PROJEKT LivOrg - IPED...indywidualnych ukrytych umiejętności przedsiębiorczych; b) w celu...

PROJEKT LivOrg

Praktyki krajowe wspierające transfer doświadczeń

projektu LivOrg

1

Projekt:

Projektowanie i testowanie nowych ram kształcenia i szkolenia zawodowego w celu

transferu i uznania umiejętności ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi

w Europie (LivOrg)

Zbiór zadań: WP 8 - KOMPENDIUM

Partner wiodący: EkoConnect e.V. (DE)

Autor tłumaczenia: Fundacja „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym”

Typ Dokumentu: Raport

Nr Produktu: D 29

Status: Oficjalny

Nazwa pliku: WP8_D29_ LivOrg Compendium

2

Spis treści

1. WSTĘP

1.1. Projekt LivOrg str. 3 1.2. Cele ogólne i szczegółowe str. 5 1.3. Kontekst i uczestnicy str. 5 1.4. Struktura dokumentu str. 6

2. PROJEKT LivOrg I SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO

2.1. Dlaczego powstał program kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce str. 7

3. SEKTOR EKOLOGICZNEGO ZARZĄDZANIA ZWIERZĘTAMI HODOWLANYMI: MOŻLIWOŚĆ TRANSFERU OSIĄGNIĘĆ W RAMACH KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA ZAWODOWEGO

3.1. Krajowe studia przypadku LivOrg str. 10 Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce

Transfer i odniesienie treści nowego i innowacyjnego programu nauczania do NQF/RQF lub innych odpowiednich narzędzi krajowych w przedmiotowym sektorze

4. SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO I ROZWIJANIE DUCHA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W EUROPIE

4.1. Potencjalny wpływ i efekt mnożnikowy projektu: wnioski na poziomie krajowym str. 56

5. PODSUMOWANIE

5.1. Główne wnioski str. 68 5.2. Rekomendacje str. 71

3

1. WSTĘP

1.1. Projekt LivOrg

Opis projektu:

- Program Unii Europejskiej (Leonardo da Vinci – Wielostronny Projekt Rozwoju Innowacji)

- Czas trwania: 01.12.2013 – 31.01.2016

- Główne działania i rezultaty:

o Stworzenie pilotażowego programu kształcenia i szkolenia zawodowego „Specjalista ds. Ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi” dla

ekologicznej produkcji zwierzęcej: Program Nauczania składa się z czterech jednostek szkoleniowych i może być dostosowany do następujących grup

docelowych: a) absolwenci szkół średnich – w celu dalszej edukacji w zakresie rolnictwa ekologicznego; b) absolwenci szkół średnich – w celu ponownego

przeszkolenia, reorientacji i przejścia na rolnictwo ekologiczne, bez limitu wieku; c) osoby bezrobotne w sektorze rolnictwa (poziom 4 EQF1). Opracowanie

i wdrożenie programu kształcenia i szkolenia zawodowego pomoże zrealizować ambitne cele w obszarze bezrobocia, edukacji i włączenia społecznego

postawione w strategii Europa 2020.

o Podnosząc świadomość w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, projekt LivOrg przyczynia się również do realizacji celów

„Europejskiego planu działań na rzecz rolnictwa ekologicznego i żywności wytwarzanej ekologicznie” (Komisja Europejska 2004, COM(2004) 415

końcowy).

o Opracowanie i wdrożenie Kursu Pilotażowego składającego się z 80 godzin nauki w 4 krajach partnerskich (Estonia, Niemcy, Grecja i Włochy) w celu

przetestowania opracowanych programów nauczania.

o Opracowanie metod doradczych a) w celu wspierania przekazywania „z rodziców na dzieci” obowiązków zarządzania przedsiębiorstwem i stymulowania

indywidualnych ukrytych umiejętności przedsiębiorczych; b) w celu wspierania przedstawicieli mniejszości etnicznych w przekształcaniu ich

konwencjonalnych gospodarstw rolnych na ekologiczne, aby rozwijać ich umiejętności ekologicznej hodowli zwierząt. Każde Laboratorium doradcze składa

się z 80 godzin nauki. Laboratoria zrealizowano w dwóch krajach (Polska i Hiszpania), aby przetestować opracowane Programy Nauczania.

o Platforma e-learningowa: Trwający 5 godzin kurs e-learningowy został opracowany w celu zaprezentowania przykładów najlepszych praktyk w zakresie

ekologicznej hodowli zwierząt w czterech krajach partnerskich. Kurs e-learningowy był częścią nauczania mieszanego. Jego treść jest dostępna dla

1 ang. European Qualifications Framework – Europejskie Ramy Kwalifikacji

4

wszystkich uczestników Kursów Pilotażowych poprzez internetową platformę e-learningową. Uczniowie mogą przyswajać wiedzę, pracując z nią

samodzielnie, w dowolnym czasie i miejscu.

o Portfolio Ewaluacji i Walidacji: Portfolio jest dokumentem opisującym instrumenty służące uznaniu i walidacji efektów uczenia się osiągniętych w wyniku

realizacji Kursów Pilotażowych i Laboratoriów w ramach projektu LivOrg oraz metodologie prawidłowego stosowania tych instrumentów. Są one oparte na

przetestowanych zasadach i koncepcjach, które zapewniają korzystne warunki do stopniowej adaptacji kwalifikacji kształcenia i szkolenia zawodowego do

systemu ECVET2 poprzez opracowanie zestawu wskaźników dla każdej umiejętności możliwej do przekazania. Portfolio zawiera także zestaw testów, które

są łatwe do wypełnienia i metod, które umożliwiają obliczenie rezultatów. Portfolio przedstawia również metodologię testowania w celu właściwej

walidacji efektów uczenia się każdej umiejętności możliwej do przekazania, a także w celu ewaluacji indywidualnych postępów ucznia. Mamy nadzieję, że

Portfolio przyczyni się do stworzenia europejskiego systemu uznawania kompetencji zdobytych na drodze kształcenia nieformalnego i pozaformalnego,

a także do zapewnienia podstaw walidacji i uznawania efektów uczenia się oraz transferu punktów ECVET. Podsumowując, celem Portfolio jest ułatwienie

zainteresowanym instytucjom zdefiniowania dotychczasowych osiągnięć uczniów w odniesieniu do wymagań dla danej kwalifikacji.

o Grupa zadaniowa ds. Ekologicznej hodowli zwierząt została utworzona w każdym kraju partnerskim, aby włączać i informować interesariuszy

reprezentujących instytucje biznesowe i edukacyjne o działaniach i rezultatach projektu.

o Stworzenie Kompendium LivOrg jako podsumowania programów szkoleniowych i systemu walidacji transferu umiejętności i wiedzy w zakresie ekologii.

o Realizacja dwóch spotkań upowszechniających w każdym z sześciu krajów partnerskich, aby zaprezentować i objaśnić rezultaty projektu i przetestowane

programy nauczania.

o Stworzenie Lekcji Video w języku angielskim i językach narodowych partnerów w celu zaprezentowania i upowszechniania opracowanych programów

szkolenia, jak również korzyści płynących z ich realizacji.

o Stworzenie i wykorzystanie sieci mediów społecznościowych w celu informowania młodych ludzi, uczniów, nauczycieli i osób zainteresowanych

ekologiczną produkcją zwierzęcą: np. Facebook (https://www.facebook.com/groups/220075864857744/?fref=ts), strona internetowa projektu

(www.livorg.eu), Twitter i strony internetowe partnerów.

o Program „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców”: Każdy partner wspiera trzech początkujących lub przyszłych przedsiębiorców z sektora rolnictwa

ekologicznego w aplikowaniu o wsparcie w ramach programu „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców”.

2 ang. European Credit System for Vocational Education and Training – Europejski system akumulowania i przenoszenia osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym

5

1.2. Cele ogólne i szczegółowe

- Podnoszenie świadomości w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, aby zaspokoić potrzeby sektora i twórców polityk w zakresie poprawy

konkurencyjności sektora ekologicznego względem rolnictwa konwencjonalnego w Unii Europejskiej.

- Rozszerzenie zakresu działań Sojuszu na rzecz umiejętności sektorowych, wzmacniając tym samym efektywną współpracę pomiędzy rolnikami ekologicznym

i a interesariuszami.

- Opracowanie i realizacja Programu Nauczania w konkretnym sektorze, składającego się z wysokiej jakości jednostek kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie

ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, ściśle związanego z systemami EQF i ECVET.

- Poprawa jakości szkolenia w zakresie ekologicznej hodowli zwierząt poprzez opracowanie innowacyjnych treści, metod i procedur odpowiednich dla kształcenia

i szkolenia zawodowego.

1.3. Kontekst i uczestnicy

- Do Konsorcjum LivOrg należy 7 partnerów z 6 krajów europejskich o różnych doświadczeniach i specjalizacjach, np. realizacja kształcenia i szkolenia zawodowego,

szkolnictwo wyższe, rolnictwo ekologiczne, doradztwo dla biznesu. Te zróżnicowane doświadczenia i specjalizacje były bardzo pomocne i przyczyniły się do

osiągnięcia celów projektu i skutecznego wdrożenia działań projektowych.

- Liderem projektu LivOrg jest włoska organizacja non-profit ERIFO – Entre per la Ricerca la Fromazione założona w 2000 r. w Rzymie. Jest placówką kształcenia

i szkolenia zawodowego akredytowaną przez region Lazio w zakresie jakości kształcenia oraz przez Ministra Edukacji Publicznej w zakresie personelu szkolnego.

ERIFO nawiązało wiele kontaktów na swoim obszarze, np. współpraca z UNCI Lazio (Krajowy Związek Spółdzielni) w zakresie kształcenia ustawicznego

pracowników.

- Partnerzy:

o EkoConnect – Międzynarodowe Centrum Rolnictwa Ekologicznego w Europie Centralnej i Wschodniej (Niemcy) jest organizacją non-profit założoną przez

ekspertów do spraw rolnictwa w 2003 r. w Dreźnie. EkoConnect działa na rzecz zrównoważonego rozwoju sektora rolnictwa ekologicznego w Europie,

zwłaszcza Wschodniej i Centralnej.

o ENFAP Toscana (Włochy) jest regionalną agencją szkolenia zawodowego należącą do Krajowego Związku Handlowego U.I.L. ENFAP jest organizacją non-

profit działającą od 1964 r. w Toskanii, oferującą m.in. szkolenie i doradztwo zawodowe.

o Estoński Uniwersytet Przyrodniczy (EMU) jest jedyną szkołą wyższą w Estonii, która w swoich działaniach akademickich i badawczych na pierwszym

miejscu stawia zrównoważony rozwój zasobów naturalnych niezbędnych do życia człowieka, a także do zachowania dziedzictwa i środowiska naturalnego.

o INFODEF – Instytut Promocji Rozwoju i Szkolenia (Hiszpania) jest instytucją założoną w celu zapewnienia doradztwa i zarządzania projektami w obszarze

6

rozwoju kwalifikacji zawodowych, rozwoju lokalnego, a także promocji przedsiębiorczości, wiedzy nt. środowiska socjoekonomicznego i zarządzania

projektami europejskimi i międzynarodowymi.

o Śródziemnomorski Instytut Agronomiczny w Chanii (MAICh) (Grecja) jest częścią Międzynarodowego Centrum Zaawansowanych Śródziemnomorskich

Studiów Agronomicznych (CIHEAM), międzyrządowej organizacji skupiającej trzynaście krajów członkowskich z basenu Morza Śródziemnego, której celem

jest rozwój współpracy naukowej poprzez zapewnienie kształcenia podyplomowego, badań i szkoleń w zakresie ekonomii, zarządzania oraz stosowanych

nauk przyrodniczych, technicznych i środowiskowych związanych z obszarami wiejskimi.

o Fundacja „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym” Krajowej Izby Gospodarczej została założona na początku 1993 r. Jest jednym

z pierwszych niezależnych instytutów badawczych w Polsce oraz wiodącym polskim think tankiem. Instytut wspiera reformy rynkowe, rozwój instytucji

demokratycznych oraz tworzenie przyjaznego klimatu dla działalności gospodarczej poprzez realizację projektów, prowadzenie niezależnych badań i analiz,

edukację i przygotowywanie rekomendacji w zakresie polityk ekonomicznych.

1.4. Struktura dokumentu

Ogólnym celem niniejszego dokumentu jest zapewnienie:

niezbędnej informacji o tym, jak przygotować innowacyjne treści szkoleniowe, opracować i zrealizować nowy Program Nauczania w zakresie ekologicznego

zarządzania zwierzętami hodowlanymi,

strategii i metod transferu treści Programu Nauczania do powszechnego użycia,

kluczowej informacji o tym, jak zaangażować interesariuszy i ekspertów, ze szczególnym uwzględnieniem Sojuszu na rzecz umiejętności sektorowych,

analizy porównawczej dotyczącej podnoszenia poziomu zatrudnienia i kreowania szans biznesowych w rolnictwie ekologicznym ze szczególnym uwzględnieniem

kształcenia i szkolenia zawodowego oraz metod uczenia się przez całe życie, w tym również krajowych studiów przypadku i dobrych praktyk LivOrg,

opisu strategii, metod, dobrych praktyk i doświadczeń zdobytych przez każdego partnera na poziomie krajowym oraz przez całe Konsorcjum na poziomie

europejskim na każdym etapie realizacji projektu, czyli podczas opracowania, przygotowania i wdrożenia Programu Nauczania LivOrg,

rekomendacji dla Komisji Europejskiej, Narodowych Agencji, organizacji kształcenia i szkolenia zawodowego, organizacji ekologicznych oraz instytucji

promujących projekt w celu wsparcia ich dalszych działań.

7

2. PROJEKT LivOrg I SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO

2.1. Dlaczego powstał program kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce

Potencjał sektora gospodarki

- Uprawa ekologiczna jest bardzo ważna dla zrównoważonego rolnictwa i produkcji żywności na całym świecie. Dziedziny te powinny być wspierane zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej pt. Innowacje w służbie zrównoważonego wzrostu: biogospodarka dla Europy (Bruksela, 13.2.2012-COM(2012)) oraz Europejskim planem działań na rzecz rolnictwa ekologicznego i żywności wytwarzanej ekologicznie (Komisja Europejska 2004, COM(2004) 415 końcowy). Plan działań opisuje potencjał i zalety ekologicznego systemu produkcji, zwłaszcza w zakresie ochrony środowiska i dobrobytu zwierząt, a także korzystny wpływ na rozwój obszarów wiejsk ich. W dokumencie napisano, że: „rolnictwo ekologiczne może mieć pozytywny wpływ na dobrobyt zwierząt, ponieważ standardy rolnictwa ekologicznego stawiają pewne wymagania w tym obszarze wykraczające poza przepisy ustawowe”.

- Według dokumentu Rolnictwo Ekologiczne na Świecie 2012 (www.organic-europe.net) w ciągu ostatnich kilku lat nastąpił znaczący wzrost liczby ekologicznych gospodarstw rolnych, w tym hodowlanych w UE.

- Wzrost znaczenia rolnictwa ekologicznego w Europie zderza się z brakiem odpowiednich programów kształcenia i szkolenia zawodowego umożliwiających nauczanie rolnictwa ekologicznego w Europie.

- Dostępność i jakość kształcenia i szkolenia zawodowego i innych form transferu wiedzy różnią się znacząco w krajach europejskich.

- Rola rolnika w Europie zmienia się. Rolnicy powinni zdobywać nowe umiejętności, aby móc konkurować na rynku. W szerszym kontekście powinni rozwijać swoją przedsiębiorczość, zwłaszcza w zakresie zarządzania ziemią i ochrony środowiska.

Koncepcja i definicja (Program Nauczania)

- Projekt LivOrg dąży do realizacji zapotrzebowania na wysokiej jakości certyfikowane szkolenie, harmonijne i przejrzyste standardy szkolenia oraz kryteria i procedury oceny w sektorze ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi.

- Program nauczania dla szkolenia „ekologiczne zarządzanie zwierzętami hodowlanymi w praktyce” zostało opracowane na poziomie 4 EQF. Program nauczania podzielono na moduły. Podział ten umożliwia dostosowanie programu do potrzeb różnych grup docelowych, takich jak np. absolwenci szkół średnich – w celu dalszej edukacji w zakresie rolnictwa ekologicznego, absolwenci szkół średnich – w celu ponownego przeszkolenia, reorientacji

http://www.organic-europe.net/

8

i przejścia na rolnictwo ekologiczne, bez limitu wieku, a także osoby bezrobotne w sektorze rolnictwa. - Dlatego Program Nauczania jest odpowiedzią na problemy różnej jakości kształcenia zawodowego, bezrobocia

i braku możliwości zatrudnienia wśród młodych specjalistów w dziedzinie rolnictwa, na problem braku powiązań pomiędzy wiedzą rolniczą a praktyką, braku skutecznych procesów wykorzystania badań naukowych i nowych technologii w rolnictwie poprzez edukację rolników w wielu krajach europejskich, a także na zapotrzebowanie na wysokiej jakości certyfikowane szkolenie, harmonijne i przejrzyste standardy szkolenia oraz kryteria i procedury oceny.

- Każdy Kurs Pilotażowy składa się z 4 Jednostek Szkoleniowych: 1. Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia 2. Karmienie i pomieszczenia inwentarskie w ekologicznej produkcji zwierzęcej 3. Tworzenie Planu Działań Certyfikacji Ekologicznej dla przekształcanej firmy 4. Zasady zdrowia i bezpieczeństwa w ekologicznym zarządzaniu zwierzętami hodowlanymi.

- Laboratoria Doradcze składają się z:

a) Laboratorium 1 (międzyetniczne): 1. Biznes plan dla założenia gospodarstwa ekologicznego 2. Ramy umiejętności przedsiębiorczych i duch przedsiębiorczości w środowisku międzyetnicznego rolnictwa ekologicznego 3. Ramy administracyjne i prawne prowadzenia i zarządzania gospodarstwem ekologicznym

b) Laboratorium 2 (międzypokoleniowe): 1. Biznes plan dla dalszego rozwoju gospodarstwa ekologicznego 2. Ramy umiejętności przedsiębiorczych i duch przedsiębiorczości w międzypokoleniowym prowadzeniu gospodarstwa ekologicznego 3. Ramy administracyjne i prawne prowadzenia i zarządzania gospodarstwem ekologicznym

Organizacja (Program Nauczania)

Kursy Pilotażowe: 80 godzin

- Zajęcia w sali lekcyjnej (30 godzin): tradycyjne sale lekcyjne umożliwiły trenerom i uczniom bezpośredni kontakt w tym samym miejscu i służyły głównie przekazywaniu wiedzy teoretycznej.

- Zajęcia na zewnątrz / w gospodarstwach (45 godzin) służyły praktycznemu wykorzystaniu i pogłębieniu zdobytej wiedzy, a także dały uczniom możliwość zapoznania się z gospodarstwami i przedsiębiorstwami ekologicznymi poprzez bezpośredni kontakt z rolnikami i poznanie ich doświadczeń.

- E-learning (5 godzin): Uczniowie uczestniczyli w 5-godzinnym kursie e-learningowym, którego tematem było

9

porównanie najlepszych praktyk krajowych (Grecja, Estonia, Niemcy i Włochy) w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Kurs e-learningowy został udostępniony w Internecie, dzięki czemu każdy uczeń mógł korzystać z niego u siebie w domu lub w swojej organizacji. Uczniowie mogli sami decydować o rytmie nauki i określić swoje indywidualne ścieżki szkoleniowe na podstawie własnych potrzeb i zainteresowań. Realizatorzy e-learningu nie musieli planować, kontrolować, ani prowadzić uczniów przez proces nauki. Treść kursu e-learningowego została opracowana na podstawie zestawu celów szkoleniowych. Kurs przekazuje wiedzę przy pomocy różnych środków przekazu, takich jak prezentacje, obrazy, grafiki, pliki audio oraz oferuje wszelkie możliwe wsparcie (poprzez wyjaśnienia, przykłady, quizy itp.), aby zapewnić samowystarczalność uczniów.

Laboratoria: 80 godzin

- Zajęcia w sali lekcyjnej (10 godzin): tradycyjne sale lekcyjne umożliwiły trenerom i uczniom bezpośredni kontakt w tym samym miejscu i służyły głównie przekazywaniu wiedzy teoretycznej.

- Zajęcia na zewnątrz / w gospodarstwach (20 godzin): dały uczniom możliwość zapoznania się z gospodarstwami i przedsiębiorstwami ekologicznymi poprzez bezpośredni kontakt z rolnikami i poznanie ich doświadczeń.

- Inkubator Przedsiębiorczości (50 godzin): Inkubatory przedsiębiorczości wspierają nowo powstałe i początkujące przedsiębiorstwa. Uczestnicy nauczyli się, jak tworzyć indywidualne biznes plany.

Innowacyjne części i elementy (Program

Nauczania)

- Program Nauczania jest wdrażany poprzez „nauczanie mieszane” – metodę kształcenia formalnego, w którym uczeń przynajmniej częściowo korzysta z materiałów cyfrowych lub internetowych, samodzielnie kontrolując czas, miejsce, ścieżkę i tempo nauki. Program Nauczania LivOrg zakłada wykorzystanie takich materiałów w postaci narzędzia e-learningowego, uwzględniając samokontrolę ucznia.

- Przewidziano połączenie oceny i nauczania formalnego (w sali lekcyjnej i e-learning) oraz nieformalnego (na zewnątrz).

- Moduł e-learningowy.

10

3. SEKTOR EKOLOGICZNEGO ZARZĄDZANIA ZWIERZĘTAMI HODOWLANYMI: MOŻLIWOŚĆ TRANSFERU OSIĄGNIĘĆ W RAMACH KSZTAŁCENIA I

SZKOLENIA ZAWODOWEGO

3.1. Krajowe studia przypadku LivOrg - Niemcy

Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce

Zapotrzebowanie na

umiejętności

Ostateczny Program Nauczania został stworzony w 4 krokach:

1. opracowanie ramy ogólnej w celu określenia głównej zawartości merytorycznej / specyfikacji krajowej dla wszystkich czterech

Jednostek Szkoleniowych Kursów Pilotażowych;

2. przejście od ramy ogólnej do Jednostek Szkoleniowych;

3. określenie umiejętności, wiedzy i kompetencji dla każdej Jednostki;

4. dostosowanie Jednostek Szkoleniowych i zawartości merytorycznej do specyfikacji krajowej – stworzenie niemieckiego planu

szkoleniowego.

Niemieccy eksperci z TOP Team3 byli zaangażowani we wszystkie 4 kroki.

Umiejętności: innowacje

Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3 Jednostka 4

- Tytuł: Zapobieganie - Tytuł: Karmienie - Tytuł: Tworzenie Planu - Tytuł: Zasady zdrowia

3 ang. Towards Organic Production Team – Zespół Wspierający Produkcję Ekologiczną

11

i jednostki efektów uczenia się chorobom i alternatywne

metody leczenia

- treść: zapobieganie

chorobom, wpływ

systemów produkcji na

zdrowie zwierząt, przepisy

dot. higieny, najważniejsze

choroby, alternatywne

metody leczenia

i pomieszczenia

inwentarskie w

ekologicznej produkcji

zwierzęcej

- treść: prawo UE w zakresie

karmienia i pomieszczeń

inwentarskich, właściwa

pasza dla krów mlecznych

i trzody chlewnej, jakość

różnych pasz – strategia

karmienia, ocena różnych

systemów pomieszczeń

inwentarskich.

Działań Certyfikacji

Ekologicznej dla

przekształcanej firmy

- treść: ramy prawne UE,

organy certyfikujące, etapy

przekształcania.

i bezpieczeństwa

w ekologicznym

zarządzaniu zwierzętami

hodowlanymi

- treść: konkretne ryzyka

bezpieczeństwa w

gospodarstwie

ekologicznym, właściwe

użycie sprzętu, substancje

dozwolone wg prawa UE.

Uczniowie i metody nauczania

mieszanego: praktyki krajowe

- Wykłady i formalne metody nauczania wykorzystano do przekazania podstawowej wiedzy na temat ekologicznej hodowli

zwierząt.

- W gospodarstwach rolnych uczniowie mogli zdobyć praktyczne doświadczenie.

- Uczniowie lepiej zrozumieli znaczenie ekologicznej hodowli zwierząt i jej potencjał w zakresie produkcji żywności wysokiej jakości

podczas zajęć w gospodarstwach niż podczas wykładów.

- Tematy poruszone i wyjaśnione przez rolników były lepiej rozumiane, zapamiętane i przyswojone niż wiedza przekazywana

podczas wykładów.

- Moduł e-learningowy wykorzystano do przedstawienia uczniom najlepszych praktyk krajowych.

Zaangażowani interesariusze

i ich wpływ

- Niemieckie Kursy Pilotażowe „Ekologiczne zarządzanie zwierzętami hodowlanymi w praktyce” odbyły się we współpracy

z Uniwersytetem Współpracy Edukacyjnej w Saksonii – Akademią Państwową w Dreźnie oraz związkiem rolników Gaea e.V.

- Rolnicy ekologiczni byli zaangażowani w nauczanie nieformalne (na zewnątrz).

- Przyszły rozwój rolnictwa ekologicznego w ramach programów regularnego kształcenia i szkolenia zawodowego rolników został

omówiony przez EkoConnect podczas spotkania upowszechniającego / Grupy Zadaniowej w październiku 2015 r. Główne wnioski

dostępne są tutaj.

http://www.ekoconnect.org/tl_files/eko/p/Projekte/LivOrg/15-11-12_Pressemeldung_Seminar_Oekolandbau_Ausbildung.pdf

12

Wypracowane dobre praktyki

- Proces oceny uczniów na podstawie prezentacji ustnej i raportów pisemnych na zadane tematy wymagał, aby uczniowie

samodzielnie pracowali nad danym tematem. Samodzielna praca podniosła zainteresowanie i motywację bardziej niż zwykłe

egzaminy.

- Uczniowie dobrze zrozumieli przekazany materiał i mogli zastosować nowe informacje podczas przygotowania prezentacji

i raportów pisemnych.

- Jakość prezentacji ustnych była lepsza niż jakość raportów pisemnych z powodu braku wiedzy o pisaniu naukowym, poprawnym

cytowaniu itp.

- W wyniku kursu podniosła się gotowość do rozważenia przejścia na rolnictwo ekologiczne / do zastanowienia nad rolnictwem

ekologicznym.

- Gotowość uczniów do wspierania przejścia na rolnictwo ekologiczne w ich własnych gospodarstwach znacznie się podniosła.

- Podnoszenie świadomości, jak ważne jest niezależne karmienie w rolnictwie ekologicznym, jest bardzo ważne, ale też trudne.

- Uczniowie lepiej zrozumieli znaczenie ekologicznej hodowli zwierząt i jej potencjał w zakresie produkcji żywności wysokiej jakości

podczas zajęć w gospodarstwach niż podczas wykładów.

- Tematy poruszone i wyjaśnione przez rolników były lepiej rozumiane, zapamiętane i przyswojone niż wiedza przekazywana

podczas wykładów.

Rekomendacje dla przyszłych

realizatorów kształcenia

i szkolenia zawodowego

- Duża liczba zajęć prowadzonych na zewnątrz w ramach kursu jest bardzo ważna, ponieważ uczniowie lepiej przyswajają strukturę /

system ekologicznego gospodarstwa rolnego podczas zajęć w gospodarstwie niż podczas wykładów.

- Gotowość do rozważenia przejścia na rolnictwo ekologiczne jest dużo większa w gospodarstwie podczas omawiania tematów

z rolnikami niż podczas wykładów w sali lekcyjnej.

- Przekazywanie wiedzy o systemie kontroli i certyfikacji jest bardzo ważne dla uczniów przyzwyczajonych do konwencjonalnego

rolnictwa, aby zrozumieli ogólną koncepcję sektora żywności ekologicznej.

- Proces oceny uczniów na podstawie prezentacji ustnej i raportów pisemnych na zadane tematy wymagał, aby uczniowie

samodzielnie pracowali nad danym tematem. Samodzielna praca podniosła zainteresowanie i motywację bardziej niż zwykłe

egzaminy.

13

Transfer i odniesienie treści nowego i innowacyjnego programu nauczania do NQF4/RQF5 lub innych odpowiednich narzędzi krajowych w przedmiotowym

sektorze

Ocena efektów uczenia się:

opracowane metody

- Część formalna i nieformalna (w sali lekcyjnej i w gospodarstwie rolnym) zostały ocenione razem.

- Ocena odbyła się poprzez prezentacje ustne i raporty pisemne.

- Uczniowie mieli za zadanie samodzielnie przygotować i przedstawić ustną prezentację przed klasą.

- Uczniowie mogli wybrać jeden z kilku tematów określonych przez trenera. (Tematy te były związane z treścią zajęć w sali lekcyjnej

i w gospodarstwie rolnym.)

Wymagania EQF i ECVET: środki

i wskaźniki

- Zgodnie z rekomendacją Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej dotyczącą utworzenia ECVET z czerwca 2009 r. jeden rok

formalnego kształcenia i szkolenia zawodowego w pełnym wymiarze godzin odpowiada 60 punktom.

- Kurs pilotażowy LivOrg trwa 80 godzin, na które składają się kształcenie i szkolenie formalne i nieformalne i którego celem jest

przekazanie uczniom podstawowej wiedzy, umiejętności i kompetencji z zakresu praktycznej pracy w sektorze ekologicznej

produkcji zwierzęcej. Po jednym roku lub około 1600 godzinach (8 godzin dziennie, 5 dni w tygodniu, nie licząc 11 tygodni ferii

i wakacji) kształcenia formalnego i nieformalnego uczeń może zostać rolnikiem wyspecjalizowanym w rolnictwie ekologicznym. Ta

kwalifikacja odpowiadałaby 60 punktom ECVET.

- W przypadku realizacji 80 godzin lub 5% godzin odpowiadających całej kwalifikacji Kursu Pilotażowego uczeń zdobędzie 3 punkty

ECVET.

Możliwość transferu: wpływ

i środki podjęte w kraju w celu

transferu nowych lub

zaadaptowanych programów

nauczania zawodowego do

Krajowych / Regionalnych Ram

Kwalifikacji lub innych

odpowiednich dla sektora

- W Niemczech dla zawodu „rolnik” obowiązują Krajowe Ramy Kształcenia i Szkolenia Zawodowego, które na drugim i trzecim roku

szkolenia przewidują 80 godzin na naukę rolnictwa alternatywnego. Każdy region ma swój własny program nauczania oparty na

NQF, ale koncentrujący się na nieco innych aspektach.

- Szkolenie zawodowe dla przyszłych wykwalifikowanych rolników jest zorganizowane jako połączenie formalnych lekcji, szkolenia

praktycznego w pracy i programów zawodowych u przedsiębiorców.

- Na przykład w Saksonii nauka rolnictwa ekologicznego jest przewidziana na drugim i trzecim roku kształcenia, gdzie ok. 40 godzin

przeznacza się na zagadnienia ekologicznej produkcji zwierzęcej i marketingu.

- Jeżeli program nauczania stworzony w ramach projektu miałby być włączony do regularnego kształcenia i szkolenia zawodowego

4 ang. National Qualifications Framework – Krajowe Ramy Kwalifikacji 5 ang. Regional Qualifications Framework – Regionalne Ramy Kwalifikacji

14

narzędzi oraz jak partner

zamierza kontynuować

procedury po zakończeniu

finansowanie UE

rolników, to czas przewidziany na szkolenie w zakresie rolnictwa ekologicznego musiałby być zwiększony, a właściwie podwojony.

- Przyszły rozwój rolnictwa ekologicznego w ramach niemieckiego systemu kształcenia i szkolenia zawodowego został omówiony

przez interesariuszy z Grupy Zadaniowej podczas spotkania upowszechniającego w październiku 2015 r.

- EkoConnect utrzymuje bieżące kontakty i prowadzi wymianę doświadczeń z innymi organizacjami zajmującymi się doskonaleniem

rolnictwa ekologicznego w ramach niemieckiego systemu kształcenia i szkolenia zawodowego.

- Materiały przygotowane w ramach projektu zostaną przekazane instytucjom, które pracują nad doskonaleniem rolnictwa

ekologicznego poprzez regularne kształcenie i szkolenie zawodowe.

- EkoConnect wykorzysta te materiały do przygotowania kolejnych lekcji w ramach przyszłych projektów, np. ERASMUS+ dla

mobilności nauczania.

15

3.2. Krajowe studia przypadku LivOrg - Grecja


Zapotrzebowanie

na umiejętności

Zapotrzebowanie na umiejętności w ramach profilu zawodowego „Specjalista ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami

hodowlanymi” zostało określone przy bezpośrednim wsparciu TOP Team. Zespół pomagał partnerom określić umiejętności, wiedzę

i kompetencje dla innowacyjnego Programu Nauczania i zapewnić treść merytoryczną oraz narzędzia dla Laboratoriów. TOP Team

wzmacniał sojusz pomiędzy organizacjami kształcenia i szkolenia zawodowego, rynkiem pracy a partnerami społecznymi. Na potrzeby

określenia zapotrzebowania na umiejętności na początku projektu stworzono Ramę Kompetencyjną przy pomocy interesariuszy

i ekspertów w dziedzinie analizy zapotrzebowania na umiejętności. Wyciągnięte wnioski zostały następnie wykorzystane do okreś lenia

potrzebnych umiejętności razem z resztą Konsorcjum.


i jednostki efektów uczenia się


Tytuł: Zapobieganie chorobom

i alternatywne metody

leczenia.

Główne umiejętności, wiedza

i kompetencje:

1. Zrozumienie zagadnień z

Tytuł: Przygotowanie

i wdrażanie organicznej

produkcji zwierzęcej.


i kompetencje:

1. Znajomość zasad

Tytuł: Określenie i wdrożenie

różnych procedur

wspierających proces

skutecznej kontroli

ekologicznej w ekologicznym

gospodarstwie rolnym.

Tytuł: Planowanie i rozwijanie

odpowiednich zachowań

i podejścia do kwestii zdrowia

i bezpieczeństwa w celu

zapobiegania i zarządzania

ryzykiem podczas

ekologicznego zarządzania

16

zakresu zapobiegania chorobom i leczenia w ekologicznej produkcji zwierzęcej;

2. Znajomość chorób, które prowadzą do utraty rentowności;

3. Znajomość dozwolonych substancji czyszczących i dezynfekujących budynki produkcyjne i sprzęt.

Główną innowacją jest

konceptualizacja ramy

nauczania odpowiedniej dla

tematu Jednostki.

ekologicznej produkcji zwierzęcej.

2. Znajomość pasz odpowiednich dla przeżuwaczy i zwierząt monogastrycznych.

3. Przegląd strategii karmienia (w tym wypas i dawkowanie) w ekologicznej produkcji zwierzęcej.

4. Znajomość typów podłoża i pomieszczeń inwentarskich odpowiednich dla różnych gatunków zwierząt.




tematu Jednostki.


i kompetencje:

1. Zrozumienie ram prawnych UE dla rolnictwa ekologicznego, a także związanego z nimi prawa krajowego.

2. Znajomość głównych ograniczeń i wymagań prawnych w UE dla ekologicznej produkcji zwierzęcej.

3. Znajomość kroków prowadzących do certyfikacji ekologicznej gospodarstwa.

4. Znajomość kosztów certyfikacji i konsekwencji złamania prawa.




tematu Jednostki.

zwierzętami hodowlanymi.


i kompetencje:

1. Znajomość ryzyk bezpieczeństwa towarzyszących zasadom ekologicznej produkcji zwierzęcej.

2. Zrozumienie przepisów prawa (w tym krajowego).

3. Zrozumienie głównych zasad zarządzania systemem zdrowia i bezpieczeństwa.




tematu Jednostki.



Uczniami greckich Kursów Pilotażowych byli głownie rolnicy, którzy niedawno przekształcili swoje gospodarstwa na ekologiczne.

Mężczyźni o wykształceniu podstawowym stanowili 90% z nich. W Kursach Pilotażowych zastosowano zarówno metody formalne, jak

i nieformalne. Za pomocą metod formalnych przeprowadzono zajęcia w sali lekcyjnej przekazujące wiedzę teoretyczną na temat

17

ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. W części nieformalnej przeprowadzono zajęcia na zewnątrz, takie jak wizyty

w gospodarstwach ekologicznych i u przedsiębiorców produkujących żywność ekologiczną. Doświadczenia zdobyte

w gospodarstwach rolnych podczas Kursów Pilotażowych umożliwiły uczniom bezpośrednią ocenę potencjału wdrożenia

ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Ostatnia część (e-learning) nawiązywała do działań związanych z nauczaniem

formalnym i nieformalnym.


i ich wpływ

Interesariusze związani z tematem projektu byli zaangażowani w kształcenie i szkolenie zawodowe głównie poprzez kilka powstałych

grup networkingowych. Ich wkład pozwolił wywrzeć bezpośredni wpływ na stworzenie Programu Nauczania. Wykorzystano ich

doświadczenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji niezbędnych do zdobycia w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego,

kształtując w ten sposób ramy realizacji Kursów Pilotażowych i rozpoznając potencjalne przeszkody i trudności.

Wypracowane dobre praktyki Wypracowano dobre praktyki w zakresie nowatorskiego podejścia do organizacji pomieszczeń inwentarskich w ekologicznej produkcji

zwierzęcej oraz wymagań paszowych zapewniających optymalizację zdrowia zwierząt.




Główne rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego dotyczą procedur tworzenia programu

kształcenia i szkolenia zawodowego w oparciu o wszystkie niezbędne etapy planowania, opisywania i realizacji ramy profilu

zawodowego związanego z ekologicznym zarządzaniem zwierzętami hodowlanymi. Na każdym etapie zalecane jest duże

zaangażowanie interesariuszy i ekspertów, aby zapewnić kompletne i holistyczne zgłębienie tematu i określenie niezbędnej wiedzy,

umiejętności i kompetencji. Ponadto należy przeanalizować wcześniejsze lub podobne działania w obszarze kształcenia i szkolenia

zawodowego, aby porównać wiedzę i doświadczenia wynikające z wcześniej wypracowanych ram nauczania.



opracowane metody

Ocena odbyła się na podstawie pisemnego testu wielokrotnego wyboru i obserwacji trenerów. Trener greckich Kursów Pilotażowych,

dr A. Stefanakis, dokonał ewaluacji, wybrał i przygotował kryteria oceny wiedzy, umiejętności i kompetencji zdobytych przez uczniów

podczas Kursów Pilotażowych w zakresie konkretnego profilu zawodowego. Takie podejście pozwoliło na zapewnienie jasnego

kontekstu, aktualności, autentyczności oraz adekwatności programu nauczania, a także na identyfikację luk pomiędzy osiągniętymi

efektami uczenia się a dodatkowymi umiejętnościami, wiedzą i kompetencjami uczniów. Część formalna i nieformalna (zajęcia w sali

18

lekcyjnej i na zewnątrz) zostały ocenione osobno.


i wskaźniki

Biorąc pod uwagę czas trwania Kursu Pilotażowego LivOrg, w tym uczenie formalne i nieformalne zmierzające do uzyskania określonej

wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie ekologicznej produkcji zwierzęcej, Grecki Kurs Pilotażowy LivOrg umożliwia zdobycie

około 3 punktów EVCET. Obliczenia liczby punktów dokonano na podstawie formalnego systemu ECVET, standardów Unii Europejskiej

i liczby punktów ECVET przypadających na cały rok kształcenia i szkolenia zawodowego.












finansowanie UE

Przede wszystkim, w odniesieniu do greckiej NQF należy podkreślić, że składa się ona z 8 poziomów odpowiadających wszystkim

typom kwalifikacji. Kwalifikacje te są opisane w kontekście efektów uczenia się, które są zakwalifikowane na różnych poziomach.

Grecja przygotowała również profile zawodowe we współpracy ze stowarzyszeniem składającym się z partnerów społecznych

(pracowników i pracodawców) na podstawie wspólnej metodologii. Do dziś przygotowano i poddano certyfikacji 202 profile

zawodowe, które mogą być wykorzystane w tworzeniu programów nauczania kształcenia i szkolenia zawodowego oraz standardów

uznawania i certyfikowania kwalifikacji. Te cele nie zostały jeszcze osiągnięte, a profile są wciąż wykorzystywane tylko w ograniczonym

stopniu. Jeden z nich dotyczy stanowiska „kierownik ds. zarządzania i marketingu produktów ekologicznych”, jednak profil ten

mógłby być powiązany z Programem Nauczania LivOrg tylko w minimalnym zakresie.

Biorąc pod uwagę powyższe informacje, MAICh zorganizowała Grupę Zadaniową składającą się z interesariuszy. Celem Grupy

Zadaniowej było przygotowanie konkretnej propozycji uznania i transferu osiągnięć pomiędzy partnerami, poprzez opracowanie

metod zgodnych z systemem ECVET w obszarze umiejętności związanych z ekologicznym zarządzaniem zwierzętami hodowlanymi.

Grecka Grupa Zadaniowa skupiła się na następujących tematach: efekty uczenia się, transfer i uznanie osiągnięć, metody zgodne z

systemem ECVET, mobilność szkolenia, pracy i przedsiębiorczości w obszarze rolnictwa ekologicznego, ze szczególnym

uwzględnieniem ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Krajowa Grupa Zadaniowa przygotowała i podpisała

„Porozumienie projektowe na rzecz ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi”, a następnie przekazała je greckiej agencji

odpowiedzialnej za uznawanie efektów kształcenia i szkolenia zawodowego (EOPPEP).

19

3.3. Krajowe studia przypadku LivOrg - Estonia


Zapotrzebowanie

na umiejętności

Zapotrzebowanie na umiejętności określono na podstawie:

- cennych informacji o potrzebach edukacyjnych w sektorze ekologicznym dostarczonych głównie przez Centrum Badawcze

Rolnictwa Ekologicznego i Estońską Fundację Rolnictwa Ekologicznego,

- wniosków i wyników analiz przeprowadzonych w poprzednich projektach (np. LOVEt)

- wkładu TOP Team, który wspierał, koordynował i uzupełniał planowanie i analizę zapotrzebowania na umiejętności w ramach

projektu LivOrg.




1. Zapobieganie

chorobom

i alternatywne metody

leczenia

- Główne efekty uczenia

się: Zrozumienie

2. Karmienie i pomieszczenia

inwentarskie w ekologicznej

produkcji zwierzęcej

- Główne efekty uczenia się:

Znajomość zasad


3. Tworzenie Planu Działań

Certyfikacji Ekologicznej dla



Zrozumienie ram prawnych

w zakresie rolnictwa

4. Zasady zdrowia i

bezpieczeństwa w

ekologicznym zarządzaniu

zwierzętami hodowlanymi


Zrozumienie głównych

20

zagadnień z zakresu

zapobiegania chorobom

i leczenia zwierząt w


zwierzęcej; Ewaluacja

różnych systemów

hodowli zwierząt

na podstawie ich

szkodliwości dla

zdrowia zwierząt;

Porównanie różnych

systemów produkcji

w zakresie ich

bezpieczeństwa dla

zdrowia.

zwierzęcej; Umiejętność

komentowania zasad


zwierzęcej w praktyce

podczas obserwacji pracy

w gospodarstwie;

Raportowanie nt.

dopasowania warunków

gospodarstwa do

standardów ekologicznych.

ekologicznego w UE,

a także odpowiednich

krajowych aktów prawnych;

Określenie wymogów

prawnych w zakresie

ekologii oraz standardów

certyfikacji i dostosowania

do nich danego

gospodarstwa.

zasad zdrowego

i bezpiecznego zarządzania;

Priorytetowe zarządzanie

zdrowiem

i bezpieczeństwem

w miejscu pracy

(w gospodarstwie

ekologicznym) oraz

posługiwanie się

odpowiednim sprzętem.



- Uczestnikami byli głównie uczniowie, ale także młode pokolenie rolników i innych entuzjastów zainteresowanych ekologiczną

produkcją zwierzęcą.

- Treść Jednostek Szkoleniowych została przekazana i oceniona za pomocą metodologii zintegrowanego, elastycznego nauczania

mieszanego w kontekście formalnym i nieformalnym: w sali lekcyjnej (30 godzin), na zewnątrz / w gospodarstwie rolnym

(45 godzin) i poprzez e-learning (5 godzin).

- Podczas zajęć w terenie uczniowie odwiedzili pięć gospodarstw w całej Estonii.


i ich wpływ

- Przedstawiciele organizacji głównych interesariuszy byli zaangażowani w tworzenie i rekomendowanie programu kształcenia

i szkolenia zawodowego.

- Cenne informacje o potrzebach edukacyjnych w sektorze ekologicznym zostały dostarczone głównie przez Centrum Badawcze

Rolnictwa Ekologicznego i Estońską Fundację Rolnictwa Ekologicznego.

- Wielu rolników ekologicznych brało aktywny udział we wdrażaniu części Kursu Pilotażowego prowadzonej na zewnątrz.

- Estoński Uniwersytet Nauk Przyrodniczych jako główny interesariusz sektora edukacji zrealizował Kurs Pilotażowy, co pozwoli

21

wdrażać rezultaty projektu również w przyszłości.

Wypracowane dobre praktyki - Dobre pomysły, doświadczenia i treść kursu zostały udostępnione partnerom.

- Nowe i cenne kontakty zostały nawiązane pomiędzy uniwersytetem a ekologicznymi producentami.




- Staranne planowanie na etapie przygotowywania kursu ułatwiło i uatrakcyjniło proces nauczania, a także ułatwiło uczniom naukę.

- Należy upewnić się, że podczas wizyt u rolników uczniowie mają wystarczająco dużo czasu na obejrzenie gospodarstw, uzyskanie

niezbędnych odpowiedzi na swoje pytania i zapisanie najważniejszych informacji.

- W ramach zajęć w gospodarstwach należy również przewidzieć czas na przygotowanie raportu ze szkolenia i ewaluację efektów

uczenia się.

- Wydaje się, że przyznane 3 punkty ECTS to niewiele i jeżeli kurs będzie kontynuowany, to powinien obejmować więcej godzin

niezależnego nauczania, co skutkowałoby przyznaniem większej liczby punktów.



opracowane metody

- Wykorzystano wiele metod oceny, z których każda koncentrowała się na przedstawieniu osiągniętych przez uczestników efektów

uczenia się.

- Każdy uczeń musiał przygotować pisemny raport zawierający portfolio wraz ze szczegółowym opisem każdego odwiedzonego

gospodarstwa.

- Aby upewnić się, że ocena nauczania odbywa się na wyższym poziomie, niż tylko na podstawie zrozumienia, oceniono także

analizę krytyczną i ewaluację uczestników. Pisemne portfolio zawiera wyjaśnienie zidentyfikowanych problemów, a także

propozycje rozwiązań opracowane przez uczestników.

- Kolejne oceny odbyły się na podstawie wypełnionych kwestionariuszy on-line, zawierających samoocenę i analizę rezultatów tych

kwestionariuszy przeprowadzoną przez uczestników.


- Realizacja programu nauczania oceniana jest według systemu punktowego ECTS6. Jeden punkt odpowiada 26 godzinom nauki,

włączając lekcje kontaktowe (w tym e-learning), zajęcia praktyczne (w tym praktyki), niezależną pracę i ocenę efektów uczenia się.

- W przypadku Kursu Pilotażowego LivOrg zrealizowano 80 godzin nauczania (bezpośredniego), więc uczestnicy powinni otrzymać

6 ang. European Credit Transfer System – Europejski System Transferu Punktów

22

i wskaźniki

3 punkty ECTS (wyłączając pracę samodzielną).












finansowanie UE

- Metody i treści opracowanego programu kształcenia i szkolenia zawodowego LivOrg będą stosowane przez Estoński Uniwersytet

Nauk Przyrodniczych w przyszłości, aby podnosić jakość i atrakcyjność kursu dotyczącego ekologicznej produkcji zwierzęcej.

Goście i studenci zewnętrzni również mogą uczestniczyć w kursie.

- Metody i treści Kursów Pilotażowych będą stosowane w bliskiej przyszłości, aby wspierać realizację krajowego projektu „Transfer

wiedzy i działania informacyjne” (zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej (UE) nr 702/2014) w sektorze ekologicznym.

- Program kształcenia i szkolenia zawodowego LivOrg może być stosowany przez inne krajowe instytucje edukacyjne

lub ekologiczne w celu przygotowania lub aktualizacji programów nauczania lub kursów dotyczących rolnictwa ekologicznego.

- Sieci uniwersytetów NOVA7 i BOVA8 mogą wykorzystać treść kursów do stworzenia wspólnych międzynarodowych kursów

rolnictwa ekologicznego.

7 ang. Nordic Forestry, Veterinary and Agricultural University - Uniwersytet Leśnictwa Północnego, Weterynarii i Rolnictwa 8 ang. Baltic Forestry, Veterinary and Agricultural University - Uniwersytet Leśnictwa Bałtyckiego, Weterynarii i Rolnictwa

23

3.4. Krajowe studia przypadku LivOrg - Włochy


Zapotrzebowanie

na umiejętności

Bazując na wcześniejszych doświadczeniach lokalnych i europejskich w rolniczym sektorze biznesu oraz na wniosku o dofinansowanie

projektu, członkowie włoskiego TOP Team już od pierwszego etapu realizacji projektu LivOrg pracowali nad zbadaniem głównych

wymagań i poszukiwanych umiejętności, aby następnie określić i przygotować Jednostki Szkoleniowe (analiza kontekstowa).

Przygotowali oni pierwszy dokument (Ramę Kompetencji), w którym zgromadzono potrzebne umiejętności i jednostki efektów

uczenia się jako część składową nowej kwalifikacji zawodowej, składającej się ze spójnego zestawu wiedzy, umiejętności i kompetencji

(poziom 4 EQF), która może być oceniona i zwalidowana. Potrzebne umiejętności oraz obszary szkolenia przeanalizowane

i uzgodnione z innymi partnerami i lokalnymi interesariuszami przedstawiono poniżej:

1. Określono cztery główne obszary szkolenia:

o Zarządzanie zdrowiem zwierząt;

o System rolnictwa ekologicznego – produkcja zwierzęca;

o Certyfikacja ekologiczna;

o Zdrowie i bezpieczeństwo w miejscu pracy (w gospodarstwie rolnym).

2. Umiejętności i wiedza specjalistyczna do nabycia poprzez realizację jednostek szkoleniowych:

o Zapobieganie chorobom w ekologicznej produkcji zwierzęcej;

o Leczenie weterynaryjne w ekologicznej produkcji zwierzęcej;

o Pasza i karmienie; Pomieszczenia inwentarskie;

24

o Standardy, organy i zasady certyfikacji ekologicznej;

o Zasady i wyposażenie służące utrzymaniu zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy (w gospodarstwie rolnym);

o Postawy przedsiębiorcze i duch przedsiębiorczości w pracy w rolnictwie ekologicznym (obszar przejściowy).

Po realizacji wyżej opisanego etapu badania i analizy TOP Team był również zaangażowany w przygotowanie treści szkolenia przy

wsparciu strategicznych i kluczowych interesariuszy, a także wspierał członków jednostki monitorującej w ocenie i ewaluacji

osiągniętych efektów uczenia się. Podczas całego okresu realizacji projektu TOP Team promował projekt i wspierał proces transferu

i wykorzystania możliwych do przekazania rezultatów projektu. W tym procesie członkowie Strategicznej Grupy Kontaktowej

wzmacniali sojusz pomiędzy realizatorami kształcenia i szkolenia zawodowego, rynkiem pracy a partnerami społecznymi.




W zakresie Jednostki 1

Zapobieganie chorobom i

alternatywne metody leczenia

podkreślamy następujące

innowacyjne umiejętności,

wiedzę i kompetencje, nad

którymi pracowaliśmy we

Włoszech:

A) Wiedza

- Zrozumienie zagadnień z

zakresu zapobiegania

chorobom i leczenia w


zwierzęcej;

- Znajomość dozwolonych


Karmienie i pomieszczenia

inwentarskie w ekologicznej

produkcji zwierzęcej





Włoszech:

A) Wiedza

- Znajomość typów podłoża

i pomieszczeń

inwentarskich

odpowiednich dla różnych


Tworzenie Planu Działań

Certyfikacji Ekologicznej dla






Włoszech:

A) Wiedza

- Zrozumienie ram prawnych

UE dla rolnictwa

ekologicznego, a także

związanego z nimi prawa

krajowego;


Zasady zdrowia i

bezpieczeństwa w ekologicznym

zarządzaniu zwierzętami

hodowlanymi podkreślamy

następujące innowacyjne

umiejętności, wiedzę

i kompetencje, nad którymi

pracowaliśmy we Włoszech:

A) Wiedza

- Rozumienie przepisów

prawa (w tym krajowego).

- Znajomość ryzyk

bezpieczeństwa

towarzyszących zasadom

25

substancji czyszczących i

dezynfekujących budynki

produkcyjne i sprzęt;

B) Umiejętności

- Ewaluacja różnych

systemów hodowli

zwierząt na podstawie ich

szkodliwości dla zdrowia

zwierząt;

- Wybór substancji

stosowanych do spełnienia

wymogów higieny;

C) Kompetencje

- Zaproponowanie

odpowiedniego

(pozaweterynaryjnego)

leczenia w celu

zapewnienia zdrowia

zwierząt i jakości produktu.

gatunków zwierząt;

B) Umiejętności

- Umiejętność

komentowania zasad


zwierzęcej w praktyce

podczas obserwacji pracy

w gospodarstwie;

C) Kompetencje

- Raportowanie nt.

dopasowania warunków

gospodarstwa do standardów

ekologicznych.

- Znajomość głównych

ograniczeń i wymagań

prawnych w UE dla


zwierzęcej;

- Znajomość kroków

prowadzących do

certyfikacji ekologicznej

gospodarstwa;

A) Umiejętności

- Ewaluacja organów

certyfikujących z

technicznego i

finansowego punktu

widzenia;

- Określenie wymogów

prawnych w zakresie

ekologii oraz standardów

certyfikacji i dostosowania

do nich danego

gospodarstwa;

- Ewaluacja potrzeb

szkolenia personelu

związanych z przejściem na

produkcję ekologiczną;

B) Kompetencje

- Wybór organu


zwierzęcej

B) Umiejętności

- Poprawne użycie substancji

dozwolonych przez

przepisy dot. ekologii;

- Poprawne użycie maszyn /

urządzeń w ekologicznym

gospodarstwie rolnym;

C) Kompetencje

- Priorytetowe zarządzanie

zdrowiem i

bezpieczeństwem

w miejscu pracy

(w gospodarstwie

ekologicznym) oraz

posługiwanie się

odpowiednim sprzętem.

26

certyfikującego

i zgłoszenie do certyfikacji;

- Przechowywanie

niezbędnej dokumentacji,

w tym umożliwiającej

śledzenie drogi produktu i

rozpatrywanie reklamacji.



Włoskie Kursy Pilotażowe LivOrg zostały zrealizowane przez trenerów z udziałem 17 młodych uczniów. Uczestnicy kursu zostali

wybrani na podstawie analizy i porównania ich motywacji i celów biznesowych, a także wcześniejszych doświadczeń oraz wiedzy

specjalistycznej w zakresie rolnictwa. Większość z nich stanowili synowie lub córki pracujących rolników, a także aspirujący przyszli

rolnicy, absolwenci średnich szkół zawodowych lub obecnie prowadzący własne gospodarstwa. Uczniowie wzięli udział w 80-

godzinnym Kursie Pilotażowym zrealizowanym głównie przy pomocy metod nauczania mieszanego, które pozwoliły na większą

elastyczność w nauce, zwiększenie aktywności i osiągnięcie bardzo dobrych efektów uczenia się, jak opisano poniżej.

Zajęcia w sali lekcyjnej (nauczanie formalne) – 30 godzin

Tradycyjne sale lekcyjne pozwoliły uczniom i trenerom na bezpośredni kontakt w tym samym miejscu. Tematy zajęć zwykle dotyczyły

zagadnień poruszanych w Jednostkach 3 i 4 (tematy kompleksowe, szerokie lub nowe treści), które wymagały bezpośredniej interakcji,

budowania kultury, budowania zespołu, nawiązywania kontaktów, rozwiązywania problemów biznesowych lub przedstawienia

materiałów szkoleniowych przez trenera. Zaobserwowano, że zwłaszcza studia przypadku i dyskusje w małych grupach pomogły

uczniom w samodzielnym przejściu przez kolejne etapy nauki i ćwiczeniu swoich umiejętności podczas interakcji. Były to najlepsze

metody pozwalające wypróbować nowo nabytą umiejętność, doświadczyć konkretnych sytuacji, udzielić informacji zwrotnej

uczestnikom lub zastosować nową wiedzę w konkretnej sytuacji, korzystając z umiejętności w zakresie rozwiązywania problemów. Gdy

interakcja lub dyskusja nie były pożądane lub możliwe, trenerzy przekazywali wiedzę poprzez wykłady: np. Jednostka 3 „Jak uzyskać

certyfikat ekologiczny”; Jednostka 4 „Krajowe zasady utrzymania zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy”. Wykłady pozwalały

przekazać tę samą informację dość licznej grupie osób i w krótkim czasie, a także zapewnić uczniom podstawowe informacje. Dzięki

takiemu podejściu szkoleniowemu uczeń zdobył m.in. następujące umiejętności możliwe do przekazania:

- komunikacja ustna,

27

- analiza danych numerycznych,

- nawiązywanie i utrzymywanie efektywnych relacji,

- adaptacja,

- rozpatrywanie skarg i zbieranie informacji zwrotnej,

- zarządzanie i analiza informacji,

- rozwiązywanie problemów,

- planowanie.

Zajęcia w gospodarstwie rolnym (nauczanie nieformalne) – 45 godzin

Podczas zajęć w gospodarstwach rolnych uczniowie bezpośrednio eksperymentowali z nauczaniem nieformalnym poprzez udział

w zajęciach prowadzonych w różnych konwencjonalnych i ekologicznych gospodarstwach rolnych w Toskanii. Mieli możliwość

poznania nowych koncepcji, procesów lub systemów pod opieką trenerów, ekspertów i interesariuszy, którzy zapewnili pole do

rozmowy i refleksji. Podczas zajęć praktycznych wspierali oni uczniów w dyskusji nad ich rozumieniem koncepcji, informacji, pomysłów

i pozwalali pracować indywidualnie lub w małych grupach nad określonymi tematami (np. produkcja nabiału w fabryce sera). Działania

szkoleniowe były podzielone na pracę grupową i sesje interaktywne, przeważnie związane z tematami Jednostek 1 i 2 programu.

Pozwoliło to przedstawić różne punkty widzenia i zebrać informację zwrotną, aby zachęcać uczniów do aktywności. Metody te okazały

się skuteczne zwłaszcza podczas przekładania wiedzy na umiejętności. Uczniowie mieli okazję pogłębić swoje zaangażowanie,

wypróbować umiejętności praktyczne podczas rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji razem z rolnikami. Ponadto

uczniowie poznali praktyczne modele gotowe do naśladowania i zastosowania, co pomogło im i doprecyzować swoje myśli, opinie

i wartości oraz wyjaśnić, jak zastosować wiedzę w rzeczywistych sytuacjach. Dzięki takiemu podejściu szkoleniowemu uczeń zdobył

m.in. następujące umiejętności możliwe do przekazania:

- umiejętności biznesowe i przedsiębiorcze,

- kontynuacja rozwoju zawodowego,

- świadomość biznesowa,

- zdolność nadawania priorytetów,

- przewidywanie możliwości i zysków,

28

- rozwiązywanie problemów,

- ocena i ewaluacja własnej pracy.

E-learning (nauczanie on-line) – 5 godzin

Uczniowie zrealizowali 5-godzinny kurs e-learningowy obejmujący porównanie najlepszych praktyk krajowych (Grecja, Estonia, Niemcy,

Włochy) w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Kurs e-learningowy został udostępniony w Internecie, dzięki

czemu każdy uczeń mógł korzystać z niego u siebie w domu lub w swojej organizacji. Uczniowie mogli sami decydować o tempie nauki

i określić swoje indywidualne ścieżki szkoleniowe na podstawie własnych potrzeb i zainteresowań. Realizatorzy e-learningu nie musieli

planować, kontrolować, ani prowadzić uczniów przez proces nauki. Treść kursu e-learningowego została opracowana na podstawie

zestawu celów szkoleniowych. Kurs przekazuje wiedzę przy pomocy różnych środków przekazu, takich jak prezentacje, obrazy, grafiki,

pliki audio oraz oferuje wszelkie możliwe wsparcie (poprzez wyjaśnienia, przykłady, quizy itp.), aby zapewnić samowystarczalność

uczniów. Indywidualne umiejętności i wiedza zostały nabyte poprzez samodzielną naukę, wypełnianie testów i korzystanie

z uporządkowanych materiałów od prezentacji po system elektroniczny. Dzięki takiemu podejściu szkoleniowemu uczeń zdobył m.in.

następujące umiejętności możliwe do przekazania:

- znajomość sprzętu IT,

- posługiwanie się komputerem,

- zarządzanie i analizowanie informacji,

- samodzielna nauka.


i ich wpływ

Zaangażowanie interesariuszy było konieczne dla sukcesu projektu LivOrg. Starannie wybrano interesariuszy do włączenia

w poszczególne etapy realizacji projektu, a także opracowano metody promowania udziału w projekcie. Zapewniono dobrą

komunikację i przejrzystość na każdym etapie realizacji projektu. Mimo że skutkowało to wyższymi kosztami administrowania

procesem, to jego rezultat poprawił jakość podejmowanych decyzji i bardzo ułatwił wdrażanie po zakończeniu projektu.

Zanim zdecydowano, którzy interesariusze będą włączeni w poszczególne etapy realizacji projektu, zidentyfikowano wszystkich

interesariuszy związanych z tematem projektu i określono priorytety każdego z nich. W ten sposób opracowano ogólny plan

zawierający analizę zaangażowania interesariuszy w polityki publiczne w zakresie ekologicznego rolnictwa. Zaangażowanie

interesariuszy pozwoliło na udoskonalenie informacji wyjściowej i potwierdzenie użyteczności rezultatów projektu. Podczas realizacji

29

projektu zaangażowanie interesariuszy przejawiało się w różny sposób, np. poprzez dostarczanie informacji, okazji do komentowania

wniosków i podejmowania samodzielnych decyzji. Jednak najważniejszym wkładem interesariuszy była ich wiedza specjalistyczna,

którą wykorzystano na czterech podstawowych etapach realizacji projektu LivOrg: opracowanie – przygotowanie – wdrożenie i ocena

Programu Nauczania dla specjalistów ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Ponadto istotnym wkładem było

określenie wartości definiujących system rolnictwa ekologicznego we Włoszech. Zastosowanie metod partycypacyjnych pozwoliło

wykorzystać potencjał interesariuszy w stopniu zależnym głównie od okoliczności i kontekstu. Uważamy, że nie istnieje zestaw

uniwersalnych technik, możliwych do mechanicznego zastosowania we wszystkich kontekstach dla wszystkich uczestników. Spośród

dostępnych zróżnicowanych technik należy wybrać i zastosować te, które mogą być adaptowane do konkretnych sytuacji i potrzeb.

Na etapie przygotowania Programu Nauczania i Planu Szkoleniowego w celu opisania umiejętności, wiedzy i kompetencji w ramach

nowego profilu zawodowego dla ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, włączono interesariuszy ze związku

zawodowego rolników (UILA), organizacji żywności ekologicznej (Slow-Food Tuscany), Uniwersytetu Rolniczego we Florencji

i Organizacji Rolników w Toskanii (Associazione Allevatori Toscana). Zostali oni zaproszeni do udziału w pierwszym lokalnym

warsztacie i dyskusji grupowej, aby określić najlepsze treści merytoryczne w kontekście krajowym i regionalnym. Z pomocą rolników

konwencjonalnych i ekologicznych wspierali oni przygotowanie i wdrożenie wspólnego Programu Nauczania Zawodowego,

programów i metodologii nauczania i szkolenia, a także wykorzystanie trendów w konkretnym sektorze gospodarki i zapotrzebowan ia

na umiejętności niezbędne do wykonywania zawodu na stanowisku specjalisty ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami

hodowlanymi.

Na etapie przygotowania Portfolio Walidacji i Ewaluacji służącego ewaluacji efektów uczenia się osiągniętych podczas Kursów

Pilotażowych LivOrg, podjęto działania w celu zaangażowania zarówno ekologicznych, jak i mieszanych rolników i interesariuszy

w różne działania w dwóch lokalizacjach regionalnych (Toskania i Lazio) za pomocą zróżnicowanych metod. Równolegle interesariusze

ekologiczni i pozostali (spółdzielnie rolnicze, rolnicy, Inkubator Biznesu - Vivaio per l’ Intraprendenza we Florencji – realizatorzy

kształcenia i szkolenia zawodowego, związki zawodowe) zostali zaproszeni do udziału w lokalnych wydarzeniach i spotkaniach grup

zadaniowych, aby rozmawiać i dyskutować o strategiach i planach działań. Pozwoliło to zaangażować interesariuszy realizujących

czysto ekologiczne i/lub mieszane plany w dyskusję grupową, przez co mogli oni doskonalić swoje zdolności analityczne, a także

pogłębiać wiedzę specjalistyczną w zakresie warunków wstępnych odpowiednich do wdrażania Programu Nauczania LivOrg i do oceny

jego oddziaływania.

W wyniku dwóch spotkań Grupy Zadaniowej opracowano założenia ramowe dla głównych treści merytorycznych Programu Nauczania

30

zawodu oraz kształcenia i szkolenia zawodowego, które mogą zostać włączone do RQF w Toskanii i Lazio. Powinno to skutkować

wzmocnieniem wpływu naszych działań, wykraczając poza czas realizacji projektu oraz poza zasięg organizacji włączonych

w Konsorcjum. Dlatego zakładamy, że rozwiązania i rezultaty działań partnerstwa będą dostępne dla szerokiego grona odbiorców.


Warto zwrócić uwagę na następujące dobre praktyki jako przykładowe wnioski wyciągnięte z realizacji projektu LivOrg:

1. Możliwość transferu rezultatów projektu LivOrg: metody i podejścia

Przez trzy lata rozwijaliśmy strategie i działania wspierające transfer rezultatów projektu LivOrg, głównie na poziomie lokalnym.

Poniżej przedstawiono w trzech głównych punktach, jak rozumiemy „możliwość transferu” i jak wdrażaliśmy działania w celu

kapitalizacji i transferu rezultatów projektu LivOrg do innych kontekstów.

A. Dążyliśmy do osiągnięcia możliwości transferu poprzez podnoszenie świadomości związanej z tematem projektu LivOrg.

Podnosiliśmy świadomość w zakresie systemu rolnictwa ekologicznego i praktyk zarządzania zwierzętami hodowlanymi

poprzez powiadomienie interesariuszy, instytucji i specjalistów o efektach realizacji działań projektowych oraz potencjale ich

upowszechniania Kursy Pilotażowe; lokalne wydarzenia promocyjne; lokalne grupy zadaniowe, kanały społeczne i materiały

projektowe.

B. Dążyliśmy do osiągnięcia możliwości transferu bezpośrednio, rozszerzając działania projektu LivOrg i przenosząc ich realizację

(lub jej część, np. metody i narzędzia) do innych krajów (jak dotąd w ramach Konsorcjum), obszarów, kontekstów

sektorowych, środowisk społecznych włączenie dwóch przedsiębiorców goszczących i trzech przedsiębiorców aspirujących

do Programu „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców”; zaproszenie lokalnego interesariusza do udziału w międzynarodowym

seminarium końcowym w Estonii.

C. Dążyliśmy do ułatwienia adaptacji rezultatów podpisanie dwóch porozumień z krajowymi interesariuszami i ekspertami, aby

umożliwić transfer uzgodnionych rezultatów do władz lokalnych w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego (organów

nadzorujących); adaptacja modeli i schematów do warunków lokalnych, skupienie się na konkretnych potrzebach społeczności

lokalnych.

2. Rozwijanie ducha przedsiębiorczości

31

Opracowaliśmy Program Szkolenia i wdrożyliśmy Kursy Pilotażowe (80 godzin) z konkretnym zestawem umiejętności, wiedzy

i kompetencji, z wykorzystaniem nauczania mieszanego i związanego z profilem zawodowym „Specjalista ds. zarządzania zwierzętami

hodowlanymi” dla 17 uczniów. Metodologia polegała na zastosowaniu elementów i kryteriów nauczania uzgodnionych z pozostałymi

partnerami, a także na opracowaniu szeregu metod opartych na narzędziach oceny przygotowanych przez członków Jednostki

Monitorującej. Dzięki zastosowaniu nauczania mieszanego kluczowi interesariusze byli konsultowani i mieli możliwość wniesienia

wkładu w opracowanie Jednostek Szkoleniowych. Uczniowie skorzystali z możliwości eksperymentowania i rozwinięcia umiejętności

miękkich, co pozwoliło części z nich przejść do kolejnych obszarów biznesowych i zawodowych, a przez to rozwinąć swojego ducha

przedsiębiorczości w rolnictwie. Poniżej opisano dwie dobre praktyki wypracowane w ramach projektu LivOrg:

A. Zaangażowanie w Program „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców”.

Dzięki zaangażowaniu kilku uczniów w Program „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców”, projekt LivOrg bezpośrednio przyczynił się

do rozwijania ducha przedsiębiorczości poprzez doskonalenie zdolności przedsiębiorczych i zachęcanie do otwarcia na nowe

możliwości dostępne na rynku europejskim w rolnictwie. Rezultaty i założenia projektu LivOrg stały się ważnym narzędziem

kształcącym nowych i lepszych przedsiębiorców, dzięki czemu projekt przyczynił się do walki z bezrobociem, zwłaszcza wśród ludzi

młodych. Przedsiębiorczość jest kluczowym, choć często pomijanym elementem generowania wzrostu i nowych miejsc pracy.

B. Biznes plan i rozwijanie nowej firmy w rolnictwie.

Dla niektórych uczniów udział w projekcie LivOrg był okazją do wzmocnienia swojego postanowienia, aby założyć własną firmę

w sektorze rolnictwa konwencjonalnego / ekologicznego poprzez:

- Udział w nowym kursie szkoleniowym realizowanym przez lokalnego interesariusza „Vivaio per L’intraprendenza” we Florencji

(http://www.vivaiointraprendenza.it) w celu zdobycia specjalistycznej wiedzy w zakresie przygotowania biznes planu.

- Złożenie do władz regionu Toskania nowego wniosku o wsparcie w założeniu i prowadzeniu własnej firmy. Inicjatywa ta jest

finansowana z programu PSR 2014-2020 (Programma di Sviluppo Rurale) w ramach EARDF 2014-2020

(http://www.regione.toscana.it/-/psr-feasr-2014-2020-bando-pacchetto-giovani) i jest adresowana wyłącznie do aspirujących

przedsiębiorców.



Organizacje ERIFO i ENFAP Toscana zauważyły, że w kontekście projektu LivOrg kształcenie i szkolenie zawodowe odgrywa kluczową

rolę i pomimo dużego nacisku władz na ten obszar, wciąż znajduje się w nim wiele ważnych wyzwań: podniesienie atrakcyjności

http://www.vivaiointraprendenza.it/

http://www.regione.toscana.it/-/psr-feasr-2014-2020-bando-pacchetto-giovani

32

i szkolenia zawodowego kształcenia, zapewnienie lepszego nauczania opartego na pracy, lepsze dostosowanie do rynku pracy, zapewnienie silniejszego

wsparcia w realizacji ścieżek kariery i edukacji, umożliwienie rozwoju zawodowego nauczycieli i trenerów oraz zapewnienie

wzajemnego uznawania i przejrzystości efektów uczenia się w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego pomiędzy krajami i różnymi

ścieżkami edukacji. Są to główne aspekty, którymi zajmowaliśmy się w projekcie LivOrg.

Zapewnienie wysokiej jakości realizacji projektu odgrywało kluczową rolę w podejmowaniu powyższych wyzwań. Rozwiązanie

problemu niedopasowania kompetencji i poprawa możliwości zatrudnienia młodych ludzi pozwoliło osiągnąć wspólną wizję

przydatności kształcenia i szkolenia zawodowego, a także ułatwiło wzajemne uznawanie efektów uczenia się osiągniętych w różnych

krajach. Dzięki temu wzrośnie mobilność i gotowość do podejmowania wyzwań ekonomicznych i społecznych.

Zgodnie z założeniami projektu LivOrg rama kształcenia i szkolenia zawodowego składa się z cyklu czterech faz (planowanie,

wdrażanie, ewaluacja i przegląd) związanych z sektorem ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Dla każdej z nich

określono kryteria jakości i opisy wskaźników do zastosowania w szkoleniu i kształceniu zawodowym, na poziomie realizacji

i zdobywania kwalifikacji. Rama jest pewnego rodzaju „zestawem narzędzi”, z którego różni użytkownicy mogą wybierać te elementy,

które uznają za najlepsze w swoich własnych systemach.

Biorąc pod uwagę, że Włoskie RQF funkcjonują jedynie w systemie IVET9 i są wciąż na etapie dostosowania do systemu ECVET, należy

podkreślić, że:

Właściwie użyte ramy EQAVET10 ze szczególnym uwzględnieniem jakości efektów uczenia się stwarzają nowe możliwości

tworzenia przyszłych inicjatyw kształcenia i szkolenia zawodowego na poziomie UE.

Zaangażowanie interesariuszy (ekspertów i realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego, pracodawców i innych uczestników

rynku pracy, a także władze regionalne i krajowe) w cały cykl projektu jest zalecane w celu poprawy działań projektowych

(opracowanie, przygotowanie, wdrożenie i ocena) oraz wsparcia możliwości transferu osiągniętych rezultatów.

Na końcu zauważono, że:

Elastyczne podejście EQAVET udostępnia narzędzia wyboru i dopasowania oraz ułatwia ich zastosowanie wśród partnerów, ale

jednocześnie ogranicza jego potencjał jako wspólnego języka i ramy międzynarodowej.

9 ang. Initial vocational education and training – Początkowe kształcenie i szkolenie zawodowe 10 ang. European quality assurance in vocational education and training – Europejskie ramy odniesienia na rzecz zapewnienia jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym

33

Bardziej precyzyjne podejście do kwestii zapewnienia jakości opracowania i zdobywania kwalifikacji, w połączeniu z systemami EQF

i ECVET, które wciąż nie są stosowane jednakowo w różnych krajach EU, może poprawić przejrzystość i możliwość transferu rezultatów

projektu w UE.

34



opracowane metody

Ocena końcowa włoskich Kursów Pilotażowych (80 godzin) miała na celu ewaluację efektów uczenia się osiągniętych przez włoskich

uczniów w trakcie realizacji czterech jednostek szkoleniowych zgodnie z programem szkolenia Kursu Pilotażowego. Efekty uczenia się

zostały osiągnięte za pomocą metodologii mieszanej (sala lekcyjna, gospodarstwo rolne, e-learning). Opracowano program nauczania

zawodowego dla specjalistów ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi (poziom 4 EQF). Ocena opierała się na trzech

głównych procesach:

1. Indywidualny wywiad kompetencyjny (50%)

o Kryteria oceny

Indywidualne wywiady odnosiły się przede wszystkim do ogólnej treści Programu Nauczania zawartej w czterech jednostkach

szkoleniowych. Podczas wywiadów trenerzy:

Wyjaśnili kontekst, aktualność, autentyczność i znaczenie Programu Nauczania;

Zidentyfikowali ewentualne luki pomiędzy osiągniętymi efektami uczenia się a wymaganiami, aby uczniowie wiedzieli, jakie

dodatkowe umiejętności, wiedzę i kompetencje mają zdobyć.

2. Obserwacja trenera (40%)

o Kryteria oceny

Aby zapewnić wysoką jakość oceny, trenerzy we współpracy z członkami Jednostki Monitorującej (ENFAP Toscana i ERIFO) określili

następujące kryteria oceny w celu ewaluacji zachowań uczniów podczas Kursów Pilotażowych (wizyt w gospodarstwach rolnych

i działań na zewnątrz):

Stopień zaangażowania i uczestnictwa ucznia w wizytach w gospodarstwach rolnych i działaniach na zewnątrz;

35

Jakość dyskusji z innymi uczniami, trenerem, rolnikami i ekspertami na konkretne tematy w ramach Programu Nauczania;

Jakość opartej na kompetencjach interakcji w zakresie ekologii z innymi uczniami, trenerem, rolnikami i ekspertami.

3. Test wielokrotnego wyboru (10%)

o Kryteria oceny

Każda organizacja partnerska (Estonia, Włochy, Grecja i Niemcy) umieściła zestaw testów wielokrotnego wyboru na końcu każdego

modułu e-learningowego (w sumie 60 pytań). Ich celem była ocena efektów uczenia się osiągniętych poprzez realizację czterech

jednostek szkoleniowych opisujących najlepsze praktyki krajowe:

Jednostka 1 – Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia

Jednostka 2 – Karmienie i pomieszczenia inwentarskie w ekologicznej produkcji zwierzęcej

Jednostka 3 – Tworzenie Planu Działań Certyfikacji Ekologicznej dla przekształcanej firmy

Jednostka 4 – Zasady zdrowia i bezpieczeństwa w ekologicznym zarządzaniu zwierzętami hodowlanymi.

Przeciętny wynik końcowy był dość wysoki: 87,07 punktów na 100 możliwych (patrz „Portfolio LivOrg”).

Wymagania EQF i ECVET: środki i

wskaźniki

Poprzez promowanie i adaptację koncepcji „kwalifikacji” zgodnej z EQF i ECVET do wymagań rezultatów formalnych programu

szkoleniowego (łączącego nauczanie formalne i nieformalne) TOP Team dążył do zapewnienia skutecznego sposobu rozpoznawania

kompetencji i zdobywania kwalifikacji zawodowych (lub ich elementów). W związku z tym już na początkowym etapie realizacji

projektu TOP Team stworzył jednostki efektów uczenia się oparte na podwójnej ramie odniesienia. Z jednej strony była to kwalifikacja

zawodowa jako rezultat formalny, będący podstawą do wydania certyfikatu przez odpowiednie władze. W tym konkretnym przypadku

jest to kwalifikacja specjalisty ds. zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Profil ten wymaga dalszych prac w celu określenia opisowych

standardów dla osiągnięcia bardziej zaawansowanego poziomu zgodnego z ECVET. Z drugiej strony, aby kwalifikacja ta była bardz iej

36

zrozumiała (możliwa do osiągnięcia w różnych fazach i za pomocą różnych, w tym nieformalnych procedur), musi również spełniać

wymagania językowe właściwe dla sektora ekologicznego rolnictwa i hodowli zwierząt. Uwzględniając powyższe założenia i procedury

metodologiczne, a także biorąc pod uwagę, że system ECVET we Włoszech znajduje się wciąż w fazie rozwoju, członkowie TOP Team

oraz Jednostki Monitorującej wypracowali jednostki efektów uczenia się spełniające minimalne wymagania Jednostek efektów uczenia

się ECVET zgodnie z Rekomendacją UE (z dn. 18 czerwca 2009 - 2009/C 155/02) i zawartymi w niej wskaźnikami:

- ogólna nazwa jednostki;

- w stosownych przypadkach, ogólna nazwa kwalifikacji, do której odnosi się dana jednostka;

- poziom kwalifikacji w odniesieniu do Europejskiej Ramy Kwalifikacji (4-EQF), a w stosownych przypadkach do Regionalnej Ramy

Kwalifikacji (RQF) dla Włoch, wraz z towarzyszącymi danej kwalifikacji punktami ECVET;

- zakładane efekty uczenia się składające się na tę jednostkę;

- procedury i kryteria oceny tych efektów uczenia się;

- punkty ECVET związane z jednostką;

- termin ważności jednostki, o ile dotyczy.

Następnie wdrożono model zgodny z systemem ECVET i przetestowano pod kątem przyznawania punktów. Przyznano 39 punktów za

osiągnięcia w ramach kwalifikacji (dla rocznej ścieżki szkoleniowej). Definiując model ECVET dla projektu LivOrg, nawiązano do strategii

projektu „CO.L.O.R”, która uznawana jest za najlepszą praktykę dla wdrażania systemu ECVET. Projekt ten był finansowany w ramach

Programu „Uczenie się przez całe życie” (Leonardo da Vinci – ECVET). Regiony Toskania i Lazio należały do konsorcjum projektu

„CO.L.O.R” (patrz http://www.ecvet-projects.eu/).

http://www.ecvet-projects.eu/

37

Możliwość transferu: wpływ i

środki podjęte w kraju w celu










finansowanie UE

Podpisanie porozumienia projektowego dotyczącego profilu specjalisty ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi

Jednym z najważniejszych celów projektu było stworzenie stabilnej sieci interesariuszy, ekspertów i przedstawicieli władz

regionalnych. W ramach projektu udało się rozpocząć proces networkingu poprzez grupy zadaniowe i spotkania na poziomie lokalnym,

krajowym i międzynarodowym (np. podczas seminarium końcowego w Estonii). Bliska współpraca partnerów zapewniła równowagę

w trakcie realizacji projektu. Działania networkingowe zostały zrealizowane w celu upowszechnienia rezultatów na poziomie lokalnym,

promowania wspólnego podejmowania decyzji i innych inicjatyw służących wdrożeniu Programu Nauczania na poziomie regionalnym

we Włoszech. Ponadto w wyniku pracy dwóch grup zadaniowych na poziomie lokalnym podpisano dwa porozumienia projektowe

z interesariuszami i ekspertami. Zawierają one kluczowe uwagi, treści i rekomendacje umożliwiające transfer Programu Nauczania do

RQF w regionach Lazio i Toskania. Pozwoli to wdrożyć i/lub modyfikować obecne profile zawodowe w sektorze ekologicznego

rolnictwa i hodowli zwierząt. Podpisane porozumienia zapewnią trwałość naszych doświadczeń i efektów pracy z korzyścią dla nowych

rozwiązań szkoleniowych spełniających potrzeby profilu „specjalisty ds. zarządzania zwierzętami hodowlanymi” dzięki spełnieniu

następujących kryteriów:

o rzetelna dokumentacja,

o przejrzystość w kontekście doświadczeń i rezultatów projektu LivOrg,

o prostota i możliwość korespondencji pomiędzy instytucjami kontrolującymi, organizacjami kształcenia i szkolenia zawodowego,

partnerami społecznymi, rolnikami i organizacjami rolników.

Dzięki porozumieniom zamierzamy zapewnić nowe i innowacyjne zestawy szkoleniowe w sektorze ekologicznego zarządzania

zwierzętami hodowlanymi na poziomie lokalnym, przy udziale finansowania regionalnego, krajowego lub europejskiego, np. Europejski

Fundusz Społeczny 2014-2020.

38

3.5. Krajowe studia przypadku LivOrg - Hiszpania


Zapotrzebowanie na

umiejętności

- W skład TOP Team wchodził 1 trener lub badacz z każdej organizacji partnerskiej, należący do jednostki kształcenia i szkolenia

zawodowego, sektora ekologii lub biznesu. TOP Team wspierał partnerstwo w identyfikacji i opisywaniu umiejętności, wiedzy

i kompetencji w Programie Nauczania LivOrg.

- W Hiszpanii TOP Team pomógł określić zapotrzebowanie na umiejętności, a zwłaszcza opisać główne obszary umiejętności

przedsiębiorczych oraz określić ramy kulturowe i prawne.

- Hiszpańscy interesariusze i eksperci wspierali INFODEF podczas analizy zapotrzebowania na umiejętności, wykorzystując swoją

specjalistyczną wiedzę do określenia wymaganych kompetencji w profilu specjalisty ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami

hodowlanymi.

- Głównymi uczestnikami tego procesu byli: Viñalta – centrum rolniczego kształcenia i szkolenia zawodowego (będące jednostką

kształcenia i szkolenia zawodowego w obszarze ekologicznej hodowli zwierząt) oraz Red Incola – fundacja parasolowa, do której

należą różne organizacje pozarządowe, centra kształcenia i szkolenia zawodowego i organizacje Kościoła katolickiego, których

działalność koncentruje się na wspieraniu migrantów.

Umiejętności: innowacje i

Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3

Tytuł: Przygotowanie i opracowanie

innowacyjnego biznes planu dla inicjatywy

Tytuł: Wykształcenie i wzmocnienie

umiejętności i zdolności przedsiębiorczych

Tytuł: Badanie i zrozumienie ram

kulturowych, administracyjnych i

39

jednostki efektów uczenia się start-up gospodarstwa ekologicznego

Główne umiejętności, wiedza i

kompetencje // innowacje:

- Określenie profilu przedsiębiorstwa

oraz czynników sukcesu i ryzyka //

zastosowanie analizy SWOT

w ekologicznej hodowli zwierząt;

- Przygotowanie zarysu planu

stworzenia przedsiębiorstwa

w sektorze ekologicznej hodowli

zwierząt // pełny opis sektora

i wymagań biznesowych;

- Oszacowanie kosztów niezbędnych do

stworzenia ekologicznej hodowli //

zastosowanie zasad finansowego

zarządzania projektem;

- Przygotowanie konkretnego planu

finansowania przedsiębiorstwa

z uwzględnieniem kosztów

uruchomienia i prowadzenia

przedsiębiorstwa, a także

spodziewanego przychodu i możliwej

straty w sektorze ekologicznej hodowli

umożliwiających pracę w międzyetnicznym

środowisku w gospodarstwie ekologicznym.

Główne umiejętności, wiedza i kompetencje

// innowacje:

- Określenie celu każdej umiejętności

i zdolności przedsiębiorczej // określenie

własnych umiejętności

przedsiębiorczych;

- Rozpoznanie umiejętności i zdolności

przedsiębiorczych // odkrywanie

własnych umiejętności przedsiębiorczych

i możliwości ich wykorzystania;

- Odkrywanie własnego potencjału i szans

jako przyszłego przedsiębiorcy // nauka

samoewaluacji przedsiębiorczej;

- Określenie potrzeb, barier i szans w

środowisku biznesowym // opracowanie

metodologii analizy i zastosowanie jej

w sektorze;

- Posiadanie specjalistycznej wiedzy o

sposobach wykorzystania umiejętności

przedsiębiorczych w codziennym

prowadzeniu biznesu // nauka

prawnych, aby zostać rolnikiem

ekologicznym lub przejść z rolnictwa

konwencjonalnego na ekologiczne.


i kompetencje // innowacje:

- Zrozumienie kultury lokalnej w

kontaktach z klientami, partnerami

i dostawcami // zastosowanie

umiejętności komunikacyjnych

i międzykulturowych w sektorze;

- Analiza lokalnego środowiska

biznesowego // dostosowanie

pomysłu na biznes do specyfiki

kontekstu lokalnego;

- Wykorzystanie wielu technik

testowania modelu biznesowego,

aby zapewnić jego wykonalność //

ewaluacja wykonalności biznesowej

w praktyce;

- Znajomość wymagań prawnych

prowadzenia firmy w sektorze

hodowli zwierząt // analiza

kluczowych informacji i ich

40

zwierząt // opracowanie przystępnej

strategii finansowej;

- Zaplanowanie konkretnych działań

niezbędnych do wdrożenia biznes

planu // planowanie strategiczne

w praktyce.

wykorzystania własnych umiejętności w

ekologicznej hodowli zwierząt;

- Określenie oczekiwanych rezultatów

wykonania każdego zadania w

codziennym prowadzeniu biznesu //

planowanie strategiczne w praktyce.

zastosowanie w zarządzaniu

projektem;

- Przestrzeganie etykiety biznesowej

w społecznym otoczeniu biznesu //

nauka nawiązywania kontaktów.



Różnice pomiędzy metodami szkolenia formalnego i nieformalnego:

- Metody szkolenia formalnego (w sali lekcyjnej) pozwalają uczestnikom na większą interakcję w grupie podczas prowadzonych

zajęć. Było to bardzo istotne podczas samoewaluacji umiejętności przedsiębiorczych, ponieważ są one szczególnie związane

z pracą w grupie: kreatywność, komunikacja, budowanie zespołu, asertywność, pewność siebie itp.

- Metody kształcenia nieformalnego (w gospodarstwie rolnym i w Inkubatorze Biznesu) pozwalają na: bezpośrednią obserwację

codziennych działań w gospodarstwie; zdobycie informacji „z pierwszej ręki” na temat pracy w sektorze od pracowników

gospodarstw; poznanie historii sukcesu i pozytywnych przykładów opowiedzianych przez przedsiębiorców; naukę w praktyce

podczas opracowywania biznes planu w małych grupach; otrzymanie wsparcia od lokalnego agenta rozwoju w zakresie rozwijania

biznesu.

Zajęcia w gospodarstwie rolnym

- Uczestnicy odwiedzili ekologiczne gospodarstwa hodowlane (ekologiczne gospodarstwo hodowli owcy endemicznej oraz

gospodarstwo produkujące certyfikowany ekologiczny ser).

- Podczas wizyt trener zachęcał uczniów do aktywnego uczestnictwa i oceniał ich zaangażowanie poprzez bezpośrednią

obserwację, zadawanie pytań i przeprowadzenie debaty grupowej na koniec dnia.

- Uczniowie wypełnili listę kontrolną w celu samooceny procesu szkoleniowego w gospodarstwie. Wyniki pokazały, że uczniowie

osiągnęli spodziewane efekty uczenia się, zwłaszcza związane z umiejętnościami przedsiębiorczymi, podstawowymi zasadami

prowadzenia ekologicznego gospodarstwa hodowlanego oraz codziennymi czynnościami i zadaniami w ekologicznym

gospodarstwie rolnym.

41

- Uczniowie szczególnie docenili możliwość uzyskania informacji z pierwszej ręki, poznania historii sukcesu przedsiębiorstw,

zidentyfikowania swoich własnych umiejętności jako pracowników gospodarstw oraz zdobycia wielu informacji w zakresie

zarządzania gospodarstwem, funduszy publicznych, norm środowiskowych, procesu certyfikacji, produkcji ekologicznego sera itp.

Zajęcia w Inkubatorze Biznesu

- Uczestnicy realizowali szkolenie zawodowe w zakresie rolnictwa ekologicznego. W Hiszpanii uczniowie wszystkich zawodowych

kursów szkoleniowych w systemie kształcenia formalnego mają obowiązek realizacji modułu szkoleniowego na temat

przedsiębiorczości. Z tego powodu uczniowie raczej nie mieli trudności z osiągnięciem efektów uczenia się związanych z biznes

planem. W innych przypadkach uczniowie mogą mieć większe trudności z opracowaniem biznes planu, nawet z pomocą

instruktorów z Inkubatora Biznesu.

- Największą przeszkodą okazał się fakt, że część uczestników nie mogła kontynuować procesu szkoleniowego z powodu

ograniczeń czasowych. Pozostali pracowali w małych grupach wspieranych przez lokalnego agenta rozwoju. Trener nie był w

stanie uczestniczyć we wszystkich spotkaniach i bezpośrednio śledzić całego procesu.

- Trener i instruktor z Inkubatora Biznesu muszą ściśle skoordynować swoje działania, aby razem prowadzić i oceniać rozwój

uczniów. Uczestnicy uczą się w praktyce planować i zarządzać projektem, aby osiągnąć rezultat szkolenia: biznes plan.

Charakterystyka uczniów:

- W skład grupy wchodzą głównie Hiszpanie, a także przedstawiciele mniejszości etnicznych – migrantów z kilku krajów oraz

społeczności Sintich i Romów z Hiszpanii.

- Uczestnicy pochodzą z dwóch różnych organizacji: prywatnej fundacji pracującej z migrantami oraz centrum kształcenia i szkolenia

zawodowego.

- Laboratoria Międzyetniczne zostały przetestowane na trzech rodzajach grup docelowych: 1) migrantów zatrudnionych w hodowli

zwierząt; 2) bezrobotnych migrantów lub migrantów-przedsiębiorców posiadających wcześniejsze doświadczenia w rolnictwie i

hodowli zwierząt; 3) migrantów-uczestników kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznej hodowli zwierząt.

Odpowiednie metody szkoleniowe w ramach Laboratoriów Międzyetnicznych:

- Sposoby prowadzenia Laboratoriów pozwalają na opracowanie i testowanie metod szkoleniowych i doradczych w celu

wzmocnienia potencjału przedsiębiorczego rolników należących do mniejszości etnicznych w obszarze rolnictwa ekologicznego.

42

Zaangażowani interesariusze i

ich wpływ

Zaangażowano wiele organizacji, w tym władze lokalne, samorządy na poziomie prowincji i regionu, centra kształcenia i szkolen ia

zawodowego w obszarze rolnictwa ekologicznego oraz organizacje pozarządowe, wszystkie związane ze szkoleniem w obszarze

rolnictwa ekologicznego lub wspieraniem migrantów i mniejszości etnicznych poprzez szkolenie i usługi związane z zatrudnieniem.

- W realizację Laboratoriów zaangażowano dwie jednostki samorządu prowincji Valladolid: 1) departament odpowiedzialny za sieć

Inkubatorów Biznesu i 2) departament odpowiedzialny za program „Otwarta Prowincja” skierowany do migrantów w prowincji

Valladolid. Rola tych departamentów była kluczowa w rozwijaniu ducha przedsiębiorczości i postaw przedsiębiorczych wśród

uczestników, zwłaszcza dzięki pracy lokalnych agentów rozwoju z Inkubatora Przedsiębiorczości.

- Red Incola. Prywatna fundacja parasolowa, do której należą różne organizacje pozarządowe, centra kształcenia i szkolenia

zawodowego i organizacje Kościoła katolickiego, których działalność koncentruje się na wspieraniu migrantów.

- Viñalta – rolnicze centrum kształcenia i szkolenia zawodowego będące jednostką podległą samorządowi regionalnemu,

odpowiedzialną za kształcenie i szkolenie zawodowe w obszarze ekologicznej hodowli zwierząt.

Ostatnie dwie organizacje będą kluczowe w komunikacji i upowszechnianiu Programu Nauczania. Red Incola będzie upowszechniać

rezultaty wśród swoich członków - organizacji pozarządowych, a Viñalta użyje doświadczeń projektu jako przykładów najlepszych

praktyk we wspieraniu przedsiębiorczości w sektorze ekologicznym.


- Oceniając zajęcia w gospodarstwie rolnym (za pomocą listy kontrolnej), tylko 55% uczestników potwierdziło zdanie związane

z umiejętnościami międzykulturowymi: „Jestem w stanie wykorzystać umiejętności międzykulturowe i komunikacyjne

w sytuacjach związanych z prowadzeniem ekologicznej hodowli zwierząt”, natomiast 80% uczestników wybrało stwierdzenia

związane z umiejętnościami przedsiębiorczymi oraz codziennymi czynnościami w gospodarstwie. Oznacza to, że nawet wśród

uczestników- migrantów brakuje umiejętności międzykulturowych. W związku z tym należy rozwijać świadomość i uczestnictwo

samych migrantów, a następnie przeprowadzić szkolenia koncentrujące się wokół takich umiejętności.

- Istnieją dwie główne przeszkody, jakie napotykają migranci, rozwijając własne przedsiębiorstwa w sektorze ekologicznym: brak

funduszy (przeszkoda ekonomiczna) i brak motywacji lub ducha przedsiębiorczości. Metodologie opracowane w ramach projektu

LivOrg (takie jak przedstawianie rzeczywistych przypadków przedsiębiorców i ich historii sukcesu) pozwalają radzić sobie ze

43

spadkiem motywacji. Z drugiej strony główny problem w obszarze imigracji można rozwiązać poprzez integrację migrantów

z otoczeniem społecznym (tereny wiejskie). Dlatego metodologie LivOrg powinny być powiązane z działaniami i politykami

mającymi na celu wspieranie integracji społecznej migrantów. Dzięki temu tworzenie i prowadzenie ekologicznych gospodarstw

rolnych przez migrantów będzie prostsze.


realizatorów kształcenia i

szkolenia zawodowego

OPRACOWANIE

- Praca musi opierać się na istniejących profilach zawodowych, a także połączeniu EQF i NQF.

- Makro-obszary szkolenia powinny być określane, zakładając, że staną się one „możliwymi do kapitalizowania” Jednostkami

Szkoleniowymi (takimi, które można przekształcić w tematy robocze związane z odpowiednimi tematami Jednostek

Szkoleniowych).

- Jednostki Szkoleniowe już na etapie opracowania powinny określać, jakie efekty uczenia się powinien osiągnąć uczeń na końcu

procesu szkoleniowego.

PRZYGOTOWANIE

- Interesariusze mogą być bardzo pomocni w przygotowaniu planu szkoleniowego dzięki swojej specjalistycznej wiedzy w zakresie

realizacji szkoleń i ram prawnych.

- Różne treści tej samej Jednostki Szkoleniowej mogą być przekazane poprzez mieszanie kontekstu formalnego i nieformalnego.

Powoduje to konieczność zastosowania różnych działań i metodologii podczas nauczania blisko związanych ze sobą tematów.

- Efekty uczenia się (w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji) muszą być wyznacznikiem podziału czasu na Jednostki

Szkoleniowe.

WDROŻENIE

- Metodologie i narzędzia wykorzystane w szkoleniu muszą być bezpośrednio związane z tymi, które zastosowano do oceny

szkolenia. Dlatego niezbędne są różne strategie kształcenia w kontekście formalnym i nieformalnym.

- Kontekst formalny: studia przypadków, coaching i ćwiczenia; ocena poprzez kwestionariusz zamknięty/strukturyzowany i/lub

44

wielokrotnego wyboru.

- Kontekst nieformalny: nauka w pracy, ocena poprzez dyskusję grupową i rezultaty pracy projektowej.

45



opracowane metody

Kontekst formalny (w sali lekcyjnej)

Metoda oceny Narzędzie Proces

Samoocena umiejętności przedsiębiorczych Ankieta zamknięta Uczestnicy wypełniają ankietę, a następnie trener

prowadzi debatę i wyjaśnia główne wnioski.

Ocena efektów uczenia się Test

wielokrotnego

wyboru

Uczestnicy samodzielnie wypełniają test, a następnie

trener wyjaśnia poprawne odpowiedzi oraz prowadzi

debatę grupową.

Kontekst nieformalny (w gospodarstwie rolnym)


Obserwacja trenera Debata grupowa Trener promuje aktywny udział, zadaje pytania i ocenia

zaangażowanie uczestników. Na koniec dnia prowadzi

debatę grupową.

Proces samoewaluacji Lista kontrolna Uczestnicy wypełniają listę kontrolną, ale trener odgrywa

aktywną rolę, prowadząc uczestników i wspierając

proces oceny. Następnie trener prowadzi dyskusję na

temat indywidualnych rezultatów.

Kontekst nieformalny (w Inkubatorze Przedsiębiorczości)


46

Weryfikacja zakresu biznes planu Pytania i debata trener z pomocą Lokalnej Agencji Rozwoju oraz aktywny

udział uczestników (debaty)

Ocena pracy projektowej Biznes plan

(produkt)

trener z pomocą Lokalnej Agencji Rozwoju

Wymagania EQF i ECVET: środki i

wskaźniki

- Działania szkoleniowe w ramach laboratoriów zostały opracowane na poziomie 5 EQF, który odpowiada poziomowi 5 hiszpańskiej

NQF.

- Kryteria przełożenia Programu Nauczania na jednostki i punkty ECVET zostały opracowane, aby stworzyć wspólny język dla

przejrzystości, transferu i uznania efektów uczenia się. Ten system pozwala realizatorom kształcenia i szkolenia zawodowego oraz

pracodawcom rozpoznać, co uczestnicy naprawdę osiągnęli. Dlatego „możliwe do kapitalizowania” Jednostki Szkoleniowe

pozwalają uczniowi na zdobycie zagregowanych umiejętności, a zarazem umożliwiają ewaluację treści na danym poziomie

certyfikacji.

- Liczba punktów ECVET przyznanych za efekty uczenia się może się różnić w zależności od czasu potrzebnego na zdobycie

kompetencji, a także od znaczenia osiągniętych kompetencji. W każdym przypadku punkty ECVET należy uznawać jedynie za

dodatkowe narzędzie pomiaru Jednostek Efektów Uczenia się.

- Zgodnie z zasadą przyznawania punktów ECVET za osiągnięte kwalifikacje, liczba punktów za jeden rok kształcenia wynosi 60.

W związku z tym za trwające 2 miesiące Laboratoria należy przyznać 10 punktów ECVET.










Strategie opracowane w celu transferu głównych treści Programu Nauczania i zapewnienia mainstreamingu i skutecznego

zastosowania / wdrożenia rezultatów projektu:

- Bezpośrednie angażowanie odpowiednich organizacji podczas całego okresu realizacji projektu oraz włączanie ich w realizację

Laboratoriów (Red Incola i Centrum kształcenia i szkolenia zawodowego Viñalta);

- Transfer wiedzy do sieci organizacji pozarządowych i stowarzyszeń pracujących z migrantami dzięki fundacji Red Incola;

- Transfer wiedzy do publicznego centrum kształcenia i szkolenia zawodowego w obszarze ekologii i rolnictwa, będącego jednostką

podległą samorządowi regionalnemu;

- Kontakt i bezpośrednie włączenie dwóch departamentów samorządu prowincji Valladolid (program „Otwarta Prowincja” i sieć

47



finansowanie UE

inkubatorów przedsiębiorczości).

Rola instytucji kontrolujących kształcenie i szkolenie zawodowe na poziomie krajowym i odniesienie do NQF:

- Plan Szkoleniowy LivOrg będzie upowszechniony przez szerokie grono realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego,

interesariuszy edukacyjnych i współpracowników INFODEF. Te organizacje mogą łatwo zastosować lub dostosować kursy

szkoleniowe, ponieważ same pracują w systemie nieformalnego kształcenia i szkolenia zawodowego.

- Instytucje nadzorujące NQF oraz kształcenie i szkolenie zawodowe są bezpośrednio zależne od Ministerstwa Edukacji Narodowej,

które zarządza systemem kształcenia i szkolenia zawodowego. Zmiany w tym systemie (np. nowe lub udoskonalone kwalifikacje)

mogą być proponowane przez samorządy regionalne, które obecnie są zaangażowane w projekt.

48

3.6. Krajowe studia przypadku LivOrg - Polska


Zapotrzebowanie na

umiejętności

Główne umiejętności poszukiwane w Polsce to:

- umiejętność wykorzystania tradycyjnej wiedzy i know-how rodziców w nowoczesnym gospodarstwie ekologicznym,

- indywidualne umiejetności przedsiębiorcze (umiejętności miękkie, umiejętności ukryte),

- zdolność osiągnięcia wyższych przychodów poprzez wdrożenie rolnictwa ekologicznego,

- zdolność generowania dodatkowych przychodów w rolnictwie ekologicznym,

- umiejętność wykorzystania okazji związanej z promowaniem nowego stylu życia opartego na zdrowym odżywianiu i równowadze

ze środowiskiem.

Treści i instrumenty wykorzystane w Laboratoriach nawiązujące do ramy kompetencyjnej zostały dostarczone przez TOP Team na

początku projektu. Brakujące umiejętności zostały określone na podstawie analizy kontekstowej umiejętności możliwych do

przekazania i potrzebnych na europejskim rynku pracy. TOP Team zbierał i przetwarzał dane na skalę europejską, aby przeanalizować

system kształcenia i szkolenia zawodowego w krajach partnerskich. Rezultaty tego badania pomogły stworzyć i dostosować

operacyjne i możliwe do przekazania umiejętności z zakresu ekologii w celu stworzenia profilu ekologicznego zarządzania zwierzętami

hodowlanymi. Wsparcie regionalnych izb gospodarczych i innych interesariuszy było bardzo pomocne podczas analizy

zapotrzebowania na umiejętności.

Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3

49

Umiejętności: innowacje i

jednostki efektów uczenia się

Zajęcia w sali lekcyjnej

1) Określenie i opracowanie

innowacyjnego biznes planu dla

stworzenia startupu - ekologicznego

gospodarstwa rolnego

2) Rozwijanie i wzmacnianie

umiejętności i zdolności

przedsiębiorczych w celu wspierania

przechodzenia biznesu „z ojców na

synów”, z „matek na córki”

3) Zbadanie i zrozumienie kontekstów

kulturowych, administracyjnych

i prawnych w celu ułatwienia

międzypokoleniowego transferu

biznesu i zmiany sposobu jego

prowadzenia z konwencjonalnego

na ekologiczny

Nauka w gospodarstwie ekologicznym

(na zewnątrz) – w miejscu pracy

4) Odkrywanie jak funkcjonują różne typy

ekologicznych gospodarstw rolnych

5) Nauka technologii uprawy i maszyn

stosowanych w rolnictwie ekologicznym

6) Rozwiązywanie problemów

i wykorzystanie możliwości przez właścicieli

ekologicznych gospodarstw rolnych

Inkubator Przedsiębiorczości

7) Poszukiwanie okazji i szans rynkowych

w różnych typach rolnictwa ekologicznego

8) Tworzenie koncepcji modeli biznesowych

dla ekologicznego gospodarstwa rolnego

9) Przygotowanie szkicu biznes planu dla

innowacyjnego ekologicznego

gospodarstwa rolnego

10) Weryfikacja uzasadnienia, spójności i

wiarygodności przygotowanego biznes

planu



Czterech doświadczonych instruktorów Fundacji „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym” – Mieczysław Bąk,

Anna Szcześniak, Paulina Bednarz i Przemysław Kulawczuk – prowadziło kursy w ramach Laboratoriów. Są to eksperci posiadający

duże doświadczenie w obszarze prowadzenia małego biznesu i konsultacji z przedsiębiorcami. Mają na swoim koncie setki godzin

konsultacji i szkoleń realizowanych dla małych przedsiębiorców. Praktycznych wskazówek udzielali właściciele gospodarstw

i przedsiębiorstw: Marian Nowak, Andrzej Grzywacz, Urszula Baranowska-Pietruczuk, Grzegorz Jankowski, Tomasz Cegiełka i Izabela

Krause-Trawińska. Wszyscy instruktorzy z sektora biznesu przedstawili swoje prezentacje, prowadzili rozmowy i dyskusje bezpłatnie.

W Laboratoriach uczestniczyły 24 osoby, w tym 23 mężczyzn i 1 kobieta. Laboratoria ukończyły 23 osoby, w tym 22 mężczyzn

i 1 kobieta. Uczestnicy zostali wybrani spośród ponad 40 osób, które zostały poinformowane o Laboratoriach i uczestniczyły

50

w warsztacie promocyjnym.

Zdecydowano, że uczestnikami Laboratoriów będą głównie osoby kształcące się w zawodzie „mechanik rolnictwa”, ponieważ są to

osoby zainteresowane innowacjami i technologią, otwarte na nowe wyzwania. Okazało się, że większość uczestników (85%)

zamierzało kontynuować tradycje rodzinne w przyszłości, a ich rodzice byli rolnikami.

Zajęcia w sali lekcyjnej były zorganizowane w formie warsztatów. Każdy warsztat zazwyczaj zaczynał się od prezentacji instruktora

i wykładu, a następnie wykonywano ćwiczenia, prowadzono dyskusje grupowe, analizy i powtórzenia. Zastosowano dwie strategie

w dwóch różnych kontekstach nauczania (formalnym i nieformalnym). W pierwszym zastosowano strategię zapamiętywania

najważniejszych faktów i wiedzy, jak używać konkretnych narzędzi w prowadzeniu gospodarstwa ekologicznego. Wykorzystano

następujące metody nauczania: wykłady, prezentacje, studia przypadków, dyskusje, powtórzenia, ćwiczenia i podsumowanie ich

wykonania, analizowanie i podsumowanie rezultatów, podsumowanie instrukcji pracy. W kontekście nieformalnym stosowano

dyskusje grupowe, których celem było zachęcanie i motywowanie uczestników do aktywnego udziału w zajęciach. Ta część

Laboratoriów pozwoliła uporządkować wcześniejszą wiedzę uczestników i poszerzyć ją o nowe wymiary.

Druga część Laboratoriów została zorganizowana w gospodarstwach rolnych i przedsiębiorstwach ekologicznych. Głównym celem

było zapoznanie się z rzeczywistym prowadzeniem gospodarstw ekologicznych oraz poznanie umiejętności, które umożliwiają

osiągnięcie sukcesu w tej dziedzinie. Główną strategią w tej części było pokazywanie wielu rzeczywistych strategii biznesowych

w rolnictwie ekologicznym, a także motywowanie młodych ludzi do dyskusji na temat rzeczywistych modeli biznesowych

i zainteresowanie ich innowacjami technologicznymi w ekologicznym agro-biznesie. Jak podkreślono w powyższym opisie

uczestników, większość z nich posiadała dobrze rozwinięte umiejętności obsługi maszyn rolniczych i elementów wyposażenia. Dlatego

bardziej potrzebowali podpowiedzi, jak wykorzystać niektóre innowacje technologiczne, niż jak obsługiwać dane technologie.

Metodologie nauczania, które wykorzystano w gospodarstwach, to głównie prezentacje, dyskusje grupowe, prezentacje technologii,

wywiady z właścicielami, analiza i grupowe podsumowanie. Wszystkie te metody oparte były na wizytach w gospodarstwach, co

pozwoliło uczniom naocznie doświadczyć omawianych treści. Nauczanie w tej części koncentrowało się raczej na kontekście

nieformalnym. Wszystkie działania zmierzały do zachęcania uczestników do aktywnego udziału, zadawania pytań, komentowania

i wyciągania wniosków. Kontekst formalny nauczania został zrealizowany poprzez podsumowanie grupowe i wyciąganie wniosków

z większości działań.

Trzecia część Laboratoriów – Inkubator Przedsiębiorczości – miała na celu praktyczne zastosowanie zdobytej w częściach 1 i 2 wiedzy

51

i umiejętności, a także wypracowanie realistycznego i możliwego do wdrożenia biznes planu dla przedsiębiorstwa ekologicznego

w szerokim obszarze ekologicznej produkcji żywności, sprzedaży i usług. Uczestnicy wraz z instruktorami pracowali nad biznes planami

w małych grupach i udało im się przygotować 5 biznes planów. Część trzecia Laboratoriów miała za zadanie zebrać potrzebne dane

i opracować biznes plany w małych grupach po 5-6 osób. Każda grupa pracowała pod opieką instruktora. Generalna strategia w tej

części Laboratoriów podzielona była na dwie fazy. W fazie 1 strategia polegała na przypomnieniu teorii z zajęć w klasie, odniesieniu jej

do rzeczywistości, a następnie motywowaniu uczestników do poszukiwania okazji biznesowych i nisz rynkowych, aby wybrać obszar

do opracowania biznes planu. W fazie 2 strategia koncentrowała się wokół poszukiwania silnych argumentów, potwierdzających, że

założenia i rozwiązania zawarte w biznes planie są oparte na realistycznych i solidnych podstawach oraz że pozwalają na prowadzenie

biznesu. Oczywiście nie oczekujemy, że biznes plany zostaną natychmiast wdrożone w rzeczywistości. Plany zostały przygotowane

jako podstawa przyszłej pracy, gdy absolwenci rolniczej szkoły zawodowej rozpoczną proces dziedziczenia gospodarstw. W tej części

wykorzystano metody nauczania takie jak: wykłady, prezentacje, ćwiczenia, dyskusje grupowe i praca projektowa. Praca projektowa

była najważniejszą metodologią wykorzystaną w Inkubatorze Przedsiębiorczości i była monitorowana przez instruktorów.

Podsumowując, praktyczna część Laboratoriów oparta na nauczaniu w praktyce pozwoliła uczestnikom naocznie przekonać się, jak

funkcjonują rzeczywiste ekologiczne przedsiębiorstwa i gospodarstwa. Pozwoliło to na konfrontację teorii z rzeczywistością

i stworzyło solidne podstawy do stworzenia biznes planów.

Zaangażowani interesariusze i

ich wpływ

Przygotowując program Laboratoriów, Fundacja „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym” konsultowała jego

treść z ekspertami. Zespół ds. Zapewnienia Wysokiej Jakości Edukacji Uniwersytetu Gdańskiego rekomendował reorganizację

harmonogramu Laboratoriów, aby był on bardziej zrozumiały dla potencjalnych polskich partnerów w działaniach upowszechniających

w Polsce. Zasugerowano uszczegółowienie tych części Laboratoriów, które zawarte są w ramie kompetencyjnej uzgodnionej

z pozostałymi partnerami, a które dość rzadko są stosowane w polskim kształceniu zawodowym, jak np. innowacyjne nauczanie

w gospodarstwie i w inkubatorze przedsiębiorczości. Postanowiliśmy zreorganizować harmonogram i stworzyć 10 logicznych krótkich

jednostek, które są lepiej rozumiane przez ośrodki kształcenia i szkolenia zawodowego (podczas wykorzystania i upowszechniania).

W ten sposób treści nauczania odzwierciedlają trzy duże części opracowanej ramy kompetencyjnej oraz oferują więcej informacji dla

potencjalnych przyszłych użytkowników Laboratoriów o tym, jak zorganizować części 2 i 3 Laboratoriów. Co ważne, polski system

edukacyjny jak dotąd nie został dostosowany na poziomie 3 i 4 EQF (w przeciwieństwie do Hiszpanii) i realizatorzy kształcenia

potrzebują bardziej szczegółowej informacji, jak organizować Laboratoria zgodnie z jego zasadami.

Fundacja „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym” postanowiła zrealizować Laboratoria we współpracy

52

z Zespołem Szkół Rolniczych w Rusocinie koło Gdańska. Szkoła ta kształci chłopców i dziewczęta w wieku od 17 do 20 lat w wielu

zawodach, takich jak: mechanik rolnictwa, technolog żywności, rolnik i inne. Największy nacisk położyliśmy na obszar kształcenia

związany z mechaniką rolniczą, ponieważ przewidywaliśmy, że wielu uczniów tego kierunku to pasjonaci technologii i wielbiciele

dużych maszyn i robotyki. Siedziba Zespołu Szkół Rolniczych w Rusocinie została wykorzystana do prowadzenia zajęć w sali lekcyjnej,

a także częściowo do przygotowania biznes planów.

Inni interesariusze zaangażowani w przygotowanie i wdrożenie Laboratoriów to głównie rolnicy i właściciele przedsiębiorstw

ekologicznych, członkowie Sojuszu na rzecz Umiejętności Sektorowych, którzy stanowili doskonały przykład ducha przedsiębiorczości

i pozytywnych postaw biznesowych stosowanych w praktyce. Byli oni bardzo pomocni w procesie nauczania w praktyce, na który

składały się wizyty w gospodarstwach, dyskusje, rozmowy i prezentacje technologii w następujących gospodarstwach

i przedsiębiorstwach ekologicznych:

1. gospodarstwo pana Mariana Nowaka w Białym Borze, specjalizujące się w ekologicznej hodowli krów mlecznych i ekologicznej

produkcji nabiału,

2. gospodarstwo pana Andrzeja Grzywacza w Drzonowie, specjalizujące się w hodowli długowłosej górskiej rasy bydła,

3. gospodarstwo pani Urszuli Baranowskiej-Pietruczuk w Nosibadach, specjalizujące się w hodowli dawnej środkowoeuropejskiej rasy

owiec „świniarka”,

4. Państwowe Gospodarstwo Hodowli Bydła w Gajewie, specjalizujące się w hodowli bydła mlecznego, wykorzystujące zaawansowaną

technologię i posiadające własną stację elektryczną napędzaną biopaliwem produkowanym przez gospodarstwo,

5. stadnina koni pani Izabeli Krause-Trawińskiej w Pepowie, specjalizująca się w hodowli koni wykorzystywanych do hipoterapii dla

dzieci niepełnosprawnych,

6. sieć sklepów z serami ekologicznymi pana Grzegorza Jankowskiego, sklep firmowy w Sopocie.

Wypracowane dobre praktyki 1) Wielu uczestników zajęć pomagało swoim rodzicom w gospodarstwach. Dlatego dość często byli nieobecni w szkole w wysokim

sezonie prac rolniczych. Na szczęście kurs został przeprowadzony poza sezonem (wczesna zima 2014/2015, wyjątkowo ciepła, jak na

polskie warunki klimatyczne), co pozwoliło osiągnąć wysoką frekwencję uczestnictwa.

53

2) Część praktyczna Laboratoriów pozwoliła uczestnikom naocznie przekonać się, jak funkcjonują rzeczywiste ekologiczne

przedsiębiorstwa i gospodarstwa. Uczestnicy zadawali wiele pytań i porównywali odpowiedzi z praktyką realizowaną

w gospodarstwach swoich rodziców. Następnie wielu z nich przyznało, że postara się wdrożyć niektóre innowacje, które poznali

podczas Laboratoriów, w gospodarstwach swoich rodziców (wartość dodana).




Wszystkie rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego znajdują się w „Zestawie Narzędzi

Szkoleniowych”, który pomaga trenerom:

- określić, zaplanować i opisać umiejętności, wiedzę i kompetencje niezbędne do opracowania Krajowych Planów Szkoleniowych,

dostosowując Jednostki Szkoleniowe do systemu EQF,

- eksperymentować i testować wybrane Jednostki Szkoleniowe Kursów Pilotażowych i Laboratoriów, aby opracować program

kształcenia zawodowego dla zawodu Specjalista ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi zgodnie z wymaganiami

Unii Europejskiej (systemy EQF i ECVET),

- analizować kluczowe strategie szkoleniowe i metodologie pozwalające realizować Kursy Pilotażowe i Laboratoria na poziomie

krajowym poprzez nauczanie mieszane (wewnątrz sali lekcyjnej, na zewnątrz sali lekcyjnej, e-learning) oraz włączenie

innowacyjnej przestrzeni nauczania, takiej jak np. Inkubator Przedsiębiorczości podczas Laboratoriów,

- oceniać efekty uczenia się osiągnięte przez uczniów poprzez tworzenie strategii i procedur oceny oraz procedur ewaluacyjnych

wysokiej jakości. Pozwolą one trenerom mierzyć postępy uczniów w nauce i dowiedzieć się, jak uczniowie mogą zastosować swoje

nowe umiejętności i wiedzę w miejscu pracy, a także jak oceniają szkolenie i czy mają pomysły na jego ulepszenie.



opracowane metody

1. Zajęcia w sali lekcyjnej. Formalny kontekst nauczania został oceniony przy użyciu dwóch głównych strategii: zapamiętywania

najważniejszych faktów i przyswajania wiedzy, jak używać konkretnych narzędzi w prowadzeniu ekologicznego gospodarstwa.

Zawierał on: powtórzenia ustne, ćwiczenia i podsumowanie ich wykonania, analizowanie i podsumowanie wyników, wskazówek

dotyczących pracy, dyskusje grupowe skierowane na realizację wskaźnika walidacji i inne metody. Walidacja kontekstu formalnego

54

skupiała się na osiągnięciu wskaźników wyznaczonych dla każdego elementu wiedzy, umiejętności i kompetencji, które były omawiane

i ćwiczone podczas zajęć. Krótkie powtórzenie w prowadzonej przez instruktora dyskusji było głównym narzędziem walidacji.

Kontekst nieformalny był realizowany głównie w formie dyskusji grupowych, których celem było stymulowanie i motywowanie

uczestników do aktywnego udziału w zajęciach. Aby zapewnić wysoką jakość ćwiczeń i dyskusji, były one moderowane lub

monitorowane przez instruktora, w zależności od zadania.

2. Zajęcia na zewnątrz. Oceny dokonano, wykorzystując zarówno formalny jak i nieformalny kontekst nauczania. Nieformalny kontekst

nauczania został oceniony na podstawie informacji zwrotnej otrzymanej od nauczycieli i doradców, a zwłaszcza ich obserwacji,

komentarzy, rozmów i bieżącego przygotowania biznes planów. Kontekst formalny skupiał się na osiągnięciu mierzalnych

wskaźników. Wszystkie działania grupy zostały zebrane i uporządkowane podczas podsumowania prezentacji i efektów dyskusji.

3. Inkubator Przedsiębiorczości. Ocena kontekstu formalnego opierała się na przypomnieniu wniosków z części pierwszej i drugiej

(powtórzenia i ćwiczenia) i zastosowaniu ich w tworzeniu konkretnych biznes planów (wykorzystanie w pracy projektowej).

Przygotowane biznes plany zostały ocenione na podstawie ich jakości i realności. Podobnie jak w części drugiej Laboratoriów

nieformalny kontekst nauczania został oceniony na podstawie informacji zwrotnej otrzymanej od nauczycieli i doradców, a zwłaszcza

ich obserwacji, komentarzy, rozmów i bieżącego przygotowania biznes planów.


i wskaźniki

W ramach Laboratoriów Międzypokoleniowych przygotowano Program Nauczania zgodny ze wszystkimi wymaganiami EQF. Oznacza

to, że prezentacja programu Laboratoriów zawiera część poświęconą metodom nauczania i szczegółowym efektom uczenia się.

Zachowano wysoki poziom szczegółowości. Rezultaty uczenia się w ramach Laboratoriów zostały zwalidowane. Zastosowano pełną

procedurę walidacji. Wskazywała ona sposób przeprowadzenia walidacji, strategię walidacji, wskaźniki akceptowalności, efekty

walidacji i działania zapewniające wysoką jakość walidacji. Walidacji dokonano dla każdego efektu uczenia się, co zapewniło wysoki

poziom kompleksowości walidacji. Ponadto Fundacja „Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym” przygotowała

Profil Zawodowy absolwenta Laboratoriów, wskazując, jakie stanowiska może zajmować i jakie kluczowe elementy wiedzy,

umiejętności i kompetencji zostały osiągnięte przez absolwenta. Profil jest syntetycznym narzędziem pokazującym kandydatom, co

mogą osiągnąć poprzez udział w Laboratoriach, a także pracodawcom, jakie stanowiska mogą być zajmowane przez absolwentów

Laboratoriów. Dlatego Program Nauczania Laboratoriów, system walidacji i profil zawodowy absolwenta mogą być używane

w systemie ECVET. Proponowana liczba punktów ECTS to 12.

Ponadto wydaje się, że przeniesienie treści do NQF będzie bardzo proste, gdy będzie ona gotowa dla poziomu 4. Obecnie Polska

55

przyjęła system NQF tylko dla szkolnictwa wyższego (poziomy 6-8).












finansowanie UE

W Polsce NQF / EQF została przygotowana tylko dla poziomów 6-8 (tylko na poziomie szkolnictwa wyższego). W latach 2014-2020 NQF zostanie opracowana dla uczenia się przez całe życie. Będzie to dobra okazja do włączenia się w proces tworzenia NQF na poziomach 3-5 (w których mieści się szkolenie zawodowe). Prawo regulujące NQF nie zostało jeszcze przyjęte w Polsce. Dlatego włączenie Programu Nauczania LivOrg lub jego elementów do ramy NQF jest wciąż możliwe.

56

4. SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO I ROZWIJANIE DUCHA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W EUROPIE

4.1. Potencjalny wpływ i efekt mnożnikowy projektu: wnioski na poziomie krajowym

Niemcy Estonia Grecja Włochy Hiszpania Polska

Dzięki SNG11 założonej na poziomie krajowym, którą możemy określić jako „Sojusz na rzecz Umiejętności Sektorowych” w rolnictwie

ekologicznym, poprzez udział różnych interesariuszy i ekspertów rynku pracy, partnerów społecznych, instytucji kształcenia i szkolenia

zawodowego, dążymy do wzmocnienia roli Specjalisty ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w UE, a także do ułatwienia

rozwoju nowych możliwości zatrudnienia w sektorze rolnictwa ekologicznego.

Oczekujemy, że po zakończeniu realizacji projektu członkowie SNG, już zaangażowani w wymianę dobrych praktyk i metod na poziomie UE

podczas międzynarodowego seminarium końcowego w Estonii, będą włączeni w koordynację rozwoju nowych możliwości zatrudnienia.

Nowy Sojusz na rzecz

Umiejętności

Sektorowych dla

specjalistów ds.

ekologicznego

zarządzania

zwierzętami

hodowlanymi:

tworzenie nowego

Interesariusze SNG

LivOrg zostali

poinformowani

za pomocą

newslettera i innych

kanałów o bieżących

działaniach

projektowych.

Interesariusze zostali

włączeni we

Członkowie SNG

(którzy są również

uczestnikami rynku

pracy) wspierali

opracowanie

i wdrożenie

wspólnych treści

szkoleniowych.

Różne działania

projektowe

Podczas opracowania

i przygotowania

profilu zawodowego

związanego

z ekologicznym

zarządzaniem

zwierzętami

hodowlanymi

możliwość stworzenia

solidnej bazy do

zapewnienia nowych

SNG jako nowy Sojusz

na rzecz Umiejętności

Sektorowych

podniesie szanse

zatrudnienia poprzez:

- stworzenie

mechanizmów, takich

jak krajowe i/lub

sektorowe rady

umiejętności, aby

Rola głównych

uczestników w

Krajowej SNG:

- Fundacja Red Incola

(sieć organizacji

pozarządowych

i stowarzyszeń

pracujących

z migrantami)

i Rolnicze Centrum

Polskie Laboratoria

skupiały się na

ułatwieniu

przekazywania

biznesu z rodziców na

dzieci. Indywidualne

ukryte umiejętności

przedsiębiorcze były

wspierane poprzez

podejście

międzypokoleniowe.

11 ang. Strategic Networking Group – Strategiczna Grupa Kontaktowa

57

potencjału

biznesowego

wdrażanie kursu

szkoleniowego.

Interesariusze wzięli

udział w warsztatach

upowszechniających.

Podczas drugiego

warsztatu nauczyciele

zawodu nawiązali

kontakty

z przedstawicielami

stowarzyszeń

rolników

ekologicznych i

zaplanowali wykłady

dla uczniów szkół

zawodowych

prowadzone przez

ekspertów ze

stowarzyszeń

rolników.

Przedstawiciele władz

państwowych

również wzięli udział

w warsztacie.

Interesariusze

zgodzili się w kwestii

znaczenia nauczania

wspierały

zdobywanie wiedzy,

umiejętności i

kwalifikacji przez

uczestników, aby

ułatwić im rozwój

zawodowy, podnieść

szanse na

zatrudnienie

i umożliwić obecność

na rynku pracy.

Wszyscy

interesariusze

zgodzili się, że

edukacja w

rolnictwie

ekologicznym

w Estonii musi być

rozwijana i wdrażana

jako oddzielny kurs

lub specjalizacja,

zarówno na poziomie

kształcenia i

szkolenia

zawodowego, jak i na

wyższych poziomach

kształcenia. Obecnie

nie ma możliwości

możliwości

biznesowych

związanych

z rolnictwem

ekologicznym stała

się oczywista.

Poprzez utworzenie

SNG LivOrg

udowodniono wagę

kształcenia i szkolenia

zawodowego

związanego

z powyższymi

tematami, a także

rozpoznano lukę

spowodowaną

brakiem

profesjonalistów

wyspecjalizowanych

w ekologicznym

zarządzaniu

zwierzętami

hodowlanymi.

ułatwić lepszą

koordynację polityk,

dialog społeczny

i wymianę informacji

nt. zapotrzebowania

na umiejętności

z zakresu rolnictwa

ekologicznego

pomiędzy sektorem

prywatnym,

władzami

a realizatorami

szkoleń;

- wzmocnienie

potencjału związków

zawodowych

i organizacji

pracodawców

i włączenie ich

w planowanie,

opracowanie

i wdrożenie

programów

szkoleniowych,

a także umożliwienie

sektorowi

prywatnemu

informowania

Kształcenia

i Szkolenia

Zawodowego Viñalta

(jednostka podległa

samorządowi

regionalnemu). Obie

organizacje były

zaangażowane w

większość działań

projektowych:

dostarczenie

informacji

niezbędnych do

opisania treści i

efektów uczenia się,

upowszechnianie w

swoich sieciach,

transfer wiedzy,

wykorzystanie

programu szkolenia

i innych rezultatów

projektu;

- Wzmocnienie

integracji migrantów

z rynkiem pracy na

obszarach wiejskich

poprzez program

„Otwarta Prowincja”

Uczestnicy stworzyli

swoje biznes plany

i niektóre z nich mogą

zostać wdrożone w

przyszłości. Z drugiej

strony SNG w Polsce

wspierała realizację

Laboratoriów. Grupa

sugerowała

rozszerzenie grupy

docelowej

upowszechniania na

organizacje

doradztwa

rolniczego, rolnicze

izby gospodarcze,

a także Ministerstwo

Rolnictwa i Rozwoju

Wsi, aby wspierać

wiarygodność

i uznanie programu

nauczania.

58

rolnictwa

ekologicznego jako

realistycznej,

ekonomicznej

i ekologicznej

alternatywy dla

rolnictwa

konwencjonalnego.

studiowania

rolnictwa

ekologicznego

w Estonii.

o zapotrzebowaniu

na umiejętności, co

przełoży się na lepsze

dopasowanie popytu

i podaży;

- zastosowanie metod

LivOrg, takich jak

narzędzia

szkoleniowe, grupy

zadaniowe, programy

i treści szkolenia, aby

podnosić potencjał

umiejętności dla

„zielonych

zawodów”;

- promowanie

kluczowych

umiejętności, takich

jak przywództwo,

przedsiębiorczość,

praca w grupie,

myślenie systemowe,

komunikacja i

znajomość języków

obcych, aby pomóc

pracownikom

w dostosowaniu się

adresowany do

migrantów w

prowincji Valladolid;

- Promowanie

ekologicznej hodowli

zwierząt poprzez sieć

inkubatorów

przedsiębiorczości

podlegającą

samorządowi

prowincji Valladolid.

59

do zmiany i podnieść

ich zdolność do

zatrudnienia w wielu

zawodach, branżach

i obszarach.


Nowe umiejętności i

praktyczne działania

dla podniesienia

możliwości

zatrudnienia i rozwoju

przedsiębiorczości w

sektorze

ekologicznym

- W Niemczech

wspieranie

kształcenia

i szkolenia

zawodowego

w obszarze rolnictwa

ekologicznego jest

bardzo ważne.

Projekt zapewnił

solidne narzędzia do

nauki zarządzania

ekologiczną hodowlą

zwierząt poprzez

Kursy Pilotażowe,

a zwłaszcza bardzo

cenne doświadczenia

praktyczne zdobyte

Wiedza teoretyczna

i umiejętności

przekazane

w ramach projektu

były bardzo cenne

i zapewniły solidną

podstawę do dalszej

nauki i zdobywania

specjalistycznej

wiedzy.

Doświadczeni

przedsiębiorcy

ekologiczni, których

odwiedzili uczniowie

podczas Kursów

Pilotażowych, byli

bardzo pomocni

Rama zawodowa

opracowana podczas

Kursów Pilotażowych

LivOrg w Grecji

wskazuje na

potencjał

przygotowanych

procedur kształcenia

i szkolenia

zawodowego

w adaptacji do wielu

różnych okazji.

Możliwości uznania

rezultatów szkolenia

mają duże znaczenie

przy mainstreamingu,

a w konsekwencji

- Wspieranie uczestników w szkoleniu i podejmowaniu dalszych działań prowadzących do zdobycia i wykorzystania wiedzy, umiejętności i kwalifikacji w celu ułatwienia rozwoju zawodowego, podniesienia zdolności zatrudnienia i wejścia na europejski rynek pracy;

- Realizacja krajowych Kursów

- Uczestnicy

Laboratoriów silnie

identyfikują się

z „miękkimi”

umiejętnościami

przedsiębiorczymi:

kreatywność,

przywództwo, duch


i komunikacja.

- Można

zaproponować

bardziej

specjalistyczne

szkolenie, aby

doskonalić inne

umiejętności

Podnoszenie

zdolności

zatrudnienia

i rozwijanie


były bardzo ważnymi

aspektami polskich

Laboratoriów.

Metody mentoringu

zostały zastosowane,

aby poprawić

komunikację

pomiędzy rodzicami

a dziećmi

zaangażowanymi

w rodzinny biznes. Te

metody miały na celu

60

podczas lekcji

w gospodarstwach

ekologicznych.

- Biorąc pod uwagę

rozwijający się rynek

i rosnące

zapotrzebowanie na

produkty rolnictwa

ekologicznego, nowi

wykwalifikowani

pracownicy będą

potrzebni

w rolnictwie

ekologicznym

w przyszłości.

- Nauczanie


zwierząt jest już

włączone

w niemiecki system

kształcenia

i szkolenia

zawodowego dla

zawodu rolnika, ale

w ramach projektu

powstały nowe

materiały

szkoleniowe, gotowe

w zdobywaniu

i wzmacnianiu

umiejętności i wiedzy

potrzebnych

uczestnikom w celu

rozwijania własnych

przedsiębiorstw

w obszarze

ekologicznej

produkcji zwierzęcej.

Kontynuacja prac

i upowszechnianie

możliwości

kształcenia

i szkolenia

zawodowego

w estońskim

rolnictwie

ekologicznym to

bardzo ważne

zadanie.

przy stwarzaniu

możliwości

zatrudnienia

i rozwoju

przedsiębiorczości.

Rama jest bazą

tworzenia wszystkich

niezbędnych

procedur w szkoleniu

zawodowym, które

prowadzą do rozwoju

umiejętności

przedsiębiorczych

w sektorze

ekologicznego

zarządzania

zwierzętami

hodowlanymi.

Pilotażowych dla specjalistów ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi (80 godzin) – próbowanie i testowanie nowych umiejętności, wiedzy i kompetencji w sektorze; - Podnoszenie atrakcyjności kształcenia i szkolenia zawodowego oraz mobilności pracowników i jednostek; - Włączenie trzech włoskich aspirujących przedsiębiorców w Program „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców” oraz zaproszenie dwóch młodych aspirujących przedsiębiorców z Grecji do realizacji stażu w gospodarstwie w

przedsiębiorcze,

zwłaszcza te

związane

z zarządzaniem.

- Motywacja jest

kluczowym

elementem

przedsiębiorczości,

zwłaszcza związana

z podejmowaniem

ryzyka i tolerancją dla

niepewności.

- Nauka w praktyce

(kontekst

nieformalny) jest

doskonałą okazją do

sprawdzenia

wcześniej nabytej

wiedzy w

rzeczywistych

warunkach.

- Historie sukcesu

podnoszą motywację

i zaangażowanie

w proces szkolenia.

wykształcenie takich

umiejętności jak:

podejmowanie

decyzji, zdolność

międzypokoleniowej

komunikacji,

świadomość swoich

mocnych i słabych

stron itp. Ponadto

SNG brała aktywny

udział w

upowszechnianiu,

zbieraniu informacji

zwrotnej

i przygotowaniu

rekomendacji do

Programu Nauczania

i zdobytych

umiejętności

możliwych do

przekazania.

61

do użycia przez

nauczycieli

kształcenia

i szkolenia

zawodowego.

regionie Florencji; - Podniesienie jakości i zacieśnienie współpracy pomiędzy instytucjami i organizacjami oferującymi możliwości nauki, przedsiębiorstwami, partnerami społecznymi i innymi organizacjami na poziomie europejskim; - Organizacja dwóch lokalnych grup zadaniowych z udziałem interesariuszy i ekspertów; - Promowanie inicjatywy LivOrg na poziomie lokalnym poprzez warsztaty i inne wydarzenia; - Stworzenie grupy roboczej pod nazwą „Strategiczna Grupa Kontaktowa”, aby ułatwić wymianę metod i strategii

62

dotyczących systemu rolnictwa ekologicznego pomiędzy interesariuszami, władzami lokalnymi i ekspertami na poziomie UE; - Poprawa przejrzystości i uznania kwalifikacji i kompetencji, w tym również zdobytych na drodze nieformalnej; - Określenie i przetestowanie metod oceny spełniających wymagania UE (EQF i ECVET), aby wspierać możliwość transferu rezultatów i efektów uczenia się w UE i ułatwiać mobilność pracowników / uczniów, dając im nowe możliwości zatrudnienia.

63


Program „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców” to międzynarodowy program wymiany, której celem jest wspieranie i zachęcanie nowych

i aspirujących przedsiębiorców do zdobywania odpowiednich umiejętności, aby prowadzić mały biznes, poprzez pracę z doświadczonym

przedsiębiorcą w innym kraju w czasie od 1 do 6 miesięcy. Aspirujący przedsiębiorcy włączeni w Program mają szansę zdobyć know-how

i skorzystać z międzynarodowego transferu wiedzy i doświadczenia pomiędzy przedsiębiorcami. Program „Erasmus dla Młodych

Przedsiębiorców” jest jedną z kluczowych akcji Planu Działań na rzecz Przedsiębiorczości 2020, którego celem jest odnowienie ducha

przedsiębiorczości w Europie oraz wspieranie nowych biznesów w kluczowych fazach ich powstawania i rozwoju.

Wspieranie postaw

przedsiębiorczych.

Program „Erasmus

dla Młodych

Przedsiębiorców”: jak

przyczynić się do

powstania nowych

przedsiębiorstw i

miejsc pracy w

Europie

- Jak dotąd

EkoConnect wspierał

i informował

młodych i

aspirujących

przedsiębiorców

o możliwościach,

jakie oferuje

Program „Erasmus

dla Młodych

Przedsiębiorców”.

Punkty Kontaktowe

w Niemczech były

bardzo otwarte na

współpracę.

- EkoConnect

podnosił

świadomość

Partnerzy estońscy

upowszechniali

i promowali

możliwości

Programu „Erasmus

dla Młodych

Przedsiębiorców”

wśród potencjalnych

zainteresowanych.

Chętni

przedsiębiorcy

uzyskali porady i byli

zachęcani do

składania wniosków.

Dzięki

poinformowaniu

lokalnych rolników

Grecki partner MAICh

przyczynił się do

udziału dwóch

aspirujących

rolników,

wcześniejszych

uczestników kursów

LivOrg, w Programie

„Erasmus dla

Młodych


Mogli oni zdobyć

doświadczenie

w prowadzeniu

przedsiębiorstwa

w sektorze


zwierząt we

ERIFO i ENFAP Toscana

znalazły trzech

aspirujących

przedsiębiorców

zainteresowanych

otrzymaniem

dofinansowania z

Komisji Europejskiej

w ramach Programu

„Erasmus dla Młodych


Dwóch z nich było

uczestnikami Kursów

Pilotażowych

organizowanych w

ramach projektu LivOrg,

a jeden był uczestnikiem

zewnętrznym. Są oni

Gonzalo Palomo,

zaangażowany

w projekt ekspert

w dziedzinie

rolnictwa

ekologicznego,

został zaproszony

przez partnera

hiszpańskiego do

wygłoszenia

prelekcji na

konferencji

końcowej LivOrg

w Tartu. Opowiedział

o swoim

doświadczeniu w

ramach Programu

„Erasmus dla

Fundacja „Instytut

Badań nad

Demokracją

i Przedsiębiorstwem

Prywatnym”

przygotowała

i złożyła trzy wnioski

o dofinansowanie dla

trzech osób

zainteresowanych

udziałem w

programie „Erasmus

dla Młodych


Osoby te były bardzo

zmotywowane, a ich

pomysły na biznes

były innowacyjne

64

w obszarze

znaczenia rolnictwa

ekologicznego.

o Programie, udało

się włączyć estońską

hodowlę owiec jako

gospodarstwo

przyjmujące dla

aspirującego

przedsiębiorcy

z Włoch.

Włoszech. Zdobyli

istotne

doświadczenia

zawodowe

i rozwinęli swoje

umiejętności

przedsiębiorcze

poprzez kontakty

z innymi

przedsiębiorstwami

rolniczymi. Poznali

procedury produkcji

i planowania

biznesowego

stosowane w innym

kraju, co pozwoli im

z pewnością

rozwinąć nowe

umiejętności

i kompetencje,

a także nawiązać

kontakty z innymi

firmami na poziomie

UE.

bardzo zmotywowani do

stworzenia własnych

nowych gospodarstw,

zwłaszcza

w następujących

sektorach:

- warzywa bulwiaste –

uprawa i produkcja,

- hodowla owiec

(produkcja mięsa

i wełny),

- hodowla świń

(produkcja mięsa).

Zostali oni

zarejestrowani na

platformie Programu

i opracowali własne

biznes plany dla nowych

przedsiębiorstw. Włoska

Organizacja

Pośrednicząca dla

Programu „Erasmus dla

Młodych

Przedsiębiorców”

z siedzibą w Materze

(www.qualityprogram.it)

rozpatruje ich wnioski.

Młodych

Przedsiębiorców”:

był jego

beneficjentem dwa

lata temu, a obecnie

jeden z jego

partnerów ze

spółdzielni rolniczej

złożył wniosek

o dofinansowanie

z Programu.

Ponadto hiszpański

interesariusz

strategiczny

(podlegający pod

samorząd regionu

Extremadura) został

niedawno

Organizacją

Pośredniczącą

Programu „Erasmus

dla Młodych

Przedsiębiorców”,

więc INFODEF

planuje bliską

współpracę z tą

jednostką.

i ciekawe. Rolnictwo

w Polsce wciąż

jeszcze nie jest

postrzegane jako

prawdziwy biznes,

więc podejście

przedsiębiorcze tych

osób, w przypadku

otrzymania

dofinansowania,

będzie wartością

dodaną w sektorze

ekologicznym.

http://www.qualityprogram.it/

65

Ponadto dwie włoskie

organizacje wspierały

MAICh (Kreta) w

organizacji wymiany dla

dwóch aspirujących

przedsiębiorców z

Włoch w ramach


Młodych

Przedsiębiorców”. Obaj

zostali przyjęci w dwóch

gospodarstwach

produkcji nabiału i

hodowli krów w

okolicach Florencji

(Mugello), gdzie mogli

poznać i przetestować

nowe metody i techniki

pracy i zarządzania

gospodarstwem.

Uniwersytet w Sienie

(http://www.unisi.it/eye),

Organizacja

Pośrednicząca dla


Młodych

Przedsiębiorców”,

rozpatrzyła ich wnioski.

Dwóch włoskich

http://www.unisi.it/eye

66

przedsiębiorców

przyjmujących należy do

naszej Strategicznej

Grupy Kontaktowej.

W wyniku doświadczeń

zdobytych w okresie

październik-listopad 2015

r. aspirujący i

przyjmujący

przedsiębiorcy odnieśli

następujące korzyści:

Przedsiębiorcy Przyjmujący:

- Rozwinęli kontakty międzynarodowe (Włochy – Grecja);

- Przez jeden miesiąc pracowali z dwoma rokującymi, zmotywowanymi, nowymi przedsiębiorcami, którzy wnieśli swoje nowe pomysły do gospodarstwa;

- Zdobyli wiedzę o rynkach zagranicznych (Grecja i Kreta);

67

- Odkryli możliwości współpracy;

- Poprawili znajomość języka angielskiego.

Przedsiębiorcy Aspirujący:

- Zdobyli wiedzę o innych rynkach europejskich i o różnych sposobach prowadzenia biznesu;

- Rozwinęli swoje umiejętności sektorowe (system rolnictwa; system konwencjonalny / ekologiczny);

- Odkryli możliwości współpracy;

- Poprawili znajomość języka angielskiego;

- Rozwinęli i przetestowali umiejętności, wiedzę i kompetencje zdobyte w projekcie LivOrg.

68

5. PODSUMOWANIE

5.1. Główne wnioski

Uczniowie i metody nauczania mieszanego: doświadczenia krajowe – Kursy Pilotażowe

Mimo że uczestnicy kursów różnili się od siebie w poszczególnych krajach partnerskich, to niektóre wnioski są wspólne dla wszystkich Kursów Pilotażowych.

Przede wszystkim można zauważyć, że uczniowie lepiej rozumieli znaczenie ekologicznej hodowli zwierząt i jej potencjał dla produkcji żywności wysokiej jakości

w gospodarstwach niż podczas wykładów. Tematy poruszone i wyjaśnione przez rolników były bardziej zrozumiałe, lepiej zapamiętane i przyswojone niż wiedza

przekazana podczas wykładów. Co ważne, zajęcia w gospodarstwach zawierały również zadania dla uczniów, którzy musieli odpowiedzieć na konkretne pytania w formie

krótkiego raportu przygotowanego po wizycie lub samodzielnie przygotować pytania do zadania rolnikowi lub ekspertowi podczas wywiadu.

Jednak w przypadku niektórych tematów, np. z Jednostek 3 i 4, wykłady w sali lekcyjnej były bardzo korzystne. Pozwalały na optymalne przekazanie pewnego zakresu

informacji w krótkim czasie wszystkim uczniom w grupie. Oprócz wykładów zastosowano również inne metody nauczania w sali lekcyjnej, takie jak studia przypadków

czy dyskusje prowadzone w małych grupach.

Poprzez e-learning uczniowie nauczyli się samodzielnej organizacji nauki i poznali zasady oceniania.

Uczniowie i metody nauczania mieszanego: doświadczenia krajowe – Laboratoria

Laboratoria były realizowane przez dwóch partnerów, którzy mogli zaplanować i przetestować innowacyjne metody szkolenia i doradztwa w celu wzmacniania

potencjału przedsiębiorczego rolników należących do mniejszości etnicznych lub różnych pokoleń w zakresie rolnictwa ekologicznego. Partner polski wybrał podejście

międzypokoleniowe, a partner hiszpański – podejście międzyetniczne.

Podobnie jak w Kursach Pilotażowych, w Laboratoriach również wykorzystano formalne i nieformalne metody szkolenia. Metody formalne pozwoliły uczestnikom

realizować działania w silnej interakcji z grupą. Był to kluczowy element tych działań, ponieważ miały one na celu samoewaluację umiejętności przedsiębiorczych. Te

umiejętności są szczególnie blisko związane z pracą w grupie: kreatywność, komunikacja, budowanie zespołu i pewność siebie. Zastosowano następujące metody

nauczania: prezentacje, studia przypadku, dyskusje, powtórzenia, ćwiczenia i podsumowanie. Pomogły one zapamiętać najważniejsze fakty i know-how w rolnictwie

ekologicznym.

69

Z kolei nieformalne metody szkolenia (w gospodarstwach rolnych i w Inkubatorze Przedsiębiorczości) pozwoliły na: bezpośrednią obserwację codziennych działań

w gospodarstwie; zdobycie informacji „z pierwszej ręki” na temat pracy w sektorze od pracowników gospodarstw; poznanie historii sukcesu i pozytywnych przykładów

opowiedzianych przez przedsiębiorców. Główną strategią w tej części było pokazywanie wielu rzeczywistych strategii biznesowych w rolnictwie ekologicznym, a także

motywowanie młodych ludzi do dyskusji na temat rzeczywistych modeli biznesowych i zainteresowanie ich innowacjami technologicznymi w ekologicznym agro-biznesie.

Trzecia część Laboratoriów – Inkubator Przedsiębiorczości – miała na celu praktyczne zastosowanie zdobytej w częściach 1 i 2 wiedzy i umiejętności, a także

wypracowanie realistycznego i możliwego do wdrożenia biznes planu dla przedsiębiorstwa ekologicznego w szerokim obszarze ekologicznej produkcji żywności,

sprzedaży i usług. Uczniowie w małych grupach uczyli się samoorganizacji podczas nadzorowanej przez trenera, ale jednak samodzielnej pracy nad biznes planami

w ramach zajęć w Inkubatorze Przedsiębiorczości. Była to najtrudniejsza część procesu szkoleniowego. Trener i instruktor muszą być bardzo dobrze skoordynowani, aby

razem prowadzić uczniów i oceniać ich rozwój.

Po zakończeniu polskich Laboratoriów wielu uczniów przyznało, że postara się wdrożyć niektóre innowacje, które poznali podczas Laboratoriów, w gospodarstwach

swoich rodziców.

Wypracowane metody oceny efektów uczenia się

Partnerzy zastosowali różne metody oceny efektów uczenia się – od metod formalnych, takich jak ankiety wielokrotnego wyboru po prezentacje ustne, raporty pisemne,

obserwację trenerów, a także samoocenę.

W przypadku Kursów Pilotażowych najczęściej stosowano ankiety wielokrotnego wyboru (zwłaszcza w e-learningu) oraz obserwacje i raporty. Inną metodą,

zastosowaną przez partnera włoskiego, były indywidualne testy kompetencyjne, których wyniki stanowiły 50% ogólnej punktacji w ocenie każdego ucznia. Testy

obejmowały cały materiał zawarty w Programie Nauczania i pomogły zidentyfikować luki pomiędzy zamierzonymi a faktycznie osiągniętymi efektami uczenia się. Estoński

partner wybrał metodę raportu pisemnego i portfolio na temat każdego odwiedzonego gospodarstwa, natomiast uczniowie niemieccy mieli za zadanie napisać raport na

zadany konkretny temat dotyczący rolnictwa ekologicznego oraz wygłosić prezentację, aby pokazać swoje wnioski całej klasie.

Zazwyczaj wynik oceny formalnej przeprowadzonej za pomocą ankiety wielokrotnego wyboru stanowił jedynie niewielką część końcowej punktacji po ukończeniu

Kursów Pilotażowych.

Oprócz obserwacji trenera i testów wielokrotnego wyboru uczestnicy Laboratoriów mieli za zadanie wypełnić formularz samooceny składający się z pytań zamkniętych.

70

Następnie trener poprowadził debatę i objaśnił główne wnioski. Po zajęciach w inkubatorze przedsiębiorczości uczniowie musieli sprawdzić zrozumienie swojego biznes

planu, odpowiadając na pytania i uczestnicząc w debacie. Ocenie podlegały jakość i rzetelność biznes planu oraz zdolność wykorzystania wiedzy, umiejętności

i kompetencji nabytych w ramach Jednostek 1 i 2 w przygotowaniu biznes planu.

Potencjalny wpływ i efekt mnożnikowy projektu: wnioski na poziomie krajowym

Niektórzy partnerzy będą wykorzystywać metody i treści wypracowane w projekcie LivOrg w dalszym kształceniu lub przyszłych projektach, takich jak mobilność uczniów

ERASMUS+, a także w regularnym szkoleniu i innych działaniach.

Program kształcenia i szkolenia zawodowego LivOrg może być również wykorzystany przez innych interesariuszy działających w obszarach edukacji (szkoły wyższe lub

realizatorzy kształcenia i szkolenia zawodowego) lub ekologii, aby przygotować lub zaktualizować swoje programy nauczania lub kursy dotyczące ekologicznego

zarządzania zwierzętami hodowlanymi.

W wyniku zaangażowania niektórych uczniów w Program „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców” projekt LivOrg bezpośrednio przyczynił się do rozwijania wśród nich

ducha przedsiębiorczości poprzez zachęcanie ich do poszerzania swoich umiejętności przedsiębiorczych i otwieranie się na nowe możliwości dostępne na rynku UE

w obszarze rolnictwa. Program był różnie oceniany w poszczególnych krajach partnerskich.

Partner polski postanowił zreorganizować program Laboratoriów, dzieląc go na 10 logicznych krótkich jednostek, które są bardziej przydatne i zrozumiałe dla ośrodków

kształcenia i szkolenia zawodowego podczas wykorzystania i upowszechniania. Dodano również informacje dla potencjalnych przyszłych realizatorów Laboratoriów

o tym, jak zorganizować część 2 i 3.

Możliwość transferu: działania podjęte na poziomie krajowym w celu transferu nowych lub zaadaptowanych programów kształcenia i szkolenia zawodowego do

NQF/RQF lub innych odpowiednich narzędzi w sektorze

Zaangażowanie interesariuszy (ekspertów i realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego, pracodawców i innych uczestników rynku pracy, a także władze regionalne

i lokalne) w cały cykl projektu jest zalecane w celu poprawy działań projektowych (opracowanie, przygotowanie, wdrożenie i ocena) oraz wsparcia możliwości transferu

osiągniętych rezultatów.

Dlatego każdy partner zorganizował Grupę Zadaniową z udziałem interesariuszy w celu omówienia efektów uczenia się, a także kwestii uznania i transferu osiągnięć do

ram krajowych i regionalnych dla programu nauczania wypracowanego w ramach projektu. Każda Grupa Zadaniowa podpisała Porozumienie dotyczące przyszłych

71

działań w obszarze ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, które mogą zostać podjęte przez instytucje regularnego rolniczego kształcenia i szkolenia

zawodowego. Dzięki tym i innym działaniom, takim jak spotkania na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym, projekt odniósł sukces w zakresie rozpoczęcia

procesu networkingu.

Aby zapewnić trwałość po zakończeniu realizacji projektu, niezbędna jest bliska współpraca partnerów. Podjęto działania networkingowe w celu upowszechniania

rezultatów na poziomie lokalnym, promowania wspólnego podejmowania decyzji i innych inicjatyw obejmujących wdrażanie Programu Nauczania na poziomie

regionalnym w krajach partnerskich.

Celem projektu było również umożliwienie transferu poprzez podnoszenie świadomości w zakresie ekologicznej produkcji żywności i rolnictwa ekologicznego poprzez

wydarzenia projektowe, kanały mediów społecznościowych, opracowane materiały i stronę internetową projektu. Partnerzy rozszerzali działania projektowe na inne

obszary, konteksty sektorowe i środowiska społeczne, np. poprzez zachęcanie do mobilności w ramach Programu „Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców” lub poprzez

zaproszenie krajowych interesariuszy do udziału w seminarium końcowym w Estonii. Ponadto w seminarium końcowym uczestniczyło wielu rolników ekologicznych

z Estonii, którzy zostali poinformowani o projekcie i jego rezultatach.

Jak wspomniano powyżej, Program Nauczania i materiały zostaną wykorzystane w przyszłych projektach i innych działaniach partnerów.

5.2. Rekomendacje

Główne rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego dotyczą przede wszystkim programów kształcenia i szkolenia zawodowego,

procedur ich realizacji, w tym wszystkich niezbędnych faz opracowania, przygotowania i wdrożenia ramy profilu zawodowego związanego z ekologicznym zarządzaniem

zwierzętami hodowlanymi. Tworząc program kształcenia i szkolenia zawodowego w ramach projektu LivOrg, wykorzystano cykl czterech faz (planowanie, wdrożenie,

ewaluacja i przegląd) związanych z ekologicznym zarządzaniem zwierzętami hodowlanymi. Każda z nich opiera się na kryteriach zapewnienia wysokiej jakości

i wskaźnikach opisowych, co umożliwia zastosowanie ich w systemie kształcenia i szkolenia zawodowego w ramach kolejnych poziomów nabywania kwalifikacji. Rama

jest pewnego rodzaju „zestawem narzędzi”, z którego różni użytkownicy mogą wybierać te elementy, które uznają za najlepsze w swoich własnych systemach.

Podczas każdej fazy zaangażowanie szerokiego grona interesariuszy (ekspertów i realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego, pracodawców i innych uczestników

rynku pracy, a także władze regionalne i lokalne) jest zalecane w celu zapewnienia holistycznego podejścia do tematu oraz dostępu do specjalistycznej wiedzy,

umiejętności i kompetencji. Należy pamiętać, że rozważne planowanie już na etapie przygotowania kursu ułatwi i uatrakcyjni pracę nauczycieli i uczniów.

Podczas pierwszej fazy makro-obszary szkolenia powinny być określane, zakładając, że staną się one „możliwymi do kapitalizowania” Jednostkami Szkoleniowymi

72

(takimi, które można przekształcić w tematy robocze związane z odpowiednimi tematami Jednostek Szkoleniowych). Szczególny nacisk należy położyć na

przygotowanie Efektów Uczenia się, ponieważ to one mają określać rezultaty osiągnięte przez uczniów na końcu procesu szkoleniowego. Podczas przygotowania

i wdrażania Programu Nauczania różne treści tej samej Jednostki Szkoleniowej mogą być przekazane poprzez mieszanie kontekstu formalnego i nieformalnego.

Powoduje to konieczność zastosowania różnych działań i metodologii podczas nauczania. Efekty uczenia się (w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji) muszą być

wyznacznikiem podziału czasu na Jednostki Szkoleniowe. Metodologie i narzędzia wykorzystane w szkoleniu muszą być bezpośrednio związane z tymi, które

zastosowano do oceny szkolenia. Dlatego niezbędne są różne strategie kształcenia w kontekście formalnym i nieformalnym.

Duża liczba zajęć prowadzonych na zewnątrz w ramach kursu jest bardzo ważna, ponieważ uczniowie lepiej przyswajają strukturę / system ekologicznego gospodarstwa

rolnego podczas zajęć w gospodarstwie niż podczas wykładów.

Gotowość do rozważenia przejścia na rolnictwo ekologiczne jest dużo większa w gospodarstwie podczas omawiania tematów z rolnikami niż podczas wykładów w sali

lekcyjnej. Należy upewnić się, że podczas wizyt u rolników uczniowie mają wystarczająco dużo czasu na obejrzenie gospodarstw, uzyskanie niezbędnych odpowiedzi na

swoje pytania i zapisanie najważniejszych informacji. W ramach zajęć w gospodarstwach należy również przewidzieć czas na przygotowanie raportu ze szkolenia

i ewaluację efektów uczenia się.

Wszystkie rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego znajdują się w dokumencie „Zestaw Narzędzi Szkoleniowych LivOrg”

wypracowanym w ramach projektu.

PROJEKT LivOrg - IPED...indywidualnych ukrytych umiejętności przedsiębiorczych; b) w celu...

Documents

Transcript of PROJEKT LivOrg - IPED...indywidualnych ukrytych umiejętności przedsiębiorczych; b) w celu...