Proroctwo Daniela

download Proroctwo Daniela

of 40

Transcript of Proroctwo Daniela

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    1/40

    Proroctwo

    Danielawedug w. Jana

    przekad ks. J. Wujka, wraz z tekstem aciskim Vulgatam Clementinam

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    2/40

    1

    PROROCTWO DANIELA

    CZC I (1,1- 6,28)

    Zdarzenia z ycia Daniela.

    1. DANIEL NA DWORZE KRLABABILOSKIEGO (1,1-21).

    1

    1 Roku trzeciego Joakima, krla judzkiego,przyszed Nabuchodonozor, krl babiloski,do Jeruzalem i obleg je. 2I da Pan w rce

    jego Joakima, krla judzkiego, i cznaczy domu Boego, i zawiz je do ziemiSennaar, do domu boga swego, i wnisnaczynia do domu skarbu boga swego. 3 I

    rzek krl Asfenezowi, przeoonemutrzebiecw, aby z synw Izraelowych a z

    potomstwa krlewskiego i paskiego 4wprowadzi niektrych modziecw, wktrych by nie byo adnej skazy, piknychurod i wywiczonych we wszelakiejmdroci, ostronych w umiejtnoci iuczonych w nauce, ktrzy by mogli sta w

    paacu krlewskim, aby ich uczy pisma ijzyka chaldejskiego. 5I wyznaczy im krlpoywienie na kady dzie z potraw swoich iz wina, z ktrego sam pi, aby wychowani

    przez trzy lata, potem stali przed obliczem

    krlewskim. 6 Byli tedy midzy nimi zsynw judzkich Daniel, Ananiasz, Misael iAzariasz. 7I da im przeoony trzebiecwimiona: Danielowi Baltazar, Ananiaszowi

    Sydrach, Misaelowi Misach, a Azariaszowi

    Abdenago. 8 Lecz Daniel postanowi w

    sercu swoim, eby si nie kala potrawami zestou krlewskiego ani winem, ktre on pi, ipoprosi przeoonego rzezacw, eby sinie skala.- 9 A da Bg Danielowi ask imiosierdzie przed obliczem przeoonegorzezacw. 10I rzek przeoony rzezacwdo Daniela: "Boj si ja pana mego krla,ktry wam wyznaczy poywienie i picie, bo

    jeli ujrzy twarze wasze chudsze ni innychmodziecw, rwiennikw waszych,wystawicie na niebezpieczestwo gow

    moj przed krlem." 11 I rzek Daniel doMalasara, ktrego by ustanowi przeoony

    1

    1Anno tertio regni Joakim regis Juda, venit

    Nabuchodonosor, rex Babylonis, in

    Jerusalem, et obsedit eam : 2 et tradidit

    Dominus in manu ejus Joakim, regem Juda,

    et partem vasorum domus Dei : et asportavit

    ea in terram Sennaar in domum dei sui, et

    vasa intulit in domum thesauri dei sui. 3 Et

    ait rex Asphenez prposito eunuchorum utintroduceret de filiis Isral, et de semineregio et tyrannorum, 4pueros in quibus nulla

    esset macula, decoros forma, et eruditos

    omni sapientia, cautos scientia, et doctos

    disciplina, et qui possent stare in palatio

    regis, ut doceret eos litteras et linguam

    Chaldorum. 5Et constituit eis rex annonam

    per singulos dies de cibis suis, et de vinounde bibebat ipse, ut enutriti tribus annis,

    postea starent in conspectu regis. 6 Fuerunt

    ergo inter eos de filiis Juda, Daniel, Ananias,

    Misal, et Azarias. 7 Et imposuit eisprpositus eunuchorum nomina : Danieli,Baltassar ; Anani, Sidrach ; Misali,Misach ; et Azari, Abdenago. 8 Proposuitautem Daniel in corde suo ne pollueretur de

    mensa regis, neque de vino potus ejus : et

    rogavit eunuchorum prpositum ne

    contaminaretur. 9Dedit autem Deus Danieligratiam et misericordiam in conspectu

    principis eunuchorum. 10 Et ait princeps

    eunuchorum ad Danielem : Timeo ego

    dominum meum regem, qui constituit vobis

    cibum et potum : qui si viderit vultus vestros

    macilentiores pr ceteris adolescentibuscovis vestris, condemnabitis caput meumregi. 11 Et dixit Daniel ad Malasar, quem

    constituerat princeps eunuchorum super

    Danielem, Ananiam, Misalem, et Azariam :12 Tenta nos, obsecro, servos tuos, diebusdecem, et dentur nobis legumina ad

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    3/40

    2

    rzezacw, nad Danielem, Ananiaszem,Misaelem i Azariaszem: 12"Dowiadcz nas

    prosz ci, sug twoich, przez dziesi dni iniech nam daj jarzyny do jedzenia i woddo picia; 13i przypatruj si twarzom naszym

    i twarzom modziecw, ktrzy jedzpotrawy krlewskie, a jak ujrzysz, uczyniszze sugami twymi." 14Ten usyszawszy takmow, dowiadcza ich przez dziesi dni.15 A po dziesiciu dniach pokazay si ichtwarze lepsze i peniejsze nili wszystkichmodziecw, ktrzy jedli potrawykrlewskie. 16 Wtedy Malasar zabiera

    potrawy i wino, ktre pi mieli, a dawa imjarzyny. 17 A tym modziecom da Bgumiejtno i nauk we wszystkich ksigach

    i w mdroci, a Danielowi da darzrozumienia wszelkich widze i snw. 18Atak, gdy si wypeniy dni, po ktrych krl

    by kaza ich wprowadzi, przywid ichprzeoony rzezacw przed oczyNabuchodonozora. 19 A gdy z nimi krlrozmawia, nie znaleli si tacy wrdwszystkich jak Daniel, Ananiasz, Misael i

    Azariasz, i stawali przed krlem. 20 Awszelkie sowo mdroci i rozumu, o ktre

    pyta si ich krl, znalaz w nich dziesikroponad wszystkich wieszczkw iczarnoksinikw, ktrzy byli w caymkrlestwie jego. 21 I by Daniel a do

    pierwszego roku Cyrusa krla.

    2. SEN NABUCHODONOZORA O

    POSGU (2,1-49).

    2

    1 Roku drugiego krlestwaNabuchodonozora widzia Nabuchodonozorsen, i zlk si duch jego, a sen jego odszedod niego. 2 I rozkaza krl, aby przyzwanowieszczkw i czarnoksinikw, iczarownikw, i chaldejczykw, ebyoznajmili krlowi sny jego; ci, gdy przyszli,stanli przed krlem. 3I rzek do nich krl:"Widziaem sen, a bdc zatrwoonym wmyli, nie wiem, co widziaem." 4 Iodpowiedzieli chaldejczycy krlowi po

    syryjsku: "Krlu, yj na wieki! Powiedz sensugom swym, a wykad jego oznajmimy." 5

    vescendum, et aqua ad bibendum : 13 et

    contemplare vultus nostros, et vultus

    puerorum, qui vescuntur cibo regio : et sicut

    videris, facies cum servis tuis. 14Qui, audito

    sermone hujuscemodi, tentavit eos diebus

    decem. 15 Post dies autem decem,apparuerunt vultus eorum meliores, et

    corpulentiores pr omnibus pueris, quivescebantur cibo regio. 16 Porro Malasartollebat cibaria, et vinum potus eorum :

    dabatque eis legumina. 17 Pueris autem his

    dedit Deus scientiam et disciplinam, in omni

    libro et sapientia : Danieli autem

    intelligentiam omnium visionum et

    somniorum. 18Completis itaque diebus, post

    quos dixerat rex ut introducerentur,

    introduxit eos prpositus eunuchorum inconspectu Nabuchodonosor. 19 Cumque eis

    locutus fuisset rex, non sunt inventi tales de

    universis, ut Daniel, Ananias, Misal, etAzarias : et steterunt in conspectu regis. 20

    Et omne verbum sapienti et intellectus,quod sciscitatus est ab eis rex, invenit in eis

    decuplum super cunctos ariolos et magos qui

    erant in universo regno ejus. 21 Fuit autem

    Daniel usque ad annum primum Cyri regis.

    2

    1 In anno secundo regni Nabuchodonosor,vidit Nabuchodonosor somnium, et

    conterritus est spiritus ejus, et somnium ejus

    fugit ab eo. 2 Prcepit autem rex utconvocarentur arioli, et magi, et malefici, et

    Chaldi, ut indicarent regi somnia sua. Quicum venissent, steterunt coram rege. 3 Et

    dixit ad eos rex : Vidi somnium, et mente

    confusus ignoro quid viderim. 4

    Responderuntque Chaldi regi syriace : Rex,in sempiternum vive ! dic somnium servis

    tuis, et interpretationem ejus indicabimus. 5Et respondens rex ait Chaldis : Sermo

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    4/40

    3

    A odpowiadajc krl rzek chaldejczykom:"Mowa odesza ode mnie; jeli mi nieoznajmicie snu i wykadu jego, zginiecie wy,a domy wasze bd zabrane. 6Lecz jeli seni wykad jego powiecie, zapaty i dary i cze

    wielk otrzymacie ode mnie; sen tedy iwykad lego pokacie mi." 7Odpowiedzielipowtrnie i rzekli: "Krl niech powie sensugom swoim, a wykad jego pokaemy." 8Odpowiedzia krl i rzek: "Zaiste wiem,echcecie zyska na czasie wiedzc, i odeszamowa ode mnie. 9 A tak, jeli mi snu nieoznajmicie, jeden jest wyrok o was, ewykad faszywy i zdrady peny uoylicie,aby mwi przede mn, aby czas przemin;

    przeto sen powiedzcie mi, abym wiedzia, e

    te wykad jego prawdziwy powiadacie." 10Wtedy odpowiadajc chaldejczycy przedkrlem, rzekli: "Nie ma czowieka na ziemi,ktry by sowo twe, krlu, mg wypeni,lecz ani aden z krlw, wielki i mony, otak rzecz nie pyta si adnego wieszczka iczarownika i chaldejczyka. 11 Bo rzecz, o

    ktr si ty pytasz, krlu, cika jest, i nieznajdzie si nikt, kto by j oznajmi przedobliczem krlewskim, oprcz bogw,ktrych obcowanie nie jest z ludmi" - 12Usyszawszy to krl, w zapalczywoci i wgniewie wielkim rozkaza, aby zginliwszyscy mdrcy babiloscy. 13 A gdywyszed dekret, zabijano mdrcw i szukanoDaniela i towarzyszw jego, aby zginli. 14Wtedy Daniel spyta si o prawo i o wyrokAriocha, dowdcy wojska krlewskiego,ktry by wyszed, aby zabija mdrcw

    babiloskich. 15 I spyta tego, ktry byotrzyma moc od krla, dlaczego tak srogi

    wyrok od oblicza krlewskiego wyszed.Gdy tedy Arioch rzecz oznajmi Danielowi,16 Daniel wszedszy prosi krla, eby muda czas na oznajmienie wykadu krlowi.17I wszed do domu swego i oznajmi rzeczAnaniaszowi, Misaelowi i Azariaszowi,

    towarzyszom swoim, 18 aby szukali

    miosierdzia od oblicza Boga niebieskiegookoo tej tajemnicy, a nie zginli Daniel itowarzysze jego z innymi mdrcami

    babiloskimi. 19 Wtedy Danielowi

    tajemnica przez widzenie w nocy zostaaobjawiona i bogosawi Daniel Boga

    recessit a me : nisi indicaveritis mihi

    somnium, et conjecturam ejus, peribitis vos,

    et domus vestr publicabuntur. 6 Si autemsomnium, et conjecturam ejus narraveritis,

    prmia, et dona, et honorem multum

    accipietis a me. Somnium igitur, etinterpretationem ejus indicate mihi. 7

    Responderunt secundo, atque dixerunt : Rex

    somnium dicat servis suis, etinterpretationem illius indicabimus. 8

    Respondit rex, et ait : Certe novi quod

    tempus redimitis, scientes quod recesserit a

    me sermo. 9 Si ergo somnium non

    indicaveritis mihi, una est de vobis sententia,

    quod interpretationem quoque fallacem, et

    deceptione plenam composueritis, ut

    loquamini mihi donec tempus pertranseat.Somnium itaque dicite mihi, ut sciam quod

    interpretationem quoque ejus veram

    loquamini. 10 Respondentes ergo Chaldicoram rege, dixerunt : Non est homo super

    terram, qui sermonem tuum, rex, possit

    implere : sed neque regum quisquam magnus

    et potens verbum hujuscemodi sciscitatur ab

    omni ariolo, et mago, et Chaldo. 11Sermoenim, quem tu quris, rex, gravis est : necreperietur quisquam qui indicet illum in

    conspectu regis, exceptis diis, quorum non

    est cum hominibus conversatio. 12 Quo

    audito, rex, in furore et in ira magna,

    prcepit ut perirent omnes sapientesBabylonis. 13Et egressa sententia, sapientes

    interficiebantur : qurebanturque Daniel etsocii ejus, ut perirent. 14 Tunc Daniel

    requisivit de lege atque sententia ab Arioch

    principe militi regis,qui egressus fuerat adinterficiendos sapientes Babylonis. 15 Et

    interrogavit eum, qui a rege potestatemacceperat, quam ob causam tam crudelis

    sententia a facie regis esset egressa. Cum

    ergo rem indicasset Arioch Danieli, 16

    Daniel ingressus rogavit regem ut tempus

    daret sibi ad solutionem indicandam regi. 17

    Et ingressus est domum suam, Ananique etMisali et Azari, sociis suis, indicavitnegotium, 18 ut qurerent misericordiam afacie Dei cli super sacramento isto, et non

    perirent Daniel et socii ejus cum ceteris

    sapientibus Babylonis. 19 Tunc Danielimysterium per visionem nocte revelatum est :

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    5/40

    4

    niebieskiego, i rzek mwic: 20 "Niechbdzie imi Paskie bogosawione od wiekudo wieku, bo jego jest mdro i moc. 21 Ion odmienia czasy i wieki, przenosi

    krlestwa i ustanawia, daje mdro mdrym

    i umiejtno rozumiejcym nauk; 22 onodkrywa gbokoci i skrytoci, i zna rzeczybdce w ciemnoci, a wiato z nimmieszka. 23 Ciebie, Boe ojcw naszych,wysawiam i chwal ci, e mi da mdroi moc, i teraz oznajmie mi to, o comy ci

    prosili, e nam mow krlewsk otworzy."24 Potem Daniel wszedszy do Ariocha,ktrego by naznaczy krl, aby wytracimdrcw babiloskich, tak mu rzek:"Mdrcw babiloskich nie tra; wied mi

    przed oblicze krlewskie, a wykad krlowipowiem." 25 Wtedy Arioch z popiechemwprowadzi Daniela do krla i rzek mu:"Znalazem czowieka z synw przesiedlenia

    judzkiego, ktry wykad krlowi oznajmi."26 Odpowiedzia krl i rzek Danielowi,ktrego imi byo Baltazar: "Czy mniemasz,e moesz mi prawdziwie oznajmi sen,ktry widziaem, i wykad jego?" 27 Aodpowiadajc Daniel przed krlem, rzek:"Tajemnicy, o ktr krl pyta, mdrcy,czarnoksinicy, wieszczkowie i wrbicinie mog oznajmi krlowi. 28Ale jest Bgna niebie, ktry odkrywa tajemnice i ktryoznajmi tobie, krlu Nabuchodonozorze, coma przyj w czasach ostatecznych. Sen twji widzenia gowy twojej na ou twym takie

    byy: 29 T, krlu, pocze myle napocieli twej, co ma by potem, a ktryodkrywa tajemnice, pokaza tobie, co ma

    przyj. 30Mnie te nie mdroci, ktra by

    bya we mnie wiksza nili we wszystkichyjcych, tajemnica ta zostaa objawiona;ale, aby wykad by krlowi oznajmiony ieby wiedzia myli serca twego, 31 Ty,krlu, patrzae: a oto jakby posg

    jeden"wielki; posg w wielki i wysokiejpostawy sta naprzeciw ciebie, a wygld jegoby straszny. 32Tego posgu gowa bya zezota co najlepszego, a piersi i ramiona zesrebra, brzuch za i biodra z miedzi, 33 agolenie elazne, ng jedna cz bya

    elazna, a druga gliniana. 34Tak widziae,a oderwa si bez rk kamie z gry i

    et benedixit Daniel Deum cli, 20et locutusait : Sit nomen Domini benedictum a sculoet usque in sculum : quia sapientia etfortitudo ejus sunt. 21Et ipse mutat tempora,

    et tates : transfert regna, atque constituit :

    dat sapientiam sapientibus, et scientiamintelligentibus disciplinam. 22 Ipse revelat

    profunda et abscondita, et novit in tenebris

    constituta : et lux cum eo est. 23Tibi, Deuspatrum nostrorum, confiteor, teque laudo,

    quia sapientiam et fortitudinem dedisti mihi,

    et nunc ostendisti mihi qu rogavimus te,quia sermonem regis aperuisti nobis. 24Post

    hc Daniel ingressus ad Arioch, quemconstituerat rex ut perderet sapientes

    Babylonis, sic ei locutus est : Sapientes

    Babylonis ne perdas : introduc me inconspectu regis, et solutionem regi narrabo.

    25Tunc Arioch festinus introduxit Danielem

    ad regem, et dixit ei : Inveni hominem de

    filiis transmigrationis Juda, qui solutionem

    regi annuntiet. 26 Respondit rex, et dixit

    Danieli, cujus nomen erat Baltassar : Putasne

    vere potes mihi indicare somnium, quod vidi,

    et interpretationem ejus ? 27 Et respondens

    Daniel coram rege, ait : Mysterium, quod rex

    interrogat, sapientes, magi, arioli, et

    aruspices nequeunt indicare regi : 28sed est

    Deus in clo revelans mysteria, qui indicavittibi, rex Nabuchodonosor, qu ventura suntin novissimis temporibus. Somnium tuum, et

    visiones capitis tui in cubili tuo hujuscemodi

    sunt. 29 Tu, rex, cogitare cpisti in stratotuo, quid esset futurum post hc : et quirevelat mysteria, ostendit tibi qu venturasunt. 30 Mihi quoque non in sapientia, quest in me plus quam in cunctis viventibus,

    sacramentum hoc revelatum est : sed utinterpretatio regi manifesta fieret, et

    cogitationes mentis tu scires. 31 Tu, rex,videbas, et ecce quasi statua una grandis :

    statua illa magna, et statura sublimis stabat

    contra te, et intuitus ejus erat terribilis. 32

    Hujus statu caput ex auro optimo erat,pectus autem et brachia de argento, porro

    venter et femora ex re, 33 tibi autemferre : pedum qudam pars erat ferrea,qudam autem fictilis. 34Videbas ita, donec

    abscissus est lapis de monte sine manibus : etpercussit statuam in pedibus ejus ferreis et

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    6/40

    5

    uderzy posg w jego nogi elazne i gliniane,i skruszy je. 35 Wtedy skruszyy sizarazem elazo, skorupa, mied, srebro izoto, i obrciy si jakby w proch boiska wlecie, i unis je wiatr, i nie znalazo si dla

    nich adne miejsce; a kamie; ktry byuderzy w posg, sta si gr wielk inapeni wszystk ziemi. 36 Taki jest sen.Wykad te jego powiemy przed tob, krlu.37Ty jeste krlem krlw, a Bg niebieskikrlestwo i moc, i panowanie, i saw datobie, 38 i wszystko, w czym mieszkajsynowie ludzcy i zwierzta polne, ptactwote powietrzne, da w rk tw, i pod moctwoj wszystko postawi; ty watem jestegow zot. 39 A po tobie powstanie

    krrlewstwo inne, mniejsze nili ty, srebrne,i trzecie krlestwo inne, miedziane, ktre

    bdzie panowao po wszystkiej ziemi. 40Akrlestwo czwarte bdzie jak elazo; jakelazo kruszy i ujarzmia wszystko, tak

    poamie i pokruszy to wszystko. 41 Aponiewa widziae cz ng i palcw zeskorupy garncarskiej, a cz elazn,krlestwo rozdzielone bdzie, tak jednak, ez podstawy elaznej wyjdzie, wedle tego, jakwidziae elazo zmieszane ze skorup zgliny. 42 A palce ng czci elazne, aczci gliniane: krlestwo czci bdziemocne, a czci skruszone. 43 A ewidziae elazo zmieszane ze skorup zgliny, pomieszaj si wprawdzie zwizkamimaeskimi, ale si nie spoj, jak elazo niemoe si zmiesza ze skorup. 44A we dniowych krlestw wzbudzi Bg niebieskikrlestwo, ktre si na wieki nie rozproszy, akrlestwo jego nie bdzie dane innemu

    ludowi, i poamie i zniszczy te wszystkiekrlestwa, a samo sta bdzie na wieki. 45Wedle tego, co widziae, e z gry oderwasi kamie bez rk i pokruszy skorup ielazo, i mied, i srebro, i zoto: Bg wielki

    pokaza krlowi, co ma przyj potem, aprawdziwy jest sen i wierny wykad jego."46 Wtedy krl Nabuchodonozor pad naoblicze swe i pokoni si Danielowi, i ofiaryi kadzenie kaza mu ofiarowa. 47 Rzektedy krl Danielowi te sowa: "Prawdziwie

    Bg wasz jest Bogiem bogw i Panemkrlw i odkrywaczem tajemnic, poniewa ty

    fictilibus, et comminuit eos. 35Tunc contrita

    sunt pariter ferrum, testa, s, argentum, etaurum, et redacta quasi in favillam stivare, qu rapta sunt vento, nullusque locusinventus est eis : lapis autem, qui percusserat

    statuam, factus est mons magnus, et implevituniversam terram. 36 Hoc est somnium :

    interpretationem quoque ejus dicemus coram

    te, rex. 37 Tu rex regum es : et Deus cliregnum, et fortitudinem, et imperium, et

    gloriam dedit tibi : 38 et omnia, in quibus

    habitant filii hominum, et besti agri :volucres quoque cli dedit in manu tua, etsub ditione tua universa constituit : tu es ergo

    caput aureum. 39 Et post te consurget

    regnum aliud minus te argenteum : et regnum

    tertium aliud reum, quod imperabitunivers terr. 40 Et regnum quartum eritvelut ferrum : quomodo ferrum comminuit,

    et domat omnia, sic comminuet, et conteret

    omnia hc. 41 Porro quia vidisti pedum, etdigitorum partem test figuli, et partemferream, regnum divisum erit : quod tamen

    de plantario ferri orietur, secundum quod

    vidisti ferrum mistum test ex luto. 42 Etdigitos pedum ex parte ferreos, et ex parte

    fictiles : ex parte regnum erit solidum, et ex

    parte contritum. 43 Quod autem vidisti

    ferrum mistum test ex luto,commiscebuntur quidem humano semine,

    sed non adhrebunt sibi, sicut ferrum miscerinon potest test. 44 In diebus autemregnorum illorum suscitabit Deus cliregnum, quod in ternum non dissipabitur, etregnum ejus alteri populo non tradetur :

    comminuet autem, et consumet universa

    regna hc, et ipsum stabit in ternum. 45

    Secundum quod vidisti, quod de monteabscissus est lapis sine manibus, et

    comminuit testam, et ferrum, et s, etargentum, et aurum, Deus magnus ostendit

    regi qu ventura sunt postea : et verum estsomnium, et fidelis interpretatio ejus. 46

    Tunc rex Nabuchodonosor cecidit in faciem

    suam, et Danielem adoravit, et hostias, et

    incensum prcepit ut sacrificarent ei. 47Loquens ergo rex, ait Danieli : Vere Deus

    vester Deus deorum est, et Dominus regum,

    et revelans mysteria : quoniam tu potuistiaperire hoc sacramentum. 48 Tunc rex

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    7/40

    6

    moge odkry t tajemnic" 48Wtedy krlwynis wysoko Daniela i darw wiele iwielkich da mu, i ucznii go ksiciemnad wszystkimi prowincjami Babilonu, i

    przeoonym urzdnikw nad wszystkimi

    mdrcami babiloskimi. 49 A Danielpoprosi krla, i przeoy nad sprawamiprowincji babiloskiej Sydracha, Misacha iAbdenaga; a sam Daniel by we drzwiachkrlewskich.

    3. TRZEJ MODZIECY W PIECUOGNISTYM (3,1-97).

    3

    1 Nabuchodonozor krl uczyni bawanazotego, na wysoko szedziesit okci, ana szeroko sze okci, i postawi go na

    polu Dura prowincji babiloskiej. 2 A takkrl Nabuchodonozor posa, aby zebrano

    przednich panw, urzdnikw i sdziw,ksit i tyranw, i starostw, i wszystkich

    przeoonych krain, aby si zeszli napowicenie bawana, ktrego by postawikrl Nabuchodonozor. 3 Wtedy si

    zgromadzili przedniejsi panowie, urzdnicy isdziowie, ksita i tyrani i przedni ludzie,ktrzy byli we wadzy ustanowieni, iwszyscy przedniejsi z krain, aby wzi udziaw powiceniu bawana, ktrego by wzniskrl Nabuchodonozor. I stali przed

    bawanem, ktrego by postawi krlNabuchodonozor. 4A wony woa mocno:"Wam mwi, ludom, narodom i jzykom: 5W godzinie, w ktrej usyszycie gos trby i

    piszczaki i cytry, fletni i harfy, i symfonau,

    i wszelakiej muzyki, padszy pokocie sibawanowi zotemu, ktrego postawi krlNabuchodonozor. 6A kto by nie upad i niepokoni si, ten w tej samej godzinie bdziewrzucony w piec ognia paajcego." 7Potemtedy, skoro usyszay wszystkie narody gostrby, piszczaki i cytry, fletni i harfy, isymfonau, i wszelakiej muzyki, upadszywszystkie narody, pokolenia i jzyki,

    pokoniy si bawanowi zotemu, ktregopostawi krl Nabuchodonozor. 8Lecz zaraz

    w tym samym czasie przystpiwszy mowiechaldejscy oskaryli ydw 9 i rzekli

    Danielem in sublime extulit, et munera multa

    et magna dedit ei : et constituit eum

    principem super omnes provincias

    Babylonis, et prfectum magistratuum supercunctos sapientes Babylonis. 49 Daniel

    autem postulavit a rege, et constituit superopera provinci Babylonis Sidrach, Misach,et Abdenago : ipse autem Daniel erat in

    foribus regis.

    3

    1Nabuchodonosor rex fecit statuam auream,

    altitudine cubitorum sexaginta, latitudine

    cubitorum sex, et statuit eam in campo Dura,

    provinci Babylonis. 2 ItaqueNabuchodonosor rex misit ad congregandos

    satrapas, magistratus, et judices, duces, et

    tyrannos, et prfectos, omnesque principesregionum, ut convenirent ad dedicationem

    statu quam erexerat Nabuchodonosor rex. 3Tunc congregati sunt satrap, magistratus, et

    judices, duces, et tyranni, et optimates, quierant in potestatibus constituti, et universi

    principes regionum, ut convenirent ad

    dedicationem statu, quam erexeratNabuchodonosor rex. Stabant autem in

    conspectu statu, quam posueratNabuchodonosor rex : 4 et prco clamabatvalenter : Vobis dicitur populis, tribubus, et

    linguis : 5 in hora qua audieritis sonitum

    tub, et fistul, et cithar, sambuc, etpsalterii, et symphoni, et universi generis

    musicorum, cadentes adorate statuamauream, quam constituit Nabuchodonosor

    rex. 6 Si quis autem non prostratus

    adoraverit, eadem hora mittetur in fornacem

    ignis ardentis. 7 Post hc igitur, statim utaudierunt omnes populi sonitum tub,fistul, et cithar, sambuc, et psalterii, etsymphoni, et omnis generis musicorum,cadentes omnes populi, tribus, et linguadoraverunt statuam auream, quam

    constituerat Nabuchodonosor rex. 8

    Statimque in ipso tempore accedentes viriChaldi accusaverunt Judos : 9

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    8/40

    7

    Nabuchodonozorowi krlowi: "Krlu, yj nawieki! 10Ty, krlu, dae wyrok, aby kadyczowiek, ktry by usysza gos trby,

    piszczaki i cytry, fletni i harfy, i symfonau,i wszelakiej muzyki, upad i pokoni si

    posgowi zotemu; 11 a kto by nie upad inie pokoni si, eby by wrzucony w piecognia gorejce go. 12 S tedy mowieydzi, ktrych ustanowie nad sprawamikrainy babiloskiej, Sydrach, Misach iAbdenago; ci mowie wzgardzili, krlu,wyrokiem twoim, bogom twym nie su i

    bawanowi zotemu, ktrego postawie, niekaniaj si." - 13Wtedy Nabuchodonozor wzapalczywoci i w gniewie rozkaza, aby byli

    przywiedzeni Sydrach, Misach i Abdenago;

    ktrych wnet przywiedziono przed obliczekrla. 14 I odezwa si Nabuchodonozorkrl i rzek im: "czy to prawda, Sydrachu,Misachu i Abdenago, e bogom moim niesuycie i bawanowi zotemu, ktrego

    postawiem, nie kaniacie si? 15 Przetoteraz, jeli jestecie gotowi, ktrejkolwiekgodziny usyszycie gos trby, piszczaki,cytry, fletni i harfy, symfonau i wszelakiejmuzyki, padnijcie i pokocie si bawanowi,ktrego uczyniem; a jeli si nie pokonicie,tej samej godziny bdziecie wrzuceni w piecognia gorejcego; a ktry jest bg, ktrywas wyrwie z rki mojej" 16OdpowiadajcSydrach, Misach i Abdenago, rzekli krlowi

    Nabuchodonozorowi: "Nie trzeba nam w tej

    rzeczy odpowiada tobie. 17 Bo oto Bgnasz, ktremu suymy, moe nas wyrwa z

    pieca ognia paajcego i z rk twoich, okrlu, wybawi. 18 A jeliby nie chcia,niech bdzie wiadomo tobie, krlu, e bogom

    twoim nie suymy i bawanowi zotemu,ktrego wystawie, nie kaniamy si." 19Wtedy Nabuchodonozor zawrza gniewem iwygld twarzy jego zmieni si przeciwSydrachowi, Misachowi i Abdenagowi, i

    rozkaza, eby rozpalono piec siedemkrowicej, nili by zwyczaj pali. 20A momco mocniejszym z wojska swego rozkaza,aby zwizawszy nogi Sydracha, Misacha iAbdenaga, wrzucili ich w piec ognia

    gorejcego. 21 I natychmiast owi mowie

    zwizani z ubraniami swymi i z tiarami, iobuwiem, i szatami wrzuceni zostali w

    dixeruntque Nabuchodonosor regi : Rex, in

    ternum vive ! 10tu, rex, posuisti decretum,ut omnis homo, qui audierit sonitum tub,fistul, et cithar, sambuc, et psalterii, etsymphoni, et universi generis musicorum,

    prosternat se, et adoret statuam auream : 11si quis autem non procidens adoraverit,

    mittatur in fornacem ignis ardentis. 12 Sunt

    ergo viri Judi, quos constituisti super operaregionis Babylonis, Sidrach, Misach, et

    Abdenago : viri isti contempserunt, rex,

    decretum tuum : deos tuos non colunt, et

    statuam auream, quam erexisti, non adorant.

    13Tunc Nabuchodonosor, in furore et in ira,

    prcepit ut adducerentur Sidrach, Misach, etAbdenago : qui confestim adducti sunt in

    conspectu regis. 14 PronuntiansqueNabuchodonosor rex, ait eis : Verene

    Sidrach, Misach, et Abdenago, deos meos

    non colitis, et statuam auream, quam

    constitui, non adoratis ? 15nunc ergo si estis

    parati, quacumque hora audieritis sonitum

    tub, fistul, cithar, sambuc, et psalterii,et symphoni, omnisque generis musicorum,

    prosternite vos, et adorate statuam, quam feci

    : quod si non adoraveritis, eadem hora

    mittemini in fornacem ignis ardentis : et quis

    est Deus, qui eripiet vos de manu mea ? 16

    Respondentes Sidrach, Misach, et Abdenago,

    dixerunt regi Nabuchodonosor : Non oportet

    nos de hac re respondere tibi. 17Ecce enim

    Deus noster, quem colimus, potest eripere

    nos de camino ignis ardentis, et de manibus

    tuis, o rex, liberare. 18 Quod si noluerit,

    notum sit tibi, rex, quia deos tuos non

    colimus, et statuam auream, quam erexisti,

    non adoramus. 19 Tunc Nabuchodonosor

    repletus est furore, et aspectus faciei illiusimmutatus est super Sidrach, Misach, et

    Abdenago : et prcepit ut succendereturfornax septuplum quam succendi

    consueverat. 20 Et viris fortissimis de

    exercitu suo jussit ut ligatis pedibus Sidrach,

    Misach, et Abdenago, mitterent eos in

    fornacem ignis ardentis. 21Et confestim viri

    illi vincti, cum braccis suis, et tiaris, et

    calceamentis, et vestibus, missi sunt in

    medium fornacis ignis ardentis : 22 nam

    jussio regis urgebat. Fornax autem succensaerat nimis : porro viros illos, qui miserant

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    9/40

    8

    rodek pieca ognia paajcego, 22bo rozkazkrlewski przynagla; a piec by bardzorozpalony. Lecz mw owych, ktrzy byliwrzucili Sydracha, Misacha i Abdenaga,

    zabi pomie ognia. A ci trzej mowie, to

    jest Sydrach, Misach i Abdenago wpadli wrodek pieca ognia paajcego zwizani.Tego, co nastpuje, nie znalazem w ksigachydowskich. 24 I chodzili wpord

    pomienia chwalc Boga i bogosawicPanu. 25A stojc Azariasz, tak si modli iotworzywszy usta swe wpord ognia rzek:26"Bogosawiony jeste, Panie, Boe ojcwnaszych, i chwalebne i sawne imi twoje nawieki! 27 Bo sprawiedliwy jeste wewszystkim, co nam uczynie, i wszystkie

    dziea twe prawdziwe, a drogi twoje proste iwszystkie sdy twoje prawdziwe. 28Albowiem sdy swoje prawdziwe uczyniewedug wszystkiego, co dopucie na nas ina miasto wite ojcw naszych, Jeruzalem;

    bo w prawdzie i w sdzie przywiode towszystko dla grzechw naszych. 29 Bozgrzeszylimy i le uczynilimy odstpujcod ciebie, i wystpilimy we wszystkim, 30a nie suchalimy, i nie strzeglimy

    przykaza twoich, ani nie czynilimy, jaknam rozkazae, aby si nam dobrze dziao.31A tak wszystko, co przywiode na nas, iwszystko, co nam uczynie, sprawiedliwymsdem uczynie; 32 i dae nas w rcenieprzyjaci naszych niesprawiedliwych izych i przestpcw, i krlowiniesprawiedliwemu i najgorszemu na

    wszystkiej ziemi. 33A teraz nie moemy ustotworzy; sromot i hab stalimy sisugom twoim i tym, ktrzy ci chwal 34

    Prosimy ci, aby nas na wieki nie wydawadla imienia twego i nie rozrywa przymierzatwego. 35 I nie oddalaj od nas miosierdziatwego dla Abrahama, umiowanego twego, iIzaaka, sugi twego, i Izraela, witegotwego, do ktrych mwie obiecujc, 36erozmnoysz potomstwo ich jak gwiazdyniebieskie, i jak piasek, ktry jest na brzegumorskim. 37 Bo nas ubyo, Panie, wicejnili wszystkich narodw, i jestemy dzi

    ponieni na wszystkiej ziemi dla grzechw

    naszych. 38I nie mamy tego czasu ksiciai hetmana, i proroka, ani caopalenia, ani

    Sidrach, Misach, et Abdenago, interfecit

    flamma ignis. 23 Viri autem hi tres, id est,

    Sidrach, Misach, et Abdenago, ceciderunt in

    medio camino ignis ardentis, colligati. 24Et

    ambulabant in medio flamm, laudantes

    Deum, et benedicentes Domino. 25 Stansautem Azarias oravit sic, aperiensque os

    suum in medio ignis, ait : 26Benedictus es,

    Domine Deus patrum nostrorum, etlaudabile, et gloriosum nomen tuum in

    scula : 27 quia justus es in omnibus, qufecisti nobis, et universa opera tua vera, et

    vi tu rect, et omnia judicia tua vera. 28Judicia enim vera fecisti juxta omnia, quinduxisti super nos, et super civitatem

    sanctam patrum nostrorum Jerusalem : quia

    in veritate et in judicio induxisti omnia hcpropter peccata nostra. 29Peccavimus enim,

    et inique egimus recedentes a te, et

    deliquimus in omnibus : 30 et prcepta tuanon audivimus, nec observavimus, nec

    fecimus sicut prceperas nobis ut benenobis esset. 31 Omnia ergo, qu induxistisuper nos, et universa qu fecistinobis, invero judicio fecisti ; 32 et tradidisti nos in

    manibus inimicorum nostrorum iniquorum,

    et pessimorum, prvaricatorumque, et regiinjusto, et pessimo ultra omnem terram. 33

    Et nunc non possumus aperire os : confusio,

    et opprobrium facti sumus servis tuis, et his

    qui colunt te. 34Ne, qusumus, tradas nos inperpetuum propter nomen tuum, et ne

    dissipes testamentum tuum : 35 neque

    auferas misericordiam tuam a nobis, propter

    Abraham, dilectum tuum, et Isaac, servum

    tuum, et Isral, sanctum tuum, 36 quibuslocutus es pollicens quod multiplicares

    semen eorum sicut stellas cli, et sicutarenam qu est in littore maris ; 37 quia,Domine, imminuti sumus plus quam omnes

    gentes, sumusque humiles in universa terra

    hodie propter peccata nostra. 38Et non est

    in tempore hoc princeps, et dux, et propheta,

    neque holocaustum, neque sacrificium,

    neque oblatio, neque incensum, neque locus

    primitiarum coram te, 39 ut possimus

    invenire misericordiam tuam, sed in animo

    contrito, et spiritu humilitatis suscipiamur. 40

    Sicut in holocausto arietum, et taurorum, etsicut in millibus agnorum pinguium, sic fiat

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    10/40

    9

    ofiary, ani obiaty, ani kadzenia, ani miejsca

    pierwocin przed tob, 39 ebymy mogliznale miosierdzie twoje; ale z umysemskruszonym i z duchem upokorzonym niech

    bdziemy przyjci. 40 Jak w caopaleniu

    baranw i wow i jak w tysicach barankwtustych, tak niechaj bdzie ofiara naszadzisiaj przed tob, aby ci si podobaa, bo niema zawstydzenia ufajcym tobie. 41A terazidziemy za tob ze wszystkiego serca i

    boimy si ciebie, i szukamy oblicza twego.42Nie zawstydzaj nas, ale uczy z namiwedug askawoci twojej i wedug mnstwamiosierdzia twego. 43A wyrwij nas wedugdziww twoich, i daj chwa imieniu twemu,Panie! 44 A niech bd zawstydzeni

    wszyscy, ktrzy pokazuj sugom twoim zo,niech bd zawstydzeni wszelk moc twoj,a sia ich niech bdzie skruszona; 45a niechwiedz, e ty jest Pan, Bg sam, ichwalebny na okrgu ziemi." 46 A sudzykrlewscy, ktrzy ich byli wrzucili, nie

    przestawali podpala pieca naft, izgrzebiami, i smo, i chrustem; 47 a

    pomie rozchodzi si nad piecem naczterdzieci dziewi okci, 38 i wypad i

    popali tych Chaldejczykw, ktrych znalazkoo pieca. 49 A anio Paski zstpi zAzariaszem i z towarzyszami jego w piec i

    wyrzuci pomie ognia z pieca, 50i uczyniwrd pieca jakby wiatr rosisty,

    przewiewajcy, i nie dotkn si ich zgoaogie, ani nie zasmuci, ani adnej przykrocinie uczyni. 51Wtedy ci trzej jakby jednymiusty chwalili i wysawiali i bogosawiliBoga w piecu mwic: 52 "Bogosawiony

    jeste, Panie, Boe ojcw naszych, i

    chwalebny, i sawny, i wywyszony nawieki; i bogosawione imi chway twojej, ichwalebne i wywyszone po wszystkiewieki. 53 Bogosawiony jeste w kocielewitym chway twojej i

    przenajchwalebniejszy i przenajsawniejszyna wieki. 54Bogosawiony jeste na stolicykrlestwa twego i przenajchwalebniejszy i

    przenajwyszy na wieki. 55 Bogosawionyjeste, ktry wypatrujesz przepaci, asiedzisz na cherubinach; i chwalebny i

    przenajwyszy na wieki. 56 Bogosawionyjeste na sklepieniu niebieskim i sawny i

    sacrificium nostrum in conspectu tuo hodie,

    ut placeat tibi, quoniam non est confusio

    confidentibus in te. 41Et nunc sequimur te in

    toto corde ; et timemus te, et qurimusfaciem tuam. 42Nec confundas nos, sed fac

    nobiscum juxta mansuetudinem tuam, etsecundum multitudinem misericordi tu.43 Et erue nos in mirabilibus tuis, et da

    gloriam nomini tuo, Domine ; 44 etconfundantur omnes qui ostendunt servis tuis

    mala : confundantur in omni potentia tua, et

    robur eorum conteratur : 45et sciant quia tu

    es Dominus Deus solus, et gloriosus super

    orbem terrarum. 46 Et non cessabant qui

    miserant eos ministri regis succendere

    fornacem, naphtha, et stuppa, et pice, et

    malleolis, 47 et effundebatur flamma superfornacem cubitis quadraginta novem : 48 et

    erupit, et incendit quos reperit juxta

    fornacem de Chaldis. 49 Angelus autemDomini descendit cum Azaria, et sociis ejus

    in fornacem : et excussit flammam ignis de

    fornace, 50 et fecit medium fornacis quasi

    ventum roris flantem, et non tetigit eos

    omnino ignis, neque contristavit, nec

    quidquam molesti intulit. 51 Tunc hi tresquasi ex uno ore laudabant, et glorificabant,

    et benedicebant Deum in fornace, dicentes :

    52 Benedictus es, Domine Deus patrum

    nostrorum : et laudabilis, et gloriosus, et

    superexaltatus in scula. Et benedictumnomen glori tu sanctum : et laudabile, etsuperexaltatum in omnibus sculis. 53Benedictus es in templo sancto glori tu :et superlaudabilis, et supergloriosus in

    scula.54Benedictus es in throno regni tui :et superlaudabilis, et superexaltatus in

    scula.55

    Benedictus es, qui intuerisabyssos, et sedes super cherubim : et

    laudabilis, et superexaltatus in scula. 56Benedictus es in firmamento cli : etlaudabilis et gloriosus in scula. 57Benedicite, omnia opera Domini, Domino :

    laudate et superexaltate eum in scula. 58Benedicite, angeli Domini, Domino : laudate

    et superexaltate eum in scula. 59Benedicite, cli, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 60 Benedicite,

    aqu omnes, qu super clos sunt, Domino: laudate et superexaltate eum in scula.61

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    11/40

    10

    chwalebny na wieki. 57 Bogosawcie;wszystkie dziea Paskie, Panu, chwalcie iwywyszajcie go na wieki! 58Bogosawcie, anioowie Pascy, Panu,chwalcie i wywyszajcie go na wieki! 59

    Bogosawcie, niebiosa, Panu, chwalcie iwywyszajcie go na wieki! 60Bogosawcie, wody wszystkie, ktre s naniebie, Panu, chwalcie i wywyszajcie go nawieki! 61 Bogosawcie, wszystkie mocePaskie, Panu, chwalcie i wywyszajcie gona wieki! 62 Bogosawcie, soce imiesicu; Panu, chwalcie i wywyszajcie gona wieki! 63 Bogosawcie, gwiazdyniebieskie, Panu, chwalcie i wywyszajcie gona wieki! 64Bogosawcie, wszelki deszczu

    i roso; Panu, chwalcie i wywyszajcie go nawieki! 65 Bogosawcie, wszystkie wiatryBoe, Panu, chwalcie i wywyszajcie go nawieki! 66 Bogosawcie, ogniu i gorco,Panu, chwalcie i wywyszajcie go na wieki!67 Bogosawcie, zimno i ciepo, Panu,chwalcie i wywyszajcie go na wieki! 68Bogosawcie, roso i szronie, Panu, chwalciei wywyszajcie go na wieki! 69Bogosawcie, mrozie i zimno, Panu,chwalcie i wywyszajcie go na wieki! 70Bogosawcie; lody i niegi, Panu, chwalcie iwywyszajcie go na wieki! 71Bogosawcie, noce i dnie, Panu, chwalcie iWywyszajcie go na wieki! 72Bogosawcie, wiato i ciemnoci, Panu,chwalcie i wywyszajcie go na wieki 73Bogosawcie, byskawic i oboki, Panu,chwalcie i wywyszajcie go na wieki! 74

    Niech bogosawi ziemia Pana, niech chwali iwywysza go na wieki! 75 Bogosawcie,

    gry i pagrki, Panu, chwalcie iwywyszajcie go na wieki! 76Bogosawcie, wszystko rodzce na ziemi,Panu, chwalcie i wywyszajcie go na wieki!77 Bogosawcie, rda, Panu, chwalcie iwywyszajcie go na wieki! 78Bogosawcie, morza i rzeki, Panu, chwalciei wywyszajcie go na wieki! 79Bogosawcie, wieloryby i wszystko, co sirusza w wodach, Panu, chwalcie i

    wywyszajcie go na wieki! 80

    Bogosawcie, wszystkie ptaki powietrzne,Panu, chwalcie i wywyszajcie go na wieki!

    Benedicite, omnes virtutes Domini, Domino :

    laudate et superexaltate eum in scula. 62Benedicite, sol et luna, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 63 Benedicite,stell cli, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 64 Benedicite,omnis imber et ros, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 65 Benedicite,omnes spiritus Dei, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 66 Benedicite,ignis et stus, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 67 Benedicite,frigus et stus, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 68 Benedicite,rores et pruina, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 69 Benedicite,

    gelu et frigus, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 70 Benedicite,glacies et nives, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 71 Benedicite,noctes et dies, Domino laudate et

    superexaltate eum in scula. 72 Benedicite,lux et tenebr, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 73 Benedicite,fulgura et nubes, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 74 Benedicatterra Dominum : laudet et superexaltet eum

    in scula. 75 Benedicite, montes et colles,Domino : laudate et superexaltate eum in

    scula. 76 Benedicite, universa germinantiain terra, Domino : laudate et superexaltate

    eum in scula. 77 Benedicite, fontes,Domino : laudate et superexaltate eum in

    scula. 78 Benedicite, maria et flumina,Domino : laudate et superexaltate eum in

    scula. 79 Benedicite, cete, et omnia qumoventur in aquis, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula.80

    Benedicite,omnes volucres cli, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 81 Benedicite,omnes besti et pecora, Domino : laudate etsuperexaltate eum in scula. 82 Benedicite,filii hominum, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula. 83 BenedicatIsral Dominum : laudet et superexaltet eumin scula. 84Benedicite, sacerdotes Domini,Domino : laudate et superexaltate eum in

    scula.85Benedicite, servi Domini, Domino

    : laudate et superexaltate eum in scula.86Benedicite, spiritus et anim justorum,

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    12/40

    11

    81 Bogosawcie, wszystkie zwierzta ibydo, Panu, chwalcie i wywyszajcie go nawieki! 82 Bogosawcie, synowie ludzcy,Panu, chwalcie i Wywyszajcie go na wieki! 83Niech bogosawi Izrael Pana, niech go

    chwali i wywysza na wieki! 84Bogosawcie, kapani Pascy, Panu,chwalcie i wywyszajcie go na wieki! 85Bogosawcie, sudzy Pascy, Panu, chwalciei wywyszajcie go na wieki! 86Bogosawcie, duchy i dusze sprawiedliwych,Panu, chwalcie i wywyszajcie go na wieki!87 Bogosawcie, wici i pokornego serca,Panu, chwalcie i wywyszajcie go na wieki!88 Bogosawcie, Ananiaszu, Azariaszu,Misaelu, Panu; chwalcie i Wywyszajcie go

    na wieki! Bo wydar nas z otchani i wybawiz rki mierci, i wyj nas spord pomienia

    paajcego, i spord ognia wyrwa nas. 89Wysawiajcie Pana, bo dobry, bo za wiekimiosierdzie jego! 90 Bogosawcie,wszyscy chwalcy; Panu, Bogu bogw,chwalcie i wysawiajcie go, bo na wszystkiewieki miosierdzie jego!" Dotd wydowskim nie masz, a comy podoyli, zedycji Teodocjona przeoone jest. 91Wtedy krl Nabuchodonozor zdumia si iwsta prdko, i rzek panom swoim: "Czy nietrzech mw wrzucilimy sptanych wrodek ognia?" A ci odpowiadajc krlowirzekli: "Prawdziwie, krlu!" 92Odpowiedzia i rzek: "Oto ja widz czterechmw rozwizanych i chodzcych wpordognia, i adnego naruszenia nie ma w nich, aosoba czwartego podobna synowi Boemu."93 Wtedy przystpi Nabuchodonozor dodrzwi pieca ognia paajcego i rzek:

    "Sydrachu, Misachu i Abdenago, sudzyBoga wysokiego, wyjdcie, a przyjdcie!" Inatychmiast wyszli Sydrach, Misach i

    Abdenago spord ognia. 94 Azgromadziwszy si ksita, urzdnicy isdziowie i moni krlewscy, ogldalimw tych, i adnej mocy nie mia ogienad ich ciaami i wos gowy ich nie przypalisi, i paszcze ich nie byy uszkodzone, aswd ognia nie przeszed przez nich. 95Wtedy krzyknwszy Nabuchodonozor rzek:

    "Bogosawiony Bg ich, to jest Sydracha,Misacha i Abdenaga, ktry posa anioa

    Domino : laudate et superexaltate eum in

    scula. 87 Benedicite, sancti et humilescorde, Domino : laudate et superexaltate

    eum in scula. 88 Benedicite, Anania,Azaria, Misal, Domino : laudate et

    superexaltate eum in scula : quia eruit nosde inferno, et salvos fecit de manu mortis :

    et liberavit nos de medio ardentis flamm,et de medio ignis eruit nos. 89 ConfiteminiDomino, quoniam bonus : quoniam in

    sculum misericordia ejus. 90 Benedicite,omnes religiosi, Domino Deo deorum :

    laudate et confitemini ei, quia in omnia

    scula misericordia ejus. 91 TuncNabuchodonosor rex obstupuit, et surrexit

    propere, et ait optimatibus suis : Nonne tres

    viros misimus in medium ignis compeditos ?Qui respondentes regi, dixerunt : Vere, rex.

    92Respondit, et ait : Ecce ego video quatuor

    viros solutos, et ambulantes in medio ignis,

    et nihil corruptionis in eis est, et species

    quarti similis filio Dei. 93 Tunc accessit

    Nabuchodonosor ad ostium fornacis ignis

    ardentis, et ait : Sidrach, Misach, et

    Abdenago, servi Dei excelsi, egredimini, et

    venite. Statimque egressi sunt Sidrach,

    Misach, et Abdenago de medio ignis. 94 Et

    congregati satrap, et magistratus, et judices,et potentes regis contemplabantur viros illos,

    quoniam nihil potestatis habuisset ignis in

    corporibus eorum, et capillus capitis eorum

    non esset adustus, et sarabala eorum non

    fuissent immutata, et odor ignis non

    transisset per eos. 95 Et erumpens

    Nabuchodonosor, ait : Benedictus Deus

    eorum, Sidrach videlicet, Misach, et

    Abdenago : qui misit angelum suum, et eruit

    servos suos, qui crediderunt in eum : etverbum regis immutaverunt, et tradiderunt

    corpora sua ne servirent, et ne adorarent

    omnem deum, excepto Deo suo. 96 A me

    ergo positum est hoc decretum : ut omnis

    populus, tribus, et lingua, qucumque locutafuerit blasphemiam contra Deum Sidrach,

    Misach, et Abdenago, dispereat, et domus

    ejus vastetur : neque enim est alius deus, qui

    possit ita salvare. 97 Tunc rex promovit

    Sidrach, Misach, et Abdenago in provincia

    Babylonis.

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    13/40

    12

    swego i wybawi sug swych, ktrzy wewierzyli, a sowo krlewskie odmienili iwydali ciao swe, aby nie suy ani sikania adnemu bogu wyjwszy Boguswemu. 96Przeto ode mnie wydany jest ten

    wyrok, aby wszelki nard, pokolenie i jzyk,ktry by mwi blunierstwo przeciw BoguSydracha, Misacha i Abdenaga, zgin, adom jego aby by zburzony; bo nie mainnego boga, ktry by tak mg wybawia "97 Wtedy krl podwyszy Sydracha,Misacha i Abdenaga w prowincji Babilonu.

    4. OBD I UZDROWIENIENABUCHODONOZORA (3,98-4,34).

    98"Nabuchodonozor krl wszystkim ludom,narodom i jzykom, mieszkajcym powszystkiej ziemi: Pokj wam niech sirozmnaa! 99Znaki i dziwy uczyni ze mnBg wysoki. Dlatego podobao mi si 100opowiada znaki jego, bo wielkie s, i cuda

    jego, bo potne; a krlestwo jego jestkrlestwem wiecznym i wadza jego z

    pokolenia w pokolenie.

    4

    1 Ja, Nabuchodonozor, byem spokojny wdomu moim i szczliwy w paacu moim; 2widziaem sen, ktry mi przestraszy, imyli moje na ou moim, i widzenia gowymojej strwoyy mi. 3 I przeze mniewydany zosta wyrok, eby przywiedziono

    przed oczy moje wszystkich mdrcwbabiloskich, aeby mi wykad snuoznajmili. 4 Wtedy przychodzili

    wieszczkowie, czarnoksinicy, chaldejczycyi wrbici, i powiedziaem sen przed nimi, awykadu jego nie pokazali mi. 5 Atowarzysz Daniel wszed przed oczy moje,ktremu imi Baltazar wedle imienia bogamego, i ktry ma ducha bogw witych samw sobie, i powiedziaem przed nim sen: 6"Baltazarze, przedniejszy z wieszczkw,

    poniewa ja wiem, iducha bogw witychmasz w sobie, a wszelka tajemnica nie jest

    tobie niepodobna, widzenia snw moich,

    ktre ogldaem, i wykad ich powiedz. 7Widzenie gowy mojej na ou moim:

    98 Nabuchodonosor rex, omnibus populis,gentibus, et linguis, qui habitant in universa

    terra, pax vobis multiplicetur. 99 Signa, et

    mirabilia fecit apud me Deus excelsus.

    Placuit ergo mihi prdicare 100 signa ejus,quia magna sunt : et mirabilia ejus, quia

    fortia : et regnum ejus regnum sempiternum,

    et potestas ejus in generationem et

    generationem.

    4

    1 Ego Nabuchodonosor quietus eram in

    domo mea, et florens in palatio meo : 2

    somnium vidi, quod perterruit me : et

    cogitationes me in strato meo, et visionescapitis mei conturbaverunt me. 3 Et per me

    propositum est decretum ut introducerentur

    in conspectu meo cuncti sapientes Babylonis,

    et ut solutionem somnii indicarent mihi. 4

    Tunc ingrediebantur arioli, magi, Chaldi, et

    aruspices, et somnium narravi in conspectueorum : et solutionem ejus non indicaverunt

    mihi, 5 donec collega ingressus est in

    conspectu meo Daniel, cui nomen Baltassar

    secundum nomen dei mei, qui habet spiritum

    deorum sanctorum in semetipso : et somnium

    coram ipso locutus sum. 6Baltassar, princeps

    ariolorum, quoniam ego scio quod spiritum

    sanctorum deorum habeas in te, et omne

    sacramentum non est impossibile tibi :

    visiones somniorum meorum, quas vidi, et

    solutionem earum narra. 7Visio capitis meiin cubili meo : videbam, et ecce arbor in

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    14/40

    13

    Widziaem, a oto drzewo wpord ziemi, awysoko jego niezmierna. 8 Wielkiedrzewo i mocne, wysoko jego dosigajcanieba, a widoczne byo a do granicwszystkiej ziemi. 9 Licie jego bardzo

    pikne, a owoc jego obfity, i pokarm dlawszystkich na nim; pod nim mieszkayzwierzta i bestie, na gaziach jegogniedziy si ptaki powietrzne, i z niego

    jado wszelkie ciao. 10 Ogldaem wwidzeniu gowy mojej na pocieli mojej, aoto czuwajcy i wity z nieba zstpi. 11Zawoa mocno i tak mwi: "Porbciedrzewo i obetnijcie gazie jego, otrzcielicie jego i rozproszcie owoce jego; niechuciekn zwierzta, ktre pod nim s, i ptaki z

    gazi jego. 12Wszake jednak pie korzenijego w ziemi zostawcie, i niech bdziezwizany acuchem elaznym i miedzianymw trawach, ktre s na polach, a rosniebiesk niech bdzie skrapiany i zezwierztami cz jego w trawie ziemi. 13Serce jego od czowieczego niech siodmieni, a serce zwierzce niech mu bdziedane, i niech siedem czasw odmieni si nadnim. 14 W wyroku czuwajcych

    postanowiono, a bya to mowa i daniewitych, a poznaj yjcy, i Najwyszy

    panuje w krlestwie ludzi, a komukolwiekzechce, da je, a najpodlejszego czowiekaustanowi nad nim." 15 Ten sen widziaem

    ja, krl Nabuchodonozor; a tak ty,Baltazarze, powiedz co rychlej wykad, bowszyscy mdrcy krlestwa mego nie mogmi wykadu powiedzie; ale ty moesz, boduch bogw witych jest w tobie " 16Wtedy Daniel, ktrego imi Baltazar, pocz

    sam w sobie milczc myle jakby przezjedn godzin i myli jego trwoyy go. Aodpowiadajc krl rzek: "Baltazarze, sen iwykad jego niech ci nie trwoy!"Odpowiedzia Baltazar i rzek: "Panie mj,sen niech bdzie dla tych, ktrzy cinienawidz, a wykad jego dla nieprzyjacitwoich! 17 Drzewo, ktre widziae,wysokie i mocne, ktrego wysoko siga ado nieba, a widoczne byo po wszystkiejziemi, 18gazie jego bardzo pikne i owoc

    jego obfity, i pokarm dla wszystkich na nim,pod nim mieszkajce zwierzta polne, a na

    medio terr, et altitudo ejus nimia. 8Magnaarbor, et fortis, et proceritas ejus contingens

    clum : aspectus illius erat usque adterminos univers terr. 9 Folia ejus

    pulcherrima, et fructus ejus nimius : et esca

    universorum in ea. Subter eam habitabantanimalia et besti, et in ramis ejusconversabantur volucres cli : et ex eavescebatur omnis caro. 10 Videbam invisione capitis mei super stratum meum, et

    ecce vigil, et sanctus, de clo descendit. 11Clamavit fortiter, et sic ait : Succidite

    arborem, et prcidite ramos ejus : excutitefolia ejus, et dispergite fructus ejus : fugiant

    besti, qu subter eam sunt, et volucres deramis ejus. 12Verumtamen germen radicum

    ejus in terra sinite, et alligetur vinculo ferreoet reo in herbis qu foris sunt, et rore clitingatur, et cum feris pars ejus in herba terr.13 Cor ejus ab humano commutetur, et cor

    fer detur ei : et septem tempora mutentursuper eum. 14In sententia vigilum decretum

    est, et sermo sanctorum, et petitio : donec

    cognoscant viventes quoniam dominatur

    Excelsus in regno hominum, et cuicumque

    voluerit, dabit illud, et humillimum hominem

    constituet super eum. 15Hoc somnium vidi

    ego Nabuchodonosor rex : tu ergo Baltassar

    interpretationem narra festinus, quia omnes

    sapientes regni mei non queunt solutionem

    edicere mihi : tu autem potes, quia spiritus

    deorum sanctorum in te est. 16Tunc Daniel,

    cujus nomen Baltassar, cpit intrasemetipsum tacitus cogitare quasi una hora :

    et cogitationes ejus conturbabant eum.

    Respondens autem rex, ait : Baltassar,

    somnium et interpretatio ejus non conturbent

    te. Respondit Baltassar, et dixit : Domine mi,somnium his, qui te oderunt, et interpretatio

    ejus hostibus tuis sit. 17 Arborem, quam

    vidisti sublimem atque robustam, cujus

    altitudo pertingit ad clum, et aspectus illiusin omnem terram ; 18 et rami ejus

    pulcherrimi, et fructus ejus nimius, et esca

    omnium in ea, subter eam habitantes bestiagri, et in ramis ejus commorantes aves cli :19tu es rex, qui magnificatus es, et invaluisti

    : et magnitudo tua crevit, et pervenit usque

    ad clum, et potestas tua in terminosunivers terr. 20 Quod autem vidit rex

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    15/40

    14

    gaziach jego przebywajce ptakipowietrzne - 19to ty jeste, krlu, ktry sirozwielmonie i wzmoge, a wielmonotwoja urosa i dosiga a do nieba, a wadzatwoja do granic wszystkiej ziemi. 20 A e

    widzia krl czuwajcego i witego,zstpujcego z nieba i mwicego: "Porbciedrzewo i zniszczcie je, wszake pie korzeni

    jego w ziemi zostawcie i niech bdziezwizany elazem i miedzi na trawie w

    polu, a ros niebiesk niech bdzie skrapianyi ze zwierztami niech bdzie pokarm jego,a siedem czasw przemieni si nad nim" -21 ten jest wykad wyroku Najwyszego,ktry przyszed na pana mego, krla: 22Wyrzuc ci od ludzi, a z bydem i z bestiami

    i ze zwierzem bdzie mieszkanie twoje, itraw jako w je bdziesz, a rosniebiesk skrapiany bdziesz, siedem teczasw odmieni si nad tob, a poznasz, e

    Najwyszy panuje nad krlestwem ludzi, akomukolwiek zechce, daje je. 23 A irozkaza, aby zostawiono pie korzeni jego,to jest drzewa- krlestwo twoje dostanie sitobie, gdy poznasz, e wadza naley donieba. 24Przeto, krlu, niech ci si podobarada moja, i grzechy twoje jamunamiodkupuj, a nieprawoci twe miosierdziemnad ubogimi: moe odpuci grzechy twoje."25 Wszystko to przyszo na

    Nabuchodonozora krla. 26 Po skoczeniudwunastu miesicy przechodzi si on po

    paacu babiloskim. 27I odpowiedzia krl,i rzek: "Czy nie to jest Babilon wielki, ktry

    ja zbudowaem na dom krlestwa w silemocy mojej i w sawie ozdoby mojej?" 28Agdy jeszcze mowa bya w ustach krla, gos

    spad z nieba: "Tobie mwi,Nabuchodonozorze krlu: krlestwo tweodejdzie od ciebie, i od ludzi wyrzuc ci,29 a z bydem i ze zwierztami bdziemieszkanie twoje; traw jak w je

    bdziesz i siedem czasw odmieni si nadtob, a poznasz, e Najwyszy panuje wkrlestwie ludzi, a komukolwiek zechce, daje

    je." 30 Teje godziny wypenio si sowonad Nabuchodonozorem: od ludzi zostawyrzucony, jad traw jak w, i ros

    niebiesk ciao jego byo skrapiane, a wosyjego na ksztat orw urosy, a paznokcie

    vigilem, et sanctum descendere de clo, etdicere : Succidite arborem, et dissipate illam,

    attamen germen radicum ejus in terra

    dimittite, et vinciatur ferro et re in herbisforis, et rore cli conspergatur, et cum feris

    sit pabulum ejus, donec septem temporamutentur super eum : 21hc est interpretatiosententi Altissimi, qu pervenit superdominum meum regem, 22 Ejicient te abhominibus, et cum bestiis ferisque erit

    habitatio tua, et fnum ut bos comedes, etrore cli infunderis : septem quoque temporamutabuntur super te, donec scias quod

    dominetur Excelsus super regnum hominum,

    et cuicumque voluerit, det illud. 23 Quod

    autem prcepit ut relinqueretur germen

    radicum ejus, id est arboris : regnum tuumtibi manebit postquam cognoveris potestatem

    esse clestem. 24 Quam ob rem, rex,consilium meum placeat tibi, et peccata tua

    eleemosynis redime, et iniquitates tuas

    misericordiis pauperum : forsitan ignoscet

    delictis tuis. 25 Omnia hc venerunt superNabuchodonosor regem. 26 Post finem

    mensium duodecim, in aula Babylonis

    deambulabat. 27 Responditque rex, et ait :

    Nonne hc est Babylon magna, quam egodificavi in domum regni, in roborefortitudinis me, et in gloria decoris mei ? 28Cumque sermo adhuc esset in ore regis, vox

    de clo ruit : Tibi dicitur, Nabuchodonosorrex : Regnum tuum transibit a te, 29 et ab

    hominibus ejicient te, et cum bestiis et feris

    erit habitatio tua : fnum quasi bos comedes,et septem tempora mutabuntur super te,

    donec scias quod dominetur Excelsus in

    regno hominum, et cuicumque voluerit, det

    illud.30

    Eadem hora sermo completus estsuper Nabuchodonosor, et ex hominibus

    abjectus est, et fnum ut bos comedit, et rorecli corpus ejus infectum est, donec capilliejus in similitudinem aquilarum crescerent, et

    ungues ejus quasi avium. 31 Igitur post

    finem dierum, ego Nabuchodonosor oculos

    meos ad clum levavi, et sensus meusredditus est mihi : et Altissimo benedixi, et

    viventem in sempiternum laudavi et

    glorificavi : quia potestas ejus potestas

    sempiterna, et regnum ejus in generationemet generationem. 32 Et omnes habitatores

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    16/40

    15

    jego jak ptakw. 31A tak po skoczeniu dnija, Nabuchodonozor, podniosem w niebooczy moje, a rozum mj zosta mi

    przywrcony, i bogosawiem Najwyszego,a yjcego na wieki chwaliem i sawiem; bo

    wadza jego to wadza wieczna, a krlestwojego na pokolenie i pokolenie. 32I wszyscy

    mieszkacy ziemi u niego za nic spoczytani; bo wedug woli swej postpujezarwno z wojskiem niebieskim, jak i zmieszkacami ziemi, a nie ma, kto by sisprzeciwi rce jego i mwi mu: "Czemuuczyni?" 33W tym samym czasie wrci mirozum i przyszedem do czci i ozdobykrlestwa mego, i posta moja wrcia si domnie, a panowie moi i urzdnicy moi

    odszukali mi, i przywrcono mnie nakrlestwo moje, i wielmono wiksza byami przydana. 34 Teraz wic ja,

    Nabuchodonozor, chwal i wielbi iwysawiam krla niebieskiego; bo wszystkiedziea jego s prawdziwe, a drogi jegosprawiedliwe, i chodzcych w pysze uniymoe."

    5. UCZTA BALTAZARA I TAJEMNICZY

    NAPIS (5,1-31).

    5

    1 Baltazar krl uczyni uczt wielk dlatysica przednich panw swych, a kady pi

    podug swego wieku. 2 Rozkaza tedy, jupijany, aby przyniesiono naczynia zote isrebrne, ktre by zabra Nabuchodonozor,ojciec jego, z kocioa, ktry by wJeruzalem, eby pili z nich krl i panowie

    przedni jego, i ony jego, i naonice. 3Wtedy przyniesiono naczynia zote i srebrne,ktre by zabra z kocioa, ktry by wJeruzalem, i pili nimi krl i przedni panowie

    jego, ony i naonice jego. 4 Pili wino ichwalili bogw swych zotych i srebrnych,miedzianych, elaznych, drewnianych ikamiennych. - 5 Teje godziny ukazay si

    palce jakby rki czowieczej, piszcejnaprzeciw lichtarza na cianie salikrlewskiej, a krl patrza na palce rki

    piszcej. 6Wtedy twarz krla zmienia si, amyli jego trwoyy go i spojenia nerek jego

    terr apud eum in nihilum reputati sunt :juxta voluntatem enim suam facit tam in

    virtutibus cli quam in habitatoribus terr :et non est qui resistat manui ejus, et dicat ei :

    Quare fecisti ? 33 In ipso tempore sensus

    meus reversus est ad me, et ad honorem regnimei, decoremque perveni : et figura mea

    reversa est ad me, et optimates mei et

    magistratus mei requisierunt me, et in regnomeo restitutus sum : et magnificentia amplior

    addita est mihi. 34 Nunc igitur, ego

    Nabuchodonosor laudo, et magnifico, et

    glorifico regem cli : quia omnia opera ejusvera, et vi ejus judicia, et gradientes insuperbia potest humiliare.

    5

    1 Baltassar rex fecit grande convivium

    optimatibus suis mille : et unusquisque

    secundum suam bibebat tatem. 2 Prcepitergo jam temulentus ut afferrentur vasa aurea

    et argentea, qu asportaveratNabuchodonosor pater ejus de templo, quod

    fuit in Ierusalem, ut biberent in eis rex, et

    optimates ejus, uxoresque ejus, et concubin.3 Tunc allata sunt vasa aurea, et argentea,

    qu asportaverat de templo, quod fuerat inIerusalem : et biberunt in eis rex, et

    optimates ejus, uxores et concubin illius. 4Bibebant vinum, et laudabant deos suos

    aureos et argenteos, reos, ferreos,ligneosque et lapideos. 5 In eadem hora

    apparuerunt digiti, quasi manus hominis

    scribentis contra candelabrum in superficie

    parietis aul regi : et rex aspiciebatarticulos manus scribentis. 6 Tunc faciesregis commutata est, et cogitationes ejus

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    17/40

    16

    osaby, a kolana jego jedno o drugie situky. 7 A tak zawoa krl mocno, aby

    przywiedziono czarnoksinikw,chaldejczykw i wrbitw. A krl odezwasi do mdrcw babiloskich mwic:

    "Ktokolwiek to pismo przeczyta i wykadjego mi oznajmi, w szkarat ubrany bdzie iacuch zoty bdzie mia na szyi, a trzecimw krlestwie moim bdzie." 8Wtedy weszliwszyscy mdrcy krlewscy, lecz nie mogliani pisma przeczyta ani wykadu krlowi

    pokaza. 9 Krl Baltazar bardzo si tymprzerazi i zmienia si twarz jego; lecz ipanowie przedni jego zatrwoeni byli. 10Akrlowa z powodu wypadku, ktry si

    przydarzy krlowi i przednim panom jego,

    wesza do domu uczty i przemwiwszyrzeka: "Krlu, yj na wieki! Niech ci nietrwo myli twoje i niech si nie mienitwarz twoja! 11 Jest m w krlestwietwoim, ktry ducha bogw witych ma wsobie, a za dni ojca twego umiejtno imdro znalazy si w nim; bo i krl

    Nabuchodonozor, ojciec twj, uczyni goprzedniejszym nad czarnoksinikami,czarownikami, chaldejezykami i wrbitami,ojciec, mwi, twj, krlu, 12 gdy duchwikszy i roztropno, i rozum, i wykadsnw, i objawienie tajemnic, i rozwizaniezawiych rzeczy znalazy si w nim, to jest,w Danielu, ktremu krl da imi Baltazar.Teraz tedy niech przyzw Daniela, a powiewykad." 13Wprowadzono tedy przed krlaDanlela, do ktrego przemow uczyniwszykrl rzek: "Czy to ty jeste Daniel z synw

    pojmania judzkiego, ktrego przywidojciec mj krl z ydowskiej ziemi? 14

    Syszaem o tobie, e masz ducha bogw i enauka i rozum i mdro wiksze znalazysi w tobie. 15A teraz weszli przede mniemdrzy czarnoksinicy, aby to pismo

    przeczyta i wykad jego mi wskaza, lecznie mogli wykadu mowy tej wypowiedzie.16 A ja syszaem o tobie, e moeszwykada trudne rzeczy i zawierozwizywa; a tak, jeli moesz pismo

    przeczyta i wykad mi jego oznajmi, wszkarat ubrany bdziesz i zoty acuch

    bdziesz mia na szyi, i trzecim w krlestwiemoim ksiciem zostaniesz." 17 Na to

    conturbabant eum : et compages renum ejus

    solvebantur, et genua ejus ad se invicem

    collidebantur. 7 Exclamavit itaque rex

    fortiter ut introducerent magos, Chaldos, etaruspices. Et proloquens rex ait sapientibus

    Babylonis : Quicumque legerit scripturamhanc, et interpretationem ejus manifestam

    mihi fecerit, purpura vestietur, et torquem

    auream habebit in collo, et tertius in regnomeo erit. 8 Tunc ingressi omnes sapientes

    regis non potuerunt nec scripturam legere,

    nec interpretationem indicare regi. 9 Unde

    rex Baltassar satis conturbatus est, et vultus

    illius immutatus est ; sed et optimates ejus

    turbabantur. 10 Regina autem pro re, quacciderat regi et optimatibus ejus, domum

    convivii ingressa est : et proloquens ait : Rex,in ternum vive ! non te conturbentcogitationes tu, neque facies tua immutetur.11Est vir in regno tuo, qui spiritum deorum

    sanctorum habet in se, et in diebus patris tui

    scientia et sapientia invent sunt in eo : namet rex Nabuchodonosor pater tuus principem

    magorum, incantatorum, Chaldorum, etaruspicum constituit eum, pater, inquam,

    tuus, o rex : 12 quia spiritus amplior, et

    prudentia, intelligentiaque et interpretatio

    somniorum, et ostensio secretorum, ac

    solutio ligatorum invent sunt in eo, hoc estin Daniele : cui rex posuit nomen Baltassar.

    Nunc itaque Daniel vocetur, et

    interpretationem narrabit. 13 Igitur

    introductus est Daniel coram rege : ad quem

    prfatus rex ait : Tu es Daniel de filiiscaptivitatis Jud, quem adduxit pater meusrex de Juda ? 14 audivi de te, quoniamspiritum deorum habeas, et scientia,

    intelligentiaque ac sapientia amplioresinvent sunt in te. 15 Et nunc introgressisunt in conspectu meo sapientes magi, ut

    scripturam hanc legerent, et interpretationem

    ejus indicarent mihi : et nequiverunt sensum

    hujus sermonis edicere. 16Porro ego audivi

    de te, quod possis obscura interpretari, et

    ligata dissolvere : si ergo vales scripturam

    legere, et interpretationem ejus indicare mihi,

    purpura vestieris, et torquem auream circa

    collum tuum habebis, et tertius in regno meo

    princeps eris. 17Ad qu respondens Daniel,ait coram rege : Munera tua sint tibi, et dona

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    18/40

    17

    odpowiadajc Daniel rzek przed krlem:"Dary twoje niech zostan przy tobie, aupominki domu twego daj innemu, wszake

    pismo przeczytam tobie, krlu, i wykad jegoci poka. 18 O krlu, Bg najwyszy da

    Nabuchodonozorowi, ojcu twemu, krlestwoi wielmono, saw i cze. 19 A dlawielmonoci, ktr mu by da, wszystkienarody, pokolenia i jzyki dray i bay sigo; ktrych chcia, zabija, a ktrych chcia,uderza, ktrych te chcia, wywysza, aktrych chcia, ponia. 20 Lecz, gdy si

    podnioso serce jego, i duch lego stwardniapych, zoony zosta ze stolicy krlestwaswego i odjta zostaa sawa jego, 21 iwygnany by od synw ludzkich; ale i serce

    jego stao si podobne do zwierzcego i zosami lenymi byo mieszkanie jego, trawte jad jak w i ros niebiesk ciao jego

    byo skrapiane, a pozna, e Najwyszy mamoc w krlestwie ludzkim, a kogokolwiekzechce, nad nim ustanowi. 22 Ty te,Baltazarze, synu jego, nie uniye sercatwego, chocia to wszystko wiedziae, 23ale si podniose przeciw Panuniebieskiemu, i naczynia domu jego

    przyniesiono przed ciebie, a ty i panowie

    twoi, i ony twoje, i naonice twoje piliciewino z nich, a nadto bogw srebrnych izotych, miedzianych, elaznych,kamiennych i drewnianych, ktrzy nie widzani nie sysz ani nie czuj, chwalie, aBoga, ktry tchnienie twe i wszystkie drogitwoje ma w rce swej, nie uczcie. 24Przeto od niego posany zosta palec rki,ktra pisaa to, co jest wyraone. 25A to jest

    pismo, ktre jest napisane: Mane, Tekel,

    Fares.26

    A ten jest wykad sw: Mane:policzy Bg krlestwo twoje i kres mupooy. 27Tekel: zwaony jeste na wadzei znaleziono ci za lekkim. 28 Fares:rozdzielone jest krlestwo twoje i dano jeMedom i Persom." 29 Wtedy z rozkazu

    krla obleczono Daniela w szkarat iwoono acuch zoty na szyj jego iobwoano o nim, e mia wadz jako trzeciw krlestwie jego. 30 Teje nocy zabityzosta Baltazar, lcrl chaldejski, 31 a

    Dariusz Med nastpi na krlestwo, gdy miaszedziesit dwa lata.

    domus tu alteri da : scripturam autemlegam tibi, rex, et interpretationem ejus

    ostendam tibi. 18 O rex, Deus altissimus

    regnum et magnificentiam, gloriam et

    honorem dedit Nabuchodonosor patri tuo. 19

    Et propter magnificentiam, quam dederat ei,universi populi, tribus, et lingu tremebant,et metuebant eum : quos volebat,

    interficiebat : et quos volebat, percutiebat : etquos volebat, exaltabat : et quos volebat,

    humiliabat. 20 Quando autem elevatum est

    cor ejus, et spiritus illius obfirmatus est ad

    superbiam, depositus est de solio regni sui, et

    gloria ejus ablata est : 21et a filiis hominum

    ejectus est, sed et cor ejus cum bestiis

    positum est, et cum onagris erat habitatio

    ejus : fnum quoque ut bos comedebat, etrore cli corpus ejus infectum est, doneccognosceret quod potestatem haberet

    Altissimus in regno hominum, et

    quemcumque voluerit, suscitabit super illud.

    22 Tu quoque, filius ejus Baltassar, non

    humiliasti cor tuum, cum scires hc omnia :23sed adversum Dominatorem cli elevatuses : et vasa domus ejus allata sunt coram te,

    et tu, et optimates tui, et uxores tu, etconcubin tu vinum bibistis in eis : deosquoque argenteos, et aureos, et reos,ferreos, ligneosque et lapideos, qui non

    vident, neque audiunt, neque sentiunt,

    laudasti : porro Deum, qui habet flatum tuum

    in manu sua, et omnes vias tuas, non

    glorificasti. 24 Idcirco ab eo missus est

    articulus manus, qu scripsit hoc quodexaratum est. 25 Hc est autem scriptura,qu digesta est : Mane, Thecel, Phares. 26Ethc est interpretatio sermonis. Mane :

    numeravit Deus regnum tuum, et complevitillud. 27 Thecel : appensus es in statera, et

    inventus es minus habens. 28 Phares :

    divisum est regnum tuum, et datum est

    Medis, et Persis. 29 Tunc, jubente rege,

    indutus est Daniel purpura, et circumdata est

    torques aurea collo ejus : et prdicatum estde eo quod haberet potestatem tertius in

    regno suo. 30 Eadem nocte interfectus est

    Baltassar rex Chaldus. 31Et Darius Medussuccessit in regnum, annos natus sexaginta

    duos.

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    19/40

    18

    6. DANIEI W LWIEJ JAMIE (6,1-28).

    6

    1 Podobao si Dariuszowi, i ustanowi nad

    krlestwem stu dwudziestu panw, aby byliwe wszystkim krlestwie jego; 2a nad nimitrzech ksit, z ktrych jednym by Daniel,aby im panowie zdawali spraw, a krl niemia trudnoci. 3A tak Daniel przewyszawszystkich ksit i panw, bo duch Boywikszy by w nim. - 4A krl zamyla go

    postawi nad caym krlestwem, i dlategoksita i panowie szukali sposobnoci, abyznale na Daniela co ze strony krla, leczadnej przyczyny ani podejrzenia znale niemogli, poniewa by wierny i adna wina ani

    podejrzenie nie znajdowao si w nim. 5Rzekli tedy ci mowie: "Nie znajdziemy naDaniela tego adnej skargi, chyba moe wzakonie Boga jego." 6 Wtedy ksita i

    panowie podchwycili krla i tak mu rzekli:"Dariuszu krlu, yj na wieki! 7 Uradziliwszyscy ksita krlestwa twego, urzdnicyi panowie, radni i sdziowie, aby wyszeddekret i wyrok krlewski, aby kady, kto by

    w przecigu trzydziestu dni zanosi jakprob do jakiegokolwiek boga alboczowieka oprcz do ciebie, krlu, bywrzucony do lwiej jamy. 8 A tak teraz,

    krlu, potwierd wyrok i napisz dekret, abysi nie odmienio, co jest postanowione odMedw i Persw, ani si nie godzio

    przestpi nikomu." 9 Krl tedy Dariuszwyda dekret i postanowi. 101 Gdy, si otym Daniel dowiedzia, to jest, i prawozostao ustanowione, wszed do domu swego,

    a otworzywszy okna na sali swej w stronJeruzalem, trzy razy na dzie klka nakolana swoje i chwali i wyznawa przedBogiem swoim, jak i przedtem zwyk byczyni. 11 Wtedy mowie owi pilnie siwywiadujc, znaleli Daniela modlcego sii proszcego Boga swego. 12 I

    przystpiwszy mwili krlowi o wyroku:"Krlu, czy nie ustanowie, aby kadyczowiek, ktry by w przecigu trzydziestudni prosi kogo zbogw lub z ludzi oprcz

    ciebie, krlu, by wrzucony do lwiej jamy?"A odpowiadajc im krl rzek: "Prawdziwa

    6

    1 Placuit Dario, et constituit super regnum

    satrapas centum viginti ut essent in totoregno suo. 2 Et super eos principes tres, ex

    quibus Daniel unus erat : ut satrap illisredderent rationem, et rex non sustineret

    molestiam. 3 Igitur Daniel superabat omnes

    principes et satrapas, quia spiritus Dei

    amplior erat in illo. 4 Porro rex cogitabat

    constituere eum super omne regnum : unde

    principes, et satrap qurebant occasionemut invenirent Danieli ex latere regis :

    nullamque causam, et suspicionem reperire

    potuerunt, eo quod fidelis esset, et omnis

    culpa, et suspicio non inveniretur in eo. 5

    Dixerunt ergo viri illi : Non inveniemus

    Danieli huic aliquam occasionem, nisi forte

    in lege Dei sui. 6Tunc principes et satrapsurripuerunt regi, et sic locuti sunt ei : Dari

    rex, in ternum vive ! 7 consilium inieruntomnes principes regni tui, magistratus, et

    satrap, senatores, et judices, ut decretumimperatorium exeat, et edictum : ut omnis,

    qui petierit aliquam petitionem a quocumquedeo et homine usque ad triginta dies, nisi a

    te, rex, mittatur in lacum leonum. 8 Nunc

    itaque rex, confirma sententiam, et scribe

    decretum : ut non immutetur quod statutum

    est a Medis et Persis, nec prvaricaricuiquam liceat. 9Porro rex Darius proposuit

    edictum, et statuit. 10 Quod cum Daniel

    comperisset, id est, constitutam legem,

    ingressus est domum suam : et fenestris

    apertis in cnaculo suo contra Jerusalem

    tribus temporibus in die flectebat genua sua,et adorabat, confitebaturque coram Deo suo

    sicut et ante facere consueverat. 11Viri ergo

    illi curiosius inquirentes invenerunt

    Danielem orantem, et obsecrantem Deum

    suum. 12Et accedentes locuti sunt regi super

    edicto : Rex, numquid non constituisti ut

    omnis homo qui rogaret quemquam de diis et

    hominibus usque ad dies triginta, nisi te, rex,

    mitteretur in lacum leonum ? Ad quos

    respondens rex, ait : Verus est sermo juxta

    decretum Medorum atque Persarum, quodprvaricari non licet. 13 Tunc respondentes

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    20/40

    19

    jest mowa wedug dekretu Medw i Persw,ktrego si przestpi nie godzi." 13Wtedyodpowiadajc rzekli przed krlem: "Daniel zsynw pojmania judzkiego nie dbajc o twjdekret i o wyrok, ktry wydae, trzy razy na

    dzie modli si modlitw swoj." 14Usyszawszy to krl, zasmuci si bardzo iwzi sobie do serca, eby Daniela uwolni, ia do zachodu soca usiowa go wybawi.15 Ale owi mowie zrozumiawszy krlarzekli mu: "Wiedz krlu, e jest prawoMedw i Persw, aby adnego wyroku, ktrykrl wyda, nie godzio si zmienia." 16Wtedy krl rozkaza i przywiedzionoDaniela, i wrzucono go do lwiej jamy. I rzekkrl Danielowi: "Bg twj, ktrego zawsze

    chwalisz, ten ci wybawi." 17I przyniesionokamie jeden i pooono go na otworze jamy,a krl go zapiecztowa sygnetem swoim isygnetem przednich panw swych, ebyczego nie uczyniono przeciw Danielowi. -

    18 I poszed krl do domu swego, i pooysi spa bez wieczerzy, i potraw przede nie

    przyniesiono, nadto i sen odszed od niego.19 Wtedy krl bardzo rano poszedskwapliwie do lwiej jamy, 20a zbliywszysi do jamy, zawoa na Daniela paczliwymgosem: "Danielu, sugo Boga ywego! czyBg twj, ktremu zawsze suysz, mg ciod lww wybawi?" 21 A Danielodpowiadajc krlowi rzek: "Krlu, yj nawieki! 22 Bg mi posa anioa swego izamkn paszczki lwom, i nie zaszkodziymi, poniewa przed nim sprawiedliwoznaleziona zostaa we mnie; lecz i przedtob, krlu, wystpku si nie dopuciem."23 Wtedy krl bardzo si uradowa z tego i

    kaza Daniela wycign z jamy; iwycignito Daniela z jamy, a adnegoobraenia nie znaleziono na nim, gdyzawierzy Bogu swemu. 24 A z rozkazukrla przywiedziono owych mw, ktrzy

    byli oskaryli Daniela, i wrzucono ich dolwiej jamy, ich samych i synw i ony ich; anie dosigli jeszcze dna dou, gdy ich Iwy

    pochwyciy i wszystkie koci ichpodruzgotay. 25Wtedy Dariusz krl napisado wszystkich narodw, pokole i jzykw,

    mieszkajcych po wszystkiej ziemi: "Pokjwam niech bdzie rozmnoony! 26 Ode

    dixerunt coram rege : Daniel de filiis

    captivitatis Juda, non curavit de lege tua, et

    de edicto quod constituisti : sed tribus

    temporibus per diem orat obsecratione sua.

    14 Quod verbum cum audisset rex, satis

    contristatus est : et pro Daniele posuit cor utliberaret eum, et usque ad occasum solis

    laborabat ut erueret illum. 15Viri autem illi,

    intelligentes regem, dixerunt ei : Scito, rex,quia lex Medorum atque Persarum est ut

    omne decretum, quod constituerit rex, non

    liceat immutari. 16 Tunc rex prcepit, etadduxerunt Danielem, et miserunt eum in

    lacum leonum. Dixitque rex Danieli : Deus

    tuus, quem colis semper, ipse liberabit te. 17

    Allatusque est lapis unus, et positus est super

    os laci : quem obsignavit rex annulo suo, etannulo optimatum suorum, ne quid fieret

    contra Danielem. 18Et abiit rex in domum

    suam, et dormivit incnatus, cibique nonsunt allati coram eo, insuper et somnus

    recessit ab eo. 19 Tunc rex primo diluculo

    consurgens, festinus ad lacum leonum

    perrexit : 20 appropinquansque lacui,

    Danielem voce lacrimabili inclamavit, et

    affatus est eum : Daniel serve Dei viventis,

    Deus tuus, cui tu servis semper, putasne

    valuit te liberare a leonibus ? 21 Et Daniel

    regi respondens ait : Rex, in ternum vive !22 Deus meus misit angelum suum, et

    conclusit ora leonum, et non nocuerunt mihi :

    quia coram eo justitia inventa est in me : sed

    et coram te, rex, delictum non feci. 23Tunc

    vehementer rex gavisus est super eo, et

    Danielem prcepit educi de lacu :eductusque est Daniel de lacu, et nulla lsioinventa est in eo, quia credidit Deo suo. 24

    Jubente autem rege, adducti sunt viri illi, quiaccusaverant Danielem : et in lacum leonum

    missi sunt, ipsi, et filii, et uxores eorum : et

    non pervenerunt usque ad pavimentum laci,

    donec arriperent eos leones, et omnia ossa

    eorum comminuerunt. 25 Tunc Darius rex

    scripsit universis populis, tribubus, et linguis

    habitantibus in universa terra : Pax vobis

    multiplicetur. 26 A me constitutum est

    decretum, ut in universo imperio et regno

    meo, tremiscant et paveant Deum Danielis :

    ipse est enim Deus vivens, et ternus inscula, et regnum ejus non dissipabitur, et

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    21/40

    20

    mnie ustanowiony zosta dekret, aby wcaym pastwie i krlestwie moim dreli ilkali si Boga Daniela, bo on jest Bogiemywym i wiecznym na wieki, i krlestwo

    jego nie zaginie, a wadza jego a na wieki.

    27 On wybawiciel i zbawiciel, czynicyznaki i dziwy na niebie i na ziemi, i on

    wybawi Daniela z lwiej jamy." 28A Danieltrwa a do krlestwa Dariusza i dokrlestwa Cyrusa Persa.

    CZC (7,112,13)

    Widzenia Daniela.

    1. WIDZENIE CZTERECH ZWIERZT I

    SYNA CZOWIECZEGO (7,1-28).

    7

    1 Roku pierwszego Baltazara, krlababiloskiego, Daniel widzia sen, awidzenie byo w gowie jego na ou jego, iopisujc sen w krtkim streszczeniu go uj, iw gwnych rysach odda: 2"Widziaem wwidzeniu moim w nocy, a oto cztery wiatry

    niebieskie potykay si na morzu wielkim.3A cztery bestie wielkie wystpoway z

    morza, rnice si midzy sob. 4Pierwszajakby lwica, a miaa skrzyda orle; patrzyem,a wyrwane zostay jej skrzyda i uniesionazostaa z ziemi, a na nogi stana jakczowiek i dano jej serce czowiecze. 5 Aoto bestia druga, podobna do niedwiedzia,stana na stronie, a trzy rzdy byy w

    paszczce jej i midzy zbami jej, i tak jejmwiono: "Wsta, jedz misa bardzo wiele!"

    6Potem patrzaem, a oto inna jakby pantera,a miaa na sobie cztery skrzyda, jak ptak, icztery gowy byy u bestii, i dano jej wadz.7 Potem patrzaem w widzeniu nocnym, aoto bestia czwarta, straszna i dziwna, a

    bardzo mocna, miaa wielkie elazne zby,poeraa i kruszya, a ostatek nogami swymideptaa, a bya rna od innych bestyj, ktre

    przed ni widziaem, i miaa dziesi rogw.8Przypatrywaem si rogom, a oto rg innymay wyrs spord nich, a trzy L rogw

    pierwszych zostay wyamane przed nim; aoto oczy, jakby oczy czowiecze, byy w

    potestas ejus usque in ternum. 27 Ipseliberator atque salvator, faciens signa et

    mirabilia in clo et in terra : qui liberavitDanielem de lacu leonum. 28 Porro Daniel

    perseveravit usque ad regnum Darii,

    regnumque Cyri Pers.

    7

    1 Anno primo Baltassar regis Babylonis,

    Daniel somnium vidit : visio autem capitis

    ejus in cubili suo : et somnium scribens,

    brevi sermone comprehendit : summatimque

    perstringens, ait : 2Videbam in visione mea

    nocte : et ecce quatuor venti cli pugnabant

    in mari magno.3

    Et quatuor besti grandesascendebant de mari divers inter se. 4Prima quasi lena, et alas habebat aquil :aspiciebam donec evuls sunt al ejus, etsublata est de terra, et super pedes quasi

    homo stetit ; et cor hominis datum est ei. 5Et

    ecce bestia alia similis urso in parte stetit : et

    tres ordines erant in ore ejus, et in dentibus

    ejus, et sic dicebant ei : Surge, comede

    carnes plurimas. 6 Post hc aspiciebam, etecce alia quasi pardus, et alas habebat quasi

    avis, quatuor super se : et quatuor capitaerant in bestia, et potestas data est ei. 7Post

    hc aspiciebam in visione noctis, et eccebestia quarta terribilis atque mirabilis, et

    fortis nimis : dentes ferreos habebat magnos,

    comedens atque comminuens, et reliqua

    pedibus suis conculcans : dissimilis autem

    erat ceteris bestiis quas videram ante eam, et

    habebat cornua decem. 8 Considerabam

    cornua, et ecce cornu aliud parvulum ortum

    est de medio eorum : et tria de cornibus

    primis evulsa sunt a facie ejus : et ecce oculi,quasi oculi hominis erant in cornu isto, et os

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    22/40

    21

    owym rogu i ust mwice wielkie rzeczy. 9Przypatrywaem si, a postawiono stolic, aStarowieczny usiad; szata jego biaa jaknieg, a wosy gowy jego jak wena czysta,stolica jego pomienie ogniste, koa jej ogie

    rozpalony. 10 Rzeka ognista a bystrawychodzia od oblicza jego; tysic tysicysuyo mu, a po dziesi tysicy kro stotysicy stao przy nim. Zasiad sd i ksigiotworzono. 11 Patrzyem dla gosu mwwielkich, ktre w rg mwi, i widziaem,e bya zabita bestia i zgino ciao jej, i dano

    je na spalenie ogniem. 12Innym te bestiomwadz odjto i ustanowiono im czasyywota a do czasu i czasu. 13 Patrzyemtedy w widzeniu nocnym, a oto z obokanii

    niebieskimi jakby syn czowieczyprzychodzi i a do Starowiecznegoprzyszed, i stawili go przed oblicze jego. 14I da mu wadz i cze i krlestwo, iwszystkie narody, pokolenia i jzyki suymu bd; wadza jego wadzawieczna, ktranie bdzie odjta, a krlestwo jego, ktre niezaginie. 15 Zlk si duch mj; ja, Daniel,

    byem przestraszony tymi rzeczami, awidzenia gowy mojej strwoyy mi. 16Przystpiem do jednego ze stojcych idopytywaem si u niego prawdy o tymwszystkim. On mi powiedzia wykad mw inauczy mi: 17"Te cztery bestie wielkie sto cztery krlestwa, ktre powstan z ziemi.18 A przyjm krlestwo wici Boganajwyszego i odzier krlestwo a nawieki i na wiek wiekw." 19 Potemchciaem si pilnie wywiedzie o bestiiczwartej, ktra bya bardzo rna odwszystkich i niezmiernie straszna: zby i

    paznokcie jej elazne, poeraa i kruszya, aostatek nogami swymi deptaa; i o dziesiciurogach, 20ktre miaa na gowie, i o innym,ktry by urs, przed ktrym upady trzyrogi, i o owym rogu, ktry mia oczy i ustamwice wielkie rzeczy, a by wikszy odinnych. 21Patrzyem, a oto w rg walczy

    przeciw witym i przemaga ich, 22 aprzyszed Starowieczny i da sd witymWysokiego; i czas nadszed, i wiciodzieryli krlestwo. 23 tak rzek: "Bestia

    czwarta bdzie czwartym krlestwem naziemi; to bdzie wiksze ni wszystkie

    loquens ingentia. 9Aspiciebam donec throni

    positi sunt, et antiquus dierum sedit.

    Vestimentum ejus candidum quasi nix, et

    capilli capitis ejus quasi lana munda : thronus

    ejus flamm ignis : rot ejus ignis accensus.

    10Fluvius igneus rapidusque egrediebatur afacie ejus. Millia millium ministrabant ei, et

    decies millies centena millia assistebant ei :

    judicium sedit, et libri aperti sunt. 11Aspiciebam propter vocem sermonum

    grandium, quos cornu illud loquebatur : et

    vidi quoniam interfecta esset bestia, et

    perisset corpus ejus, et traditum esset ad

    comburendum igni : 12 aliarum quoque

    bestiarum ablata esset potestas, et tempora

    vit constituta essent eis usque ad tempus et

    tempus. 13 Aspiciebam ergo in visionenoctis, et ecce cum nubibus cli quasi filiushominis veniebat, et usque ad antiquum

    dierum pervenit : et in conspectu ejus

    obtulerunt eum. 14Et dedit ei potestatem, et

    honorem, et regnum : et omnes populi, tribus,

    et lingu ipsi servient : potestas ejus,potestas terna, qu non auferetur : etregnum ejus, quod non corrumpetur. 15

    Horruit spiritus meus : ego Daniel territus

    sum in his, et visiones capitis mei

    conturbaverunt me. 16 Accessi ad unum de

    assistentibus, et veritatem qurebam ab eode omnibus his. Qui dixit mihi

    interpretationem sermonum, et docuit me :

    17 H quatuor besti magn, quatuor suntregna, qu consurgent de terra. 18Suscipientautem regnum sancti Dei altissimi, et

    obtinebunt regnum usque in sculum, etsculum sculorum. 19 Post hoc voluidiligenter discere de bestia quarta, qu erat

    dissimilis valde ab omnibus, et terribilisnimis : dentes et ungues ejus ferrei :

    comedebat, et comminuebat, et reliqua

    pedibus suis conculcabat : 20et de cornibus

    decem, qu habebat in capite, et de alio,quod ortum fuerat, ante quod ceciderant tria

    cornua : et de cornu illo, quod habebat

    oculos, et os loquens grandia, et majus erat

    ceteris. 21 Aspiciebam, et ecce cornu illud

    faciebat bellum adversus sanctos, et

    prvalebat eis, 22 donec venit antiquus

    dierum, et judicium dedit sanctis Excelsi, ettempus advenit, et regnum obtinuerunt

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    23/40

    22

    krlestwa i pore wszystk ziemi, ipodepce, i zetrze j. 24dziesi rogw tegokrlestwa dziesiciu krlwbdzie, a inny

    powstanie po nich i ten bdzie mocniejszy odpierwszych, i trzech krlw poniy. 25

    bdzie mwi sowa przeciw Wysokiemu iwitych Najwyszego skruszy, i bdzie musi zdao, e moe odmieni czasy i prawa, a

    bd wydani w jego rce a do czasu iczasw i p czasu. 26 zasidzie sd, aby

    bya odjta moc i by starty i zgin a dokoca. 27 krlestwo i wadz i wielkokrlestwa, ktra jest pod wszystkim niebem,eby dano ludowi witych Najwyszego,ktrego krlestwo jest krlestwemwiecznym, a wszyscy krlowie bd mu

    suy i sucha go." 28Tutaj koniec sowa.ja, Daniel, wielce si mylami mymitrwoyem i oblicze moje zmienio si namnie, a sowo zachowaem w sercu swoim."

    2. WIDZENIE BARANA I KOZA

    (8,1-27).

    8

    1 Roku trzeciego krlestwa Baltazara krlaukazao mi si widzenie. Ja, Daniel, po tymco widziaem by na pocztku, 2ogldaemw widzeniu moim, gdy byem na zamkuSuza, ktry jest w krainie Elam, a ogldaemw widzeniu, e byem nad bram Ulaj. 3 I

    podniosem oczy moje, i ujrzaem: a oto nadbotem sta baran jeden, majcy rogi

    wysokie, a jeden wyszy ni drugi ipodrastajcy. 4 Potem widziaem barana,rogami uderzajcego na zachd i na pnoc ina poudnie, a wszystkie bestie nie mogy simu sprzeciwi ani si wyzwoli z rki jego; iczyni wedug woli swej, sta si wielkim. 5A ja uwaaem: a oto kozio kz przychodziod zachodu na wszystk ziemi nie dotykajcsi ziemi, a kozio mia rg znaczny. midzyoczyma swymi. 6 I przyszed a do baranaowego rogatego, ktrego widziaem

    stojcego przed bram, i skoczy do niego wpopdliwoci siy swej. 7 A gdy si

    sancti. 23 Et sic ait : Bestia quarta, regnum

    quartum erit in terra, quod majus erit

    omnibus regnis, et devorabit universam

    terram, et conculcabit, et comminuet eam. 24

    Porro cornua decem ipsius regni, decem

    reges erunt : et alius consurget post eos, etipse potentior erit prioribus, et tres reges

    humiliabit. 25Et sermones contra Excelsum

    loquetur, et sanctos Altissimi conteret : etputabit quod possit mutare tempora, et leges :

    et tradentur in manu ejus usque ad tempus, et

    tempora, et dimidium temporis. 26 Et

    judicium sedebit, ut auferatur potentia, et

    conteratur, et dispereat usque in finem. 27

    Regnum autem, et potestas, et magnitudo

    regni, qu est subter omne clum, detur

    populo sanctorum Altissimi : cujus regnum,regnum sempiternum est, et omnes reges

    servient ei, et obedient. 28 Hucusque finis

    verbi. Ego Daniel multum cogitationibus

    meis conturbabar, et facies mea mutata est in

    me : verbum autem in corde meo conservavi.

    8

    1 Anno tertio regni Baltassar regis, visio

    apparuit mihi. Ego Daniel, post id quod

    videram in principio, 2 vidi in visione mea,

    cum essem in Susis castro, quod est in lamregione : vidi autem in visione esse me super

    portam Ulai. 3Et levavi oculus meos, et vidi

    : et ecce aries unus stabat ante paludem,

    habens cornua excelsa, et unum excelsius

    altero atque succrescens. Postea 4 vidiarietem cornibus ventilantem contra

    occidentem, et contra aquilonem, et contra

    meridiem, et omnes besti non poterantresistere ei, neque liberari de manu ejus :

    fecitque secundum voluntatem suam, et

    magnificatus est. 5Et ego intelligebam : ecce

    autem hircus caprarum veniebat ab occidente

    super faciem totius terr, et non tangebatterram : porro hircus habebat cornu insigne

    inter oculos suos. 6Et venit usque ad arietem

    illum cornutum, quem videram stantem anteportam, et cucurrit ad eum in impetu

  • 8/13/2019 Proroctwo Daniela

    24/40

    23

    przybliy do barana, rozjuszy si na iuderzy barana, i zdruzgota dwa rogi jego, anie mg si mu baran sprzeciwi; iobaliwszy go na ziemi zdepta, a nikt niemg wybawi barana z rki jego. 8A kozio

    kz sta si bardzo wielkim, a gdy urs,zama si rg wielki i wyrosy pod nimcztery rogi na cztery wiatry niebieskie. 9A z

    jednego z nich wyszed rg jeden may, stasi wielkim na poudnie i na wschd i namoc. 10 I rozwielmoy si a do siyniebieskiej, i zrzuci cz siy i gwiazd, i

    podepta je. 11 I a do ksicia siyrozwielmoy si, i odj od niego ofiarustawiczn, i zburzy miejsce wityni jego.12 I dano mu moc przeciw ustawicznej

    ofierze dla grzechw, i porzucon bdzieprawda na ziemi, i bdzie czyni, a powiedziemu si. 13 I syszaem jednego z witychmwicego, i rzek jeden z witychdrugiemu, nie wiem ktremu, mwicemu:"Dokde widzenie: i ustawiczna ofiara, igrzech spustoszenia, ktre si stao, awitynia i sia bdzie podeptana?" 14 Irzek mu: "A do wieczora i do poranku dnidwa tysice trzysta, a bdzie oczyszczonawitynia." 15 I stao si, gdy ja, Daniel,ogldaem widzenie szukaem zrozumienia,oto stana przed oczyma mymi jakby postama. 16 I usyszaem gos ma midzyUlaj, i zawoa, a rzek: "Gabrielu, uczy,eby ten zrozumia widzenie!" 17 I

    przyszed, i stan obok miejsca, gdzie jastaem, a gdy przyszed, padem przelky naoblicze swoje, i rzek do mnie: "Zrozumiej,synu czowieczy, bo czasu koca wypeni siwidzenie." 18 A gdy I mwi do mnie,

    padem twarz na ziemi i dotkn si mnie, ipostawi mi na nogach moich, i rzek mi:19 "Ja poka tobie, co bdzie na kocu

    przeklestwa; bo czas ma swj koniec. 20Baran, ktrego widziae majcego rogi, jestto krl medyjski i perski. 21 A kozio kz

    jest to krl grecki, a rg wielki, ktry bymidzy oczyma jego, ten jest krl pierwszy.22 A i po zamaniu jego urosy czteryzamiast niego, czterej krlowie z narodu jego

    powstan, ale nie w mocy jego. 23 A po

    krlestwie ich, gdy urosn nieprawoci,powstanie krl niewstydliwej twarzy, a

    fortitudinis su. 7 Cumque appropinq