Prognoza oddziaływania na środowisko projektu … braku realizacji ustaleń Strategii Rozwoju...
Transcript of Prognoza oddziaływania na środowisko projektu … braku realizacji ustaleń Strategii Rozwoju...
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Rozwoju
Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
Autor opracowania:
Maciej Majer „4eco” Projektowanie w Ochronie Środowiska
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
2
Spis treści
Spis treści ......................................................................................................................................................................... 2
Streszczenie w języku niespecjalistycznym ..................................................................................................................... 4
1. Przedmiot i zakres opracowania ................................................................................................................................. 6
2. Podstawy formalno–prawne opracowania ................................................................................................................. 7
3. Cel i zakres merytoryczny opracowania ................................................................................................................... 10
4. Metody pracy i materiały źródłowe .......................................................................................................................... 12
4.1. Wykorzystane materiały źródłowe ................................................................................................................... 12
4.2. Metoda opracowania ....................................................................................................................................... 13
5. Charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i ich wzajemnych powiązań ............... 14
5.1. Opis środowiska przyrodniczego ...................................................................................................................... 14
5.1.1. Położenie .................................................................................................................................................... 14
5.1.2. Geomorfologia ........................................................................................................................................... 15
5.1.3. Geologia ...................................................................................................................................................... 15
5.1.4. Hydrogeologia ............................................................................................................................................ 16
5.1.5. Hydrologia................................................................................................................................................... 17
5.1.6. Gleby ........................................................................................................................................................... 20
5.1.7. Klimat .......................................................................................................................................................... 20
5.1.8. Szata roślinna i świat zwierzęcy ................................................................................................................. 21
5.1.9. Formy ochrony przyrody ............................................................................................................................ 22
5.2. Określenie, analiza i ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym
oddziaływaniem ....................................................................................................................................................... 25
5.2.1. Jakość wód powierzchniowych .................................................................................................................. 25
5.2.2. Jakość wód podziemnych ........................................................................................................................... 26
5.2.3. Jakość powietrza atmosferycznego ........................................................................................................... 27
5.2.3. Hałas ........................................................................................................................................................... 28
5.2.4. Jakość gleb .................................................................................................................................................. 29
5.3. Uwarunkowania wynikające ze stanu i funkcjonowania środowiska ............................................................. 29
5.4. Ocena odporności na degradację i zdolności regeneracyjne środowiska ...................................................... 31
6. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektu Strategii ....................................... 33
7. Ocena rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych i innych ustaleń projektu ............................................................. 34
7.1. Wizja rozwoju i misja ........................................................................................................................................ 34
7.2. Priorytety, cele i kierunki działań w obszarach strategicznych ....................................................................... 35
8. Powiązanie ustaleń Strategii z innymi dokumentami ............................................................................................... 42
8.1. Komplementarność Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020
z innymi dokumentami ............................................................................................................................................ 42
8.2. Ocena zgodności ustaleń zapisów Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca z przepisami
dotyczącymi ochrony środowiska ........................................................................................................................... 52
9. Skutki braku realizacji ustaleń Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z
prognozą do roku 2025 ................................................................................................................................................. 57
10. Ocena oddziaływania na komponenty środowiska i zagrożenia dla środowiska w wyniku realizacji ustaleń
projektu Strategii ........................................................................................................................................................... 59
10.1. Wpływ na klimat i powietrze atmosferyczne ................................................................................................ 59
10.2. Wody powierzchniowe i podziemne ............................................................................................................. 61
10.3. Krajobraz, powierzchnia ziemi i gleby ............................................................................................................ 62
10.4. Fauna i flora, różnorodność biologiczna i formy ochrony przyrody ............................................................. 63
10.5. Wpływ na klimat akustyczny .......................................................................................................................... 65
10.6. Wpływ na zasoby naturalne i zabytki ............................................................................................................. 66
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
3
10.7. Wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi .................................................................................................... 67
11. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych
oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji Strategii ................................................................ 69
12. Oddziaływania transgraniczne ................................................................................................................................ 73
13. Analiza rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zaproponowanych w projekcie Strategii ................................. 74
14. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień Strategii ...................... 76
Spis tabel ........................................................................................................................................................................ 78
Spis załączników ............................................................................................................................................................. 78
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
4
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dla dokumentu
ramowego – Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą
do roku 2025.
Strategia rozwoju jest podstawowym narzędziem zarządzania strategicznego w jednostkach samorządu
terytorialnego. Strategię można zdefiniować jako spójną koncepcję działania, której wdrożenie ma
zapewnić osiągnięcie fundamentalnych celów długookresowych w ramach wybranej domeny działania.
Prognoza oddziaływania na środowisko dla ww. dokumentu ma na celu identyfikację przewidywanych
ewentualnych skutków wpływu ustaleń Strategii na środowisko, ocenę zaproponowanych w nim
rozwiązań funkcjonalno – przestrzennych, a także ich zgodności z przepisami prawa z zakresu ochrony
środowiska. Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie jest zgodny z art. 51 ust. 2 z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. 2013 r. poz. 1235).
Analiza celów ustanowionych w Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata
2015-2020 z prognozą do roku 2025, że są one komplementarne i realizują cele strategiczne
wyznaczone w takich dokumentach jak:
Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego;
Dokumenty europejskie i krajowe związane z polityką niskoemisyjną;
Polityka Ekologiczna Państwa;
Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku;
Krajowa strategia ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej;
Strategii Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2020;
Program Ochrony Środowiska dla Województwa Podkarpackiego;
Program Ochrony środowiska dla Miasta Mielca do roku 2012.
oraz innych dokumentów strategicznych przyjętych na poziomie lokalnym i regionalnym.
W trakcie analizy uwarunkowań środowiskowych realizacji postanowień Strategii Rozwoju Społeczno
-Gospodarczego Miasta Mielca, zidentyfikowano podstawowe obszary problemowe:
1. Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, którego głównymi źródłami są źródła
komunalne, tzw. niska emisja oraz źródła liniowe – główne ciągi komunikacyjne.
2. Zagrożenie pogarszania się właściwego stanu wód powierzchniowych i podziemnych.
3. Emisja hałasu, w tym głównie w sąsiedztwie głównych ciągów komunikacyjnych.
Wskazane problemy środowiskowe na terenie obszaru znajdują częściowe rozwiązanie w ramach
zaproponowanych w Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca, zadań do realizacji.
W prognozie przeanalizowano możliwy wpływ wskazanych do realizacji w projektach zadań
na następujące elementy: powietrze i klimat, wody, bioróżnorodność, powierzchnię ziemi i glebę,
krajobraz, dziedzictwo kulturowe, w tym zabytki oraz zdrowie ludzi. Określono oddziaływanie
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
5
na poszczególne elementy środowiska. Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było ogólne
określenie potencjalnych niekorzystnych skutków środowiskowych związanych z realizacją
poszczególnych zadań. Oceny tej dokonano przede wszystkim pod kątem oddziaływania na środowisko
w fazie budowy i eksploatacji. Negatywne krótkoterminowe oddziaływania na zasoby środowiska mogą
być związane z fazą realizacji inwestycji. Jako ewentualne długoterminowe oddziaływania związane są
głównie z realizacją przedsięwzięć drogowych oraz realizacją zabudowy przemysłowej. Oddziaływania
te polegać będą na lokalnym przekształceniu terenu, pogorszeniu jakości powietrza oraz podwyższenie
poziomu hałasu.
Miasto Mielec znajduje się w znacznej odległości od granicy Państwa. Zakres oddziaływania wszystkich
działań określonych w Strategii nie obejmie obszarów sąsiednich państw zarówno na etapie budowy
obiektów i modernizacji infrastruktury jak i na etapie eksploatacji obiektów. W związku z powyższym
można stwierdzić, że oddziaływanie transgraniczne nie wystąpi.
Brak realizacji celów strategicznych spowodowałoby mniejszą skuteczność wykorzystania zasobów
finansowych, gospodarczych, przestrzennych związku samorządów oraz mniejszy stopień osiągnięcia
zamierzonych celów. Można przyjąć założenie, że bez wdrożonych mechanizmów planowania
strategicznego nie byłaby możliwa realizacja podstawowej zasady zrównoważonego rozwoju, która
z założenia wymaga podejścia całościowego i długofalowego.
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć ma pozytywny wpływ na środowisko
i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia na obecnym etapie prognozowania.
W przypadku inwestycji, których oddziaływanie na środowisko może być negatywne należy rozważać
warianty alternatywne tak, aby wybrać ten, który w najmniejszym stopniu będzie niekorzystnie
oddziaływać na środowisko.
Z uwagi na ogólny, ramowy charakter Strategii, szczegółowa ocena oddziaływania na środowisko
proponowanych działań nie może podlegać dokładniejszej analizie. Jednakże biorąc pod uwagę stopień
szczegółowości analizowanego dokumentu oraz dostępne na tym etapie prognozowania informacje
dotyczące warunków realizacji poszczególnych działań można stwierdzić, w oparciu o przeprowadzoną
analizę i ocenę wszystkich priorytetów, że ich realizacja w ujęciu ogólnym przyczyni się do poprawy
jakości środowiska, zachowanie różnorodności biologicznej oraz dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego,
a także wpłynie na ograniczanie zapotrzebowania na nieodnawialne zasoby środowiska.
Kierując się zasadą przezorności, nie można natomiast wykluczyć , że niektóre projekty ze względu
na zakres i charakter inwestycji nie będą wykazywały znaczących negatywnych oddziaływań
na środowisko. W takim wypadku określenie szczegółowych warunków realizacji przedsięwzięć,
zastosowanych metod ograniczania negatywnego oddziaływania, analiza wariantów alternatywnych
bądź propozycja działań kompensacyjnych zachodzić będzie na etapie właściwej oceny oddziaływania
na środowisko dla konkretnego przedsięwzięcia lub projektu.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
6
1. Przedmiot i zakres opracowania
Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko (zwana dalej
Prognozą OOŚ) dla dokumentu ramowego –Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca
na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025 (zwana dalej Strategią).
Strategia rozwoju jest podstawowym narzędziem zarządzania strategicznego w jednostkach samorządu
terytorialnego. Strategię można zdefiniować jako spójną koncepcję działania, której wdrożenie ma
zapewnić osiągnięcie fundamentalnych celów długookresowych w ramach wybranej domeny działania.
Strategia rozwoju lokalnego to innymi słowy długookresowy plan rozwoju zawierający syntetyczny opis
uwarunkowań i kierunków rozwoju oraz celów strategicznych i działań służących ich osiągnięciu.
Strategia rozwoju jednostki samorządu terytorialnego tworzy warunki dla:
koncentracji działań na priorytetach,
skutecznego rozwiązywania problemów i wykorzystywania szans,
efektywnego wykorzystywania zasobów.
Strategia Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku
2025 (dalej Strategia Rozwoju Miasta Mielca) została opracowana zgodnie z przytoczonymi powyżej
definicjami, z myślą o zapewnieniu długofalowego wzrostu jakości życia mieszkańców.
Prognoza oddziaływania na środowisko ma na celu przedstawienie skutków realizacji analizowanego
dokumentu na środowisko, w tym także na zdrowie ludzi. Pozwala przede wszystkim na ocenę, czy
proponowane do realizacji działania, bądź wskazane kierunki rozwoju uwzględniają we właściwym
stopniu kwestie związane z ochroną środowiska. Prognoza analizuje czy istnieją inne, alternatywne
do wskazanych, rozwiązania umożliwiające osiągniecie zamierzonego celu, których negatywny wpływ
realizacji byłby mniejszy aniżeli zawartych w prognozowanym dokumencie. W prognozie zawarto
również propozycje zastosowania rozwiązań minimalizujących negatywne oddziaływania mogące
wystąpić w wyniku realizacji projektów określonych w Strategii. Jej częścią niezbędną jest wskazanie
rozwiązań eliminujących lub ograniczających negatywny wpływ na środowisko, bądź wskazanie
rozwiązań alternatywnych, które umożliwiają osiągnięcie zamierzonych efektów przy jak najmniejszym
negatywnym oddziaływaniu na środowisko, w tym na zdrowie ludzi.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
7
2. Podstawy formalno–prawne opracowania
Zgodnie z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko (t.j. Dz. U. 2013 r. poz. 1235), na organie administracji opracowującym projekt polityki,
strategii, planów lub programów w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji,
gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki
i wykorzystywania terenu lub innych dokumentów, które wyznaczają ramy dla późniejszej realizacji
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i realizacja postanowień tych
dokumentów mogących spowodować znaczące oddziaływanie na środowisko, spoczywa obowiązek
sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko ww. dokumentu.
W myśl ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko prognoza
oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia
postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki,
strategii, planu lub programu.
Opracowanie prognozy oddziaływania na środowisko jest obligatoryjne dla każdego dokumentu
o charakterze ramowym, stanowi wyznacza podstawy i ogólne warunki dla realizacji przyszłych
przedsięwzięć, tak infrastrukturalnych, jak i o charakterze organizacyjnym i przestrzennym. Analizie
i ocenie podlega całość założeń wynikających ze Strategii. Prognoza pozwala – we wszystkich fazach
planowania – uwzględnić wzajemne relacje pomiędzy uwarunkowaniami przyrodniczymi, a przyjętymi
zadaniami i celami strategicznymi i metodami ich wdrożenia.
Zapisy ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko stanowią
odzwierciedlenie wdrożenia do polskich regulacji prawnych ustaleń podjętych na poziomie
międzynarodowym w dyrektywach Wspólnoty Europejskiej, w tym:
Dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz. Urz. WE L
175 z 05.07.1985),
Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992),
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie
oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE L 197
z 21.07.2001),
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie
publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającej dyrektywę Rady
90/313/EWG (Dz. Urz. WE L 41 z 14.02.2003),
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003 r. przewidującej
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
8
udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów
w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu
do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG (Dz. Urz. UE L 156 z 25.06.2003),
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotyczącej
zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz. Urz. UE L 24 z 29.01.2008).
Oprócz wymienionej ustawy podstawą opracowania prognozy oddziaływania na środowisko są również
inne obowiązujące ustawy i rozporządzenia krajowe, w tym przede wszystkim:
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. 2013 poz. 1232
ze zm.),
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(t.j. Dz.U. 2013 poz. 1235),
Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (t. j. Dz.U. 2015 nr 0 poz. 469),
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (Dz. U. 2013 poz. 21),
Ustawa z dnia 23 czerwca 2006 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach (t. j. Dz.U. 2013 poz. 1399),
Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie
(Dz. U. nr 75 poz. 493),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 nr 213 poz. 1397 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014r. w sprawie warunków jakie
należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska (Dz.U. 2014 nr 0 poz. 1800),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku ( t. j. Dz. U. 2014 poz. 112),
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania
tych poziomów Dz. U. 2003 nr 192, poz. 1883),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz.U. 2014 nr 0 poz. 1923),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006r. w sprawie odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. nr 49, poz. 356),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie standardów
emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania
lub współspalania odpadów (Dz.U. 2014 nr 0 poz. 1546).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2010 nr 16 poz. 87),
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
9
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których
wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia
(Dz. U. 2010 nr 130 poz. 881),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji,
których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. 2010 nr 130 poz. 880),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 1031),
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 października 2013 r. w sprawie rodzajów i ilości
substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu
go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 1479),
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002r. w sprawie określenia
przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. 2002 nr 8, poz. 70).
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
10
3. Cel i zakres merytoryczny opracowania
Głównym celem sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko jest wskazanie przewidywanego
wpływu na środowisko, jaki może mieć miejsce na skutek realizacji przedsięwzięć, dla których Strategia
wyznacza ramy i kierunki rozwoju, między innymi poprzez ocenę relacji pomiędzy przyjętymi w Strategii
rozwiązaniami o charakterze planistycznym i organizacyjnym, a uwarunkowaniami środowiska
przyrodniczego, a także aspektami gospodarczymi i społecznymi, zgodnie z zasadą zrównoważonego
rozwoju.
Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie wskazano w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Zgodnie z tym artykułem prognoza
oddziaływania na środowisko zawiera:
1. informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązanie
z innymi dokumentami,
2. informację o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
3. propozycje dotyczące przewidywanych metod analiz skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
4. informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
5. streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym,
6. prognoza określa, analizuje i ocenia,
7. istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
8. stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
9. istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
10. cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich
te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
11. przewidywane znaczące oddziaływanie, w tym oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe
i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz
integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: różnorodność
biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat,
zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między tymi
elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
11
Ponadto prognoza przedstawia:
1. rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru,
2. biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu, cele i przedmiot obszaru Natura 2000
oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych
w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz metod dokonania oceny
prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych,
w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki
lub we współczesnej wiedzy.
3. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach
oddziaływania na środowisko, informacje zawarte w prognozie powinny być opracowane
stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny oraz dostosowane do zawartości
i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu oraz etapu przyjęcia tego dokumentu
w procesie opracowywania projektów dokumentów powiązanych z tym dokumentem.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
12
4. Metody pracy i materiały źródłowe
W Prognozie przedstawiono wyniki analizy, a także oceny potencjalnych zagrożeń dla środowiska
wynikających z zapisów Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020
z prognozą do roku 2025. Zaproponowano rozwiązania minimalizujące negatywny wpływ ustaleń
Strategii na środowisko. Określono także możliwości poprawy stanu oraz funkcjonowania systemów
przyrodniczych.
4.1. Wykorzystane materiały źródłowe
Literatura:
Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, J. Kondracki, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa, 1994,
Geomorfologia, Klimaszewski M., PWN Warszawa, 1978,
Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-POLSKA. Fundacja IUCN, Warszawa.
Materiały kartograficzne:
mapa topograficzna dla obszaru miasta Mielca,
mapa zasięgu obszarów ochrony przyrody w skali 1:50 000.
Dokumenty, inne opracowania:
Krajowa strategia ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej
oraz Program działań na lata 2007-2013, Warszawa 2007,
II Polityka ekologiczna Państwa, Warszawa 2001,
Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy
na lata 2007-2010, Warszawa 2003,
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009–2012 z perspektywą do roku 2016,
Warszawa 2008,
Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2014 roku, Biblioteka
Monitoringu Środowiska, Rzeszów 2015r.
Strategia Rozwoju Powiatu Mieleckiego na lata 2014-2020, marzec 2015r.
Prognoza oddziaływania na środowisko programu rozwoju pod nazwą Strategia Rozwoju
Powiatu Mieleckiego na lata 2014-2020, marzec 2015r.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Mielca, ATMOTERM S.A., Mielec 2015r.,
Prognoza Oddziaływania na Środowisko Projektu Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta
Mielca, ATMOTERM S.A., Mielec 2015r.,
Strategia Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Miasta Mielec na lata 2007 – 2015 z prognozą
do roku 2020, Biuro Projektów Tarnowska Fundacja Kultury, Mielec 2007r.
Program Ochrony Środowiska z Planem Gospodarki Odpadami dla miasta Mielca do 2012r.,
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
13
Głównym Instytutem Górnictwa w Katowicach, 2004r.
4.2. Metoda opracowania
Materiały literaturowe, w połączeniu z wizją terenową, pozwoliły na opracowanie charakterystyki stanu
funkcjonowania środowiska, występujących zagrożeń i zasobów cennych pod względem wartości
przyrodniczych w podziale na poszczególne komponenty.
Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono głównie przy zastosowaniu metody indukcyjno
-opisowej, polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w logiczną
całość posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska
i wskazaniu, jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu.
Posłużono się również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako
całości. Porównano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami
przyrodniczymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia
obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście - stopień ogólności
(lub szczegółowości) ustaleń Strategii.
Powyższe materiały, w połączeniu ze szczegółową wizją terenową, pozwoliły opracować
charakterystykę stanu funkcjonowania środowiska, a także określić szanse i zagrożenia wynikające
z realizacji Strategii w odniesieniu do środowiska przyrodniczego oraz warunków życia mieszkańców
i funkcjonowania lokalnych społeczności.
Ocenę i identyfikację znaczących oddziaływań na środowisko poszczególnych zadań dokonano w tabeli
tzw. macierzy skutków środowiskowych, która jest syntetycznym zestawieniem możliwych pozytywnych
bądź negatywnych oddziaływań ocenianych zadań na środowisko naturalne.
W toku prac nad sporządzeniem strategicznej prognozy oddziaływania na środowisko posłużono się
także ogólnie stosowanymi metodami analiz przestrzennych, w tym metodą nakładkową polegającą
na nanoszeniu warstw zasięgów występowania danego zjawiska lub czynnika na podkłady
kartograficzne, obrazując w ten sposób zasięg przestrzenny oraz bariery ekotopograficzne danych
zjawisk.
Ponadto przy ocenie przewidywanych zmian w środowisku wywołanych realizacją postanowień
Strategii oparto się o metodę analizy trendu – umożliwiającą ocenę stanu zasobów, ekosystemu,
społeczności ludzkiej w danej perspektywie czasowej.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
14
5. Charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i ich wzajemnych powiązań
5.1. Opis środowiska przyrodniczego
5.1.1. Położenie
Miasto Mielec to gmina miejska i jednocześnie siedziba powiatu mieleckiego. Administracyjnie miasto
zlokalizowane jest w województwie podkarpackim, podregionie tarnobrzeskim. Miasto oddalone jest
zaledwie o 64 km od Rzeszowa – stolicy regionu. Miasto graniczy:
od północy z gminą Tuszów Narodowy,
od wschodu i zachodu gminą Mielec (Miasto Mielec południkowo przedziela gminę wzdłuż osi
Wisłoki),
od południa z gminą Przecław.
Na poniższej grafice zilustrowano jednostki samorządu terytorialnego otaczające Mielec.
Grafika 1 Miasto Mielec na tle powiatu mieleckiego
Źródło: http://www.infopowiat.pl/podkarpackie/mielecki
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
15
5.1.2. Geomorfologia
Gmina miejska Mielec położona jest w północnej części województwa podkarpackiego, w powiecie
mieleckim. Zachodnią granicą miasta jest rzeka Wisłoka. Pod względem geograficznym obszar gminy
miejskiej Mielec, zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznego J. Kondrackiego, położony jest w
obrębie Prowincji Karpat Zachodnich z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym, w obrębie podprowincji
Podkarpacie Północne, w makroregionie Kotlina Sandomierska. Obszar gminy położony jest w obrębie
Niziny Nadwiślańskiej (512.41) oraz Doliny Dolnej Wisłoki (512.44), a część zachodnia gminy (część
osiedla Rzochów – Łuże) w obrębie Płaskowyżu Tarnowskiego Kolbuszowskiego (512.48).
Płaskowyż Kolbuszowski (512.48) to mezoregion fizycznogeograficzny położony w południowo
-wschodniej Polsce. Zlokalizowany pomiędzy dolinami Wisłoki i Sanu. Zbudowany jest z piasków
rzecznych, w obrębie których wykształciły się duże kompleksy wydmowe o wysokości do 25 m.
Nizina Nadwiślańska (512.41) to mezoregion fizycznogeograficzny położony w południowo-wschodniej
Polsce. Obejmuje szeroką dolinę w górnym biegu Wisły. Obszar składa się z trzech terasów zalewowych
Wisły z czego najwyższy pokryty jest lessem, a środkowy jest częściowo zawydmiony.
Dolina Dolnej Wisłoki (512.44) to mezoregion fizycznogeograficzny położony w południowo-wschodniej
Polsce. Obejmuje dolinę górnej Wisłoki, na terenie opracowania osiąga 10 km szerokości. W obrębie
doliny zlokalizowane są dwa terasy zalewowe prawy piaszczysty (wyższy) oraz lewy łąkowy (niższy).
5.1.3. Geologia
Obszar objęty opracowaniem położony jest w obrębie jednostki geologicznej zwanej Zapadliskiem
Przedkarpackim. Przedmiotowe Zapadlisko to jednostka geologiczna ciągnąca się na długości ok. 1700
km od Rumunii do Austrii. Polskie zapadlisko przedkarpackie o długości ok. 300 km i szerokości do 100
km jest częścią wielkiego basenu sedymentacyjnego, który rozciąga się wzdłuż łuku karpackiego.
Podobnie jak inne rowy przedgórskie zapadlisko jest asymetryczne i wypełnione głównie klastycznymi
osadami mioceńskimi o grubości do 3 km w Polsce i do 5 km na Ukrainie. Jest to najmłodsza jednostka
alpidów w Polsce. Geneza i rozwój zapadliska były zależne od rozwoju Karpat zewnętrznych. Zarówno
zasięg basenu, jak i przebieg sedymentacji były uwarunkowane procesami, które rozwijały się poza
zapadliskiem na obszarze karpackim. Rozwój zapadliska przebiegał dwuetapowo, początkowo
wyróżniamy powstanie basenu wewnętrznego leżącego na przedpolu Karpat – osady mioceńskie
zostały złożone na sfałdowanym fliszu, po czym zostały sfałdowane i obecnie są pokryte fliszem
karpackim lub wraz z nim przefałdowane i przesunięte na północ. Drugim etapem było postanie
basenu zewnętrznego na przedpolu sfałdowanych Karpat zewnętrznych i sfałdowanych utworów
miocenu (basenu wewnętrznego). Zapadlisko przedkarpackie jest typowym peryferycznym basenem
przedgórskim wypełnionym przez osady syn-i postorogeniczne, którego powstanie było związane
z mioceńską ewolucją łuku orogenicznego Karpat zewnętrznych. Obecnie mioceńskie osady zapadliska
występują głównie przed frontem orogenu, częściowo zostały włączone w jego obręb tworząc
najbardziej zewnętrzne jednostki tektoniczne, występują ponad orogenem niezgodnie przykrywając
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
16
płaszczowiny karpackie oraz zostały zachowane w pozycji autochtonicznej pod nasuniętymi Karpatami
fliszowymi.37 Na powierzchni występują osady plejstoceńskie reprezentowane przez piaski, żwiry i
mułki rzeczne zlodowacenia środkowopolskiego oraz pisaki, żwiry i mułki zlodowacenia
północnopolskiego. Na terenie opracowania występują także piaski eoliczne, lokalnie w wydmach oraz
holoceńskie piaski, żwiry, mady rzeczne oraz torfy i namuły.
W rzeźbie terenu gminy miejskiej Mielec wyróżniamy obszary dolinne i wyniesione (płaskowyż).
W rzeźbie terenu dominuje usytuowana po zachodniej stronie miasta szeroka na 10 km dolina Wisłoki.
W obrębie której wyróżniamy dwa poziomy terasowe. Terasa nadzalewowa wyższa jest rozległą, płaską
równiną, o niewielkich nachyleniach. Charakteryzuje się występowaniem licznych piaszczystych wydm
występujących szczególnie na prawym brzegu rzeki. Terasa jest lokalnie porozcinana przez starorzecza
lub zagłębienia bezodpływowe. Terasa zalewowa – niższy obszar jest wyniesiona nad średni poziom
wody w rzece o około 2-4 m. Jest to obszar o niewielkich nachyleniach, podmokły, na którym przeważa
łąkowy sposób użytkowania. Porastają go zarośla wiklinowe i użytki zielone. Niewielka północna część
obszar położona jest w obrębie Niziny Nadwiślańskiej, teren ten charakteryzuje się niewielkim
deniwelacjami i opada na północ w kierunku doliny Wisły. Teren dawnej miejscowości Łuże znajdują się
w zasięgu płaskowyżu Kolbuszowskiego, który charakteryzują się falistą rzeźbą terenu i położony jest na
wysokości 195 – 210 m n.p.m.
5.1.4. Hydrogeologia
Część obszaru miasta Mielec leży w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 425 Dębica
-Stalowa Wola-Rzeszów. Jest to największy i najbardziej zasobny zbiornik wód czwartorzędowych
w rejonie Zapadliska Podkarpackiego. W części południowej występują słabe i średnio korzystne
warunki infiltracji. Zbiornik GZWP 425 cechuje się niską i średnią odnawialnością zasobów, przy średniej
i małej retencyjności zlewni. Wody gruntowe mają charakter porowych, związanych z piaszczysto –
żwirowymi osadami czwartorzędowymi, lokalnie przykrytymi madami lub gruntami organicznymi. Są
one zasilane przez infiltrujące wody opadowe i rzeczne. Wody występujące w Kotlinie Sandomierskiej
charakteryzują się niewielkim stopniem mineralizacji i średniej twardości. Odczyn wód kształtuje się w
granicach 6 – 8 pH. Na terenie analizowanego obszaru zasoby wód podziemnych są duże, ujmowane
są za pomocą studni głębinowych z utworów czwartorzędowych. Średnia głębokość ujęć w zbiorniku
GZWP 425 to 10 – 30 metrów.
Na terenie gminy miejskiej Mielec wyodrębniona została jedna jednolita części wód podziemnych
(JCWPd): JCWPD 126.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
17
Grafika 2 Zasięg JCWPd nr 126
Źródło: www.psh.gov
W piętrze czwartorzędowym występuje jeden - lokalnie dwa (Dolina Kopalna Kolbuszowej) poziomy
wodonośne związane z utworami akumulacji rzecznej (piaski, żwiry). Miejscami mogą być one w
łączności hydraulicznej. Wody porowe w utworach akumulacji rzecznej (piaski, żwiry). Cecha szczególna
JCWPd (ilościowa, chemiczna): ilościowo – stan dobry, jakościowo – zadowalający. Głębokość
występowania wód słodkich 50 m (na podstawie rozpoznania regionalnego). Ocena ryzyka
nieosiągnięcia celów środowiskowych została określona jako „niezagrożona”
5.1.5. Hydrologia
Przeważająca część obszaru miasta należy do zlewni Wisłoki. Wisłoka to prawobrzeżny dopływ Wisły
o długości blisko 164 km. Jej źródła znajdują się w Beskidzie Niskim, a następnie jej wody płyną przez
Pogórze Jasielskie i Kotlinę Jasielsko-Krośnieńską. W okolicach Mielca koryto rzeki osiąga około
10 metrów szerokości. Ze względu na wykorzystywanie rzeki w celach gospodarczych i silne
uprzemysłowienie już w latach 50 minionego stulecia Wisłoka była silnie zanieczyszczona. Aktualnie
czystość rzeki znacznie się poprawiła.
Północno-wschodnia część obszaru miasta należy do zlewni Babulówki – prawobrzeżnego dopływu
Wisły. Głównym ciekiem wodnym na obszarze Mielca jest rzeka Wisłoka, zasilana z terenów zachodniej
części Mielca przez Rów Złotnicko-Berdechowski, Rów Złotnicko-Mielecki oraz wiele innych,
drobniejszych cieków. Przez północno-wschodnią część miasta przepływają niewielkie cieki – dopływy
Rowu Potok zasilające Babulówkę.
W północno-wchodniej części miasta, na osiedlu Cyranka znajduje się kompleks stawów rybnych –
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
18
„Stawy Cyranowskie”. Na terenie osiedla Rzochów znajduje się zbiornik wodny po wyrobisku kruszywa.
Miasto Mielec jest zagrożone powodzią w głównej mierze od strony południowej. Centrum miasta jest
jednak stosunkowo dobrze zabezpieczone obwałowaniami po prawej stronie Wisłoki. Największe
ryzyko wystąpienia powodzi zachodzi w okresie zimowo-wiosennym i jesienno-zimowym. Powodują je
opady deszczu, a także roztopy śniegu. Ich intensywność wpływa na stany wody na rzece Wisłoce
Zaopatrzenie miasta w wodę
Głównym źródłem zaopatrzenia miasta w wodę są dwa ujęcia powierzchniowe na rzece Wisłoce:
1. ujęcie podstawowe „brzegowe”, zlokalizowane na prawym brzegu rzeki w km 21+525 z
progiem piętrzącym o wydajności Q = 26 000,00 m3/d;
2. ujęcie awaryjne „lewarowe”, zlokalizowane na prawym brzegu rzeki Wisłoki, składające się
z dwóch czerpni: czerpnia „S1” w km 21+550 i czerpnia „S2” w km 21+575, o sumarycznej
wydajności 32 000,00 m3/d.
Ujęcie powierzchniowe „podstawowe” posiada zatwierdzone decyzją Urzędu Wojewódzkiego L. dz. OŚ
–III–3–6210/8/98 z dnia 31.12.1998 r., strefy ochrony sanitarnej: bezpośrednią, wewnętrzną ochrony
pośredniej i zewnętrzną ochrony pośredniej. Woda z ujęcia powierzchniowego uzdatniana jest na stacji
uzdatniania wody zlokalizowanej przy ulicy Wolności o wydajności Q = 32 000,00 m3/d. Ujęcie
„podstawowe”, jak i stacja uzdatniania pokrywają potrzeby na wodę do celów bytowo–gospodarczych
i odbiorców przemysłowych podłączonych do sieci miejskiej.
Pozostała część miasta tj. tereny SSE „EURO-PARK Mielec” i rejon ul. Pogodnej i ul. Spokojnej zasilane są
w wodę z ujęcia głębinowego zlokalizowanego poza miastem w miejscowości Szydłowiec. Jest to ujęcie
zakładowe, składające się z 12 studni głębinowych (zasoby zatwierdzone przez Głównego Geologa Kraju
o wydajności Q = 680,00 m3/h), stacji uzdatniania wody i rurociągu tłocznego dosyłowego. Woda z tego
ujęcia może, w sytuacjach awaryjnych, zasilać w wodę sieć miejską ponieważ istnieje połączenie obu
tych sieci.
Tereny mieszkaniowe w całości posiadają sieć wodociągową za wyjątkiem części osiedla Cyranka. Z sieci
wodociągowej, według danych statystyki publicznej za 2002 rok, korzysta 92,3 % mieszkańców miasta.
Sieci magistralne w obrębie niektórych terenów zainwestowania miejskiego wymagają remontów
i modernizacji. Na terenie miasta znajdują się studnie wiercone, które mają służyć do zaopatrzenia
w wodę w przypadkach awaryjnych.
W granicach administracyjnych Miasta Mielca wyróżniono kilka jednostek hydrologicznych spełniające
przesłanki jednolitych części wód powierzchniowych.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
Strona 19
Tabela 1 Charakterystyka Jednolitych Części Wód Powierzchniowych na terenie miasta Mielec
Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP)
Europejski kod JCWP Nazwa JCWP
Scalona część wód powierzchniowych
(SCWP) Status
Cel środowiskowy
Ocena stanu
Ocena ryzyka nieosiągnięcia
celów środowiskowych
Derogacje
PLRW20001921899 Wisłoka od pot.
Kiełkowskiego do ujścia
GW0612
Silnie zmieniona część wód
Dobry potencjał wód
dobry niezagrożona -
PLRW2000262191149 Kanał
Chorzelowski GW0501
Naturalna część wód
Dobry stan wód
zły zagrożona
Aktualnie stopień skanalizowania gmin w obszarze JCW wynosi ok.15%, przy zakładanym tempie
rozwoju i budowy sieci kanalizacyjnych osiągnięcie dobrego stanu możliwe jest do roku 2021
PLRW200017219299 Babulówka GW0502 Silnie
zmieniona część wód
Dobry potencjał wód
zły niezagrożona -
PLRW200017218949
Kanał Białoborski GW0611 Sztuczna
część wód Dobry
potencjał wód zły niezagrożona -
PLRW20001921895
Wisłoka od Rzeki do pot.
Kiełkowskiego
GW0611
Silnie zmieniona część wód
Dobry potencjał wód
zły niezagrożona -
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych KZGW
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
20
5.1.6. Gleby
Na terenie opracowania dominują mady, które zlokalizowane są głównie w obrębie doliny Wisłoki.
Na pozostałych terenach dominują gleby bielicowe i bielice wytworzone z piasków luźnych różnej
genezy.
Pod względem zróżnicowania gleb o różnym poziomie przydatności dla rolnictwa i żyzności obszar
gminy można podzielić na dwie części. Tereny położone w zachodniej i południowej części
charakteryzują się korzystnymi warunkami dla rozwoju rolnictwa. Zwarte kompleksy gleb pochodzenia
mineralnego, zaklasyfikowanych do wysokich klas bonitacyjnych II-IV są położone wzdłuż doliny
Wisłoki. Rolniczą przestrzeń produkcyjną stanowią w strukturze miasta: osiedle Wojsław, osiedle
Rzochów oraz osiedle Cyranka.
5.1.7. Klimat
Według regionalizacji klimatycznej Polski E. Romera (1949), teren objęty opracowaniem znajduje się
w regionie klimatycznym E7 –podgórskich nizin i kotlin. Zgodnie z najnowszą regionalizacją klimatyczną
opracowana przez Alojzego Wosia42, która dzieli teren Polski na 28 regionów klimatycznych,
wykazujących pewne odrębne cechy klimatu wyrażone w średniej rocznej liczbie dni z poszczególnymi
typami pogody, teren będący przedmiotem zainteresowania niniejszego opracowania położony jest
w Regionie Tarnowsko-Rzeszowskim (R-XXVII).
Teren objęty opracowaniem obejmuje stosunkowo mały obszar. Powoduje to, iż do opisania klimatu
trzeba się wzorować większą powierzchnią terytorialną, na której panują bardzo zbliżone warunki. Na
tle Polski klimat analizowanego terenu ma charakter bardziej kontynentalny, chociaż w okresie letnim
zaznaczają się częściej wpływy klimatu oceanicznego. Stan pogody uzależniony jest przede wszystkim
od ośrodków stałego ciśnienia, jak też sezonowych ośrodków ciśnienia, które kierują nad ten teren
określone masy powietrza.
Średnia temperatura roczna powietrza wynosi 8,1 – 8,6°C, najcieplejszym miesiącem jest lipiec
a najchłodniejszym styczniem i lutym, przy amplitudzie średnich temperatur miesięcznych wynoszącej
21,7°C. Okres wegetacyjny trwa przeciętnie 190 – 220 dni. Warunki wilgotnościowe nie odbiegają
od średnich krajowych. Średnia roczna suma opadów waha się w przedziale 700 – 730 mm.
Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio przez 60 dni. Najbardziej wilgotnymi miesiącami są listopad
i grudzień, a najmniej maj i czerwiec. Z przebiegiem temperatury i wilgotności powietrza związane jest
występowanie mgieł i zamgleń, których największa ilość przypada na ostatnie miesiące roku. Bardziej
zmienny jest rytm dobowy wilgotności z maksimum w godzinach nocnych i minimum w południowych.
Napływ suchego powietrza z południa jest zwykle przyczyną zaburzenia tego rytmu. Warunki wietrzne,
ruch powietrza w makroskali, zdominowany jest napływem z kierunku zachodniego i południowo-
zachodniego.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
21
5.1.8. Szata roślinna i świat zwierzęcy
Analizując udział powierzchni terenów zielonych w powierzchni ogółem wskaźniki osiągane przez
miasto Mielec należy ocenić jako bardzo korzystne (poziom osiągany przez Mielec jest wyższy
od wojewódzkiego o 2,6%). Na obszarze Mielca znajduje się stosunkowo dużo terenów zielonych,
które mogą służyć - i służą rekreacji i wypoczynkowi. Tereny z różnorodną zielenią zajmują w Mielcu
około 61 % jego powierzchni. Należą do niej lasy (15,4 %), tereny otwarte obejmujące uprawy rolne,
łąki, pastwiska (43,6 %) oraz tereny zieleni urządzonej, to są m.in.: tereny z zielenią izolacyjną (pasy
przydrożne), ogródki działkowe, zieleńce, parki (2%).
Położenie miasta w zasięgu korytarza ekologicznego rzeki Wisłoki oraz w bliskim sąsiedztwie lasów
(kompleks leśny położony wzdłuż wschodniej granicy miasta, stanowiący fragment obszarów leśnych
pomiędzy Mielcem, a Kolbuszową stanowiący pozostałość dawnej Puszczy Sandomierskiej), a także
w zasięgu głównego zbiornika wód podziemnych, stwarza duże możliwości wykorzystania dogodnych
warunków dla rekreacji i wypoczynku oraz zaopatrzenia miasta w wodę.
Na terenie miasta zachowały się liczne ostoje dzikich zwierząt. Spośród nich najważniejsze są lasy,
szczególnie w otoczeniu kompleksu stawów rybnych na osiedlu Cyranka. Na obszarach leśnych
stwierdzono występowanie m.in.: wśród ptaków - bociana czarnego, jastrzębia, myszołowa
zwyczajnego, dzięcioła czarnego, kruka, puszczyka, natomiast spośród ssaków – jeż wschodni,
gronostaj, łasica, ryjówka aksamitna. Najcenniejsze ostoje związane ze środowiskiem wodnym to doliny
rzeczne: Wisłoki i jej dopływów. Spośród ptaków stwierdzono występowanie m.in. zimorodka,
strumieniówki, perkoza zausznika, łozówki.
Wśród gatunków ptaków związanych z terenami nieleśnymi najcenniejsze są: skowronek polny,
dzierlatka, sokół pustułka, srokosz, dzierzba czarnoczelna, świergotek łąkowy, dzięcioł zielony i inne.
Na terenie miasta Mielca odnotowywane było także występowanie gadów - jaszczurki zwinki, jaszczurki
żyworodnej, zaskrońca. Spośród płazów występują m.in. ropucha szara, ropucha zielona i kumak
nizinny.
Szczegółowa analiza powierzchni terenów zielonych w Mielcu przedstawiona w poniższej tabeli
umożliwia wnioskowanie na temat jakości przestrzeni publicznej w mieście. Siedem parków spacerowo
- wypoczynkowych o powierzchni blisko 40 ha to relatywnie duży zasób, zwłaszcza biorąc pod uwagę
przemysłowy charakter miasta.
Tabela 2 Tereny zieleni w Mielcu w roku 2013
Tereny zieleni Obiekty [szt.] Powierzchnia [ha]
Parki spacerowo - wypoczynkowe 7,0 39,2
Zieleńce 12,0 11,6
Zieleń uliczna 0,0 49,1
Tereny zieleni osiedlowej 0,0 75,86
Parki, zieleńce i tereny zieleni osiedlowej 0,0 126,66
Cmentarze 5,0 31,5
Lasy gminne 0,0 10,8 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
22
5.1.9. Formy ochrony przyrody
Na obszarze miasta Mielca obszary cenne przyrodniczo zostały objęte prawnymi formami ochrony
przyrody, które stanowią głównie niewielkie fragmenty obszarów Natura 2000. Obszary prawnie
chronione, lasy oraz tereny zielone nie stanowią dużych kompleksów na terenie miasta i skupiają się
głównie w dolinie rzeki Wisłoki oraz we wschodniej części miasta.
Obszary Natura 2000
Puszcza Sandomierska PLB180005 (obszar specjalnej ochrony ptaków). Niewielki fragment obszaru
położony jest we wschodniej części miasta. Ostoja leży w środkowej części Kotliny Sandomierskiej
(widły Wisły i Sanu), między Rzeszowem a Tarnobrzegiem. Obejmuje tereny dawnej Puszczy
Sandomierskiej
– zwartego kompleksu leśnego porastającego Kotlinę, obecnie mocno pofragmentowanego przez
zabudowę, tereny rolnicze i gęstą sieć drogową. Nadal jednak jest to jeden z największych obszarów
leśnych w Polsce, o dużym zróżnicowaniu siedliskowym i bogactwie różnych typów ekosystemów.
Lesistość w granicach Obszaru sięga 45%. Z uwagi na ubogie, piaszczyste gleby, przeważają bory
sosnowe i bory mieszane, które na siedliskach żyźniejszych zastępowane są przez różne postacie
grądów. Bezodpływowe obniżenia zajmują olsy lub bory bagienne, a doliny cieków – łęgi. Poza lasami,
mozaika siedlisk jest jeszcze większa – obejmuje zarówno śródlądowe wydmy porośnięte roślinnością
pionierską, jak też łąki, pola uprawne, bagna, torfowiska oraz różnego rodzaju zbiorniki wodne:
starorzecza, wyrobiska pokopalniane i zagospodarowane kompleksy stawów rybnych. Dwa największe
znajdują się w północnej części ostoi. Są to: „Buda Stalowska” i „Grębów” liczące odpowiednio ok. 710
i 160 ha. Na uwagę zasługuje poligon wojskowy koło Nowej Dęby, z bogatą mozaiką terenów
zalesionych, muraw, wrzosowisk oraz dużym torfowiskiem „Cietrzewiec”. Sieć wodna nie jest zbyt
bogata. Głównym ciekiem jest Łęg, będący prawobrzeżnym dopływem Wisły, do którego uchodzi
większość rzek odwadniających obszar. Koryto w części jest uregulowane, jednak na znacznych
odcinkach zachowało naturalny charakter. Zbliżone do naturalnego są również koryta większości jego
dopływów.
Puszcza Sandomierska jest jedną z najważniejszych w Polsce ostoi kraski (15 par) i podgorzałki (do 20
par) - ok. 20 % krajowej populacji. W skali lokalnej to obszar ważny dla lelka (do 200 par), dzięcioła
średniego (do 100 par) i lerki (do 150 par).Liczna jest również populacja derkacza (do 300 par), a także
populacje gąsiorka, jarzębatki i ortolana. Istotnym gatunkiem jest także cietrzew – w latach 2008–2010,
po zaniku naturalnej populacji, na terenie poligonu przeprowadzono jego reintrodukcję (60 samców, 40
samic). Z rzadkich ptaków szponiastych gniazduje tu kilka par bielika i orlika krzykliwego, a z sów
– puszczyk uralski. W roku 2010, po powodzi, odnotowano tu największą na Podkarpaciu kolonię
rybitwy rzecznej (220 par) oraz lęgi 5 par mewy czarnogłowej. Za przedmioty ochrony obszaru należy
uznać gatunki spełniające kryteria wyznaczania ostoi ptaków o znaczeniu międzynarodowym (IBA)
wprowadzone przez BirdLife International (23 gatunki: bąk, bączek, bocian czarny, bocian biały,
podgorzałka, trzmielojad, bielik, błotniak stawowy, cietrzew, kropiatka, zielonka, derkacz, żuraw, mewa
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
23
czarnogłowa, rybitwa rzeczna, lelek, zimorodek, kraska, dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł białoszyi, dzięcioł
średni, muchołówka białoszyja, gąsiorek) oraz gęś gęgawą, której populacja przekracza próg 1%
reprezentacji populacji krajowej.
Dolna Wisłoka z Dopływami PLH180053 (obszar o znaczeniu dla Wspólnoty). Zajmuje koryto rzeki
Wisłoki na południowym krańcu miasta Mielca. Obszar o pow. 453,69 ha obejmujący rzekę Wisłokę na
odcinku od ujścia lewostronnego dopływu, potoku Chotowskiego do ujścia lewostronnego dopływu
cieku w miejscowości Grabiny - Dębica oraz od ujścia rzeki Wielopolka w m. Pustków do rurociągu
przechodzącego nad korytem rzeki w m. Głębokość jest również zmienna zależna od wielkości rzeki
i waha się od 0,15 do 3,5 m. Brzegi cieków są gęsto porośnięte drzewami i krzewami. Dno rzeki Wisłoki
jest głównie piaszczysto - żwirowe, a miejscami kamieniste z nielicznymi ukośnie do prądu
występującymi naturalnymi progami z piaskowca, niekiedy z pojedynczymi głazami narzutowymi.
Koryto jest również urozmaicone zwalonymi pniami drzew, z licznymi plosami, widoczne są przełamania
spadku rzeki. Rzeka Wisłoka stanowi bardzo ważny korytarz ekologiczny łączący jej dopływy i rzekę
Wisłę dlatego powinna w całości podlegać szczególnej ochronie. W Wisłoce w latach 2004 - 2008
stwierdzono występowanie 32 gatunków ryb oraz jeden gatunek minogów; w tym z rodziny
łososiowatych (3 gatunki), karpiowatych (20 gatunków), głowaczowatych (2 gatunki), kozowatych (2
gatunki), szczupakowate (1 gatunek), okoniowate (2 gatunki), sumowate (1 gatunek) i wątłuszowatych
(1 gatunek).
Wody rzeki Wisłoki i jej dopływów są siedliskiem cennych gatunków ryb z Załącznika II Dyrektywy
Siedliskowej. Dorzecze Wisłoki objęte jest krajowym programem restytucji ryb wędrownych (certy, troci
wędrownej, łososia i jesiotra ostronosego) zaś jej dopływy na tym odcinku są wymieniane jako jedne
z cieków dorzecza o walorach kwalifikujących je jako potencjalne tarliska anadromicznych ryb
wędrownych co potwierdza obecność form młodocianych łososia (Salmo salar) i siedlisko ryb
prądolubnych. Wytypowane dopływy rzeki Wisłoki są w najmniejszym stopniu przekształcone, a
zarazem są siedliskami raka rzecznego (Astacus astacus), Odcinki doliny Wisłoki i wybranych dopływów
charakteryzują się umiarkowanym stopniem przekształcenia siedlisk poza korytowych. Fragmenty
zbliżone do naturalnych zachowały się zwłaszcza w dolinach potoków Tuszymka, Brzezinka, Czarna
i Chotowski. Przeważają zbiorowiska lasów łęgowych (kod: 91E0). Zarówno nad Wisłoką jak i nad jej
dopływami największe powierzchnie zajmują łęgi wierzbowe (91E0-1) zarówno w postaci dojrzałej
Salicetum albo-fragilis jak i inicjalnej Salicetum triandro-viminalis. W szczególności terasy Wisłoki,
w znacznym stopniu porośnięte są krzewiastymi formacjami wierzb wąskolistnych, pozostających
w kompleksie przestrzennym z niżowymi ziołoroślami nadrzecznymi (kod: 6430-3) i pozostałościami,
często w postaci szpalerów lub niewielkich kęp, łęgu topolowego Populetum albae (kod: 91E0-2),
głównie z topolą czarną. Mniejsze powierzchnie zajmują inne zbiorowiska łęgowe. Wąskimi pasami nad
dopływami Wisłoki, wraz z łęgami wierzbowymi, występują płaty niżowego łęgu olszowo
-jesionowego Fraxino-Alnetum (kod: 91E0-3), wyraźnie podbagnionego, rozwijającego się na lokalnych
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
24
wysiękach i w miejscach o utrudnionym odpływie wody. Rzadko towarzyszy mu podgórski łęg
strumykowy Carici remotae-Fraxinetum (kod: 91E0-5). Łęgi w dolinach rzecznych mają podstawowe
znaczenie siedliskotwórcze, także jako wyraźna zasłona i izolacja teras zalewowych i brzegów przed
bezpośrednim oddziaływaniem antropogenicznym. W niektórych miejscach, na skraju doliny lub
na wysokim brzegu, zwykle na niewielkich powierzchniach znajdują się wilgotniejsze postaci łąk
świeżych (kod: 6510-1), będących zbiorowiskami zastępczymi łęgów. Na siedliskach tych prowadzony
jest głównie wypas, rzadko gospodarka kośna. Odrębny, bardzo rzadki typ siedliska stanowią
permanentnie inicjalne żwirowiska i kamieniste odsypy tworzące wyraźne wyspy w nurcie Wisłoki oraz
plaże. Częściowo zajęte są one płatami wierzb wąskolistnych, ale pojawiają się na nich niewielkie
fragmenty nietrwałych zbiorowisk ziołoroślowych i trawiastych.
Na skraju otuliny w potoku Tuszymka, obecne są zbiorowiska z włosienicznikiem wodnym Batrachium
fluitantis, grążelem żółtym Nuphar lutea, okrężnicą bagienną Hottonia palustris, żabiściekiem
pływającym Hydrocharis morsus-ranae i otoczeniem szuwarowym. Zróżnicowane są zbiorowiska
higrofilne, zarówno ziołoroślowe jak i zarastające olszą czarną, szuwary. Dominującą rolę odgrywa
różnowiekowy podrost i zadrzewienia olszy czarnej Alnus glutinosa, wierzby szarej Salix cinerea
z warstwą zielną tworzoną przez turzycę długokłosą Carex elongata, turzycę pęcherzykowatą Carex
vesicaria, kosaćca żółtego Iris pseudacorus, sitowie leśne Scirpus sylvestris i inne. Nad Tuszymką i
wzdłuż rowów melioracyjnych obficie porastają szuwary z turzycą pęcherzykowatą Carex vesicaria,
turzycą brzegową Carex riparia, turzycą błotną Carex acutiformis, a gdzieniegdzie pojawiają się
niewielkie fragmenty podmokłych łąk na podłożu torfowym. W suchszych miejscach, pojawia się także
sosna pospolita Pinus sylvestris i dąb szypułkowy Quercus robur.
Pomniki przyrody
Na terenie miasta Mielca ustanowiono 57 pomników przyrody, stanowiących pomnikowe okazy drzew
(m.in. dęby, lipy, klony, jesiony).
Rośliny i zwierzęta chronione
Na terenie miasta zachowały się liczne ostoje dzikich zwierząt. Spośród nich najważniejsze są lasy,
szczególnie w otoczeniu kompleksu stawów rybnych na osiedlu Cyranka. Na obszarach leśnych
stwierdzono występowanie m.in.: wśród ptaków - bociana czarnego, jastrzębia, myszołowa
zwyczajnego, dzięcioła czarnego, kruka, puszczyka, natomiast spośród ssaków – jeż wschodni,
gronostaj, łasica, ryjówka aksamitna. Najcenniejsze ostoje związane ze środowiskiem wodnym to doliny
rzeczne: Wisłoki i jej dopływów; spośród ptaków stwierdzono występowanie m.in. zimorodka,
strumieniówki, perkoza zausznika, łozówki. Wśród gatunków ptaków związanych z terenami nieleśnymi
najcenniejsze są: skowronek polny, dzierlatka, pustułka, srokosz, dzieżba czarnoczelna, świergotek
łąkowy, dzięcioł zielony. Na terenie miasta Mielca odnotowywane było także występowanie gadów -
jaszczurki zwinki, jaszczurki żyworodnej, zaskrońca. Spośród płazów występują, m.in. ropucha szara,
ropucha zielona i kumak nizinny.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
25
5.2. Określenie, analiza i ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem
5.2.1. Jakość wód powierzchniowych
Klasyfikacja wód powierzchniowych została określona się zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. nr 257,
poz. 1545). Rozporządzenie to definiuje 5 klas stanu ekologicznego:
1. klasa I (stan bardzo dobry ) - dla wód o niezmienionych warunkach przyrodniczych
lub zmienionych tylko w bardzo niewielkim stopniu,
2. klasa II (stan dobry) - gdy zmiany warunków przyrodniczych w porównaniu do warunków
niezakłóconych działalnością człowieka są niewielkie,
3. klasa III (stan umiarkowany) - obejmujący wody przekształcone w średnim stopniu,
4. klasa IV (stan słaby) - wody o znacznie zmienionych warunkach przyrodniczych - biologicznych,
fizyko chemicznych, morfologicznych, gdzie gatunki roślin i zwierząt znacznie różnią się od tych,
które zwykle towarzyszą danemu typowi jednolitej części wód,
5. klasa V (stan zły) - wody o poważnie zmienionych warunkach przyrodniczych, w których
nie występują typowe dla danego rodzaju wód gatunki.
Stan chemiczny określany jest na podstawie badań substancji z grupy wskaźników chemicznych
charakteryzujących występowanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Ocena
wód powierzchniowych poprzez określenie ich stanu ekologicznego jest nowym podejściem zgodnym
z założeniami Dyrektywy 2000/60/WE, zwanej Ramową Dyrektywą Wodną. Stan ekologiczny wód
określany jest na podstawie elementów biologicznych (fitoplankton, fitobentos, makrolity,
makrobezkręgowce bentosowe i ryby) oraz parametrów wspomagających (elementy fizykochemiczne).
System oceny jakości wód rzecznych w regionie realizowany jest poprzez badania i pomiary wykonane
w ramach „Programu Monitoringu Środowiska Województwa Podkarpackiego na lata 2013-2015”.
Na terenie miasta Mielca jednolite części wód powierzchniowych zostały poddane monitoringowi wód
powierzchniowych. Stan oraz potencjał ekologiczny, a także stan chemiczny rzeki Wisłoki był badany w
3 punktach pomiarowo-kontrolnych, objętych monitoringiem diagnostycznym lub operacyjnym w 2014
r. Poniżej zestawiono wyniki analiz jakości wód powierzchniowych na terenie miasta Mielec wykonane
przez WIOŚ w Rzeszowie za rok 2014.
Tabela 3 Wyniki pomiarów jakości JCWP na terenie miasta Mielca w 2014r.
Nazwa JCWP Nazwa ppk Klasa
elementów biologicznych
Klasa elementów
hydromorfologicznych
Klasa elementów
fizyko-chemiczncy
Stan/potencjał ekologiczny
Stan chemicz
ny
Stan ogólny
Wisłoka od pot.
Kiełkowskiego do ujścia
Wisłoka - Gawłuszowi
ce II II II dobry dobry dobry
Wisłoka - Wojsław
- - I dobry dobry dobry
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
26
Nazwa JCWP Nazwa ppk Klasa
elementów biologicznych
Klasa elementów
hydromorfologicznych
Klasa elementów
fizyko-chemiczncy
Stan/potencjał ekologiczny
Stan chemicz
ny
Stan ogólny
Babulówka Babulówka - Suchorzów
II II II dobry dobry dobry
Wisłoka od Rzeki do pot. Kiełkowskieg
o
Wisłoka - Przecław
II II II dobry dobry dobry
Źródło: WIOŚ Katowice
Wszystkie wskazane w tabeli powyżej części wód, mimo wysokiej oceny elementów fizykochemicznych
i biologicznych wykazały silnie zmieniony charakter. Stan wód Wisłoki został uznany za ogólnie dobry
i wykazują one stosunkowo wysoki potencjał ekologiczny.
5.2.2. Jakość wód podziemnych
Ocena stanu chemicznego wód podziemnych w punktach pomiarowych wykonana zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryterium i sposobu oceny
stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143, poz. 896), dokonywana jest w podziale klasyfikacyjnym:
1. wody klasy I - wody bardzo dobrej jakości,
2. wody klasy II - wody dobrej jakości,
3. wody klasy III - wody zadowalającej jakości,
4. wody klasy IV - wody niezadowalającej jakości,
5. wody klasy V – wody złej jakości.
Ocenę jakości wód podziemnych na terenie gminy Mielec w ramach monitoringu krajowego
przeprowadza Główny Inspektorat Ochrony Środowiska na podstawie badań prowadzonych przez
Państwowy Instytut Geologiczny -Państwowy Instytut Badawczy. Na terenie gminy badania wód
podziemnych, zostały przeprowadzone w punkcie pomiarowym zlokalizowanym w mieście Mielcu.
Ocena jakości wód podziemnych w kontrolowanym punkcie została przedstawiona w tabeli poniżej
Tabela 4 Ocena jakości wód podziemnych kontrolowanych w roku 2013
Miejscowość JCWPd Klasa
jakości
Wskaźniki decydujące o danej klasie Stan ogólny
III IV V
Mielec 126 IV tlen
rozpuszczony
ph węgiel
organiczny żelazo
- Słaby stan
wód
Źródło: WIOŚ Katowice
Badania przeprowadzone na terenie Mielca wykazały ogólny słaby stan wód podziemnych. Fakt ten
zdeterminowany był przez ponadnormatywne stężenia jonów żelaza, a także stosunkowo wysoki
odczyn wód.
Odprowadzanie ścieków
W 2013 r. liczba ludności korzystająca z oczyszczalni ścieków wynosiła 60 801 osób i wzrosła o 2 771
osób w stosunku do roku 2011 (58 030 os.). Odnosząc liczbę osób korzystających z oczyszczalni ścieków
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
27
do liczby osób zamieszkałych na terenie miasta (61 096) można stwierdzić, że prawie 100%
mieszkańców jest objętych zorganizowanym systemem odprowadzania ścieków komunalnych. Ilość
odprowadzonych ścieków komunalnych z terenu miasta w 2011 roku wyniosła 2 902 dm3 i była o 148
dm3 mniejsza, aniżeli w roku 2013 (3 050 dm3).
5.2.3. Jakość powietrza atmosferycznego
W województwie podkarpackim ocenie pod kątem ochrony zdrowia podlegają 2 strefy: strefa miasto
Rzeszów i strefa podkarpacka. Pod katem ochrony roślin ocena wykonana jest dla strefy podkarpackiej.
Miasto Mielec znajduje się w strefie podkarpackiej, która swoim zasięgiem obejmuje całe
województwo podkarpackie z wyłączeniem Rzeszowa.
Benzen
Na stacji pomiarowej w Mielcu w latach 2009- 2013 średnie stężenie benzenu wyniosło 1,84 μg/m3,
najwyższą wartość zanotowano w 2012 roku (2,2 μg/m3), natomiast w 2013 roku wartość ta była
najniższa z pośród wszystkich lat z analizowanego przedziału i wyniosła 1,5 μg/ m3.
Pył zawieszony PM10
W 2013 r. monitorowanie poziomu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 w strefie podkarpackiej
prowadzone było w ośmiu punktach pomiarowych, z których wyniki uwzględniono w ocenie jakości
powietrza. Stanowiska zlokalizowane były w: Przemyślu, Jaśle, Nisku, Krośnie, Jarosławiu, Tarnobrzegu,
Sanoku oraz w Mielcu. Na podstawie serii pomiarowych pyłu PM10 stwierdzono przekroczenie normy
średniorocznej pyłu PM10 w Jarosławiu i w Mielcu. Za wyjątkiem Sanoka i Tarnobrzega na pozostałych
stanowiskach pomiarowych liczba dni ze stężeniem pyłu PM10 wyższym od 50 μg/ m3 przekroczyła
określoną w rozporządzeniu dopuszczalną ilość. Najwięcej przypadków przekroczeń normy dobowej
PM10 stwierdzono w Mielcu i w Jarosławiu. Na stanowiskach pomiarowych przekroczenia normy
dobowej pyłu PM10 notowane były głównie w okresie grzewczym. W 2013 r. najwięcej przekroczeń
na stacjach pomiarowych zlokalizowanych w strefie podkarpackiej zanotowano w miesiącach: styczeń,
marzec i kwiecień.
Stężenia średnioroczne na stacji pomiarowej w Mielcu w latach 2009-2013 wyniosły średnio 40,22 μg/
m3, ogólnie nie przekraczając w sposób drastyczny poziomu dopuszczalnego. Jednak to właśnie w 2013
roku wspomniana wartość była najwyższa i wyniosła 42,3 μg/ m3.
Pył zawieszony PM2,5
W roku 2013 poziom zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 w strefie podkarpackiej monitorowany
był metodą manualną na dwóch stanowiskach pomiarowych w Krośnie i w Nisku oraz metodą
automatyczną w Jaśle i w Przemyślu. Wyniki pomiarów pyłu PM2.5 z Jasła nie zostały uwzględnione
w ocenie ze względu na niewystarczający procent uzyskanych danych. W punkcie pomiarowym w
Krośnie średnioroczne stężenie pyłu PM2.5 wyniosło 27,6 μg/m3 i stanowiło 110,4 % normy. Na stacji
pomiarowej w Przemyślu średnioroczne stężenie pyłu PM2.5 wyniosło 24,3 μg/m3 i stanowiło 97,2 %
normy rocznej. W Nisku stężenie średnioroczne pyłu PM2.5 wyniosło 26 μg/m3 i stanowiło 104 %
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
28
normy rocznej. W punkcie pomiarowym w Krośnie stężenie średnioroczne pyłu PM2.5 przekroczyło
stężenie dopuszczalne powiększone o margines tolerancji.
Benzo(a)piren
Badania benzo(a)pirenu prowadzone w wojewódzkiej sieci monitoringu jakości powietrza w 2013 r.
wykazały przekroczenie wartości docelowej we wszystkich punktach pomiarowych.
Na stacji pomiarowej w Mielcu w latach 2009-2013 stężenia benzo(a)pirenu są silnie przekroczone we
wszystkich z analizowanych lat i osiągają średnio 5,4 [ng/m3] co stanowi 540% poziomu
dopuszczalnego.
Stefa podkarpacka, a tym samym miasto Mielec w 2013 została zakwalifikowana do klasy C ze względu
na benzo(a)piren, PM10 oraz PM2,5. Jak można zobaczyć w poniższej tabeli, sytuacja ta wyglądała
analogicznie również w poprzednich trzech latach. W przypadku ozonu klasa A została przyznana
ze względu na poziom dopuszczalny, jednak w przypadku poziomu celu długoterminowego
w przedstawionych latach przyznano klasę D2.
W strefie podkarpackiej, w której znajduje się miasto Mielec obowiązuje Program Ochrony Powietrza
dla strefy podkarpackiej z uwagi na stwierdzone przekroczenia poziomu dopuszczalnego pyłu
zawieszonego PM10, poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2,5 oraz poziomu docelowego
benzo(a)pirenu wraz z Planem Działań Krótkoterminowych zatwierdzony Uchwałą Nr XXXIII/608/13
Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 29 kwietnia 2013 r.
5.2.3. Hałas
Hałas jest zjawiskiem szkodliwym dla zdrowia, uciążliwym i powodującym dyskomfort. Charakteryzuje
się mnogością źródeł i powszechnością występowania jednakże głównym źródłem hałasu (ponad 80%)
jest to hałas pochodzący z dróg publicznych. Hałas o ponadnormatywnym poziomie obejmuje około 13
mln osób, czyli ok. 35% ogółu mieszkańców kraju. Jego szkodliwy wpływ na zdrowie związany jest
między innymi z częściową lub pełną utratą słuchu, zwiększonym zagrożeniem chorobą
nadciśnieniową, zaburzeniami nerwowymi oraz snu, zaburzeniami przemiany materii, utrudnionym
wypoczynkiem. Obciążenie hałasem jest zróżnicowane w skali województwa.
Na terenie miasta Mielca podstawowym źródłem hałasu jest hałas drogowy i przemysłowy.
Do najbardziej uciążliwych z punktu widzenia nadmiernego hałasu można zaliczyć m. przebieg dróg
głównych o kierunku Mielec- Tarnów i Mielec- Dębica.
Podkarpacki Zarząd Dróg Wojewódzkich w Rzeszowie zlecił Wykonanie map akustycznych obszarów
położonych w otoczeniu dróg wojewódzkich o ruchu powyżej 3.000.000 pojazdów rocznie. Ekspertyza
została wykonana w 2011 roku i objęła odcinki drogi wojewódzkiej nr 984 oraz 985. Na terenie miasta
Mielec analizą objęty był fragment drogi wojewódzkiej nr 984 (Wola Mielecka – Mielec). W punkcie
pomiarowym obejmującym odcinek drogi hałas LAeqD wyniósł 71,2 dB, a LAeqN wyniósł 67,7 dB.
W rejonie tej drogi obserwuje się narażenie mieszkańców w zakresie przekroczeń od 0 do 20 dB,
jednakże liczba narażonych osób jest niewielka i dla żadnego z przedziałów nie przekracza 300 osób i to
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
29
zarówno w porze dnia, jak i porze nocy. Natomiast w porze dnia trzy szpitale narażone są na
przekroczenia w zakresie od 5 do 10 dB i jedna szkoła narażona jest na przekroczenia do 5 dB.
Teren miasta został również częściowo objęty mapą akustyczną w związku przebiegiem drogi
wojewódzkiej nr 985. W ciągu tej drogi zlokalizowane były 4 punkty pomiarowe dla których hałas LAeqD
wyniósł odpowiednio 69,2 dB (985-2). 71,5 dB (985-3), 69,2 dB (985-6) oraz 73,4 dB (985-7) a LAeqN
wyniósł odpowiednio 63,8 dB (985-2), 64,5 dB (985-3), 63,8 dB (985-6) oraz 67,5 dB (985-7). W rejonie
drogi DW985, znajdującej się również poza terenem opracowania, 2876 mieszkańców narażonych jest
na hałas do 5 dB i 2034 mieszkańców na przekroczenia w zakresie 5 do 10 dB. W zakresie przekroczeń
10 do 15 dB w porze dnia zlokalizowane są 3 obiekty specjalne. W porze nocy brak jest obiektów
specjalnych narażonych na przekroczenia większe od 5 dB. Liczba ludności narażona na hałas jest
zbliżona dla pory dnia i nocy.
Drugim znaczącym źródłem hałasu na terenie miasta Mielca jest przemysł. Mielec kojarzony jest
w głównej mierze z przemysłem lotniczym i motoryzacyjnym. Tu zlokalizowane są Polskie Zakłady
Lotnicze, największe przedsiębiorstwo tej branży w Polsce.
5.2.4. Jakość gleb
Dokonując oceny jakości gleb pod kątem ich rolniczej przydatności, stwierdza się, że na terenie miasta
Mielca znaczny udział stanowią gleby II i III klasy bonitacyjnej. Gleby te stanowią 27,5% powierzchni
użytków rolnych. Ponadto na terenie miasta Mielca występują gleby gorszej jakości (IV klasa
bonitacyjna), które stanowią 38,5% powierzchni użytków rolnych. Według klasyfikacji rolniczych
kompleksów produkcyjnych stwierdza się, że na obszarze Mielca przeważają kompleksy żytnie.
Tereny przydatne dla rolnictwa występują w zachodniej i południowo-zachodniej części miasta
(są to tereny związane z doliną Wisłoki i jej terasą nadzalewową).
5.3. Uwarunkowania wynikające ze stanu i funkcjonowania środowiska
Jak wskazano w rozdziale dotyczącym stanu zanieczyszczenia poszczególnych elementów środowiska
na terenie miasta Mielca występuje szereg obszarów problemowych w zakresie ochrony środowiska.
Informacje zebrane z raportów publikowanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
w Rzeszowie, dotyczące monitoringu powietrza atmosferycznego wskazują na przekroczenia poziomów
dopuszczalnych pyłu PM2,5 oraz PM10 w strefie podkarpackiej (w tym w mieście Mielcu). Jednak
szczególnie na terenie strefy notowane były przekroczenia poziomu dopuszczalnego i docelowego
benzo(a)pirenu. Przekroczenia na stanowiskach pomiarowych norm dobowych pyłu PM10 notowane
były głównie w okresie grzewczym. W 2013 r. najwięcej przekroczeń odnotowano na stacjach
pomiarowych zlokalizowanych w strefie podkarpackiej w miesiącach: styczniu, marcu i kwietniu.
W związku z tym należy stwierdzić, iż stan powietrza atmosferycznego związany jest przede wszystkim
z emisją zanieczyszczeń pochodzących z emitorów zlokalizowanych na terenie strefy – w tym także
miasta Mielca. Źródła emisji związane są ze spalaniem energetycznym, głównie paliw stałych, m.in.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
30
węgla, stanowiących podstawowe paliwo dla większości lokalnych kotłowni grzewczych, zakładów
usługowych, zakładów przemysłowych oraz indywidualnej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i
zagrodowej. Zanieczyszczenia emitowane do atmosfery odnotowywane na terenie gminy, pochodzące
głównie z niskich lokalnych emitorów, odgrywają duże znaczenie dla kształtowania warunków
sanitarnych powietrza w obrębie emitora lub ich grup.
W zakresie jakości wód powierzchniowych na terenie miasta Mielca przeprowadzone badania w
ramach monitoringu środowiska wykazały, iż wody w Wisłoce, mimo wysokiej oceny elementów
fizykochemicznych i biologicznych wykazują silnie zmieniony charakter. Stan wód Wisłoki został uznany
za ogólnie dobry i wykazują one stosunkowo wysoki potencjał ekologiczny. Należy zaznaczyć, że rzeka
Wisłoka stanowi odbiornik oczyszczonych ścieków komunalnych z aglomeracji Mielca, Dębicy oraz Jasła.
W ramach zakładanych do osiągnięcia celów środowiskowych jednolitych części wód
powierzchniowych zlokalizowanych na terenie miasta tylko dla jednej z nich przewiduje się ewentualne
zagrożenie terminowego osiągnięcia zakładanego dobrego stanu. Największy wpływ będzie mieć
tempo rozwoju i budowy sieci kanalizacyjnych. W przypadki wód Wisłoki na terenie gminy Mielec
istotne będzie zachowanie jej stosunkowo dobrego stanu. Pozytywny wpływ będą miały na pewno
działania związane rozbudową sieci kanalizacyjnej oraz usprawnienie systemu oczyszczania ścieków.
Należy pamiętać, że cele środowiskowe dotyczą także cech hydromorfologicznych cieków. Istotne jest
więc nieprzekształcanie koryta rzeki oraz w przypadku działań związanych z robotami utrzymaniowymi
np. wałów przeciwpowodziowych, stosowanie metod oraz zabezpieczeń pozwalających na utrzymanie
naturalnych cech cieku. Na terenie miasta panuje dobra sytuacja jeśli chodzi o zorganizowany odbiór
ścieków – niemal 100 % mieszkańców miasta zostało już podłączonych do systemu kanalizacji. Należy
jednak zauważyć, że do zachowania walorów oraz stosunkowo dobrej jakości wód w Wisłoce
należałoby podejmować kroki w kierunku zwiększenia mocy przerobowych oczyszczalni ścieków.
Wody podziemne monitorowane na terenie miasta Mielca wykazały ogólny słaby stan. Fakt ten
zdeterminowany był przez ponadnormatywne stężenia jonów żelaza, a także stosunkowo wysoki
odczyn wód. Zanieczyszczenia związane są niewątpliwie ze stosunkowo płytko położonymi warstwami
wodonośnymi i infiltracją zanieczyszczeń do wód podziemnych. Na jakość wód podziemnych wpływ
mają nie tylko zanieczyszczenia bezpośrednio wprowadzane do środowiska w postaci ciekłej, ale także
zanieczyszczenia powierzchniowe wymywane w glebę pochodzące z powietrza.
Zgodnie z informacjami dotyczącymi prowadzenia gospodarki odpadami na terenie miasta, należy
stwierdzić, iż mimo pozytywnego trendu dotyczącego stopniowego spadku całkowitej ilości zebranych
odpadów w przeliczeniu na jednego mieszkańca miasta Mielca, utrzymuje się stosunkowo wysoki
współczynnik udziału odpadów zmieszanych. Aby poprawić sytuację dotyczącą gospodarowania
odpadami, należałoby zwiększyć udział odpadów zebranych selektywnie w ogólnej ilości zebranych
odpadów. Niewątpliwie duże znaczenie odgrywa świadomość społeczna oraz edukacja ekologiczna
w tym zakresie. Należy jednak zauważyć, iż zwiększa się ilość odpadów poddanych przetworzeniu
w instalacjach, co wpływa na zmniejszenie ilości odpadów zdeponowanych na składowiskach.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
31
Na terenie gminy miejskiej Mielec podstawowym źródłem hałasu jest hałas komunikacyjny związany
z przebiegiem dróg głównych o kierunku Tarnobrzeg – Mielec - Tarnów, Mielec – Dębica. Na terenie
miasta Mielca znajdują się obszary o odnotowanych przekroczeniach poziomów hałas. Źródłami
przekroczeń są przede wszystkim drogi o dużym natężeniu ruchu oraz zakłady przemysłowe. Mimo
przekroczeń poziomów normatywnych, stosunkowo niewielki procent ludności jest narażony
na przekroczenia poziomów hałasu.
Do szczególnych walorów przyrodniczych na terenie miasta Mielca należą fragmenty Puszczy
Sandomierskiej oraz dolina Wisłoki. Są to miejsca bytowania rzadkich gatunków ptaków oraz siedliska
przyrodnicze o wysokich walorach. Rzeka Wisłoka zapewnia miejsce bytowania chronionych i niezwykle
rzadkich gatunków ryb. Siedliska nieleśne, łąki i rozlewiska nad Wisłoką stanowią cenne ekosystemy nie
tylko o znaczeniu lokalnym, ale także na skalę krajową. Miasto Mielec znajduje się w pobliżu cennych
obszarów, lub na ich granicy, jednak działania prowadzone w granicach administracyjnych miasta mogą
mieć wpływ na utrzymanie walorów w obszarach chronionych. Utrzymanie siedlisk przyrodniczych,
gatunków roślin i ryb związanych z reżimem hydrologicznym oraz jakością wód powierzchniowych rzeki
Wisłoki, jest związane z prowadzeniem prac mających na celu skanalizowanie terenów nadrzecznych,
utrzymanie naturalnych cech morfologicznych koryta przy prowadzeniu prac utrzymaniowych na rzece.
Ponadto w diagnozie stanowiącej załącznik do Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta
Mielca zwraca się uwagę na brak jednoznacznie określonych i spójnych wytycznych w zakresie
zagospodarowania przestrzennego, w tym szczególnie w odniesieniu do obszarów zabudowy
przemysłowej i mieszkaniowej, a także samowola budowlana.
Te obszary wymagają pilnej ingerencji w celu zapewnienia dalszego zrównoważonego rozwoju
społeczno-gospodarczego Miasta Mielca.
5.4. Ocena odporności na degradację i zdolności regeneracyjne środowiska
Odporność środowiska na degradację wiąże się z nasileniem i czasem antropopresji, a także ze stanem
i jakością komponentów środowiska występujących na analizowanym obszarze. Dotyczy to przede
wszystkim jakości gleb, wód gruntowych i podziemnych, powietrza, warunków klimatycznych i ilości
opadów atmosferycznych oraz prędkości i kierunków wiatrów.
Najwrażliwszymi elementami ekosystemu są te, dla których stan zanieczyszczenia lub pojemność
środowiskowa przekraczają wartości dopuszczalne lub są bliskie wyczerpania. W kontekście analizy
aktualnego stanu środowiska naturalnego oraz zanieczyszczenia poszczególnych komponentów należy
zwrócić szczególną uwagę na takie aspekty jak:
1. zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, w tym głównie przez źródła komunalne i
transport tzw. niska emisja pyłu PM10, PM2,5 i benzo(a) pirenu;
2. możliwość zanieczyszczenia wód powierzchniowych poprzez zrzuty ścieków socjalno-bytowych,
komunalnych oraz wód opadowych z obszarów utwardzonych (głównie dróg), a także spływów
wód opadowych z pól uprawnych (zawierających biogeny i środki ochrony roślin);
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
32
3. nadmierna emisja hałasu, w tym hałasu komunikacyjnego w rejonie głównych dróg i linii
kolejowych.
Te obszary wymagają pilnych działań w celu zmniejszenia presji oraz doprowadzenia do właściwego
stanu funkcjonalnego. Ze względu na to, że większa część planowanych działań i inwestycji opisanych
w Strategii dotyczy obszaru przekształconych (zabudowa miejska i przemysłowa) lub jest ograniczona
do istniejącej infrastruktury, należy ocenić odporność poszczególnych elementów środowiska
występujących w zasięgu oddziaływania tych działań jako wysoką.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
33
6. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektu Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
Wśród istniejących i potencjalnych problemów ochrony środowiska w obrębie granic administracyjnych
miasta Mielca, wymienić należy m. in.:
1. Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, którego głównymi źródłami są źródła komunalne,
tzw. niska emisja oraz źródła liniowe – główne ciągi komunikacyjne. Na podstawie badań jakości
powietrza atmosferycznego przeprowadzonych przez WIOŚ w Rzeszowie, stwierdzono
przekroczenie normy średniorocznej pyłu PM10 oraz benzo(a)piernu. Ponadto stwierdzono
podwyższone stężenie średnioroczne pyłu PM2,5. Na stanowiskach pomiarowych przekroczenia
normy dobowej pyłu PM10 i benzo(a)piernu notowane były głównie w okresie grzewczym.
Znaczący wpływ na jakość powietrza na terenie miasta Mielca ma również komunikacja
samochodowa. Istnieje zatem konieczność ograniczenia emisji z transportu indywidualnego
poprzez usprawnienie niewydolnego układu komunikacyjnego i wyprowadzenie ruchu z
centrum miasta.
2. Zagrożenie pogarszania się właściwego stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Stan ten
jest spowodowany niedostatecznym stopniem oczyszczania ścieków oraz występowaniem
niekontrolowanych zrzutów ze źródeł komunalnych na terenach z niedostateczną rozwiniętą
siecią kanalizacji sanitarnej. Przemysłowy charakter obszaru oraz niekontrolowany rozrost
zabudowy mieszkaniowej i przemysłowej dodatkowo komplikuję sytuację w zakresie poprawy
stanu wód powierzchniowych i podziemnych na terenie miasta Mielca.
3. Emisja hałasu, w tym głównie w sąsiedztwie głównych ciągów komunikacyjnych. Problem ten
pogłębiany jest w wyniku złego stanu nawierzchni dróg, co powoduje wzmożoną emisję
zanieczyszczeń oraz spowolnienie ruchu na tych odcinkach.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
34
7. Ocena rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych i innych ustaleń projektu Prognoza oddziaływania na środowisko zapisów Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
7.1. Wizja rozwoju i misja
Pola strategicznego rozwoju
Rozwój Miasta do roku 2020 będzie koncentrować się wokół ośmiu pól strategicznych, którymi będą:
Przedsiębiorczość i rynek pracy,
Edukacja i kultura,
Ochrona środowiska,
Pomoc społeczna i ochrona zdrowia,
Infrastruktura techniczna i komunikacja,
Zagospodarowanie przestrzenne,
Sport i rekreacja,
Integracja społeczna.
Do roku 2025 Mielec będzie miastem biznesu i rekreacji. Mielec pozostanie bardzo ważnym ośrodkiem
przemysłowym, gdzie funkcjonujące podmioty gospodarcze, w dużej mierze oparte na
zaawansowanych technologiach, będą zapewniały dobrze płatne miejsca pracy. Będzie to miasto
bezpieczne i przyjazne dla mieszkańców, promujące zdrowy styl życia, z bardzo dobrze rozwiniętą
infrastrukturą rekreacyjną, zapewniającą doskonałe warunki do wypoczynku. Ochrona środowiska
będzie ważnym obszarem troski władz i mieszkańców, stąd w nowych decyzjach inwestycyjnych
preferowane będą rozwiązania proekologiczne. Równocześnie czynnikiem przyciągającym i
aktywizującym mieszkańców będą liczne wydarzenia kulturalne i sportowe, często wspierane przez
funkcjonujące przedsiębiorstwa. Znacznej poprawie ulegnie bezpieczeństwo zdrowotne i efektywność
systemu ochrony zdrowia. Zapewniony zostanie system opieki żłobkowej i przedszkolnej dla dzieci.
Rozbudowana infrastruktura komunalna będzie zapewniać właściwe warunki życia dla osób starszych i
niepełnosprawnych, zabezpieczając ich przed wykluczeniem społecznym Miasto będzie bardzo dobrze
skomunikowane (drogowo i kolejowo) z otoczeniem.
Misja Miasta:
Misją władz miasta jest kształtowanie Mielca jako obszaru dynamicznego, zrównoważonego rozwoju
społeczno-gospodarczego, ukierunkowanego na zapewnienie mieszkańcom wysokiego standardu życia
i wszechstronnego rozwoju przy zachowaniu zasobów środowiska naturalnego.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
35
7.2. Priorytety, cele i kierunki działań w obszarach strategicznych
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Przedsiębiorczość i rynek pracy”
Priorytet strategiczny nr 1. Poszerzenie lokalnego rynku pracy i rozwijanie postaw przedsiębiorczych
wśród mieszkańców
Cel strategiczny 1.1. Zwiększenie liczby miejsc pracy na terenie miasta
Kierunki działań:
1. Prowadzenie działań na rzecz pozyskiwania nowych inwestorów w strefie, ze szczególnym
uwzględnieniem podmiotów innowacyjnych;
2. Stwarzanie warunków do powstawania i rozwoju nowych, innowacyjnych firm;
3. Podejmowanie działań zmierzających do zbudowania odpowiedniego systemu wsparcia i
obsługi przedsiębiorców oraz przyszłych inwestorów w mieście;
4. Prowadzenie działań na rzecz pozyskania funduszy zewnętrznych ukierunkowanych na rozwój
przedsiębiorstw;
5. Podejmowanie działań zmierzających do rozwoju terenów przeznaczonych pod inwestycje;
6. Wspieranie działań służących pomocy osobom poszukującym pracy oraz aktywizacji osób
bezrobotnych z terenu miasta;
7. Koordynacja działań informacyjnych, pozwalających mieszkańcom na lepsze poznanie
podmiotów funkcjonujących na terenie miasta oraz rozpoznanie lokalnego rynku pracy;
8. Udzielanie wsparcia organizacyjnego i finansowego małym i średnim przedsiębiorstwom,
lokowanym na terenie miasta, głównie w sektorze usług;
9. Podejmowanie działań kreujących postawy i kompetencje przedsiębiorcze, dedykowanych dla
różnych grup mieszkańców;
10. Wprowadzenie preferencji dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność innowacyjną
związaną z użytkowaniem lotniska;
11. Promocja gospodarcza oraz tworzenie spójnego wizerunku marki miasta;
12. Wspieranie przedsięwzięć zmierzających do zacieśniania współpracy przedsiębiorstw z
jednostkami naukowymi.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
36
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Edukacja i kultura”
Priorytet strategiczny nr 2. Tworzenie warunków efektywnej edukacji oraz rozwoju kulturowego
mieszkańców
Cel strategiczny 2.1. Poprawa warunków prowadzenia edukacji w mieście
Kierunki działań:
1. Poprawa stanu materialnego infrastruktury szkolnej (dotyczy wszystkich poziomów
kształcenia);
2. Budowa, rozbudowa i doposażenie bazy przedszkolnej i żłobkowej;
3. Realizowanie przedsięwzięć zwiększających kompetencje dzieci poza standardowymi
programami nauczania;
4. Prowadzenie działań na rzecz podnoszenia poziomu wiedzy uczniów, w odniesieniu do
wybranych przedmiotów;
5. Stwarzanie warunków do podnoszenie kompetencji nauczycieli;
6. Rozwijanie kompetencji społecznych dzieci na wszystkich poziomach nauczania i wychowania.
Cel strategiczny 2.2. Wzrost poziomu partycypacji społeczeństwa w wydarzeniach kulturalnych
organizowanych na terenie miasta
Kierunki działań:
1. Prowadzenie działań na rzecz edukacji mieszkańców miasta w obszarze kultury, w tym
wspieranie organizacji promujących kulturę;
2. Rozbudowa infrastruktury zapewniającej lepsze warunki realizacji wydarzeń kulturalnych (w
tym infrastruktury osiedlowej);
3. Poszerzanie oferty imprez kulturalnych ukierunkowanych na różne segmenty mieszkańców;
4. Udzielanie wsparcia finansowego podmiotom kultury;
5. Rozwijanie systemu zapewniającego skuteczne docieranie do mieszkańców informacji o
lokalnych wydarzeniach kulturalnych;
6. Podejmowania działań na rzecz większego zaangażowania biznesu w finansowanie wydarzeń
kulturalnych;
7. Wspieranie aktywności kulturalnej mieszkańców prowadzonej poza instytucjami;
8. Tworzenie oferty kulturalnej adresowanej bezpośrednio do mieszkańców konkretnych osiedli
przy współpracy z radami osiedli;
9. Stymulowanie współpracy pomiędzy placówkami edukacyjnymi a instytucjami kultury;
10. Wspieranie inicjatyw podnoszących i rozwijających kompetencje pracowników instytucji
kultury
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
37
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Ochrona środowiska”
Priorytet strategiczny nr 3. Obniżenie poziomu zanieczyszczenia środowiska
Cel strategiczny 3.1. Wyraźna poprawa czystości ekologicznej miasta
Kierunki działań:
1. Uruchomienie skuteczniejszego systemu monitoringu poziomu zanieczyszczeń środowiska;
2. Stymulowanie restrykcyjnego przestrzegania przez podmioty z terenu miasta norm
zanieczyszczeń środowiska;
3. Stymulowanie działań mających na celu pozyskiwanie środków finansowych na realizacje
projektów dotyczących ochrony środowiska naturalnego;
4. Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na odnawialne źródła energii;
5. Prowadzenie działań na rzecz wprowadzenia ekologicznego, miejskiego taboru
komunikacyjnego;
6. Prowadzenie akcji uświadamiających oraz kształtujących wrażliwość ekologiczną mieszkańców;
7. Podejmowanie działań na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego w ścisłym centrum
miasta;
8. Podejmowanie działań zmierzających do poprawy warunków składowania odpadów
komunalnych;
9. Rozwijanie infrastruktury służącej poprawie stanu środowiska naturalnego.
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Pomoc społeczna i ochrona zdrowia”
Priorytet strategiczny nr 4. Zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego i zdrowotnego mieszkańcom
Cel strategiczny 4.1. Zapewnienie bezpieczeństwa osobom starszym, niepełnosprawnym zagrożonym
wykluczeniem społecznym
Kierunki działań:
1. Stymulowanie likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie mieszkańcom (pojazdy
komunikacji miejskiej, bariery komunikacyjne);
2. Promowanie wspólnie z Powiatowym Urzędem Pracy działań na rzecz wzrostu zatrudnienia
osób niepełnosprawnych;
3. Zwiększenie aktywności życiowej ludzi starszych poprzez pomoc w łagodzeniu trudności
wynikających z wieku i stworzenie możliwości uczestnictwa w życiu społecznym;
4. Podejmowanie działań pozwalających na zwiększenie dostępu do miejsc opieki dla osób
niesamodzielnych i starszych w ośrodkach zapewniających pobyt dzienny;
5. Podejmowanie działań zmierzających do stworzenia warunków do rozwoju mieszkalnictwa,
budownictwa socjalnego i chronionego;
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
38
6. Budowa spójnego systemu przeciwdziałania bezdomności;
7. Wielopłaszczyznowe wspieranie rodzin zagrożonych lub przeżywających trudności w realizacji
funkcji opiekuńczo-wychowawczych, szczególnie w rodzinach wielodzietnych, niepełnych oraz
dysfunkcyjnych;
8. Tworzenie warunków do włączenia organizacji pozarządowych w działania integrujące
społecznie i zawodowo osoby zagrożone wykluczeniem społecznym;
9. Tworzenie spójnego systemu przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy w rodzinie;
10. Zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób i rodzin dotkniętych problemem ubóstwa;
11. Udzielanie wsparcia osobom, rodzinom, zagrożonym ubóstwem, marginalizacją i
wykluczeniem społecznym w celu poprawy ich sytuacji życiowej
12. Tworzenie sprawnie funkcjonującego systemu zabezpieczenia społecznego we współpracy z
organizacjami pozarządowymi, zapewniającego komplementarną sieć usług w ramach
nowoczesnego modelu pomocy społecznej.
Cel strategiczny 4.2. Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców
Kierunki działań:
1. Prowadzenie akcji (programów) edukacyjnych i promocyjnych ukierunkowanych na
podnoszenie świadomości zdrowotnej różnych grup mieszkańców;
2. Wspieranie działań mających na celu realizację programów wczesnego wykrywania chorób;
3. Wspieranie działań zwiększających dostępność do specjalistycznej opieki medycznej;
4. Wspieranie działalności organizacji pozarządowych zajmujących się promocją zdrowia;
5. Zwiększenie świadomości mieszkańców w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa i postępowania
w przypadku zagrożenia życia.
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Infrastruktura techniczna i komunikacja”
Priorytet strategiczny nr 5. Dostosowanie infrastruktury technicznej do potrzeb miasta oraz
usprawnienie systemu komunikacji.
Cel strategiczny 5.1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej
Kierunki działań:
1. Modernizacja gospodarki wodno-ściekowej;
2. Modernizacja i rozbudowa miejskiego systemu ciepłowniczego;
3. Zapewnianie warunków rozwoju sieci teleinformatycznych.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
39
Cel strategiczny 5.2. Poprawa jakości transportu publicznego
Kierunki działań:
1. Poprawa jakości transportu publicznego poprzez zakup nowego niskoemisyjnego taboru
autobusowego;
2. Utworzenie zintegrowanego centrum przesiadkowego (dworca);
3. Podejmowanie inicjatyw na rzecz przywrócenia komunikacji kolejowej (lobbying);
4. Poprawa warunków podróżowania pasażerów poprzez budowę / przebudowę niezbędnej
infrastruktury dotyczącej transportu publicznego (np. pętli, zatok, przystanków);
5. Budowa / przebudowa infrastruktury dotyczącej transportu publicznego, niezbędnej do obsługi
taboru autobusowego (np. zaplecze techniczne);
6. Poszerzenie zakresu terytorialnego funkcjonowania komunikacji miejskiej wraz z optymalizacją
oferty przewozowej;
7. Wspieranie inicjatyw służących rozbudowie infrastruktury, pozwalającej na sprawniejsze
skomunikowanie miasta z otoczeniem - rozbudowa sieci dróg zbiorczych lokalnych i
dojazdowych;
8. Podejmowanie działań inwestycyjnych skutkujących wdrożeniem nowych lub rozwojem
istniejących Inteligentnych Systemów Transportowych (np. karta miejska, informacja
pasażerska).
Cel strategiczny 5.3. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa komunikacyjnego w mieście
Kierunki działań:
1. Tworzenie spójnego i bezpiecznego układu komunikacyjnego w mieście powiązanego z
drogami wyższego rzędu;
2. Rozbudowa i racjonalizacja systemu ścieżek rowerowych oraz infrastruktury dla rowerzystów;
3. Tworzenie warunków do skutecznej edukacji dzieci w zakresie bezpieczeństwa drogowego;
4. Wprowadzenie polityki parkingowej w mieście, umożliwiającej racjonalizację natężenia ruchu;
5. Tworzenie spójnego systemu informacji miejskiej ułatwiającego korzystanie z infrastruktury
miejskiej, w tym w szczególności transportu publicznego.
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Zagospodarowanie przestrzenne”
Priorytet strategiczny nr 6. Uporządkowanie przestrzeni miejskiej w kontekście spełnianych przez nią
funkcji
Cel strategiczny 6.1. Zapewnienie zrównoważonego rozwoju przestrzeni miasta
Kierunki działań:
1. Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego miasta;
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
40
2. Podejmowanie działań na rzecz zagospodarowania i rozwoju lotniska;
3. Wydzielenie miejsc rekreacyjnych na osiedlach, gdzie dominuje budownictwo jednorodzinne;
4. Zapewnienie integracji nowych osiedli z centrum;
5. Wydzielenie i przygotowanie obszarów w mieście dla rozwoju usług;
6. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych;
7. Egzekwowanie dyscypliny urbanistycznej w mieście;
8. Podejmowanie działań na rzecz lepszego zagospodarowania parków miejskich.
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze „Sport i rekreacja”
Priorytet strategiczny nr 7. Stworzenie warunków dla rozwijania aktywności fizycznej przez różne grupy
mieszkańców
Cel strategiczny 7.1. Zwiększenie liczby mieszkańców korzystających z różnych form rozwoju fizycznego
Kierunki działań:
1. Poprawa stanu bazy sportowej szkół (w tym budowa i rozbudowa sal sportowych);
2. Prowadzenie akcji dotyczących edukacji sportowej w szkołach;
3. Wspieranie, organizowanie i promowanie imprez sportowych o różnym charakterze
(rywalizacja międzyszkolna, ligi amatorskie, imprezy masowe. itp.);
4. Oferowanie szerszego wyboru dyscyplin sportowych w szkołach;
5. Rozbudowa obiektów drobnej infrastruktury sportowej i rekreacyjnej w terenie;
6. Budowa i rozbudowa placów zabaw;
7. Udzielanie wsparcia finansowego dla sportu amatorskiego i profesjonalnego;
8. Udzielanie wsparcia inicjatywom lokalnym oraz organizacjom pozarządowym funkcjonującym
w obszarze sportu;
9. Stymulowanie działań na rzecz wspierania sportu profesjonalnego przez podmioty
funkcjonujące w strefie;
10. Zagospodarowywanie terenów zielonych ukierunkowane na możliwości uprawiania masowego
sportu amatorskiego i rekreacji.
Priorytety cele i kierunki działań w obszarze Integracja społeczna
Priorytet strategiczny nr 8. Zwiększenie zakresu współpracy mieszkańców i instytucji
Cel strategiczny 8.1. Wzrost poziomu partycypacji społecznej w działania podejmowane na terenie
miasta
Kierunki działań:
11. Poszerzanie idei budżetu obywatelskiego;
12. Poszerzanie zakresu konsultacji społecznych dla przedsięwzięć podejmowanych przez miasto;
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
41
13. Podejmowanie działań na rzecz szerszego zainteresowania podmiotów gospodarczych
sprawami miasta i jego mieszkańców;
14. Wspieranie działań podmiotów ekonomii społecznej;
15. Poprawa systemu komunikacji pomiędzy mieszkańcami;
16. Rozwijanie e-usług służących poprawie komunikacji pomiędzy mieszkańcami a instytucjami
publicznymi;
17. Wspieranie finansowe i organizacyjne organizacji pozarządowych oraz delegowanie do nich
szerszego zakresu zadań.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
42
8. Powiązanie ustaleń Strategii z innymi dokumentami oraz sposób realizacji celów ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu międzynarodowym i krajowym
8.1. Komplementarność Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z innymi dokumentami
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku
2025 jest dokumentem o charakterze ogólnym, którego podstawowym założeniem jest wyznaczenie
ram dla dalszego rozwoju obszaru opracowania i co równie ważne, scalenie celów i metod osiągnięcia
tych celów w ramach polityki gospodarczej, społecznej i ekologicznej w skali lokalnej i ponadlokalnej.
Strategia musi być zatem z jednej strony zgodna z podstawowymi dokumentami o charakterze
planistycznym i programowym oraz z drugiej strony tworzyć płaszczyznę zgodności pomiędzy
poszczególnymi dokumentami z różnych dziedzin funkcjonowania społeczności lokalnej i samorządu.
Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego
Podstawowym dokumentem określającym cele ochrony środowiska na szczeblu Unii Europejskiej jest
VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego. Na najbardziej ogólnym
poziomie zostały w nim określone następujące priorytetowe pola aktywności: zmiany klimatu, przyroda
i różnorodność biologiczna, środowisko i zdrowie, zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi
i odpadami. Najpoważniejsze konsekwencje dziś i w przyszłości dla ochrony środowiska, ale i dla
funkcjonowania podmiotów gospodarczych, samorządów, administracji mają dyrektywy odnoszące się
do:
standardów emisji SO2, NOX, pyłów zawieszonych i dopuszczalnych emisji tych substancji przez
instalacje przemysłowe, energetyczne (w tym spalarnie odpadów) oraz transport,
zanieczyszczeń emitowanych przez silniki (samochodów, pociągów, samolotów),
jakości wody pitnej,
redukcji zanieczyszczeń wód powierzchniowych przez nawozy i pestycydy,
ochrony zasobów wodnych i ekosystemów od wody zależnych,
oczyszczania i odprowadzania ścieków,
instalacji do przerobu lub utylizacji odpadów,
gospodarowania odpadami przemysłowymi,
użytkowania i składania odpadów niebezpiecznych i toksycznych,
opakowań i gospodarki odpadami opakowaniowymi,
ograniczania hałasu,
zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń oraz zarządzania ryzykiem
ekologicznym,
ochrony przyrody, w tym powstrzymania utraty różnorodności biologicznej, m. in. Utworzenia
europejskiej sieci obszarów Natura 2000.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
43
Dokumenty europejskie i krajowe związane z polityką niskoemisyjną
Projekty przewidziane do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta
Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025, wpisują się w założenia polityki niskoemisyjnej,
zawartymi w dokumentach na poziomie europejskim i krajowym. Obecnie mamy do czynienia z
kilkoma dokumentami strategicznymi Komisji Europejskiej, pokazującymi jak jej zdaniem wyglądać
powinny kluczowe sektory przemysłu Unii Europejskiej i wciąż kształtująca się szeroko rozumiana
polityka energetyczno-klimatyczna UE: Niskoemisyjna mapa drogowa 2050 (8 marca 2011 r.),
Transportowa mapa drogowa 2050 (28 marca 2011r.), Mapa drogowa nt. efektywnego korzystania z
zasobów (20 września 2011 r.), Energetyczna mapa drogowa 2050 (15 grudnia 2011 r.), Plan działania
prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. (marzec 2011 r.).
Polityka Ekologiczna Państwa
W maju 2003 r. Sejm RP przyjął dokument „Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010” stanowiący uszczegółowienie „II Polityki
ekologicznej Państwa” z 2000 r. Natomiast w maju 2009 r. został przyjęty dokument „Polityka
ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”. Dokument ten jest
dostosowaniem wcześniejszego dokumentu do zmian w prawodawstwie polskim i wspólnotowym w
zakresie ochrony środowiska.
Polska polityka ekologiczna opiera się na konstytucyjnej zasadzie zrównoważonego rozwoju,
co powoduje, że musi być uwzględniania we wszystkich dokumentach strategicznych i programach,
mających wpływ na środowisko. Jednocześnie zgodnie z art. 74 Konstytucji RP nakłada to obowiązek
dbałości o środowisko na instytucje publiczne. Celem podstawowym II Polityki ekologicznej jest
zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju (mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów
przyrodniczych), przy założeniu, że strategia zrównoważonego rozwoju Polski pozwoli na wdrażanie
takiego modelu tego rozwoju, który zapewni na tyle skuteczną regulację i reglamentację korzystania ze
środowiska, aby rodzaj i skala tego korzystania realizowane przez wszystkich użytkowników nie
stwarzały zagrożenia dla jakości i trwałości przyrodniczych zasobów.
Polityka Ekologiczna jest dokumentem strategicznym, określającym cele i priorytety ekologiczne.
Kierunki działań systemowych:
uwzględnienie zasad ochrony środowiska w strategiach sektorowych,
aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska,
zarządzanie środowiskowe,
udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska,
rozwój badań i postęp techniczny,
odpowiedzialność za szkody w środowisku,
aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym,
Ochrona zasobów naturalnych:
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
44
ochrona przyrody,
ochrona i zrównoważony rozwój lasów,
racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi,
ochrona powierzchni ziemi,
gospodarowanie zasobami geologicznymi,
poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego:
środowisko a zdrowie,
jakość powietrza,
ochrona wód,
gospodarka odpadami,
oddziaływanie hałasu i pól elekromagnetycznych,
substancje chemiczne w środowisku.
Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku
Dokument określa podstawowe kierunki polityki energetycznej. Są nimi: poprawa efektywności
energetycznej, wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii, dywersyfikacja wytwarzania energii
elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej, rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł
energii, w tym biopaliw, rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii oraz ograniczenie
oddziaływania energetyki na środowisko.
Cele te mają zostać zapewnione m.in. przez racjonalne efektywne gospodarowanie krajowymi złożami
węgla oraz dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego. Dokument postuluje również
przygotowanie infrastruktury dla energetyki jądrowej i zapewnienie warunków inwestorom
dla wybudowania i uruchomienia elektrowni jądrowych opartych na bezpiecznych technologiach.
Zgodnie z Polityką energetyczną Polski do 2030 roku udział odnawialnych źródeł energii w całkowitym
zużyciu w Polsce ma wzrosnąć do 15% w 2020 roku i 20% w roku 2030. Zadania wynikające z Polityki
Energetycznej Polski to m.in.:
modernizacja sieci przesyłowych i sieci rozdzielczych pozwalająca obniżyć poziom awaryjności
o 50%,
rozwój lokalnej mini i mikro kogeneracji pozwalający na dostarczenie do roku 2020 z tych
źródeł co najmniej 10% energii elektrycznej zużywanej w kraju,
ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem w celu pozyskiwania biomasy,
zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, tak aby nie doprowadzić
do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem,
wdrożenie Programu budowy biogazowni rolniczych przy założeniu powstania do roku 2020
co najmniej jednej biogazowni w każdej gminie,
ograniczenie emisji CO2 w wielkości możliwej technicznie do osiągnięcia bez naruszania
bezpieczeństwa energetycznego,
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
45
ograniczenie emisji SO2 do poziomu ustalonego w Traktacie Akcesyjnym,
ograniczenie emisji NOx poczynając od 2016 roku zgodnie ze zobowiązaniami przyjętymi przy
akcesji do Unii Europejskiej,
likwidacja emisji z tytułu samozapłonu i palenia się hałd poprzez pozyskanie węgla z odpadów
pogórniczych zalegających na składowiskach,
rozszerzenie zakresu założeń i planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe o planowanie i organizację działań mających na celu racjonalizację zużycia energii i
promowanie rozwiązań zmniejszających zużycie energii na obszarze gminy, wsparcie inwestycji
w zakresie stosowania najlepszych dostępnych technologii w przemyśle, wysokosprawnej
kogeneracji, ograniczenia strat w sieciach elektroenergetycznych i ciepłowniczych oraz
termomodernizacji budynków,
wykorzystanie obowiązków w zakresie przygotowania planów zaopatrzenia gmin w ciepło,
energię elektryczną i paliwa gazowe do zastępowania wyeksploatowanych rozdzielonych źródeł
wytwarzania ciepła jednostkami kogeneracyjnymi.
Krajowa strategia ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej
Strategia wskazuje na konieczność:
rozpoznania i monitorowania stanu różnorodności biologicznej oraz istniejących i
potencjalnych zagrożeń,
skutecznego usunięcia lub ograniczania pojawiających się zagrożeń różnorodności biologicznej,
zachowania i/lub wzbogacenia istniejących oraz odtworzenia utraconych elementów
różnorodności biologicznej.
Niezbędnym działaniem wg Strategii jest podniesienie wiedzy oraz ukształtowanie postaw i aktywności
społeczeństwa na rzecz ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej.
Strategii Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2020
Wizja rozwoju regionu Województwa Podkarpackiego przedstawiająca najbardziej optymalny
scenariusz osiągnięcia zamierzonych celów została sformułowana następująco:
W 2020 roku województwo podkarpackie będzie obszarem zrównoważonego i inteligentnego rozwoju
gospodarczego, wykorzystującym wewnętrzne potencjały oraz transgraniczne położenie,
zapewniającym wysoką jakość życia mieszkańców.
W ramach Strategii przewidziano szereg celów określających kierunki rozwoju Województwa. W
ramach tych celów wyróżniono działania, w które w sposób bezpośredni wpisują się działania
wyszczególnione w Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca, w tym:
Cel 1 Rozwijanie przewag regionu w oparciu o kreatywne specjalizacje jako przejaw budowania
konkurencyjności krajowej i międzynarodowej
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
46
Priorytet 1.1. Przemysł - cel: Przemysł nowoczesnych technologii wzmacniający
konkurencyjność regionalnej gospodarki
Priorytet 1.2. Nauka, badania i szkolnictwo wyższe - cel: Rozwój konkurencyjnego szkolnictwa
wyższego i sfery badawczo-rozwojowej jako kluczowych czynników stymulujących rozwój
regionu
Priorytet 1.3. Turystyka - cel: Budowa konkurencyjnej, atrakcyjnej oferty rynkowej opartej
na znacznym potencjale turystycznym regionu
Priorytet 1.5. Instytucje otoczenia biznesu - cel: Rozwój przedsiębiorczości poprzez ofertę
instytucji otoczenia biznesu
Cel 2 Rozwój kapitału ludzkiego i społecznego jako czynników: innowacyjności regionu oraz poprawy
poziomu życia mieszkańców
Priorytet 2.1. Edukacja - cel: Dostosowanie systemu edukacji do aktualnych potrzeb i wyzwań
przyszłości
Priorytet 2.2. Kultura i dziedzictwo kulturowe - cel: Rozwinięty i efektywnie wykorzystany
potencjał kulturowy regionu
Priorytet 2.3. Społeczeństwo obywatelskie - cel: Wzmocnienie podmiotowości obywateli,
rozwój instytucji społeczeństwa obywatelskiego oraz zwiększenie ich wpływu na życie
publiczne
Priorytet 2.4. Włączenie społeczne - cel: Wzrost poziomu adaptacyjności zawodowej
i integracji społecznej w regionie
Priorytet 2.5. Zdrowie publiczne - cel: Zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego
społeczeństwa poprzez poprawę dostępności i jakości funkcjonowania systemu ochrony
zdrowia
Priorytet 2.6. Sport powszechny - cel: Zwiększenie aktywności ruchowej oraz rozwoju
psychofizycznego społeczeństwa
Cel 3 Podniesienie dostępności oraz poprawa spójności funkcjonalno-przestrzennej jako element
budowania potencjału rozwojowego regionu
Priorytet 3.1. Dostępność komunikacyjna - cel: Poprawa zewnętrznej i wewnętrznej
dostępności przestrzennej województwa ze szczególnym uwzględnieniem Rzeszowa jako
ponadregionalnego ośrodka wzrostu
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
47
Priorytet 3.2. Dostępność technologii informacyjnych - cel: Rozbudowa wysokiej jakości sieci
telekomunikacyjnej oraz zwiększenie wykorzystania technologii informacyjnych na terenie
całego województwa
Cel 4 Racjonalne i efektywne wykorzystanie zasobów z poszanowaniem środowiska naturalnego
sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa i dobrych warunków życia mieszkańców oraz rozwoju
gospodarczego województwa
Priorytet 4.1. Zapobieganie i przeciwdziałanie zagrożeniom oraz usuwanie ich negatywnych
skutków - cel: Zabezpieczenie mieszkańców województwa podkarpackiego przed negatywnymi
skutkami zagrożeń wywołanych czynnikami naturalnymi oraz wynikającymi z działalności
człowieka
Priorytet 4.2. Ochrona środowiska - cel: Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu środowiska
oraz zachowanie bioróżnorodności poprzez zrównoważony rozwój województwa
Priorytet 4.3. Bezpieczeństwo energetyczne i racjonalne wykorzystanie energii - cel:
Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i efektywności energetycznej województwa
podkarpackiego poprzez racjonalne wykorzystanie paliw i energii z uwzględnieniem lokalnych
zasobów, w tym odnawialnych.
Program Ochrony Środowiska dla Województwa Podkarpackiego
Naczelną zasadą przyjętą w Programie Ochrony Środowiska dla Województwa Podkarpackiego jest
zasada zrównoważonego rozwoju, umożliwiająca harmonijny rozwój gospodarczy i społeczny regionu
wraz z ochroną walorów środowiskowych. Zaproponowano, w perspektywie najbliższych lat,
następującą hierarchię celów:
W zakresie zadań systemowych:
Rozwój edukacji ekologicznej
Zarządzanie środowiskowe.
W zakresie poprawy jakości środowiska:
Poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych,
Racjonalizacja gospodarki odpadami,
Poprawa jakości powietrza atmosferycznego,
Ochrona przed hałasem ze źródeł komunikacyjnych.
W zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i racjonalnego użytkowania zasobów przyrody:
Efektywna ochrona przyrody i racjonalna eksploatacja ekosystemów leśnych,
Ochrona gleb użytkowanych rolniczo.
W zakresie zrównoważonego wykorzystania surowców, wody i energii:
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
48
Zabezpieczenie środowiska i człowieka przed zagrożeniami powodziowymi,
Wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
49
Program Ochrony środowiska dla Miasta Mielca do roku 2012
Program Ochrony Środowiska dla Miasta Mielec stanowi podstawowy dokument wyznaczający ramy
rozwojowe w zakresie ochrony środowiska dla obszaru miasta. W programie przyjęto ogólne założenie,
że w nadchodzących latach niezbędne będzie położenie szczególnego nacisku na przedsięwzięcia
mające na celu eliminację zanieczyszczeń wód powierzchniowych, ochronę przed hałasem
komunikacyjnym oraz porządkowanie gospodarki odpadami. Bardzo ważne będą również systemowe
działania w zakresie edukacji oraz doskonalenia zarządzania środowiskiem, w tym m.in. uspołecznienia
procedur dotyczących procesów decyzyjnych i planowania w zakresie ochrony środowiska. W ramach
POŚ wymieniono zatem szereg celów i działań zmierzających do rozwiązania problemów lub
minimalizacji skutków negatywnych zjawisk na terenie powiatu w kontekście ochrony środowiska.
Cel ekologiczny: Poprawa jakości i zachowanie odtwarzalności zasobów wód oraz zapewnienie
bezpieczeństwa przeciwpowodziowego w zgodzie z wymogami zagospodarowania przestrzennego
i ochrony przyrody
Priorytetowe kierunki działań:
1. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł punktowych poprzez: - budowę
nowej oczyszczalni ścieków, - rozbudowę i modernizację systemu kanalizacji sanitarnej, -
stopniowe rozdzielenie zlewni kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz eliminację wylotów
ogólnospławnych.
2. Uporządkowanie systemu zbierania, oczyszczania i odprowadzania wód opadowych z terenu
miasta Mielca.
3. Zwiększenie bezpieczeństwa zaopatrzenia ludności w wodę pitną, poprzez: - utworzenie stacji
osłonowej dla zabezpieczenia ujęcia wody dla miasta Mielca, - wyznaczenie stref ochrony
sanitarnej dla rezerwowych ujęć wody na terenie gminy.
4. Zmniejszenie zagrożeń powodziowych, m.in. poprzez budowę wałów przeciwpowodziowych,
utrzymywanie odpowiedniego stanu rowów melioracyjnych i rozbudowę systemów wczesnego
ostrzegania.
Cel ekologiczny: Zminimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów oraz objęcie powstających odpadów
nowoczesnymi systemami odzysku i unieszkodliwiania
Priorytetowe kierunki działań:
1. Stopniowe wdrażanie systemowych rozwiązań w gospodarce odpadami w ramach ZZO
„Tarnobrzeg-Mielec”
2. Podjęcie międzygminnych porozumień (związek celowy) w zakresie powiatowego systemu
gospodarki odpadami.
3. Udoskonalenie systemowych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi,
pozwalających osiągnąć limity recyklingu i odzysku tych odpadów.
4. Udział w wojewódzkim zintegrowanym systemie zbiórki i utylizacji dla specyficznych rodzajów
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
50
odpadów, w tym budowlanych i wielkogabarytowych, z wykorzystaniem możliwości ich
przeładunku lub zagospodarowania w Mielcu.
5. Wspieranie działań na rzecz minimalizacji powstawania odpadów w sektorze gospodarczym,
oraz na rzecz ich prawidłowego zagospodarowania.
6. Całkowita likwidacja PCB na terenie miasta oraz podjęcie planowych działań dla usunięcia
odpadów azbestowych w sektorze komunalnym i gospodarczym.
7. Prowadzenie ciągłej akcji edukacyjno-informacyjnej na temat gospodarki odpadami.
8. Stała współpraca z wojewódzkim Koordynatorem ds. Gospodarki Odpadami.
9. Udział w gromadzeniu informacji o podmiotach gospodarczych wytwarzających odpady
na terenie miasta i działalność kontrolna.
Cel ekologiczny: Zmniejszenie uciążliwości akustycznych występujących na obszarze miasta do poziomu
akceptowalnego pod względem prawnym i społecznym
Priorytetowe kierunki działań:
1. Ochrona przed hałasem komunikacyjnym
2. Aktualizacja danych o zagrożeniach i monitoring hałasu drogowego w wyznaczonych punktach
pomiarowych.
3. Opracowanie map akustycznych i programów naprawczych dla obszarów położonych wzdłuż
dróg o największym natężeniu ruchu (w gestii Starostwa Powiatowego – współpraca miasta).
4. Opracowanie w perspektywie długookresowej mapy akustycznej miasta (w gestii Starostwa
Powiatowego– współpraca miasta).
5. Rygorystyczne egzekwowanie, zawartych w planie zagospodarowania przestrzennego, zapisów
poświęconych ochronie przed hałasem, z wyznaczeniem obszarów ograniczonego użytkowania
(wokół głównych dróg, linii kolejowych, lotniska) wszędzie tam, gdzie przekraczany jest
dopuszczalny, równoważny poziom hałasu.
6. Wdrażanie rozwiązań inwestycyjnych (w tym technologicznych o cechach innowacji) na rzecz
ograniczania hałasu komunikacyjnego.
7. Wdrażanie rozwiązań organizacyjnych na rzecz ograniczenia hałasu komunikacyjnego.
8. Modernizacja taboru komunikacji zbiorowej (autobusy).
9. Wprowadzanie technicznych rozwiązań minimalizujących rozprzestrzenianie się hałasu (pasy
zieleni ochronnej, ekrany akustyczne).
10. Ochrona przed hałasem przemysłowym
11. Eliminacja problemu ponadnormatywnej emisji hałasu do środowiska z obiektów działalności
gospodarczej.
12. Ochrona przed innymi źródłami hałasu
13. Wprowadzenie lokalnej polityki w zakresie ograniczania uciążliwości akustycznych związanych
z działalnością rekreacyjną i kulturalną.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
51
Cel ekologiczny: Zapewnienie mieszkańcom miasta trwałej, najwyższej jakości powietrza i ograniczenie
lokalnych uciążliwości
Priorytetowe kierunki zadań
1. Emisja ze źródeł komunikacyjnych
2. Wyprowadzenie ruchu tranzytowego oraz regionalnego, obsługującego dzielnice przemysłowe,
poza zasięg zabudowy miasta – poprzez budowę systemu obwodnic i dróg wylotowych.
3. Podniesienie standardu ulic miejskich i osiedlowych.
4. Promocja i popularyzacja środków transportu zbiorowego (w tym międzygminnego).
5. Rozbudowa systemu ścieżek rowerowych i popularyzacja ruchu rowerowego.
6. Bezwzględne eliminowanie z ruchu pojazdów nie spełniających norm emisji zanieczyszczeń.
7. Działania edukacyjne dla kształtowania proekologicznych zachowań komunikacyjnych.
8. Emisja niska ze źródeł stacjonarnych
9. Eliminowanie węgla jako paliwa w lokalnych kotłowniach oraz likwidacja indywidualnego
ogrzewania węglowego w zabudowie miejskiej,
10. Koordynacja rozwoju poszczególnych systemów energetycznych.
11. Energetyka zawodowa i przemysł
12. Wyeliminowanie istotnych uciążliwości ze strony energetyki zawodowej (w tym
w Elektrociepłowni Mielec Sp. z o.o.: modernizacja urządzeń odpylających przy kotłach oraz
podwyższenie emitorów).
Cel ekologiczny: Zachowanie zasobów różnorodności biologicznej oraz zapewnienie powiązań
przestrzennych w systemie obszarów zielonych z uwzględnieniem stanu własności gruntów
1. Priorytetowe kierunki działań:
2. Pełne respektowanie istniejących form ochrony przyrody (M-K-G OchK, lasy ochronne, pomniki
przyrody).
3. Rozszerzenie prawnej ochrony przyrody na terenie miasta (np. zespół przyrodniczo-
krajobrazowy dla doliny rzeki Wisłoki, wprowadzenie ochrony projektowanych pomników
przyrody).
4. Sukcesywne prowadzenie pełnej waloryzacji przyrodniczej i wprowadzanie elementów
przyrodniczego monitoringu środowiska miasta.
5. Optymalne kształtowanie obszarów zieleni urządzonej, poprzez:
- dostosowanie zasobów zieleni miejskiej do warunków siedliskowych z uwzględnieniem wymogu
ochrony starych drzew,
- łączenie zadań w zakresie ochrony i rekonstrukcji przestrzeni przyrodniczej z ochroną i rekonstrukcją
obiektów zabytkowych oraz kształtowania krajobrazu.
6. Dążenie do zapewnienia każdemu mieszkańcowi miasta dostępu do użytków zielonych
(ogólnodostępny park, duży skwer, aleja itp. w odległości do 500 m pieszo od miejsca
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
52
zamieszkania),
7. Ustawiczne wzbogacanie i podtrzymywanie walorów estetycznych i krajobrazowych terenów
zieleni urządzonej.
8. Zapewnienie przestrzennej ciągłości terenów zielonych w skali miasta (zieleń urządzona, lasy,
dolina rzeki Wisłoki).
Cel ekologiczny: Wzrost efektywności wykorzystania energii z uwzględnieniem źródeł odnawialnych
Priorytetowe kierunki działań:
1. Zmniejszenie jednostkowego zużycia energii.
2. Modernizacja systemu elektroenergetycznego poprzez optymalizację układu źródeł zasilania
i układów rozdzielczych sieci średnich napięć.
3. Dążenie do wykorzystania odnawialnych źródeł energii jako uzupełniającego źródła
zaopatrzenia miasta w ciepło (pokrycie około 2 % sektora komunalnego miasta w roku 2012).
Cel ekologiczny: Wykształcenie u mieszkańców miasta poczucia odpowiedzialności za stan środowiska
oraz nawyków kultury ekologicznej
Priorytetowe kierunki działań:
1. Kontynuacja wsparcia finansowego i organizacyjnego placówek oświatowych w zakresie
edukacji ekologicznej (np. doposażenie w sprzęt, materiały dydaktyczne, dofinansowanie
przedsięwzięć edukacyjnych).
2. Wspieranie edukacji ekologicznej nauczycieli.
3. Tworzenie i realizacja programów edukacji ekologicznej osadzonych w realiach miasta Mielca.
4. Prowadzenie przez władze samorządowe działań (imprezy, akcje, konkursy) propagujących
postawy proekologiczne mieszkańców miasta.
5. Kontynuacja i rozwój coraz atrakcyjniejszych form informowania mieszkańców miasta o
zasadach dostępu do informacji o środowisku i formach społecznego udziału w procesach
decyzyjnych.
6. Popularyzacja walorów przyrodniczych miasta i problemów środowiskowych miasta Mielca
(w tym działalność wydawnicza).
7. Rozwój form współpracy władz miasta z organizacjami pozarządowymi, Lasami Państwowymi,
instytucjami naukowymi i innymi podmiotami zewnętrznymi prowadzącymi działalność
szkoleniową lub popularyzatorską.
8. Rozwój sieci przyrodniczych ścieżek dydaktycznych.
8.2. Ocena zgodności ustaleń zapisów Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska
Miasto Mielec posiada charakter miasta przemysłowego, ze znacznie ograniczoną strukturą
ekosystemową poddaną silnej antropopresji. W związku z czym środowisko naturalne, zasoby terenów
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
53
zielonych oraz dostępność do szeroko rozumianych stref aktywności, wypoczynku i rekreacji stanowią
główne zagadnienia zarówno z perspektywy mieszkańców, jak również potencjalnych inwestorów.
Funkcjonowanie przemysłów czasu wolnego oraz stopień antropopresji na środowisko naturalne, silnie
wpływa na odczuwaną jakość życia przez mieszkańców. Jak wykazała diagnoza strategiczna, obszar
środowiska naturalnego należy uznać jako istotny kontekst rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru,
w tym szczególnie w kontekście niewielkiej powierzchni obszarów cennych przyrodniczo. Wartość
dziedzictwa przyrodniczego oraz stan zachowania poszczególnych komponentów środowiska i ich
jakość wpływa bezpośrednio na atrakcyjność miasta. Jakość życia mieszkańców zależy w znaczącym
stopniu od jakości otoczenia przyrodniczego (pod uwagę brać trzeba stan zdrowia mieszkańców –
warunkowany między innymi jakością wody, gleby, powietrza itp.).
W Strategii uwzględniono szereg warunków określonych w aktach prawa krajowego
oraz rozporządzeniach wykonawczych do tych aktów.
W zakresie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz.U. 2013 poz. 1232 ze
zm.):
Art. 85 ust. 1
Ochrona powietrza polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości, w szczególności przez:
utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów lub
co najmniej na tych poziomach,
zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one
dotrzymane,
zmniejszanie i utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów docelowych
albo poziomów celów długoterminowych lub co najmniej na tych poziomach.
W ramach Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca przewidziano szereg
bezpośrednich działań w zakresie poprawy jakości powietrza, w tym:
Uruchomienie skuteczniejszego systemu monitoringu poziomu zanieczyszczeń środowiska;
Stymulowanie restrykcyjnego przestrzegania przez podmioty z terenu miasta norm
zanieczyszczeń środowiska;
Prowadzenie polityki informacyjnej skierowanej do mieszkańców, dotyczącej stanu środowiska
oraz podmiotów, które w największym stopniu ingerują w środowisko naturalne;
Stymulowanie działań mających na celu pozyskiwanie środków finansowych na realizacje
projektów dotyczących ochrony środowiska naturalnego;
Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na odnawialne źródła energii;
Prowadzenie działań na rzecz wprowadzenia ekologicznego, miejskiego taboru
komunikacyjnego;
Prowadzenie akcji uświadamiających oraz kształtujących wrażliwość ekologiczną mieszkańców;
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
54
Podejmowanie działań na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego w ścisłym centrum miasta;
Rozwijanie infrastruktury służącej poprawie stanu środowiska naturalnego.
Ponadto przewidziano działania, które w sposób pośredni będą wpływać na ograniczenie wielkości
emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powietrza, w tym: Przebudowa i modernizacja dróg
gminnych, zaangażowanie w poprawę systemu innych dróg.
Art. 97 ust. 1
Ochrona wód polega na zapewnieniu ich jak najlepszej jakości, w tym utrzymywanie ilości wody
na poziomie zapewniającym ochronę równowagi biologicznej, w szczególności przez:
utrzymywanie jakości wód powyżej albo co najmniej na poziomie wymaganym w przepisach,
doprowadzanie jakości wód co najmniej do wymaganego przepisami poziomu, gdy nie jest
on osiągnięty.
Powyższe zobowiązania będą realizowane poprzez wdrażanie inwestycji wyszczególnionych w obrębie
celu strategicznego 5.1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej. Działaniami wspomagającymi
ochronę wód powierzchniowych i podziemnych będą wszelkie projekty obejmujące:
Stworzenie efektywnego systemu zaopatrzenia miasta w wodę;
Podejmowanie działań na rzecz zabezpieczenia miasta od zagrożeń hydrologicznych;
Budowa i rozbudowa systemu kanalizacyjnego.
Działaniami wspomagającymi ochronę wód powierzchniowych i podziemnych będą wszelkie projekty
mające na celu modernizację i przebudowę dróg wraz z infrastrukturą towarzyszącą (system
odwodnienia dróg).
Art. 112
Ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska,
w szczególności poprzez:
utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie;
zmniejszanie poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.
W Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielec przewidziano także działania zmierzające
pośrednio do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w obrębie obszaru. Działaniami takimi są
wszelkie projekty związane z modernizacją infrastruktury drogowej (poprawą stanu nawierzchni,
zwiększeniem przepustowości itp.) oraz modernizacją i zwiększeniem dostępności systemu komunikacji
zbiorowej, a także budowa ścieżek rowerowych. Działaniami zmierzającymi do ograniczenia
oddziaływania akustycznego są m.in. działania polegające na:
Prowadzenie działań na rzecz wprowadzenia ekologicznego, miejskiego taboru
komunikacyjnego;
Podejmowanie działań na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego w ścisłym centrum
miasta;
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
55
Poprawa jakości transportu publicznego poprzez zakup nowego niskoemisyjnego taboru
autobusowego;
Utworzenie zintegrowanego centrum przesiadkowego (dworca);
Podejmowanie inicjatyw na rzecz przywrócenia komunikacji kolejowej (lobbying);
Poprawa warunków podróżowania pasażerów poprzez budowę / przebudowę niezbędnej
infrastruktury dotyczącej transportu publicznego (np. pętli, zatok, przystanków);
Budowa / przebudowa infrastruktury dotyczącej transportu publicznego, niezbędnej do obsługi
taboru autobusowego (np. zaplecze techniczne);
Poszerzenie zakresu terytorialnego funkcjonowania komunikacji miejskiej wraz z optymalizacją
oferty przewozowej;
Wspieranie inicjatyw służących rozbudowie infrastruktury, pozwalającej na sprawniejsze
skomunikowanie miasta z otoczeniem - rozbudowa sieci dróg zbiorczych lokalnych
i dojazdowych;
Podejmowanie działań inwestycyjnych skutkujących wdrożeniem nowych lub rozwojem
istniejących Inteligentnych Systemów Transportowych (np. karta miejska, informacja
pasażerska).
Tworzenie spójnego układu komunikacyjnego w mieście powiązanego z drogami wyższego
rzędu;
Rozbudowa i racjonalizacja systemu ścieżek rowerowych oraz infrastruktury dla rowerzystów.
W Strategii uwzględniono również zapisy dotyczące ochrony zasobów przyrody i różnorodności
biologicznej poprzez realizację działań polegających na uporządkowaniu przestrzeni miejskiej, a tym
samym zapewnienie zrównoważonego rozwoju przestrzeni miasta. Zaplanowano następujące kierunki
działań:
Rewitalizacja obszarów zdegradowanych;
Egzekwowanie dyscypliny urbanistycznej w mieście.
Podejmowanie działań na rzecz lepszego zagospodarowania parków miejskich.
Ponadto przewiduje się szereg projektów mogących mieć pośredni wpływ na wzmocnienie ochrony
przyrody oraz wzrost różnorodności biologicznej na terenie gminy. Do działań takich należy zaliczyć
wszystkie projekty mające na celu poprawę stanu poszczególnych komponentów środowiska
naturalnego: wód podziemnych i powierzchniowych, powierzchni ziemi i gleb, powietrza
atmosferycznego, ograniczenie zasięgu negatywnego oddziaływania hałasu itp.
Postanowienia te są zgodne z art. 127 ust 1 POŚ, w którym ochrona zwierząt oraz roślin polega na:
zachowaniu cennych ekosystemów, różnorodności biologicznej i utrzymaniu równowagi
przyrodniczej,
tworzeniu warunków prawidłowego rozwoju i optymalnego spełniania przez zwierzęta
i roślinność funkcji biologicznej w środowisku,
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
56
zapobieganiu lub ograniczaniu negatywnych oddziaływań na środowisko, które mogłyby
niekorzystnie wpływać na zasoby oraz stan zwierząt oraz roślin,
zapobieganiu zagrożeniom naturalnych kompleksów i tworów przyrody.
Realizacja zadań z obszaru uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami
oraz działania związane z ograniczeniem negatywnych skutków zjawisk hydrologicznych, wpisuje się
w założenia ustawy z dnia z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne, w którym w dziale III, przyjmuje się za
cel środowiskowych: Poprawę oraz przywracanie stanu jednolitych części wód powierzchniowych, tak
aby osiągnąć dobry stan tych wód oraz realizuje zasady Ramowej Dyrektywy Wodnej.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
57
9. Skutki braku realizacji ustaleń Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku
2025 w powiązaniu z pozostałymi dokumentami o charakterze strategicznym diagnozuje
uwarunkowania rozwojowe obszaru oraz wyznacza perspektywy rozwoju na najbliższe lata. Koncepcja
zintegrowanego zarządzania strategicznego przyjęta w tych dokumentach jest koniecznym elementem
umożliwiającym integrację celów z różnych dziedzin życia społeczno-gospodarczego społeczności.
Z punktu widzenia administracji samorządowej dokument ten stanowi narzędzie uzupełniające
efektywnego zarządzaniu obszarem. Umożliwiają także właściwe, skuteczne i racjonalne wykorzystanie
zasobów finansowych i instytucjonalnych, pozwalają na przewidywanie możliwych barier i ograniczeń
na drodze do osiągnięcia zamierzonych celów oraz podjęcie środków zapobiegawczych lub
minimalizujących skutki tych ograniczeń. W tym ujęciu brak realizacji dokumentów strategicznych
spowodowałoby mniejszą skuteczność wykorzystania zasobów finansowych (wewnętrznych i
zewnętrznych), gospodarczych oraz mniejszy stopień osiągnięcia zamierzonych celów. Można przyjąć
założenie, że bez wdrożonych mechanizmów planowania strategicznego nie byłaby możliwa realizacja
podstawowej zasady zrównoważonego rozwoju, która z założenia wymaga podejścia całościowego i
długofalowego.
Brak realizacji postanowień Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca oznaczający
w praktyce brak realizacji celów strategicznych i wyznaczonych kierunków działań spowoduje szereg
niekorzystnych zjawisk, w tym także pogarszający się stan poszczególnych elementów środowiska
naturalnego:
1. Zagrożenie zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych w wyniku przedostawaniu
się zanieczyszczeń głownie z sektora komunalnego. W chwili obecnej jakość
wód powierzchniowych pod względem parametrów biologicznych i fizyko-chemicznych jest
zadowalająca, natomiast wody podziemne wykazują podwyższony stopień zanieczyszczenia.
Niekontrolowany rozwój zabudowy mieszkaniowej, przemysłowej i usługowej oraz
infrastruktury komunikacyjnej, przy jednoczesnym zaniechaniu rozwoju infrastruktury wodno-
kanalizacyjnej może powodować powstawanie punktowych i rozproszonych źródeł
zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych.
2. Utrzymanie niezadowalającego poziomu jakości powietrza atmosferycznego – brak działań
ograniczających emisję zanieczyszczeń w tym głównie emisję niską ze źródeł komunalnych
i środków transportu (NO2, SO2 i pył zawieszony PM10 i PM2,5, benzo(a)piren) będzie
powodować dalsze pogarszanie się stanu powietrza. Skutkiem tego będzie szereg
niekorzystnych zjawisk o charakterze społecznym (wzrost zachorowalności na choroby układu
oddechowego, układu krążenia itp.), gospodarczym (spadek atrakcyjności regionu) oraz
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
58
ekologicznym (pogorszenie zdrowotności i odporności ekosystemów oraz populacji gatunków
roślin i zwierząt wrażliwych na zanieczyszczenia).
3. Przekroczenie poziomów hałasu w środowisku. Jak wykazano powyżej, przekroczenia
dopuszczalnych poziomów hałasu mogą występować w sąsiedztwie głównych ciągów
komunikacyjnych, w tym szczególnie na obszarach o zwartej zabudowie mieszkaniowej. Brak
działań zmierzających do ograniczenia hałasu drogowego, w tym poprawa stanu infrastruktury
drogowej, zwiększenie dostępności oraz atrakcyjności środków transportu zbiorowego
i alternatywnych sposobów przemieszczania się, spowoduje dalszy wzrost obciążenia hałasem.
4. Dalsze postępowanie procesów degradacji obszarów niekorzystnie przekształconych, w tym
terenów umożliwiających ich wykorzystanie jako obiektów użyteczności publicznej oraz
terenów zieleni oraz rekreacyjnych i wypoczynkowych.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
59
10. Ocena oddziaływania na komponenty środowiska i zagrożenia dla środowiska w wyniku realizacji ustaleń projektu Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
Oddziaływanie projektowanych działań wymienionych w analizowanym dokumencie należy
rozpatrywać w kontekście szerszym niż wpływ na poszczególne komponenty środowiska. Strategia
Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 ma na celu przede wszystkim
stworzyć wytyczne i ramy dla osiągnięcia celów o charakterze społecznym i gospodarczym przy
jednoczesnym uwzględnieniu zagadnień związanych z właściwym stanem środowiska.
Jednym z głównych pól strategicznych stanowiących obszar rozwoju miasta Mielca jest: Ochrona
środowiska. W ramach tego obszaru wyróżniono priorytet strategiczny nr 3. Obniżenie poziomu
zanieczyszczenia środowiska i cel strategiczny 3.1. Wyraźna poprawa czystości ekologicznej miasta.
Działania zwiększające skuteczność ochrony środowiska zostały także zawarte w obrębie priorytetu
strategicznego nr 5. Dostosowanie infrastruktury technicznej do potrzeb miasta oraz usprawnienie
systemu komunikacji , w tym cel strategiczny 5.1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej.
W ramach ww. obszarów przewiduje się działania związane bezpośrednio z poprawą jakości i stanu
wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza atmosferycznego, rozwój gospodarki odpadami itp.
Ponadto działaniami wpływającymi pośrednio na stan i jakość środowiska na terenie Miasta Mielca
będą działania wynikające z wyznaczonych celów strategicznych: 5.2. Poprawa jakości transportu
publicznego, w tym modernizacja, rozbudowa oraz zwiększenie konkurencyjności i atrakcyjności
transportu publicznego, a także 6.1. Zapewnienie zrównoważonego rozwoju przestrzeni miasta.
Uporządkowanie przestrzeni publicznej oraz dostosowanie jej do potrzeb rozwijającego się miasta, a
także rewitalizacja obszarów zdegradowanych docelowo zwiększy atrakcyjność Mielca oraz umożliwi
zbudowanie stabilnego wzrostu gospodarczego w warunkach zrównoważonego rozwoju.
Zmiany, jakie wystąpią w środowisku będą obejmować wszystkie jego komponenty, tj.: warunki
gruntowe, wodne, szatę roślinną, powietrze, a także krajobraz.
10.1. Wpływ na klimat i powietrze atmosferyczne
W ujęciu jednostkowym Strategia przewiduje realizację szeregu inwestycji infrastrukturalnych, w tym
m.in. rozbudowę i modernizację dróg, remont i rewitalizację obszarów i obiektów użyteczności
publicznej, rozbudowę i modernizację sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej itp.
W trakcie prac budowlanych należy spodziewać się okresowych emisji pyłów i gazów, spowodowanych
pracami budowlanymi i konstrukcyjno-montażowymi (wykopy, wzmożony ruch pojazdów, szczególnie
ciężarowych itp.). Uciążliwości z nimi związane ustąpią po zakończeniu prac budowlanych.
Działaniami wypływający korzystnie na jakość powietrza są wszelkie działania związane z ograniczeniem
emisji zanieczyszczeń ze źródeł liniowych (drogi), punktowych (zakłady produkcyjne) oraz
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
60
rozproszonych (źródła komunalne).
Bezpośrednie pozytywne oddziaływanie na jakość powietrza atmosferycznego w obszarze
miasta Mielca będą miały wszelkie działania zawierające się w zakresie celu strategicznego 3.1.
Wyraźna poprawa czystości ekologicznej miasta, ukierunkowane na ochronę powietrza
atmosferycznego, w tym:
Uruchomienie skuteczniejszego systemu monitoringu poziomu zanieczyszczeń środowiska;
Stymulowanie restrykcyjnego przestrzegania przez podmioty z terenu miasta norm
zanieczyszczeń środowiska;
Prowadzenie polityki informacyjnej skierowanej do mieszkańców, dotyczącej stanu środowiska
oraz podmiotów, które w największym stopniu ingerują w środowisko naturalne;
Stymulowanie działań mających na celu pozyskiwanie środków finansowych na realizacje
projektów dotyczących ochrony środowiska naturalnego;
Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na odnawialne źródła energii;
Prowadzenie działań na rzecz wprowadzenia ekologicznego, miejskiego taboru
komunikacyjnego;
Podejmowanie działań na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego w ścisłym centrum
miasta;
Powyższe działania przełożą się w sposób bezpośredni lub pośredni (poprzez system edukacji,
pozyskanie funduszy zewnętrznych lub system zachęt i restrykcji administracyjno-prawnych) na
ograniczenie zapotrzebowania na nieodnawialne surowce energetyczne, a tym samym zmniejszenie
ładunku zanieczyszczeń gazowych i pyłowych wprowadzanych do powietrza atmosferycznego ze źródeł
komunalnych, przemysłowych oraz komunikacyjnych.
W ramach Strategii założono także szereg działań w zakresie przebudowy i modernizacji układu
drogowego w Mielcu wraz z infrastrukturą towarzyszącą.
Realizacja postanowień Strategii może powodować wzmożony ruch spowodowany np. przeniesieniem
części ruchu na nowe odcinki dróg. Może to być przyczyną większej emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
Oprócz zanieczyszczeń z procesu spalania paliw pędnych w silnikach pojazdów będzie występować
emisja pyłów i innych związków na skutek ścierania opon i nawierzchni drogowej jak również okładzin
hamulcowych, co może powodować lokalne podwyższenie stężeń niektórych substancji w powietrzu
w bezpośrednim sąsiedztwie głównych ciągów komunikacyjnych. Jednakże w perspektywie
długoterminowej działania te powinny wpłynąć na częściową poprawę jakości powietrza. Zwiększy się
płynność poruszania się pojazdów po drogach oraz średnia prędkość ruchu. Poprawie ulegnie także
skomunikowanie miasta Mielca z innymi ważnymi ciągami transportowymi.
Ponadto w ramach celu strategicznego 5.1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej, zaplanowano
kierunek działań obejmujący modernizację i rozbudowę miejskiego systemu ciepłowniczego.
Ważnymi kierunkami działań wyznaczonymi w Strategii są kierunki wymienione w obrębie celów
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
61
strategicznych: 5.2. Poprawa jakości transportu publicznego oraz 5.3. Podniesienie poziomu
bezpieczeństwa komunikacyjnego w mieście. Działania te koncentrują się na poprawie jakości
i atrakcyjności transportu publicznego poprzez inwestycje w zakup niskoemisyjnego taboru
autobusowego, stworzenie zintegrowanego centrum przesiadkowego, wsparcie przywrócenia
komunikacji kolejowej, zwiększenia zakresu terytorialnego funkcjonowania komunikacji miejskiej,
powiązanie układu komunikacyjnego z drogami wyższego rzędu. Ważnym przedsięwzięciem będzie
także rozbudowa i racjonalizacja systemu ścieżek rowerowych oraz infrastruktury dla rowerzystów.
Uatrakcyjnienie zwiększenie dostępu do infrastruktury środków komunikacji publicznej spowoduje
proporcjonalny spadek wielkości ładunku zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza w dłuższym
przedziale czasowym poprzez ograniczenie ruchu komunikacji indywidualnej. Wszystkie te działania
przełożą się bezpośrednio na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pochodzących ze spalania paliw
konwencjonalnych.
10.2. Wody powierzchniowe i podziemne
Jak wspomniano w analizie istniejącego stanu środowiska przyrodniczego część obszaru miasta Mielec
leży w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 425 Dębica-Stalowa Wola-Rzeszów. Wody
gruntowe mają charakter porowych, związanych z piaszczysto – żwirowymi osadami
czwartorzędowymi, lokalnie przykrytymi madami lub gruntami organicznymi. Są one zasilane przez
infiltrujące wody opadowe i rzeczne. Badania przeprowadzone na terenie Mielca wykazały ogólny słaby
stan wód podziemnych. Fakt ten zdeterminowany był przez ponadnormatywne stężenia jonów żelaza,
a także stosunkowo wysoki odczyn wód.
Przeważająca część obszaru miasta należy do zlewni Wisłoki. Wisłoka to prawobrzeżny dopływ Wisły
o długości blisko 164 km. Ze względu na wykorzystywanie rzeki w celach gospodarczych i silne
uprzemysłowienie już w latach 50 minionego stulecia Wisłoka była silnie zanieczyszczona. Aktualnie
czystość rzeki znacznie się poprawiła. Jednolite części wód, mimo wysokiej oceny elementów
fizykochemicznych i biologicznych wykazały silnie zmieniony charakter. Stan wód Wisłoki został uznany
za ogólnie dobry i wykazują one stosunkowo wysoki potencjał ekologiczny.
Realizacja postanowień Strategii powinna przyczynić się do poprawy stanu/potencjału JCWP. W ramach
Strategii przewidziano działania mające na celu kompleksowe uporządkowanie gospodarki wodno
-ściekowej na terenie miasta Mielca. Cel strategiczny 5.1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej,
przewiduje realizację takich kierunków działań jak:
Stworzenie efektywnego systemu zaopatrzenia miasta w wodę;
Podejmowanie działań na rzecz zabezpieczenia miasta od zagrożeń hydrologicznych;
Budowa i rozbudowa systemu kanalizacyjnego.
Wszystkie powyższe działania wpłyną bezpośrednio na właściwą organizację systemu zaopatrzenia
mieszkańców w wodę oraz odprowadzania ścieków. Działania te poprzez ograniczenie
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
62
niekontrolowanego zrzutu nieoczyszczonych ścieków komunalnych oraz zbiorowy system zaopatrzenia
w wodę przyczynią się do poprawy stanu i jakości wód powierzchniowych.
Realizacja projektów w ramach celu strategicznego 3.1. Wyraźna poprawa czystości ekologicznej
miasta, w tym poprawa warunków składowania odpadów komunalnych, przyczyni się do ograniczenia
ryzyka przedostania się do środowiska gruntowo-wodnego substancji zanieczyszczających związanego
z niewłaściwym zabezpieczeniem miejsc składowania i magazynowania odpadów.
Modernizacja oraz budowa nowych odcinków dróg z zachowaniem zasad ochrony środowiska pozwoli
na ujęcie ścieków deszczowych z powierzchni utwardzonych i podczyszczenie tych ścieków
do wymaganych standardów. Ograniczeniu ulegną zatem wielkości ładunków zanieczyszczeń
(ropopochodnych i zawiesin) wprowadzanych w sposób bezpośredni do środowiska.
W celu dotrzymania wymagań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej niezbędne jest podjęcie
zintegrowanych działań w celu przywrócenia lub utrzymania dobrego stanu/potencjału wód. Wiele
działań wyznaczonych w Strategii ma charakter neutralny, nie przewiduje się wystąpienia negatywnego
wpływu na wody powierzchniowe i podziemne. Jednakże wdrożenie projektów związanych dalszą
rozbudową i modernizacją systemu kanalizacji sanitarnej ograniczy wielkość zanieczyszczeń
przedostających się do wód powierzchniowych i podziemnych. Działania w obrębie tych celów
przyczynią się do osiągnięcia celów środowiskowych wyznaczonych dla JCWP i JCWPd.
Działania realizowane w ramach Strategii nie będą zlokalizowane w obrębie stref ochronnych ujęć wód
oraz nie będą naruszać zakazów i nakazów obowiązujących na obszarze tych stref.
10.3. Krajobraz, powierzchnia ziemi i gleby
W wyniku realizacji inwestycji komunikacyjnej oraz powstania nowej zabudowy nastąpi lokalne
przekształcenie powierzchni ziemi oraz zmiana struktury. Wszelkie przekształcenia prowadzące
do realizacji nowego zainwestowania wiążą się z trwałym oddziaływaniem na powierzchnię terenu
(z wyłączeniem realizacji inwestycji w zakresie infrastruktury podziemnej).
Część działań wyznaczonych w projekcie Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na
lata 2015-2020 ma charakter pozytywny, ale są działania, które mogą oddziaływać negatywnie. Należy
mieć na uwadze, że krajobraz jak i powierzchnia ziemi w obrębie zabudowy miejskiej Mielca
są elementami antropogeniczne przekształconymi, a więc realizacja działań zapisanych w Strategii
w głównej mierze dotyczyć będzie terenów już przekształconych (tereny zabudowy mieszkaniowej,
obiekty użyteczności publicznej, obiekty sportowo-rekreacyjne, drogi wraz z infrastrukturą
towarzyszącą).
Budowa nowych elementów infrastruktury oddziałuje w sposób znaczący na powierzchnię ziemi,
ponieważ następuje zmiana ukształtowania terenu oraz zmniejsza się powierzchnia biologicznie
czynna. Zadania inwestycyjne związane z prowadzeniem prac budowlanych oraz ziemnych
na obszarach niezabudowanych mogą stanowić źródło potencjalnego oddziaływania na powierzchnię
ziemi i krajobraz, przy czym budowa i modernizacja (przebudowa) budynków użyteczności publicznej,
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
63
obiektów sportowo-rekreacyjnych, dróg, rewitalizacja obszarów zdegradowanych będą prowadzone na
terenach zurbanizowanych gdzie pokrywa glebowa jest już przekształcona.
Przy realizacji inwestycji mogących oddziaływać na środowisko ich wpływ określany będzie poprzez
procedurę oceny oddziaływania na środowisko.
Na polepszenie krajobrazu antropogenicznego wpłyną wszelkie prace związane z modernizacją
istniejącej infrastruktury (dróg, infrastruktury turystycznej i sportowo-rekreacyjnej). Założone prace
rewitalizacyjne mają na celu poprawę warunków życia ludzi poprzez uzyskanie korzystnego stanu
przestrzeni.
Rozwój budownictwa socjalnego wraz z uzbrojeniem terenu w niezbędna infrastrukturę powinno mieć
pozytywny wpływ na kształtowanie krajobrazu w obrębie Mielca. Obszary takie charakteryzują się
spójnym zagospodarowaniem. Dzięki takim działaniom zapobiega się niekontrolowanemu rozrostowi
zabudowy na obszarach do tego nie przeznaczonych. Całość działań związanych z nowym
zagospodarowaniem lub przebudową i modernizacją istniejącej zabudowy będzie realizowana w
oparciu o narzędzia planowania przestrzennego (plany zagospodarowania, studium uwarunkowań
zagospodarowania przestrzennego itp.). Oznacza to przede wszystkim harmonijny rozwój infrastruktury
zgodnie z ogólnymi zasadami zagospodarowania przestrzennego i estetyki krajobrazu kulturowego
i przyrodniczego.
10.4. Fauna i flora, różnorodność biologiczna i formy ochrony przyrody
Na obszarze Mielca znajduje się stosunkowo dużo terenów zielonych. Tereny z różnorodną zielenią
zajmują w Mielcu około 61 % jego powierzchni. Należą do niej lasy (15,4 %), tereny otwarte
obejmujące uprawy rolne, łąki, pastwiska (43,6 %) oraz tereny zieleni urządzonej, to są m.in.: tereny z
zielenią izolacyjną (pasy przydrożne), ogródki działkowe, zieleńce, parki (2%).
Ponadto w granicach administracyjnych Mielca utworzono obszary podlegające ochronie, w tym
obszary Natura 2000:
1. Puszcza Sandomierska (PLB180005)- niewielki fragment obszaru położony jest we wschodniej
części miasta.
2. Dolna Wisłoka z Dopływami (PLH180053) – obszar zajmuje koryto rzeki Wisłoki na
południowym krańcu miasta Mielca.
Na terenie miasta Mielca ustanowiono 57 pomników przyrody, stanowiących pomnikowe okazy drzew.
Na terenie miasta zachowały się liczne ostoje dzikich zwierząt. Spośród nich najważniejsze są lasy,
szczególnie w otoczeniu kompleksu stawów rybnych na osiedlu Cyranka.
Zgodnie ze standardowymi Formularzami Danych do podstawowych zagrożeń dla obszarów Natura
2000 występujących na terenie miasta Mielca zostały zaliczone:
Obszar Puszcza Sandomierska. Do głównych zagrożeń zalicza się zarastanie i zalesianie gruntów ornych,
łąk, pastwisk i muraw, wycinanie starych dziuplastych drzew, intensyfikacja gospodarki rolnej,
wędkarstwo, polowania, urbanizacja, dzikie wysypiska śmieci, poligony, eksploatacja złóż surowców.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
64
Obszar Dolna Wisłoka z Dopływami. Główne źródło zagrożenia stanowią:
1. intensywna eksploatacja kruszywa, która powoduje zanikanie kamienistych i żwirowych tarlisk
litofilnych gatunków ryb;
2. działań antropogenicznych związanych z planami przekształceń koryta, regulacją oraz zabudową
poprzeczną dla celów energetycznych;
3. usuwanie roślinności oraz wycinanie rosnących nad ciekami drzew, co drastycznie pogarsza
warunki dla występującej fauny, zwłaszcza w okresach zwiększonego nasłonecznienia i niskich
przepływów wód.
W ramach Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020
wyszczególniono cele o charakterze infrastrukturalnym:
Dalszy rozwój terenów przeznaczonych pod inwestycje;
Budowa i rozbudowa bazy przedszkolnej;
Rozbudowa infrastruktury zapewniającej lepsze warunki realizacji wydarzeń kulturalnych (w
tym infrastruktury osiedlowej);
Rozwijanie infrastruktury służącej poprawie stanu środowiska naturalnego.
Budowa i rozbudowa sieci żłobków miejskich;
Stworzenie efektywnego systemu zaopatrzenia miasta w wodę;
Podejmowanie działań na rzecz zabezpieczenia miasta od zagrożeń hydrologicznych;
Budowa i rozbudowa systemu kanalizacyjnego;
Modernizacja i rozbudowa miejskiego systemu ciepłowniczego;
Poprawa jakości transportu publicznego poprzez zakup nowego niskoemisyjnego taboru
autobusowego;
Utworzenie zintegrowanego centrum przesiadkowego (dworca);
Poprawa warunków podróżowania pasażerów poprzez budowę / przebudowę niezbędnej
infrastruktury dotyczącej transportu publicznego (np. pętli, zatok, przystanków);
Budowa / przebudowa infrastruktury dotyczącej transportu publicznego, niezbędnej do obsługi
taboru autobusowego (np. zaplecze techniczne);
Rozbudowa i racjonalizacja systemu ścieżek rowerowych oraz infrastruktury dla rowerzystów;
Wydzielenie miejsc rekreacyjnych na osiedlach, gdzie dominuje budownictwo jednorodzinne;
Wydzielenie i przygotowanie obszarów w mieście dla rozwoju usług
Rewitalizacja obszarów zdegradowanych;
Poprawa stanu bazy sportowej szkół (w tym budowa i rozbudowa sal sportowych);
Rozbudowa obiektów drobnej infrastruktury sportowej i rekreacyjnej w terenie;
Budowa i rozbudowa placów zabaw;
Zagospodarowywanie terenów zielonych ukierunkowane na możliwości uprawiania masowego
sportu amatorskiego i rekreacji.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
65
Wszystkie wymienione projekty będą realizowane poza obszarami objętymi formami ochrony przyrody,
a zasięg ich oddziaływania nie będzie obejmował tych obszarów. Jednakże na szczególną uwagę
zasługują projekty związane z realizacją inwestycji w sąsiedztwie koryta rzek zlokalizowany w obrębie
miasta Mielca, w tym głownie rzeki Wisłoka. Jako jeden z kierunków działań wymieniono:
Podejmowanie działań na rzecz zabezpieczenia miasta od zagrożeń hydrologicznych. W ramach tego
kierunku planuje się poprawę drożności cieków wodnych na terenie Mielca obejmująca zabezpieczenie
przeciwpowodziowe. W przypadku podejmowania bezpośrednich prac w obrębie koryt rzek i cieków
oraz ich bezpośredniego sąsiedztwa należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie właściwego stanu
koryt rzek oraz ekosystemów z nimi powiązanych . W obecnej sytuacji prace takie często prowadzą do
przekształceń hydromorfologicznych koryta cieków oraz powodują pogorszenie warunków retencji wód
(przyspieszony spływ wód). Aby zminimalizować negatywne oddziaływanie tych prac na ekosystemy
zależne od wód powierzchniowych należy ograniczyć ingerencję w koryto rzeki tylko do odcinków
faktycznie zagrożonych powodzią (są to zwykle obszary zagospodarowane sąsiadujące z linią
brzegową), a same prace prowadzić zgodnie z dobrą praktyką w zakresie hydrotechniki oraz w
porozumieniu z administratorem cieku oraz organizacjami zajmującymi się tematyką utrzymania wód.
W większości przypadków inwestycje infrastrukturalne w obrębie Strategii dotyczą obszarów
zabudowanych miasta oraz istniejących szlaków komunikacyjnych, w obrębie których struktura
ekosystemowa jest już przekształcona lub obszarów użytków rolnych, stąd oddziaływanie tych
projektów na zbiorowiska roślin i zwierząt nie powinno być znaczące. Realizacja tych inwestycji
powinna być każdorazowo przedmiotem kwalifikacji i/lub oceny wpływu na świat zwierzęcy i roślinny w
zależności od zakresu przedsięwzięcia i jego lokalizacji.
Należy także zaznaczyć, że realizacja niektórych projektów związanych z ograniczeniem emisji
zanieczyszczeń do powietrza, ochroną wód powierzchniowych i podziemnych, ograniczeniem emisji
hałasu itp., przyczyni się do poprawy jakości poszczególnych komponentów środowiska (powietrza,
wody podziemne i powierzchniowe, gleby itp.), a zatem projekty te wpłyną pozytywnie na zbiorowiska
roślinne i zwierzęce oraz spowodują zmniejszenie presji antropogenicznej wywieranej na te elementy.
W ramach Strategii nie przewidziano realizacji dużych inwestycji o charakterze liniowym, w związku
z czym nie przewiduje się wystąpienia zagrożenia dla spójności poszczególnych obszarów.
10.5. Wpływ na klimat akustyczny
Podczas prac prowadzonych w ramach modernizacji i budowy infrastruktury drogowej, innych
obiektów infrastruktury może wystąpić krótkoterminowe zwiększenie się poziom hałasu, a także
pojawić się mogą wibracje i drgania. Zmiany te będą miały jednak charakter przejściowy i krótkotrwały.
Realizacja zadań z zakresu budowy nowych i modernizacji istniejących odcinków dróg może
powodować lokalne zwiększenie natężenia hałasu w bezpośrednim sąsiedztwie tych obiektów
związane ze zwiększoną przepustowością i większym obciążeniem szlaków komunikacyjnych.
Minimalizacja oddziaływania akustycznego projektowanych odcinków dróg powinna zostać
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
66
przewidziana na etapie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko lub na etapie przeglądu
porealizacyjnego. W przypadku stwierdzenia wystąpienia ponadnormatywnego oddziaływania na
klimat akustyczny na obszarach podlegających ochronie przed hałasem zostaną zainstalowane
urządzenia do tłumienia hałasu (ekrany akustyczne).
Jednocześnie przebudowa i modernizacja systemu dróg przyczyni się do wzmocnienia wydajności
lokalnego układu komunikacyjnego poprzez m.in. rozwój i modernizację sieci drogowej, poprawę
wyposażenia ciągów komunikacyjnych, a co za tym idzie poprawę komunikacji w obrębie miasta,
poprawę płynności ruchu itp. Ponadto przewidziano szereg działań, których celem jest zwiększenie
dostępności oraz konkurencyjności transportu publicznego względem transportu indywidualnego.
W efekcie poprawią się warunki akustyczne w rejonie głównych ciągów komunikacyjnych poprzez
zmniejszenia strumienia pojazdów poruszających się po tych drogach oraz skrócenie czasu przejazdu.
10.6. Wpływ na zasoby naturalne i zabytki
Działania wyznaczone w projekcie Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata
2015-2020 w większości mają charakter neutralny lub pozytywny, odnoszą się do działań
ogólnorozwojowych w sferze społeczno-gospodarczej, a zatem będą miały wpływ na ogólną poprawę
stanu i jakości dóbr kultury.
Oczywiste pozytywne oddziaływanie będą miały projekty bezpośrednio ukierunkowane na ochronę
i popularyzację dziedzictwa kulturowego Miasta, w tym kierunki działań przewidziane w ramach celu
strategicznego 2.2. Wzrost poziomu partycypacji społeczeństwa w wydarzeniach kulturalnych
organizowanych na terenie miasta.
Zanieczyszczenia powietrza oraz drgania, których źródłem jest transport drogowy, sektor komunalny
i przemysł mają wpływ na stan obiektów budowlanych, również tych o charakterze zabytkowym,
co wymusza częstsze zabiegi renowacyjne i konserwatorskie. Wszelkie działania polegające na
ograniczeniu emisji zanieczyszczeń do atmosfery oraz ograniczenie oddziaływania
akustycznego(termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, wykorzystanie OZE, modernizacja
infrastruktury drogowej), pozwolą na ograniczenie niszczenia fasad budynków, w tym także
zabytkowych.
Strategia zawiera działania prowadzące do podniesienia wartości i jakości dóbr materialnych. Realizacja
ustaleń Strategii będzie się wiązała z poprawą jakości i wartości przestrzeni publicznych (estetyzacja,
modernizacja, remonty, realizacja nowych elementów architektury, uporządkowanie układu
przestrzennego).
W ramach Strategii nie przewidziano działań i projektów związanych bezpośrednio z wydobyciem
i wykorzystaniem zasobów naturalnych. W dalszej perspektywie czasowej działania związane
z ograniczeniem emisji do powietrza oraz wykorzystaniem OZE sprzyjać będzie ograniczeniu
zapotrzebowania na nieodnawialne zasoby przyrodnicze. Ponadto projekty związane z gospodarką
wodno-ściekową oraz odpadową pozwolą na poprawę stanu takich zasobów jak wody powierzchniowe
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
67
i podziemne oraz gleby.
Działania związane z uporządkowaniem ładu przestrzennego przyczynią się do optymalizacji
wykorzystania powierzchni ziemi i ochrony krajobrazu przed negatywnym oddziaływaniem
nieuporządkowanej zabudowy mieszkaniowej i przemysłowej.
10.7. Wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi
Działania wyznaczone w projekcie Strategii mają duże znaczenie dla zdrowia i samopoczucia
mieszkańców. Część z nich ma charakter pozytywny, ale są działania, które mogą oddziaływać
negatywnie.
Działania wyznaczone w projekcie Strategii mają charakter społeczny - pozytywne oddziaływanie
realizacji zapisów dokumentu na ludność jest oczywiste i będzie miało wieloaspektowy charakter,
zarówno w sferze materialnej, jak i pozamaterialnej. Wyraża się to w przyjętej misji gminy miasta
Mielca: Misją władz miasta jest kształtowanie Mielca jako obszaru dynamicznego, zrównoważonego
rozwoju społeczno - gospodarczego, ukierunkowanego na zapewnienie mieszkańcom wysokiego
standardu życia i wszechstronnego rozwoju przy zachowaniu zasobów środowiska naturalnego.
Zgodnie z ww. założeniami Mielec będzie miastem bezpiecznym i przyjaznym dla mieszkańców,
promującym zdrowy styl życia, z bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturą rekreacyjną, zapewniającą
doskonałe warunki do wypoczynku. Ochrona środowiska będzie ważnym obszarem troski władz
i mieszkańców, stąd w nowych decyzjach inwestycyjnych preferowane będą rozwiązania
proekologiczne. Równocześnie czynnikiem przyciągającym i aktywizującym mieszkańców będą liczne
wydarzenia kulturalne i sportowe, często wspierane przez funkcjonujące przedsiębiorstwa. Znacznej
poprawie ulegnie bezpieczeństwo zdrowotne i efektywność systemu ochrony zdrowia. Zapewniony
zostanie system opieki żłobkowej i przedszkolnej dla dzieci. Rozbudowana infrastruktura komunalna
będzie zapewniać właściwe warunki życia dla osób starszych i niepełnosprawnych, zabezpieczając ich
przed wykluczeniem społecznym Miasto będzie bardzo dobrze skomunikowane (drogowo i kolejowo)
z otoczeniem
Potencjalne bezpośrednie oddziaływanie w zakresie bezpieczeństwa i wpływu na zdrowie mieszkańców
może wystąpić podczas prac związanych z rozbudową lub modernizacją infrastruktury drogowej. Prace
te mogą stanowić zagrożenie dla ruchu pieszego i kołowego, w związku z powyższym istotne jest
odpowiednio wczesne poinformowanie lokalnej ludności o prowadzonych pracach budowlanych
i ziemnych, które umożliwi przygotowanie się do ewentualnych utrudnień.
W załączonej do opracowania tabeli macierzy przedstawiono wpływ poszczególnych przedsięwzięć
przewidzianych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca
na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, ludzi i dobra kultury. Przy ocenie starano się
brać pod uwagę końcowy efekt realizacji przedsięwzięcia i jego potencjalne oddziaływania na etapie
normalnego funkcjonowania jak również na etapie budowy.
Oddziaływanie proponowanych przez ustalenia Strategii rodzajów zainwestowania i form
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
68
zagospodarowania na przestrzeń i obiekty z nią związane podzielić można na: bezpośrednie, pośrednie,
wtórne (pochodne, występujące jako skutek w późniejszym okresie) i skumulowane (nakładające się
oddziaływanie pochodzące z różnych źródeł).
W przypadku, gdy kryterium oceny będzie stanowił czas, mówić należy o oddziaływaniu
długoterminowym (kilkudziesięcioletnim, np. powyżej 50 lat), średnioterminowym (obliczonym na
około 5-10 lat), krótkoterminowym (do 1 roku) i chwilowym (ograniczonym do maksimum 1 doby).
Można przyjąć, że w przypadku realizacji ustaleń Strategii wystąpi przede wszystkim oddziaływanie
średnioterminowe, związane z fazą budowy urządzeń i obiektów. Ponadto oddziaływanie
długoterminowe związane będzie z funkcjonowaniem planowanej zabudowy wielorodzinnej i związane
będzie z emisją zanieczyszczeń do powietrza oraz wprowadzaniem oczyszczonych ścieków socjalno-
bytowych i wód opadowych do wód lub ziemi.
Nieodwracalne oddziaływania mogą wystąpić w przypadku zmian ukształtowania powierzchni terenu.
Poprzez wprowadzone zasady zrównoważonego rozwoju oraz zwrócenie szczególnej uwagi
na zachowanie właściwego stanu poszczególnych komponentów środowiska w obszarze opracowania,
w tym na istniejące i proponowane obszary chronione, nie przewiduje się wystąpienia znaczących
oddziaływań nieodwracalnych związanych z zagrożeniem dla gatunków roślin i zwierząt objętych
ochroną prawną, poprzez ubytek ich siedlisk.
Jako oddziaływanie skumulowane należy wymienić emisję hałasu. Realizacja inwestycji
infrastrukturalnych może spowodować miejscowy wzrost poziomu hałasu w środowisku. Jednocześnie
uciążliwości związane z emisją hałasu zmniejszą się w wyniku poprawy jakości i stanu dróg. W związku
z tym należy oczekiwać, że realizacja założeń Strategii nie spowoduje znaczącego wzrostu obciążenia
hałasem terenów podlegających ochronie akustycznej.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
69
11. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
Jak wynika z analizy przeprowadzonej w ramach Prognozy oddziaływania na środowisko dla Strategii
Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020, nie przewiduje się wystąpienia
negatywnego oddziaływania na środowisko w wyniku realizacji postanowień Strategii i w przypadku
większości założeń uciążliwość będzie ograniczała się do etapu realizacji poszczególnych przedsięwzięć
(etapu budowy i modernizacji). Zdecydowana większość planowanych inwestycji będzie realizowana na
obszarach miejskich, przekształconych przez działalność człowieka. Jednakże zgodnie z zasadą
zapobiegania oraz minimalizacji skutków oddziaływań, należy na etapie projektowania, realizacji oraz
eksploatacji poszczególnych przedsięwzięć uwzględnić i zastosować działania łagodzące możliwe
negatywne oddziaływania na środowisko. Podjęcie tych działań wymagać będzie wdrożenia środków
zapobiegających potencjalnym znaczącym oddziaływaniom na środowisko:
inwestycje liniowe, w tym rozbudowę i modernizację infrastruktury drogowej należy prowadzić
po wcześniejszym rozpoznaniu warunków środowiskowych i geologicznych; przed
przystąpieniem do realizacji inwestycji należy przeanalizować konieczność przeprowadzenia
procedury oddziaływania na środowisko,
przed przystąpieniem do realizacji inwestycji należy rozważyć racjonalne warianty
alternatywne, w tym przede wszystkim warianty lokalizacyjne pozwalające
na zoptymalizowanie korzyści i szkód wywołanych realizacją inwestycji,
na etapie projektowania, w tym głównie inwestycji liniowych, należy przeanalizować lokalizację
inwestycji na tle cennych przyrodniczo siedlisk i stanowisk oraz przebiegu korytarzy
ekologicznych, w tym przede wszystkim koryt cieków naturalnych oraz ich dolin,
w przypadku wystąpienia możliwości przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu
w środowisku stwierdzonych na etapie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko lub
rzeczywistego przekroczenia tych poziomów stwierdzonych na podstawie pomiarów w fazie
eksploatacji infrastruktury, należy zastosować środki ograniczające rozprzestrzenianie się
hałasu w środowisku – ekrany akustyczne,
inwestycje liniowe, w tym przede wszystkim nowe odcinki dróg, należy projektować
oraz wykonać zgodnie z dobą praktyką w zakresie budowy szlaków komunikacji drogowej;
oznacza to przede wszystkim projektowanie przejść dla małych i dużych zwierząt, tworzenie
pasów zieleni izolacyjnej, wyposażenie dróg w kanalizację deszczową z podczyszczeniem
ścieków deszczowych przed wprowadzeniem do środowiska itp.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
70
Najcenniejsze obszary przyrodnicze na terenie miasta Mielec zlokalizowane są w sąsiedztwie głównych
cieków wodnych oraz ich dopływów, stąd realizacja inwestycji w tych obszarach wymaga szczególnej
uwagi. Do działań ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze należą:
Ograniczenie zabudowy obrzeża dolin rzek na obszarach obecnie niezagospodarowanych oraz
ingerencji w istniejąca uwarunkowania przyrodnicze;
Ograniczenie zmiany stosunków wodnych w rejonie dolin rzek, rozlewisk i starorzeczy;
Zaniechanie budowy jazów i zastawek ograniczających lub wręcz uniemożliwiających
swobodną wędrówkę ryb; budowa budowli piętrzących i grodzących powinna być
zaprojektowana w sposób umożliwiających zachowanie ciągłości ekologicznej cieków wodnych
Ograniczenie spływu zanieczyszczeń z terenów zabudowanych i z gruntów rolnych do zagłębień
mokradłowych (systemy podczyszczania wód opadowych itp.),
Zachowanie pozostałości lasów i zarośli łęgowych, spełniających funkcje ochronne
(przeciwpowodziowe) w dolinie,
Na obecnym etapie nie ma możliwości odniesienia się do wystąpienia potencjalnego znaczącego
oddziaływania na obszary chronione w związku z realizacją postanowień Strategii. Warianty
kompensacji przyrodniczej dla poszczególnych inwestycji powinny być określone w ramach
wydawanych decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla poszczególnych przedsięwzięć. Zgodnie z
art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227). Decyzje te określają środowiskowe uwarunkowania realizacji
przedsięwzięć, a w szczególności warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub
użytkowania przedsięwzięcia, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości
przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich
a także w przypadku, gdy z oceny przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba wykonania
kompensacji przyrodniczej, stwierdza się konieczność jej wykonania.
Powyższe działania powinny zostać uwzględnione w Strategii oraz na etapie projektowania, wykonania
i eksploatacji inwestycji na terenie miasta Mielca. Ponadto wszelkie działania o charakterze
infrastrukturalnym powinny spełniać podstawowe wymagania dotyczące BHP i ochrony środowiska,
w tym także opisane poniżej.
Tabela 5 Proponowane środki i zalecenia łagodzące niekorzystne oddziaływania na środowisko wynikające z realizacji Strategii
Element środowiska przyrodniczego
Środki łagodzące i zalecenia
Ludzie i społeczności
oznakowanie obszarów, gdzie prowadzone będą prace budowlane i modernizacyjne w celu zwiększenia bezpieczeństwa ludzi podczas wykonywania tych prac,
stosowanie sprawnego technicznie sprzętu, stałe prowadzenie nadzoru budowlanego oraz bezwzględne przestrzeganie przepisów BHP,
ograniczenie czasu pracy maszyn budowlanych do niezbędnego minimum w celu
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
71
Element środowiska przyrodniczego
Środki łagodzące i zalecenia
zmniejszenia emisji spalin oraz hałasu,
stosowanie systemów zabezpieczających rusztowania oraz maszyny i urządzenia podczas remontów i innych prac budowlanych, ograniczające jednocześnie uciążliwości przez niewywoływane,
stosowanie roślinności izolacyjnej (obudowa biologiczna wzdłuż ciągów komunikacyjnych).
Świat zwierzęcy
wykonanie inwentaryzacji budynków przed przystąpieniem do prac budowlanych pod kątem występowania ptaków oraz nietoperzy,
prowadzenie prac poza okresem lęgowym ptaków oraz rozrodu nietoperzy i innych gatunków istotnych pod względem przyrodniczym, których występowanie zidentyfikowano w rejonie planowanych inwestycji,
w przypadku braku możliwości prowadzenia prac w okresie poza lęgowym odpowiednio wcześniejsze zabezpieczenie budynków przed zakładaniem w nich lęgowisk,
prowadzenie prac budowlanych i modernizacyjnych w możliwe najkrótszym czasie.
Świat roślinny
wykonywanie inwentaryzacji florystycznych, dendrologicznych i badań fitosocjologicznych w przypadku realizacji przedsięwzięć w rejonie lub sąsiedztwie obszarów cennych przyrodniczo,
zachowanie obszarów biologicznie czynnych o powierzchni proporcjonalnej do powierzchni zagospodarowania,
wprowadzanie nowych obszarów zielni urządzonej, dostosowanej do warunków siedliskowych oraz współgrającej z otoczeniem,
zachowanie wysokiej kultury prowadzenia robót budowlanych, z poszanowaniem wymagań ochrony środowiska,
prowadzenie ręcznych wykopów w sąsiedztwie systemów korzeniowych w czasie wykonywania prac budowlanych,
zabezpieczenie pni drzew narażonych na otarcia ze strony sprzętu budowlanego np. włókniny i obudowy drewniane.
Wody powierzchniowe i podziemne
zabezpieczenie/uszczelnienie terenów zapleczy budów (magazynowanie substancji, materiałów oraz odpadów w sposób eliminujący kontakt z wodami opadowymi i gruntowymi),
kontrolowanie szczelności zbiorników paliw płynnych pojazdów stosowanych w czasie prac budowlanych w celu niedopuszczenia do miejscowego skażenia środowiska gruntowego substancjami ropopochodnymi,
zapewnienie dostępu pracownikom przedsiębiorstw budowlanych do przenośnych toalet oraz regularnie opróżnianie toalet z wykorzystaniem samochodów serwisowo-asenizacyjnych wyposażonych w odpowiednie akcesoria,
zachowanie szczególnej ostrożności w czasie prowadzenia prac w sąsiedztwie cieków i zbiorników wodnych,
stosowanie w budowanych i modernizowanych budynkach rozwiązań technicznych mających na celu ograniczenie zużycia wody.
Powietrze
zachowanie wysokiej kultury prowadzenia robót, a w szczególności przez: systematyczne sprzątanie placów budowy, zraszanie wodą placów budowy (zależnie od potrzeb), ograniczenie do minimum czasu pracy silników spalinowych maszyn i samochodów budowy, uważne ładowanie materiałów sypkich na samochody, stosowanie osłon na rusztowania, urządzenia, maszyny i pojazdy, ograniczających pylenie oraz inne zanieczyszczenia,
propagowanie ruchu rowerowego, pieszego, poprzez budowę nowych lub modernizację istniejących ciągów komunikacyjnych,
ograniczenie zmniejszania się lub zwiększanie powierzchni terenów zielonych na terenach zurbanizowanych,
budowanie pasów zieleni izolacyjnej, ograniczającej uciążliwości komunikacyjne.
Powierzchnia ziemi przed rozpoczęciem prac ziemnych zebranie warstwy wierzchniej gleby (humus), a po
zakończeniu prac – rozplantowanie na powierzchni terenu,
przestrzegania prawidłowej gospodarki odpadami.
Krajobraz
zintegrowanie nowych przedsięwzięć inwestycyjnych z istniejącą rzeźbą terenu,
utrzymanie areału zieleni miejskiej i zapobieganie degradacji infrastruktury wypoczynkowo-rekreacyjnej,
konsultacje społeczne przed realizacją przedsięwzięć wielkopowierzchniowych lub zw. z istotną ingerencją w krajobraz.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
72
Element środowiska przyrodniczego
Środki łagodzące i zalecenia
Klimat
utrzymanie zieleni na terenach zurbanizowanych i centrum miasta,
stosowanie zabiegów mających na celu zmniejszenie zatorów komunikacyjnych w mieście (odpowiednio zsynchronizowana sygnalizacja świetlna, propagowanie ruchu pieszego, rowerowego oraz komunikacji publicznej).
Zabytki i dobra materialne
planowanie nowych inwestycji w harmonii z istniejącym krajobrazem i historycznym układem przestrzennym,
odpowiednie wyeksponowanie obiektów zabytkowych o wysokich wartościach artystycznych, historycznych i kulturowych na tle istniejącej zabudowy oraz planowanych inwestycji,
prowadzenie prac remontowych obiektów zabytkowych w uzgodnieniu z Konserwatorem Zabytków.
Źródło: opracowanie własne
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
73
12. Oddziaływania transgraniczne
Miasto Mielec zlokalizowane jest w znacznej odległości od granicy Państwa. Najbliższa granica
ze Słowacją zlokalizowana jest w odległości ok. 90 km na południe. Zakres oddziaływania na etapie
budowy obiektów i modernizacji infrastruktury będzie zależny od stopnia przekształceń. Na etapie
eksploatacji nie przewiduje się wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań na środowisko, w
tym także oddziaływań o zasięgu wykraczającym poza granice administracyjne miasta. Większa część
projektów będzie realizowana w obrębie ścisłego centrum i zabudowy miejskiej oraz wiejskiej.
Przewidywane oddziaływanie będzie miało zakres lokalny i w znacznej większości projektów
krótkotrwały i przejściowy. W związku z tym, że obszar ten jest już w znacznym stopniu
zagospodarowany obiektami o analogicznej funkcji, nie przewiduje się wystąpienia negatywnych
znaczących oddziaływań, w tym także oddziaływań o charakterze transgranicznym.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
74
13. Analiza rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zaproponowanych w projekcie Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020
Kwestie rozwiązań alternatywnych w odniesieniu do analizowanego projektu Strategii można
generalnie rozpatrywać na trzech poziomach:
analizy prawidłowości sformułowania celów i ich ewentualnych modyfikacji,
analizy doboru sposobów i środków osiągania tak określonych celów,
rodzaju, lokalizacji i skali przedsięwzięć inwestycyjnych, służących osiąganiu celów projektu
Strategii.
Ograniczeniem w zaproponowaniu rozwiązań alternatywnych, typowym dla projektu Strategii jest
charakter ogólny wielu zapisów. Obok konkretnych zadań, projekt dokumentu zawiera także ogólne
ustalenia dotyczące określonych sfer funkcjonowania gminy. Strategia ma charakter deklaratywny
i w pewnej mierze dotyczy także spraw, postrzeganych jako ważne dla rozwoju, ale nie posiadających
żadnych przesądzeń co do realności ich realizacji, a tym bardziej szczegółowych rozwiązań czy
umiejscowienia w przestrzeni.
Kierunek działań wyznaczony w projekcie Strategii rozwoju dąży do osiągnięcia celów spełniających
kryteria zrównoważonego rozwoju i jest istotny dla zwiększenia efektywności działań w zakresie
poprawy stanu środowiska, w tym siedlisk przyrodniczych. Niemniej jednak na tym etapie prac
wdrożeniowych nie można jeszcze określić z dostatecznym prawdopodobieństwem, czy realizacja
których zadań będzie miała najbardziej korzystny wpływ na środowisko przyrodnicze zwłaszcza w
dłuższym horyzoncie czasowym.
Rozważając warianty alternatywne przedsięwzięć wynikających z zapisów Strategii Rozwoju Społeczno
-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020, mogą to być działania związane z wyborem innej
lokalizacji (warianty lokalizacji), innego sposobu prowadzenia inwestycji (warianty konstrukcyjne
i technologiczne, warianty organizacyjne), a także wariant niezrealizowania inwestycji tzw. wariant „0”.
Należy jednak pamiętać, że nawet wybór wariantu „0”, może wiązać się z pewnymi konsekwencjami,
ponieważ brak realizacji inwestycji może powodować negatywny oddźwięk środowiskowy np. brak
realizacji przedsięwzięć ograniczający emisję do powietrza, brak rozwoju i modernizacji systemu
kanalizacji sanitarnej itp. Zaniechanie podejmowania pewnych działań wpłynie niekorzystnie na rozwój
społeczno-gospodarczy obszaru. Bez potrzebnych działań stan środowiska oraz jakość życia
mieszkańców może ulec pogorszeniu.
Dokładne określanie alternatywnych rozwiązań oznaczałoby konieczność opracowania prognozy
oddziaływania na środowisko na poziomie szczegółowości, który adekwatny jest dla wymaganych przez
prawo raportów dla poszczególnych przedsięwzięć inwestycyjnych. Na obecnym etapie programowym,
ze względu na ilość zadań inwestycyjnych oraz różny stopień zaawansowania procesu inwestycyjnego
dla poszczególnych zadań nie jest możliwe przeprowadzenie rzetelnej oceny wpływu wszystkich
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
75
poszczególnych działań wymienionych w Strategii na środowisko oraz wyodrębnienie oddziaływań
nadmiernych i wskazanie wariantów alternatywnych.
W tej sytuacji wybór optymalnej lokalizacji lub warunków realizacji poszczególnych zadań należy
przeprowadzić w drodze indywidualnych postępowań w sprawie oceny oddziaływania na środowisko
planowanych przedsięwzięć.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
76
14. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
W celu monitorowania stanu wdrożenia postanowień Strategii zostanie powołany Zespół ds.
Monitoringu i Ewaluacji Strategii. Zadaniem powołanego Zespołu powinno być regularne dokonywanie
monitoringu realizacji celów strategicznych, za pośrednictwem pomiaru wskaźników wskazanych
w Strategicznej Karcie Wyników. Zespół powinien opracować narzędzie dokumentujące poziomy
każdego ze wskaźników w poszczególnych okresach, a jednocześnie wskazać, która z jednostek
organizacyjnych Urzędu będzie odpowiedzialna za przygotowanie oraz przekazanie członkom Zespołu
informacji na temat kształtowania się wartości poszczególnych wskaźników. Wskazane przez Zespół
poszczególne jednostki organizacyjne Urzędu powinny być zobligowane do dostarczenia wymaganych
danych w określonych przez Zespół terminach.
Członkowie Zespołu wdrażającego Strategię powinni realizować jej ewaluację w minimum trzech
przedziałach czasowych:
1. na koniec każdego roku kalendarzowego,
2. na koniec każdej kolejnej kadencji samorządowej,
3. na koniec okresu, który obejmuje strategia.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca
2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. U. UE. L. 01. 197.
30) państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym również Polska zostały zobowiązane do
monitorowania znaczącego wpływu na środowisko, wynikającego z realizacji planów i programów. Jak
wynika z tego artykułu, celem monitoringu jest między innymi możliwość określenia na wczesnym
etapie nieprzewidzianego niepożądanego wpływu oraz podjęcia odpowiedniego działania
naprawczego. Zgodnie z art. 10 ust. 2 w celu przestrzegania ust. 1 można wykorzystywać, stosownie do
potrzeb, istniejące systemy monitoringu. Stąd monitoring skutków realizacji postanowień Strategii
Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025 w
zakresie oddziaływania na środowisko może polegać na analizie i ocenie poszczególnych komponentów
środowiska w oparciu o wyniki pomiarów uzyskanych w ramach państwowego monitoringu środowiska
lub też w ramach innych monitoringów prowadzonych przez organy administracji publicznej, gminy
oraz podmioty gospodarcze, o ile dotyczą one obszaru w obrębie gminy miasta Mielca. W ramach
monitoringu oddziaływania na środowisko projektów realizowanych w ramach Strategii Rozwoju
Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025 zostaną
wykorzystane dane uzyskane ze źródeł wymienionych poniżej.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
77
Tabela 6 Źródła danych służących do monitorowania efektów związanych z realizacją Strategii
Lp.
Komponent
środowiska/przedmiot
analiz
Metoda/źródło informacji częstotliwość
1. Klimat akustyczny
analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach państwowego
monitoringu środowiska (WIOŚ Rzeszów)
monitoring hałasu prowadzony przez inne organy administracji
publicznej, gminę oraz zarządcę dróg (Powiatowy i Wojewódzki
Zarząd Dróg oraz GDDKiA)
kontrola skuteczności zastosowanych zabezpieczeń przed hałasem
(WIOŚ Rzeszów)
kontrola wydanych pozwoleń w zakresie emisji hałasu (Starostwo
Powiatowe w Mielcu)
Monitoring
okresowy
i interwencyjny,
raportowanie
raz w roku.
2. Jakość powietrza
analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach państwowego
monitoringu środowiska (WIOŚ Rzeszów)
monitoring prowadzony przez inne organy administracji publicznej,
gminę oraz podmioty gospodarcze
analiza wyników kontroli podmiotów gospodarczych
przeprowadzanych przez WIOŚ Rzeszów
kontrola domowych palenisk, zwłaszcza w sezonie grzewczym
(organy gmin – Straż Miejska)
wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza (roczne sprawozdania
dot. korzystania ze środowiska – Urząd Marszałkowski w
Rzeszowie)
Monitoring stały,
raportowanie
raz w roku,
doraźnie
w przypadku
zgłoszenia
naruszenia prawa
– kontrole
interwencyjne
3. Stan gleb
analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach państwowego
monitoringu środowiska (WIOŚ Rzeszów)
badania monitoringowe prowadzone przez inne podmioty (gminę,
powiat (okresowe badania jakości gleb) oraz podmioty
gospodarcze
kontrola zastosowanego systemu odprowadzania i
unieszkodliwiania ścieków sanitarnych i przemysłowych oraz stanu
technicznego instalacji i urządzeń temu służących (kontrole
podmiotów gospodarczych przez WIOŚ Rzeszów)
kontrola skuteczności i prawidłowości gospodarki odpadami
(roczne sprawozdania dot. gospodarki odpadami – Urząd
Marszałkowski w Rzeszowie)
Monitoring
okresowy,
raportowanie
raz w roku,
doraźnie
w przypadku
zgłoszenia
naruszenia prawa
– kontrole
interwencyjne
4
Jakość wód
powierzchniowych
i podziemnych
analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach państwowego
monitoringu środowiska (WIOŚ Rzeszów)
monitoring prowadzony przez inne organy administracji publicznej,
gminę oraz podmioty gospodarcze
kontrola zastosowanego systemu odprowadzania i
unieszkodliwiania ścieków sanitarnych
ilość odprowadzanych ścieków oraz ładunek zanieczyszczeń z
poszczególnych sektorów gospodarki (roczne sprawozdania dot.
korzystania ze środowiska – Urząd Marszałkowski w Rzeszowie)
kontrola przestrzegania postanowień wydawanych pozwoleń
wodnoprawnych (Starostwo Powiatowe w Mielcu)
Raz do roku,
doraźnie
w przypadku
zgłoszenia
naruszenia prawa
– kontrole
interwencyjne
Źródło: opracowanie własne
78
Spis tabel Tabela 1 Charakterystyka Jednolitych Części Wód Powierzchniowych na terenie miasta Mielec .............................. 19
Tabela 2 Tereny zieleni w Mielcu w roku 2013 ............................................................................................................. 21
Tabela 3 Wyniki pomiarów jakości JCWP na terenie miasta Mielca w 2014r. ............................................................ 25
Tabela 4 Ocena jakości wód podziemnych kontrolowanych w roku 2013 ................................................................... 26
Tabela 6 Proponowane środki i zalecenia łagodzące niekorzystne oddziaływania na środowisko ............................ 70
Tabela 7 Źródła danych służących do monitorowania efektów związanych z realizacją Strategii ............................ 77
Spis grafik Grafika 1 Miasto Mielec na tle powiatu mieleckiego ................................................................................................... 14
Grafika 2 Zasięg JCWPd nr 126 ..................................................................................................................................... 17
Spis załączników
1. Macierz oddziaływań Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-
2020 z prognozą do roku 2025
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
79
Załącznik nr 1: Macierz oddziaływań dla projektu Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
1. Priorytet strategiczny : Poszerzenie lokalnego rynku pracy i rozwijanie postaw przedsiębiorczych wśród mieszkańców
1.1. Cel strategiczny: Zwiększenie liczby miejsc pracy na terenie miasta
Kierunki działań:
Prowadzenie działań na rzecz pozyskiwania nowych inwestorów w strefie, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów innowacyjnych;
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Stwarzanie warunków do powstawania i rozwoju nowych, innowacyjnych firm poprzez budowę i unowocześnianie istniejących Inkubatorów Nowych Technologii;
+ 0 0 0 0 0 0 0 +
Wspieranie działań służących budowaniu odpowiednich struktur i dofinansowywaniu Funduszy Pożyczkowych dla MŚP
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Podejmowanie działań zmierzających do zbudowania odpowiedniego systemu wsparcia i obsługi przedsiębiorców i przyszłych inwestorów w mieście
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Pozyskiwanie funduszy zewnętrznych ukierunkowanych na rozwój przedsiębiorstw + 0 0 0 0 0 0 0 0
Dalszy rozwój terenów przeznaczonych pod inwestycje + 0/- 0/- 0/- 0 0 +/- 0 +
Wspieranie polityki stażowej prowadzonej przez przedsiębiorstwa zlokalizowane na terenie miasta + 0 0 0 0 0 0 0 0
Prowadzenie kształcenia i szkoleń w specjalnościach pożądanych z punktu widzenia lokalnego rynku pracy + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie działań służących aktywizacji osób bezrobotnych z terenu miasta + 0 0 0 0 0 0 0 0
Koordynacja działań informacyjnych, pozwalających mieszkańcom na lepsze poznanie podmiotów funkcjonujących na terenie miasta oraz rozpoznanie lokalnego rynku pracy
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Organizowanie spotkań przedstawicieli świata biznesu i młodzieży (targów pracy) + 0 0 0 0 0 0 0 0
Udzielanie wsparcia organizacyjnego i finansowego małym i średnim przedsiębiorstwom, lokowanym na terenie miasta, głównie w sektorze usług
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Podejmowanie działań kreujących postawy i kompetencje przedsiębiorcze, dedykowanych dla różnych grup mieszkańców
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Wprowadzenie preferencji dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność innowacyjną związaną z użytkowaniem lotniska
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Tworzenie spójnego wizerunku marki miasta + 0 0 0 0 0 0 0 0
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
80
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
Wspieranie przedsięwzięć zmierzających do zacieśniania współpracy przedsiębiorstw z jednostkami naukowymi
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Prowadzenie działań na rzecz promocji gospodarczej miasta + 0 0 0 0 0 0 0 0
2 Priorytet strategiczny : Tworzenie warunków efektywnej edukacji oraz rozwoju kulturowego mieszkańców
2.1. Cel strategiczny: Poprawa warunków prowadzenia edukacji w mieście
Kierunki działań:
Poprawa stanu materialnego infrastruktury szkolnej (dotyczy wszystkich poziomów kształcenia) + 0 0 0 0 0 0 0 +
Budowa i rozbudowa bazy przedszkolnej + 0 0 0 0 0 0 0 +
Realizowanie przedsięwzięć zwiększających kompetencje dzieci poza standardowymi programami nauczania
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Prowadzenie działań na rzecz podnoszenia poziomu wiedzy uczniów, w odniesieniu do wybranych przedmiotów
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Stwarzanie warunków do podnoszenie kompetencji nauczycieli + 0 0 0 0 0 0 0 0
Rozwijanie kompetencji społecznych dzieci na wszystkich poziomach nauczania i wychowania + 0 0 0 0 0 0 0 0
2.2. Cel strategiczny: Wzrost poziomu partycypacji społeczeństwa w wydarzeniach kulturalnych organizowanych na
Kierunki działań:
Prowadzenie działań na rzecz edukacji mieszkańców miasta w obszarze kultury, w tym wspieranie organizacji promujących kulturę
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Rozbudowa infrastruktury zapewniającej lepsze warunki realizacji wydarzeń kulturalnych (w tym infrastruktury osiedlowej)
+ 0 0 0 0 0 0 0 +
Poszerzanie oferty imprez kulturalnych ukierunkowanych na różne segmenty mieszkańców + 0 0 0 0 0 0 0 0
Udzielanie wsparcia finansowego podmiotom kultury + 0 0 0 0 0 0 0 0
Rozwijanie systemu zapewniającego skuteczne docieranie do mieszkańców informacji o wydarzeniach kulturalnych, mających miejsce na terenie miasta
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Podejmowania działań na rzecz większego zaangażowania biznesu w finansowanie wydarzeń kulturalnych + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie aktywności kulturalnej mieszkańców prowadzonej poza instytucjami + 0 0 0 0 0 0 0 0
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
81
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
Tworzenie oferty kulturalnej adresowanej bezpośrednio do mieszkańców konkretnych osiedli przy współpracy z radami osiedli
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Stymulowanie współpracy pomiędzy placówkami edukacyjnymi a instytucjami kultury + 0 0 0 0 0 0 0 0
Koordynacja działalności kulturalnej prowadzonej poza instytucjami (tworzenie miejskiego kalendarza imprez, dofinansowanie interesujących inicjatyw)
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie inicjatyw podnoszących i rozwijających kompetencje pracowników instytucji kultury + 0 0 0 0 0 0 0 0
3. Priorytet strategiczny: Obniżenie poziomu zanieczyszczenia środowiska
3.1. Cel strategiczny: Wyraźna poprawa czystości ekologicznej miasta
Kierunki działań:
Uruchomienie skuteczniejszego systemu monitoringu poziomu zanieczyszczeń środowiska + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 + +
Stymulowanie restrykcyjnego przestrzegania przez podmioty z terenu miasta norm zanieczyszczeń środowiska
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 + 0
Prowadzenie polityki informacyjnej skierowanej do mieszkańców, dotyczącej stanu środowiska oraz podmiotów, które w największym stopniu ingerują w środowisko naturalne
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0
Stymulowanie działań mających na celu pozyskiwanie środków finansowych na realizacje projektów dotyczących ochrony środowiska naturalnego
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0
Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na odnawialne źródła energii + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 + +
Prowadzenie działań na rzecz wprowadzenia ekologicznego, miejskiego taboru komunikacyjnego + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 + +
Prowadzenie akcji uświadamiających oraz kształtujących wrażliwość ekologiczną mieszkańców + 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0
Podejmowanie działań na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego w ścisłym centrum miasta + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 + +
Poprawa warunków składowania odpadów komunalnych + 0/+ 0/+ 0/+ + + 0/+ 0 +
Rozwijanie infrastruktury służącej poprawie stanu środowiska naturalnego + 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ 0/+ +
4. Priorytet strategiczny nr 4. Zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego i zdrowotnego mieszkańcom
4.1. Cel strategiczny 4.1. Zapewnienie bezpieczeństwa osobom starszym, niepełnosprawnym zagrożonym wykluczeniem społecznym
Kierunki działań:
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
82
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
Likwidowanie barier utrudniających funkcjonowanie osobom starszym i niepełnosprawnym (bariery architektoniczne, pojazdy komunikacji miejskiej, bariery komunikacyjne)
+ 0 0 0 0 0 0 0 +
Podnoszenie świadomości i wrażliwości społecznej na potrzeby osób niepełnosprawnych + 0 0 0 0 0 0 0 0
Promowanie działań na rzecz wzrostu zatrudnienia osób niepełnosprawnych + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie organizacyjne i finansowe wolontariatu ukierunkowanego na opiekę nad osobami starszymi, niepełnosprawnymi i samotnymi
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Udzielanie wsparcia dla organizacji pozarządowych realizujących zadania z zakresu pomocy społecznej + 0 0 0 0 0 0 0 0
Stworzenie optymalnych warunków do godnego starzenia się i aktywizacji osób w podeszłym wieku + 0 0 0 0 0 0 0 0
Zwiększenie dostępu do miejsc opieki dla osób niesamodzielnych i starszych w ośrodkach zapewniających pobyt dzienny
+ 0 0 0 0 0 0 0 +
Tworzenie warunków do rozwoju mieszkalnictwa, budownictwa socjalnego i chronionego + 0 0 0 0 0 0 0 0
Zapewnienie warunków zaspokajania potrzeb bytowych osób zagrożonych wykluczeniem mieszkaniowym oraz budowanie spójnego systemu przeciwdziałania bezdomności
+ 0 0 0 0 0 0 0 +
Tworzenie warunków do zapewnienia systemu całodobowego wsparcia osobom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie rodziny w realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczych, szczególnie w rodzinach wielodzietnych, niepełnych oraz dysfunkcyjnych
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Tworzenie warunków do włączenia organizacji pozarządowych w działania integrujące społecznie i zawodowo osoby zagrożone wykluczeniem społecznym
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Tworzenie spójnego systemu przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy w rodzinie + 0 0 0 0 0 0 0 0
4.2. Cel strategiczny: Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców
Kierunki działań:
Prowadzenie akcji (programów) edukacyjnych ukierunkowanych na podnoszenie świadomości zdrowotnej różnych grup mieszkańców
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Promocja i realizacja programów polityki zdrowotnej + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie działań mających na celu realizację programów wczesnego wykrywania chorób + 0 0 0 0 0 0 0 0
Tworzenie warunków dostępności do specjalistycznej opieki lekarskiej + 0 0 0 0 0 0 0 0
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
83
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
Implementacja systemu monitoringu i ewaluacji stanu zdrowia mieszkańców + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie działalności organizacji pozarządowych zajmujących się promocją zdrowia + 0 0 0 0 0 0 0 0
Zwiększenie świadomości mieszkańców w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa i postępowania w przypadku zagrożenia życia
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
4.3. Cel strategiczny: Zapewnienie systemu opieki nad dzieckiem w wieku do lat 3
Kierunki działań:
Budowa i rozbudowa sieci żłobków miejskich + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie rozwoju bazy żłobków przyzakładowych + 0 0 0 0 0 0 0 0
Tworzenie klubów dziecięcych i innych form opieki nad dzieckiem małym /opiekun dzienny, niania/ + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie organizacyjne i finansowe integracyjnych form opieki nad dziećmi do lat 3 + 0 0 0 0 0 0 0 0
Podnoszenie jakości realizowanych funkcji opiekuńczych, wychowawczych oraz edukacyjnych w żłobkach i innych formach opieki nad dzieckiem małym poprzez podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Współpraca i wspieranie działań integrujących pracę miasta z innymi gminami powiatu w zakresie zapewnienia systemu opieki nad dzieckiem do lat 3
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
5. Priorytet strategiczny: Dostosowanie infrastruktury technicznej do potrzeb miasta oraz usprawnienie systemu komunikacji.
5.1. Cel strategiczny: Poprawa stanu infrastruktury technicznej
Kierunki działań:
Stworzenie efektywnego systemu zaopatrzenia miasta w wodę + 0 0 0 0/+ 0 0 0 +
Podejmowanie działań na rzecz zabezpieczenia miasta od zagrożeń hydrologicznych + 0/- 0/- 0/- +/- 0 0 0 +
Budowa i rozbudowa systemu kanalizacyjnego + + + + + 0 0 0 +
Modernizacja i rozbudowa miejskiego systemu ciepłowniczego + + + + 0 0 0 + +
Zapewnianie warunków rozwoju sieci teleinformatycznych + 0 0 0 0 0 0 0 +
5.2. Cel strategiczny: Poprawa jakości transportu publicznego
Kierunki działań:
Poprawa jakości transportu publicznego poprzez zakup nowego niskoemisyjnego taboru autobusowego + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 + +
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
84
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
Utworzenie zintegrowanego centrum przesiadkowego (dworca) + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Podejmowanie inicjatyw na rzecz przywrócenia komunikacji kolejowej (lobbying) + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Poprawa warunków podróżowania pasażerów poprzez budowę / przebudowę niezbędnej infrastruktury dotyczącej transportu publicznego (np. pętli, zatok, przystanków)
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Budowa / przebudowa infrastruktury dotyczącej transportu publicznego, niezbędnej do obsługi taboru autobusowego (np. zaplecze techniczne)
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Poszerzenie zakresu terytorialnego funkcjonowania komunikacji miejskiej wraz z optymalizacją oferty przewozowej
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Wspieranie inicjatyw służących rozbudowie infrastruktury, pozwalającej na sprawniejsze skomunikowanie miasta z otoczeniem - rozbudowa sieci dróg zbiorczych lokalnych i dojazdowych
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ 0
Podejmowanie działań inwestycyjnych skutkujących wdrożeniem nowych lub rozwojem istniejących Inteligentnych Systemów Transportowych (np. karta miejska, informacja pasażerska)
+ 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
5.3. Cel strategiczny: Podniesienie poziomu bezpieczeństwa komunikacyjnego w mieście
Kierunki działań:
Tworzenie spójnego układu komunikacyjnego w mieście powiązanego z drogami wyższego rzędu + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Rozbudowa i racjonalizacja systemu ścieżek rowerowych oraz infrastruktury dla rowerzystów + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 0 0/+ +
Synchronizowanie sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniach + 0 0 0 0 0 0 0 +
Uporządkowanie systemu tablic informacyjnych i reklam umieszczanych przy drogach + 0 0 0 0 0 0 0 +
Poszerzanie liczby miejsc postojowych dla osób niepełnosprawnych + 0 0 0 0 0 0 0 +
Tworzenie warunków do skutecznej edukacji dzieci w zakresie bezpieczeństwa drogowego + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wprowadzenie polityki parkingowej w mieście, umożliwiającej racjonalizację natężenia ruchu + 0 0 0 0 0 0 0 0
Tworzenie spójnego systemu informacji miejskiej ułatwiającego korzystanie z infrastruktury miejskiej, w tym w szczególności transportu publicznego
+ 0 0 0 0 0 0 0 +
6. Priorytet strategiczny: Uporządkowanie przestrzeni miejskiej w kontekście spełnianych przez nią funkcji
6.1. Cel strategiczny: Zapewnienie zrównoważonego rozwoju przestrzeni miasta
Kierunki działań:
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
85
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego miasta + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 + 0 0
Podejmowanie działań na rzecz zagospodarowania lotniska (alternatywnego względem lotniska w Jasionce)
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Wydzielenie miejsc rekreacyjnych na osiedlach, gdzie dominuje budownictwo jednorodzinne + 0 0 0 0 0 0 0 0
Zapewnienie integracji nowych osiedli z centrum + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wydzielenie i przygotowanie obszarów w mieście dla rozwoju usług + 0 0 0 0 0 0 0 0
Rewitalizacja obszarów zdegradowanych + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 + 0 +
Egzekwowanie dyscypliny urbanistycznej w mieście + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 + 0 +
Podejmowanie działań na rzecz lepszego zagospodarowania parków miejskich + 0/+ 0/+ 0/+ 0 0 + 0 +
7. Priorytet strategiczny: Stworzenie warunków dla rozwijania aktywności fizycznej przez różne grupy mieszkańców
7.1. Cel strategiczny: Zwiększenie liczby mieszkańców korzystających z różnych form rozwoju fizycznego
Kierunki działań:
Poprawa stanu bazy sportowej szkół (w tym budowa i rozbudowa sal sportowych) + 0 0 0 0 0 + 0 +
Prowadzenie akcji dotyczących edukacji sportowej w szkołach + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie, organizowanie i promowanie imprez sportowych o różnym charakterze (rywalizacja międzyszkolna, ligi amatorskie, imprezy masowe. itp.)
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Oferowanie szerszego wyboru dyscyplin sportowych w szkołach + 0 0 0 0 0 0 0 0
Rozbudowa obiektów drobnej infrastruktury sportowej i rekreacyjnej w terenie + 0 0 0 0 0 + 0 +
Budowa i rozbudowa placów zabaw + 0 0 0 0 0 + 0 +
Udzielanie wsparcia finansowego dla sportu amatorskiego i profesjonalnego + 0 0 0 0 0 0 0 0
Udzielanie wsparcia inicjatywom lokalnym oraz organizacjom pozarządowym funkcjonującym w obszarze sportu
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Stymulowanie działań na rzecz wspierania sportu profesjonalnego przez podmioty funkcjonujące w strefie + 0 0 0 0 0 0 0 0
Zagospodarowywanie terenów zielonych ukierunkowane na możliwości uprawiania masowego sportu amatorskiego i rekreacji
+ 0 0 0 0 0 + 0 +
8. Priorytet strategiczny: Zwiększenie zakresu współpracy mieszkańców i instytucji
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta Mielca na lata 2015-2020 z prognozą do roku 2025
86
L.p. WYSZCZEGÓLNIENIE
Lud
zie
Ró
żno
rod
no
ść
bio
logi
czn
a
Zwie
rzęt
a
Ro
ślin
y
Wo
dy
po
wie
rzch
nio
we
i po
dzi
emn
e
Po
wie
rzch
nia
zie
mi
i gl
eba
Kra
job
raz
Klim
at, p
ow
ietr
ze
atm
osf
eryc
zne
Zab
ytki
i d
ob
ra
mat
eria
lne
8.1. Cel strategiczny: Wzrost poziomu partycypacji społecznej w działania podejmowane na terenie miasta
Kierunki działań:
Poszerzanie idei budżetu obywatelskiego + 0 0 0 0 0 0 0 0
Poszerzanie zakresu konsultacji społecznych dla przedsięwzięć podejmowanych przez miasto + 0 0 0 0 0 0 0 0
Podejmowanie działań na rzecz szerszego zainteresowania podmiotów gospodarczych sprawami miasta i jego mieszkańców
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie działań podmiotów ekonomii społecznej + 0 0 0 0 0 0 0 0
Poprawa systemu komunikacji pomiędzy mieszkańcami + 0 0 0 0 0 0 0 0
Rozwijanie e-usług służących poprawie komunikacji pomiędzy mieszkańcami a instytucjami publicznymi + 0 0 0 0 0 0 0 0
Wspieranie finansowe i organizacyjne organizacji pozarządowych oraz delegowanie do nich szerszego zakresu zadań
+ 0 0 0 0 0 0 0 0
Zastosowano następujące oznaczenia: (0) - brak zauważalnego oddziaływania w zakresie analizowanego przedsięwzięcia; (+) - potencjalnie pozytywne oddziaływanie; (-/+) - realizacja zadania może spowodować zarówno pozytywne, jak i negatywne oddziaływanie; (-) - potencjalnie negatywne oddziaływanie; (N) - brak możliwość jednoznacznego określenia spodziewanego oddziaływania.