PREZYDENCKAPARANIE ŻYJE

www.gazetawroclawska.pl

sobota10.04.2010

WYDANIENADZWYCZAJNE

WROCŁAW

Wkatastrofiezginęlirównież ministrowie,dowódcysiłzbrojnychRP,biskupipolowi,posłowieisenatorowie–byłytonajważniejszeosobywpaństwie

FOT,BARTŁOMIEJMIĘDZBRODZKI/EASTNEWS

www.gazetawroclawska.pl2 | 10 kwietnia 2010 | Polska Gazeta Wrocławska

Fakty 24|PolskaKatastrofa w Smoleńsku

Są takie chwile i takie tragedie, w których żadne słowa, gesty nie oddadzą tego, co czujemy.Prezydent Rzeczypospolitej oraz dziesiątki wybitnych przedstawicieli polskiej elity politycznej

zginęli w niewyobrażalnej katastrofie.

Łączymy się w bólu z ich rodzinami i bliskimi. Bolejemy nad tym, że wmiejscu,w którymwymordowana została elita polityczna II Rzeczypospolitej,

po 70 latach w drodze na uroczystości upamiętniające tamte ofiary polskie państwoznów straciło tak wielu swoich wybitnych obywateli. Płaczemy też zwyczajnie po ludzku,

bo wiele z tych osób osobiście znaliśmy.

Zginęli nie tylko przedstawiciele i wybitni obywatele państwa polskiego, ale też nasi koledzy,znajomi, przyjaciele. W takich chwilach jakiekolwiek podziały tracą sens. To byli wielcy patrioci.

Dziękujemy im za to, co zrobili dla Polski.

Cześć ich pamięci

Zarząd i pracownicy Polskapresse, wydawcy dziennika „Polska-GazetaWrocławska”

Lech Kaczyński, prezydent RPMaria Kaczyńska, małżonka prezydenta RP

Ryszard Kaczorowski, były prezydent RPJoanna Agacka-Indecka, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej

Ewa Bąkowska, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeńgen. broni Andrzej Błasik, dowódca sił powietrznych

Krystyna Bochenek, wicemarszałek Senatu RPAnna Maria Borowska, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń

Bartosz Borowski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeńgen. dyw. Tadeusz Buk, przedstawiciel sił zbrojnych

gen. bryg. abp Miron Chodakowski, prawosławny ordynariusz Wojska PolskiegoCzesław Cywiński, prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK

Leszek Deptuła, posełppłk Zbigniew Dębski, członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari

Grzegorz Dolniak, posełKatarzyna Doraczyńska, Kancelaria Prezydenta

Edward Duchnowski, sekretarz generalny Związku SybirakówAleksander Fedorowicz, tłumacz języka rosyjskiego

Janina Fetlińska, senatorJarosław Florczak, funkcjonariusz BOR

Artur Francuz, funkcjonariusz BORgen. Franciszek Gągor, szef Sztabu Generalnego WP

Grażyna Gęsicka, posłankagen. bryg. Kazimierz Gilarski, przedstawiciel sił zbrojnych

Przemysław Gosiewski, posełks. prałat Bronisław Gostomski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych sto-

warzyszeńMariusz Handzlik, minister w Kancelarii Prezydenta

ks. prałat Roman Indrzejczyk, kapelan prezydentaPaweł Janeczek, funkcjonariusz BOR

Dariusz Jankowski, Kancelaria PrezydentaIzabela Jaruga-Nowacka, posłanka

o. Józef Joniec, prezes stowarzyszenia ParafiadaSebastian Karpiniuk, poseł

wiceadm. Andrzej Karweta, dowódca marynarki wojennejMariusz Kazana, dyrektor Protokołu Dyplomatycznego w MSZ

Janusz Kochanowski, rzecznik praw obywatelskichgen. bryg. Stanisław Nałęcz-Komornicki, kanclerz Orderu Wojennego Virtuti

MilitariStanisław Jerzy Komorowski, wiceminister obrony narodowej

Paweł Krajewski, funkcjonariusz BORAndrzej Kremer, wiceszef MSZ

ks. Zdzisław Król, były kapelan Warszawskiej Rodziny KatyńskiejJanusz Krupski, kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowa-

nychJanusz Kurtyka, prezes IPN

ks. Andrzej Kwaśnik, kapelan Federacji Rodzin Katyńskichgen. Bronisław Kwiatkowski, przedstawiciel sił zbrojnych

Wojciech Lubiński, lekarz prezydentaTadeusz Lutoborski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń

Barbara Mamińska, osoba towarzyszącaZenona Mamontowicz-Łojek, prezes Polskiej Fundacji Katyńskiej

Stefan Melak, przewodniczący Komitetu KatyńskiegoTomasz Merta, wiceminister kultury

Stanisław Mikke, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeńAleksandra Natalli-Świat, posłanka

Janina Natusiewicz-Mirer, osoba towarzyszącaPiotr Nosek, funkcjonariusz BOR

Piotr Nurowski, prezes PKOlBronisława Orawiec-Loeffler, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych

stowarzyszeńks. ppłk Jan Osiński, Ordynariat Polowy WP

ks. płk Adam Pilch, ewangelickie duszpasterstwo poloweKatarzyna Piskorska, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń

Maciej Płażyński, posełgen. dyw. bp Tadeusz Płoski, biskup polowy Wojska Polskiego

gen. dyw. Włodzimierz Potasiński, przedstawiciel sił zbrojnychAndrzej Przewoźnik, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeń-

stwaKrzysztof Putra, wicemarszałek Sejmu RPks. prof. Ryszard Rumianek, rektor UKSW

Arkadiusz Rybicki, posełAndrzej Sariusz-Skąpski, prezes Federacji Rodzin Katyńskich

Wojciech Seweryn, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeńSławomir Skrzypek, prezes NBP

Leszek Solski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeńWładysław Stasiak, szef Kancelarii Prezydenta RP

Jacek Surówka, funkcjonariusz BORAleksander Szczygło, szef BBN

Jerzy Szmajdziński, wicemarszałek Sejmu RPJolanta Szymanek-Deresz, posłanka

Izabela Tomaszewska, Kancelaria PrezydentaMarek Uleryk, funkcjonariusz BOR

Anna Walentynowicz, osoba towarzyszącaTeresa Walewska-Przyjałkowska, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych

stowarzyszeńZbigniew Wassermann, poseł

Wiesław Woda, posełEdward Wojtas, poseł

Paweł Wypych, minister w Kancelarii PrezydentaStanisław Zając, senator

Janusz Zakrzeński, osoba towarzyszącaGabriela Zych, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń

Dariusz Michałowski, funkcjonariusz BOR

Oprócz pasażerów na pokładzie samolotu było także 8 członków załogi

Lista ofiar

www.gazetawroclawska.pl Polska Gazeta Wrocławska | 10 kwietnia 2010 | 3

Fakty 24|PolskaKatastrofa w Smoleńsku

Prasa zagraniczna o katastrofie w Smoleńsku

Katyń, gdzie 70 lat temu 20 tys. pol-skich oficerów zostało zamordowa-nych na rozkaz Stalina, był kojarzonyz jednym z największych dramatówpolskiej historii; teraz będzie kojarzo-ny z dwoma. Katastrofa, w której zginę-li prezydent Lech Kaczyński, wieleinnych osób, w tym niemal cały SztabGeneralny Wojska Polskiego, zamieniasię natychmiast w bezprecedensowykryzys w polskim państwie. O ile niezagrozi to funkcjonowaniu państwa, tosytuacja wojska się komplikuje.PAP

Katastrofa, w której zginął prezy-dent Rzeczypospolitej Polskiej LechKaczyński oraz wielu wysokichfunkcjonariuszy państwa, to pora-żający cios dla Polski. Sprawia on, żew Polsce na nowo ożył horror katyń-skiej masakry. Samolot Tupolew-154,którym lecieli, został skonstruowanyw latach 60. ubiegłego wieku przezsowieckich konstruktorów. Polscypolitycy od wielu lat skarżyli sięna przestarzałą flotę lotniczą przy-wódców państwa. WR

Samolot, który się rozbił kołoSmoleńska, miał około 20 lat,a dyskusje o zastąpieniu tychwysłużonych maszyn w Polscena razie nie zostały sfinalizowane.Powołując się na Aviation SafetyNetwork, gazeta przypomina, że byłojuż 66 katastrof z udziałem tego typusamolotów, w tym sześć w ostatnichpięciu latach. Niedawno ostatnia tegotypu maszyna została nawet wycofa-na przez rosyjski Aerofłot.Kaz

Polski rząd po tragedii zebrał sięna nadzwyczajnym posiedzeniu.Prezydent Rosji Dmitrij Miedwied-iew wysłał kondolencje do marszał-ka Sejmu Bronisława Komorow-skiego. „Podobnie jak wszyscy Rosja-nie wyrażam głęboki żal po informacjio tragicznej śmierci prezydenta LechaKaczyńskiego, jego żony i członkówpolskiej delegacji, którzy lecieli na uro-czystości do Katynia” – napisał rosyj-ski prezydent Dmitrij Miedwiediew.Kaz

Kanclerz Niemiec Angela Merkel,wyraźnie wstrząśnięta tragedią, zło-żyła Polsce kondolencje. – Łączymysię w żałobie z narodem polskim. Pol-ska straciła osobowość, na której moż-na było budować Europę, kiedy byłataka potrzeba – powiedział też wzru-szony minister spraw zagranicznychNiemiec Guido Westerwelle. – To doty-ka mnie osobiście, bo straciłem mądre-go i energicznego partnera do rozmów– przyznał szef niemieckiego MSZ.Emde

Cała Polska jest w szoku: pod Pała-cem Prezydenckim w Warszawiespontanicznie pojawił się tłumopłakujący stratę. Były prezydentPolski Lech Wałęsa, który zwykle mana każde pytanie gotową szybkąodpowiedź, tym razem musiał długoszukać właściwych słów. „W tragediizginęła elita narodu” – powiedziałw końcu były przywódca Solidarnoś-ci. Dzisiejsza strata wydaje się równiegłęboka, jak przed 70 laty w Katyniu.Emde

Lech Kaczyński to pierwszy pełnią-cy obowiązki polski przywódca,który zginął na służbie, od czasuśmierci w katastrofie lotniczejw Gibraltarze generała WładysławaSikorskiego w 1943 r. RzecznikDepartamentu Stanu USA P.J. Crowleypowiedział: „To straszna tragedia dlaPolski. Przekazujemy wszystkim Pola-kom nasze najszczersze kondolencje”.Guido Westerwelle, szef MSZ Nie-miec, dodał, że jego rodacy łączą sięw bólu z sąsiadami z Polski.WR

Gdy tylko zaczęły się pojawiaćinformacje o tragedii, w której zgi-nął prezydent Polski, słowo „Katyń”nabrało dla Polaków nowego zna-czenia. Delegacja polskich władzleciała do Katynia oddać hołd pomor-dowanym tam przez Stalina w 1940 r.oficerom, wysokim urzędnikom,ówczesnej elicie polskiego narodu.70 lat po tamtej tragedii praktyczniew tym samym miejscu zginęli liderzyRzeczypospolitej Polskiej: współczes-na elita polskiego społeczeństwa. WR

W katastrofie zginęli prezydentKaczyński, jego żona i wielu wyso-kich oficjeli. Wśród nich był szefSztabu Generalnego FranciszekGągor i wiceminister spraw zagra-nicznych Andrzej Kremer. Zgodniez konstytucją, w przypadku śmierciprezydenta jego obowiązki przejąłmarszałek niższej izby parlamentuBronisław Komorowski. Kaczyńskileciał do Katynia, by upamiętnić pol-skie i rosyjskie ofiary sowieckiegoprzywódcy Józefa Stalina. Kaz

Dla Polski to, co się stało, to nietylko katastrofa lotnicza, alepodwójny dramat, bo prezydentKaczyński był w drodze do Katynia,gdzie miał upamiętnić największąnarodową tragedię. Morderstwo ofi-cerów przypieczętowało zniszczeniepolskiego państwa. To, że obrońcaprawdy o Katyniu zginął w tym miej-scu, ma szczególne znaczenie. Śmierćwe mgle w Smoleńsku to katastrofal-ne zrządzenie metafizycznego Losuwpisujące się w historię. Emde

Jeszcze nigdy w historii Polskijednocześnie nie zginęła takwielka liczba osób z najwyż-szychwładzkraju.–ZginęłaelitaRzeczypospolitej – mówi LechWałęsa, legendarny przywódcaSolidarności i pierwszy prezy-dent RP. – To jest nieszczęściedrugie po Katyniu. Wyrwanonamporazdrugiczęśćelitytegokraju, będziemy długo uzupeł-niać,długoszkolić,tojużniebę-dzie to, co było. Musimy jednakwidzieć,jaknaszeżyciejestmałoważne – dodał.Tak doszło do tragedii.7.23 Prezydencki samolotTu-154 startuje z lotniskaw Warszawie. Do odprawy niezgłaszasięZofiaKruszyńska,se-kretarka prezydenta RP. Stani-sław Żelichowski, szef klubuparlamentarnego PSL, odstąpiłmiejsce w samolocie koledzeWiesławowi Wodzie.

8.56Maszynarozbijasiępod-czas podchodzenia do lądowa-nia na wojskowym lotniskuwSmoleńsku.Naoczniświadko-wie opisują, że samolot skrzyd-łem zahaczył o drzewa okołodwóchkilometrówprzedpasemstartowym. Następnie runąłna ziemię i stanął w płomie-niach. Świadkowie nie słyszelieksplozji, jedynie głuche ude-rzenie o ziemię. Szczątki prezy-denckiej maszyny były rozrzu-cone w promieniu kilkuset me-trów.

Według rosyjskich źródełw okolicach Smoleńska pano-wała gęsta mgła, a przed podej-ściem do lądowania maszynakilka razy okrążyła lotnisko. Sa-molot najprawdopodobniej nie

znajdował się w osi pasa, ozna-czato,żeschodziłdolądowaniaokołosiedemdziesięciumetrówobok niego. W ostatniej chwilipiloci mieli starać się podnieśćmaszynę.

Ze względu na trudne wa-runki atmosferyczne pilotowiproponowano, by lądował nalotniskuwMińskulubMoskwie.

Wcześniej na wylądowaniew Smoleńsku nie zdecydowałsię rosyjski wojskowy samolottransportowy Ił-76. Po pierw-szej próbie odleciał do Moskwy.Ten jednak zdecydował się wy-lądować.

Przed 9.00 pojawiają siępierwsze nieoficjalne informa-cje o katastrofie.

Szef MSZ Radosław Sikorskiwtrybiepilnyminformujeotra-gedii najważniejsze osobywpaństwie.–Byłomoimstrasz-nym, smutnym obowiązkiempoinformowanie o tym pre-miera, marszałka Sejmu i Jaro-sława Kaczyńskiego – powie-dział Sikorski w rozmowie z Ra-diemZet.–Takjakpani,premierpłakał, gdy się dowiedział – po-wiedziałministerdoprowadzą-cej rozmowę.

Premier Donald Tuskw Gdańsku miał uczestniczyćw konferencji „Idea Polski XXIwieku” zorganizowanej dziśprzez Instytut Badań nad Go-spodarką Rynkową. Zamiastnakonferencjęsamochodemje-dzie do Warszawy.

Rzecznik MSZ Piotr Pasz-kowski poinformował, że naj-prawdopodobniejniktnieprze-żył katastrofy prezydenckiegosamolotu.

9.05 Na miejsce tragedii do-cierają pierwsze rosyjskie ekipy

ratownicze. Oni już wiedzą, żenikt nie mógł przeżyć tej trage-dii.Zprezydenckiejmaszynyzo-stały tylko szczątki.

9.26 Ministerstwo Spraw Za-granicznych potwierdza, żedoszłodokatastrofy.Niepodajejednakliczbyofiar.Niewiadomojeszcze,costałosięzparąprezy-dencką.

09.36 Ekipy ratownicze uga-siły płonącego prezydenckiegoTupolewa – informuje polskieMSZ.

09.41Rosyjskieministerstwods.sytuacjinadzwyczajnychpo-daje,żewkatastrofieprezydenc-kiego polskiego Tupolewa zgi-nęło 87 osób.

09.49CentrumInformacyjneRząduinformuje,żepremierDo-nald Tusk jest wdrodze z Gdań-ska do Warszawy.

09.54 Gubernator obwodusmoleńskiegoinformuje,żeniktnie przeżył katastrofy prezy-denckiegosamolotu.Wiadomo,że zginęło 96 osób.

10.04PrezydentRosjiDmitrijMiedwiediewpowołałspecjalnąkomisję do zbadania przyczynkatastrofy polskiego samolotu.Będzie jej przewodniczył pre-mier Rosji Władimir Putin. Pre-zydent Rosji wysłał takżena miejsce wypadku ministrado spraw nadzwyczajnychSiergieja Szojgu.

10.25MarszałekSejmuBroni-sław Komorowski wraca z Trój-miasta do Warszawy – poinfor-mowałakancelariamarszałka.

10.36 Wszystko wskazuje nato, że prezydencka para nie żyje– informuje rzecznik MSZ PiotrPaszkowski.

10.55 MSZ Rosji potwierdza:nikt nie przeżył katastrofy.

11.06 Wszyscy pasażerowiepolskiego samolotu prezydenc-kiego zginęli – potwierdza ofi-cjalnie MSZ.

11.30 Minister sprawiedli-wości Krzysztof Kwiatkowskipowołuje specjalną komisję,która ze strony polskiej ma wy-jaśnić okoliczności katastrofyprezydenckiego samolotu.Kwiatkowski powiedział, żezdecydował o wszczęciu pol-skiego śledztwa, niezależnegood prac rosyjskich prokurato-rów.

Minister dodał, że na miejscekatastrofy pojedzie zespół pro-kuratorówzPolski.Polskaczekateraz na pozwolenie rosyjskiejstrony w tej sprawie.

13.00 Zaczyna się specjalneposiedzenie Rady Ministrówpod przewodnictwem DonaldaTuska.

13.45MarszałekSejmuBroni-sław Komorowski informuje, żezgodnie z Konstytucją Rzeczy-pospolitej obejmuje obowiązkigłowy państwa. Jednocześnieogłasza tygodniową żałobę na-rodową.

14.19 – Takiego dramatuwspółczesny świat nie widział– mówi premier Donald Tusk.Składa kondolencje rodzinieprezydentaorazbliskimwszyst-kich, którzy zginęli w katastro-fie. Informuje, że na niedzielęw południe rząd ogłosił dwieminuty ciszy. Podobna cisza matowarzyszyć uroczystościompogrzebowym.

Miejsce katastrofy

POLSKA

Łotwa

Litwa

Białoruś

Ukraina

Rosja

Rosja

SMOLEŃSK

Tu-154M

rozpiętość 37,55 m

powierzchnia nośna 201,5 m²

liczba pasażerów 180

masa własna 54 000 kg

maksymalna masa startowa 102 000 kg

prędkość minimalna 235 km/h

prędkość maksymalna 950 km/h

pułap maksymalny 11 000 m 47,9 m

11,4

m

96 osób, w tym prezydencka para Maria i Lech Kaczyńscy, zginęli dziś podczas lądowania samolotu na lotniskuw Smoleńsku. Mieli wziąć udział w uroczystościach 70. rocznicy zamordowania polskich oficerów przez NKWD

DrugawielkatragediakatyńskaMariuszStaniszewski

www.gazetawroclawska.pl4 | 10 kwietnia 2010 | Polska Gazeta Wrocławska

Fakty 24|Polska

Namiejscu katastrofy pracuje 134 ratowników i specjalistyczny sprzęt.Wakcji uczestniczą też grupyoperacyjne FSB imilicji.Niewy

Będziepolskieśledztwowspra-wiekatastrofywSmoleńskupol-skiego samolotu z parą prezy-dencką na pokładzie. Takie po-lecenie wydał prokurator gene-ralnyAndrzejSeremetnawnio-sek ministra sprawiedliwości– poinformował KrzysztofKwiatkowski.

Według ministra sprawiedli-wości, polskie MinisterstwoSprawZagranicznychzwrócisiędo strony rosyjskiej o umożli-wienie polskim prokuratoromdostępu do miejsca zdarzenia.Polscy śledczy będą mieli pełnydostęp do wraku samolotu.

Według informacji władzobwodu smoleńskiego, gdziedoszło do katastrofy, to załogazdecydowała o lądowaniu. Ob-sługa tamtejszego lotniska ra-dziła,żebylądowanieodbyłosięw Mińsku lub w Moskwie zewzględu na złe warunki atmo-sferyczne – poinformował za-stępca dyrektora służby praso-wej gubernatora.

Jak poinformowała rzecz-niczka głównego zarządu mini-sterstwa ds. sytuacji nadzwy-czajnych w obwodzie smoleń-skim Irina Andrianowa, namiejscu katastrofy jest 134 ra-towników i 50 sztuk sprzętu.Poza tym w akcji ratowniczejuczestniczą grupy operacyjneFSB,milicji isłużbratowniczych

ze Smoleńska. Z Moskwy przy-lecą dwa śmigłowce minister-stwazespecjalistamimedycynysądowej.

Na razie wszystkie ciała ofiarznajdują się wciąż we wraku sa-molotu.

Na miejsce katastrofy w naj-bliższymczasieprzybędąrosyj-ski minister spraw wewnętrz-nych i minister ds. nadzwyczaj-nych. Niewykluczone, że doSmoleńska przyjedzie równieższefrosyjskiegorząduWładimirPutin.

Zaraz po katastrofie premierDonaldTuskrozmawiałzprezy-dentem Rosji Dmitrijem Mied-wiediewem i z szefem rosyj-skiego rządu Władimirem Puti-nem. Prezydent Rosji złożyłszefowipolskiegorządunajgłęb-sze kondolencje.

„Jesteśmyterazrazemzcałymnarodempolskim”–powiedziałprezydentRosji.Rosyjskiprezy-dentdodał,żejesttotakżetrage-dia dla Rosjan, a „dzisiejszy dra-mat jest tragicznym zbiegiemokoliczności, który sprawia, żejegomiejscestajesięmistyczne”.Miedwiediew zapewnił też, żezrobi wszystko, aby wyjaśnićokoliczności katastrofy.

WWarszawiepremierzwołałnadzwyczajneposiedzenieRadyMinistrów.PAP

Prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew oraz premier Władimir Putin złożyli w imieniu narodu rosyjskiego na ręce premiera

Będzieodrębnepolskieśledztwo

Katastrofa w Smoleńsku

www.gazetawroclawska.pl Polska Gazeta Wrocławska | 10 kwietnia 2010 | 5

Fakty 24|Polska

ykluczone, że namiejsce katastrofy przybędzie premierWładimir Putin

a Donalda Tuska kondolencje dla wszystkich pogrążonych w smutku Polaków

owsprawiekatastrofysamolotu

FOT.PAP/TVN24/TVP(8)

Katastrofa w Smoleńsku

www.gazetawroclawska.pl6 | 10 kwietnia 2010 | Polska Gazeta Wrocławska

Fakty 24|Polska

W sobotnie południe w całym Wrocła-wiu zawyły syreny. Flagi na urzędachopuszczono do połowy masztu i prze-wiązanojekirem,przedratuszemwartęhonorową pełnią miejscy strażnicy.

O godzinie 18 zabiją dzwony w koś-ciołachwcałymmieście.–Poprosiliśmyo to wszystkich proboszczów – mówiksiądz Stanisław Jóźwiak, rzecznikwrocławskiej kurii. O tej samej godzi-nie w kościele garnizonowym św. El-żbiety mszę świętą w intencji ofiar dzi-siejszej tragedii odprawią wrocławscybiskupi, z metropolitą, księdzem arcy-biskupem Marianem Gołębiewskimnaczele(byprzewodniczyćmszy,przer-wał dzisiaj swoją wizytę w Pradze). Na-tomiasthomilięwygłosiweWrocławiuprymasPolski,ksiądzarcybiskupHen-ryk Muszyński .

Na tę uroczystość wybierają się nietylkomieszkańcymiasta. Zaduszępre-zydentaLechaKaczyńskiego,jegożonyMarii i wszystkich, którzy zginęli, będąsię modlić także władze Wrocławiai Dolnego Śląska oraz politycy z całegoregionu.

Mieszkańcy miasta, którzy niezmieszczą się w kościele św. El-żbiety, mszę będą mogli obserwowaćna zewnątrz. Specjalnie dla nich w po-bliżu świątyni zostaną ustawione dwatelebimy.

Pomszyprzyjacielezmarłychwkata-strofie Dolnoślązaków – AleksandryNatalli-Świat i Władysława Stasiaka– przejdą do kościoła Dominikanówprzypl.Dominikańskimnamodlitwęró-żańcową.

KsiądzStanisławJóźwiakzapowiadateż,żepodczaskażdejniedzielnejmszyparafianie odmówią koronkę w inten-cji zmarłych w sobotniej tragediipod Smoleńskiem.

MagdalenaKozioł

Wrocławianie spontanicznie ustawiają znicze i kwiaty przy fontannie naRynku.–I nie ukrywała, jak trudno jej powstrzymać łzy.–Chcę spędzić dzisiejszy dzieńwR

Katastrofa w SmoleńskuWsobotęo godz.18wbazyliceśw.Elżbietymszęwintencjiofiarodprawiąwrocławscybiskupi,ahomilięwygło

Wrocławpogrążonywwielk

Specjalne tramwajedo centrummiasta

By ułatwić wrocławianom dodarciew sobotę wieczorem do centrummiasta, MPK uruchamia dodatkowekursy tramwajów. Mają kursowaćmiędzy godz. 17 a 21. – Na trasachRynek – Oporów, Rynek – Biskupin,Rynek – Krzyki i Rynek – Marinobędą kursowały cztery tramwajespecjalne – zapowiedział JanuszKrzeszowski z MPK.

Czarnapłachta ciągnąca się przez ul.Świdnickąmiała przypominaćo zbrodni katyńskiej.Tymczasemstała się symbolemnowej tragedii

Nie tylkosię chorązawiesiła

Nieczynne sklepy,

odwołane spektakle

a Na czas żałoby narodowejodwołano imprezy kulturalnew mieście. W niedzielę zamknię-te będą wszystkie duże sklepy.Nieczynne mają być m.in. Magno-lia Park, Galeria Dominikańska,Pasaż Grunwaldzki, E.Leclerc,Korona i Renoma.Działać powinna za to większośćrestauracji i pubów, ale nie będąorganizowane głośne zabawy.W teatrach do odwołania nieodbędą się spektakle. W niedzielęnieczynne będą kina Helios,Multikino i Cinema City. MATWewszystkichmiastachDolnegoŚląska (na zdjęciu Legnica) na urzędachwieszanonarodowe flagi

z czarnymi, żałobnymiwstążkami.WeWrocławiu,obok fontannynaRynku,stanęławarta honorowa

SklepSaturnwMagnolia Park.Na ekranach telewizorówpokazujątylko informację o tragedii podSmoleńskiem.Klienci patrzązniedowierzaniem.Niektórzy nie potrafią powstrzymać łez

Tawiadomość zaszokowała– zginęlimiędzy innymiDolnoślązacy:JerzySzmajdziński i AleksandraNatalli-Świat.Nazwiskawszystkich ofiar katastrofy pojawiły się na ekranach telewizorów

Więcejzdjęćnastronie:www.gazetawroclawska.pl

a Od godz. 16 w sobotę we wroc-ławskim ratuszu wyłożona jestksięga kondolencyjna. Pierwszegowpisu dokonał Rafał Dutkiewicz, pre-zydentmiasta. „Wobec wielkiej trage-dii, jaka dotknęła naszą Ojczyznę,w obliczu gwałtownej śmierci ponie-sionej przez Prezydenta RP LechaKaczyńskiego, JegoMałżonkęMarięi wielu współpracowników,wyrażamyrozpacz i ból oraz najgłębsze współ-czucie dla najbliższych ofiar katastro-fy. Zginęli w służbie RzeczypospolitejPolskiej”– napisał. Księgama byćwyłożona w ratuszu do końca żałobynarodowej.Można będzie się do niejwpisywać w sobotę do wieczoraoraz niedzielę w godz. 12-22, a od po-niedziałku w godz. 10-22.

Księga kondolencyjna

wyłożona w ratuszu

www.gazetawroclawska.pl Polska Gazeta Wrocławska | 10 kwietnia 2010 | 7

Fakty 24|Polska

FOT.PA

WEŁRELIKOWSKI(3),MIKOŁA

JNOWACKI(2),PIOTRKRZYŻANOWSKI

Niemogęuwierzyć, że prezydent nie żyje–mówiłaKatarzynaBik.Rynku,wraz z innymimieszkańcamimiasta–dodała dziewczyna

Katastrofa w SmoleńskuosiprymasPolskiHenrykMuszyński

kiejżałobie

Pięć lat temu – też w wigilię ŚwiętaBożego Miłosierdzia przeżywaliśmyodejście papieża Jana Pawła II. Mie-liśmy łzy w oczach. Teraz zginęłotylu wspaniałych ludzi. Znów prze-żywamy ogromny żal. Stoimyprzed ogromną tajemnicą, jaką jestczas odchodzenia. Kościół zachęcanas do bycia razem. Tak, jak byliśmypięć lat temu. Modlimy się za tych,którzy są już po tamtej stronie, alei za tych, którzy zostali. To dla naswielka zagadka. Kilka dni temudzwonili do mnie leśnicy z War-szawy. Było ich pięciu i chcieli leciećna uroczystości w Katyniu. A w pre-zydenckim samolocie zostawionodla nich tylko dwa miejsca. Prosilimnie o pomoc, interwencję. Ale niebyło szans. Namówiłem ich, żebywybrali się wszyscy specjalnym po-ciągiem. Dziś żona jednego z nichdzwoniła, dziękowała. Choć ja so-bie tego nie przypisuję. To jest właś-nie ta ogromna tajemnica. (MAR)

Informacja o katastrofie dotarłado nas, gdy wchodziliśmy w sobotęrano do Lasu Katyńskiego. Myśleliśmy,że to jakiś straszny żart, że ktoś próbujeodwracać uwagę od uroczystości rocz-nicowych. Machnęliśmy ręką.Za chwilę okazało się, że jednak toprawda, ale znowu mówiono, że byłniewielki pożar. Odetchnęliśmy z ulgą.Ta katastrofa to tak niewyobrażalnatragedia, że – zdaje mi się – nie chcieli-śmy w nią uwierzyć.Gdywreszciedotarłyinformacjeokata-strofie, zgromadzeni na cmentarzu lu-dzie zaczęli płakać i lamentować. Mszarocznicowa z oczywistych względówprzerodziła się w mszę żałobną. Tostraszna dla nas wszystkich tragedia.(PAP)

Tainformacjaztrudemdomniedociera,ciągle jej nie dowierzam. Katastrofaprzekracza swoimi rozmiarami wyo-braźnię .Minister sam jest świeżo po środowejwizycie w Katyniu. – Mam w pamięciobraz tego samego lotniska, tę wi-zytę, mierzenie się z tragedią katyń-ską sprzed 70 lat. Ten sam miesiąc, tosamo lotnisko, ten sam samolot i tra-gedia, która przykrywa kolejną tra-gedię. (PAP)

Zginęło wielu moich zjanomych: panStasiak, Szczygło, Kurtyka,Szmajdziński... Jestem w szoku, żedoszło do tak wielkiej tragedii. Naj-ważniejsze, to wziąć się w garść, po-nad podziałami – osobistymi i poli-tycznymi – i przejść przez te trudnedni. Nie możemy, jako naród, się za-łamywać. Musimy pokazać światu,że my, Polacy, jesteśmy silni, choćstraciliśmy kwiat naszej wojsko-wości, elitę polityczną naszego kraju.(RSM)

To wielka tragedia narodu i wielkatragedia ludzi, którzy stracili bli-skich, przyjaciół. Ale to równieżśmierć w czasie pełnienia służby wo-bec państwa, a to powinno być mo-mentem refleksji. Przypomnijmy so-bie dyskusje o konieczności kupie-nia nowej floty rządowej. Można 1741razy lecieć i będzie dobrze. I zdarzysię jeden raz, który doprowadzido niewyobrażalnej katastrofy. Terazjednak najważniejszą sprawą jestutrzymanie stabilizacji w Polsce. Niekoncentrujmy się na rywalizacji, naj-ważniejsze są rozwaga i odpowie-dzialność za słowo. Pamiętajmy, żeto czas żałoby.(KAK)

Niebędękomentowałtego,cosięwy-darzyło.Proszęmniezrozumieć,zginęłotylu moich przyjaciół. Nie, nie mogę.Zawcześnie.(KAK)

Nie mogę się otrząsnąć. W piątek wi-działem się z Jerzym SzmajdzińskimiIzabeląJarugą-NowackąnaPowązkach,na pogrzebie Krzysztofa TeodoraToeplitza.Długorozmawialiśmyosytu-acji w Polsce, ciągle jeszcze mam w ko-mórce esemesa od Izy w sprawie na-szego kolejnego spotkania przy kawie.A rano w sobotę okazało się, że zginęliwSmoleńsku.Szok,poprostuszok.Zgi-nęłaelitanaszegopaństwa.Czołowipo-

litycy opozycji, najważniejsi dowódcywojska, duchowni, głowa państwa. I todokładnie w rocznicę mordu katyń-skiego. Jakiś ponury znak. Powinniśmywszyscywspółczućbliskimtych,którzyzginęliwtejkatastrofie,rodzinom,przy-jaciołom. Ale ta tragedia powinna staćsięteżdlanasmomentemskupieniaire-fleksji. To czas na ludzką solidarność,naprawdziwewzniesieniesięponadpo-działy. (KAK)

Prof. Janusz Kurtyka miał być w ponie-działek we Wrocławiu na konferencji„PolskieimperiumwEuropie?”.Niebę-dzie.Trudnokomentowaćto,cosięwy-darzyło. W skali światowej to ewene-ment. Żaden kraj demokratyczny niestracił w jednej chwili tylu ważnych dlajego funkcjonowania osób. Nie wiemy,jaksiętoodłożywświadomościspołecz-nej, ale konsekwencje polityczne tego,costałosięwSmoleńsku,sąniewyobra-żalne. Stajemy w obliczu olbrzymiegoegzaminu. (KAK)

Płaczę.Patrzęnalistęosób,którezginęływ tej tragicznej katastrofie i widzęnanichnazwiskopaniKrystynyBoche-nek, z którą zamierzaliśmy razem udaćsiędoministraZdrojewskiego,byprosićo pomoc w renowacji kościoła. Widzęnazwisko pani Janny Fetlińskiej z PiS,zktórąwczorajspożywałemposiłekiro-zmawiałem o pracy Senatu, widzę naz-wiskopanaStanisławaZająca,zktórymspierałem się o Instytut Pamięci Naro-dowej. Mam poczucie, że zginęli wspa-niali,wartościowiludzie. Iwiem,żebędzienamźlebeznich. (HAN)

Nie potrafię mówić o tej tragedii,zginęło tylu tak wspaniałych ludzi,wielu z nich znałam. Nie mogę sobiewyobrazić, że nie spotkam sięz nimi. Z Aleksandrą Natalli-Świati Władysławem Stasiakiem, którychznam od czasów NZS. Z JerzymSzmajdzińskim, z którym wielokrot-nie rozmawiałam, z Marią Kaczyń-ską – wspaniałą, ciepłą osobą. W ka-tastrofie zginął najbliższy współpra-cownik mojego męża – TomaszMerta. Wywiesiliśmy z mężemna domu flagę z kirem. Łączymy sięw bólu z rodzinami ofiar katastrofy.(HAN)

ks.EdwardJaniak,biskuppomocniczyarchidiecezjiwrocławskiej

Jesteśmywwielkimszoku,żedoszłodotakiejtragedii

DawidJackiewicz,dolnośląskiposełPiS

BogdanZdrojewski,ministerkultury

KornelMorawiecki,byłyszef SolidarnościWalczącejzWrocławia

JózefPinior, legenda„S”,lewicowypolityk

Prof.WłodzimierzSuleja,szefwrocławskiegooddziałuIPN

JanuszKrasoń,posełSLD

AdamLipiński,posełPrawaiSprawiedliwości

owRynku opuszczono flagi do połowymasztu.W całymWrocławiu pojawiłyągwie przewiązane kirem. Irena Kudaj z Zespołu Szkół nr 3 przy ul. Szkockieja taką flagę na dachu tej placówki

FOT.TOMASZHOŁO

D,PAWEŁRELIKOWSKI,MIKOŁA

JNOWACKI,MARCIN

OBARA,M

ICHAŁPA

WLIK

prof.LeonKieres,senatorPO

BarbaraZdrojewska,radnaPO

www.gazetawroclawska.pl8 | 10 kwietnia 2010 | Polska Gazeta Wrocławska

Fakty 24|Polska

Kondolencje Czytelnikówwww.gazetawroclawska.pl

Wrocławianka: Nie mogęw to uwierzyć, cały czas pła-czę. Bardzo lubiłam paniąMarię Kaczyńską, za ciepło,które od Niej biło, skromność.Pana prezydenta lubiłamza jego szczery uśmiech i byłniewątpliwie dżentelmenemw stosunku do kobiet. Jest mibardzo przykro. Współczujęrodzinom i nam, Polakom.Dobry Jezu, a nasz Panie, dajIm Wieczne Spoczywanie.

halleks: Bardzo żal tychwspaniałych ludzi. Żal miogromnie Pani Marii – była toosoba o wielkim sercu.

..: To wielka tragedia dla ichrodzin, dla Polaków. Japłakałam, jak usłyszałam.

J: Ta tragedia jest tak ogrom-na, że może wreszcie takpotrząśnie Polakami, żewyciągną z tego właściwewnioski i zaczną w końcurzetelnie rządzić krajem.Kondolencje dla rodzin,a właściwie dla nas wszyst-kich, Polaków...

Łukasz: Cześć ich pamięci!Tak jak przed 70 laty, zginęłynajważniejsze osoby w pań-stwie. Dziś o 18 w bazylice św.Elżbiety będzie odprawionamsza w intencji ofiar.

PS: Najszczersze wyrazywspółczucia dla rodzin ofiarz powodu tak niepowetowanejstraty. Jest to również tragediacałego Narodu Polskiego.Pokój ich duszom.

robert: Trudno w to uwie-rzyć, zginęli najwięksi polscypatrioci, dojmujący żal, braksłów...

rubrum3: Składam kondo-lencje rodzinom zaginionychi wszystkim Polakom... Katyńwciąż zabija.

pawlow66: Katyń po razkolejny pochłonął ofiary.Kolejny raz elita narodu. Tochyba znak od Boga. Składamnajszczersze kondolencjei wyrazy współczucia wszyst-kim Polakom.

Ukrainiec: Bracia, przyjmij-cie moje najszczersze kondo-lencje! Nie mogę uwierzyć,że to może się zdarzyć. I niemożna odzyskać spokoju,gdy tylko się dowiedziałem.Ziemia puchem niech będziedla ofiar, a ich rodzinomi wszystkim Polakom – siłyi cierpliwości. Ukraińcyz Tobą w najgorszym smutkuza zmarłych.

!: Zginęli ZA POLSKĘ! ZA JejGODNE IMIĘ! Nie ma wojny,a Polacy wciąż giną za NaszKraj!

Maria_M: Niewyobrażalnatragedia, tyle znakomitościna jednym pokładzie...Niech Bóg przyjmie wszyst-kich do nieba, niech patrząna nas z góry i mają nasw opiece... Anielski orszakniech ich dusze przyjmie,uniesie ku wyżynom nieba.A pieśń zbawionych niech jezaprowadzi, aż przed obli-cze Boga Najwyższego...

Barbara Granosik: Głębokiewyrazy współczucia dlaRodzin zmarłych. Strasznatragedia, łzy same lecąz oczu... Żal niewypowie-dziany.

kaszka: STRASZNA TRAGE-DIA NARODOWA!!!! Kondo-lencje dla rodzin zmarłych.

oko: Szok!!! Wyrazy współ-czucia dla rodzin, ale mamcichą nadzieję, że to możepomyłka... Jednak uwagasłuszna: samolot rządowypowinien być już dawnozezłomowany i kupionyNOWY. To była tylko kwe-stia czasu, aż stanie sięnieszczęście i za to są odpo-wiedzialni politycy wszyst-kich partii! Zamiast wyda-wać kasę na naszą bezsen-sowną wojnę, na 13. pensjeurzędników, którzy i tak nicnie robią, oraz na wieleinnych wydatków zbędnychw Sejmie i Senacie, należałojuż wiele lat temu kupićNOWY SAMOLOT! Starczy-łoby pewnie na niejeden.

alexei, russia: Sincerecondolences to relatives ofkilled in a plane crush andto all Polish nation.

lienafa Graziella: Bonjour,Je suis française, je visa Lyon. J’ai été marquéd’apprendre cette nouvellesurtout que je viens dansce pays pour la premiere foislundi prochaine. Je voudraiadresser Mes condoléancesa TOUS les polonais! Restezfort dans ce pays martyre.

golo: KOLEJNE OFIARYKATYŃSKIE !!!

Marta: Nie chce mi się wie-rzyć... Strasznie mi przykro:((( współczuję Rodzinom :(

Cephei: Wyrazić kondolen-cje braci Polaków =((((((PS Przepraszam, jeśli nie-prawidłowo napisane, niewiem z języka polskiego,ale mam nadzieję, smysjasne.

neron13: Szkoda wszyst-kich na pokładzie orazzałogi samolotu. Wszystkimrodzinom – wyrazy współ-czucia.

Katastrofa w Smoleńsku

FOT.MIKOŁAJNOWACKI

Czarnycałun,szytyprzezMałgorzatęKalinęnaul.Świdnickiej,miałprzypominaćoofiarachzbrodniNKWD.Okazałsiękirempoświeżejtragedii

Następne nadzwyczajne wydanie „Polski Gazety Wrocławskiej” w niedzielę