świateł sektorowych? Po przejściu białego sektora informacyjnego w następnym

sektorze kolorowym zmieniam kurs. 203. Co rozumiemy pod pojęciem światło izofazowe? Czas świecenia i czas zaciemnienia są takie same. 204. Wchodzimy z morza w białym sektorze latarni sektorowej

i wchodzimy w czerwony sektor ostrzegawczy, w którą stronę musimy zmienić kurs?

W prawo.

205. Wchodzimy z morza w białym sektorze latarni sektorowej i wchodzimy w zielony sektor ostrzegawczy, w którą stronę musimy zmienić kurs?

W lewo.

206. Co rozumiemy pod pojęciem światło przerywane? Czas świecenia jest zawsze dłuższy niż czas zaciemnienia.

207. Co rozumiemy pod pojęciem światła błyskowego? Czas świecenia jest krótszy niż czas zaciemnienia. Jeden błysk

trwa przynajmniej dwie sekundy.

208. Co rozumiemy pod pojęciem światła naprowadzającego i do czego ono służy?

Jest to światło sektorowe o różnej charakterystyce i rożnej barwie (biały sektor naprowadzający i dwa kolorowe światła sektorów ostrzegawczych) wyznaczające tor wodny.

209. 1. Co rozumiemy pod pojęciem światła nabieżnikowego?

2. Jak należy w nim nawigować?

1. Składa się ono ze światła górnego i dolnego. 2. Najpierw płyniemy w linii nabieżnika tak, aby górne i

dolne światła były w jednej linii, następnie lekko w prawo od linii nabieżnika.

210. Jakie rozróżniamy charakterystyki świateł latarni morskich?

Stałe, przerywane, izofazowe, blaskowe, błyskowe, migające i szybko migające.

211. Jak należy nawigować przy pomocy światła naprowadzającego?

Trzeba się trzymać prawej strony toru wodnego w białym sektorze światła.

212. Co rozumiemy pod pojęciem okresu światła latarni? Jest to okres czasu od rozpoczęcia fazy charakterystyki do rozpoczęcia tej samej fazy charakterystyki.

Page 26: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

26

213. Z reguły jaki kolor światła stałego zobaczycie przy

wpływaniu do portu: 1. po lewej burcie? 2. po prawej burcie?

1. czerwone; 2. zielone.

214. Co rozumiemy pod pojęciem „światło blaskowe”? Czas świecenia jest zawsze krótszy od czasu zaciemnienia natomiast błysk jest krótszy od 2 sekund.

215. Co rozumiemy pod pojęciem sektorowego światła poprzecznego i do czego ono służy?

Jest to światło sektorowe o różnych charakterystykach i kolorach (dwa białe sektory przygotowawcze i jeden sektor kolorowy do zmiany kursu), które wskazują miejsce koniecznej zmiany kursu na torze wodnym.

216. Co rozumiemy pod pojęciem światło migające lub szybko migające?

Szybko następujące po sobie rozbłyski światła (50 – 60 lub 100 – 120 rozbłysków na minutę)

OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO

217. Jako kierownik statku jaki wkład możecie wnieść w utrzymanie w czystości wód?

Wszystkie odpadki włącznie z olejami i paliwami na pokładzie zbierać w odpowiednio przystosowanych zbiornikach i w porcie zdać na ląd.

218. Jak należy się zachować po wpłynięciu w obszar o chronionej przyrodzie i parków narodowych?

Przestrzegać przepisów regulujących możliwość wpływania (miejscowe zakazy wpływania, czasowe ograniczenia wpływania, nie przekraczanie dopuszczalnych prędkości itp.).

219. Jak możemy pomóc w zachowaniu świata roślinnego i zwierzęcego na wodach i terenach podmokłych?

Nie wpływać w akweny z roślinnością wodną, nie podpływać do zbiorowisk ptaków, przestrzegać zakazów w terenach chronionych i parkach narodowych, omijać w odległości przynajmniej 300 m. wyspy z ptakami i zwierzętami, utrzymywać wodę w czystości, nie wyrzucać odpadków do wody. Uzyskać informacje o przepisach dotyczących ochrony przyrody, które obowiązują na danym akwenie.

220. Dlaczego należy trzymać się możliwie daleko od trzcin, zarośli trzcinowych jak również zarośniętych stref brzegowych?

Strefy te są najczęściej miejscem wypoczynku i wylęgania godnych szczególnej ochrony ptaków oraz miejscem składania ikry.

221. W czasie płynięcia swoją łodzią motorową stwierdzacie, że w zęzie zebrał się olej. Co należy z nim zrobić?

Zebrać do odpowiedniego zbiornika i w najbliższym porcie zdać do punktu zbiórki zużytych olejów.

NAWIGACJA 222. Gdzie można uzyskać ważne dla żeglarzy informacje? W ogłoszeniach wywieszanych na specjalnie do tego celu

wystawionych tablicach (np. w portach i śluzach).

223. Jak obliczycie szybkość statku (w węzłach) przy znanej odległości (w milach morskich) i czasu płynięcia (w minutach)?

Odległość x 60

Szybkość = ------------------

Czas

224. Jak wyznaczamy linię pozycyjną? Przez namierzenie znanego stałego obiektu i naniesienie na mapę (wraz z poprawkami) wyniku namiaru.

225. Jak należy odczytać kurs rzeczywisty z mapy morskiej? Przez zmierzenie kąta między rzeczywistym kierunkiem północnym N, a przewidywanym kierunkiem drogi nad dnem.

226. Jak przekształcicie kurs rzeczywisty na kurs kompasowy dla sternika?

Przez odjęcie od kursu rzeczywistego deklinacji i dewiacji (z właściwym znakiem).

227. Co rozumiemy pod pojęciem kursu rzeczywistego KR (podać znaczenie kątowe)?

Jest to kąt pomiędzy północą rzeczywistą N a dziobową częścią linii symetrii statku.

228. Co rozumiemy pod pojęciem: 1. odpływ? 2. przypływ?

1. Opadanie wody wysokiej do wody niskiej. 2. Podnoszenie się wody niskiej do wody wysokiej.

229. Jakie dane zawierają wiadomości żeglarskie i ogłoszenia Zarządzenia i informacje dotyczące żeglugi oraz

Page 27: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

27

Urzędów Morskich? wszelkie zmiany dotyczące obojowania, świateł, wraków i mielizn.

230. Jak krzyżowym namiarem otrzymamy swoją pozycję? Przez naniesienie na mapę morską dwóch linii pozycyjnych z rzeczywistych namiarów dwóch znanych obiektów. Przecięcie tych linii jest naszą pozycją.

231. Po czym poznamy, że mapa morska jest unocześniona (zaktualizowana)?

Po ostatnim urzędowym wpisie daty unocześnienia (naniesieniu poprawek); z reguły po lewej stronie dolnego brzegu mapy.

232. Z czego składa się całkowita poprawka kompasu magnetycznego?

Jest to suma deklinacji i dewiacji (z właściwymi znakami).

233. Co to jest: 1. woda niska? 2. woda wysoka?

1. Wystąpienie najniższego stanu wody w czasie przejścia od opadania do wznoszenia.

2. Wystąpienia najwyższego stanu wody w czasie przejścia od wznoszenia do opadania.

234. Gdzie znajdziemy ważne dla nawigacji opisy znaków żeglugowych, dane o ich światłach i dane o miejscach nadawania przez nich sygnałów?

W spisie świateł i na mapach morskich.

235. Co rozumiemy pod pojęciem dewiacji kompasu magnetycznego (podać znaczenie kątowe)?

Jest to kąt zawarty między kierunkiem północy magnetycznej a kierunkiem północy kompasowej.

236. Co rozumiemy pod pojęciem: 1. znosu? 2. dryfu?

1. Jest to dodatkowy ruch statku pływającego po wodzie względem dna spowodowany działaniem prądu (ruch wody względem dna),

2. Znoszenie statku z kursu pod wpływem wiatru i fali.

237. Jakie urzędowe wydawnictwa nautyczne zawierają wyjaśnienia i dane konieczne do prowadzenia bezpiecznej nawigacji na akwenach na których płyniemy?

Mapy morskie, spisy świateł, locja, tabele pływów, spis radiostacji nautycznych, wiadomości żeglarskie.

238. Jak przekształcić kurs kompasowy na kurs rzeczywisty? Przez algebraiczne dodanie dewiacji i deklinacji lub całkowitej poprawki z odpowiednim znakiem.

239. Co rozumiemy pod pojęciem wysokości pływu? Jest to różnica pomiędzy wysokościami wody wysokiej i niskiej.

240. W jakich jednostkach są podawane głębokości na polskich mapach morskich?

W metrach i decymetrach.

241. Skąd uzyskujemy dane o dewiacji? Z tabeli dewiacyjnej sporządzonej dla danego statku. 242. Co to jest namiar krzyżowy? Dwa kolejne (na ogół bezpośrednio jeden po drugim)

namiary na dwa stałe znane obiekty. Linie pozycyjne z tych namiarów winny się przecinać pod kątem bliskim kąta prostego (900).

243. Jak obliczyć czas (w minutach), potrzebny statkowi o znanej prędkości (w węzłach) dla przebycia określonej w Mm odległości? Podać wzór.

Odległość w Mm x 60 min/h Czas w min = ----------------------------------- Szybkość w Mm/h

244. Co rozumiemy pod pojęciem kursu kompasowego KK (jako kąt)?

Jest to kąt zawarty między północną częścią linii N-S kompasowej a dziobową częścią linii symetrii statku.

245. Co rozumiemy pod pojęciem pływu? Jest to czas pomiędzy wodą niską a następną wodą niską.

246. O czym należy się upewnić przed użyciem map morskich? Czy mapa morska została unocześniona. 247. Na podstawie czego określamy wartości deklinacji i jej

roczne zmiany? Z róży kompasowej na mapie, która jest najbliższa naszego położenia lub z odpowiednich danych na mapie.

248. Gdzie znajdziemy dla określonej miejscowości dane o wysokiej i niskiej wodzie oraz skok pływu?

W tabelach pływu wydawanych na każdy rok.

249. Skąd pobieramy długości mili morskiej na mapie? Na prawym lub lewym brzegu mapy na wysokości miejsca postoju.

250. Co to jest namierzanie? Ustalenie kierunku znanego stałego obiektu namiernikiem kątowym, aby otrzymać linię pozycyjną, na której znajduje się nasz statek.

Page 28: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

28

251. Na co należy zwracać uwagę przy ustawieniu kompasu

magnetycznego na pokładzie? 1. Jego kreska kursowa musi być zgodna z linią kilu

statku lub do niej równoległa; 2. Kompas musi się dawać dobrze odczytać; 3. Należy unikać bliskości części żelaznych i

przyrządów elektrycznych. 252. Co rozumiemy pod pojęciem jednostki prędkości „węzeł”?

Jest to mila morska na godzinę.

253. Co rozumiemy pod pojęciem kursu magnetycznego KM (podać kątowo)?

Jest to kąt zawarty między północną częścią linii N-S magnetycznej a dziobową częścią linii symetrii statku.

254. Jak długo są ważna tabele pływów i kalendarz pływów? Tylko w tym roku na jaki zostały wydane. 255. 1. Co to jest mila morska?

2. Jaką długość ma mila morska (w metrach)? 1. Jest to długość 1’ (minuty) łuku równika. 2. 1852 m.

256. Co rozumiemy pod pojęciem wysokości pływu? Jest to różnica pomiędzy wysokościami wody wysokiej i niskiej.

257. Gdzie znajdziemy znaczenie znaków i skrótów stosowanych na mapach polskich?

W wydawnictwie Biura Hydrografii Marynarki Wojennej.

258. Co to jest pozycja zliczona? Jest to przypuszczalne miejsce położenia statku uzyskane rachunkowo i rysunkowo na podstawie utrzymywanego kursu, przebytej drogi (np. log) i uwzględnieniu przewidywalnych oddziaływań (dryf, prąd)..

259. Co to jest deklinacja (kątowo)? Jest to kąt pomiędzy północą rzeczywistą N a północą magnetyczną.

260. Jakie jest niezbędne wyposażenie do prowadzenia bezpiecznej nawigacji?

1. mapy morskie; 2. locje; 3. spisy świateł; 4. spis stacji nautycznych; 5. tabele pływów; 6. ołówek i gumka; 7. cyrkiel – przenośnik; 8. trójkąty nawigacyjne; 9. kompas ; 10. sonda; 11. log; 12. namiernik; 13. lornetka.

261. Gdzie znajdziemy dane o przepisach, wybrzeżach, portach , warunkach naturalnych itp. innych krajów?

W locjach.

MANEWROWANIE JACHTEM MOTOROWYM 262. Dlaczego do nabrzeża (pomostu) należy podchodzić w

miarę możliwości pod wiatr i prąd? Statkiem można lepiej manewrować.

263. Dlaczego stając na kotwicy należy zapisać swoje aktualne namiary?

Aby przez porównanie z późniejszymi kontrolnymi namiarami sprawdzić czy kotwica trzyma.

264. Na co należy zwracać uwagę, gdy zamierzamy holować łódź sportową?

1. Linę holowniczą dostosować do stanu morza, (unikać sztywnego naprężania liny holowniczej).

2. Szybkość holowania nie może być większą od tej jaką łódź holowana może osiągnąć płynąc samodzielnie wypornościowo.

265. Dlaczego należy zmniejszyć szybkość na małych głębokościach wody?

1. Aby poprawić sterowność. 2. Aby uniknąć zetknięcia z dnem silnie zanurzonej rufy.

266. Dlaczego mały statek w czasie pływania nie powinien się zbliżać do dużego statku?

Może zostać przez jego falę dziobową lub rufową przewrócony lub na skutek ssania pędnika dużego statku mieć z nim kolizję.

Page 29: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

29

267. W którą stronę obróci się rufa statku podczas ruchu wstecz przy śrubie prawoskrętnej i przy śrubie lewoskrętnej?

Dla prawoskrętnej śruby w lewo, dla lewoskrętnej śruby w prawo.

268. Jak należy przeprowadzić manewr wyprzedzania? Płynnie, w wystarczającej odległości i tylko wtedy, gdy warunki ruchu statków na to pozwalają.

269. Z jaką szybkością należy płynąć na wąskich drogach wodnych, na których przy brzegu są zacumowane jachty?

Z taką szybkością, aby uniknąć niebezpiecznego ssania i uderzenia fali.

270. Po czym możemy poznać czy kotwica trzyma? 1. Po tym, że gdy położymy rękę na łańcuchu kotwicznym lub linie to nie wyczuwamy jej drgań,

2. Jeżeli nie zmieniają się namiary kotwiczne. 271. Jaki jest najkorzystniejszy kąt podpływania przy dobijaniu

na wodzie bez prądu? Podpływanie pod możliwie najostrzejszym kątem.

272. Jak należy płynąć w wąskich przejściach? Płynąć ostrożnie i powoli, aby uniknąć zjawiska ssania pędnika i uderzenia fali.

273. Dlaczego jest ważne, aby podczas wysokiej fali ograniczyć szybkość łodzi motorowej?

Aby uniknąć szkód od uderzenia fali.

274. Na jakie niebezpieczeństwo możemy być narażeni, gdy wyprzedza nas duży statek?

Na skutek spiętrzenia wody, prądu ssania od śruby napędowej albo dużej fali łódź motorowa może zostać wytrącona z kursu albo wręcz stanąć w poprzek kierunku płynięcia. Grozi to kolizją, a na płytkich wodach wejściem na mieliznę. Istnieje również niebezpieczeństwo wypadnięcia człowieka za burtę.

275. Co należy zrobić na łodzi motorowej, oprócz starannego zacumowania, gdy ją na dłuższy czas opuszczamy?

1. Zamknąć wszystkie zawory; 2. Wyłączyć główny wyłącznik sieci pokładowej.

276. Jak należy zaczepić liny, gdy jesteśmy holowani przy burcie?

Dwie liny poprzecznie (z przodu i z tyłu po jednej) oraz szpring dziobowy i rufowy. Dziób łodzi holującej musi wystawać przed dziób łodzi holowanej.

277. Jakie czynniki zewnętrzne mogą wpływać na zdolności manewrowe łodzi motorowej?

Wiatr, fala, prąd, głębokość.

278. Jak należy się zachować w wąskim przejściu przy spotkaniu z innymi statkami?

Zmniejszyć szybkość i zachować odpowiedni odstęp.

279. Czym łódź sportowa nie mająca steru może utrzymywać dziób do wiatru?

Dryfkotwą albo innymi nadającymi się do tego przedmiotami pływającymi.

280. Jaka długa powinna być lina holownicza przy wysokiej fali?

Przynajmniej 2 lub 3 krotna długość fali.

281. Na co należy zwracać uwagę podczas cumowania statku? Należy go tak cumować, aby nie mógł się zerwać. Należy przy tym uwzględnić wiatr, prąd, zmiany poziomu wody.

282. Ile łańcucha lub liny trzeba wyłożyć przy kotwicy? Przynajmniej trzykrotną głębokość wody dla łańcucha a pięciokrotną głębokość wody dla liny.

283. Co rozumiemy pod pojęciem śruba prawoskrętna albo lewoskrętna?

Przy ruchu do przodu patrząc od rufy śruba prawoskrętna obraca się w prawo a lewoskrętna w lewo.

METEOROLOGIA 284. Wymieńcie przynajmniej 4 możliwości otrzymania

prognozy pogody. 1. radioodbiornik, 2. gazety, 3. telewizja, 4. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 5. NAVTEX 6. W kapitanatach i bosmanatach portu.

285. W komunikacie pogodowym słyszymy meldunek: sztorm z południowego zachodu skręcający w prawo. Co to oznacza?

Kierunek wiatru sztormowego zmienia się z upływem czasu zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

286. Jakie dane dostarcza Skala Beauforta? 1. Jednostki siły wiatru od 0 do 12. 2. Oddziaływanie wiatru na morze.

287. Jaką szybkość i kierunek przesuwania się mają najczęściej niże w naszych szerokościach geograficznych?

1. Od 5 do 40 węzłów. 2. Z zachodu na wschód.

Page 30: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

30

288. Co oznacza szybki spadek ciśnienia atmosferycznego? Najczęściej silny wiatr albo niebezpieczeństwo sztormu.

289. Co należy rozumieć pod pojęciem „silny wiatr” używanym w komunikatach meteorologicznych?

Wiatr o sile 6 stopni w skali Beauforta.

290. Dla jakiej siły wiatru jest wywieszane ostrzeżenie o silnym wietrze?

Dla siły wiatru 6 i 7 wg skali Beauforta.

291. Po czym poznać nadciągającą burzę? 1. Wypiętrzone, potężne gromady chmur. 2. Ewentualny występujący wiatr zanika, potem

ponownie się zrywa ale z innego kierunku. 3. Na radioodbiorniku ustawionym na zakres

średnich fal, na długo przed wystąpieniem burzy pojawiają się silne zakłócenia.

292. Co oznaczają przedstawione na mapie synoptycznej wokół niżu lub wyżu linie i jak się nazywają?

Są to linie łączące miejsca o jednakowym ciśnieniu powietrza i nazywają się izobarami.

293. Co rozumiemy pod pojęciem używanym w komunikatach meteorologicznych „słaby wiatr”?

Wiatr o sile 30 skali Beauforta.

294. Jakie wnioski można wyciągnąć z szybkiej zmiany ciśnienia atmosferycznego?

Szybką zmianę pogody: przy spadku ciśnienia pogorszenie przy wzroście ciśnienia poprawę pogody.

295. Co rozumiemy pod pojęciem bryza morska i kiedy ona występuje?

1. Wiatr w kierunku lądu od słabego do umiarkowanego,

2. Najczęściej w porze poobiedniej. 296. Wyjaśnijcie pokazany wycinek mapy synoptycznej.

1. Niż na szerokościach północnych z frontem ciepłym i zimnym, okluzja.

2. Izobary z wartościami liczbowymi ciśnienia powietrza w hektopascalach.

3. Prądy ciepłych i zimnych mas powietrza.

297. Co rozumiemy pod następującymi pojęciami stosowanymi w prognozach pogody: sztorm, silny sztorm i huragan?

Siła wiatru odpowiednio: 10, 11 lub 12 stopni i więcej w skali Beauforta.

298. Jakiej pogody należy się spodziewać na naszych szerokościach geograficznych, gdy ciśnienie atmosferyczne spada więcej niż 1 hektopascal na godzinę?

Silny wiatr albo sztorm.

299. Jakie niebezpieczeństwa może przynieść ze sobą burza? 1. Podmuchy wiatru o sile sztormu ze zmianą kierunku wiatru;

2. Błyskawice; 3. Silne opady deszczu albo gradu z ograniczeniem

widzialności. 300. Co rozumiemy pod pojęciem używanym w prognozach

pogody „wiatr umiarkowany”? Wiatr do 4 stopni w skali Beauforta.

301. Jak na mapie pogody jest przedstawiane ciśnienie atmosferyczne i w jakich jednostkach?

W postaci izobar z wartościami liczbowymi ciśnienia atmosferycznego w hektopascalach.

302. Co rozumiemy pod pojęciem bryza lądowa i kiedy ona z reguły występuje?

1. Słaby wiatr wiejący od strony lądu; 2. Najczęściej nocą.

Page 31: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

31

303. Co przedstawia pokazana mapka synoptyczna?

1. Obszar wysokiego ciśnienia atmosferycznego; 2. Izobary z podanymi wartościami ciśnienia

atmosferycznego w hektopascalach.

304. Dla jakiej siły wiatru są ogłaszane ostrzeżenia sztormowe? Dla siły wiatru 8 stopni skali Beauforta i więcej. 305. Co oznacza następujący znak na mapie synoptycznej?

Kierunek wiatru NW, siła wiatru 3 stopnie w skali Beauforta, zachmurzenie – bezchmurnie.

306. W prognozie pogody słyszymy komunikat: sztorm z południowego wschodu skręcający w lewo. Co to oznacza?

Kierunek wiatru w czasie sztormu zmienia się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.

BEZPIECZEŃSTWO 307. Co kierownik statku musi przedsięwziąć, gdy ma

świadomość, że jest uważany za zaginionego i została rozpoczęta akcja poszukiwawcza?

Powiadomić stację ratownictwa brzegowego.

308. Jakie minimalne wyposażenie musi mieć statek dla zachowania bezpieczeństwa swego i osób na pokładzie? (Wymień przynajmniej 8 przedmiotów)

1. Kamizelki ratunkowe bezpieczne w razie utraty przytomności z gwizdkiem,

2. Wystarczającą ilość pasów bezpieczeństwa, 3. Koło ratunkowe z rzutką i światłem, 4. Sygnały wzywania pomocy, 5. Apteczkę pierwszej pomocy, 6. Gaśnicę, 7. Pompę zęzową, wiadro, pojemnik na olej, 8. Pasek klinowy, wiosła, boshak, 9. Latarka, 10. Kotwica z łańcuchem i liną oraz dryfkotwę, 11. Reflektor radarowy, 12. Linę holowniczą.

309. Jakie środki ostrożności podejmiemy na pokładzie podczas ograniczonej widzialności wynikające poza MPDM z dobrej praktyki morskiej?

1. Umocować reflektor radarowy, gdy nie jest umocowany. Gdy reflektora radarowego nie ma na pokładzie, statek doprowadzić do możliwie poziomej pozycji pływania.

2. Wszystkie urządzenia nawigacyjne np. radar, echosondę itp. starannie wykorzystywać,

3. W rejonie z poradnictwem brzegowym połączyć się przez UKF z poradnictwem radarowym.

310. Jakie środki bezpieczeństwa należy podjąć na morzu przed nadejściem złej pogody (silny wiatr, sztorm)?

1. Wszystkie otwory (bulaje, luki) zamknąć. 2. Luźne przedmioty dobrze zaształować. 3. Założyć kamizelkę ratunkową, pas bezpieczeństwa

z linką zaczepioną w odpowiedni uchwyt na jachcie, trzymać w gotowości inne środki ratunkowe.

4. W sprzyjających okolicznościach wpłynąć do portu schronienia.

Page 32: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

32

311. Jak należy przystosować swój sposób żeglugi, zgodnie z dobrą praktyką morską, podczas ograniczonej widzialności?

1. Opuścić tor wodny jeżeli to jest możliwe; 2. Jeżeli jest to niemożliwe trzymać się prawej strony

toru. 3. W miarę możliwości poszukać płytkich wód i

stanąć na kotwicy. 312. Jakie środki bezpieczeństwa należy podjąć w czasie

tankowania? (wymień przynajmniej 4) Szczególnie ważne: 1. Odstawić silnik; 2. Wszelki otwarty ogień wyłączyć i nie palić; 3. Nie używać wyłączników elektrycznych. 4. Wszystkie pomieszczenia zamknąć i po

zatankowaniu przewietrzyć. 5. Dla uniknięcia wyładowań statycznych układ

zalewowy uziemić. 313. Jakie przepisy prawne i jakie zarządzenia mówią

jak należy się zachować po zderzeniu? 1. Prawo morskie w rozdziale o wypadkach

morskich. 2. Przepisy o bezpieczeństwie żeglugi morskiej.

314. Jakie szczególne środki bezpieczeństwa podejmiemy przed wyjściem w morze?

1. sprawdzenie środków ratunkowych i bezpieczeństwa,

2. pouczenie załogi o środkach ratunkowych i bezpieczeństwa,

3. wysłuchanie komunikatu pogody i ostrzeżeń nawigacyjnych,

4. pozostawienie na lądzie nazwisk załogi i zaplanowanej trasy rejsu.

315. Jak należy się zachować na wypadek burzy? (wymieńcie przynajmniej 4 przedsięwzięcia)

1. Znaleźć port schronienia lub przynajmniej osłonę lądu;

2. Żagle silnie zarefować albo zrzucić; 3. Inne przedsięwzięcia jak dla silnego sztormu

(wszystko dobrze zaształować, założyć kamizelki ratunkowe i pasy bezpieczeństwa)

4. Wyłączyć urządzenia radiowe; 5. Nie dotykać części metalowych; 6. Sprawdzić pozycję i nanieść na mapę.

316. Jak często nadmuchiwana tratwa ratunkowa i nadmuchiwana kamizelka ratunkowa podlegają atestacji?

Przynajmniej raz na dwa lata lub zgodnie z zaleceniami producenta.

317. Co należy natychmiast zrobić, gdy człowiek wypadł za burtę?

1. Ogłosić głośno alarm „człowiek za burtą” i wyrzucić mu koło ratunkowe oraz wychylić ster w stronę burty, z której wypadł człowiek.

2. Uważnie obserwować człowieka i natychmiast wyłączyć napęd śruby napędowej.

3. Wykonać manewr „człowiek za burtą”. 318. Co należy zrobić, gdy wasz jacht wywrócił się? 1. W miarę możliwości pozostać przy łodzi.

2. Załogę trzymać razem. 3. Niepotrzebnie nie tracić sił (niebezpieczeństwo

przechłodzenia). 4. Poświęcić uwagę na wzywanie pomocy.

319. Jak się zachowacie po zderzeniu? 1. Udzielić pierwszej pomocy i tak długo pozostać na miejscu wypadku jak to jest konieczne,

2. Przed dalszym płynięciem wymienić wymagane dokumenty statku i załogi łącznie z ubezpieczeniem.

320. Gdzie należy przechowywać butle z gazem? 1. Możliwie na pokładzie i w miejscu chronionym przed promieniowaniem słonecznym;

2. W zamykanym specjalnym pomieszczeniu na butle gazowe, które przy podłodze posiada otwór wyprowadzony za burtę.

Page 33: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

33

Page 34: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

34

321. W jaki sposób po wykonaniu „manewru człowieka za

burtą” można wyczerpaną osobę szybko podjąć na pokład? 1. Utworzyć połączenie linowe pomiędzy łodzią a

człowiekiem w wodzie; 2. Wywiesić za burtę buchty linowe, drabinki

kąpielowe itp. 3. Za pomocą bomu i szotu poprzez drabinkę

kąpielową albo za pomocą innych środków ratunkowych wciągnąć człowieka na pokład.

322. Co należy przedsięwziąć dla skutecznego zwalczania pożaru gaśnicą?

1. Utrudnić dostęp powietrza. 2. Gaśnicę uruchomić dopiero w miejscu ognia. 3. Ogień zwalczać możliwie z dołu.

323. 1. Co należy sprawdzać przed uruchomieniem instalacji gazowej i

2. na co zwracać uwagę, gdy urządzenie gazu płynnego zostanie uszkodzone?

1. Przewody i połączenia gazowe muszą być szczelne, kuchenka i urządzenie grzewcze muszą być sprawne

2. Zamknąć zawór główny i pomocniczy. 324. Jak zapobiec wypadnięciu człowieka za burtę podczas

sztormowej pogody i wysokiej fali? 1. Założyć pasy bezpieczeństwa i przypiąć się; 2. Rozpiąć na pokładzie liny bezpieczeństwa.

325. O czym ogólnie należy pamiętać podczas ładowania akumulatorów na statku?

Pomieszczenie z akumulatorami musi być dobrze wietrzone, ponieważ wydzielane gazy (wodór i tlen) mogą wybuchnąć..

326. Dlaczego gaz płynny jest niebezpieczny? 1. Tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową; 2. Jest cięższy od powietrza i może się zbierać

niezauważenie we wnętrzu łodzi. 327. Jakich środków gaśniczych nie wolno w żadnym wypadku

użyć do gaszenia urządzeń elektrycznych? Piany i wody.

328. Jakie przepisy prawne i jakie zarządzenia mówią jak należy się zachować po zderzeniu?

1. Prawo morskie w rozdziale o wypadkach morskich. 2. Przepisy o bezpieczeństwie żeglugi morskiej.

329. Co należy zrobić jeżeli pali się przy silniku? 1. Zamknąć dopływ paliwa. Pozwolić silnikowi dalej pracować na możliwie dużych obrotach.

2. Miejsce pożaru przykryć mokrym kocem albo gasić proszkową gaśnicą ABC.

3. Ograniczyć dopływ powietrza. 330. 1. Jaką gaśnicę będziecie stosowali na łodzi sportowej?

2. Jak często należy gaśnicę sprawdzać? 1. Gaśnicę proszkową ABC.

2. Raz na dwa lata.

SYGNAŁY WZYWANIA POMOCY

331. Widzimy na statku pomarańczowy sygnał dymny. 1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy.

2. Udzielić pomocy, gdy potrzeba wezwać dalszą pomoc.

332. Dlaczego sygnały wzywania pomocy mogą być używane tylko w razie niebezpieczeństwa?

Ponieważ po użyciu tego sygnału jest ogłoszony alarm dla całej służby ratownictwa brzegowego.

333. W jakiej sytuacji można nadawać sygnały wzywania pomocy?

Gdy istnieje niebezpieczeństwo zagrażające zdrowiu oraz życiu załogi i dlatego konieczna jest pomoc.

334. Słyszymy albo widzimy następujący sygnał Morsa: trzy krótkie, trzy długie, trzy krótkie (...---...). 1. co ten sygnał oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy. 2. Udzielić pomocy względnie wzywać dalszą pomoc.

Page 35: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

35

335. Widzimy na statku jeden z następujących sygnałów:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy, 2. Udzielić pomocy i jeżeli jest to konieczne wzywać

dalszą.

336. Jak należy się zachować podczas udzielania nam pomocy przez helikopter?

1. Łódź motorową położyć w dryf; 2. Na ile to jest możliwe usunąć maszty, anteny, sztagi

itp. 3. W przypadku użycia pętli ratowniczej założenie jej

pod ramionami. Pętla musi otaczać plecy, a osoba w pętli musi być zwrócona twarzą do haka nośnego, mając ręce opuszczone lub złożone na piersi. Nie chwytać haka.

4. Postępować zgodnie z poleceniami załogi helikoptera.

337. Jak zapobiec wypadnięciu człowieka za burtę podczas sztormowej pogody i wysokiej fali?

1. Założyć pasy bezpieczeństwa i przypiąć się; 2. Rozpiąć na pokładzie liny bezpieczeństwa.

338. Widzimy na pokładzie statku osobę, która podnosi i opuszcza wyciągnięte w bok ramiona: 1. co oznacza ten sygnał? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy; 2. Udzielić pomocy ewentualnie zażądać dalszej

pomocy.

339. Słyszymy na statku ciągły sygnał z urządzenia do nadawania sygnałów mgłowych: 1. co ten sygnał oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy; 2. Udzielić pomocy i w razie konieczności wezwać

posiłki.

340. Widzimy na morzu czerwoną rakietę albo czerwoną pochodnię: 1. co ten sygnał oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy; 2. Udzielić pomocy i jeżeli konieczne wezwać dalszą

pomoc.

341. Słyszymy na UKF: Mayday, Mayday, Mayday: 1. co ten sygnał oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. sygnał wzywania pomocy; 2. udzielić pomocy ewentualnie wezwać dalszą

pomoc. 342. Jaki sygnał wzywania pomocy możemy nadawać latarką? Sygnał Morse’a: trzy razy krótko, trzy razy długo, trzy

razy krótko (SOS) (...---...). 343. Widzimy na statku wywieszony następujący sygnał:

1. co on oznacza? 2. jak należy się zachować?

1. Sygnał wzywania pomocy; 2. Udzielić pomocy ewentualnie wezwać dalszą

pomoc.

344. Jakie mogą być nadawane sygnały wzywania pomocy? (wymieńcie przynajmniej 8).

1. Sygnały detonacyjne z przerwami około 1 minuty. 2. Stały dźwięk nadawany urządzeniem do

nadawania sygnałów mgłowych. 3. Czerwone rakiety albo pochodnie. 4. SOS nadawane światłem lub głosem. 5. Mayday nadawane przez UKF. 6. Sygnał kodu flagowego NC. 7. Kula pod albo nad flagą. 8. Płomień na statku. 9. Pomarańczowy sygnał dymny. 10. Powolne podnoszenie i opuszczanie ramion

wyciągniętych w bok.

Page 36: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

36

11. Sygnały radiowe boi ratunkowej. 12. Zabarwienie wody na różowo. 13. Transponder radarowy.

Pirotechniczne środki wzywania pomocy 1. Co należy rozumieć pod pojęciem pirotechnicznych

środków wzywania pomocy? Sygnały wzywania pomocy, które są wyzwalane za pomocą niebezpiecznych materiałów wybuchowych.

2. Jakie pirotechniczne środki wzywania pomocy podlegają przepisom o broni?

Rakietnica i przeznaczona do niej amunicja.

3. Jakie pirotechniczne środki wzywania pomocy podlegają przepisom o materiałach wybuchowych?

Wszystkie środki pirotechniczne wzywania pomocy, które nie są wystrzeliwane z rakietnicy. Są to rakiety sygnałowe, spadochronowe rakiety sygnałowe, pochodnie ręczne i świece dymne.

4. Jakie znamy pirotechniczne środki wzywania pomocy? Czerwone rakiety sygnałowe; Czerwone spadochronowe rakiety sygnałowe; Czerwone pochodnie ręczne; Pomarańczowe sygnały dymne; Świetlne sygnały dymne.

5. Jakiego koloru są pirotechniczne sygnały wzywania pomocy?

Czerwonego za wyjątkiem sygnałów dymnych, które wytwarzają dym koloru pomarańczowego.

6. Kiedy wolno stosować pirotechniczne sygnały wzywania pomocy?

Tylko w przypadku niebezpieczeństwa to znaczy kiedy istnieje potrzeba wskazania zaistniałego zagrożenia dla życia załogi i konieczna jest pomoc.

7. Na co należy zwracać uwagę podczas odpalania pirotechnicznych środków wzywania pomocy?

1. Na wolną przestrzeń w kierunku odstrzału; 2. Sygnał trzymać pionowo do góry w kierunku strzału; 3. Przy ręcznym odpalaniu nie kierować ich w kierunku ludzi i

samemu zachować ostrożność; 4. Przy niewypałach nie manipulować tylko wyrzucić za burtę.

8. Na czym polega niebezpieczeństwo środków pirotechnicznych?

Istnieje niebezpieczeństwo wybuchu, pożaru i uszkodzenia ciała (w tym również zatrucia).

9. Jakie pirotechniczne środki wzywania pomocy wolno stosować?

Rakietnica kalibru 26,5 mm i pozostałe środki dopuszczone przez PRS.

10. Jakie zalety posiadają rakiety sygnałowe a zwłaszcza rakiety spadochronowe w stosunku do gwiazd sygnałowych?

Wolniej spadają i mogą się dłużej palić, dlatego łatwiej je zauważyć.

11. Z czym należy się zapoznać zaraz po pobraniu pirotechnicznych środków wzywania pomocy?

Skrupulatnie zapoznać się z instrukcją obsługi, a nie dopiero podczas niebezpieczeństwa.

12. Jak długo są zdatne do użycia pirotechniczne środki wzywania pomocy?

Jeżeli nie zaznaczono tego na poszczególnych pirotechnicznych środkach wzywania pomocy przez 2 lub 3 lata.

13. Czego należy przestrzegać przy środkach pirotechnicznych, aby były zawsze gotowe do użycia?

1. Sprawdzać terminu przydatności; 2. Chronić przed korozją i uszkodzeniem.

14. Co może skrócić okres przydatności pirotechnicznych środków wzywania pomocy albo uczyni je bardziej niebezpiecznymi?

1. Wilgoć; 2. Korozja; 3. Wysokie temperatury przechowywania? 4. Uszkodzenie mechaniczne.

15. Jak należy przechowywać pirotechniczne środki wzywania pomocy podczas pływania?

1. W miejscu chłodnym i suchym; 2. W miejscu łatwo dostępnym w pojemniku.

16. Jak należy przechowywać pirotechniczne środki wzywania pomocy na pokładzie w porcie lub na lądzie?

1. W miejscu chłodnym i suchym; 2. Zabezpieczyć przed dostępem osób nie powołanych.

17. Co należy zrobić z przeterminowanymi pirotechnicznymi środkami wzywania pomocy?

Przekazać odpowiedniemu zakładowi do kasacji.

18. Komu wolno przekazać pirotechniczne środki wzywania pomocy?

Osobom odpowiedzialnym zgodnie z przepisami o broni i materiałach wybuchowych.

19. Co należy zrobić po nabyciu rakietnicy? Zgłosić w odpowiedniej terytorialnie Komendzie Policji i uzyskać zezwolenie.

20. Co należy zrobić gdy utraciliśmy urządzenie sygnałowe lub broń?

Zgłosić w odpowiedniej terytorialnie Komendzie Policji.

21. Czy pirotechniczne środki wzywania pomocy wolno przewozić publicznym transportem?

Nie.

Page 37: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

37

Kursy, namiary, miary, definicje i inne określenia używane przez motorowodniaków i żeglarzy

1. Co to jest kurs rzeczywisty KR? Wyrażamy go kątem zawartym między północną częścią linii N-

S rzeczywistej a dziobową częścią linii symetrii statku. 2. Co to jest kurs magnetyczny KM? Wyrażamy go kątem zawartym między północną częścią linii N-

S magnetycznej a dziobową częścią linii symetrii statku. 3. Co to jest kurs kompasowy KK? Wyrażamy go kątem zawartym między północną częścią linii N-

S kompasowej a dziobową częścią linii symetrii statku. 1. Co to jest namiar rzeczywisty NR? Wyrażamy go kątem zawartym między północną częścią linii N-

S rzeczywistej a linią łączącą obserwatora z obiektem namierzonym.

2. Co to jest namiar magnetyczny NM? Wyrażamy go kątem zawartym między północną częścią linii N-S magnetycznej a linią łączącą obserwatora z obiektem namierzonym.

3. Co to jest namiar kompasowy NK? Wyrażamy go kątem zawartym między północną częścią linii N-S kompasowej a linią łączącą obserwatora z obiektem namierzonym.

4. Co to jest całkowita poprawka cp? Całkowita poprawka cp jest sumą algebraiczną deklinacji d i dewiacji δ. cp = (±d) + (±δ).

5. Co to jest deklinacja magnetyczna d? Kiedy jest dodatnia + (E) a kiedy ujemna – (W)?

Wyrażamy ją kątem zawartym między północną częścią linii N-S rzeczywistej a północną częścią linii N-S magnetycznej. Deklinacja ma znak plus lub E, jeżeli północ magnetyczna Nm. znajduje się na prawo od północy rzeczywistej N. Jeżeli natomiast Nm. znajduje się na lewo od północy rzeczywistej, to deklinacja ma znak „minus” lub W.

6. Co to jest dewiacja δ? Kiedy jest dodatnia , a kiedy ujemna?

Wyrażamy ją kątem zawartym między północną częścią linii N-S magnetycznej a północną częścią linii N-S kompasowej. Dewiacja ma znak „plus”, jeżeli północ kompasowa Nk znajduje się na prawo od północy magnetycznej Nm., a znak „minus”, jeżeli północ kompasowa Nk znajduje się na lewo od północy magnetycznej Nm.

7. Jakie jednostki miary są używane w nawigacji? Miarą odległości jest mila morska i kabel, natomiast jednostką przeznaczoną do pomiaru prędkości statku jest węzeł..

8. Jaka jest długość mili morskiej? Jest to długość łuku jednej minuty kątowej południka ziemskiego (koła wielkiego) i wynosi 1852,3 m.

9. Jak jest sporządzona tabela dewiacji? Oblicza się zwykle co 100 i podaje w formie tabelarycznej (rzadziej wykresu), najczęściej dla kursu kompasowego KK lub kursu magnetycznego KM z dokładnością do 0,50.

10. Skąd jest pobierana wartość deklinacji? Z róży kompasowej naniesionej na mapie. Podziałka zewnętrzna wyznacza kierunki rzeczywiste, a podziałka wewnętrzna kierunki magnetyczne. Na linii W-E podano jej wartość i roczne zmiany.

11. Co to jest zboczenie nawigacyjne? Jest to długość łuku równoleżnika między dwoma południkami wyrażona w milach morskich. Zboczenie nawigacyjne oblicza się ze wzoru: A = ∆λ ·cosφ gdzie: ∆λ – różnica długości południków; φ- szerokość geograficzna. Wynika to stąd, że wraz ze wzrostem szerokości geograficznej maleją obwody równoleżników (kół małych).

12. Co rozumiemy pod pojęciem kierunek na morzu? Kierunek na morzu wyznacza linia, która łączy pozycję obserwatora z drugim dowolnie wybranym punktem na widnokręgu, ku któremu płynie statek lub zwrócony jest dziób statku, albo ku któremu jest zwrócony wzrok obserwatora.

13. Jakie są zasady określania kierunków w stosunku do linii N-S?

a) system okrężny zwany również pełnym od 00 – 3600. b) System ćwiartkowy jest to system określania kierunków od

00 – 900 stosowany m. in. przy obliczeniach z funkcjami trygonometrycznymi;

c) System połówkowy ma zastosowanie przeważnie w astronawigacji.

d) Rumby – jest to najstarszy system określania kierunku. Jest jeszcze używany przy określaniu kierunku wiatru. Widnokrąg podzielono na 32 kierunki, stąd 1 rumb ma 11i1/40.

Page 38: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

38

14. Jaka to jest prędkość 1 węzeł (1 w)?

sek

m514,0

sek3600

m1852

min

m86,30

min60

m1852

h1

Mm1w1

=

=====

15. Jakie warunki musi spełniać nawigacyjna mapa morska ? 1. Musi być zachowana wierność kątów; oznacza to, że kierunki, które wyrażamy miarą kątową są takie same na mapie jak i w rzeczywistości.

2. Loksodroma musi być linią prostą; 3. Sposób mierzenia odległości musi być prosty.

16. Jaki jest podział map nawigacyjnych? 1. Mapy generalne (skale 1:1000000 i 1:500000); 2. Mapy brzegowe (skale 1:200000 lub 1:100000) 3. Plany (skale 1:50000; 1:25000; 1:12000)

17. Co rozumiemy pod pojęciem pozycji zliczonej? Pozycją zliczoną nazywamy miejsce statku liczone od ostatniej pozycji obserwowanej, a otrzymane na podstawie znajomości kursu rzeczywistego i przebytej odległości mierzonej za pomocą logu, z uwzględnieniem oddziaływania wiatru i prądu.

18. Od czego zależy dokładność pozycji zliczonej? 1. dokładności sterowania; 2. dokładności wskazań kompasu; 3. dokładności poprawki kompasu cp; 4. dokładności pomiaru przebytej drogi; 5. dokładności określenia dryfu; 6. dokładności określenia znosu; 7. dokładności map i dokładności kreśleń wykonywanych na

mapie; 8. warunków pogodowych, wielkości łodzi sportowej i jej

odporności na ujemny wpływ falowania. 19. Jak określić odległość z kąta pionowego? Kątem pionowym nazywamy kąt, pod jakim obserwator

znajdujący się na jachcie widzi obiekt, np. latarnię morską, górę itp. Ażeby otrzymać odległość z pomiaru kąta pionowego, musimy znać wysokość obiektu, którego kąt pionowy mierzymy za pomocą sekstantu. Odległość w milach morskich obliczamy ze wzoru:

α×=H

7

13d

gdzie: H – wysokość obiektu w metrach, α – kąt pionowy w minutach zmierzony sekstantem. Można skorzystać z tablicy 34 TN-74. Gdzie: TN-74 Tablice Nawigacyjne.

20. Określenie odległości do latarni w momencie ukazywania się lub zanikania źródła światła na widnokręgu.

W obu wypadkach, tj. w momencie ukazywania się lub zniknięcia źródła światła za widnokręgiem, odległość do latarni będzie równa sumie odległości: obserwatora do widnokręgu i latarni do widnokręgu. Odległość tę można obliczyć ze wzoru:

)Ha(08,2d +=

Gdzie: a – wzniesienie oczu obserwatora w metrach H – wzniesienie źródła światła latarni. Możemy skorzystać z tablicy 33 TN-74.

21. Zasady określania pozycji na podstawie obserwacji jednego obiektu.

Gdy mamy jeden zidentyfikowany obiekt-widoczny gołym okiem- oraz gdy położenie tego obiektu jest pokazane na mapie, to możemy stosować następujące sposoby określania pozycji obserwowanej: - określenie pozycji z namiaru i odległości; - określenie pozycji z dwóch lub więcej nie równoczesnych

namiarów; - określenie pozycji z namiaru i głębokości; - określenie pozycji z nie równoczesnego pomiaru dwóch lub

więcej odległości.

22. Zasada określania pozycji na podstawie obserwacji dwóch obiektów. Kolejność namierzania.

Namierzając dwa obiekty, pozycję obserwowaną otrzymujemy w punkcie przecięcia namiarów. Namiary należy brać szybko jeden po drugim, aby nie trzeba było uwzględniać drogi przebytej w czasie między nimi. Najpierw należy namierzać ten obiekt, na który namiar zmienia

Page 39: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

39

się wolniej, a więc najpierw należy namierzać obiekty znajdujące się w sektorach dziobowych i rufowych, a następnie obiekty znajdujące się w pobliżu trawersu.

23. Jakie mamy patenty i licencje motorowodne? 1. Patent sternika motorowodnego; 2. Patent starszego sternika motorowodnego; 3. Patent morskiego sternika motorowodnego; 4. Patent kapitana motorowodnego; 5. Patent motorzysty motorowodnego; 6. Patent mechanika motorowodnego; 7. Licencja na holowanie narciarza wodnego; 8. Licencja na holowanie statków powietrznych;

24. Jakie uprawnienia posiada sternik motorowodny? 1. prowadzenia jachtów motorowych z silnikiem o pojemności do 1000cm3 po wodach śródlądowych bez ograniczeń, jednakże do osiągnięcia 16 roku życia pod nadzorem i za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych;

2. prowadzenia jachtów motorowych, określonych w pkt 1, w regatach i na treningu pod nadzorem, po wodach morskich.

25. Jakie uprawnienia posiada starszy sternik motorowodny? 1. prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych;

2. prowadzenie jachtów motorowych o długości kadłuba do 24 m. po morskich wodach wewnętrznych i w żegludze po wodach morskich do 20 Mm od brzegu;

26. Jakie uprawnienia posiada morski sternik motorowodny? 1. prowadzenie jachtów motorowych po wodach śródlądowych;

2. prowadzenie jachtów motorowych o długości kadłuba do 24 m. po wodach morskich.

27. Jakie uprawnienia posiada kapitan motorowodny? Prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych i morskich bez ograniczeń.

28. Jakie uprawnienia posiada motorzysta? 1. Pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach motorowodnych z silnikami o mocy do 184 kW;

2. Pełnienie funkcji pomocnika kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikami o mocy do 441 kW.

29. Jakie uprawnienia posiada mechanik motorowodny? 1. pełnienie funkcji kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikami o mocy do 441 kW;

2. pełnienie funkcji pomocnika kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikami powyżej 441 kW;

3. pełnienie funkcji kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikami o mocy powyżej 441 kW, po wykazaniu się stażem co najmniej 600 godzin pływania na jachtach motorowych z silnikami o mocy 184 – 441 kW

30. Jakie uprawnienia ma posiadacz licencji na holowanie narciarza wodnego?

Uprawnia do holowania narciarza wodnego i innych nawodnych obiektów pływających, w tym pneumatycznych

31. Jakie uprawnienia ma posiadacz licencji na holowanie statków powietrznych?

Uprawnia do holowania spadochronu, lotni, spadolotni, wiroszybowca i innych.

32. Jakie warunki musi spełniać kandydat na patent sternika motorowodnego?

1. mieć ukończone 12 lat życia; 2. odbyć kurs szkoleniowy; 3. zdać egzamin z wynikiem pozytywnym.

33. Jakie warunki musi spełniać kandydat na patent starszego sternika motorowodnego?

1. mieć ukończone 18 lat; 2. posiadać patent sternika motorowodnego przez co najmniej

1 rok; 3. zaliczenie stażu 200 godzin pływania lub odbycie kursu

szkoleniowego. 34. Jakie warunki musi spełniać kandydat na patent morskiego

sternika motorowodnego? 1. ukończenie 18 roku życia; 2. posiadanie patentu starszego sternika motorowodnego co

najmniej przez 1 rok; 3. zaliczenie stażu 600 godzin w przynajmniej 3 rejsach

morskich, w tym jeden z rejsów musi się odbyć po wodach pływowych o skoku powyżej 1,5 m.

35. Jakie warunki musi spełniać kandydat na patent kapitana motorowodnego?

1. posiadanie patentu morskiego sternika motorowodnego; 2. zaliczenie stażu 800 godzin w co najmniej w dwóch rejsach

morskich, po uzyskaniu patentu morskiego sternika motorowodnego, w tym co najmniej 400 godzin samodzielnie.

36. Jakie warunki musi spełniać kandydat na patent motorzysty motorowodnego?

1. posiadanie patentu sternika motorowodnego; 2. zaliczenie stażu 200 godzin w obsłudze silnika o mocy nie

Page 40: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

40

mniejszej niż 36,8 kW. 37. Jakie warunki musi spełniać kandydat na patent

mechanika motorowodnego? 1. posiadanie patentu motorzysty motorowodnego; 2. zaliczenie stażu 200 godzin w obsłudze silnika o mocy 73,6

kW. 38. Jakie warunki musi spełniać kandydat na licencje

motorowodne? 1. odbycie kursu szkoleniowego; 2. posiadanie co najmniej patentu sternika motorowodnego.

39. Kto prowadzi egzaminy sprawdzające i nadaje patenty i licencje motorowodne?

Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego lub w jego imieniu Okręgowe Związki Motorowodne i Narciarstwa Wodnego.

40. Zakres stosowania międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu z 1972 roku.

Prawidła tych przepisów stosuje się do wszystkich statków na pełnym morzu i na wszystkich wodach z nim połączonych dostępnych dla statków morskich.

41. Jakie powinno być wyposażenie statku w środki do sygnalizacji dźwiękowej?

1. Statek o długości 12 m. lub większej powinien być zaopatrzony w gwizdek i dzwon, a długości 100 m. lub większej dodatkowo w gong

2. Statek o długości mniejszej niż 12 m. jeśli nie posiada środków wymienionych w pkt. 1, powinien być zaopatrzony w inne środki do nadawania donośnego sygnału dźwiękowego.

42. Jakie alarmy mogą być ogłoszone na statku i kto je ogłasza?

1. „człowiek za burtą” ogłasza kto pierwszy zauważył człowieka za burtą;

2. „alarm wodny” ogłasza kapitan; 3. „alarm pożarowy” ogłasza, kto pierwszy zauważył ogień; 4. „alarm łodziowy” (opuszczenia statku) ogłasza kapitan.

43. Na czym polega pełnienie wachty nawigacyjnej na morzu? Na bezpiecznym nawigowaniu i przestrzeganiu Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu, 1972

Mały słownik motorowodny Achterpik, afterpik, skrajnik rufowy – skrajny rufowy przedział wodoszczelny na jachcie. Aksjometr – przyrząd pokazujący w stopniach położenie steru w stosunku do płaszczyzny symetrii jachtu. Akwaplan – rodzaj szerokiej deski holowanej przez motorówkę płynącą z dużą prędkością; dzięki oporowi stawianemu przez wodę deska ta utrzymuje się na powierzchni wody wraz z człowiekiem, który znajduje się na niej w pozycji stojącej, trzymając się linki, nogi mogą być wsunięte w uchwyty. Akwen – określona część obszaru oceanu, morza, zatoki lub jeziora; odpowiednik słowa obszar lub teren w odniesieniu do lądu. Alarm – ogłaszany w razie niebezpieczeństwa stan pogotowia załogi jachtu, zajmującej natychmiast wyznaczone uprzednio stanowiska alarmowe w celu sprawnego wykonania określonych czynności zwanych rolami alarmowymi. Alarm ogłasza się na małych jachtach głosem, na dużych – za pomocą sygnałów dzwonkiem elektrycznym. Alarm „człowiek za burtą” – ogłasza każdy, kto zauważył za burtą człowieka potrzebującego pomocy. Alarm pożarowy – ogłasza każdy, kto zauważył pożar na jachcie. Alarm wodny – ogłasza kapitan, gdy woda wdziera się do wnętrza kadłuba jachtu i grozi jego zatopieniem. Alarm łodziowy – ogłasza kapitan. Jest to alarm opuszczenia jachtu. Anemometr – przyrząd meteorologiczny do mierzenia prędkości wiatru. Aneroid – przyrząd do mierzenia ciśnienia atmosferycznego.

Page 41: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

41

Antycyklon – rodzaj cyrkulacji atmosferycznej występujący w wyżach atmosferycznych; wirowy układ wiatrów o kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara na półkuli północnej. Armator – przedsiębiorstwo prywatne lub państwowe ewentualnie osoba prywatna zarządzająca użytkowaniem statków lub jachtów własnych lub będących cudzą własnością. Autoalarm – automatyczne, elektroniczne urządzenie do odbioru sygnałów SOS. Awaria jachtu – wszelkie uszkodzenia kadłuba, silników i innych urządzeń jachtu, nie kończące się zatonięciem. Bajbot – bączek. Bak – pokład dziobowy. Bakburta – lewa burta jachtu. Baken – pława używana przeważnie na wodach śródlądowych do ozanaczania szlaku żeglownego. Bakista – skrzynia lub schowek pod koją na rzeczy osobiste. Baksztag – kierunek wiatru w stosunku do płaszczyzny symetrii kadłuba jachtu, zawarty między rufą a trawersem jachtu. Bandaż – wąski pas tkaniny służący do owijania lin, np. cum, w miejscach, w których istnieje niebezpieczeństwo ich przetarcia. Bandera – widomy znak przynależności państwowej, podnoszony zarówno przez okręty wojenne, statki handlowe oraz jachty uprawiające żeglugę międzynarodową. Barka śródlądowa – barka do przewozów na rzekach, jeziorach i kanałach ładunków masowych, materiałów budowlanych, samochodów itp. Barometr – przyrząd do mierzenia ciśnienia atmosferycznego Bączek, bąk, bajbot – mała szeroka łódź 1-2 wiosłowa, obsługiwana przeważnie przez jedną osobę; najczęściej wiosłuje się na niej sposobem „na śrubkę”, używana w porcie lub przystani do różnych prac i utrzymywania łączności dużych jachtów z lądem. Beauforta skala – skala siły wiatru i stanu morza ujęta w tablicy; siłę wiatru oznacza się w stopniach od 0 do 12, stan morza od 0 do 9. Bejdewind – jedna czwarta wiatru; wiatr wiejący skośnie od dziobu pod kątem ostrym do linii symetrii jachtu. Blok – przyrząd ułatwiający pracę lin przy podnoszeniu ciężarów, wybierania lin naciągających żagle itp. Boja – pława – znak pływający do oznaczania szlaku żeglownego. Bojka kotwiczna – pława oznaczająca miejsce leżącej na dnie kotwicy. Bojrep – linka, za pomocą której do trzonu kotwicy przymocowana jest bojka kotwiczna, wskazująca miejsce położenia kotwicy. Bosak – długi drąg zakończony metalowym ostrzem i hakiem.

Page 42: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

42

Bosman – funkcja podoficerska na statkach handlowych; na jachtach traktowana na równi z oficerską; również zarządzający sprzętem wodnym na przystani. Bosmanat portu – organ urzędu morskiego w małych portach, spełniający tę samą rolę co kapitanat portu w dużych portach. Bryza – umiarkowany wiatr lokalny o rytmie półdobowym występujący na wybrzeżach morskich. Buchta – luźny zwój liny, również poszczególne kręgi liny. Buchtowanie – układanie liny w równe, długie zwoje w celu uniknięcia splątania i zapewnienia gotowości liny do natychmiastowego użycia. Bulaj – iluminator – szczelnie zamykane okienko z grubego szkła w burcie lub ścianie nadbudówki. Burta – ściana boczna, bok jachtu; patrząc w kierunku dziobu jachtu, po prawej ręce jest prawa burta, po lewej - lewa burta. Burta nawietrzna – burta w którą wieje wiatr. Burta podwietrzna – b. zawietrzna – burta zasłonięta od wiatru (przeciwległa do burty nawietrznej). Burza – jedno lub kilka wyładowań atmosferycznych połączonych z błyskawicą lub grzmotem – także zespół zjawisk towarzyszących tym wyładowaniom. Ceremoniał flagowy – ceremoniał związany ze stawianiem bandery. Choroba morska – zaburzenie równowagi i układu nerwowego wywołane kołysaniem jachtu na fali, powoduje mdłości, wymioty i osłabienie. Cetanowa liczba – umowny wskaźnik określający zdolność paliwa silnika z zapłonem samoczynnym do samozapłonu; im wyższa jest wartość l.c., tym szybciej paliwo ulega samozapłonowi. Cewka zapłonowa – cewka indukcyjna służąca do wytwarzania impulsów wysokiego napięcia w układzie zapłonowym silnika z zapłonem iskrowym. Chmura – zbiór drobnych kropel wody i/lub kryształków lodu powstałych w wyniku kondensacji pary wodnej zawartej w powietrzu, unoszącej się na pewnej wysokości nad powierzchnią ziemi dzięki pionowym prądom. Chwiejba – potoczne określenie kołysanie jachtu na fali. Cuma – lina, przeważnie z okiem na końcu, służąca do cumowania jachtów. Czerpak – szufla do wylewania wody z łodzi, jachtu itp. „Człowiek za burtą”– jeden z alarmów, ogłaszanych w przypadku wypadnięcia za burtę członka załogi, pasażera; zespół manewrów wykonywanych w celu jak najszybszego podjęcia na pokład jachtu człowieka, który znalazł się za burtą w wodzie. Cyklon – rodzaj cyrkulacji atmosfery występujący w niżach atmosferycznych; wirowy układ wiatrów o kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazówek zegara na półkuli północnej. Cypel – wąska część lądu wysunięta w morze lub jezioro. Cyrkiel nawigacyjny, przenośnik nawigacyjny – jeden z nawigacyjnych przyborów służący do mierzenia odległości na mapie.

Page 43: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

43

Czarter – wynajem jachtu na określony czas Dalba – drewniana konstrukcja w postaci kilku pali wbitych w dno i połączonych nad powierzchnią wody; służy do cumowania statków. Dek – potoczna nazwa pokładu jachtu. Deklinacja magnetyczna – odchylenie igły kompasowej od północnego kierunku geograficznego w danym punkcie powierzchni ziemi pod wpływem magnetyzmu ziemskiego. Dewiacja – kąt, o który odchyla się igła magnetyczna od południka magnetycznego pod wpływem żelaza okrętowego. Diesel – silnik wysokoprężny. Dobijać – podchodzić jachtem do nabrzeża, do innego jachtu, boji cumowniczej itp. W celu zacumowania go. Drapacz – mała kotwica bez poprzeczki, z czterema wygiętymi łapami ustawionymi na krzyż; używana do zakotwiczenia małych łodzi. Dryf – znoszenie statku z kursu pod wpływem wiatru lub fali. Dryfkotwa – długi, stożkowaty worek bez dna wykonany z impregnowanego płótna żaglowego; wyrzucony za burtę jachtu hamuje jego bieg. Dryfowanie – znoszenie jachtu z kursu przez wiatr lub fale wskutek niepełnej zdolności manewrowej, np. jacht ma uszkodzony silnik, ster itp. Dysza strugowodna – w jachtach o napędzie strugowodnym wodoszczelna obudowa wylotów strug wodnych. Dziennik okrętowy – dziennik prowadzony na jachcie morskim pozwalający odtworzyć przebieg rejsu. Dzwon mgłowy – służy do nadawania sygnałów mgłowych. Echosonda – przyrząd do mierzenia głębokości; działa na zasadzie odbijania się ultradźwięków od dna. Etyka żeglarska – zespół norm, zasad i ocen moralnych określających podstawowe powinności żeglarzy w stosunkach wzajemnych i w kontaktach z innymi ludźmi, a także oczekiwania dotyczące postaw w stosunku do pracy i środowiska naturalnego. Etykieta żeglarska – zespół norm i zwyczajowych zasad określających sposób zachowania się załogi na jachcie w różnych warunkach i sytuacjach. Fala – ruch wahadłowy cząstek wody, powstały pod wpływem działania mechanicznego, np. wiatru, podwodnych ruchów sejsmicznych itp. Farwater – tor wodny – wyznaczona za pomocą pływających znaków nawigacyjnych (pław, wiech) lub nabieżników bezpieczna, o odpowiedniej głębokości, droga dla statków przez akweny trudne lub niebezpieczne dla żeglugi. Flauta – sztil – bezwietrzna pogoda. Forpik – skrajnik dziobowy – przedni wodoszczelny przedział jachtu.

Page 44: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

44

Gala flagowa – dekoracja statków handlowych, rybackich i sportowych w dni uroczyste flagami kodu międzynarodowego, na drzewcach i linach od dziobu poprzez szczyty masztów do rufy. Gaźnik – urządzenie do ciągłego zasilania mieszanką paliwowo-powietrzną silnika z zapłonem iskrowym. Grzebień – zmierzwiony, biały pył wodny na wierzchołku grzywacza, zrywany z fali przez silny wiatr (80 – 90 B) i rozpraszany. Grzywacz – fala z białym, załamującym się wierzchołkiem, tzw. grzebieniem, powstająca przy stanie morza powyżej 50 B, pozostawia za sobą pianę rozciągającą się na powierzchni morza w długie pasma. Hals – 1. Położenie statku żaglowego w ruchu w stosunku do wiatru; jeżeli wiatr wieje z prawej burty,

statek idzie prawym halsem, jeżeli z lewej, to lewym. 2. odcinek drogi statku, który idzie tym samym wiatrem nie zmieniając halsu, a więc od zwrotu do

zwrotu. 3. linka służąca do umocowania halsowego rogu żagla do drzewca. Holownik – statek przeznaczony do holowania statków, barek, doków, wież wiertniczych, itp. oraz do wprowadzania i wyprowadzania z portu wielkich statków. Instalacje jachtowe – zespół mechanizmów, urządzeń, zbiorników, przewodów, rurociągów, armatury i drobnych elementów, przeznaczonych do pełnienia na jachcie określonych funkcji. Najważniejsze z nich to: siłownia (maszynownia), instalacje wodne, instalacje kuchenne, ogrzewanie i wentylacja, instalacje elektryczne, instalacja uziemiająca i ochrony odgromowej. Izba Morska – organ orzekający w sprawach wypadków i naruszenia przepisów na morzu; w Polsce działa przy sądach w Gdyni i Szczecinie. Izobara – linia łącząca na mapie pogody punkty o tym samym ciśnieniu atmosferycznym. Izobata – linia łącząca na mapie morskiej punkty o tej samej głębokości morza. Jacht – statek wodny o napędzie żaglowym lub mechanicznym, przeznaczony, niezależnie od wielkości i konstrukcji, do celów niekomercyjnych: sportowych, turystycznych, rekreacyjnych i reprezentacyjnych. Jacht motorowy – jacht wyposażony tylko w napęd mechaniczny. Jacht motorowo-żaglowy – jacht motorowy wyposażony w pomocniczy osprzęt żaglowy, pozwalający na żeglowanie bez użycia silnika napędowego kursami przynajmniej półwiatru przy wietrze o sile 80B. Kabel – jednostka odległości stosowana w żegludze morskiej; 1 k. jest równy jednej dziesiątej mili morskiej i wynosi 185,2 m. Kabina, kajuta – pomieszczenie mieszkalne na statku. Kadłub jachtu – podstawowa część konstrukcyjna jachtu. Kambuz – potoczna nazwa kuchni na każdym jachcie. Kamizelka ratunkowa – środek ratunkowy pozwalający rozbitkom utrzymywać się na powierzchni wody. Katamaran – jacht o dwu kadłubach, połączonych nadwodną konstrukcją. Kausza – kształtka metalowa lub z tworzywa sztucznego umieszczona w uchu liny, chroni linę przed przetarciem. Kąt drogi – kąt między kierunkiem pn. geograficznej a drogą jachtu.

Page 45: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

45

Kąt dryfu – kąt między płaszczyzną symetrii jachtu a kierunkiem ruchu po wodzie. Kąt kursowy – namiar. Keja – nabrzeże przystani jachtowej przeważnie uzbrojone w urządzenia cumownicze: haki, polery itp. Kierunek wiatru – kierunek z którego wieje wiatr, określa się w rumbach. Kil, stępka – główna belka konstrukcyjna zestawu trzonowego szkieletu – kadłuba jachtu. Kilwater – ślad torowy, ślad wodny, zawirowanie pasma wody za rufą poruszającego się statku. Klar – porządek, staranne i przepisowe ułożenie osprzętu pokładowego, lin itp. Kluza, przewłoka – owalny lub okrągły otwór w nadburciu jachtu, przez który przeprowadza się cumy mocujące jacht do nabrzeża. Knaga – drewniana lub metalowa część osprzętu jachtu; ma kształt rogów, służy do obkładania lin. Kod sygnałowy – system umownych znaków do porozumiewania się na odległość według ustalonego ogólnie klucza np. Międzynarodowy Kod Sygnałowy. Koja – łóżko na jachcie. Kok, kuk – przyjęta z języka angielskiego nazwa kucharza na statku. Kokpit – pomieszczenie dla załogi w części rufowej jachtu, nie osłonięte lub częściowo osłonięte pokładem. Kolizja – prawnicze określenie zderzenia dwóch statków lub statku z innym płynącym czy też stałym przedmiotem. Kolizyjny kurs – kurs prowadzący do zderzenia dwóch statków. Koło ratunkowe – obszyte płótnem, pomalowane na biało-czerwono lub pomarańczowo, wypełnione nie tonącym materiałem; utrzymuje na powierzchni wody dwóch ludzi. Kompas magnetyczny – przyrząd nawigacyjny do wyznaczania kierunku. Komunikat meteorologiczny – informacja o pogodzie nadawana drogą radiową. Kotwica – ciężki stalowy przyrząd na łańcuchu lub linie służący do utrzymania jachtu na jednym miejscu. Kurs – w ogólnym znaczeniu kierunek, w którym porusza się jacht. Rozróżniamy: kurs kompasowy, kurs magnetyczny, kurs rzeczywisty. Latarnia morska – znak nawigacyjny w postaci wysokiej wieży na brzegu morskim, z silnym źródłem światła na wierzchołku, pomalowanej w barwne pasy. Liny – wszelkiego rodzaju sznury na jachcie służące do ożaglowania, dźwigania, cumowania itp. Stosowane są: roślinne, stalowe, z tworzyw sztucznych (kapronu, nylonu, perlonu itp.) Locja – dział wiedzy zajmujący się opisem oceanów, mórz, wybrzeży, torów wodnych oraz ich oznakowań w celu ułatwienia żeglugi i zwiększenia jej bezpieczeństwa. Log – przyrząd nawigacyjny służący do pomiaru drogi przebytej przez jacht lub/i jego prędkości.

Page 46: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

46

Luk, właz – zamykany pokrywą otwór w pokładzie jachtu. Manewrowanie – wykonywanie zwrotów przez jacht. Martwa fala – rozkołys, duża, łagodna fala powstała wskutek długotrwałego wiatru wiejącego nad rozległym obszarem wodnym. Maszynownia – potoczna nazwa pomieszczeń maszynowych na statku. Mesa – główny i zwykle największy przedział w środkowej części kadłuba jachtu. Służy jako pomieszczenie mieszkalne dla załogi, wykorzystywane jest również dla celów reprezentacyjnych. I jako jadalnia. Mielizna, płycizna – lokalne spłycenie zbiornika wodnego. Mila morska (Mm) – jednostka miary odległości stosowana na morzu; jest to odległość równa długości łuku południka ziemskiego odpowiadająca 1 minucie kątowej co odpowiada 1852 m. Motorówka, łódź motorowa – różnego typu i wielkości łodzie napędzane silnikiem stałym lub przyczepnym. MPDM (dawniej MPZZM) – Międzynarodowe Przepisy Zapobiegania Zderzeniom na Morzu. Nabieżnik – dwa znaki nawigacyjne ustawione w ten sposób, że przedłużenie łączącej je linii wskazuje nawigatorowi właściwy kurs statku w trudnych dla żeglugi miejscach. Nadbudówka – wszelkiego rodzaju zamknięte pomieszczenia na górnych pokładach. Namiar, peleng – kierunek od obserwatora na widoczny przedmiot, określony w stopniach w stosunku do linii północ – południe. Namiernik, pelengator – przyrząd nawigacyjny w rodzaju celownika ustawiony na kompasie; służy do brania namiarów. Napęd jachtu – urządzenie wytwarzające siłę napędzającą, przekazywaną kadłubowi jachtu w celu zrównoważenia oporów wody i wiatru przy założonej prędkości jachtu. Nawigacja – najogólniej dział wiedzy umożliwiającej bezpieczne doprowadzenie jachtu z jednego miejsca do drugiego. Rozróżniamy: n. terestryczną, n. astronomiczną, radionawigację, n. inercyjną, n. Satelitarną GPS. Niż atmosferyczny, niż baryczny – obszar obniżonego ciśnienia atmosferycznego, w którym ciśnienie maleje ku środkowi osiągając wartość minimalną w centrum niżu.(cyklon). Odbijacz – rodzaj elastycznej poduszki wywieszanej za burtę jachtu podczas wykonywania manewrów dobijania lub odbijania w celu złagodzenia uderzenia lub ochrony burty przed ocieraniem. Odbijać – odchodzić od nabrzeża, od burty innego statku lub innego miejsca postoju. Odknagować – zdjąć obłożoną linę z knagi, kołka itp. Odkotwiczenie – manewr wykonywany przez jacht stojący na kotwicy, w celu odejścia z miejsca kotwiczenia. Odpływ – jedna z faz zjawiska pływów; obniżanie się poziomu wód morskich.

Page 47: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

47

Odpływnik, Szpigat – otwór w nadburciu lub poszyciu pokładu; służy do spływu wody, która dostała się na pokład podczas spłukiwania pokładu, zalania falą itp. Okręt – jednostka pływająca wchodząca w skład marynarki wojennej i nosząca banderę wojenną. Orzeczenie Zdolności Żeglugowej – dokument wystawiany jachtowi przez Polski Rejestr Statków. Dokument sporządza inspektor nadzoru technicznego PRS. Na tej podstawie Urząd Morski wydaje kartę bezpieczeństwa, uprawniającą jacht do pływania. Osuch, podwodzie – płaski brzeg morza zalewany podczas przypływu. Oś toru wodnego – linia biegnąca przez środek toru wodnego. Oznakowanie nawigacyjne – sposób oznaczania niebezpieczeństw nawigacyjnych i torów wodnych. Stosuje się oznakowanie kardynalne i boczne. Pachołek, poler, knecht – słupek z drewna, betonu, z kutego lub lanego żelaza; służy do zakładania cum na jachcie lub nabrzeżu. Pagaj – używana potocznie nazwa wiosła. Pal kotwiczny – zamocowany do pokładu słupek stalowy z poprzeczką; służy do hamowania i powolnego luzowania łańcucha kotwicznego. Pas ratunkowy – osobisty środek ratunkowy członka załogi lub pasażera. Patent motorowodny (żeglarski) – uprawnienia do prowadzenia jachtów motorowych (żaglowych) nadawane przez PZMWiNW (PZŻ) na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 1997r. Pawęż – deska stanowiąca rufowe zakończenie kadłuba na jachcie lub łodzi wiosłowej. Pędnik – urządzenie, za pośrednictwem którego energia otrzymywana z silników ustawionych na jachcie lub pobierana z zewnątrz jest wykorzystywana do poruszania jachtu; np. pędnikiem jest wiosło, żagiel, koło łopatkowe, śruba okrętowa. Pióro steru – szeroka, płaska część steru zanurzona w wodzie. Pirs – prostopadły do nabrzeża betonowy, kamienny lub drewniany pomost wybiegający w głąb basenu portowego, wyposażony w urządzenia cumownicze. Plaster – warstwa płótna lub drewna służąca do zatkania otworu powstałego w podwodnej części kadłuba jachtu. Pławy – pływające znaki nawigacyjne. Pływy – łączna nazwa odpływów i przypływów; są to okresowe zjawiska fizyczne występujące na morzach i oceanach w postaci różnicy poziomów wód wskutek przyciągania księżyca i słońca. Poduszkowiec – ogólna nazwa jednostek poruszających się nad powierzchnią lądu i wody, dzięki poduszce powietrznej wytwarzanej przez dmuchawy. Pokład – konstrukcja zamykająca kadłub jachtu od góry; jacht może mieć kilka pokładów. Pokład dziobowy, bak – część pokładu na jachcie, od dziobu do śródokręcia.

Page 48: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

48

Południk – pół koła wielkiego przechodzącego na kuli ziemskiej przez bieguny geograficzne południowy i północny. P. przechodzący przez Greenwich przyjęto jako zerowy. Określają one długość geograficzną. Pomost, mostek – nawigacyjny - (nadbudówka), gdzie znajdują się wszystkie urządzenia i przyrządy niezbędne do kierowania jachtem. Port – miejsce osłonięte od działania fal, przeznaczone do okresowego postoju jachtów. Port schronienia – port, do którego jacht, zagrożony przez sztorm, może schronić się nie płacąc w takim wypadku opłat portowych. Pozycja jachtu – miejsce, w którym znajduje się jacht określone współrzędnymi geograficznymi. Pozycyjne światła – kolorowe i białe światła, które pozwalają w nocy określić położenie napotkanego statku. Półkluza – otwarte u góry okucie, umocowane na krawędzi pokładu. W okucie to wkłada się cumę. Proporczyk – trójkątna lub czworokątna flaga podnoszona do topu masztu, oznaczająca przynależność klubową. Przechył – pochylenie jachtu na jedną z burt. Przybój, kipiel – załamywanie się dużych fal na płyciznach. Przypływ – jedna z faz zjawiska pływów; podnoszenie się poziomu wód morskich. Przystań – mały morski port rybacki, jachtowy lub mały port rzeczny, na jeziorze z drewnianymi pomostami. Psia wachta – w gwarze marynarskiej nazwa wachty od północy do godz. 4.00. Radiowe komunikaty meteorologiczne – wiadomości o stanie pogody. Ratownictwo Morskie – prowadzenie akcji ratowniczych w wypadkach morskich przez udzielenie pomocy z morza lub powietrza. Ratownictwo Śródlądowe – prowadzenie akcji ratowniczych w wypadkach na wodach śródlądowych. Służba taka w Polsce istnieje tylko na niektórych akwenach np. niektóre jeziora mazurskie. W pewnym stopniu r.ś. wykonuje WOPR i policja. Redan – poprzeczny, wzdłużny lub w postaci litery V występ na dnie szybkobieżnych jachtów motorowych. Regaty – zawody jednostek pływających. Rejs – podróż morska jachtu. Reling – bariera wokół pokładu jachtu. Rewers, przekładnia nawrotna – przekładnia mechaniczna o przełożeniu równym jedności, zmieniająca kierunek obrotów wału śrubowego w celu uzyskania ruchu wstecznego jachtu. Zmiana tego kierunku odbywa się bez zmiany kierunku obrotów wału korbowego silnika. Roboty bosmańskie – wszelkie prace pokładowe na jednostce pływającej mające na celu utrzymanie jej w gotowości do pływania.

Page 49: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

49

Róg mgłowy – urządzenie do nadawania dźwiękowych sygnałów mgłowych. Równoleżnik – koło małe, powstałe jako ślad przecięcia powierzchni kuli ziemskiej płaszczyzną prostopadłą do osi ziemi. Równik jest równoleżnikiem zerowym. Służą do określania szerokości geograficznej. Róża kompasowa (róża wiatrów) – tarcza z wyskalowaną [podziałką w stopniach od 00 do 3600 i w rumbach od 0 do 32, z umocowanymi do niej magnesami. Rufa – tylna część kadłuba jachtu. Rumb – miara kąta wynikająca z podziału koła widnokręgu na 32 części; 1 rumb = 11,20. Rzeka – naturalny ciek wodny płynący po powierzchni ziemi, zasilany przez wody podziemne i opady atmosferyczne. Rzutka – długa linka, na końcu której umocowany jest ciężarek (woreczek z piaskiem). Służy do podawania cumy. Salut banderą – oddanie honoru przez jacht inne.mu jachtowi, okrętowi lub obiektowi lądowemu. Polega na chwilowym opuszczeniu bandery do połowy wysokości i przetrzymania jej w tej pozycji do chwili odsalutowania w ten sam sposób przez statek salutowany. Sekstant – optyczny przyrząd nawigacyjny; służy do mierzenia wysokości ciał niebieskich i kątów poziomych. Slip, pochylnia, wyciąg – urządzenie do wyciągania jachtów na ląd. Sonda, głębokościomierz – przyrząd nawigacyjny służący do mierzenia głębokości wody. Rozróżnia się s. ręczne, s. akustyczne i s. automatyczne. SOS – sygnał nadawany za pomocą radia, światła lub w inny sposób alfabetem Morsego przez statki potrzebującej natychmiastowej pomocy. W radiotelefonii trzykrotne powtórzenie słowa „Mayday”. Splot, szplajs – stałe połączenie dwóch lin nie za pomocą węzła, lecz przez splecenie. Sprzęt bosmański – narzędzia i materiały używane do konserwacji jachtu i jego wyposażenia w czasie rejsu. Stanowisko manewrowe – ściśle określone miejsce na jachcie, w którym podczas przeprowadzania manewrów (np. kotwiczenia, człowiek za burtą) członek załogi wyznaczony do obsadzenia tego stanowiska wykonuje określone czynności. Stateczność jachtu – zdolność powracania do położenia równowagi po wychyleniu wskutek działania zewnętrznej siły (wiatru, fali). Statek – zgodnie z MPZZM, każde urządzenie pływające, nie wyłączając urządzeń bezwypornościowych (poduszkowców) i wodnosamolotów, używane lub nadające się do użytku jako środek transportu wodnego. Stawa – stały znak nawigacyjny ustawiony na lądzie lub oparty o dno lecz wystający nad wodę. Ster – urządzenie służące do utrzymania obranego kursu jachtu. Sterburta – prawa burta statku. Stępka, kil – główna belka konstrukcyjna zestawu trzonowego szkieletu kadłuba jachtu, umieszczona na dnie.

Page 50: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

50

Stopa – miara długości równa 0,3048 m. Strugowodny pędnik – stosowany głównie na małych statkach i łodziach, wodolotach poruszających się po wodach przybrzeżnych, zatokowych, zalewowych i śródlądowych. Silne pompy wyrzucają strumień wody poprzez dysze z wylotami w rufie. Siłą odrzutu statek posuwa się naprzód. Sygnały mgłowe – sygnały nadawane podczas mgły przy pomocy rogu mgłowego, syreny, wybuchów, dzwonu lub oscylatorów podwodnych. Szalupa – łódź wiosłowo-żaglowa lub motorowa, bez pokładu, o mocnej budowie i wysokich burtach. Szekla, klamra – wygięty w kształt podkowy pręt stalowy ze spłaszczonymi końcami, w których wywiercone są otwory do wkładania sworznia z gwintem na jednym końcu. Służy do łączenia lin i łańcuchów ze sobą i z osprzętem. Szkwał - nagły, gwałtowny, krótkotrwały powiew wiatru, którego siła dochodzi do 90 B. Szpigat – przepust zęzowy. Szpring – lina służąca do zacumowania jachtu do nabrzeża lub innego jachtu; Biegnie z dziobu i rufy na nabrzeże, w kierunku środka jachtu. Sztorm – burza morska; gwałtowne wiatry o sile ponad 80 Beauforta, tj. o szybkości średniej ponad 18,3 m/s, czyli 65 km/godz. Związany jest zwykle z przechodzeniem frontów atmosferycznych. Sztormowanie – prowadzenie statku podczas sztormu w ten sposób, aby zapewnić mu bezpieczeństwo. Sztrandowanie – zamierzone wyrzucenie jachtu na brzeg lub wejście na mieliznę w celu uratowania jachtu przed zatonięciem lub rozbiciem w wypadku, gdy jacht wskutek poważnej awarii ma wielki przeciek wody do wnętrza kadłuba lub całkowicie stracił zdolność manewrowania. Szturwał – koło sterowe, ster. Szyper – potoczne określenie kapitana kutra rybackiego, niewielkiego statku. Śluza – budowa hydrotechniczna umożliwiająca statkom żeglugę mimo zapory wodnej (jazu) oddzielającej dwa akweny o różnych poziomach wody. Najczęściej spotykana jest śluza komorowa. Śruba napędowa – rodzaj pędnika okrętowego, który składa się z kilku skrzydeł osadzonych promieniowo na wspólnej piaście; najczęściej stosuje się śruby dwu, trzy i czteroskrzydłowe, oraz śruby prawo i lewoskrętne. Parametry geometryczne śruby napędowej to średnica i skok. Śruba nastawna – śruba okrętowa, której skok można dowolnie zmieniać w czasie obrotów wału napędowego. Światło kotwiczne – białe światła, które muszą mieć zapalone od zachodu do wschodu słońca wszystkie statki stojące na kotwicy. Światła nawigacyjne – światła umieszczone na pływających i stałych znakach nawigacyjnych; pozwalają określić pozycję jachtu. W nocy na podstawie charakterystyki światła. Trap – nazwa wszelkiego rodzaju schodków na jachcie w tym pomosty łączące jacht z nabrzeżem. Tratwa ratunkowa – nadmuchiwana wysepka ratunkowa z gumy lub tworzywa sztucznego. Trawers – kierunek prostopadły do osi symetrii jachtu i jego kursu.

Page 51: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

51

Trent – miejsce kotwicy, w którym trzon rozgałęzia się w łapy. Trimaran – jacht o trzech kadłubach połączonych ze sobą. Trójkąt nawigacyjny – równoramienny trójkąt prostokątny z przezroczystej masy plastycznej do wykreślania na mapie kursów i namiarów. Urządzenie sterowe – mechanizm służący do zmiany położenia steru, a przez to zmiany kierunku ruchu jachtu. Wachta – okres, podczas którego jedna zmiana załogi pełni służbę na jachcie. Wał śrubowy – wał, na którym jest osadzona śruba napędowa. Węzeł – jednostka miary prędkości używana w żegludze morskiej ; jest to taka prędkość, przy której jacht przebywa w ciągu godziny drogę równą 1 mili morskiej (1852 m.); 1 w = 0,514m/s. Węzły marynarskie – węzły używane przez marynarzy przy pracach linowych. Wiatr – poziomy ruch powietrza w stosunku do powierzchni ziemi. Na jachcie będącym w ruchu odczuwany jest wiatr pozorny. Kierunek określa się według kierunku skąd wieje i podaje się w rumbach, prędkość w stopniach skali Beauforta, m/s, km/h. Wiecha, tyka – pływający znak nawigacyjny w postaci umocowanego do martwej kotwicy, pływającego pionowo drąga. Winda kotwiczna – urządzenie mechaniczne służące do wybierania łańcucha kotwicznego. Windsurfing – żeglowanie na desce wyposażonej w ruchomy maszt z żaglem. Wody terytorialne, morze terytorialne – pas wód morskich przyległych do wybrzeży lub wód wewnętrznych, stanowiący integralną część terytorium państwa sprawującego nad nimi całkowitą władzę. Obecnie większość państw określa szerokość wód terytorialnych na 12 Mm (z wyjątkiem wąskich cieśnin). Wodolot – statek zaopatrzony w umocowane pod kadłubem płaty nośne, które przy dużej prędkości powodują powstanie siły nośnej, wyrzucającej i unoszącej kadłub nad powierzchnię wody. Wody wewnętrzne – porty, zatoki, obszary pomiędzy wyspami przybrzeżnymi a lądem. Państwo nadbrzeżne sprawuje na tych wodach całkowitą władzę suwerenną jak na lądzie. W Polsce do wód wewnętrznych zalicza się między innymi: Zalew Szczeciński, Zalew Wiślany, Zatokę Pucką, część Zatoki Gdańskiej. Wrak – zatopiony, wypalony lub rozbity statek leżący na dnie morza. Współrzędne geograficzne – wielkości kątowe określające położenie punktu (np. statku) na powierzchni kuli ziemskiej względem płaszczyzny równika i południka zerowego. Składają się z dwóch wielkości: szerokości i długości geograficznej. Wybierać linę – ciągnąć linę, utrzymywać ją stale naprężoną, lub wyciągnąć linę na pokład. Wychłodzenie – nadmierna utrata ciepła, prowadząca do stopniowego zatrzymania funkcji życiowych organizmu; często jest następstwem wpadnięcia do wody. Wydech – odprowadzenie spalin z silnika spalinowego na zewnątrz jachtu.

Page 52: pytania egzaminacyjne na patent starszego sternika motorowodnego

52

Wykaz świateł nawigacyjnych – wydawany co roku spis świateł i sygnałów nawigacyjnych na lądzie i morzu. Wyokrętowanie – skreślenie marynarza z listy załogi statku. Wyspa – ląd otoczony zewsząd wodą. Zacumować – przymocować statek za pomocą cum do nabrzeża lub do innego statku. Załoga – zespół ludzi na jednostce pływającej, którego zadaniem jest utrzymywanie w stałej gotowości wszystkich urządzeń oraz obsługa ich podczas ruchu tej jednostki. Zasięg pływania – odległość w milach morskich, jaką statek może przebyć bez uzupełniania zapasów. Zejściówka – zejście z pokładu do wewnętrznych pomieszczeń statku nakryte wodoszczelną obudową. Zęza – miejsce na statku między stępką a pierwszym pokładem, w którym zbiera się przeciekająca przez poszycie lub dostająca się do kadłuba w inny sposób woda, rozlane smary, paliwo itp. Znak szczytowy – znak w kształcie kuli, walca, stożka, krzyża itp., umieszczony na pławie, tyce, stawie lub innym znaku nawigacyjnym. Znos – zboczenie statku z kursu pod wpływem prądu morskiego lub pływowego. Zwrot – zmiana kierunku ruchu każdego statku. Żagiel – pędnik statków wykorzystujących siłę wiatru.