5 poziom PRK

PROGRAMISTA-OPERATOR

CENTRÓW OBRÓBKOWYCH CNC

SPECJALNOŚĆ

dr inż. Jarosław Niedojadło, prof. nadzw.

Warszawa 06.04.2017

Potrzeby rynku

W wyniku licznych dyskusji ze środowiskiem pracodawców,

wyłonił się problem związany z trudnością znalezienia na rynku

pracy - programistów nowoczesnych centrów obróbkowych,

a także dobrze przygotowanych do zawodu operatorów tego

typu obrabiarek - potrafiących dodatkowo programować

operacje technologiczne z poziomu układu sterowania.

Tak wszechstronnie przygotowani pracownicy są poszukiwani

szczególnie w małych i średnich firmach, realizujących

zamówienia jednostkowo lub w małych seriach.

5 poziom PRK

Specjalność, profil i czas trwania studiów

Profil: praktyczny

Czas trwania studiów: 4 semestry

Liczba ECTS: 121 ECTS

Tytuł zawodowy absolwenta: specjalista dyplomowany

Specjalność: PROGRAMISTA-OPERATOR

CENTRÓW OBRÓBKOWYCH CNC

5 poziom PRK,

kształcenie dla kogo?

5 poziom PRK dla tych, którzy:

• chcą szybko zdobyć zawód - np. dla absolwentów LO;

• chcą przekwalifikować się – np. absolwenci szkół wyższych

„nietechnicznych”;

• mają zamkniętą drogę na studia I stopnia (brak matury),

a chcą zdobyć wyższe kwalifikacje zawodowe:

Kandydat na studia: musi posiadać kwalifikacje określone dla

4 poziomu PRK (liceum, technikum)

- matura może być niewymagana -

pełne kwalifikacje będą nadawane w przypadku gdy

matura zostanie „uzupełniona”,

rozważane jest nadawanie kwalifikacji cząstkowych

w przypadku braku matury.

Celem jest wykształcenie absolwenta posiadającego podstawową wiedzę

i umiejętności konieczne do zrozumienia zagadnień z zakresu obróbki

ubytkowej, działania obrabiarek, projektowania i programowania operacji

obróbkowych.

Absolwent jest przygotowany do obsługi centrów obróbkowych

w zakresie techniczno-organizacyjnego przygotowania stanowiska

i realizacji na nim operacji technologicznych, programowania

warsztatowego obróbki (WOP) oraz programowania centrów

obróbkowych sterowanych w kilku osiach (ponad 3) z wykorzystaniem

systemów CAM. Potrafi wykonywać modele 3D z wykorzystaniem

systemów CAD i z użyciem skanera przestrzennego oraz wykonać

rzeczywiste przedmioty (części, elementy) stosując różne metody obróbki

ubytkowej i przyrostowej.

Ponadto, w zorganizowanych warunkach, potrafi kierować pracą małego

zespołu oraz posługiwać się nowoczesnymi technikami komputerowymi

w zakresie realizowanych zadań.

Ogólne cele kształcenia

i możliwości zatrudnienia

Absolwent posługuje się językiem obcym na poziomie biegłości B1+

Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy

z wykorzystaniem podstawowego słownictwa specjalistycznego

z zakresu studiowanego kierunku.

Absolwent jest przygotowany do pracy w zakładach produkcyjnych

wykorzystujących obrabiarki CNC - jako programista opracowujący

programy obróbkowe, jako operator potrafiący programować obrabiarkę

w systemie tzw. programowania warsztatowego i przeprowadzić

obróbkę w ramach procesu produkcyjnego.

Absolwent może kontynuować naukę na studiach pierwszego stopnia.

W przypadku podjęcia studiów na kierunku mechanika i budowa maszyn

(i pokrewnych) o profilu praktycznym, część uzyskanych kompetencji

może być uznana i cykl studiów może być skrócony.

Ogólne cele kształcenia

i możliwości zatrudnienia

Efekty uczenia się

UMIEJĘTNOŚCI – absolwent potrafi

K_U08 Potrafi wykonać rysunek części oraz rysunek złożeniowy prostego

podzespołu - ręcznie i przy wykorzystaniu systemu CAD. P5Z_UI

K_U09 Potrafi sporządzić model 3D w systemie CAD, w tym

z wykorzystaniem skanera przestrzennego (3D). P5Z_UO

K_U10 Potrafi wykonać rzeczywisty przedmiot metodą obróbki przyrostowej

(drukowanie 3D). P5Z_UO

K_U11

Potrafi posługiwać się aparaturą pomiarową, szczególnie

w zakresie metrologii warsztatowej oraz oszacować błędy

pomiarowe.

P5Z_UO,

P5Z_UN

K_U12 Potrafi analizować wybrane układy automatycznego sterowania

stosowane w budowie maszyn technologicznych.

P5Z_UI,

P5Z_UO

K_U13

Potrafi projektować operacje technologiczne obróbki

ubytkowej uwzględniając kryteria ekonomiczne

i eksploatacyjne oraz wykonać dokumentację technologiczną.

P5Z_UI,

P5Z_UO,

P5Z_UN,

P5Z_UU

K_U14

Potrafi opracować program NC dla centrum obróbkowego

wykorzystując system CAM oraz przeprowadzić jego

symulację, w tym z wykorzystaniem wirtualnego modelu

obrabiarki.

P5Z_UI,

P5Z_UO,

P5Z_UN,

P5Z_UU

Opis wymagań dla poziomu 5 PRK

Symbol deskryptora

5 poziomu Wymagania 5 poziomu PRK

Efekty uczenia się

dla specjalności

programista operator

centrów obróbkowych CNC

WIEDZA – absolwent zna i rozumie:

P5U_W

w szerokim zakresie – fakty, teorie, metody i zależności między nimi; K_W09

różnorodne uwarunkowania prowadzonej działalności K_W14, K_W13

P5Z_WT

podstawy teoretyczne metod i technologii stosowanych w działalności

zawodowej K_W01, K_W02

zasady prowadzenia działalności gospodarczej i przedsiębiorczości K_W14, K_W15

zasady etyczne obowiązujące w działalności zawodowej K_W13, K_W15

P5Z_WZ wybrane teorie wyjaśniające zjawiska i procesy odnoszące się do

działalności zawodowej

K_W03, K_W04, K_W05,

K_W06, K_W07, K_W10,

K_W11, K_W12

P5Z_WO

w szerokim zakresie metody i technologie stosowane w działalności

zawodowej K_W08, K_W09, K_W10

w szerokim zakresie rozwiązania organizacyjne w działalności zawodowej K_W14

P5Z_WN zasady działania i posługiwania się narzędziami, maszynami i

urządzeniami używanymi do wykonywania zadań zawodowych

K_W03, K_W08

K_W09, K_W11

Opis wymagań dla poziomu 5 PRK

UMIEJĘTNOŚCI – absolwent potrafi:

P5U_U

wykonywać zadania bez instrukcji w zmiennych, przewidywalnych warunkach K_U19

rozwiązywać niezbyt złożone i nietypowe problemy w zmiennych

przewidywalnych warunkach K_U21

uczyć się samodzielnie K_U01, K_U03

odbierać umiarkowanie złożone wypowiedzi, tworzyć niezbyt złożone wypowiedzi z użyciem specjalistycznej terminologii

K_U02

odbierać i formułować niezbyt złożone wypowiedzi w języku obcym z uwzględnieniem specjalistycznej terminologii

K_U04

P5Z_UI

opracowywać i prowadzić dokumentację wymaganą w działalności zawodowej K_U08, K_U13

śledzić rozwój danej dziedziny działalności zawodowej, uwarunkowania prawne

oraz lokalne konteksty

K_U01, K_U05, K_U06,

K_U13, K_U14, K_U15,

K_U16

dokonywać analizy prowadzonej działalności zawodowej w oparciu o dostępne dane ilościowe

K_U07, K_U13, K_U19

P5Z_UO

przygotowywać plan działań dotyczący zadań zawodowych, własnych i

kierowanego zespołu, z uwzględnieniem zmiennych, dających się przewidzieć warunków, oraz korygować plan stosownie do okoliczności

K_U12, K_U13, K_U14,

K_U17, K_U21

wykonywać umiarkowanie złożone zadania zawodowe w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach

K_U09, K_U10, K_U11,

K_U13, K_U14, K_U15,

K_U16, K_U18, K_U19,

K_U20, K_U21

kierować małym zespołem pracowniczym realizującym umiarkowanie złożone zadania zawodowe w zmiennych, ale przewidywalnych warunkach

K_U22

analizować i oceniać przebieg oraz efekty działalności zawodowej, rozwiązywać nietypowe problemy i wprowadzać odpowiednie korekty

K_U06, K_U18, K_U19,

K_U21

zarządzać obiegiem informacji związanych z działalnością zawodową K_U21, K_U22

współpracować z klientami i kooperantami K_U21

Plan studiów Kod modułu

kształcenia Lp. Nazwa modułu kształcenia

Liczba

godz. ECTS

PO-A1 1 Język angielski 90 7

PO-A2 2 Wprowadzenie do technik informatycznych 30 2

PO-A3 3 Bezpieczeństwo i higiena pracy 30 2

PO-A4 4 Podstawy przedsiębiorczości 45 3

PO-A5 5 Komunikacja interpersonalna i praca w zespole 30 2

PO-A6 6 Wychowanie fizyczne 30 1

PO-B1 7 Trygonometria i geometria dwu- i tójwymiarowa 60 5

PO-B2 8 Wprowadzenie do mechaniki technicznej 45 3

PO-B3 9 Materiały konstrukcyjne 60 4

PO-C1 10 Rysunek techniczny 45 3

PO-C2 11 CAD 60 4

PO-C3 12 Wprowadzenie do konstrukcji maszyn 30 2

PO-C4 13 Podstawy napędów i sterowania obrabiarek numerycznych 90 6

PO-C5 14 Centra obróbkowe CNC 52,5 3

PO-C6 15 Metrologia warsztatowa i kontrola jakości 90 6

PO-C7 16 Techniki wytwarzania 135 9

PO-C8 17 Podstawy projektowania procesów technologicznych 60 4

PO-C9 18 Podstawy programowania obrabiarek CNC 45 3

PO-C10 19 Programowanie warsztatowe OSN 45 3

PO-C11 20 Komputerowo wspomagane programowanie obróbki (CAM) 75 5

PO-C12 21 Podstawy eksploatacji obrabiarek sterowanych numerycznie 30 2

PO-C13 22 Analiza ekonomiczna produkcji 30 2

PO-C14 23 Podstawy zarządzania produkcją 30 2

PO-C15 24 Podstawy zarządzania środowiskiem i ekologia 15 1

PO-C16 25 Przedmioty wybieralne 75 5

PO-C17 26 Projekt zespołowy 30 3

PO-E1 27 Praktyka zawodowa operatora centrum obróbkowego 16

PO-E2 28 Praktyka zawodowa programisty centrum obróbkowego 6

PO-E3 29 Projekt dyplomowy 30 5

PO-E4 30 Przygotowanie do egzaminu dyplomowego 2

Łącznie 1387,5 121

Praktyka zawodowa

W toku studiów przewidziane jest 16 tygodni praktyki zawodowej

(80 dni roboczych).

Praktyka operatora centrów obróbkowych:

15 dni w sem. II, 30 dni w sem. III, 15 dni w sem. IV (16 ECTS)

Praktyka programisty centrów obróbkowych:

20 dni w sem. IV (6 ECTS)

Powyższe praktyki będą realizowane w trybie dualnym, tzn. w tygodniu

student będzie przebywał w zakładzie produkcyjnym 1 do 3 dni

(w zależności od semestru studiów); dopuszczalna jest realizacja części

praktyki w sposób zblokowany np. w okresie wakacyjnym.

Projekt dyplomowy

Tradycyjna praca dyplomowa jest zastąpiona przez projekt

dyplomowy.

Tematyka projektów dyplomowych dotyczy projektowania operacji

technologicznych na centra obróbkowe, szczególnie w zakresie

programowania obróbki.

Projekt dyplomowy jest recenzowany i zaliczany przed komisją

powołaną przez dyrektora instytutu. Za projekt dyplomowy jest

przyznawane 5 punktów ECTS.

Egzamin dyplomowy

Egzamin dyplomowy odbywa się przed komisją powołaną przez

dyrektora instytutu i składa się z dwóch etapów.

Pierwszy etap stanowi komisyjne zaliczenie projektu

dyplomowego.

Druga, praktyczna część egzaminu dotyczy operatorskiej

obsługi centrum obróbkowego.

Student ma za zadanie uzbroić stanowisko oraz wykonać przedmiot

wg zadanej dokumentacji technologicznej i oprogramowania.

Wykonuje także wylosowane zadanie z zakresu programowania

warsztatowego.

Dyplom

Absolwent uzyskuje tytuł (nazwa robocza)

specjalisty dyplomowanego w zakresie

programista-operator centrów obróbkowych CNC.

Kompetencje zawodowe

Badanie: które kompetencje zawodowe i z jakich zawodów

są wkomponowane w program kształcenia specjalności

programista-operator centrów obróbkowych CNC

(PWSZ w Elblągu – 5 poziom PRK).

Analizę przeprowadzono w odniesieniu do trzech zawodów, ujętych w Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy:

1. Technolog - programista obrabiarek (kod: 214931), wg klasyfikacji zawodów

zaliczany do „grupy wielkiej 2 - Specjaliści”. Aktualnie wykonywany przez

absolwentów studiów wyższych (co najmniej 6 poziom PRK).

2. Operator obrabiarek sterowanych numerycznie (kod: 722308), „grupa wielka

7 - Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy”. Może być wykonywany przez

absolwentów szkół zawodowych (3 poziom PRK), a także absolwentów

techników mechanicznych (4 poziom PRK) posiadających kwalifikację M19.

3. Tokarz/frezer obrabiarek sterowanych numerycznie (kod: 722313), „grupa

wielka 7 - Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy”. Może być wykonywany przez

absolwentów szkół zawodowych (3 poziom PRK), a także absolwentów

techników mechanicznych (4 poziom PRK) posiadających kwalifikację M19.

Zawody dla absolwentów szkół wyższych technolog - programista obrabiarek

Analizowany zawód Program kształcenia na 5 poziomie PRK

Zadania zawodowe Efekty

uczenia się Przedmioty

1 programowanie sterowanych

numerycznie obrabiarek CNC

K_W09, K_W10,

K_W11,

K_U14, K_U21

Techniki wytwarzania;

Podstawy programowania obrabiarek CNC;

Komputerowo wspomagane programowanie obróbki CAM;

Praktyka zawodowa programisty centrum obróbkowego;

Projekt dyplomowy.

4

pisanie programów obróbczych

na maszyny CNC takich jak

tokarki i frezarki pod

sterowaniem Fanuc i Okuma

K_W09, K_W11,

K_U15, K_U16,

K_U21,

Centra obróbkowe CNC;

Programowanie warsztatowe OSN;

Praktyka zawodowa operatora centrum obróbkowego.

5

opracowywanie technologii

nowych detali wykonywanych

na obrabiarkach CNC

wieloosiowych

K_W09, K_W10,

K_U13, K_U14

Techniki wytwarzania; Podstawy projektowania procesów

technologicznych;

Komputerowo wspomagane programowanie obróbki (CAM).

6

opracowywanie dokumentacji

technologicznej na wyroby

zlecane do produkcji i części

prototypowych

K_W10, K_U13, Podstawy projektowania procesów technologicznych.

7

dobieranie odpowiednich

narzędzi i oprzyrządowania

technicznego do optymalizacji

procesów produkcji

K_W10, K_U07,

K_U13,

Techniki wytwarzania; Podstawy projektowania procesów

technologicznych;

Analiza ekonomiczna produkcji

9

dokonywanie pomiaru

wykonanych detali oraz

tworzenie technologii

obróbczych

K_W08, K_W10,

K_U11, K_U13,

Metrologia warsztatowa i kontrola jakości; Techniki

wytwarzania.

• Może wykonywać zadania zawodowe przewidziane dla zawodów,

przyporządkowanych do 3 lub 4 poziomu PRK, związanych

z obsługą operatorską obrabiarek sterownych numerycznie.

Jego kompetencje w obszarze „operatorskim” będą znacznie szersze, zwłaszcza w zakresie umiejętności obsługi wieloosiowych centrów

obróbkowych, w szczególności w zakresie programowania warsztatowego

(z poziomu panelu sterowania obrabiarki).

• Głównym obszarem działalności absolwenta będzie projektowanie

operacji technologicznych na centra obróbkowe łącznie

z programami NC.

Prawie całkowicie wpisuje się to w zakres zadań zawodowych technologa – programisty obrabiarek oraz w ograniczonym zakresie pokrywa zadania

technologa projektującego procesy technologiczne (w zakresie projektowania

operacji obróbkowych i programowania obrabiarek - 6 poziom PRK).

Kompetencje zawodowe

Absolwent specjalności programista-operator centrów obróbkowych

CNC (PWSZ w Elblągu – 5 poziom PRK):

Zależności pomiędzy poziomami kształcenia

IV poziom

Licea V poziom POCOCNC

Technikum mechaniczne (M19)

Inne technika

VI poziom (studia I stopnia)

19 ECTS

PWSZ w Elblągu MiBM – TiEM

61 ECTS

Wnioski

1. Pracodawcy oczekują od absolwenta 5 poziomu PRK

kwalifikacji wyższych i przede wszystkim innych

(dopasowanych do określonych kompetencji zawodowych)

aniżeli te, które uzyskiwane są podczas edukacji na 4 poziomie

PRK. Oczekiwany jest absolwent gotowy podjąć pracę

zawodową na określonych stanowiskach. Nie można tego

osiągnąć w kolejnym etapie kształcenia ogólnego.

2. Okres kształcenia na 5 poziomie PRK, maksymalnie

czterosemestralny, uniemożliwia kształcenie w szerokim

zakresie. Wobec tego powinno to być kształcenie

specjalistyczne (zawodowe) w zakresie ściśle określonych

kompetencji, z ewentualnym uzupełnieniem wiedzy

i umiejętności z wybranych obszarów - w zakresie niezbędnym

do realizacji celu głównego i ewentualnego kontynuowania

kształcenia na 6 poziomie PRK.

3. Wiele stanowisk pracy wymaga wysokich, ale stosunkowo

wąskich kompetencjach zawodowych. Na nich często

zatrudniani są inżynierowie, których kompetencje nie są

w pełni wykorzystywane. Tego typu praca na ogół nie spełnia

ich aspiracji zawodowych. Na tego typu stanowiskach

z powodzeniem mogliby być zatrudniani absolwenci

5 poziomu PRK.

4. Kształcenie na 5 poziomie PRK umożliwia stosunkowo

szybkie przekwalifikowanie się – w zależności od potrzeb

rynku pracy, a dla absolwentów liceów ogólnokształcących

umożliwia zdobycie zawodu.

Wnioski

Zależności pomiędzy poziomami kształcenia

IV poziom

Licea V poziom POCOCNC

Technikum mechaniczne (M19)

Inne technika

VI poziom (studia I stopnia)

19 ECTS

PWSZ w Elblągu MiBM – TiEM

61 ECTS

Kwalifikacje zawodowe na V poziomie PRK Dyplom: technik informatyk, technik logistyk, technik mechatronik, technik mechanik okrętowy, technik pożarnictwa, …….

Rozporządzenie MEN z dn. 16.01.2017 (dyplomy wydane do 15.01.2016)

Kwalifikacje na V poziomie PRK Dyplom: kolegium nauczycielskiego; nauczycielskiego kolegium języków obcych; kolegium pracowników służb społecznych.

Ustawa o ZSK z dn. 22.12.2015

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ