>dalej<wstecz •

WOLONTARIATSZKOLNYPoradnik dla nauczycieli, dyrektorów i rodziców

Publikacja przygotowana na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej Warszawa 2017

Najbardziej niezmiennym i ważnym pytaniem życia jest: Co robisz dla innych? (Martin Luther King Jr.)

>dalej

1

CELE>dalej<wstecz •

WSTĘPSzkolny wolontariat to nieocenione korzyści:

uwrażliwiadzieciimłodzież naproblemyspołeczne

uczyrealizowaćpotrzebyludzkiezposzanowaniemdrugiegoczłowieka

pomagarozwijaćikształtowaćosobowość,uczącżyćwedługuniwersalnychwartości

zachęcaswoichczłonkówdorzetelnejnauki,atakżepomagawzdobywaniuwiedzyinowychumiejętności

promujeżyciewolneodnałogówiuczyradzićsobiewtrudnychsytuacjach

rozwijawwolontariuszachzmysłestetykidziękidziałalnościkulturalnej

Najlepszą drogą do odnalezienia samego siebie jest zagubienie się w służeniu innym. (MahatmaGandhi)

Długofalowymcelemwolontariatujestprzygotowaniemłodychludzi–wolontariuszy–dodojrzałegożyciawspołeczeństwieprzezuwrażliwienieichnapotrzebyotoczeniaoraznaukęudzielaniamożliwienajbardziejefektywnegowsparcia.

Aktywnośćwolontariackauczymłodychludziszacunkudlainnych,bezinteresownejpomocy,kultywowaniawartościsłużącychintegralnemurozwojowiczłowiekaorazusprawniającychfunkcjonowaniecałegospołeczeństwa.

Wolontariatszkolnydajemłodzieżywieleszansimożliwości.Jesttookazjadosprawdzeniasiebie,wykorzystaniaswoichzdolności,zdobyciawiedzy,nowychzainteresowańiumiejętności–jednymsłowem–dosamorozwoju.Zapewniasatysfakcjępłynącązniesieniapomocyinnym,pomagaodkrywaćsensżycia,zaspokajapotrzebęprzynależnościdogrupy,umacniaświadomośćbyciapotrzebnymorazkształtujeodpowiedzialnąpostawężyciową.

Wolontariat to słowo oznaczające zorganizowaną działalność, która jest dobrowolną, bezinteresowną pomocą,

jaką ludzie świadczą dla swojego otoczenia i dla siebie nawzajem.

5 grudnia obchodzimy

Międzynarodowy Dzień Wolontariusza.

wolontariat szkolny CO TO JEST? >dalej<wstecz

2

>dalej<wstecz •

Ustawazdnia14grudnia2016r.–Prawooświatowe(Dz.U. z 2017 r.,poz.59)umożliwiasamorządowiuczniowskiemu,wporozumieniuzdyrektoremszkoły,podejmowaniedziałańz zakresuwolontariatu.Wtymcelusamorząduczniowskimożezeswojegoskładuwyłonić

radęwolontariatu.Sposóborganizacjii realizacjidziałańwzakresiewolontariatupowinienzostaćokreślonywstatucieszkoły.

Działaniazzakresuwolontariatumożerealizowaćsamorządalboradawolontariatu.

Działania rady wolontariatu:

koordynacjazadańwolontariatu,m.in.przezdiagnozowaniepotrzebspołecznychw środowiskuszkolnymczywotoczeniuszkoły

opiniowaniepropozycjidziałańzgłoszonychdo realizacji

rekrutacjaswoichczłonków

rozpoznawanie konkretnych potrzeb występującychwśrodowiskuszkolnym

mobilizowanieucznióworazspołecznościlokalnejdotwórczegodziałaniana rzeczwolontariatu

organizowanieiudzielanieróżnychformwsparciadlaosóbpotrzebujących,instytucji czyśrodowiska

promocjawolontariatuwszkoleipozanią

omawianiedoświadczeńdotyczącychdziałalnościwwolontariacie(np.nastronieinternetowejlubnaforumszkolnym)

integracjaśrodowiskaszkolnego

kształtowanieobywatelskiejpostawyodpowiedzialnościzaszkołę,społecznośćlokalnąiojczyznę

Zebranie Rady Wolontariatu

W PRZYPADKU NIEPOWOŁANIA RADY WOLONTARIATU DZIAŁANIA TE MOŻE PODEJMOWAĆ SAMORZĄD SZKOLNY

Człowiek jest wielki nie przez to, co posiada, lecz przez to, kim jest; nie przez to, co ma, lecz przez to, czym dzieli się z innymi. (św.JanPawełII)

wolontariat szkolny PRAWO OŚWIATOWE >dalej<wstecz

3

>dalej<wstecz •

OBOWIĄZKI

Obowiązki szkoły wobec wolontariusza:

organizacja wolontariatu powinna zostaćokreślonawstatucieszkołyi byćznanakażdemuwolontariuszowi

informacjaoorganizacjiwolontariatupowinnabyćdostępnawpublicznejprzestrzeniszkoły

działaniawramachwolontariatuniemogąwiązaćsiezobowiązkiemponoszeniakosztówprzezwolontariuszy

opiekęnadwolontariatemsprawujewskazany przez dyrektora nauczyciel

rodzicemusząwyrazićzgodęnaudział/aktywnośćswoichniepełnoletnichdzieciw wolontariacieszkolnym

KTO?Kto może być wolontariuszem?Dogronawolontariuszymożedołączyćkażdyuczeńnadowolnymetapieedukacyjnym.

Wolontariusz

Posiadanie jakiegokolwiek dobra nie daje radości, jeżeli nie dzielimy go z drugim człowiekiem. (Seneka)

Ja już jestem wolontariuszem!

wolontariat szkolny OBOWIĄZKI WOBEC WOLONTARIUSZA >dalej<wstecz

4

>dalej<wstecz •

OPIEKUNOWIEOpiekun wolontariatu maogromnywpływnauczniów-

-wolontariuszy

powinienrozumiećideęwolontariatu,byćaktywnyi nastawionyspołecznie,łatwonawiązywaći utrzymywaćrelacjezinnymiludźmioraz,przedewszystkim,zaangażowaćsięw wolontariatdobrowolnie,poświęcającswójczasienergię

stajesięnierzadkoautorytetemdlawolontariuszy,ichpowiernikiem,atakżeosobąudzielającąimwsparcia

powinienprowadzićstałynadzórnadpracąwolontariuszy,koordynowaćdziałaniaposzczególnychosóbicałejgrupy

regularniespotykasięzwolontariuszami,żebydzielićsiędoświadczeniami,wspieraćich,atakżezbieraćinformacjeoproblemachorazsukcesach w ichdziałalności

jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo podopiecznych

jegodziałaniamogąbyćwspieraneprzezrodzicówuczniówiichzaangażowaniewwolontariatszkolny

DyrektorDyrektor,wmyślzapisówprawaoświatowego,stwarza warunki do działaniawszkolelubplacówce:wolontariuszy,stowarzyszeńiinnychorganizacji,wszczególnościorganizacjiharcerskich,którychcelemstatutowymjestdziałalnośćwychowawczalubrozszerzanieiwzbogacanieform

działalnościdydaktycznej,wychowawczej,opiekuńczejiinnowacyjnejszkołylubplacówki.

Radapedagogicznamożeuwzględnićzaangażowaniew wolontariatjakokryteriumprzyocenieuczniaz zachowania.

SZKOŁASpałam i śniłam, że życie jest samą przyjemnością, obudziłam się i spostrzegłam, że życie jest służbą

na rzecz innych. Służyłam i zobaczyłam, że służba jest przyjemnością. (św.MatkaTeresazKalkuty)

wolontariat szkolny JAK TO SIĘ ROBI – KADRA >dalej<wstecz

5

>dalej<wstecz •

Współpraca z organizacjami pozarządowymi

Funkcjonowanie wolontariatu szkolnego możebyćrównieżwspieraneprzezorganizacjepozarządowe.

Wszkoleiplacówcemogądziałać,z wyjątkiem partii i organizacji politycznych,stowarzyszeniaiinneorganizacje,którychcelemstatutowymjestdziałalnośćwychowawcza,dydaktycznaiopiekuńcza.

Podjęcie działalności w szkole lub placówce przez stowarzyszenie lub inną organizację wymaga uzyskania zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.

Współpracaszkołyzorganizacjamipozarządowymimożemiećróżnorodneformy,wzależnościoddziałalnościstatutowejdanejorganizacji.

Wieluuczniów–członkówszkolnegowolontariatu–podejmujedziałalnośćjakowolontariuszewinnychorganizacjach,nazewnątrzszkoły.Działalnośćtakąreguluje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 rokuodziałalnościpożytkupublicznegoiowolontariacie(Dz.U.z2016r.,poz.1817,z późn.zm.).Wwiększościsątouczniowiepełnoletnilubmłodsi,podejmującytakiedziałaniazazgodąrodzicówipodopiekąopiekuna.

Zostanie po nas nie to, co zgromadziliśmy, ale to, cośmy dali. (G.Chandry)

wolontariat szkolny JAK TO SIĘ ROBI – ORGANIZACJE POZARZĄDOWE >dalej<wstecz

< początek<

6

>dalej<wstecz •

Uzupełnijrozpoczętenarysunkuzdaniewłasnądefinicjąwolontariatu. Pokolorujrysunek.

Ja te

ż pr

zyst

ąpię

do w

olon

taria

tu.

Wie

rzę,

że to

waż

ne, b

o...

Hej,

chci

ałab

ym zo

stać

w

olon

tariu

szką

, pon

iew

aż...

wolontariat szkolny RYSUNEK 1 >dalej<wstecz

7

>dalej<wstecz •

Uzupełnijwypowiedzibohaterówrysunkuwedługtego,jakieznaszinnesłowaokreślającewolontariat.Pokolorujrysunek.

wolontariat szkolny RYSUNEK 2 >dalej<wstecz

8

>dalej<wstecz •

WARTO BYĆ DOBRYM

Przebiegzajęć:

1.WprowadzenieNauczycielkrótkowprowadzadotematuzajęć.Pytauczniów,kiedywhistoriiludzkościczłowiekzacząłpo-magaćdrugiemuczłowiekowi.Doprowadzarozmowędo momentu,wktórymuczniowiesąświadomi,żepomocinnymjestwpisanawżyciekażdejosoby.Wszyscyna-leżymydojakiejśgrupyspołecznej(rodzina,uczniowiez klasy,przyjaciele,harcerzeitp.).Jednymzgłównychcelówkażdejgrupyjestwzajemnapomoc,czasemw pro-stychsytuacjach,czynnościach.Pomaganieinnymjestwięcnormą.

Zabawa: „Bingo” KażdyuczeńotrzymujearkuszdogrywBingo(Załącz-nik 1).Zadaniemjestuzupełnieniearkuszaimionamiinnychuczniówzklasyw odpowiednichmiejscachobokstwierdzeńokreślającychteosoby,którychdotycząumieszczonetaminformacje.Każdeimięmożepoja-wićsięw arkuszutylkoraz(gdyklasaliczyponiżej15osób,wówczasjednegoimieniamożnaużyć2razy).Bydowiedziećsię,dokogopasujedanestwierdzenie,uczniowieporuszająsięposaliipodchodządoinnychuczniów,zadającimpytania.Zabawęwygrywaosoba,którajakopierwszawypełniwszystkiepolaikrzyknieBingo!.Możnająprzedłużyćdomomentu,wktórymwszystkieosobywypełniąswojąkartędoBingo!Możeszpoprosićosoby,którenajszybciejwypełniłykartę,abyprzeczytały,wktórejkomórcepojawiłysięjakieosoby.

Refleksje uczniów dotyczące zabawy: Czytrudnobyłowypełnićpola?

Czyznaliściepasjekolegówikoleżanek?

Wjakisposóbrozwijacieswojezainteresowania?

2.RozwinięcieĆwiczenie „Wolontariat” – burza mózgówNauczyciel lub jedna osoba z grupy zapisuje na tablicy słowoWOLONTARIATiwokółniegozapisujewszystkieskojarzeniauczniów.Następniegrupaanalizujedefinicjęwolontariatukrokpokroku,podkreślającbądźdopisująchasłaiichdokładniejszeznaczenie:

działalność–wolontariattoformapracy,zaangażo-waniasię,poświęceniaczasudlainnych.Różnisięodinnychformpomocy,np.tym,żewolontariuszniepoświęcaswoichpieniędzy,niemusiprzekazywaćżadnychswoichdóbrmaterialnych

dobrowolnapraca–niktaninicniemożenasdoniejzmusić,samisiędecydujemynapomocinnym,lep-szeefektyprzynosządziałania,którepodejmujemyzwłasnejwoli

bezpłatnapraca–wolontariuszpodejmujedziałaniazadarmo,nieotrzymujegratyfikacjimaterialnej,dla-tegoważnyjestaspektdobrowolności,byutrzymaćmotywacjędodziałania

Temat: WARTO BYĆ DOBRYM – ZAANGAŻUJ SIĘ W WOLONTARIAT

Cele:Uczeńdefiniujepojęciewolontariat,rozumiepotrzebępomaganiainnym, wiejakdzielićsięswoimipasjamizinnymi,angażujesięwwolontariatw środowiskulokalnym

Metody i formy pracy:zabawa,burzamózgów,pracawgrupach, pracaztekstem,pogadanka

Środki dydaktyczne:tablica/flipchart,arkuszepapieruflipchart,długopisy, markery,ewentualniekreda

Czasrealizacji:90min

wolontariat szkolny LEKCJA CZ. 1 >dalej<wstecz

9

>dalej<wstecz •

WARTO BYĆ DOBRYM świadomapraca–potrzebnajestwiedzaotym,jakikomupomagać,wolontariattodziałalność,którawPolscemapodstawęprawną,wolontariuszjestświadomy,żejegodziałaniawpływająnadrugiegoczłowieka

drugiczłowiek–działalnośćwolontariatuzawszeskierowanadokonkretnejgrupyosóblubkonkret-negoczłowieka,wykraczapozazwiązkirodzinno--koleżeńsko-przyjacielskie,tzn.pomocniewynikazfaktuprzynależnościdojakiejśgrupy(np.robieniezakupówswojejbabci,wspieranieprzyjacielawtrud-nościach)iwychodzipozanaszeobowiązki.Wartowspomnieć,żeistniejetakżewolontariatnarzeczzwierząt–wschroniskach,stadninachkoniitp.

Wolontariattodobrowolna,bezpłatnaiświadomadzia-łalnośćnarzeczinnychosób,wykraczającapozazwiązkirodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie.

Ćwiczenie „Historie” – praca z tekstem, praca w grupachUczniowiedzieląsięna5grup.Każdaznichotrzymujear-kuszpapieru,markeryorazjednązhistorii(Załącznik 2).Uczestnicyzapoznająsięztekstemiwswoichgrupachwypisująnaarkuszachprzykładydziałańwolontariatuorazkorzyścizaangażowaniasięw pomaganie,którewynikajązprzeczytanejhistorii.

Następnieprzedstawicielegrupprezentująwynikipracy.Nauczycielpowinienwykorzystaćtęokazję,abyrozwi-nąćzagadnieniazwiązanezróżnymiformamidziałań(wolontariatakcyjny,stały,grupowy,indywidualny),pre-dyspozycjamiwolontariuszy(zainteresowania,wiedza,umiejętności)orazefektamizaangażowaniasięwwo-lontariat(rozwój,uspołecznianie,wzmacnianiesiebie).

3.ZakończenieWpodsumowaniunauczycielprzypomina,żekażdyma jakieśpasje,mocnestrony,umiejętności,którymimożepodzielićsięzinnymi.Opowiadatakżeomoż-liwościachzaangażowaniasięwdziałaniaspołeczneorganizowaneprzezszkołęwśrodowiskulokalnym(np.korepetycjedlasłabszychuczniów,zbieraniezabawekiksiążek,zbieraniemakulaturyi zakrętekponapojach,darówdlaosóbpotrzebujących,maskotekitd.).Możezachęcićdozałożeniaklubuwolontariatu,szkolnegokołaitp.

Wartozdobyćkontaktydoorganizacjipozarządowychzokolicy,któremajądoświadczeniewwolontariacieiprzekazaćjeuczniom.

Nazakończeniespotkaniamożnaprzeczytaćwybranycytat z Załącznika 3,alboteżkażdyuczeńmożewylo-sowaćcytatdlasiebie.

wolontariat szkolny LEKCJA CZ. 2 >dalej<wstecz

10

>dalej<wstecz •

Lubi

śpie

wać

Up

raw

ia sp

ort

Jest

dob

ry(a

) z m

atem

atyk

iLu

bi p

odró

żow

ać

Łatw

o na

wią

zuje

no

we

znaj

omoś

ciLu

bi z

wie

rzęt

aM

a ta

lent

pla

styc

zny

Jest

ciąg

le u

śmie

chni

ęty(

a)

Lubi

śpie

wać

Up

raw

ia sp

ort

Jest

dob

ry(a

) z m

atem

atyk

iLu

bi p

odró

żow

ać

Łatw

o na

wią

zuje

no

we

znaj

omoś

ciLu

bi z

wie

rzęt

aM

a ta

lent

pla

styc

zny

Jest

ciąg

le u

śmie

chni

ęty(

a)

Lubi

śpie

wać

Up

raw

ia sp

ort

Jest

dob

ry(a

) z m

atem

atyk

iLu

bi p

odró

żow

ać

Łatw

o na

wią

zuje

no

we

znaj

omoś

ciLu

bi z

wie

rzęt

aM

a ta

lent

pla

styc

zny

Jest

ciąg

le u

śmie

chni

ęty(

a)

wolontariat szkolny ZAŁĄCZNIK 1 >dalej<wstecz

11

>dalej<wstecz •

Historia 1 – Ania.Kiedyzaczęłamcho-dzićdoszkołyśredniej,wszystkomnieprzytłaczało.Trudnomibyłoodnaleźćsięwnowymśrodowisku.Nieznajomeosobywklasie,wyczekiwaniepolekcjachna au-tobuspowrotnydodomu,brakpunktuza-czepienia.Czasmijał,amiwcaleniebyłołatwiej.Napoczątkupaździernikazoba-czyłamna przystankuplakatzachęcają-cydowłączeniasięwdziałaniaCentrumWolontariatu.Byłonanimzdanie:„Masztrochęczasu,toprzyjdźdonas!”Ja pra-wie codzienniepo  lekcjachniemiałamco ze sobązrobić.Choćmiałamobawy,tojednakpostanowiłampójść.Powstępnymszkoleniuzaproponowanomiwolontariat

wbiurzeCentrum.Ucieszyłamsię,żeniemuszę robićnic trudnego.Pomagałamwkserowaniu,przepisywaniudokumen-tów,adresowaniukopert.Czaswkońcupłynąłszybciej.Okazałosię,żeprzezbiuroprzewijasięwieleróżnychosób.Zakrę-ceniludzie.Czasemnapiliśmysięwspól-nieherbatyiporozmawialiśmy.Nibynic,awszystkonaglesięzmieniło.Poznałamsuperprzyjaciółizaczęłamsięangażo-waćtakżewakcjewolontariatunarzeczdzieci.Pojakimśczasieudałomisięnawetwciągnąćwwolontariatkoleżankęzklasy.Dobrze,żeposzłamwtedyzagłosemser-ca.CentrumWolontariatustałosięmoimdrugimdomem.

Historia 2 – Ola.Jestemstudentkąpedago-giki.Przygodęzwolontariatemzaczęłampodkoniecliceum.Miałamproblemyzma-tematykąipanipedagogskontaktowałamniezwolontariuszami,którzyudzielalimi korepetycji.Pomaturzezostałamwswo-immieścieizaczęłamstudia.Jakościągnęłomniedotychludzi,którychpoznałam.Mielifajnepodejściedoświataidoludzi.Iprzeznichsamauzależniłamsięodwolontariatu.Zaczęłosięodwyjazdównakoloniewroliwychowawcy.Późniejbyłyfestynydladzieci,pomocwświetlicyśrodowiskowej.Podejmowałamkolejnewyzwania.Poko-chałamto.Jednakwżyciubywaróżnie.Nastudiachmagisterskichmojasytuacjarodzinnasiępokomplikowała.Straciłammamę.Wsparciemdlamniebyliprzyja-

cielezwolontariatu.Pomagali,jakpotrafili.Wkońcupostanowiłam,że muszęznaleźćjakąśpracęnaczasstudiów,bo zkasąbyłocorazgorzej.PrzygotowałamCViwybrałamsięnarozmowękwalifikacyjnądohotelu.Szukalikogośnarecepcję.Niekończyłamhotelarstwa,alespróbowaćwarto.Pan,któryprzeprowadzałrekrutację,zwróciłuwagęwmoimCV,żeopisałamdziałalnośćwramachwolontariatu.Rozmawialiśmyotymjakieśpółgodziny.Skąd?Dlaczego?Gdzie?Nakonieczapytał,czyzrezygnujęzwolontariatu,jeżelidostanępracę.Powie-działam,żenie.Ipracędostałam.Późniejmiwytłumaczył,żestawiajązawszena ludzizaangażowanych,którymchcesięwżyciucośrobić.

wolontariat szkolny ZAŁĄCZNIK 2 cz. 1/2 >dalej<wstecz

12

>dalej<wstecz •

Historia 3 – Mateusz. Wszkolemożeniebyłemprymusem,aleźlesięnieuczyłem.Miałemswojezainteresowaniaiwwolnymczasiepoświęcałemsięmuzyce.Niekręciłomnieprzebywaniewdużymgronieosób.Miałemswoichznajomych,swójświatekitomiwystarczało.Kiedyśznajomyna-mówiłmnienawyjazdnadmorze.Okazałosię,żeodwiedzimywychowawcównawa-kacjachdladziecizrodzinubogich.Kadranatymturnusiebyłaszalona.Siedzielino-cami,planowalizajęciananastępnydzień.Adzieciakiichuwielbiały.Toplażowanie,ta grawpiłkę,spotkaniewgrupach,dys-koteka,podchodyitd.Ażtrudnouwierzyć.Choćbyłemmłodszyokilkalatodwycho-wawców,nieczułemróżnicywieku.Niewiedziałem,żetakłatwomożnazkimśzłapaćkontakt.Jaksięokazało,pojechalinatekolonienadwatygodniezadarmo.Po kilkutygodniachkoleżankaztegowy-

jazduzaproponowałamiwolontariatnaturnusierehabilitacyjnymdlaosóbniepeł-nosprawnych.2tygodniemiałemzajmo-waćsięjednymniepełnosprawnymchłopa-kiemnawózku.Zgodziłemsię,niewiedzącdo końca,nacosiępiszę.Ja miałem17laton29ibyłsparaliżowanypowypadku.Łączniewturnusieuczestniczyło30osób.Domoichobowiązkównależałapomocprzyjedzeniu,wtoalecie,nawyjazdach,wspólnezajęcia,zabawy.Popierwszejdyskotecena turnusieniemogłemuwierzyć.Ciludzienawózkachbawilisięlepiejniżwszyscymoiznajomi.Kiedywróciłemdodomu,poczułem,żecośsięwemniezmieniło.Zrozumiałem,cojestnajważniejsze.Kolej-nyrokmojegożyciawyglądałjużinaczej.Terazjestemjużpomaturzeidostałemsięnaratownictwomedyczne.Chcępracowaćzludźmi.

Historia 4 – Malwina.Mówią,żewszędziemniepełno.Każdymniepyta,skądmamczas,żebytowszystkorobić?Wwolontariatzaangażowałamsięjeszczewgimnazjum.Najpierwbyłytozbiórkiżywności.PóźniejpomagałamtrochęwFundacjiDr Clowniodwiedzałamchoredzieciwszpitalach.Pojawiłysięteżróżneakcjeihappeningiwo-lontariatu.PodczasstudiówpolonistycznychzaangażowałamsięwSzlachetnąPaczkę.Zostałamlideremwmojejgminie.Tobyłonieladazadaniezgromadzićwolontariuszy,znaleźćofiarodawców.Jednakuśmiechnatwarzachrodzin,którympomogliśmy,byłnieoceniony.PóźniejzaczęłampomagaćwCaritas.Tamangażowałamsięwcorazto nowedziałania.Pomagałamprzyzbiór-kach, imprezachmasowych,udzielałamsięwplacówkachdlaniepełnosprawnych.

Podjęłamsiętakżeudzielaniakorepetycjidzieciom.Okazałosię,żepomocywnaucepotrzebowałteżchłopieczmojejmiejscowo-ści.Niemusielimnienawetprosić.Niezwykłebyłowidziećefektyswojejpracy.Wtejor-ganizacjipoznałamwieleciekawychosób,dziękiktórymzaczęłamzwiedzaćPolskę.Ato szkolenia,atowolontariat,ainnymrazemintegracja.Jakiśczastemuzaczęłampisaćblogomoichprzygodachwpoma-ganiu.Dostałamza niegonawetnagrodęwkonkursie.Niedawnoobroniłamtytułmagistra.Ikilkadnipóźniejwyjechałamnaobózdladziecipolonijnych,prowadzićwarsztatyzjęzykapolskiego.Po powrocieczekałamnieniespodzianka.Zaproponowa-nomi pracęwświetlicyCaritas.Itakjakościąglewszystkosięukłada.Szkodażycia,bytracićczasnanicnierobienie.

wolontariat szkolny ZAŁĄCZNIK 2 cz. 2/2 >dalej<wstecz

13

>dalej<wstecz •

Człowiekjestwielkinieprzezto,coposiada,leczprzezto,kimjest; nieprzezto,coma,leczprzezto,czymdzielisięzinnymi.

(św.JanPawełII)

Najlepsządrogądoodnalezieniasamegosiebie jestzagubieniesięwsłużeniuinnym.

(MahatmaGandhi)

Spałamiśniłam,żeżyciejestsamąprzyjemnością, obudziłamsięispostrzegłam,żeżyciejestsłużbąnarzeczinnych.

Służyłamizobaczyłam,żesłużbajestprzyjemnością.(św.MatkaTeresazKalkuty)

Najbardziejniezmiennymiważnympytaniemżyciajest: Corobiszdlainnych?

(MartinLutherKingJr.)

Posiadaniewielkiegosercaniemanicwspólnego zwartościątwojegokontabankowego. Każdymacoś,comożedaćinnym.

(BarbaraBush)

Szczęścietojedynarzecz,którasięmnoży,jeślisięjądzieli. (AlbertSchweitzer)

Posiadaniejakiegokolwiekdobraniedajeradości, jeżeliniedzielimygozdrugimczłowiekiem.

(Seneka)

Zostanieponasnieto,cozgromadziliśmy,aleto,cośmydali. (G.Chandry)

wolontariat szkolny ZAŁĄCZNIK 3<wstecz

14 OPRACOWANIE