PREMINARZ BUDŻETOWY KOŁA NAUKOWEGO TOP GRAN praktyki...(rozwiązania dla ochrony środowiska...

Interdyscyplinarne Centrum Odnawialnych Źródeł Energii

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy

Al. Prof. S. Kaliskiego 7

85-789 Bydgoszcz Tel.: (52) 340 84 53 Tel/fax: (52) 340 82 55

E-mail: [email protected] WWW: www.icoze.utp.edu.pl

Bydgoszcz, styczeń 2016r.

str. 2

SPIS TREŚCI

Str.

1. Wprowadzenie .................................................................................................................... 3 2. Utworzenie Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii ....................... 3 3. Powołanie Dyrektora Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii ........ 3

4. Działalność ICOZE ............................................................................................................. 4 4.1. Integracja i stymulacja działań z zakresu OZE prowadzonych przez jednostki UTP ........ 4 4.2. Reprezentowanie UTP w zewnętrznych krajowych i międzynarodowych środowiskach

związanych z działalnością na rzecz OZE ................................................................................. 4 4.2.1. Targi branżowe i inne wydarzenia promocyjne .......................................................... 5

4.2.1.1. Międzynarodowe targi HANNOVER MESSE 2015 ............................................... 5 4.2.1.2. Międzynarodowe Targi Innowacji Gospodarczych i Naukowych INTARG 2015 10 4.2.1.3. 5-te Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej

RENEXPO® Poland ................................................................................................................ 13

4.2.1.4. 64-te Światowe Targi Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik

„BRUSSELS INNOVA” 2015 ................................................................................................. 16

4.2.1.5. Międzynarodowe Targi Wynalazczości i Designu KIDE 2015 ............................. 22

4.2.2. Udział w konferencjach ............................................................................................. 34

4.2.2.1. Konferencja w Ustroniu ......................................................................................... 34 4.2.2.2. Konferencji pt. Inteligentne systemy energetyczne i magazynowania energii na

przykładzie budynków szpitalnych .......................................................................................... 37 4.3. Konferencje branżowe zorganizowane w ramach ICOZE ................................................ 40 4.3.1. KONFERENCJA OTWIERAJĄCA - Diagnoza stanu - Dyskusja Problemowa na

temat możliwości rozwoju instalacji OŹE w województwie kujawsko-pomorskim .............. 40 4.3.2. KONFERENCJA TEMATYCZNA - Instalacje OŹE, gaz łupkowy, stopień wodny

oraz LPG i LNG w transporcie publicznym w województwie kujawsko-pomorskim ........... 44 4.3.3. KONFERENCJA PODSUMOWUJĄCA - Dyskusja Problemowa - Wykorzystanie

instalacji OŹE w kujawsko-pomorskim - podsumowanie działań .......................................... 48

4.3.4. Eko-Euro-Energia 2015 ............................................................................................. 52

4.3.5. Seminarium upowszechniające Projekt nr FSS/2014/HEI/W/0078 .......................... 58 4.4. Nawiązywanie współpracy z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowo-

badawczymi i dydaktycznymi z zakresu OZE ......................................................................... 65 4.5. Inicjowanie, pozyskiwanie i realizacja krajowych i międzynarodowych projektów

badawczych, rozwojowych i wdrożeniowych z zakresu OZE ................................................. 65

4.6. Pozyskiwanie i realizacja prac usługowych z zakresu OZE ............................................. 65 4.7. Inicjowanie i realizacja interdyscyplinarnych form dydaktycznych w tym szkoleń i

kursów z zakresu OZE ............................................................................................................. 66 4.7.1. Dwudniowe szkolenie z zakresu wykorzystania instalacji OŹE w

przedsiębiorstwach ................................................................................................................... 66

4.7.2. Studia podyplomowe w zakresie POMPY CIEPŁA I MAGAZYNOWANIE

ENERGII CIEPŁA ................................................................................................................... 71

5. Dobre praktyki ICOZE wypracowane w ramach projektu, które będą mogły być

kontynuowane .......................................................................................................................... 76

str. 3

1. Wprowadzenie

Celem powołanego 2013 roku ICOZE - Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł

Energii (Zarządzenie Nr Z.64.2012.2013 Rektora Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego

im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, z dnia 27 maja 2013 r.) jest inicjowanie, organizowanie i

koordynowanie różnych form aktywności naukowo-badawczej, rozwojowej, wdrożeniowej,

dydaktycznej i usługowej w zakresie OZE. Jest pierwszą taką instytucją powołaną w UTP.

Specjaliści skupieni wokół ICOZE posiadają bogatą wiedzę jednak niezbędne jest zdobycie

praktycznej wiedzy dotyczącej jak najbardziej efektywnego działania. Zakłada się opracowanie

we współpracy z Tel-Tek, posiadającym bogate doświadczenie pozyskiwania grantów, kontakty

międzynarodowe oraz szeroko współpracującym z gospodarką dobrych praktyk dot.: współpracy

pomiędzy wieloma podmiotami, integracji i stymulacji-inicjowania, i realizacji krajowych i

międzynarodowych interdyscyplinarnych projektów badawczych, rozwojowych i wdrożeniowych

pozyskiwania i realizacji zleceń dla biznesu-inicjowania i prowadzenie szkoleń i kursów. COZE

będzie promowane, przez m. in. stronę www.icoze.utp.edu.pl

2. Utworzenie Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii

W dniu 27 maja 2013 r. zostało powołane centrum uniwersyteckie o nazwie

Interdyscyplinarne Centrum Odnawialnych Źródeł Energii, zwane dalej ICOZE, podległe

bezpośrednio Rektorowi. Podstawą powołania ICOZE był art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca

2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U.2012.572 j.t. ze zmianami), § 12 ust. 2 Statutu

UTP oraz uchwała Senatu nr 14/359 z dnia 15 maja 2013 r.

3. Powołanie Dyrektora Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii

Zgodnie z Zarządzeniem Nr Z.64.2012.2013 Rektora Uniwersytetu Technologiczno-

Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, z dnia 27 maja 2013 r., w dniu 29 listopada

2013 roku JM Rektor powołał na funkcję Dyrektora ICOZE dr. hab. inż. Sławomira

Cieślika z Wydziału Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki.


Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, z dnia 27 maja 2013 r., w dniu 20 marca

2014 roku JM Rektor powołał na funkcję Dyrektora ICOZE dr inż. Adama Mrozińskiego z

Wydziału Inżynierii Mechanicznej (pismo RA.01321.42.2014).

str. 4

4. Działalność ICOZE


Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, z dnia 27 maja 2013 roku zadaniem

Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii jest inicjowanie, organizowanie

i koordynowanie różnorakich form aktywności naukowo-badawczej, rozwojowej,

wdrożeniowej, dydaktycznej i usługowej w zakresie odnawialnych źródeł energii. Do

szczegółowych zadań ICOŹE należy przede wszystkim:

- Integracja i stymulacja działań z zakresu odnawialnych źródeł energii prowadzonych przez

podstawowe jednostki UTP

- Reprezentowanie UTP w zewnętrznych krajowych i międzynarodowych środowiskach

związanych z działalnością na rzecz odnawialnych źródeł energii

- Nawiązywanie współpracy z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowo-badawczymi

i dydaktycznymi z zakresu odnawialnych źródeł energii

- Inicjowanie, pozyskiwanie i realizacja krajowych i międzynarodowych

interdyscyplinarnych projektów badawczych, rozwojowych i wdrożeniowych z zakresu

odnawialnych źródeł energii, finansowanych ze środków budżetowych i pozabudżetowych,

w tym ze środków Unii Europejskiej

- Pozyskiwanie i realizacja prac usługowych z zakresu odnawialnych źródeł energii

- Inicjowanie i realizacja interdyscyplinarnych form dydaktycznych z zakresu odnawialnych

źródeł energii

- Inicjowanie i prowadzenie szkoleń i kursów z zakresu odnawialnych źródeł energii

4.1. Integracja i stymulacja działań z zakresu OZE prowadzonych przez jednostki UTP

W zakresie tego punktu zrealizowano spotkania robocze m.in. Panel Roboczy podczas

Konferencji Eko-Euro-Energia 2015, podczas którego ustalono zakres współpracy pomiędzy

wybranymi jednostkami (Wydziałami) UTP w Bydgoszczy. Rozwijano stronę www Centrum

- www.ICOZE.utp.edu.pl

4.2. Reprezentowanie UTP w zewnętrznych krajowych i międzynarodowych

środowiskach związanych z działalnością na rzecz OZE

W zakresie tego punktu podpisano umowę w ramach członkostwa Uniwersytetu

Technologiczno-Przyrodniczego w Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym.

Na bieżąco realizowano podpisywanie umów o współpracy z firmami z zakresu OZE.

str. 5

4.2.1. Targi branżowe i inne wydarzenia promocyjne

4.2.1.1. Międzynarodowe targi HANNOVER MESSE 2015

Celem wyjazdu było uczestnictwo w międzynarodowych targach HANNOVER MESSE

2015. Targi HANNOVER MESSE, które odbyły się w dniach 13-17.04.2015r. to

najważniejsze na świecie targi z zakresu technologii dla przemysłu skupiające się na

obszarach kluczowych dla produkcji przemysłowej. Obecna edycja tej prestiżowej imprezy

zgromadziła "pod jednym dachem" dziesięć wystaw branżowych: Industrial Automation,

Motion - Drive & Automation, Energy, Wind, MobiliTec, Digital Factory, ComVac,

Industrial Supply, SurfaceTechnologym oraz Research & Technology.

W ramach Projektu Inkubator Innowacyjności realizowanego na UTP w Bydgoszczy na

targach HANNOVER MESSE 2015 uczestniczyli:

Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski

Dr hab. inż. Dariusz Sykutera

Dr hab. inż. Andrzej Tomporowski

Dr inż. Adam Mroziński

Delegacja Instytutu Technik Wytwarzania Wydziału Inżynierii Mechanicznej dzięki

zorganizowanemu wyjazdowi zagranicznemu mogła zwiedzić międzynarodowe targi

przemysłowe HANNOVER MESSE 2015. HANNOVER MESSE to bez wątpienia

najważniejsze na świecie targi z zakresu technologii dla przemysłu, koncentrujące się na

obszarach kluczowych dla produkcji przemysłowej, przede wszystkim na nowych

technologiach oraz rozwiązaniach innowacjach sprzyjających poprawie efektywności

gospodarczej. Tematyka targów jest precyzyjnie określona i dotyczy automatyki

przemysłowej i informatyki, energetyki i technologii ekologicznych, technik napędów,

dostaw dla przemysłu, usług produkcyjnych oraz prac badawczo-rozwojowych. Tematyka ta

jest zatem zbieżna z badaniami realizowanymi w Instytucie Technik Wytwarzania. Hannover

Messe są platformą bezpośredniego kontaktu przedstawicieli rożnych branż, a także świata

biznesu, nauki i polityki - stanowią forum spotkań ponadsektorowych, na którym zacieśniana

jest współpraca i powstają nowe pola synergii. Corocznie swój potencjał prezentuje ponad

5000 wystawców ze wszystkich kontynentów, a liczba profesjonalistów odwiedzających targi

przekracza 200000.

Foto: od lewej: Dr inż. Adam Mroziński, Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski, Dr hab. inż.

Andrzej Tomporowski, Dr hab. inż. Dariusz Sykutera

Każdego roku oferta wystawców z jednego z krajów prezentowana jest na HANNOVER

MESSE ze szczególnym rozmachem poprzez nadanie statusu kraju partnerskiego. W tym

str. 6

roku krajem partnerskim były Indie. Wiąże się to ze zwiększoną promocją przed i w czasie

trwania targów - mają miejsce spotkania z udziałem oficjalnych delegacji rządowych i

branżowych, a kraj partnerski jest obecny we wszystkich wydarzeniach targowych.

W poprzednich edycjach status kraju partnerskiego otrzymały: Holandia, Rosja, Chiny.

Obecna edycja tej prestiżowej imprezy zgromadziła "pod jednym dachem" dziesięć wystaw

branżowych: Industrial Automation, Motion - Drive & Automation, Energy, Wind,

MobiliTec, Digital Factory, ComVac, Industrial Supply, SurfaceTechnologym oraz Research

& Technology.

Podstawowy zakres tematyczny targów obejmował następujące działy:

a) Industrial Automation - automatyzacja i robotyzacja procesów przemysłowych,

innowacyjne technologie i rozwiązania systemowe - "Factory of the future";

b) MDA - Motion, Drive & Automation - światowa oferta w zakresie elektrycznych i

mechanicznych technologii napędowych i sterowania, w tym hudrauliki i pneumatyki;

c) Energy - największa na świecie prezentacja technologii związanych z energetyką

konwencjonalną i odnawialną obejmująca cały łańcuch wartości dodanej przemysłu

energetycznego - od wytwarzania, poprzez zasilanie i przesył do dystrybucji i

magazynowania, rozszerzona w tej edycji o kategorię IndustrialGreenTec

(rozwiązania dla ochrony środowiska naturalnego);

d) Wind - rozwiązania, komponenty, projektowanie i serwis dla energetyki wiatrowej;

str. 7

e) MobiliTec - hybrydowe i elektryczne systemy napędowe do pojazdów i maszyn

mobilnych, magazynowanie energii w pojazdach;

f) Digital Factory - zintegrowane procesy przemysłowe, inteligentne oprogramowanie

i rozwiązania informatyczne wspomagające innowacje;

g) ComVac - technologie wykorzystujące sprężone powietrze oraz rozwiązania w

zakresie techniki próżniowej;

h) Industrial Supply - przemysłowe procesy produkcyjne od materiałów do gotowych

produktów;

i) Surface Technology - technologie dla wykańczania powierzchni, lakierowanie,

galwanotechnika;

j) Research & Technology - badania, rozwój i transfer technologii.

W realizowanych rozmów z uczestnikami targów nawiązano następujące kontakty

naukowo-biznesowe:

a) Kontakt z firmą Smart Hydro Power GmbH (www.smart-hydro.de), oferującą małe

turbiny wodne z układem dyfuzorowym, współpracujące w układzie hybrydowym z

instalacją fotowoltaiczną. Zainteresowania firmy są zbieżne z działalnością badawczą

Instytutu technik Wytwarzania. Realizowano w Instytucie Technik Wytwarzania m.in.

projekt europejski z wdrażania małej turbiny wodnej. Pracownicy posiadają również

patenty w tym zakresie. Podjęte działania: wymiana kontaktów, wstępne deklaracje

wymiany doświadczeń.

Foto: Stoisko Smart Hydro Power GmbH na targach MESSE 2015 w Hanowerze

b) Z zespołem naukowym Prof. Jochena Steil’a z Uniwersytetu w Bielefeld została

nawiązana bliższa współpraca, dotycząca najnowszych trendów w sterowaniu

kognitywnym układami przetwórstwa energetycznego biomasy. Przedmiotem

spotkania w Hanowerze była; konsultacja osiągnięć Zespołu badawczego, w zakresie

oryginalnych rozwiązań konstrukcyjnych, kognitywnej inżynierii sterowania

rozdrabniaczami materiałów biologicznych (Prof. Jochen Steil, University of

Bielefeld, Neuroinformatics Group, Bielefeld, Germany). Poznanie, analiza i ocena

możliwości wykorzystania rozwiązań w zakresie: badań i technologii wspomagania,

automatyzacji, energetycznych, masowych technik ekologicznych, niskoemisyjnych.

Zaczątek współpracy stanowią opracowania: „Online Reservoir Adaptation by

Intrinsic Plasticity for Backpropagation-Decorrelation and Echo State Learning”;

“Online Goal Babbling for rapid bootstrapping of inverse models in high dimensions”

autorstwa lub współautorstwa Prof. J. Steil’a.

c) Nawiązano wstępne rozmowy z FINDER GmbH Innovative Loesungen (65468

Trebur-Austheim) w sprawie zastosowań energetycznych i elektronicznych rozwiązań

instalacyjnych dla prowadzenia badań w zakresie mechanicznego przetwórstwa

str. 8

tworzyw polimerowych i budowy mechatronicznych systemów rozdrabniania,

aglomerowania i rozdrabniania.

d) W zakresie wyposażenia napędowego: zespoły i podzespoły mechatronicznego

transformowania strunmieni napędowych, nawiazano wspólpracę z ITEC International

GmbH (26789 Leer), spółki oferującej nowoczesne rozwiązania wdrożeniowe

instalacji innowacyjnych.

e) Z dużej oferty przemysłu tureckiego wybrano kontakt z YAPITAS

CABEL&PROFILE (34387 Istanbul/TURKIYE), przedstawicielami koncernu

zajmującego sie kompletnymi instalacjami elektroenergetycznymi i elektronicznymi

stosowanymi w konstrukcjach procesowych i sterujacych nowoczesnych systemów

przetwórczych, w tym rozdrabniania. Instalacje atestowane przez DVE TUV, RoHS,

FLON, ARLON itd.

f) Kontakt z firmą Heinrich Koenig (www.heinrichkoenig.de), która na targach pokazała

swoje nowe rozwiązanie w zakresie malowania na mokro powierzchni wyprasek

polimerowych i innych materiałów za pomocą ręcznego urządzenia pracującego pod

ciśnieniem zaledwie 0,05 MPa z wymiennymi pojemnikami o różnych barwach i

rodzajach farb. Jest to znakomita alternatywa dla klasycznego malowania

ciśnieniowego za pomocą pistoletu natryskowego. W najbliższym czasie zostaną

podjęte rozmowy na temat pozyskania tej technologii w ramach Vouchera

badawczego nr 216/2014/WIM. Rozwiązanie to bowiem zapewnia indywidualne

podejście do zdobienia końcowego wytworów (jedno z zadań sformułowane w

Voucherze badawczym).

Foto: System Lack-Kartusche do modyfikacji warstwy wierzchniej wyrobów

g) Kontakt z firmą CoTexx GmbH (www.cotexx.com) w zakresie budowania unikalnych

struktur kompozytowych z miedzianym zbrojeniem zapewniającym grzanie

polimerowego materiału kompozytowego, trakcie jego użytkowania. Jest to

niezmiernie ważne w przypadku eksploatacji siłowni wiatrowych. Tak wytworzony

kompozyt pozwala na utrzymanie łopat wiatrowych w stałej temperaturze i zapobiega

ich oblodzeniu.

http://www.heinrichkoenig.de/

http://www.cotexx.com/

str. 9

Foto: Struktury kompozytowe z zatopionym zbrojeniem miedzianym o odpowiedniej

przewodności

h) Nawiązanie kontaktu z firmą SuperTex composites GmbH (www.supertex.at) w

zakresie wytwarzania kompozytów ze zbrojeniem wykonanym ze splotu włókien

węglowych. Obecnie jest to jeden z kierunków budowania struktur lekkich w zakresie

tworzenia wytworów o właściwościach specjalnych.

Z kontaktu uniwersyteckiego (TU Bielefeld), licznych i wymienionych kontaktów

przemysłowych, wynikają przesłanki dla dalszych działań delegowanego Zespołu

badawczego:

- poziom realizacji zadań naukowych i badawczych Zespołu jest kompatybilny z

współczesnymi trendami naukowymi i przemysłowymi wiodących ośrodków

europejskich;

- sterowanie kognitywne procesami przetwarzania biomasy na cele energetyczne jest

najnowszym kierunkiem prowadzenia procesu z uwzględnieniem trzech celów,

stanów postulowanych przetwarzania: wysokiej jakości produktu, efektywności

procesu i nieszkodliwości produktu i procesu;

- analiza i ocena zaplecza przemysłowego dla badań przemysłowych i prac

rozwojowych w wiodących przedsiębiorstwach Europy, dowodzi wypełnienia zasad

skutecznych wdrożeń oraz należytego traktowania wspomagania działań

innowacyjnych w Polsce.

http://www.supertex.at/

str. 10

4.2.1.2. Międzynarodowe Targi Innowacji Gospodarczych i Naukowych

INTARG 2015

W dniach 25-26 czerwca 2015 roku w Centrum Kongresowym ICE (International

Conferences and Entertainment) w Krakowie odbyły się Międzynarodowe Targi Innowacji

Gospodarczych i Naukowych INTARG. Misją targów było pobudzenie procesu modernizacji

gospodarki poprzez promocję wynalazków i firm tworzących i stosujących wynalazki i

innowacje oraz stworzenie platformy bezpośredniego kontaktu i spotkań przedstawicieli

nauki, przemysłu i otoczeniem biznesu oraz instytucjami wspomagającymi i finansującymi

badania i rozwój.

Prezentowane wynalazki zostały poddane ocenie jury. Jury przyznało następujące nagrody:

Grand Prix, platynową nagrodę za najlepszy wynalazek w branży oraz medale (złote, srebrne,

brązowe) dla pozostałych wynalazków. Patent UP RP P.397299 pt. "Pływająca elektrownia z

turbiną wodną z łopatą w postaci linii śrubowej na obwiedni walca" został wyróżniony złotym

medalem. Autorami patentu są; Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski (30%), Dr inż. Adam

Mroziński (25%), dr hab. inż. Andrzej Tomporowski (25%) oraz Robert Niemczewski

(Firma Airon Investment SA).

Podczas Targów Wydział Inżynierii Mechanicznej reprezentował dr hab. inż. Andrzej

Tomporowski

str. 11

Model turbiny wodnej z łopatą w postaci linii śrubowej na obwiedni wyporowego walca

Przedmiotem wynalazku jest pływająca elektrownia z turbiną wodną z łopatą w postaci linii

śrubowej na obwiedni wyporowego walca, służąca do konwersji energii ruchu postępowego

cieku wodnego (np. rzeki) na moment obrotowy na osi wyporowego walca turbiny. Turbina

wodna wraz z urządzeniami przetwarzania (konwersji) energii według wynalazku odznacza

się prostą i zwartą konstrukcją. Jej budowa oparta jest o niewielką liczbę elementów

składowych. Konstrukcja systemu, a zwłaszcza z kratą na wejściu i walec ze śrubowymi

łopatami silnika wodnego zabezpieczają przed niszczeniem żywych organizmów, w tym ryb,

narybku i innych zwierząt wodnych. Rozmieszczenie i ukształtowanie łopaty śrubowej

wirnika sprzyja powstawaniu wysokiego momentu obrotowego.

str. 12

Udział w Targach był ważnym i efektywnym narzędziem krajowej i międzynarodowej

promocji osiągnięć naukowo-technicznych WIM UTP w Bydgoszczy.

str. 13

4.2.1.3. 5-te Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej i Efektywności

Energetycznej RENEXPO® Poland

W dniach od 22 do 24 września 2015 roku odbyły się 5-te Międzynarodowe Targi Energii

Odnawialnej i Efektywności Energetycznej RENEXPO® Poland.

Od początku istnienia RENEXPO® jest uznaną platformą wymiany idei i doświadczeń w

zakresie odnawialnych źródeł energii. Wydarzenia towarzyszące targom dedykowane są

specjalistom branży.

Targi te przeszły od 2011 roku czyli, roku kiedy odbyła sie pierwsza edycja targów

ogromną ewolucję i w ciągu ostatnich lat stały się jednym z najważniejszych wydarzeń w

branży OZE w Polsce. Targom towarzyszyły wydarzenia branżowe takie jak:

4-ta Międzynarodowa Konferencja na temat Fotowoltaiki w Polsce

Konferencja: Sprzedaż produktu czy idei? Wymiar społeczny OZE w Polsce

4-ta Konferencja Energetyki Wodnej w Polsce i Unii Europejskiej

2-ga Konferencja Inteligentna Energetyka

3-ci Kongres Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła

4-ta edycja Dnia Samorządowca w ramach RENEXPO® Poland 2014

Praktyczne Aspekty Inwestycji w Zieloną Energię

3-cie Forum Biogazu w ramach RENEXPO Poland

2-gie Forum PV

2-gie Forum Pomp Ciepła

RENEXPO® Poland to doskonała okazja, aby poznać najnowocześniejsze rozwiązania w

sektorze odnawialnych źródeł energii (OZE). RENEXPO Poland to targi, które już

ugruntowały swoją pozycję w branży. Stały się jedną z najważniejszych platform wymiany

myśli i miejscem spotkań dla wielu specjalistów. Liczne konferencje towarzyszące, z roku na

rok gromadzą coraz więcej zagranicznych prelegentów oraz uczestników. Rośnie również

liczba wystawców zagranicznych.

Wydarzenie skupiło ponad 100 wystawców i 1000 prelegentów z Polski i zagranicy.

Zwiedzający targi mieli szeroki wybór w ofertach rozwiązań OZE przygotowanych przez

wystawców. Wśród nich znalazła się m.in. międzynarodowa firma JA Solar, lider w

dostarczaniu rozwiązań fotowoltaicznych. Jej obecność na targach podyktowana była

niezwykle obiecującym Polskim rynkiem OZE, w którym na świecie dostrzega się ogromny

potencjał do rozwoju. Obecność na targach to również doskonała okazja do pokazania

rodzimych rozwiązań technologicznych. Po raz czwarty zwiedzający mogli skonsultować

swoje pomysły biznesowe z ekspertami z firmy Selfa GE S.A. Polski producent materiałów

fotowoltaicznych z powodzeniem rozwija zasięg swojej działalności zarówno na zachód, jak i

wschód. Największym powodzeniem cieszą się moduły nowej generacji, elastyczne o

zakrzywionej powierzchni, które można montować np. w przyczepach czy kamperach.

Energetyka wodna reprezentowana była przez kooperację wielu firm, które na wspólnym

stanowisku reprezentowały branżę. W ich ofercie znalazły się m.in. przyjazne środowisku

niskospadowe turbiny VLH Instytutu Technologii Energetycznych, które są niezwykle

popularne na zachodzie. W Polsce również budzą zainteresowanie, choć ze względu na nadal

niezbyt korzystne rozwiązania w ustawie o OZE oraz rozwiązania prawne, nie są taż

popularne. Wystawcą targowym oraz partnerem piątej Polskiej Konferencji

Hydroenergetycznej było Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Rozwiązania

z branży pomp ciepła przedstawiła m.in. firma DIMPLEX, oferująca również systemy

grzewcze. Największą popularnością cieszą się pompy powietrzne o dużych mocach. Szeroki

str. 14

asortyment wyróżnia się wysoką jakością i precyzją wykonania. Wśród zwiedzających dużą

popularnością cieszyła się także polska firma ASTAT, dystrybutor szwajcarskich rozwiązań

CTA (pompy ciepła) oraz najlepszych wybranych technologii fotowoltaicznych.

Największym zainteresowaniem cieszyły się porady ekspertów z zakresu montażu systemów

fotowoltaicznych.

Foto: Stoisko WIM UTP w Bydgoszczy - Pracownicy WIM UTP (od lewej: Dr inż Adam

Mroziński, Mgr inż Tomasz Mania) oraz studenci koła naukowego Inżynierii OZE (od lewej:

Mateusz Buza, Marcin Mądro oraz Weronika Kruszelnicka)

Interdyscyplinarne Centrum OŹE - ICOZE oraz Koło Naukowe Studentów Inżynierii

OŹE prezentowało się na tych targach w ramach Salonu Wiedzy i Nauki. Dzięki staraniom

ICOŹE oraz wsparciu finansowym Dziekana WIM UTP w Bydgoszczy został wykupiony

tzw. pakiet podstawowy, który zawierał stoisko o powierzchni 6 m².

Celem i założeniem prezentacji koła naukowego studentów oraz ICOZE w Targach

RENEXPO 2015 było:

- Reprezentowanie i promocja ICOZE przy UTP na międzynarodowych targach związanych

z odnawialnymi źródłami energii.

- Nawiązywanie współpracy z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowo-badawczymi

i dydaktycznymi z zakresu odnawialnych źródeł energii.

- Nawiązywanie współpracy z krajowymi i zagranicznymi firmami z zakresu odnawialnych

źródeł energii.

- Reklama i promocja prac usługowych z zakresu odnawialnych źródeł energii, które były,

są, bądź mogą być realizowane w ramach ICOZE.

str. 15

- Zdobywanie doświadczenia i kontaktów zawodowych przez studentów - członków Koła

Naukowego Studentów Inżynierii OŹE - w ramach RENEXPO® Poland będzie

prowadzona tzw. Zielona Giełda Pracy

- Promocja założeń i efektów projektu FSS/2014/HEI/W/0078 - ZINTEGROWANIE

KSZTAŁCENIE Z ZAKRESU INŻYNIERII ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII

NA UNIWERSYTECIE TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZYM (UTP) W

BYDGOSZCZY

- Reklama i promocja interdyscyplinarnych form dydaktycznych i szkoleniowych z zakresu

odnawialnych źródeł energii realizowanych na UTP w Bydgoszczy - w szczególności:

a) Kierunek studiów inżynierskich Inżynieria Odnawialnych Źródeł Energii

b) Inne Kierunki studiów z zakresu OZE na UTP

c) Studia Podyplomowe Instalacje Odnawialnych Źródeł Energii w Przedsiębiorstwie,

Pompy Ciepła i Magazynowanie Energii Ciepła oraz Budowa i Eksploatacja Instalacji

Odnawialnych Źródeł Energii

W targach uczestniczyli członkowie Koła Naukowego Inżynierii OŹE: Marcin Mądro,

Weronika Kruszelnicka oraz Mateusz Buza. Interdyscyplinarne Centrum OŹE reprezentowali

Pracownicy WIM UTP Dr inż. Adam Mroziński oraz Mgr inż. Tomasz Mania.

str. 16

4.2.1.4. 64-te Światowe Targi Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych

Technik „BRUSSELS INNOVA” 2015

Pracownicy Wydziału Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy dr hab. inż. Andrzej

Tomporowski oraz dr inż. Adam Mroziński uczestniczyli w w 64-tych Światowych Targach

Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik „BRUSSELS INNOVA” 2015, które

jak co roku odbyły się na terenach wystawienniczych Brussels Expo w Brukseli. Targi

„BRUSSELS INNOVA”, które odbyły się w dniach 19-21 listopada 2015 roku stanowią

czołową międzynarodową

imprezę wystawienniczą w dziedzinie wynalazczości, poświęconą transferowi technologii

wdrażania postępu technicznego. W tegorocznej edycji Targi zgromadziły rozwiązania z 15

krajów świata: Belgii, Chorwacji, Francji, Iranu, Malezji, Malty, Maroka, Mołdawii, Polski,

Rosji, Rumunii, Tajlandii, Tajwanu i Włoch. Polscy wystawcy zaprezentowali 71

wynalazków.

Polscy wystawcy, którzy wystawili swoje wynalazki na „BRUSSELS INNOVA” 2015 mieli

okazję zaprezentować swe rozwiązania Ambasadorowi RP w Brukseli, Arturowi Harazimowi,

który odwiedził polskie stoiska w pierwszym dniu Targów oraz Marszałkowi Województwa

Łódzkiego, Witoldowi Stępniowi. Podczas inauguracji Targów Polskę reprezentował Radca

Ambasady RP, Krzysztof Turowski. Pierwszego dnia Targów przedstawiciele polskiej

delegacji zostali zaproszeni na uroczyste spotkanie w siedzibie Ambasady RP w Brukseli.

Prezentowane rozwiązania zostały zgłoszone do konkursu EUREKA Targów INNOVA,

w ramach którego grono ponad 100 ekspertów z Belgii oraz innych krajów, pod

przewodnictwem prezesa jury Oliviera Nagelmackersa, dokonało ich oceny, przyznając

nagrody i medale. Na Targach zaprezentowano ponad 300 wynalazków, z czego 178

otrzymało medale oraz nagrody specjalne.

Wystawcami tegorocznej edycji były instytuty badawcze, wyższe uczelnie,

przedsiębiorstwa innowacyjne oraz młodzież szkół średnich i wyższych. Rozwiązania

obejmowały zagadnienia z różnych dziedzin, m.in. ekologii, medycyny, bezpieczeństwa,

lotnictwa, przemysłu samochodowego i transportu, metalurgii, włókiennictwa, maszyn i

urządzeń, chemii, mechaniki, inżynierii, elektroniki, rolnictwa i żywności, energetyki,

informatyki.

str. 17

Polskie stoiska zaprezentowały projekty już zaawansowane, po próbach, badaniach,

wdrożeniach pilotażowych, jak również te gotowe do przemysłowych wdrożeń czy też do

szerokiej komercjalizacji. Celem udziału w Targach jest promocja prezentowanych

nowatorskich rozwiązań i nawiązanie kontaktów naukowo-biznesowych. Jest to inicjatywa

prorynkowa.

W ramach konkursu jury przyznaje medale - brązowe, srebrne i złote. Najwyżej ocenione

rozwiązania otrzymują złote medale ze specjalnym wyróżnieniem jury oraz nagrody specjalne

ufundowane przez belgijskie i międzynarodowe instytucje rządowe. Wyróżnienia te zostały

wręczone na gali ogłoszenia wyników BRUSSELS INNOVA. Delegacje uczestniczące w

Targach przyznawały nagrody, jako wyraz swojego uznania dla najciekawszych wynalazków

prezentowanych na Targach.

Polscy uczestnicy Targów otrzymali 65 medali oraz inne nagrody i wyróżnienia, m.in.:

- 8 nagród międzynarodowych i belgijskich instytucji rządowych,

- 8 nagród stowarzyszeń i delegacji zagranicznych,

- 15 medali złotych ze specjalnym wyróżnieniem jury,

- 30 medali złotych,

- 19 medali srebrnych,

- 1 medal brązowy.

str. 18

str. 19

Zgłoszony do konkursu EUREKA Targów INNOVA Patent UP RP P.397299 -

Pływająca elektrownia z turbiną wodną z łopatą w postaci linii śrubowej na obwiedni walca,

którego twórcami są: prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski (30%), dr inż. Adam Mroziński

(25%), dr hab. inż. Andrzej Tomporowski (25%) oraz Robert Niemczewski (20%), został

nagrodzony złotym medalem w dziedzinie ENERGETYKA, OCHRONA ŚRODOWISKA,

EKOLOGIA

str. 20

str. 21

Zgłoszony do konkursu EUREKA Targów INNOVA Patent UP RP P.397299 - Pływająca

elektrownia z turbiną wodną z łopatą w postaci linii śrubowej na obwiedni walca, którego

twórcami są: prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski (30%), dr inż. Adam Mroziński (25%), dr

hab. inż. Andrzej Tomporowski (25%) oraz Robert Niemczewski (20%), został wyróżniony

również przez jedną z delegacji zagranicznych - University Politehnica of Bucharest -

Dyplomem The Politehnica Innowation Award oraz okolicznościowym medalem.

str. 22

4.2.1.5. Międzynarodowe Targi Wynalazczości i Designu KIDE 2015

W dniach 4-6 grudnia 2015 roku w Międzynarodowym Centrum Kongresowym Kaohsiung

na Tajwanie odbyły się Międzynarodowe Targi Wynalazczości i Designu KIDE 2015 -

Kaohsiung International Invention & Design EXPO.

Targi KIDE organizowane zostały przez Światowe Stowarzyszenie Własności Intelektualnej i

Wynalazczości (WIIPA) oraz Tajwańskie Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Produktów

Innowacyjnych (TIPPA).

Lokalizacja targów jest nieprzypadkowa Kaohsiung silnie wspiera rozwój ekologii,

technologii, kultury i innowacyjności. Dzięki swojej bogatej historii i kulturze, oraz

spektakularnym warunkom naturalnym (połączenie gór i morza) miasto jest prawdziwą

atrakcją turystyczną.

Targi KIDE to połączenie wynalazczości, designu, i międzynarodowej konferencji. Misją

targów jest łączenie innowacyjności z przedsiębiorczością co w ubiegłym roku udało się

osiągnąć dzięki przyciągnięciu wystawców z ponad 20 krajów, którzy łącznie zaprezentowali

ponad 500 wynalazków. Targi umożliwiają wystawcom profesjonalną prezentację i promocję

produktów, stwarzając ku temu idealne warunki. Prezentacja wynalazków podczas KIDE to

pierwszy krok do nawiązania kontaktów biznesowych z azjatyckimi producentami,

inwestorami, oraz podmiotami zainteresowanymi współpracą.

Wynalazki prezentowane na Targach biorą udział w konkursie wynalazków i osobnym

konkursie dla designu. W konkursie wynalazków zgłoszenia są oceniane przez jury w 18

różnych kategoriach, między innymi przemysł samochodowy i transport, urządzenia audio-

video, biotechnologia zdrowie i medycyna, przemysł, środowisko naturalne i energia

odnawialna. W konkursie designu zgłoszenia oceniane były w 12 różnych kategoriach jak np.

design w sztuce i rękodziele, design przemysłowy, design w multimediach, komunikacja

wizualna etc. Członkowie jury targów KIDE przyznali medale złote srebrne i brązowe.

Podczas targów przyznawane były też nagrody specjalne wręczane przez autoryzowane

delegacje spoza Tajwanu.

Tegoroczna druga edycja Międzynarodowych Targów Wynalazczości i Designu KIDE 2015

zakończyła się 6 grudnia 2015 r. W tym roku zaprezentowano 315 rozwiązań z 21 krajów

świata. Prezentowane wynalazki były oceniane w 18 kategoriach i cieszyły się dużym

zainteresowaniem licznych zwiedzających.

Polskie stoisko również cieszyło się żywym zainteresowaniem zwiedzający, podczas

tegorocznej edycji polskie jednostek sfery nauki zaprezentowały łącznie 5 wynalazków.

str. 23

Udział polskich jednostek organizowany przez firmę Eurobusiness-Haller wspierany był

przez Fundację Haller-PRO INVENTIO na Rzecz Promocji Nauki Polskiej i Wynalazczości.

Wynalazki z Polski promowane na wspólnym stoisku zostały bardzo wysoko ocenione

uzyskując liczne odznaczenia, medale i nagrody specjalne w tym:

- 2 medale złote

- 2 medale srebrne

- 1 medal brązowy

- 1 nagrodę dla najlepszego wynalazku w swojej kategorii

- 4 nagrody specjalne od organizacji zagranicznych w tym m. in z Kanady, Malezji,

Tajlandii.

Przedstawiciele Wydziału Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy, UKW w Bydgoszczy

oraz Airon Investment SA zaprezentowali na Międzynarodowych Targach Wynalazczości i

Designu KIDE 2015 swoje dwa rozwiązania patentowe (Nie zorganizowano bezpośredniego

wyjazdu - prezentacje były realizowane przez przedstawicieli organizatora wystawy ze strony

polskiej - firmę Eurobusiness-Haller wspieraną przez Fundację Haller-PRO INVENTIO na

Rzecz Promocji Nauki Polskiej i Wynalazczości).

str. 24

Podczas targów rozwiązania te cieszyły się dużym zainteresowaniem i otrzymały następujące

nagrody:

Patent UP RP P.397299 - Pływająca elektrownia z turbiną wodną z łopatą w postaci linii

śrubowej na obwiedni walca (Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski1 (30%),

Dr inż. Adam Mroziński1 (25%), Dr hab. inż. Andrzej Tomporowski

1 (25%), Robert

Niemczewski2 (20%),

1Wydział Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy,

2AIRON

Investment SA):

- złoty medal targów KIDE - Kaohsiung International Invention & Design EXPO

2015

str. 25

str. 26

str. 27

- nagroda specjalna: The Best International Invention przyznana przez NRCT -

National Research Council of Thailand, Tajlandia

str. 28

str. 29

- dyplom uznania: Special Award przyznana przez Toronto International Society of

Innovation & Advanced Skills - TISIAS, Kanada

str. 30

Zgłoszenie patentowe UPRP (23.04.2015r.) nr P.412108 - Urządzenie do rozdrabniania

plastikowych pojemników i butelek, napędzane fotowoltaicznie (Józef Flizikowski (30%),

Adam Mroziński (25%), Andrzej Tomporowski (20%), Marek Macko (25%), 1Wydział

Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy, 2UKW Bydgoszcz):

- złoty medal targów KIDE 2015 - Kaohsiung International Invention & Design

EXPO

str. 31

str. 32

str. 33

- Gold Prize i-ENVEX - International Engineering Invention & Innovation

Exhibition - Gold Medal Award - Universiti Malaysia Perlis - Malezja

str. 34

4.2.2. Udział w konferencjach

4.2.2.1. Konferencja w Ustroniu

Przedstawiciele ICOZE w tym WIM UTP: dr inż. Adam Mroziński, dr inż. Izabela

Piasecka, mgr inż Tomasz Mania oraz Studentka WIM, członkini koła IOZE Weronika

Kruszelnicka uczestniczyli w Konferencji naukowej pn. Czysta energia - Techniczne,

ekonomiczne i społeczne aspekty funkcjonowania farm fotowoltaicznych, która odbyła się w

dniach 13-14.10.2015 roku w Ustroniu Morskim. Pracownicy WIM UTP: Prof. dr hab. Józef

Flizikowski, Dr hab. inż. Andrzej Tomporowski oraz Dr inż. Adam Mroziński włączyli się w

działania komitetu naukowego i programowego tej konferencji. W sesjach plenarnych

przedstawiciele WIM UTP wygłosili następujące artykuły:

1. Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski, dr hab. inż. Andrzej Tomporowski, dr inż. Adam

Mroziński - „ Efektywność działania laboratoryjnej instalacji fotowoltaicznej”.

2. Weronika Kruszelnicka, dr hab. inż. Andrzej Tomporowski - „ Układ hybrydowy

fotowoltaika – elektrownia wiatrowa, jako stabilny układ zasilania”.

3. Mgr inż. Tomasz Mania - „Możliwości wykorzystania instalacji fotowoltaicznych w

budynkach - analiza techniczno- ekonomiczna instalacji”.

4. Weronika Kruszelnicka, dr inż. Izabela Piasecka, dr hab. inż. Andrzej Tomporowski -

„Aspekty recyklingu elementów modułów fotowoltaicznych”.

Dr inż. Izabela Piasecka oraz Studentka Koła Naukowego Inżynierii OZE - Weronika

Kruszelnicka

Głównymi tematami konferencji były perspektywy wykorzystania energii w oparciu

o odnawialne źródła oraz dynamiczny rozwój aplikacji fotowoltaicznych z powodów

ekologicznych jak i praktycznych. Organizatorami tego naukowego wydarzenia był wójt

gminy – Jerzy Kołakowski wraz z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym,

Wydziałem Technologii i Inżynierii Chemicznej w Szczecinie. Patronaty honorowe

sprawowali: prof. dr hab. inż. Jerzy Buzek - Premier, Przewodniczący Komisji Przemysłu,

Badań Naukowych i Energii w Parlamencie, Olgierd Geblewicz - Marszałek Województwa

Zachodniopomorskiego, prof. dr hab. inż. Tadeusz Bohdal - Rektor Politechniki Koszalińskiej

str. 35

oraz Jacek Chrzanowski - Prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska

i Gospodarki Wodnej w Szczecinie.

Fot. Studentka Koła Naukowego Inżynierii OZE - Weronika Kruszelnicka

Wystąpienia prelegentów były bardzo interesujące i skłaniające do dyskusji. Niemalże po

każdym wystąpieniu słuchacze zadawali pytania prezentującym. Spore poruszenie wywołała

prezentacja Prof. dr hab. Aleksego Patryna, który w ożywiony i żartobliwy sposób

przedstawiał aspekty wykorzystania energii słonecznej. Istotne i dość ważne zagadnienie

przedstawił dr inż. Daniel Węcel. Przybliżył on zagadnienie magazynowania energii w

ogniwach wodorowych, wyjaśnił ich budowę i zasadę działania a także nakreślił przyszłość

tego typu magazynów energii i ich możliwości wykorzystania. Dr inż. Adam Mroziński

przedstawił instalację fotowoltaiczną działającą na UTP w Bydgoszczy i omówił

najważniejsze elementy tego stanowiska badawczego. Mgr Tomasz Mania w swej prezentacji

skupił się na ekonomicznych i technicznych aspektach wykorzystania modułów

fotowoltaicznych w budynkach odnosząc się przede wszystkim do instalacji zintegrowanych z

budynkami. Dr inż. Izabela Piasecka natomiast skupiła się na ukazaniu znaczenia recyklingu

ogniw krzemowych i korzyści z z niego płynących oraz zwróciła uwagę na problem związany

z zagospodarowaniem poużytkowym modułów fotowoltaicznych. Reprezentująca UTP i Koło

Naukowe IOZE studentka Weronika Kruszelnicka poruszyła temat układów hybrydowych,

wskazując na rodzaje tego typu systemów, ich wady i zalety a także możliwości

wykorzystania jako autonomiczne układy zasilania. Prelegenci z Uniwersytetu

Technologiczno - Przyrodniczego zostali bardzo pozytywnie odebrani przez publiczność za

fachowość i rzetelność wystąpień. Po wygłoszonych referatach zbierali gratulacje za bardzo

udane wystąpienia.

Warto podkreślić, że w konferencji uczestniczyło blisko 70 osób reprezentujących

specjalistów z zakresu OZE, przedstawicieli samorządów terytorialnych województwa

zachodniopomorskiego, przedstawicieli ustrońskich przedsiębiorców, mieszkańców oraz

gimnazjalistów ZS Ustronie Morskie. Wśród prelegentów znaleźli się naukowcy z uczelni

wyższych, reprezentujący takie instytucje jak: Zachodniopomorski Uniwersytet

Technologiczny w Szczecinie, Politechnika Koszalińska, Politechnika Wrocławska,

Politechnika Śląska, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wyższa

Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu oraz

Społeczna Akademia Nauk w Łodzi.

W trakcie obrad wójt gminy Jerzy Kołakowski podpisał dodatkowe porozumienia

o współpracy z uczelniami wyższymi w zakresie m.in. organizacji praktyk i staży studentów

str. 36

oraz badań naukowych na farmie fotowoltaicznej w Ustroniu Morskim w tym również z UTP

w Bydgoszczy.

Podsumowaniem sesji naukowych był wyjazd studyjny na farmę fotowoltaiczną, która jako

jedyna w Polsce funkcjonuje na terenie byłego wysypiska śmieci. Uczestnicy konferencji

mieli okazję z bliska przyjrzeć się jak wygląda i z czego zbudowana jest farma

fotowoltaiczna. Organizatorzy pozwolili prelegentom na dokładne przyjrzenie się powstałej

elektrowni słonecznej, co więcej zwiedzającym zezwolono na wstęp do serwerowni i stacji

inwerterowej. Instalacja fotowoltaiczne wyposażona jest w dwa inwertery produkcji ABB po

mocy nominalnej 500 kW. Konferencja miała charakter otwarty, a wsparcia finansowego na

jej realizację udzielił Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

w Szczecinie.

Farma fotowoltaiczna na byłym wysypisku śmieci w Kukince koło Ustronia Morskiego

zajmuje powierzchnię do 2 ha, a jej moc wynosi 1 MW. Produkowana przez nią energia zasila

infrastrukturę gminy.

Inwestycja pozwoliła nie tylko rekultywować teren byłego wysypiska śmieci w Kukince,

wytwarzana z farmy energia elektryczna będzie zasilała obiekty gminne. Tym samym

wydatki gminy za prąd spadną o ok. 80-90%, to bardzo duże oszczędności, które szybko

wypracują zwrot kosztów inwestycji. Okres amortyzacji może zamknąć się wg

przedstawicieli gminy Ustronie Morskie w okresie 5 lat.

Fot. Uczestnicy konferencji podczas zwiedzania farmy fotowoltaicznej

Samorządowcy z Ustronia Morskiego szacują, że zaoszczędzą na rachunkach za prąd około 1

mln zł rocznie. Wójt gminy Ustronie Morskie deklaruje, że w przyszłości chciałby

wykorzystać pod fotowoltaikę całą dostępną powierzchnię wysypiska, czyli 8 ha. W takim

wypadku farmę PV można by rozbudować nawet do około 4 MW.

Budowa farmy fotowoltaicznej na terenie po wysypisku śmieci to pierwsza tego rodzaju

inwestycja Polsce. Problemem w przypadku inwestycji na terenach po wysypiskach jest zakaz

budowy nowych obiektów w okresie do 50 lat od ich zamknięcia. Gmina Ustronie Morskie

zdobyła jednak pozwolenie na budowę w takim miejscu farmy PV argumentując że farma PV

nie jest obiektem budowlanym.

str. 37

Fot. Uczestnicy konferencji podczas zwiedzania farmy fotowoltaicznej

Koszt inwestycji to około 9,32 mln zł, z czego 3 mln zł zostanie przeznaczone na

rekultywacje terenu. Gmina Ustronie Morskie na budowę farmy fotowoltaicznej pozyskała

unijną dotację w wysokości 2,64 mln zł z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-

2013, działanie 321 „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”. Pozostałe

środki będą pochodzić z budżetu gminy.

4.2.2.2. Konferencji pt. Inteligentne systemy energetyczne i magazynowania energii

na przykładzie budynków szpitalnych

W ramach Konferencji pt. Inteligentne systemy energetyczne i magazynowania energii na

przykładzie budynków szpitalnych, która zorganizowana została w Warszawie,

przedstawiciele ICOZE w tym pracownicy Wydziału Inżynierii Mechanicznej: Dr inż. Adam

Mroziński oraz Mgr inż. Tomasz Mania, uczestniczący w tej konferencji, w dniu 23

września 2015 roku brali udział w wycieczce do Centrum Badawczego „Konwersja Energii

i Źródła Odnawialne” (KEZO) w Jabłonnem. Centrum zostało uroczyście otwarte 17 września

2015 roku.

str. 38

Infrastruktura naukowo-badawcza Centrum składa się z pięciu laboratoriów,

wyposażonych w nowoczesną aparaturę badawczą. Wśród nich znajdzie się laboratorium

technik słonecznych, mikrosiłowni kogeneracyjnej i kotłów ekologicznych, laboratorium

energetyki wiatrowej oraz inżynierii bezpieczeństwa dla energetyki. Największy budynek w

centrum jest przeznaczony na zintegrowane laboratorium plus-energetyczne.

Dzięki badaniom nad energią słoneczną, wiatrową, energią z biomasy oraz badaniom nad

ich integracją z mikrosiłowniami kogeneracyjnymi, możliwe będzie opracowanie również

innych nowoczesnych technologii dla domów plus-energetycznych. W ten sposób Polska

zamierza realizować projekty w zakresie rozproszonej produkcji energii i zmniejszenia emisji

CO2 oraz spełnić wymagania UE. Projekt jest finansowany ze środków Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Prace prowadzone w nowootwartym KEZO będą oscylować wokół technologii plus

energetycznych, mikrotechnologii, technologii małoskalowych oraz konwersji energii.

Centrum Badawcze „Konwersja Energii i Źródła Odnawialne” (KEZO) Polskiej Akademii

Nauk (PAN) będzie zakładem zamiejscowym Instytutu Maszyn Przepływowych im. R.

Szewalskiego w Gdańsku. Centrum, którego budowa i wyposażenie kosztowały 90 mln zł

swoją bazą laboratoryjną ma służyć środowisku naukowemu i firmom z całego kraju. Jego

powstanie zawdzięczamy zaangażowaniu Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego, władz

PAN oraz kadry Instytutu Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku.

str. 39

Centrum badawcze wyposażone zostało w unikalną aparaturę badawczą i zespół

specjalistycznych laboratoriów dedykowanych podwyższeniu sprawności energetycznej

i technologiom „plus-energetycznym” w budownictwie i w małych, lokalnych centrach

energetycznych. Będą tam prowadzone badania nie tylko nad technologiami pozyskiwania

energii ze źródeł odnawialnych, technologiami magazynowania tej energii i sposobami

przesyłania jej, ale także nad zarządzaniem energią dzięki technikom informatycznym.

Placówka ma być jednocześnie centrum badawczym, jak i instytucją ukierunkowaną na

znajdowanie zastosowań dla wyników swoich badań. Na przykład wprowadzanie

w osiedlach, szpitalach lub szkołach, rozwiązań, które pozwolą produkować więcej energii

niż same te obiekty mogą zużyć.

W centrum znajduje się m.in. jeden z trzech w Europie wysokiej klasy symulator

słoneczny AAA, umożliwiający prowadzenie badań poświęconych eksploatacji paneli

fotowoltaicznych na farmach słonecznych. Jest tam również tunel aerodynamiczny służący do

pomiaru parametrów turbin wiatrowych. Ponadto zgromadzono tam takie urządzenia jak:

symulator słoneczny, drukarka 3D, która może drukować nawet elementy z tytanu czy też

dron mogący obserwować efektywność energetyczną poszczególnych budynków, a nawet

całych osiedli. KEZO wykorzystuje również własne innowacyjne pomysły. Przykładem jest

wysokotemperaturowy magazyn ciepła.

str. 40

4.3. Konferencje branżowe zorganizowane w ramach ICOZE

4.3.1. KONFERENCJA OTWIERAJĄCA - Diagnoza stanu - Dyskusja

Problemowa na temat możliwości rozwoju instalacji OŹE w województwie

kujawsko-pomorskim

Projekt pn.: Promocja odnawialnych źródeł energii oraz nowoczesnych systemów

dywersyfikujących źródła i sposoby ich wykorzystania jako element ochrony środowiska

przyrodniczego w województwie kujawsko-pomorskim, TORUŃ, 4 marca 2015r. -

Naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl (Kierownictwo naukowe – moderacja konferencji)

Perspektywy wykorzystywania w naszym województwie energetyki opartej o odnawialne

źródła oraz technologii umożliwiających oszczędności energetyczne były tematem środowej

(4 marca) otwartej konferencji z udziałem specjalistów i zaproszonych gości. Konferencja

odbyła się w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu.

Spotkanie otworzył Marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki.

W konferencji uczestniczyło ponad 70 osób reprezentujących głównie jednostki samorządu

terytorialnego województwa kujawsko-pomorskiego

Wśród prelegentów znaleźli się przede wszystkim zajmujący się tą tematyką naukowcy z

Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, związani z

Interdyscyplinarnym Centrum Odnawialnych Źródeł Energii - www.icoze.utp.edu.pl.

str. 41

Konferencję rozpoczyna Pan Zbigniew Szcześniak - Prezes Stowarzyszenia "Tilia"

Profesor dr hab. inż. Józef Flizikowski przedstawił problematykę możliwości wykorzystania

w naszym regionie energetyki wodnej, dr hab. inż. Zbigniew Podkówka omówił zagadnienie

możliwości wykorzystania rolniczych biogazowni w naszym województwie, dr inż. Izabela

Piasecka przedstawiła wpływ elektrowni wiatrowych na środowisko, mgr inż. Tomasz Mania

przedstawił możliwości rozwoju budownictwa pasywnego i energooszczędnego, a dr hab. inż.

Sławomir Cieślik przybliżył problematykę energetycznych mikroinstalacji prosumenckich,

czyli takich, dzięki którym sami sobie możemy wyprodukować na przykład energię

elektryczną.

Konferencja została zorganizowana w ważnym dla branży OZE okresie. 20 lutego 2015 roku

Sejm odrzucił poprawki senackie dotyczące wsparcia dla prosumentów. Tym samym

ostatecznie do ustawy o OZE zostanie wpisana poprawka prosumencka wniesiona przez posła

PSL Artura Bramorę. Poprawka ta wprowadza w Polsce system 15-letnich stałych,

preferencyjnych stawek za sprzedaż energii z domowych mikroinstalacji OZE w ramach tzw.

systemu taryf gwarantowanych (ang. Feed-in Tariffs). Mechanizm ten (Feed-in Tariffs - FiT),

stosowany jest w kilkunastu krajach Europy. Poprawka w ustawie ma na celu wprowadzenie

dla domowych mikroinstalacji OZE w Polsce o mocy odpowiednio do 3 kW i do 10 kW tzw.

taryf gwarantowanych za sprzedaż do sieci produkowanej przez nie energii, które będą

niezmienne przez okres 15 lat. Stałe stawki w ramach polskiego systemu taryf

gwarantowanych mają obowiązywać dla każdej domowej instalacji mieszczącej się w w/w

przedziale mocy, w tym okresie od momentu jej uruchomienia. Dzięki tym zmianom

wprowadza się obowiązek zakupu energii od wytwórcy energii z mikroinstalacji o mocy do 3

kW wykorzystującej różne odnawialne źródła energii po określonej, stałej w okresie 15 lat,

cenie (tylko dla pierwszych 300 MW): hydroenergia, energia wiatru, energia promieniowania

słonecznego za 0,75 zł za 1 kWh. Dla mikroinstalacji o mocy powyżej 3 kW do 10 kW

przewidziano natomiast następujące taryfy gwarantowane (tylko dla pierwszych 500 MW):

- biogaz rolniczy - 0, 70 zł za 1 kWh,

- biogaz pozyskany z surowców pochodzących ze składowisk odpadów - 0,55 zł za 1

kWh,

- biogaz pozyskany z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków 0,45 zł za 1

kWh,

- hydroenergia - 0,65 zł za 1 kWh,

- energia wiatru - 0,65 zł za 1 kWh,

energia promieniowania słonecznego - 0,65 zł za 1 kWh.

str. 42

Rozdział 4. ustawy o OZE poświęcony dopłatom do produkcji zielonej energii ma wejść w

życie z początkiem 2016 r. Pozostałe regulacje zawarte w ustawie o OZE wejdą w życie po

podpisie prezydenta, publikacji w Dzienniku Ustaw i upłynięciu vacatio legis. Ustawa nie

przeszła zatem jeszcze pełnego cyklu ustawodawczego i do momentu podpisania przez

Prezydenta RP i wejścia w życie nie stanowi prawa.

Warto zdawać sobie sprawę, że dzięki zmianom, które wprowadzi ustawa istnieje szansa na

poprawę jakości powietrza - zwiększy się w Polsce ilość ekologicznych instalacji grzewczych

opartych o OZE. Inna sprawą jest to, że do tej pory zieloną energię produkowały wyłącznie

koncerny energetyczne, a teraz zyski mogą trafić do setek tysięcy Polaków działających jako

prosumenci. Szacuje się, że w rynek mikroinstalacji będzie zaangażowanych 200-250 tysięcy

inwestorów, którzy będą mogli zarabiać dzięki zielonej energii, co doprowadzi do

demonopolizacji rynku energii. Kolejny plus to powstanie ok. 70 tysięcy miejsc pracy, w tym

głównie (80 proc.) w usługach instalatorskich.

Otwarcie konferencji przez marszałka województwa kujawsko-pomorskiego

Całość konferencji moderowana była przez Dyrektora Interdyscyplinarnego Centrum

Odnawialnych Źródeł Energii przy UTP w Bydgoszczy Dr inż. Adama Mrozińskiego. Pełen

program konferencji był następujący:

Sesja A - Prezentacje sesyjne prowadzone przez Moderatora - po 30 min.

10.00 - Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski - Użyteczność Energetyki Wodnej w

województwie kujawsko-pomorskim

10.30 - Mgr inż. Tomasz Mania - Domy Energooszczędne i Pasywne w Polsce

11.00 - Mgr Joanna Kawa - Programy wsparcia i finansowanie instalacji OZE w Polsce

w aspekcie nowej ustawy o OZE

11.30 - Dr hab. inż. Sławomir Cieślik - Rozwój mikroinstalacji prosumenckich w

województwie kujawsko-pomorskim

12.00 - Dyskusja moderowana z udziałem prelegentów oraz zaproszonych gości

12.30 - Przerwa kawowa

Sesja B - Prezentacje sesyjne prowadzone przez Moderatora - po 30 min

13.00 - Mgr inż. Adam Koniszewski - Wykorzystanie instalacji pomp ciepła w Polsce

str. 43

13.30 - Mgr inż. Łukasz Trzeciak - Możliwości wykorzystania instalacji

fotowoltaicznych w Polsce

14.00 - Dr hab. inż. Zbigniew Podkówka - Możliwości wykorzystania instalacji

biogazowni rolniczych

14.30 - Dr inż. Izabela Piasecka - Analiza wpływu na środowisko elektrowni

wiatrowych


w naszym regionie energetyki wodnej

Spotkanie zorganizowały wspólnie Urząd Marszałkowski i Stowarzyszenie "Tilia". Jest ono

elementem szerszego projektu pt. „Promocja odnawialnych źródeł energii oraz

nowoczesnych systemów dywersyfikujących źródła i sposoby ich wykorzystania jako element

ochrony środowiska przyrodniczego w województwie kujawsko-pomorskim”

(www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl), na który składają się jeszcze między innymi

zajęcia dla dzieci i młodzieży oraz wystawy i konkursy promujące oszczędność energii i

wykorzystywanie bezpiecznych dla środowiska jej źródeł.

Podczas konferencji dyskutowano na temat możliwości rozwoju wybranych typów instalacji

ZE w województwie kujawsko-pomorskim - moderatorem dyskusji był dr inż. Adam

Mroziński (Dyrektor Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii przy UTP

w Bydgoszczy)

str. 44

Wnioski z konferencji postulowane przez uczestników moderowanej dyskusji były

następujące:

- Uczestnicy dyskusji popierają zmiany w ustawie OZE związane z tzw. poprawką

prosumencką posła PSL Artury Bramory - zmiany umożliwią rozwój mikroinstalacji

prosumenckich w Polsce.

- Obecne zmiany formalno-prawne oraz nowe programy unijne powinny wspierać efektywnie

instalacje OZE.

- Kujawsko-pomorskie posiada duży potencjał do wykorzystania w zakresie małej

hydroenergetyki wodnej.

- Ważnym aspektem w zakresie rozwoju energooszczędności w województwie kujawsko-

pomorskim i w całej Polsce jest świadomy rozwój budownictwa pasywnego i

niskoenergetycznego.

- Kujawsko-pomorskie posiada duży potencjał do wykorzystania w zakresie mikroinstalacji.

Ich rozwój przyniesie duże korzyści społeczne i środowiskowe oraz gospodarcze.

- Kujawsko-pomorskie posiada duży potencjał do wykorzystania w zakresie instalacji pomp

ciepła, instalacji fotowoltaicznych oraz instalacji biogazowni. Ich stosowanie musi być

związane ze szczegółową analizą opłacalności.

- Kujawsko-pomorskie posiada duży potencjał do wykorzystania w zakresie instalacji małych

elektrowni wiatrowych

4.3.2. KONFERENCJA TEMATYCZNA - Instalacje OŹE, gaz łupkowy, stopień

wodny oraz LPG i LNG w transporcie publicznym w województwie

kujawsko-pomorskim



przyrodniczego w województwie kujawsko-pomorskim, BYDGOSZCZ, 25 czerwiec 2015r. -


Perspektywy wykorzystywania w naszym województwie energetyki opartej o odnawialne

źródła oraz technologii umożliwiających oszczędności energetyczne w budownictwie

jednorodzinnym były głównymi tematami czwartkowej (25 czerwca), otwartej konferencji z

udziałem specjalistów z zakresu OZE i zaproszonych gości. Konferencja odbyła się na

Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy w Regionalnym Centrum

Innowacyjności. Organizatorem Konferencji był Urząd Marszałkowski Województwa

Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu oraz Stowarzyszenie "Tilia" z Torunia. Konferencja

została zorganizowana w ramach projektu pn.: Promocja odnawialnych źródeł energii oraz

nowoczesnych systemów dywersyfikujących źródła i sposoby ich wykorzystania jako element

ochrony środowiska przyrodniczego w województwie kujawsko-pomorskim

(www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl). Konferencja była drugą z kolei konferencją

organizowana w ramach tego projektu. Warto podkreślić, że na projekt ten składają się

jeszcze między innymi zajęcia dla dzieci i młodzieży oraz wystawy, konkursy i festyny

promujące oszczędność energii i odnawialne źródła energii.

Spotkanie w Bydgoszczy otworzył Prof. dr hab. inż. Marek Bieliński - Prorektor ds.

współpracy z gospodarką i zagranicą UTP w Bydgoszczy.

str. 45

Konferencję rozpoczyna Prof. dr hab. inż. Marek Bieliński - Prorektor ds. współpracy z

gospodarką i zagranicą UTP w Bydgoszczy

W konferencji uczestniczyło blisko70 osób reprezentujących głównie jednostki samorządu

terytorialnego województwa kujawsko-pomorskiego, przedstawiciele firm oraz studenci UTP

w Bydgoszczy. Wśród prelegentów znaleźli się przede wszystkim zajmujący się tą tematyką

naukowcy z Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, związani z

Interdyscyplinarnym Centrum Odnawialnych Źródeł Energii - www.icoze.utp.edu.pl oraz

przedstawiciele innych uczelni i firm branży OZE.

Sala obrad podczas konferencji

W sesji pierwszej konferencji profesor dr hab. inż. Józef Flizikowski przedstawił

problematykę możliwości wykorzystania w naszym regionie energetyki wodnej oraz budowy

stopnia wodnego w woj. kujawsko-pomorskim, mgr inż. Beata Dolata zaprezentowała nowe

Centrum Demonstracyjne Odnawialnych Źródeł Energii w Bydgoszczy, Dr inż. Bogdan Noga

z Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego z Radomia przedstawił analizę możliwości

wykorzystania gazu łukowego i instalacji geotermalnych w woj. kujawsko-pomorskim, a mgr

inż. Łukasz Trzeciak zaprezentował polskie oraz światowe trendy rozwojowe w zakresie

instalacji fotowoltaicznych.

W sesji drugiej mgr inż. Tomasz Mania - Prezes Polskiego Stowarzyszenia POMP ciepła

- przedstawił zagadnienie efektywnego wykorzystania pomp ciepła i systemów

str. 46

magazynowania energii ciepła, mgr Joanna Kawa zaprezentowała czekające branżę zmiany

wynikające z wprowadzenia w Polsce nowej ustawy o OZE a mgr inż. Adam Koniszewski

zaprezentował przykłady ekologicznych systemów grzewczych w budownictwie

jednorodzinnym. Na zakończenie mgr inż. Maciej Gniot zaprezentował analizę możliwości

wykorzystania LPG i LNG w transporcie publicznym w województwie kujawsko-pomorskim

Konferencja została zorganizowana w ważnym dla branży OZE okresie. Branża ma

szansę dynamicznie się rozwijać szczególnie w zakresie mikroinstalacji. Według danych

Urzędu Regulacji Energetyki, w Polsce jest obecnie 870 prosumentów posiadających

mikroinstalacje fotowoltaiczne o mocy do 40kWp przyłączone do sieci. Tylko w zeszłym

roku przyłączono do sieci nieco ponad 570 mikroinstalacji fotowoltaicznych. Łączna moc

zainstalowana tych instalacji to przeszło 4,2 MWp. Dla porównania szacuje się, że w

Niemczech prosumentów jest dziś ponad 2 miliony! Przestawia to wciąż niewielką, ale

rozwojową skalę inwestycji prosumenckich w Polsce.

Wg przedstawicieli branży OZE podpisana przez Sejm w lutym tego roku, a podpisana

przez Prezydenta w marcu ustawa o OZE będzie wkrótce nowelizowana w kierunku

zmniejszania taryf gwarantowanych dla najmniejszych instalacji PV i komplikowania

systemu wsparcia. Z pewnością wpłynie to negatywnie na rozwój rynku instalacji OZE -

szczególnie rynku prosumenckiego. Zmiany zaproponowane przez Ministerstwo Gospodarki

wynikają z lobbingu dużych firm energetycznych. Ważne jest zatem promowanie korzystnych

aspektów wynikających ze stosowania i wdrażania systemów energetyki odnawialnej w

Polsce.









Dr inż. Bogdan Noga prezentuje Analizę możliwości wykorzystania gazu łukowego i

instalacji geotermalnych w woj. kujawsko-pomorskim

str. 47


Odnawialnych Źródeł Energii przy UTP w Bydgoszczy Dr inż. Adama Mrozińskiego. Pełen

program konferencji był następujący:

Sesja A 10.00 - Prezentacja nr 1 - Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski - Budowa stopnia

wodnego w woj. kujawsko-pomorskim: konieczność czy zagrożenie?

10.30 - Prezentacja nr 2 - Mgr inż. Beata Dolata - Centrum Demonstracyjne

Odnawialnych Źródeł Energii w Bydgoszczy

11.00 - Prezentacja nr 3 - Dr inż. Bogdan Noga - Analiza możliwości wykorzystania

gazu łukowego i instalacji geotermalnych w woj. kujawsko-pomorskim

11.30 - Prezentacja nr 4 - Mgr inż. Łukasz Trzeciak - Fotowoltaika - polskie oraz

światowe trendy rozwojowe

Sesja B 13.00 - Prezentacja nr 1 - Mgr inż. Tomasz Mania - Efektywne pompy ciepła i

magazynowanie energii ciepła - nowe wyzwanie branży

13.30 - Prezentacja nr 2 - Mgr Joanna Kawa - Zmiany wynikające z wprowadzenia w

Polsce nowej ustawy o OZE

14.00 - Prezentacja nr 3 - Mgr inż. Adam Koniszewski - Ekologiczne systemy

grzewcze w budownictwie jednorodzinnym

14.30 - Prezentacja nr 4 - Mgr inż. Maciej Gniot - Analiza możliwości wykorzystania

LPG i LNG w transporcie publicznym w województwie kujawsko-pomorskim


w naszym regionie energetyki wodnej


następujące:

- Obecne zmiany formalno-prawne oraz nowe programy unijne powinny wspierać efektywnie

instalacje OZE.

- W tym momencie zasadniczo można powiedzieć o braku możliwości wykorzystania gazu

łupkowego w naszym województwie i w zasadzie całej Polsce. Decyduje o tym czynnik

ekonomiczny (duże koszta wydobycia tego gazu z bardzo dużych głębokości). Należy

potwierdzić możliwość efektywnego wykorzystania instalacji geotermalnych w woj.

kujawsko-pomorskim.

- Kujawsko-pomorskie posiada duży potencjał do wykorzystania w zakresie hydroenergetyki

wodnej. Decyzja o budowie stopnia wodnego wynika z czynników środowiskowych i

aspektów bezpieczeństwa powodziowego regionu

str. 48

- Ważnym aspektem w zakresie rozwoju energooszczędności w województwie kujawsko-

pomorskim i w całej Polsce jest świadomy rozwój budownictwa pasywnego i

niskoenergetycznego połączonego z systemami pomp ciepła.

- Kujawsko-pomorskie posiada duży potencjał do wykorzystania w zakresie mikroinstalacji -

szczególnie układów fotowoltaicznych. Ich rozwój przyniesie duże korzyści społeczne i

środowiskowe oraz gospodarcze.

- Warto zauważyć alternatywne systemy wytwarzania energii oraz alternatywne rodzaje

paliw wykorzystywanych np. w transporcie. Możliwe jest efektywne wykorzystanie LPG i

LNG w transporcie publicznym w województwie kujawsko-pomorskim.

4.3.3. KONFERENCJA PODSUMOWUJĄCA - Dyskusja Problemowa -

Wykorzystanie instalacji OŹE w kujawsko-pomorskim - podsumowanie

działań



przyrodniczego w województwie kujawsko-pomorskim, TORUŃ, 15 wrzesień 2015r. -


Konferencja została zorganizowana w Toruniu w Urzędzie Marszałkowskim Województwa

Kujawsko-Pomorskiego w dniu 15 września. Honorowy patronat na Konferencją objął Piotr

Całbecki - Marszałek Województwa Kujawsko - Pomorskiego. To trzecia, ostatnia z cyklu

Konferencja z zakresu Odnawialnych Źródeł Energii zorganizowana w ramach Projektu pn.:

„Promocja odnawialnych źródeł energii oraz nowoczesnych systemów dywersyfikujących

źródła i sposoby ich wykorzystania jako element ochrony środowiska przyrodniczego w

województwie kujawsko-pomorskim”. Projekt ten jest realizowany w ramach działania 2.6 -

Ochrona i promocja zasobów przyrodniczych Regionalnego Programu Operacyjnego

Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 przez Fundację Tilia oraz Urząd

Marszałkowski w Toruniu. Celem projektu jest zwiększenie poziomu świadomości

ekologicznej mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego w zakresie efektywności

energetycznej, wykorzystania alternatywnych źródeł energii i ich wpływu na środowisko

naturalne oraz racjonalnego kształtowania przestrzeni. Projekt polega na organizacji i

przeprowadzeniu kampanii informacyjno-promocyjnej (konferencji, festiwali, konkursów),

dotyczącej nowoczesnych form gospodarowania energią oraz nowych źródeł energii, w tym

gazu z łupków, a także hydroenergetyki.

Sala obrad podczas Konferencji Podsumowującej w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu

str. 49

Dotychczas odbyły się już dwie konferencje. Pierwsza pn. „Konferencja Otwierająca -

Diagnoza stanu - Dyskusja Problemowa na temat możliwości rozwoju instalacji OŹE w

województwie kujawsko-pomorskim” odbyła się 4 marca 2015 roku w Toruniu, a druga pn.

„Konferencja Tematyczna - Instalacje OŹE, gaz łupkowy, stopień wodny oraz LPG i LNG w

transporcie publicznym w województwie kujawsko-pomorskim” została zorganizowana 25

czerwca na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy.

Tym razem tematem 3ciej już konferencji były kolejne analizy możliwości wykorzystywania

w naszym województwie energetyki opartej o odnawialne źródła oraz szczegółowe opisy

technologii umożliwiających oszczędności energetyczne. Większość prelegentów próbowała

podsumować dotychczasowe ustalenia prezentowane podczas obrad trzech konferencji.

W konferencji uczestniczyło blisko 70 osób reprezentujących głównie jednostki samorządu

terytorialnego województwa kujawsko-pomorskiego, przedstawiciele firm oraz studenci UTP

w Bydgoszczy. Wśród prelegentów znaleźli się przede wszystkim zajmujący się tą tematyką

naukowcy z Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, związani z

Interdyscyplinarnym Centrum Odnawialnych Źródeł Energii - www.icoze.utp.edu.pl oraz

przedstawiciele innych uczelni i firm branży OZE.

Spotkanie w Toruniu otworzył Dyrektor Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych

Źródeł Energii przy UTP w Bydgoszczy Dr inż. Adam Mroziński, który przedstawił

prelegentów.

Konferencję rozpoczyna Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski

W sesji pierwszej konferencji profesor dr hab. inż. Józef Flizikowski przedstawił

problematykę możliwości aspekty wdrażania niezależności energetycznej naszego

województwa dzięki OZE. Mgr inż. Wojciech Wójcik zajął się analizą możliwości

wykorzystania instalacji solarnych w województwie kujawsko-pomorskim. Podczas

prezentacji zaprezentował on szereg przykładów dobrych praktyk w tym zakresie oraz

wymienił ograniczenia branży fototermicznej, które powodują wstrzymywanie rozwoju

technologii solarnych w Polsce.

str. 50

Mgr inż. Adam Koniszewski podczas prezentacji

Mgr inż. Adam Koniszewski przedstawił przykłady inwestycji w systemy pomp ciepła w

województwie kujawsko-pomorskim. Prezentowane dobre praktyki wykorzystania pomp

ciepła ewidentnie wskazują na coraz większą popularność tej technologii OZE w Polsce oraz

naszym województwie. Mgr inż. Łukasz Trzeciak przedstawił systemy efektywnego

magazynowania energii elektrycznej. Jego prezentacja dotyczyła głównie przeglądu

rozwiązań dla mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Mgr inż. Łukasz Trzeciak podczas prezentacji

Mgr inż. Sebastian Górka, reprezentujący WFOŚiGW w Toruniu zaprezentował

ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz

przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE na terenie woj. kujawsko-

pomorskiego. Prezentowane przez niego zagadnienia uwidoczniły słuchaczom jak duże

wyzwania czekają nas w nowej perspektywie finansowania inwestycji w instalacje OZE z

Unii Europejskiej

W sesji drugiej mgr inż. Tomasz Mania - Prezes Polskiego Stowarzyszenia POMP ciepła

- przedstawił zagadnienie możliwości zagospodarowanie ciepła odpadowego. Podczas

prezentacji przedstawił on przykłady rozwiązań w Polsce oraz Europie. Mgr Joanna Kawa

zaprezentowała przegląd programów wsparcia instalacji OZE w województwie kujawsko-

str. 51

pomorskim oraz całej Polsce. Dr inż. Izabela Piasecka omówiła aspekty możliwości

wykorzystania biomasy na cele energetyczne. Ostatnia prezentacja Pana Mgr inż. Michała

Szczepańskiego dotyczyła działalności pierwszego klastra OZE w województwie kujawsko-

pomorskim. Prezentacje tematyczne zakończyła dyskusja moderowana przez dr inż. Adama

Mrozińskiego z udziałem prelegentów oraz zaproszonych gości.

Cykl trzech Konferencji w ramach projektu pn.: „Promocja odnawialnych źródeł energii

oraz nowoczesnych systemów dywersyfikujących źródła i sposoby ich wykorzystania jako

element ochrony środowiska przyrodniczego w województwie kujawsko-pomorskim” został

zorganizowany w ważnym dla branży OZE okresie. Branża ma szansę dynamicznie się

rozwijać szczególnie w zakresie mikroinstalacji. Według danych Urzędu Regulacji

Energetyki, w Polsce jest obecnie 870 prosumentów posiadających mikroinstalacje

fotowoltaiczne o mocy do 40kWp przyłączone do sieci. Tylko w zeszłym roku przyłączono

do sieci nieco ponad 570 mikroinstalacji fotowoltaicznych. Łączna moc zainstalowana tych

instalacji to przeszło 4,2 MWp. Dla porównania szacuje się, że w Niemczech prosumentów

jest dziś ponad 2 miliony! Przestawia to wciąż niewielką, ale rozwojową skalę inwestycji

prosumenckich w Polsce.










Odnawialnych Źródeł Energii przy UTP w Bydgoszczy dr inż. Adama Mrozińskiego. Pełen

program Konferencji był następujący:

Sesja A Prezentacja nr 1 - Prof. dr hab. inż. Józef Flizikowski - Czy województwo kujawsko-

pomorskie może być niezależnie energetycznie dzięki OZE?

Prezentacja nr 2 - Mgr inż. Wojciech Wójcik - Analiza możliwości wykorzystania

instalacji solarnych w województwie kujawsko-pomorskim - przykłady dobrych praktyk

Prezentacja nr 3 - Mgr inż. Adam Koniszewski - Przykłady inwestycji w systemy

pomp ciepła w województwie kujawsko-pomorskim

Prezentacja nr 4 - Mgr inż. Łukasz Trzeciak - Systemy efektywnego magazynowania

energii elektrycznej - przegląd rozwiązań dla mikroinstalacji PV

Prezentacja nr 5 - WFOŚiGW w Toruniu - Mgr inż. Sebastian Górka -

Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz

przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE na terenie woj. kujawsko-

pomorskiego.

Sesja B Prezentacja nr 1 - Mgr inż. Tomasz Mania - Możliwości zagospodarowanie ciepła

odpadowego - przykłady rozwiązań - projekt RENEWX

Prezentacja nr 2 - Mgr Joanna Kawa - Przegląd programów wsparcia instalacji OZE w

województwie kujawsko-pomorskim - Ustawa OZE po zmianach

Prezentacja nr 3 - Dr inż. Izabela Piasecka - Co dalej z wykorzystaniem biomasy -

brykiet i pellet w województwie kujawsko-pomorskim

Prezentacja nr 4 - Mgr inż. Michał Szczepański - Klaster OZE w województwie

kujawsko-pomorskim

Dyskusja moderowana z udziałem prelegentów oraz zaproszonych gości - Moderator:


str. 52


następujące: Obecne zmiany formalno-prawne oraz nowe programy unijne powinny wspierać

efektywnie rozwój instalacji OZE w naszym województwie. Następny okres finansowania

będzie o wiele trudniejszy pod względem kryteriów dostępności środków (przewaga

systemów kredytowych nad dotacją) oraz ze względu na problemów z właściwym montażem

finansowym i formalnym inwestycji. Województwo kujawsko-pomorskie posiada duży

potencjał do wykorzystania w zakresie hydroenergetyki wodnej, biomasy oraz energetyki

wiatrowej. Dynamicznie rozwijającymi branżami OZE w Polsce są w rej chwili branża

fotowoltaiki oraz branża pomp ciepła. Ważnym zagadnieniem jest jakość wykonywanych

instalacji i merytoryczna wiedza firm je wykonujących oraz inwestorów - szczególnie gmin

realizujących duże inwestycje w zakresie OZE. Przykładem braku klarownej polityki

wsparcia ze strony państwa dla danego typu instalacji OZE są instalacje solarne

fototermiczne. Po okresie wsparcia dla instalacji solarnych zasadniczo w 2015 roku nie

zaproponowano nowego efektywnego programu dofinansowania. Wskutek błędów

formalnych na etapie przetargowym bardzo często dochodziło również w zakresie inwestycji

w instalacje solarne do zaniżania ich jakości albo błędnego doboru.

Należy podjąć zdecydowane starania aby efektywnie wykorzystywać środki unijne na rzecz

wsparcia rozwoju instalacji OZE w naszym województwie. Rzeczą najważniejszą jest aby

podejmować świadome wybory poparte analizą merytoryczną.

4.3.4. Eko-Euro-Energia 2015

W dniach 19-20 czerwca 2015 roku w Regionalnych Centrum Innowacyjności w sali C8

odbyła się ósma już Konferencja ECO-€URO-ENERGIA 2015. Spotkania naukowe w

ramach konferencji naukowo-technicznej pn. ECO-€URO-ENERGIA są organizowane

Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w

Bydgoszczy od 2004 roku. Poszczególne edycje odbyły się w latach 2004, 2005, 2006, 2007,

2012, 2013 i 2014.

Pierwszym organizatorem były Targi Bydgoskie SAWO sp. z o.o. zaś

współorganizatorem UTP w Bydgoszczy. Te debaty nad rozwojem energii odnawialnej w

Polsce i Europie oraz prezentacje rozwiązań z udziałem przedstawicieli inwestorów, nauki,

instytucji rządowych producentów i użytkowników instalacji OŹE przyczyniają się do

popularyzacji wdrażania i stosowania rozwiązań technicznych opartych o odnawialne źródła

energii.

str. 53

Uczestnicy Konferencji EEE 2015 w sali C8 RCI UTP w Bydgoszczy (2015r.)

Podstawowym założeniem przyjętym przez organizatorów Konferencji EEE jest

corocznie kontynuacja dotychczasowych działań w ramach konferencji i seminariów z cyklu

Eko-€uro-Energia, wymiana doświadczeń, a także dalsza integracja środowiska specjalistów

świata nauki i przemysłu, związanych z Odnawialnymi Źródłami Energii. Ważnym

momentem dla funkcjonowania Konferencji było powstanie w 2013 roku na UTP w

Bydgoszczy Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii

(www.ICOZE.utp.edu.pl), którego zadaniem jest inicjowanie, organizowanie i

koordynowanie różnorakich form aktywności naukowo-badawczej, rozwojowej,

wdrożeniowej, dydaktycznej i usługowej w zakresie odnawialnych źródeł energii.

W ostatnich latach ważnym impulsem do zorganizowania Konferencji była również

realizacja nowego kierunku studiów inżynierskich, utworzonego w 2012 roku na Wydziale

Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy pn.: „Inżynieria Odnawialnych Źródeł Energii”

oraz cyklu studiów podyplomowych od roku 2009 pn. Budowa i Eksploatacja Instalacji

Odnawialnych Źródeł Energii, Budowa i Eksploatacja Siłowni Turbowiatrowych oraz

Instalacje Odnawialnych Źródeł Energii w Przedsiębiorstwie. Poza aspektami naukowo-

technicznymi, podczas Konferencji omawiane są również problemy dotyczące wiedzy,

umiejętności i postawy (kompetencji społecznych) absolwentów nowego kierunku studiów.

Szczególnie ważne jest tutaj stanowisko firm branżowych.

VIII Konferencja EEE 2015 była szczególnie poświęcona projektowi pt.: „Zintegrowanie

kształcenie z zakresu Inżynierii Odnawialnych Źródeł Energii na Uniwersytecie

Technologiczno-Przyrodniczym (UTP) w Bydgoszczy”. W ramach tego projektu

uruchomiono na WIM UTP w Bydgoszczy nowe studia podyplomowe pn. Pompy Ciepła i

Magazynowanie Energii Ciepła.

Patronat na Konferencją co roku obejmuje Marszałek Województwa Kujawsko-

Pomorskiego Piotr Całbecki oraz J.M. Rektor Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego

w Bydgoszczy Prof. dr hab. inż. Antoni Bukaluk.

Zgodnie ze „Strategią Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego” z 2005 roku na

lata 2007-2020 udział produkcji energii z OZE w produkcji ogółem w województwie

kujawsko-pomorskim jest jednym ze wskaźników do oceny priorytetowego obszaru działań -

„unowocześnienia struktury funkcjonalno-przestrzennej regionu” w zakresie działania-celu

strategicznego - „rozwoju infrastruktury technicznej”. Integracja środowiska branży OZE w

pełni realizuje ten cel. Efektywne kształcenie inżynierów w dziedzinie OZE, uwzględniające

wymogi i potrzeby firm branżowych wpływa ewidentnie na „rozwój zasobów ludzkich”.

Można więc z całą pewnością stwierdzić, że założenia objętego patronatem Marszałka

Konferencji są zbieżne z celami strategicznymi uchwalonymi w Strategii Rozwoju

Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

str. 54

Organizatorzy Konferencji ECO-€URO-ENERGIA:

- Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

- Wydział Inżynierii Mechanicznej

- Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

- Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu

- Bydgoskie Towarzystwo Naukowe

- Wydział Matematyki Fizyki i Techniki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w

Bydgoszczy

Partnerem Konferencji EEE 2015 było Polskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła, Fundacja

Rozwoju Mechatroniki oraz Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Odnawialnych Źródeł

Energii.

KOMITET NAUKOWY I PROGRAMOWY:

- Prof. Józef Flizikowski - Przewodniczący, WIM UTP w Bydgoszczy, BTN

- Prof. Bogdan Żółtowski - Dziekan WIM, UTP w Bydgoszczy

- Prof. Marek Bieliński - Prezes Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego

- Prof. Piotr Doerffer - Instytut Maszyn Przepływowych PAN

- Prof. Zbigniew Kłos - WMRiT, PP, Poznań

- Prof. Tomasz Tyralski - WM, PŁ, Łódź

- Dr hab. inż. Andrzej Tomporowski - WIM, UTP w Bydgoszczy

- Dr hab. inż. Sławomir Cieślik - WTIiE, UTP w Bydgoszczy

- Dr hab. inż. Mariusz Chalamoński - WBAiIŚ, UTP w Bydgoszczy

- Dr hab. inż. Zbigniew Podkówka - WHiBZ, UTP w Bydgoszczy

- Dr hab. inż. Marek Macko - Prodziekan WMFiT, UKW w Bydgoszczy

- Dr inż. Joanna Piotrowska-Woroniak - WBiIŚ, Politechnika Białostocka

- Dr inż. Bogdan Noga - IMSiE, UTH w Radomiu

- Dr inż. Adam Mroziński - WIM, UTP w Bydgoszczy

- Dr inż. Janusz Musiał - Prodziekan WIM, UTP w Bydgoszczy

- Dr inż. Kazimierz Bieliński - WTIiE, UTP w Bydgoszczy

- Dr Tadeusz Trocikowski - Europejska Fundacja Naukowa - Instytut Innowacji

- Mgr inż. Tomasz Mania - Prezes Polskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła

KOMITET ORGANIZACYJNY:

- Prof. Józef Flizikowski - Przewodniczący, WIM, UTP w Bydgoszczy

- Dr inż. Adam Mroziński - Wiceprzewodniczący, WIM, UTP w Bydgoszczy

- Dr hab. inż. Marek Macko - WMFiT, UKW w Bydgoszczy

- Mgr inż. Marek Szymczak, WIM, UTP w Bydgoszczy

- Mgr Marta Magulska - sekretariat, WIM, UTP w Bydgoszczy

- Koło Naukowe Studentów Inżynierii OŹE

Mgr inż. Paweł Lachman - Prezes Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp

Ciepła podczas prezentacji (2015r.)

str. 55

Podczas Konferencji ECO-€URO-ENERGIA 2015 zaprezentowano w sesjach plenarnych

22 artykuły naukowe, w sesji posterowej 21 posterów, natomiast w sesji firm branżowych

OZE - przedstawiciele tych firm przedstawili prezentacje reklamowe na temat swojej oferty

wybranych typów instalacji OŹE.

Podczas konferencji reprezentowane były ośrodki naukowe z całego kraju:

- UTP w Bydgoszczy,

- UKW w Bydgoszczy,

- Instytut Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku

- Politechnika Wrocławska

- Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu,

- Politechnika Gdańska.

- Fraunhofer-Institut für Solare Energiesysteme ISE

- Chmielnicki Uniwersytet Narodowy

Prof. dr hab. inż. Piotr Doerffer - Z-ca Dyrektora ds. Naukowych Instytutu Maszyn

Przepływowych PAN w Gdańsku

Prof. dr hab. inż. Jurij Szalapko - Chmielnicki Uniwersytet Narodowy podczas

prezentacji

str. 56

W konferencji EEE 2015 czynnie uczestniczyli członkowie koła naukowego Inżynierii

OŹE

Hol przed salą C8 RCI UTP w Bydgoszczy wypełniły prezentacje promocyjne firm

branży OZE

Sala obrad podczas EEE 2015

str. 57

Dr hab. inż. Andrzej Tomporowski prowadzi sesję posterową

Podczas drugiego dnia Konferencji zaprezentowane zostały opracowania prac końcowych

pierwszej edycji dwóch studiów podyplomowych pn. Eko-Przetwórstwo Tworzyw

Termoplastycznych oraz Instalacje Odnawialnych Źródeł Energii w Przedsiębiorstwie,

realizowanych w ramach projektu pt. Efektywność energetyczna dla proekologicznego

rozwoju mikro, małych i średnich przedsiębiorstw - studia podyplomowe i doradztwo dla

firm.

Uczestnicy II edycji dwóch studiów podyplomowych pn. Instalacje Odnawialnych Źródeł

Energii w Przedsiębiorstwie - drugi dzień konferencji EEE 2015

str. 58

4.3.5. Seminarium upowszechniające Projekt nr FSS/2014/HEI/W/0078

W dniu 1 grudnia na WIM UTP w Bydgoszczy w sali C8 RCI UTP odbyło się

Międzynarodowe Seminarium Upowszechniające Projekt nr FSS/2014/HEI/W/0078 pt.:

„Zintegrowane kształcenie z zakresu Inżynierii Odnawialnych Źródeł Energii na

Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym (UTP) w Bydgoszczy”.

Podstawowym założeniem przyjętym przez organizatorów Seminarium jest prezentacja

celów projektu, jego rezultatów oraz przykładów dobrych praktyk wdrażania instalacji OZE

w Polsce i w Norwegii. Wśród prelegentów były przede wszystkim osoby zaangażowane w

projekt ze strony polskiej i norweskiej oraz specjaliści z zakresu wybranych instalacji OZE.

Celem nadrzędnym Seminarium była kontynuacja dotychczasowych działań z zakresu OZE,

wymiana doświadczeń, a także dalsza integracja środowiska specjalistów świata nauki i

przemysłu, związanych z Odnawialnymi Źródłami Energii.

Sala C8 RCI UTP w Bydgoszczy podczas obrad

Od wielu już lat Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy konsekwentnie

tworzy ośrodek naukowo-dydaktyczny i rozwojowy w obszarze Odnawialnych Źródeł Energii

(OZE). Jako jedna z pierwszych uczelni w Polsce w 2012 r. uruchomiła dzienne studia

inżynierskie pn. Inżynieria Odnawialnych Źródeł Energii (IOZE). Od 6 lat kształci również

słuchaczy na studiach podyplomowych w tym zakresie (np. specjalności: Budowa i

Eksploatacja Instalacji Odnawialnych Źródeł Energii, Budowa i Eksploatacja Siłowni

Turbowiatrowych, Instalacje OZE w Przedsiębiorstwie). W 2013 roku powstało także na UTP

w Bydgoszczy Interdyscyplinarne Centrum OZE, które ma na celu inicjowanie,

organizowanie i koordynowanie różnych form aktywności naukowo-badawczej, rozwojowej,

wdrożeniowej, dydaktycznej i usługowej w zakresie OZE.

Dalszy rozwój uczelni w tym zakresie będzie możliwy poprzez poznanie i zastosowanie

najbardziej zaawansowanych rozwiązań w obszarze, w którym Norwegia należy do świa-

towych liderów. Szansę taką daje norweski partner Tel-Tek, dla którego udział w Projekcie

jest możliwością rozszerzenia swej działalności na Polskę i rozpoczęcie współpracy z

polskimi firmami.

str. 59

Sala obrad podczas Seminarium - Przedstawiciele Instytutu TEL-TEK

Realizowany na Wydziale Inżynierii Mechanicznej Projekt Norweski nr

FSS/2014/HEI/W/0078 pt.: „Zintegrowane Kształcenie z Zakresu Inżynierii Odnawialnych

Źródeł Energii na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym (UTP) w Bydgoszczy” jest

odpowiedzią na zapotrzebowanie polskiego rynku branży OZE na wykwalifikowaną kadrę

specjalistów. Projekt uzyskał finansowanie w ramach VI-tego naboru wniosków Fundacji

Rozwoju Systemu Edukacji, która jest Operatorem europejskiego programu Funduszu

Stypendialnego i Szkoleniowego. Fundusz Stypendialny i Szkoleniowy (FSS) ustanowiony w

ramach funduszy norweskich oraz funduszy EOG ma na celu zwiększenie spójności

społecznej i ekonomicznej w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego poprzez

działania w obszarze edukacji pomiędzy Polską a Państwami-Darczyńcami: Norwegią,

Islandią i Liechtensteinem. Data rozpoczęcia projektu to 2015-01-05 a zakończenia: 2016-05-

31.

Sala obrad podczas Seminarium - Sala obrad wypełniona byłą przede wszystkim jedną z

najważniejszych grup odbiorców projektu - Studentów kierunku Inżynieria OZE na WIM

UTP w Bydgoszczy

Partnerem norweskim w projekcie jest Tel-Tek - to państwowy instytut badawczy zajmujący

się aspektami zwiększenia energooszczędności oraz procesami niskiej emisji. Tel-Tek

realizuje projekty dla i we współpracy z przemysłem i instytucjami publicznymi. Zajmuje się

projektowaniem urządzeń i rozwiązań technologicznych oraz analizami technicznymi i

str. 60

gospodarczymi. Oferuje usługi w zakresie pośrednictwa usług badawczych, realizacji prac

rozwojowych, transferu technologii i doradztwa. Prowadzi także działalność dydaktyczną.

Wspiera firmy, przyczyniając się do ich rozwoju i wzmocnienia konkurencyjności.

Szczególnie istotne z punktu widzenia projektu jest oświadczenie aplikacyjne i know-how

związane z transferem wiedzy pomiędzy jednostką badawczą a biznesem. Tel-Tek zatrudnia

około 40 osób, w tym 25 osób z wykształceniem wyższym, doktorów i doktorantów. Osiąga

przychody rzędu 4,5 mln euro rocznie. Tel-Tek istnieje od 1986, a w obecnej formie od 1995

r. Finansowany jest głównie ze źródeł publicznych, ponadto z grantów i świadczonych usług.

Podczas Seminarium strona norweska była reprezentowana przez 3 osoby. Wygłosiły one

następujące referaty:

Prof. Rune Bakke Good practices in renewable energy sources education

MSc Jon Hovland Biomass engineering - Norwegian perspective

MSc Anne Marie Fatnes Project Sustainable Use of Energy Carriers in the KASK

Region

Prof. Rune Bakke podczas prezentacji

str. 61

MSc Anne Marie Fatnes podczas prezentacji

MSc Jon Hovland podczas prezentacji

W Seminarium uczestniczyli członkowie personelu projektu oraz pracownicy naukowi

Wydziału Inżynierii Mechanicznej. Razem podczas całego dnia obrad w wydarzeniu

uczestniczyło ponad 100 osób. Salę licznie wypełnili studenci kierunku inżynierskiego

Inżynieria OZE. Warto wspomnieć również o licznym udziale firm z zakresu OZE. które

współpracują przy rozwoju kierunku IOZE. Firmy prezentowały się podczas Seminarium w

formie prezentacji promocyjnych (roll-upy ulotki itp.)

str. 62

Prezentacje promocyjne firm branży OZE współpracujące z WIM UTP w Bydgoszczy

str. 63

Ważnym elementem Seminarium był czynny udział w formie prezentacji posterowych.

Studenci mieli możliwość zaprezentowania swoich osiągnięć przez autoprezentacje w sesji

posterowej dla przedstawicieli norweskiego partnera norweskiego.

Uczestnicy Sesji posterowej Semianrium

Omawianie prezenatcji posterowych

Warto przy okazji zorganizowanego Seminarium wspomnieć o tematyce projektu w zakresie

jego celów oraz zadań.

Cel główny Projektu: Zwiększenie potencjału naukowego UTP, dzięki rozwojowi jako

interdyscyplinarnego ośrodka naukowo-badawczego w obszarze OZE oraz rozwojowi

kształcenia w tym zakresie, z wykorzystaniem doświadczeń norweskich. Celem jest też

budowa trwałej platformy współpracy Partnerów służąca wzajemnej wymianie wiedzy i

doświadczeń.

Cele szczegółowe:

Absorpcja doświadczeń edukacyjnych Norwegii w zakresie OZE

Rozwój programu studiów i rozszerzenie oferty dydaktycznej UTP, odpowiadającej

wyzwaniom, związanym ze zmianami klimatycznymi i ochroną środowiska.

str. 64

Zwiększenie powiązania UTP z otoczeniem gospodarczym i włączenie przedsiębiorstw

z obszaru OZE w kreowanie i realizacje kształcenia.

Główne zadania w Projekcie to:

1. Analiza zmian w programie studiów inżynierskich pn. Inżynieria Odnawialnych Źródeł

Energii (IOZE) oraz możliwości zastosowania innowacyjnych narzędzi i metod

dydaktycznych.

2. Opracowanie i wdrożenie zmian w programie studiów inżynierskich IOZE:

- modyfikacja tematyki przedmiotów,

- opracowanie i wdrożenie studenckich warsztatów twórczych,

- opracowanie i wdrożenie studenckich grup doświadczalnych,

- opracowanie i wdrożenie rozszerzonej pracy przejściowej dla studentów,

- wprowadzenie obligatoryjnego udziału specjalistów branży OZE w realizacji

procesów kształcenia,

- wprowadzenie certyfikowanych szkoleń dla studentów kierunku,

- kształcenie w formie distance learning.

3. Organizacja dwóch konferencji z zakresu inżynierii OZE: Eko-Euro-Energia 2015 i 2016

- www.EEE.utp.edu.pl.

4. Organizacja dwóch seminariów z zakresu inżynierii OZE.

5. Organizacja wizyty studyjnej w Norwegii.

6. Opracowanie i wydanie 7 podręczników z zakresu inżynierii OZE.

7. Opracowanie zbioru dobrych praktyk Interdyscyplinarnego Centrum OZE (ICOZE) -

www.ICOZE.utp.edu.pl.

8. Zakup wyposażenia szkoleniowego z zakresu OZE.

Jednym z ważniejszych zadań w projekcie jest przygotowanie i realizacja nowych studiów

podyplomowych z zakresu Pomp Ciepła i Magazynowania Energii Ciepła. Zadanie to w

Projekcie obejmie realizację jednej edycji dwusemestralnych specjalistycznych studiów

podyplomowych pn. POMPY CIEPŁA I MAGAZYNOWANIE ENERGII CIEPŁA, w której

bierze udział blisko 30 osób. Branża pomp ciepła w Polsce jest wyróżniającym sie działem

instalacji OZE. W 2014 roku polski rynek pomp ciepła wzrósł o 7 % w stosunku do wyników

z roku poprzedniego. Potwierdziło to ubiegłoroczne prognozy, co do harmonijnego rozwoju

tej branży w Polsce. Prawie wszystkie typy urządzeń pomp ciepła odnotowały wzrost. Bardzo

ważnym staje się więc zapewnienie wykwalifikowanej kadry instalatorów pomp ciepła i

specjalistów z zakresu magazynowania energii ciepła. Program studiów obejmuje 200 godzin

zajęć dydaktycznych w formie wykładów, ćwiczeń projektów i laboratoriów oraz

przygotowanie pracy końcowej, polegającej na samodzielnym opracowaniu, pod kierunkiem

promotora, wybranego tematu praktycznego z zakresu pomp ciepła. Zajęcia odbywają się

będą w ramach zjazdów weekendowych. Wykładowcami na studiach podyplomowych są

nauczyciele akademiccy UTP Bydgoszcz oraz specjaliści z firm i stowarzyszeń w branży

pompy ciepła i magazynowania energii ciepła. Absolwenci otrzymają świadectwo ukończenia

studiów podyplomowych, wydane przez Rektora UTP Bydgoszcz.

Więcej informacji na temat Projektu znajdują się na stronie internetowej -

www.studiaOZE.utp.edu.pl.

str. 65

4.4. Nawiązywanie współpracy z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowo-

badawczymi i dydaktycznymi z zakresu OZE

Podpisanie umowy o współpracy z National Research Institute Tel-Tek - www.tel-tek.no

(Norwegia).

4.5. Inicjowanie, pozyskiwanie i realizacja krajowych i międzynarodowych projektów

badawczych, rozwojowych i wdrożeniowych z zakresu OZE

Realizowano FSS/2014/HEI/W/0078 pt.: „Zintegrowane kształcenie z zakresu inżynierii

odnawialnych źródeł energii na Uniwersytecie technologiczno-przyrodniczym (UTP) w

Bydgoszczy”

4.6. Pozyskiwanie i realizacja prac usługowych z zakresu OZE

Wybrane Badania zlecone:

1. BZ-82/2015/WIM - Wykonanie badań zgodnie z umową:

a) Badania efektywności energetycznej i ekonomicznej w warunkach środowiskowych

wybranych typów instalacji hybrydowych różnych źródeł OZE (PV + PC) wliczając w

to opracowanie zasad projektowania i ich doboru

b) Badania efektywności energetycznej i ekonomicznej w warunkach środowiskowych

wybranych typów instalacji hybrydowych różnych źródeł OZE (PV + MEW)

wliczając w to opracowanie zasad projektowania i ich doboru

c) Badania efektywności energetycznej i ekonomicznej w warunkach środowiskowych

wybranych typów instalacji hybrydowych różnych źródeł OZE (PV+PC+MEW)

wliczając w to opracowanie zasad projektowania i ich doboru

d) Badanie efektywności energetycznej i ekonomicznej różnych systemów podgrzewania

wody użytkowej (FV, Fototermia i PC)

e) Opracowanie dokumentacji technicznej i zbudowanie modelowego prototypu do

badań mobilnej instalacji PV dla szkół zawodowych”;

f) Opracowanie wytycznych projektowych w zakresie efektywnych systemów zrzutu

ciepłą z instalacji solarnych

2. BZ-153/2015/WIM - Opinia o innowacyjności technologii wytwarzania zasadniczej

komory Akceleratora Procesów Biotechnologicznych, obejmującej spawanie

wielkogabarytowych elementów wykonanych ze stali nierdzewnej gatunku 1.4301

3. BZ-154/2015/WIM - Opinia o innowacyjności produktu - Akcelerator Procesów

Biotechnologicznych

4. BZ-155/2015/WIM - Opinia o innowacyjności technologii proszkowego malowania

części i wyrobów wielkogabarytowych firmy DOZAMECH

5. BZ-156/2015/WIM - Opinia o innowacyjności przewoźnych suszarni do ziarna zbóż i

kukurydzy do celów konsumpcyjnych zasilanych piecem na pellet o pojemności 16m3 i

31m3

str. 66

4.7. Inicjowanie i realizacja interdyscyplinarnych form dydaktycznych w tym szkoleń i

kursów z zakresu OZE

4.7.1. Dwudniowe szkolenie z zakresu wykorzystania instalacji OŹE w

przedsiębiorstwach

W ciągu ostatnich 10 lat w Polsce dokonał się ogromny postęp w zakresie efektywności

energetycznej. Energochłonność Produktu Krajowego Brutto spadła bowiem blisko o 1/3.

Nasze dokonania to przede wszystkim: przedsięwzięcia termomodernizacyjne wykonywane w

ramach ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, modernizacja

oświetlenia ulicznego czy też optymalizacja procesów przemysłowych.

Nadal jednak efektywność energetyczna polskiej gospodarki w tym małych i średnich

przedsiębiorstw jest około 3 razy niższa niż w najbardziej rozwiniętych krajach europejskich i

około 2 razy niższa niż średnia w krajach Unii Europejskiej. Dodatkowo, zużycie energii

pierwotnej w Polsce, odniesione do liczebności populacji, jest niemal 40 % niższe niż w

krajach „starej 15”. Powyższe świadczy o ogromnym potencjale w zakresie oszczędzania

energii w Polsce, charakterystycznym dla gospodarki intensywnie rozwijającej się.

Konieczny jest zatem wzrost wiedzy i świadomości przedsiębiorstw o rozwiązania

proekologiczne - zwiększające jednocześnie ich efektywność energetyczną, aby wzmocnić

ich konkurencyjność na rynku regionalnym i krajowym. W „Polityce energetycznej Polski do

roku 2030” plany wykorzystania odnawialnych zasobów energii zostały wskazane jako

działania priorytetowe. Rozwój energetyki odnawialnej ma istotne znaczenie dla realizacji

podstawowych celów polityki energetycznej. Zwiększenie wykorzystania tych źródeł niesie

za sobą większy stopień uniezależnienia się od dostaw energii z importu. Energetyka

odnawialna to zwykle niewielkie jednostki wytwórcze zlokalizowane blisko odbiorcy, co

pozwala na podniesienie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego oraz zmniejszenie strat

przesyłowych.

Wszelkie działania na rzecz zwiększenia efektywności energetycznej przez optymalizację

start, analizę sprawności realizowanych procesów produkcyjnych oraz również przez

zwiększenie wykorzystania instalacji OŹE w małych i średnich przedsiębiorstwach

województwa kujawsko-pomorskiego wydają się niezbędne. Do najważniejszych działań

inwestycyjnych tym kierunku można zaliczyć np.:

- inwestycje mające na celu zwiększenie udziału energii odnawialnej i energii

pozyskiwanej z odpadów lub ciepła odpadowego w gospodarce energetycznej MSP,

- inwestycje wprowadzające energooszczędne urządzenia i technologie, m.in. wysoko

sprawne silniki i napędy elektryczne, systemy oświetlenia, systemy sprężonego

powietrza, systemy skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej i inne

- działania przedsiębiorców, mające na celu produkcję urządzeń, tworzenie systemów

informatycznych lub przygotowanie usług, które służą poprawie efektywności

energetycznej lub zwiększeniu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych u ich

nabywców,

- zakup narzędzi, urządzeń i systemów informatycznych służących poprawie

efektywności energetycznej i racjonalnemu zarządzaniu energią,

- wykonanie audytów energetycznych oraz wykonanie projektów technicznych

prowadzących do realizacji przedsięwzięcia poprawiającego efektywność

energetyczną,

- przebudowa lub remontu użytkowanych budynków, w tym realizacji przedsięwzięć

termomodernizacyjnych,

W odpowiedzi na zapotrzebowanie gospodarki, ożywienie rynku zasobów techniki,

miejsc pracy, nośników energii i sterowania, ICOZE - Wydział Inżynierii Mechanicznej UTP

str. 67

w Bydgoszczy zorganizował w dniach 27-28 kwietnia 2015 roku dwudniowe szkolenie z

zakresu wykorzystania Instalacji Odnawialnych Źródeł Energii w Przedsiębiorstwie. Do

głównych przesłanek udziału w szkoleniu pracowników przedsiębiorstw w szczególności w

mikro, małych i średnich należało:

- poprawa efektywności energetycznej firmy,

- uzyskanie "ekologicznego wizerunku" firmy

- możliwość obniżenia kosztów energii w przedsiębiorstwie,

- tworzenie nowych miejsc pracy - zwiększenie zatrudnienia,

- napływ nowoczesnych technologii,

- wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, a zatem również całej

gospodarki.

Szkolenie było przeznaczone dla następujących grup zawodowych:

- osób, które w pracy zawodowej zajmują stanowiska średniej kadry zarządzającej,

kierują zespołami projektowymi lub w przyszłości będą odpowiedzialni za realizację

projektów inwestycyjnych

- sektora MMiŚP - energochłonnego przetwórstwa przemysłowego

- firm posiadających budynki, hale, magazyny, gdzie opłaca się inwestować w instalacje

OŹE

- kadry inżynierskiej i pionów technicznych

- pracowników firm odpowiedzialnych za utrzymanie i eksploatację budynków

firmowych

- właścicieli MMiŚP

- osób mających zdolność decyzyjną w zakresie rozwiązań proekologicznych w firmie -

w szczególności MMiŚP

Zakres szkolenia:

Dzień pierwszy - 27 kwietnia - od 9:00 do 16:00 - Centrum Demonstracyjne

Odnawialnych Źródeł Energii przy ZSM nr 2

Zespół Szkół Mechanicznych nr 2 - ul. słoneczna 19

1. Analiza możliwości stosowania budownictwa pasywnego

2. Wykorzystanie instalacji małych elektrowni wiatrowych

3. Wykorzystanie gruntowych wymienników ciepła - odzysk ciepła z gruntu

4. Ustawa o odnawialnych Źródłach Energii

Dzień drugi - 28 kwietnia - od 9:00 do 16:00 - Laboratorium Inżynierii Odnawialnych

Źródeł Energii

Wydział Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy - ul. Prof. S. Kaliskiego 7 - bud. 3.2 -

101A

1. Wykorzystanie instalacji fotowoltaicznych

2. Wykorzystanie instalacji solarnych

3. Wykorzystanie instalacje pomp ciepła

4. Przegląd możliwości dofinansowania inwestycji w instalacje OZE

str. 68

Przedstawiciel firmy Green Synergy – Mgr inż. Łukasz Trzeciak podczas szkolenia

Mgr inż. Tomasz Mania podczas szkolenia

str. 69

Laboratorium Inżynierii Odnawialnych Źródeł Energii - www.labioze.utp.edu.pl

Wydział Inżynierii Mechanicznej - UTP w Bydgoszczy - ul. Kaliskiego 7

Jedną działalności dydaktyczno-naukowej na Wydziale Inżynierii Mechanicznej

Uniwersytetu Technologiczno-przyrodniczego w Bydgoszczy jest związana z tematyką

odnawialnych źródeł energii. Od kilku lat istnieje kierunek studiów inżynierskich pn.

Inżynieria odnawialnych źródeł energii, realizowane są studia podyplomowe, szkolenia oraz

prace naukowo-badawcze. Narzuciło to potrzebę stworzenia zaplecza dydaktyczno-

badawczego umożliwiającego prowadzenie zajęć praktycznych oraz badań laboratoryjnych

wzbogacających ofertę dydaktyczną Uczelni oraz jakość prowadzonych prac badawczych.

Na Wydziale Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy funkcjonuje Laboratorium

Inżynierii Odnawialnych Źródeł Energii wyposażone m.in. w następujące urządzenia z

zakresu OZE:

1. Podgrzewacz wody zasilany instalacją fotowoltaiczną

2. Pompa ciepła typu powietrze-woda do podgrzewania wody użytkowej

3. Mobilna instalacja solarna z kolektorem płaskim

4. Opomiarowana instalacja z kolektorami próżniowymi

5. Pompa ciepła typu powietrze-woda

6. Pompa ciepła typu glikol woda z odwiertami pionowymi

7. Mobilne stanowisko do badań efektywności modułów fotowoltaicznych

8. Dachowa instalacja fotowoltaiczna typu of-grid

9. Opomiarowana instalacja brykieciarki hydraulicznej

str. 70

Centrum Demonstracyjne Odnawialnych Źródeł Energii

Zespołu Szkół Mechanicznych nr 2 - ul. Słoneczna19 w Bydgoszczy

Centrum Demonstracyjne Odnawialnych Źródeł Energii przy Zespole Szkół Mechanicznych

nr 2 przy ul. Słonecznej 19 w Bydgoszczy oddano do użytkowania w czerwcu 2014 roku. Jest

to obiekt wybudowany w technologii domów pasywnych o odpowiednich parametrach

charakteryzujących taki typ budynków: bardzo niskie zapotrzebowanie na energię do

ogrzewania - poniżej 15 kWh/(m2rok). W CDOZE zainstalowano instalacje z energetyki

odnawialnej czyli:

- instalację modułów fotowoltaicznych o mocy 10 kW

- turbinę wiatrową o poziomej osi obrotu o mocy 3 kW,

- pompy ciepła typu powietrze - woda, pracujące w układzie kaskadowym,

- gruntowy wymiennik ciepła - odzysk ciepła

- instalację 3 kolektorów próżniowych do podgrzewu c.w.u.

- system monitoringu

Budynek o powierzchni użytkowej 367,26 m2 jest przykładem prawidłowych rozwiązań w

budownictwie energooszczędnym i pasywnym. Centrum służy uczniom Zespołu Szkół

Mechanicznych nr 2, kształcących się w kierunku Technik urządzeń i systemów energetyki

odnawialnej do celów edukacyjnych oraz studentom i osobom zainteresowanym

najnowszymi technologiami w branży. Centrum jest wyposażone w instalację automatyki

obejmującą wentylację, ogrzewanie oraz monitorowanie, archiwizowanie i raportowanie

wartości mierzonych, takich jak: temperatura w budynku, wielkości meteorologiczne

(temperatura powietrza, wilgotność powietrza, ciśnienie atmosferyczne, kierunek i prędkość

wiatru, promieniowanie słoneczne, opad atmosferyczny), parametry pracy urządzeń,

parametry zasilania i ogrzewania. Monitorowana jest również praca zewnętrznych opraw

hybrydowych oświetlenia. Zamontowany monitor służy do odczytu i prezentacji zmierzonych

parametrów. Układ pozyskania energii elektrycznej odnawialnej z jednoczesnym

praktycznym zastosowaniem układu do zasilania całości oświetlenia wewnętrznego oraz

zewnętrznego składa się z 100 ogniw fotowoltaicznych i turbiny wiatrowej o mocy 3,0 kW.

Budynek posiada sale wykładowe i laboratoryjne

str. 71

4.7.2. Studia podyplomowe w zakresie POMPY CIEPŁA I MAGAZYNOWANIE

ENERGII CIEPŁA

Badania rozwojowe z zakresu pomp ciepła (PC) w Europie zmierzają do podwyższenia

ich efektywności energetycznej oraz ekologii. Wg danych Polskiej Organizacji Rozwoju

Technologii Pomp Ciepła (PORT PC - www.portpc.pl), która monitoruje polski rynek PC w

2012r. w Polsce sprzedano o około 20% więcej sztuk PC różnego typu niż w r.2011. Przy

sprzedaży PC w 2020r. na poziomie ok. 60tys. szt. i przy udziale polskiej produkcji na poz.

ok.30% oznacza to przyrost rynku pracy na poziomie około 2 tys. (obsługa, wyk. instalacji,

serwis). PC jest zatem coraz więcej i coraz więcej się od nich wymaga.

Rys. Rynek Pomp Ciepła w Polsce - Źródło PORTPC

Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania.

Wg analiz Polskiego Stow. Pomp Ciepła (PSPC - www.pspc.pl) technologia tych

urządzeń ciągle się rozwija w zakresie sprężarek, dolnych źródeł ciepła, czy też stosowanych

wymienników i automatyki. Wg EHPA - ehpa.org bardzo ważne stają się również badania

str. 72

dotyczące połączenia PC z innymi OZE. PC mogą pełnić centralną rolę zwornika różnych

odnawialnych, ale i nieodnawialnych źródeł energii. W ramach Europejskiej Platformy

Technologicznej wspiera się rozwój technologii hybrydowych, czyli rozwiązań, w których

występują urządzenia korzystające z OŹE w połączeniu z innymi technologiami również

kopalnymi. Rozwiązania mają zapewnić ogrzewanie, chłodzenie i c.w.u. dla budynków

mieszkalnych i procesów przemysłowych. W okresie przejściowym aż do r. 2020 systemy

hybrydowe będą używać kopalnych źródeł ciepła jako awaryjnych czy wspomagających.

Uzasadnienie utworzenia nowych studiów podyplomowych z zakresu pomp ciepła i

magazynowania energii ciepła

- W Polsce jest niewystarczająca wiedza o pompach ciepła (PC) jako urządzeniach

korzystających z OŹE wśród potencjalnych inwestorów i firm instalacyjnych.

- Zmiany technologiczne w PC następują bardzo szybko. Wg Polskiej Organizacji Rozwoju

Technologii Pomp Ciepła (PORT PC - www.portpc.pl) niezbędne jest realizowanie

polskich programów badawczych nt. realnej efektywności PC (współczynnik SPF).

Zwiększy się dzięki temu transfer technologii między przemysłem a uczelniami.

- Potencjał ekologiczny PC stale wzrasta, jest to związane z ulepszaniem technologii PC,

powodującym wzrost efektywności systemów z PC. Wzrost udziału energii odnawialnej

oraz sprawności w produkcji energii elektrycznej zwiększa atrakcyjność tej technologii.

- W Polsce będą musiały zachodzić podobne zmiany jak w całej UE, gdzie branża PC

rozwija się bardzo dynamicznie. Dyrektywa EPBD 2010/31/UE w sprawie charakterystyki

energetycznej budynków zapewniła możliwość szerokiego stosowania systemów

grzewczych z wykorzystaniem różnych typów PC w Europie.

- Połączenie PC z innych technologiami OZE (np. energetyka wiatrowa, energetyka

słoneczna, kogeneracja ciepła i prądu) pozwala na dalsze zwiększenie efektów

ekologicznych PC.

- Realizacja badań rozwojowych związanych ze zwiększeniem efektywności energetycznej

nowych-prototypowych PC lub istniejących konstrukcji na rynku pozwoli określić realną

efektywność PC.

- Wg danych EHPA - www.ehpa.org zastosowanie wysokosprawnych PC w tym również w

układach hybrydowych (PC+PV, PC+Solar, PC+MEW itp.) może obniżyć zużycie energii

pierwotnej (nawet o ponad 50%) w stosunku do innych systemów grzewczych oraz

obniżyć emisję CO2, które będzie postępować dalej wraz z rozwojem zielonej energetyki i

wzrostem efektywności energetycznej (kogeneracja, wzrost efektywności bloków

energetycznych i sieci przesyłowych).

Problemy branży pomp ciepła:

1. Brak wspólnej, kompleksowej platformy wymiany wiedzy/doświadczeń/umiejętności

w branży instalacyjnej zajmującej się PC, a rynkiem OZE oraz sferą nauki i badań w Polsce.

Skutki:

- niedostateczne wykorzystanie PC jako urządzeń OŹE wśród potencjalnych inwestorów i

firm instalacyjnych (szczególnie w zakresie tzw. hybryd PC+PV, PC+Solar, PC+MEW

itp.), a tym samym znaczące ograniczenie ich potencjalnego wpływu na zwiększanie

efektywności energetycznej i ekologicznej;

- brak programów badawczych i rozwojowych zajmujących się realną efektywnością PC

oraz doświadczalnych prac naukowych nad jej stałym podnoszeniem i optymalizacją

technologiczną, w dalszej perspektywie: mała liczba generowanych prototypów i ulepszeń

dla polskich przedsiębiorstw - potrzeba ich importowania (opóźnienia technologiczne);

- utrwalanie stereotypów i mitów związanych z PC w branży energetycznej i wśród

potencjalnych konsumentów (m.in. jako urządzeń małoopłacalnych i drogich;

http://m.in/

str. 73

2. Opóźniony i nienadążający za trendami postęp technologiczny (m.in. hybrydy,

magazyny ciepła w gruncie) - słaby system kształcenia instalatorów PC w Polsce;

Efekty:

- brak certyfikowanych ośrodków naukowych i profesjonalnych programów kształcących w

zakresie PC - gwarancja kompetencji kadr;

- znaczna liczba „garażowych firm”, importerów PC instalujących i serwisujących

urządzenia w sposób nieprawidłowy - straty dla konsumentów wpływając na postrzeganie

PC.

Inwestycje w pompy ciepła są coraz bardziej modne. Jak podaje raport EPHA, tylko w 2013

roku w Polsce sprzedano ich aż 15 000, podczas gdy sprzedaż tych urządzeń w całej Europie

to 769 879 sztuk. Przyczyniły się łącznie do uniknięcia emisji do atmosfery 20 Mt gazów

cieplarnianych. Polska jako jedyny kraj w Europie odnotował aż dwucyfrowy wzrost w

sprzedaży pomp ciepła, podczas gdy sprzedaż w Europie podniosła się zaledwie o 3 punkty

procentowe.

Dobra sytuacja Polski w branży pomp ciepła nie przychodzi łatwo. Zmagamy się z wieloma

barierami swobodnego rozwoju tego rynku. Ograniczają go przede wszystkim ciągle jeszcze

za wysokie koszty inwestycyjne, wysokie ceny energii elektrycznej i ograniczone systemy

wsparcia technologii ze strony Państwa. Sam postęp technologiczny w branży tych urządzeń

jest jednak bardzo duży. By za nim nadążyć instalatorzy odczuwają konieczność szkoleń, czy

kursów. Inwestorzy równocześnie stają przed trudnymi wyborami producentów urządzeń, czy

wykonawców instalacji.

Zapotrzebowanie na kształcenie i badania z zakresu efektywności energetycznej PC będzie

rosło wraz z rozwojem tej technologii. Dodatkowo firmy instalacyjne coraz częściej

uwzględniają możliwość łączenia pomp ciepła z innymi urządzeniami OŹE. Program

PROSUMENT ewidentnie wskazuje na taki trend. Są to często rozwiązania innowacyjne,

nowe, wymagające weryfikacji w polskich warunkach klimatycznych. Wg danych PORTPC i

PSPC obecnie na polskim rynku jest około 80-100 firm producentów lub bezp.

przedstawicieli producentów PC różnych systemów. Dynamika rozwoju rynku i technologii

jest widoczna w ekspansji dużych koncernów jak i średnich firm. Należy pamiętać, że PC to

nie samo urządzenie, lecz skomplikowany system grzewczy oparty na wiedzy inż. i

praktycznej, której brakuje wielu instalatorom i dlatego rozwój tego segmentu rynku

uzależniony jest od liczby profesjonalnej kadry. Współpraca z firmami instalacyjnymi WIM

UTP i własne badania rynkowe realizowane np. podczas otwierania nowego kierunku studiów

Inżynieria OŹE oraz studiów podyplomowych z zakresu OZE wskazują na duże

zapotrzebowanie profesjonalnej wiedzy w tym zakresie. Cechą szczególną polskiej branży

instalacyjnej jest duże rozdrobnienie. W Polsce funkcjonuje ponad 2tys. małych

kilkuosobowych firm. Obecny projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii będzie

regulował działanie instalatorów OZE. Każdy z instalatorów będzie podlegał

obowiązkowemu szkoleniu i certyfikacji.

WIM jest przodującym wydziałem UTP posiada pełne prawa akademickie i jest wysoko

klasyfikowanym w ocenie MNiSzW. Pracownicy naukowi prowadzą projekty badawcze

finansowanych przez MNiSzW i UE. Wydział realizuje prace naukowo-badawcze, będące

efektem współpracy z przemysłem. Na wydziale działają laboratoria z akredytacją PCA i

certyfikatem Systemu ISO 9001:2008. Samo przedsięwzięcie będzie realizowane w

szczególności w Zakładzie Systemów Technicznych i Ochrony Środowiska. Zakład ten

zajmuje się zagadnieniami instalacji OŹE w zakresie dydaktycznym (studia podyplomowe,

kierunek studiów inż. - www.oze.utp.edu.pl), badawczym (Laboratorium Inżynierii OŹE) i

promocyjnym (konferencja Eko-Euro-Energia - www.eee.utp.edu.pl). W Zakładzie tym

zrealizowano bądź realizuje się projekty unijne oraz badawcze i rozwojowe związane z

badaniami instalacji OŹE oraz szczególnie z tematyką Przedsięwzięcia. Zakład posiada

http://m.in/

str. 74

podstawowe wyposażenie w zakresie opomiarowanych instalacji OZE. Posiada również

proste instalacje pomp ciepła oraz opomiarowane instalacje OŹE innego rodzaju (PV, solarne

itp.). WIM UTP ściśle współpracuje z PSPC oraz PORTPC wiodącymi polskimi

stowarzyszeniami branży PC.

Przedstawiciel firmy Dimplex - Mgr inż. Adam Koniszewski podczas zajęć na SP PCiMEC

Prezes PORT PC – Mgr inż. Paweł Lachman podczas zajęć na SP PCiMEC

str. 75

W odpowiedzi na zapotrzebowanie gospodarki, ożywienie rynku zasobów techniki,

miejsc pracy, nośników energii i sterowania, Wydział Inżynierii Mechanicznej UTP w

Bydgoszczy utworzył i oferuje studia podyplomowe w zakresie "POMPY CIEPŁA I

MAGAZYNOWANIE ENERGII CIEPŁA". Są one oparte na wynikach badań własnych

oraz doświadczeniach dydaktycznych - realizowany na stacjonarnych studiach pierwszego

stopnia kierunek "Inżynieria Odnawialnych Źródeł Energii".

str. 76

5. Dobre praktyki ICOZE wypracowane w ramach projektu, które będą mogły być

kontynuowane

Opracowany zbiór dobrych praktyk uwzględnia realizację projektu norweskiego nr

FSS/2014/HEI/W/0078 - pt.: Zintegrowane kształcenie z zakresu Inżynierii Odnawialnych Źródeł

Energii na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym (UTP) w Bydgoszczy.

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy konsekwentnie tworzy ośrodek

naukowo-dydaktyczny i rozwojowy w obszarze Odnawialnych Źródeł Energii (OZE). Jako jedna

z pierwszych Uczelni w Polsce w 2012 r. uruchomiła dzienne studia inżynierskie pn. Inżynieria

Odnawialnych Źródeł Energii (IOZE). Od 6 lat kształci również słuchaczy na studiach

podyplomowych w tym zakresie (np. specjalności: Budowa i Eksploatacja Instalacji

Odnawialnych Źródeł Energii, Budowa i Eksploatacja Siłowni Turbowiatrowych, Instalacje OZE

w Przedsiębiorstwie). W 2013 roku powstało także na UTP w Bydgoszczy Interdyscyplinarne

Centrum OZE, które ma na celu inicjowanie, organizowanie i koordynowanie różnych form

aktywności naukowo-badawczej, rozwojowej, wdrożeniowej, dydaktycznej i usługowej w

zakresie OZE.

Dalszy rozwój Uczelni w tym zakresie będzie możliwy poprzez poznanie i zastosowanie

najbardziej zaawansowanych rozwiązań w obszarze, w którym Norwegia należy do światowych

liderów. Szansę taką daje norweski partner Tel-Tek, dla którego udział w Projekcie był

możliwością rozszerzenia swej działalności na Polskę i rozpoczęcie współpracy z polskimi

firmami. Projekt nr FSS/2014/HEI/W/0078 - pt.: Zintegrowane kształcenie z zakresu Inżynierii

Odnawialnych Źródeł Energii na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym (UTP) w

Bydgoszczy jest odpowiedzią na zapotrzebowanie polskiego rynku branży OZE na

wykwalifikowaną kadrę specjalistów.

Cel główny realizowanego Projektu: Zwiększenie potencjału naukowego UTP, dzięki

rozwojowi jako interdyscyplinarnego ośrodka naukowo-badawczego w obszarze OZE oraz

rozwojowi kształcenia w tym zakresie, z wykorzystaniem doświadczeń norweskich. Celem jest

też budowa trwałej platformy współpracy Partnerów służąca wzajemnej wymianie wiedzy i

doświadczeń.

Cele szczegółowe Projektu:

- absorpcja doświadczeń edukacyjnych Norwegii w zakresie OZE,

- rozwój programu studiów i rozszerzenie oferty dydaktycznej UTP odpowiadającej

wyzwaniom związanym ze zmianami klimatycznymi i ochroną środowiska,

- zwiększenie powiązania UTP z otoczeniem gospodarczym i włączenie przedsiębiorstw z

obszaru OZE w kreowanie i realizację kształcenia.

Norweski Partner Projektu: Tel-Tek (www.tel-tek.no) jest instytutem badawczym

zajmującym się przede wszystkim aspektami zwiększenia energooszczędności oraz procesami

niskiej emisji. Realizuje projekty dla i we współpracy z przemysłem i instytucjami publicznymi.

Zajmuje się projektowaniem urządzeń i rozwiązań technologicznych oraz analizami technicznymi

i gospodarczymi. Oferuje usługi w zakresie pośrednictwa usług badawczych, realizacji prac

rozwojowych, transferu technologii i doradztwa. Prowadzi także działalność dydaktyczną.

Szczególnie istotne z punktu widzenia Projektu jest doświadczenie aplikacyjne Partnera

norweskiego i know-how związane z transferem wiedzy pomiędzy jednostką badawczą a

biznesem na rynku europejskim.

str. 77

Dalsza działalność Interdyscyplinarnego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii przy UTP w

Bydgoszczy będzie ukierunkowana na utrwalanie efektów realizowanych zadań w projekcie a w

szczególności:

- Ciągłą analizę programu studiów inżynierskich pn. Inżynieria Odnawialnych Źródeł Energii

(IOZE) oraz możliwości zastosowania innowacyjnych narzędzi i metod dydaktycznych -

reagowanie na zmiany w branży OZE - modyfikacja tematyki przedmiotów.

- udoskonalanie innowacyjnych narzędzi i metod dydaktycznych

a) kontynuacja studenckich warsztatów twórczych,

b) kontynuacja studenckich grup doświadczalnych,

c) kontynuacja rozszerzonej pracy przejściowej dla studentów,

d) kontynuacja obligatoryjnego udziału specjalistów branży OZE w realizacji procesów

kształcenia,

e) kontynuacja certyfikowanych szkoleń dla studentów kierunku,

f) kontynuacja kształcenie w formie distance learning.

g) coroczna organizacja konferencji z zakresu inżynierii OZE: Eko-Euro-Energia -

www.EEE.utp.edu.pl.

Opracowanie


PREMINARZ BUDŻETOWY KOŁA NAUKOWEGO TOP GRAN praktyki...(rozwiązania dla ochrony środowiska...

Documents

Transcript of PREMINARZ BUDŻETOWY KOŁA NAUKOWEGO TOP GRAN praktyki...(rozwiązania dla ochrony środowiska...