Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa...

21
Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach dziecka Zaoczne Studia Administracji 2016/2017 semestr zimowy

Transcript of Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa...

Page 1: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Prawa Człowieka i systemy ich ochrony

Konwencja o prawach dziecka

Zaoczne Studia Administracji

2016/2017 semestr zimowy

Page 2: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Konwencja o prawach dziecka

1. Konwencja o prawach dzieckaa) Genezab) Wartościc) Cele2. Pojęcie dziecka3. Rola rodziców4. Prawa dzieckaa) Zagadnienia ogólneb) Prawo do naukic) Prawo do tożsamościd) Dziecko- pracownike) Dziecko- ofiara przemocy5. Komitet Praw Dziecka6. Stan przestrzegania Konwencji w Polsce

Page 3: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Konwencja o prawach dziecka- geneza

• Za początek rozwoju idei praw dziecka uznaje się przełom XIX i XX wieku

• 1874- sprawa Mary Elen Wilson z Baltimore• Od 1880 r. w Europie zaczęły powstawać towarzystwa

międzynarodowe kryminologów, sędziów, których działalność koncentrowała się na łagodzeniu odpowiedzialności karnej nieletnich, tworzeniu specjalnych instytucji wychowawczych i opiekuńczych

• W 1892 r. powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Opieki nad Dzieckiem

• 1900 r. – utworzenie w Chicago pierwszego sądu dla nieletnich• Lata ’20 to rozwój organizacji społecznych zajmujących się

prawami dzieci

Page 4: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Konwencja o prawach dziecka- geneza

• 1959 r. – Zgromadzenie Ogólne ONZ proklamowało Deklarację Praw Dziecka

• 1978 r. – Polska złożyła propozycję projektu Konwencji o Prawach Dziecka

• 1989 r. – Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję o Prawach Dziecka

• Do 2010 r. ratyfikowały ją 193 państwa (wyjątki: Somalia, USA)

Page 5: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Praca w grupach

Page 6: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Konwencja o prawach dziecka- wartości

• uznanie wrodzonej godności oraz równych i niezbywalnych praw wszystkich członków rodziny ludzkiej

• Sprzyjanie postępowi społecznemu oraz osiąganiu lepszego poziomu życia w warunkach większej wolności

• Rodzina jako podstawowa komórka społeczna• Odwołanie do Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

Page 7: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Dziecko

Artykuł 1W rozumieniu niniejszej konwencji "dziecko" oznacza każdą istotę ludzką w wiekuponiżej osiemnastu lat, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym się do dziecka uzyskaono wcześniej pełnoletność.

Status dziecka oparto na następujących założeniach:1. Dziecko jest samodzielnym podmiotem i ze względu na swoją

niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej

2. Dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego godności, tożsamości i prywatności

3. Rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowywania dzieci4. Państwo powinno wspierać rodzinę, ale nie wyręczać jej w jej funkcjach

Page 8: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Dziecko

• Niejednoznaczne definicje dziecka w społeczności międzynarodowej• Rozróżnienie na prawa dziecka i młodzieży• „otwarta” definicja „dziecka”• Brak jasno wyróżnionego okresu „od do”• Zastrzeżenie co do Konwencji

Page 9: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Dziecko

Art. 2. 1. W rozumieniu ustawy dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności. 2. Uzyskanie pełnoletności określają odrębne przepisy.

Page 10: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Rola rodziców

Artykuł 5Państwa-Strony będą szanowały odpowiedzialność, prawo i obowiązek rodziców lub, wodpowiednich przypadkach, członków dalszej rodziny lub środowiska, zgodnie zmiejscowymi obyczajami, opiekunów prawnych lub innych osób prawnieodpowiedzialnych za dziecko, do zapewnienia mu, w sposób odpowiadający rozwojowijego zdolności, możliwości ukierunkowania go i udzielenia mu rad przy korzystaniu przeznie z praw przyznanych mu w niniejszej konwencji.

Art. 48. Konstytucji RP1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami.

Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolnośćjego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.

2. Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkachokreślonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.

Page 11: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Prawa dziecka

• Praw dziecka są pojęciem z zakresu praw człowieka. Ich szczególna rola wynika z godności i niepowtarzalności dziecka jako jednostki ludzkiej

• Prawa dziecka nie są tożsame z jego potrzebami• Odnoszą się do relacji państwo- jednostka• Podlegają ograniczeniom

Page 12: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Prawa dziecka - zasady

Zasada dobra dzieckaZasada poszanowania praw i

odpowiedzialności obojga rodziców

Zasada równości Zasada pomocy państwa

Page 13: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Prawo do nauki

Artykuł 28

1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu stopniowego realizowania tego prawa na

zasadzie równych szans, w szczególności:

1.uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich;

2.będą popierać rozwój różnorodnych form szkolnictwa średniego, zarówno ogólnokształcącego, jak i

zawodowego, uczynią je dostępnymi dla każdego dziecka oraz podejmą odpowiednie kroki, takie jak

wprowadzenie bezpłatnego nauczania oraz udzielanie w razie potrzeby pomocy finansowej;

3.za pomocą wszelkich właściwych środków uczynią szkolnictwo wyższe dostępnym dla wszystkich na

zasadzie zdolności;

4.udostępnią wszystkim dzieciom informacje i poradnictwo szkolne i zawodowe;

5.podejmą kroki na rzecz zapewnienia regularnego uczęszczania do szkół oraz zmniejszenia wskaźnika

porzucania nauki.

2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki zapewniające, aby dyscyplina szkolna była

stosowana w sposób zgodny z ludzką godnością dziecka i z niniejszą konwencją.

3. Państwa-Strony będą popierały i rozwijały międzynarodową współpracę w dziedzinie oświaty, w

szczególności w celu przyczyniania się do zlikwidowania ignorancji i analfabetyzmu na świecie oraz

ułatwienia dostępu do wiedzy naukowo-technicznej i nowoczesnych metod nauczania. W tym zakresie

należy w szczególności uwzględnić potrzeby krajów rozwijających się.

Page 14: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Tożsamość dziecka

• Art. 7, art. 8 i 20 Konwencji• Art. 16 MPOiP• Tożsamość a przyszłość dziecka• Sprawy Boney M, Johnson v. Carvert, Sarah J.• Tożsamość narodowa, etniczna i religijna

Page 15: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Dziecko - pracownik

Artykuł 32

1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym,

przed wykonywaniem pracy, która może być niebezpieczna lub też może kolidować z

kształceniem dziecka, bądź może być szkodliwa dla zdrowia dziecka lub jego rozwoju

fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego lub społecznego.

2. Państwa-Strony będą podejmowały kroki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz

środki w dziedzinie oświaty dla zapewnienia realizacji postanowień niniejszego artykułu. W

tym celu, mając na uwadze odnośne postanowienia innych dokumentów

międzynarodowych, Państwa-Strony w szczególności:

1.ustanowią minimalny poziom lub poziomy wiekowe dla ubiegania się o podjęcie pracy;

2.ustanowią właściwe przepisy odnośnie do wymiaru czasowego oraz warunków

zatrudnienia;

3.ustanowią odpowiednie kary lub inne sankcje do zapewnienia skutecznego stosowania

niniejszego artykułu.

Page 16: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Przemoc wobec dzieci

• Społeczne uwarunkowania• Rozróżnienie różnych form przemocy• Akceptacja „łagodnych” form przemocy• Przemoc seksualna• Przemoc psychiczna• Bicie dzieci= przestępstwo• Przekonanie o konieczności ochrony rodziny za wszelką cenę

Page 17: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Praca w grupach

Page 18: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Komitet Praw Dziecka

• 18 członków wybieranych na okres 4 lat przez Państwa- Strony w tajnym głosowaniu

• Przyjmuje sprawozdania Państw – Stron, sprawozdanie wstępne składane jest w ciągu 2 lat od podpisania Konwencji, sprawozdania okresowe – co 5 lat

• Co 2 lata składa ZO ONZ sprawozdania ze swojej działalności• Corocznie odbywa 3 zwykłe posiedzenia trwające 3 tygodnie

Page 19: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Rzecznik Praw Dziecka

• Jego zadania i pozycję ustrojową reguluje ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r o Rzeczniku Praw Dziecka

• Powoływany przez Sejm za zgodą Senatu• Kadencja trwa 5 lat• Rzecznik działa na rzecz ochrony praw dziecka,

stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach

• Przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka

Marek Michalak, obecny RPD

Page 20: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego

Praca w grupach

Page 21: Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach ... · Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego Konwencja o prawach dziecka- geneza • Za początek rozwoju idei

Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego