PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO – … · Wykonuje obowiązkowe prace domowe,...
Transcript of PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO – … · Wykonuje obowiązkowe prace domowe,...
1
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA
Z JĘZYKA POLSKIEGO – PSP nr 1 W BRZEGU
rok szkolny 2014/2015
OPRACOWANY NA PODSTAWIE:
1. Rozporządzenia MENiS z dnia 30 kwietnia 2007 r. „W sprawie warunków i sposobu
oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania
egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych” (Dz. U. nr 199 z 2004 r.
z późniejszymi zmianami).
2. Podstawy programowej dla szkoły podstawowej z języka polskiego.
3. Programu nauczania „Jutro pójdę w świat” 417/1/2012
4. Podręcznika Hanny Dobrowolskiej „Jutro pójdę w świat”
OCENIANIE TO:
integralna część procesu nauczania
proces gromadzenia informacji
wspieranie szkolnej kariery uczniów
podnoszenie motywacji uczniów do kształcenia się
PRZEDMIOTEM NAUCZANIA I OCENIANIA SĄ:
wiadomości
umiejętności
postawa ucznia (aktywność, działanie, samodzielność, systematyczność)
komunikowanie się
CELE OCENIANIA
OGÓLNY, który przyczynia się do nabycia następujących umiejętności (standardów
nauczania):
2
czytanie
pisanie
rozumowanie
korzystanie z informacji
wykorzystanie wiedzy w praktyce
SZCZEGÓŁOWE
1. Ocenianie bieżące (wspomagające) ma na celu monitorowanie rozwoju ucznia,
a w tym:
pomóc uczniowi w rozpatrywaniu i rozumieniu swoich słabych i mocnych stron oraz
w ukierunkowaniu go do dalszej pracy,
przekazanie rodzicom (opiekunom) informacji o postępach ucznia,
przekazanie nauczycielowi informacji o efektywności jego nauczania, właściwym
doborze materiałów, metod i sposobów nauczania
przygotowanie do egzaminów i sprawdzianów zewnętrznych
2. Ocenianie okresowe ma:
przekazać uczniowi informację na temat jego postępów w nauce języka polskiego
dostarczyć nauczycielowi odpowiedzialnemu za następny etap nauki informacji na
temat poziomu wiedzy i umiejętności ucznia
monitorować system szkolny
różnicować i klasyfikować uczniów
pomóc nauczycielowi w ewaluacji i modyfikacji procesu nauczania przedmiotu
3
SKALA OCEN I POZIOMY WYMAGAŃ
OCENY uzyskane przez uczniów w ciągu roku szkolnego wyrażone są tradycyjną oceną
szkolną:
1 – niedostateczny
2 – dopuszczający
3 – dostateczny
4 – dobry
5 – bardzo dobry
6 – celujący
Za uzyskanie górnej granicy punktów z danego przedziału procentowego nauczyciel
może dodać do oceny „+” ; za uzyskanie dolnej granicy punktów – „ –„
Oceniamy systematycznie
rzetelnie
sprawiedliwie
Oceny są jawne
Sposoby oceniania:
ocena według skali szkolnej od 1 do 6,
ocena opisowa, np. recenzja przy pracach pisemnych,
ocena ustna: pochwała, zachęta aprobata,
samoocena.
INFORMACJE O POSTĘPACH UCZNIA gromadzi się:
w dzienniku lekcyjnym
w zeszytach przedmiotowych
w teczkach prac uczniów (zawierających sprawdziany, testy, wypracowania, kartkówki)
4
O postępach w nauce uczeń i jego rodzice informowani są w formie:
oceny (stopnia szkolnego),
oceny opisowej (recenzji prac),
oceny ustnej (recenzji ustnej),
pisemnej – o zagrażającej na koniec semestru lub roku szkolnego ocenie niedostatecznej
rodzice są powiadamiani przez nauczyciela lub wychowawcę.
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA OCENIANIA FORM WYPOWIEDZI PISEMNYCH
Ocenianiu podlegają formy wypowiedzi pisemnych określone programem nauczania.
Każda forma wypowiedzi jest oceniana według innych kryteriów.
Punktacja przy ocenie poszczególnych form wypowiedzi pisemnych może być
modyfikowana w zależności od potrzeb, poziomu klasy i stopnia trudności pracy.
KLASYFIKACJA I OZNACZENIA BŁĘDÓW W PRACACH PISEMNYCH
językowe (jęz.)
ortograficzne (o.)
interpunkcyjne (i.)
literowe (l.)
niezrozumiałość (sens?)
nie na temat (nt) Zasady ogólne
1. Umiejętności oceniane na lekcjach języka polskiego
Na lekcjach języka polskiego ocenie podlega:
- mówienie (opowiadania ustne – twórcze i odtwórcze)
5
- czytanie:
- głośne i wyraziste z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa
- ciche ze zrozumieniem
- pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi (w domu i w klasie)
- posługiwanie się poznanymi zasadami ortograficznymi (dyktanda)
- znajomość treści lektur obowiązkowych
- znajomość wybranych zagadnień z nauki o języku (gramatyki)
- inne ( praca z tekstem, aktywność na lekcji, recytacja, rysunkowe
konkretyzacje utworów literackich, wykonanie określonych projektów,
realizacja zadań w grupie, wykorzystanie mediów i innych źródeł informacji
itp.).
2. Sposób oceniania poszczególnych umiejętności
Umiejętność: Sposób oceniania:
- mówienie
- kryteria oceny opowiadania ustnego
- czytanie:
- kryteria oceny czytania głośnego
- głośne i wyraziste z uwzględnieniem
zasad kultury żywego słowa
- ciche ze zrozumieniem
- według liczby uzyskanych punktów
(procentów) przeliczanych na oceny
6
- pisanie, redagowanie określonych form
wypowiedzi (w domu i w klasie)
- kryteria oceny pisemnych prac
klasowych i domowych (ćwiczenia
redakcyjne)
- posługiwanie się poznanymi zasadami
ortograficznymi (dyktanda)
- zasady oceniania dyktand
- znajomość treści lektur obowiązkowych
- według liczby uzyskanych punktów
(procentów) przeliczanych na oceny
- znajomość wybranych zagadnień z nauki
o języku (gramatyki)
- według liczby uzyskanych punktów
(procentów) przeliczanych na oceny
- recytacja - kryteria oceny recytacji
- rysunkowe konkretyzacje utworów
literackich (przekład intersemiotyczny)
- kryteria oceny rysunkowych
konkretyzacji utworów
- ocena realizacji zadań w grupie - kryteria oceny współpracy w grupie
„Plusy” (+) i „minusy” (–)
Uczniowie otrzymują także „plusy” i „minusy”.
„Minus” uczeń może otrzymać za:
- brak zadania domowego
- brak podręczników, zeszytu
- nieprzyniesienie potrzebnych materiałów
- słabe, złe wywiązanie się z zadań wykonywanych w grupie
7
- braki, niekompletność (tematów, notatek, zadań domowych), brak zeszytu
przedmiotowego.
Pięć „minusów” to ocena niedostateczna.
„Minusy” nauczyciel odnotowuje w swoim notatniku.
„Plus” uczeń może otrzymać za:
- nieskomplikowane, krótkie zadania domowe
- przyniesienie dodatkowych materiałów wykorzystanych podczas lekcji
- dobre wywiązanie się z zadań realizowanych w grupie
- kompletność zeszytu przedmiotowego itp.
Pięć „plusów” równa się ocenie bardzo dobrej.
„Plusy” nauczyciel odnotowuje w swoim notatniku.
Uczeń może otrzymać za aktywność ocenę bardzo dobrą (bez zbierania „plusów”),
jeżeli bezbłędnie rozwiązał problem o bardzo znacznym stopniu trudności, wykazując
wysoki poziom wiedzy i umiejętności.
Uczeń może otrzymać ocenę niedostateczną bez zbierania „minusów”, jeżeli
notorycznie nie pracuje na zajęciach, wykazuje lekceważący stosunek do pracy na
lekcji.
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO
W KLASIE IV
OCENA CELUJĄCA
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności zawarte w podstawie
programowej w sposób wyróżniający.
Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu
trudności.
Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
8
Proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał
programowy.
Wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne.
Nie powiela cudzych pomysłów i poglądów.
Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich, językowych
i teatralnych w szkole i poza szkołą.
Podejmuje działalność literacką lub kulturalną i prezentuje wysoki
poziom merytoryczny oraz artystyczny (udział w akademiach, współpraca
z gazetką szkolną, udział w imprezach artystycznych itp.)
Posiada wyjątkowe umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz
nauki o języku przewidywane w programie nauczania w kl. IV
Wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe.
Wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność)
przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
OCENA BARDZO DOBRA
Kształcenie literackie
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem
stylistyczno – językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym.
Doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie IV formami
wypowiedzi (opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci, list,
zaproszenie, przepis, dialog).
Samodzielnie sporządza plan odtwórczy lektury.
Dobrze radzi sobie z układem graficznym wypowiedzi pisemnej –
akapity.
Wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu.
Wskazuje narratora, elementy świata przedstawionego (miejsce, czas,
bohater, wydarzenie; realizm i fantastyka ).
Ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nim.
Samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym.
Analizuje utwór poetycki, wskazuje na postać mówiącą w wierszu,
adresata utworu, wyrazy dźwiękonaśladowcze, rymy, wersy, strofy, rytm.
Wskazuje cechy baśni, opowiadania, opisu, dialogu.
Bierze czynny udział w lekcji.
Płynnie czyta nowy tekst.
Bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim.
Wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe.
9
Fleksja i składnia
Biegle rozróżnia poznane w klasie IV części mowy.
Wskazuje różnicę między osobową a nieosobową (bezokolicznik) formą
czasownika.
Poprawnie stosuje formy liczby, osoby, rodzaju, czasu.
Odróżnia czas przyszły złożony od czasu przyszłego prostego.
Biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki i poprawnie stosuje
w zdaniach.
Odmienia przymiotniki i zauważa zależność form przymiotnika od
określanego rzeczownika.
Rozpoznaje i wskazuje w tekście przysłówki; potrafi stopniować je.
Zna i poprawnie stosuje podstawowe zasady interpunkcyjne.
Fonetyka
Odróżnia głoskę od litery; samogłoskę od spółgłoski.
Określa głoski, poprawnie zaznacza zmiękczenia.
Posługuje się alfabetem.
OCENA DOBRA
Kształcenie literackie
Uczeń w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowego przestankowania.
Rozróżnia pisemne formy wypowiedzi poznane w klasie IV.
Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać nieliczne błędy
językowo – stylistyczne, logiczne i ortograficzne.
Wykazuje się zrozumieniem przeczytanego tekstu.
Poprawnie sporządza plan ramowy.
Potrafi posługiwać się słownikiem ortograficznym.
Potrafi wskazać w wierszu postać mówiącą, adresata, wyrazy
dźwiękonaśladowcze, rymy, wersy, strofy, rytm.
Odróżnia baśń od opowiadania.
Bierze udział w lekcji.
Wykonuje prace domowe, czasami także nieobowiązkowe.
10
Fleksja i składnia
Rozróżnia części mowy poznane w klasie IV.
Poprawnie odmienia (stosuje w zdaniach) czasowniki i rzeczowniki.
Poprawnie odmienia przymiotniki.
Rozpoznaje przysłówki i stopniuje je.
Fonetyka
Zna alfabet.
Rozróżnia głoskę, literę, samogłoskę, spółgłoskę.
Określa głoski.
Zaznacza miękkość spółgłosek.
OCENA DOSTATECZNA
Kształcenie literackie
Uczeń częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad
poprawnościowych w zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania
poznanego słownictwa i ortografii.
Wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana.
Przy małej pomocy nauczyciela wypowiada się w szkolnych formach
pisemnych.
Umie wymienić elementy świata przedstawionego utworu.
Wskazuje w utworze wersy, strofy rymy, wyrazy dźwiękonaśladowcze.
Odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od fantastycznych.
Wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale mogą się w nich pojawiać
błędy.
Fleksja i składnia
Tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej i odwrotnie.
Odmienia czasowniki i rzeczowniki.
Rozpoznaje przymiotniki i przysłówki.
Fonetyka
Zna alfabet.
Rozróżnia głoski i litery.
Przy małej pomocy nauczyciela określa spółgłoski.
Zaznacza miękkość spółgłosek.
11
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Kształcenie literackie
Uczeń w niewielkim stopniu opanował umiejętności zawarte w podstawie
programowej.
Samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania
o niewielkim stopniu trudności.
Technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu.
Błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane
w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku,
jaki uczeń włożył w ich pisanie.
Nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się
wykonywać polecenia nauczyciela.
Często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje
próby.
Fleksja i składnia
Przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy poznane w klasie IV.
Przy pomocy nauczyciela odmienia czasowniki i rzeczowniki.
Przy pomocy nauczyciela rozpoznaje przymiotniki i przysłówki.
Fonetyka
Rozróżnia głoski i litery.
Zna podstawowe zasady ortograficzne.
OCENA NIEDOSTATECZNA
Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności objętych
podstawą programową z zakresu fleksji, składni, słownictwa, ortografii,
w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi.
Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania i nie rozumie treści
prostego, czytanego tekstu.
Wypowiedzi są niepoprawne pod względem językowym i rzeczowym.
W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega podstawowych reguł
ortograficznych.
Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia
o elementarnym stopniu trudności.
Nie czyta lektur.
Notorycznie nie odrabia zadań domowych.
12
Nie wykazuje aktywności na lekcjach i chęci poprawienia oceny.
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO
W KLASIE V
OCENA CELUJĄCA
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności zawarte w podstawie
programowej w sposób wyróżniający.
Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu
trudności.
Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
Proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał
programowy.
Wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością
myślenia.
Nie powiela cudzych pomysłów, potrafi krytycznie ustosunkować się do
językowej, literackiej i kulturowej rzeczywistości.
Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich, językowych
i teatralnych w szkole i poza szkołą.
Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach
i prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny (udział
w akademiach, współpraca z gazetką szkolną, udział w imprezach
artystycznych itp.)
Posiada wyjątkowe umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz
nauki o języku przewidywane w programie nauczania w kl. V
Wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe.
Wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność)
przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
13
OCENA BARDZO DOBRA
Kształcenie literackie
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem
stylistyczno – językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym.
Doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie V formami
wypowiedzi (opowiadanie z dialogiem, pamiętnik, sprawozdanie, opis
postaci, list, ogłoszenie, instrukcja, przepis, opis obrazu, opis zwierzątka).
Podejmuje próby charakterystyki postaci (na wyrazistych przykładach),
np.: Stasia Tarkowskiego ( „W pustyni i w puszczy”).
Samodzielnie sporządza notatki z czytanych lektur.
Bezbłędnie układa plan odtwórczy lektury, plan kompozycyjny własnej
wypowiedzi.
Wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu, co
pozwala mu na swobodne analizowanie, ocenę postępowania i poglądów
bohaterów; pisanie opowiadania twórczego z elementami opisu,
z dialogiem.
Zwraca uwagę na problematykę moralną zawartą w poznanych lekturach.
Biegle posługuje się „Słownikiem ortograficznym”, „Słownikiem
wyrazów bliskoznacznych”.
Potrafi porównywać cechy gatunkowe bajki i baśni, mitu, legendy,
podania.
Zna i swobodnie posługuje się terminami literackimi dotyczącymi
omawianych tekstów, rozpoznaje i podaje przykłady poznanych środków
poetyckich ( wyraz dźwiękonaśladowczy, epitet, porównanie itp.)
Ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nim.
Analizuje utwór liryczny.
Bierze czynny udział w lekcji.
Bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim.
Wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe.
Fleksja i składnia
Biegle rozróżnia poznane w klasie V części mowy.
Określa funkcje czasownika w zdaniu.
Bezbłędnie odmienia czasowniki typu: umiem, rozumiem.
Biegle odmienia rzeczowniki i przymiotniki przez przypadki i poprawnie
stosuje w zdaniach.
W odmianie rzeczownika przez przypadki wyróżnia temat oboczny,
oboczności.
14
Wskazuje podobieństwa i różnice między przymiotnikiem
i przysłówkiem.
Potrafi stopniować przymiotniki i przysłówki.
Rozpoznaje i poprawnie stosuje przyimki i wyrażenia przyimkowe.
Bezbłędnie stosuje przyimki złożone.
Rozpoznaje i bezbłędnie stosuje spójniki.
Zna i poprawnie stosuje podstawowe zasady interpunkcyjne.
Klasyfikuje rodzaje wypowiedzeń, podaje ich przykłady (zdanie,
równoważnik zdania, wypowiedzenie oznajmujące, pytające,
rozkazujące).
Nazywa części zdania, wskazuje sposób ich wyrażania.
Bezbłędnie określa związki wyrazowe w zdaniu, wyróżnia grupę
podmiotu i grupę orzeczenia, stosuje określenia (przydawka, okolicznik,
dopełnienie).
Układa zdania pojedyncze rozwinięte.
Bezbłędnie rozróżnia i przekształca wypowiedzenia pojedyncze
i złożone.
Fonetyka
Bezbłędnie stosuje głoski ustne i nosowe; spółgłoski dźwięczne
i bezdźwięczne.
Podaje zasady akcentowania wyrazów w języku polskim.
Swobodnie posługuje się alfabetem.
OCENA DOBRA
Kształcenie literackie
Uczeń w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania.
Rozróżnia pisemne formy wypowiedzi poznane w klasie V.
Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać nieliczne błędy
językowo – stylistyczne, logiczne i ortograficzne.
Potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów.
15
W wypowiedziach próbuje oceniać i wartościować problemy i zjawiska
dotyczące języka, literatury oraz kultury.
Wykazuje się zrozumieniem przeczytanego tekstu.
Poprawnie sporządza plan ramowy.
Nazywa cechy gatunkowe mitu, legendy, bajki.
Bierze udział w lekcji.
Wykonuje prace domowe, czasami także nieobowiązkowe.
Fleksja i składnia
Rozróżnia części mowy poznane w klasie V.
Poprawnie odmienia (stosuje w zdaniach) czasowniki i rzeczowniki.
Odmienia czasowniki typu: umiem, rozumiem.
Wskazuje przyimki i wyrażenia przyimkowe, określa ich rolę zdaniu.
Przekształca zdania na równoważniki zdań i odwrotnie.
Podaje przykład współrzędnego i podrzędnego zespołu składniowego.
Robi wykres zdania pojedynczego rozwiniętego.
Przekształca zdanie pojedyncze na złożone i odwrotnie.
Fonetyka
Stosuje głoski ustne i nosowe; spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne.
Podaje zasady akcentowania wyrazów w języku polskim.
Zna alfabet.
OCENA DOSTATECZNA
Kształcenie literackie
Uczeń częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad
poprawnościowych w zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania
poznanego słownictwa i ortografii.
W miarę samodzielnie wypowiada się w szkolnych formach pisemnych
(opowiadanie z dialogiem, pamiętnik, sprawozdanie, opis postaci, list,
ogłoszenie, instrukcja, przepis, opis obrazu, opis zwierzątka itp.).
Opanował technikę poprawnego czytania i doskonali ją pod względem
dykcji, intonacji, akcentowania.
Ma świadomość mechanizmów popełnionych błędów i potrafi je
poprawiać przy pomocy nauczyciela.
16
Umie wymienić elementy świata przedstawionego utworu (miejsce i czas
akcji, bohaterów, wydarzenia, narratora).
W utworze lirycznym wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze, epitety,
porównania.
Odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od fantastycznych.
Wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale mogą się w nich pojawiać
błędy.
Fleksja i składnia
Odmienia czasowniki i rzeczowniki.
Rozpoznaje przymiotniki, przysłówki, przyimki, wyrażenia przyimkowe,
spójniki.
Rozróżnia zdanie i równoważnik zdania, podaje przykłady typów zdań.
Łączy w zespoły składniowe wyrazy tworzące zdanie.
Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone.
Z podanych zdań pojedynczych tworzy zdanie złożone.
Fonetyka
Dzieli wyraz na głoski.
Odróżnia samogłoski od spółgłosek.
Rozróżnia rodzaje głosek.
Poprawnie akcentuje wyrazy.
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Kształcenie literackie
Uczeń w niewielkim stopniu opanował umiejętności zawarte w podstawie
programowej.
Technika cichego i głośnego czytania pozwala na zrozumienie tekstu.
Względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych
świadczy o zrozumieniu analizowanego zagadnienia.
Błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane
w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku,
jaki uczeń włożył w ich pisanie.
Stopień opanowanych wiadomości i umiejętności pozwala na wykonanie
zadań typowych, o niewielkim zakresie trudności, samodzielnie lub przy
pomocy nauczyciela.
17
Nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się
wykonywać polecenia nauczyciela.
Często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje
próby.
Fleksja i składnia
Przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy i części zdania.
Przy pomocy nauczyciela odmienia czasowniki, rzeczowniki,
przymiotniki.
Odróżnia zdanie od równoważnika zdania, zdanie pojedyncze od zdania
złożonego.
Fonetyka
Rozróżnia głoski i litery.
Poprawnie pisze wyrazy poznane na lekcjach ortografii oraz zna
podstawowe zasady ortograficzne.
OCENA NIEDOSTATECZNA
Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności objętych
podstawą programową z zakresu fleksji, składni, słownictwa, ortografii,
w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi.
Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania i nie rozumie treści
prostego, czytanego tekstu.
Wypowiedzi są niepoprawne pod względem językowym i rzeczowym.
W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega podstawowych reguł
ortograficznych.
Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia
o elementarnym stopniu trudności.
Nie czyta lektur.
Notorycznie nie odrabia zadań domowych.
Nie wykazuje aktywności na lekcjach i chęci poprawienia oceny.
18
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO
W KLASIE VI
OCENA CELUJĄCA
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności zawarte w podstawie
programowej w sposób wyróżniający.
Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu
trudności.
Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
Proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał
programowy.
Wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością
myślenia.
Nie powiela cudzych pomysłów, potrafi krytycznie ustosunkować się do
językowej, literackiej i kulturowej rzeczywistości.
Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich, językowych
i teatralnych w szkole i poza szkołą.
Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach
i prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny (udział
w akademiach, współpraca z gazetką szkolną, udział w imprezach
artystycznych itp.)
Posiada wyjątkowe umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz
nauki o języku przewidywane w programie nauczania w kl. VI
Wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe.
Wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność)
przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
OCENA BARDZO DOBRA
Kształcenie literackie
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem
stylistyczno – językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym.
Świadomie dostosowuje wypowiedzi pod względem języka i formy do
różnorodnych sytuacji oraz do przyjmowanych ról.
19
Wyraża własne sądy i opinie oraz uzasadnia swoje stanowisko.
Dokonuje charakterystyki postaci literackiej, ocenia postawy bohaterów
literackich.
Analizuje utwory z użyciem poznanych terminów literackich.
Doskonale potrafi posługiwać się poznanymi formami wypowiedzi
(list oficjalny i nieoficjalny, dialog, opis sytuacji, charakterystyka
bohatera, opowiadanie, streszczenie, instrukcja, sprawozdanie - recenzja,
krótki tekst reklamowy).
Samodzielnie sporządza notatki z lekcji, z lektury, zawiera w nich
najistotniejsze informacje.
Opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów,
charakterystyki.
Ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu,
opowiadania, w sposób świadczący o gruntownej znajomości utworu.
Bezbłędnie pisze sprawozdania, podejmuje próby recenzji.
Rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy
o rodzajach literackich i nowych gatunkach literackich (ballada, fraszka,
odmiany powieści).
Poprawnie nazywa cechy utworu poetyckiego.
Biegle posługuje się różnymi słownikami i encyklopedią.
Wyszukuje informacje na dany temat w różnych źródłach.
Pisze z zachowaniem reguł ortograficznych i interpunkcyjnych.
Bierze czynny udział w lekcji.
Bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim.
Wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe.
Fleksja i składnia
Biegle rozróżnia poznane w klasie VI części mowy.
Tworzy i poprawnie używa poznane formy czasownika.
Buduje zdania z różnymi typami orzeczenia.
Potrafi wyjaśnić, od czego zależą formy odmiany rzeczownika.
Poprawnie oddziela końcówkę od tematu, wskazuje na oboczności
zachodzące w temacie.
Używa poprawnych form przymiotników.
Biegle stopniuje przymiotniki i nazywa rodzaj stopniowania.
Wymienia rodzaje zaimków, omawia ich odmianę, funkcję w zdaniu.
Rozróżnia różne typy liczebników, określa ich formy gramatyczne
i funkcję w zdaniu, potrafi uzasadnić użycie danego typu liczebnika,
odmienia trudniejsze liczebniki złożone.
Rozpoznaje zdania z orzeczeniem imiennym, omawia ich budowę.
Omawia, podając przykłady, różne sposoby wyrażania orzeczenia oraz
podmiotu, przydawki i dopełnienia.
20
Przekształca zdania pojedyncze w złożone i odwrotnie.
Przeprowadza klasyfikację zdań złożonych współrzędnie, rysuje ich
wykresy.
Odróżnia zdania złożone podrzędnie od zdań złożonych współrzędnie.
Poprawnie stosuje przecinek w wypowiedzeniu pojedynczym oraz
w zdaniu złożonym współrzędnie i podrzędnie.
Ortografia
Bezbłędnie stosuje zasady ortograficzne poznane w kl. IV – VI.
Poprawnie pisze zakończenia - stwo, - dztwo, - ski, - dzki, - cki
rzeczowników i przymiotników.
Poprawnie pisze przeczenie „nie” z różnymi częściami mowy.
Słowotwórstwo
Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu.
Rozpoznaje przedrostki i przyrostki.
Daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów.
OCENA DOBRA
Kształcenie literackie
Uczeń w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania.
Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy
językowe.
Odróżnia utwór literacki od wypowiedzi nieliterackiej; zauważa
odmienności języka literackiego od języka potocznego.
Odczytuje ogólny sens utworu literackiego.
Odróżnia autora od osoby mówiącej w utworze literackim.
Podejmuje próby wypowiadania się w trudniejszych formach literackich:
opowiadanie twórcze z dialogiem, elementami opisu, list, charakterystyka
sprawozdanie itp.
Dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów
bohaterów, omówienie elementów świata przedstawionego utworu oraz
ocenę postaw bohaterów.
21
Poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy.
Wskazuje poznane środki stylistyczne w wierszu.
Rozumie różnicę między odmianami powieści.
Fleksja i składnia
Wymienia rodzaje zaimków.
Wyróżnia przysłówki wśród innych części mowy, wskazuje sposób ich
utworzenia.
Poprawnie stopniuje przymiotniki.
Podaje przykłady różnych typów liczebników i odmienia je.
Na konkretnych przykładach omawia sposób wyrażenia orzeczenia
i podmiotu.
Wyróżnia w zdaniu związki wyrazowe i nazywa je.
Układa przykłady zdań złożonych współrzędnie.
Słowotwórstwo
Od podanego wyrazu podstawowego tworzy kilka wyrazów pochodnych
będących różnymi częściami mowy.
Rozpoznaje wyraz pochodny, który może być podstawowym dla innego
wyrazu.
Wyjaśnia pisownię podanego wyrazu, odwołując się do wiadomości ze
słowotwórstwa.
Ortografia
Stosuje zasady ortograficzne poznane w kl. IV – VI.
OCENA DOSTATECZNA
Kształcenie literackie
Uczeń częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad
poprawnościowych w zakresie budowy zdań, stosowania poznanego
słownictwa i ortografii.
W miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami: list oficjalny
i nieoficjalny, dialog, opis sytuacji, charakterystyka bohatera,
22
opowiadanie, streszczenie, instrukcja, sprawozdanie - recenzja, krótki
tekst reklamowy.
Technika czytania głośnego i cichego pozwala na zrozumienie tekstu.
Zna przewidziane programem gatunki literackie, umie wyróżnić
podstawowe elementy świata przedstawionego utworu.
Odróżnia podmiot liryczny od bohatera utworu.
Przy pomocy nauczyciela poprawia popełnione błędy językowe, gromadzi
słownictwo na zadany temat.
Fleksja i składnia
Wyróżnia w tekście czasowniki w formie osobowej i nieosobowej.
Określa funkcję czasowników w zdaniu.
Odmienia rzeczowniki, oddziela temat od końcówki; nazywa funkcje
rzeczownika w zdaniu.
Rozpoznaje w zdaniu zaimki, przysłówki, przymiotniki i liczebniki,
potrafi rozpoznać ich związek z wyrazem określanym.
Stopniuje przymiotniki.
Rozróżnia przyimki proste i złożone, wyrażenia przyimkowe.
Na łatwiejszych przykładach omawia sposób wyrażenia podmiotów.
Rozpoznaje zdania bezpodmiotowe.
Nazywa w zdaniu części zdania (na prostych przykładach), układa zdania
złożone z podanych zdań pojedynczych.
Wśród zdań złożonych rozróżnia zdania złożone podrzędnie
i współrzędnie.
Ortografia
Stosuje zasady ortograficzne poznane w kl. IV – VI.
Słowotwórstwo
Zestawia pary wyrazów podstawowych i pochodnych.
Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu o przejrzystej budowie,
wskazuje podstawę słowotwórczą i formant.
Tworzy wyrazy pochodne za pomocą podanych formantów.
23
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Kształcenie literackie
Uczeń w niewielkim stopniu opanował umiejętności zawarte w podstawie
programowej.
Technika czytania pozwala na zrozumienie tekstu.
Względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych
świadczy o zrozumieniu analizowanego zagadnienia.
Błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane
w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku,
jaki uczeń włożył w ich pisanie.
Stopień opanowanych wiadomości i umiejętności pozwala na wykonanie
zadań typowych, o niewielkim zakresie trudności, samodzielnie lub przy
pomocy nauczyciela.
Nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się
wykonywać polecenia nauczyciela.
Często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje
próby.
Fleksja i składnia
Przy pomocy nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa ich funkcję
w zdaniu (na prostych przykładach).
Odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określić ich rodzaj.
Łączy wyrazy w zespoły składniowe.
Ortografia
Z pomocą nauczyciela stosuje zasady ortograficzne poznane
w kl. IV – VI.
OCENA NIEDOSTATECZNA
Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności objętych
podstawą programową z zakresu fleksji, składni, słownictwa, frazeologii
i redagowania wypowiedzi, ortografii oraz elementarnych wiadomości
i umiejętności z zakresu budowy i analizy utworu literackiego.
Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania i nie rozumie treści
prostego, czytanego tekstu.
Wypowiedzi są niepoprawne pod względem językowym i rzeczowym.
W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega podstawowych reguł
ortograficznych, językowych, stylistycznych, logicznych.
24
Nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia
o elementarnym stopniu trudności.
Nie czyta lektur.
Notorycznie nie odrabia zadań domowych.
Nie wykazuje aktywności na lekcjach i chęci poprawienia oceny.
OCENIANIE SPRAWDZIANÓW
100 % - celujący
99 % – 86 % - bardzo dobry
85 % – 70 % - dobry
69 % – 50 % - dostateczny
49 % – 30 % - dopuszczający
29 % – 0 - niedostateczny
OCENIANIE KARTKÓWEK
100 % – 98 % - bardzo dobry
97 % – 78 % - dobry
77 % – 50 % - dostateczny
49 % – 34 % - dopuszczający
33 % – 0 - niedostateczny
25
OGÓLNE DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH
DLA UCZNIÓW Z DYSFUNKCJAMI
I UCZNIÓW MAJĄCYTCH TRUDNOŚCI W NAUCE
(szczegółowe dostosowania wymagań edukacyjnych są zgodne z zaleceniami poradni
psychologiczno – pedagogicznej)
Na lekcjach języka polskiego indywidualizowana jest praca z uczniem.
Dysfunkcje nie zwalniają ucznia z obowiązku opanowania materiału
przewidzianego podstawą programową.
Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii poradni
psychologiczno – pedagogicznej dostosować wymagania edukacyjne do
indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia,
u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się.
Uczeń w miarę możliwości powinien siedzieć blisko nauczyciela.
Należy wzmacniać wiarę dziecka we własne siły, podkreślając każdy,
nawet drobny sukces.
Oceniać osiągnięcia ucznia we właściwy sposób, udzielać pochwały po
każdej poprawnej wypowiedzi.
Nie polecać głośnego czytania na forum klasy tekstu nieprzygotowanego,
chyba że uczeń wyrazi zgodę.
Prace pisemne oceniać za wartość merytoryczną.
Uczniowie mogą zdobyć mniej punktów, aby uzyskać ocenę
dopuszczającą.
Zachęcać do korzystania ze słowników, szczególnie podczas odrabiania
prac domowych.
W miarę możliwości i potrzeb wydłużać czas pracy na lekcjach,
sprawdzianach.
Należy upewnić się, czy uczeń rozumie właściwie treść polecenia, w razie
potrzeby udzielić dodatkowych instrukcji.
Należy w miarę możliwości i potrzeb kontrolować stopień zrozumienia
samodzielnie czytanych przez ucznia poleceń.
Formy sprawdzania i oceniania postępów w zakresie ortografii: dyktanda
z okienkiem ortograficznym – uzupełnianka, pisanie z pamięci i inne
ćwiczenia ortograficzne. Wskazane jest podanie uczniowi materiału do
wyuczenia.
Uczeń może zapisywać treści drukowanymi literami (w klasie), w domu
natomiast przy użyciu komputera.
W przypadku prac nieczytelnych, uczeń ma obowiązek głośnego ich
odczytania. Jeżeli nie jest w stanie odczytać swojej pracy, otrzymuje
ocenę niedostateczną.
26
Uczeń i rodzic dziecka mającego problemy w nauce powinni
systematycznie i rzetelnie pracować w kierunku pokonywania trudności
szkolnych.
Ocena śródroczna i roczna uzależniona będzie od postępów w nauce, od
zaangażowania i systematyczności w pracy.
NIEPRZYGOTOWANIA
Uczeń ma prawo do:
Trzykrotnego w semestrze ustnego nieprzygotowania się do lekcji– bez podania
przyczyny. O nieprzygotowaniu informuje nauczyciela przed lekcją. Fakt ten będzie
odnotowany w dzienniku lekcyjnym w wydzielonej rubryce z napisem „np.”
Nieprzygotowanie nie dotyczy zapowiedzianych prac klasowych i sprawdzianów.
Po wykorzystaniu limitu określonego powyżej, uczeń otrzymuje za każde
nieprzygotowanie ocenę niedostateczną.
Jeżeli brak pracy lub nieprzygotowanie ustne wystąpiły z ważnych obiektywnych
powodów, nauczyciel może odstąpić od konsekwencji na pisemną prośbę rodzica/
opiekuna.
Uczeń po nieobecności trwającej minimum 5 dni (roboczych) ma prawo do
kilkudniowego (zależne od długości absencji) okresu na „nadrobienie” zaległości.
Brak odpowiednich materiałów potrzebnych na lekcję traktowany jest jako
nieprzygotowanie do lekcji.
UWAGI KOŃCOWE
Nauczyciel zaznajamia uczniów z PSO na początku roku szkolnego.
Roczna ocena klasyfikacyjna obejmuje osiągnięcia uczniów w I i II semestrze
(z naciskiem na semestr II).
Ocena śródroczna i końcoworoczna nie jest średnią matematyczną ocen
cząstkowych
Omówione ( i poprawione ) prace pisane przez uczniów w klasie pozostają
w pracowni polonistycznej w oddzielnych imiennych teczkach. Uczniowie i rodzice
po wcześniejszym umówieniu się z nauczycielem mają prawo wglądu do teczek
i dodatkowych uzasadnień do poszczególnych ocen. Prace przechowywane są do
31 sierpnia danego roku szkolnego.
27
Nauczyciel informuje pisemnie rodziców (prawnych opiekunów) o zagrożeniu oceną
niedostateczną w klasyfikacji śródrocznej lub końcoworocznej na miesiąc przed
klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej.
Nauczyciel informuje pisemnie lub ustnie rodziców (prawnych opiekunów)
o przewidywanej ocenie śródrocznej i końcoworocznej (z wyłączeniem oceny
niedostatecznej) na tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady
pedagogicznej.
Wszelkie plagiaty karane są oceną niedostateczną.
Nieoddanie przez ucznia sprawdzianu, pracy klasowej itp. jest równoznaczne
z otrzymaniem oceny niedostatecznej.
Forma i sposób informowania o postępach i zagrożeniach uczniów jest zgodna
z WSO.
Uczniowie nie mogą w zeszytach przedmiotowych pisać czerwonym długopisem
(zastrzeżonym dla nauczyciela).
W zeszycie przedmiotowym uczniowie mają obowiązek zapisywania numerów
lekcji i dat na marginesie.
Poprawie podlegają oceny cząstkowe ze sprawdzianów (kartkówki nie podlegają
poprawie). Uzyskana podczas poprawy ocena jest ostateczna.
Można poprawiać tylko raz, w terminie wcześniej ustalonym.
Dłuższe wypowiedzi pisemne (zadania domowe) należy oddać w ustalonym
terminie. Istnieje możliwość oddania pracy w drugim (ustalonym) terminie.
Uczeń nieobecny na sprawdzianie, dyktandzie itp. – pisze daną pracę w dniu
następnym (jeżeli jest to nieobecność jedno – dwudniowa, a sprawdzian był
wcześniej zapowiedziany).
Uczeń pracuje na ocenę śródroczną i końcoworoczna przez cały semestr (rok).
Nie ma możliwości poprawiania („zdawania”) na ocenę wyższą przed końcem
semestru czy roku. Jeżeli uczeń nie zgadza się z wystawioną oceną, może zdawać
egzamin komisyjny zgodnie z trybem ustalonym w WSO
Uczeń ma obowiązek przedstawić nauczycielowi wszystkie zlecone prace domowe.
Dopuszcza się możliwość nieodrobienia pracy domowej (bez usprawiedliwienia) –
trzy razy w semestrze. O tym fakcie uczeń informuje nauczyciela przed lekcją.
Kolejne nieusprawiedliwione (przez rodzica/opiekuna) braki zadań domowych
skutkują wpisaniem oceny niedostatecznej.
28
Braki z powodu nieodrobienia pracy domowej, nieposiadania zeszytu ćwiczeń lub
zeszytu przedmiotowego powinny być uzupełnione na kolejne zajęcia.
Ściąganie lub zakłócanie porządku podczas sprawdzianów powoduje obniżenie
oceny za pracę lub jej odebranie w trakcie pisania, co jest równoznaczne z oceną
niedostateczną. Uczeń może poprawić tę ocenę.
Opracowała Beata Rudyk