Prezentacja Środa z funduszami na rozwój obszarów wiejskich PDF ...

Prezentacja programu PowerPoint

roda z Funduszami fundusze na rozwj obszarw wiejskich

05.10.2016

Projekt wspfinansowany z Funduszu Spjnoci Unii Europejskiej w ramach Programu Pomoc Techniczna 2014-2020

2

Z budetu polityki spjnoci na lata 2014-2020 Polska otrzyma 82,5 mld euro.

rodki te bdzie mona zainwestowa

m.in.: w badania naukowe i ich

komercjalizacj, kluczowe poczenia drogowe

(autostrady, drogi ekspresowe) rozwj przedsibiorczoci, transport przyjazny rodowisku (kolej,

transport publiczny) cyfryzacj kraju (szerokopasmowy

dostp do Internetu, e-usugi administracji),

wczenie spoeczne i aktywizacj zawodow.

Wsplna Polityka Rolna 32 mld euro

3

Infrastruktura i rodowisko

Inteligentny Rozwj

Wiedza, Edukacja,

Rozwj Polska Cyfrowa

Polska Wschodnia

Pomoc Techniczna

Programy Regionalne

Perspektywa 2014-2020

W ramach funduszy polityki spjnoci bdzie realizowanych 6 krajowych programw, w tym jeden ponadregionalny dla wojewdztw Polski Wschodniej.

4

5

6

www.funduszeeuropejskie.gov.pl

7

System informowania o Funduszach Europejskich w Internecie

Na Portalu Funduszy Europejskich znajd si rwnie przekierowania do stron wszystkich instytucji zajmujcych si zarzdzaniem rodkami UE. Strony bd charakteryzoway si spjn architektur informacji oraz jednolit szat graficzn. Bdziemy si stara, aby treci na nich dostpne byy odpowiednio dostosowane do odbiorcw, prowadzc Internautw za rk w wiecie funduszy.

Gdzie szuka informacji?

Serwis Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko www.pois.gov.pl Serwis Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwj www.poir.gov.pl Serwis Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa www.popc.gov.pl Serwis Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwj www.power.gov.pl Serwis Programu Operacyjnego Polska Wschodnia www.polskawschodnia.gov.pl Serwis Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna www.popt.gov.pl Serwis Programw Europejskiej Wsppracy Terytorialnej www.ewt.gov.pl

8

9

Sie PIFE

GPI Lublin ul. Stefczyka 3b, Tel.: 81 44 16 864,

[email protected]

LPI Puawy ul. Centralna 9 Tel.: 81 88 66 126,

[email protected]

LPI Zamo ul. Partyzantw 94 Tel.: 84 638 02 67,

[email protected]

LPI Chem pl. Niepodlegoci 1 Tel.: 82 565 19 21,

[email protected]

LPI Biaa Podlaska ul. Warszawska 14 Tel.: 83 343 58 44,

[email protected]

www.rpo.lubelskie.pl

mailto:[email protected]:[email protected]

Program Rozwoju Obszarw Wiejskich 2014-2020

10

Priorytety PROW

11

Uatwianie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, lenictwie i na obszarach

wiejskich.

Poprawa konkurencyjnoci wszystkich rodzajw gospodarki rolnej i zwikszenie

rentownoci gospodarstw rolnych.

Poprawa organizacji acucha ywnociowego i promowanie zarzdzania ryzykiem w

rolnictwie.

Odtwarzanie, chronienie i wzmacnianie ekosystemw zalenych od rolnictwa i

lenictwa.

Wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodark

niskoemisyjn i odporn na zmian klimatu w sektorach: rolnym, spoywczym i lenym.

Zwikszanie wczenia spoecznego, ograniczanie ubstwa i promowanie rozwoju

gospodarczego na obszarach wiejskich.

12

Scalanie Gruntw

Leader

Podstawowe usugi i odnowa wsi na obszarach wiejskich

Szeroki katalog beneficjentw

13

14

W ramach PROW 2014-2020 Samorzd Wojewdztwa Lubelskiego jest odpowiedzialny za wdraanie nastpujcych dziaa programu:

1. Wsparcie na inwestycje zwizane z rozwojem, modernizacj i dostosowywaniem rolnictwa i lenictwa (na tzw. scalenia gruntw rolnych);

2. Podstawowe usugi i odnowa wsi na obszarach wiejskich;

3. Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER (m.in. w zakresie wsparcia przygotowawczego, realizacji strategii rozwoju lokalnego, wsppracy z lokaln grup dziaania oraz kosztw biecych i aktywizacji).

Wsparcie na inwestycje zwizane z rozwojem, modernizacj i dostosowaniem rolnictwa i lenictwa

15

Poddziaanie 3 - Scalanie gruntw Zakres: 1. opracowanie projektu scalenia: do 800 euro/ha dolnolskie, lubelskie, podkarpackie, maopolskie, lskie, witokrzyskie; do 650 euro/ha pozostae wojewdztwa. 2. zagospodarowanie poscaleniowe: do 2000 euro/ha dolnolskie, lubelskie, podkarpackie, maopolskie, lskie, witokrzyskie; do 1900 euro/ha pozostae wojewdztwa. Wsparcie: do 100% kosztw kwalifikowalnych operacji. Beneficjent: starosta

Podstawowe usugi i odnowa miejscowoci na obszarach wiejskich

16

1.Inwestycje zwizane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudow wszystkich rodzajw maej infrastruktury 2. Badania i inwestycje zwizane z utrzymaniem, odbudow i popraw stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartoci przyrodniczej 3. Inwestycje w tworzenie, ulepszanie lub rozwijanie podstawowych usug lokalnych dla ludnoci wiejskiej


17

1. Inwestycje zwizane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudow wszystkich rodzajw maej infrastruktury, w tym inwestycje w energi odnawialn i w oszczdzanie energii- zakresy: a) operacje dotyczce zaopatrzenia w wod lub odprowadzania i oczyszczania ciekw komunalnych. Wsparcie: do 2 mln z na beneficjenta w okresie realizacji Programu. Beneficjent: gmina; spka, w ktrej udziay ma wycznie jst; zwizek midzygminny. b) budowa lub modernizacja drg lokalnych Wsparcie: do 3 mln z na beneficjenta w okresie realizacji Programu. Beneficjent: gmina, powiat lub ich zwizki.


18

2. Badania i inwestycje zwizane z utrzymaniem, odbudow i popraw stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartoci przyrodniczej, w tym dotyczce powizanych aspektw spoeczno-gospodarczych oraz rodkw w zakresie wiadomoci rodowiskowej - zakresy: a) ochrona zabytkw i budownictwa tradycyjnego Wsparcie: do 500 000 z na miejscowo w okresie realizacji Programu, cznie na inwestycje realizowane w ramach poddziaania 2a) i 3a). Beneficjent: gmina; instytucja kultury, dla ktrej organizatorem jest jednostka samorzdu terytorialnego.


19

3. Inwestycje w tworzenie, ulepszanie lub rozwijanie podstawowych usug lokalnych dla ludnoci wiejskiej, w tym rekreacji i kultury oraz powizanej infrastruktury - zakresy: a) inwestycje w obiekty penice funkcje kulturalne oraz ksztatowanie przestrzeni publicznej Wsparcie: do 500 000 z na miejscowo w okresie realizacji Programu, cznie na inwestycje realizowane w ramach poddziaania 2a) i 3a). Beneficjent: gmina lub instytucja kultury, dla ktrej organizatorem jest jednostka samorzdu terytorialnego. b) inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktw i usug


20

Wsparcie: do 1 mln z na beneficjenta w okresie realizacji Programu. Beneficjent: gmina, powiat lub ich zwizki. Wsparcie z EFRROW w ramach dziaania wynosi maksymalnie 63,63% kosztw kwalifikowalnych projektu. Wymagany krajowy wkad rodkw publicznych, w wysokoci co najmniej 36,37% kosztw kwalifikowalnych projektu, pochodzi ze rodkw wasnych beneficjenta. Wsparcie operacji realizowanych w miejscowociach wiejskich i miastach do 5 tys. mieszkacw (z wyjtkiem targowisk). Wsparcie targowisk (poddziaanie 3b) w miejscowociach do 200 tys. mieszkacw.

Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER (m.in. w zakresie wsparcia

przygotowawczego, realizacji strategii rozwoju lokalnego, wsppracy z lokaln grup dziaania oraz

kosztw biecych i aktywizacji)

21

Limity

22

2 000 000,00 z / beneficjent Dofinansowanie na poziomie 63,63% KO na poziomie 10% KW KW 1 000 000,00 euro Czas trwania operacji 1 etap 12 mc 2 etapy 24 mc od dnia zawarcia umowy Beneficjenci

Akty prawne

23

a) Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lipca 2016 r. w sprawie szczegowych warunkw i trybu przyznawania oraz wypaty pomocy finansowej na operacje typu Gospodarka wodno - ciekowa w ramach poddziaania Wsparcie inwestycji zwizanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudow wszystkich rodzajw maej infrastruktury, w tym inwestycji w energi odnawialn i w oszczdzanie energii objtego Programem Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 20142020

b) Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 padziernika 2015 r. w sprawie wysokoci limitw rodkw dostpnych w poszczeglnych wojewdztwach lub latach w ramach okrelonych dziaa lub poddziaa Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 20142020

Departament Programw Rozwoju Obszarw Wiejskich, ul. M. Curie-Skodowskiej 3,

20-029 Lublin telefon 81 4416881,

faks 81 4416882, email: [email protected]

24

mailto:[email protected]

Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Lubelskiego

25

Dziaanie 6.4 Gospodarka wodno-ciekowa

26

Celem Dziaania jest realizacja zobowiza akcesyjnych w zakresie gospodarki ciekowej w aglomeracjach 2 10 tys. RLM wpywajca na popraw jakoci wd na terenie wojewdztwa poprzez inwestycje prowadzce do rozwoju infrastruktury zwizanej z gospodarowaniem ciekami bytowymi zmierzajcymi do zwikszenia udziau osb objtych zbiorczymi systemami ze szczeglnym uwzgldnieniem obszarw wiejskich i terenw atrakcyjnych.


27

Typy projektow: 1. Kompleksowa budowa i modernizacja komunalnych sieci

kanalizacyjnych oraz budowa i modernizacja oczyszczalni ciekw komunalnych w aglomeracjach od 2 do 10 tys. RLM

2. Projekty w zakresie gospodarki ciekowej na obszarach osadnictwa rozproszonego (przydomowe oczyszczalnie ciekw) w aglomeracjach od 2 do 10 tys. RLM

3. Budowa i modernizacja systemw zaopatrzenia w wod, w tym rwnie wyposaenia w systemy zmniejszajce straty w dostawach i zmniejszajce ryzyko wystpienia awarii

4. Wyposaenie w odpowiedni sprzt sub, zajmujcych si monitoringiem jakoci oczyszczonych ciekw i wody przeznaczonej do celw konsumpcyjnych,


28

Poziom dofinansowania: Maksymalny % poziom dofinansowania UE wydatkw kwalifikowalnych na poziomie projektu 85% Minimalny wkad wasny beneficjenta jako % wydatkw kwalifikowalnych 15% Minimalna i maksymalna warto projektu: brak ogranicze kwotowych Nie przewiduje si naboru w 2016 roku

Dziaanie 7.3 Turystyka przyrodnicza

29

Celem dziaania jest racjonalne udostpnianie zasobw rodowiska przy zachowaniu mechanizmw sucych ochronie przyrody. Realizowane projekty bd wzmacnia wykorzystanie potencjau walorw rodowiska przyrodniczego a tym samym bd przyczyniay si do kreowania rozwoju gospodarczego w oparciu o nowe formy aktywnoci gospodarczej.


30

Typy projektw: 1) Roboty budowlane, modernizacja i wyposaenie infrastruktury uatwiajcej

dostp do miejsc i obszarw chronionych oraz sucej rozwojowi aktywnych form turystyki, w tym gwnie obiektw sucych zabezpieczeniu obszarw chronionych przed nadmiern i niekontrolowan presj turystw

2) Roboty budowlane i modernizacja zintegrowanych szlakw turystycznych i wyposaenie ich w niezbdn infrastruktur.

3) Monitoring i zabezpieczenie obiektw infrastruktury turystycznej na wypadek zagroe jako element projektu.

4) Zakup i modernizacja wyposaenia do prowadzenia dziaalnoci turystycznej w obiektach bdcych przedmiotem projektu (wycznie jako jeden z elementw projektu)


31

Typy projektw: 5) Roboty budowlane i modernizacja infrastruktury technicznej i sanitarnej (w tym z zakresu przystosowania obiektw do potrzeb osb niepenosprawnych) jako element realizacji powyszych typw projektw. 6) Zagospodarowanie terenu wok obiektw (m.in. budowa miejsc parkingowych) wycznie jako jeden z elementw realizacji powyszych typw projektw. 7) Tworzenie i poprawa funkcjonowania istniejcych geoparkw, parkw krajobrazowych, centrw ochrony biornorodnoci parkw botanicznych, arboretw, ostoi zwierzt, mini zoo, wolier i innych form prezentacji przyrody take na terenach miejskich i wiejskich


32

Maksymalny % poziom dofinansowania UE wydatkw kwalifikowalnych na poziomie projektu 85% lub 95% (rodki UE + ewentualne wspfinansowanie z budetu pastwa lub innych rde przyznawane beneficjentowi przez waciw instytucj) Minimalna i maksymalna warto projektu : brak ogranicze Nie przewiduje si nabory w roku 2016 r.

Dziaanie 13.4 Rewitalizacja obszarw wiejskich

33

Celem Dziaania jest rozwj infrastruktury obszarw zdegradowanych maych miast a take obszarw wiejskich przyczyniajcy si do rozwizywania zdiagnozowanych problemw spoecznych tych obszarw. Cel ten zostanie osignity poprzez wsparcie przedsiwzi rewitalizacyjnych obejmujcych m.in. zadania w zakresie gbokiej przebudowy i adaptacji zdegradowanych obiektw i obszarw, ukierunkowane w szczeglnoci na popraw jakoci korzystania z przestrzeni, likwidacj izolacji obszarw problemowych oraz popraw jakoci ycia mieszkacw obszarw zdegradowanych.

34

Dziaanie 13.4 Rewitalizacja obszarw wiejskich

Typy projektw: 1) Przebudowa, remont lub modernizacja zdegradowanych budynkw, w tym m.in.

budynkw poprzemysowych, powojskowych w celu przywrcenia lub nadania im nowych funkcji uytkowych, np.spoecznych, gospodarczych, turystycznych lub kulturalnych wraz z zagospodarowaniem terenu funkcjonalnie zwizanego z obiektem.

2) Kompleksowe projekty obejmujce rekultywacj / remediacj zdegradowanych obszarw wraz z przebudow oraz adaptacj obiektw zdegradowanych, w tym obiektw poprzemysowych i powojskowych zlokalizowanych na tych terenach, majce na celu przywrcenie lub nadanie danemu obszarowi nowych funkcji uytkowych, tj. np. gospodarczych, turystycznych, kulturalnych lub spoecznych.

35

Typy projektw: 3) Roboty restauratorskie i konserwatorskie budynkw znajdujcych si w rejestrze zabytkw, budynkw pooonych w strefie ochrony konserwatorskiej oraz budynkw o wartoci architektonicznej i znaczeniu historycznym nie bdcych w rejestrze zabytkw i ich z wyposaenia niezbdnego dla wprowadzenia funkcji, jak bdzie peni bdzie budynek po realizacji projektu 4) Uporzdkowanie i zagospodarowanie zdegradowanych przestrzeni publicznych (przebudowa, remont lub modernizacja) w celu przywrcenia lub nadania im nowych funkcji uytkowych 5) Zakup wyposaenia - wycznie jako element projektw dotyczcych adaptacji budynkw na cele np. gospodarcze, spoeczne, turystyczne lub kulturalne 6) Roboty budowlane i modernizacyjne infrastruktury technicznej (wodnokanalizacyjna, energetyczna oraz infrastruktura z zakresu gospodarki odpadami).

36

Typy projektw: 7) Roboty budowlane i modernizacyjne drg lokalnych (gminnych i powiatowych). Przedmiotowe prace dopuszczalne s wycznie jako element zapewniajcy spjno kompleksowych projektw rewitalizacyjnych bdcy uzupenieniem szerszego projektu oraz w przypadku, kiedy s niezbdne do realizacji celw projektu. 8) Tworzenie stref bezpieczestwa i zapobieganie przestpczoci w zagroonych patologiami spoecznymi obszarach m.in.: budowa lub przebudowa owietlenia, zakup i instalacja systemw monitoringu, wyposaenie centrum monitoringu 9) Rozwj terenw zielonych - wycznie jako element zapewniajcy spjno kompleksowych projektw rewitalizacyjnych bdcy uzupenieniem szerszego projektu 10) Przebudowa, remont lub modernizacja budynkw w celu adaptacji na dziaalno przedsibiorstw, w tym przedsibiorstw spoecznych

37

Typy projektw: 7) Roboty budowlane i modernizacyjne drg lokalnych (gminnych i powiatowych). Przedmiotowe prace dopuszczalne s wycznie jako element zapewniajcy spjno kompleksowych projektw rewitalizacyjnych bdcy uzupenieniem szerszego projektu oraz w przypadku, kiedy s niezbdne do realizacji celw projektu. 8) Tworzenie stref bezpieczestwa i zapobieganie przestpczoci w zagroonych patologiami spoecznymi obszarach m.in.: budowa lub przebudowa owietlenia, zakup i instalacja systemw monitoringu, wyposaenie centrum monitoringu 9) Rozwj terenw zielonych - wycznie jako element zapewniajcy spjno kompleksowych projektw rewitalizacyjnych bdcy uzupenieniem szerszego projektu 10) Przebudowa, remont lub modernizacja budynkw w celu adaptacji na dziaalno przedsibiorstw, w tym przedsibiorstw spoecznych

38

Maksymalny poziom dofinansowania: Projekty nieobjte pomoc publiczn: 85% Projekty objte pomoc publiczn: zgodnie z programami pomocy publicznej Projekty generujce dochd: zgodnie z luk w finansowaniu Minimalna i maksymalna warto projektu: Minimalna warto wydatkw kwalifikowalnych projektw: brak ogranicze kwotowych Maksymalna warto wydatkw kwalifikowalnych projektw z zakresu kultury: 2 mln euro Nie przewiduje si naboru w 2016 roku

Wsparcie osb pozostajcych bez pracy na regionalnym rynku pracy.

Wsparcie udzielane jest:

z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi modych Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwj 2014-2020,

z Europejskiego Funduszu Spoecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwj 2014-2020,

Z Europejskiego Funduszu Spoecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Lubelskiego

ze rodkw Funduszu Pracy

39

.

Instytucje realizujce projekty (do 29 r. ycia) Zwikszenie moliwoci zatrudnienia osb modych do 29 roku ycia bez

pracy, w tym w szczeglnoci osb, ktre nie uczestnicz w ksztaceniu i szkoleniu (tzw. modzie NEET).

Wsparcie indywidualnej i kompleksowej aktywizacji zawodowo-edukacyjnej osb modych (bezrobotnych, biernych zawodowo oraz poszukujcych pracy,) w tym:

- osb zarejestrowanych w urzdach pracy

Powiatowe Urzdy Pracy

- osb niezarejestrowanych w urzdzie pracy

Instytucje rynku pracy zgodnie z art. 6 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy: publiczne suby zatrudnienia, Ochotnicze Hufce Pracy, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, instytucje dialogu spoecznego , instytucje partnerstwa lokalnego

40

rodki Funduszu Pracy

O rodki Funduszu Pracy mog si ubiega:

osoby bezrobotne

absolwenci Centrum Integracji Spoecznej lub Klubu Integracji Spoecznej w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 13.06.2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, jeeli nie pozostaj oni w okresie zgoszonego do ewidencji dziaalnoci gospodarczej zawieszenie wykonywania dziaalnoci gospodarczej

osoby podlegajce ubezpieczeniu spoecznemu rolnikw z ktrymi stosunek pracy lub stosunek subowy zosta rozwizany z przyczyn dotyczcych zakadu pracy i ktre nie s uprawnione do zasiku dla bezrobotnych, na podjcie pozarolniczej dziaalnoci lub na zakup ziemi, nie wyczajc dziaalnoci wytwrczej lub usugowej zwizanej z rolnictwem;

41

Rodzaje wsparcia

Instrumenty i usugi rynku pracy wynikajce z Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149, z pn. zm.), z wyczeniem robt publicznych:

W ramach projektw realizowane bd nastpujce formy wsparcia:

szkolenia,

stae,

szkolenia ABC Przedsibiorczoci wraz z udzieleniem jednorazowych rodkw na podjcie dziaalnoci gospodarczej,

bon na zasiedlenie,

prace interwencyjne,

bon staowy,

bon szkoleniowy.

42

Wysoko dotacji

Dyrektor PUP moe przyzna bezrobotnemu jednorazowo rodki na podjcie dziaalnoci gospodarczej zwanymi dalej dofinansowaniem w wysokoci okrelonej w umowie nie przekraczajcej: 6-krotnoci przecitnego wynagrodzenia tj. obecnie 24.114,48 z (wedug stanu na dzie 01.09.2016 r.).

Wysoko przecitnego wynagrodzenia jest przyjmowana na dzie zawarcia umw

43

Instytucje realizujce projekty (powyej 30 r. ycia) Rolnicy i czonkowie ich rodzin w wieku 30 lat i wicej zarejestrowani w

PUP/MUP jako osoby bezrobotne dla ktrych zosta ustalony I (tzw. bezrobotni aktywni) lub II (tzw. wymagajcy wsparcia) profil pomocynalece co najmniej do jednej z nastpujcych grup: a) osoby w wieku 50 lat i wicej, b) osoby dugotrwale bezrobotne, c) kobiety, d) osoby z niepenosprawnociami, e) osoby o niskich kwalifikacjach prowadzcy indywidualne gospodarstwa rolne do wielkoci 2 ha przeliczeniowych, zamierzajcy odej z rolnictwa

Wsparcie w przypadku osb bdcych wacicielami lub posiadaczami samoistnymi lub zalenymi nieruchomoci rolnej o powierzchni uytkw rolnych nieprzekraczajcej 2 ha przeliczeniowe lub osb bdcych wspmaonkami tych osb, a take osb bdcych domownikami, podlegajcych ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytuu sta- ej pracy w gospodarstwie rolnym o powierzchni uytkw rolnych nieprzekraczajcej 2 ha przeliczeniowe, ktre posiadaj status osoby bezrobotnej zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jest ukierunkowane na podjcie zatrudnienia poza rolnictwem i ma na celu przejcie z systemu ubezpiecze spoecznych rolnikw do oglnego systemu ubezpiecze spoecznych. 44

Rodzaj wsparcia

Instrumenty i usugi rynku pracy, wymienione w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z wyczeniem robt publicznych.

9.1 Aktywizacja zawodowa - Jednostki samorzdu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, w szczeglnoci urzdy pracy; Osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadajce osobowoci prawnej, w szczeglnoci organizacje pozarzdowe, partnerzy spoeczno-gospodarczy; niepubliczne agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe posiadajce wpis do Rejestru Instytucji Szkoleniowych prowadzonych przez wojewdzkie urzdy pracy; instytucje dialogu spoecznego; instytucje partnerstwa lokalnego. ; Osoby fizyczne prowadzce dziaalno gospodarcz lub owiatow na podstawie przepisw odrbnych. ; Pracodawcy.

9.2 Aktywizacja zawodowa - projekty PUP

45

9.3 Rozwj przedsibiorczoci

Typy projektw realizowane w ramach Dziaania maj rwnie na celu optymalne wykorzystanie zasobw ludzkich tkwicych w rolnictwie poprzez reorientacj zawodow tych osb w kierunku podejmowania pozarolniczej dziaalnoci gospodarczej

Bezzwrotne wsparcie dla osb zamierzajcych rozpocz prowadzenie dziaalnoci gospodarczej obejmujce:

a) szkolenia oraz doradztwo (indywidualne i grupowe) umoliwiajce uzyskanie wiedzy i umiejtnoci niezbdnych do podjcia i prowadzenia dziaalnoci gospodarczej,

b) b) przyznanie rodkw finansowych w postaci dotacji bezzwrotnych na rozpoczcie dziaalnoci gospodarczej, : nieprzekraczajce 6-krotnoci przecitnego wynagrodzenia tj. obecnie 24.114,48 z (wedug stanu na dzie 01.09.2016 r.).

c) c) wsparcie pomostowe (niefinansowe oraz finansowe). Ok. 1000 z miesicznie na pokrycie biecych kosztw funkcjonowania

46

Instytucje realizujce projekty

Operatorzy zostan wybrani w drodze konkursu nr RPLU.09.03.00-IZ.00-06-001/16

Orientacyjny termin rozstrzygnicia konkursu to stycze 2017 r.

Orientacyjny termin rozpoczcie rekrutacji marzec 2017 r.

47

Co naley zrobi, eby otrzyma dofinansowanie?

Osoba, ktra chce otrzyma dofinansowanie powinna zoy we waciwym - ze wzgldu na miejsce zamieszkania, pobytu lub miejsce prowadzenia dziaalnoci - Powiatowym Urzdzie Pracy, kompletny i prawidowo sporzdzony wniosek oraz przedstawi zabezpieczenie prawne na wypadek zwrotu dofinansowania.

Formularz wniosku znajduje si na stronie internetowej waciwego Urzdu Pracy, lub bezporednio w siedzibie instytucji.

Wniosek o dofinansowanie zostaje uwzgldniony w przypadku, gdy

bezrobotny zoy owiadczenie o: nieotrzymaniu bezzwrotnych rodkw Funduszu Pracy lub innych

bezzwrotnych rodkw publicznych na podjcie dziaalnoci gospodarczej lub rolniczej, zaoenie lub przystpienie do spdzielni socjalnej;

48

49

nieposiadaniu wpisu do ewidencji dziaalnoci gospodarczej, a w przypadku jego posiadania owiadczenie o zakoczeniu dziaalnoci gospodarczej w dniu przypadajcym w okresie przed upywem co najmniej 12 miesicy bezporednio poprzedzajcych dzie zoenia wniosku;

niepodejmowaniu zatrudnienia w okresie 12 miesicy od dnia rozpoczcia prowadzenia dziaalnoci gospodarczej;

niekaralnoci w okresie 2 lat przed dniem zoenia wniosku za przestpstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, w rozumieniu ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny lub ustawy z dnia 28 padziernika 2002 r. o odpowiedzialnoci podmiotw zbiorowych za czyny zabronione pod grob kary;

zobowizaniu si do prowadzenia dziaalnoci gospodarczej w okresie 12 miesicy od dnia jej rozpoczcia oraz nieskadania w tym okresie wniosku o zawieszenie jej wykonywania;

niezoeniu wniosku do innego starosty o przyznanie dofinansowania lub przyznanie jednorazowo rodkw na zaoenie lub przystpienie do spdzielni socjalnej;

50

zoy zawiadczenia lub owiadczenia i informacje zwizane z pomoc de minimis;

zoy kompletny i prawidowo sporzdzony wniosek, a powiatowy urzd pracy dysponuje rodkami na jego sfinansowanie;

Naley pamita:

Uzyskanie dofinansowania uzalenione jest od rodkw finansowych, ktrymi dysponuje Powiatowy Urzd Pracy.

Kady Powiatowy Urzd Pracy moe posiada rwnie swj wewntrzny regulamin przyznawania jednorazowo rodkw na podjcie dziaalnoci gospodarczej, dlatego bezwarunkowo naley si z nim zapozna.

Jakie koszty mona sfinansowa?

rodki na podjcie dziaalnoci gospodarczej mog by przeznaczone na zakup sprztw cechujcych si jednoznaczn funkcjonalnoci (tj. bez cech i funkcji umoliwiajcych ich wykorzystanie w innych celach ni zwizanych z prowadzon dziaalnoci gospodarcz) towarw i usug, w szczeglnoci na:

1) zakup rodkw trwaych, maszyn, urzdze, oprogramowania, pokrycie kosztw pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa zwizanych z podjciem dziaalnoci gospodarczej, wyposaenia koniecznego do podjcia i prowadzenia dziaalnoci gospodarczej; 2) zakup materiaw, surowcw i towarw (do odsprzeday lub zwizanych z remontem i adaptacj lokalu, w ktrym bdzie prowadzona dziaalno gospodarcza); 3) usugi i materiay reklamowe; 4) pozyskanie lokalu, tj. nabycie obiektu nietrwale zwizanego z gruntem (np. typu kiosk).

51

W jakim czasie naley wykorzysta otrzymane rodki?

Dofinansowanie naley wykorzysta zgodnie ze zoonym wnioskiem i w terminie wskazanym w umowie. Naley pamita: Otrzymane dofinansowanie wraz z odsetkami naley zwrci w terminie do 30 dni od dnia dorczenia wezwania starosty, jeeli bdziemy prowadzi dziaalno gospodarcz przez okres krtszy ni 12 miesicy albo naruszymy inne warunki umowy dotyczce przyznania tych rodkw

52

INSTRUMENTY ZWROTNE POYCZKI

Bigorajska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Polska Fundacja Orodkw Wspomagania Rozwoju Gospodarczego

OIC Poland

Fundacja Puawskie Centrum Przedsibiorczoci

Lubelska Fundacja Rozwoju do 200 tys. z, 5 lat, 1% oproc. 1% prow.

- http://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjna

Fundacja Rozwoju Lubelszczyzny

53

http://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjnahttp://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjnahttp://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjnahttp://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjnahttp://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjnahttp://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjnahttp://biznespozyczka.eu/strona,biznes-pozyczka-preferencyjna

54

PROGRAM PIERWSZY BIZNES WSPARCIE W STARCIE II

Dla kogo O poyczk mog ubiega si pozostajcy bez pracy: pozostajcy bez pracy absolwenci szk ponadgimnazjalnych i wyszych tj. I, II stopnia oraz jednolitych studiw magisterskich w okresie 48 miesicy od dnia otrzymania dyplomu;

pozostajcy bez pracy studenci ostatniego roku studiw wyszych tj. ostatniego roku studiw licencjackich lub magisterskich; Bezrobotni.

55

W ramach Programu Pierwszy biznes Wsparcie w starcie II udzielane s: poyczka podstawowa na rozpoczcie dziaalnoci gospodarczej, poyczka uzupeniajca (do poyczki podstawowej) na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego poyczka na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego dla przedsibiorcw

56

Warto poyczki: nie moe przekracza 20-krotnej wysokoci przecitnego wynagrodzenia, obowizujcego w dniu zoenia wniosku o udzielenie poyczki i nie moe by wysza ni 20-krotno przecitnego wynagrodzenia obowizujcego w dniu podpisania umowy na dzie 01.09.2016 r. kwota okoo 80 300,00 PLN, Oprocentowanie: na poziomie 0,25 stopy redyskonta weksli NBP (aktualna wysoko stopy redyskonta weksli 1,75 wysoko oprocentowania poyczki 0,44% w skali roku, Okres spaty: 7 lat (84 miesice), Moliwo uzyskania karencji w spacie kapitau do 12 miesicy, Wypata rodkw: zgodnie z harmonogramem przedstawionym przez Wnioskodawc i zaakceptowanym przez porednika finansowego, nie wczeniej jednak ni po zarejestrowaniu dziaalnoci gospodarczej. REJESTRACJA FIRMY NASTPUJE DOPIERO PO POZYTYWNYM ROZPATRZENIU WNIOSKU O UDZIELENIE POYCZKI!

57

Poyczka uzupeniajca na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego, w tym bezrobotnego skierowanego przez powiatowy urzd pracy (poyczka uzupeniajca): Warto poyczki: nie moe przekracza 6-krotnej wysokoci przecitnego wynagrodzenia, obowizujcego w dniu zoenia wniosku o udzielenie poyczki i nie moe by wysza ni 6-krotno przecitnego wynagrodzenia obowizujcego w dniu podpisania umowy, na dzie 01.09.2016 r. kwota okoo 24 100,00 PLN, Oprocentowanie: na poziomie 0,25 stopy redyskonta weksli NBP (aktualna wysoko stopy redyskonta weksli 1,75 wysoko oprocentowania poyczki 0,44% w skali roku Termin wnioskowania: po 3 miesicach spacania rat kapitaowo-odsetkowych,

58

Harmonogram spaty poyczki uzupeniajcej bdzie dostosowany do harmonogramu spaty poyczki podstawowej (spata obydwu poyczek powinna nastpi w tym samym terminie), Wypata rodkw nastpi po zawarciu aneksu do umowy poyczki, Rozliczenie poyczki dokonywane bdzie na podstawie opaconych faktur dotyczcych wydatkw na utworzenie stanowiska pracy, Moliwo umorzenia pozostaej do spaty kwoty kapitau, jeli utworzone stanowisko pracy dla osoby bezrobotnej skierowanej przez Powiatowy Urzd Pracy utrzymane zostao przez minimum 1 rok, a spaty poyczki, w tym poyczki uzupeniajcej, realizowane s zgodnie z harmonogramem.

Poyczka na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego, w tym bezrobotnego skierowanego przez Powiatowy Urzd Pracy dla przedsibiorcw. Warto poyczki: nie moe przekracza 6-krotnej wysokoci przecitnego wynagrodzenia, obowizujcego w dniu zoenia wniosku o udzielenie poyczki i nie moe by wysza ni 6-krotno przecitnego wynagrodzenia obowizujcego w dniu podpisania umowy na dzie 01.09.2016 r. kwota okoo 24 100,00 PLN, Oprocentowanie: na poziomie 0,25 stopy redyskonta weksli NBP (aktualna wysoko stopy redyskonta weksli 1,75% -wysoko oprocentowania poyczki 0,44% w skali roku. Okres spaty poyczki, nie moe by duszy ni 3 lata.

59

Wypata rodkw nastpi po zawarciu umowy poyczki. Podstaw rozliczenia poyczki na utworzenie stanowiska pracy s zrealizowane wydatki na utworzenie stanowiska pracy, tj. opacone faktury lub inne dokumenty ksigowe o rwnowanej wartoci dowodowej. Moliwe jest ubieganie si o poyczk na utworzenie kilku stanowisk pracy.

60

61

KONTAKT Lublin Fundacja Rozwoju Lubelszczyzny,

Droga Mczennikw Majdanka 181, 20-325 Lublin, przyjmowanie wnioskw: poniedziaki, wtorki, czwartki, pitki

w godz. 8.00-15.00, rody 8.00-17.30, tel. 81 710 19 00 wew. 7, [email protected],


62

63

dla kogo:

mikro, mali i redni Przedsibiorcy

osoby rozpoczynajce dziaalno gospodarcz

posiadajcy siedzib i prowadzcy dziaalno gospodarcz na terenie wojewdztwa lubelskiego okres spaty: maksymalny okres finansowania wynosi 5 lat, w tym dopuszczalny okres karencji w spacie rat kapitaowych wynosi 3 miesice rozliczenie poyczki: rodki z poyczki naley wykorzysta zgodnie z celem na ktry zostaa udzielona i udokumentowa wydatki, tzn. przedstawi dokumenty zakupu

64

w ramach kosztw kwalifikowanych do finansowania ze rodkw poyczki wyrnia si wydatki na:

finansowanie inwestycji polegajcych m.in. na zakupie, budowie lub modernizacji

obiektw produkcyjno usugowo handlowych,

tworzenie nowych miejsc pracy,

wdroenie nowych rozwiza technicznych i technologicznych,

zakup wyposaenia w maszyny, urzdzenia, aparaty w tym take zakup rodkw

transportu bezporednio zwizanych z celem realizowanego przedsiwzicia,

oraz inne cele gospodarcze przyczyniajce si do rozwoju MP

65

rodzaje zabezpiecze:

weksel wasny in blanco,

porczenie wekslowe osb fizycznych/prawnych,

przewaszczenie rzeczy ruchomych,

hipoteka na nieruchomoci,

cesja praw z polisy ubezpieczenia,

inne dopuszczalne przez kodeks cywilny i akceptowane przez BARR SA

Warunki udzielenia poyczki: W przypadku poyczek na sfinansowanie wydatkw o charakterze inwestycyjnym wymagany jest wkad wasny Poyczkobiorcy w wysokoci 20% kosztw przedsiwzicia.

Maksymalny okres rozpatrzenia wniosku 30 dni od daty zoenia kompletu dokumentw.

66

Bigorajska Agencja Rozwoju Regionalnego SA

ul. Kociuszki 65 23-400 Bigoraj

tel. 084 686 48 87 fax. 084 686 53 93

67

Projekt Poyczka na start realizowany jest przez Polsk Fundacj Orodkw Wspomagania Rozwoju Gospodarczego OIC Poland,

w ramach Programu Operacyjnego Kapita Ludzki, Priorytet VI - Rynek pracy otwarty dla wszystkich,

Dziaanie 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsibiorczoci i samozatrudnienia, na podstawie Umowy nr POKL.06.02.00-06-103/13-00 zawartej z Wojewdzkim

Urzdem Pracy w Lublinie.

POYCZKA NA START

68

Projekt skierowany jest do osb fizycznych (w tym bezrobotni, osoby nieaktywne zawodowo, zatrudnieni), zamierzajcych rozpocz prowadzenie dziaalnoci gospodarczej, zamieszkaych (w rozumieniu Kodeksu Cywilnego) na terenie woj. lubelskiego, z wyczeniem osb, ktre posiaday wpis do rejestru Ewidencji Dziaalnoci Gospodarczej, byy zarejestrowane w KRS lub prowadziy dziaalno na podstawie odrbnych przepisw (w tym m.in. dziaalno adwokack, komornicz lub owiatow) w okresie 12 m-cy przed przystpieniem do projektu i niekorzystajcych rwnolegle z innych rodkw publicznych w tym zwaszcza ze rodkw Funduszu Pracy, PROW, Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych oraz ze rodkw oferowanych w ramach POKL na pokrycie tych samych wydatkw zwizanych z podjciem oraz prowadzeniem dziaalnoci gospodarczej.

POYCZKA NA START

W ramach projektu preferencyjne poyczki udzielane s w kwocie od 5 000 z do 50 000 z, na okres do 60 miesicy, w tym dopuszczalna jest karencja w spacie kapitau poyczki w okresie do 6 miesicy. Nie jest wymagany wkad wasny Nie s pobierane adne dodatkowe opaty zawizane z przyznaniem poyczki. Oprocentowanie poyczek 2,5 % w skali roku (od 1.11.2015 r.)

POYCZKA NA START

70

Poyczka moe zosta udzielona na cele: obrotowe, obrotowo inwestycyjne albo inwestycyjne bezporednio zwizane z planowanym rozpoczciem dziaalnoci gospodarczej w szczeglnoci na: a) nabycie rodkw trwaych, b) budow, przebudow, adaptacj lub modernizacj rodkw trwaych, c) zakup wyposaenia, d) zakup materiaw i surowcw niezbdnych do realizacji zaoonego przedsiwzicia, e) zakup wartoci niematerialnych i prawnych, f) pokrycie kosztw innych wydatkw bezporednio zwizanych z prawidow instalacj i uruchomieniem sprztu, g) na tworzenie nowych miejsc pracy. Wykorzystanie poyczki musi by zgodne z podanym w umowie o poyczk przeznaczeniem. Ze rodkw poyczki nie mog by finansowane zakupy o charakterze konsumpcyjnym.

POYCZKA NA START

71

POYCZKA NA ROZWJ

POYCZKA NA ROZWJ

Projekt realizowany jest przez Polsk Fundacj Orodkw Wspomagania Rozwoju Gospodarczego OIC Poland z siedzib w Lublinie w ramach Regionalnego Programu

Operacyjnego Wojewdztwa Lubelskiego, Dziaanie 2.1. Poddziaanie 2.1.1., wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej,

realizowany na podstawie umowy nr 07.09-UDA-RPLU.02.01.01-06-004/09 z dnia 20 listopada 2009 roku o dofinansowanie projektu podpisanej z Wojewdztwem Lubelskim

(Lubelsk Agencj Wspierania Przedsibiorczoci).

72

POYCZKA NA ROZWJ O poyczk mog ubiega si przedsibiorcy, ktrzy s mikro, maymi lub rednimi przedsibiorcami w rozumieniu art. 103-109 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej (zatrudnienie do 250 osb, warto aktyww bilansu do 43 mln EUR, warto przychodw do 50 mln EUR) oraz dodatkowo posiadaj siedzib/adres miejsca zamieszkania lub adres gwnego miejsca wykonywania dziaalnoci na terenie woj. lubelskiego i nie znajduj si w trudnej sytuacji finansowej

POYCZKA NA ROZWJ

73

Poyczka udzielana na finansowanie przedsiwzi zwizanych z rozszerzeniem prowadzonej dziaalnoci gospodarczej obejmujcych: nakady inwestycyjne w rodki trwae oraz wartoci niematerialne i prawne, finansowanie majtku obrotowego w zakresie zakupu materiaw i towarw w zwizku z rozszerzeniem profilu dziaalnoci Przykadowe przedsiwzicia: zakup maszyn, rodkw transportu, urzdze, nieruchomoci na potrzeby prowadzonej dziaalnoci gospodarczej; zakup materiaw i surowcw w zwizku z rozszerzeniem dotychczasowego profilu dziaalnoci.

POYCZKA NA ROZWJ

74

Kwota poyczki: od 10.000 z do 65.000 z Okres finansowania: do 3 lat Oprocentowanie: ustalane jest wg stopy referencyjnej j w oparciu o komunikat K E (aktualnie ju od 2,83%). Od dnia 6.11.2014 roku przedsibiorcy mog ubiega si o przyznanie poyczki na warunkach korzystniejszych ni rynkowe zgodnie z zasadami pomocy de minimis. Oprocentowanie poyczki objtej pomoc de minimis wynosi 0,92 % w skali roku. Prowizja od udzielonej poyczki: od 1,5% do 2,5% Opata za rozpatrzenie wniosku: 100 z Wymagany wkad wasny: 25%

POYCZKA NA ROZWJ

75

POYCZKA NA ROZWJ

ZABEZPIECZENIE W kadym przypadku zabezpieczenie spaty poyczki stanowi weksel wasny in blanco Poyczkobiorcy wraz z deklaracj wekslow. Pozostae zabezpieczenia: porczenie cywilne lub porczenie wekslowe osb fizycznych lub prawnych, przelew wierzytelnoci, przewaszczenie zbywalnych rzeczy ruchomych, ubezpieczenie poyczki, zastaw, w tym zastaw rejestrowy, hipoteka, inne zabezpieczenia przewidziane przez przepisy prawa.

76

POYCZKA NA START POYCZKA NA ROZWJ

Kontakt: Fundusz Poyczkowy Fundacji OIC Poland

ul. Gospodarcza 26 20-213 Lublin

tel.: (81) 710-46-34, (81) 710-46-41 fax.: (81) 746-13-24

e-mail: [email protected]


Fundacja Puawskie Centrum Przedsibiorczoci (FPCP)

Projekt wspfinansowany jest ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Lubelskiego

na lata 2007-2013 Poddziaanie 2.1.1 Dokapitalizowanie i tworzenie funduszy poyczkowych

Dziaanie 2.1. Instrumenty poyczkowe i porczeniowe dla przedsibiorstw

77

Biznes-Start Biznes - Plus

78

DLA KOGO: dla osb zamierzajcych rozpocz dziaalno gospodarcz dla Firm dziaajcych na rynku nie duej ni 12 miesicy KWOTA MAKSYMALNA: 120.000 z OPROCENTOWANIE: od 0,92% do 5,83% PROWIZJA: od 0% do 2,4% - patna jednorazowo MAKSYMALNY OKRES: do 60 miesicy KARENCJA W SPACIE: do 6 miesicy WKAD WASNY: min. 20% wnioskowanej kwoty poyczki

Biznes-Start

79

Poyczka udzielana na zasadach rynkowych moe by przeznaczona na finansowanie nastpujcych wydatkw: a) Inwestycyjnych: zakup, budowa, rozbudowa lub modernizacja obiektw produkcyjno - usugowo - handlowych; zakup maszyn, urzdze, aparatw oraz narzdzi pracy, w tym zakup rodkw transportu bezporednio zwizanych z realizowanym przedsiwziciem; zakup wartoci niematerialnych i prawnych; zakup innych inwestycji wskazanych przez przedsibiorc. b) Obrotowych: zakup rodkw obrotowych (towarw, materiaw i surowcw niezbdnych do produkcji, zakup towarw handlowych).

Biznes-Start

80

Biznes-Plus

DLA KOGO: dla Firm dziaajcych na rynku powyej 12 miesicy KWOTA MAKSYMALNA: 120.000 z OPROCENTOWANIE: od 0,92% do 5,83% PROWIZJA: od 0% do 3% - patna jednorazowo MAKSYMALNY OKRES: do 60 miesicy KARENCJA W SPACIE: do 4 miesicy WKAD WASNY: min. 20% wnioskowanej kwoty poyczki

81

Biznes-Plus

Poyczka udzielana na zasadach rynkowych moe by przeznaczona na finansowanie nastpujcych wydatkw: a) Inwestycyjnych: zakup, budowa, rozbudowa lub modernizacja obiektw produkcyjno - usugowo - handlowych; zakup maszyn, urzdze, aparatw oraz narzdzi pracy, w tym zakup rodkw transportu bezporednio zwizanych z realizowanym przedsiwziciem; zakup wartoci niematerialnych i prawnych; zakup innych inwestycji wskazanych przez przedsibiorc. b) Obrotowych: zakup rodkw obrotowych (towarw, materiaw i surowcw niezbdnych do produkcji, zakup towarw handlowych).

82

Biznes - Start Biznes - Plus

KONTAKT: Puawski Fundusz Poyczkowy

24-100 Puawy, ul. Lubelska 2e IIp. tel. (081) 470 09 00 fax. (081) 470 09 30

e-mail: [email protected]


83

Dzikuj za uwag!

Oddzia Funduszy Europejskich

Departament Zarzdzania Regionalnym Programem Operacyjnym Urzd Marszakowski Wojewdztwa Lubelskiego

ul. Stefczyka 3B, 20-151 Lublin e-mail: [email protected]

Tel.: 81 44 16 546 Fax: 81 44 16 547

Prezentacja Środa z funduszami na rozwój obszarów wiejskich PDF ...

Documents

Transcript of Prezentacja Środa z funduszami na rozwój obszarów wiejskich PDF ...