2011-05-20

1

Projektowanie aplikacji internetowychdr inż. Agnieszka Bołtud

Wykład 6

Plan wykładu

• Badania wykorzystywane przy projektowaniu

• Badania jakościowe

• Badania funkcjonalne

• Wywiady indywidualne i grupowe

• Clicktracking

• Testy A/B

• Eyetracking

Badania

• Jednym z etapów projektowania stron WWW jest przeprowadzenie badao,

• Mają one na celu sprawdzenie oczekiwao użytkowników, jak i funkcjonalności strony,

• Można je przeprowadzad na różnych etapach, przed stworzeniem prototypu (gdzie bada się witryny konkurencji), na prototypie, w fazie koocowej,

• Celem badao jest wykrycie błędów, nieprawidłowych funkcji, ominięcie oczekiwao użytkownika,

Kilka prawd o testowaniu

• Jeśli chcesz stworzyd dobrą witrynę musisz ją przetestowad,

• Testowanie z jednym użytkownikiem jest o 100% lepsze niż testowanie bez użytkowników,

• Testowanie z jednym użytkownikiem w pierwszej fazie projektu jest lepsze niż testowanie z 50 użytkownikami w koocowej fazie,

• Pogląd o konieczności zatrudniania reprezentatywnej grupy użytkowników jest przereklamowany,

• Testowanie nie ma na celu udowadnianie lub obalanie czegoś, a pokierowanie opinią,

• Testowanie jest procesem powtarzającym się,

• Nic nie pobije reakcji prawdziwej publiczności.

2011-05-20

2

Badania jakościowe

• Służą do odczytania opinii, sądów, motywów zachowao i emocji przyszłych użytkowników witryny,

• Dostarczają informacji o ocenie konkurencji i potrze­bach użytkowników,

• Ułatwiają zrozumienie języka którym posługują się użytkownicy,

• Dają możliwośd wstępnej oceny projektów i pozwalają na wykrycie potencjalnych problemów,

Kiedy stosować badania jakościowe• Gdy chcemy wprowadzid na rynek zupełnie nowy serwis

WWW, wówczas uzyskamy odpowiedź na temat oczekiwao użytkowników i przyszłej funkcjonalności serwisu,

• Gdy wprowadzamy witrynę o tematyce która już w Internecie funkcjonuje, wówczas użytkownicy mogą dokonad oceny konkurencji, można zrozumied zwyczaje związane z użytkowaniem witryny i zidentyfikowad potrzeby związane z tworzoną stroną,

• Gdy modyfikujemy istniejącą witrynę, wówczas ułatwiają poznanie opinii i odczud wobec zmian które nastąpiły lub mają nastąpid,

Kiedy stosować badania jakościowe

• Gdy chcemy poznad opinie docelowych użytkowników na o wyglądzie i słownictwie strony, wówczas dowiemy się jakie emocje wywołuje wygląd i czy stosowane słownictwo jest zrozumiałe i używane przez grupę docelową, dodatkowo można równocześnie przeprowadzid sortowanie kart, które pomoże odpowiedzied na pytanie czy nawigacja strony i kategoryzacja są prawidłowo utworzone,

Zogniskowane wywiady grupowe

• Stosowane gdy chcemy poznad reakcję użytkowników na nowy produkt lub usługę,

• Grupa uczestników to zazwyczaj od 6 do 10 osób,

• Dyskusję prowadzi moderator, który zachęca do wyrażania opinii i niezbaczania z tematu,

• Ma postad nieformalną, trwa kilka godzin,

• Można do badania zaprosid właściwą grupę docelową,

2011-05-20

3

Gdzie przeprowadzać wywiady

• Opcja 1 – sala konferencyjna z rzuconą na tablicę testowaną stroną, laptop z dostępem do Internetu, tablica do notatek, najlepiej gdy jest kamera lub dyktafon do zapamiętania obrad,

• Opcja 2 – gdy zlecone firmie badawczej, sala z lustrem weneckim, mikrofonami i kamerami, za którym mogą byd projektanci, przedstawiciele klienta i inne osoby, które mogą zadawad pytania użytkownikom,

Moderator

• Prowadzi dyskusję,

• Zachęca do wypowiedzi,

• Odpowiada za to aby rozmowa była prowadzona na odpowiednich torach,

• Pozwala jednak na dygresje, które mogą byd także cenne dla projektantów,

• Moderator musi byd obiektywny ,

• Musi posiadad wiedze na temat psychologii grupy,

• Musi mied wiedzę na temat branży, której dotyczy serwis,

• Tylko wywiady przeprowadzone przez dobrego moderatora dostarczają wiarygodnych wyników,

• Badania tego typu są trudne ze względu na możliwośd postawienia złych celów badawczych, sugerowania odpowiedzi, złej analizy wyników,

Analiza wyników

• Analizy dokonuje moderator lub osoby obserwujące bezpośrednio po badaniu,

• Analizie ulga wszystko: nagrania video i audio, notatki, zapiski na tablicy,

• Podczas analizy uwagę zwraca się także na reakcje badanych, ich intensywnośd, towarzyszące emocje,

• Efektem koocowym jest raport zawierający wnioski i wskazówki,

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=4_uQ-6zhQdw

http://www.youtube.com/watch?v=BQMEDGgraKI&NR=1

Wywiady indywidualne

• rozmowa dwóch osób na określony temat prowadzona według określonego planu, pytania zadawane są w kolejności o której decyduje moderator i maja charakter otwarty,

• wywiady mogą byd przeprowadzone w miejscu zamieszkania lub pracy osoby badanej, ale także w specjalistycznym pokoju do tego przeznaczonym,

• indywidualne wywiady pogłębione stosuje się, gdy temat wymaga głębszego poznania poglądów i postaw uczestników, sprawdzają się w przypadku tematów tzw. kłopotliwych,

• Przy tego rodzaju badaniach użytkownicy są bardziej szczerzy w wypowiedziach,

2011-05-20

4

Wywiady indywidualne

• Sprawdzają się także przy badaniu osób trudno dostępnych,

• Metoda ta jest dosyd kosztowna i obarczona tymi samymi problemami co wywiady grupowe,

• Metodę tę można stosowad przed projektowaniem i w trakcie, tylko w nieco inny sposób,

• Są to jednak badania wspomagające, nie da się nimi zastąpid badao funkcjonalnych,

Badania jakościowe online

• Można badanie focusowe przeprowadzid online za pomocą czatu bądź komunikatora,

• Moderator prowadzi dyskusję tak jak dotychczas,

• Metoda łatwa, szybka i tym samym tania, prosta rekrutacja użytkowników, łatwiej udział biorą osoby nieśmiałe, a te dominujące nie mają takiego wpływu na grupę,

• Wadą jest brak obserwacji zachowao niewerbalnych, które dają wiele cennych wskazówek,

• Podczas np. pisanego czatu jednak dowiemy się mniej niż podczas bezpośredniej werbalnej dyskusji.

Testy funkcjonalności

• Maja na celu wykrycie problemów, które pojawiają się przy pracy użytkowników ze stroną,

• Testy funkcjonalne są pożyteczne, gdyż wykryte przez nie problemy prawdopodobnie pojawiłyby się w pracy z witryną,

• Zwykle trwają kilka iteracji, co oznacza że są na początku projektowania i w późniejszych etapach, zawsze wtedy gdy wprowadzane są zmiany,

Moderator

• Zadaniem moderatora jest prowadzenie badania, zadawanie zadao, udzielanie wskazówek, obserwacja,

• W badaniu może uczestniczyd dodatkowo obserwator, który notuje i mierzy np. czasy lub liczbę kliknięd,

• Jeśli badanie jest filmowane opcja bardziej ekonomiczna jest zapewnienie jedynie obserwatora,

• Moderator powinien charakteryzowad się: cierpliwością, miłym i przyjaznym usposobieniem,

• Powinien zapewniad dobrą atmosferę, ale nie byd zbyt poufały,

2011-05-20

5

Moderator

• Zachowanie moderatora, tendencyjna obserwacja czy nieświadoma selekcja zapamiętywanych zachowao mogą byd przyczyną zniekształcenia wyników,

• Inną przyczyną zniekształcającą wyniki badao jest fakt, że osoby testowane inaczej zachowują się i odpowiadają na pytania w obecności moderatora, dostosowując się do jego oczekiwao,

• Warto o zapewnienie testowanych, że moderator nie jest autorem badanej witryny, nawet jeśli nie jest to prawdą,

• Należy unikad przekazywaniu przez moderatora niewerbalnych wskazówek, poprzez uświadomienie go że taki efekt istnieje, ustawienie pozycji moderatora poza linią wzroku testowanego lub zatrudnienie moderatora z zewnątrz,

Moderator

• Należy unikad zjawiska tendencyjności w pracy moderatora, wynikającej z jego własnych przekonao lub znajomości wyników poprzednich testów, można to zminimalizowad poprzez: wprowadzanie jasnych, mierzalnych kryteriów oceny, nagrywanie badania, uświadomienie moderatora o takim zjawisku, zatrudnienie dodatkowego obserwatora lub zatrudnienie moderatora z zewnątrz, który nie dysponuje wynikami wcześniejszych badao,

Uczestnicy

• Grupę docelową można zdefiniowad poprzez wybór osób spełniających określone kryteria społeczno-demograficzne, takie jak: wiek, płed, wykształcenie, styl życia, staż i sposób korzystania z Internetu,

• Jeśli trudno określid grupę docelową warto skorzystad z wyników firm badawczych dotyczących witryn konkurencyjnych o podobnym temacie,

• Gdy dokonujemy modyfikacji strony warto zapoznad się ze statystykami serwisu oraz ich analizą, zaś w przypadku nowych serwisów z raportami firm badawczych,

• Badania wykonujemy na próbie losowej z grupy docelowej,

Uczestnicy

• Badania wykazały, że do testów wystarczy zaprosid 5 osób, to pozwoli znaleźd 85% błędów,

Źródło: www.useit.com/alterbox/

2011-05-20

6

Uczestnicy

• Uczestników już na początku przy rekrutacji należy poinformowad o:

• badanie dotyczy funkcjonowania strony internetowe,

• celem badania jest zdefiniowanie kłopotliwych jej obszarów,

• oceniana jest jedynie witryna, a nie uczestnik badaniu,

• ważne są szczere opinie uczestnika badania, nie ma złych lub dobrych,

• należy poinformowad ile czasu będzie trwało badanie, gdzie się odbędzie i jakie jest wynagrodzenie,

• zdobyd zgodę pisemną na filmowanie, i wyjaśnid w jakim celu jest nagranie i kto je będzie oglądał,

Środowisko

• Przykładowe rozmieszczenie elementów w pomieszczeniu do badao

źródło: M. Kasperski, A. Boguska-Torbicz, „Projektowanie…”

Środowisko

• Należy unikad czynników zakłócających przeprowadzenie testów takich jak hałas, upał, rażące światło, elementy odwracające uwagę, tykający zegar,

• Tylko zapewnienie komfortowych warunków uczestnikom testu zapewni wiarygodne wyniki badao,

• Jednak im większa ingerencja w warunki zewnętrzne, tym mniejsza możliwośd uogólnienia na inne warunki i okoliczności,

Sprzęt do testów

• Powinno się zadbad o to, aby komputer do testów był zbliżony do tego, z który posiadają użytkownicy projektowanej strony,

• Wystrzegajmy się badao na dużych 20-calowych i większych monitorach, wyniki badao są wówczas niemiarodajne, bowiem to, co na dużym monitorze łatwo dostrzegliśmy może byd niewidoczne na mniejszym,

• Zbliżone do takich którymi dysponuje testowany powinny byd także: łącze internetowe, rozdzielczośd monitora i inne parametry,

2011-05-20

7

Nagrywanie sesji

• Jednym z ważniejszych elementów badao jest rejestracja obrazu na monitorze za pomocą dowolnych narzędzie do nagrywania ekranu np. bezpłatnej aplikacji Jing,

• Należy pamiętad, że nie należy dokonywad jakiejkolwiek konfiguracji sprzętu i oprogramowania przy użytkowniku,

• Wyniki będą najbardziej efektywne i wiarygodne gdy testowani nie będą mieli ciągłej świadomości, że są nagrywani,

Plan badania

• Plan badania to szczegółowy opis wszelkich aspektów związanych z testowaniem funkcjonalności witryny, pozwoli na prawidłowe przygotowanie się do testu i jego wielokrotne przeprowadzenie oraz właściwą analizę wyników,

• Wykonanie takiego planu umożliwia spisanie oczekiwao związanych z badaniami funkcjonalności,

• Poświęcenie pracy na przygotowaniu planu to pozwoli na unikanie błędów w trakcie badania,

Plan badania

• Cel witryny. Jaki jest główny cel istnienia witryny? Jakie funkcje ma wykonywad strona? Dla kogo jest przeznaczona? W jakim celu przeprowadzamy testy funkcjonalności?

• Zagadnienia problemowe. Sformułowanie podstawowych pytao. Pytania mają dotyczyd konkretnych a nie ogólnych zadao związanych ze stroną. Tworzone w dalszej części planu scenariusze oparte są właśnie na sformułowanych w tym punkcie zagadnieniach.

• Opis środowiska badania. W tej części planu powinien znaleźd się opis miejsca przeprowadzania testów i wyposażenia, w tym punkcie można również określid, ile osób będzie potrzebnych do testowania witryny, oraz wskazad osoby związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem badania, punkt ten może również określad harmonogram badao.

Plan badania

• Metodologia. Sposób przeprowadzenia testu. Jakie zadania będą dokładnie po sobie następowad, ile będą trwały i jakie techniki zostaną użyte. Należy również opisad dane, które uzyska się w trakcie badania: dokumenty, nagrania wideo, raporty z obserwacji.

• Populacja docelowa. Jaka jest grupa docelowa badanej strony. Opisad dobór próby i podad liczbę osób w próbie. Jeśli testowana strona skierowana jest do użytkowników o różnych profilach (na przykład do studentów i wykładowców), trzeba je wyszczególnid i dokładnie opisad. Należy również pamiętad, że zdarzają się sytuacje, w których uczestnicy niechętnie rozwiązują zadania testowe i nie angażują się w badanie. Wszystkie te przypadki dobrze jest wcześniej przewidzied i zaplanowad, jak postąpid w sytuacjach kryzysowych

2011-05-20

8

Plan badania

• Scenariusze i zadania testowe. Ta najważniejsza częśd planu zawiera zadania problemowe, które moderator czyta uczestnikowi testu. Pod każdym zadaniem podane są również informacje przeznaczone dla moderatora, należy do nich opis pożądanego zachowania uczestników testu i wyznaczony punkt rozpoczęcia zadania. W scenariuszu powinna się również znaleźd informacja kiedy moderator powinien przerwad zadanie. Scenariusz nie powinien byd długi, powinien byd jasno przygotowany, można je wcześniej przetestowad na współpracownikach, należy wskazad które są najważniejsze a które mniej ważne, ponadto określid co ma zrobid moderator jeśli zadanie okaże się nie wykonalne,

Plan badania

• Przykładowy scenariusz

źródło: M. Kasperski, A. Boguska-Torbicz, „Projektowanie…”

Plan badania

• Kryterium zaliczenia zadania: Często za kryterium poprawności wykonania przyjmuje się jego zakooczenie w odpowiednim czasie lub przy odpowiedniej liczbie kliknięd. Warto przed badaniem sprawdzid, ile czasu zajmuje ekspertom wykonanie zadania i ile kliknięd muszą oni wykonad.

źródło: M. Kasperski, A. Boguska-Torbicz, „Projektowanie…”

Przeprowadzenie badania

• Przed rozpoczęciem badania uczestnicy wypełniają kwestionariusz z danymi: płci, wieku, wykształcenia, ilości czasu spędzanego w Internecie i innych zagadnieo związanych z tematyką testowanego prototypu,

• Kolejny etap to wygłoszenie wprowadzenia przez moderatora, które powinno zawierad:

• Przedstawienie się,

• Wyjaśnienie, co jest przedmiotem badania (że badana jest witryna, a nie uczestnik sesji).

• Powiadomienie, że nie ma złych ani dobrych odpowiedzi,

2011-05-20

9

Przeprowadzenie badania

• Że uczestnik powinien wyrażad swoje myśli na głos,

• Że może zadawad pytania na które moderator udzieli odpowiedzi po sesji,

• Poinformowanie, że każdy może zrezygnowad z testu w każdej chwili,

• Upewnienie się, że badany nie ma wątpliwości i pytao,

• Określenie formy wynagrodzenia,

• Następnie należy przejśd do scenariuszy testowych,

Rozmowa potestowa

• Po testach moderator może przeprowadzid rozmowę z testowanym, szczególnie na temat tych elementów strony, które sprawiały największe trudności,

• Można zapytad też ogólnie o różne elementy strony np. w formie kwestionariusza,

• Następnie należy wysłuchad pytao oraz wyjaśnid wszelkie wątpliwości,

• Zapewnid o tym, że testy bardzo pomogły w projektowaniu, podziękowad i ewentualnie wypłacid honorarium,

Raport z badania

• Zawiera plan badao oraz wyniki i wnioski,

• Do opisu uczestników dołącza się informacje z kwestionariuszy,

• Raport zawiera spis ewentualnych zmian,

• Wyniki umieszcza się w oryginalne, nieprzetworzone dane uzyskane w badaniu,

• Zwykle podaje się informacje, czy zadanie zostało pomyślnie ukooczone, jaki był czas jego realizacji oraz ile wykonano kliknięd.

• Dla każdego z zadao można wyliczyd procent osób, które ukooczyli je z powodzeniem, średni czas wykonania zadania oraz średnią liczbę kliknięd.

Dyskusja wyników

• Na tym etapie dyskutuje się wyniki i ewentualnie porównuje się je z wynikami z poprzednich testów,

• Wyznacza się wskazówki, gdzie zawiera się wskazania do zmian w projekcie mających na celu poprawę funkcjonalności,

• Załącznikiem do raportu powinny byd m.in.: kwestionariusze osobowe, zgody na filmowanie, etc.,

• Po przeanalizowaniu wyników należy podjąd decyzje jak zmienid problematyczne elementy, proste naprawy nie wymagają kolejnego testowania (np. powiększenie przycisku, dodanie ikony, etc.), jednak te bardziej skomplikowane wymagają ponownego testowania, testowanie wówczas jest prostsze, gdyż skupia się tylko na obszarach problematycznych,

2011-05-20

10

Testowanie niskobudżetowe

źródło: S. Krug, „Nie każ mi myśled! O życiowym podejściu…”

Testy funkcjonalności online

• Istnieje oprogramowanie firmy TechSmith Morae, które umożliwi przeprowadzenie testów funkcjonalności online:

• Morae Recorder, który umożliwia nagrywanie sesji z osobą wykonującą zadania na zdalnym komputerze.

• Morae Observer, dzięki któremu osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie testu oraz przedstawiciel klienta mają możliwośd oglądania na żywo tego, co wykonuje osoba testująca

• Morae Manager, który umożliwia zebranie dokumentacji, uzupełninie o niezbędne elementy i stworzenie prezentacji bądź dokumentacji z przeprowadzonej sesji badawczej.

Możliwości Morae

• Łączymy się z testerami przez Internet za pomocą Morae Recorder i możemy prowadzid testy,

• Na komputerze klienta musi byd zainstalowana kamera, mikrofon i Internet,

• Funkcje Morae umożliwiają zarówno przygotowani scenariuszy zadao przez badacza, jak i automatyczne zbieranie danych o czynnościach wykonywanych przez osobę testującą, np.:

• Ruch kursora na ekranie,

• Kliknięcie prawym i lewym przyciskiem myszy,

• Działania związane z akcją przeglądarki bądź programów, na przykład otwieranie okien;

• wstawianie tekstu za pomocą klawiatury, na przykład w czasie wy­pełniania formularza rejestracji.

Możliwości Morae

• Wszystkie dane z badania można przechowywad w jednym pliku co ułatwia analizę danych,

• Dane z badao oraz film z przebiegu są bardzo pamięci żerne, należy zapewnid nawet 1GB wolnego miejsca na dysku,

• Dzięki temu programowi możemy przeprowadzid badanie praktycznie wszędzie korzystając z czegoś w rodzaju lustra weneckiego,

• Daje on możliwośd uczestniczenia w badaniu kilku obserwatorów, których komentarze są zapisywane w pliku z filmem,

2011-05-20

11

Możliwości Morae

• Dzięki modułowi Observer można pokazad osobie, która nie brała udziału w badaniu jak ono przebiegało,

• Plik z filmem wraz z wynikami jest bardzo dobrą dokumentacją w formacie .wmv, dokumentacje można dad klientowi, ale też wykorzystywad jako case study do np. szkoleo z interpretacji wyników badao,

• Współpracuje tylko z systemami firmy Microsoft, co stanowi problem ze względu na popularnośd Mac OS wśród projektantów,

• http://video.techsmith.com/morae/3.1/edu/analyze-sessions/

Clicktracking

• Dosyd nowa metoda (około 2005) wykorzystywana w badaniach aktywności uczestników na stronie,

http://ui.blox.pl/2007/07/Clicktracking-mapy-klikniec.html

Clicktracking

• Systemy tego typu wizualizują aktywnośd użytkowników na stronie w celu śledzenia kliknięd co do piksela,

• Narzędzia do clicktrackingu wykorzystują informacje na temat:

• o rozdzielczości, dla której dana strona została przygotowana;

• o wielkości okna przeglądarki internetowej na komputerze osoby;

• punktu na ekranie, w którym nastąpiło kliknięcie myszy.

• Istnieje szereg narzędzie służących do tego typu badao, np.:

• ClickDensity,

• CrazyEgg,

• EasyLabs i inne,

• Jest bardzo dobrym uzupełnieniem eyetrackingu, oprócz miejsc na które patrzymy mamy te na które klikamy.

Narzędzia

• Clickdensity

http://www.clickdensity.com/

2011-05-20

12

Narzędzia

• Udostępniane opcje:

• Heat Map — mapa najbardziej gorących miejsc na naszej WWW. Wszystkie kliknięcia z danego obszaru prezentowane są jako obrazy termiczne — miejsca o najwyższym współczynniku przybierają czerwony kolor,

• Click Map — mapa przedstawiająca pojedyncze kliki,

• Hover Map – dane na temat czasów kliknięd,

• Page Stats — dane na temat page view oraz visitors started.

• Wytworzone mapy kliknięd można eksportowad do pliku .jpg,

• Można filtrowad wyniki do konkretnej daty,

• Minusem jest zliczanie pustych kliknięd,

Narzędzia

• CrazyEgg

http://www.crazyegg.com/

Narzędzia

• Opcje:

• Overlay— liczba klików w dany obszar wraz z listą referencyjną skąd osoby przyszły,

• List— dokładna lista elementów klikniętych wraz informacjami, czy dane łącze było tekstowe czy też zlinkowane na pliku graficznym, oraz procentowy udział w kliknięciach na danej stronie,

• Heatmap — termiczna mapa wszystkich kliknięd,

• Confetti — bardzo ciekawa mapa pozwalająca stwierdzid, skąd przy­chodzą do nas użytkownicy i gdzie po wejściu na naszą stronę kli­kają plus informacje dodatkowe o systemach operacyjnych, rozdzielczości, etc.,

Narzędzia

• Narzędzie nadaje się do stron ze zmieniającą się zawartością, gdzie w przypadku zmiany zawartości system przesuwa zmapowane elementy,

• Istnieje tez zliczanie pustych kliknięd, ale tylko tych na elementach graficznych niezlinkowanych,

2011-05-20

13

Narzędzia

• SiteDoctor

http://www.sitedoctor.pl

Narzędzia

• Rozwijany w Polsce,

• Brak rozbudowanych opcji, pokazuje tylko mapę termiczną,

• Wprowadzono opcję zliczania kliknięd w różnych przedziałach czasu,

• Pokazuje tylko ciepłe miejsca, bez liczby kliknięd na dany element,

• Zlicza kliknięcia puste, np. w tło strony,

Testy A/B

• Wykorzystywane jeszcze przed powstaniem Internetu,

• Polegają na sprawdzeniu efektywności różnych wersji strony,

• Generujemy różne wersje strony różniące się np. układem elementów i mierząc wybrane parametry np. kliknięcia czy dokonanie zakupu czy wypełnienie formularza możemy znaleźd najbardziej optymalną wersję strony WWW,

• W związku z tym testy te dotyczą tylko tych elementów strony co do których można określid obiektywne miary,

Testy A/B

• Za pomocą tych testów można badad:

• banery reklamowe,

• elementy graficzne, przekierowujące na inne strony,

• układ strony,

• rozmieszczenie elementów kluczowych na stronie,

• wszelkie strony, na których możemy mierzyd współczynnik konwersji, czyli efektywnośd w ramach wykonywania przez użytkowników konkretnych czynności — wypełniania formularza, dodania przedmiotu do koszyka w systemach e-commerce itd.,

• Nie nadają się do testów oceniających np. dobór kolorystyki, etc., czyli takich w których mówimy o wartości produktu dla użytkowników,

2011-05-20

14

Testy A/B

• W związku z faktem, że wyniki testów są same w sobie trudne do interpretacji należy się przy nich trzymad pewnych zasad:

• zdefiniuj problem i dobierz mierzalny parametr - badania powinny pomóc Ci znaleźd odpowiedź na pytanie „dlaczego?”,

• jedna iteracja — jedna modyfikacja - w danej iteracji (czyli powtarzaniu określonego ciągu operacji) nie dokonuj więcej niż jednej zmiany na stronie,

• Powielaj różne sposoby rozwiązania tego samego problemu – np. hiperłącze przekierowujące na daną stronę zamieścid w różnych miejscach i w różnej formie to da odpowiedź nie tylko na temat skuteczności przekierowania, ale także która z form jest najlepiej przez użytkownika widziana,

Testy A/B- narzędzia

• Google Website Optimizer

• http://www.youtube.com/watch?v=XJT9TCqzw4U

• http://www.youtube.com/watch?v=1yTjj9MnzRY

Testy A/B – case study

• Testy przeprowadzono w 2007 roku przez Marka Kasperskiego

• Dotyczyły szczególnie przekierowania ze strony głównej na nowo powstałą księgarnię,

• Powstały dwie wersje książki:

• Wersja 1 – w centralnej części element graficzny z czytającą dziewczyną przekierowujący do sklepu, a obok baner przekierowujący na forum, w dolnym prawym rogu link do sklepu,

• Wersja 2 – baner z dziewczyną przeniesiono do prawej kolumny, a linki do aktualności podniosły się do góry,

• Rezultaty mierzalne: wersja 1 – 557 wizyt, 74 kliknięcia, wersja 2 – 536 wizyt, 216 kliknięd,

Testy A/B – case study

Wersja 1 Wersja 2

2011-05-20

15

Eyetracking

• Badanie polega na śledzeniu ruchów gałek ocznych użytkownika,

• Urządzenie potrzebne do badania eyetracker mierzy czas prze jaki oko skupia się na elemencie oraz kolejnośd oglądanych elementów,

• Położenie wzroku badane jest nawet około 120 razy na sekundę,

• Potrzebna jest kamera, która rejestruje ruchy gałek, a następnie jest to przetwarzane przez specjalny program,

• Eyetrackery rejestrują i odtwarzają tzw. ścieżkę skanowania (co, jak długo i w jakiej kolejności było oglądane), która jest złożona z przemieszczeo i zatrzymao linii wzroku na badanych punktach,

Eyetracking

• Zatrzymanie to tzw. fiksacja wzroku (trwa zazwyczaj od 0.2 do 1.5 sekundy),

• Pomiędzy fiksacjami oko wykonuje szybki ruch tzw. sakada,

• Przebieg badania:

• do badao interfejsów używa się eyetrackerów stacjonarnych z miniaturową kamerę cyfrową pod monitorem skierowaną na twarz badanego, bądź już z wbudowaną w obudowie monitora,

• uczestnicy powinni zachowywad się naturalnie i nie odsuwad się zanadto od monitora,

• Rejestrowane są także ruchy myszką i wyświetlane strony, następnie wszystko jest integrowane i zapisywane,

Eyetracking

• Wyniki badao:

• mapy cieplne (HotSpot)

źródło: http://interaktywnie.com/biznes/newsy/projektowanie-interakcji/fortis-bank-polska-sa-i-uselab-stawiaja-na-eyetracking-1676

Eyetracking

• Mapy fiksacji

źródło: http://www.doublejumpmedia.com/blog/2009/05/eye-tracking-and-usability-testing-with-city-university-london/

2011-05-20

16

Eyetracking

• Video

• Google

• http://www.youtube.com/watch?v=bZ5Be93RTeY

• Facebook for K2

• http://www.youtube.com/watch?v=-G6Rw5cU-1c

Eyetracking

• Kiedy stosowad i co można uzyskad?

• Szczególnie przydatne do badania ergonomii oraz trafności warstwy komunikacyjnej,

• Dają odpowiedź na pytania, które elementy są dostrzegane przez użytkownika jako pierwsze, na których najdłużej zatrzymuje wzrok a które całkiem omija,

• z tego powodu badania te można stosowad już na początku projektowania, sprawdzad jak ergonomiczna jest nawigacja strony, czy użytkownik nie pogubi się, nie będzie błądził,

• To daje dużą efektywnośd, gdyż poprawki dokonywane na etapie prototypu są mniej kosztowne niż samej witryny,

• Jednak testowanie prototypu ma sens tylko wtedy gdy mamy już koocowy layout,

Eyetracking

• Przy działających już stronach odpowiedzą na inne pytania: wykryją obszary przeładowania, błędne nazewnictwo, zbyt długie teksty, dadzą odpowiedź co bardziej wyeksponowad a co przesunąd na drugi plan, można za ich pomocą oceniad także spostrzegalnośd banerów,

• Badania tego rodzaju mogą byd także stosowane biorąc pod uwagę np. inne media: reklamę telewizyjną, interfejsy telefoniczne, bankomatowe i innych urządzeo,

• Można także badad dzięki eyetrackerom zakładanym w postaci opaski na głowę np. percepcję reklam outdorowych, towarów na półkach, wystawach, oceniad widocznośd znaków drogowych czy wyjśd ewakuacyjnych.

Eyetracking

• Ciekawostki

• Przebieg badania i możliwości sprzętu

http://www.bartoszewski.pr.radom.pl/kck_d/eyetracking.swf

http://freeflow.pl/badania-uzytecznosci/eyetracking/

• Mobilny eyetracker

http://eyetracking-glasses.com/

2011-05-20

17

Przygotowano na podstawie

• M. Kaperski, A. Boguska-Torbicz „Projektowanie stron WWW. Uzytecznośd w praktyce”, Helion, 2008

• T. Karwatka, Efektywne i intuicyjne serwisy WWW

• www.useit.com/alterbox

• www.smashingmagazine.com

• Materiały z WUD'09 | World Usability Day - Tour de Pologne 2009

• Steve Krug, Nie każ mi myśled! …, Helion, 2005