Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych

www.jakaunia.pl

„Perspektywy waluty euro w Polsce. Czy warto pójść drogą Słowacji?”

Debata w Nowym Targu

Marek Sowa Marszałek Województwa

Małopolskiego

Patronat honorowy:


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Według ostatnich badań CBOS ponad trzy czwarte Polaków jest zdania, że nasz kraj skorzystał na wejściu do Unii Europejskiej, ale tylko 23% badanych uważa, że powinniśmy wprowadzić euro. Przeciwnego zdania jest aż 70% respondentów, z czego 41% zastąpieniu złotych przez euro mówi „zdecydowanie nie”.

Wrześniowy sondaż TNS Polska wskazuje, że 52% Polaków uważa, iż przyjęcie wspólnej waluty europejskiej będzie czymś złym. Przeciwnego zdania jest 13% ankietowanych, a nieco więcej niż jedna piąta (22%) nie widzi w tym ani nic złego, ani nic dobrego.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Według sondażu TNS zdecydowana większość Polaków uważa, że waluta euro wpłynie na sytuację ich gospodarstw domowych.

Ponad połowa Polaków, czyli 62%, jest przekonana, że wpływ ten będzie negatywny, tylko co ósmy badany (12%) sądzi, że będzie on pozytywny. 14% respondentów nie przewiduje żadnych zmian, a kolejne 12% nie ma jednoznacznej opinii na ten temat.

Według TNS 51% respondentów uważa, że przyjęcie euro wpłynie niekorzystnie na polską gospodarkę.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


W sierpniowym numerze „Monitora opinii publicznej”, publikacji Biura Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez RP, zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w maju br. przez Ipsos Sp. z o.o. na zlecenie Ministerstwa Finansów.

Zwolennicy euro stanowią obecnie 30% badanych, podczas gdy jego przeciwnicy – 58%. Równocześnie zaobserwowano niewielki wzrost odsetka osób, które spodziewają się korzyści z wprowadzenia euro w Polsce oraz odnotowano zmniejszenie grupy osób, które nie negują pozytywnych stron wprowadzenia euro, choć nie potrafią ich wskazać.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Dane zaprezentowane w „Monitorze opinii publicznej” pokazują, że nadal odległa pozostaje preferowana przez badanych data wprowadzenia euro w Polsce.

Istotne znaczenie ma tutaj ustabilizowanie się sytuacji w strefie euro, które jest równocześnie jednym z podstawowych warunków dla określenia przez rząd polskiej ścieżki integracji i momentu przyjęcia euro.

Zaobserwowano także, że Polacy mają większą świadomość i jednocześnie zapotrzebowanie na wiedzę związaną ze zmianą waluty.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Badanie Ipsos z maja br. pokazuje oczekiwania i obawy Polaków związane z wprowadzeniem euro.

Za największe korzyści z wprowadzenia euro uznano ułatwione podróżowanie i dokonywanie zakupów w innych państwach (22%).

Aż 61% respondentów obawia się „wzrostu cen” w wyniku przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty. Pozostałe najczęściej wyrażane obawy dotyczą pogorszenia własnej sytuacji finansowej (34%) oraz wzrostu biedy i nierówności społecznych (29%).


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Wchodząc w 2004 r. do Unii Europejskiej, Polska zobowiązała się do przyjęcia wspólnej waluty, jednak bez określania terminów.

Kryteria konwergencji, czyli cztery podstawowe warunki wejścia do strefy euro, to:• stabilność cen,• kryterium fiskalne,• kryterium kursowe,• kryterium odnoszące się do stóp procentowych.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


W lipcu br. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że Polska spełnia dwa z kryteriów konwergencji nominalnej: kryterium inflacji i stóp procentowych.

Pod koniec maja br. Komisja Europejska zezwoliła Polsce wydłużyć o dwa lata, tj. do końca 2014 r., czas na wyjście z procedury nadmiernego deficytu, tzn. na zmniejszenie deficytu sektora rządowego i samorządowego poniżej 3% PKB.

W związku z nałożoną na Polskę procedurą nadmiernego deficytu nie jest wypełnione kryterium fiskalne.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Z kolei ostatni warunek – kryterium kursu walutowego – nie jest wypełnione ze względu na fakt, że Polska nie uczestniczy w mechanizmie ERM II.

Kryterium to stanowi ostateczny test stabilności dla waluty (a pośrednio i dla gospodarki) kraju aspirującego do strefy euro. Jeżeli uda się utrzymać stabilny kurs złotego przez dwa lata, oznaczać to będzie, że polska gospodarka jest silnie zintegrowana ze strefą euro, więc euro może zastąpić złotego bez większych ekonomicznych perturbacji.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Prezes NBP Marek Belka wyjaśnił, że wejście Polski do mechanizmu ERM II jest bardzo niebezpieczne, bo mamy duży rynek walutowy, a zadeklarowanie obrony kursu złotówki w określonym przedziale wystawia nas na potencjalne ataki spekulacyjne.

Marek Belka przyznał zarazem, że zdaje sobie sprawę, iż zapisy traktatowe UE wykluczają możliwość wejścia do strefy euro bez wchodzenia do ERM II.

Były minister finansów Grzegorz Kołodko podkreślał, że przed przyjęciem wspólnej waluty kluczowa okaże się batalia dotycząca tego, jaki będzie kurs wymiany złotówki na euro.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


W rozmowie z PAP prof. Cezary Wójcik, były doradca prezesa NBP i szef biura ds. integracji ze strefą euro w NBP, odniósł się do najczęściej poruszanych kwestii związanych z przyjęciem europejskiej waluty.

Prof. Wójcik wyjaśnił, że nie należy obawiać się wzrostu cen po wejściu do strefy euro:

Ceny będą w Polsce wzrastać niezależnie od tego, jaką mamy walutę – inflacja jest, była i będzie. Pytanie dotyczy tego, czy będzie jakiś dodatkowy efekt związany z wprowadzeniem wspólnej waluty.

Z doświadczeń krajów, które przyjęły euro, wynika, że taki efekt występuje, choć wzrost cen był rzędu 0,2–0,3%.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Wszystkie ceny, także cena pracy, czyli płace, zostaną przeliczone na euro od razu następnego dnia po wprowadzeniu euro.

To oznacza, że nasza zamożność się nie zmieni. Nie będzie też różnic pomiędzy grupami dochodowymi: sytuacja biednych i bogatych pozostanie taka sama.

Prof. Cezary Wójcik uważa, że raczej nie wprowadzimy euro w ciągu najbliższych 10 lat.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Europoseł i była komisarz ds. regionalnych Danuta Hubner powiedziała w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej”:

Trzymamy stopę w drzwiach i nie wiemy, gdzie chcemy iść – czy wchodzić do strefy euro, czy stanąć w miejscu np. Wielkiej Brytanii. Przez takie wahanie ważne dla nas decyzje będą podejmowane bez naszego udziału. Regulacje są obowiązkowe dla strefy euro. W efekcie państwa Unii mogą pójść dwiema różnymi drogami: z reformami lub bez nich. Jak twierdzi Danuta Hubner, wyłączenie Polski z reform podjętych w strefie euro może spowodować spore opóźnienie naszego kraju w stosunku do innych krajów strefy.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Laureat ekonomicznego Nobla w 2008 r. i publicysta „New York Timesa” Paul Krugman przestrzega Polskę przed przyjęciem europejskiej waluty.

Paul Krugman uważa, że po wejściu do strefy euro Polska nie będzie miała możliwości efektywnego radzenia sobie z recesją.

Noblista uznał, że przypadki załamań gospodarki Grecji, Hiszpanii, Portugalii czy Cypru sumują się i dowodzą, że euro to pułapka, a kraje w nią złapane mogą łatwo znaleźć się w sytuacji, w której nie ma dobrych rozwiązań na wypadek kryzysu.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Główny ekonomista PwC Polska, Witold Orłowski, mówił w ubiegłym roku „Newsweekowi”, że decyzja o ewentualnym przystąpieniu Polski do strefy euro zależy od tego, w jakiej będzie ona kondycji:

Jeżeli strefa euro ma działać tak jak obecnie, czyli generować kryzysy i powodować, że kraje albo zadłużają się nadmiernie, albo muszą spłacać długi innych, to oczywiście w takiej strefie euro nie ma sensu uczestniczyć.

Witold Orłowski zaznaczył, że korzyści z członkostwa Polski w dobrze działającej strefie euro to posiadanie stabilnej waluty oraz mniejsze problemy związane z inflacją i wahaniami kursowymi walut, co przekłada się na wyższy wzrost gospodarczy.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Słowacja przystąpiła do strefy euro w styczniu 2009 r.

Z ankiety przeprowadzonej na zlecenie Komisji Europejskiej tuż po zamianie korony słowackiej na euro wynika, że według 91% Słowaków zmiana waluty przebiegła gładko i bez zakłóceń. Przeciwnego zdania było tylko 6% ankietowanych, pozostali nie mieli zdania.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Według badania KE najczęściej zgłaszanym przez Słowaków problemem były dłuższe kolejki do kas z powodu konieczności przeliczania pieniędzy.

Wystąpiły też pewne komplikacje z bankomatami i monetami. 64% badanych stwierdziło, że są wygodne i łatwo odróżnić nominały, ale aż 31% napotkało trudności.

Najwięcej problemów nowe pieniądze sprawiły osobom po 51. roku życia, pracownikom fizycznym i bezrobotnym.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Pomocą w akceptacji euro na Słowacji miał być tzw. zestaw startowy – komplet monet i banknotów, które można było kupić jeszcze w 2008 r. Wykupiło go tylko 32% Słowaków.

44% ankietowanych stwierdziło, że przeliczanie z koron na euro jest bardzo łatwe, a 32% przyznało, że łatwe.

W przeliczeniach pomagały też specjalne kalkulatory, bezpłatnie rozsyłane do gospodarstw domowych. Eurokalkulator otrzymało 95% gospodarstw domowych.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Ivan Mikloš, były wicepremier i minister finansów Słowacji, mówił w maju br., że decyzja o przyjęciu euro była słuszna:

Słowacja odnosi korzyści z wstąpienia do strefy euro, biorąc nawet pod uwagę ponoszone koszty. Dzięki euro odnotowujemy większy napływ bezpośrednich inwestycji. W zeszłym roku Volkswagen podjął decyzję o rozwoju swojej działalności w krajach Grupy Wyszehradzkiej i wybrał Słowację m.in. dlatego, że mamy euro. Odnosimy korzyści, mamy niższą inflację, niższe stopy procentowe. Bank Centralny Słowacji oszacował, że przystąpienie do strefy euro przełoży się na dodatkowy wzrost gospodarczy rzędu 0,7–0,8 pp.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Ivan Mikloš tłumaczy, że Słowacja wprowadziła euro m.in. po to, by zyskać stabilną walutę, ponieważ przed przyjęciem euro kurs korony się wahał. Dziś koszty transakcyjne wymiany walut w handlu zagranicznym i turystyce są niższe.

Juraj Karpiš, ekspert słowackiego Instytutu Analiz Społeczno-Gospodarczych, mówił w jednym z wywiadów w 2010 r., że wprowadzenie euro przyniosło korzyści dla jednych grup i straty dla innych. Wśród pozytywnych aspektów Karpiš wymienia: ochronę oszczędności obywateli podczas kryzysu oraz zmniejszenie kosztów długu państwowego.

Jednak silne euro uderza w eksporterów, powodując, że ich towary, a także słowacka praca są zbyt drogie i mniej konkurencyjne na rynku międzynarodowym. Silne euro jest prawdopodobnie także jedną z głównych przyczyn spadku PKB.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


PKB Słowacji w 2009 r. spadł o 4,9%, podczas gdy w tym samym roku PKB Polski wzrósł o 1,6%.

Paweł Gajewski, ekonomista i pracownik Katedry Makroekonomii Uniwersytetu Łódzkiego, w rozmowie z „Rzeczpospolitą” stwierdził, że to nie wejście do strefy euro, ale wysoka otwartość i specyficzna struktura gospodarki Słowacji przyczyniły się zarówno do głębokiej recesji, jak i szybkiego z niej wyjścia:

Skoro wejście Słowacji do strefy euro przy przewartościowanym kursie konwersji korony nie zaszkodziło jej w czasie kryzysu, to czy może zaszkodzić po jego zakończeniu? Na podstawie dotychczasowych doświadczeń empirycznych należałoby odpowiedzieć: nie powinno.


www.jakaunia.pl

„Jaka Unia?”


Od 1 stycznia 2014 r. Łotwa będzie 18. krajem strefy euro.

Jak wskazują badania, Łotysze są sceptycznie nastawieni do europejskiej waluty. 53% obywateli Łotwy jest przeciwnikami wprowadzenia euro.

Komentatorzy zarzucają władzom państwowym, że nie włożyły zbyt wiele wysiłku, by przekonać obywateli do tej operacji.


www.jakaunia.pl


Debata w Nowym Targu

Marek Sowa Marszałek Województwa

Małopolskiego

Patronat honorowy:

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych

Documents

Transcript of Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych