Kim jestem jako czowiek, kim chc by jako chrzecijanin

Program nauczania religii dla gimnazjum

Nr AZ-3-01/13

Kielce 2013

2

Autorzy programu ks. Krzysztof Mielnicki

Elbieta Kondrak Bogusaw Nosek

3

Wprowadzenie do programu

Ludzkie ycie nie spenia si samoistnie. Nasze ycie to sprawa otwarta, niedokoczony projekt, ktry trzeba dopiero uzupeni i urzeczywistni. Podstawowe pytanie kadego czowieka brzmi: Jak tego dokona jak sta si czowiekiem? Jak nauczy si sztuki ycia? Jaka droga prowadzi do szczcia? Te sowa wypowiedziane przez Kardynaa Jzefa Ratzingera1, gdy by jeszcze Prefektem Kongregacji Nauki Wiary, skierowane do katechetw i nauczycieli religii u progu nowego tysiclecia, stay si inspiracj do opracowania programu nauczania religii dla gimnazjum Kim jestem jako czowiek, kim chc by jako chrzecijanin. Program ten prowadzi modych ludzi w poszukiwaniu odpowiedzi na postawione wyej pytania. Pomaga modziey w konstruowaniu i realizacji projektu swego ycia we wsppracy z Bogiem, w osobistej relacji z Chrystusem, w oparciu o Jego ask i moc przemiany czowieka. Jest to droga Nowej Ewangelizacji.

Podkrelenie w Podstawie programowej szczeglnej wagi realizowania funkcji ewangelizacyjnej dla rozwoju religijnego modziey2, aktualne nauczanie Kocioa oraz dowiadczenie Synodu Biskupw Nowa Ewangelizacja dla przekazu wiary chrzecijaskiej (Rzym, 728 X 2012) stay si dodatkowym motywem mocno ewangelizacyjnego ukierunkowania programu.

Specyfika i struktura programu gimnazjum Celem nauczania religii w gimnazjum jest wychowanie katolika wiadomego

i odpowiedzialnego za swoj wiar, kochajcego Boga, Koci i wasn Ojczyzn3. Ten cel realizowany jest w programie poprzez: ksztatowanie przekonania, e ycie to wsplny projekt czowieka i Boga, budowanie coraz bardziej dojrzaych relacji ze wiatem, Bogiem, innymi ludmi

i samym sob, opartych na zrozumieniu procesw rozwoju, zwaszcza psychicznego i duchowego, modego czowieka oraz wydarze z dziejw Ojczyzny, Kocioa i wiata,

odczytanie i realizacj przynagle Nowej Ewangelizacji.

Program ma budow spiraln. Kady rozdzia ma swoje odpowiedniki we wszystkich klasach. Rozdzia I zawiera tematy ewangelizacyjne. Podobne, ewangelizacyjne ukierunkowanie ma rozdzia VII, powicony wydarzeniom zbawczym przeywanym na przestrzeni roku liturgicznego. Pozostae rozdziay IIVI dotycz rozwoju relacji gimnazjalisty na nastpujcych paszczyznach:

Rozdz. II: JA DOM, SZKOA, INNI LUDZIE. Rozdz. III: JA BG. Rozdz. IV: JA KOCI. Rozdz. V: JA WIAT. Rozdz. VI: JA MOJA OSOBA, MOJE WAROCI.

1 Nowa ewangelizacja. Przemwienie wygoszone do katechetw i nauczycieli religii, obchodzcych w dniach

910 grudnia 2000 r. swj Jubileusz w Rzymie, cyt. za: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/inne/ratzinger_ewangelizacja.html (L'Osservatore Romano 6/2001). 2 Podstawa programowa katechezy Kocioa Katolickiego w Polsce, Wydawnictwo WAM, Krakw 2010, s. 58.

3 Tame, s. 58.

4

Podejmowane w poszczeglnych rozdziaach zagadnienia albo s przypominane, pogbiane i poszerzane o nowe wymiary, przy czym nastpuje przejcie od zagadnie prostszych w stron trudniejszych, albo ukazuj omawian paszczyzn ycia na trzech poziomach w kolejnych klasach:

Klasa I Bogosawieni,

ktrzy szukaj Jezusa

Klasa II Bogosawieni,

ktrzy ufaj Jezusowi

Klasa III Bogosawieni,

ktrzy naladuj Jezusa I Otwarci na Bo

mio. I Przyjcie Jezusa. I yj mioci we

wsplnocie. II Przyja. II Mio. II Rodzina. III Bg Ojciec. III Syn Boy. III Duch wity. IV Koci domowy. IV Parafia, wsplnota, ruch. IV Koci powszechny. V Ojczyzna. V Europa. V wiat. VI Moja codzienno. VI Mj rozwj. VI Moje zasady. VII Wydarzenia zbawcze. VII Wydarzenia zbawcze. VII Wydarzenia zbawcze.

Tytu kadego z rozdziaw (IIVI) dla peniejszego obrazu mona poprzedzi zaimkiem osobowym ja (Ja Koci domowy, Ja Moja codzienno), by dostrzec, e gimnazjalista otrzymuje pomoc w poprawnym ksztatowaniu relacji, w szukaniu swego miejsca w przestrzeni Trjjedynego Boga, przyjani, mioci, rodziny, Kocioa domowego, parafii, Kocioa powszechnego, w Ojczynie, Europie, wiecie oraz wobec wartoci i wydarze zbawczych.

Program uwzgldnia przemian biologiczn, intelektualn i psychiczn oraz spoeczn, kulturow i eklezjaln modego czowieka oraz zwizan z tym potrzeb samodzielnego poszukiwania odpowiedzi na nurtujce modzie pytania natury egzystencjalnej. Nie ucieka przed problemami rzeczywistoci, z ktrymi modzie na co dzie si spotyka, ktre j ograniczaj czy kusz, lecz ma zamiar by drogowskazem i wiatem wrd tych problemw, zaznaczajc wyranie, ktre z nich s zagroeniem, a ktre pomoc. Program uwzgldnia te modziecz potrzeb bycia z innymi i wrd innych, z ktrymi toczy si uczniowska codzienno na paszczynie domu, szkoy, podwrka czy parafii.

Z drugiej strony program stara si wyj naprzeciw rodzcym si wtpliwociom religijnym, typowym dla wieku dorastania, odsaniajc ich podoe i oferujc pomoc.

Na lata gimnazjalne przypada rwnie czas budowania osobistych relacji i wizi uczuciowych, nierzadko poszerzonych o dowiadczenia seksualne. Program ukazuje wic pozytywn warto mioci, ycia seksualnego, dziecka, maestwa i rodziny, starajc si wykaza bdne spojrzenie na te wartoci, wynikajce z obiegowych opinii, czsto narzucanych przez rodki masowego przekazu. Ukazane s one na tle szerokich problemw spoecznych wspczesnoci, takich jak: relatywizm moralny, narkomania i alkoholizm, siecioholizm, eutanazja, zjawisko przemocy czy choroba AIDS. Jednoczenie program pokazuje pozytywn drog do realizacji samego siebie, swojego ycia i powoania chrzecijaskiego. W tym rozumieniu chrzecijastwo staje si odpowiedzi na objawion mio Boga, spenia si w warunkach codziennoci, pomaga modziey odnale si w Kociele i w wiecie, a w zmiennych systemach wartoci uczy postrzega, akceptowa i urzeczywistnia wartoci uniwersalne, uszczliwiajce ludzi, nas samych, pochodzce od Boga i prowadzce do Niego, a zarazem odrzuca pokusy wiata i jego bokw.

5

Cele katechetyczne wymagania oglne

I. Analiza i interpretacja biblijna. Ucze nabywa podstawow wiedz z zakresu analizy tekstu biblijnego i umiejtnoci interpretacji religijnej perykop biblijnych.

II. Chronologia, analiza i interpretacja historiozbawcza. Ucze posuguje si podstawowymi okreleniami historii zbawienia; dostrzega zwizki teraniejszoci z przeszoci; tworzy krtkie wypowiedzi o postaci i wydarzeniu historycznym, posugujc si poznanymi pojciami; przedstawia wasne stanowisko i prbuje je uzasadni; przyporzdkowuje fakty historyczne datom; odpowiada na proste pytania postawione do tekstu rdowego, planu, mapy, ilustracji; pozyskuje informacje z rnych rde oraz selekcjonuje je i porzdkuje; stawia pytania dotyczce przyczyn i skutkw analizowanych wydarze z historii zbawienia i wspczesnych.

III. Przygotowanie do przyjcia sakramentu bierzmowania. Ucze rozwija wiadomo chrztu nie jako jednorazowego wydarzenia z przeszoci, ale jako procesu obejmujcego cae ycie; rozumie bierzmowanie jako dopenienie chrztu oraz istotny etap inicjacji chrzecijaskiej, co prowadzi do pogbionego przeywania Eucharystii (udziau we Mszy witej i adoracji).

IV. Ksztatowanie sumienia, postaw moralnych oraz samooceny. Ucze w oparciu o posiadan wiedz wypracowuje wzgldnie stae zachowania, reakcje poznawcze, emocjonalnie umotywowane wartociami najwyszymi, odnoszc je zwaszcza do mioci Boga, Kocioa, Ojczyzny i rodziny; osiga pewn integracj ycia psychicznego, fizycznego, uczuciowego, intelektualnego i religijnego; nabywa umiejtno oceny swego postpowania moralnego, konfrontujc je z nauk Bo; w sposb twrczy wykorzystuje opinie, oceny, ktre o sobie syszy, do budowania waciwych relacji midzyludzkich; rozumie potrzeb podejmowania odpowiedzialnych wyborw.

V. Tworzenie wypowiedzi na tematy religijne. Ucze rozwija umiejtno wypowiadania si w mowie i w pimie na tematy poruszane na zajciach, zwizane z poznawanymi tekstami biblijnym i innymi tekstami o charakterze religijnym i wasnymi zainteresowaniami; dba o poprawno wypowiedzi wasnych, a ich form ksztatuje odpowiednio do celu wypowiedzi.

6

Kim

jes

tem

jak

o cz

ow

iek,

ki

m ch

c by

jak

o ch

rze

cijan

in

Progr

am dl

a kl

as I

III

gi

mn

azjum

Kla

sa I

Bogo

saw

ien

i, kt

rzy

sz

uka

j Je

zusa

Kla

sa II

Bogo

saw

ien

i, kt

rzy

u

faj

Jezu

sow

i

Kla

sa II

I

Bogo

saw

ien

i, kt

rzy

n

ala

duj

Jezu

sa

I. O

twarc

i na Bo

m

io

1. Ja

k po

wie

dzie

Bogu

ta

k?

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie pr

awdy

o be

zwar

unko

wej

mio

ci B

oga

.

K

szta

tow

anie

po

staw

y otw

arci

a na

Bo

m

io

.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

wym

ienia

, co

jes

t dla

nie

go w

ane

poda

je pr

awd

, e

B

g ko

cha

mio

ci

be

zwar

unko

w

poda

je pr

zyk

ady

dzia

ania

ko

chaj

cego

Bo

ga w

sw

oim

yci

u

inte

rpre

tuje

bibl

ijn

pery

kop

o zw

iast

ow

aniu

wyja

nia

, na

czym

po

lega

m

io

be

zwar

unko

wa

uza

sadn

ia, e

po

szuki

wan

ie Bo

ga ozn

acza

otw

arci

e si

na

Jego

M

io

(ja

k M

aryja

)

form

uu

je w

asn

modl

itw

dzi

kczy

nn

za m

io

oka

zyw

an

prze

z Bo

ga

akce

ptuje

bezw

arunko

w

mio

Bo

ga, na

ktr

wys

tarc

zy si

otw

orz

y

2. D

roga

, kt

r

ma

m do

pr

zeby

cia.

Pr

zyjc

ie pr

awdy

, e

cz

ow

iek

jest g

rzes

zny

i po

trze

buje

zbaw

ienia

od

Boga

.

U

znan

ie w

asn

ej gr

zesz

noc

i; ko

nfro

nta

cja w

asn

ych

I. Pr

zyjc

ie Je

zusa

1. W

kt

r

stro

n?

M

ary

jo G

wia

zdo N

ow

ej Ew

an

geliz

acji

pr

ow

ad

! Ce

le ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie pr

awdy

o m

ioc

i Boga

sk

iero

wan

ej do

kad

ego cz

ow

ieka

in

dyw

idual

nie

.

B

udz

enie

odw

agi d

o w

ejci

a na

drog

B

oe

j Mio

ci,

ktr

a pr

ow

adzi

do

sz

cz

cia.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

okr

ela

w

asn

e ro

zum

ienie

sz

cz

cia

inte

rpre

tuje

teks

t hym

nu M

agnifi

cat

poda

je pr

awd

, e

m

io

Bo

ga jes

t ski

erow

ana

indy

wid

ual

nie

do

kad

ego cz

ow

ieka

wyja

nia

, dl

acze

go M

aryja

jes

t Gw

iazd

Now

ej Ew

ange

lizac

ji

uza

sadn

ia, e

pr

zyjc

ie Bo

ej m

ioc

i otw

iera

dr

og

do

szcz

cia

jest o

twar

ty na

sygn

ay-

znak

i Boe

j mio

ci w

sw

oim

y

ciu

pow

ierz

a sie

bie

Mar

yi w

in

dyw

idual

nej

modl

itwie

w

cza

w sw

oj

modl

itw

Po

d Tw

oj

obr

on

2. Ja

k zm

ien

i sw

oje

yci

e?

Pr

zyjc

ie pr

awdy

, e

B

g w

Je

zusie

Ch

ryst

usie

prze

bacz

a nam

gr

zech

y i p

rzyw

raca

utr

acone y

cie

wie

czne.

I.

yj m

ioc

i w

e w

spl

noci

e 1.

M

oje

yci

e n

ie jes

t prz

ypadk

iem

.

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie pr

awdy

, e

B

g m

a pl

an w

obe

c m

ojeg

o

yci

a i z

apra

sza

mnie

do

w

sp

prac

y.

K

szta

tow

anie

po

staw

y w

ytrw

aoc

i rea

lizow

aniu

Boe

go pl

anu w

sw

oim

y

ciu.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

inte

rpre

tuje

teks

t bib

lijny

o m

ioc

i Boga

do

cz

ow

ieka

jeszc

ze pr

zed

jego nar

odz

enie

m (Ps

13

9,13

-15

)

rozp

ozn

aje w

ydar

zenia

z

wa

sneg

o y

cia

jako el

emen

ty

plan

u Bo

ego

uza

sadn

ia, e

B

g pr

agnc

y do

bra

czo

wie

ka nie

usu

wa

probl

emw

y

ciow

ych

lecz

po

mag

a je

poko

na

por

wnuje

etap

y y

cia

Jezu

sa z

wa

snym

i (nie

ust

anne

pow

tarz

anie

si

ra

doc

i, ci

erpi

enia

i c

hwa

y)

oka

zuje

wdz

icz

no

Bo

gu za

da

r y

cia

w

iado

mie

pr

zyjm

uje

fakt

, e

jeg

o y

cie

jest w

cz

one

w Bo

y pl

an dl

a w

iata

2. M

usz

wie

rzy

, cz

y ch

c?

Po

znan

ie pr

awdy

, e

Je

zus

zmie

nia

w

iat n

ie

tylk

o so

wam

i, al

e i c

zynam

i. M

oty

wow

anie

do

po

djci

a de

cyzji

o bu

dow

aniu

7

sd

w z

rzec

zyw

istoc

i.

wsk

azuje

teks

ty bi

blijn

e m

wi

ce o po

wsz

echn

oc

i gr

zech

u

om

awia

pr

awd

, e

gr

zech

jes

t prz

eszk

od

w

po

znan

iu i

akce

ptac

ji pra

wdy

o so

bie

i o Bo

ej m

ioc

i

wsk

azuje

na

Jezu

sa jak

o Zb

awic

iela

, kt

ry

wyz

wal

a z

nie

woli

grze

chu

inte

rpre

tuje

bibl

ijn

pery

kop

uzd

row

ieniu

pa

ralit

yka

(Mt

9,1-

8)

uza

sadn

ia, e

o w

asn

ych

siac

h cz

ow

iek

nie

jes

t w st

anie

wyz

woli

si

z

grze

chu i p

otrz

ebuje

Boe

j pom

ocy

uzn

aje w

asn

grze

szno

dy

do

le

psze

go po

znan

ia sie

bie,

ko

nfro

ntu

jc w

asn

y obr

az sa

meg

o sie

bie

z ty

m, jak

po

strz

egaj

go

in

ni

3. C

o w

y

ciu

lic

zy si

n

ajba

rdzi

ej?

Pozn

anie

w

pyw

u

czys

toc

i du

szy

na

rela

cje

z

innym

i lud

mi.

B

udo

wan

ie do

bryc

h re

lacji

z

lud

mi

opa

rtyc

h na

przy

jani z

Je

zuse

m.

wym

ienia

najw

anie

jsze

war

toc

i w y

ciu cz

ow

ieka

okr

ela

, jak

i ide

a sie

bie

chci

aby

osi

gn

, kt

ry

bdz

ie

podo

ba s

i Pa

nu Bo

gu

poda

je pr

awd

, e

st

an du

szy

czo

wie

ka w

pyw

a na

jego

rela

cje z

oto

czen

iem

inte

rpre

tuje

bibl

ijn

pery

kop

o Za

cheu

szu (

k 19

,1-10

)

uza

sadn

ia, e

w

arto

po

szuki

wa

Je

zusa

po

mim

o sw

ojej

grze

sznoc

i

char

akte

ryzu

je ko

nse

kwen

cje za

prosz

enia

Je

zusa

do

sweg

o se

rca

(yci

a)

pode

jmuje

decy

zj za

prosz

enia

Je

zusa

do

sw

ego y

cia

dba

o do

bre

rela

cje z

rodz

in

i w gr

upi

e ko

lees

kiej.

Za

ufa

nie

Je

zuso

wi,

decy

zja po

wie

rzan

ia M

u sw

oic

h gr

zech

w.

poda

je pr

zyk

ady

przey

wan

ia ci

erpi

enia

i s

zczc

ia pr

zez

ludz

i

okr

ela

ist

ot

pr

awdz

iweg

o sz

cz

cia

i cie

rpie

nia

inte

rpre

tuje

teks

ty bi

blijn

e o za

parc

iu si

Pi

otra

i z

drad

zie

Juda

sza

(Mt 2

6,69

-75

; Mt 2

7,3-

5)

poda

je pr

awd

, e

Je

zus

czek

a na

grze

sznik

a nie

jak

o

sdz

ia le

cz jak

o Te

n, kt

o ko

cha

poda

je, jak

po

kona

l

k pr

zed

wyz

nan

iem

gr

zech

w

spow

iedn

ikow

i

uza

sadn

ia, e

pr

zyzn

anie

si

do

w

iny

i al

pr

ow

adzi

do

ocz

yszc

zenia

a

ich

brak

do

nie

szcz

cia

(na pr

zyk

adzie

Piotra

i J

uda

sza)

uza

sadn

ia, dl

acze

go cz

ow

iek

jest n

apra

wd

sz

cz

liwy,

gdy

jest b

ez gr

zech

u

char

akte

ryzu

je lu

dzki

e sz

cz

cie

w pe

rspe

ktyw

ie

wie

cznoc

i

pow

ierz

a sw

oje

grze

chy

Jezu

sow

i

daje w

iade

ctw

o sz

cz

cia

z y

cia

bez

grze

chu

3. Ja

k za

praco

wa

na n

iebo

? Po

gb

ione

pozn

anie

pr

awdy

, e

w

iara

jes

t dar

em i

zobo

wi

zanie

m w

obe

c B

oga

.

K

szta

tow

anie

po

staw

y w

ytrw

aoc

i w tr

osc

e o

rozw

j w

iary

.

okr

ela

w

iar

jak

o da

r od

Boga

, nie

zasu

ony

prze

z

czo

wie

ka

wym

ienia

dz

iaa

nia

cz

ow

ieka

, kt

re

pom

og

m

u otw

orz

y

drzw

i nie

ba (os

ign

zb

awie

nie

)

inte

rpre

tuje

bibl

ijn

pery

kop

o ro

botn

ikac

h w

w

innic

y (M

t 20

,1-15

)

uza

sadn

ia, e

B

g pr

agnie

zb

awie

nia

kad

ego cz

ow

ieka

ale

wsp

lnie

z

innym

i

projek

tu w

asn

ego y

cia

w opa

rciu

o B

oy

pl

an

zbaw

ienia

cz

ow

ieka

.

inte

rpre

tuje

pery

kop

o bo

gaty

m m

odz

iec

u (

k 18

,18-

23)

poda

je pr

zycz

yny,

dl

a kt

ryc

h bo

gaty

m

odz

ienie

c nie

potra

fi zr

ealiz

ow

a pl

anu pr

zem

iany

swojeg

o y

cia

wym

ienia

et

apy y

cia

Jezu

sa w

de

niu

do

zb

awie

nia

czo

wie

ka

char

akte

ryzu

je dz

iaa

nie

Je

zusa

, jak

o ko

nse

kwen

tne

real

izow

anie

pl

anu zb

awie

nia

w

iata

posz

uku

je w

asn

ego pr

ojek

tu y

cia

i konfro

ntu

je go

z

Boy

m pl

anem

(Ja

n Pa

we

II,

Li

st do

m

ody

ch)

uza

sadn

ia, dl

acze

go nie

m

on

a za

trzym

a si

de

niu

do w

itoc

i

pode

jmuje

decy

zj w

cz

enia

Bo

ego

pl

anu w

e w

asn

y pr

ojek

t prz

ysze

go y

cia

3. W

e odp

ow

iedz

ialn

o

za

w

iat.

Po

znan

ie pr

awdy

, e

M

aryja

tr

osz

czy

si o lo

sy

wia

ta.

K

szta

tow

anie

po

staw

y odp

ow

iedz

ialn

oc

i za

drugi

ego cz

ow

iek

i jego

lo

sy i l

osy

w

iata

.

wym

ienia

m

iejsc

a obja

wie

Mat

ki Bo

ej (F

atim

a, La

Sale

tte

)

przy

tacz

a najw

anie

jsze

prze

sania

obja

wie

fatim

skic

h

poda

je po

wody

, dl

a kt

ryc

h pr

zesa

nie

fa

timsk

ie jes

t nad

al ak

tual

ne

wyja

nia

te

ksty

obja

wie

fatim

skic

h w

ko

nte

kci

e tro

ski M

aryi

o w

iat

uza

sadn

ia, dl

acze

go ch

rze

cijan

in po

win

ien m

odl

i si

o do

bro dl

a w

iata

uza

sadn

ia, dl

acze

go po

kj n

a w

ieci

e uza

len

iony

jest

od

wi

zi cz

ow

ieka

z

Bogi

em

okr

ela

, co

w

spl

nie

z

innym

i moe

zr

obi

dla w

iata

i

8

4. B

ogo

saw

ien

i, kt

rzy

n

ieu

stan

nie

sz

uka

j.

Po

znan

ie, jak

w

arto

m

a sz

uka

nie

Je

zusa

i

odn

ajdyw

anie

G

o w

sw

oim

y

ciu.

K

szta

tow

anie

tr

osk

i o w

i

z Je

zuse

m po

prze

z

modl

itw.

prez

entu

je tre

pe

ryko

py o dw

unas

tole

tnim

Je

zusie

w

wi

tyni

poda

je pr

zyk

ady

gubi

enia

i o

dnajd

ywan

ia Bo

ga w

y

ciu

chrz

eci

janin

a

defin

iuje

modl

itw

jako sp

otk

anie

i d

ialo

g z

Bogi

em

char

akte

ryzu

je y

cie

czo

wie

ka jak

o cig

e po

szuki

wan

ie

Boga

uza

sadn

ia, dl

acze

go Bo

ga (Je

zusa

) trze

ba nie

ust

annie

szuka

iden

tyfik

uje

si z

Mar

yj (lu

b J

zefe

m) w

ic

h sz

uka

niu

Jezu

sa

wyr

aa

trosk

o sp

raw

y Bo

e w

sw

oim

y

ciu

(modl

itwa,

y

cie

sakr

amen

taln

e)

uza

sadn

ia, e

osi

gni

cie

nie

ba re

alizu

je si

pr

zez

modl

itw

i pode

jmow

anie

co

dzie

nnyc

h obo

wi

zkw

trosz

czy

si o ro

zwj

wia

ry, by

jeg

o m

iejsc

e w

nie

bie

nie

pozo

sta

o pu

ste

4. B

ogo

saw

ien

i, kt

rzy

za

ufa

li m

ioc

i Jez

usa

.

Po

znan

ie pr

awdy

, e

B

g w

ysu

chuje

tych

, kt

rzy

zwra

caj

si do

N

iego

z

wia

r.

Po

gb

ianie

po

staw

y za

ufa

nia

w

B

o

m

io

.

poda

je pr

awd

, e

Je

zus

wys

uch

uje

nas

zych

pr

b

ze

wzg

ldu

na

nas

z w

iar

inte

rpre

tuje

teks

t o uzd

row

ieniu

su

gi se

tnik

a (M

t 8,5

-13

)

wym

ienia

ow

oce

za

ufa

nia

Je

zuso

wi

char

akte

ryzu

je po

sta

se

tnik

a jak

o po

ganin

a

uza

sadn

ia, e

pr

ob

a sk

iero

wan

a do

Je

zusa

m

usi

by

po

czona

z gb

ok

w

iar

i p

oko

r

wyja

nia

zn

acze

nie

m

odl

itwy

liturg

iczn

ej Pa

nie

nie

jes

tem

godz

ien

z w

iar

pr

osi

Boga

o po

moc

rodo

wisk

a w

kt

rym

y

je

modl

i si

na

rac

u za

sie

bie

i w

iat

4. B

ogo

saw

ien

i, kt

rzy

y

ciem

w

iadc

z

o Je

zusie

.

Pozn

anie

pr

awdy

, e

Je

zus

ocz

ekuje

od

nas

wia

dect

wa

wia

ry.

Ksz

tato

wan

ie

post

awy

goto

woc

i i

odw

agi

w

daw

aniu

w

iade

ctw

a o Je

zusie

.

mw

i z pa

mi

ci so

wa

nak

azu Je

zusa

(M

t 28,

19-20

a)

wyja

nia

te

kst b

iblijn

y M

t 5,3

-12

wym

ienia

r

odo

wisk

a, w

kt

ryc

h m

oe

da

wa

wia

dect

wo w

iary

wym

ienia

w

sp

czes

ne

znan

e po

stac

ie, kt

re

daw

ay

wia

dect

wo y

cia

duch

em om

iu b

ogo

saw

ies

tw

char

akte

ryzu

je ce

chy

czo

wie

ka, kt

ry

jest g

oto

wy

wia

dczy

o Je

zusie

sw

oim

y

ciem

wyja

nia

, dl

acze

go ch

rze

cijan

in jes

t odp

ow

iedz

ialn

y za

wia

r in

nyc

h

codz

iennym

dz

iaa

nie

m id

zie

po la

dach

Je

zusa

Kore

lacja

z

eduka

cj sz

koln

Jzy

k po

lski:

Teks

ty ku

ltury

Bi

blia

, w

ybra

ne

fragm

enty

N

ow

ego

Test

amen

tu.

Muzy

ka i P

last

yka:

R

noro

dne

sposo

by ko

munik

ow

ania

si;

Wyc

how

anie

do y

cia

w ro

dzin

ie: B

udo

wa

praw

ido

wyc

h re

lacji

w ro

dzin

ie i g

rupi

e ko

lee

skiej

.

Jzy

k po

lski:

Teks

ty ku

ltury

Bi

blia

, w

ybra

ne

fragm

enty

N

ow

ego

Test

amen

tu.

Muzy

ka: U

cze

gr

a lu

b p

iew

a ze

su

chu ora

z z

nut p

opu

larn

e m

elodi

e i t

emat

y z

liter

atury

m

uzy

cznej,

ka

nony

i pro

ste

mel

odi

e dw

ug

oso

we

Wyc

how

anie

do y

cia

w ro

dzin

ie: Re

lacje

m

idz

yoso

bow

e i i

ch

znac

zenie

.

Jzy

k po

lski:

Teks

ty ku

ltury

Bi

blia

, w

ybra

ne

fragm

enty

Now

ego Te

stam

entu

.

Wied

za o sp

oe

cze

stw

ie: pl

anuje

dalsz

ed

uka

cj (w

ty

m

wyb

r sz

koy

po

nad

gim

naz

jaln

ej), u

wzgld

nia

jc w

asn

e pr

efer

encje

i p

redy

spo

zyc

je. Pr

obl

emy

wsp

cz

esneg

o w

iata

.

9

II. Pr

zyja

5. Za

przy

jan

i si

ze

so

b. W

arto

cz

ystoc

i. Ce

le ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie pr

awdy

o lu

dzki

ej se

ksual

noc

i. K

szta

tow

anie

po

staw

y ak

cept

acji s

iebi

e jak

o

m

czyz

ny

lub

kobi

ety.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

wyja

nia

po

jcia

: cz

yste

se

rce,

po

dl

iwo

,

om

awia

pr

awd

, e

cz

ow

iek

przey

wa

swoje y

cie

i w

yra

a si

jak

o m

czyz

na

lub

kobi

eta

wsk

azuje

(wym

ienia

) r

nic

e ps

ychi

czne

mi

dzy

m

czyz

n

i kobi

et

char

akte

ryzu

je y

cie

znie

wolo

ne

po

dliw

oc

i i p

ost

aw

czys

tego

se

rca

wac

iwie

oce

nia

rn

e opi

nie

i z

acho

wan

ia do

tyczc

e lu

dzki

ej se

ksual

noc

i pre

zento

wan

e w

re

klam

ach

wyr

aa

post

aw

odp

ow

iedz

ialn

oc

i w za

kres

ie

wyc

how

ania

sie

bie

do cz

ystoc

i 6.

Ja

k D

aw

id z

Jon

ata

nem

dl

acz

ego w

art

o m

ie

przy

jaci

?

Po

znan

ie w

artoc

i prz

yjan

i w re

lacja

ch

mi

dzyl

udz

kich

.

B

udo

wan

ie pr

zyjac

ielsk

ich

rela

cji w

gr

upi

e r

wien

icze

j.

poda

je pr

zycz

yny

konfli

ktu kr

la

Saula

z

Daw

idem

wyl

icza

ce

chy

praw

dziw

ej pr

zyja

ni

poda

je pr

zyk

ady

sytu

acji,

kied

y pr

zyja

jes

t podd

ana

prb

ie

opo

wia

da hi

stori

re

lacji

D

awid

a z

krl

em Sa

ule

m

char

akte

ryzu

je pr

zyja

D

awid

a i J

onat

ana

wyja

nia

, na

czym

po

lega

j do

bre

rela

cje r

wien

icze

wyr

aa

ch

bu

dow

ania

re

lacji

pr

zyja

ni

II. M

io

5. To

m

oje

yci

e sa

m o so

bie

decy

duj.

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie za

sad

pode

jmow

ania

odp

ow

iedz

ialn

ych

wyb

or

w.

K

szta

tow

anie

po

staw

y odp

ow

iedz

ialn

oc

i za

swoje

yci

e i b

udz

enie

kr

ytyc

znej

oce

ny

m

odn

ego st

ylu

yci

a.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

poda

je kr

yter

ia, w

edu

g kt

ryc

h ch

ce ks

zta

tow

a sw

oje

yci

e

poda

je za

ko

go jes

t odp

ow

iedz

ialn

y te

raz

i w pr

zysz

oc

i

wym

ienia

oso

by, kt

re

mog

m

u po

mc

w

po

dejm

ow

aniu

wac

iwyc

h de

cyzji

wyja

nia

, dl

acze

go jeg

o obe

cny

rozw

j m

a w

pyw

na

jego

przy

szo

inte

rpre

tuje

pery

kop

bi

blijn

o Bo

gacz

u i

azar

zu (

k 19

,19-

31)

char

akte

ryzu

je ko

nse

kwen

cje sw

oic

h dz

iaa

w ch

wili

obe

cnej

i w do

rosy

m y

ciu ora

z w

w

iecz

noc

i

kryt

yczn

ie oce

nia

st

yl y

cia

propo

now

any

prze

z m

edia

6. U

dan

e re

lacje

z

inn

ymi

sz

cz

liwe y

cie.

U

kaza

nie

pr

awdy

, e

jak

o

re

lacji

z

innym

i ma

wp

yw na

szcz

cie

czo

wie

ka.

wia

dom

e bu

dow

anie

w

ac

iwyc

h re

lacji

z

innym

i.

poda

je pr

awd

, e

B

g st

worz

y cz

ow

ieka

do

y

cia

we

wsp

lnoci

e z

innym

i (Rdz

2,

18)

poda

je za

sady

na

ktr

ych

opi

eraj

si

re

lacje

mi

dzyl

udz

kie

wym

ienia

krg

i rel

acji z

in

nym

i (rodz

ina,

pr

zyjac

iele

,

kole

dzy,

obc

y)

char

akte

ryzu

je rn

ice

w re

lacja

ch m

idz

y oso

bam

i

II. R

odz

ina

5. R

odz

ina sz

ko

M

ioc

i.

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Po

gb

ione

pozn

anie

w

zorc

w re

lacji

m

ioc

i w

ro

dzin

ie.

R

ozw

ijanie

po

staw

y otw

artoc

i na

przy

jcie

mio

ci w

ro

dzin

ie i d

ziel

enie

si

ni

.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

wym

ienia

, ki

edy

w ro

dzin

ie m

on

a nau

czy

si

re

lacji

mio

ci

wym

ienia

sp

oso

by pr

zey

wan

ia m

ioc

i w ro

dzin

ie

defin

iuje,

na

czym

po

lega

odp

ow

iedz

ialn

o

w

rela

cjach

m

ioc

i

wyja

nia

, cz

ym jes

t mio

opi

suje

sytu

acje,

w

kt

ryc

h m

io

pr

zejaw

ia si

w

sub

ie, odd

aniu

i p

ow

ice

niu

wyja

nia

kt

re

sytu

acje

w m

ioc

i wym

agaj

prze

bacz

enia

opi

suje

konkr

etne

sytu

acje,

kt

re

nau

czy

y go

po

staw

y m

ioc

i

przy

jmuje

post

aw

otw

artoc

i na

ucz

enie

si

m

ioc

i w

rodz

inie

wyr

aa

post

aw

szac

unku

dl

a ro

dzin

y jak

o sz

koy

mio

ci

6. R

odz

ina, kt

r

zao

. W

artoc

i ch

rze

cija

skie

w

ro

dzin

ie.

U

kaza

nie

ch

rze

cija

skie

go m

ode

lu ro

dzin

y.

wia

dom

e uzn

anie

w

artoc

i chr

zec

ijas

kich

w

rodz

inie

.

wym

ienia

w

artoc

i chr

zec

ijas

kie

pielg

now

ane

w

rodz

inie

wyl

icza

w

sp

czes

ne

zagr

oe

nia

dl

a ro

dzin

y

10

wyr

aa

goto

wo

be

zinte

reso

wnej

pom

ocy

ko

lees

kiej

plan

uje

z r

wien

ikam

i wsp

lne

dzia

ania

uki

erunko

wan

e na

dobr

o

7. O

jciec

i m

atk

a dl

acz

ego n

ie ko

ledz

y, le

cz

przy

jacie

le.

Po

gb

ione

rozu

mie

nie

w

artoc

i auto

ryte

tu

rodz

icw

.

W

zmac

nia

nie

sz

acunku

w

zgl

dem

ojca

i m

atki

.

wym

ienia

ce

chy

char

akte

ryzu

jce

przy

jacie

lskie

re

lacje

poda

je pr

zyk

ady

dobr

ych

rela

cji do

rast

ajcy

ch dz

ieci

z

rodz

icam

i

poda

je pr

zyk

ady

dzia

a

(zach

ow

a) b

udu

jcyc

h w

zajem

ne

zaufa

nie

form

uu

je pr

awa

i obo

wi

zki r

odz

icw

w

obe

c dz

ieci

ora

z

dzie

ci w

obe

c ro

dzic

w,

uza

sadn

ia ko

nie

czno

oka

zyw

ania

cz

ci ro

dzic

om

uza

sadn

ia, dl

acze

go w

arto

su

cha

ro

dzic

w

wyr

aa

szac

unek

w

obe

c ro

dzic

w (op

ieku

nw

) 8.

Za

przy

jan

i si

z

inn

ymi.

Wolo

nta

riat.

Po

znan

ie w

olo

nta

riatu

jak

o dr

ogi

po

szer

zania

przy

jacie

lskic

h re

lacji

z

innym

i. Za

chc

enie

do

za

angao

wan

ia si

w

dz

iea

wolo

nta

riatu

.

okr

ela

, co

to

jes

t wolo

nta

riat

wym

ienia

ro

dzaje

pr

acy

wolo

nta

riatu

wsk

azuje

sposo

by w

cz

enia

si

w

w

olo

nta

riat w

sw

ojej

mie

jscow

oc

i lub

oko

licy

char

akte

ryzu

je ow

oce

za

angao

wan

ia si

w

w

olo

nta

riat

wyja

nia

so

wa

Jezu

sa W

ice

j szcz

cia

jest w

da

wan

iu,

anie

li w

br

aniu

naw

izu

je pr

zyjac

ielsk

ie re

lacje

z

innym

i lud

mi:

wolo

nta

riusz

ami i

po

trzeb

ujc

ymi p

om

ocy

blisk

imi i

obc

ymi

wyja

nia

, dl

acze

go ko

nse

kwen

cj sa

motn

oc

i jest

nie

ch

do y

cia

w

iado

mie

bu

duje

wac

iwe

rela

cji z

lud

mi w

rd

kt

ryc

h y

je 7.

O

dwie

czn

y ko

nfli

kt m

idz

ypoko

len

iow

y.

U

kaza

nie

w

artoc

i dow

iadc

zenia

y

ciow

ego

doro

sych

.

B

udz

enie

po

trze

by po

staw

y di

alogu

i g

oto

woc

i ro

zwi

zyw

ania

ko

nfli

ktw

z

(doro

sym

i) ro

dzic

ami.

poda

je pr

zyk

ady

auto

ryte

tw

os

b do

rosy

ch

defin

iuje

pojc

ie ko

nfli

ktu m

idz

ypoko

lenio

weg

o

wym

ienia

za

sady

, po

mag

ajce

w

ro

zwi

zyw

aniu

konfli

ktw

z

doro

sym

i

wyl

icza

pr

zycz

yny

konfli

ktw

z

rodz

icam

i

uza

sadn

ia, dl

acze

go w

arto

ko

rzys

ta

z do

wia

dcze

nia

doro

sych

om

awia

, cz

ego do

tycz

wyb

ory

y

ciow

e m

ode

go

czo

wie

ka

wyja

nia

zn

acze

nie

sa

modz

ieln

oc

i w y

ciu oso

by

dojrz

ewaj

cej

om

awia

, jak

po

dejm

ow

a w

ac

iwe

decy

zje

szuka

sp

oso

bw

ko

munik

acji,

dajc

ej w

zajem

ne

zrozu

mie

nie

8. Za

ko

go pr

zebi

era si

Je

zus?

In

ni l

udz

ie, kt

ryc

h sp

oty

kam

.

Po

znan

ie sp

oso

bw

re

aliz

acji m

ioc

i bli

nie

go

wobe

c lu

dzi,

ktr

zy nie

ra

dz

sobi

e w

y

ciu.

B

udo

wan

ie w

ac

iwyc

h re

lacji

do

lu

dzi

wyk

lucz

onyc

h sp

oe

cznie

.

wym

ienia

gr

upy

lu

dzi w

yklu

czonyc

h sp

oe

cznie

poda

je najc

zst

sze

przy

czyn

y w

yklu

cze

opi

suje

wsp

cz

esny

mode

l rodz

iny

doko

nuje

oce

ny

cech

ch

arak

tery

zujc

ych

wsp

cz

esn

rodz

in

argu

men

tuje

potrz

eb

real

izacji

ch

rze

cija

skic

h w

artoc

i w ro

dzin

ie

wyr

aa

prag

nie

nie

bu

dow

ania

w

pr

zysz

oc

i rodz

iny

chrz

eci

jask

iej

7. C

zego

n

as

ucz

y ro

dzin

a z

Naza

retu

?

Po

znan

ie y

cia

wi

tej R

odz

iny

jako w

zorc

a dl

a nas

zych

ro

dzin

.

K

szta

tow

anie

re

lacji

ro

dzin

nyc

h na

wz

r ro

dzin

y z

Naz

aret

u.

wsk

azuje

dzie

dzin

y y

cia

rodz

inneg

o, w

kt

ryc

h m

oe

my

wzo

row

a si

na

wi

tej R

odz

inie

inte

rpre

tuje

teks

ty bi

blijn

e m

wi

ce o w

zajem

nyc

h re

lacja

ch os

b tw

orzc

ych

wi

t Ro

dzin

uza

sadn

ia, e

wi

ta Ro

dzin

a m

oe

i p

ow

inna

by

wzo

rcem

go

dneg

o i

wi

tego

y

cia

nas

zych

ro

dzin

star

a si

na

lado

wa

cn

oty

do

strz

eone

w ro

dzin

ie z

Naz

aret

u

za w

staw

iennic

twem

wi

tej R

odz

iny

prosi

Boga

o

wzr

asta

nie

w

asn

ej ro

dzin

y w

w

itoc

i 8.

U

dan

e m

a

est

wo i r

odz

ina.

Po

gb

ienie

zr

ozu

mie

nia

s

w pr

zysi

gi

maes

kiej.

K

szta

tow

anie

um

iejt

noc

i rozp

ozn

awan

ia

przy

czyn

uda

nyc

h m

aes

tw i r

odz

in.

pam

ita

tre

pr

zysi

gi m

aes

kiej

wyja

nia

, cz

ym jes

t mio

, w

iern

o

i u

czci

wo

maes

ka

wyl

icza

ce

chy

uda

neg

o m

aes

twa

char

akte

ryzu

je re

lacje

w

skaz

ujc

e na

uda

n

rodz

in

11

szuka

gr

upy

, z

ktr

chce

po

mag

a in

nym

.

9. R

elacje

, kt

re

uza

len

iaj.

Po

znan

ie nie

bezp

iecz

est

w zw

iza

nyc

h z

pr

bow

anie

m su

bsta

ncji

odu

rzaj

cych

i

ryzy

kow

nyc

h za

chow

a.

U

zasa

dnie

nie

ko

nie

cznoc

i wyr

aan

ia sp

rzec

iwu i

odm

ow

y w

obe

c z

ych

propo

zycji

, nio

scy

ch ry

zyko

dla

zdro

wia

i

ycia

.

defin

iuje,

cz

ym s

uza

len

ienia

wyl

icza

rn

e fo

rmy

uza

len

ie

(papi

erosy

, al

koho

l, nar

koty

ki, za

kupy

)

okr

ela

sz

kodl

iwo

nar

koty

kw

wyja

nia

, na

czym

po

lega

j po

szcz

egl

ne

uza

len

ienia

char

akte

ryzu

je sk

utk

i uza

len

ienia

poda

je, w

jak

i spo

sb

i kto

m

oe

po

mc

lu

dzio

m

uza

len

ionym

wyr

aa

deza

proba

t w

obe

c zay

wan

ia w

szel

kieg

o

rodz

aju su

bsta

ncji

uza

len

iajc

ych

uw

rali

wia

in

nyc

h na

probl

em nar

kom

anii

wsp

iera

ko

leg

w, kt

rzy

m

ieli

konta

kt z

nar

koty

kam

i 10

. W

irtu

aln

y w

iat w

re

aln

ym y

ciu

.

Po

znan

ie nie

bezp

iecz

est

w pr

zey

wan

ia

wirt

ual

neg

o w

iata

jak

o rz

eczy

wist

oc

i W

zmac

nia

nie

po

staw

y otw

artoc

i na

real

ne

rela

cje

oso

bow

e.

wym

ienia

po

zyty

wne

i neg

atyw

ne

stro

ny

konta

ktu pr

zez

Inte

rnet

poda

je za

sady

w

ac

iweg

o ko

rzys

tania

z

Inte

rnet

u

wsk

azuje,

jak

ch

roni

sw

oj

godn

o

i p

ryw

atno

w

sieci

char

akte

ryzu

je rn

ice

mi

dzy w

iate

m w

irtual

nym

a

real

nym

char

akte

ryzu

je po

trzeb

y cz

ow

ieka

, kt

ry

prze

sta

so

bie

radz

i w

y

ciu

uza

sadn

ia ch

rze

cija

sk

pow

inno

za

jcia

si

lu

dm

i w

yklu

czonym

i

opr

acow

uje

progr

am po

mocy

ko

nkr

etnej

grupi

e lu

dzi l

ub

konkr

etnem

u cz

ow

ieko

wi

odn

osi

si z

szac

unki

em do

lu

dzi p

otrz

ebujc

ych

pom

ocy

ota

cza

ludz

i potrz

ebujc

ych

swoj

modl

itw,

st

araj

c si

roze

zna

ic

h po

trzeb

y i n

ie

sk

ute

czn

pom

oc

9. N

iero

zum

ian

a i o

dkry

wan

a m

io

ab

orc

ja, a

adopc

ja du

cho

wa.

Po

znan

ie, cz

ym jes

t abo

rcja

i duch

ow

a ad

opc

ja B

udo

wan

ie po

staw

y tr

osk

i o dz

ieci

nie

nar

odz

one

wyja

nia

, cz

ym jes

t dar

y

cia

poda

je ar

gum

enty

za

uro

dzen

iem

dz

ieck

a dl

a m

atki

i o

jca

wyl

icza

sp

oso

by ra

tow

ania

dz

ieci

nie

nar

odz

onyc

h

wym

ienia

sk

utk

i abo

rcji w

y

ciu ko

biet

y i m

cz

yzny

wyja

nia

, dl

acze

go najc

zst

sz

z pr

zycz

yn ab

orc

ji jes

t po

czuci

e sa

motn

oc

i mat

ki dz

ieck

a

wyja

nia

, cz

ym jes

t duch

ow

a ad

opc

ja

doko

nuje

mora

lnej

oce

ny

aborc

ji

wyr

aa

goto

wo

ro

zmow

y i z

ach

ty w

obe

c ko

biet

odr

zuca

jcyc

h ro

dzic

ielst

wo

wyr

aa

post

aw

obr

ony y

cia

od

poczc

ia

pode

jmuje

modl

itw

w in

tencji

dz

ieck

a nie

nar

odz

oneg

o

10. N

iepo

trze

bna i p

rzyg

arn

ita

m

io

.

Po

znan

ie po

jcia

i z

jawisk

a eu

tanaz

ji. U

mac

nia

nie

po

staw

y och

rony y

cia

i jego

w

artoc

i a

do nat

ura

lnej

mie

rci.

defin

iuje

pojc

ie eu

tanaz

ji

wym

ienia

po

wody

, dl

a kt

ryc

h lu

dzie

ch

c po

dda

si

euta

naz

ji

dost

rzeg

a m

oli

woc

i poko

nyw

ania

tru

dnoc

i w

maes

twie

i r

odz

inie

wyr

aa

post

aw

goto

woc

i budo

wan

ia zw

izk

u zg

odn

ie

ze so

wam

i prz

ysi

gi m

aes

kiej

9. M

io

, kt

ra ch

ce si

dz

ieli

. M

etody

nat

ura

lneg

o pl

anow

ania

ro

dzin

y.

Po

znan

ie ce

lw

nat

ura

lneg

o pl

anow

ania

ro

dzin

y.

U

wral

iwia

nie

na

przy

jmow

anie

po

staw

y dz

iele

nia

si m

ioc

i.

poda

je, e

nat

ura

lne

plan

ow

anie

ro

dzin

y st

anow

i sty

l y

cia

wyl

icza

nat

ura

lne

met

ody

pl

anow

ania

ro

dzin

y

char

akte

ryzu

je w

ybra

n

met

od

pl

anow

ania

ro

dzin

y

okr

ela

, cz

ym jes

t rodz

icie

lstw

o

wyja

nia

po

jcie

m

acie

rzy

stw

a i o

jcost

wa

argu

men

tuje

sens y

cia

zgodn

ie z

nat

ur

wyja

nia

, cz

ym jes

t nap

rote

chnolo

gia

przy

jmuje

post

aw

otw

artoc

i i odp

ow

iedz

ialn

oc

i za

now

e y

cie

10. Eg

oist

yczn

a m

io

. A

nty

konce

pcja

i in vi

tro.

Po

znan

ie za

groe

anty

konce

pcji i

in

vi

tro

W

zmac

nia

nie

po

staw

y pr

zeci

wnej

cyw

iliza

cji

mie

rci

wym

ienia

po

staw

y w

ynik

ajce

z

praw

dziw

ej m

ioc

i ko

biet

y i m

cz

yzny

defin

iuje,

co

to

jes

t anty

konce

pcja

wym

ienia

ro

dzaje

an

tyko

nce

pcji

doko

nuje

mora

lnej

oce

ny r

odk

w an

tyko

nce

pcyjn

ych

wyl

icza

sk

utk

i ubo

czne

anty

konce

pcji h

orm

onal

nej

wyja

nia

, na

czym

po

lega

za

podn

ienie

in

vi

tro

om

awia

, dl

acze

go za

podn

ienie

in

vi

tro nie

jes

t ety

czne

12

argu

men

tuje

war

to

be

zpor

ednic

h re

lacji

oso

bow

ych

przy

jmuje

post

aw

zdro

weg

o dy

stan

su w

obe

c w

iata

wirt

ual

neg

o

otw

iera

si

na

rzec

zyw

iste

rela

cje

wyb

iera

re

lacje

m

idz

yludz

kie,

ogr

anic

zajc

cz

as

spd

zany

przy

ko

mpu

terz

e

11. D

lacz

ego n

ie da

si

u

ciec

pr

zed

sob

?

Po

znan

ie B

oe

j mio

ci w

zgl

dem

cz

ow

ieka

.

B

udo

wan

ie po

staw

y za

ufa

nia

St

wr

cy i z

gody

na

swoje

yci

e.

okr

ela

, jak

iej p

ost

awy

wobe

c y

cia

ocz

ekuje

od

nas

B

g

poda

je pr

awd

, e

pr

obl

emy

s nie

odc

zn

cz

ci y

cia

czo

wie

ka,

wsk

azuje

pozy

tyw

ne

sposo

by ro

zwi

zyw

ania

probl

emw

, kt

re

spoty

ka w

y

ciu

wsk

azuje,

gd

zie m

og

sz

uka

pom

ocy

oso

by m

ajce

my

li sa

mob

jcze

char

akte

ryzu

je y

cie

ludz

kie

jako najw

iks

zy da

r

otrz

yman

y od

Boga

wyja

nia

, e

sa

mob

jstw

o nie

jes

t rozw

iza

nie

m

probl

emu,

uza

sadn

ia, dl

acze

go m

amy

si tro

szcz

y o w

asn

e y

cie

szan

uje

swoje y

cie

i tro

szcz

y si

o sw

j ro

zwj

wyr

aa

wsp

cz

uci

e i c

h

pom

ocy

oso

bom

w

sy

tuac

jach

po lu

dzku

be

znad

ziejny

ch

wyl

icza

sp

oso

by po

mocy

oso

bie

chore

j i um

iera

jcej

doko

nuje

mora

lnej

oce

ny

euta

naz

ji

wyja

nia

, dl

acze

go po

djci

e de

cyzji

o po

ddan

iu si

euta

naz

ji wyn

ika

z po

czuci

e odr

zuce

nia

pr

zez

blisk

ich

i sa

motn

oc

i

wyja

nia

, co

to

jes

t hosp

icjum

om

awia

ce

le fu

nkc

jonow

ania

ho

spic

jum

wyr

aa

post

aw

posz

anow

ania

cz

ow

ieka

i je

go go

dnoc

i do

ch

wili

nat

ura

lnej m

ierc

i

pow

ica

cz

as oso

bom

st

arsz

ym i c

hory

m

11. M

io

, kt

ra da

je si

i lec

zy. D

ar i p

om

oc

w

przey

wan

iu ci

erpi

enia

.

G

bs

ze po

znan

ie se

nsu

sa

kram

entu

nam

aszc

zenia

chory

ch.

U

wral

iwia

nie

na

nie

sienie

po

mocy

oso

bie

cier

pic

ej.

okr

ela

, co

to

jes

t sak

ram

ent n

amas

zcze

nia

ch

ory

ch

wym

ienia

sk

utk

i sak

ram

entu

nam

aszc

zenia

ch

ory

ch

wyja

nia

, dl

acze

go sa

kram

ent n

amas

zcze

nia

ch

ory

ch jes

t sa

kram

ente

m uzd

row

ienia

wyl

icza

sy

tuac

je, w

kt

ryc

h oso

ba pr

zyjm

uje

sakr

amen

t nam

aszc

zenia

ch

ory

ch

opi

suje

hist

orie

, w

kt

ryc

h lu

dzie

do

wia

dcza

j ci

erpi

enia

uza

sadn

ia, e

oso

by ch

ore

po

trzeb

uj

pom

ocy

w

sf

erze

duch

ow

ej

wyr

aa

goto

wo

po

mocy

oso

bie

cier

pic

ej pr

zez

rozm

ow

i zac

ht

do

pr

zyjc

ia sa

kram

entu

nam

aszc

zenia

ch

ory

ch

uza

sadn

ia, e

w

yklu

czen

ie p

odn

oc

i nisz

czy

mio

przy

jmuje

post

aw

sprz

eciw

u w

obe

c nie

etyc

znyc

h ko

nce

pcji z

wi

zanyc

h z

dare

m lu

dzki

ej p

odn

oc

i 11

. Sz

koa

M

ioc

i pr

zyjm

ow

an

ie

sakr

am

ent

w.

Po

gb

ienie

ro

zum

ienia

zn

akw

sa

kram

enta

lnyc

h jak

o ucz

ty m

ioc

i. M

oty

wow

anie

po

staw

y otw

arci

a na

mio

B

oga

prze

z pr

zyjm

ow

anie

sa

kram

entu

po

kuty

i

pojed

nan

ia ora

z Eu

char

ystii

.

poda

je pr

awd

, e

pr

zeba

czen

ie i p

ojed

nan

ie pr

ow

adzi

do do

wia

dcze

nia

m

ioc

i

poda

je pr

awd

o m

ioc

i Boga

, kt

ry

szuka

cz

ow

ieka

wyl

icza

sk

utk

i sak

ram

entu

po

kuty

i p

ojed

nan

ia

om

awia

zn

acze

nie

w

arunk

w sa

kram

entu

po

kuty

i

pojed

nan

ia

wyja

nia

, jak

i zac

hodz

i zw

ize

k m

idz

y sa

kram

ente

m

poku

ty i p

ojed

nan

ia a

Euch

arys

ti

wyja

nia

, dl

acze

go Eu

char

ystia

ora

z sa

kram

ent p

oku

ty i

pojed

nan

ia st

anow

i cz

ytel

ny

znak

m

ioc

i Jez

usa

do

czo

wie

ka

wyr

aa

post

aw

ucz

enia

si

m

ioc

i prz

ez ko

rzys

tanie

ze zn

akw

sa

kram

enta

lnyc

h

zachc

a in

nyc

h do

pr

zyjm

ow

ania

sa

kram

ent

w

Kore

lacja

z

eduka

cj sz

koln

Jzy

k po

lski:

Teks

ty ku

ltury

B

iblia

. Po

dsta

wo

we,

ponad

czas

ow

e za

gadn

ienia

eg

zys

tencja

lne,

np.

m

io

,

przy

ja,

m

ier

, ci

erpi

enie

, l

k, nad

zieja

, w

iara

re

ligijn

a,

sam

otn

o

, in

no

, po

czuci

e w

spl

no

ty, so

lidar

no

,

spra

wie

dliw

o

; H

isto

ria:

Star

oy

tny

Izra

el.

Jzy

k po

lski:

Teks

ty ku

ltury

B

iblia

.

Wie

dza

o sp

oe

cze

stw

ie:

Pro

blem

y w

sp

czes

neg

o w

iata

; w

yklu

czen

ie sp

oe

czne;

po

trze

ba po

mo

cy hu

man

itarn

ej B

iolo

gia:

R

ozm

na

anie

i r

ozw

j; ch

oro

ba i s

taro

.

Wyc

how

anie

do

y

cia

w ro

dzin

ie:

ycie

jak

o fu

nda

men

taln

a w

arto

. R

elac

je m

idz

yoso

bow

e i i

ch zn

acze

nie

. K

on

flikt

Jzy

k po

lski:

ucz

e ucz

estn

iczy

w dy

skusji

, uza

sadn

ia w

asn

e zd

anie

, pr

zyjm

uje

pogld

y in

nyc

h lu

b po

lem

izuje

z nim

i;.

Bio

logi

a: ro

zw

j i o

chro

na

ludz

kieg

o y

cia.

Wyc

how

anie

do

y

cia

w ro

dzin

ie:

ycie

jak

o fu

nda

men

taln

a w

arto

. P

odn

o

w

spl

n

spra

w

kobi

ety

i m

czyz

ny.

Plan

ow

anie

ro

dzin

y. Zn

acze

nie

o

dpo

wie

dzia

lnoc

i w

13

Wie

dza

o sp

oe

cze

stw

ie:

Pods

taw

ow

e u

mie

jtnoc

i yc

ia w

grupi

e; za

sady

ko

mu

nik

ow

ania

i u

mie

jtno

w

sp

prac

y.

yc

ie sp

oe

czne;

ro

dzin

a i g

rupa

r

wien

icza

, za

angao

wan

ie

w in

styt

ucje

w

olo

nta

riatu

, ro

zpo

znaw

anie

pr

awid

ow

ych

i nie

praw

ido

wyc

h re

lacji

.

Bio

logi

a: St

an zd

row

ia i c

horo

by; n

egat

ywn

y w

pyw

na

zdro

wie

cz

ow

ieka

nie

ktr

ych

subs

tancji

ps

ycho

akty

wn

ych

(tyto,

al

koho

l), nar

koty

kw

i

rodk

w do

pingu

jcyc

h.

Info

rmat

yka:

o

cena

zagr

oe

i ogr

anic

ze,

as

pekt

y sp

oe

czn

e ro

zw

oju

i zas

toso

wa

in

form

atyk

i; ko

rzy

ci i

nie

bezp

iecz

est

wa

wyn

ikaj

ce z

rozw

oju

info

rmat

yki i

pow

szec

hneg

o do

stp

u do

in

form

acji,

zagr

oe

nia

zw

iza

ne

z

uza

len

ienie

m si

o

d ko

mpu

tera

.

Wyc

how

anie

do

y

cia

w ro

dzin

ie:

ycie

jak

o fu

nda

men

taln

a w

arto

. B

udo

wa

praw

ido

wyc

h re

lacji

z

rodz

icam

i. To

sam

o

p

cio

wa:

ko

biec

o

i m

sko

. D

ojrz

ewan

ie.

poko

le;

pr

zyc

zyn

y i s

poso

by ro

zwi

zyw

ania

ko

nfli

ktw

.

przey

wan

iu w

asn

ej p

cio

woc

i ora

z bu

dow

aniu

tr

wa

ych

i sz

cz

liwyc

h w

izi

.

III.

Bg

Ojci

ec

12. W

ierz

y w

co,

cz

y w

ko

go?

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie, cz

ym jes

t wia

ra i c

o jes

t jej tr

eci.

M

oty

wow

anie

do

um

acnia

nia

i p

ogb

iania

sw

ej w

iary

.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

defin

iuje

pojc

ie w

iary

wym

ienia

g

wne

praw

dy w

iary

om

awia

pr

awd

, e

u po

dsta

w w

iary

jes

t prz

yjci

e Bo

ej

mio

ci i

odp

ow

ied

na

ni

uza

sadn

ia po

trzeb

cora

z le

psze

go po

znaw

ania

tre

ci

wia

ry

rozr

nia

w

iar

nat

ura

ln

i rel

igijn

(na

dprz

yrodz

on)

wyja

nia

, e

w

iara

jes

t wej

ciem

w

oso

bist

rela

cj z

Bogi

em

sam

odz

ieln

ie sz

uka

sp

oso

bw

um

acnia

nia

sw

ej w

iary

III.

Syn

Bo

y

12. K

im jes

t cz

ow

iek

wie

rzc

y?

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Po

znan

ie pr

zym

iot

w w

iary

i z

rozu

mie

nie

jej

war

toc

i w y

ciu kad

ego cz

ow

ieka

.

U

zasa

dnie

nie

po

trze

by w

iary

, jej

po

znaw

ania

i

pogb

iania

.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

wym

ienia

ce

chy

char

akte

ryzu

jce

wia

r

cytu

je z

pam

ici

w

ybra

ne

wer

sety

bi

blijn

e okr

ela

jce

wia

r

przy

porzd

kow

uje

cech

y w

iary

odp

ow

iedn

im te

ksto

m

bibl

ijnym

lu

b z

tych

te

kst

w sa

modz

ieln

ie odc

zyta

cech

y i

okr

ele

nia

w

iary

z za

angao

wan

iem

po

dejm

uje

refle

ksj

nad

w

skaz

anym

i te

ksta

mi b

iblijn

ymi

jest o

dpow

iedz

ialn

y za

ro

zwj

swojej

w

iary

III.

Du

ch w

ity

12. W

ierz

y, by

n

ada

se

ns y

ciu

. Cr

edo.

Cele

ka

tech

etyc

zne:

Zr

ozu

mie

nie

tr

eci

w

iary

za

war

tej w

Cr

edo.

W

spom

agan

ie w

odn

ajdyw

aniu

se

nsu

y

cia

popr

zez

wia

r w

B

oga

.

Wym

agan

ia sz

czeg

ow

e ucz

e:

wym

ienia

z

Cred

o po

szcz

egl

ne

praw

dy w

iary

uza

sadn

ia, e

w

iara

w

Bo

ga jes

t wie

lk

war

toc

i

okr

ela

ce

l sw

ojeg

o y

cia

(jako

gi

mnaz

jalist

y) w

aspe

kcie

ch

rze

cija

skim

wyja

nia

, co

to

zn

aczy

do

brze

re

alizo

wa

sw

oje

pow

oa

nie

doko

nuje

oce

ny

swojej

po

staw

y w

iary

pode

jmuje

dzia

ania

po

gb

iajc

e w

iar

: le

ktur

Pi

sma

w

ite

go, pr

asy

kato

licki

ej

14

13. Bi

blia

ks

iga

y

cia.

Po

znan

ie Pi

sma

wi

tego

jak

o ks

igi

bo

sko-

ludz

kiej,

pr

zeka

zujc

ej zb

awcz

e pr

awdy

.

K

szta

tow

anie

po

staw

y sz

acunku

dl

a Bi

blii

i za

inte

reso

wan

ia jej

tr

eci.

defin

iuje

pojc

ie Bi

blia

ora

z w

ymie

nia

in

ne

jej naz

wy

wym

ienia

au

tor

w Bi

blii

i eta

py jej

po

wst

awan

ia

okr

ela

, co

to

jes

t kan

on Pi

sma

wi

tego

okr

ela

cz

ym jes

t Tra

dycja

K

oc

ioa

wyja

nia

, na

czym

po

lega

nat

chnie

nie

Bi

blii

wyja

nia

, e

cz

ytaj

c Bi

bli

sp

oty

ka si

z

Bogi

em

char

akte

ryzu

je zw

ize

k m

idz

y Pi

smem

wi

tym

a

Trad

ycj

oka

zuje

szac

unek

dl

a K

sig w

ity

ch

pode

jmuje

sam

odz

ieln

lekt

ur

Pi

sma

wi

tego

14. Pi

smo

wi

te dz

iee

m lit

erack

im i k

sig

wia

ry.

Pozn

anie

w

ybra

nyc

h za

sad

inte

rpre

tacji

Pi

sma

w

ite

go.

K

szta

tow

anie

po

praw

neg

o ro

zum

ienia

ora

z po

staw

y ak

cept

acji s

ow

a Bo

ego

w

e w

asn

ym y

ciu.

om

awia

bu

dow

Pism

a

wi

tego

(ks

igi

, ro

zdzia

y,

wer

sety

, w

yjan

ienia

po

d te

kste

m),

wym

ienia

nie

ktr

e ga

tunki

, jak

imi p

osu

guje

si Bi

blia

potra

fi ods

zuka

wsk

azan

y fra

gmen

t bib

lijny

przy

porzd

kow

uje

gatu

nki

lit

erac

kie

do w

ybra

nyc

h fra

gmen

tw

Pi

sma

wi

tego

uza

sadn

ia ko

nie

czno

okr

ele

nia

ga

tunk

w lit

erac

kich

dla

wac

iwej

inte

rpre

tacji

te

kst

w bi

blijn

ych

uw

zgl

dnia

w

skaz

ania

K

oc

ioa

do

tyczc

e le

ktury

i

obja

nia

nia

Pi

sma

wi

tego

odk

ryw

a w

Pim

ie

wi

tym

ko

nkr

etne

wsk

azw

ki dl

a w

asn

ego y

cia

13. Ja

ki ko

lor

mia

y ocz

y Je

zusa

? Ch

rze

cija

skie

wia

dect

wa

hist

ory

cznoc

i Jez

usa

.

Zr

ozu

mie

nie

, e

Je

zus

z N

azar

etu jes

t post

aci

hist

ory

czn,

cz

yli p

raw

dziw

ym cz

ow

ieki

em.

U

mocn

ienie

pr

zeko

nan

ia, e

Je

zus

Chry

stus

i Jeg

o

dzie

o s

hi

story

czn

praw

d.

wsk

azuje

teks

ty bi

blijn

e i p

atry

styc

zne

mw

ice

o

hist

ory

cznym

po

chodz

eniu

Je

zusa

poda

je najw

anie

jsze

fakt

y z y

cia

i dzia

aln

oc

i Jez

usa

w

porzd

ku ch

ronolo

gicz

nym

inte

rpre

tuje

teks

ty bi

blijn

e m

wi

ce o hi

story

cznym

poch

odz

eniu

Je

zusa

om

awia

ko

nte

kst h

istory

czny

przy

jcia

na w

iat J

ezusa

sam

odz

ieln

ie si

ga do

ks

ig

Now

ego Te

stam

entu

jak

o

rd

a w

iedz

y na

tem

at Je

zusa

cht

nie

dz

ieli

si w

iedz

o Je

zusie

z

innym

i 14

. M

wi

o N

im w

iat.

Pozac

hrze

cija

skie

wia

dect

wa

o Je

zusie

Ch

ryst

usie

.

Po

znan

ie nie

chrz

eci

jask

ich r

de

o Je

zusie

Chry

stusie

.

U

mocn

ienie

pr

zeko

nan

ia, e

Je

zus

Chry

stus

i Jeg

o

dzie

o s

hi

story

czn

praw

d.

wym

ienia

po

zach

rze

cija

skie

do

kum

enty

w

iadc

zce

o

Jezu

sie Ch

ryst

usie

w

sk

rto

wej

form

ie pr

zeds

taw

ia tre

kad

ego z

nic

h

w opa

rciu

o do

kum

enty

po

zach

rze

cija

skie

uza

sadn

ia, e

Jezu

s ist

nia

nap

raw

d

posz

uku

je rz

etel

neg

o w

yjan

ienia

wt

pliw

oc

i co do

pods

taw

sw

ojej

w

iary

jest g

ot

w br

oni

sw

ojej

w

iary

w Je

zusa

Ch

ryst

usa

13. O

pow

iedz

ie

o Bo

gu w

asn

ym y

ciem

.

Bibl

ijne

przyk

ady

w

iadk

w w

iary

.

Po

znan

ie y

cia

wyb

ranyc

h po

stac

i bib

lijnyc

h.

K

szta

tow

anie

po

staw

y w

iadc

zenia

o Je

zusie

za

przy

kad

em bi

blijn

ych w

iadk

w w

iary

.

prze

dsta

wia

, na

czym

po

lega

a pr

zem

iana y

cia

wyb

ranyc

h po

stac

i bib

lijnyc

h (w

. Pi

otr,

M

aria

Mag

dale

na,

w

. To

mas

z, ucz

nio

wie

z

Emau

s, Sz

awe

)

wyja

nia

, dl

acze

go nal

ey

przy

j m

io

Je

zusa

i

odp

ow

iedz

ie

na

ni

wsk

azuje

sytu

acje y

ciow

e, kt

re

szcz

egl

nie

uw

iada

mia

j po

trzeb

zbaw

ienia

opi

suje

skutk

i pj

cia

za Je

zuse

m

potra

fi w

ac

iwie

oce

ni

sw

oj

post

aw

wia

ry w

w

ietle

sow

a Bo

ego

z ufn

oc

i po

wie

rza

swoje y

cie

Jezu

sow

i

wyr

aa

prag

nie

nie

pr

zem

iany y

cia

i pode

jmuje

w ty

m

kier

unku

dz

iaa

nia

14. Bi

blia

, ojcz

yzn

a m

oja

in

spir

acje

bi

blijn

e

w lit

eratu

rze

pik

nej.

Po

znan

ie zn

acze

nia

Bi

blii

dla

twr

czoc

i lite

rack

iej.

W

zmocn

ienie

pr

zeko

nan

ia o w

ielk

iej w

artoc

i pr

zesa

nia

za

war

tego

w

bi

blijn

ych

ksi

gach

.

wsk

azuje

na

wt

ki, te

mat

y i p

ost

aci b

iblijn

e obe

cne

w

liter

aturz

e pik

nej

wym

ienia

ty

tuy

pr

zynajm

nie

j kilk

u utw

or

w

liter

acki

ch naw

izu

jcyc

h do

Bi

blii

prez

entu

je pr

zesa

nie

w

ybra

neg

o utw

oru

in

spiro

wan

ego

Pism

em

wi

tym

wyr

aa

zain

tere

sow

anie

lit

erat

ur

po

wst

a

z in

spira

cji

bibl

ijnyc

h

sam

odz

ieln

ie odk

ryw

a m

oty

wy

bibl

ijne

w utw

ora

ch

liter

acki

ch

15

15. J

zyki

Bi

blii

te

kst o

rygi

naln

y i p

rzek

ady

Pism

a

wi

tego

.

Po

znan

ie najw

anie

jszyc

h pr

zek

adw

Pi

sma

w

ite

go.

U

znan

ie au

tory

tetu

K

oc

ioa

w

pr

zeka

zie

aute

nty

cznyc

h tr

eci

bi

blijn

ych.

poda

je, w

jak

ich

jzyk

ach

nap

isano Bi

bli

wym

ienia

najb

ardz

iej z

nan

e jej

tu

mac

zenia

wyja

nia

, dl

acze

go tu

mac

zy si

Bi

bli

na

jzyk

i nar

odo

we

potra

fi ro