Program na finiszu, a kolej wciąż na starcie FUNDUSZE UNIJNE i W programie „Irifrastniktura i środowisko" rozdzielono już prawie 100 mld zl na największe inwestycje, ale granty na kolej wciąż leżą odłogiem.

8 1 1 ^ a n r e a''z a cP programu „Infrastruktura i środowisko" mmL w części UE, w mld zł

ARTUR OSIECKI

„Infrastruktura i środowisko" to program kluczowy z punktu widzenia wykorzystania pie­niędzy europejskich przyzna­nych Polsce na lata 2007-2013. Wynika to z jego skali.

Z 67,9 mld euro, które Pol­ska otrzymała z polityki regio­nalnej na ten okres, aż 28,3 mld euro jest dzielone w ramach tego programu. Pieniądze te służą m.in. realizacji najwięk­szych inwestycji transporto­wych i środowiskowych.

Z117 mld zł, które Bruksela wyłożyła na ten program, rozdzielono już 98,5 mld zł, a więc niemal 85 proc.

- To umowy, a więc pienią­dze rozdysponowane, ale 40 proc. środków już też realnie wydaliśmy - podkreśla Adam Zdziebło, wiceminister rozwo­ju regionalnego odpowiedzial­ny za nadzór nad programem.

Pierwsza „500"

Z 1540 tzw. twardych inwe­stycji dotowanych z programu do końca ubiegłego roku za­kończono prawie 500. To m.in. budowa Energisu - budynku dydaktyczno-laboratoryjnego inżynierii środowiska na Poli­

technice Świętokrzyskiej w Kielcach (sektor szkolnictwa wyższego) czy budowa Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku (sektor kultury).

W sektorze transportu, na który przeznaczono zdecydo­wanie najwięcej pieniędzy, bo prawie 20 mld euro, zakończo­no np. budowę mostu północ­nego w Warszawie, obwodnic Poznania i Gdańska oraz kilka odcinków dróg ekspresowych, np. S8. Zmodernizowano też lotniska we Wrocławiu, w Po­znaniu, Gdańsku i Rzeszowie.

Kolej na tle dróg

Choć, jak wskazuje Zdzie­bło, pieniądze na drogi już rozdysponowano (kontrakty na 97 proc. puli), a granty dla lotnisk też nie nastręczają

problemów, to trwa nieustan­na walka o wydanie dotacji na projekty transportowe na ko­lei. Dotąd kolejarze sięgnęli dopiero po 10,4 z 20 mld zł przeznaczonych na inwestycje spółek kolejowych. To tylko 52,6 proc. Wydano jeszcze mniej, bo ok. 2 mld zł (10 proc).

Jak już informowała „Rz", wkrótce odbędzie się kolejna ważna rozmowa o dotacjach dla kolei. Z Johannesem Hah-nem, unijnym komisarzem ds. polityki regionalnej, mają się spotkać Elżbieta Bieńkowska, minister rozwoju regionalne­go, i Sławomir Nowak, minister transportu.

Tematem spotkania, które zaplanowano na 1 lutego, ma być m.in. podniesienie pozio­mu dofinansowania na projek­ty kolejowe z obecnych 70 proc.

wartości inwestycji choćby o 5 proc, choć - jak wskazuje Zdziebło - idealnie byłoby, aby poziom ten wzrósł maksymal­nie do 85 proc. Dopiero po tych rozmowach resort rozwoju oszacuje, z jaką pulą pieniędzy kolej sobie nie poradzi, i będzie trzeba je przesunąć na inne przedsięwzięcia.

Pytanie o spalarnie

- Program jest już bardzo zaawansowany. Świadczy o tym rozdzielenie ponad 80 proc. budżetu. Na prostą wy­szedł kulejący jeszcze rok temu sektor energetyki. Przy­spieszyły też płatności, co wskazuje na zaawansowaną realizację inwestycji - ocenia Jerzy Kwieciński, ekspert BCC, były wiceminister rozwoju.

budżet umowy

transport energetyka kultura zdrowie środowisko szkolnictwo pomoc

wyższe techniczna Wykorzystanie dotacji UE na inwestycje kolejowe, w mld zł

budżet

10M

(wojw proc.

umowy

wykazane wydatki

płatności L przekazane 11»?2 / 6,2 /

kolei f i : 0 5 10 15 ŹU

źródto: MRR, stan na 31 Xli 2012 r.

*W 2013 R. KOLEJ MA ZAWRZEĆ MJ UMÓW NA 9 MLD ZE

117 mld zł

wyłożyła Unia na program

„Infrastruktura i środowisko"

WIELKIE PIENIĄDZE NA DUŻE INWESTYCJE

Program nie ma odpowiednika w całej Unii Europejskiej „Infrastruktura i środowisko" to największy z programów operacyjnych realizowanych w Polsce w latach 2 0 0 7 - 2 0 1 3 . Jest to także największy program w historii Unii Europej­skiej. Jego budżet to 38,9 mld euro, z czego 28,3 mld euro pochodzi z Unii. To środki z dwóch unijnych funduszy: 22,38 mld euro (79 proc.) z Funduszu Spójności oraz 5,95 mld euro (21

proc.) z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W latach 2007-2013 tylko jeden kraj (Hiszpania) dostał ogółem więcej pieniędzy (34,65 mld euro) niż wynosi budżet tego programu. Jest on podzielony na sześć sektorów: transport, środowisko, energetykę, szkolnictwo wyższe, zdrowie i kulturę. Programem zarządza Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, m

Jego zdaniem problemy z inwestycjami kolejowymi mu­szą być rozwiązane natych­miast, bo są to przedsięwzięcia wieloletnie, a na ich realizację i rozliczenie zostały niecałe trzy lata, co przy dotychczaso­wym tempie prac kolejarzy jest okresem alarmująco toótkLm.

Kwiecińskiego niepokoją też dotacje na inwestycje w gospo­darkę odpadami, w szczegól­ności na budowę spalarni śmieci. Co prawda, samorządy umowy o dofinansowanie tych inwestycji pozawierały, ale z ich realizacją jest już gorzej.

Resort rozwoju wskazuje jednak, że w 2012 r. zakończo­no jedno z takich przedsię­wzięć. Chodzi o budowę zakła­du unieszkodliwiania odpa­dów komunalnych i ich składowiska w Siedliskach koło Ełku. Projekt pochłonął 42 mln zł z Unii. Również w

ubiegłym roku Bruksela zaak­ceptowała pierwszy duży projekt spalarniowy, tj. pro­gram gospodarki odpadami komunalnymi w Krakowie, a w lutym br. ma być zawarta pio­nierska umowa o dofinanso­wanie budowy systemu gospo­darki odpadami w Poznaniu.

Nowatorstwo tej inwestycji polega na tym, żejej finansowa­nie zakłada nie tylko wykorzy­stanie dotacji z UE, ale i pienię­dzy inwestora prywatnego, gdyż projekt ma być realizowany w formule partnerstwa publiczno--prywatnego. Dotacja z „Infra-stniktury i środowiska" ma wy­nieść do 352 mln zł, a projekt ma się zakończyć, jak i inne wspie­rane przez Unię w latach 2007-2013, do końca 2015 r. •

@ i masz pytanie, wyślij e-mail do autora

a.osiecki@rp.pl

RZECZPOSPOLITA2013-01-18