PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU · Górnik eksploatacji podziemnej posiada wspólne efekty...

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU

GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ, 811101

O STRUKTURZE MODUŁOWEJ

Wersja po recenzjach

Warszawa 2012



SPIS TREŚCI

1. TYP PROGRAMU: MODUŁOWY .................................................................................................................................................................................................................. 3

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY .................................................................................................................................................................................................................. 3

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ................................................................................................................................................... 3

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ............................................................................................................................................................................ 3

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO.......................................................................................................................................................................................... 4

6. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA

OGÓLNEGO ..................................................................................................................................................................................................................................................... 4

7. INFORMACJA O ZAWODZIE GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ ...................................................................................................................................................... 6

8. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ .................................................................................................... 7

9. POWIĄZANIA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ INNYMI ZAWODAMI ...................................................................................................................... 7

10. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ ............................................................................................................... 7

11. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ ........................................................................................................................................... 8

12. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW .......................................................................................................................................................... 11

ZAŁĄCZNIKI ........................................................................................................................................................................................................................................................... 38



TYP SZKOŁY: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA

1. TYP PROGRAMU: MODUŁOWY

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA:

Autorzy: mgr inż. Wojciech Cebo, mgr inż. Grzegorz Śliwiński Recenzenci: mgr inż. Łucja Zielińska, mgr inż. Jerzy Kornaś Konsultanci: mgr inż. Teresa Jaszczyk

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Program nauczania dla zawodu GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi:

Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r.

Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r.

Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r.

Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach,

szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 14

Rozporządzeniem MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6,

poz. 69 z późn. zm.)

Rozporządzeniem MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626)

Rozporządzenie MEN z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz

dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. (Dz. U. z 2009r. nr 89 poz.730 z późn. zm.)

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze.

Prawo ochrony środowiskał

Ustawa o odpadach wydobywczych;



Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczegoł

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia

przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie ratownictwa górniczego;

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego:

Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników.

W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.

W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki

Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

6. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Program nauczania dla zawodu górnik eksploatacji podziemnej uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania.



Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:

1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa;

2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na

obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej.

W programie nauczania dla zawodu górnik eksploatacji podziemnej uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, fizyka, język obcy , a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa.

Matematyka:

dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie (także z wykorzystaniem kalkulatora) liczb wymiernych zapisanych w postaci ułamków zwykłych lub rozwinięć dziesiętnych;

zamienia ułamków zwykłych na ułamki dziesiętne;

zamienianie ułamków dziesiętnych skończonych na ułamki zwykłe;

zaokrąglanie rozwinięcia dziesiętnego liczb;

obliczanie wartości nieskomplikowanych wyrażeń arytmetycznych, procent danej liczby, liczbę na podstawie procentu, wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych, długość okręgu i łuku okręgu, pola figur geometrycznych;

stosowanie twierdzenia Pitagorasa;

zami jednostki pola i objętości;

fizyka:

pod przykład sił w różnych sytuacjach praktycznych;

posług się pojęciem siły ciężkości, gęstości, ciśnienia;

wyjaśnia zasad działania dźwigni dwustronnej, bloku nieruchomego, kołowrotu;



wyjasnia zasady przewodnictwa cieplnego;

wykorzystuje pojęcie energii mechanicznej i wymienia różne jej formy;

posługuje się pojęciem pracy i mocy;

posługuje się pojęciem natężenia prądu elektrycznego;

posługuje się pojęciem napięcia elektrycznego;

posługuje się pojęciem oporu elektrycznego;

zna podstawowe jednostki układu SI oraz potrafi je przeliczać;

język obcy: wskazuje umiejętności rozumienia ze słuchu oraz wypowiedzi pisemnej o różnorodnej formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, komunikaty, instrukcje,

wiadomości, napisy informacyjne, listy, broszury, ulotki reklamowe, instrukcje obsługi, dokumentacja techniczna, katalogi i programy komputerowe) w różnych

warunkach odbioru;

znajduje w tekście określonych informacji;

określa kontekstu wypowiedzi (np. czasu, miejsca, sytuacji, uczestników);

rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.

Kształcenie umiejętności objętych przedmiotem podejmowanie działalności gospodarczej bazuje na treściach i umiejętnościach zawartych w podstawach przedsiębiorczości, a w szczególności w takich obszarach jak: sporządzanie biznesplanu, zakładanie działalności gospodarczej

Rozpoznawanie zagrożeń dla życia i zdrowia występujące w związku z procesami produkcyjnymi w zakładach górniczych, udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach i zdarzeniach w związku z pracą, rozpoznawanie i reagowanie na sygnały alarmowe – bazują na wiedzy i umiejętnościach zawartych w treściach kształcenia i nauczania w przedmiocie edukacja dla bezpieczeństwa.

7. INFORMACJA O ZAWODZIE GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ

Górnik eksploatacji podziemnej zajmuje się pracami wydobywczymi w poziemnych zakładach górniczych, a proces wydobywczy odbywa się poprzez wydobywanie kopaliny ze złoża znajdującego się pod powietrznią ziemi. Głównym celem kształcenia w ramach specjalności jest nabycie przez uczniów gruntownej i zaawansowanej wiedzy w dziedzinie nauk o ziemi, górnictwie i geologii, eksploatacji podziemnej złóż, obsłudze maszyn i urządzeń do eksploatacji złóż, technice strzelniczej, miernictwie górniczym, przepisach prawnych w górnictwie i szeroko rozumianego bezpieczeństwa powszechnego. Te wiadomości zapewniają wiedzę o technologii i metodach wydobycia kopalin oraz umiejętności potrzebne współczesnemu górnikowi do podjęcia pracy zawodowej. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie górnik eksploatacji podziemnej może podjąć pracę w podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny użyteczne . Po potwierdzeniu kwalifikacji M.11. Eksploatacja złóż podziemnych oraz po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji M.39. Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż podziemnych i uzyskaniu wykształcenie średniego może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik górnictwa podziemnego .



8. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ

Górnictwo podziemne kopalin to obecnie prężnie rozwijająca się częścią branży górniczej, zajmująca dominującą pozycję w ogólnym bilansie wydobywczym kraju. Są to przede wszystkim zakłady górnicze wydobywające węgiel kamienny, rudy żelaza i soli.

Górnik eksploatacji podziemnej to zawód na który jest duże zapotrzebowanie, ponieważ eksploatacja surowców podlega przepisom prawa górniczego i właściciele kopalń chętnie przyjmują do pracy osoby posiadające kierunkowe wykształcenie górnicze.

Górnicy eksploatacji podziemnej chętnie przyjmowani są do pracy w firmach realizujących usługi dla potrzeb górnictwa..

9. POWIĄZANIA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ INNYMI ZAWODAMI

Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum, np. dla zawodu górnik eksploatacji podziemnej wyodrębniona została kwalifikacja M.11 Eksploatacja podziemna złóż, która stanowi podbudowę kształcenia w zawodzie technik górnictwa podziemnego. Technik górnictwa podziemnego ma kwalifikację właściwą dla zawodu M.39. Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż podziemnych, która jest nadbudową do kwalifikacji bazowej M.11. Górnik eksploatacji podziemnej posiada wspólne efekty kształcenia dla grupy zawodów górniczych PKZ (M.e) wiertacz, górnik eksploatacji podziemnej, górnik eksploatacji otworowej, górnik odkrywkowej eksploatacji złóż, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego.

.

10. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie górnik eksploatacji podziemnej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywanie robót związanych z drążeniem i likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych; 2) wykonywanie robót związanych z wydobywaniem złóż; 3) wykonywanie robót związanych z obsługa urządzeń stosowanych do wentylacji i klimatyzacji podziemnych wyrobisk górniczych;

Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie górnik eksploatacji podziemnej:

efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, KPS)

efekty stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: wiertacz, górnik eksploatacji podziemnej, górnik eksploatacji otworowej, górnik odkrywkowej eksploatacji złóż, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego PKZ(M.e)

efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji M.11. Eksploatacja złóż podziemnych.



11. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ

Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin.

W podstawie programowej kształcenia w zawodzie górnik eksploatacji podziemnej minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi:

na kształcenie w ramach kwalifikacji M.11. Eksploatacja złóż podziemnych przeznaczono 620 godzin,

na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono 400 godzin.

Tabela 3. Plan nauczania do programu o strukturze modułowej

Lp. Nazwa przedmiotu

Klasa Liczba godzin w cyklu kształcenia

I II III tygodniowo łącznie

I II I II I II

1. 811101.M1 Wykonywanie robót związanych z drążeniem

i likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych 14 14 14 448

2. 811101.M2 Wykonywanie robót związanych z wydobywaniem złóż 17 17 17 544

3. 811101.M3 Wykonywanie robót związanych z wentylacją i klimatyzacją 19 19 19 608

Łączna liczba godzin 14 14 17 17 19 19 50 1600

Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 14 14 17 17 19 19 50 1600



EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY PIERWSZĄ KWALIFIKACJĘ M.11. ODBYWA SIĘ POD KONIEC TRZECIEJ KLASY.WYKAZ MODUŁÓW I JEDNOSTEK MODUŁOWYCH

Nazwa modułu Nazwa jednostki modułowe Liczba godzin przewidziana na jednostki modułowe

1. 811101.M1 Wykonywanie robót związanych z drążeniem i likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych

1.1. M1.J1 Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi 203

1.2. M1.J2 Drążenie i likwidacja podziemnych wyrobisk górniczych 245

2. 811101.M2 Wykonywanie robót związanych z wydobywaniem złóż

2.1. M2.J1 Wydobywanie kopalin 260

2.2. M2.J2 Użytkowanie maszyn i urządzeń transportowych 160

2.3. M2.J3 Użytkowanie maszyn i urządzeń do utrzymania procesu wydobycia złóż

84

2.4. M2.J4 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w górnictwie podziemnym

40

3. 811101.M3 Wykonywanie robót związanych z wentylacją i klimatyzacją

3.1. M3.J1 Obsługiwanie urządzeń stosowanych do wentylacji i klimatyzacji podziemnych wyrobisk górniczych

418

3.2. M3.J2 Użytkowanie maszyn i urządzeń do wentylacji i klimatyzacji

190



DYDAKTYCZNA MAPA PROGRAMU NAUCZANIA

811101.M2.J2 811101.M2.J1 811101.M2.J3 811101.M2.J4

811101.M3

811101.M3.J1

811101.M3.J2

811101

górnik eksploatacji podziemnej

górnik eksploatacji podziemnej

811101.M1

811101.M1.J2

811101.M2

811101.M1.J1



12. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW

W programie nauczania dla zawodu technik górnictwa podziemnego zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko

1. 811101.M1 Wykonywanie robót związanych z drążeniem i likwidacją podziemnych

wyrobisk górniczych 448 godz.

2. 811101.M2 Wykonywanie robót związanych z wydobywaniem złóż 544 godz.

3. 811101.M3 Wykonywanie robót związanych z wentylacją i klimatyzacją 608 godz.



1. 311702.M1 Wykonywanie robót związanych z drążeniem i likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych 1.1. 811101.M1.J1 Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi 1.2. 811101.M1.J2 Drążenie i likwidacja podziemnych wyrobisk górniczych

1.1. 811101.M1.J1 Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań

programowych (P lub PP)

Kategoria taksonomiczna

Materiał kształcenia

BHP(1)1. wyjaśnić zasady higieny pracy i ochrony zdrowia w zakładzie górniczym;

P B Higiena pracy i ochrona zdrowia w zakładzie górniczym. Organizacyjne zakładu górniczego zajmujące się ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska. Pojęcie ergonomii w zakładzie górniczym. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka. Kategorie zagrożeń. Środki ochrony osobistej i zbiorowej. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe. Ochrona środowiska Dokumentacja potrzebną do wydobywania kopalin ze złóż. Formy tektoniczne skorupy ziemskiej. Występowanie i pochodzenie złóż kopalin energetycznych Okresy geologiczne i rozwój życia na Ziemi.Podstawowe grupy minerałów Cechy i własności minerałów. Cechy i własności litotypów i macerałów Procesy skałotwórcze Procesy złożotwórcze głównych kopalin tworzących złoża surowców użytecznych w Polsce.

BHP(1)2. wskazać komórki organizacyjne zakładu górniczego zajmujące się ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska;

P B

BHP(1)3. skorzystać z pojęcia ergonomii w zakładzie górniczym; P C

BHP(1)5. analizować pracę jednostek organizacyjnych zakładu górniczego zajmującą się ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska;

P B

BHP(2)2. wymienić instytucje zajmujące się ochroną prawa pracy i środowiska zakładów górniczych;

P B

BHP(4)9. przewidzieć skutki nie stosowania się do przepisów obowiązujących przy wykonywaniu przydzielonych zadań;

P B

BHP(5)1. przewidzieć zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka na obecnie zajmowanym stanowisku;

P C

BHP(5)15. korzystać z informacji o rodzaju i kategoriach zagrożeń w poszczególnych rejonach zakładu górniczego;

P C

BHP(8)2. korzystać ze środków ochrony osobistej i zbiorowej stosowanych na dole kopalni;

P B

BHP(9)3. analizować przyczyny powstawania zagrożeń dla środowiska; P C

BHP(9)5. ustalić zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego na dole kopalni; P B

BHP(9)6. wyjaśnić konieczność stosowania przepisów dotyczących ochrony środowiska;

PP C

KPS(2)4. zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy P

KPS(3)1. analizować rezultaty działań P



KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego

P Formy występowania złóż. koncesji. Pisma związane z prowadzeniem działalności

gospodarczej.

Potrzeby rynku w zakresie prowadzonej przez zakład górniczy działalności.

KPS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań P

PKZ(M.e)(1)1. określić budowę Ziemi i scharakteryzować sfery Ziemi. P B

PKZ(M.e)(1)2. wyszczególnić procesy geotektoniki. P C

PKZ(M.e)(1)3. przedstawić na rysunku formy tektoniczne skorupy ziemskiej. P C

PKZ(M.e)(1)4. wyszczególnić procesy endo- i egzogeniczne. P C

PKZ(M.e)(1)5. omówić występowanie i pochodzenie złóż kopalin energetycznych oraz wód podziemnych.

P B

PKZ(M.e)(1)6. przedstawić okresy geologiczne i rozwój życia na Ziemi. P C

PKZ(M.e)(1)7. analizować tabelę stratygraficzną. P B

PKZ(M.e)(1)8. omówić budowę geologiczną Polski na tle jednostek strukturalnych Europy.

P B

PKZ(M.e)(1)9. objaśnić budowę geologiczną Polski. P C

PKZ(M.e)(1)10. odróżnić podstawowe rodzaje minerałów; P B

PKZ(M.e)(1)11. wymienić sfery wnętrza ziemi; P A

PKZ(M.e)(2)1. określić proces powstanie skał i ich podział; P B

PKZ(M.e)(2)2. rozróżnić węgle kopalne; P B

PKZ(M.e)(2)3. wymienić własności fizyczne i chemiczne węgli kopalnych; P A

PKZ(M.e)(2)4. wymienić podstawowe grupy minerałów. P B

PKZ(M.e)(2)5. określić cechy i własności minerałów. P B

PKZ(M.e)(2)6. wymienić procesy skałotwórcze. P B

PKZ(M.e)(2)7. wyszczególnić grupy genetyczne skał i ich właściwości. PP C

PKZ(M.e)(2)8. rozpoznać makroskopowo skały osadowe, magmowe i metamorficzne.

P C

PKZ(M.e)(2)9. określić własności hydrogeologiczne i inżynierskie skał. P B

PKZ(M.e)(2)10. wymienić procesy złożotwórcze i podstawowe kopaliny tworzące złoża surowców użytecznych w Polsce.

P C



PKZ(M.e)(2)11. badać formy występowania złóż; P C

PKZ(M.e)(2)12. wymienić rodzaje kopalin; P C

PKZ(M.e)(2)13. wytłumaczyć procesy tworzące złoża kopalin będących własnością górniczą,

PP C

PKZ(M.e)(2)14. rozpoznać rodzaje węgli kopalnianych; P B

M.11.1(1)1. rozróżnić oznaczenia litologiczne na mapach P C

M.11.1(1)2. rozpoznać struktury geologiczne na mapach P C

M.11.1(1)3. rozpoznać umowne znaki na mapach geologicznych i górniczych P C

M.11.1(1)4. omówić mapę eksploatacji górniczej podziemnej P B

M.11.1(1)6. rozróżnić rodzaje map górniczych; P C

M.11.1(1)7. czytać umowne znaki na mapach; P A

M.11.1(2)1. rozróżnić i klasyfikować obiekty budowlane w podziemnym zakładzie górniczym,

P C

M.11.1(2)2. wymienić rodzaje obiektów podstawowych i budowlanych zakładu górniczego;

P B

M.11.1(2)3. wyjaśnić znaczenie każdego z obiektów kopalnianych w systemie eksploatacji;

PP C

M.11.1(2)4. opisać rodzaje wyrobisk górniczych i ich przeznaczenie; P A

M.11.1(3)1. omówić metody udostępniania złóż; P B

M.11.1(3)2. dobrać metody głębienia i pogłębiania szybów; P C

M.11.1(3)3. przedstawić metodę wykonania podszybi; P B

M.11.1(3)4. tłumaczyć techniki drążenia poziomych i pochyłych wyrobisk korytarzowych;

P B

M.11.1(3)5. dostrzec konieczność drążenia wyrobisk przygotowawczych; P C

M.11.1(9)1. wymienić minerały występujące w skorupie ziemskiej; P A

M.11.1(9)2. badać minerały i kopaliny użyteczne; P C

M.11.2(1)1. rozpoznać główne minerały skałotwórcze stref złożowych PP C

M.11.2(1)2. rozpoznać główne minerały (macerały i litotypy węgla) w złożu PP C



M.11.2(1)3. rozpoznać główne minerały skałotwórcze strefy złożowej PP C

M.11.2(1)4. dokonać analizy dokumentacji geologicznej strefy złożowej; PP D

M.11.2(1)5. rozpoznać rodzaje minerałów; P B

M.11.2(1)6. rozpoznać skały i węgle kopalne; P B

Planowane zadania Wykonaj przekrój geologiczny ilustrujący budowę geologiczną danego obszaru. Na podstawie otrzymanego opisu i zestawu przykładowych danych litologiczno-stratygraficznych wykonaj przekrój geologiczny badanego obszaru. Wykonany projekt należy porównać z dokumentacją rzeczywistą przekrojów geologicznych badanego obszaru, przygotuj prezentację multimedialną. Wykonane zadanie zaprezentuj na forum klasy (czas 10 min).

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia dydaktyczne powinny być prowadzone w pracowni eksploatacji złóż, wyposażonej w: modele systemów eksploatacji, modele wyrobisk górniczych, schematy wentylacyjne kopalń, przekroje geologiczne, oprogramowanie do wspomagania projektowania procesu technologicznego eksploatacji złóż oraz do symulacji procesu technologicznego eksploatacji złóż, filmy dydaktyczne oraz prezentacje multimedialne dotyczące eksploatacji złóż, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, sprzęt geodezyjny: teodolit, niwelator, dalmierz, łaty geodezyjne, taśmy miernicze, przymiary, tyczki, węgielnicę, sprzęt do rozpoznawania minerałów i skał. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, czasopisma i książki branżowe, mapy geologiczne, przykładowe przekroje litologiczno-stratygraficzne, modele przekrojów geologicznych, filmy i prezentacje multimedialne. Komputer i urządzenie multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się metodę opisu, ćwiczeń i projektu. Należy zwrócić szczególną uwagę na metodę ćwiczeń gdyż uczeń w ten sposób łatwo zrozumie zasady wykonywania baz danych oraz metodę projektu, dzięki której w sposób uprzednio szczegółowo zaplanowany wykona przykładowy przekrój geologiczny. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 20 osobowe, grupy robocze maksymalnie 5 osób.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje wykonanie przykładowego przekroju geologicznego do którego należy zastosować poznane zasady. Wykonany projekt należy omówić na zasadzie porównania z wzorcem i określić jego słabe punkty.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia oraz możliwości technicznych pracodawców.



1.2. 811101.M1.J2 Drążenie i likwidacja podziemnych wyrobisk górniczych


Poziom wymagań




BHP(4)1. przewidzieć skutki nie stosowania się do przepisów dotyczących eksploatacji podziemnych wyrobisk;

P D Przepisy dotyczących eksploatacji podziemnych wyrobisk.

Skutki i przyczyny powstawania wypadków na dole kopalni.

Rodzaje zagrożeń.

Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń urabiających.

Kategorie zagrożeń.

Rodzaje chorób zawodowych.

Działanie pyłów i gazów szkodliwych na organizm człowieka.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe i ochrona środowiska w zakładzie górniczym.

Sprawność zabezpieczeń przeciwpożarowych.

środki ochrony indywidualnej i zbiorowej

Udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym.

Zasady postępowania w razie wystąpienia jakiegokolwiek zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego w trakcie prac eksploatacyjnych.

System pomocy medycznej.

Aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia górniczej działalności gospodarczej.

.

Przykładowy plan ruchu zakładu górniczego

Przykładowy plan likwidacji zakładu górniczego.

Wiertarki udarowe i młoty mechaniczne.

BHP(4)7. analizować skutki i przyczyny powstawania wypadków na dole kopalni;

PP C

BHP(4)8. ustalić rodzaje zagrożeń występujących na stanowisku pracy; P B

BHP(5)2. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń urabiających; P B

BHP(5)6. rozpoznać zagrożenia pożarowe; P B

BHP(5)8. wyjaśnić przyczyny występowania zagrożenia metanowego; P C

BHP(5)9. ocenić zagrożenie klimatyczne w kopalniach; P B

BHP(5)10. określić występowanie i przyczyny tąpań; P C

BHP(5)11. tłumaczyć występowanie zjawisk wyrzutu gazów i skał; P B

BHP(5)12. dostrzec czynniki wpływające na wybuch pyłu węglowego; P C

BHP(5)13. lokalizować zagrożenia wodne i ze strony środków strzałowych; P B


P C

BHP(6)1. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych występujących na dole kopalni;

P C

BHP(6)2. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia nie stosowania się do instrukcji obsługi maszyn i urządzeń urabiających;

P D

BHP(6)6. przybliżyć rodzaje chorób zawodowych; P A

BHP(6)7. opisać działanie pyłów i gazów szkodliwych na organizm człowieka; P B

BHP(6)9. uzasadnić konieczność wyłączenia urządzenia i maszyny w stanie awaryjnym;

P D

BHP(6)10. określić skutki dla zdrowia i życia w trakcie wykonywania napraw maszyn na ruchu;

P D



BHP(7)1. przestrzegać zasad bezpieczeństwa na danym stanowisku pracy; P B Stojaki cierne i hydrauliczne.

Wciągniki i kołowroty.

Przecinaki hydrauliczne, pił taśmowe i klucze hydrauliczne.

Metody wykonywania wyrobisk udostępniających.

Metody drążenia wyrobisk przygotowawczych.

Metody głębienia szybów.

Metody urabiania skał za pomocą środków wybuchowych.

Otwory strzałowe.

Rodzaje materiałów wybuchowych i środków strzałowych.

Dokumentacja robót związanych z drążeniem i likwidacja wyrobisk górniczych.

Rodzaj obudowy wyrobisk górniczych.

Systemy obudowy podziemnych wyrobisk górniczych.

BHP(7)2. zadbać o bezpieczeństwo przeciwpożarowe i ochronę środowiska w zakładzie górniczym;

P B

BHP(7)3. stosować zasady i przepisy bezpieczeństwa dotyczące stanowisk pracy;

P B

BHP(7)5. utrzymać stanowisko pracy w należytym porządku; P C

BHP(7)7. skontrolować sprawność zabezpieczeń przeciwpożarowych; P C

BHP(8)1. użytkować sprzęt ochronny zgodnie z jego przeznaczeniem na danym stanowisku pracy;

P C

BHP(8)4. dobrać odpowiedni sprzęt ochronny w zależności od rodzaju wykonywanych zadań;

P C

BHP(8)5. dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej do potencjalnych zagrożeń występujących podczas wykonywania zadań zawodowych;

P C

BHP(8)6. korzystać ze środków ochrony osobistej i zbiorowej w trakcie wykonywania zadań zawodowych;

P C

BHP(9)2. zastosować się do rygorów ochrony przeciwpożarowej na dole kopalni;

P C

BHP(10)1. wykazać się znajomością udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym;

P D

BHP(10)2. znać zasady postępowania w razie wystąpienia jakiegokolwiek zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego w trakcie prac eksploatacyjnych;

P C

BHP(10)3. powiadomić system pomocy medycznej w przypadku zagrożenia podczas obsługi maszyn i urządzeń;

P D

BHP(10)4. zapobiegać zagrożeniom na stanowisku pracy; P C

BHP(10)5. udzielić pierwszej pomocy w zależności od rodzaju zagrożenia lub wypadku przy pracy;

P D

KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej P

KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań P

KPS(5)1. przewidywać sytuacje wywołujące stres P



KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych

P

KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań P

KPS(9)3. proponować konstruktywne rozwiązania P

KPS(10)2. uwzględniać opinie i pomysły innych członków zespołu P

M.11.1(4)1. posługiwać się wiertarkami udarowymi i młotami mechanicznymi;

P B

M.11.1(4)2. ustawić stojaki cierne i hydrauliczne; P D

M.11.1(4)3. transportować materiały przy użyciu wciągników i kołowrotów; P D

M.11.1(4)4. likwidować i stawiać stojaki stalowe oraz rurociągi z wykorzystaniem przecinaków hydraulicznych, pił taśmowych i kluczy hydraulicznych;

P D

M.11.1(5)1. przedstawić metody wykonywania wyrobisk udostępniających; P B

M.11.1(5)2.przedstawić metody drążenia wyrobisk przygotowawczych; P B

M.11.1(5)3. wskazać metody głębienia szybów; P B

M.11.1(5)4.drążyć podziemne wyrobiska udostępniające i przygotowawcze; P D

M.11.1(6)1. objaśnić metodę urabiania skał za pomocą środków wybuchowych;

PP C

M.11.1(6)2. wiercić otwory strzałowe; P D

M.11.1(6)3. rozpoznać rodzaje materiałów wybuchowych i środków strzałowych;

P B

M.11.1(7)1. sporządzić metody wykonywania wyrobisk udostępniających; P C

M.11.1(7)2. sporządzić metody drążenia wyrobisk przygotowawczych; P C

M.11.1(7)3. dobrać metody wykonywania wyrobisk udostępniających; P C

M.11.1(7)4. dobrać metody drążenia wyrobisk przygotowawczych; P C

M.11.1(8)1. zaplanować organizacje prac w zależności od warunków geologiczno- górniczych;

P B

M.11.1(8)2. analizować dokumentacja robót związanych z drążeniem i likwidacja wyrobisk górniczych;

p C



M.11.1(8)3. korzystać z dokumentacji określającej zasadę wykonywania wyrobisk udostępniających i przygotowawczych;

P B

M.11.1(8)4. wykonać roboty likwidacyjne w wyrobiskach górniczych; P D

M.11.1(10)1. dobrać rodzaj obudowy wyrobisk górniczych; P C

M.11.1(10)2. dobrać odpowiedni system obudowy podziemnych wyrobisk górniczych;

P C

M.11.1(10)3. stosować odpowiednie materiały na obudowy górnicze; P B

M.11.1(10)4. wykonać obudowy podporowe i kotwiową; P D

M.11.1(11)1. rozróżnić metody likwidacji poziemnych wyrobisk górniczych; P B

M.11.1(11)2. określić sposób likwidacji wyrobiska uwzględniając warunki techniczno-ruchowe i geologiczno-górnicze;

P C

Planowane zadania Wyszukiwanie, selekcjonowanie informacji dotyczących drążenia i likwidacji podziemnych wyrobisk górniczych. Klasa podzielona jest na czteroosobowe grupy z której należy wybrać lidera. Lider grupy losuje temat zadania dotyczącego rodzaju złoża oraz urobku, a następnie cała grupa musi zaproponować sposób drążenia i likwidacji podziemnego wyrobiska górniczego. Na wykonanie zadania jest 15 minut po których lider grupy prezentuje pracę na forum klasy (czas 5 minut).

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni eksploatacji złóż, wyposażonej w: modele systemów eksploatacji, modele wyrobisk górniczych, schematy wentylacyjne kopalń, przekroje geologiczne, oprogramowanie do wspomagania projektowania procesu technologicznego eksploatacji złóż oraz do symulacji procesu technologicznego eksploatacji złóż, filmy dydaktyczne oraz prezentacje multimedialne dotyczące eksploatacji złóż, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, normy dotyczące eksploatacji złóż. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, dokumentację górniczą, schematy i modele wyrobisk górniczych, schematy i modele układów technologicznych, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, Zalecane metody dydaktyczne Dobierając metodę kształcenia nauczyciel powinien kierować się możliwościami uczniów, a także koniecznością realizacji efektów kształcenia, które zostaną wykorzystane w pracy zawodowej a także na egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Najbardziej zalecaną metodą dydaktyczną jest pogadanka, połączona z prezentacją multimedialną, praca w małych grupach i indywidualna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo.



Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje zastosować ocenę wykonanego ćwiczenie, zwracając szczególną uwagę na: prawidłowość wyboru metody drążenia i likwidacji wyrobiska, zastosowanie terminologii zawodowej, formę wypowiedzi przez osobę prezentującą wykonane zadanie, innowacyjność zastosowanych rozwiązań.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

2.1 311702.M2.J1 Wydobywanie kopalin

Uszczegółowione efekty kształcenia

Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom

wymaga

ń

progra

mowych

(P lub

PP)

Kateg

oria

takso

nomic

zna


BHP(4)6. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia nie stosowania się do aktualnych przepisów obowiązujących w zakładzie górniczym;

P C Skutki dla zdrowia i życia za nie stosowanie się do aktualnych przepisów obowiązujących w zakładzie górniczym.

Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń urabiających.

Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku

Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału.

Informacji o rodzaju i kategoriach zagrożeń w poszczególnych rejonach zakładu górniczego.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe i ochrona środowiska w trakcie

BHP(5)2. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń urabiających; P B

BHP(5)3. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku; P B

BHP(5)4. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału; P B


P C


P D

BHP(6)3. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia za nie stosowanie się do instrukcji obsługi maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku;

P D

BHP(6)4. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia nie stosowaniasię do instrukcji obsługi maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału;

P D

BHP(6)5. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia za nie przestrzeganie przepisów dotyczących użytkowania maszyn i urządzeń górniczych;

PP D



BHP(6)7. opisać działanie pyłów i gazów szkodliwych na organizm człowieka; P B wykonywania robót eksploatacyjnych.

Sprzęt ochronny na stanowisku pracy.

Instrukcje i technologie dotyczących robót eksploatacyjnych.

Udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym.

Informacje o możliwości zastosowania w eksploatacji złóż nowych technologii.

Metody urabiania skał.

Metody ładowania i transportu urobku.

Rodzaje obudów górniczych.

Sposoby likwidacji zrobów.

Znaczenie i rozwój górnictwa podziemnego w Polsce.

Metody wykonywania wyrobisk górniczych.

Podział wyrobisk górniczych ze względu na przeznaczenie.

Budowa i podzespoły urządzeń do wykonywania wyrobisk górniczych poziomych.

Budowa wyrobisk górniczych pionowych.

Systemy eksploatacji węgla, rud metali nieżelaznych i soli

Młoty i wiertarki mechaniczne.

Urabianie kombajnami chodnikowymi i ścianowymi i strugami.

BHP(6)9. uzasadnić konieczność wyłączenia urządzenia i maszyny w stanie awaryjnym; P D

BHP(6)10. określić skutki dla zdrowia i życia w trakcie wykonywania napraw maszyn na ruchu; P D

BHP(7)4. dbać o bezpieczeństwo przeciwpożarowe i ochronę środowiska w trakcie wykonywania robót eksploatacyjnych;

P B

BHP(8)1. użytkować sprzęt ochronny zgodnie z jego przeznaczeniem na danym stanowisku pracy; P C

BHP(8)3. korzystać ze sprzętu ochronnego na stanowisku pracy; P C

BHP(9)4. znać instrukcje dotyczących robót eksploatacyjnych; P B

BHP(9)1. stosować się do instrukcji i technologii dotyczących robót eksploatacyjnych; P B

BHP(10)1. wykazać się znajomością udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym; P D


P C


P D


BHP(10)5. udzielić pierwszej pomocy w zależności od rodzaju zagrożenia lub wypadku przy pracy; P D

PDG(1)2. analizować funkcjonowanie zakładów górniczych w ramach gospodarki rynkowej; P C

PDG(1)3. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna, branża górnicza;

P B

PDG(1)4. wyjaśnić pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; P B

PDG(1)5. wyjaśnić pojęcia: złoże, koncesja, organy koncesyjne, zakład górniczy; P B

PDG(1)1. określić działania mechanizmów rynkowych właściwych dla branży górnictwa podziemnego;

P B

PDG(1)2. rozróżnić podmioty gospodarcze funkcjonujące w branży górnictwa podziemnego; P B

PDG(2)1. zanalizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych, przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

P B

P B



PDG(2)2. określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego;

P B

PDG(2)3.określić przepisy o opłatach z tytułu działalności w branży górnictwa podziemnego; P B

PDG(3)1. zastosować przepisy prawa dotyczące podejmowania działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

P B

PDG(3)2. określić przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego; P C

PDG(3)3. przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

P D

Schematy i mapy przewietrzania i wentylacji.

Maszyny i urządzenia sterowane cyfrowo.

Rodzaje zagrożeń.

Skały stropowe i spągowe.

Systemy wybierania pokładów węglowych.

Eksploatacje w warunkach zagrożeń naturalnych.

Techniki podsadzania.

Sposoby ładowania i odstawy urobku.

Zagrożenia naturalne w górnictwie

Regulamin górniczych wyciągów

szybowych

Podstawy formalno-prawne działalności

gospodarczej w górnictwie:

Mechanizm rynkowy w branży górnictwa

podziemnego.

Podmioty gospodarcze funkcjonujące w

branży górnictwa podziemnego.

Przepisy prawa o ochronie danych

osobowych, prawa podatkowego i

autorskiego.


P B

PDG(1)2. rozróżnić podmioty gospodarcze funkcjonujące w branży górnictwa podziemnego; P B


P B


PP C

PDG(2)3.określić przepisy o opłatach z tytułu działalności w branży górnictwa podziemnego; P B

PDG(3)1. zastosować przepisy prawa dotyczące podejmowania działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

P B

PDG(3)2. określić przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

P B

PDG(4)1. dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw i instytucji występujących w branży górnictwa podziemnego;

P B

PDG(4)2. wyjaśnić powiązania między przedsiębiorstwami, instytucjami funkcjonującymi w branży górnictwa podziemnego;;

P B

PDG(4)3. określić wpływ przedsiębiorstw branży górnictwa podziemnego na otoczenie; P C

PDG(5)1. wskazać czynniki wpływające na działania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw w branży górnictwa podziemnego;;

P D

PDG(5)2. zanalizować działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne w branży górnictwa podziemnego;

P C



PDG(6).1. zaplanować współpracę z innymi przedsiębiorstwami z branży górnictwa podziemnego; PP C Opłaty z tytułu działalności górniczej.

Przepisy obowiązujące przy podejmowaniu i

prowadzeniu działalności gospodarczej w

branży górnictwa podziemnego.

Etapy rozpoczynania działalności

gospodarczej w branży górnictwa

podziemnego.

Zasady tworzenia biznesplanu dla

przedsiębiorstwa z branży górnictwa

podziemnego.

Zasady tworzenia dokumentacji likwidacyjnej

zakład górniczy.

Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży

górnictwa podziemnego:

Klasyfikacja przedsiębiorstw i instytucji z

branży górniczej.

Przedsiębiorstwa górnicze i ich wpływ na

otoczenie.

Rodzaje działalności gospodarczej.

.przedsiębiorstw górniczych.

Współpraca przedsiębiorstw z branżą

PDG(6).2. zorganizować współpracę w ramach wspólnych przedsięwzięć z innymi przedsiębiorstwami z branży górnictwa podziemnego;

PP D

PDG(7)1. wyznaczyć kolejne etapy ustanowienia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

PP D

PDG(7)2. skonstruować spójny i realistyczny biznesplan dla działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

PP C

PDG(7)3. wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

PP C

PDG(7)4. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

P B

PDG(7)5. sporządzić przykładowy plan likwidacji zakładu górniczego dla wybranej górniczej działalności gospodarczej;

PDG(8)1. wykonać czynności związane prowadzeniem korespondencji w różnej formie;

PDG(8)2. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

PDG(9)1. posługiwać się urządzeniami biurowymi; P D

PDG(9)2. skorzystać z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej;

P C

PDG(10)1. opracować plan marketingowy dla prowadzonej działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

P C

PDG(10)2. dobrać instrumenty marketingowe do prowadzonych działań; PP C

PDG(10)3. podjąć współpracę z przedsiębiorstwami funkcjonującymi w branży marketingowej; P B

PDG(11)1. dokonać analizy kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w branży

przeróbki kopalin stałych;

P B

PDG(11)2. oceniać efektywność działań w zakresie kosztów i przychodów prowadzonej działalności

gospodarczej;

P A

KPS(1)1. zastosować zasady kultury osobistej; P

KPS(3)1. przewidzieć skutki nie stosowania się do zasad bezpieczeństwa w trakcie wykonywania robót P



górniczych; górniczą.

Organizacja stanowiska biurowego.

Prowadzenie korespondencji pomiędzy

przedsiębiorstwami.

Obsługa urządzeń biurowych i programów

komputerowych.

Plan marketingowy.

Ankiety i metody jej przeprowadzania.

Bilansowość i rentowność

prowadzonego przedsiębiorstwa z branży

górniczej.

Rodzaje baz danych

Arkusz kalkulacyjny

Obsługa baz danych produkcyjnych

Pojęcia statyczne w wspomaganiu procesów produkcyjnych

KPS(5)2. stosować sposoby radzenia sobie ze stresem P

KPS(6)1. doskonalić techniki wykonywania zadań zawodowych; P

KPS(7)1. przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; P

KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania P

KPS(10)1. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne P

PKZ(M.e)(3)1. rozróżnić metody urabiania skał; P B

PKZ(M.e)(3)2. opisać metody ładowania i transportu urobku; P B

PKZ(M.e)(3)3. rozróżnić rodzaje obudów górniczych; P C

PKZ(M.e)(3)4. wymienić sposoby likwidacji wyrobisk; P B

PKZ(M.e)(3)5. omówić znaczenie i rozwój górnictwa podziemnego w Polsce. P C

PKZ(M.e)(3)6. scharakteryzować metody wykonywania wyrobisk górniczych. P C

PKZ(M.e)(3)7. scharakteryzować podział wyrobisk górniczych ze względu na przeznaczenie. P C

PKZ(M.e)(3)8. omówić budowę i podzespoły urządzeń do wykonywania wyrobisk górniczych poziomych. P B

PKZ(M.e)(3)9. scharakteryzować budowę wyrobisk górniczych pionowych. P C

PKZ(M.e)(3)10. omówić systemy eksploatacji węgla. P B

PKZ(M.e)(3)11. omówić systemy eksploatacji rud metali nieżelaznych. P B

PKZ(M.e)(3)12. omówić systemy podziemnej eksploatacji soli. P B

PKZ(M.e)(3)13. opisać zasadę pracy młotów i wiertarek mechanicznych; P A

PKZ(M.e)(3)14. opisać urabianie kombajnami chodnikowymi i ścianowymi; P C

PKZ(M.e)(3)15. uzasadnić konieczność urabiania strugami; P C

PKZ(M.e)(3)17. dobrać odpowiedni środek transportu urobku do metody urabiania; P C

PKZ(M.e)(4)1. korzystać ze schematów i map przewietrzania i wentylacji; P B

PKZ(M.e)(4)2. wyjaśnić zasadę pracy maszyn urabiających i ich budowę na podstawie pokazu multimedialnego;

P C

PKZ(M.e)(4)3. wyjaśnić zasadę pracy maszyn do ładowania i odstawy urobku na podstawie pokazu P C



multimedialnego;

PKZ(M.e)(4)5. analizować negatywne zachowania człowieka w trakcie użytkowania maszyn i urządzeń górniczych poprzez pokaz multimedialny wypadków;

P C

PKZ(M.e)(4)6. korzystać z programów wizualizacyjnych procesy technologiczne wydobywania węgla; P C

PKZ(M.e)(4)7. obsługiwać maszyny i urządzenia sterowane cyfrowo; P D

PKZ(M.e)(4)9. zaimportować dane z arkusza kalkulacyjnego; P C

PKZ(M.e)(4)10. zaimportować dane z pliku tekstowego; P C

PKZ(M.e)(4)11. wyeksportować dane; P C

PKZ(M.e)(4)12. gromadzić dane dotyczące działalności produkcyjnej; P A

PKZ(M.e)(4)13. wykonywać raporty dotyczące działalności produkcyjnej i archiwizować dane; P C

PKZ(M.e)(4)14. rozpoznać i stosować podstawowe pojęcia statystyczne w zakresie wspomagania procesów produkcyjnych;

P C

PKZ(M.e)(4)15. stosować zintegrowane systemy wspomagające zarządzanie w przedsiębiorstwie; P C

PKZ(M.e)(4)16. obsługiwać programy komputerowe do wizualizacji pracy maszyn górniczych; P C

PKZ(M.e)(4)17. ocenić rodzaj awarii maszyn na postawie listy błędów w programie; P B

PKZ(M.e)(4)18. ocenić stan przed awaryjny maszyny górniczej dzięki odczytom z pulpitu sterowniczego; P D

M.11.1(12)1. wykryć zagrożenia metanowe; P B

M.11.1(12)2. wykryć zagrożenia wybuchem pyłu węglowego; P B

M.11.1(12)3. wykryć zagrożenia tąpaniami; P B

M.11.1(12)4. wykryć zagrożenia pożarowe; P B

M.11.1(12)5. wykryć zagrożenia wodne; P B

M.11.1(12)6. wykryć zagrożenia radiacyjne; P B

M.11.1(12)7. wykryć zagrożenia wyrzutami gazów i skał; P B

M.11.1(12)8. wymienić rodzaje zagrożeń występujących w zakładach górniczych; P A

M.11.1(12)9. przeciwdziałać w występowaniu zagrożeń na dole kopalni; P B

M.11.1(12)10. zachować się w trakcie zagrożenia; P D

M.11.2(2)1. omówić monitorowanie zjawisk geofizycznych występujących w górotworze w strefie P C



eksploatacji korytarzowego

M.11.2(2)2. omówić technologię prowadzenia robót górniczych w strefie uskoku P B

M.11.2(2)3. korzystać z zasad eksploatacji złóż węglowych; P C

M.11.2(2)4. sklasyfikować skały stropowe i spągowe; P A

M.11.2(2)5. kierować stropem; P D

M.11.2(2)6. stosować systemy wybierania pokładów węglowych; P D

M.11.2(2)7. wykonać eksploatacje w warunkach zagrożeń naturalnych; P D

M.11.2(2)8. stosować techniki podsadzania; P C

M.11.2(4)1. objaśnić metody urabiania ręcznego, mechanicznego i za pomocą materiałów wybuchowych; P B

M.11.2(4)2. porównać sposoby ładowania i odstawy urobku; P C

M.11.2(4)3. zabudować i uruchomić obudowę zmechanizowaną; P D

M.11.2(4)4. obsługiwać kombajny i strugi węglowe; PP C

M.11.2(4)5. korzystać z metod ładowania urobku; P C

M.11.2(4)6. przetransportować urobek z wykorzystaniem przenośników taśmowych i zgrzebłowych; P D

M.11.2(5)1. wykonać transport materiału i urobku z wykorzystaniem dróg przewozowych szynowych; P D

M.11.2(5)2. prowadzić transport górniczymi wyciągami szybowymi; PP C

M.11.2(5)3. przestrzegać instrukcje transportu przenośnikami; P B

M.11.2(5)4. wykonać transport kolejkami linowymi; PP C

M.11.2(6)1. korzystać z podnośników, wciągników i wciągarek ręcznych, hydraulicznych i pneumatycznych;

P D

M.11.2(6)2. posługiwać się młotami i kilofami górniczymi; P D

M.11.2(6)3. stosować przy zabudowie elementów rozłącznych klucze mechaniczne; P C

M.11.2(8)1. podać przykłady zagrożeń metanowych; P B

M.11.2(8)2.podać przykłady zagrożeń pyłowych; P B

M.11.2(8)3.podać przykłady zagrożeń pożarowych; P B

M.11.2(8)4. podać przykłady zagrożeń wodnych; P B

M.11.2(8)5. podać przykłady zagrożeń tąpaniami; P B



M.11.2(8)6. zmywać i opylać wyrobiska w celu zabezpieczenia przed wybuchem pyłu węglowego; P C

M.11.2(8)7.rozpoznać zagrożenia metanowe oraz wyrzutami gazów i skał; P B

M.11.2(8)8. określić przyczyny powstawania pożarów podziemnych; P D

M.11.2(8)9.stwierdzić występowanie zagrożenia wodnego; P D

Planowane zadania Zadanie będzie polegało na wymianie noży urabiających w organach kombajnu zgodnie z otrzymaną dokumentacją techniczno ruchową. Przed przystąpieniem do wymiany należy określić, które z noży nie nadają się do dalszego użytkowania i dopiero wtedy przystąpić do zaplanowanego zadania. Zadanie należy wykonać w grupach 4 osobowych, każda z grup wybiera lidera, którego zadaniem będzie koordynacja prac całej grupy. Wykonane zadanie należy omówić na forum klasy oraz z ekspertem(instruktorem) i porównać z technologią wymiany tego typu elementów skrawających.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni eksploatacji złóż, wyposażonej w: modele systemów eksploatacji, modele wyrobisk górniczych, schematy wentylacyjne kopalń, przekroje geologiczne, oprogramowanie do wspomagania projektowania procesu technologicznego eksploatacji złóż oraz do symulacji procesu technologicznego eksploatacji złóż, filmy dydaktyczne oraz prezentacje multimedialne dotyczące eksploatacji złóż, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, przyrządy pomiarowe do wykrywania gazów kopalnianych, pomiaru prędkości przepływu powietrza, temperatury i wilgotności powietrza, dokumentacje pomiarów geologiczno-górniczych, mapy górnicze, normy dotyczące eksploatacji złóż. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń i instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, schematy i modele układów technologicznych, dokumentacja techniczno-ruchowo, dokumentacja górnicza. Zalecane metody dydaktyczne Wymaga się zastosowania aktywizujących metod kształcenia. Uczeń powinien być przygotowany do wykonywania ćwiczeń o charakterze poszukiwawczym. Powinny być kształtowane umiejętności pracy w zespole. Zalecane metody to instruktaż i ćwiczenia gdyż uczeń w ten sposób łatwo pozna techniki wykonywania robót górniczych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 6 osobowe.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie ćwiczenia praktycznego służącego kształtowaniu umiejętności twórczego wykorzystania wiedzy w praktyce ze zwróceniem szczególnej uwagi na poprawność wykonanego ćwiczenia z obowiązującymi przepisami z branży górniczej oraz dokumentacją techniczną producenta.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia i pracodawców



2. 811101.M2 Wykonywanie robót związanych z wydobywaniem złóż 2.1. 811101.M2.J1 Wydobywanie kopalin

2.2. 811101.M2.J2 Użytkowanie maszyn i urządzeń transportowych

2.3. 811101.M2.J3 Użytkowanie maszyn i urządzeń do utrzymania procesu wydobycia złóż

2.4. 811101.M2.J4 Posługiwanie się językiem zawodowy

2.2 811101.M2.J2 Użytkowanie maszyn i urządzeń transportowych


Poziom wymagań programowych (P lub PP)



BHP(4)2. ustalić zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń urabiających ; P C Zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń górniczych. Sprzęt ochronny na stanowisku pracy. Udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym. Rodzaje maszyn

BHP(4)3. ustalić zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń do ładowania i odstawy urobku; P C

BHP(4)4. ustalić zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń do transportu urobku i materiału; P C

BHP(4)5. przewidzieć zagrożenia występujące w trakcie użytkowania maszyn i urządzeń górniczych; P D

BHP(4)10. skontrolować stan techniczny maszyny i urządzenia górniczego przed ich uruchomieniem ; P C

BHP(4)11. wyłączyć awaryjnie urządzenie w momencie wystąpienia awarii; PP D

BHP(4)12. posługiwać się instrukcją w trakcie obsługi maszyn i urządzeń; P C

BHP(7)1. przestrzegać zasad bezpieczeństwa na danym stanowisku pracy; P B

BHP(7)6. wykonać powierzone zadania na stanowisku do tego przeznaczonym; P C

BHP(8)3. korzystać ze sprzętu ochronnego na stanowisku pracy; P C

BHP(9)7. przestrzegać zapisów w instrukcjach podczas obsługi maszyn i urządzeń górniczych; P B

BHP(10)1. wykazać się znajomością udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym; P D

BHP(10)3. powiadomić system pomocy medycznej w przypadku zagrożenia podczas obsługi maszyn i urządzeń; P D


KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań P



KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych p urabiających. Budowę kombajnów wąskoprzodkowych i szerokoprzodkowych. Rodzaje obudów wyrobisk. Maszyny i urządzenia do ładowania i odstawy urobku. Urządzenia do transportu urobku i materiału. Negatywne zachowania człowieka w trakcie użytkowania maszyn i urządzeń górniczych.

KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań P

M.11.2(3)1. rozróżnić rodzaje maszyn urabiających stosowanych do eksploatacji podziemnych złóż; P B

M.11.2(3)2. opisać budowę kombajnów wąskoprzodkowych i szerokoprzodkowych; P B

M.11.2(3)3. wymienić rodzaje obudów wyrobisk; P B

M.11.2(3)4. rozróżnić rodzaje maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku stosowanych w eksploatacji podziemnych złóż; P B

M.11.2(3)5. opisać budowę urządzeń do ładowania i odstawy urobku stosowanych w górnictwie podziemnym; P B

M.11.2(3)6. wymienić rodzaje maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku; P B

M.11.2(3)7. rozróżnić rodzaje maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału stosowanych w eksploatacji podziemnych złóż; P B

M.11.2(3)8. opisać budowę urządzeń do transportu urobku i materiału stosowanych w górnictwie podziemnym; P B

M.11.2(3)9. wymienić rodzaje maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału; P B

M.11.2(3)10. wymienić maszyny urabiające; P B

M.11.2(3)11. wskazać różnice pomiędzy kombajnem wąskoprzodkowych i szerokoprzodkowych; P B

M.11.2(3)12. odróżnić maszyny do transportu bezprzenośnikowego i przenośnikowego; P B

M.11.2(3)13. rozpoznać maszynę do ładowania i dostawy urobku; P B

M.11.2(7)1. wyjaśnić zasadę pracy maszyn i urządzeń do transportu pionowego i poziomego; P B

M.11.2(7)2. transportować urobek przenośnikami zgrzebłowymi i taśmowymi; P C

M.11.2(7)3. wykonać transport kolejkami szynowymi; P C

M.11.2(7)4. załadować materiał i urobek na środek transportu do tego przeznaczony; P C

PKZ(M.e)(4)4. wyjaśnić zasadę pracy maszyn do transportu urobku i materiału na podstawie pokazu multimedialnego; P C


P C

Planowane zadania Zadaniem uczniów jest zabudować i uruchomić przenośnik zgrzebłowy lub taśmowy. Należy podzielić się na grupy 4 osobowe, każda z grup wybiera lidera, którego zadaniem będzie koordynacja prac całej grupy. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymaną dokumentacją techniczną ruchową urządzenia, uruchomić w obecności osoby posiadającej upoważnia do obsługi w/w urządzeń (instruktor praktycznej nauki zawodu) i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone pracowni maszyn i urządzeń górniczych, wyposażonej w: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), oprogramowanie do wykonywania rysunku technicznego, modele brył geometrycznych, schematy kinematyczne i blokowe maszyn i urządzeń górniczych, modele części maszyn, połączeń rozłącznych i nierozłącznych, napędów elektrycznych hydraulicznych i pneumatycznych, próbki materiałów konstrukcyjnych, części maszyn, części maszyn z różnymi postaciami zużycia, modele obrabiarek do metalu i drewna, modele maszyn i urządzeń górniczych, modele obudów, filmy dydaktyczne dotyczące budowy i eksploatacji maszyn górniczych, oprogramowanie do symulacji działania maszyn i urządzeń górniczych, prezentacje multimedialne dotyczące budowy i działania maszyn i urządzeń górniczych, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, normy dotyczące zasad wykonywania rysunku technicznego maszyn i urządzeń górniczych, katalogi maszyn i urządzeń górniczych, rysunki wykonawcze, złożeniowe oraz montażowe maszyn i



urządzeń górniczych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń i instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, schematy i modele maszyn i urządzeń górniczych, dokumentacja techniczno-ruchowo, dokumentacja górnicza. Zalecane metody dydaktyczne Wymaga się zastosowania aktywizujących metod kształcenia. Uczeń powinien być przygotowany do wykonywania ćwiczeń o charakterze poszukiwawczym. Powinny być kształtowane umiejętności samodzielnej pracy ucznia. Zalecane metody to instruktaż i ćwiczenia praktyczne, gdyż pozwolą one uczniom na zrozumieniu zasady pracy maszyn i urządzeń górniczych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 8 osobowe, grupy robocze maksymalnie 4 osoby.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych proponuje się sprawdzenie poprawności zabudowy i obsługi maszyny lub urządzenia górniczego, zwracając szczególną uwagę na wykonywanie tych prac zgodnie z przepisami stosowanymi w zakładach górniczych.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia oraz przyszłych pracodawców.

2.3 811101.M2.J3 Użytkowanie maszyn i urządzeń do utrzymania procesu wydobycia złóż


Poziom wymagań




BHP(1)4. przestrzegać przepisów bezpieczeństwa w trakcie eksploatacji; P B Przepisy bezpieczeństwa w trakcie eksploatacji.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe i ochrona środowiska w trakcie wykonywania robót eksploatacyjnych.

Środki ochrony osobistej i zbiorowej stosowanych na dole kopalni.

Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń górniczych.

Zasady postępowania w razie wystąpienia jakiegokolwiek zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego w trakcie prac eksploatacyjnych.


P B


P B

BHP(9)2. zastosować się do rygorów ochrony przeciwpożarowej na dole kopalni; P C

BHP(9)7. przestrzegać zapisów w instrukcjach podczas obsługi maszyn i urządzeń górniczych;

P B


P C



M.11.1(13)1. użytkować urządzenia podsadzkowe; P C Urządzenia podsadzkowe.

Dokumentacje obudów zmechanizowanychMłoty i wiertarki udarowe.

Naprawa przenośników taśmowych i zgrzebłowych.

Transport za pomocą kołowrotów, wciągarek i wciągników.

Pompy górnicze.

Sprzęt ochrony dróg oddechowych i ochrony oczu.

M.11.1(13)2. kierować pracą obudów zmechanizowanych; P C

M.11.1(13)3. wiercić otwory i wykonywać obrywki za pomocą młotów i wiertarek udarowych; oraz narzędzi ręcznych;

P C

M.11.1(13)4. dobrać odpowiedni element w trakcie napraw przenośników taśmowych i zgrzebłowych;

P D

M.11.1(13)5. wykonać transport za pomocą kołowrotów, wciągarek i wciągników; P C

M.11.1(13)6. odwodnić wyrobisko stosując pompy górnicze; PP D

M.11.1(14)1. stosować sprzęt ochrony dróg oddechowych i ochrony oczu; P C

Planowane zadania Rozpoznawanie maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku. Na podstawie otrzymanych kart charakterystyki maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku należy dobrać ich rodzaj do metody eksploatacji, prawidłową odpowiedź zaznacz na karcie pracy. Wykonane zadanie należy przedstawić na forum klasy, a poprawność omówić z nauczycielem. Czas na wykonanie zadania 10 min.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni maszyn i urządzeń górniczych, wyposażonej w: modele maszyn i urządzeń górniczych, filmy dydaktyczne dotyczące budowy i eksploatacji maszyn górniczych, oprogramowanie do symulacji działania maszyn i urządzeń górniczych, prezentacje multimedialne dotyczące budowy i działania maszyn i urządzeń górniczych, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, katalogi maszyn i urządzeń górniczych, rysunki wykonawcze, złożeniowe oraz montażowe maszyn i urządzeń górniczych; Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, czasopisma, książki branżowe, dokumentacje techniczno-ruchowe maszyn i urządzeń górniczych, filmy i prezentacje multimedialne. Komputer i urządzenie multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Metodami prowadzenia zajęć powinny być prezentacje multimedialne, dyskusja, przykładowe ćwiczenia. Należy zwrócić szczególną uwagę na metodę prezentacji i ćwiczeń gdyż pozwolą one uczniowi łatwo zrozumieć zasadę pracy i budowę maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu w którym uczeń otrzyma rysunki (zdjęcia) maszyn, powinien ją rozpoznać wraz z poszczególnymi podzespołami, zwracając szczególną uwagę na: prawidłowość wyboru maszyny i rządzenia do ładowania i odstawy urobku.




2.4 811101.M2.J4 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w górnictwie podziemnym


Poziom wymagań




JOZ(1)1 udzielić ogólnych informacji o osobach, miejscach, przedmiotach związanych z wykonywanym zawodem

P C Porozumiewanie się w języku obcym: 1. Specjalistyczne słownictwo stosowane podczas wykonywania zadań zawodowych technika górnictwa podziemnego 2.Specjalistyczne słownictwo stosowane podczas wykonywania zadań zawodowych technika ; 3.Dokumentacja techniczna dotycząca górnictwa podziemnego w języku obcym. 4.Zwroty grzecznościowe. 5. Terminologia oraz zasady gramatyki w rozwiązywaniu problemów technicznych i organizacyjnych związanych z bezpiecznym wykonywaniem czynności zawodowych; II.Struktury leksykalno-gramatyczne: 1.Regulaminy i instrukcje stanowiskowe w języku obcym. 2.Dokumentacja oraz analiza techniczna i technologiczna w języku obcym. 2.Instrukcje obsługi urządzeń mechanicznych, elektrycznych dotyczące zasad bezpiecznej pracy przy ich wykorzystaniu. 3.Źródła informacji z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpiecznego prowadzenia ruchu w zakładach górnictwa podziemnego 4.Wiedza z zakresu górnictwa podziemnego w zasobach internetowych.

JOZ(1)2 zastosować nazwy maszyn, urządzeń i narzędzi w górnictwie podziemnym P C

JOZ(1)3 posługiwać się terminologią związaną z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy

PP C

JOZ(1)4 posługiwać się terminologią ogólnotechniczną w branży górnictwa podziemnego

PP C

JOZ(1)5 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo ogólne i strategie kompensacyjne;

P B

JOZ(2)1. zrozumieć i zastosować się do ustnie wypowiedzianych informacji dotyczących obowiązków i oczekiwań pracodawcy ;

PP D

JOZ(2)2. zrozumieć i zastosować ustnie wypowiedziane zasady związane z obsługą maszyn i urządzeń, w górnictwie podziemnym;

P D

JOZ(2)3. określić kontekst wypowiedzi dotyczących wykonywania czynności zawodowych

P C

JOZ(3)1. zinterpretować polecenia pisemne dotyczące wykonywania czynności zawodowych

PP C

JOZ(3)2. odczytać i zanalizować podane w sposób pisemny instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;;

P C

JOZ(3)3. rozpoznać związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu; PP C

JOZ(3)4. przełożyć język instrukcji na czynności wykonywania zadań zawodowych; P C

JOZ(4)1. prowadzić korespondencję formalną, nieformalną i mailową;, P C

JOZ(4)2. zabrać głos w dyskusji i argumentować własne poglądy dotyczące P C



wykonywania zawodu;; ..5.Materiały szkoleniowe z technik i technologii górnictwa podziemnego oraz zasad projektowania, budowy i eksploatacji procesów technologicznych.

JOZ(4)3. wyrazić swoje opinie i pomysły związane z wykonywaną pracą; P C

JOZ(4)4. prowadzić rozmowę z przełożonym i podwładnym w zakresie wykonywania zadań zawodowych;

P C

JOZ(4)5. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje obsługi urządzeń stosowanych na stanowiskach pracy;

P D

JOZ(5)1. korzystać ze słowników jedno i dwujęzycznych ogólnych i branżowych P C

JOZ(5)2. odszukać w prasie, literaturze fachowej i na stronach internetowych potrzebne informacje związane z wykonywaniem zawodu w w górnictwie podziemnym

P C

JOZ(5)3. przekazać w języku polskim główne myśli lub wybrane informacje z tekstu w języku obcym o w górnictwie podziemnym;

P C

JOZ(5)4. zrozumieć informacje dotyczące wykonywanego zawodu usłyszane w mediach obcojęzycznych

PP D

JOZ(5)5. zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie materiały popularyzujące tematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w w górnictwie podziemnym

P C

Planowane zadania Należy dobrać się w grupy dwuosobowe i na podstawie otrzymanego karty pracy z rozmową w języku polskim należy ją przetłumaczyć na język obcy. Przetłumaczony dialog trzeba zaprezentować na forum klasy, czas na wykonanie zadania 15 min. Poprawność wypowiedzi będzie oceniona przez nauczyciela.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni języków obcych w której powinny się znajdować: materiały dydaktyczne, instrukcje do ćwiczeń, wzory protokołów kontrolnych, wzory dokumentacji ruchowej. Komputer z dostępem do Internetu. Urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, foldery, obcojęzyczne wydawnictwa techniczne z zakresu zawodu, karty charakterystyki substancji niebezpiecznych, a także filmy i prezentacje multimedialne o tematyce z zakresu zadań zawodowych w górnictwie podziemnym. Zalecane metody dydaktyczne Zalecaną metodą będą ćwiczenia w tłumaczeniu tekstów i porozumiewaniu się w języku obcym gdyż tylko w ten sposób uczeń w sposób dostateczny opanuje w/w zagadnienia. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu górnictwa podziemnego , porozumiewania się w języku obcym z przełożonymi i pracownikami.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testów typu „próba pracy”. W trakcie ocenia należy zwrócić szczególną uwagę na poprawne w zastosowanie terminologii zawodowej.

– Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia oraz przyszłych pracodawców.



3. 811101.M3 Wykonywanie robót związanych z wentylacją i klimatyzacją 3.1. 811101.M3.J1 Obsługiwanie urządzeń stosowanych do wentylacji i klimatyzacji podziemnych wyrobisk górniczych 3.2. 811101.M3.J2 Użytkowanie maszyn i urządzeń do wentylacji i klimatyzacji

3.1 811101.M3.J1 Obsługiwanie urządzeń stosowanych do wentylacji i klimatyzacji podziemnych wyrobisk górniczych


Poziom wymagań




BHP(4)8. ustalić rodzaje zagrożeń występujących na stanowisku pracy; P B Zagrożenia występujące na stanowisku pracy.

Przepisy dotyczące obsługi maszyn i urządzeń górniczych.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe i ochrona środowiska w zakładzie górniczym.

Sprawność zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej do potencjalnych zagrożeń występujących podczas wykonywania zadań zawodowych.

Pierwsza pomoc w zależności od rodzaju zagrożenia lub wypadku przy pracy.

Urabianie materiałami wybuchowymi.

Urządzenia do wentylacji i klimatyzacji wyrobisk górniczych.

Lutniociągi i rurociągi wentylacyjne i klimatyzacyjne.

rodzaje i budowę tam wentylacyjnych.

Konieczność stosowania zapór pyłowych i wodnych.

Wentylatory główne i lutniowe.

Skutki nieprawidłowego rozprowadzenia powietrza w wyrobiskach.

Pomiary temperatury i wilgotności w wyrobiskach dołowych.

BHP(5)5. stosować podstawowe przepisy dotyczą obsługi maszyn i urządzeń górniczych;

P C

BHP(5)7. definiować charakterystykę powietrza kopalnianego i zasadę przewietrzania; P A


P B

BHP(7)7. skontrolować sprawność zabezpieczeń przeciwpożarowych; P C


P C


P C


P D

KPS(6)1. doskonalić techniki wykonywania zadań zawodowych; P

KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania P

PKZ(M.e)(3)16. streścić urabianie materiałami wybuchowymi; P B

M.11.3(5)1. zabudować urządzenia do wentylacji i klimatyzacji wyrobisk górniczych; P C

M.11.3(5)2. połączyć lutniociągi i rurociągi wentylacyjne i klimatyzacyjne; P C

M.11.3(6)1. wytłumaczyć rodzaje i budowę tam wentylacyjnych; P B

M.11.3(6)2. wyjaśnić konieczność stosowania zapór pyłowych i wodnych; P C

M.11.3(7)1. zabudować lutniociągi i rurociągi sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej; P D



M.11.3(7)2. użytkować wentylatory główne i lutniowe; P C Wyniki pomiarów urządzeniami do diagnostyki naturalnej. M.11.3(7)3. obsługiwać urządzenia klimatyzacji centralnej i rejonowej; P C

M.11.3(8)1. przewidzieć skutki nieprawidłowego rozprowadzenia powietrza w wyrobiskach;

PP D

M.11.3(8)2. przewidzieć skutki nieprawidłowej zabudowy lutniociągów i rurociągów; P C

M.11.3(8)3. uzasadnić konieczność stosowania prawidłowych zasad rozprowadzenia powietrza kopalnianego;

P D

M.11.3(8)4. przestrzegać wymagań dotyczących klimatycznych warunków pracy; P A

M.11.3(9)1. wykonać pomiary temperatury i wilgotności w wyrobiskach dołowych; P C

M.11.3(9)2. analizować wyniki pomiarów urządzeniami do diagnostyki naturalnej; P D

Planowane zadania Zadanie będzie polegało na zabudowie wentylatora lutniowego wraz z lutniami stalowymi. Należy podzielić się na grupy 8 osobowe, każda z grup wybiera lidera, którego zadaniem będzie koordynacja prac całej grupy. Wykonane zadanie należy omówić na forum klasy oraz z ekspertem i porównać z technologią.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni eksploatacji złóż, wyposażonej w: modele systemów eksploatacji, modele wyrobisk górniczych, schematy wentylacyjne kopalń, przekroje geologiczne, oprogramowanie do wspomagania projektowania procesu technologicznego eksploatacji złóż oraz do symulacji procesu technologicznego eksploatacji złóż, filmy dydaktyczne oraz prezentacje multimedialne dotyczące eksploatacji złóż, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, przyrządy pomiarowe do wykrywania gazów kopalnianych, pomiaru prędkości przepływu powietrza, temperatury i wilgotności powietrza, dokumentacje pomiarów geologiczno-górniczych, mapy górnicze, normy dotyczące eksploatacji złóż. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń i instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, schematy i modele układów technologicznych, dokumentacja techniczno-ruchowo, dokumentacja górnicza. Zalecane metody dydaktyczne Wymaga się zastosowania aktywizujących metod kształcenia. Uczeń powinien być przygotowany do wykonywania ćwiczeń o charakterze poszukiwawczym. Powinny być kształtowane umiejętności pracy w zespole. Zalecane metody to instruktaż i ćwiczenia gdyż uczeń w ten sposób pozna zasadę obsługi i zabudowy urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych stosowanych w zakładach górniczych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 8 osobowe.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie ćwiczenia praktycznego służącego kształtowaniu umiejętności twórczego wykorzystania wiedzy w praktyce ze zwróceniem szczególnej uwagi na poprawność wykonanego ćwiczenia z obowiązującymi przepisami z branży górniczej.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia i pracodawców



3.2 811101.M3.J2 Użytkowanie maszyn i urządzeń do wentylacji i klimatyzacji


Poziom wymagań




BHP(4)5. przewidzieć zagrożenia występujące w trakcie użytkowania maszyn i urządzeń górniczych;

P D Zagrożenia występujące w trakcie użytkowania maszyn i urządzeń górniczych.

Stan techniczny maszyny i urządzenia górniczego przed ich uruchomieniem.

Odpowiedni sprzęt ochronny w zależności od rodzaju wykonywanych zadań.

Zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego na dole kopalni.

Skład powietrza kopalnianego.

Rodzaje gazów szkodliwych występujących na dole kopalni.

Próbki gazu kopalnianego.

Pomiaru prędkości, temperatury i wilgotności powietrza.

Przyrządy do pomiarów składu powietrza kopalnianego.

Warunki klimatyczne w kopalni.

Zasady przewietrzania kopalń.

Skład gazów szkodliwych występujących w wyrobiskach górniczych i kierunki ich przemieszczania się.

Metody i sposoby przepływu powietrza w kopalni.

Miejsca zabudowy urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych.

Wyrobiska ślepe.

Rodzaje wentylatorów kopalnianych.

Mapy i schematy sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej.

BHP(4)10. skontrolować stan techniczny maszyny i urządzenia górniczego przed ich uruchomieniem ;

P C

BHP(7)3. stosować zasady i przepisy bezpieczeństwa dotyczące stanowisk pracy; P B


P C

BHP(9)5. ustalić zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego na dole kopalni; P B


P D

M.11.3(1)1. opisać skład powietrza kopalnianego; P B

M.11.3(1)2. wymienić rodzaje gazów szkodliwych występujących na dole kopalni; P A

M.11.3(1)3. pobrać próbki gazu kopalnianego do analizy chemicznej; P C

M.11.3(1)4. dokonać pomiaru prędkości, temperatury i wilgotności powietrza; P C

M.11.3(1)5. korzystać z przyrządów do pomiarów składu powietrza kopalnianego; P D

M.11.3(2)1. określić skład powietrza kopalnianego oraz jego właściwości; P B

M.11.3(2)2. ocenić warunki klimatyczne w kopalni; P C

M.11.3(2)3. dobrać zasady przewietrzania kopalń; P C

M.11.3(2)4. sprawdzić skład gazów szkodliwych występujących w wyrobiskach górniczych i kierunki ich przemieszczania się;

P C

M.11.3(3)1. ustalić metody i sposoby przepływu powietrza w kopalni; P B

M.11.3(3)2. określić podstawowe zasady projektowania wentylacji wyrobisk kopalnianych;

P B

M.11.3(3)3. zaznaczyć na schemacie wentylacyjnym kierunki przepływu powietrza w P C



wyrobiskach; Elementy sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej. M.11.3(3)4. wskazać optymalne miejsca zabudowy urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnej;

P D

M.11.3(3)5. przewietrzać wyrobiska ślepe; P C

M.11.3(4)1. rozpoznać elementy sieci wentylacyjnej i klimatyzacji; P B

M.11.3(4)2. wskazać rodzaje wentylatorów kopalnianych; P C

M.11.3(4)3. rozpoznać rodzaje instalacji klimatyzacyjnej; P B

M.11.3(4)4. przedstawić na mapach i schematach elementy i strukturę sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej;

P C

M.11.3(4)5. rozpoznać elementy sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej; P B

Planowane zadania Wykonaj opis rodzaju sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej wykonanej w zakładzie górniczym. Na podstawie otrzymanego rysunku rozpoznaj i opisz rodzaj sieci i elementów wentylacji oraz klimatyzacji w niej zastosowanej. Opisany przykładowy rysunek należy porównać z prawidłowym schematem przedstawionym wizualnie na rzutniku i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Czas na wykonanie zadania wynosi 20 min.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia dydaktyczne powinny być prowadzone w pracowni eksploatacji złóż wyposażonej w: modele systemów eksploatacji, modele wyrobisk górniczych, schematy wentylacyjne kopalń, przekroje geologiczne, oprogramowanie do wspomagania projektowania procesu technologicznego eksploatacji złóż oraz do symulacji procesu technologicznego eksploatacji złóż, filmy dydaktyczne oraz prezentacje multimedialne dotyczące eksploatacji złóż, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z pakietem programów biurowych, z drukarką, ze skanerem, z ploterem, z projektorem multimedialnym, sprzęt do pomiaru prędkości przepływu powietrza, temperatury i wilgotności powietrza, dokumentacje pomiarów geologiczno-górniczych, mapy górnicze, normy dotyczące eksploatacji złóż. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, mapy, schematy, zdjęcia, rysunki, czasopisma branżowe oraz filmy i prezentacje multimedialne. Komputer i urządzenie multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się metodę opisu, pogadanki i pokazu z zastosowaniem filmów i zdjęć gdyż uczeń w łatwy sposób zrozumie zasadę przewietrzania i klimatyzacji kopalń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu w którym uczeń otrzyma schemat, na którym powinien zaznaczyć i opisać rodzaj i zasadę przewietrzania i klimatyzacji wyrobiska górniczego.




ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1) Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2) Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU GÓRNIK EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1)

Efekty kształcenia

Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG)

PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;



Efekty kształcenia

PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ)

JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

Kompetencje personalne i społeczne (KPS)

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki;

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;

KPS(4) jest otwarty na zmiany;

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem;

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej;

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień;

KPS(10) współpracuje w zespole.

Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów

PKZ(M.e)

PKZ(M.e)(1) rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi;

PKZ(M.e)(2) rozróżnia rodzaje skał, określa ich budowę i właściwości;

PKZ(M.e)(3) rozróżnia procesy technologiczne wydobycia kopalin;

PKZ(M.e)(4) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań

Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie M.11.

M.11.1(1) odczytuje mapy górnicze i przekroje geologiczne;

M.11.1(2) rozpoznaje elementy infrastruktury podziemnych przedsiębiorstw górniczych;

M.11.1(3) rozpoznaje sposoby udostępniania złóż;

M.11.1(4) posługuje się narzędziami i sprzętem do drążenia i likwidacji podziemnych wyrobisk górniczych;



Efekty kształcenia

M.11.1(5) stosuje metody drążenia podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(6) wykonuje roboty strzałowe;

M.11.1(7) wykonuje roboty związane z drążeniem podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(8) przestrzega parametrów drążenia podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(9) pobiera próbki z podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(10) wykonuje roboty związane z zabezpieczaniem podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(11) wykonuje roboty związane z likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(12) rozpoznaje zagrożenia występujące w podziemnych wyrobiskach górniczych;

M.11.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane podczas drążenia i likwidacji podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(14) stosuje sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;

M.11.2(1) określa skład mineralogiczny i petrograficzny strefy złożowej kopalin;

M.11.2(2) stosuje metody eksploatacji złóż kopalin użytecznych do warunków geologicznych;

M.11.2(3) rozpoznaje maszyny i urządzenia stosowane do urabiania, ładowania i odstawy urobku oraz do transportu urobku i materiałów;

M.11.2(4) wykonuje roboty związane z urabianiem, ładowaniem i odstawą urobku;

M.11.2(5) wykonuje roboty związane z transportem urobku i materiałów;

M.11.2(6) posługuje się narzędziami i sprzętem stosowanymi podczas wydobywania kopalin;

M.11.2(7) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane do transportu urobku i materiałów;


M.11.3(1) bada skład powietrza kopalnianego;

M.11.3(2) wykonuje pomiary z zakresu aerologii górniczej;

M.11.3(3) przestrzega zasad rozprowadzania powietrza w podziemnych wyrobiskach górniczych oraz przewietrzania ich;

M.11.3(4) rozpoznaje elementy sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej w podziemnych wyrobiskach górniczych;

M.11.3(5) montuje urządzenia miejscowej wentylacji i klimatyzacji;

M.11.3(6) wykonuje tamy wentylacyjne i podsadzkowe oraz zapory pyłowe i wodne;

M.11.3(7) obsługuje urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne;


M.11.3(9) montuje urządzenia do diagnostyki zagrożeń naturalnych;



Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2)

Naz

wa

Mo

du

łu

Naz

wa

jed

no

stki

mo

du

łow

ej

Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/

Uczeń:

klasa

liczb

a go

dzi

n p

rze

znac

zon

a n

a

real

izac

ję e

fekt

ów

ksz

tałc

en

ia

I II III

l ll l ll l ll

1 2 3 5 6 7 8 9 10 11

M1

Wyk

on

ywan

ie r

ob

ót

zwią

zan

ych

z d

rąże

nie

m i

likw

ida

cją

po

dzi

em

nyc

h w

yro

bis

k gó

rnic

zych

M1

.J1

Ro

zpo

znaw

anie

bu

do

wy

geo

logi

czn

ej Z

iem

i

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochrona środowiska i ergonomią;

X X 30







X X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;



PKZ(M.e)(1) rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi; X 45




M.11.1(1) odczytuje mapy górnicze i przekroje geologiczne;

X X 128





Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J1 203

s

M1

.J2

Drą

żen

ie i

likw

ida

cja

po

dzi

em

nyc

h w

yro

bis

k gó

rnic

zych


X X 45



BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi zasadami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;



BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia i zżycia;


X X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;






KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień;

KPS(10) współpracuje w zespole;


X X 200


M.11.1(6) wykonuje roboty strzałowe;






Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M1 448

M2

Wyk

on

ywan

ie r

ob

ót

zwią

zan

ych

z

wyd

ob

ywan

iem

złó

ż

M2

.J1

Wyd

ob

ywan

ie k

op

alin


X X 30






BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia i zżycia;




X X

40








PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;




X X




KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej;


KPS(10) współpracuje w zespole;

PKZ(M.e)(3) rozróżnia procesy technologiczne wydobycia kopalin; X X 20

PKZ(M.e)(4) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań;


X X 170 M.11.2(2) stosuje metody eksploatacji złóż kopalin użytecznych do warunków geologicznych;




M.11.2(5) wykonuje roboty z związane z transportem urobku i materiałów;




M2

.J2

Uży

tko

wan

ie m

aszy

n i

urz

ądze

ń t

ran

spo

rto

wyc

h


X X 20




BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia i życia;


X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;


M.11.2(3) rozpoznaje maszyny i urządzenia stosowane do urabiania, ładowania i odstawy urobku oraz do transportu urobku i materiałów; X X 120


PKZ(M.e)(4) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań;

X X 20


M2

.J3

Uży

tko

wan

i

e

mas

zy

n i

urz

ądz

eń

do

utr

zy

man

ia

pro

cesu

wyd

o

byc

ia

złó

ż

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; X X 20







M.11.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane podczas drążenia i likwidacji podziemnych wyrobisk górniczych;

X X 64 M.11.1(14) stosuje sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;


M2

.J4

Po

słu

giw

anie

się

języ

kie

m

ob

cym

zaw

od

ow

ymz


X X 40




JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji;



M3

Wyk

on

ywan

i

e r

ob

ót

zwią

zan

ych

z

we

nty

lacj

ą i

klim

atyz

acją

M3

.J1

Ob

słu

giw

ani

e u

rząd

zeń

sto

sow

anyc

h

do

we

nty

lacj

i

i klim

atyz

acji

po

dzi

em

nyc

h

wyr

ob

isk

górn

iczy

ch


X X 48







X X KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;


X 120


X X 250








M3

.J2

Uży

tko

wan

ie m

aszy

n i

urz

ądze

ń d

o w

en

tyla

cji i

klim

atyz

acji


X X 40





M.11.3(1) bada skład powietrza kopalnianego;

X X 150






Łączna liczba godzin przeznaczona na efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów

582

Łączna liczba godzin przeznaczona na kwalifikację M.11. 1018



USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń:


M1 Wykonywanie robót związanych z drążeniem i likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych


BHP(1)1. wyjaśnić zasady higieny pracy i ochrony zdrowia w zakładzie górniczym;

BHP(1)2. wskazać komórki organizacyjne zakładu górniczego zajmujące się ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska;

BHP(1)3. skorzystać z pojęcia ergonomii w zakładzie górniczym;

BHP(1)5. analizować pracę jednostek organizacyjnych zakładu górniczego zajmującą się ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska;


BHP(2)2. wymienić instytucje zajmujące się ochroną prawa pracy i środowiska zakładów górniczych;


BHP(4)1. przewidzieć skutki nie stosowania się do przepisów dotyczących eksploatacji podziemnych wyrobisk;

BHP(4)7. analizować skutki i przyczyny powstawania wypadków na dole kopalni;

BHP(4)8. ustalić rodzaje zagrożeń występujących na stanowisku pracy;

BHP(4)9. przewidzieć skutki nie stosowania się do przepisów obowiązujących przy wykonywaniu przydzielonych zadań;


BHP(5)1. przewidzieć zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka na obecnie zajmowanym stanowisku;

BHP(5)2. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń urabiających;

BHP(5)6. rozpoznać zagrożenia pożarowe;

BHP(5)8. wyjaśnić przyczyny występowania zagrożenia metanowego;

BHP(5)9. ocenić zagrożenie klimatyczne w kopalniach;

BHP(5)10. określić występowanie i przyczyny tąpań;

BHP(5)11. tłumaczyć występowanie zjawisk wyrzutu gazów i skał;

BHP(5)12. dostrzec czynniki wpływające na wybuch pyłu węglowego;

BHP(5)13. lokalizować zagrożenia wodne i ze strony środków strzałowych;



BHP(6)1. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych występujących na dole kopalni;


BHP(6)6. przybliżyć rodzaje chorób zawodowych;

BHP(6)7. opisać działanie pyłów i gazów szkodliwych na organizm człowieka;








BHP(7)1. przestrzegać zasad bezpieczeństwa na danym stanowisku pracy;



BHP(7)5. utrzymać stanowisko pracy w należytym porządku;

BHP(7)7. skontrolować sprawność zabezpieczeń przeciwpożarowych;









BHP(9)3. analizować przyczyny powstawania zagrożeń dla środowiska;

BHP(9)5. ustalić zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego na dole kopalni;

BHP(9)6. wyjaśnić konieczność stosowania przepisów dotyczących ochrony środowiska;





BHP(10)4. zapobiegać zagrożeniom na stanowisku pracy;


KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej


KPS(2)4. zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy


KPS(3)1. analizować rezultaty działań

KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań

KPS (5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)1. przewidzieć sytuacje wywołujące stres;




KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań





podejmowane działania; KPS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(9)3. proponować konstruktywne rozwiązania

KPS(10) współpracuje w zespole. KPS(10)2. uwzględniać opinie i pomysły innych członków zespołu

PKZ(M.e)(1) rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi;

PKZ(M.e)(1)1. określić budowę Ziemi i scharakteryzować sfery Ziemi.

PKZ(M.e)(1)2. wyszczególnić procesy geotektoniki.

PKZ(M.e)(1)3. przedstawić na rysunku formy tektoniczne skorupy ziemskiej.

PKZ(M.e)(1)4. wyszczególnić procesy endo- i egzogeniczne.

PKZ(M.e)(1)5. omówić występowanie i pochodzenie złóż kopalin energetycznych oraz wód podziemnych.

PKZ(M.e)(1)6. przedstawić okresy geologiczne i rozwój życia na Ziemi.

PKZ(M.e)(1)7. analizować tabelę stratygraficzną.

PKZ(M.e)(1)8. omówić budowę geologiczną Polski na tle jednostek strukturalnych Europy.

PKZ(M.e)(1)9. objaśnić budowę geologiczną Polski.

PKZ(M.e)(1)10. odróżnić podstawowe rodzaje minerałów;

PKZ(M.e)(1)11. wymienić sfery wnętrza ziemi;


PKZ(M.e)(2)1. określić proces powstanie skał i ich podział;

PKZ(M.e)(2)2. rozróżnić węgle kopalne;

PKZ(M.e)(2)3. wymienić własności fizyczne i chemiczne węgli kopalnych;

PKZ(M.e)(2)4. wymienić podstawowe grupy minerałów.

PKZ(M.e)(2)5. określić cechy i własności minerałów.

PKZ(M.e)(2)6. wymienić procesy skałotwórcze.

PKZ(M.e)(2)7. wyszczególnić grupy genetyczne skał i ich właściwości.

PKZ(M.e)(2)8. rozpoznać makroskopowo skały osadowe, magmowe i metamorficzne.

PKZ(M.e)(2)9. określić własności hydrogeologiczne i inżynierskie skał.

PKZ(M.e)(2)10. wymienić procesy złożotwórcze i podstawowe kopaliny tworzące złoża surowców użytecznych w Polsce.

PKZ(M.e)(2)11. badać formy występowania złóż;

PKZ(M.e)(2)12. wymienić rodzaje kopalin;

PKZ(M.e)(2)13. wytłumaczyć procesy tworzące złoża kopalin będących własnością górniczą,

PKZ(M.e)(2)14. rozpoznać rodzaje węgli kopalnianych;

M.11.1(1) odczytuje mapy górnicze i przekroje M.11.1(1)1. rozróżnić oznaczenia litologiczne na mapach





geologiczne M.11.1(1)2. rozpoznać struktury geologiczne na mapach

M.11.1(1)3. rozpoznać umowne znaki na mapach geologicznych i górniczych

M.11.1(1)4. omówić mapę eksploatacji górniczej podziemnej

M.11.1(1)6. rozróżnić rodzaje map górniczych;

M.11.1(1)7. czytać umowne znaki na mapach;


M.11.1(2)1. rozróżnić i klasyfikować obiekty budowlane w podziemnym zakładzie górniczym,

M.11.1(2)2. wymienić rodzaje obiektów podstawowych i budowlanych zakładu górniczego;

M.11.1(2)3. wyjaśnić znaczenie każdego z obiektów kopalnianych w systemie eksploatacji;

M.11.1(2)4. opisać rodzaje wyrobisk górniczych i ich przeznaczenie;


M.11.1(3)1. omówić metody udostępniania złóż;

M.11.1(3)2. dobrać metody głębienia i pogłębiania szybów;

M.11.1(3)3. przedstawić metodę wykonania podszybi;

M.11.1(3)4. tłumaczyć techniki drążenia poziomych i pochyłych wyrobisk korytarzowych;

M.11.1(3)5. dostrzec konieczność drążenia wyrobisk przygotowawczych;


M.11.1(4)1. posługiwać się wiertarkami udarowymi i młotami mechanicznymi;

M.11.1(4)2. ustawić stojaki cierne i hydrauliczne;

M.11.1(4)3. transportować materiały przy użyciu wciągników i kołowrotów;

M.11.1(4)4. likwidować i stawiać stojaki stalowe oraz rurociągi z wykorzystaniem przecinaków hydraulicznych, pił taśmowych i kluczy hydraulicznych;


M.11.1(5)1. przedstawić metody wykonywania wyrobisk udostępniających;

M.11.1(5)2.przedstawić metody drążenia wyrobisk przygotowawczych;

M.11.1(5)3. wskazać metody głębienia szybów;

M.11.1(5)4.drążyć podziemne wyrobiska udostępniające i przygotowawcze;

M.11.1(6) wykonuje roboty strzałowe; M.11.1(6)1. objaśnić metodę urabiania skał za pomocą środków wybuchowych;

M.11.1(6)2. wiercić otwory strzałowe;

M.11.1(6)3. rozpoznać rodzaje materiałów wybuchowych i środków strzałowych;


M.11.1(7)1. sporządzić metody wykonywania wyrobisk udostępniających;

M.11.1(7)2. sporządzić metody drążenia wyrobisk przygotowawczych;

M.11.1(7)3. dobrać metody wykonywania wyrobisk udostępniających;

M.11.1(7)4. dobrać metody drążenia wyrobisk przygotowawczych;






M.11.1(8)1. zaplanować organizacje prac w zależności od warunków geologiczno- górniczych;

M.11.1(8)2. analizować dokumentacja robót związanych z drążeniem i likwidacja wyrobisk górniczych;

M.11.1(8)3. korzystać z dokumentacji określającej zasadę wykonywania wyrobisk udostępniających i przygotowawczych;

M.11.1(8)4. wykonać roboty likwidacyjne w wyrobiskach górniczych;


M.11.1(9)1. wymienić minerały występujące w skorupie ziemskiej;

M.11.1(9)2. badać minerały i kopaliny użyteczne;


M.11.1(10)1. dobrać rodzaj obudowy wyrobisk górniczych;

M.11.1(10)2. dobrać odpowiedni system obudowy podziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(10)3. stosować odpowiednie materiały na obudowy górnicze;

M.11.1(10)4. wykonać obudowy podporowe i kotwiową;


M.11.1(11)1. rozróżnić metody likwidacji poziemnych wyrobisk górniczych;

M.11.1(11)2. określić sposób likwidacji wyrobiska uwzględniając warunki techniczno-ruchowe i geologiczno-górnicze;


M.11.2(1)1. rozpoznać główne minerały skałotwórcze stref złożowych

M.11.2(1)2. rozpoznać główne minerały (macerały i litotypy węgla) w złożu

M.11.2(1)3. rozpoznać główne minerały skałotwórcze strefy złożowej

M.11.2(1)4. dokonać analizy dokumentacji geologicznej strefy złożowej;

M.11.2(1)5. rozpoznać rodzaje minerałów;

M.11.2(1)6. rozpoznać skały i węgle kopalne;

M2 Wykonywanie robót związanych z wydobywaniem złóż


BHP(1)4. przestrzegać przepisów bezpieczeństwa w trakcie eksploatacji;


BHP(4)2. ustalić zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń urabiających ;

BHP(4)3. ustalić zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń do ładowania i odstawy urobku;

BHP(4)4. ustalić zagrożenia występujące w trakcie obsługi, przeglądów i konserwacji maszyn i rządzeń do transportu urobku i materiału;






BHP(4)6. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia nie stosowania się do aktualnych przepisów obowiązujących w zakładzie górniczym;

BHP(4)10. skontrolować stan techniczny maszyny i urządzenia górniczego przed ich uruchomieniem ;

BHP(4)11. wyłączyć awaryjnie urządzenie w momencie wystąpienia awarii;

BHP(4)12. posługiwać się instrukcją w trakcie obsługi maszyn i urządzeń;


BHP(5)2. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń urabiających;

BHP(5)3. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku;

BHP(5)4. znać instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału;


BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka

BHP(6)2. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia za nie stosowanie się do instrukcji obsługi maszyn i urządzeń urabiających;

BHP(6)3. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia za nie stosowanie się do instrukcji obsługi maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku;

BHP(6)4. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia nie stosowania się do instrukcji obsługi maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału;

BHP(6)5. przewidzieć skutki dla zdrowia i życia za nie przestrzeganie przepisów dotyczących użytkowania maszyn i urządzeń górniczych;

BHP(6)7. opisać działanie pyłów i gazów szkodliwych na organizm człowieka;




BHP(7)1. przestrzegać zasad bezpieczeństwa na danym stanowisku pracy;


BHP(7)6. wykonać powierzone zadania na stanowisku do tego przeznaczonym;




BHP(8)3. korzystać ze sprzętu ochronnego na stanowisku pracy;


BHP(9)1. stosować się do instrukcji i technologii dotyczących robót eksploatacyjnych;


BHP(9)4. znać instrukcje dotyczących robót eksploatacyjnych;

BHP(9)7. przestrzegać zapisów w instrukcjach podczas obsługi maszyn i urządzeń górniczych;









BHP(10)4. zapobiegać zagrożeniom na stanowisku pracy;




PDG(1)2. rozróżnić podmioty gospodarcze funkcjonujące w branży górnictwa podziemnego;




PDG(2)3.określić przepisy o opłatach z tytułu działalności w branży górnictwa podziemnego;


PDG(3)1. zastosować przepisy prawa dotyczące podejmowania działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

PDG(3)2. określić przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

PDG(3)3. przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej branży górnictwa podziemnego;


PDG(4)1. dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw i instytucji występujących w branży górnictwa podziemnego;

PDG(4)2. wyjaśnić powiązania między przedsiębiorstwami, instytucjami funkcjonującymi w branży górnictwa podziemnego;

PDG(4)3. określić wpływ przedsiębiorstw branży górnictwa podziemnegostałych na otoczenie;


PDG(5)1. wskazać czynniki wpływające na działania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw w branży górnictwa podziemnego;

PDG(5)2. zanalizować działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne w branży górnictwa podziemnego;


PDG(6).1. zaplanować współpracę z innymi przedsiębiorstwami z branży górnictwa podziemnego;;

PDG(6).2. zorganizować współpracę w ramach wspólnych przedsięwzięć z innymi przedsiębiorstwami z branży górnictwa podziemnego;


PDG(7)1. wyznaczyć kolejne etapy ustanowienia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

PDG(7)2. skonstruować spójny i realistyczny biznesplan dla działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

PDG(7)3. wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

PDG(7)4. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

PDG(7)5. sporządzić przykładowy plan likwidacji zakładu górniczego dla wybranej górniczej działalności gospodarczej;


PDG(8)1. wykonać czynności związane prowadzeniem korespondencji w różnej formie;

PDG(8)2. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności

PDG(9)1. posługiwać się urządzeniami biurowymi;

PDG(9)2. skorzystać z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej;





gospodarczej;


PDG(10)1. opracować plan marketingowy dla prowadzonej działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;;

PDG(10)2. dobrać instrumenty marketingowe do prowadzonych działań;

PDG(10)3. podjąć współpracę z przedsiębiorstwami funkcjonującymi w branży marketingowej;


PDG(11)1. dokonać analizy kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w branży górnictwa podziemnego;

PDG(11)2. oceniać efektywność działań w zakresie kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej;


JOZ(1)1 udzielić ogólnych informacji o osobach, miejscach, przedmiotach związanych z wykonywanym zawodem

JOZ(1)2 zastosować nazwy maszyn, urządzeń i narzędzi w górnictwie podziemnym

JOZ(1)3 posługiwać się terminologią związaną z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy

JOZ(1)4 posługiwać się terminologią ogólnotechniczną w branży w górnictwa podziemnego

JOZ(1)5 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo ogólne i strategie kompensacyjne;


JOZ(2)1. zrozumieć i zastosować się do ustnie wypowiedzianych informacji dotyczących obowiązków i oczekiwań pracodawcy ;

JOZ(2)2. zrozumieć i zastosować ustnie wypowiedziane zasady związane z obsługą maszyn i urządzeń, w górnictwie podziemnym;

JOZ(2)3. określić kontekst wypowiedzi dotyczących wykonywania czynności zawodowych


JOZ(3)1. zinterpretować polecenia pisemne dotyczące wykonywania czynności zawodowych

JOZ(3)2. odczytać i zanalizować podane w sposób pisemny instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;;

JOZ(3)3. rozpoznać związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu;

JOZ(3)4. przełożyć język instrukcji na czynności wykonywania zadań zawodowych;


JOZ(4)1. prowadzić korespondencję formalną, nieformalną i mailową;,

JOZ(4)2. zabrać głos w dyskusji i argumentować własne poglądy dotyczące wykonywania zawodu;;

JOZ(4)3. wyrazić swoje opinie i pomysły związane z wykonywaną pracą;

JOZ(4)4. prowadzić rozmowę z przełożonym i podwładnym w zakresie wykonywania zadań zawodowych;

JOZ(4)5. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje obsługi urządzeń stosowanych na stanowiskach pracy;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

JOZ(5)1. korzystać ze słowników jedno i dwujęzycznych ogólnych i branżowych

JOZ(5)2. odszukać w prasie, literaturze fachowej i na stronach internetowych potrzebne informacje związane z wykonywaniem zawodu w górnictwie podziemnym;

JOZ(5)3. przekazać w języku polskim główne myśli lub wybrane informacje z tekstu w języku obcym o w górnictwie podziemnym;

JOZ(5)4. zrozumieć informacje dotyczące wykonywanego zawodu usłyszane w mediach obcojęzycznych

JOZ(5)5. zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie materiały popularyzujące tematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w górnictwie





podziemnym

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1. zastosować zasady kultury osobistej;


KPS(3)1. analizować rezultaty działań

KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2. stosować sposoby radzenia sobie ze stresem




KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)1. przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe;


KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań;

KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania

KPS(10) współpracuje w zespole. KPS(10)1. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;


PKZ(M.e)(3)1. rozróżnić metody urabiania skał;

PKZ(M.e)(3)2. opisać metody ładowania i transportu urobku;

PKZ(M.e)(3)3. rozróżnić rodzaje obudów górniczych;

PKZ(M.e)(3)4. wymienić sposoby likwidacji wyrobisk;

PKZ(M.e)(3)5. omówić znaczenie i rozwój górnictwa podziemnego w Polsce.

PKZ(M.e)(3)6. scharakteryzować metody wykonywania wyrobisk górniczych.

PKZ(M.e)(3)7. scharakteryzować podział wyrobisk górniczych ze względu na przeznaczenie.

PKZ(M.e)(3)8. omówić budowę i podzespoły urządzeń do wykonywania wyrobisk górniczych poziomych.

PKZ(M.e)(3)9. scharakteryzować budowę wyrobisk górniczych pionowych.

PKZ(M.e)(3)10. omówić systemy eksploatacji węgla.

PKZ(M.e)(3)11. omówić systemy eksploatacji rud metali nieżelaznych.

PKZ(M.e)(3)12. omówić systemy podziemnej eksploatacji soli.

PKZ(M.e)(3)13. opisać zasadę pracy młotów i wiertarek mechanicznych;

PKZ(M.e)(3)14. opisać urabianie kombajnami chodnikowymi i ścianowymi;

PKZ(M.e)(3)15. uzasadnić konieczność urabiania strugami;

PKZ(M.e)(3)17. dobrać odpowiedni środek transportu urobku do metody urabiania;

PKZ(M.e)(4) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań

PKZ(M.e)(4)1. korzystać ze schematów i map przewietrzania i wentylacji;

PKZ(M.e)(4)2. wyjaśnić zasadę pracy maszyn urabiających i ich budowę na podstawie pokazu multimedialnego;





PKZ(M.e)(4)3. wyjaśnić zasadę pracy maszyn do ładowania i odstawy urobku na podstawie pokazu multimedialnego;

PKZ(M.e)(4)4. wyjaśnić zasadę pracy maszyn do transportu urobku i materiału na podstawie pokazu multimedialnego;


PKZ(M.e)(4)6. korzystać z programów wizualizacyjnych procesy technologiczne wydobywania węgla;

PKZ(M.e)(4)7. obsługiwać maszyny i urządzenia sterowane cyfrowo;

PKZ(M.e)(4)8. rozróżnić rodzaje baz danych;

PKZ(M.e)(4)9. zaimportować dane z arkusza kalkulacyjnego;

PKZ(M.e)(4)10. zaimportować dane z pliku tekstowego;

PKZ(M.e)(4)11. wyeksportować dane;

PKZ(M.e)(4)12. gromadzić dane dotyczące działalności produkcyjnej;

PKZ(M.e)(4)13. wykonywać raporty dotyczące działalności produkcyjnej;

PKZ(M.e)(4)14. rozpoznać i stosować podstawowe pojęcia statystyczne w zakresie wspomagania procesów produkcyjnych;

PKZ(M.e)(4)15. stosować zintegrowane systemy wspomagające zarządzanie w przedsiębiorstwie;

PKZ(M.e)(4)16. obsługiwać programy komputerowe do wizualizacji pracy maszyn górniczych;

PKZ(M.e)(4)17. ocenić rodzaj awarii maszyn na postawie listy błędów w programie;

PKZ(M.e)(4)18. ocenić stan przed awaryjny maszyny górniczej dzięki odczytom z pulpitu sterowniczego;


M.11.1(12)1. wykryć zagrożenia metanowe;

M.11.1(12)2. wykryć zagrożenia wybuchem pyłu węglowego;

M.11.1(12)3. wykryć zagrożenia tąpaniami;

M.11.1(12)4. wykryć zagrożenia pożarowe;

M.11.1(12)5. wykryć zagrożenia wodne;

M.11.1(12)6. wykryć zagrożenia radiacyjne;

M.11.1(12)7. wykryć zagrożenia wyrzutami gazów i skał;

M.11.1(12)8. wymienić rodzaje zagrożeń występujących w zakładach górniczych;

M.11.1(12)9. przeciwdziałać w występowaniu zagrożeń na dole kopalni;

M.11.1(12)10. zachować się w trakcie zagrożenia;

M.11.1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane podczas drążenia i likwidacji

M.11.1(13)1. użytkować urządzenia podsadzkowe;

M.11.1(13)2. kierować pracą obudów zmechanizowanych;





podziemnych wyrobisk górniczych; M.11.1(13)3. wiercić otwory i wykonywać obrywki za pomocą młotów i wiertarek udarowych;

M.11.1(13)4. dobrać odpowiedni element w trakcie napraw przenośników taśmowych i zgrzebłowych;

M.11.1(13)5. wykonać transport za pomocą kołowrotów, wciągarek i wciągników;

M.11.1(13)6. odwodnić wyrobisko stosując pompy górnicze;

M.11.1(14) stosuje sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;

M.11.1(14)1. stosować sprzęt ochrony dróg oddechowych i ochrony oczu;

M.11.2(2) stosuje metody eksploatacji złóż kopalin użytecznych do warunków geologicznych;

M.11.2(2)1. omówić monitorowanie zjawisk geofizycznych występujących w górotworze w strefie eksploatacji korytarzowego

M.11.2(2)2. omówić technologię prowadzenia robót górniczych w strefie uskoku

M.11.2(2)3. korzystać z zasad eksploatacji złóż węglowych;

M.11.2(2)4. sklasyfikować skały stropowe i spągowe;

M.11.2(2)5. kierować stropem;

M.11.2(2)6. stosować systemy wybierania pokładów węglowych;

M.11.2(2)7. wykonać eksploatacje w warunkach zagrożeń naturalnych;

M.11.2(2)8. stosować techniki podsadzania;

M.11.2(3) rozpoznaje maszyny i urządzenia stosowane do urabiania, ładowania i odstawy urobku oraz do transportu urobku i materiałów;

M.11.2(3)1. rozróżnić rodzaje maszyn urabiających stosowanych do eksploatacji podziemnych złóż;

M.11.2(3)2. opisać budowę kombajnów wąskoprzodkowych i szerokoprzodkowych;

M.11.2(3)3. wymienić rodzaje obudów wyrobisk;

M.11.2(3)4. rozróżnić rodzaje maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku stosowanych w eksploatacji podziemnych złóż;

M.11.2(3)5. opisać budowę urządzeń do ładowania i odstawy urobku stosowanych w górnictwie podziemnym;

M.11.2(3)6. wymienić rodzaje maszyn i urządzeń do ładowania i odstawy urobku;

M.11.2(3)7. rozróżnić rodzaje maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału stosowanych w eksploatacji podziemnych złóż;

M.11.2(3)8. opisać budowę urządzeń do transportu urobku i materiału stosowanych w górnictwie podziemnym;

M.11.2(3)9. wymienić rodzaje maszyn i urządzeń do transportu urobku i materiału;

M.11.2(3)10. wymienić maszyny urabiające;

M.11.2(3)11. wskazać różnice pomiędzy kombajnem wąskoprzodkowych i szerokoprzodkowych;

M.11.2(3)12. odróżnić maszyny do transportu bezprzenośnikowego i przenośnikowego;

M.11.2(3)13. rozpoznać maszynę do ładowania i dostawy urobku;


M.11.2(4)1. objaśnić metody urabiania ręcznego, mechanicznego i za pomocą materiałów wybuchowych;

M.11.2(4)2. porównać sposoby ładowania i odstawy urobku;





M.11.2(4)3. zabudować i uruchomić obudowę zmechanizowaną;

M.11.2(4)4. obsługiwać kombajny i strugi węglowe;

M.11.2(4)5. korzystać z metod ładowania urobku;

M.11.2(4)6. przetransportować urobek z wykorzystaniem przenośników taśmowych i zgrzebłowych;

M.11.2(5) wykonuje roboty związane z transportem urobku i materiałów;

M.11.2(5)1. wykonać transport materiału i urobku z wykorzystaniem dróg przewozowych szynowych;

M.11.2(5)2. prowadzić transport górniczymi wyciągami szybowymi;

M.11.2(5)3. przestrzegać instrukcje transportu przenośnikami;

M.11.2(5)4. wykonać transport kolejkami linowymi;


M.11.2(6)1. korzystać z podnośników, wciągników i wciągarek ręcznych, hydraulicznych i pneumatycznych;

M.11.2(6)2. posługiwać się młotami i kilofami górniczymi;

M.11.2(6)3. stosować przy zabudowie elementów rozłącznych klucze mechaniczne;


M.11.2(7)1. wyjaśnić zasadę pracy maszyn i urządzeń do transportu pionowego i poziomego;

M.11.2(7)2. transportować urobek przenośnikami zgrzebłowymi i taśmowymi;

M.11.2(7)3. wykonać transport kolejkami szynowymi;

M.11.2(7)4. załadować materiał i urobek na środek transportu do tego przeznaczony;


M.11.2(8)1. podać przykłady zagrożeń metanowych;

M.11.2(8)2.podać przykłady zagrożeń pyłowych;

M.11.2(8)3.podać przykłady zagrożeń pożarowych;

M.11.2(8)4. podać przykłady zagrożeń wodnych;

M.11.2(8)5. podać przykłady zagrożeń tąpaniami;

M.11.2(8)6. zmywać i opylać wyrobiska w celu zabezpieczenia przed wybuchem pyłu węglowego;

M.11.2(8)7.rozpoznać zagrożenia metanowe oraz wyrzutami gazów i skał;

M.11.2(8)8. określić przyczyny powstawania pożarów podziemnych;

M3 Wykonywanie robót związanych z wentylacją i klimatyzacją

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane


BHP(4)8. ustalić rodzaje zagrożeń występujących na stanowisku pracy;





z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(4)10. skontrolować stan techniczny maszyny i urządzenia górniczego przed ich uruchomieniem ;


BHP(5)5. stosować podstawowe przepisy dotyczą obsługi maszyn i urządzeń górniczych;

BHP(5)7. definiować charakterystykę powietrza kopalnianego i zasadę przewietrzania;




BHP(7)7. skontrolować sprawność zabezpieczeń przeciwpożarowych;





BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;;

BHP(9)5. ustalić zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego na dole kopalni;






KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania


PKZ(M.e)(3)16. streścić urabianie materiałami wybuchowymi;

M.11.3(1) bada skład powietrza kopalnianego; M.11.3(1)1. opisać skład powietrza kopalnianego;

M.11.3(1)2. wymienić rodzaje gazów szkodliwych występujących na dole kopalni;





M.11.3(1)3. pobrać próbki gazu kopalnianego do analizy chemicznej;

M.11.3(1)4. dokonać pomiaru prędkości, temperatury i wilgotności powietrza;

M.11.3(1)5. korzystać z przyrządów do pomiarów składu powietrza kopalnianego;


M.11.3(2)1. określić skład powietrza kopalnianego oraz jego właściwości;

M.11.3(2)2. ocenić warunki klimatyczne w kopalni;

M.11.3(2)3. dobrać zasady przewietrzania kopalń;

M.11.3(2)4. sprawdzić skład gazów szkodliwych występujących w wyrobiskach górniczych i kierunki ich przemieszczania się;


M.11.3(3)1. ustalić metody i sposoby przepływu powietrza w kopalni;

M.11.3(3)2. określić podstawowe zasady projektowania wentylacji wyrobisk kopalnianych;

M.11.3(3)3. zaznaczyć na schemacie wentylacyjnym kierunki przepływu powietrza w wyrobiskach;

M.11.3(3)4. wskazać optymalne miejsca zabudowy urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnej;

M.11.3(3)5. przewietrzać wyrobiska ślepe;


M.11.3(4)1. rozpoznać elementy sieci wentylacyjnej i klimatyzacji;

M.11.3(4)2. wskazać rodzaje wentylatorów kopalnianych;

M.11.3(4)3. rozpoznać rodzaje instalacji klimatyzacyjnej;

M.11.3(4)4. przedstawić na mapach i schematach elementy i strukturę sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej;

M.11.3(4)5. rozpoznać elementy sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej;


M.11.3(5)1. zabudować urządzenia do wentylacji i klimatyzacji wyrobisk górniczych;

M.11.3(5)2. połączyć lutniociągi i rurociągi wentylacyjne i klimatyzacyjne;


M.11.3(6)1. wytłumaczyć rodzaje i budowę tam wentylacyjnych;

M.11.3(6)2. wyjaśnić konieczność stosowania zapór pyłowych i wodnych;


M.11.3(7)1. zabudować lutniociągi i rurociągi sieci wentylacyjnej i klimatyzacyjnej;

M.11.3(7)2. użytkować wentylatory główne i lutniowe;

M.11.3(7)3. obsługiwać urządzenia klimatyzacji centralnej i rejonowej;


M.11.3(8)1. przewidzieć skutki nieprawidłowego rozprowadzenia powietrza w wyrobiskach;

M.11.3(8)2. przewidzieć skutki nieprawidłowej zabudowy lutniociągów i rurociągów;

M.11.3(8)3. uzasadnić konieczność stosowania prawidłowych zasad rozprowadzenia powietrza kopalnianego;

M.11.3(8)4. przestrzegać wymagań dotyczących klimatycznych warunków pracy;


M.11.3(9)1. wykonać pomiary temperatury i wilgotności w wyrobiskach dołowych;

M.11.3(9)2. analizować wyniki pomiarów urządzeniami do diagnostyki naturalnej;

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU · Górnik eksploatacji podziemnej posiada wspólne efekty...

Documents

Transcript of PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU · Górnik eksploatacji podziemnej posiada wspólne efekty...