RZYMSKI STATUT MIDZYNARODOWEGO TRYBUNAU KARNEGO

RZYMSKI STATUT MIDZYNARODOWEGO TRYBUNAU KARNEGOsporzdzony w Rzymie dnia 17 lipca 1998 r.(Dz. U. z dnia 9 maja 2003 r. nr 78 poz. 708)W imieniu Rzeczypospolitej PolskiejPREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJpodaje do powszechnej wiadomoci:W dniu 17 lipca 1998 r. zosta przyjty Rzymski Statut Midzynarodowego Trybunau Karnego, w nastpujcym brzmieniu:RZYMSKI STATUT MIDZYNARODOWEGO TRYBUNAU KARNEGOPREAMBUA

Pastwa-Strony niniejszego statutu,

wiadome, i wszyscy ludzie s poczeni wsplnymi wizami, e ich kultury tworz wsplne dziedzictwo, oraz zaniepokojeni, i ta delikatna mozaika moe w kadej chwili zosta zniszczona,

pamitajc, i w mijajcym wieku miliony dzieci, kobiet i mczyzn byy ofiarami niewyobraalnych okruciestw, ktre gboko poruszyy sumienie ludzkoci,

uznajc, i tego typu powane zbrodnie zagraaj pokojowi, bezpieczestwu i pomylnoci wiata,

potwierdzajc, i najpowaniejsze zbrodnie wagi midzynarodowej nie mog pozosta bezkarne oraz e ich skuteczne ciganie musi zosta zapewnione poprzez podjcie odpowiednich dziaa zarwno przez poszczeglne pastwa, jak i poprzez wzmocnienie wsppracy midzynarodowej,

zdecydowane, by pooy kres bezkarnoci sprawcw tych zbrodni i w ten sposb przyczyni si do zapobieenia ich popenianiu,

przypominajc, i obowizkiem kadego Pastwa jest wykonywanie jurysdykcji karnej w stosunku do osb odpowiedzialnych za zbrodnie midzynarodowe,

potwierdzajc cele i zasady Karty Narodw Zjednoczonych, a w szczeglnoci zasad powstrzymywania si przez kade pastwo od groby uycia siy lub jej uycia przeciwko caoci terytorialnej lub niezawisoci politycznej ktregokolwiek pastwa, jak i w inny sposb niezgodny z celami Narodw Zjednoczonych,

podkrelajc, i adne z postanowie niniejszego Statutu nie moe by traktowane jako upowanienie dla ktregokolwiek Pastwa-Strony do interweniowania w konflikt zbrojny lub w wewntrzne sprawy jakiegokolwiek pastwa,

zdecydowane, ze wzgldu na powysze cele oraz dla dobra obecnych i przyszych pokole, utworzy niezaleny stay Midzynarodowy Trybuna Karny zwizany z systemem Narodw Zjednoczonych, posiadajcy jurysdykcj w stosunku do najpowaniejszych zbrodni wagi midzynarodowej,

podkrelajc, i Midzynarodowy Trybuna Karny utworzony na podstawie niniejszego statutu ma charakter komplementarny w stosunku do krajowych systemw wymiaru sprawiedliwoci w sprawach karnych,

postanawiajc zagwarantowa trwae poszanowanie sprawiedliwoci midzynarodowej i jej realizacj,

uzgodniy, co nastpuje:

CZI.UTWORZENIE TRYBUNAU

Artyku1 TrybunaNiniejszym tworzy si Midzynarodowy Trybuna Karny (zwany dalej "Trybunaem"). Trybuna jest instytucj sta i jest on wadny wykonywa jurysdykcj wobec osb, ktre dopuciy si najpowaniejszych zbrodni wagi midzynarodowej, wymienionych w niniejszym statucie. Trybuna ma charakter komplementarny w stosunku do krajowych systemw wymiaru sprawiedliwoci w sprawach karnych. Jurysdykcja i dziaalno Trybunau uregulowane s postanowieniami niniejszego statutu.

Artyku2 Stosunki pomidzy Trybunaem a Narodami ZjednoczonymiStosunki pomidzy Trybunaem a Narodami Zjednoczonymi s regulowane w oparciu o umow zatwierdzon przez Zgromadzenie Pastw-Stron niniejszego statutu, a nastpnie zawart przez Prezesa Trybunau w jego imieniu.Artyku3 Siedziba Trybunau1.Siedzib Trybunau ustanawia si Hag w Holandii ("Pastwo przyjmujce").

2.Trybuna zawiera porozumienie w sprawie gwnej siedziby z Pastwem przyjmujcym. Porozumienie to zawierane jest przez Prezesa Trybunau w jego imieniu, po zatwierdzeniu przez Zgromadzenie Pastw-Stron.

3.Na podstawie niniejszego statutu Trybuna moe ustanowi swoj siedzib gdzie indziej, jeeli uzna to za podane.Artyku4 Status prawny i uprawnienia Trybunau1.Trybuna posiada midzynarodow osobowo prawn. Trybuna posiada rwnie zdolno prawn w zakresie koniecznym do wykonywania swych funkcji i realizowania swoich celw.

2.Trybuna moe wykonywa swoje funkcje i uprawnienia przewidziane w niniejszym statucie na terytorium kadego Pastwa-Strony oraz - na podstawie specjalnej umowy - na terytorium jakiegokolwiek innego pastwa.

CZII.JURYSDYKCJA, DOPUSZCZALNO ORAZ PRAWO WACIWE

Artyku5 Przestpstwa objte jurysdykcj Trybunau1.Jurysdykcja Trybunau jest ograniczona do najpowaniejszych zbrodni wagi midzynarodowej. Jurysdykcja Trybunau na podstawie niniejszego statutu obejmuje nastpujce zbrodnie:

(a)zbrodni ludobjstwa;

(b)zbrodnie przeciwko ludzkoci;

(c)zbrodnie wojenne;

(d)zbrodni agresji.

2.Trybuna wykonuje jurysdykcj w odniesieniu do zbrodni agresji, gdy tylko zostanie przyjte postanowienie zgodnie z artykuami 121 i 123 definiujce t zbrodni oraz okrelajce warunki wykonywania przez Trybuna jurysdykcji w odniesieniu do tej zbrodni. Powysze postanowienie powinno by zgodne z odpowiednimi postanowieniami Karty Narodw Zjednoczonych.Artyku6 (e) LudobjstwoDla celw niniejszego statutu "ludobjstwo" oznacza ktrykolwiek z nastpujcych czynw, dokonany z zamiarem zniszczenia w caoci lub czci grupy narodowej, etnicznej, rasowej lub religijnej, takich jak:

(a)zabjstwo czonkw grupy;

(b)spowodowanie powanego uszkodzenia ciaa lub rozstroju zdrowia psychicznego czonkw grupy;

(c)rozmylne stworzenie dla grupy warunkw ycia, obliczonych na spowodowanie jej cakowitego lub czciowego zniszczenia fizycznego;

(d)stosowanie rodkw, ktre maj na celu wstrzymanie urodzin w obrbie grupy;

(f) przymusowe przekazywanie dzieci czonkw grupy do innej grupy.Artyku7 Zbrodnie przeciwko ludzkoci1.Dla celw niniejszego statutu "zbrodnia przeciwko ludzkoci" oznacza ktrykolwiek z nastpujcych czynw, popeniony w ramach rozlegego lub systematycznego, wiadomego ataku skierowanego przeciwko ludnoci cywilnej:

(a)zabjstwo;

(b)eksterminacja;

(c)niewolnictwo;

(d)deportacja lub przymusowe przemieszczanie ludnoci;

(e)uwizienie lub inne dotkliwe pozbawienie wolnoci fizycznej z naruszeniem podstawowych regu prawa midzynarodowego;

(f)tortury;

(g)zgwacenie, niewolnictwo seksualne, przymusowa prostytucja, wymuszona cia, przymusowa sterylizacja oraz jakiekolwiek inne formy przemocy seksualnej porwnywalnej wagi;

(h)przeladowanie jakiejkolwiek moliwej do zidentyfikowania grupy lub zbiorowoci z powodw politycznych, rasowych, narodowych, etnicznych, kulturowych, religijnych, pci (gender) w rozumieniu ustpu 3 lub z innych powodw powszechnie uznanych za niedopuszczalne na podstawie prawa midzynarodowego, w zwizku z jakimkolwiek czynem, do ktrego odnosi si niniejszy ustp, lub z jakkolwiek zbrodni objt jurysdykcj Trybunau;

(i)wymuszone zaginicia osb;

(j)zbrodnia apartheidu;

(k)inne nieludzkie czyny o podobnym charakterze celowo powodujce ogromne cierpienie lub powane uszkodzenie ciaa albo zdrowia psychicznego lub fizycznego.

2.W rozumieniu ustpu 1:

(a)"atak skierowany przeciwko ludnoci cywilnej" oznacza sposb dziaania, polegajcy na wielokrotnym dopuszczaniu si czynw opisanych w ustpie 1 skierowanych przeciwko ludnoci cywilnej, podjty stosownie do lub dla wsparcia polityki pastwowej lub organizacyjnej zakadajcej dokonanie takiego ataku;

(b)"eksterminacja" obejmuje celowe stworzenie takich warunkw ycia, inter alia, pozbawienie dostpu do jedzenia i opieki medycznej, ktre s obliczone na wyniszczenie czci ludnoci;

(c)"niewolnictwo" oznacza realizowanie niektrych lub wszystkich uprawnie zwizanych z prawem wasnoci w stosunku do czowieka oraz obejmuje realizacj tych uprawnie w zakresie handlu ludmi, a w szczeglnoci kobietami i dziemi;

(d)"deportacja lub przymusowe przemieszczanie ludnoci" oznacza zmuszenie ludzi do zmiany ich zgodnego z prawem miejsca zamieszkania poczone z wydaleniem lub innymi przymusowymi dziaaniami, bez podstawy w prawie midzynarodowym;

(e)"tortury" oznaczaj celowe zadawanie dotkliwego blu lub cierpienia, fizycznego bd psychicznego, jakiejkolwiek osobie bdcej pod opiek lub pod kontrol oskaronego; termin ten nie obejmuje blu i cierpienia wynikajcych jedynie ze zgodnych z prawem sankcji, nieodcznie zwizanych z tymi sankcjami lub wywoanych przez nie przypadkowo;

(f)"wymuszona cia" oznacza bezprawne uwizienie kobiety, ktrej zajcie w ci nastpio na skutek przemocy, z zamiarem wpynicia na skad etniczny jakiejkolwiek grupy ludnoci lub dokonania innych powanych narusze prawa midzynarodowego; niniejsza definicja w adnym razie nie moe by rozumiana jako naruszajca prawo krajowe dotyczce ciy;

(g)"przeladowanie" oznacza celowe i dotkliwe, sprzeczne z prawem midzynarodowym, pozbawianie podstawowych praw jakiejkolwiek grupy lub wsplnoty z powodu jej tosamoci;

(h)"zbrodnia apartheidu" oznacza niehumanitarne dziaania o charakterze podobnym do opisanych w ustpie 1, dokonane w ramach zinstytucjonalizowanego ustroju ukierunkowanego na systematyczny ucisk oraz przewag jednej grupy rasowej nad jakkolwiek inn grup lub grupami rasowymi oraz dokonane w zamiarze utrzymania tego ustroju;

(i)"wymuszone zaginicia osb" oznaczaj zatrzymanie, aresztowanie lub porwanie osb przez Pastwo lub organizacj polityczn lub z ich upowanienia, przy ich poparciu lub milczcej zgodzie, a nastpnie odmow przyznania faktu tego pozbawienia wolnoci lub odmow przekazania informacji dotyczcych losu i miejsca pobytu tych ludzi, z zamiarem pozbawienia ich ochrony prawnej przez duszy okres czasu.

3.Dla celw niniejszego statutu przyjmuje si, e pojcie "pe" (gender) odnosi si do dwch pci: mskiej i eskiej w kontekcie spoecznym. Pojcie "pe" (gender) nie ma adnego innego znaczenia od wskazanego powyej.Artyku8 Zbrodnie wojenne1.Trybuna posiada jurysdykcj w odniesieniu do zbrodni wojennych, w szczeglnoci popenionych w ramach realizacji planu lub polityki albo kiedy zbrodnie te s popeniane na szerok skal.

2.Dla celw niniejszego statutu "zbrodnie wojenne" oznaczaj:

(a)powane naruszenia Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r., mianowicie jakiekolwiek z wymienionych poniej dziaa skierowanych przeciwko ludziom lub dobrom chronionym na podstawie postanowie odpowiedniej Konwencji Genewskiej:

(i)zamierzone zabjstwo;

(ii)tortury lub nieludzkie traktowanie, w tym eksperymenty biologiczne;

(iii)umylne sprawianie wielkich cierpie albo cikich uszkodze ciaa i zdrowia;

(iv)powane zniszczenia i przywaszczania mienia, nieusprawiedliwione koniecznoci wojskow i dokonywane bezprawnie i samowolnie;

(v)zmuszanie jecw wojennych lub innych chronionych osb do suby w siach zbrojnych mocarstwa nieprzyjacielskiego;

(vi)umylne pozbawianie jecw wojennych lub innych chronionych osb prawa do rzetelnego procesu prowadzonego w normalnym trybie;

(vii)bezprawna deportacja lub przesiedlenie albo bezprawne pozbawianie wolnoci;

(viii)branie zakadnikw;

(b)inne powane naruszenia praw i zwyczajw prawa midzynarodowego majcych zastosowanie do konfliktw zbrojnych o midzynarodowym charakterze, mianowicie:

(i)zamierzone kierowanie atakw przeciwko ludnoci cywilnej lub osobom cywilnym niebiorcym bezporedniego udziau w dziaaniach wojennych;

(ii)zamierzone kierowanie atakw na obiekty cywilne, czyli obiekty niebdce celami wojskowymi;

(iii)zamierzone kierowanie atakw na personel, instalacje, materiay, oddziay lub pojazdy zwizane z pomoc humanitarn lub misjami pokojowymi dziaajcymi w oparciu o Kart Narodw Zjednoczonych tak dugo, jak s one uprawnione do ochrony przysugujcej osobom cywilnym i obiektom cywilnym na podstawie midzynarodowego prawa konfliktw zbrojnych;

(iv)zamierzone przeprowadzanie ataku ze wiadomoci, i atak ten spowoduje przypadkow utrat ycia lub zranienie osb cywilnych lub szkod w obiektach cywilnych, lub rozleg, dugotrwa i powan szkod w rodowisku naturalnym, ktre byyby wyranie nadmierne w stosunku do konkretnej, bezporedniej i cakowitej spodziewanej korzyci wojskowej;

(v)atakowanie lub bombardowanie, przy uyciu jakichkolwiek rodkw, bezbronnych miast, wsi, domw mieszkalnych i budowli niebdcych celami wojskowymi;

(vi)zabijanie lub ranienie nieprzyjaciela, ktry zoywszy bro lub nie majc ju rodkw obrony, zda si na ask;

(vii)bezpodstawne uywanie flagi rozjemczej lub sztandaru, lub oznak wojskowych i munduru nieprzyjaciela, lub Organizacji Narodw Zjednoczonych, jak rwnie oznak rozrniajcych, ustanowionych przez Konwencje Genewskie, skutkujce mierci lub powanym zranieniem osoby;

(viii)przesiedlanie, bezporednio lub porednio, przez mocarstwo okupujce czci wasnej ludnoci cywilnej na terytorium okupowane lub deportacja albo przesiedlanie caoci lub czci ludnoci cywilnej zamieszkaej na terytorium okupowanym w ramach tego terytorium lub poza nie;

(ix)zamierzone kierowanie atakw na budynki przeznaczone na cele religijne, edukacyjne, artystyczne, naukowe lub charytatywne, pomniki historyczne, szpitale oraz miejsca, gdzie gromadzeni s ranni i chorzy, pod warunkiem e nie s one celami wojskowymi;

(x)poddawanie osb, ktre s pod wadz strony przeciwnej, okaleczeniom fizycznym lub wszelkiego rodzaju eksperymentom medycznym lub naukowym, ktre nie s usprawiedliwione leczeniem medycznym, stomatologicznym lub szpitalnym tej osoby ani prowadzone w jej interesie, a ktre powoduj mier lub powane zagroenie zdrowia tej osoby lub osb;

(xi)podstpne zabijanie lub ranienie osb nalecych do ludnoci lub wojsk nieprzyjaciela;

(xii)ogaszanie, e nikomu nie bdzie darowane ycie;

(xiii)niszczenie lub zagarnianie wasnoci nieprzyjaciela, z wyjtkiem przypadkw, gdy takiego zniszczenia lub zagarnicia wymaga konieczno wojenna;

(xiv)ogaszanie praw i roszcze obywateli strony przeciwnej za wygase, zawieszone lub niedopuszczalne do dochodzenia przed sdem;

(xv)zmuszanie obywateli strony przeciwnej do uczestnictwa w dziaaniach wojennych skierowanych przeciwko ich krajowi, nawet gdy pozostawali oni w subie strony wojujcej przed rozpoczciem wojny;

(xvi)wydawanie na up miast lub miejsc, nawet zdobytych szturmem;

(xvii)uywanie trucizny lub zatrutej broni;

(xviii)uywanie gazw duszcych, trujcych lub innych oraz wszelkich podobnych cieczy, materiaw i urzdze;

(xix)stosowanie pociskw, ktre z atwoci rozszerzaj si lub spaszczaj w ciele czowieka, takich jak pociski z tward usk, ktra nie pokrywa w caoci rdzenia lub jest ponacinana;

(xx)stosowanie broni, pociskw i materiaw oraz sposobw prowadzenia wojny, ktre z natury rzeczy powoduj zbdne szkody lub nadmierne cierpienie lub ktre ze swej istoty stanowi naruszanie midzynarodowego prawa konfliktw zbrojnych, pod warunkiem e taka bro, pociski i materiay, a take sposoby prowadzenia wojny s objte cakowitym zakazem i s wymienione w aneksie do niniejszego statutu w wyniku poprawki przyjtej zgodnie z odpowiednimi postanowieniami artykuw 121 i 123;

(xxi)dopuszczanie si zamachw na godno osobist, a w szczeglnoci poniajce i upokarzajce traktowanie;

(xxii)dopuszczanie si zgwacenia, niewolnictwa seksualnego, przymusowej prostytucji, wymuszonej ciy w rozumieniu artykuu 7 ustp 2 (f), przymusowej sterylizacji oraz innych form przemocy seksualnej rwnie stanowicych powane naruszenie Konwencji Genewskich;

(xxiii)uywanie osb cywilnych lub innych chronionych osb do ochraniania swoj obecnoci punktw, obszarw lub si wojskowych przed dziaaniami wojskowymi;

(xxiv)zamierzone kierowanie atakw na budynki, materiay, oddziay medyczne i rodki transportu oraz personel uywajcy znakw odrniajcych ustanowionych przez Konwencje Genewskie zgodnie z prawem midzynarodowym;

(xxv)zamierzone godzenie osb cywilnych jako metoda prowadzenia dziaa wojennych poprzez pozbawianie tych osb rodkw niezbdnych do ycia, w tym umylne pozbawianie racji ywnociowych przewidzianych w Konwencjach Genewskich;

(xxvi)wcielanie lub werbowanie dzieci poniej pitnastego roku ycia do narodowych si zbrojnych lub faktyczne uywanie ich w dziaaniach zbrojnych;

(c)w przypadku wybuchu konfliktu zbrojnego niemajcego charakteru midzynarodowego, powane naruszenia artykuu 3, wsplnego dla czterech Konwencji Genewskich, mianowicie nastpujce czyny popenione wobec osb niebiorcych bezporedniego udziau w dziaaniach wojennych, wcznie z czonkami si zbrojnych, ktrzy zoyli bro, oraz osb wyczonych z walki na skutek choroby, ran, pozbawienia wolnoci lub z jakiegokolwiek innego powodu:

(i)zamachy na ycie i nietykalno cielesn, a w szczeglnoci zabjstwa we wszelkiej postaci, okaleczenia, okrutne traktowanie i tortury;

(ii)zamachy na godno osobist, a w szczeglnoci poniajce i upokarzajce traktowanie;

(iii)branie zakadnikw;

(iv)skazywanie i wykonywanie egzekucji bez uprzedniego wyroku, wydanego przez naleycie ukonstytuowany sd dajcy gwarancje procesowe powszechnie uznane za niezbdne;

(d)ustp 2(c) ma zastosowanie do konfliktw zbrojnych, ktre nie maj charakteru midzynarodowego; nie ma wic zastosowania do wewntrznych zamieszek i napi, takich jak bunty oraz odizolowane i sporadyczne akty przemocy lub inne dziaania o podobnym charakterze;

(e)inne powane naruszenia praw i zwyczajw w obrbie ustalonych ram prawa midzynarodowego majcych zastosowanie do konfliktw zbrojnych, ktre nie maj charakteru midzynarodowego, mianowicie:

(i)zamierzone kierowanie atakw przeciwko ludnoci cywilnej lub osobom cywilnym niebiorcym bezporedniego udziau w dziaaniach wojennych;

(ii)zamierzone kierowanie atakw na budynki, materiay, oddziay medyczne i rodki transportu oraz personel uywajcy znakw odrniajcych ustanowionych przez Konwencje Genewskie zgodnie z prawem midzynarodowym;

(iii)zamierzone kierowanie atakw na personel, instalacje, materiay, oddziay lub pojazdy zwizane z pomoc z humanitarn lub misjami pokojowymi dziaajcymi w oparciu o Kart Narodw Zjednoczonych tak dugo, jak s one uprawnione do ochrony przysugujcej osobom cywilnym i obiektom cywilnym na podstawie midzynarodowego prawa konfliktw zbrojnych;

(iv)zamierzone kierowanie atakw na budynki przeznaczone na cele religijne, edukacyjne, artystyczne, naukowe lub charytatywne, pomniki historyczne, szpitale oraz miejsca, gdzie gromadzeni s ranni i chorzy, pod warunkiem e nie s one celami wojskowymi;

(v)wydawanie na up miast lub miejsc, nawet zdobytych szturmem;

(vi)dopuszczanie si zgwacenia, niewolnictwa seksualnego, przymusowej prostytucji, wymuszonej ciy w rozumieniu artykuu 7 ustp 2(f), przymusowej sterylizacji oraz innych form przemocy seksualnej rwnie stanowicych powane naruszenie artykuu 3 wsplnego czterem Konwencjom Genewskim;

(vii)wcielanie lub werbowanie dzieci poniej pitnastego roku ycia do si zbrojnych lub uywanie ich w dziaaniach zbrojnych;

(viii)zarzdzanie przesiedle ludnoci cywilnej z powodw zwizanych z konfliktem zbrojnym, chyba e wymaga tego potrzeba zapewnienia bezpieczestwa ludnoci cywilnej lub jest to podyktowane koniecznoci wojskow;

(ix)podstpne zabijanie lub ranienie walczcego nieprzyjaciela;

(x)ogaszanie, e nikomu nie bdzie darowane ycie;

(xi)poddawanie osb, ktre s pod wadz strony przeciwnej, okaleczeniom fizycznym lub wszelkiego rodzaju eksperymentom medycznym lub naukowym, ktre nie s usprawiedliwione leczeniem medycznym, stomatologicznym lub szpitalnym tej osoby ani prowadzone w jej interesie, a ktre powoduj mier lub powane zagroenie zdrowia tej osoby lub osb;

(xii)niszczenie lub zagarnianie wasnoci nieprzyjaciela, z wyjtkiem przypadkw, gdy takiego zniszczenia lub zagarnicia wymaga konieczno wojenna;

(f)ustp 2(e) ma zastosowanie do konfliktw zbrojnych, ktre nie maj charakteru midzynarodowego; nie ma wic zastosowania do wewntrznych zamieszek i napi, takich jak bunty oraz odizolowane i sporadyczne akty przemocy lub inne dziaania o podobnym charakterze; ma natomiast zastosowanie do konfliktw zbrojnych, majcych miejsce na terytorium pastwa, gdzie toczy si przeduajcy si konflikt zbrojny midzy wadzami pastwowymi a zorganizowanymi, zbrojnymi ugrupowaniami lub pomidzy takimi ugrupowaniami.

3.adne z postanowie ustpu 2 (c) i (e) nie wpywa na odpowiedzialno Rzdu za utrzymanie lub przywrcenie prawa i porzdku w pastwie oraz obron jednoci i integralnoci terytorialnej pastwa przy uyciu usprawiedliwionych rodkw.Artyku9 Elementy Definicji Zbrodni1.Elementy Definicji Zbrodni stanowi pomoc dla Trybunau w interpretacji i stosowaniu artykuu 6, 7 i 8. Przyjmowane s wikszoci dwch trzecich gosw czonkw Zgromadzenia Pastw-Stron.

2.Poprawki do Elementw Definicji Zbrodni mog zosta zgoszone przez:

(a)Kade Pastwo-Stron;

(b)sdziw, o ile za poprawk opowiedziaa si bezwzgldna wikszo spord nich;

(c)Prokuratora.

Poprawki przyjmuje Zgromadzenie Pastw-Stron wikszoci dwch trzecich gosw.

3.Elementy Definicji Zbrodni i poprawki do nich powinny by zgodne z niniejszym statutem.

Artyku10 adne z postanowie niniejszej czci nie moe by interpretowane jako ograniczajce lub naruszajce w jakikolwiek sposb istniejce i rozwijajce si zasady prawa midzynarodowego dla celw innych ni niniejszy statut.

Artyku11 Jurysdykcja ratione temporis1.Jurysdykcj Trybunau objte s wycznie zbrodnie popenione po wejciu w ycie niniejszego statutu.

2.Jeeli pastwo stanie si Stron statutu po jego wejciu w ycie, Trybuna moe wykonywa swoj jurysdykcj jedynie w odniesieniu do zbrodni popenionych po wejciu w ycie statutu w stosunku do tego pastwa, chyba e pastwo to zoyo deklaracj na podstawie artykuu 12 ustp 3.

Artyku12 Przesanki wykonywania jurysdykcji1.Pastwo, ktre staje si Stron statutu, uznaje tym samym jurysdykcj Trybunau w odniesieniu do zbrodni wymienionych w artykule 5.

2.W przypadku okrelonym w artykule 13 punkcie (a) lub (c), Trybuna moe wykonywa jurysdykcj, jeeli jedno lub wicej spord nastpujcych pastw jest Pastwem-Stron niniejszego statutu lub uznao jurysdykcj Trybunau w trybie wskazanym w ustpie 3:

(a)Pastwo, na terytorium ktrego zosta popeniony czyn, lub - jeeli zbrodnia zostaa popeniona na pokadzie statku wodnego lub powietrznego - Pastwo rejestracji statku wodnego lub powietrznego;

(b)Pastwo, ktrego obywatelem jest osoba oskarona o popenienie zbrodni.

3.Jeeli zgodnie z ustpem 2 wymagane jest uznanie jurysdykcji Trybunau przez Pastwo, ktre nie jest Stron statutu, pastwo to moe, w drodze deklaracji zoonej Sekretarzowi, uzna jurysdykcj Trybunau w odniesieniu do danej zbrodni. Pastwo uznajce jurysdykcj powinno zgodnie z czci IX podj wspprac z Trybunaem bez zwoki i bez zastrzee.

Artyku13 (c) Wykonywanie jurysdykcjiTrybuna moe wykonywa jurysdykcj zgodnie z postanowieniami niniejszego statutu w odniesieniu do zbrodni wymienionych w artykule 5, jeeli:

(a)sytuacja, wskazujca na popenienie jednej lub wicej zbrodni, zostanie przedstawiona Prokuratorowi przez Pastwo-Stron w trybie artykuu 14;

b)sytuacja, wskazujca na popenienie jednej lub wicej zbrodni, zostanie przedstawiona Prokuratorowi przez Rad Bezpieczestwa, dziaajc na podstawie rozdziau VII Karty Narodw Zjednoczonych; lub

(d) postpowanie przygotowawcze w odniesieniu do takiej zbrodni zostao wszczte przez Prokuratora na podstawie artykuu 15.Artyku14 Przedstawienie sytuacji przez Pastwo-Stron1.Pastwo-Strona moe przedstawi Prokuratorowi sytuacj wskazujc na popenienie jednej lub wicej zbrodni objtych jurysdykcj Trybunau, dajc od Prokuratora wstpnego zbadania sprawy w celu ustalenia, czy naley postawi zarzut popenienia tych zbrodni konkretnej osobie lub wikszej liczbie osb.

2.W miar moliwoci przedstawienie powinno wskazywa odpowiednie okolicznoci sprawy i powinno by poparte dokumentami, ktre s dostpne pastwu przedstawiajcemu sytuacj.

Artyku15 Prokurator1.Prokurator moe proprio motu dokona wstpnego zbadania sprawy na podstawie informacji o zbrodniach podlegajcych jurysdykcji Trybunau.

2.Prokurator bada wiarygodno otrzymanej informacji. W tym celu moe da dodatkowych informacji od pastw, organw Narodw Zjednoczonych, organizacji midzyrzdowych lub pozarzdowych i innych wiarygodnych rde, ktre uwaa za waciwe, oraz moe zapoznawa si z pisemnymi lub ustnymi zeznaniami w siedzibie Trybunau.

3.Jeeli Prokurator uzna, e istnieje uzasadniona podstawa do prowadzenia postpowania przygotowawczego, skada do Izby Przygotowawczej wniosek o upowanienie do wszczcia tego postpowania, wraz z zebranymi w sprawie materiaami, na ktrych wniosek jest oparty. Pokrzywdzeni mog skada owiadczenia do Izby Przygotowawczej zgodnie z Reguami Procesowymi i Dowodowymi.

4.Jeeli po rozpoznaniu wniosku i doczonych materiaw Izba Przygotowawcza uzna, e istnieje uzasadniona podstawa do wszczcia postpowania przygotowawczego i e sprawa wydaje si by objta jurysdykcj Trybunau, Izba udziela upowanienia do wszczcia tego postpowania, bez przesdzania pniejszego rozstrzygnicia Trybunau co do jurysdykcji i dopuszczalnoci sprawy.

5.Odmowa udzielenia upowanienia do wszczcia postpowania przygotowawczego przez Izb Przygotowawcz nie wyklucza moliwoci zoenia przez Prokuratora kolejnego wniosku w oparciu o nowe fakty lub dowody odnoszce si do tego samego stanu faktycznego.

6.Jeeli po wstpnym zbadaniu sprawy przewidzianym w ustpach 1 i 2 Prokurator stwierdzi, e przedstawiona informacja nie stanowi uzasadnionej podstawy do wszczcia postpowania przygotowawczego, informuje o tym zawiadamiajcych. Nie pozbawia to jednak Prokuratora moliwoci badania dalszych przedstawianych mu informacji odnoszcych si do tego samego stanu faktycznego, w wietle nowych faktw lub dowodw.

Artyku16 Odroczenie wszczcia i zawieszenie postpowania przygotowawczegoNie mona wszcz ani prowadzi postpowania przygotowawczego na podstawie niniejszego statutu przez okres 12 miesicy od chwili zwrcenia si do Trybunau z takim wnioskiem przez Rad Bezpieczestwa, dziaajc w oparciu o rezolucj podjt na mocy rozdziau VII Karty Narodw Zjednoczonych; wniosek moe zosta ponowiony przez Rad na tych samych warunkach.

Artyku17 Przesanki dopuszczalnoci1.Majc na wzgldzie ustp 10 Preambuy i artyku 1, Trybuna orzeka, e sprawa jest niedopuszczalna, jeeli:

(a)sprawa jest przedmiotem postpowania karnego w pastwie, do ktrego jurysdykcji sprawa ta naley, chyba e pastwo to nie wyraa woli lub jest niezdolne do rzeczywistego przeprowadzenia postpowania karnego;

(b)w sprawie byo prowadzone postpowanie przygotowawcze w pastwie, do ktrego jurysdykcji sprawa ta naley, i pastwo to postanowio zaniecha wniesienia oskarenia przeciwko osobie podejrzanej, chyba e decyzja taka zostaa spowodowana brakiem woli lub niezdolnoci tego pastwa do rzeczywistego cigania;

(c)osoba podejrzana zostaa ju osdzona z powodu czynu bdcego przedmiotem skargi i rozprawa przed Trybunaem jest niedopuszczalna na podstawie artykuu 20 ustp 3;

(d)waga sprawy nie usprawiedliwia dalszego dziaania Trybunau.

2.W celu ustalenia braku woli w danej sprawie Trybuna bierze pod uwag, czy majc na wzgldzie zasady rzetelnego procesu, uznane w prawie midzynarodowym, wystpuje jedna lub wicej spord nastpujcych okolicznoci:

(a)postpowanie zostao wszczte lub toczy si albo decyzja krajowa zostaa podjta w celu uchronienia osoby podejrzanej od odpowiedzialnoci karnej za zbrodnie objte jurysdykcj Trybunau, wymienione w artykule 5;

(b)miaa miejsce nieusprawiedliwiona zwoka w prowadzeniu postpowania, ktrej w wietle okolicznoci danej sprawy nie da si pogodzi z zamiarem wymierzenia sprawiedliwoci osobie podejrzanej;

(c)postpowanie nie byo lub nie jest prowadzone w sposb niezawisy lub bezstronny, ani te nie byo lub nie jest prowadzone w sposb, ktry w wietle okolicznoci danej sprawy da si pogodzi z zamiarem wymierzenia sprawiedliwoci osobie podejrzanej.

3.W celu stwierdzenia niezdolnoci w danej sprawie Trybuna bierze pod uwag, czy na skutek cakowitego lub znacznego rozpadu lub nieosigalnoci krajowego wymiaru sprawiedliwoci pastwo nie jest w stanie uj oskaronego bd uzyska niezbdnych dowodw i zezna lub w inny sposb jest niezdolne do prowadzenia postpowania.

Artyku18 Wstpne orzeczenie o dopuszczalnoci1.Jeeli sytuacja zostaa przedstawiona Trybunaowi na podstawie artykuu 13 (a) i Prokurator uzna, e istnieje uzasadniona podstawa do wszczcia postpowania przygotowawczego, lub Prokurator wszcz to postpowanie zgodnie z artykuami 13 (c) i 15, Prokurator zawiadamia wszystkie Pastwa-Strony, jak rwnie te pastwa, ktre w wietle dostpnych informacji sprawowayby jurysdykcj w stosunku do danych zbrodni. Prokurator moe zawiadomi te pastwa w sposb poufny i, jeeli uzna to za konieczne dla ochrony osb, zapobieenia zniszczeniu dowodw i zapobieenia ukrywaniu si osb, moe ograniczy zakres informacji udzielonej pastwu.

2.W cigu miesica od otrzymania zawiadomienia pastwo moe poinformowa Trybuna, e toczy si lub toczyo si postpowanie przygotowawcze przeciwko jego obywatelom lub innym osobom objtym jego jurysdykcj z powodu czynw, ktre mog stanowi zbrodnie wymienione w artykule 5 i ktre maj zwizek z informacjami udostpnionymi Pastwom w zawiadomieniu. Prokurator odstpuje temu pastwu, na jego wniosek, prowadzenie postpowania przygotowawczego przeciwko tym osobom, chyba e na wniosek Prokuratora Izba Przygotowawcza postanowi upowani Prokuratora do prowadzenia postpowania przygotowawczego.

3.Odstpienie pastwu postpowania przygotowawczego podlega ponownemu badaniu przez Prokuratora po upywie szeciu miesicy od daty odstpienia oraz w razie istotnej zmiany okolicznoci wskazujcych na brak woli lub moliwoci rzeczywistego przeprowadzenia postpowania przygotowawczego przez to pastwo.

4.Zainteresowanemu pastwu oraz Prokuratorowi przysuguje odwoanie od orzeczenia Izby Przygotowawczej do Izby Odwoawczej stosownie do artykuu 82 ustp 2. Odwoanie moe zosta rozpoznane w trybie przyspieszonym.

5.Jeeli Prokurator odstpi pastwu postpowanie przygotowawcze na podstawie ustpu 2, moe da od zainteresowanego pastwa okresowego przedstawiania informacji na temat postpu w prowadzeniu tego postpowania i wniesionych aktw oskarenia. Pastwa-Strony udzielaj odpowiedzi na takie dania bez nieuzasadnionej zwoki.

6.W trakcie rozpoznawania sprawy przez Izb Przygotowawcz oraz w razie odstpienia przez Prokuratora od postpowania przygotowawczego na podstawie niniejszego artykuu, Prokurator moe wyjtkowo ubiega si o upowanienie go przez Izb Przygotowawcz do przeprowadzenia niezbdnych czynnoci ledczych w celu zabezpieczenia dowodw, jeeli istnieje niepowtarzalna moliwo uzyskania istotnych dowodw albo powane niebezpieczestwo, e dowody te nie bd dostpne w pniejszym czasie.

7.Pastwo, ktre odwoao si od orzeczenia Izby Przygotowawczej na podstawie tego artykuu, moe wnie sprzeciw wobec dopuszczalnoci sprawy na podstawie artykuu 19, powoujc si na nowe wane fakty lub istotn zmian okolicznoci sprawy.

Artyku19 Sprzeciw wobec jurysdykcji Trybunau lub dopuszczalnoci sprawy1.Trybuna bada, czy wniesiona sprawa podlega jego jurysdykcji. Trybuna moe z urzdu stwierdzi dopuszczalno sprawy na podstawie artykuu 17.

2.Sprzeciw wobec dopuszczalnoci sprawy w oparciu o przesanki z artykuu 17 lub sprzeciw wobec jurysdykcji Trybunau moe by wniesiony przez:

(a)oskaronego lub osob, w stosunku do ktrej wydano nakaz aresztowania lub wezwanie do stawienia si na podstawie artykuu 58;

(b)pastwo, ktre ma jurysdykcj w danej sprawie z uwagi na to, e prowadzi lub prowadzio postpowanie karne w danej sprawie; lub

(c)pastwo, od ktrego wymagane jest uznanie jurysdykcji na podstawie artykuu 12.

3.Prokurator moe da od Trybunau wydania orzeczenia w sprawie jurysdykcji lub dopuszczalnoci. W postpowaniu dotyczcym jurysdykcji lub dopuszczalnoci podmioty, ktre przedstawiy sytuacj na podstawie artykuu 13, jak rwnie pokrzywdzeni mog przedoy Trybunaowi swoje uwagi.

4.Sprzeciw wobec dopuszczalnoci sprawy lub jurysdykcji Trybunau moe by wniesiony tylko raz przez kad z osb lub pastw wymienionych w ustpie 2. Sprzeciw powinien zosta zoony przed rozpoczciem lub w chwili rozpoczcia rozprawy. W wyjtkowych okolicznociach Trybuna moe udzieli zezwolenia na wniesienie sprzeciwu wicej ni raz albo po rozpoczciu rozprawy. Sprzeciw wobec dopuszczalnoci sprawy wniesiony w chwili rozpoczcia rozprawy lub w terminie pniejszym za pozwoleniem Trybunau moe by oparty jedynie na postanowieniu zawartym w artykule 17 ustp 1 (c).

5.Pastwo wymienione w ustpie 2 (b) i (c) powinno wnie sprzeciw przy pierwszej moliwej okazji.

6.Przed zatwierdzeniem zarzutw oskarenia sprzeciwy wobec dopuszczalnoci sprawy lub jurysdykcji Trybunau wnosi si do Izby Przygotowawczej. Po zatwierdzeniu zarzutw oskarenia wnosi si je do Izby Orzekajcej. Od decyzji w sprawie jurysdykcji lub dopuszczalnoci przysuguje odwoanie do Izby Odwoawczej zgodnie z artykuem 82.

7.Jeeli sprzeciw zosta wniesiony przez pastwo, o ktrym mowa w ustpie 2 (b) lub (c), prokurator zawiesza ledztwo do czasu wydania przez Trybuna orzeczenia zgodnie z artykuem 17.

8.Do czasu wydania przez Trybuna stosownego orzeczenia Prokurator moe stara si o upowanienie go przez Trybuna do:

(a)podjcia niezbdnych czynnoci ledczych, o ktrych mowa w artykule 18 ustp 6;

(b)odebrania owiadcze lub zezna od wiadkw lub dokoczenia gromadzenia i badania dowodw, ktre rozpoczo si przed wniesieniem sprzeciwu;

(c)zapobieenia, we wsppracy z odpowiednimi pastwami, ukrywaniu si osb, w stosunku do ktrych Prokurator zoy wniosek o wydanie nakazu aresztowania na podstawie artykuu 58.

9.Wniesienie sprzeciwu nie pozbawia skutecznoci adnej czynnoci dokonanej przez Prokuratora ani adnego zarzdzenia lub nakazu wydanego przez Trybuna przed zoeniem sprzeciwu.

10.Jeeli Trybuna uzna, e sprawa jest niedopuszczalna na podstawie artykuu 17, Prokurator moe zoy wniosek o uchylenie decyzji, jeeli jest przekonany, e ujawniy si nowe fakty podwaajce podstawy wczeniejszego uznania sprawy za niedopuszczaln na podstawie artykuu 17.

11.Jeeli Prokurator majc na wzgldzie przesanki wymienione w artykule 17 odstpuje pastwu postpowanie przygotowawcze, moe da, aby pastwo to udostpnio mu informacje na temat prowadzonego postpowania. Na wniosek pastwa informacja ta jest poufna. Jeeli Prokurator nastpnie podejmie decyzj o wszczciu postpowania przygotowawczego, zawiadamia o tym pastwo, ktremu odstpiono prowadzenie postpowania.

Artyku20 Ne bis in idem1.O ile niniejszy statut nie stanowi inaczej, nikt nie moe by sdzony przez Trybuna za czyn bdcy zbrodni, w zwizku z ktr osoba ta zostaa skazana lub uniewinniona przez Trybuna.

2.Nikt nie moe by sdzony przez inny sd za zbrodnie wymienione w artykule 5, w zwizku z ktrymi osoba ta zostaa ju skazana lub uniewinniona przez Trybuna.

3.Nikt, kto zosta ju osdzony przez inny sd za czyn opisany w artykule 6, 7 lub 8, nie moe by sdzony przez Trybuna za ten sam czyn, chyba e postpowanie przed innym sdem:

(a)byo prowadzone w celu uchronienia danej osoby przed odpowiedzialnoci karn za zbrodnie objte jurysdykcj Trybunau; lub

(b) nie byo prowadzone w sposb niezaleny lub bezstronny, stosownie do norm rzetelnego procesu uznanych przez prawo midzynarodowe, a w wietle okolicznoci danej sprawy sposb jego prowadzenia wskazuje na brak zamiaru wymierzenia sprawiedliwoci tej osobie.

Artyku21 Prawo waciwe1.Trybuna stosuje:

(a)w pierwszej kolejnoci niniejszy statut, Elementy Definicji Zbrodni, Reguy Procesowe i Dowodowe;

(b)w drugiej kolejnoci odpowiednie traktaty oraz zasady i reguy prawa midzynarodowego, cznie z uznanymi zasadami midzynarodowego prawa konfliktw zbrojnych;

(c)w razie braku (a) i (b) - oglne zasady prawa wyinterpretowanie przez Trybuna z praw krajowych rnych systemw prawnych wiata, a we waciwych przypadkach - wcznie z prawem krajowym pastw, ktre same wykonywayby jurysdykcj w stosunku do danej zbrodni, o ile zasady te nie s niezgodne z niniejszym statutem, prawem midzynarodowym i uznanymi przez spoeczno midzynarodow normami i standardami.

2.Trybuna moe stosowa zasady i reguy zgodnie z ich interpretacj zawart w poprzednich orzeczeniach.

3.Stosowanie i interpretacja prawa na podstawie niniejszego artykuu musz by zgodne z uznanymi przez spoeczno midzynarodow prawami czowieka i pozbawione jakiegokolwiek negatywnego rnicowania opartego na podstawach takich jak pe (gender) w rozumieniu artykuu 7 ustp 3, wiek, rasa, kolor skry, jzyk, religia lub wierzenia, przekonania polityczne i inne, pochodzenie narodowe, etniczne lub spoeczne, majtek, urodzenie lub inny status.CZIII.OGLNE ZASADY PRAWA KARNEGOArtyku22 Nullum crimen sine lege1.Nikt nie moe by pocignity do odpowiedzialnoci karnej na podstawie niniejszego statutu, jeeli jego czyn w chwili popenienia nie stanowi zbrodni podlegajcej jurysdykcji Trybunau.

2.Definicja zbrodni powinna by interpretowana dosownie i nie moe by rozszerzana w drodze analogii. W razie niejasnoci, definicja powinna by interpretowana na korzy osoby podejrzanej, oskaronej lub skazanej.

3.Niniejszy artyku nie stoi na przeszkodzie uznaniu jakiegokolwiek zachowania za przestpstwo na podstawie prawa midzynarodowego, niezalenie od niniejszego statutu.

Artyku23 Nulla poena sine legeOsobie skazanej przez Trybuna moe zosta wymierzona kara jedynie zgodnie z niniejszym statutem.Artyku24 Zasada retroaktywnoci ratione personae1.Nikt nie moe by pocignity do odpowiedzialnoci karnej na podstawie niniejszego statutu za czyn popeniony przed wejciem w ycie statutu.

2.Jeeli przed wydaniem prawomocnego wyroku w sprawie ma miejsce zmiana przepisw prawa majcych zastosowanie w danej sprawie, stosuje si prawo wzgldniejsze dla osoby podejrzanej, oskaronej lub skazanej.Artyku25 Indywidualna odpowiedzialno karna1.Jurysdykcja Trybunau okrelona statutem ma zastosowanie do osb fizycznych.

2.Osoba, ktra popenia zbrodni objt jurysdykcj Trybunau, ponosi indywidualnie odpowiedzialno karn i podlega karze na podstawie niniejszego statutu.

3.Odpowiedzialnoci karnej i karze za zbrodnie objte jurysdykcj Trybunau podlega na podstawie niniejszego statutu osoba, ktra:

(a)popenia tak zbrodni sama, wsplnie z inn osob albo za porednictwem innej osoby bez wzgldu na to, czy ta inna osoba ponosi odpowiedzialno karn;

(b)zleca, namawia bd nakania do popenienia takiej zbrodni, zarwno w przypadku jej dokonania, jak i usiowania;

(c)w celu uatwienia popenienia takiej zbrodni pomaga, podega bd w inny sposb przyczynia si do dokonania lub usiowania, wcznie z dostarczeniem rodkw do jej popenienia;

(d)w jakikolwiek inny sposb przyczynia si do dokonania lub usiowania takiej zbrodni przez grup osb dziaajcych we wsplnym celu; takie przyczynienie si musi by zamierzone oraz musi:

(i)zosta podjte w celu0 uatwienia dziaalnoci przestpczej lub przestpczego celu grupy, jeeli dziaalno lub cel obejmuje popenienie zbrodni podlegajcej jurysdykcji Trybunau; albo

(ii)zosta podjte ze wiadomoci zamiaru popenienia zbrodni przez grup;

(e)w przypadku zbrodni ludobjstwa bezporednio i publicznie podega do popenienia ludobjstwa;

(f)usiuje popeni tak zbrodni poprzez podjcie dziaa rozpoczynajcych jej dokonanie, jednak do takiego dokonania nie dochodzi z powodw niezalenych od zamiaru osoby; jednak osoba, ktra zaniecha wysikw podjtych w celu popenienia zbrodni lub w inny sposb zapobiega jej dokonaniu, nie podlega karze na mocy niniejszego statutu, jeeli osoba ta cakowicie i dobrowolnie odstpuje od przestpczego zamiaru.

4.adne z postanowie niniejszego statutu odnoszcych si do indywidualnej odpowiedzialnoci karnej nie ma wpywu na odpowiedzialno pastwa na podstawie prawa midzynarodowego.Artyku26 Wyczenie jurysdykcji wobec osb poniej osiemnastego roku yciaJurysdykcj Trybunau nie s objte osoby, ktre nie ukoczyy 18 roku ycia w chwili popenienia zarzucanej im zbrodni.

Artyku27 Irrelewantno penionej funkcji publicznej1.Niniejszy statut ma rwne zastosowanie do wszystkich osb, bez jakichkolwiek rnic wynikajcych z penienia funkcji publicznej. W szczeglnoci penienie funkcji gowy pastwa czy szefa rzdu, czonka rzdu czy parlamentu, wybieralnego przedstawiciela lub funkcjonariusza pastwowego w adnym razie nie moe zwolni sprawcy od odpowiedzialnoci karnej przewidzianej niniejszym statutem, ani nie moe samo w sobie stanowi podstawy do zmniejszenia wymiaru kary.

2.Immunitety i inne przywileje zwizane z penieniem funkcji publicznej danej osoby, przewidziane przez prawo krajowe lub midzynarodowe, nie stanowi przeszkody do wykonywania jurysdykcji Trybunau wobec takiej osoby.Artyku28 Odpowiedzialno dowdcw i innych przeoonychW uzupenieniu innych przesanek odpowiedzialnoci karnej okrelonych niniejszym statutem za zbrodnie objte jurysdykcj Trybunau:

(a)dowdca wojskowy lub inna osoba dziaajca faktycznie jako dowdca wojskowy ponosi odpowiedzialno karn za zbrodnie objte jurysdykcj Trybunau, popenione przez siy zbrojne pozostajce pod jego rzeczywistym dowdztwem i kontrol bd rzeczywist wadz i kontrol, na skutek niewykonywania przez niego naleytej kontroli nad siami zbrojnymi, jeeli:

(i)tene dowdca wojskowy lub inna osoba albo wiedziaa, albo, biorc pod uwag okolicznoci w danym czasie, powinna bya wiedzie, e siy zbrojne popeniay czy zmierzay do popenienia takich zbrodni; oraz

(ii)tene dowdca wojskowy lub inna osoba nie podja wszystkich niezbdnych i rozsdnych rodkw bdcych w jej mocy w celu zapobieenia lub powstrzymania od popenienia takich zbrodni albo skierowania sprawy do waciwych organw postpowania karnego;

(b)w odniesieniu do stosunkw zwierzchnictwa i podlegoci innych ni okrelone pod liter (a) przeoony ponosi odpowiedzialno karn za zbrodnie objte jurysdykcj Trybunau popenione przez podwadnych znajdujcych si pod jego faktyczn wadz i kontrol, jeeli doszo do nich na skutek niewykonywania przez niego naleytej kontroli nad podwadnymi, jeeli:

(i)przeoony wiedzia albo wiadomie zlekceway informacj, ktra wyranie wskazywaa na to, e podwadni popeniali lub zmierzali do popenienia takich zbrodni;

(ii)takie zbrodnie dotyczyy dziaalnoci objtej rzeczywist odpowiedzialnoci i kontrol przeoonego; i

(iii) przeoony nie podj wszystkich niezbdnych i rozsdnych rodkw pozostajcych w jego mocy w celu zapobieenia lub powstrzymania od popenienia takich zbrodni albo skierowania sprawy do waciwych organw postpowania karnego.

Artyku29 Wyczenie przedawnieniaZbrodnie objte jurysdykcj Trybunau nie podlegaj przedawnieniu.

Artyku30 Umylno1.O ile niniejszy statut nie stanowi inaczej, osoba ponosi odpowiedzialno karn i podlega karze za zbrodni objt jurysdykcj Trybunau tylko wtedy, gdy wiadomie i z zamiarem jej popenienia realizuje znamiona zbrodni.

2.W rozumieniu niniejszego artykuu osoba dziaa z zamiarem, jeeli:

(a)w odniesieniu do czynu - osoba ta zmierza do jego popenienia;

(b)w odniesieniu do skutku czynu - osoba ta zamierza wywoa taki skutek lub jest wiadoma, e taki skutek nastpi w normalnym nastpstwie zdarze.

3.W rozumieniu niniejszego artykuu "wiadomo" oznacza wiedz, e istnieje okrelona okoliczno albo e skutek nastpi w normalnym nastpstwie zdarze. Pojcie "wiadomie" naley rozumie odpowiednio.Artyku31 Podstawy wyczenia odpowiedzialnoci karnej1.W uzupenieniu innych podstaw wyczenia odpowiedzialnoci karnej przewidzianych w niniejszym statucie osoba nie ponosi odpowiedzialnoci karnej, jeeli w chwili popenienia czynu:

(a)osoba ta cierpiaa na chorob psychiczn lub upoledzenie umysowe, ktre wyczay jej zdolno rozpoznania bezprawnoci lub znaczenia jej zachowania bd te zdolno pokierowania jej zachowaniem zgodnie z wymogami prawa;

(b)osoba ta bya w stanie odurzenia, ktry wycza jej zdolno do rozpoznania bezprawnoci lub znaczenia jej zachowania bd zdolno pokierowania jej zachowaniem zgodnie z wymogami prawa, chyba e osoba ta dobrowolnie wprawia si w stan odurzenia w takich okolicznociach, e wiedziaa o tym lub zlekcewaya ryzyko tego, e pod wpywem odurzenia prawdopodobnie popeni czyn stanowicy zbrodni podlegajc jurysdykcji Trybunau;

(c)osoba ta dziaaa w obronie wasnej lub innej osoby lub, w przypadku zbrodni wojennych, w obronie wasnoci niezbdnej dla jej przetrwania lub przetrwania innej osoby, lub wasnoci, ktra jest niezbdna do wypenienia misji wojskowej, przed bezporednim i bezprawnym uyciem siy, w sposb proporcjonalny do stopnia niebezpieczestwa grocego jej samej, innej osobie lub chronionej wasnoci; fakt, e osoba uczestniczya w operacji obronnej prowadzonej przez siy zbrojne, nie stanowi sam w sobie podstawy do wyczenia odpowiedzialnoci karnej przewidzianej w niniejszym punkcie;

(d)czyn, ktry stanowi zbrodni podlegajc jurysdykcji Trybunau, zosta popeniony w wyniku przymusu spowodowanego grob bezporedniego pozbawienia ycia lub bezporedniego cikiego uszkodzenia ciaa wobec tej lub innej osoby, a osoba ta podja niezbdne i rozsdne dziaanie w celu usunicia tej groby, przy czym nie zamierzaa ona spowodowa szkody wikszej ni ta, ktrej chciaa unikn; taka groba moe by albo:

(i)wywoana przez inn osob; albo

(ii)wywoana przez inne okolicznoci, nad ktrymi ta osoba nie miaa kontroli.

2.Trybuna orzeka o istnieniu podstaw wyczenia odpowiedzialnoci karnej przewidzianych niniejszym statutem w oparciu o konkretne okolicznoci rozpatrywanej sprawy.

3.Na rozprawie Trybuna moe uwzgldni inn podstaw wyczenia odpowiedzialnoci karnej ni wymieniona w ustpie 1, jeeli da si j wyprowadzi z prawa majcego zastosowanie w danej sprawie zgodnie z artykuem 21. Postpowanie dotyczce uwzgldnienia takiej podstawy jest uregulowane w Reguach Procesowych i Dowodowych.

Artyku32 Bd co do faktu i bd co do prawa1.Bd co do faktu stanowi podstaw wyczenia odpowiedzialnoci karnej tylko wtedy, gdy wycza umylno.

2.Bd co do prawa odnonie do tego, czy okrelony rodzaj czynu stanowi zbrodni podlegajc jurysdykcji Trybunau, nie stanowi podstawy wyczenia odpowiedzialnoci karnej. Bd co do prawa moe jednak stanowi podstaw wyczenia odpowiedzialnoci karnej, jeeli wycza umylno albo w sytuacji przewidzianej w artykule 33.

Artyku33 Polecenia przeoonego i nakazy prawa1.Popenienie przez sprawc zbrodni podlegajcej jurysdykcji Trybunau na skutek wykonania polecenia rzdu albo przeoonego wojskowego lub cywilnego nie zwalnia go od odpowiedzialnoci karnej, chyba e:

(a)na sprawcy ciy prawny obowizek wykonania polecenia rzdu lub przeoonego;

(b)sprawca nie wiedzia, e polecenie byo bezprawne;

(c)polecenie nie byo oczywicie bezprawne.

2.W rozumieniu przepisw niniejszego artykuu polecenia popenienia zbrodni ludobjstwa oraz zbrodni przeciwko ludzkoci s oczywicie bezprawne.

CZIV.SKAD I ORGANIZACJA TRYBUNAUArtyku34 Organy TrybunauTrybuna skada si z nastpujcych organw:

(a)Prezydium;

(b)Wydziau Odwoawczego, Wydziau Orzekajcego i Wydziau Przygotowawczego;

(c)Urzdu Prokuratora;

(c) Sekretariatu.

Artyku35 Kadra sdziowska1.Wszyscy sdziowie s wybierani jako czonkowie Trybunau w penym wymiarze czasu i powinni pozostawa do dyspozycji Trybunau od rozpoczcia swojej kadencji.

2.Sdziowie wchodzcy w skad Prezydium wykonuj swoj funkcj w penym wymiarze czasu od momentu wyboru.

3.Jeli uzasadnia to obcienie Trybunau prac, i po uzgodnieniu z innymi jego czonkami, Prezydium moe co pewien czas decydowa, w jakim stopniu pozostali sdziowie bd wykonywa swoje obowizki w penym wymiarze czasu. Ustalenia te nie mog narusza postanowie artykuu 40.

4.Sposb wynagradzania sdziw niepenicych obowizkw w penym wymiarze czasu zostanie uregulowany zgodnie z artykuem 49.Artyku36 Kwalifikacje, nominacja i wybr sdziw1.Z zastrzeeniem postanowie ustpu 2, Trybuna skada si z 18 sdziw.

2.(a) Prezydium, dziaajc w imieniu Trybunau, moe zaproponowa zwikszenie liczby sdziw wymienionej w ustpie 1, wskazujc powody, dla ktrych jest to konieczne i uzasadnione. Sekretariat niezwocznie przekazuje tak propozycj wszystkim Pastwom-Stronom.

(b)Taka propozycja jest nastpnie rozwaana na posiedzeniu Zgromadzenia Pastw-Stron zwoanym zgodnie z artykuem 112. Propozycja zostaje uznana za przyjt, jeeli zostanie zaakceptowana na posiedzeniu wikszoci dwch trzecich gosw czonkw Zgromadzenia Pastw-Stron i wchodzi w ycie w terminie okrelonym przez Zgromadzenie Pastw-Stron.

(c)(i)Jeeli propozycja zwikszenia liczby sdziw zostanie przyjta zgodnie z punktem (b), wybr dodatkowych sdziw odbywa si na nastpnym posiedzeniu Zgromadzenia Pastw-Stron zgodnie z postanowieniami ustpw 3 do 8 i artykuu 37 ustp 2.

(ii)Jeeli propozycja zwikszenia liczby sdziw zostanie przyjta i wykonana zgodnie z punktem (b) i (c)(i), Prezydium moe nastpnie w kadym czasie, jeeli obcienie prac Trybunau to uzasadnia, zaproponowa zmniejszenie liczby sdziw, przy czym liczba sdziw nie moe zosta zmniejszona poniej liczby wskazanej w ustpie 1. Propozycja jest rozpatrywana w trybie okrelonym w punkcie (a) i (b). W razie przyjcia propozycji, liczba sdziw powinna by stopniowo zmniejszana w miar upywu kadencji sdziw penicych obowizki, a do momentu uzyskania wymaganej liczby sdziw.

3.(a) Sdziowie s wybierani spord osb o wysokim poziomie moralnym, bezstronnych i uczciwych, posiadajcych kwalifikacje wymagane w ich Pastwach ojczystych do sprawowania najwyszych stanowisk sdowych.

(b)Kandydat na sdziego Trybunau powinien:

(i)posiada uznane kompetencje w dziedzinie prawa karnego i procedury karnej oraz odpowiednie dowiadczenie nabyte w wyniku penienia funkcji sdziowskiej, prokuratorskiej, adwokackiej lub innej podobnej w postpowaniu karnym; lub

(ii)posiada uznane kompetencje w odpowiednich dziedzinach prawa midzynarodowego, takich jak midzynarodowe prawo humanitarne i prawa czowieka, oraz rozleg wiedz prawnicz i zwizane z ni dowiadczenie zawodowe przydatne w orzeczniczej pracy Trybunau.

(c)Kandydat na sdziego Trybunau musi odznacza si doskona znajomoci i umiejtnoci posugiwania si przynajmniej jednym jzykiem roboczym Trybunau.

4.(a) Kandydatw na sdziego Trybunau moe przedstawia kade Pastwo-Strona statutu i powinno to nastpi albo:

(i)zgodnie z procedur nominowania kandydatw do sprawowania najwyszych stanowisk sdowych w danym Pastwie; albo

(ii)zgodnie z procedur przewidzian dla nominowania kandydatw do Midzynarodowego Trybunau Sprawiedliwoci okrelon w Statucie tego Trybunau.

Do aktw nominacji naley doczy owiadczenie wskazujce z niezbdn dokadnoci, w jaki sposb kandydat spenia wymogi okrelone w ustpie 3.

(b)Kade Pastwo-Strona moe przedstawi jednego kandydata, ktry niekoniecznie musi by jego obywatelem, ale musi by obywatelem Pastwa-Strony.

(c)Zgromadzenie Pastw-Stron moe, jeli uzna to za wskazane, zdecydowa o utworzeniu Komitetu Doradczego do spraw Nominacji. W takim przypadku skad i zakres obowizkw Komitetu okrela Zgromadzenie Pastw-Stron.

5.Na potrzeby wyborw tworzy si dwie listy kandydatw:

list A zawierajc nazwiska kandydatw posiadajcych kwalifikacje okrelone w ustpie 3 (b)(i); i

list B zawierajc nazwiska kandydatw posiadajcych kwalifikacje okrelone w ustpie 3 (b)(ii).

Kandydat posiadajcy wystarczajce kwalifikacje przewidziane dla obu list moe wskaza list, na ktrej ma by umieszczone jego nazwisko. W czasie pierwszych wyborw do Trybunau przynajmniej dziewiciu sdziw powinno by wybranych z listy A i co najmniej piciu sdziw z listy B. Nastpne wybory s organizowane w taki sposb, aby w Trybunale utrzyma waciw proporcj sdziw o kwalifikacjach z obu list.

6.(a) Sdziowie s wybierani w gosowaniu tajnym na posiedzeniu Zgromadzenia Pastw-Stron zwoanym w tym celu zgodnie z artykuem 112. Z zastrzeeniem ustpu 7, osobami wybranymi na sdziw Trybunau bdzie osiemnastu kandydatw, ktrzy otrzymaj najwiksz liczb gosw przy udziale dwch trzecich obecnych i gosujcych Pastw-Stron.

(b)Jeeli w pierwszym gosowaniu nie zostanie wybrana wystarczajca liczba sdziw, nastpne gosowania odbywaj si w trybie przewidzianym w punkcie (a) a do obsadzenia pozostaych miejsc.

7.Wrd sdziw nie moe by wicej ni jeden obywatel tego samego pastwa. Dla celw czonkostwa Trybunau osob, ktra moe by uwaana za obywatela wicej ni jednego pastwa, uznaje si za obywatela tego pastwa, w ktrym zwykle korzysta ona z praw obywatelskich i politycznych.

8.(a)Pastwa-Strony, dokonujc wyboru sdziw, bior pod uwag potrzeb zapewnienia wrd czonkw Trybunau:

(i)reprezentacji gwnych systemw prawnych wiata;

(ii)sprawiedliwego podziau geograficznego; i

(iii)sprawiedliwej reprezentacji sdziw pci eskiej i mskiej.

b)Pastwa-Strony powinny rwnie uwzgldni potrzeb wybrania sdziw posiadajcych wiedz prawnicz w specjalistycznych dziedzinach, obejmujc midzy innymi wiedz na temat przemocy wobec kobiet i dzieci.

9.(a)Z zastrzeeniem punktu (b), sdziowie s wybierani na okres dziewiciu lat i, z zastrzeeniem punktu (c) i artykuu 37 ustp 2, nie mog by wybrani powtrnie.

b)W czasie pierwszych wyborw jedna trzecia spord wybranych sdziw zostanie w drodze losowania wybrana na okres trzyletni; jedna trzecia spord wybranych sdziw zostanie w drodze losowania wybrana na okres szecioletni. Kadencja pozostaych wybranych sdziw trwa dziewi lat.

(c)Sdzia wybrany na okres trzech lat zgodnie z punktem (b) moe zosta wybrany ponownie na pen kadencj.

10.Niezalenie od postanowie ustpu 9 sdzia wchodzcy w skad Izby Orzekajcej lub Izby Odwoawczej zgodnie z artykuem 39 kontynuuje wypenianie obowizkw w celu zakoczenia rozprawy lub postpowania odwoawczego, ktre rozpoczo si przed t Izb.Artyku37 Wakaty sdziowskie1.W razie wakatu przeprowadza si wybory zgodnie z postanowieniami artykuu 36.

2.Sdzia wybrany w celu obsadzenia miejsca wakujcego sprawuje swj urzd przez okres pozostajcy do zakoczenia kadencji poprzednika i, jeli okres ten wynosi trzy lata lub mniej, moe by ponownie wybrany na pen kadencj na podstawie artykuu 36.Artyku38 Prezydium1.Prezes, jak rwnie Pierwszy i Drugi Wiceprezes, s wybierani przez sdziw bezwzgldn wikszoci gosw. Kady z nich sprawuje swj urzd przez trzy lata lub do czasu zakoczenia kadencji sdziowskiej, jeeli upywa ona wczeniej. Prezes oraz Pierwszy i Drugi Wiceprezes mog by wybrani ponownie tylko jeden raz.

2.Pierwszy Wiceprezes dziaa zamiast Prezesa, w razie gdy ten jest nieobecny lub zosta wyczony. Drugi Wiceprezes dziaa zamiast Prezesa, w razie gdy zarwno Prezes, jak i Pierwszy Wiceprezes s nieobecni lub zostali wyczeni.

3.Prezydium tworzy Prezes, wraz z Pierwszym i Drugim Wiceprezesem. Prezydium jest odpowiedzialne za:

(a)prawidowe administrowanie Trybunaem, z wyjtkiem Urzdu Prokuratora; oraz

(b)inne zadania naoone na nie w niniejszym statucie.

4.Przy wypenianiu swoich obowizkw na podstawie ustpu 3 (a) Prezydium wspdziaa z Urzdem Prokuratora i koordynuje z nim wykonywanie wszystkich zada objtych wspln odpowiedzialnoci.

Artyku39 Izby1.Niezwocznie po wyborze sdziw Trybuna tworzy wydziay wymienione w artykule 34 punkt (b). Wydzia Odwoawczy skada si z przewodniczcego i czterech innych sdziw; Wydzia Orzekajcy - z nie mniej ni szeciu sdziw i Wydzia Przygotowawczy - z nie mniej ni szeciu sdziw. Przydzia sdziw do poszczeglnych wydziaw powinien by oparty na charakterze funkcji kadego wydziau oraz kwalifikacjach i dowiadczeniu sdziw wybranych do Trybunau w taki sposb, aby zapewni kademu wydziaowi odpowiedni wiedz w dziedzinie prawa karnego, procedury karnej i prawa midzynarodowego. Wydzia Orzekajcy i Wydzia Przygotowawczy powinny skada si w przewaajcej wikszoci z sdziw posiadajcych dowiadczenie w prowadzeniu rozpraw karnych.

2.(a) Funkcj orzecznicz Trybunau w ramach wydziaw sprawuj Izby.

(b)(i) W skad Izby Odwoawczej wchodz wszyscy sdziowie Wydziau Odwoawczego.

(ii)Funkcje Izby Orzekajcej sprawuje trzech sdziw Wydziau Orzekajcego.

(iii)Funkcje Izby Przygotowawczej sprawuje albo trzech sdziw Wydziau Przygotowawczego, albo jeden sdzia tego wydziau zgodnie z niniejszym statutem i Reguami Procesowymi i Dowodowymi.

(c)Postanowienia niniejszego ustpu nie stoj na przeszkodzie rwnoczesnemu utworzeniu wicej ni jednej Izby Orzekajcej czy Izby Przygotowawczej, jeeli wymaga tego efektywne zarzdzanie prac Trybunau.

3.(a)Sdziowie przydzieleni do Wydziau Orzekajcego i Wydziau Przygotowawczego wykonuj swoje funkcje w tych wydziaach przez okres trzech lat, a duej jedynie do czasu zakoczenia prowadzenia sprawy, ktrej rozpatrywanie rozpoczo si w danym wydziale.

(b)Sdziowie przydzieleni do Wydziau Odwoawczego sprawuj swj urzd w tym wydziale przez ca swoj kadencj.

4.Sdziowie przydzieleni do Wydziau Odwoawczego sprawuj swj urzd wycznie w tym wydziale. Jednak adne z postanowie niniejszego artykuu nie wycza moliwoci czasowego skierowania sdziw z Wydziau Orzekajcego do Wydziau Przygotowawczego lub odwrotnie, jeeli Prezydium uzna, e wymaga tego efektywne zarzdzanie prac Trybunau. Jednake w adnym razie sdzia, ktry uczestniczy w postpowaniu przygotowawczym w danej sprawie, nie moe zasiada w Izbie Orzekajcej rozpatrujcej t sam spraw.Artyku40 Niezawiso sdziw1.W sprawowaniu swoich funkcji sdziowie s niezawili.

2.Sdziowie nie mog wykonywa adnej dziaalnoci, ktra by utrudniaa penienie ich funkcji lub moga podwaa zaufanie do ich niezawisoci.

3.Sdziowie wykonujcy swoje obowizki w penym wymiarze czasu w siedzibie Trybunau nie mog wykonywa adnych innych zaj o charakterze zawodowym.

4.Wszystkie kwestie dotyczce stosowania ustpw 2 i 3 s rozstrzygane bezwzgldn wikszoci gosw sdziw. Jeeli sprawa dotyczy danego sdziego, nie bierze on udziau w podejmowaniu decyzji.Artyku41 (c) Wyczenie sdziego1.Prezydium na wniosek sdziego moe wyczy go od wykonywania funkcji na podstawie niniejszego statutu stosownie do postanowie zawartych w Reguach Procesowych i Dowodowych.

2.(a) Sdzia nie moe bra udziau w sprawie, w ktrej jego bezstronno mogaby by podana w wtpliwo na jakiejkolwiek podstawie. Sdzia zostaje wyczony z postpowania w sprawie zgodnie z postanowieniami niniejszego ustpu, inter alia, jeeli bra on poprzednio udzia w jakimkolwiek charakterze w rozpatrywaniu tej sprawy przez Trybuna lub na szczeblu krajowym bra udzia w zwizanej z ni sprawie karnej przeciwko temu samemu podejrzanemu lub oskaronemu. Sdzia zostaje rwnie wyczony na innych podstawach okrelonych w Reguach Procesowych i Dowodowych.

(b)Prokurator lub osoba, przeciwko ktrej toczy si postpowanie, moe da wyczenia sdziego na podstawie niniejszego ustpu.

(d) Wszelkie kwestie zwizane z wyczeniem sdziego s rozstrzygane przez sdziw bezwzgldn wikszoci gosw. Sdzia, ktrego dotyczy wniosek o wyczenie, ma prawo przedoy swoje uwagi w tej sprawie, lecz nie bierze udziau w podejmowaniu decyzji.Artyku42 Urzd Prokuratora1.Urzd Prokuratora dziaa niezalenie jako odrbny organ Trybunau. Naley do niego przyjmowanie zawiadomie i innych informacji o zbrodniach podlegajcych jurysdykcji Trybunau, badanie tych zawiadomie i informacji oraz prowadzenie postpowania przygotowawczego. Czonek Urzdu nie moe przyjmowa wskazwek z jakiegokolwiek zewntrznego rda ani kierowa si nimi.

2.Na czele Urzdu stoi Prokurator. Prokurator posiada peni wadzy w zakresie kierowania i administrowania Urzdem, wcznie z jego personelem, zapleczem technicznym i innymi jego zasobami. Prokuratorowi pomaga jeden lub dwch wiceprokuratorw, ktrzy maj prawo wykonywa kad czynno zastrzeon do kompetencji Prokuratora zgodnie z niniejszym statutem. Prokurator i wiceprokuratorzy nie mog by obywatelami tego samego pastwa. Sprawuj oni swj urzd w penym wymiarze czasu.

3.Prokurator i wiceprokuratorzy powinni by osobami o wysokim poziomie moralnym, posiada wysokie kompetencje i rozlege dowiadczenie praktyczne w ciganiu lub sdzeniu w sprawach karnych. Powinni oni rwnie odznacza si doskona znajomoci i umiejtnoci posugiwania si przynajmniej jednym jzykiem roboczym Trybunau.

4.Prokurator jest wybierany w gosowaniu tajnym bezwzgldn wikszoci gosw czonkw Zgromadzenia Pastw-Stron. Wiceprokuratorzy s wybierani w ten sam sposb z listy kandydatw przedstawionej przez Prokuratora. Prokurator wskazuje po trzech kandydatw na kade ze stanowisk wiceprokuratora. O ile w czasie wyborw kadencja nie zostanie ustalona na krtszy termin, Prokurator i wiceprokuratorzy sprawuj swj urzd przez okres dziewiciu lat i nie mog by wybrani powtrnie.

5.Prokurator i wiceprokuratorzy nie mog podejmowa adnej dziaalnoci, ktra by utrudniaa penienie przez nich funkcji prokuratorskiej lub moga podwaa zaufanie do ich niezalenoci. Nie mog oni ponadto podejmowa adnego innego zajcia o charakterze zawodowym.

6.Prezydium na wniosek Prokuratora lub wiceprokuratora moe wyczy go od dziaania w danej sprawie.

7.Ani Prokurator ani wiceprokurator nie mog bra udziau w sprawie, w ktrej ich bezstronno mogaby by podana w wtpliwo na jakiejkolwiek podstawie. Prokurator i wiceprokurator zostaj wyczeni z postpowania w sprawie zgodnie z postanowieniami niniejszego ustpu, inter alia, jeeli brali oni poprzednio udzia w jakimkolwiek charakterze w rozpatrywaniu tej sprawy przez Trybuna lub na szczeblu krajowym brali udzia w zwizanej z ni sprawie karnej przeciwko temu samemu podejrzanemu lub oskaronemu.

8.Wszelkie kwestie zwizane z wyczeniem Prokuratora i wiceprokuratora s rozstrzygane przez Izb Odwoawcz.

(a)Osoba, przeciwko ktrej prowadzone jest postpowanie, moe w kadym czasie da wyczenia Prokuratora i wiceprokuratora na podstawie okolicznoci wymienionych w niniejszym artykule.

(b)Prokurator i wiceprokurator, ktrych sprawa dotyczy, maj prawo przedoy swoje uwagi w kwestii wyczenia.

9.Prokurator powouje doradcw posiadajcych wiedz prawnicz w specjalistycznych dziedzinach, obejmujc midzy innymi wiedz na temat przemocy seksualnej i zwizanej z pci (gender) oraz przemocy wobec dzieci.Artyku43 Sekretariat1.Sekretariat ponosi odpowiedzialno za pozaorzecznicze aspekty administracji i obsugi Trybunau, z zastrzeeniem uprawnie Prokuratora przewidzianych w artykule 42.

2.Na czele Sekretariatu stoi Sekretarz, ktry jest gwnym urzdnikiem administracyjnym Trybunau. W wykonywaniu swoich funkcji Sekretarz podlega bezporednio Prezesowi Trybunau.

3.Sekretarz i zastpca Sekretarza powinni by osobami o wysokich kwalifikacjach moralnych, posiada wysokie kompetencje oraz odznacza si doskona znajomoci i umiejtnoci posugiwania si przynajmniej jednym jzykiem roboczym Trybunau.

4.Sekretarz jest wybierany przez sdziw bezwzgldn wikszoci gosw w gosowaniu tajnym, z uwzgldnieniem rekomendacji Zgromadzenia Pastw-Stron. W razie potrzeby sdziowie wybieraj w ten sam sposb zastpc Sekretarza, uwzgldniajc rekomendacj Sekretarza.

5.Sekretarz sprawuje swj urzd przez okres piciu lat w penym wymiarze czasu i moe zosta wybrany ponownie. Zastpca Sekretarza sprawuje swj urzd przez okres piciu lat lub okres krtszy, zgodnie z decyzj podjt bezwzgldn wikszoci gosw sdziw, i moe zosta wybrany z zastrzeeniem, e bdzie wzywany do sprawowania swojego urzdu w miar potrzeb.

6.Sekretarz tworzy Biuro do spraw Pokrzywdzonych i wiadkw w ramach Sekretariatu. W porozumieniu z Urzdem Prokuratora Biuro ma zapewni rodki ochronne, rodki bezpieczestwa, doradztwo i inn pomoc wiadkom, pokrzywdzonym wystpujcym przed Trybunaem i innym osobom, ktrym grozi niebezpieczestwo w zwizku z zeznaniami zoonymi przez wiadkw. Biuro powinno zatrudnia osoby posiadajce wiedz na temat urazw, obejmujc urazy zwizane z przemoc seksualn.Artyku44 Personel1.Prokurator i Sekretarz zatrudniaj personel posiadajcy kwalifikacje niezbdne do pracy w ich urzdach. W przypadku Prokuratora obejmuje to powoywanie osb do prowadzenia postpowania przygotowawczego.

2.Zatrudniajc personel, Prokurator i Sekretarz powinni zapewni najwysze standardy efektywnoci, kompetencji i uczciwoci i powinni stosowa, mutatis mutandis, kryteria zawarte w artykule 36 ustp 8.

3.W porozumieniu z Prezydium i Prokuratorem Sekretarz przedkada Regulamin Personelu, ktry reguluje kadencje i warunki powoywania, wynagradzania i zwalniania personelu. Regulamin Personelu jest zatwierdzany przez Zgromadzenie Pastw-Stron.

4.W wyjtkowych okolicznociach Trybuna moe zatrudni bezpatny, fachowy personel zaproponowany przez Pastwa-Strony, organizacje midzyrzdowe lub pozarzdowe do pomocy w pracy ktregokolwiek z organw Trybunau. Prokurator moe przyj kad tak propozycj w imieniu Urzdu Prokuratora. Taki bezpatny personel jest zatrudniany na zasadach okrelonych przez Zgromadzenie Pastw-Stron.Artyku45 Uroczyste zobowizaniePrzed rozpoczciem wykonywania obowizkw na podstawie niniejszego statutu sdziowie, Prokurator, wiceprokuratorzy, Sekretarz i zastpca Sekretarza skadaj publicznie uroczyste zobowizanie do bezstronnego i sumiennego wykonywania swoich funkcji.Artyku46 Usunicie ze stanowiska1.Sdzia, Prokurator, wiceprokuratorzy, Sekretarz i zastpca Sekretarza zostaj usunici ze stanowiska, o ile taka decyzja zostanie podjta zgodnie z ustpem 2, jeeli osoba ta:

(a)dopucia si powanego uchybienia lub powanego naruszenia swoich obowizkw okrelonych w niniejszym statucie, stosownie do Regu Procesowych i Dowodowych; lub

(b)jest niezdolna do wykonywania funkcji wymaganych przez niniejszy statut.

2.Decyzj o usuniciu ze stanowiska sdziego, Prokuratora lub wiceprokuratora na podstawie ustpu 1 podejmuje Zgromadzenie Pastw-Stron w gosowaniu tajnym:

(a)w przypadku sdziego - wikszoci dwch trzecich gosw Pastw-Stron na podstawie wniosku przyjtego wikszoci dwch trzecich gosw pozostaych sdziw;

(b)w przypadku Prokuratora - bezwzgldn wikszoci gosw Pastw-Stron;

(c)w przypadku wiceprokuratora - bezwzgldn wikszoci gosw Pastw-Stron na podstawie wniosku Prokuratora.

3.Decyzj o usuniciu ze stanowiska Sekretarza i zastpcy Sekretarza podejmuj sdziowie bezwzgldn wikszoci gosw.

4.Sdzia, Prokurator, wiceprokuratorzy, Sekretarz i zastpca Sekretarza, ktrych zdolno do wykonywania funkcji zgodnie z wymogami statutu zostaa zakwestionowana na podstawie niniejszego artykuu, maj prawo do przedstawienia dowodw i skadania owiadcze zgodnie z postanowieniami Regu Procesowych i Dowodowych. Osoby te nie mog jednak w inny sposb uczestniczy w rozpatrywaniu ich sprawy.Artyku47 rodki dyscyplinarneWobec sdziego, Prokuratora, wiceprokuratora, Sekretarza i zastpcy Sekretarza, ktrzy dopucili si uchybienia o mniej powanym charakterze ni okrelone w artykule 46 ustp 1, stosuje si rodki dyscyplinarne zgodne z postanowieniami Regu Procesowych i Dowodowych.Artyku48 Przywileje i immunitety1.Na terytorium kadego z Pastw-Stron Trybuna korzysta z przywilejw i immunitetw niezbdnych do wykonywania jego zada.

2.Sdziowie, Prokurator, wiceprokuratorzy i Sekretarz w zakresie czynnoci penionych podczas i w zwizku z wykonywaniem obowizkw subowych na rzecz Trybunau korzystaj z takich samych przywilejw i immunitetw, jakie przysuguj szefom przedstawicielstw dyplomatycznych, a po upywie ich kadencji nie mona prowadzi przeciwko nim adnego postpowania z powodu ich wypowiedzi ustnych lub pisemnych oraz czynnoci podejmowanych w ramach ich urzdowych funkcji.

3.Zastpca Sekretarza, personel Urzdu Prokuratorskiego i personel Sekretariatu korzystaj z przywilejw, immunitetw i udogodnie niezbdnych do wykonywania ich funkcji zgodnie z umow o przywilejach i immunitetach Trybunau.

4.Obrocom, biegym, wiadkom i wszystkim innym osobom zobowizanym do stawiania si w siedzibie Trybunau zapewnia si takie traktowanie, jakie jest niezbdne dla prawidowego funkcjonowania Trybunau zgodnie z umow o przywilejach i immunitetach Trybunau.

5.Przywileje i immunitety:

(a)sdziego i Prokuratora mog zosta uchylone bezwzgldn wikszoci gosw sdziw;

(b)Sekretarza mog zosta uchylone przez Prezydium;

(c)wiceprokuratorw i personelu Urzdu Prokuratora mog zosta uchylone przez Prokuratora;

(d)zastpcy Sekretarza i personelu Sekretariatu mog zosta uchylone przez Sekretarza.

Artyku49 Wynagrodzenie, dodatki i dietySdziowie, Prokurator, wiceprokuratorzy, Sekretarz i zastpca Sekretarza otrzymuj wynagrodzenie, dodatki i diety w wysokoci ustalonej przez Zgromadzenie Pastw-Stron. Wynagrodzenie i dodatki nie ulegaj zmniejszeniu w czasie trwania kadencji.

Artyku50 Jzyki urzdowe i robocze1.Jzykami urzdowymi Trybunau s: arabski, chiski, angielski, francuski, rosyjski i hiszpaski. Wyroki Trybunau, jak rwnie inne decyzje rozstrzygajce zasadnicze kwestie przed Trybunaem, s publikowane w jzykach urzdowych. Prezydium, zgodnie z kryteriami ustalonymi przez Reguy Procesowe i Dowodowe, okrela, ktre decyzje s uwaane za rozstrzygajce zasadnicze kwestie przed Trybunaem na potrzeby niniejszego ustpu.

2.Jzykami roboczymi Trybunau s: jzyk angielski i francuski. Reguy Procesowe i Dowodowe okrelaj przypadki, w ktrych inne jzyki urzdowe mog by uywane jako jzyki robocze Trybunau.

3.Na wniosek strony postpowania lub pastwa dopuszczonego do interwencji w postpowaniu Trybuna zezwala na uywanie przez t stron lub pastwo jzyka innego ni angielski czy francuski, o ile Trybuna uzna udzielenie zezwolenia za odpowiednio uzasadnione.Artyku51 Reguy Procesowe i Dowodowe1.Reguy Procesowe i Dowodowe wchodz w ycie po przyjciu przez Zgromadzenie Pastw-Stron wikszoci dwch trzecich gosw jego czonkw.

2.Poprawki do Regu mog zgasza:

(a)kade Pastwo-Strona;

(b)sdziowie, o ile za poprawk opowiedziaa si bezwzgldna wikszo spord nich; lub

(c)Prokurator.

Poprawki te wchodz w ycie po przyjciu przez Zgromadzenie Pastw-Stron wikszoci dwch trzecich gosw jego czonkw.

3.Po przyjciu Regu Procesowych i Dowodowych, jeeli Reguy nie reguluj danej kwestii, w nagych wypadkach sdziowie mog wikszoci dwch trzecich gosw opracowa reguy tymczasowe, ktre stosuje si do czasu ich przyjcia, uzupenienia lub odrzucenia na nastpnej zwyczajnej lub nadzwyczajnej sesji Zgromadzenia Pastw-Stron.

4.Reguy Procesowe i Dowodowe, poprawki do nich i wszelkie reguy tymczasowe powinny by zgodne z niniejszym statutem. Poprawki do Regu Procesowych i Dowodowych, jak rwnie reguy tymczasowe, nie mog by stosowane z moc wsteczn na niekorzy osb, przeciwko ktrym toczy si postpowanie lub ktre zostay skazane.

5.W razie niezgodnoci pomidzy niniejszym Statutem a Reguami Procesowymi i Dowodowymi, pierwszestwo ma statut.Artyku52 Regulamin Trybunau1.Sdziowie przyjmuj bezwzgldn wikszoci gosw, zgodnie z niniejszym statutem i Reguami Procesowymi i Dowodowymi, Regulamin Trybunau niezbdny dla jego funkcjonowania.

2.W przygotowaniu Regulaminu i poprawek do niego gos doradczy maj Prokurator i Sekretarz.

3.Regulamin i poprawki do niego obowizuj od momentu przyjcia, chyba e sdziowie postanowi inaczej. Bezporednio po przyjciu Regulaminu jest on przedkadany Pastwom-Stronom w celu przedstawienia uwag. Jeeli w cigu szeciu miesicy nie zostanie zoony sprzeciw przez wikszo Pastw-Stron, Regulamin zostaje utrzymany w mocy.CZV.POSTPOWANIE PRZYGOTOWAWCZEArtyku53 Wszczcie postpowania przygotowawczego1.Po dokonaniu oceny uzyskanych informacji Prokurator wszczyna postpowanie przygotowawcze, chyba e uzna, i nie istnieje uzasadniona podstawa do prowadzenia postpowania na podstawie niniejszego statutu. Podejmujc decyzj o wszczciu lub odmowie wszczcia postpowania, Prokurator bierze pod uwag, czy:

(a)informacje dostpne Prokuratorowi stanowi rozsdn podstaw do przyjcia, e zostaa popeniona lub jest popeniana zbrodnia podlegajca jurysdykcji Trybunau;

(b)sprawa jest lub byaby uznana za dopuszczaln na podstawie artykuu 17; i

(c)pomimo uwzgldnienia wagi zbrodni i interesw pokrzywdzonych istniej istotne powody do uznania, e postpowanie przygotowawcze nie suyoby interesowi wymiaru sprawiedliwoci.

Jeeli Prokurator uzna, e nie istnieje uzasadniona podstawa do wszczcia postpowania, a jego decyzja oparta jest wycznie na okolicznociach wskazanych w punkcie (c), Prokurator zawiadamia Izb Przygotowawcz.

2.Jeeli w wyniku przeprowadzenia postpowania przygotowawczego Prokurator uzna, e nie istnieje wystarczajca podstawa do wniesienia oskarenia, poniewa:

(a)brak jest dostatecznej podstawy prawnej lub faktycznej do wydania nakazw lub wezwa na podstawie artykuu 58;

(b)sprawa jest niedopuszczalna na podstawie artykuu 17; lub

(c)oskarenie nie ley w interesie wymiaru sprawiedliwoci, biorc pod uwag wszystkie okolicznoci, wcznie z wag zbrodni, interesami pokrzywdzonych, wiekiem i stanem zdrowia podejrzanego oraz jego rol w popenieniu danej zbrodni.

Prokurator zawiadamia Izb Przygotowawcz i pastwo, ktre przedstawio sytuacj na podstawie artykuu 14, oraz Rad Bezpieczestwa w przypadku przewidzianym w artykule 13 punkt (b) o swojej decyzji i powodach jej podjcia.

3.(a) Na wniosek pastwa, ktre przedstawio sytuacj na podstawie artykuu 14, lub Rady Bezpieczestwa w przypadku przewidzianym w artykule 13 punkt (b) Izba Przygotowawcza moe zbada zasadno decyzji Prokuratora o odmowie wszczcia postpowania lub wniesienia oskarenia, podjtych na podstawie ustpu 1 lub 2, i moe nakaza Prokuratorowi ponowne rozwaenie jego decyzji.

(b)Ponadto Izba Przygotowawcza moe z wasnej inicjatywy zbada zasadno decyzji Prokuratora o odmowie wszczcia postpowania lub wniesienia oskarenia, jeeli decyzja ta zostaa podjta wycznie na podstawie ustpu 1 (c) lub 2 (c). W takim przypadku decyzja Prokuratora staje si ostateczna dopiero po jej zatwierdzeniu przez Izb Przygotowawcz.

4.Prokurator moe w kadym czasie zmieni swoj decyzj w kwestii wszczcia postpowania przygotowawczego lub wniesienia oskarenia w oparciu o nowe fakty lub informacje.Artyku54 (g) Obowizki i uprawnienia Prokuratora w postpowaniu przygotowawczym1.Prokurator jest zobowizany:

(a)celem ustalenia prawdy materialnej rozszerzy zakres postpowania przygotowawczego w celu objcia nim wszystkich faktw i dowodw niezbdnych dla wyjanienia kwestii odpowiedzialnoci karnej na podstawie niniejszego statutu i w ramach tego uwzgldnia okolicznoci przemawiajce zarwno na korzy, jak i na niekorzy oskaronego;

(b)podejmowa odpowiednie rodki w celu zapewnienia skutecznoci postpowania przygotowawczego w sprawach o zbrodnie podlegajce jurysdykcji Trybunau i, wykonujc swoje obowizki w tym zakresie, szanowa interesy i uwzgldnia okolicznoci osobiste pokrzywdzonych i wiadkw, wcznie z wiekiem, pci (gender) w rozumieniu artykuu 7 ustp 3, i stanem zdrowia, oraz bra pod uwag charakter zbrodni, w szczeglnoci gdy dotyczy ona przemocy seksualnej, zwizanej z pci (gender) lub wobec dzieci; i

(c)w peni przestrzega praw przyznanych osobom na mocy niniejszego statutu.

2.Prokurator moe prowadzi postpowanie przygotowawcze na terytorium pastwa:

(a)w trybie przewidzianym postanowieniami czci IX; lub

(b)za zezwoleniem Izby Przygotowawczej wydanym na podstawie artykuu 57 ustp 3 (d).

3.Prokurator ma prawo:

(a)gromadzi dowody i dokonywa ich oceny;

(b)da stawiennictwa osb, przeciwko ktrym prowadzone jest postpowanie przygotowawcze, pokrzywdzonych i wiadkw oraz przesuchiwa ich;

(c)nawiza wspprac z kadym pastwem oraz organizacj lub podmiotem midzyrzdowym stosownie do ich kompetencji lub mandatu;

(d)zawiera takie porozumienia i umowy, niepozostajce w sprzecznoci z niniejszym statutem, ktre s niezbdne do uatwienia wsppracy ze strony pastwa, organizacji midzyrzdowej lub osoby;

(e)wyrazi zgod na nieujawnianie na adnym etapie postpowania dokumentw lub informacji, ktre Prokurator otrzymuje z zastrzeeniem ich poufnoci i wycznie dla uzyskania nowych dowodw, chyba e podmiot dostarczajcy informacji zgadza si na ich ujawnienie; i

(h) podejmowa niezbdne rodki lub da podjcia niezbdnych rodkw w celu zapewnienia poufnoci informacji, ochrony osb lub zabezpieczenia dowodw.Artyku55 (e) Uprawnienia osb w postpowaniu przygotowawczym1.W zwizku z postpowaniem przygotowawczym prowadzonym na podstawie niniejszego statutu:

(a)nikt nie moe by zmuszony do oskarania samego siebie ani do przyznania si do winy;

(b)nikt nie moe by poddany adnej formie przymusu, nacisku czy groby, torturom oraz innemu niegodnemu, nieludzkiemu lub poniajcemu traktowaniu lub karaniu;

(c)kady, kto jest przesuchiwany w jzyku innym ni jzyk, ktrym wada i ktry w peni rozumie, ma prawo do korzystania z bezpatnej pomocy kompetentnego tumacza oraz do uzyskania tumacze niezbdnych dla zapewnienia rzetelnoci; oraz

(d)nikt nie moe by bezprawnie zatrzymany lub aresztowany, ani nie moe by pozbawiony wolnoci, z wyjtkiem przypadkw i w trybie przewidzianym w niniejszym statucie.

2.Jeeli istniej podstawy do podejrze, e osoba popenia zbrodni podlegajc jurysdykcji Trybunau i ma zosta przesuchana przez Prokuratora albo przez organy krajowe zgodnie z wnioskiem przedoonym na podstawie czci IX, osobie tej przysuguj nastpujce uprawnienia, o ktrych naley j pouczy przed rozpoczciem przesuchania:

(a)prawo do bycia poinformowanym przed przesuchaniem o tym, e istniej podstawy do podejrze, e osoba ta popenia zbrodni podlegajc jurysdykcji Trybunau;

(b)prawo do milczenia, przy czym milczenie to nie moe by brane pod uwag przy orzekaniu o winie lub niewinnoci tej osoby;

(c)prawo do korzystania z pomocy ustanowionego przez siebie obrocy lub, jeeli osoba ta nie posiada obrocy ustanowionego przez siebie, prawo do obrocy wyznaczonego z urzdu, w razie gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwoci, oraz do bezpatnego obrocy, jeeli osoba ta nie posiada wystarczajcych rodkw na pokrycie kosztw obrocy; oraz

(f) prawo do bycia przesuchiwanym w obecnoci obrocy, chyba e osoba ta dobrowolnie zrzeka si prawa do korzystania z pomocy obrocy.Artyku56 Rola Izby Przygotowawczej w odniesieniu do czynnoci niepowtarzalnych1.(a) Jeeli prokurator stwierdzi, e w postpowaniu przygotowawczym pojawia si niepowtarzalna moliwo uzyskania wyjanie lub zezna wiadka lub oceny, zebrania czy sprawdzenia dowodw, ktre mog nie by dostpne na rozprawie, zawiadamia o tym Izb Przygotowawcz.

(b)W takim przypadku Izba Przygotowawcza moe, na wniosek Prokuratora, podj wszelkie rodki konieczne dla zapewnienia skutecznoci i rzetelnoci postpowania, a w szczeglnoci zagwarantowania praw obrony.

(c)O ile Izba Przygotowawcza nie zarzdzi inaczej, Prokurator przekazuje odpowiednie informacje osobie, ktra zostaa aresztowana lub stawia si na wezwanie w zwizku z postpowaniem przygotowawczym okrelonym w punkcie (a), w celu przesuchania jej w tej kwestii.

2.rodki, o ktrych mowa w ustpie 1 (b), mog obejmowa:

(a)wydawanie polece lub zarzdze dotyczcych postpowania;

(b)zarzdzenie dotyczce utrwalania przebiegu postpowania;

(c)wyznaczenie biegych do pomocy;

(d)upowanienie obrocy osoby, ktra zostaa aresztowana lub stawia si przed Trybunaem na wezwanie, do uczestniczenia w czynnociach lub - jeeli aresztowanie jeszcze nie nastpio lub osoba nie stawia si lub obroca nie zosta jeszcze wyznaczony - wyznaczenie innego obrocy do stawienia si i reprezentowania interesw obrony;

(e)wyznaczenie jednego z czonkw Izby Przygotowawczej lub, jeeli jest to konieczne, innego sdziego Wydziau Przygotowawczego lub Wydziau Orzekajcego do obserwowania oraz wydawania polece i zarzdze dotyczcych gromadzenia i zabezpieczenia dowodw i przesuchiwania osb;

(f)podejmowanie innych czynnoci koniecznych dla gromadzenia lub zabezpieczenia dowodw.

3.(a) Jeeli Prokurator nie zoy wniosku o zastosowanie rodkw na podstawie niniejszego artykuu, a Izba Przygotowawcza uzna, e podjcie takich rodkw jest wymagane dla zabezpieczenia dowodw, ktre Izba uwaa za istotne dla obrony na rozprawie, konsultuje si z Prokuratorem w celu ustalenia, czy istniej podstawy do zaniechania przez Prokuratora zoenia wniosku o podjcie takich rodkw. Jeeli w wyniku konsultacji Izba Przygotowawcza uzna, e Prokurator bezpodstawnie zaniecha zoenia wniosku o zastosowanie takich rodkw, Izba Przygotowawcza moe podj takie rodki z wasnej inicjatywy.

(b)Od decyzji Izby Przygotowawczej o podjciu dziaania z wasnej inicjatywy na podstawie niniejszego ustpu Prokuratorowi przysuguje odwoanie. Odwoanie rozpoznaje si w trybie przyspieszonym.

4.Dopuszczalno na rozprawie dowodw zabezpieczonych lub zgromadzonych w postpowaniu zgodnie z niniejszym artykuem lub protokow z ich przeprowadzenia okrela artyku 69. Warto takich dowodw ocenia Izba Orzekajca.Artyku57 Funkcje i uprawnienia Izby Przygotowawczej1.O ile niniejszy statut nie stanowi inaczej, Izba Przygotowawcza wykonuje swoje funkcje zgodnie z postanowieniami niniejszego artykuu.

2.(a) Zarzdzenia i decyzje Izby Przygotowawczej wydane na podstawie artykuu 15, 18, 19, 54 ustp 2, artykuu 61 ustp 7 i artykuu 72 zapadaj wikszoci gosw sdziw Izby.

(b)We wszystkich pozostaych przypadkach funkcje okrelone niniejszym statutem s wykonywane przez jednego sdziego Izby Przygotowawczej, chyba e Reguy Procesowe i Dowodowe przewiduj inny skad orzekajcy lub wikszo sdziw Izby Przygotowawczej tak postanowi.

3.W uzupenieniu swoich funkcji okrelonych niniejszym statutem Izba Przygotowawcza moe:

(a)wydawa na wniosek Prokuratora zarzdzenia i nakazy niezbdne do prowadzenia postpowania przygotowawczego;

(b)na wniosek osoby aresztowanej lub osoby, ktra stawia si na wezwanie na podstawie artykuu 58, wydawa odpowiednie zarzdzenia, wcznie z zarzdzeniami dotyczcymi rodkw przewidzianych w artykule 56, oraz domaga si takiej wsppracy przewidzianej postanowieniami czci IX, jaka jest konieczna dla udzielenia tej osobie pomocy w przygotowaniu obrony;

(c)w razie koniecznoci zapewni ochron i prywatno pokrzywdzonym i wiadkom oraz zapewni zabezpieczenie dowodw, ochron osb aresztowanych lub tych, ktre stawiy si na wezwanie, i ochron informacji dotyczcych bezpieczestwa narodowego;

(d)upowani Prokuratora do podjcia okrelonych czynnoci ledczych na terytorium Pastwa-Strony bez uprzedniego zapewnienia wsppracy tego pastwa na podstawie czci IX, jeeli Izba Przygotowawcza, w miar moliwoci, majc na wzgldzie opini zainteresowanego pastwa, uznaa w danym przypadku, e pastwo to jest bezsprzecznie niezdolne do wykonania wniosku o wspprac z powodu nieistnienia w tym pastwie adnej wadzy lub jakiegokolwiek organu wymiaru sprawiedliwoci waciwego do wykonania wniosku o wspprac na podstawie czci IX;

(e)w razie wydania nakazu aresztowania lub wezwania na podstawie artykuu 58, majc na wzgldzie warto dowodw i uprawnienia zainteresowanych stron oraz dziaajc zgodnie z niniejszym statutem i Reguami Procesowymi i Dowodowymi, domaga si wsppracy ze strony Pastwa na podstawie artykuu 93 ustp 1 (k) w podejmowaniu rodkw w celu zabezpieczenia przepadku, w szczeglnoci na rzecz pokrzywdzonych.

Artyku58 Wydawanie przez Izb Przygotowawcz nakazu aresztowania i wezwa1.Po wszczciu postpowania przygotowawczego Izba Przygotowawcza wydaje na wniosek Prokuratora nakaz aresztowania osoby, jeeli po zbadaniu wniosku i dowodw oraz innych informacji przedoonych przez Prokuratora stwierdzi, e:

a)istniej rozsdne podstawy do przyjcia, e osoba ta popenia zbrodni podlegajc jurysdykcji Trybunau; i

(b)aresztowanie tej osoby jest konieczne w celu:

(i)zapewnienia jej osobistego stawiennictwa na rozprawie;

(ii)zapewnienia, e osoba ta nie bdzie utrudniaa ani zagraaa postpowaniu przygotowawczemu lub rozprawie, lub

(iii)uniemoliwienia tej osobie kontynuowania tej samej lub powizanej z ni zbrodni podlegajcej jurysdykcji Trybunau, majcej rdo w tych samych okolicznociach.

2.Wniosek Prokuratora powinien zawiera:

(a)nazwisko osoby i wszelkie inne stosowne informacje identyfikujce t osob;

(b)wskazanie zbrodni podlegajcych jurysdykcji Trybunau, o popenienie ktrych osoba ta jest podejrzana;

(c)zwize przedstawienie faktw skadajcych si na opis zarzucanych zbrodni;

(d)streszczenie dowodw i wszelkich innych informacji, ktre uzasadniaj podejrzenie popenienia przez t osob zarzucanych jej zbrodni; i

(e)wskazanie powodw, dla ktrych Prokurator uwaa, e aresztowanie osoby jest konieczne.

3.Nakaz aresztowania powinien zawiera:

(a)nazwisko osoby i wszelkie inne stosowne informacje pozwalajce zidentyfikowa t osob;

(b)wskazanie zbrodni podlegajcych jurysdykcji Trybunau, z zwizku z ktrymi domaga si aresztowania osoby; i

(c)zwize przedstawienie faktw skadajcych si na opis zarzucanych zbrodni.

4.Nakaz aresztowania pozostaje w mocy a do wydania przez Trybuna odmiennej decyzji.

5.Na podstawie nakazu aresztowania Trybuna moe da tymczasowego aresztowania lub aresztowania i dostarczenia osoby na podstawie czci IX.

6.Prokurator moe zoy do Izby Przygotowawczej wniosek o uzupenienie nakazu aresztowania poprzez zmian lub dodanie zbrodni do wymienionych w nakazie. Izba Przygotowawcza uzupenia nakaz stosownie do wniosku, jeeli stwierdzi, e istnieje uzasadnione podejrzenie popenienia przez t osob zbrodni w zmienionej postaci lub dodatkowych zbrodni.

7.Zamiast wniosku o wydanie nakazu aresztowania Prokurator moe zoy do Izby Przygotowawczej wniosek o wezwanie osoby do stawienia si. Jeeli Izba Przygotowawcza uzna, e istnieje uzasadnione podejrzenie popenienia przez osob zarzucanej jej zbrodni i e wezwanie do stawienia si jest wystarczajce dla zapewnienia stawiennictwa osoby, wzywa t osob do stawienia si pod rygorem ograniczenia wolnoci (innego ni aresztowanie), jeeli jest on przewidziany w prawie krajowym lub bez takiego rygoru. Wezwanie zawiera:

(a)nazwisko osoby i wszelkie inne stosowne informacje pozwalajce zidentyfikowa t osob;

(b)wskazanie daty wymaganego stawienia si;

(c)wskazanie zbrodni podlegajcych jurysdykcji Trybunau, o popenienie ktrych osoba ta jest podejrzana;

(d)zwize przedstawienie faktw skadajcych si na opis zarzucanej zbrodni.

Wezwanie dorcza si osobie podejrzanej.

Artyku59 Postpowanie w sprawie aresztowania w Pastwie aresztujcym1.Pastwo-Strona, ktre otrzymao wniosek o tymczasowe aresztowanie lub o aresztowanie i dostarczenie osoby, natychmiast podejmuje kroki w celu aresztowania osoby podejrzanej zgodnie z prawem krajowym i postanowieniami czci IX.

2.Osoba aresztowana powinna zosta niezwocznie postawiona przed waciwym organem sdowym w Pastwie aresztujcym, ktry zgodnie z prawem tego pastwa powinien ustali, czy:

(a)nakaz dotyczy tej osoby;

(b)osoba ta zostaa aresztowana zgodnie z odpowiedni procedur; i

(c)prawa tej osoby byy przestrzegane.

3.Osoba aresztowana ma prawo w oczekiwaniu na dostarczenie zoy wniosek do waciwego organu Pastwa aresztujcego o tymczasowe zwolnienie.

4.Podejmujc decyzj w kwestii wniosku, waciwy organ Pastwa aresztujcego bierze pod uwag, czy majc na wzgldzie wag zarzucanych zbrodni, istniej nage i wyjtkowe okolicznoci usprawiedliwiajce tymczasowe zwolnienie oraz czy istniej niezbdne zabezpieczenia gwarantujce wypenienie przez Pastwo aresztujce obowizku dostarczenia osoby Trybunaowi. Waciwy organ Pastwa aresztujcego nie jest uprawniony do badania, czy nakaz aresztowania zosta prawidowo wydany zgodnie z artykuem 58 ustp 1 (a) i (b).

5.Izb Przygotowawcz naley zawiadomi o zoeniu kadego wniosku o tymczasowe zwolnienie; przedstawia ona swoje stanowisko w tej sprawie waciwemu organowi Pastwa aresztujcego. Waciwy organ Pastwa aresztujcego przed podjciem decyzji bierze w peni pod uwag stanowisko Izby, wcznie ze wskazaniami odnonie do rodkw, jakie naley podj, aby zapobiec ucieczce osoby.

6.Jeeli osoba zostaa tymczasowo zwolniona, Izba Przygotowawcza moe da przedkadania okresowych raportw na temat tymczasowego zwolnienia.

7.Osoba, co do ktrej Pastwo aresztujce podjo decyzj o dostarczeniu, powinna zosta przekazana Trybunaowi w moliwie najkrtszym terminie.

Artyku60 Wstpne postpowanie przed Trybunaem1.Po dostarczeniu osoby do Trybunau, albo jeeli osoba stawia si przed Trybunaem dobrowolnie lub wskutek wezwania, Izba Przygotowawcza sprawdza, czy osoba ta zostaa poinformowana o stawianych jej zarzutach popenienia zbrodni, o jej prawach zagwarantowanych w niniejszym statucie, wcznie z prawem do ubiegania si o tymczasowe zwolnienie przed rozpraw.

2.Osoba, wobec ktrej wydano nakaz aresztowania, moe zoy wniosek o tymczasowe zwolnienie przed rozpraw. Jeeli Izba Przygotowawcza uzna, e warunki okrelone w artykule 58 ustp 1 s spenione, aresztowanie stosuje si w dalszym cigu. Jeeli warunki te nie s spenione, Izba Przygotowawcza zwalnia osob warunkowo lub bezwarunkowo.

3.Izba Przygotowawcza okresowo bada zasadno swojej decyzji o zwolnieniu lub aresztowaniu, jak rwnie moe bada zasadno tej decyzji w kadym czasie na wniosek Prokuratora lub osoby, ktrej decyzja dotyczy. W wyniku dokonanego badania, jeeli wymagaj tego zmienione okolicznoci, Izba Przygotowawcza moe zmieni swoj decyzj w kwestii aresztowania, zwolnienia lub warunkw zwolnienia.

4.Izba Przygotowawcza zapewnia, aby czas trwania aresztowania osoby przed rozpraw nie przekroczy rozsdnego terminu wskutek nieusprawiedliwionego opnienia Prokuratora. Jeeli takie opnienie ma miejsce, Trybuna powinien rozway zwolnienie aresztowanej osoby warunkowo lub bezwarunkowo.

5.W razie koniecznoci Izba Przygotowawcza moe wyda nakaz aresztowania w celu zapewnienia stawiennictwa osoby zwolnionej.

Artyku61 Zatwierdzenie zarzutw oskarenia przed rozpraw1.Z zastrzeeniem postanowie ustpu 2, w rozsdnym terminie po dostarczeniu osoby lub dobrowolnym stawieniu si jej przed Trybunaem, Izba Przygotowawcza odbywa posiedzenie w celu zatwierdzenia zarzutw oskarenia, na podstawie ktrych Prokurator domaga si przeprowadzenia rozprawy. Posiedzenie odbywa si w obecnoci Prokuratora i podejrzanego, jak rwnie jego obrocy.

2.Na wniosek Prokuratora lub z wasnej inicjatywy Izba Przygotowawcza moe odby posiedzenie w celu zatwierdzenia zarzutw oskarenia, na podstawie ktrych Prokurator domaga si przeprowadzenia rozprawy pod nieobecno podejrzanego, jeeli podejrzany:

(a)zrzek si prawa do uczestnictwa; albo

(b)zbieg lub nie mona ustali miejsca jego pobytu, przy czym podjto wymagane kroki w celu zapewnienia stawiennictwa podejrzanego przed Trybunaem i poinformowania go o zarzutach oskarenia, jak rwnie o tym, e odbdzie si posiedzenie w celu zatwierdzenia tych zarzutw.

W takim przypadku podejrzanego reprezentuje obroca, jeeli Izba Przygotowawcza uzna, e wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwoci.

3.W rozsdnym terminie przed posiedzeniem podejrzany:

(a)otrzymuje kopi dokumentu zawierajcego zarzuty, na ktrych Prokurator zamierza opiera oskarenie na rozprawie; i

(b)zostaje poinformowany o dowodach, na ktre Prokurator powoa si w czasie posiedzenia.

Izba Przyg