· Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a...

96
OFFLINE CEL: BEZPIECZNA FIRMA • Ręce, czyli BOMBA BAKTERYJNA ZMIANY WPROWADZANE W ORGANIZACJI i popełniane błędy działania na wypadek WYCIEKU SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ

Transcript of  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a...

Page 1:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

cel: bezpieczna firma • Ręce, czyli bomba bakteryjna zmiany wprowadzane w organizacji i popełniane błędy działania na wypadek wycieku substancji niebezpiecznej

Page 2:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

2 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Page 3:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

www.KulturaBezpieczenstwa.pl

Page 4:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

Niedosypianie to ryzyko szybszego zgonu oraz wielomiliardowe straty dla gospodarki

25%. Tylko co czwarty Polak wie, jak udzielić pierwsze j pomocy.

Narzędzie wizualizujące bezpieczeństwo i zdrowie starzejącej się siły roboczej w Europie

Kompetentny społeczny inspektor pracy – w interesie pracodawcy

Przeciw mobbingowi

Respirabilna krzemionka krystaliczna na placach budowy: nowy europejski przewodnik dla inspektorów pracy

8 grzechów głównych kierowców

ZUS wstrzymuje dofinansowanie projektów poprawiających BHP

Quiz – sprawdź, czy pracujesz we wspaniałym miejscu pracy

Z tabletem na budowę

Wyzwanie związane z BHP w mikro- i małych przedsiębiorstwach: co można zrobić?

Matka przedstawia - norweski sposób dotarcia do wschodnioeuropejskich kierowców

Wysoki poziom BHP opłaca się przedsiębiorstwom

Dobiega końca projekt badawczy na rzecz poprawy bezpieczeństwa w górnictwie

6

8

10

12

14

15

16

18

19

20

24

26

27

30

Wydawca:

Redaktor Naczelny Fabian Biel [email protected]

Sekretarz Redakcji Malwina Kuśmierczyk [email protected]

Biuro reklamy Katarzyna Czak [email protected]

Skład i łamanie do druku Safety Media

Kontakt:offline@kulturabezpieczenstwa.plwww.offline.kulturabezpieczenstwa.pltel. 796 723 389

dlaczego podejmujemy ryzyko?

ocena ryzyka w 4 krokach • ocena wykonana - co dalej?

jak to robią najlepsi? • która metoda jest dla ciebie?

Page 5:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

32

8464

9076

Dlaczego podejmujemy ryzyko?

Zmiany wprowadzane w organizacji... oraz popeł-niane błędy

Działania na wypadek wycieku substancji niebezpiecznej

Safety Champions: BASF

Ręce, czyli bomba bakteryjna

Safety Champions: GKN Driveline

Bezpieczeństwo i ergonomia w pracy zawodowej - bez kompromisów

Cel: bezpieczna firma

5042 54

Page 6:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

6 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów.największe straty ponoszą Stany zjed-noczone, szacowane w raporcie nawet na 411 mld dolarów, co stanowi 2,28% pkb, natomiast w Japonii 138 mld do-larów stanowi najwyższy odsetek pkb (2,92%). pozostałe badane państwa to niemcy (60 mld, 1,56% pkb), wlk. bry-tania (50 mld, 1,89% pkb) i kanada (21,4 mld, 1,35% pkb).

zaburzenia snu wpływają na obniżoną wydajność w pracy, przekładającą się na utracone dni robocze. zdaniem Marco Hafnera, lidera projektu, jeżeli wydłużo-no by sen o jedną godzinę, gospodarka poszczególnych krajów zyskałaby na tym 226,4 mld (USa), 75,7 mld (Japonia), 34,1 mld (niemcy), 29,9 mld (wlk. bryta-nia) oraz 12 mld (kanada).

WPŁYW SNU NA ZDROWIE

amerykańska centra kontroli i prewen-cji chorób (centers for disease control and prevention, cdc) uznała brak snu problemem zdrowia publicznego – nie-dosypia ponad jedna trzecia dorosłych amerykanów.wpływ na krótszy sen ma wiele czynni-ków, m.in. stres w pracy, praca zmiano-wa, nieregularne godziny pracy, długie dojazdy do pracy, otyłość, nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu, niechęć do aktywności fizycznej, nadmierne spoży-wanie napojów słodzonych, problemy ze zdrowiem psychicznym oraz problemy finansowe.

autorzy raportu proponują kilka roz-wiązań, które mogą pomóc w walce z bezsennością:- pracownicy: aktywność fizyczną, wsta-wanie o tej samej godzinie, ograniczenie używania przed snem urządzeń elektro-

NiedosypiaNie to ryzyko szybszego zgonu oraz wielomiliardowe straty dla gospodarki

offline

Page 7:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

nicznych (mózg przetwarza impulsy z urządzeń elektronicznych do godziny po ich wyłączeniu).- pracodawcy: zapewnienie dobrze do-świetlonych miejsc pracy, zwalczanie zagrożeń psychospołecznych, wpływa-nie na ograniczenie używania urządzeń elektronicznych,- władze państwowe: wsparcie pracowni-ków służby zdrowia w udzielaniu pomocy pracownikom cierpiącym na bezsenność, zachęcanie pracodawców do walki z problemem, wprowadzenie późniejszych godzin rozpoczynania lekcji w szkołach.

raport w j. angielskim można pobrać pod internetową wersją artykułu (1mb).

RAND Europe

Wpływ snu na bezpieczeństwo

badania przeprowadzone przez aaa Foundation for Traffic Safety dowodzą, że osoby które spały 5-6 godzin są dwa razy częściej sprawcami wypadków drogowych. Fundacja wzięła pod lupę 4,7 tysiąca wypadków drogowych w USa. analizowała okoliczności zdarzenia oraz długość snu sprawców z doby poprzedzającej wypadek. okazało się, że jeżeli sen trwa 4-5 godzin, ryzyko spowodowania wypadku wzrasta czterokrotnie, natomiast poniżej 4 godzin, az jedenastokrotnie.

- Przespanie mniej niż pięciu godzin powoduje w organizmie kierowcy takie same skutki jak prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu – twierdzi dyrektor aaa Foundation for Traffic Safety, david yang.

offline

7offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Page 8:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl8

Tylko co czwarty Polak wie, jak udzielić pierwsze j pomocy.Zdaniem prof. Krystyna Sosady, śląskiego konsultanta woje-wódzkiego w dziedzinie medy-cyny ratunkowej, główną przy-czyną braku reakcji jest obawa przed nieumiejętnym udziele-niem pierwszej pomocy i konse-kwencjami związanymi z odpowiedzialnością prawną.

25%

obowiązek udzielenia poszkodowa-nym pierwszej pomocy spoczywa na każdym z nas, w szczególności zaś na pracodawcy, który jest zobowiązany do zapewnienia sprawnie funkcjonującego systemu pierwszej pomocy w zakładzie pracy. co roku wypadkom przy pracy ulega bardzo wiele osób – niekiedy liczba ta przewyższa nawet poszkodo-wanych w wypadkach drogowych. według danych Głównego Urzędu Statystycznego, tylko w pierwszej połowie 2016 roku liczba wypadków przy pracy wyniosła ogółem 38927 i była o 5,7% większa niż w analo-gicznym okresie w 2015 roku. Służby medyczne przyznają, że obrażenia byłyby mniejsze, gdybyśmy potrafili odpowiednio zareagować.

Odpowiednia reakcja

pierwsza pomoc to zespół czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia, czyli proste, natychmiastowe zabiegi, mające na celu ratowanie ludzkiego zdrowia i życia, za po-mocą ogólnodostępnych środków. wiele osób przyznaje, że tym, co uniemożliwia im wykonanie podstawowych czynności jest strach przed popełnieniem błędu, wyni-kający niekiedy z niewystarczającej liczby szkoleń – przede wszystkim tych praktycz-nych. w ten sposób właśnie narodziła się idea Światowego dnia pierwszej pomocy, podczas którego promowane są zacho-wania, których każdy z nas powinien się wyuczyć. im więcej praktyki – tym mniej-szy stres w zderzeniu z rzeczywistym wypadkiem.

offline

Page 9:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

9offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

- Należy pamiętać, że w każdej chwili może-my stać się ofiarą wypadku i potrzebować pilnej pomocy, która nierzadko decyduje o przeżyciu. To, co hamuje wiele osób przed jej udzieleniem to lęk związany z popełnieniem błędu, który często wynika po prostu z bra-ku wiedzy. Z punktu widzenia pracodawcy cykliczne, wysokiej jakości szkolenia pra-cowników to inwestycja, która z pewnością się zwróci i zaprocentuje w nieocenionej i niepoliczalnej skali, w momencie, w którym zdarzy się wypadek – mówi andrzej Smół-ko, przewodniczący koalicji bezpieczni w pracy, prezes cwS-boco polska.

Pierwsza pomoc a bezpieczeństwo pracy

odpowiednio przeszkoleni pracownicy, a także osoba odpowiedzialna za udzielenie

pierwszej pomocy wpływa na poczucie komfortu i bezpieczeństwa wśród pra-cowników. pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia sprzętu niezbędnego do udzielenia pierwszej pomocy oraz wyzna-czenia osób, które mają za zadanie udzielić pierwszej pomocy na terenie zakładu pracy i, co oczywiste, przeszkolenia takich osób. w badaniu „bezpieczeństwo w pracy 2015”, zrealizowanym przez instytut ba-dawczy TnS na zlecenie koalicji „bezpiecz-ni w pracy”, poziom bezpieczeństwa pracy w zakładach oceniono na 6,7 punktów w 10. stopniowej skali (10 punktów – brak zagrożenia) - oznacza to, że przeciętne zagrożenie postrzegane jest jako małe. - Należy pamiętać, że szkolenie BHP i szko-lenie z profesjonalnego udzielania pierwszej pomocy, to dwa zróżnicowane pod względem tematyki obszary, z których pracownicy powinni być szkoleni osobno, w odrębnych cyklach – mówi karolina zalwert, dyrektor działu Szkolenia Seka S.a. Część teoretycz-na jest niezwykle istotna, natomiast to prak-tyka pokazuje jak organizm poszkodowanego reaguje na to, co robimy udzielając pomocy i pozwala poczuć się jak w realnym zdarzeniu. Co więcej, część praktyczna szkoleń pozwala oswoić się z lękiem, który hamuje i uniemoż-liwia wykonanie kilku prostych czynności mogących uratować życie. Zdrowie i życie są tym, o co troszczymy i obawiamy się najbar-dziej, a komfort oraz poczucie bezpieczeństwa to nasze podstawowe potrzeby. W celu ich zaspokojenia, również na terenie zakładu pracy, niezbędne jest dostarczenie wiedzy i umiejętności niezbędnych do ochrony życia i zdrowia swojego i współpracowników – pod-sumowuje.

Porozumienie dla Bezpieczeństwa

Page 10:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

Narzędzie wizualizujące bezpieczeństwo i zdrowie starzejącej się siły roboczej w Europie

projekt „bezpieczniejsze i zdrowsze warunki pracy dla osób w każdym wie-ku” analizuje tendencje demograficz-ne, wyzwania oraz aktualne strategie i polityki sprzyjające bezpiecznemu i zdrowemu starzeniu się w pracy. wyniki są już dostępne online i można je łatwo przeglądać za pomocą przyjaznego dla użytkownika, interaktywnego narzędzia wizualizacji.

do 2040 r. prawie 27% unijnej popu-lacji ma mieć ponad 65 lat (eurostat 2014). Ma to poważne konsekwencje dla pracowników, pracodawców i całości społeczeństwa. celami tego trzyletnie-go projektu, przeprowadzonego przez europejską agencję bezpieczeństwa i zdrowia w pracy (eU-oSHa) na zlecenie parlamentu europejskiego były analiza bezpieczeństwa i zdrowia starszych pra-cowników oraz identyfikacja sposobów zapewnienia zrównoważonej pracy. pro-jekt podkreślał między innymi przykłady strategii dotyczących bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy uwzględnia-jących starzenie się siły roboczej oraz czynniki sprzyjające wdrożeniu takich

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl10

offline

Page 11:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

strategii, jak i przeszkody w tym zakre-sie. wyniki te mają wpłynąć na rozwój polityki w tym obszarze.

wielojęzyczne narzędzie wizualiza-cji umożliwia łatwy i szybki dostęp do wyników. pięć interaktywnych tablic z wykresami zawierającymi fakty i liczby umożliwia użytkownikom zapoznanie się z kluczowymi kwestiami i porównanie populacji danego kraju i całej Ue. Użyt-kownicy mogą również przeanalizować istniejące polityki, strategie i programy państw członkowskich Ue oraz porównać kształtowanie polityki i podejścia do niej w różnych krajach europejskich. profile kra-jowe zapewniają szybkie wizualne stresz-czenie sytuacji w 31 krajach europejskich, z linkami do bardziej szczegółowych infor-macji nt. każdego kraju.

ponadto dostępne są teraz również szczegółowe oceny sytuacji, sprawoz-dania i studia przypadków nt. strategii

rehabilitacji i powrotu do pracy. na przy-kład w projekcie analizowano konkretne problemy, z jakimi muszą zmierzyć się kobiety w kontekście starzejącej się siły roboczej, a wynikające z tego wnioski, wraz z ich konsekwencjami dla kształto-wania polityki, streszczono w przeglą-dzie badań.

arkusz informacyjny towarzyszący spra-wozdaniu zawiera streszczenie głównych punktów. wszystkie te produkty, służące informowaniu decydentów oraz społecz-ności bHp, są już dostępne online.

pod artykułem na portalu „kultura bezpieczeństwa” dostępne do pobrania są m.in.: - narzędzie wizualizacji - końcowy ogólny raport z analizy - streszczenie raportu - informacje o projekcie „bezpieczniejsze i zdrowsze warunki pracy dla osób w każdym wieku”

EU OSHA

11offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Page 12:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

12 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Kompetentny społeczny

inspektor pracy

– w interesie pracodawcy

aktualnie obowiązujące podstawy praw-ne funkcjonowania społecznej inspekcji pracy tworzą: dwa akty prawne z 1983 r. (Ustawa o społecznej inspekcji pracy i Uchwała Rady państwa w sprawie wytycznych do działalności społecznych inspektorów pracy), Rozporządzenie z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okolicz-ności i przyczyn wypadków przy pracy, a także uchwalony w 1974 r. i wielokrotnie nowelizowany kodeks pracy.

Polskie Normy – tylko dla chętnych

państwowy nadzór nad przestrzeganiem przez pracodawców prawa pracy, w tym przepisów bhp, sprawują przede wszyst-kim państwowa inspekcja pracy oraz państwowa inspekcja Sanitarna, a także – w mniejszym zakresie – m.in. Urząd dozoru Technicznego, nadzór budowla-ny, urzędy górnicze czy policja

Społeczna inspekcja pracy (SIP) jako pierwsza powinna zadbać o przestrzeganie przepisów prawa pracy, szczególnie w zakresie bhp - zanim do akcji wkroczy Państwowa Inspekcja Pracy. SIP pojawiła się w polskim prawodawstwie 67 lat temu. Nie znaczy to jednak, że – jak często bywa w przypadku relacji pracodawca-związkowcy – kwestia jej praw, obowiązków i odpowiedzialności nie budzi już żadnych wątpliwości.

Page 13:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

13offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

i straż pożarna. To jednak, w przeciwień-stwie do Sip, nadzór zewnętrzny, obja-wiający się najczęściej poprzez kontrolę w zakładzie pracy – planową lub będącą efektem otrzymanej skargi. niejednokrotnie problematyczną kwe-stią okazują się dla społecznych inspek-torów źródła wymagań prawnych dla ich działalności. oczywiście w pierwszej ko-lejności powinni zwrócić się do kodeksu pracy i innych wspomnianych wcześniej aktów, ale mogą czerpać z ogółu prawa krajowego, a także z unijnych rozporzą-dzeń, dyrektyw i decyzji.– Podobnie zresztą jak z decyzji admi-nistracyjnych, a więc różnego rodzaju nakazów pokontrolnych i kar. Inaczej jest natomiast z Polskimi Normami – za-uważa Grzegorz brylonek, trener z akademii ecoMS, prowadzącej m.in. szkolenia z zakresu odpowiedzialności Sip. – Polskie Normy nie są bowiem same przez się przepisami prawa pracy, a ewen-tualne stosowanie się przez pracodawcę do zawartych w nich wytycznych może odbywać się wyłącznie na zasadzie do-browolności – wyjaśnia.

Na straży bezpieczeństwa

kontrolując przestrzeganie w przedsię-biorstwie obowiązujących przepisów prawa pracy Sip ma prawo przeprowa-dzać kontrole pomieszczeń i urządzeń oraz wszystkich miejsc pracy, a także żądać od osoby kierującej pracownikami udzielenia stosownych informacji i oka-zania dokumentów. Szczególnym obszarem zainteresowania inspektorów powinna być kwestia bhp, na co składa się m.in. zapewnianie pra-

cownikom sprawnego sprzętu, ochron osobistych, przestrzeganie norm dotyczą-cych np. substancji szkodliwych w środo-wisku pracy, oświetlenia, hałasu czy zapylenia, a także wydawanie pra-cownikom przysługujących na okre-ślonych stanowiskach pracy środków odżywczych, napojów i środków higieny osobistej. Równie ważne jest dbanie o wymagany przepisami nadzór ze stro-ny lekarza medycyny pracy – wykony-wanie badań profilaktycznych i ważność orzeczeń stwierdzających brak prze-ciwwskazań do zatrudnienia na danym stanowisku.– Eliminacja przez SIP zagrożeń mo-gących stać się przyczyną wypadków przy pracy i chorób zawodowych ma przynieść trwałą poprawę warunków pracy – zwraca uwagę Grzegorz bry-lonek. – Szczególną czujność inspekcja powinna zachować przy przestrzeganiu wymogów technologicznych, postano-wień dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcji obsługi maszyn. Równie ważną kwestią jest wyposażenie maszyn w sprawne osłony i urządzenia zabezpie-czające, a także stan urządzeń energe-tycznych i skutecznego działania ochrony przeciwporażeniowej. Nie jest jednak tak, że SIP kontroluje wyłącznie wywiązywa-nie się z obowiązków przez pracodawcę i osoby kierujące pracownikami. Inspek-torów powinno interesować także to, czy szeregowi pracownicy przestrzegają przepisów i zasad bezpieczeństwa pracy – dodaje Grzegorz brylonek.

Społeczni inspektorzy pracy nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej za stan bhp, gdyż zgodnie z art.

Page 14:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

14 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

przeciw mobbingowiZakład Ubezpieczeń Społecznych wspólnie z Instytutem Medycyny Pracy w Łodzi będą współpracować, aby wyjaśnić czym jest mobbing w pracy i przeciwdziałać temu zjawisku.

Główne założenia porozumienia o współpracy w zakresie przeciwdziałania mobbingowi i innym, niewłaściwym sytuacjom na linii pracodawca - pra-cownik, to analiza przyczyn ich powstawania oraz metody zapobiegania.porozumienie zostało podpisane przez prezes zUS, prof. Gertrudę Uścińską oraz dyrektora instytutu Medycyny pracy, prof. konrada Rydzyńskiego.

obydwie strony będą współpracować w zakresie działalności dydaktycznej, rozwojowej, naukowej i badawczej, która pozwoli na podniesienie świado-mości oraz wypracowanie odpowiedniego klimatu organizacyjnego w miejscu pracy.- Poprzez programy edukacyjne dla pracowników, chce-my wspólnie wypracować kulturę fair play w miejscu pracy. W ramach podpisanego porozumienia będziemy wspierać Instytut Medycyny Pracy w tym obszarze - stwierdziła podczas spotkania prezes zUS, prof. Ger-truda Uścińska.- Mam nadzieję, że długofalowa współpraca pomiędzy obydwiema instytucjami przyczyni się do ograniczenia wpływu szkodliwych czynników na zdrowie pracują-cych i zaowocuje poprawą zdrowia i zdolności do pracy - podkreslał prof. konrad Rydzyński.

podpisane porozumienie weszło w życie 1 lutego i obowiązywać będzie bezterminowo.

ZUS

207 § 1 kodeksu pracy to pracodawca i osoby kierujące pracowni-kami są odpowiedzialni za stan warunków pracy. i to im, w razie niedopełnienia obowiązków w tym zakresie, grozi grzywna w wysokości od 1000 do 30 000 zł, a nawet do trzech lat pozbawienia wolności.

Przepisy to nie wszystko

poza znajomością kon-kretnych aktów prawnych i obowiązków, kluczową kompetencją członków Sip jest umiejętność obserwacji i zdolności komunikacyjne.- Społeczny inspektor musi być z jednej strony osobą spostrze-gawczą, umiejącą obserwować i wyciągać wnioski, zaś z drugiej – wzbudzającą zaufanie i potra-fiącą rozmawiać z pracownika-mi. Podczas kontaktów z osoba-mi kierującymi pracownikami i pracodawcami, które częstokroć dotyczą zaobserwowanych nieprawidłowości, niezbędne są także umiejętności perswazyjne – wylicza Grzegorz brylonek. – Dlatego za niezbędne uzna-liśmy praktyczne ćwiczenia z tego zakresu, które realizujemy w trakcie drugiego dnia naszych warsztatów – dodaje.

Akademia EcoMS

Page 15:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

15offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

komitet Starszych inspektorów pracy (Slic) we współpracy z holenderskim ministerstwem pracy (inspekcja pracy) opublikowali przewodnik dla krajowych inspektorów pracy na temat walki z zagrożeniami wynikającymi z narażenia na respirabilną krzemionkę krystaliczną na placach budowy.

Respirabilna krzemionka krystaliczna jest powszechnie spotykana w miejscach pracy w Ue w wielu sektorach przemysłu i powoduje ciężkie choroby, jak sylikozę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (pochp) i nowotwory płuc. przewodnik koncentruje się na pracy na budowach ze względu na rozpowszechnienie substan-cji w europie, wysokie ryzyko związane z narażeniem i dużą liczbę potencjalnie narażonych pracowników.

przewodnik udziela krajowym inspekto-rom pracy informacji na temat respira-bilnej krzemionki krystalicznej, zagrożeń dla zdrowia, środków kontrolnych i ram prawnych oraz zawiera szereg arkuszy zadań związanych z substancją. zaleca się podjęcie działań w przypadku wy-sokiego, średniego lub niskiego ryzyka

narażenia zdrowia na respirabilną krze-mionkę krystaliczną – zależeć to będzie od zakresu i poziomu środków kontrol-nych wdrożonych przez pracodawcę w czasie inspekcji.

Przewodnik oraz materiał filmowy dostęp-ny są w j. angielskim w artykule na portalu „Kultura Bezpieczeństwa”.

EU OSHA

Respirabilna krzemionka krystaliczna na placach budowy: nowy europejski przewodnik dla inspektorów pracy

Page 16:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

kości to najczęściej popełniane wykro-czenie i przyczyna większości wypadków drogowych w polsce. według sondażu Milwardbrown z 2013 roku zdaniem 82% badanych, w polsce nie jeździ się zgodnie z ograniczeniami prędkości. co więcej, aż 62 % społeczeń-stwa uważa, że przekraczanie prędkości przy dostosowaniu jazdy do pozostałych warunków nie jest niczym złym. niemniej jednak zwiększenie średniej prędkości z 90 do 120 km/h (jadąc ze stałą prędkością) skróci Twoją podróż na trasie 100 km tylko o 15 minut. Jednocześnie ta zmiana pręd-kości wydłuży drogę zatrzymania samo-chodu osobowego na suchej nawierzchni z około 90 do aż 140 metrów. w sytuacjach nagłych, może okazać się to bardzo nie-bezpieczne, tym bardziej w przypadku mało doświadczonych kierowców, którzy nie mają jeszcze wypracowanych odpo-wiednich nawyków. eksperci ds. bHp w Skanska S.a. pod-kreślają, że duży wpływ na skuteczność hamowania mają również panujące warunki atmosferyczne, np. zaśnieżenie lub oblodzenie. dodatkowo, na drogę zatrzymania wpływa stan techniczny samego układu hamulcowego i amorty-zatorów. ich zużycie może dodatkowo wydłużyć dystans do całkowitego za-trzymania się pojazdu.

„Późne żółte”w każdym mieście do największych wy-padków dochodzi w obrębie skrzyżowań. Te najpoważniejsze w skutkach są często spowodowane brakiem znajomości prze-pisów dotyczących pierwszeństwa prze-jazdu lub brawurą kierowcy, która objawia się ignorowaniem sygnalizacji świetlnej.

Wśród czynników mających decydujący wpływ na bezpie-czeństwo ruchu drogowego na pierwsze miejsce zdecydowanie wysuwa się człowiek. W 2015 roku ponad 80% wszystkich wypadków odbyło się z winy kie-rujących. Jakie grzechy są najczę-ściej popełniane przez zmotory-zowanych użytkowników dróg?

Gaz do dechy i do przodupośpiech jest złym doradcą, zwłaszcza za kierownicą. niestety, spieszymy się zawsze i wszędzie, często nie licząc się z konsekwencjami. przekroczenie pręd-

8 grzechówgłównych kierowców

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl16

Page 17:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

przejechanie na tak zwanym „późnym żółtym”, to prawdziwa rosyjska ruletka. nie pozwólmy, aby bezpieczeństwo na drodze było zależne od przypadku i szczę-ścia. przejazd na żółtym świetle może być równie niebezpieczne jak na czerwonym.

Gorąca liniaŻyjemy w czasach, w których większość społeczeństwa nie potrafi się obyć chwili bez telefonu. prowadzenia rozmowy, smsowanie czy sprawdzanie nowinek na portalach społecznościowych w trakcie kierowania pojazdem może kosztować 200 zł i 5 punktów karnych. konsekwen-cje takiego zachowania mogą być jednak dużo bardziej dotkliwe. podczas rozmowy, zwłaszcza bardzo emocjonującej, poważnie obniża się nasza koncentracja, co może skutko-wać kolizją lub wypadkiem w ruchu drogowym. na szczęście, według badań krajowej Rady bezpieczeństwa Ruchu drogowego, coraz mniej osób korzysta z telefonów komórkowych prowadząc samochód. w pierwszej połowie 2015 roku wskaźnik spadł do 2,9%, podczas gdy w roku 2014 plasował się na pozio-mie 4,1%.

Śmieci prosto na ulicępomijając dbałość o środowisko, które dla każdego z nas powinno być ważne, jest to zwyczajnie niebezpieczne dla innych uczestników ruchu drogowego. wyrzucony w czasie jazdy śmieć lub niedopałek papierosa może rozproszyć kierowcę jadącego z tyły lub, co gor-sza, wpaść do środka jego samochodu przez otwarte okno i przyczynić się do kolizji.

Przecież niedawno sprzątałem…brud to nie przestępstwo, o ile nie stanowi poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa. zachlapane szyby znacznie ograniczają widoczność, a przesypujące się wewnątrz śmieci mogą się dostać np. pod pedał hamulca i uniemożliwić hamowanie. warto pamiętać, że odkurzacze samo-chodowe są dostępne na każdej stacji benzynowej, gdzie przy okazji tankowa-nia, za około 2 zł możemy szybko po-sprzątać wnętrze naszego auta.

Zawsze tu parkuję!parkowanie w dużym, zatłoczonym mieście to zmora każdego kierowcy. ciężko znaleźć odpowiednie miejsce, ale czy to znaczy, że trzeba parkować niezgodnie z przepisami? zatoczka czy przystanek autobusowy, trawnik, powierzchnia drogi wyłączona z ru-chu, przejście dla pieszych czy rondo to tylko niektóre ze złych przykładów, które niestety, oprócz ignorowania przez kierowców przepisów świadczą o małej wyobraźni. Źle zaparkowane auta często utrudnia-ją poruszanie się pieszym, a niekiedy ograniczają widoczność innym kierow-com, co może prowadzić do wypadków. co więcej, zdarzają się także przypad-ki, kiedy kierowca korzysta z miejsc parkingowych przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych bez upraw-nień. za zaparkowanie na przysłowiowej „kopercie”, bez należytych uprawnień grozi mandat od 300, do nawet 800 złotych. pamiętajmy także, że takim

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 17

Page 18:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

działaniem możemy pozbawić moż-liwości parkowania kogoś, kto tego miejsca potrzebuje bardziej.

Zaraz usnę… zmęczenie za kółkiem to bardzo pod-stępny kompan. Jest to czynnik, który znacząco wydłuża czas reakcji, bez względu na doświadczenie kierowcy i stanowi przyczynę wielu poważnych wypadków. Jak wskazują eksperci ds. bHp w Skanska zmęczenie i senność związane są z naszym trybem życia i naturalnym cyklem dobowym. na zaśniecie za kierownicą najbardziej narażeni jesteśmy w godzinach między 1 i 5 w nocy oraz 14 i 16 w ciągu dnia. Jednak pamiętajmy, że możemy czuć się senni o każdej porze, jeśli jest dopadła nas choroba lub jesteśmy przepracowa-ni. nie każdy również zdaje sobie spra-wę, że senność powoduje niedotlenienie i odwodnienie organizmu.

Szybki i wściekłyagresywne, ryzykowne manewry na dro-dze, wyprzedzanie „na trzeciego”, nieustą-pienie pierwszeństwa przejazdu, zmiana kierunku ruchu bez jego sygnalizowania to tylko niektóre akty brawury, które mo-żemy obserwować na polskich drogach. Jakie są skutki takich zachowań? Rosnąca liczba wykroczeń drogowych, kolizji wypadków. co więcej, pojazdów na drogach przybywa, więc większa ostroż-ność, kultura i uprzejmość na drodze może wyjść wszystkim tylko na dobre.

Skanska

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl18

offline

ZUS wstrzymuje dofinansowanie projektów poprawiających bHp

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował w komunikacie, że wstrzymał do odwołania przyjmo-wanie wniosków o dofinansowanie projektów poprawiających bezpie-czeństwo w pracy.

Jak wynika z komunikatu zUS, pro-gram cieszy się tak dużą popularnością wśród przedsiębiorców, że złożone wnioski przekraczają pulę pieniędzy jaką dysponuje zakład w 2017 roku.

przypomnijmy, że w ramach programu dofinansowaniu podlegały projekty: - doradcze, - inwestycyjne, - inwestycyjno-doradcze.

w swoim komunikacie zUS zaznacza, że od początku realizacji programu przyjął ponad 10 tys. wniosków, zawarł ponad 1,1 tys. umów i rozliczył ponad 900 pro-jektów, które ograniczyły czynniki uciąż-liwe i szkodliwe na stanowiskach pracy ponad 19 tysięcy pracowników.

ZUS

Page 19:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

19offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Quiz – SPraWdź, czy pracujesz we WSPaniałym miejscu pracyKażda firma może być wspaniałym miejscem pracy. Tak brzmi credo Great place to work® wszędzie tam, gdzie instytut działa i wspiera firmy w tworzeniu przyjaznych, bazujących na wzajemnym zaufaniu miejsc pracy.

czy istnieje możliwość, że firma spełnia wszelkie kryteria wspaniałego miejsca pracy… ale o tym nie wie? dla tych, któ-rzy chcieliby to sprawdzić, Great place to work® przygotował na swojej stronie internetowej szybki quiz.

wystarczy 60 sekund, żeby odpowie-dzieć na 15 kluczowych pytań.kto w zasadzie jest uprawniony, aby dekretować, że jedna organizacja tworzy fantastyczne środowisko pracy, a inna musi jeszcze poprawić to i owo?oczywiście, instytucje specjalizujące się w audycie praktyk HR i kultur orga-nizacyjnych „podglądają” najlepsze - bo skuteczne, standardy działania lokal-

nych i globalnych liderów, analizują je i odważnie patrzą w przyszłość. Służą profesjonalnym doradztwem i są dla firm pomocą w ich dążeniu do doskonałości. Jednak tym, co odróżnia Great place to work® od innych jest przekonanie, że ostateczny głos należy do pracowników. oni decydują, czy firma jest wspaniałym miejscem pracy.

To dlatego w metodologii przyjętej przez Great place to work® aż 2/3 całkowitej oceny firmy stanowią wyniki ankiety pracowniczej. nie pomogą nawet najlep-sze programy HR, jeśli pracownicy nie wierzą w dobre intencje kierownictwa.Rozwiązanie quizu nie zajmie wiele czasu, a może okazać się zaskoczeniem. nic nie stoi na przeszkodzie, aby o jego rozwiązanie pokusił się także dział HR, a nawet sam prezes. warto sprawdzić: www.greatplacetowork.pl/quiz

Great Place to Work

Page 20:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

20 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Z tabletem na budowęNowe technologie wyszły ze ste-rylnych biur i fabryk, żeby „ramię w ramię” z człowiekiem zmierzyć się z trudnościami napotykanymi na placu budowy. Dzięki nim na bu-dowach mamy dużo szybszy obieg informacji, doskonałą dokumentację historii niemal każdego elementu budowlanego, a ponadto - jest dużo bezpieczniej.

w zbiorowej wyobraźni plac budowy ry-suje się jako nieuporządkowane miejsce. nic bardziej mylnego. obszar budowy jest precyzyjnie zaplanowanym tere-nem, na którym współpracuje ze sobą mnóstwo osób. aby prace przebiegały bezpiecznie i terminowo, każdy pra-cownik musi bardzo dobrze znać zakres swoich obowiązków, a wszystkie pro-cesy muszą przebiegać w zaplanowany sposób. w uporządkowaniu i wymianie informacji pomaga biM 360. pierwszym budynkiem biurowym w polsce, który powstaje przy użyciu tego systemu jest

Green2day we wrocławiu budowany przez Skanska.

- Skanska jest pionierem, jeśli chodzi o zastosowanie rozwiązań i aplikacji BIM w Polsce - przykładem tego jest BIM 360. Mocno jednak inwestujemy także w szereg własnych rozwiązań oraz nowoczesnych technologii. Jesteśmy dobrze przygotowani do digitalizacji naszych placów budowy, a także zarządzania informacją w całym cyklu życia projektu - mówi aleksander Szerner, menadżer biM odpowiedzialny w Skanska za obszar inżynieryjny.biM 360 już od wczesnego etapu pro-jektowania pozwala płynnie zaplanować harmonogram prac. wszystkie informa-cje i plany budynku znajdują się w chmu-rze i są dostępne m.in. na tabletach, komputerach stacjonarnych czy w smart kioskach, z których korzystają pracow-nicy. co ciekawe, odpowiednie aplikacje śledzą też pogodę w dniu montażu po-szczególnych elementów, które są wpro-wadzane do systemu przy pomocy ko-

offline

touchscreen

Glove to touch

Kiedy ciężka praca spotyka się z wysoką technologią, nie ma potrzeby rezygnowania z rękawic ochronnych. rękawice teGerA® do obsługi

urządzeń z ekranami dotykowymi pozwolą ci zaoszczędzić czas i wykonywać pracę w sposób bezpieczny i efektywny.

Be gloved by teGerA®.

TEGERA® 9123

touchscreen

Firma Ejendals AB jest właścicielem i dystrybutorem marki TEGERA®. www.ejendals.com

ejendals.com/tegera

Page 21:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

21offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

touchscreen

Glove to touch

Kiedy ciężka praca spotyka się z wysoką technologią, nie ma potrzeby rezygnowania z rękawic ochronnych. rękawice teGerA® do obsługi

urządzeń z ekranami dotykowymi pozwolą ci zaoszczędzić czas i wykonywać pracę w sposób bezpieczny i efektywny.

Be gloved by teGerA®.

TEGERA® 9123

touchscreen

Firma Ejendals AB jest właścicielem i dystrybutorem marki TEGERA®. www.ejendals.com

ejendals.com/tegera

Page 22:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

22 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

dów QR. dzięki temu wiadomo w jakich warunkach atmosferycznych były mon-towane, co jest użyteczną informacją na przykład przy późniejszej konserwacji. Jedną z najważniejszych zalet BIM 360 jest jednak wsparcie bezpieczeństwa pracowników.- Kluczem do bezpieczeństwa jest zaan-gażowanie wszystkich pracowników w promowanie odpowiedzialnego zachowa-nia. Na budowach Skanska wprowadzi-liśmy trójstopniowy system obserwacji potencjalnych niebezpieczeństw. Pracow-nicy zgłaszają miejsca i sytuacje, które ich zdaniem mogą stanowić zagrożenie. Takie informacje wprowadzane są do systemu i zachowywane, co pozwala nam na bieżą-co analizować stan budowy i eliminować możliwość wystąpienia niepożądanych zdarzeń – mówi Maciej Smoliński z zespołu advanced biM – biuro projek-tów Skanska.

Szeroki wybór narzędzi biM 360 ułatwia wymianę różnorodnych informacji i w znacznym stopniu przyspiesza budowę przy zachowaniu najwyższych standar-dów bezpieczeństwa.

- Na wybranych placach budowy firma umieszcza tzw. smart kioski. To miejsca z dostępem do komputerów i oprogramo-wania, dzięki którym wszyscy pracownicy, a także podwykonawcy i klienci mają nie-ograniczony wgląd do pełnej dokumentacji projektu. W każdym momencie mogą oni skorzystać ze smart kiosku i zrobić np. krót-ką naradę, pracując bezpośrednio na mo-delu 3D budynku – mówi bartosz Sornat, dyrektor iT w Skanska S.a.na co dzień smart kioski wykorzystywa-

ne są przede wszystkim do odpraw bHp, odpraw z pracownikami, a także w przy-padku prac organizacyjnych – przy ana-lizach harmonogramu prac, czy podczas spotkań z klientem, któremu łatwiej zwi-zualizować końcowy efekt inwestycji. na każdym smart kiosku instalowane jest również oprogramowanie, które dopa-sowane jest do potrzeb danego projektu. To znacznie ułatwia jego obsługę.niezniszczalne gadżety

aplikacje biM 360 wymagają odpowied-niej „oprawy”. budowlańcy pracują w rożnych warunkach atmosferycznych czy na wysokości, dlatego używane przez nich sprzęty muszą być szczegól-nie wytrzymałe. antypoślizgowe wykoń-czenie i systemy antywstrząsowe spra-wiają, że tablety są odporne na upadek z dużej wysokości. obudowy są także wo-doszczelne i kurzoodporne. pracownicy mogą korzystać także ze specjalnych rękawic ochronnych, które umożliwiają obsługę smartfona czy tabletu bez ich zdejmowania.

Szerokie wykorzystanie biM 360 nie kończy się na wymienionych przykła-dach. Skanska bada możliwości wykorzy-stania informacji zebranych podczas bu-dowy do usprawnienia późniejszej pracy zarządców budynków, np. w obszarze planowania prac konserwacyjnych.

Skanska

Page 23:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

artykuł promocyjny

Zeskanuj swoje stopysystemem FootStop Service- zdobywcy Zotego Medalu MTP i GRAND PRIX SAWO 2016w kategorii Rozwiązania techniczno-organizacyjnez zakresu ergonomii, prewencji wypadkowej i profilaktyki zdrowotnej

Wiele osób niepotrzebnie znosi dyskomfort stóp. Schorzenia układu mięśniowo-szkie-letowego to prawdopodobnie najpoważ-niejszy problem związany ze środowiskiem pracy w krajach zachodnich. Dlatego zależy nam na zapewnieniu perfekcyjnie dobranego obuwia i wkładek. Oferujemy też dodatkową pomoc w postaci skanera Foot-Stop Service. Ułatwia on wybór butów i wkładek idealnie dopasowanych do Twoich stóp.

Dlaczego warto wykonać skan stóp?

Skaner FootStop Service pozwala zapobiec urazom spowodowanym nieprawi-dłowym obciążeniem stopy. Oznacza to, że FootStop Service służy profi laktyce chorób stóp. Nie może jednak zastąpić leczenia już istniejących urazów.

• Skaner FootStop Service umożliwia szybką i łatwą analizę kształtu stóp.• Nie trzeba nawet zdejmować skarpetek.• Skaner w kilka sekund rejestruje para-metry stóp i podbicia oraz punkty ucisku.• Wyniki są dostępne natychmiast. Na ekranie pojawia się obraz pokazują-

cy, jak silny nacisk jest wywierany na stopę i w których miejscach oraz czy podbicie jest obniżone, średnie, czy podwyższone.• Na tej podstawie sprzedawca może zaproponować przymierzenie właści-wego obuwia i możesz wrócić do domu z wkładkami JALAS®, przetestowanymi dla Twojego typu podbicia.

Anatomiczne wkładki JALAS® rozwiązują wiele problemów, ale niestety nie wszystkie. W przypadku poważnych problemów ze stopami konieczne są wkładki ortopedyczne!

EJENDALS ABBox 7, SE-793 21 Leksand, SwedenPhone +46 (0) 247 360 00e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] www.ejendals.com

JALAS®8709HPodparcie wysokiego podbicia

JALAS®8710MPodparcie średniego podbicia

JALAS®8711LPodparcie niskiego podbicia

Page 24:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

24 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

WyzWanie zWiązane z BHP w mikro- i małych przedsiębiorstwach: co można zroBić?z różnych względów europejskie mikro-przedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa są najbardziej narażone na wypadki w pra-cy i choroby zawodowe w porównaniu z większymi przedsiębiorstwami. aby zatem poprawić bezpieczeństwo i higienę pracy (bHp) w takich przedsiębiorstwach, eU-oSHa uruchomiła projekt służący rozpoznaniu czyn-ników skuteczności polityk, strategii i prak-tycznych rozwiązań. wyniki pierwszej fazy tego projektu zostały opubliko-wane i zorganizo-wano seminarium dla zainteresowa-nych podmiotów w celu omówienia ustaleń.

30% mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw nie prowa-dzi regularnie ocen ryzyka, w porównaniu z jedynie 3% przedsiębiorstw zatrudniających 250 lub więcej pracowników. Spośród mikro-przedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, które nie prowadzą ocen ryzyka, ponad 80% jest zdania, że „ryzyko i zagrożenia są już

znane” lub że „nie występują poważniejsze problemy”.

eU-oSHa zorganizowała seminarium wy-sokiego szczebla: „Mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa w europie: Jak

możemy zapewnić, że będą one bezpiecznymi, zdrowymi i wy-

dajnymi miejscami pra-cy?”, które odbyło się z

udziałem przedsta-wicieli parlamentu

europejskiego i komisji europej-skiej, partnerów społecznych i innych kluczo-wych podmio-

tów i ekspertów akademickich. dys-

kusje skupiały się na sposobach zapewniania

zdrowia, bezpieczeństwa i dobrostanu milionów europejczy-

ków, którzy pracują w mikroprzedsiębior-stwach i małych przedsiębiorstwach, oraz na roli tych przedsiębiorstw w gospodarce.

choć mikroprzedsiębiorstwa i małe przed-siębiorstwa stanowią prawie 99% ogółu

Page 25:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

25offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

europejskich przedsiębiorstw i zatrudniają prawie połowę europejskiego zasobu pracowników, mając istotny wkład w euro-pejską gospodarkę, znaczna ich część nie stosuje odpowiednich rozwiązań bHp, a tym samym bezpieczeństwo i zdrowie ich pracowników są często słabo chronione.dyrektor eU-oSHa dr christa Sedlat-schek podkreśla: - Nasze badanie ESENER-2 pokazuje, że mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębior-stwa pod względem rozwiązań BHP pozostają w tyle za większymi przedsiębiorstwami; 30% mikroprzedsiębiorstw nie prowadzi regular-nie ocen ryzyka, w porównaniu z jedynie 3% przedsiębiorstw zatrudniających 250 lub więcej pracowników. Spośród mikroprzedsię-biorstw i małych przedsiębiorstw, które nie prowadzą ocen ryzyka, ponad 80% jest zda-nia, że »ryzyko i zagrożenia są już znane« lub że »nie występują poważniejsze problemy.

zawarte w sprawozdaniu ustalenia po-kazują, że zgodnie z danymi eurostatu w latach 2008-2012 śmiertelne wypadki występowały najczęściej w przedsię-biorstwach zatrudniających mniej niż 50 pracowników. w sprawozdaniu zawarto ogólny wniosek, że literatura zawiera znaczną ilość dowo-dów na to, że mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa mają słabe rezulta-ty pod względem warunków pracy i zwią-zanych z pracą skutków dla zdrowia.dlaczego zatem zarządzanie bHp jest dla tych przedsiębiorstw takim wyzwaniem? w sprawozdaniu wskazano kilka czynników, w tym niski poziom inwestycji w infrastrukturę BHP, które mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa mogą realizować; ograni-czoną wiedzę ich właścicieli-zarządzających

w zakresie bHp i stosownych wymogów regulacyjnych; ich ograniczone możliwości systematycznego zarządzania; oraz ich podejście i priorytety, biorąc pod uwagę ich ograniczone zasoby i obawy dotyczące ekonomicznego przetrwania ich firmy, wobec czego bHp ma mniejsze znaczenie. Ustalenia pokazują również znaczne braki w bieżącej wiedzy w zakresie skuteczności strategii i interwencji bHp w mikroprzedsiębiorstwach i małych przedsiębiorstwach. więcej wyni-ków tego projektu zostanie opublikowane w ciągu najbliższych dwóch lat, przy czym nacisk zostanie położony na skuteczne polityki, strategie i praktyczne rozwiązania służące poprawie warunków bHp w mikroprzedsię-biorstwach i małych przedsiębiorstwach.istnieją różne narzędzia i zasoby, któ-rych celem jest pomoc tym przedsię-biorstwom w pokonywaniu powyższych barier. opracowane przez eU-oSHa internetowe narzędzie do oceny ryzyka (oiRa) , przeznaczone w szczególno-ści dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, jest bezpłatne, dostęp-ne w internecie i łatwe w użyciu oraz zapewnia etapowe podejście do oceny ryzyka. w sumie dostępnych jest 99 narzędzi (a jeszcze więcej jest w trak-cie opracowywania) dla 16 państw lub na poziomie Ue i obejmują one szeroki zakres różnych sektorów. ponadto e--przewodniki stworzone równocześnie w ramach kampanii „Stres w pracy? nie, dziękuję!” i „bezpieczni na starcie, zdro-wi na mecie” zawierają wiele informacji i porad dotyczących zarządzania bHp w odniesieniu do mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw.

EU OSHA

Page 26:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

26 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Matka przedstawia - norweski sposób dotarcia do wschodnioeuropejskich kierowców

każdej doby norweską granicę prze-kracza ponad 3 tys. tirów. w tym skan-dynawskim kraju funkcjonuje wiele szczególnych przepisów, które muszą znać przewoźnicy w zakresie transportu kabotażowego lub transportu o charak-terze mieszanym. dodatkowo drogi i warunki na drogach mogą być zupełnie odmienne od tych, do jakich są przyzwy-czajeni wschodnioeuropejscy kierowcy.

aby podnieść wśród zagranicznych kie-rowców i ich pracodawców świadomość na temat poszczególnych przepisów i warunków jazdy w norwegii, organi-zacje pracodawców, pracowników oraz władze zainicjowały kampanię, której jednym z elementów jest film „Mother presents” (Matka przedstawia).została również założona strona inter-netowa (http://www.motherpresents.org/pl/), na której w 9 językach można poczytać o podstawowych wymogach.

Page 27:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

27offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Wysoki poziom BHP opłaca się przedsiębiorstwom

w czasach trudnych gospodarczo warto pamiętać, że niedostateczne bezpieczeństwo i higiena w miejscu pracy kosztują. co więcej, jak wynika z dotychczasowych doświadczeń, zarządzanie bHp w przedsiębiorstwach pozwala zwiększyć ich wydajność i rentowność.

na zaniedbaniach w obszarze bHp tracą wszyscy – od pracowników po krajowe systemy ochrony zdrowia. oznacza to jednak, że również wszyscy mogą sko-rzystać na lepszej polityce i praktykach.kraje o niskich standardach bezpieczeń-stwa i zdrowia w miejscu pracy zużywają

cenne zasoby na leczenie urazów i chorób, których można było uniknąć. wdrożenie solidnej strategii krajowej może przynieść wiele korzyści, do których należą:- zwiększenie wydajności dzięki zmniejsze-niu poziomu absencji w wyniku choroby- zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej- utrzymanie aktywności zawodowej osób starszych- stymulowanie rozwoju efektywniej-szych metod pracy i technologii- zmniejszenie liczby osób, które są zmu-szone częściowo zrezygnować z pracy, by zaopiekować się członkiem rodziny

Koszty urazów, chorób i zgonów związanych z pracą

Jakie są konsekwencje właściwego i niewłaściwego zarządzania bHp dla gospodarki? decydenci, naukowcy

offline

Page 28:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

28 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

i pośrednicy muszą je sobie w pełni uświadomić, choć wymaga to dostępu do wysokiej jakości danych. w odpo-wiedzi na tę potrzebę, eU-oSHa reali-zuje dwustopniowy projekt „koszty i korzyści związane z bezpieczeństwem i higieną pracy”, którego celem jest opracowanie modelu kalkulacji ekono-micznej w celu wiarygodnego oszaco-wania kosztów.Faza 1: badanie na wielką skalę, służące identyfikacji i ocenie dostępnych danych z poszczególnych państw członkow-skich, które mogą być wykorzystane do opracowania modelu kalkulacji kosztów.Produkt: ogólne sprawozdanie na temat dostępności i jakości danych (2017).

Faza 2a: opracowanie modelu szacun-kowej kalkulacji kosztów w oparciu o dostępne, międzynarodowe źródła da-nych (we współpracy z Mop, Finlandią i Singapurem).Produkt: sprawozdanie na temat opra-cowania modelu szacunkowego (2017).

Faza 2b: opracowanie zaawansowanego modelu kalkulacji kosztów gospodar-czych na podstawie krajowych źródeł danych.Produkt: sprawozdanie na temat opraco-wania zaawansowanego modelu (2018).

projekt obejmuje również seminarium dla zainteresowanych stron służące omówieniu implikacji modelu dla poli-tyki i praktyk w zakresie bHp w 2018 r., a także rozpowszechnianie informacji i ocenę zaplanowaną na 2019 r. narzę-dzie do wizualizacji danych i infografiki również ułatwią dostęp i ocenę danych.

Korzyści dla przedsiębiorstw

niewłaściwe bezpieczeństwo i higiena pracy narażają przedsiębiorstwa na koszty, natomiast wysoki poziom bHp się opłaca. przedsiębiorstwa przestrze-gające wyższych norm bezpieczeństwa i higieny pracy osiągają lepsze wyniki i mają stabilniejszą pozycję.

z badań wynika, że każde euro zainwe-stowane w BHP zwraca się w postaci 2,2 euro, a stosunek kosztów poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy do jego korzyści wypada pozytywnie.Gospodarcze korzyści płynące z wyso-kiego poziomu bHp dla przedsiębiorstw, zarówno dużych, jak i małych, są znaczą-ce. przykładowo wysoki poziom bezpie-czeństwa i higieny pracy:- poprawia wydajność pracowników- ogranicza poziom absencji- zmniejsza poziom wypłacanych od-szkodowań- pozwala zapewnić zgodność z wymoga-mi kontrahentów z sektora publicznego i prywatnego.

Zachęty ekonomiczne

w całej europie wprowadzono progra-my finansowego premiowania przedsię-biorstw zapewniających zdrowe i bezpieczne środowisko pracy. programy te obejmują:- obniżenie składek ubezpieczeniowych- ulgi podatkowe- dopłaty i dotacje z budżetu państwa

przykładem może być niemiecki sektor rzeźnictwa. przedsiębiorstwa uczest-

Page 29:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

Pobierz bezpłatny plakat promujący bezpieczeństwo na

KulturaBezpieczenstwa.pl

ZNAJDŹ CZAS DLA

BEZPIECZEŃSTWA

Czasem od tego, czy poświęcisz kilka minut swojego czasu zależy bezpieczeństwo twoje i twoich współpracowników.

Nie lekceważ zagrożeń, zgłaszaj sytuacje niebezpieczne - dzięki temu wszyscy będą mogli wrócić do swoich rodzin i bliskich.

Nie bądź obojętny. Reaguj.

kulturabezpieczeństwa

Wolisz plakat lub film opracowany specjalnie

dla swojej firmy?Napisz do nas:

[email protected]

niczące w programie mogły liczyć na obniżenie składki, pod warunkiem że propagowały bezpieczeństwo, na przy-kład przez zakup bezpiecznych noży lub szkolenia z bezpieczeństwa dla pracowników.

wśród korzyści programu należy wy-mienić:- obniżenie o 1000 liczby zgłaszanych wypadków w niemieckim sektorze rzeźnictwa- prognozowane zmniejszenie kosztów o 40 milionów euro w ciągu sześciu lat- oszczędności rzędu 4,81 euro na każde zainwestowane euro.

z perspektywy ubezpieczycieli oferowa-nie takich programów może przyczynić się do obniżenia liczby, wysokości i kosz-tów roszczeń.

Na portalu „Kultura Bezpieczeństwa” do-

stępne są linki do dodatkowych

informacji o zachętach ekonomicznych

i możliwościach ich stosowania:

• Jak stwarzać zachęty ekonomiczne w

dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy:

Praktyczny przewodnik

• Zachęty ekonomiczne do poprawy bez-

pieczeństwa i higieny pracy: przegląd z

perspektywy europejskiej

• OSHwiki: zachęty ekonomiczne

EU OSHA

Page 30:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl30

Dobiega końca projekt badawczy na rzecz poprawy bezpieczeństwa w górnictwie

- Spodziewamy się, że w perspektywie kilku kolejnych lat projekt przyniesie wymierne efekty m.in. w postaci lepszego zapobiega-nia katastrofom, ochrony życia pracowni-ków w sytuacjach najwyższego zagrożenia oraz skutecznego wsparcia ratowników górniczych – powiedziała pap rzecznicz-ka wyższego Urzędu Górniczego (wUG) w katowicach Jolanta Talarczyk.

Rozpoczęty w 2011 r. projekt badawczy pod nazwą „poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach” był pierwszym tak kompleksowym przedsięwzięciem tego typu, prowadzonym przez narodowe centrum badań i Rozwoju. pracę podzie-lono na 12 konkretnych zadań, na które przeznaczono łącznie ponad 27 mln zł - większość została już zakończona lub jest na końcowym etapie; trwa realizacja dwóch ostatnich.do wiosny powinny zakończyć się prace zmierzające do opracowania prototy-pów bielizny i odzieży ochronnej dla

ratowników górniczych. Taka odzież ma zapewnić bezpieczeństwo oraz oddawa-nie ciepła, a także możliwość monitoro-wania stanu fizjologicznego ratownika w warunkach akcji w gorącym środowisku. chodzi o zapobieganie przegrzaniu organizmu. projekt badawczy realizuje konsorcjum centralnej Stacji Ratownictwa Górni-czego (cSRG) w bytomiu, centralnego instytutu ochrony pracy - państwowego instytutu badawczego oraz zoSp Rp wytwórni Umundurowania Strażackie-go w brzezinach. - Prototypowa odzież pomyślnie przeszła rozmaite testy, zarówno w ratunkach labo-ratoryjnych, jak i rzeczywistych, z udziałem ratowników górniczych. Obecnie jest na etapie atestacji; liczymy, że szybko uda się wprowadzić wynalazek do praktyki, jako osobiste, zasadnicze wyposażenie pra-cowników służb ratownictwa górniczego - wyraża nadzieję Robert wnorowski, rzecznik cSRG .

Projekty nowych regulacji prawnych, katalog dobrych praktyk oraz praktyczne rozwiązania służące poprawie bezpieczeństwa w górnictwie – to niektóre efekty realizowanego od pięciu lat największego projektu badawczego w tej dziedzinie. W tym roku kończy się jego realizacja.

offline

Page 31:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

31

inne realizowane w tym roku zadanie, które powinno zakończyć się latem, zmierza do opracowania systemu za-rządzania zmęczeniem u pracowników zatrudnionych pod ziemią w kopal-niach węgla kamiennego. w ramach prac, prowadzonych pod kierunkiem naukowców z politechniki wrocław-skiej, ma m.in. powstać laboratoryjny demonstrator biosensora, który w przyszłości mogliby mieć ze sobą gór-nicy zatrudnieni pod ziemią. częścią systemu ma być system informatyczny, dający możliwość monitorowania zmę-czenia górników.

na ostatnim etapie prac jest również opracowanie systemu bezprzewodowej łączności ratowniczej, którą można było-by stosować także w wyrobiskach za-grożonych wybuchem metanu lub pyłu węglowego. nad tym zadaniem pracują specjaliści z akademii Górniczo-Hutni-czej w krakowie.

Tematy prac badawczych prowadzonych w ramach projektu w dużej części wyni-kały z zaleceń specjalnych komisji, ba-dających przyczyny największych górni-czych katastrof w minionych kilkunastu latach. często na bieżącą realizację tych zaleceń brakowało środków; projekt badawczy miał przyczynić się do nadro-bienia wielu zaległości w tym zakresie. - Teraz ten duży projekt badawczy zbliża się do finałowego etapu. W WUG pracuje dzie-więcioosobowy zespół specjalistów, których zadaniem jest wdrażanie wyników badań do praktyki górniczej, w tym przygotowa-nie nowelizacji przepisów i opracowanie instrukcji czy norm dla zakładów. W kilku kwestiach konieczna będzie też inicjatywa legislacyjna - zapowiedziała rzeczniczka Urzędu.

wyniki prac badawczych mają być wdro-żone w postaci konkretnych przepisów górniczych i zasad, jakimi powinny kie-rować się służby kopalniane w codzien-nych czynnościach, np. przy projektowa-niu robót górniczych, ich wykonawstwie, monitoringu i zwalczaniu zagrożeń. w formie nowelizacji przepisów prawa górniczego mogą być wdrożone np. wyniki badań dotyczące: kategoryzacji zagrożeń, projektowania robót górni-czych w warunkach zagrożenia metano-wo-pożarowego, pomiarów powietrza kopalnianego dla oceny zagrożenia metanowego i pożarowego, odmetano-wania górotworu w warunkach dużej koncentracji wydobycia czy zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego.

PAP

Page 32:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

dlaczego podejmujemy ryzyko w pracy?offline.KulturaBezpieczenstwa.ploffline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

32

Page 33:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

dlaczego podejmujemy ryzyko w pracy?

Gdy przed kilkoma laty austriacki sportowiec Felix baumgartner wykonywał skok z wysokości 36 km, dokonanie to relacjonowały wszystkie media. Sukces (lub porażkę) chciały zobaczyć miliony widzów, a o samym skoczku mówiono jeszcze długo po jego wyczynie. Skok się udał, sportowiec stał się bohaterem, pozostaje jednak pytanie: po co to zrobił?

Justyna Pokładnik

offline.KulturaBezpieczenstwa.ploffline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

33

Page 34:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

34 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

czy jest to uzależnienie od adrenaliny, potrzeba uznania, a może brak umiejętności dokonania prawidłowej oceny ryzyka? podobne pytania stawiają sobie przełożeni i pracownicy służby, bHp analizując wypadki wynikające z łamania przez pracowników zasad bezpieczeństwa.

Ryzyko a rozwój człowieka

w jakimś stopniu wszyscy podejmujemy codziennie ryzyko: jadąc szybko samochodem, przebiegając przez drogę w niedozwolonym miejscu czy nie zapinając pasów. Jeśli nasze ryzykowne działania zakończą się dobrze, chętnie je powtarzamy. pójście „na skróty” umożliwia nam często szybsze dotarcie do celu, a pozytywne zakończenie działania zachęca do jego kontynuacji. nasze postępowanie zmieniamy dopiero wtedy, gdy pociągnie ono za sobą negatywne konsekwencje.

każdy z nas potrzebuje również wyzwań, bo nadają one życiu i pracy cel, zachęcają do działania. podejmowanie ich często połączone jest z ryzykiem: coś zyskujemy, ale również możemy stracić. Ryzyko jest nam jednak niezbędne do życia. Gdyby nasi przodkowie nie podejmowali ryzyka, nadal wyszlibyśmy z jaskini, może nawet ludzkość dawno by wyginęła - rozpalenie ognia, polowania, poruszanie się po drzewach były niezbędne, aby przeżyć, a stanowiły niebezpieczne działania. podejmowanie ryzyka powoduje stały rozwój, dzięki temu mamy wiele zdobyczy techniki (prąd, samochód, maszyny, wiele

innowacyjnych firm), żyjemy dłużej (postęp w medycynie) i coraz lepiej rozumiemy świat. bez „ryzykantów” nie rozwijalibyśmy się tak dynamicznie.

nie ma ryzyka, nie ma zabawy...

podejmowanie ryzyka często związane jest z chęcią poczucia adrenaliny i przyjemności. istotne przy tym jest samo działanie, a nie jego cel. poszukiwacze wrażeń podejmują ryzyko często i w różnych sferach życia: uprawiają sporty ekstremalne, obstawiają zakłady, grają na giełdzie, prowadzą samochód łamiąc wiele przepisów. nie potrafią zrezygnować ze swoich działań nawet wtedy, gdy ich konsekwencje są poważne. Robert kubica uległ wielu wypadkom, ostatni uniemożliwił jego dalsze starty w Formule 1. Mimo iż jego konsekwencje były bardzo poważne, sportowiec nie zrezygnował z wyścigów. adam Małysz w jednym z wywiadów dla TVp 1 tak uzasadnił ten sposób postępowania sportowców: - Granica bezpieczeństwa zawsze jest, ale faktycznie nagina się ona, gdy uprawia się sporty ekstremalne, wyczynowe. Dlatego też dochodzi do różnych wypadków. Z drugiej strony to nas – sportowców pociąga, przekraczamy tę granicę, bo ona dodaje nam jeszcze większej adrenaliny. My nie czujemy tego, co normalni ludzie, czyli lęków. Gdy pojawia się coś nowego, jest to dla nas nowe wyzwanie. 1)

Uzależnienie od tego uczucia powoduje często, iż „ryzykanci” coraz wyżej zawieszają sobie poprzeczkę. zagrożenie

fot:

mat

eria

ły p

raso

we

Page 35:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

„stanowi bowiem uzależniającą, ekscytującą rozrywkę, sprawia przyjemność, umożliwia sprawdzenie siebie, swoich możliwości, a nawet dowartościowanie się. osoby te oczywiście odczuwają lęk, jednak jak długo poziom lęku nie przewyższa poziomu stymulacji, nie zrezygnują ze swoich działań (porczyńska 2006). niestety niektórzy szukają poszukują adrenaliny w pracy, co odbija się na bezpieczeństwie pracowników. chyba każdy z nas słyszał o wyścigach wózkami widłowymi, przeskakiwaniu barier ochronnych czy pracy na wysokości bez zabezpieczeń. na poczynania pracowników w ich prywatnym czasie nie mamy wpływu, jednak w pracy na takie zachowania kierownictwo musi bezwzględnie reagować. w przeciwnym wypadku pracownicy nabiorą przekonania, iż ich sposób postępowania jest słuszny (oszczędziłem przecież czas jadąc szybciej, idąc krótszą drogą czy nie ubierając Śoi), a w wyniku powtarzania złe zachowanie stanie się nawykiem. zmiana nawyków jest potem bardzo trudna i czasochłonna.

Zagrożenie stanowi uzależniającą, ekscytującą rozrywkę, sprawia przyjemność, umożliwia

sprawdzenie siebie, swoich możliwości, a nawet dowartościowanie się.Osoby te oczywiście odczuwają lęk, jednak jak długo poziom lęku nie przewyższa poziomu stymulacji, nie zrezygnują ze swoich działań.

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 35

fot:

mat

eria

ły p

raso

we

Page 36:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

36

kto nie ryzykuje, nie wygrywa...

podejmowanie ryzyka jest czasami niezbędne, aby osiągnąć cel: jeśli moja firma ma kłopoty finansowe, zaciągnę kredyt, aby ją ratować - ryzykuję jednak, że się nie uda, a wtedy będą mieć problem ze zwróceniem pożyczki. Ten rodzaj ryzyka nazywamy ryzykiem instrumentalnym i jest związany z odczuwaniem konieczności - podjęcie ryzyka jest instrumentem służącym do osiągnięcia celu, nie stanowi żadnej wartości (zaleśkiewicz 2006). problem stanowi tu granica ryzyka - kiedy i jaki stopień ryzyka mogę dopuścić? dużą rolę odgrywa tu świadomość zagrożeń i konsekwencji, umiejętność dokonywania prawidłowej oceny sytuacji i określenie jasnych zasad działania.

Ryzyko a wiek i płeć

wiele badań pokazuje, że mężczyźni częściej podejmują ryzyko niż kobiety. większą skłonność do ryzyka wykazują również osoby młode (za Milczarek 2006). badacze wskazują, iż z wiekiem zmniejsza się ilość zachowań związanych z łamaniem zasad bezpieczeństwa. związane jest z tym również zmieniające się postrzegania zagrożeń: z wiekiem dostrzegamy więcej niebezpieczeństw związanych ze zdrowiem, stajemy się bowiem wrażliwsi na te kwestie. warto te informacje wykorzystać w codziennej pracy nad bezpieczeństwem. Mieszane grupy pracowników (tzn. składające się z osób różniących się wiekiem, płcią i doświadczeniem) mogą nie tylko efektywnie pracować,

ale również rozwinąć wysoką kulturę bezpieczeństwa. osoby z długim stażem pracy mogą dzielić się z młodymi pracownikami doświadczeniem. Młodzi nie rozwinęli jeszcze rutyny i mogą zwrócić uwagę na zagrożenia, do których starsi pracownicy zdążyli już się przyzwyczaić. warto wykorzystać również ich „świeżość” przy szukaniu rozwiązań. Moje doświadczenie pokazuje również, że mężczyźni często preferują wprowadzanie rozwiązań technicznych, kobiety natomiast szybciej uczą się stosowania narzędzi opierających się na komunikacji i technikach prowadzenia rozmów. warto zatem budować zespoły mieszane, aby móc w pełni wykorzystać potencjał ich członków oraz móc zastosować różne metody podnoszenia świadomości zagrożeń pracowników.

Ryzyko a kultura bezpieczeństwa

wiele mówi się o kulturze bezpieczeństwa przedsiębiorstw, rzadko zwraca się uwagę na to, iż tę kulturę kształtujemy już od narodzin. To postawa opiekunów, ich zachowanie, stanowią dla dzieci wzór postępowania i punkt odniesienia przy ocenianiu ryzyka. Jeśli jadąc rowerem z dzieckiem jemu ubieramy kask ochronny, a sami go nie nosimy, nie zaszczepiamy w dziecku dobrego nawyku, lecz informujemy go: jak będziesz dorosły, nie będziesz musiał przestrzegać zasad. dzieci rodziców, którzy nie przywiązują zbyt dużej wagi do kwestii bezpieczeństwa i często

Page 37:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

37offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

sami podejmują ryzyka, rozwijają niższą kulturę bezpieczeństwa. To przekłada się na ich postępowanie w przyszłej pracy. wiele osób pewnie pomyśli, iż winna jest szkoła, bo niewiele robi, a by kształtować dobre postawy i sama pełna jest przemocy. pamiętajmy jednak o tym, iż to rodzice w pierwszej kolejności są odpowiedzialni za swoje dzieci, to oni od urodzenia kształtują jego charakter i świadomość. Szkoła może wiedzę poszerzyć, jednak zajęcia w sali lekcyjnej to zbyt mało, żeby zmienić świadomość dzieci. kluczową rolę odgrywa postawa rodziców: jeśli sami chętnie łamią zasady i podejmują duże ryzyko, ich dzieci z dużym prawdopodobieństwem będą postępować podobnie. warto rozważyć te kwestie, bo jak pokazują badania Małgorzaty Milczarek (2006), osoby posiadające wysoką kulturę bezpieczeństwa rzadziej ulegają wypadkom w pracy i poza nią. badania wykazały również związek między wypadkowością a doświadczaną w dzieciństwie postawią opiekunów

kultura bezpieczeństwa pracy jest częścią ogólnej kultury firmy. Stanowią ją zarówno postawy pracowników wobec bezpieczeństwa, ustalone i wdrożone zasady postępowania, jak i wartości przypisywane bezpieczeństwu, ochronie zdrowia i ryzyku. według pidgeona (za: Milczarek 2006) kultura bezpieczeństwa zależna jest od trzech czynników: 1. norm postępowania, czyli określonych w danej grupie, społeczności zasad postępowania, również z ryzykiem.

Często podejmowanie

ryzyka jest akceptowane przez pracowników i przełożonych, a osoby zwracające uwagę na niebezpieczeństwo, traktowane są z lekceważeniem, a nawet agresją. Taki sposób postępowania nie świadczy dobrze o kulturze firmy i ma znaczący wpływ na poziom bezpieczeństwa.

Page 38:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

38 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

w ten sposób rozwijamy przekonanie, iż każdy ma wpływ na bezpieczeństwo. 2. postaw wobec bezpieczeństwa, zarówno grupowych jak i indywidualnych. obejmują one również nastawienie do ryzyka oraz to, czy bezpieczeństwo stanowi dla jednostek wartość. Jeśli kierownictwo przywiązuje dużą wagę do kwestii bezpieczeństwa, realizuje zadania związane z odpowiedzialnością za bezpieczeństwo pracy i reaguje konsekwentnie na łamanie zasad, pokazuje pracownikom, iż poważnie traktuje te kwestie i buduje pozytywną kulturę bezpieczeństwa. 3. Refleksyjności związanej z bezpieczeństwem, czyli procesem uczenia się, wyciągania wniosków, ale również z właściwym reagowaniem na znane i nowe zagrożenia (sytuacje wyjątkowe, dotychczas nieprzewidziane).

kultura bezpieczeństwa ma bezpośredni wpływ na wypadkowość. Jednym z elementów kultury bezpieczeństwa przedsiębiorstwa jest poziom akceptowalnego ryzyka. Jeśli zdaniem pracowników poziom jest ten zbyt wysoki, to znaczy pracownicy podejmują zbyt duże ryzyko, może wywoływać to strach, stres i demotywować pracowników. określenie granic ryzyka oraz konsekwentne przestrzeganie ich jest bardzo ważne. często bowiem jego podejmowanie jest akceptowane przez pracowników i przełożonych, a osoby zwracające uwagę na niebezpieczeństwo, traktowane są z lekceważeniem, a nawet agresją. Taki sposób postępowania nie świadczy dobrze o kulturze firmy i ma znaczący wpływ na poziom

Page 39:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

39offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

bezpieczeństwa.

prewencja

wg piotra Gasparskiego (2006) prewencja zależy od 3 czynników: diagnozy, dystansu i instrumentalności. • diagnoza to analiza zaistniałej sytuacji: z jakim zagrożeniem mam do czynienia? co może stać się człowiekowi? Jakie straty może spowodować? Jak często występuje? w ten sposób tworzy się subiektywną reprezentację zagrożenia. w gotowości do prewencji istotne są ostatnie dwa pytania: im większe prawdopodobieństwo straty i jej wielkość, tym chętniej podejmiemy działanie zapobiegawcze. diagnoza sytuacji pozwala podjąć decyzję o działaniu, jednak nie gwarantuje podjęcia czynności zapobiegawczych. • dystans związany jest z osobistym zaangażowaniem w sytuację - jeśli niebezpieczna sytuacja dotyczy nas bezpośrednio, podejmiemy działanie zapobiegawcze. wielu z nas uważa na przykład, iż praca w kopalni jest niebezpieczna. Jeśli jednak sami nie wykonujemy prac pod ziemią - nie podejmiemy działań w kierunku minimalizacji zagrożeń na kopalni. istotna jest również realność zagrożenia - młody pracownik rzadziej myśli o ergonomii pracy, niż starszy i będzie mniej skłonny podjąć działania zapobiegawcze. niebezpieczeństwo postrzegany jako realne, jeśli ocenimy, iż prawdopodobieństwo jego wystąpienia jest wysokie. • instrumentalność to ocena

skuteczności działań: Jakie skutki pociągnie za sobą działanie? Jaki będzie wynik działania? jak wpłynie ono na zagrożenie? Jakie trudności mogę napotkać? wielu ludzi nie podejmuje działania, ponieważ nie widzi możliwości wpłynięcia na zagrożenie lub oczekuje, iż inne osoby wyręcza ich w działaniu. czasami zapobieganie negatywnym skutkom jest postrzegane jako zbyt uciążliwe. wg Gasparskiego (2006) wystarczy jednak uświadomić ludziom, jakie są możliwości prewencji, aby byli oni skłonni do działania.

Tak więc aby pracownik podjął działanie prewencyjne, musi określić zagrożenie, prawdopodobieństwo jego wystąpienia, cel działania i określić jego skuteczność. nie zawsze będzie to możliwe: wielu palaczy na przykład zna zagrożenia wynikające z ich nałogu, jednak są przekonani, iż negatywne skutki ich nie spotkają. dodatkowo działania związane z rzuceniem palenia uważają za bardzo uciążliwe, dlatego wielu oceni je jako nieopłacalne. pewna grupa jednak zmieni zdanie, jeśli lekarz powie im, iż niestety palenie wpłynęło negatywnie na ich zdrowie i przedstawi odpowiednie fakty - wtedy osoby te uświadomią sobie, że zagrożenie dotyczy ich bezpośrednio i będą skłonne zmienić swoje postępowanie.

Jak powinna zatem wyglądać prewencja wypadkowa? należy zwrócić uwagę na następujące elementy: 1. zwróć uwagę pracowników na działanie prewencyjne zamiast koncentrować uwagę na samym zagrożeniu.

Page 40:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

40

2. podaj pracownikom jasny i konkretny sposób działania, zaangażuj ich w tworzenie zasad zachowania, niech czują, że mają realny wpływ na bezpieczeństwo. 3. działania prewencyjne powinny być jasne, łatwe do zrealizowania. należy pokazać pracownikom, iż skuteczne działania nie zawsze muszą być drogie - najczęściej wystarczy zmiana postępowania i wykorzystanie istniejących już środków.

przyczyn podejmowania ryzyka jest wiele. znając ich pochodzenie oraz zasady ludzkiego działania możemy prowadzić skuteczną prewencję. warto przy tym mieć na uwadze, iż chcąc zmienić ludzie postępowanie nie możemy sięgać wyłącznie po rozwiązania techniczne - nie będą one bowiem skuteczne. konieczne jest wpływanie na zachowanie pracowników poprzez zaangażowanie ich w kwestie bezpieczeństwa, wspólne tworzenie zasad i wymaganie ich przestrzegania. ważną rolę odgrywa tu kierownictwo, które musi stanowić wzór do naśladowania i stosować konsekwencje: pozytywne, gdy chcemy, aby pracownicy kontynuowali swoje postępowanie, oraz negatywne wobec niepoprawnych zachowań. w ten sposób pokazane zostaną granice, a pracownicy będą mogli wykształcić dobre nawyki.

Literatura:• burda, katarzyna: Robaki w mózgu, www.newsweek.pl, Stan: 21.09.2015• emmerich, Robert: „psychologie: warum Menschen auf Risiko gehen”, https://idw-online.de/de/news370830, stan: 02.01.2016• Gasparski, piotr: „diagnoza - dystans - instrumentalność. psychologiczne wyznaczniki gotowości do zapobiegania zagrożeniom”, w: red. Goszczyńska, Maryla; Studenski, Ryszard: „psychologia zachowań ryzykownych. koncepcje - badania - praktyka”, wydawnictwo akademickie „Żak”, warszawa 2006.• Milczarek, Małgorzata: „Uwarunkowania kultury bezpieczeństwa pracy”, w: red. Goszczyńska, Maryla; Studenski, Ryszard: „psychologia zachowań ryzykownych. koncepcje - badania - praktyka”, wydawnictwo akademickie „Żak”, warszawa 2006.• porczyńska, anna: „Tendencja do podejmowania ryzyka a doświadczanie szc zęścia”, w: red. Goszczyńska, Maryla; Studenski, Ryszard: „psychologia zachowań ryzykownych. koncepcje - badania - praktyka”, wydawnictwo akademickie „Żak”, warszawa 2006. • Retting, daniel: „ baumgartner – warum gehen Menschen extreme Risiken ein?”, http://www.alltagsforschung.de/der-fall-des-felix-baumgartner-warum-gehen-menschen-extreme-risiken-ein/,stan: 02.01.2016• zaleśkiewicz, Tomasz: „Ryzyko jako konieczność i ryzyko jako przyjemność. Teoria i jej empirycz-na weryfikacja.”, w: red. Goszczyńska, Maryla; Studenski, Ryszard: „psychologia zachowań ryzykownych. koncepcje - badania - praktyka”, wydawnictwo akademickie „Żak”, warszawa 2006.

Justyna pokładniktrener, właściciel firmy szkoleniowej tam

Page 41:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

m A m y P O m y S ł N A

fiLM

ybH

Pdla

gościPoDWyKoNaWcóWPracoWNiKóW

S a f e t y m e d i a . p lt e l . 7 9 6 7 2 3 3 8 9

nasze wybrane realzacje: akadeMia SaFeTy ManaGeRa • boSiR • danone • delpHi poland S.a. • eaTon aUToMoTiVe SySTeMS • iMpeRial Tobacco polSka ManUFacTURinG S.a. • iMpeRial To-bacco polSka S.a. • MicHelin polSka • Mondi • neMak poland • nUTRicia • pHilipS liGHTinG po-land • poliSH inTeRnaTional • SiTa SUez • SolVay enGineeRinG plaSTicS • SToRa enSo poland • SToRa enSo naRew • TcHibo ManUFacTURinG poland • wSzop ZaPytaj o BeZPłatną Wycenę

Page 42:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

w organizacji...

zmiany ...oraz popełniane

błędyw swej praktyce zawodowej mam ciągły kontakt z organizacjami, które znajdują się na różnych etapach wprowadzania zmian. zmiany mają różny charakter i poziom kompleksowości, ale zawsze ich wprowadzenie ma z założenia wpłynąć pozytywnie na funkcjonowanie organizacji i doprowadzić do osiągnięcia wyznaczonych celów.niestety, praktyka pokazuje, że wprowadzane zmiany często przysparzają organizacjom wielu wyzwań i nie zawsze kończą się osiągnięciem zamierzonego efektu, bądź efekt zmiany nie jest stały.

w p r o w a d z a n e

paweł Rolewski

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl42

Page 43:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 43

Page 44:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

44 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

warto zatem zastanowić się nad efektywnością zarządzania zmianą, tym bardziej, że w obecnych czasach szeroko pojęta zmiana jest permanentnym stanem organizacji stawiających na rozwój.

ponieważ jestem praktykiem zarządzania, chciałbym aby ten artykuł miał wymiar praktyczny, dlatego też dalsze rozważania oprę na przykładzie wdrażania programu obserwacji bezpieczeństwa zachowań na bazie modelu zarządzania zmianą, zwanego metodą 5-ciu kroków:

ocena

przede wszystkim kierownictwo firmy, decydując się na wprowadzenie zmiany, powinno mieć pełne zrozumienie „stanu bieżącego”, w którym znajduje się organizacja. pozwala to określić zakres i skalę potrzebnej zmiany, a także ocenić możliwości poprawy, gotowość na zmianę i potrzeby w zakresie zaangażowania określonych interesariuszy i zasobów.

wyobraźmy sobie np. sytuację, w której kierownictwo firmy, borykając się z dużą liczbą wypadków, postanawia wdrożyć

program obserwacji bezpieczeństwa zachowań (często nazywany programem audytów behawioralnych lub bbS’em od behavioural based Safety), jako narzędzie, które ma poprawić poziom bezpieczeństwa.

biorąc pod uwagę, że ok. 95% wypadków powodowanych jest niebezpiecznymi zachowaniami pracowników, wprowadzenie programu, który ma koncentrować wysiłki organizacji w obszarze rozpoznawania i korygowania niebezpiecznych zachowań, powinno przynieść znaczącą poprawę poziomu bezpieczeństwa pracy. Jednak ocena „stanu bieżącego” może wykazać, że organizacja ma ciągle wiele do zrobienia w zakresie budowy fundamentów zarządzania bezpieczeństwem, np. utrzymania porządku, organizacji pracy, udoskonalenia i komunikacji zasad bezpieczeństwa, itp.

Może to sugerować, że etap, na którym organizacja znajduje się obecnie, wymaga skoncentrowania jej wysiłków na innych obszarach niż wprowadzanie programu obserwacji bezpieczeństwa zachowań.

Page 45:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

45offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

kolejnym wyzwaniem może okazać się niewłaściwe oszacowanie kompleksowości wprowadzenia programu oraz potrzebnego zaangażowania zasobów ludzkich z różnych części organizacji.

łatwo wyobrazić sobie sytuację, w której szanse właściwego zafunkcjonowania programu topnieją wraz z np. ograniczeniem zaangażowania się wyższego kierownictwa do podjęcia decyzji o wprowadzeniu programu oraz zdelegowaniem odpowiedzialności za wprowadzenie programu wyłącznie na personel ds. bezpieczeństwa, choć we wdrożenie takiego programu powinno być zaangażowane wyższe kierownictwo (np. w formule komitetu Sterującego), operacja, dział bezpieczeństwa, dział zarządzania zasobami ludzkimi, dział komunikacji, dział zarządzający procedurami i systemem zarzadzania, itp.

powyższe niedoszacowanie może mieć również swoje źródło w niewłaściwej diagnozie w zakresie gotowości do zmiany.

nasuwa się tu porównanie między organizacjami zbudowanymi od początku w oparciu o wysokie standardy zarządzania i indywidualnego zaangażowania pracowników oraz organizacjami, które musiały pokonać długą drogę rozwoju, wywodząc się jeszcze z rzeczywistości gospodarki socjalistycznej, często z aktywnie reprezentowaną stroną społeczną – najprawdopodobniej wprowadzenie jakiejkolwiek zmiany w pierwszej z tych

Ocena „stanu bieżącego” może

wykazać, że organizacja ma ciągle wiele do zrobienia w zakresie budowy fundamentów zarządzania bezpieczeństwem, np. utrzymania porządku, organizacji pracy, udoskonalenia i komunikacji zasad bezpieczeństwa, itp.

Interesariusz - podmiot (osoba, społeczność, instytucja, organizacja, urząd), który może wpływać na przedsiębiorstwo lub/oraz pozo-staje pod wpływem jego działalności.

Page 46:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

46 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

dwóch organizacji będzie wymagało mniejszego wysiłku organizacyjnego, niż w drugim przypadku. Jednak równie prawdopodobny jest scenariusz, że w drugim przypadku, program obserwacji bezpieczeństwa zachowań zostaje wprowadzony z sukcesem, ponieważ właściwie uwzględniono aspekt gotowości organizacji na zmianę przy planowaniu i realizacji wdrożenia, a w pierwszym przypadku wdrożenie nie przynosi oczekiwanych efektów, gdyż nie wzięto pod uwagę jakiegoś elementu determinującego gotowość do zmiany (np. brak motywacji kierownictwa liniowego).

wizja przyszłości

Gdy mamy już pełne zrozumienie „stanu bieżącego”, w kolejnym etapie powinniśmy zdefiniować cel zmiany, czyli określić jak widzimy przyszły sposób funkcjonowania / stan organizacji po wprowadzeniu zmiany oraz miary (wskaźniki), które ten nowy stan określają.

w odniesieniu do naszego przykładu, etap ten wydaje się dość prosty - wprowadzenie narzędzia (program obserwacji) do poprawy poziomu bezpieczeństwa, mierzone np. ilością przeszkolonych obserwatorów i ich wywiązywaniem się z obowiązku przeprowadzania tzw. zaplanowanych obserwacji. należy jednak zadać sobie bardzo istotne pytanie - czy naszym celem jest wprowadzenie narzędzia służącego poprawie bezpieczeństwa, czy raczej poprawa bezpieczeństwa w wyniku

zmiany sposobu funkcjonowania organizacji osiągniętej dzięki zastosowania określonego narzędzia…?

odpowiednie podejście to tego etapu ma również ogromne znaczenie z punktu widzenie budowania zaangażowania w zmianę u członków organizacji, kluczowych dla tej zmiany, np. wyższego kierownictwa i zespołu zadaniowego.

planowanie działań

zrozumienie „stanu bieżącego” i zdefiniowanie wizji przyszłości umożliwia przejście do zaplanowania przeprowadzenia zmiany.

oczywiście wysiłek włożony w dwa poprzednie etapy ułatwia dobre zaplanowanie przeprowadzenia zmiany.

z punktu widzenia efektywności zarzadzania zmianą, dobrze jest zacząć od zbudowania ogólnego planu z określeniem tzw. kamieni milowych, charakteryzujących sposób funkcjonowania/stan organizacji po realizacji kolejnych głównych etapów zmiany, a następnie przejść do szczegółowego planowania kolejnych etapów.

wracając do naszego przykładu, dwoma głównymi etapami będą wdrożenie programu oraz funkcjonowanie programu.

dla każdego z etapów, szczegółowy plan działania powinien uwzględnić wszelkie działania służące realizacji

Page 47:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

47offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

danego etapu, wskaźniki pozwalające śledzić i rozliczać realizację zadań/funkcjonowanie programu, okresy realizacji działań oraz role i ich odpowiedzialności.

wśród planowanych działań nie powinno zabraknąć starannie dobranego planu komunikacji, uwzgledniającego różne grupy interesariuszy, kanały komunikacji i etapy realizacji programu.

Realizacja planu działań (wprowadzenie zmiany)

po określeniu ról, zadań i terminów przychodzi kolej na realizację planu, czyli czas próby dla organizacji i poszczególnych jednostek w zakresie postaw, zaangażowania i efektywności podejmowanych działań.

kluczowym wydaje się być tutaj właściwy dobór osób, które będą bezpośrednio odpowiedzialne za przeprowadzenie zmiany. w odniesieniu do naszego przykładu można by tu wymienić sponsora, członków zespołu zadaniowego, coachów oraz obserwatorów.

zgodnie z modelem adaptacji zmiany wg e. Rogers’a, umiejętność identyfikacji członków organizacji, na których można oprzeć przeprowadzenie zmiany (ok. 2,5% tzw. innowatorów, a następnie ok. 13,5% tzw. wczesnych adaptatorów) może okazać się krytyczna dla osiągniecia wyznaczonego celu.

zaangażowanie najwyższego

Czy naszym celem jest wprowadzenie

narzędzia służącego poprawie bezpieczeństwa, czy raczej poprawa bezpieczeństwa w wyniku zmiany sposobu funkcjonowania organizacji osiągniętej dzięki zastosowania określonego narzędzia?

Page 48:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

48 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

kierownictwa, efektywny proces komunikacji, rozliczalność i motywowanie oraz stała analiza realizacji połączona z elastycznością reagowania będą elementami wspierającymi przeprowadzenie kolejnych etapów zmiany (pokonywanie oporów pojawiających się w organizacji na kolejnych etapach zmiany), co powinno powodować coraz większe zaangażowanie organizacji w zmianę.

Utrzymanie zmiany

choć często dużym wysiłkiem dla organizacji jest wprowadzenie zmiany, doświadczenie uczy, że jeszcze większym wyzwaniem może być utrzymanie efektu zmiany.

wracając do przykładu wprowadzenia programu obserwacji bezpieczeństwa zachowań, będzie to etap po wdrożeniu, kiedy program dobrze funkcjonuje, a organizacja efektywnie go wykorzystuje do poprawy bezpieczeństwa.

Tu po raz kolejny ogromne znaczenie będzie miało zaangażowanie najwyższego kierownictwa oraz osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie programu.

najwyższe kierownictwo utrzyma zaangażowanie organizacji w program, jeżeli regularnie będzie wykorzystywało dane z programu do celów zarządczych, zamieniając je na konkretne działania, przynoszące wymierne (widzialne/odczuwalne dla organizacji) efekty, oraz rozliczało organizację z obowiązków wynikających z funkcjonowania programu,

Page 49:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

nie zapominając o motywowaniu. przykładowo: kierownictwo analizuje wywiązywanie się obserwatorów z przeprowadzania zaplanowanych obserwacji, regularnie analizuje trendy po określonych kategoriach obserwacji oraz podejmuje określone działania na ich podstawie.

z kolei od osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie programu, będzie zależało na ile efektywnie będą planowały działania w ramach funkcjonowania programu, analizowały te działania, podejmowały, bądź rekomendowały podjęcie stosownych działań korygujących, jeśli zajdzie taka potrzeba oraz dbały o jakość danych i raportów, przekazywanych najwyższemu kierownictwu.

oczywiście powyższy tekst nie wyczerpuje tematu zarówno, jeśli chodzi o zagadnienie zarządzania zmianą, jak i wprowadzania programu obserwacji bezpieczeństwa zachowań, mam jednak nadzieję, że zainspiruje do przemyśleń i dalszych poszukiwań, a projekty służące poprawie efektywności organizacyjnej będą przebiegały sprawniej i osiągały wyznaczone cele.

paweł Rolewski dyrektor zarządzający SaFeTy FoR opeRaTion, do 2016 Senior business development Manager ce dupont Sustainable Solutions obecnie niezależny konsultant dupont Sustainable Solutions,

safetymanagera

wydanie2.17

magazyn

maj

wydanie doStępne bezpłatnie na portalu

Kultura Bezpieczeństwa

Temat numeru:podwykonawcy

Page 50:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

50 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Bezpieczeństwo i ergonomia w pracy zawodowej - tu nie ma miejsca na kompromisy

dolegliwości i choroby ze strony układu mięśniowo-szkieletowego stanowią jeden z najważniejszych problemów zdrowia w kilku ostatnich dziesięcioleciach. Zgodnie z danymi opublikowanymi w SHarP report no. 40-4a-2000 liczba dolegliwości mięśniowo-szkieletowych stanowiła 26% wszystkich zgłaszanych, natomiast ich koszt wynosił 40% wszystkich kosztów związanych z dolegliwościami.

problem dotyczy zwłaszcza chorób zawodowych, które stanowią kłopot nie tylko dla pracownika, ale i pracodawcy. Skąd tak wysokie wartości i czy można je skutecznie zredukować?

choroby zawodowe i ich konsekwencje

dolegliwości układu ruchu związane z pracą zawodową to przede wszystkim choroby tzw. parazawodowe – a wśród nich bóle pleców (najczęściej w okolicy odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa) oraz choroby zawodowe takie jak: zapalenie nadkłykcia kości

ramiennej (tzw. łokieć tenisisty i golfiarza), zespół cieśni nadgarstka, zapalenie kaletki stawu kolanowego, zapalenie ścięgna i jego pochewki, zapalenie kaletki maziowej, uszkodzenie łąkotki u osób wykonujących pracę w pozycji klęczącej lub kucznej, zapalenie okołostawowe barku.

w polsce choroby układu mięśniowo-szkieletowego to ok. 4% wszystkich chorób zawodowych, ale jednocześnie (łącznie z chorobami parazawodowymi) – ok. 14% przyczyn absencji chorobowej. choroby układu ruchu to oczywiście znaczne dolegliwości bólowe i ograniczenia aktywności życiowej, ale także znaczące koszty ekonomiczne związane ze zwolnieniami lekarskimi, kosztami leczenia, rehabilitacji i ewentualnych rent.

Skąd się biorą urazy i kontuzje?

- Z jednej strony przyczyn takiego stanu rzeczy można upatrywać w zwiększonej długości życia (a również aktywności zawodowej), z drugiej – zmniejszającej się aktywności fizycznej pozazawodowej, a z trzeciej – warunkach, w jakich wykonywana jest praca zawodowa – podkreśla dr inż. zbigniew Jóźwiak, na co dzień pracujący w instytucie Medycyny pracy im. prof. J. nofera. - Ryzyko wystąpienia dolegliwości ze strony układu mięśniowo-

Page 51:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 51

Page 52:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

52 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

szkieletowego bardzo często utożsamiane jest z tzw. ergonomicznymi czynnikami ryzyka zawodowego – zależnymi m.in. od geometrii przestrzennej stanowisk pracy (np. warunków antropometrycznych rozmieszczenia elementów pracy, informacyjnych i sterujących, wysokości powierzchni roboczej), sposobu wykonywania pracy (nawyki indywidualne lub sposoby wymuszone konstrukcją stanowiska), a wreszcie urządzeń i narzędzi wykorzystywanych w procesie pracy – dodaje.

dobrym przykładem podstawowego i powszechnie używanego narzędzia ręcznego jest wkrętak. Jest to z pozoru narzędzie stosunkowo proste w swojej budowie i użyciu, jednak okazuje się, że właśnie jego konstrukcja ma ogromny wpływ na wiele elementów pracy – przede wszystkim jej ilość i jakość. nie bez znaczenia jest także wpływ budowy wkrętaka na zdrowie użytkownika –

począwszy od „zwykłych” otarć naskórka dłoni i odcisków, a skończywszy na przeciążeniach stawów nadgarstkowych i łokciowych oraz zmęczeniu mięśni ręki, przedramienia, ramienia i barku. a przeciążenie i zmęczenie elementów układu ruchu prowadzi nie tylko do mniej efektywnej pracy, zwiększa także ryzyko wystąpienia wypadku przy pracy.

Jak przeciwdziałać temu zjawisku?

- Między innymi używać dobrych, ergonomicznych wkrętaków dla których podstawowe zasady konstrukcyjne opracowano już w ostatnich dziesięcioleciach ubiegłego wieku. O wadze problemu ergonomii wkrętaków najlepiej świadczy choćby duża liczba prac naukowych poświęconych zarówno samej ich budowie, jak i wpływowi na zdrowie pracowników – zauważa ergonomista zbigniew Jóźwiak.

Page 53:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

Jednym z producentów wysokiej jakości wkrętaków jest firma wiha, gdzie w produktach z rękojeścią SoftFinish zastosowano wszystkie teoretyczne osiągnięcia dotyczące budowy tych narzędzi, co zaowocowało ich rekomendacją przez stowarzyszenie niemieckich lekarzy i terapeutów aGR (www.agr-ev.de).

- Rękojeść o ergonomicznym kształcie, dopasowanym do wielkości ręki użytkownika i rodzaju wykonywanych zadań to jedno z najważniejszych założeń naszego bezpiecznego podejścia do projektu, usprawniającego i chroniącego mięśnie rąk każdego specjalisty - podkreśla wojciech Gradowski, ekspert firmy wiha.

duża średnica tylnej części rękojeści pozwala na uzyskanie większego momentu siły, (faza początkowa odkręcania i końcowa wkręcania

śruby), odpowiednio mniejsza średnica przedniej części uchwytu wraz z obrotowym zakończeniem chwytu znakomicie ułatwia wykonywanie pozostałych faz wkręcania/odkręcania. Taka budowa oraz użyte materiały (polipropylenowy trzon uchwytu i nakładki z termoplastycznego elastomeru zapewniające pewny i wygodny chwyt) pozwalają na pełną kontrolę nad użyciem wkrętaka zarówno podczas konieczności użycia dużej siły, jak i wysokiej precyzji ruchu. Trzpień i końcówka wykonane zostały z wysokiej jakości stali chromowo-wanadowo-molibdenowej pokrytej chromem, odpornej na korozję i zużycie mechaniczne.

projekt poparty badaniami

wkrętaki SoftFinish® wykorzystywano w kilku badaniach porównawczych jakości ergonomicznej, np. różnicy

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 53

Page 54:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

54

subiektywnego odczucia dolegliwości ze strony układu mięśniowo-szkieletowego po użyciu wkrętaka SoftFinish® i typowego wkrętaka budżetowego1).

z kolejnego badania porównawczego, w którym oceniano 10 profesjonalnych wkrętaków2) wynika, że wkrętaki SoftFinish® firmy wiHa plasują się na pierwszych miejscach ze względu na maksymalny moment siły możliwy do użycia, wygodny kształt uchwytu, minimalizację obciążenia statycznego mięśni kończyny górnej podczas użycia czy minimalizację odczucia subiektywnych dolegliwości w okolicy dłoni.

z urazami stawów podczas wykonywania codziennych obowiązków zawodowych nie ma żartów. To nie tylko duży problem dla specjalisty, którego bolące dłonie prowadzą do konieczności przerwania pracy zawodowej, ale i niełatwa sytuacja dla pracodawcy, który był odpowiedzialny za właściwie przygotowanie miejsca pracy. Sytuacji można jednak zapobiec używając odpowiednio skonstruowanych narzędzi, szkoląc pracowników i podnosząc świadomość o skutkach zaniedbań podstawowych założeń bHp. pracujmy więc mądrze, za pomocą dobrze dobranych narzędzi, a przyniesie to liczne korzyści – nie tylko te materialne.

iwona bolt

• 1) wg. k. kluth, H.-c. chung, H. Strasser: ergonomic Quality and design criteria of professional-Grade Screwdrivers,assessment of the ergonomic Quality of Hand-Held Tools and computer input devices, H. Stresser (ed.), ioS press, 2007, w którym wkrętaki SoftFinish® uzyskały bardzo wysokie noty.• 2) M. penzkofer, a.-S. Henke, k. kluth,: assessment of the ergonomic Quality of european Screwdrivers, advances in physical ergonomics and Human Factors: part i pod redakcją Tareq ahram,Renliu Jang.

Artykuł powstał w ramach współpracy portalu „Kultura Bezpieczeństwa” z firmą Wiha.

www.i-feel-wiha.com/pl

Page 55:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

55offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

cel: bezpieczna firmaSposób: dobre przywództwo

Niektórzy już dawno zrozumieli, że ich wysiłek musi koncentrować się na zapobieganiu. Czasami można odnieść wrażenie, że na siłę wyszukują problemy, ale oni wie-dzą o tym, że jeśli raz odpuszczą i przestaną zbierać informa-cje o zdarzeniach wypadkowych, to za chwilę za do zapłacą. To jest przywództwo. – mówi Jerzy Karczewski w rozmowie z portalem „Kultura Bezpieczeństwa”.

Page 56:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

56

Kiedy można powiedzieć, że ktoś jest dobrym przywódcą? Wtedy, gdy jest skuteczny? Musi być skuteczny, bo inaczej nikt nie powie, że jest przywódcą. natomiast najpierw musi się nauczyć paru rzeczy, z którymi ludzie mają bardzo duży kłopot. chyba największym z nich jest to, że nie umiemy rozmawiać.

rozmawiać czy słuchać? w komunikacji masz i słuchanie, i przekazywanie swoich informacji. kiedy namawiam kogoś, żeby spróbował rozmawiać ze swoimi bezpośrednimi podwładnymi, może się wydawać, że nie powinno być nic prostszego. przecież można podejść do każdej osoby raz na tydzień i spytać: „powiedz mi, w jaki sposób poprawiasz u siebie kulturę bezpieczeństwa, co zrobiłeś w ostatnim czasie?”. wszyscy się jednak dziwią, a czasami nawet mówią: „Może ustalimy jakieś cele, które zmuszą ludzi do zrobienia czegoś”. niektórzy sugerują: „Możemy dawać kary, jeżeli ktoś czegoś nie zrobi”. Mnie się wydaje, że to jest niezrozumienie faktu, że człowiek przestraszony, zagrożony karą, zrobi coś szczerze czy prawdopodobnie nieszczerze, tylko dlatego, że ktoś, ma nad nim władzę. ludzie nie wierzą, że dzięki konstruktywnej rozmowie można zacząć wpływać na innych w sposób skuteczny. wierzą w karę, co jest przerażające. Rzadko zdarzają się osoby o których rzeczywiście można powiedzieć, że są przywódcami, ponieważ poświadczają to swoim podejściem.

w ostatnim czasie miałem takie projekty, w których osoby najwyższe rangą uważały, że ciągle trzeba rozmawiać z ludźmi, pokazywać czy to nieprawidłowe warunki, czy to nieprawidłowe zachowania, ponieważ to jest coś, nad rozwiązaniem czego możemy się wspólnie zastanowić. Są oczywiście w wielu miejscach menedżerowie, którzy myślą o bezpieczeństwie w kategoriach tego starego bHp: „To nie jest moja sprawa”, po pewnym czasie część spośród nich zaczyna jednak rozumieć, że kadra kierownicza musi wziąć sprawy kultury bezpieczeństwa w swoje ręce.

tylko jak zmieniać świadomość, przekonać kierownictwo? kierownictwo wtedy daje się przekonać, kiedy odczuje konsekwencje.

czyli przez karę? Ja się zawsze śmieję, że 90% telefonów, które otrzymuję, rozpoczyna się od słów „mieliśmy śmiertelny wypadek”, lub „mieliśmy poważną sytuację”. U nas brakuje myślenia w kategoriach zapobiegania, dlatego żartuję, że najlepiej, jeśli ktoś dostanie mocno po tyłku. Miałem nie tak dawno ciekawą rozmowę na ten temat. polski oddział międzynarodowego koncernu osiągał bardzo dobre wyniki, ale nie jeśli chodzi o bezpieczeństwo pacy. zmieniło się to w momencie, kiedy pojawiła się groźba zamknięcia tego oddziału z powodu stanu bHp. ludzie byli nieświadomi, że sprawy bezpieczeństwa u niektórych menedżerów naprawdę mogą być na

Page 57:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

57offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

pierwszym miejscu. cały czas mówiono: „pracuj bezpiecznie; rodzina czeka” itp., tylko że nikt się tym tak naprawdę nie przejmował.

Puste slogany. Tak. poza tym wydaje mi się, że my w ogóle nie kształcimy naszej kadry kierowniczej pod kątem kultury bezpieczeństwa. Ja cały czas tłumaczę, że najważniejsze jest skupienie się na studentach. na studiach podyplomowych pytam słuchaczy, kto już nauczył się czegoś o zarządzaniu bezpieczeństwem pracy (to są studia podyplomowe, więc pytanie kieruję do osób po studiach – w większości z uczelni technicznych). nikt… czasem zgłosi jedna osoba, wyjątek potwierdzający regułę. kiedy ci ludzie mają się tego nauczyć, jeśli wyszli z uczelni bez przeświadczenia, że bezpieczeństwo pracy jest tak istotne?

no dobrze, jestem po studiach podyplomowych, mam głowę wypełnioną wiedzą, wiem jak zarządzać bezpieczeństwem, wiem jak rozmawiać z pracownikami, idę do firmy i... i trafiam na mur.

i co wtedy? wtedy zostaje to, od czego zaczęliśmy – rozmowy z ludźmi. pamiętaj o tym co powiedziałem, że z powodu zaniedbań można mieć nieprzyjemności. bardzo często moje projekty – powiem znowu: niestety – biorą się z tego, że np. koncern zaczyna wprowadzać jakieś wskaźniki, pewne konkretne cele związane z

bezpieczeństwem i ochroną pracy. każdy zdaje sobie z tego sprawę, że jakość pracy jest mierzona, co przynosi jasną odpowiedź, czy ktoś sobie dobrze daje radę.

i jeżeli taki młody człowiek naprawdę wie, że to jest ważna sprawa, że świat od ponad 50 lat się tym zajmuje nie dlatego, że lubi kulturę bezpieczeństwa, tylko dlatego, że to przynosi wymierne efekty ekonomiczne, wtedy będzie potrafił przekonać do swoich racji.

Jeżeli pytałeś o przywództwo: znasz te wyrażenia: zaangażowanie kadry kierowniczej, wymaganie normy?

Kto nie zna? właściwie nikt tego tak naprawdę nie sprawdza. „czy są państwo zaangażowani”? wtedy każdy mówi: „oczywiście, że tak!”. a ja takiego pytania w ogóle nie zadaję, ponieważ uważam, że to nie ma sensu. zamiast tego mówię: „proszę mi powiedzieć, co pani (czy pan) osobiście w ostatnim okresie zrobiła, jeśli chodzi o poprawę bezpieczeństwa w swojej firmie. osobiście”. czyli wszystkie polecenia zróbcie coś odpadają.

Wtedy najczęściej słyszę: „ja jestem od zarządzania, od delegowania zadań, ja nie mam czasu, żeby się osobiście tym zajmować, ale bardzo dbam, więc wyznaczyłem pięć zespołów, ośmiu liderów...”. To jest oczywiście lepsze niż nic, tylko że projekty się skończą, budżet się rozejdzie... bardzo często wydawanie

Page 58:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

pieniędzy nie jest połączone z osiągnięciem konkretnych efektów. i potem mówimy: „naszym celem jest poprawa w przyszłym roku”. ładny cel, prawda? ale ile i czego poprawa? właśnie dlatego zawsze staram się przekonywać, żebyśmy z tych angielskich słów - purpose, goal, aim, target- zostawili tylko jedno – target. Jeśli ktoś wie, co to znaczy, czyli rozumie przez to ten konkretny wynik, który mamy uzyskać w następnym okresie, to staje na konkretnym gruncie. Jeśli wiem, co konkretnie chcemy osiągnąć, to łatwiej jest powiedzieć, co konkretnie trzeba w związku z tym zrobić.

tak, ale znowu, target może być na tyle odległy, że będzie demotywujący dla niektórych osób, bo będzie majaczył gdzieś daleko na horyzoncie. i dochodzimy do kolejnego magicznego zwrotu: milestone. przeszliśmy do tematu realizacji projektów. dobra firma powinna mieć – ładnie powiem po polsku - targety strategiczne, przy czym rzeczywiście mówimy o horyzoncie kilku lat. Tylko że to są dla wielu osób rzeczy abstrakcyjne, ponieważ pojawia się pytanie: „co mam zrobić za trzy miesiące albo w przyszłym roku?”. od tego są cele roczne. największym problemem jest to, że w wielu firmach po wyznaczeniu celów kierownictwo jest tak zachwycone tym, że udało się je określić, że na rok o nich zapomina. Tu znowu wkraczamy w obszar przywództwa.

w czasie audytu, kiedy widziałem, że coś nie jest realizowane zawsze się pytałem,

Jerzy Tadeusz

karczewski

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl58

z wykształcenia informatyk, absolwent Uniwersytetu warszawskiego, doktor nauk technicznych, doktorat obronił w instytucie cybernetyki Technicznej we wrocławiu. wykłada na podyplomowych studiach bHp na aGH w krakowie, politechnice warszawskiej oraz politechnice łódzkiej Jest autorem 5 książek oraz ponad 175 publikacji.

wieloletni pracownik naukowy Grupy nauki bezpieczeństwa pracy (Safety Science Group, delft University of Technology) Uniwersytetu Technicznego w holenderskim delft.

w czasie pobytu w Holandii kierował wieloma przedsięwzięciami międzynarodowymi z dziedziny bezpieczeństwa pracy, pracując m.in. dla amerykańskiego koncernu computer Science corporation. po prawie 20 latach pobytu w Holandii wrócił do kraju, gdzie zajmuje się działalnością doradczą, audytorską i szkoleniową.

autor i kierownik projektu eViSa – pierwszego w polsce przedsięwzięcia, dzięki któremu można oceniać i doskonalić zarządzanie bezpieczeństwem pracy oraz przygotowywać polskich przedsiębiorców do uzyskania międzynarodowych certyfikatów na system zarządzania bezpieczeństwem pracy. przeprowadził ponad 230 audytów bezpieczeństwa pracy (według iSRS, oHSaS 18001, pn-n-18001, Scc) oraz systemów zintegrowanych w 11 krajach.

obecnie prowadzi własną firmę szkoleniowo-konsultacyjną akademia eViSa.Jego hobby to historia starożytna, paleoastronautyka i podróże.

Page 59:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

59offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

pytam: „dobrze, ale po co?”. Słyszę odpowiedź: „chcemy poprawić poziom bezpieczeństwa, mamy dużo wypadków, płacimy wysoką stawkę itd. Mówię: „Musimy inaczej popatrzeć na problem. na co dzień za bezpieczeństwo pracowników odpowiada kadra kierownicza, jeżeli państwo chcą osiągnąć to, o czym mówię, to trzeba szkolić kadrę kierowniczą”. Jeżeli prezes odpowiada: „nie, nie, nie, to osoby z działu bHp, dadzą sobie radę”, to oznacza, że się nie rozumiemy. z wielu firm dostaję właśnie takie sygnały, że zmarnowały bardzo dużo pieniędzy na szkolenia, tzw. projekty szkoleniowe, polegające na tym, że organizuje się bardzo drogie szkolenia dla wszystkich pracowników. kierownictwo dziwi się, że koszty są tak duże i że nic się w tej kwestii nie zmienia, ale to się nie może zmienić.

Wróćmy do naszego studenta. co powinien zaproponować kierownictwu, żeby zgodziło się na jego pomysł? a gdybyś ty miał podjąć decyzję, to co byś chciał usłyszeć? Ja chciałbym zobaczyć, w których dziedzinach i dlaczego poprawa będzie korzystana dla firmy. a ponieważ słowo korzystna dla wielu osób łączy się z pieniędzmi, trzeba by się trochę zastanowić, w jaki sposób można to pokazać. w bezpieczeństwie nie ma stuprocentowych zysków w następnym roku, i żeby było jasne: to nie są zyski dla firm, to są mniejsze straty. ale jeśli umiemy liczyć, to wiemy, że wynik końcowy obejmuje to, co zarobiłem, minus to, co niepotrzebnie

w jaki sposób monitorowano – tam, gdzie mówimy o konkretnych wynikach – czy nadzór był zorganizowany. i słyszę od pracownika: „powiedziano nam, że trzeba zaraportować dziesięć zdarzeń potencjalnie wypadkowych ale zupełnie o tym zapomniałem, przez trzy miesiące nikt się o nic nie pytał, więc po co ja mam to robić?”. i mamy odpowiedź - ktoś usłyszał, że trzeba zbierać zdarzenia potencjalnie wypadkowe, ale jeżeli nikt tego później nie sprawdza, ile udało się ich zebrać i co z tego wynika, to nie ma to większego sensu.

ja tutaj widzę błąd w postawie tego pracownika. Z tego co mówisz wynika, że on raportuje te zdarzenia ponieważ ma wyznaczony cel, natomiast nie ma wyrobionego nawyku reagowania na coś, co należy poprawić. Robi to, ponieważ mu każą. To, co nazywamy nawykowym działaniem, nie polega na tym, że jutro powiem, co należy robić. Żeby nawyk się wytworzył, trzeba czasu, problem w tym, w jaki sposób go wykorzystamy. Jeżeli nie będziemy monitorować sytuacji, pytać ludzi, to po prostu system musi być nieefektywny.

Jeśli już mówimy o przeświadczeniu części kadry kierowniczej, że wystarczy coś polecić i to będzie zrobione: wydaje mi się, że drugim – i to nie tylko polskim – przekonaniem jest to, że panaceum na wszystkie problemy są szkolenia. Jeżeli to dotyczy bHp, to najczęściej ludzie sobie wyobrażają, że to szkolenie powinno być zorganizowane dla pracowników z działu bHp.

Page 60:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

60 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

straciłem. w polsce prawie nikt nie liczy strat spowodowanych brakiem bezpieczeństwa, czyli wszystkich awarii, wypadków itp.

na początku trzeba przejść żmudny proces analizy tego, gdzie te pieniądze uciekają albo mogą uciec. W przypadku firmy, która ma 50–60 wypadków, to jeszcze jest w miarę proste. mamy jednak firmy, w których odnotowane są dwa lekkie wypadki w ciągu roku, ale podskórnie czujemy, że to wiąże się z dużym szczęściem, ponieważ kultury bezpieczeństwa w ogóle w nich nie ma. jak wtedy to pokazać? tutaj nie pójdziesz do prezesa i nie powiesz, że tyle stracili na wypadkach, bo tak na dobrą sprawę tych strat nie było. one mogą się dopiero pojawić. oczywiście, tylko że te straty i zyski tak naprawdę są wirtualne. niektórzy ludzie nie chcą wydać pieniędzy na okresowy przegląd samochodu i czekają, aż im się rozpadnie silnik, inni nie chcą wydać pieniędzy na wizytę u dentysty raz na pół roku. do spraw bezpieczeństwa ludzie też podchodzą w taki sposób.

często spotykasz przywódców w firmach? nie znam oczywiście wszystkich firm. znam takie firmy, którym za świadomość można dać wysoką notę, tylko że one jeszcze nie doszły do wyniku, bo są w drodze. oni już dawno zrozumieli, że ich wysiłek musi koncentrować się na zapobieganiu. czasami można odnieść wrażenie, że na siłę wyszukują

problemy, ale oni wiedzą o tym, że jeśli raz odpuszczą i przestaną zbierać informacje o zdarzeniach wypadkowych, czyli inaczej mówiąc, przestaną zbierać informacje o przyczynach wypadków i katastrof, to za chwilę za do zapłacą. To jest przywództwo. więc prezes cały czas trzyma rękę na pulsie i mówi, że oprócz tych systemów, które stworzyliśmy, musimy szukać nowych rozwiązań, ponieważ nic nie jest dane raz na zawsze. To jest tak samo jak z wdrażaniem nowego systemu zarządzania. ludzie najlepiej pracują i są najbardziej wydajni, gdy system trzeba wdrożyć.

Zrealizowali cel i powietrze zeszło. nie do końca. kierownictwo nie ma pomysłu na temat tego, co należy dalej robić, chociażby zarządzać przez cele i wskaźniki. potem firma analizuje wyniki i mówi: „Taki piękny program, tyle pieniędzy, a nie ma wyników. co się dzieje? poczekajmy do kolejnego audytu, może da odpowiedź”.

to znaczy, że oni nie wiedzą, po co te systemy wdrażali. niestety. Ja to nazywam: instrumentalne wdrażanie wymagań normy. każą mi podać cel, to piszę: „zero wypadków”, mimo że już w styczniu miałem sześć i nic nie robię. Mamy problem ze zrozumieniem, po co wdrażamy system. wolimy dyskutować o tym, które podejście jest lepsze, co jest nonsensowne, ponieważ w każdym podejściu można zrobić zarówno świetny, jak i beznadziejny system. norma oHSaS nie wartościuje, co jest dla ciebie ważne, daje ci pewien pakiet,

Page 61:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

61offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

który należy zrealizować. To nie znaczy, że ja – nawet na podstawie jakichś z góry określonego zestawu wymagań – nie mogę zrobić tego dobrze czy źle. Jeśli brakuje wyrażenia badania lekarskie, to mogę je dodać; jeśli norma nie ma wyrażenia przeglądy bHp, to mogę je dodać. nic nas nie ogranicza, żeby zrobić dobry system. wiele osób woli robić minimum, bo prezes chciałby mieć certyfikat, i to wszystko.

Więc jakie są najważniejsze cechy dobrego przywódcy? widzę, że męczy cię problem przywódcy. przywódca to jest człowiek, za którym pójdą inni. Jaka jest różnica między przywódcą a menedżerem? przywódca wprowadza zmiany, rozwija firmę, a menedżer nią zarządza. przywódca może mieć dobrych menedżerów do zarządzania firmą na co dzień, ale musi mieć pewną wizję, którą będzie potrafił przekazać ludziom z którymi współpracuje, którzy za nim pójdą i ją zrealizują. klasyczne pytanie dotyczące przywództwa: wiesz na pewno, kto to był aleksander wielki – wymień mi chociaż jednego z wielu jego generałów.

nie wymienię. bo oni byli zarządzającymi, a on był przywódcą. on fizycznie nie musiał sam nic robić – miał wizję i miał ludzi do pracy. ale wizję, którą potrafił przekazać w taki sposób, że poszli za nim i zawojowali prawie cały ówczesny świat. wydaje mi się, że tak należy rozumieć przywództwo.

nie tak dawno jeden z prezesów

Niektórzy ludzie nie chcą wydać

pieniędzy na okresowy przegląd samochodu i czekają, aż im się rozpadnie silnik, inni nie chcą wydać pieniędzy na wizytę u dentysty raz na pół roku.Do spraw bezpieczeństwa ludzie też podchodzą w taki sposób.

Page 62:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

62

powiedział do mnie: „kiedyś już współpracowaliśmy, pamiętasz? chcę, żebyś wprowadził w firmie, w której jestem teraz prezesem, taki system zarządzania jak kiedyś”. Mówię: „no dobrze, chciałbym zacząć od analizy sytuacji”. błyskawicznie doszliśmy do porozumienia – ten człowiek miał po prostu wizję. a dodatkowo miał fantastyczne umiejętności takie jak komunikowanie się z ludźmi czy motywowanie ich. powiem ciekawostkę: wiesz, jakimi tematami zajęły się dwie pierwsze grupy, po dyskusji na szczeblu zarządu? System motywacyjny dla ludzi; cele i wskaźniki. a potem szczegóły. Jeśli zobaczysz w ten sposób zorganizowane przedsięwzięcie, to powiesz, że ci ludzie wiedzą, co robią. promocja bHp – od tego zaczynamy. Jeśli nie sprzedamy tego jako idei, to i tak z tego nic nie będzie. po tym właśnie poznajemy, czy ktoś ma wizję, wie, gdzie chce się znaleźć za rok, dwa czy pięć, i czy potrafi tę swoją wizję sprzedać na tyle skutecznie, że reszta za nim pójdzie.

mogę mieć wizję, piętnaście pomysłów na dojście do celu... To masz potok, a nie wizję.

i właśnie zaczynam wdrażać jeden, drugi, trzeci, czwarty program. W pewnym momencie pracownicy zaczynają się gubić, bo nie wiedzą, na czym się koncentrować... wszyscy mówią: za dużo pomysłów na raz – nic nie skończone, nic nie jest przyzwoicie zrobione.

Po czym poznać, że to jest już za dużo?

Bo pracownicy powiedzą, że już jest za dużo? dla nich zawsze będzie za dużo. wiesz, po czym poznajesz? Jeżeli robisz drugi projekt, a nie skończyłeś pierwszego, to masz już za dużo. kontynuuj, dodawaj nowe elementy, ale wszystko rób w ramach tego jednego projektu. nigdy nie namawiam do rozpoczęcia działań od audytów behawioralnych. Jest to modne, wiele firm wprowadza je na siłę, a efekty przeważnie są mizerne, ponieważ ludzie nie doceniają w ogóle tego aspektu psychologicznego. psychologia, która każe nam – przepraszam za słowo – donosić na innego człowieka.

Pomijając już sam efekt psychologiczny, do audytu muszą być przygotowani pracownicy. oni muszą wiedzieć, na co mają zwracać uwagę. to nie ma być sztuka dla sztuki, że porozmawiam z kimś i odhaczę to na formularzu. właśnie mówisz o tym, co ja nazywam instrumentalnym systemem. kazali mi raz na tydzień podejść i powiedzieć: „ czysto u ciebie, to postawię ci plusa” – to nie ma sensu. Żeby system nie był instrumentalny, potrzebne jest w firmie światłe przywództwo, które wytłumaczy pracownikom, dlaczego coś robimy, jakich korzyści się spodziewamy. przekonanie ludzi do czegoś to jest czasami droga przez mękę, szczególnie w tych firmach, w których mamy średnią wieku 50+. ludzie mają 30 lat kariery zawodowej i nigdy nie słyszeli o audytach behawioralnych. Jeśli

Page 63:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

63

powiemy, że wyrzucimy z pracy każdego, kto co tydzień nie przyniesie dwóch wypełnionych formularzy, to będziesz miał te kwitki na stole, tylko co z tego wyniknie? coś się zmieni? zrobi się zbiór makulatury. dlaczego dałem ten przykład? bo nie zawsze to, co modne, jest łatwe we wprowadzeniu, nie zawsze da od razu dobre efekty.

Wygrywa myślenie, że jeśli zacznie się od audytów, to pracownicy będą bardziej świadomi, że zachowania są ważne. podnieść świadomość można na różne sposoby. wszystko będzie zależało od tego kto i w jaki sposób z tymi ludźmi będzie za chwilę rozmawiał. To jest to, o czym wspomniałeś na początku. a może należałoby się najpierw zastanowić nad tym, dlaczego nie potrafimy rozmawiać ze sobą o sprawach bHp. czy to jest jakiś drażliwy temat? czy to jest obciach, jak mówi młodzież? Że nie wypada pracować bezpiecznie? Że lepiej się opowiada, jak to jechałem 190 km/godz. na autostradzie? i że złapali mnie dwa razy? wtedy wszyscy słuchają z zainteresowaniem. opowiedz, że masz tempomat i kiedy jedziesz autostradą, to ustawiasz 130 km/godz. i nigdy nie jedziesz szybciej – kto cię posłucha? najwyżej powie, że przynudzasz.

Bo to nie jest sexi, lubimy jak jest adrenalina. nie wszyscy, ale masz rację. Szczególnie młodzi ludzie.

rozmawiał Fabian Biel

Ja to nazywam: instrumentalne

wdrażanie wymagań normy. Każą mi podać cel, to piszę: „Zero wypadków”, mimo że już w styczniu miałem sześć i nic nie robię. Mamy problem ze zrozumieniem, po co wdrażamy system.

Page 64:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Safety ChaMpion: BASF

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

64

Page 65:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

65offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

osoby odwiedzające zakłady BaSf w Środzie Śląskiej wita wysoki na 30 i szeroki na 60 metrów budynek, dominujący nad otoczeniem. nie mieszczą się w nim jednak biura, lecz w pełni zautomatyzowany magazyn surowców służących dto produkcji wytwarzanych tu katalizatorów samochodowych.

Magazyn ten jest doskonałą metaforą filozofii firmy w kwestii bezpieczeństwa – wszystko powinno być na najwyższym poziomie, a o bezpieczeństwie pracownicy muszą myśleć automatycznie podczas wykonywania każdej czynności, ponieważ ww zakładach chemicznych nie ma marginesu błędu…

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

65

Page 66:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

66

wizytę rozpoczyna się nietypowo - od egzaminu. każda z osób wchodzących na teren zakładu musi zapoznać się z materiałami umieszczonymi w kioSkU eHS, dotyczącymi kwestii bezpieczeństwa a następnie poprawnie odpowiedzieć na zestaw kilku pytań, które dla utrudnienia zostały sformułowane w taki sposób, że uniemożliwiają automatyczne zakreślanie poprawnych odpowiedzi. błędna odpowiedź na którekolwiek z pytań powoduje konieczność powtórzenia egzaminu.

dni bezpieczeństwa

pretekstem do wizyty w zakładach baSF były dni bezpieczeństwa, odbywające się w każdej jednostce firmy na świecie w tym samym terminie, a w zakładzie w Środzie Śląskiej organizowane po raz pierwszy. i nie wynika to z faktu, że firma ostatnio przekonała się do tej formy promocji kultury bezpieczeństwa, przyczyna jest znacznie bardziej prozaiczna – zakład jest w końcowym etapie budowy. w czasie dni bezpieczeństwa uruchomione były dopiero pierwsze linie produkcyjne, nie wyznaczono jeszcze wszystkich ciągów komunikacyjnych, wiele rzeczy pozostawało w trakcie wdrażania. Jednak zdaniem Radosława Gajdy, Head of QeHS polska, nie zwalnia to firmy z obowiązku wykorzystywania każdej

okazji do podnoszenia świadomości bezpieczeństwa.

do udziału w dniach bezpieczeństwa zachęcani byli wszyscy pracownicy, jednak udział nie był obowiązkowy, dlatego tym większą satysfakcję sprawiła organizatorom znakomita frekwencja. całość została zaplanowana jako kolejne stacje, na których można było zapoznać się z prawidłowym doborem ochron, obchodzeniem się z substancjami chemicznymi, skorzystać z symulatorów bezpiecznej jazdy, czy wziąć udział w pokazach zorganizowanych przez zaproszoną jednostkę pSp tak, by nie kolidować z rozpoczynającym się procesem produkcyjnym.

dni bezpieczeństwa były doskonałą okazją do wręczenia nagród dla pracowników, którzy wykazali się

rangi wydarzeniu nadała wizyta członków najwyższego kierownictwa firmy. na zdjęciu dr. dirk elvermann – dyrektor Zarządzający basF polska sp. z o.o. (z lewej) oraz tilo Horstmann, wiceprezydent mobile emissions catalysts europe

Page 67:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 67

szczególnymi inicjatywami w zakresie bezpieczeństwa. Uhonorowano dopiero co powstałe zespoły Mistrzów bezpieczeństwa - osoby które z własnej inicjatywy angażują się w działalności na rzecz poprawy kultury bezpieczeństwa. laureaci otrzymali nagrodę dyrektora zakładu za wkład w stworzenie wewnątrzzakładowej grupy reagowania na awarie oraz za wybitne i wzorowe przeprowadzenie zadaniowej oceny Ryzyka dla obszaru laboratorium.

pracownicy nie brali udziału w przygotowywaniu dni bezpieczeństwa, ponieważ miała to być niespodzianka. całość została zorganizowana przez departament eHS, z wykorzystaniem materiałów z centrali firmy, jednak to Jacek lis, dyrektor zakładu był gospodarzem imprezy, podkreślając tym swoją indywidualną odpowiedzialność za

bezpieczeństwo wszystkich na terenie zakładu.

co daje największe możliwości w projekcie green field?

Radosław Gajda jest bardzo zadowolony z faktu, że wśród jednostek które nadzoruje jego zespół, jest też nowopowstający zakład. Już na samym początku osiągnięto pewien sukces, mianowicie od początku budowy zapewniono wysoki standard dla firm wykonawczych, oparty na bardzo rygorystycznie przestrzeganym systemie pozwoleń na pracę. znalazło to zresztą zauważone i nagrodzone przez pip sprawującą opiekę nad zakładem państwową inspekcję pracy.

na każdym etapie budowy nowego zakładu osoby odpowiedzialne za bhp miały wpływ na zastosowane rozwiązania - jeżeli uznały, że coś stwarza zagrożenie, mogły wnioskować o zmianę lub skonsultować się wewnątrz firmy ze specjalistami z rozmaitych dziedzin, którzy dostarczali swoje rekomendacje. bardzo często było również tak, że to właśnie departament eHS bezpośrednio rekomendował konkretne rozwiązania, które uważał, że poprawią bezpieczeństwo. przykładem może być zarekomendowanie zamiany drabinki – już po jej zamontowaniu - na schody po tym jak zauważono, że pracownik ma kłopoty z bezpiecznym wejściem. dochodziło także do poważniejszych interwencji, na skutek których mocno ingerowano w początkowy zamysł projektanta. decyzją

Page 68:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl68

typowo organizacyjną była zmiana ustawienia pulpitów sterowniczych w taki sposób, żeby pracownik był ustawiony bokiem do obszaru, w którym jest ruch kołowy (wcześniej stał tyłem), przez co ma lepszy ogląd sytuacji. obrazuje to zastosowanie zasady priorytetowego implementowania działań inżynieryjnych, organizacyjnych ponad zwykłym reagowaniem na zagrożenie, a tego typu kroki są możliwe do wprowadzenia wyłącznie we wczesnej fazie budowy i rozruchu zakładu.

kolejnym powodem do zadowolenia departamentu eHS jest fakt, iż zatrudniani pracownicy często nie mają żadnej „przeszłości przemysłowej”, dzięki czemu nie mają złych nawyków wpojonych w innych miejscach pracy, a obowiązujące w grupie baSF standardy traktują jako oczywiste i jedyne dopuszczalne. w firmie nie są zatrudniane osoby, które mogłyby mieć problem z ich utrzymaniem, skutecznie selekcjonuje się kandydatów do pracy, którzy zostają poinformowani o tym, że będą od nich wymagane szkolenia, a następnie weryfikacja wiedzy oraz praca zgodnie z przyjętymi standardami. Jeżeli ktoś tego nie akceptuje, musi szukać miejsca u innego pracodawcy.

- Część operacyjna to nie tylko młode osoby, jednak na pewno takie, które posiadają otwarty umysł i są gotowe na zmiany i naukę – zauważa Radosław Gajda. - Coraz więcej jest u nas również kobiet, także na stanowiskach produkcyjnych. A ponieważ przykładamy dużą wagę do tego, żeby nie dźwigać ciężkich towarów, to z powodzeniem

się u nas odnajdują. Poza tym, jest to zgodne z polityką firmy dotyczącą równości wobec zatrudnienia, z czego jesteśmy bardzo dumni.

ciągłe doskonalenie

wśród kadry nie ma obaw, że nowi pracownicy zostali rzuceni „na głęboką wodę”, zasypani różnymi projektami. w baSF funkcjonuje przemyślany system szkolenia zawodowego, kluczowi pracownicy są często wysyłani do siostrzanych zakładów w niemczech lub innych regionach świata, gdzie uczą się jak powinna wyglądać bezpieczna i wydajna produkcja. To powoduje, że od samego początku są bardzo mocno ukierunkowani

Page 69:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

69offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

na bezpieczeństwo. a założenia są bardzo ambitne - w zakładach baSF w polsce narzucili sobie bardzo ambitny program: droga do doskonałości w bezpieczeństwie 2020,65. nazwa oddaje globalne zobowiązanie, że do roku 2020 nastąpi 80% poprawa w stosunku do roku 2002, a wskaźnik wypadków nie przekroczy 0,65 na milion przepracowanych godzin. Jak zapewniają pracownicy departamentu eHS w firmach produkcyjnych, a zwłaszcza chemicznych, jest to wynik z samego szczytu osiągnięć w tym zakresie. program nie koncentruje się jedynie na typowym bezpiecznym środowisku pracy - jest dużo szerszy i dotyczy wielu obszarów związanych

z Sustainability (zrównoważonym rozwojem) sięgając dużo dalej poprzez redukcję emisji, oszczędne korzystanie ze złóż naturalnych, czy ograniczanie oddziaływania na otoczenie.

- Rozpoczęliśmy podróż, która ma początek ale nie ma końca, chodzi w niej o to, żebyśmy się nieustannie doskonalili. Obrazuje to model „mostu do bezpieczeństwa”, który łączy pracowników z managementem, oparty na mocnych fundamentach, czyli wymaganiach prawnych. Następnie o zaszczepianie podstawowych umiejętności, potem sięganie o krok wyżej, żeby z czasem zacząć pracować nad zwracaniem uwagi na inne osoby, nad budowaniem partnerstwa w bezpieczeństwie, otwartego dialogu – to jest poziom, który chcemy osiągnąć w przeciągu 2-3 lat. Wiem, że nie jest to łatwe, ale z pewnością możliwe. – mówi Radosław Gajda.

czy pracownicy chcą działać? Radosław Gajda jest bardzo zadowolony z tego, co już udało się osiągnąć: pracownicy są zmotywowani, z chęcią podejmują wszystkie wyzwania. kierownicy również czują odpowiedzialność za bezpieczeństwo, wszystko dzieje się lepiej i szybciej, niż można się było spodziewać. - Pracownicy, którzy są z nami od początku, już niedługo będą liderami, którzy będą kształtować nowych. To działa, nie trzeba nikogo ciągnąć, popędzać, konieczne są po prostu wytrwałe małe kroki ukierunkowane w odpowiednią stronę. Bardzo chcemy uniknąć tak częstej w tym obszarze rutyny. Zawsze będziemy starali się zainteresować ich czymś nowym. Już teraz zastanawiam się, jak zorganizować Dni bezpieczeństwa

Page 70:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl70

za rok, żeby to było coś nowego. Zaczęliśmy z wysokiego „C” i chcemy ten poziom utrzymywać.

z czego to wynika? z wysokich standardów - baSF jest rozpoznawany poprzez bezpieczeństwo. w koncernie nikt jednak nie narzuca szablonowych rozwiązań, znany jest cel, a sposób jego osiągnięcia i kontrola efektywności jest właśnie zadaniem departamentu eHS. lokalni championi mają wyznaczone główne cele, a sposób w jaki je zrealizują zależy od ich kreatywności, w myśl założenia, że w każdej części świata działają inne motywatory. oczywiście cały czas można liczyć na wsparcie i pomoc z centrali, gdyż w firmie o takiej skali miało już miejsce wiele projektów, bardzo dużo rozwiązań jest przemyślanych i przeliczonych. dużo materiałów dotyczących bezpieczeństwa jest dostępnych w intranecie baSF. Są to w większości dostępne dla departamentu eHS materiały, które mogą być z łatwością adoptowane do aktualnych wymagań czy lokalnych potrzeb.

t

System bezpieczeństwa jest zbudowany dwuliniowo: zakład w Środzie Śląskiej działający w ramach pionu katalizatorów ma swoje struktury i swój departament eHS, natomiast business center ma swojego prezesa i departament eHS, który świadczy serwis dla działu operacyjnego, jakim w tym przypadku jest fabryka katalizatorów. Filozofia takiego układu zakłada, że nie powinno być pomiędzy nimi konfliktów, tylko dwa razy więcej dobrych pomysłów i wspólnych

działań. Struktura oparta jest na macierzowych zależnościach, w związku z tym zapewnia się, że departament eHS pozostaje zupełnie niezależny. Jeżeli dział ten dojdzie do przekonania, że jest konieczne podjęcia jakiejś akcji, wtedy daje rekomendację dyrekcji zakładu. Starania są zawsze takie, żeby znaleźć uzasadniony kompromis, w którym spotykają się biznes z bezpieczeństwem, jednak zawsze z naciskiem na to drugie.

cele dotyczące bezpieczeństwa są wyznaczane i kaskadowane: globalne dla całej spółki, indywidualnie dla kierownictwa zakładu, liderów aż po pracowników liniowych, którzy również mają przypisane swoje obszary, w którym odpowiadają za bezpieczeństwo. im wyższe stanowisko, tym cele bardziej wymagające. Filozofia firmy baSF zakłada, że należy zrobić wszystko, żeby osiągnąć „zero wypadków”, jednak jako zobowiązanie podjęcia wszelkich działań w kierunku unikania wypadków, ze szczególnym naciskiem na unikanie fałszowania prawdy.

wiadomo, że zawsze dochodzi do tarć na linii produkcja – bezpieczeństwo. zadaniem departamentu eHS jest, żeby jak najmniej ingerować w proces produkcji, jednak w przypadku różnicy poglądów, bezpieczeństwo zawsze jest priorytetem.

wyzwania i dobre praktyki

dużym wyzwaniem jest oddzielenie ludzi od wózków widłowych, które zawsze są dużym zagrożeniem. – Wózek widłowy jest jak mały czołg, którego

Page 71:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

71offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

- na stanowiskach pracy zamontowano manipulatory, służące

do przenoszenia ciężkich beczek.

- jedna z kampanii edukacyjnych – safety champions: obserwuj! –

prowadź! – mów! – działaj!

pulpity ustawione bokiem do możliwego ruchu kołowego

Page 72:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

72 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

droga hamowania wynosi kilka metrów, a człowiek jest tylko człowiekiem. Zawsze może być zmęczony, roztargniony, co może narazić go na fatalne skutki – zauważa Radosław Gajda.

dlatego magazyn został zaprojektowany w taki sposób, aby pracownicy oraz kierowcy byli fizycznie oddzieleni od wózków. zatwierdzony został plan rozdzielenia ich za pomocą energochłonnych barier, które będą brały na siebie impet uderzenia (minusem jest to, że w niektórych wypadkach wydłuży się droga dla pieszych, co opóźni pewne operacje, jednak jeśli chodzi o bezpieczeństwo obowiązuje jedna zasada – nie uznajemy kompromisów). ponadto zostaną wdrożone blind spoty – w momencie zbliżania się wózka do zakrętu, będzie włączał się alarm, tak aby osoba będąca za rogiem była świadoma obecności wózka w pobliżu.

w zakładach w Środzie Śląskiej powołano 7 komisji bhp, które mają na celu zaangażowanie pracowników produkcji i budowanie otwartego dialogu pomiędzy nimi a zarządem. zbudowano także strukturę zespołów ds. oceny ryzyka, które zdefiniowały do tej pory setki operacji, dla których przeprowadzono ocenę dla każdego zadania krok po kroku. zostało zdefiniowanych 12 głównych operacji, z których każda składa się z wielostopniowych procesów pracy. najważniejsze z nich zostały szczegółowo rozpisane - jakie czynności wykonuje pracownik od momentu przekroczenia drzwi hali produkcyjnej

(z pominięciem najprostszych przewidywalnych operacji, jak chodzenie po hali).

dla przykładu: czy pobór próbki z danym środkiem chemicznym jest niebezpieczny? Jeżeli tak, to jak bardzo? Jeżeli bardziej niż kategoria średnia, to konieczne są działania żeby to ryzyko obniżyć do niskiego. ocenę ryzyka zespoły pracowników przeprowadzają pod okiem odpowiednio dobranych i wyszkolonych liderów. - Kochamy otwarte umysły, więc im bardziej niewiarygodne to rozwiązanie, tym większą mamy w związku z tym satysfakcję, to bardzo rozwija pracowników – podkreśla Radosław Gajda. w szkoleniu mogli wziąć udział wszyscy chętni, jednak ich ilość przekroczyła początkowe plany do tego stopnia, że trzeba było przeprowadzić je w kilku etapach. przeprowadzona ocena ryzyka jest przesyłana do departamentu eHS, który ją weryfikuje i odsyła z powrotem z ewentualnymi komentarzami lub poprawkami. – To jest proces który trwa i przewidujemy, że potrwa jeszcze lata, ponieważ cały czas dochodzą nowe oceny. Dodatkowym zyskiem dla nas jest to, że pracownicy są mocno zaangażowani i dobrze wyedukowani, przez co rośnie ich indywidualna zdolność rozpoznawania zagrożeń.

ocena ryzyka jest wykonywana w ramach pracy, zgodnie z podejściem, iż ”nie płacimy za bezpieczeństwo”. ono jest takim samym elementem pracy jak jakość, produktywność czy punktualność. - Można czegoś innego nie zrobić, ale działania na rzecz bezpieczeństwa muszą zostać wykonane. Pracę należy zaplanować

Page 73:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

73offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Gilotyna p.poz.

w wielu miejscach umieszczona jest ilustrowana informacja

o obowiązujących ochronach.

pneumatyczne zabezpieczenie opadania klapy.

Page 74:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

74 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

w taki sposób, żeby na aktywności związane z bezpieczeństwem było odpowiednio dużo czasu. To jest podstawowy warunek zatrudnienia i nie podlega on negocjacjom.

nagrody „za bhp” oczywiście są przyznawane, jednak są one niezapowiedziane i mają na celu uhonorowanie czyjejś wyjątkowo dobrej pracy na rzecz bezpieczeństwa.

Żeby uniknąć sytuacji, w której „uciekają” wynikające z przeprowadzonej oceny ryzyka rekomendacje, zamiast najczęściej stosowanego arkusza kalkulacyjnego, w którym z czasem natłok informacji może powodować chaos, pomyślano o wdrożeniu systemu iT, który pomoże zarządzać zebranymi informacjami. będzie on zbudowany systemowo, podzielony na kluczowe elementy: identyfikacja zagrożenia – badanie – działania korekcyjne – sprawdzenie efektywności podjętych działań – zamknięcie – walidacja skuteczności. System będzie również przypominał o niepodjętych działaniach, z kopią do przełożonych wliczając zarząd, przez co departament eHS liczy na dużą skuteczność.

nie zapominamy o podwykonawcach

każda z osób wchodzących na teren zakładu będzie miała wyświetlany film, informujący o polityce bezpieczeństwa, możliwych zagrożeniach oraz sposobach postępowania. osobno dla gości, podwykonawców oraz kierowców. każdy z podwykonawców będzie miał

obowiązek raz w roku taki film zobaczyć - będzie to weryfikowane poprzez zapis na jego elektronicznej karcie wstępu.

Miejsce przebywania każdego z podwykonawców, podobnie jak wszystkich gości, jest monitorowane za pomocą kart dostępu, które trzeba odbijać podczas przechodzenia pomiędzy pomieszczeniami. dzięki temu pracownicy ochrony mają bieżącą informację ilu mają gości oraz gdzie aktualnie przebywa na terenie firmy. w sytuacji awaryjnej jak np. ewakuacja, ochrona oraz koordynatorzy ewakuacji dysponują listą pomagającą w sprawnym przeprowadzeniu działań ratunkowych.

pracownicy departamentu eHS nie tylko przeprowadzają audyty medyczne (co najmniej jeden na kwartał), ale wymagają również konkretnych aktywności: szkoleń z pierwszej pomocy (są w celach dla zakładu), przeprowadzania kampanii związanych ze zdrowiem (w tym roku tematem było zdrowe odżywianie, w poprzednich latach zdrowe plecy oraz ochrona skóry). pracownicy są mocno nakłaniani do przeprowadzania kontroli stanu zdrowia – body Mass index, ciśnienia krwi, poziomu cholesterolu. z wyników badań są tworzone generalne anonimowe raporty analizowane następnie wspólnie z zarządem. ponadto pracownicy mogą liczyć na dofinansowanie do karty sportowej, w biurach dostępne są masaże, a w planach jest zbudowanie boiska sportowego do piłki nożnej lub siatkówki.

wszystkie te działania to tylko

Page 75:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

75offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

znikoma część Systemu zarządzania bezpieczeństwem – Responsible care Management System. To on właśnie definiuje wymagania, jakie każda jednostka musi spełnić, żeby funkcjonować w strukturach firmy. System ten określa standard, natomiast sposób w jaki będzie realizowany pozostaje do decyzji lokalnego kierownictwa przy wsparciu departamentu eHS. ważne jest też to, że poszczególne departamenty dzielą się najlepszymi praktykami, działając wspólnie w kierunku stworzenia maksymalnie bezpiecznego miejsca pracy.

Marchewka zamiast kija

na razie w baSF chcą pracowników edukować i dopingować, dlatego jeżeli doszło do mało poważnego wykroczenia, stosowane są rozmowy korygujące, zaangażowany pracownik zobowiązany jest do przeprowadzenia

analizy własnego postępowania wraz z autorefleksją (zwizualizować sobie, dlaczego postąpił właśnie w ten sposób i jaki mógłby być ich niekorzystny efekt).

- Przecież nikt z własnej woli nie chce mieć wypadku, czy świadomie łamać zasady bezpieczeństwa. Jeżeli ktoś tak postępuje to zawsze jest drugie dno - może się spieszył, może sposób pracy nie jest właściwie zaplanowany, lub po prostu myśli o problemach, które przyniósł ze sobą z domu – usłyszeliśmy w departamencie eHS. - Jeżeli jednak ktoś w sposób karygodny łamie zasady, wpływa negatywnie na bezpieczeństwo innych pracowników, to nie może liczyć na ustępstwa. Na szczęście jeszcze nie spotkaliśmy się z taką ewidentną sytuacją i mamy nadzieję, że uda nam się taki stan utrzymać.

Page 76:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl76

Safety ChaMpion: Gkn driveline

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl76

GKn driveline w oleśnicy jest oddziałem międzynarodowego koncernu dostarczającego technologie i części systemów napędowych do branży automotive. Zakład zatrudnia ponad 5 pracowników w systemie 3-zmianowym, jednak trwająca rozbudowa zakładu zwiększy ilość zatrudnionych do 1050.

Page 77:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

77offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

zespół ratowników mdycznych

dobrą praktyką, z której pracownicy Gkn driveline są dumni, jest system organizacji pierwszej pomocy na terenie zakładu. opiera się on na profesjonalnie szkolonych ratownikach Gkn, rekrutujących się spośród ochotników. Ratowników jest 8 na każdej zmianie na produkcji, oraz 11 w biurach (jedna zmiana). każdy z nich poza początkowym przeszkoleniem odbywa corocznie kilka dodatkowych szkoleń utrzymujących jego umiejętności na najwyższym poziomie. Ratownicy są wyposażeni w przechodnie (ze zmian) telefony, które w ramach potrzeby przekierowują połączenie na kolejny numer, dzięki temu żadne wezwanie pomocy nie pozostanie bez odpowiedzi.

Ratownicy Gkn biorą również udział w programie „Mały Ratownik Gkn”, w ramach którego odwiedzają szkoły i przedszkola ucząc dzieci i młodzież pierwszej pomocy.

bezpieczeństwo na radarze

kontrole bezpieczeństwa oraz wczesne ostrzeganie przed zbliżającym się niebezpieczeństwem w ruchu lotniczym zapewnia rozbudowana i powiązana sieć systemów radiolokacji i radarów. dokładanie ta samą funkcję w Gkn driveline pełni RadaR (skrót od słów Risk awarness detection action Reviev). opiera się on na dwóch poziomach.

pierwszy to praca zespołu operatorów moderowana tylko przez przełożonego - bazuje ona najlepszej przez nich znajomości swojego miejsca pracy. Rozmowa w grupie wspierana przez przełożonego oraz odpowiedni formularz skutkuje wykrywaniem zagrożeń bezpośrednio w linii produkcyjnej.

drugi poziom z funkcją bardziej kontrolną to opierająca się na opracowanym zestawie pytań rozmowa losowo wybranego lidera działu lub dyrektora z przedstawicielem linii produkcyjnej. osoba będąca z poza procesu, czasami nawet dobrze go nieznająca, często potrafi dostrzec aspekty, które chociażby z przyzwyczajenia nie budziły zainteresowania zespołu wcześniej.

kącik utrzymania ruchu

dział utrzymania ruchu w Gkn w ramach szkoleń swojego personelu, ale też operatorów korzysta z opracowanego przez siebie „kącika utrzymania uchu”. Jest to wydzielony na hali obszar, w którym umieszczone są eksponaty szkoleniowe. Są tam działające układy hydrauliczne, elektryczne i - co ważne z punktu widzenia bHp - układy bezpieczeństwa jak zamki krańcowe. daje to bardzo dobry obraz pracy układów nie widocznych na co dzień, a ich dobra znajomość i zrozumienie działania przekłada się bezpośrednio na bezpieczeństwo użytkowania.

Page 78:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

78 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

wypadki i zdarzenia potencjalnie wypadkowe

wszystkie wypadki oraz zdarzenia potencjalnie wypadkowe z udziałem podwykonawców są raportowane przez Gkn driveline polska do grupy, również te z udziałem podwykonawców, które są ujmowane w statystykach. w zależności od dotkliwości zdarzenia wykonywany jest pełen raport wraz z analizą zdarzenia metodą a3.

- Jeżeli grupa zdecyduje, że podobne zdarzenie z udziałem podwykonawcy może zdarzyć się w innym GKN Driveline, przygotowaną analizę zdarzenia przedstawiamy na forum specjalistów BHP Grupy, gdzie wspólnie określamy

działania dla całej Grupy – mówi dagmara polowczyk, dyrektor ds. zarządzania ryzykiem, główny specjalista ds. bhp.

System zgłaszania zdarzeń potencjalnie wypadkowych to bardzo dobrze funkcjonujące narzędzie, które pozwala na podejmowanie akcji prewencyjnych. dostarcza też danych do analiz, co pozwala właściwie kierować działania (jak np. kampania „bezpieczne dłonie”). System ten opiera się na bardzo prostym systemie informatycznym z intuicyjnym interfejsem, co umożliwia zgłoszenie dostrzeżonego zagrożenia w około 1-2 minuty. System sam eskaluje problem do określonych osób (mistrzowie, liderzy, dyrektorzy, behapowcy), a podejmowane działania są wyrywkowo weryfikowane. Jeszcze w tym roku wdrożona zostanie mobilna wersję systemu, za pomocą której zgłoszenie zpw będzie możliwe z

dział utrzymania ruchu w ramach szkoleń personelu, ale też operatorów korzysta z opracowanego przez siebie „kącika utrzymania uchu”.

Page 79:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

79offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

każdego telefonu wyposażonego w system android.

współpraca z podwykonawcami

zasady współpracy z podwykonawcami opisuje procedura, która zawiera informacje dotyczące bezpieczeństwa oraz środowiska. procedura ta jest przeglądana i aktualizowana na podstawie zebranych doświadczeń współpracy z podwykonawcami.

podstawową kwestią jest określenie „opiekuna” podwykonawcy - zazwyczaj jest to osoba zlecająca dane zadanie. opiekun jest odpowiedzialny za dopełnienie wszystkich formalności związanych z rozpoczęciem prac oraz z bieżącą kontrolą pracowników podwykonawcy.

przed rozpoczęciem prac opiekun musi uzgodnić z osobą kierującą pracami ze strony podwykonawcy zakres prowadzonych prac. wypełniają oni wspólnie „kartę zadania podwykonawcy”, w której zawarte są informację takie jak: zakres planowanych prac, czy będą wykonywane prace szczególnie niebezpieczne, czy podczas wykonywania prac będą stosowane substancje/mieszaniny niebezpieczne a jeżeli tak, to jakie. następnie oceniane jest ryzyko wykonywania prac. opiekun przekazuje podwykonawcy „politykę Gkn” oraz „podręcznik podwykonawcy”, w którym zawarte są zasady prowadzenia prac i wymagania

w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, bezpieczeństwa pożarowego oraz ochrony środowiska jakie są stawiane podwykonawcom wykonującym prace na terenie Gkn driveline. każdy pracownik podwykonawcy przed przystąpieniem do wykonywania prac na terenie zakładu musi być zapoznany z „podręcznikiem podwykonawcy”.

Jeżeli planowane są prace szczególnie niebezpieczne opiekun wraz z podwykonawcą uzgadniają wymagane środki bezpieczeństwa ze specjalistą ds. bHp, a w przypadku gdy planowane są prace polegające na przemieszczaniu ciężkiego sprzętu, środki bezpieczeństwa zatwierdzane są dodatkowo przez dyrektora ds. Ryzyka/Głównego specjalistę bHp oraz dyrektora zakładu.

- Nadzór nad pracami wykonywanymi przez podwykonawcę sprawuje opiekun. W każdym momencie realizacji zadania mamy możliwość określania dodatkowych wymogów wynikających z potrzeby poprawy stanu bezpieczeństwa pracy na terenie naszego zakładu. Ponadto każdy pracownik może zgłosić zauważone zdarzenie potencjalnie wypadkowe. Dzięki temu zwiększamy nieformalny nadzór nad podwykonawcami, przez co oni jak i my jesteśmy bezpieczniejsi – podkreśla krzysztof chyliński, dyrektor ds. zarządzania Ryzykiem.

System loTo

w zakładzie od 2013 roku funkcjonuje System loTo, na który składają się

Page 80:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

80 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

procedury loTo, instrukcje loTo maszyny oraz odpowiedni sprzęt loTo.

dla każdej maszyny została opracowana instrukcja loTo, w której znajdują się podstawowe informacje o rodzajach źródeł energii oraz o umiejscowieniu ich odcięć. instrukcja tworzona jest osobno dla każdej maszyny przez wydział utrzymania ruchu, któremu dana maszyna podlega, a zatwierdzana jest przez specjalistę ds. bHp.

Sprzęt loTo to system blokad, zamknięć i oznakowań uniemożliwiających przypadkowe uruchomienie urządzenia lub jego elementów. Rodzaj sprzętu jest ściśle określony i zatwierdzony przez pracodawcę, aby uniknąć stosowania nieprawidłowych zabezpieczeń.

procedura loTo stosowana jest w przypadku wystąpienia awarii technicznej, sprzątania lub konserwacji maszyny. do zakładania i ściągania blokady loTo upoważnieni są pracownicy utrzymania ruchu, którzy dysponują odpowiednim sprzętem. w przypadku prac prowadzonych przez podwykonawców dopuszczalne jest po uprzednim uzgodnieniu z opiekunem stosowanie przez nich własnych blokad, a w przypadku gdy podwykonawca ich nie posiada, odłączenia i zabezpieczenia źródeł energii dokonuje pracownik utrzymania ruchu.

w przypadku pracy zespołowej, każdy z pracowników zawiesza swoją kłódkę i zawieszkę. Również każdy kolejny pracownik, który kontynuuje pracę

na wyłączonym urządzeniu, przed przystąpieniem do pracy zakłada swoją kłódkę. pracownicy, którzy założyli blokady zatrzymują klucze przy sobie. niedopuszczalne jest przekazywanie kluczy między pracownikami, a blokady mogą być zdejmowane tylko przez osoby, które je założyły.

podczas przekazywania zmiany, pracownicy powinni spotkać się przy naprawianym urządzeniu, pracownik który zaczyna pracę zawiesza swoją kłódkę wraz z zawieszką, a ten który kończy zdejmuje swoją. Jeżeli z jakiś powodów osoba, która zawiesiła swoją blokadę jest nieobecna, zabezpieczenie może zostać zdjęte komisyjnie wyłącznie przez przełożonego tej osoby po uprzednim zweryfikowaniu, że osoby tej na pewno nie ma.

System motywacyjny

w Gkn driveline nagradzanie aktywnych i zaangażowanych pracowników przedkłada się nad karanie. pracownicy mają w ciągu roku dużo możliwości na bycie wyróżnionym i dodatkowo nagrodzonym przez pracodawcę.

liczne konkursy dla pracowników, mające na celu promowanie określonych postaw, uświadamianie ich i ich rodzin w dziedzinie bezpieczeństwa pracy czy dbania o środowisko naturalne, są zawsze doskonałą okazją do nagradzania aktywnych pracowników. najczęściej są to nagrody rzeczowe, uzależnione od miejsca zajętego w konkursie. drobne nagrody są też częścią „świętowania”, np. roku bez wypadku z utratą czasu pracy.

Page 81:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

81offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Page 82:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

82 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

za osiąganie swoich wyznaczonych celów zespołowych pracownicy nagradzani są w formie kwartalnej premii, jednak te cele związane są najczęściej z produktywnością oraz jakością, rzadziej z bHp.

Jednak i w Gkn driveline, podobnie jak każdym innym zakładzie, mogą zdarzać się wykroczenia przeciwko określonym zasadom. pracownicy już na szkoleniu wstępnym są informowani o systemie kar funkcjonującym w zakładzie, opartym na zapisach w Regulaminie pracy Gkn driveline. przewiduje on różną dotkliwość kar zgodną z kodeksem pracy i adekwatną do stopnia wykroczenia. Regulamin gwarantuje też pracownikowi możliwość obrony - nie można go ukarać bez wcześniejszego wysłuchania jego wyjaśnień.

Są oczywiście wykroczenia, za które kara jest surowa i zgodnie z zasadą zera tolerancji nieunikniona. Jest to przede wszystkim przebywanie w pracy pod wpływem alkoholu oraz kradzież. w tych przypadkach następuje rozwiązanie umowy z pracownikiem.

w praktyce kary stosowane są rzadko, preferowane jest pogłębianie świadomości pracowników i rozmowa. priorytetem nie jest karanie pracownika, lecz analizowanie przypadków, w których mogło dojść (do świadomego lub nieświadomego), błędu ludzkiego. działania skupiają się na dojściu do przyczyny źródłowej i rozwiązaniu jej systemowo, tak żeby problem nie powstał ponownie.

powody do dumy

dział zarządzania Ryzykiem w Gkn driveline skupia się przede wszystkim na codziennej, sumiennej, czasami żmudnej pracy, w której ciężko o spektakularne i widowiskowe sukcesy. wszak ciężko o spektakularne zapobieganie urazom, zapewnienie komfortowego i bezpiecznego miejsca pracy czy skutecznych ochron indywidualnych. Jednak wymiernymi sukcesem jest wysoka ilość dni bez wypadku z utratą czasu pracy - rekord wynosi 1265 dni. niedawno świętowano rok bez wypadku, dziś to już XXX dni.

- Do tych mało widowiskowych, ale bardzo efektywnych sukcesów należy też zaliczyć sprawne i skuteczne działanie systemu zgłaszania Zdarzeń Potencjalnie Wypadkowych – chwali się dagmara polowczyk. - Corocznie za pomocą bardzo prostego systemu trafia do nas ok. 400 zgłoszeń od pracowników. Każde podlega przeanalizowaniu i wdrożeniu działań, które mają zapobiec wystąpieniu wypadku w przyszłości.

dział bHp w Gkn driveline polska to młody i zaangażowany w swoją pracę zespół, dzięki czemu osiąga sukcesy wynikające z kreatywnego i nieszablonowego podejścia do problemów. Jednym z takich sukcesów jest przeprowadzenia dla całej załogi fabryki kampanii „bezpieczne dłonie”.

pomysł na kampanię zaczął się od danych wynikających z analizy stanu bezpieczeństwa w firmie, struktury

Page 83:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

83offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

urazów i zpw. Jednoznacznie z nich wynikało, że dominującym urazem są urazy dłoni. bazując na tych danych opracowano kampanię rozłożoną w czasie i składającą się z kilku różnych form.

w pierwszej kolejności ogłoszono konkurs dla pracowników na plakat promujący kampanię. Spotkał się on z dużym odzewem załogi, a poziom prac był zaskakująco wysoki. następnie powstał scenariusz i nakręcono profesjonalny film w którym wystąpili pracownicy Gkn driveline. Miał on uświadamiać konsekwencje urazu dłoni, a przede wszystkim pokazać powiązanie urazu nabytego w pracy z problemami z codziennymi czynnościami w domu. obok celu głównego zawierał też informacje o systemie pierwszej pomocy oraz systemie loTo.

Finałem kampanii były warsztaty przeprowadzone dla całej załogi, podczas których odbyła się premiera filmu, po której wszyscy pracownicy wzięli udział w konkurencjach pozornie zabawnych a w istocie uświadamiających jak dużo problemów może stworzyć uraz dłoni. było to m.in. wiązanie buta oraz wycięcie prostego kształtu - obie czynności w rękawiczkach w zaszytym kciukiem. na koniec wszyscy otrzymali pamiątkowe mini-apteczki.

kampania została dostrzeżona przez inne fabryki Gkn na całym świecie, co przełożyło się na liczne prośby o jej udostępnienie. Sam film został odgórnie skierowany do wszystkich fabryk koncernu, dzięki czemu obejrzało go ok. 50.000 pracowników. kampania

otrzymała także nagrodę excellence award w dziedzinie bezpieczeństwa. Jest to najwyższa nagroda przyznawana wewnętrznie w koncernie Gkn.

wyzwania

- Podstawowym wyzwaniem jest każdy kolejny dzień bez wypadku, chcemy dorównać i przekroczyć nasz dotychczasowy rekord 1265 dni. Aby to osiągnąć przed nami cała masa mniejszych celów, których osiągniecie przybliży nas do tego – podkreśla Mateusz błaszczyk, inspektor ds. bHp.

Jednym z celów i dużym wyzwaniem będzie planowana praca z operatorami - specjalistami bHp. Funkcja ta powołana na poziomie zespołów operatorskich (obok lidera i specjalisty technicznego) ma pomagać w zarządzaniu bHp u podstaw. oczywiście aby współpraca pomiędzy zespołem zarządzania ryzykiem a operatorami - specjalistami była owocna, potrzebne jest zaangażowanie obu stron.

dużym wyzwaniem, z którym przyjdzie się w najbliższym czasie zmierzyć, jest kolejny etap rozwoju zakładu - otwarcie nowej fabryki i organizacja bHp na jej obszarze oraz znaczny wzrost liczby pracowników.

krzysztof chyliński dyrektor ds. zarządzania Ryzykiem,

Mateusz błaszczyk inspektor ds. bHp

Page 84:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

nawet w najlepiej zabezpieczonym zakładzie czy miejscu pracy mogą zdarzyć się wycieki niebezpiecznych substancji. nie musi to być ogromna ilość. Mówi się powszechnie, że jedna kropla oleju może zanieczyścić do 1000 litrów wody. co oznacza, że nawet niewielkie, niewinne z pozoru, skapnięcie kilku kropli smaru z maszyny, może być poważnym zagrożeniem. dla pracowników, dla zakładu, dla środowiska.

anna Sternik

substancji niebezpiecznej

Działaniana wypadek w yc i e ku

offline

84 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

Page 85:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

85offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

prawo ochrony Środowiska jasno mówi: „Każdy, kto prowadzi zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia awarii przemysłowej w skutek złej gospodarki substancjami niebezpiecznymi, jest zobowiązany do zapewnienia, aby zakład ten był zaprojektowany, wykonany, prowadzony i likwidowany w sposób zapobiegający owym awariom i ograniczający ich skutki dla ludzi i środowiska.” (Ustawa z dnia 13.04.2001r.)

Rozwiązaniem są sorbenty. dzięki nim możemy uniknąć niepotrzebnych a wysokich kosztów sprzątania, napraw i usuwania zanieczyszczeń. nie mówiąc już o bezpieczeństwie pracy.

podział

najczęściej stosowanym podziałem materiałów absorbujących jest dziedzina zastosowania. Są dostępne w wersjach: do oleju, uniwersalne i specjalne. podstawowym kryterium wyboru powinien być rodzaj cieczy, która ma być zebrana.

Sorbenty olejowe wchłaniają ciecze na bazie węglowodorów (np. oleje, benzynę, olej napędowy, rozpuszczalniki, naftę), a odpychają wodę. olej pływający na wodzie zostaje wchłonięty bez choćby jednej kropelki wody.

Sorbenty uniwersalne służą do szybkiego wchłaniania olejów, cieczy chłodząco – smarujących, smarów, rozpuszczalników, środków przeciw zamarzaniu, jak również nieagresywnych kwasów i ługów.

Sorbenty specjalne powinny być stosowane do agresywnych kwasów i

ługów oraz nieznanych cieczy. najczęściej są dostępne w żółtym ostrzegawczym kolorze, co podnosi bezpieczeństwo i ostrzega wszystkich zainteresowanych przed potencjalnym zagrożeniem przez wchłonięte chemikalia.

kolejnym kryterium wyboru powinien być format. pamiętajmy, że forma sorbentu powinna odpowiadać wyciekowi. Tu asortyment jest bardzo szeroki. do wyboru mamy: • Maty w podajnikach lub materiał w rolkach • poduszki i węże absorbujące • zapory przeciwolejowe dla ochrony wód • Granulaty i pochłaniacze oleju • zestawy ratunkowe • bariery odcinające, pokrywy wlotów kanałów i wanny do wycieków

maty absorbujące Maty lub fragmenty oderwane z rolki możemy kłaść wprost na rozlaną ciecz. proces wchłaniania można obserwować bezpośrednio. ciecz zostaje wchłonięta szybko i bez problemu. Maty również po nasyceniu pływają po powierzchni wody i można je łatwo zebrać. Maty absorbujące doskonale nadają się do codziennych potrzeb w laboratoriach, w warsztatach, do prac naprawczych. To wygodne i ekonomiczne rozwiązanie do niewielkich wycieków.

rolki absorbujące dostępne są w różnych szerokościach i grubościach materiału, w zależności od potrzeby zastosowania. Sorbenty w rolkach można stosować np. przy stanowiskach roboczych, ciągach komunikacyjnych, do

Page 86:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

86 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

przykrywania dużych powierzchni, przy narażonych na wyciekach maszynach lub pod nimi. Jeśli rolki są perforowane - łatwo oderwać wymaganą długość. na rynku dostępne są również stojaki i uchwyty ścienne, które można umieścić bezpośrednio w miejscu pracy.

Włókniny w podajnikach włókniny chłonne w podajnikach mogą mieć różnorodne zastosowania jako rolki, maty, węże i ścierki do wycierania. niezabierający miejsca pojemnik doskonale nadaje się do mobilnych zastosowań, np. na stołach laboratoryjnych, czy warsztatowych. perforacja wzdłuż i w poprzek pozwala oderwać odpowiednią ilość materiału.

Poduszki pochłaniające przy pomocy poduszek możemy skutecznie zebrać większą ilość cieczy. poduszki mogą być też używane do zatykania nieszczelności. poduszki wchłaniające, dzięki elastycznej formie są idealnym rozwiązaniem do miejsc trudnodostępnych. odznaczają się dużą chłonnością przy małym zapotrzebowaniu miejsca. doskonale nadają się do podkładania przy naprawach i czynnościach obsługowych. często są dostępne również wanienki do takich poduszek. płyny mogą być w ten sposób pewnie i czysto wychwycone, bez ryzyka pryskania. nawet, jeśli poduszka nie może już wchłonąć więcej cieczy, podłoże pozostaje czyste i suche.

Węże chłonne wężami możemy ograniczyć powstały wyciek, co zapobiega dalszemu rozlewaniu

się cieczy. węże służą do otamowania wycieków w miejscach trudno dostępnych. w zastosowaniu ciągłym: do zbierania cieczy wyciekających z maszyn, beczek, zbiorników itp. w przypadku awarii: do ograniczenia wycieku, aby uniemożliwić rozlanie się cieczy na większej powierzchni. dzięki rozciągalnej powłoce są łatwe do formowania.

nakładki na beczkę nakładki na beczkę z włókniny służą do zbierania wszelkich nieagresywnych cieczy, np. oleju wody, płynów chłodzących i smarów. w nakładce na beczkę jest wycięty otwór do założenia pompy beczkowej. wieko beczki i podłoga pozostają czyste, co pozwala uniknąć wysokich kosztów czyszczenia oraz wypadków i ich następstw.

Zestawy ratunkowe bardzo dobrym rozwiązaniem są zestawy ratunkowe. wyposażone w kombinacje mat, poduszek, węży i środków ochrony indywidualnej, są tak zaprojektowane, aby mogły być umieszczone w miejscach, w których występuje ryzyko większych lub mniejszych zanieczyszczeń chemicznych.

na rynku dostępne są przeróżne warianty, np. - w skrzynkach, beczkach czy wózkach transportowych, które można szybko przewieźć w miejsce wypadku. - zestawy dla ciężarówek, do wożenia z transportem materiałów niebezpiecznych - w pojemnikach na kółkach - do użytku mobilnego i do ustawienia na otwartej

Page 87:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

87

przestrzeni - Szafy bezpieczeństwa z bogatym wyposażeniem

Granulaty Jest to najpopularniejszy rodzaj sorbentów. Grubo i drobnoziarniste, do stosowania w wodzie, na drogach, na powierzchni gruntu, dla rzemiosła i przemysłu, na zewnątrz i wewnątrz budynków. wybór jest ogromny, ale podobnie jak w przypadku innych formatów – wybieramy taki, który odpowiada wyciekowi.

Zapory przeciwolejowe ograniczają zasięg rozlanego na wodzie oleju. w ten sposób zapobiegamy dalszemu rozprzestrzenianiu się oleju i zanieczyszczeniu wód.

Pochłaniacze oleju pozwalają zebrać rozlany na wodzie olej. Możemy stosować je zarówno na akwenach, jak i w trudno dostępnych zbiornikach wody, jak kanały, szyby.

Kurtyny przeciwolejowe pozwalają usunąć cienką warstwę oleju z wody.

Bariery wlotów kanału, maty uszczelniające do studzienek zapobiegają niepożądanemu przedostaniu się groźnych substancji do gleby lub kanalizacji.

Jak widać możliw ości jest bardzo wiele. aby nie popełnić błędu przy wyborze, pamiętajmy: po pierwsze wybieramy sorbent, który odpowiada rozlanej substancji. po drugie, w zależności

od miejsca, czy powierzchni, z której musimy zebrać wyciek – wybieramy odpowiednią formę. np. jeśli ciecz gromadzi się w zagłębieniach wyboistego bądź nierównego podłoża, lepiej jest zastosować granulat, a nie włókniny chłonne. Sorbent w rolkach będzie lepszy od mat, kiedy zużywa się sorbenty w dużej ilości i regularnie oraz kiedy muszą być wyłożone duże powierzchnie przy kapiących maszynach. najlepiej jednak zawsze konsultować się ze specjalistami.

primum non nocere (z łac. „po pierwsze nie szkodzić”)

przypisywana Hipokratesowi, jedna z naczelnych zasad etycznych w medycynie, powinna mieć zastosowanie również w zakładach pracy. aktywna ochrona środowiska jest najwyższym priorytetem szczególnie przy posługiwaniu się i składowaniu materiałów niebezpiecznych. To państwo, jako odpowiedzialni za bezpieczeństwo decydują, czy używać produktów, które skutecznie zapobiegną kontaktowi tych substancji ze środowiskiem, a jednocześnie ochronią aktywa firmy i jej pracowników.

Gdy jednak dojdzie do wycieku …

przed wypadkiem

Samo posiadanie sorbentów to jednak nie wszystko. dobrze jest mieć przygotowany plan awaryjny. pozwoli nam to uniknąć chaosu, urazów, czy potencjalnych szkód w zakładzie i / lub środowisku.

Page 88:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

88 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

etapy przygotowania dobrego planu akcji ratunkowej: 1. przeprowadzamy inwentaryzację wszystkich cieczy składowanych i wykorzystywanych w danym zakładzie. dotyczy to zarówno samych substancji, jak i ich opakowań (rodzajów, rozmiarów) 2. Ustalamy maksymalną ilość cieczy, jaka może się rozlać przy wycieku 3. określamy miejsca, w których istnieje największe prawdopodobieństwo (ryzyko) wycieku oraz potencjalne źródła zanieczyszczenia kanalizacji i wód 4. Montujemy tablice informacyjne o rodzaju składowanych lub wykorzystywanych cieczy 5. określamy drogi dostępu do miejsc potencjalnych wypadków 6. planujemy i testujemy możliwe działania zaradcze. Spisujemy te najlepsze i opracowujemy listy kontrolne na wypadek awarii, które zagwarantują szybką, ale i skuteczną akcję. 7. przygotowujemy odpowiednie dla danej substancji, zestawy ratunkowe, osobiste wyposażenie ochronne, pokrywy wlotów kanałów, beczki ratunkowe i inne środki pomocnicze. dokumentujemy miejsce ich przechowywania. 8. w regularnych odstępach czasu kontrolujemy ich stan, ilość 9. Regularnie sprawdzamy przygotowany plan ratunkowy, aby na bieżąco uwzględniać ewentualne zmiany

no, ale wypadki się zdarzają….

Gdy nastąpi awaria

1. Szacujemy powstałe zagrożenie i ewakuujemy pracowników. oceniamy

wyciek i identyfikujemy rozlaną ciecz i jeśli to możliwe, jej potencjalną ilość. 2. wybieramy odpowiednie osobiste wyposażenie ochronne, aby zagwarantować bezpieczeństwo podczas akcji. 3. Ustalamy, w którym miejscu nastąpił wyciek. otamowujemy go, aby zapobiec dalszemu rozlewaniu się cieczy. wykorzystujemy do tego węże chłonne, zapory przeciwolejowe i / lub bariery uszczelniające. 4. zatrzymujemy wyciek u źródła. w przypadku, gdy uszkodzona jest beczka, staramy się odpowiednio ja ustawić lub tymczasowo uszczelnić. 5. oceniamy sytuację. Jeśli wyciek jest już pod kontrolą, określamy działania konieczne do usunięcia rozlanej cieczy. 6. zbieramy otamowaną wcześniej ciecz za pomocą mat i poduszek chłonnych. zużyte włókniny należy usuwać zgodnie z przepisami prawa. Sposób ich usunięcia zależy od rodzaju wchłoniętej cieczy. informacji nt. temat udzielają wszystkie certyfikowane zakłady usuwania odpadów. do tymczasowego zbierania np. zaolejonych sorbentów można wykorzystywać pojemniki aSp. 7. odkażamy miejsce wypadku, personel biorący udział w akcji oraz wykorzystywany sprzęt. 8. dokumentujemy przeprowadzoną akcję w pełnym sprawozdaniu. informujemy kierownictwo firmy. 9. Uzupełniamy wykorzystane (zużyte) elementy zestawów ratunkowych i wymieniamy użyte osobiste wyposażenie ochronne, bariery itp. 10. próbujemy odkryć przyczynę awarii, co umożliwi nam wyeliminowanie

Page 89:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

89

podobnych zdarzeń w przyszłości.

Uwaga, przedstawiony scenariusz akcji ratunkowej jest jedynie przykładem działań. Każdy zakład powinien mieć opracowany własny plan akcji ratunkowej, dostosowany do warunków na miejscu.

wskazówki dotyczące przechowywania i utylizacji sorbentów

magazynowanie Sorbenty powinny być przechowywane w suchych warunkach, z dala od ciągłego promieniowania UV. Temperatura, w której przechowywane są sorbenty nie ma znaczenia, ponieważ ich temperatura topnienia wynosi 170°c. Jeżeli ten warunek jest spełniony sorbenty mogą być przechowywane przez czas nieokreślony.

Bezpieczeństwo i utylizacja Sorbenty nie stanowią zagrożenia same w sobie. Jednakże materiały chłonne przejmują właściwości cieczy, które absorbują. Tak więc zabrudzone olejem czy chemikaliami sorbenty muszą być usunięte zgodnie z przepisami. płyn wchłaniany jest czynnikiem decydującym. w konsekwencji sorbent zanieczyszczony olejem musi być rozpatrywany zgodnie z przepisami dotyczącymi utylizacji zużytego oleju. odpowiednie organy (inspektoraty ochrony Środowiska, Ministerstwo Środowiska) mogą dostarczyć dodatkowych informacji.

anna Sternikdenios

Bardzo dobrym rozwiązaniem są

zestawy ratunkowe.Wyposażone w kombinacje mat, poduszek, węży i środków ochrony indywidualnej, są tak zaprojektowane, aby mogły być umieszczone w miejscach, w których występuje ryzyko większych lub mniejszych zanieczyszczeń chemicznych.

Page 90:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl90

Page 91:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

Nasze ręce codziennie dotykają setek przedmiotów i powierzchni, na których zgromadzone są groźne dla organizmu bakterie: klamek, poręczy, uchwytów, włączników światła, klawiatur komputerowych czy banknotów. Jednorazowy kontakt z taką powierzchnią powoduje „pobranie” od 100 do 10.000 komórek drobnoustrojów. Ręce porównać można zatem do nieustannie tykającej bomby bakteryjnej, a ich mycie do jej rozbrajania.

Higiena rąk to jeden z najskuteczniejszych, a jednocześnie najprostszych sposobów walki z bakteriami. Zastosowanie środków dezynfekujących może zmniejszyć zachorowalność np. pracowników firm czy dzieci w przedszkolach, szkołach o 30%.

Z danych firmy Rentokil Initial wynika, że liczba kolonii bakteryjnych na dłoniach może wahać się od 10 do 100, zaś samych komórek drobnoustrojów - od 40 tys. do 5 mln na cm2 skóry. Większość z nich wchodzi wprawdzie w skład naturalnej i pożytecznej dla organizmu fizjologicznej mikroflory skóry, ale istnieje poważne niebezpieczeństwo pojawienia się na rękach łatwo przylegających do skóry patogenów: pałeczek E.coli, salmonelli, gronkowca złocistego, jaj tasiemca i owsika, wirusów typu rhino i rota – słowem drobnoustrojów wywołujących zatrucia i zakażenia przewodu pokarmowego i dróg oddechowych.

W raporcie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO – World Health Organization) nt. epidemicznego występowania zakażeń przewodu pokarmowego stwierdzono, że 69% tych schorzeń było skutkiem przenoszenia zarazków przez zanieczyszczone ręce. Nic

offline

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 91

Page 92:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

92 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

dziwnego, że potocznie nazywa się je chorobami brudnych rąk.

Mycie rąk jest zatem najprostszą i najbardziej skuteczną profilaktyką.

Dzięki myciu rąk można zmniejszyć o połowę liczbę chorób biegunkowych i o 30% liczbę zakażeń dróg oddechowych. Badania Rentokil Initial jak i badania amerykańskich naukowców Uniwersytetu Michigan wykazały, że mycie rąk wodą z mydłem przez 15 sekund redukuje liczbę groźnych bakterii już o ok. 90%. Kolejne 15 sekund usuwa całkowicie drobnoustroje, które mogą być przyczyną chorób.

- Uczymy zarówno pracowników firm, instytucji jak i dzieci w szkołach, że 20-30 sekund to minimalny czas na dokładne umycie rąk. Poza czasem poświęconym na mycie rąk ważne są także rodzaje specyfików do dezynfekcji oraz sposób ich dozowania. Przed zarazkami czyhającymi w toaletach nie zawsze uchronią nas powszechnie stosowane mydła w płynie, wyciskane ze specjalnych pojemników, na których – w odróżnieniu od tradycyjnego mydła w kostkach – bakterie nie powinny się gromadzić. – mówi dr Peter Barratt, Technical Manager z firmy Rentokil Initial, specjalizujący się w mikrobiologii. - Okazuje się, że mydło w dotykanym przez wszystkich dozowniku łatwo może ulec zakażeniu drobnoustrojami. Użycie zakażonego mydła w płynie może zwiększyć liczbę drobnoustrojów na rękach aż 26-krotnie. Stosowane przez nas bakteriobójcze rozwiązania do higieny

rąk, takie jak bakteriobójcze płyny, czy bezdotykowe dozowniki w skuteczny i jednocześnie łagodny dla człowieka sposób zabijają 99,9% bakterii. Ostatnim ważnym czynnikiem higieny rąk jest ich dokładne osuszanie. Warto pamiętać, że ciepłe i wilgotne środowisko to raj dla rozwoju bakterii - dodaje.

Jak jest z tym myciem rąk i deklaracjami?

Deklaracje dotyczące mycia rąk często nie mają pokrycia w rzeczywistości. Potwierdziły to badania zrealizowane przez firmę Rentokil Initial w dostępnych publicznie toaletach męskich w Wielkiej Brytanii. Zainstalowano tam urządzenie liczące osoby wchodzące do pomieszczeń toaletowych oraz myjące ręce po wyjściu z nich. Okazuje się, iż liczba tych pierwszych była dwukrotnie wyższa, niż tych drugich. Zatem tylko 50% mężczyzn myło ręce. Tymczasem w badaniach ankietowych aż 95% Brytyjczyków deklaruje, iż zawsze myje ręce po wizycie w toalecie.

Powszechne przekonanie, że mężczyźni relatywnie rzadziej myją ręce, jest więc słuszne.

Z badania przeprowadzonego na zlecenie Rentokil Initial w pięciu krajach (Australia, Wielka Brytania, Francja, Niemcy i Singapur) wynika, że zdaniem 35% kobiet ich koledzy z pracy nigdy nie myją rąk po wyjściu z toalety. Najbardziej sceptyczne są pod tym względem Francuzki – u nich odsetek takich opinii sięgnął 55%.

Page 93:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

93offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

Mężczyźni są znacznie mniej nieufni: tylko 29% z nich podejrzewa swoje koleżanki o brak odpowiedniej higieny rąk, przy czym najwięcej wątpiących jest wśród Niemców – 39%.

Badania Uniwersytetu Michigan wykazały, iż 50% mężczyzn nie używa przy myciu rąk mydła, podczas gdy wśród kobiet odsetek ten wynosi tylko 22%. W tych przypadkach należałoby mówić raczej o dość obojętnym dla drobnoustrojów płukaniu rąk, niż o eliminującym bakterie myciu.

Należy zatem bezwzględnie używać mydła i unikać błędów najczęściej popełnianych przy myciu rąk:

• Mycia krótszego niż 30 sekund. • Pomijania podczas mycia przestrzeni między palcami. • Mycia rąk zbyt gorącą wodą, co wysusza skórę i w efekcie uszkadza ją. • Używania mydeł antybakteryjnych za każdym razem, gdy myjemy ręce - może to zniszczyć te bakterie, które są dla nas pożyteczne. • Nieosuszania rąk po ich umyciu, co powoduje szybki rozwój bakterii.

9 na 10 osób odwiedzających toalety preferuje ręczniki papierowe zamiast suszarek

Badania obserwacyjne, przeprowadzone podczas największych na świecie targów dla branży środków czystości, wykazały przytłaczającą przewagę papierowych

Podczas badania tylko 50%

mężczyzn myło ręce. Tymczasem w badaniach ankietowych aż 95% Brytyjczyków deklaruje, iż zawsze myje ręce po wizycie w toalecie.Powszechne przekonanie, że mężczyźni relatywnie rzadziej myją ręce, jest więc słuszne.

Page 94:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

94 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline

ręczników nad suszarkami.

Przeprowadzone podczas targów ISSA/Interclean Amsterdam 2016 badania obserwacyjne potwierdziły, że 90% osób woli wycierać ręce papierowymi ręcznikami, niż korzystać z suszarek na powietrze.

Podczas badań przeprowadzonych przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Wyrobów Papierniczych (ETS – European Tissue Symposium) obserwowano zachowanie 3879 odwiedzających (2474 mężczyzn i 1405 kobiet) podczas mycia i suszenia rąk po wyjściu z toalety. Cztery toalety (dwie męskie i dwie damskie) zostały wyposażone zarówno w ręczniki papierowe, jak i suszarki, ustawione jedno nad drugim.

Mając do wyboru takie metody osuszania rąk, 90% mężczyzn i 91% kobiet postawiło na ręczniki papierowe zamiast suszarek.

- Postanowiliśmy przeprowadzić to badanie podczas targów Interclean/ISSA, aby lepiej zrozumieć zachowanie ludzi w toaletach – wyjaśnił przewodniczący ETS, Roberto Berardi. - Wyniki były jednoznaczne. W zdecydowanej większości podczas wizyt w toalecie ludzie preferowali osuszanie rąk za pomocą papierowych ręczników.

Badania skupiły się również na dominacji mydła w procesie mycia rąk. Okazało się, że 26% odwiedzających myło ręce samą wodą, natomiast 74% używało także mydła. Użycie mydła było

O Initial

Rentokil Initial Sp. z o. o., spółka grupy Rentokil Initial, jest światowym liderem usług z zakresu higieny w ponad 45 krajach całego świata, w tym w największych gospodarkach Europy, Ameryki Północnej, Azji-Pacyfiku i Afryki. Dostarcza innowacyjne, ekologiczne rozwiązania do toalet dla podmiotów różnych rozmiarów i sektorów, w tym urzędów państwowych, szkół, producentów żywności i napojów, hoteli, ośrodków sportowo-rekreacyjnych, placówek medycznych i paramedycznych, jak również przedsiębiorstw budowlanych, handlowych, usługowych i transportowych.

Gama produktów i usług oferowanych przez Rentokil Initial Sp. z o. o. obejmuje:

• Produkty i usługi do mycia i suszenia rąk• Urządzenia i usługi do utylizacji damskich produktów higienicznych• Materiały i usługi dla pomieszczeń toaletowych

Źródła danych zawartych w niniejszym materiale można znaleźć na www.initial.com Initial® jest zarejestrowanym znakiem towarowym.

Więcej informacji na temat Initial znajdziesz na www.initial.pl

Zajmuje 20 sekund,a może zmienić

twoje życie i zahamować

SZERZENIE SIĘ ZARAZKÓW

Prosta czynność, jakim jest mycie rąk, zmniejsza ryzyko zakażenia wirusami przewodu pokarmowego o niemal połowę

47%

Mycie rąk powstrzymuje rozprzestrzenianie się zarazków

Wnętrza samochodów zamieszkuje ok. 700 szkodliwychbakterii…

…a wiele osób regularnie je za kierownicą

700

42%

W domu

Każdego dnia, dłonie przeciętnego

pracownika biurowego mają styczność z

Powierzchnia urządzeń biurowych to prawdziwe siedlisko zarazków; na każdym centymetrze kwadratowym mogą być ich

setki, a nawet tysiące:

60% chorób pracowników

wywołanych jest przez kontakt z

brudnym sprzętem biurowym

Wirus potrzebuje zaledwie 4

godzin

aby rozprzestrzenić się po budynku firmy, atakując 40-60% zatrudnionychw niej osób

Niska higiena rąk to

najczęstsza przyczyna nieobecności w pracy

507 258 3866

W biurze

Mokre dłonie przenoszą 1000 razy więcej bakterii

niż dłonie suche

10milionami bakterii

1,000

x więcej

pracowników biurowych nie myje rąk po skorzystaniu z toalety

1 na 4

Za pośrednictwem brudnych dłonibakteriei wirusy

przenoszą sięna inne powierzchnie

1 2 3 4

Po skorzystaniu z toalety na każdym centymetrze

kwadratowym twoich dłoni może znajdować

się aż 30 milionów bakterii!

30 millionów

Rozprzestrzenianie się zarazków poza toaletę

bakterii pozostaje przy życiuaż do następnego naciśnięcia spłuczki.

1,000,000

później bakterie te mogąnadal unosić się w powietrzu!

2 godziny

6metrów

Drobnoustroje z wnętrza muszliklozetowej rozprzestrzeniają siępo pomieszczeniu, osadzającsię na skórze i powierzchniachw promieniu ok. 6 m.

„Efekt kichnięcia” to zjawiskopowstające przy spuszczeniu wodyw toalecie – do powietrza zostajewyrzucona wodna mgiełka,która zawiera szkodliwe zarazki z moczu i kału.

JAK ROZPRZESTRZENIAJĄ SIĘ

ZARAZKI

O Initial

Rentokil Initial Sp. z o. o., spółka grupy Rentokil Initial, jest światowym liderem usług z zakresu higieny w ponad 45 krajach całego świata, w tym w największych gospodarkach Europy, Ameryki Północnej, Azji-Pacyfiku i Afryki. Dostarcza innowacyjne, ekologiczne rozwiązania do toalet dla podmiotów różnych rozmiarów i sektorów, w tym urzędów państwowych, szkół, producentów żywności i napojów, hoteli, ośrodków sportowo-rekreacyjnych, placówek medycznych i paramedycznych, jak również przedsiębiorstw budowlanych, handlowych, usługowych i transportowych.

Gama produktów i usług oferowanych przez Rentokil Initial Sp. z o. o. obejmuje:

• Produkty i usługi do mycia i suszenia rąk• Urządzenia i usługi do utylizacji damskich produktów higienicznych• Materiały i usługi dla pomieszczeń toaletowych

Źródła danych zawartych w niniejszym materiale można znaleźć na www.initial.com Initial® jest zarejestrowanym znakiem towarowym.

Więcej informacji na temat Initial znajdziesz na www.initial.pl

Zajmuje 20 sekund,a może zmienić

twoje życie i zahamować

SZERZENIE SIĘ ZARAZKÓW

Prosta czynność, jakim jest mycie rąk, zmniejsza ryzyko zakażenia wirusami przewodu pokarmowego o niemal połowę

47%

Mycie rąk powstrzymuje rozprzestrzenianie się zarazków

Wnętrza samochodów zamieszkuje ok. 700 szkodliwychbakterii…

…a wiele osób regularnie je za kierownicą

700

42%

W domu

Każdego dnia, dłonie przeciętnego

pracownika biurowego mają styczność z

Powierzchnia urządzeń biurowych to prawdziwe siedlisko zarazków; na każdym centymetrze kwadratowym mogą być ich

setki, a nawet tysiące:

60% chorób pracowników

wywołanych jest przez kontakt z

brudnym sprzętem biurowym

Wirus potrzebuje zaledwie 4

godzin

aby rozprzestrzenić się po budynku firmy, atakując 40-60% zatrudnionychw niej osób

Niska higiena rąk to

najczęstsza przyczyna nieobecności w pracy

507 258 3866

W biurze

Mokre dłonie przenoszą 1000 razy więcej bakterii

niż dłonie suche

10milionami bakterii

1,000

x więcej

pracowników biurowych nie myje rąk po skorzystaniu z toalety

1 na 4

Za pośrednictwem brudnych dłonibakteriei wirusy

przenoszą sięna inne powierzchnie

1 2 3 4

Po skorzystaniu z toalety na każdym centymetrze

kwadratowym twoich dłoni może znajdować

się aż 30 milionów bakterii!

30 millionów

Rozprzestrzenianie się zarazków poza toaletę

bakterii pozostaje przy życiuaż do następnego naciśnięcia spłuczki.

1,000,000

później bakterie te mogąnadal unosić się w powietrzu!

2 godziny

6metrów

Drobnoustroje z wnętrza muszliklozetowej rozprzestrzeniają siępo pomieszczeniu, osadzającsię na skórze i powierzchniachw promieniu ok. 6 m.

„Efekt kichnięcia” to zjawiskopowstające przy spuszczeniu wodyw toalecie – do powietrza zostajewyrzucona wodna mgiełka,która zawiera szkodliwe zarazki z moczu i kału.

JAK ROZPRZESTRZENIAJĄ SIĘ

ZARAZKI

Page 95:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

offline

większe niż w poprzednich badaniach, prawdopodobnie ze względu na to, że użytkownikami byli profesjonaliści z branży środków czystości.

Wcześniejsze badania przeprowadzone przez wiodących mikrobiologów wykazały, że jednorazowe ręczniki zapewniają najbardziej higieniczny sposób osuszania rąk po wizycie w toalecie.

- Mamy teraz dowód na to, że ręczniki papierowe są nie tylko dobrym środkiem w zapobieganiu rozprzestrzeniania się wirusów, ale są również najchętniej wybieranym sposobem osuszania rąk przez użytkowników toalet – podsumował Roberto Berardi. - Osoby zarządzające takimi obiektami powinny wziąć to pod uwagę, jeśli chcą, aby po wizycie w toalecie klienci byli nie tylko zadowoleni, ale również zdrowi.

Podsumowanie badań:• Toalety męskie: 90% wybrało ręczniki papierowe, a 13% suszarki na powietrze (3% skorzystało z obu metod, stąd wynik przekraczający 100%) • Toalety damskie: 91% odwiedzających wybrało ręczniki papierowe, a 11% suszarki na powietrze (2% skorzystało z obu metod, stąd wynik przekraczający 100%) • 71% mężczyzn umyło ręce wodą i mydłem. 29% użyło tylko wody. • 77% kobiet umyło ręce wodą i mydłem. 23% użyło tylko wody.

O Initial

Rentokil Initial Sp. z o. o., spółka grupy Rentokil Initial, jest światowym liderem usług z zakresu higieny w ponad 45 krajach całego świata, w tym w największych gospodarkach Europy, Ameryki Północnej, Azji-Pacyfiku i Afryki. Dostarcza innowacyjne, ekologiczne rozwiązania do toalet dla podmiotów różnych rozmiarów i sektorów, w tym urzędów państwowych, szkół, producentów żywności i napojów, hoteli, ośrodków sportowo-rekreacyjnych, placówek medycznych i paramedycznych, jak również przedsiębiorstw budowlanych, handlowych, usługowych i transportowych.

Gama produktów i usług oferowanych przez Rentokil Initial Sp. z o. o. obejmuje:

• Produkty i usługi do mycia i suszenia rąk• Urządzenia i usługi do utylizacji damskich produktów higienicznych• Materiały i usługi dla pomieszczeń toaletowych

Źródła danych zawartych w niniejszym materiale można znaleźć na www.initial.com Initial® jest zarejestrowanym znakiem towarowym.

Więcej informacji na temat Initial znajdziesz na www.initial.pl

Zajmuje 20 sekund,a może zmienić

twoje życie i zahamować

SZERZENIE SIĘ ZARAZKÓW

Prosta czynność, jakim jest mycie rąk, zmniejsza ryzyko zakażenia wirusami przewodu pokarmowego o niemal połowę

47%

Mycie rąk powstrzymuje rozprzestrzenianie się zarazków

Wnętrza samochodów zamieszkuje ok. 700 szkodliwychbakterii…

…a wiele osób regularnie je za kierownicą

700

42%

W domu

Każdego dnia, dłonie przeciętnego

pracownika biurowego mają styczność z

Powierzchnia urządzeń biurowych to prawdziwe siedlisko zarazków; na każdym centymetrze kwadratowym mogą być ich

setki, a nawet tysiące:

60% chorób pracowników

wywołanych jest przez kontakt z

brudnym sprzętem biurowym

Wirus potrzebuje zaledwie 4

godzin

aby rozprzestrzenić się po budynku firmy, atakując 40-60% zatrudnionychw niej osób

Niska higiena rąk to

najczęstsza przyczyna nieobecności w pracy

507 258 3866

W biurze

Mokre dłonie przenoszą 1000 razy więcej bakterii

niż dłonie suche

10milionami bakterii

1,000

x więcej

pracowników biurowych nie myje rąk po skorzystaniu z toalety

1 na 4

Za pośrednictwem brudnych dłonibakteriei wirusy

przenoszą sięna inne powierzchnie

1 2 3 4

Po skorzystaniu z toalety na każdym centymetrze

kwadratowym twoich dłoni może znajdować

się aż 30 milionów bakterii!

30 millionów

Rozprzestrzenianie się zarazków poza toaletę

bakterii pozostaje przy życiuaż do następnego naciśnięcia spłuczki.

1,000,000

później bakterie te mogąnadal unosić się w powietrzu!

2 godziny

6metrów

Drobnoustroje z wnętrza muszliklozetowej rozprzestrzeniają siępo pomieszczeniu, osadzającsię na skórze i powierzchniachw promieniu ok. 6 m.

„Efekt kichnięcia” to zjawiskopowstające przy spuszczeniu wodyw toalecie – do powietrza zostajewyrzucona wodna mgiełka,która zawiera szkodliwe zarazki z moczu i kału.

JAK ROZPRZESTRZENIAJĄ SIĘ

ZARAZKI

Infografikę o rozmiarach 25x160 cm można pobrać w wersji internetowej artykułu

Rent

okil

Initi

al

offline.KulturaBezpieczenstwa.pl 95

Page 96:  · Przeprowadzone przez RAND Euro-pe badanie w pięciu krajach OECD wskazało, że brak snu a kosztuje gospodarki tych Państw wiele miliardów dolarów. największe straty ponoszą

96 offline.KulturaBezpieczenstwa.pl

offline