1

SZKOLNY PROGRAM

PROFILAKTYKI

PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ZAJEZIERZU

2016/2017

PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU

Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002r. - wprowadza zapis o podejmowaniu przez rady pedagogiczne uchwał o wprowadzeniu

programu profilaktyki spójnego z programem wychowawczym.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. podaje w rozdziale 1, art. 1.1: "ochronę zdrowia psychicznego

zapewniają organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane".

Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniualkoholizmowi

Ustawia z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii

Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu iwyrobów tytoniowych

2

Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r., ratyfikowana

przez Polskę 30 kwietnia 1991r.

Art. 27. 1. "Państwa - Strony uznają prawo każdego dziecka do poziomu życia odpowiadającego jego rozwojowi fizycznemu, psychicznemu,

duchowemu, moralnemu i społecznemu„

Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród

dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem.

Rozporządzenie MENiS z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

Rozporządzenie MEN z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego

w poszczególnych typach szkół

ZAŁOŻENIA OGÓLNE

Profilaktyka to proces, który wspiera zdrowie przez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi,

stresującymi warunkami życia oraz przez umożliwienie jednostkom osiąganie subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego,

bogatego życia (Z. Gaś, 1997).

Szkolny program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, to znaczy taki, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne.

W Zespole Szkolno – Przedszkolnym w Zajezierzu składa się on z programu przeznaczonego dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkoły

podstawowej. Oczekujemy, że wszystkie działania profilaktyczne zawarte w programie pozwolą naszym uczniom zdobyć wiedzę

i doświadczenie pozwalającą radzić sobie w trudnych sytuacjach życiowych i uchronią przed działaniami zagrażającymi życiu i zdrowiu.

3

Zamierzamy również przez odpowiednie oddziaływanie wykształtować i utrwalić odpowiednie nawyki prozdrowotne, które wpłyną pozytywnie

na psychiczny i fizyczny rozwój naszych uczniów. Naszym zamiarem jest także wspieranie rodziców w procesie wychowania.

WSTĘP

Szkolny Program Profilaktyki opisuje działania o charakterze profilaktycznym w celu przeciwdziałania różnym zagrożeniom w środowisku

ZSP w Zajezierzu. Dostarcza wiedzę na temat prawidłowości rozwojowych, istoty zaburzeń i możliwości ich identyfikacji oraz uczy

umiejętności konstruktywnego zaspokajania potrzeb i radzenia sobie w sytuacjach trudnych.Za realizację programu są odpowiedzialni wszyscy

nauczyciele, dyrektor, pedagog, pielęgniarka szkolna.

Celem szkoły jest nie tylko nauka, poznanie uczniów i pomoc w rozwiązywaniu problemów, ale przede wszystkim zapobieganie powstawaniu

problemów, ćwiczenie przydatnych w życiu umiejętności społecznych i rozwiązywania problemów, wdrażanie o radzenia sobie w różnych

okolicznościach, zagospodarowanie czasu wolnego.Przy realizacji programu profilaktyki potrzebna jest współpraca z rodzicami.

Istotą profilaktyki w naszej szkole jest: wspomaganie dzieci w radzeniu sobie z codziennymi trudnościami, rozwijanie w nich umiejętności

społecznych i psychologicznych przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu uczniów ze szczególnym uwzględnieniem uczniów ze specjalnymi

potrzebami edukacyjnymi, budowanie postaw i zachowań promujących bezpieczny i zdrowy styl życia.

Profilaktyka ukierunkowana na dostarczanie wiedzy o zagrożeniach, proponująca formy pomocy w sytuacjach kryzysowych jak również

ukazująca działania ukierunkowane na rozwój, współpracę, aktywne spędzanie wolnego czasu – daje szansę kształtowania pozytywnych postaw,

samorozwoju, dążenia do sukcesu, oraz podejmowania właściwych wyborów życiowych.

4

1.CZYNNIKI RYZYKA

Zachowania ryzykowne i ich przyczyny

Rodzaj zachowania ryzykownego Przyczyny

Wulgaryzmy, brak kultury osobistej

1.obyczaj środowiskowy

2.wzorce wyniesione z domu

3.chęć zaimponowania

4.złe relacje nauczyciel – uczeń

5.brak reakcji nauczyciela i dorosłych

6. wzorce w mediach

7.wyraz buntu, manifestowanie dorosłości

8. ubóstwo językowe

Brak zainteresowania nauką 1.trudności w nauce

2.niedostosowanie wymagań do poziomu uczniów

3.lenistwo

4.nudne lekcje

5.osoba nauczyciela

6.negatywny wpływ grupy rówieśniczej

7. brak zainteresowania ze strony rodziców

Palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie

innych środków psychoaktywnych (

narkotyków, dopalaczy)

1.ciekawość

2.wpływ reklamy w mediach

3.wzorowanie się na dorosłych

4.moda, szpan

5. negatywny wpływ grupy rówieśniczej

6.nuda,przekora, bunt

7.łatwy dostęp

8.sposób na odreagowanie

5

Zachowania agresywne 1. negatywne wzorce, także w mediach

2. chęć dominowania, zaistnienia w grupie

3. moda na agresję w grupie rówieśniczej

4. nieumiejętność radzenia sobie z problemami

5. odpowiedź na prowokację

6. problemy zdrowotne

7. sposób na odreagowanie stresu i załatwienie sprawy

Wagary 1. trudności w nauce 1. uległość wobec kolegów 2. niemożność sprostania wymaganiom rodziców i nauczycieli 3. nuda na lekcjach 4. brak dyscypliny 5. chęć zaimponowania 6. strach przed sprawdzianem

2.CZYNNIKI CHRONIĄCE

Czynniki chroniące to wszystkie elementy osłabiające oddziaływanie czynników ryzyka.

1. silna więź z rodzicami

2. zainteresowanie nauką i własnym rozwojem

3. praktyki religijne

4. zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm

5. autorytety, konstruktywna grupa rówieśniczej

3. Cele programu

Bezpieczeństwo dziecka w szkole, na ulicy – uświadomienie konsekwencji niebezpiecznych zabaw.

Pogłębianie wiedzy na temat mechanizmów i skutków uzależnień.

Nabywanie umiejętności rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie ze stresem i agresją.

6

Pedagogizacja nauczycieli, rodziców i uczniów w zakresie niebezpieczeństw związanych z Internetem oraz zagrożeniami

epidemiologicznymi

Rozwijanie uzdolnień uczniów i zapobieganie niepowodzeniom szkolnym.

Ścisła współpraca z Poradnią Psychologiczną, Policją i pielęgniarką szkolną.

Promowanie zdrowego stylu życia we wszystkich jego sferach: fizycznej, psychicznej i społecznej.

Reagowanie na pojawiające się zagrożenia.

Pomoc w rozwijaniu zdolności do samokontroli i samoobserwacji.

Osłabienie czynników ryzyka przez dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych.

4. Przewidywane osiągnięcia uczniów

W wyniku działań profilaktycznych uczeń umie:

1. Radzić sobie w sytuacji przemocy, stresu, zagrożenia.

2. Być asertywnym.

3. Prowadzić zdrowy styl życia

4. Bezpiecznie i higienicznie spędzać czas w szkole i poza nią.

W wyniku działań profilaktycznych uczeń:

1. Zna konsekwencje dotyczące swojego zachowania,

2. Zna konsekwencje zażywania narkotyków, picia, palenia, wpływu używek na własne zdrowie.

3. Zdaje sobie sprawę z wpływu Internetu i telewizji na stan swojego zdrowia.

5.Cele działań profilaktycznych są realizowane przez:

1. Programy informacyjno - edukacyjne;

7

2. Programy profilaktyczne;

3. Zajęcia alternatywne;

4. Interwencje prowadzone w szkole i w poradniach profilaktycznych (wobec osób z grup ryzyka);

5.Działania własne szkoły;

6. Współpracę ze środowiskiem.

5. Współpracę między różnymi instytucjami i organizacjami (szkołami, poradniami, policją, sądem, kuratorami, stowarzyszeniami, fundacjami

itd.).

6.Osoby realizujące Szkolny Program Profilaktyki:

· dyrekcja

· nauczyciele

· wychowawcy

· pedagog

· pielęgniarka szkolna

· zaproszeni specjaliści

7.Sposoby realizacji

8

Działania profilaktyczne w większości prowadzi się na godzinach wychowawczych i poszczególnych przedmiotach. Należy je realizować

również na zajęciach pozalekcyjnych, wycieczkach, zajęciach plenerowych, spotkaniach z rodzicami, pedagogiem, pielęgniarką,

przedstawicielami służb mundurowych i w świetlicy szkolnej. Nauczyciel wybiera stosowne metody pracy do osiągnięcia w/w celów. Będą to

pogadanki, dyskusje, prelekcje filmów, programy komputerowe, wyjazdy na basen, do kina i teatru. Formą realizacji będą gazetki informacyjne,

plakaty, ulotki informacyjne, wystawy. Wszyscy pracownicy szkoły powinni tworzyć ciepłą, bezpieczną atmosferę.

8.PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ

Zadania główne Zagadnienia Formy i metody realizacji Odpowiedzialny Termin

Bezpieczeństwo

w różnych

sytuacjach

szkolnych i

pozaszkolnych

Bezpieczna droga do szkoły

Pogadanki, gazetka ścienna, spotkanie z

policjantem.

wychowawcy IX, XII III, VI

Bezpieczna przerwa dla

wszystkich

Lekcje, warsztaty, pogadanki, dyżury

nauczycieli, kontrola boiska, korytarzy,

szatni, klas.

Wychowawcy,

nauczyciele, zespół d/s

bezpieczeństwa w szkole

Cały rok

Bezpieczne zabawy w domu

i szkole

Rozmowy, pogadanki, konkursy. Wychowawcy, rodzice, X

W jaki sposób bezpiecznie

spędzić czas wolny od zajęć

lekcyjnych.

Pogadanki, lekcje, konkurs plastyczny,

gazetki tematyczne.

wychowawcy styczeń

czerwiec

Poznajemy numery

alarmowe

Konkurs plastyczny, drama. Nauczyciele

przyrody

świetlicy

wychowaw

cy,

IV

9

Nauka udzielania pierwszej

pomocy w razie wypadku

Zajęcia z resuscytacji krążeniowo –

oddechowej.

Instruktorzy WOŚP

p. D. Szewc,

p. A. Szymańska

Zdrowie i

ekologia

Dbanie o higienę swojego

ciała a także estetyczny

wygląd.

Pogadanki, filmy. Współpraca z pielęgniarką X, II

Realizacja programu

„Szklanka mleka dla każdego

ucznia”

Codzienna porcja mleka dla uczniów klas

I-VI.

Wychowawcy i dyrektor Cały rok

Zdrowe odżywianie: rola

owoców i warzyw

w odżywianiu

Pogadanki, konkursy. Wychowawcy, nauczyciel

przyrody

Wrzesień/paźd

ziernik,

kwiecień

Zasady prawidłowego

odżywiania oraz skutki

niewłaściwego odżywiania

Pogadanki na lekcjach wychowawczych,

lekcjach przyrody.

Wychowawcy, nauczyciel

przyrody

Wrzesień,

marzec

Poznajemy zasady higieny

osobistej

Gazetka ścienna, pogadanka. Wychowawcy,

nauczyciele przyrody, w-f,

Cały rok

Choroby brudnych rąk.

Uczymy się im zapobiegać

Film, prezentacja, pogadanki na lekcjach

wychowawczych, gazetka ścienna.

Wychowawcy,

nauczyciele przyrody, w-f,

świetlicy,

V

Dbamy o nasze zęby

Fluoryzacja zębów.

Współpraca z pielęgniarką szkolną.

Wychowawcy,

nauczyciele przyrody, w-f,

Cały rok

10

świetlicy,

Jak dbać o higienę w okresie

dojrzewania?

Współpraca z pielęgniarką szkolną.

Wychowawcy,

pielęgniarka , n-el wdż

I

Dbamy o nasze zdrowie Wyjazdy na basen, nauka pływania,

rekreacja.

Anna Szymańska,

wychowawcy

Cały rok

11

Profilaktyka

uzależnień

Zagrożenia wynikające

z uzależnień.

Zagrożenia płynące

z telewizji i Internetu.

Gazetka, pogadanki, dyskusja tematyczna,

filmy, spotkania z policjantami,

przedstawicielami MONARU.

Udział w ogólnopolskich akcjach:

„Rzuć palenie razem z nami”,

„Światowy dzień bez papierosa”,

„Zachowaj trzeźwy umysł”

Uczymy się jak dobrze wykorzystać czas

wolny i promujemy aktywność fizyczną.

Udział uczniów w zajęciach

pozalekcyjnych, wyjazdy na basen.

Udział uczniów w happeningu „Dopalacze

kradną życie „, „Stop cyberprzemocy”

Zajęcia , dyskusje nt. zagrożeń płynących z

sieci.

Wychowawcy, pedagog

Cały rok

Agresja i

przemoc w

szkole i rodzinie

Poznajemy i respektujemy

normy i zasady życie

w szkole

Zapoznanie z dokumentami szkolnymi, wso,

statut,regulaminy, programy profilaktyczny i

wychowawczy, uczniów i ich rodziców.

Wychowawcy

IX

Adaptacja i integracja dzieci

edukacji wczesnoszkolnej

w środowisku szkolnym

Zajęcia integracyjne- spotkania Wychowawcy klas I-III IX

Uczymy się wyrażać swoje

emocje

Drama, pogadanki, Wychowawcy, Cały rok, na

bieżąco wg

potrzeb

Poznajemy swoje słabe

i mocne strony

Ankiety, pogadanki, rozmowy, Wychowawcy, pedagog, Cały rok

12

Ćwiczymy zachowania

asertywne

Dyskusje tematyczne, scenki dramowe.

Ankieta i omówienie .

Wychowawcy B. Zielińs Cały rok XII

Odpowiedzialność nieletnich

Spotkanie z policjantem wychowawcy 3x w roku

Uczymy się przyjaźni,

koleżeństwa, tolerancji osób

niepełnosprawnych

pogadanki, wychowawcy Cały rok

Jesteśmy tolerancyjni.

Pogadanka o poszanowaniu godności osób o

odmiennych przekonaniach.

Wychowawcy Cały rok

Przeciwdziałanie agresji

i przemocy

Prezentacja przygotowana przez SU. Wychowawcy, SU XI

Ankietowanie diagnozujące

zachowania agresywne

Ankieta

omówienie

D. Kwieciński X- XI

Diagnozowanie

środowiska

lokalnego

szkolnego

( wyłonienie

uczniów z

trudnościami,

organizowanie

dodatkowych

form pomocy)

Objęcie opieką uczniów

znajdujących się w trudnej

sytuacji materialnej

(współpraca z GOPS-em,

zwolnienie ze składek na

ubezpieczenie, zbiórka

odzieży),

• Jestem koleżeński

• Pomagam innym

• Udział w akcji

charytatywnej

Kierowanie do specjalistycznych poradni,

lekarzy

pogadanki, gry dramowe, udział w akcjach

szkolnych

Pedagog, wychowawcy,

dyrektor

Cały rok

Współpraca z Policją, Sądem

dla Nieletnich, kuratorami,

dzielnicowym,

Na bieżąco kontrola zachowania uczniów

sprawiających problemy wychowawcze

Wychowawca, pedagog,

dyrektor,

Cały rok wg

potrzeb

13

Wspieranie uczniów

wymagających dodatkowej

opieki na terenie szkoły –

pedagog,

Cały rok wg

potrzeb

9.EWALUACJA PROGRAMU

Cel ogólny ewaluacji: podniesienie efektywności pracy szkoły.

Cel szczegółowy: sprawdzenie funkcjonowania Programu Profilaktyki w praktyce szkolnej oraz jego modyfikacja i wyeliminowanie

dostrzeżonych braków.

analiza efektów pracy dokonywana dwukrotnie w ciągu roku,

ilościowa i jakościowa analiza problemów dydaktyczno wychowawczych w oparciu o dokumentację wychowawczą, zeszyty

wychowawcy, dzienniki,

analiza i ocena podjętych działań na rzecz świadomego korzystania uczniów z mediów, przeprowadzenie ankiet wśród uczniów

i rodziców

ocena poziomu poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole

ewaluacja końcowa programu- badania, ankiety skierowane do uczniów i rodziców, nauczycieli.

Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki dokonywana jest w następujących formach:

w dyskusjach na posiedzeniach Rady Pedagogicznej

w dyskusjach zespołu wychowawczego

dyskusjach z udziałem Rady Rodziców

dyskusjach z udziałem rodziców na zebraniach klasowych

sondaże ankietowe przeprowadzone wśród poszczególnych podmiotów społeczności szkolnej, na lekcjach wychowawczych w formie

dostępnej dla ucznia, analizę dokumentacji szkolnej.

14

10.SPODZIEWANE EFEKTY PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO

UCZNIOWIE:

nabycie wiedzy o szkodliwości alkoholu i innych środkach odurzających,

nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo,

zdobycie wiedzy na temat skutków prawnych i społecznych używania środków odurzających,

umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami,

nauczenie się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi.

RODZICE:

zdobycie umiejętności dokonywania wartościowych i sensownych wyborów ,

poszerzenie wiedzy dotyczącej prawidłowości rozwojowych dziecka,

poszerzenie wiedzy na temat zagrożeń w środowisku lokalnym,

rozbudzenie czujności rodziców dotyczącej zażywania środków zmieniających świadomość,

wyposażenie w materiały edukacyjne i informacyjne o uzależnieniach i zdrowym stylu życia.

NAUCZYCIELE:

poszerzenie wiedzy i umiejętności w zakresie wspierania zdrowotnego rozwoju psychicznego uczniów,

zaktywizowanie nauczycieli na rzecz podejmowania oddziaływań o charakterze profilaktycznym,

udoskonalenie współpracy pomiędzy różnymi grupami społeczności szkolnej.

11.PROGRAMY PROFILAKTYCZNE REALIZOWANE W SZKOLE

15

„Owoce w szkole” „Szklanka mleka dla każdego ucznia”

„Zachowaj trzeźwy umysł”

„Dopalacze kradną życie”

Filmy i scenariusze zajęć dotyczące przemocy i uzależnień

W przypadku rażącego łamania przez ucznia regulaminu zachowania Dyrektor Szkoły zwołuje Zespół Wychowawczy.

W skład zespołu wchodzą wszyscy nauczyciele pracujący w szkole.

Celem posiedzenia zespołu wychowawczego jest:

przedstawienie przez wychowawcę klasy i nauczycieli zaistniałych zdarzeń i incydentów naruszających zasady właściwego zachowania się w szkole;

wysłuchanie wyjaśnień ucznia dotyczących sytuacji problemowych;

wypracowanie wspólnych działań dotyczących ratownictwa pedagogicznego ucznia;

Z posiedzenia zespołu wychowawczego sporządzany jest protokół, który podpisują wszyscy obecni.

Szkolny program profilaktyki opracował zespół nauczycieli:

pedagog p. Wioletta Dziosa- Wojtasik

nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej- Danuta Szewc, Monika Mielczarek, Beata Nowicka - Drążyk

nauczyciele klas IV – VI- p. Barbara Zielińska, Anna Szymańska, Joanna Ostrowska, Dariusz Kwieciński, Bożena Szczur, Agnieszka Popis

Uchwała Rady Rodziców z dn. 22.09.2016r.