PRAKTYCZNY MAGAZYN DLA FARMACEUTÓW … · i zmiany do Farmakopei, które stają się...

PRAKTYCZNY MAGAZYN DLA FARMACEUTÓW www.farmacjapraktyczna.pl

Farmacjapraktyczna

Opiekafarmaceutyczna

Opieka to misja, a także przyszłość zawodu farmaceuty. W jakim kierunku powinny pójść zmiany?

TEMAT NUMERU

test – sprawdź, jak się z Tobą pracuje?

PSYCHOLOGIA

Niedobór biotyny – wpływa na wygląd skóry i włosów

Kontrola w aptece

jak się przygotować do kontroli Inspekcji

Sanitarnej

POLPHARMA FARMACEUTOM Nr 7-8 (67) Lipiec-Sierpień 2013 Cena: 6,70 zł

grupa

1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dicortineff

Dicortineff (Neomycinum, Gramicidinum, Fludrocortisoni acetas) Skład i postać: Krople do oczu i uszu, zawiesina. 1 ml zawiera 2 500 j.m. neomycyny w postaci neomycyny siarczanu, 25 j.m. gramicydyny, 1 mg udrokortyzonu octanu. Substancje pomocnicze: benzalkoniowy chlorek, roztwór 0,2 mg/ml. Wskazania: W okulistyce: stany zapalne gałki ocznej, błony naczyniowej, spojówek i brzegów powiek. W laryngologii: stany zapalne ucha zewnętrznego i środkowego, stany zapalne ucha po zabiegach operacyjnych, stany pourazowe zewnętrznego przewodu słuchowego. Dawkowanie i sposób podawania: Zwykle stosowane dawki: W okulistyce. Podanie do oka. 1-2 krople do worka spojówkowego 2 do 5 razy na dobę. W laryngologii: Podanie do ucha. 2-4 krople do przewodu słuchowego na opatrunku 2-4 razy na dobę. Preparat może być również zakrapiany bezpośrednio do przewodu słuchowego. Pacjent powinien leżeć z uchem zwróconym do góry, po zakropieniu pozostać w pozycji leżącej przez około 15 minut. Długość leczenia: do 2 dni po ustąpieniu objawów, lecz nie dłużej niż 7 dni. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu lub inne antybiotyki aminoglikozydowe. Wirusowe, gruźlicze lub grzybicze zakażenia oka lub ucha. Choroby połączone z ubytkami nabłonka rogówki. Jaskra. Perforacja błony bębenkowej ucha, jeśli lek stosowany ma być do ucha. Nie stosować preparatu w przypadku założonych miękkich soczewek kontaktowych. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Ze względu na zawartość w preparacie chlorku benzalkoniowego osoby noszące miękkie (hydro lne) szkła kontaktowe nie powinny zakładać ich w okresie stosowania preparatu. Należy usunąć soczewki kontaktowe przed zakropieniem i odczekać co najmniej 30 minut przed ponownym założeniem. Chlorek benzalkoniowy może powodować podrażnienie oczu i zmienia zabarwienie soczewek kontaktowych. Preparatu nie należy stosować długotrwale, ponieważ może dojść do nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych. Długotrwałe stosowanie preparatu w chorobach oczu może spowodować u osób predysponowanych podwyższenie ciśnienia śródgałkowego. a nawet doprowadzić do powstania zaćmy posteroidowej. Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania leku u pacjentów, u których podejrzewa się perforację błony bębenkowej, ponieważ przedostanie się leku do ucha środkowego może wywołać piekący ból, a nawet uszkodzenie nerwu słuchowego. Działania niepożądane: Preparat jest zazwyczaj dobrze tolerowany i zwykle nie wywołuje istotnych działań niepożądanych. Rzadko (1/10 000 do < 1/1000): niespecy czne zapalenie spojówek lub reakcje uczuleniowe. Może wystąpić świąd lub pieczenie spojówek. Podmiot odpowiedzialny: WZF Polfa SA. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu R/2432 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. ChPL: 2008-12-15

DICO/006/04-2013

neomycyna + gramicydyna + octan fludrokortyzonu

DICORTINEFF1

WSKAZANIA W OKULISTYCE:

1-2 krople do worka spojówkowego 2-5 razy na dobę.

gałki ocznej, spojówek, błony naczyniowej, brzegów powiek.

STANY ZAPALNE:DAWKOWANIE:

NEOMYCYNA + GRAMICYDYNA SZEROKIE SPEKTRUM DZIAŁANIA

PRZECIWBAKTERYJNEGO

FLUDROKORTYZON

ZMNIEJSZENIE ODCZYNÓW ZAPALNYCH I UCZULENIOWYCH

Dicortineff_reklama_FP_DICO_006_04-2013_druk.indd 1 4/16/2013 11:33:51 AM

farmacja praktyczna 7-8/2013 3

spis treści

10

AktuAlności4 Informacje 8 cIekawostkI

10 raport: opIeka farmaceutycz-

na – dlaczego warto?

12 sonda: jak wIdzImy rolę

farmaceuty I aptekI w naj-

blIższej przyszłoścI?

PrAwo14 zapytaj eksperta

oPiekA fArmAceutycznA

18 substytucja apteczna

– nIe zawsze jest możlIwa

20 unIkajmy dzIelenIa tabletek

u pacjentów w wIeku

podeszłym

22 z mIgreną na wakacjach

24 psychologIa-test: jaka jest

twoja rola w zespole?

ProwAdzenie APteki28 segmentacja pacjentów

– jaką ma wartość

30 kontrola w aptece

– Inspekcja sanItarna

nAukA 32 nIedobór bIotyny

34 przyczyny powstawanIa

łupIeżu I jego leczenIe

dermokoSmetyki 36 n jak nawIlżanIe

Życie jeSt Piękne40 metamorfozy z pIrolam szampon

42 w stylu marynarskIm

44 zIołowe mIeszankI

46 kuchnIa farmaceutyczna

47 wIno: wakacyjne grzeszkI

48 kultura

50 krzyżówka

Farmacja Praktyczna®redaktor merytoryczna: Barbara misiewicz-jagielak Redaguje Zespół: Dominika Bandurska, Lilianna Bartowska-Lewicka, Michał Borysiuk, Anna Cielemęcka, Marta Gawrylik, Justyna Grudniak, Monika Jasłowska, Magdalena Kochańska, Marcin Lewandowski, Barbara Misiewicz-Jagielak, Joanna Ordańska-Kucińska, Paulina Pol, Bożenna Płatos, Anna Robak-Reczek, Patryk Starak, Wiktor Zajchowski.

szanowni państwo!

mgr farm. Barbara misiewicz-jagielakredaktor merytoryczna „Farmacji Praktycznej”

na zlecenie: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa Wydawca: Valkea Media SA, ul. Elbląska 15/17, 01-747 Warszawa Redaktor naczelny: Anna Dąbrowska Dyrektor projektu: Tomasz Opiela Projekt graficzny: Adam Świderski

R E

K L

A M

A

W dyskusji na temat systemu ochrony zdro-wia coraz częściej podnosi się zagadnienie opieki farmaceutycznej. W sytuacji, w której pacjenci często czują się zagubieni, opieka farmaceuty jest dla nich bardzo ważna. To farmaceuta jest osobą, która może odpowiedzieć na ważne pytania, to do niego można zwrócić się po pomoc w pierwszej kolejności. Wysoki poziom świadczonej opieki sprawia, że pacjent nie pozostaje zostawiony sam sobie. Dlatego warto, aby to właśnie w naszej placówce poziom opieki farmaceu-tycznej był jak najwyższy. Pamiętajmy, że zawód farmaceuty jest zawodem wyso-kiego zaufania publicznego, a apteka jest miejscem, w którym promuje się zdrowy styl życia, edukuje pacjentów oraz pomaga im w rozwiązywaniu wielu problemów zdro-wotnych. Dlatego potrzebna jest debata na temat tego, jak w dzisiejszych czasach powinna wyglądać opieka farmaceutyczna. Zapraszam do lektury artykułu, w którym staramy się odpowiedzieć na to pytanie.

Opieka nad pacjentem jest

jednym z najważniejszych elementów naszej

misji

28

24

4 farmacja praktyczna 7-8/2013 www.farmacjapraktyczna.pl

informacje

nagroda Prezydenta rzeczypospolitej Polskiej dla Polpharmy

Polpharma SA otrzymała Nagrodę Pre-zydenta RP w kategorii „Innowacyjność”, za opracowanie i wdrożenie do produkcji serii substancji aktywnych z grupy leków przeciw osteoporozie: alendronian sodu, risedronian sodu, kwas zoledronowy i ibandronian sodu.

Zastosowanie innowacyjnych technologii dla czterech substancji z grupy bisfosfonianów pozwoliło Polpharmie zwiększyć efektywność procesów wytwarzania, podnieść konkurencyjność produkowanych substancji i zmini-malizować wpływ produkcji na środowisko. W procesie wytwarzania firma wyeliminowała użycie rozpuszczalni-ków, ograniczyła użycie trójchlorku fosforu o ponad połowę oraz znacząco zmniejszyła zużycie wody i energii. Opracowanie i wdrożenie do skali przemysłowej nagrodzonych technologii odbyło się we współpracy z zespołem naukow-ców z Wydziału Chemii Politechniki Gdańskiej.Substancje oferowane przez firmę trafiają do 114 klientów z Europy, Stanów Zjednoczonych i Azji. Tańsza substancja aktywna – to w kon-sekwencji tańszy lek, co zwiększa dostępność nowoczesnej terapii dla pacjentów cierpiących na osteoporozę – jedną z najczęstszych chorób starzejącego się społeczeństwa.

źródło: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o.

konferencja w lublinieKonferencja pt. „Farmacja dziś i jutro – wytwarzanie i ocena jakości produktów farmaceutycznych” odbyła się w Collegium Universum Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Konferencja organizowana była przez Katedrę i Zakład Farmacji Stosowanej UM w Lublinie oraz Lubelską Okręgową Izbę Aptekarską. Patronem medialnym konferencji był magazyn Farmacja Praktyczna.W ramach Konferencji wy-głoszone były wykłady przez naukowców z różnych ośrodków naukowych. Tematyka wykładów dotyczy-ła problematyki technologii wytwarzania, jak i oce-ny jakości surowców oraz gotowych produktów lecz-niczych. Najważniejszą częścią konferencji była pre-zentacja prac badawczych naukowców z całej Polski. Odbył się też panel dyskusyjny na temat specjalizacji w zakresie farmacji aptecznej. Wzięli w nim udział tacy goście, jak: Konsultant Krajowy ds. farmacji aptecznej dr Elwira Telejko, lubelski Konsultant Wo-jewódzki – dr hab. Ewa Poleszak oraz prezes LOIA mgr Tomasz Barszcz. W ramach konferencji odbyły się także warsztaty praktyczne. Dotyczyły między innymi nowoczesnych metod uwalniania substancji czynnej z różnych form leków, badania parametrów fizycznych i czasu rozpadu tabletek oraz krytycznych atrybutów substancji pomocniczych w rozwoju pro-duktów farmaceutycznych w aspekcie Quality by Design. źródło: www.farmacjastosowana.umlub.pl

uwaga na krztusiec!Niemal trzykrotnie wzrosła liczba zachorowań na krztu-siec – podaje NIZP-PZH. Np. w Polsce w roku 2011 r. odnotowano 1669 zachorowań (zapadalność 4,33 na 100 tys. mieszkańców), w tym 649 wymagających hospita-lizacji. W roku 2012 liczba zachorowań wzrosła niemal trzykrotnie, odnotowano ich 4684 (zapadalność 12,16 na 100 tys. mieszkańców) oraz 1497 przypadków hospi-talizacji. Choroba obecnie występuje najczęściej wśród młodzieży, osób dorosłych oraz starszych. Krztusiec jest najbardziej niebezpieczny dla małych dzieci, u których choroba może mieć ciężki przebieg i prowadzić do poważ-nych powikłań.

źródło: PAP


informacje

Vii Plenerowe Spotkanie Aptekarzy mazowszaOkręgowa Izba Aptekarska w Warszawie po raz siódmy zorganizowała Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza. Tym razem farmaceuci spotkali się na terenie kompleksu pałacowo-parkowego w Jabłonnie, 2 czerwca 2013 r. Patro- nem medialnym wydarzenia była Farmacja Praktyczna. Rozległy park gościł blisko 2 tys. farmaceutów z rodzi- nami z Mazowsza i okolic. Obok bogatego programu arty-stycznego, blisko 20 firm prezentowało swoje produkty oraz zapewniało atrakcje zarówno dla dorosłych, jak i dzie-ci. Dla zwiedzających udostępniony został również Pawilon Królewski, w którym wypoczywał niegdyś król Stanisław August Poniatowski. W scenerii zabytkowego parku sły-nącego z cyklicznie odbywających się koncertów muzyki klasycznej wystąpiła Orkiestra Straussowska Obligato, argentyński śpiewak Carlos Roulet, włoski artysta Marco Bocchin, Natalia Kowalenko z repertuarem Anny German oraz Monika Węgiel. VII Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza było także okazją do zadbania o własne zdrowie, o co w szczególności zatroszczyła się Polpharma. W ramach prowadzonej przez firmę kampanii „Wykryj Jaskrę – Ocal Wzrok” podczas pikniku przeprowadzane były badania okulistyczne w kierunku jaskry, a na stoisku kampanii „Ciśnienie na Życie” dokonywano pomiarów ciśnienia krwi. Dostępne były również porady dermatologiczne, a dla osób chcących zmienić swój wizerunek porady stylisty i wizaży-sty. Wieczór został zwieńczony występem zespołu Feel.


Granty naukowej fundacji PolpharmyNaukowa Fundacja Polpharmy w XI edycji konkursu przyznała dwa granty na oryginalne projekty badawcze wnoszące istotne wartości dla rozwoju medycyny i farmacji.

Na podstawie rekomendacji Rady Naukowej Fundacji tegorocznym laureatem konkursu Fun-dacji został prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik z Wojskowego Instytutu Medycznego, z projektem „Analiza modulacji aktywności inhibitorów kinaz tyrozynowych przez antagonistów receptora angio-tensyny II w raku jasnokomórkowym nerki”. Na realizację projektu Fundacja przeznaczyła 410 tys. zł. Drugim laureatem został dr Remigiusz Worch z Instytutu Fizyki PAN. Jego projekt „Me-chanizm oddziaływania peptydu fuzyjnego wirusa grypy z błonami lipidowymi” otrzymał grant w wy-sokości 333 136 zł. Została również rozstrzygnięta IV edycja konkursu o stypendium naukowe Funda-cji. Celem programu uruchomionego w 2006 r. jest promowanie i nagradzanie najzdolniejszych stu-dentów studiów doktoranckich uczelni medycznych. Nagrodami są stypendia naukowe w wysokości 10 tys. zł, które otrzymało w tym roku 10 najlep-szych doktorantów z uniwersytetów medycznych z całej Polski. Na zdjęciu: od lewej: prof. Piotr Kuna – Przewodniczący Rady Naukowej Fundacji, dr Remigiusz Worch – Instytut Fizyki PAN, prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik – Wojskowy Instytut Me-dyczny oraz Jerzy Starak – Przewodniczący Rady Nadzorczej Polpharmy. źródło: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o.

zmiany w farmakopei europejskiejWydano komunikat Prezesa Urzędu Rejestracji Produk-tów Leczniczych w sprawie zawartości Suplementu 7.7 do siódmego wydania Farmakopei Europejskiej. Prezes URPL informuje, że Suplement 7.7 do Farmakopei Euro-pejskiej, wydanie siódme wprowadza uzupełnienia i zmiany do Farmakopei, które stają się obowiązujące w krajach stosujących Farmakopeę Europejską, w tym w Rzeczpospolitej Polskiej, od dnia 1 kwietnia 2013 r., na podstawie Rezolucji Rady Europy – Council of Europe, European Committee on Pharmaceuticals and Pharma-ceutical Care (CD-P-PH) AP-CPH (12) 1. Więcej na: www.urpl.gov.pl

źródło: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych


informacje

nie przyszła góra do Mahome-ta, więc przyszedł Mahomet do góry – kierując się tą

maksymą, przedstawiciele ogólnopol-skiej kampanii „Ciśnienie na życie” postanowili przebadać zabieganych Polaków w najmniej oczekiwanych miejscach i zachęcić ich do regular-nych pomiarów ciśnienia.

Spokojnie, podatniku!Jeśli ktoś zostawił rozliczenie po-datkowe na ostatnią chwilę, mógł spotkać się z przedstawicielami kam-panii „Ciśnienie na życie”, którzy w ostatnim tygodniu kwietnia odwie-dzili urzędy skarbowe. Mieszkańcy Warszawy, Łodzi i Lublina mieli szansę sprawdzić, jak składanie zeznania podatkowego wpływa na ich ciśnienie. W Łodzi badaniu pod-dał się także wiceprezydent miasta Krzysztof Piątkowski, który zaapelo-wał do mieszkańców o podejmowanie

działań profilaktycznych i regularną kontrolę ciśnienia.

zdrowie jeździ rowerem„Ciśnienie na życie” jest stałym go-ściem na tegorocznych rajdach Me-rida Mazovia MTB. Organizatorzy zmierzyli ciśnienie ok. 600 kolarzom i kibicom podczas wyścigów w Toru-niu i Bydgoszczy. końskie zdrowie na SłużewcuPrzedstawiciele kampanii zagościli także na Torze Wyścigów Konnych, na warszawskim Służewcu. Fani wy-ścigów konnych mieli niepowtarzalną okazję sprawdzić, czy sportowe emo-cje faktycznie przyprawiają ich o szybsze bicie serca. Dodatkowo akcję uświetniła gonitwa o puchar „Ciśnienie na życie”. ciśnienie na… naukę!We współpracy z Centrum Nauki Kopernik w Warszawie Grupa Pol- pharma zorganizowała akcję bezpłat-nych pomiarów ciśnienia tętniczego krwi. Trwała ona przez cały weekend 13 – 14 kwietnia i cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem – w ciągu dwóch dni przebadało się ponad 1300 osób. W międzyczasie odby-wały się pokazy animatorów CNK, dotyczące właściwości ciśnienia at-mosferycznego, oraz liczne konkursy sprawdzające wiedzę gości Centrum na temat nadciśnienia tętniczego.

ciśnienie biznesmenaStoiska kampanii nie zabrakło podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach, 13 – 15 maja, gdzie pielęgniarki

co ma tramwajdo skarbówki?

Farmacja_Praktyczna205x100.indd 1 01/14/2013 13:11 PM

przedstawiciele kampanii „ciśnienie na życie” przeprowadzają pomiary ciśnienia tętniczego krwi nawet w takich miejscach, jak urzędy skarbowe.


W ramach kampanii „Ciśnienie na życie” przeprowa-dzono już 150 tys. pomiarów!


informacje

R E K L A M A

Farmacja_Praktyczna205x100.indd 1 01/14/2013 13:11 PM

mierzyły ciśnienie biznesmenom i po-litykom we wszystkich 11 lokaliza-cjach konferencji. W akcji pomiarów wzięli udział między innymi profesor Jerzy Buzek i poseł John Godson. Wykonano ponad 2 tys. pomiarów. Okazało się, że zdecydowana więk-szość uczestników kongresu miała podwyższone ciśnienie. czerwony autobus na pętliPrzyszła także kolej na kierowców autobusów miejskich. Pod koniec marca w okolicy pętli przy Metrze Wilanowska w Warszawie pojawił się specjalny autokar, w którym kontro-

lowani przez inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego kierowcy au-tobusów komunikacji miejskiej mogli dodatkowo, bezpłatnie, sprawdzić wysokość ciśnienia tętniczego krwi. Średni wynik ciśnienia wśród prze-badanych wyniósł 158/91 mm Hg – jest to wartość znacznie przewyż-szająca normę. Siedzący tryb ży-cia, brak ruchu i nieregularne posiłki – to wszystko znalazło odzwierciedlenie w wyni- kach pomiarów. Do dziś przedstawiciele kampanii zawitali m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania,

Łodzi, Gdańska, Radomia, Zakopa-nego, Krynicy Górskiej, Bydgosz-czy, Torunia, Kołobrzegu, Lublina i Katowic. Już wkrótce mieszkańcy mniejszych miast będą mieli możli-wość skorzystania z badań przepro-wadzanych w specjalnym autobusie kampanii „Ciśnienie na życie”.

Więcej informacji na stronie www.cisnienienazycie.pl

www.farmacjapraktyczna.plPodyskutuj o tym na forum!

@

nawet były premier prof. jerzy Buzek poddał się badaniu ciśnienia tętniczego


informacje/ciekawostki

nowy rodzaj opatrunku

Karol Bocian, student Uniwersytetu Technologiczno- -Przyrodniczego, zdobył główną nagrodę w ogólno- polskim konkursie „Student – Wynalazca 2012/2013”. W konkursie wzięli udział studenci z całej Polski, którzy w trakcie nauki byli twórcami lub współtwórcami wyna-lazku, wzoru użytkowego lub przemysłowego. Z nadesła-nych projektów to właśnie praca Karola Bociana z UTP znalazła się wśród pięciu nagrodzonych w ministerialnym konkursie. Student czwartego roku biotechnologii wraz z zespołem stworzył nowy rodzaj opatrunków hydro-żelowych. Młody badacz opracował projekt, w którego konstrukcji wykorzystał nanocelulozę. „Nasz opatrunek z nanocelulozy ma szereg właściwości leczniczych i przy-spieszających gojenie się ran. Dzięki niemu rana oddycha, a blizny są mniej widoczne. Dodatkowo w innowacyjnym opatrunku znalazł się wyciąg z babki lancetowatej. W niej także znajdują się substancje aktywne, które przyspieszają gojenie” – mówi Karol Bocian. Żeby leczniczy kompres był jeszcze bardziej skuteczny, student dodał do niego nanosre-bro, które ma silne właściwości bakteriobójcze. „Opatrunek doskonale sobie radzi ze szczepami bakterii odpornymi nawet na silne antybiotyki, jak np. gronkowiec złocisty” – tłumaczy laureat konkursu.

źródło: Rynek Zdrowia

czy termin operacji ma znaczenie?Badacze postanowili sprawdzić, czy termin operacji wpływa na powodzenie zabiegu oraz ilość ewentualnych komplikacji. Wnioski wynikające z badań przeprowadzonych przez zespół naukowców z Imperial College London i opublikowanych w „British Medical Journal” są zastanawiające.

Badacze przeanalizowali ponad 4 mln operacji prze-prowadzonych w Anglii między 2008 a 2011 r. We-dług badaczy, ryzyko śmierci jest najmniejsze, jeśli zabieg przeprowadza się w poniedziałek. W kolejne dni tygodnia ryzyko systematycznie rośnie z każdą dobą. Z pacjentów, którzy byli operowani w ponie- działek, zmarło średnio 5,5 na tysiąc chorych. Z tych, którzy trafili na stół operacyjny we wtorek – 6,2, w środę – 6,7, a w czwartek – 7. Z pacjentów operowanych w piątek zmarło 8,2 na tysiąc, czyli o 44 proc. więcej niż w poniedziałek. W przypadku operacji obciążonych największym ryzykiem różnice w tych danych są jeszcze większe. W trudnych przy-padkach umiera 20 z tysiąca pacjentów operowanych w poniedziałek, operowanych w piątek – 30,6, czyli o połowę więcej. Chociaż autorzy unikają stawiania jasnej tezy, co do przyczyn, to formułują swoje podej-rzenia. Według naukowców, przyczyną różnic może być na przykład gorsza opieka w weekendy (mniej lekarzy, mniej doświadczony personel, słabszy dostęp do narzędzi diagnostycznych). źródło: Guardian


Produkt tV radio Prasa Billboard internet

– –

– – – –

– – – –

– – –

– – – –

– –

– – – –

lipiec–Sierpień 2013 – aktywność w mediach

produkt złożony


ciekawostki

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w medycynie przybiera coraz ciekawsze formy. W czasie, sławnego już, przeszczepu twarzy dokonanego w Centrum Onkologii w Gliwicach wykorzystano drukarki 3D. Podczas zabie-gu lekarze wykorzystali trójwymiarowe wydruki modeli czaszki pacjenta i zdrowego człowieka. W udanym prze-prowadzeniu przeszczepu twarzy lekarzom pomogli spe-cjaliści z firmy n-LAB. Za pomocą trójwymiarowej dru-karki stworzyli modele, które ułatwiły lekarzom między innymi weryfikację położenia przeszczepianych tkanek. Po konsultacjach z lekarzami oraz na podstawie danych zebranych w czasie tomografii komputerowej stworzono cztery wydruki. Urządzenie 3D stworzyło modele, wy-korzystując płynną żywicę poliakrylową, utwardzaną światłem ultrafioletowym. Naukowcy wydrukowali dwa modele zniszczonej czaszki pacjenta i dwa modele czasz-ki zdrowej osoby o podobnej budowie – wszystkie w skali 1:1. „W trakcie przygotowywania trójwymiarowego modelu na ekranie komputera zauważalne były znaczne uszkodzenia analizowanej twarzoczaszki. Największym wyzwaniem był wymagany bardzo krótki czas analizy problemu i konieczność błyskawicznego dostarczenia trójwymiarowych modeli do Centrum Onkologii” – po-wiedział dr Marcin Binkowski z laboratorium n-LAB. Naukowcy liczą, że w przyszłości wydruków 3D będzie można używać jako gotowych protez.

źródło: E-prototypy

drukarka 3d pomocą w przeszczepie twarzy

kto odpowiada za menopauzę?Jedna z teorii powstania zjawiska menopauzy tłumaczy jej wystąpienie tzw. „efektem babci”. Wg tej teorii, ko-bieta traci zdolność zajścia w ciążę w wieku, w którym mogłaby zająć się opieką nad wnukami. Kanadyjscy genetycy ewolucyjni z McMaster University spróbowali poszukać własnej teorii na ten temat. Ich zdaniem, prze-kwitanie pojawiło się dlatego, że mężczyźni wybierali kobiety w bardzo młodym wieku. „Ponieważ mężczyźni woleli młodsze partnerki, płodność starszych kobiet prze-stała mieć znaczenie, co z czasem mogło doprowadzić do pojawienia się menopauzy” – powiedział prof. Rama Singh.

źródła: PLOS Computational Biology/BBC

czy Gmo szkodzi pszczołom?W trakcie konferencji GMO 2013 dyskutowano na temat żywności genetycznie modyfikowanej oraz jej wpły- wu nie tylko na zdrowie ludzkie, ale również między innymi na środowisko naturalne. Szczególnie często można spotkać się z doniesieniami o rzekomej szkodliwości GMO na pszczoły.

Prof. dr hab. Piotr Skubała z Katedry Ekologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wypowiadał się w następujący sposób: „Rodzą się różne pytania, kiedy mówimy o wprowadzaniu roślin genetycznie modyfikowanych do środowiska. Czy mamy się oba-wiać ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów? Czy mamy wystarczająco dużo wiarygodnych badań dotyczących tego zagadnienia? Czy możemy w ogóle przewidzieć skutki wprowadzania roślin GMO do środowiska? Czy w ogóle takie badania są potrzebne? Chciałbym się odnieść do tych właśnie kwestii. Jest sporo ilościowo badań dotyczących tych zagadnień, ale w stosunku do skali całego zjawiska można powiedzieć, że tych badań jest jednak niewiele (...). Zagrożenie dla owadów – to jest coś, o czym się wiele dyskutuje – były badania, które dowodziły, że colony collapse disorder (zespół masowego ginięcia pszczoły miodnej) jest spowodowany tym, że pszczoły zjadają pyłek roślin genetycznie modyfikowanych, co osłabia układ trawienny pszczół i otwiera drogę pasożytom. Inne badania mówią, że może to powodować zaburze-nia aktywności żerowania pszczół i zdolności uczenia się. Jest sporo badań, które dowodzą wpływu her-bicydu (stosowanego do ochrony roślin genetycznie modyfikowanych) na ginięcie motyli i pszczół”.

źródło: Biotechnologia.pl

www.farmacjapraktyczna.pl

raport

10 farmacja praktyczna 7-8/2013

zawód farmaceuty cieszy się dużym zaufaniem społecznym. to w aptece pacjenci często szukają pomocy. dlatego tak ważny jest wysoki poziom opieki farmaceutycznej. czym jest dziś taka opieka?

autor: mgr farm. michał Byliniak

mimo, że zawód farmaceuty ma bardzo długą tradycję, pojęcie opieki farmaceutycz-

nej pojawiło się dopiero w latach sie-demdziesiątych XX stulecia. Dwójka profesorów – Charles Hapler i Linda Strand z Uniwersytetu w Minnesocie zdefiniowała opiekę farmaceutyczną jako: „odpowiedzialne działanie farmaceuty, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa farmakotera-pii i podniesienie jakości życia pacjenta”. W Polsce temat opieki farmaceutycznej jest szerzej dysku- towany od czasu, kiedy ustawa re-fundacyjna zakazała reklamy aptek i placówki konkurują ze sobą nie ce- nami, ale wysokim poziomem opieki nad pacjentem. Wiele osób zastana-wia się jednak, czy w czasie kryzysu, w trudnej sytuacji na rynku pracy i wszechobecnego pośpiechu, jest miejsce na realizowanie opieki farmaceutycznej? Jak powinna wyglądać taka opieka? ideał opiekiOpieka farmaceutyczna jest od kilku lat wskazywana jako rozwiązanie wzmacniające pozycję zawodu apte-karza. Powstaje coraz więcej opra-cowań dotyczących jej prowadzenia, wytycznych związanych z zakresem informacji, jakie należy pacjentowi przekazać w przypadku konkretnych jednostek chorobowych. Sięgamy do wzorców z państw, gdzie opieka farmaceutyczna jest realizowana od wielu lat i gdzie przynosi określo-ne korzyści dla pacjentów i budżetu przeznaczonego na opiekę zdrowotną. Część środowiska stawia za przykład Wielką Brytanię, gdzie prowadzenie opieki farmaceutycznej jest współ-

finansowane z budżetu publicznego. Jest to kierunek, o którym warto myśleć. Niestety, w polskich warun-kach często wdrożenie rozwiązań, na których tak zależy środowisku farmaceutycznemu, jest trudne ze względu na obowiązujące prawo. Przyczyną tych trudności jest na przykład brak dostępu do pełnej in-formacji o pacjencie. Oczywiście, każ-da apteka może sama budować bazę informacji o pacjencie i lekach przez niego stosowanych, służącą do wspie-rania doradztwa farmaceuty, jednak jeśli okaże się, że pacjent nie korzysta z usług jednej apteki, to informacje przez nią posiadane mogą okazać się niewystarczające. Przykładem jest tu zapis mówiący o tym, że farma-ceuta może odmówić wydania leku w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta. Na pierwszy rzut oka zapis daje nam bardzo poważne uprawnienia. Ale często farmaceuci nie posiadają narzędzi, które pozwa-lają ustalić faktyczny stan zdrowia pacjenta i podjąć decyzję o odmowie wydania leku w oparciu o wiarygod-ne źródła. czy e-recepta może pomóc w opiece farmaceutycznej? Światełkiem w tunelu jest opisywany w poprzednim numerze projekt e-re-cepty, którego jednym z założeń jest możliwość udostępnienia wszystkim aptekom informacji o lekach zaordy-nowanych przez lekarza i wykupowa-nych przez pacjenta. Doprowadzenie do wprowadzenia w życie takiego rozwiązania jest kluczem do prowa-dzenia opieki farmaceutycznej oraz rewolucyjnej zmiany roli farmaceuty i apteki. Jest także jednym z waż-

nych celów działania samorządu aptekarskiego. Celem naszych przed-stawicieli uczestniczących w pracach nad zmianami w przepisach musi być zapewnienie jak najszerszego dostępu do informacji o pacjencie oraz wspieranie wdrażania rozwią-zań, które pozwolą nam na realne uczestnictwo w farmakoterapii. ujednolicone standardy leczeniaDobrym rozwiązaniem może być też wprowadzenie ujednoliconych stan-dardów stosowania leków (na wzór wprowadzonego w Wielkiej Brytanii „British National Formulary”) obowiązujących lekarzy i farmaceu-tów. Tego rodzaju standardy wpro- wadzane w wielu systemach zdro-wotnych z jednej strony pozwalają regulatorowi na kontrolę nad ordy-nacją leków, z drugiej natomiast dają farmaceutom doskonałe narzędzie do współpracy z lekarzami, pozwa- lając na w pełni profesjonalną i równorzędną komunikację pomię-dzy nimi. Doświadczenia z państw takich jak Wielka Brytania, Szwe-cja, Norwegia, Kanada pokazują, że ujednolicanie standardów oraz wdrażanie szczegółowych procedur prowadzenia farmakoterapii w połączeniu z udostępnieniem farmaceutom informacji o stanie pacjenta oraz prowadzeniem przez apteki profesjonalnej opieki farma-ceutycznej ma niebagatelny wpływ na koszty ponoszone na leczenie oraz wzrost roli farmaceutów w systemie opieki zdrowotnej. W państwach, które wdrożyły tego typu rozwiąza-nia, farmaceuta jest, obok lekarza, kluczową postacią w procesie lecze-

opieka farmaceutyczna – dlaczego warto?

raport


nia, co znowu przekłada się na po- zycję apteki i środowiska aptekar-skiego.

Potrzeba zmiany definicjiJednym z najistotniejszych zadań, jakie stoi przed środowiskiem apte-karskim, jest doprowadzenie do okre-ślenia na nowo roli apteki i aptekarza w systemie ochrony zdrowia. Potrzeb-na jest dyskusja na temat tego, jak powinna wyglądać opieka farmaceutyczna w dzisiejszych czasach. W cią- gu ostatnich lat zmieniły się na przy- kład oczekiwania pacjentów. W nie- pewnej sytuacji na rynku opieki zdrowotnej, gdzie często dostęp do lekarza jest utrudniony, a ceny leków wysokie, pacjenci szukają fachowej pomocy na własną rękę. Dlatego rola farmaceuty jest nie do przecenienia, ponieważ to on ma wiedzę niezbęd- ną do pokierowania pacjentem w odpowiedni sposób. To farmaceuta może zasugerować wizytę lekarską czy zapobiec bardzo niebezpiecznemu zaprzestaniu przez pacjenta terapii przewlekłej i odstawieniu leków. zawód dużego zaufaniaPamiętając o trudno-ściach, jakie napotykamy w codziennej praktyce, nie zapominajmy też o tym, że dobra opieka farmaceutyczna na wysokim poziomie nie musi wcale

generować dodatkowych kosztów ani wiązać się z dużym nakładem dodat-kowej pracy. Opieka nad pacjentem to przecież coś, co robimy na co dzień: życzliwość, chęć rozmowy czy uważna obserwacja przychodzących do apteki pacjentów. Dodatkowo, wbrew wielu opiniom, współpraca z lekarzami z każdym rokiem coraz bardziej się poprawia. Wielu lekarzy jest otwartych na rozmowę z farmaceutami, bo mają świado-mość, że wysoki poziom leczenia wy-maga współpracy w czasie farmako-terapii. Dlatego dla dobra pacjentów warto taką współpracę podejmować. Tym, co warto rozpocząć, jest otwarta i rzeczowa dyskusja o roli farmaceuty, o wykorzystaniu jego wiedzy i ogromnego potencjału, o jego możliwym wpływie na popra-wę wyników leczenia oraz skutecz-ności profilaktyki. A realizowanie opieki farmaceutycznej na wysokim poziomie może przybliżyć nas do krajów zachodnich. Jako przedsta-wiciele zawodu zaufania publicznego, farmaceuci powinni stać się równo-prawnym ogniwem łańcucha opieki

nad pacjentem.


@

farmaceuta jest często pierwszą osobą, do której pacjent zwraca się po pomoc. dlatego tak wartościowa jest życzliwa rozmowa z pacjentem. dzięki niej możemy nie tylko pomóc pacjentowi, ale czasem nawet uratować mu życie

To, co na pewno można rozpocząć, to rzeczowa i otwarta dyskusja o roli farmaceuty


sonda


pytamy farmaceutów, czy ideał opieki farmaceutycznej jest im bliski i jak widzą rolę farmaceuty w dzisiejszym świecie.

mgr farm. Stefan malinowski farmaceuta z GdańskaMoim zdaniem, obecna rola apteka-rza i apteki sprowadza się w większo-ści przypadków do wydawania leków i przekazywania krótkiej, standar-dowej informacji o zasadach przyj-mowania leków. To, czego brakuje, to indywidualizacja przekazywanej informacji. Ale to wynika z mnogości aptek i przyzwyczajania pacjentów do poszukiwania najkorzystniejszej oferty cenowej. Niestety, nasz rynek apteczny to system naczyń połączo-nych i bardzo trudno będzie w krót-kim czasie naprawić błędy, które narastały przez 10 – 20 lat. Ale mam nadzieję, że uda się spowodować, aby na wzór krajów takich jak Wielka Brytania aptekarz miał uprawnienia do ordynacji części leków na receptę, organizowania szczepień, wglądu w dokumentację medyczną pacjen-ta oraz do wpływu na prowadzoną terapię poprzez formalny kontakt z lekarzem, czyli do prowadzenia w pełni profesjonalnej opieki farma-ceutycznej na poziomie europejskim.

mgr farm. zofia Staniszewska farmaceutka z warszawyTrudno jest mi sobie wyobrazić, jak powinna zmienić się apteka. Należy pamiętać, że część właścicieli aptek i magistrów to osoby starsze, które muszą mieć możliwość nauczenia się wszystkich nowinek technicznych, a na to potrzeba czasu. Wszystko jednak jest możliwe. Dwadzieścia lat temu nawet nie myślałam, że w aptekach będzie pracowało się z komputerami i że będzie to nasza codzienność. A jeśli chodzi o pracę z pacjentem, to w mojej aptece więk-szość pacjentów dobrze znamy, wiemy, jakie leki przyjmują, więc już od daw-na wdrażamy opiekę farmaceutyczną

i jakiekolwiek zmiany w tym kierun-ku nie będą dla mnie zaskoczeniem.

mgr farm. katarzyna kowalska farmaceutka z katowicZmienić musi się niemal wszystko – od marż aptecznych po uprawnienia farmaceuty. W Stanach Zjednoczo-nych, Anglii apteki prowadzą bardzo szerokie usługi dla pacjentów, a jedno-cześnie farmaceuci posiadają dostęp do informacji o pacjencie i bez proble-mu mogą wpływać na proces leczenia. Farmaceuta jest kluczową osobą w aptece i od niego zależy, jak apteka działa i w czym się specjalizuje. Praw-da jest też taka, że zmienić musimy się też my – farmaceuci. Utrzymanie się apteki wymaga wysokiego poziomu merytorycznego personelu, ale również pewnych umiejętności sprzedażowych. Dzisiejszy pacjent jest wymagający i aby zaspokoić jego potrzeby, musimy ciągle poszerzać swoją wiedzę i reago-wać na zmieniającą się rzeczywistość. Z tyłu głowy musimy mieć zawsze szeroko pojętą opiekę farmaceutycz-ną. Jej prowadzenie bez podniesienia poziomu wiedzy farmaceutów wydaje się być niemożliwe.

mgr farm. mieczysław wcisło farmaceuta z PoznaniaNa to, co się w aptekach zmieni, zapewne nie będziemy mieć wpływu. Będziemy musieli jedynie ponieść koszty tych zmian. Tak to przynaj-mniej wygląda od wielu lat – coś zostaje ustalone, a my musimy kupić a to komputer, a to drukarkę, a to kolejne wydanie farmakopei. A niestety, nikt nie dba o to, abyśmy mieli szansę na zwiększenie naszych dochodów. Marże są obniżane, nowe apteki otwierają się tuż przy apte-kach istniejących. W takich warunkach trudno jest czasem

jak widzimy rolę farmaceuty i apteki w najbliższej przyszłości?autor: mgr farm. Paweł kowalik

Mam nadzieję, że z czasem farmaceuta, zgodnie z zachodnimi wzorcami, będzie mógł świadczyć pełną opiekę farmaceu- tyczną mgr farm. Stefan Malinowski, farmaceuta z Gdańska


sonda


@

myśleć o opiece farmaceutycznej. Według mnie, wymaga ona czasu i nakładów finansowych, więc bez zwrotu kosztów jej prowadzenia ze strony Ministerstwa Zdrowia trudno jest mi ją sobie wyobrazić. Aby zaszły zmiany na lepsze, musimy wrócić do etyki i jedności środowiska.

mgr farm. michał michnio farmaceuta z warszawySytuacja aptek jest, moim zdaniem, tak zła, że w zasadzie nie wiadomo co należałoby zmienić w pierwszej kolejności, aby było lepiej. Zmiany muszą być przemyślane i komplek-sowe. Poza kwestiami związanymi z finansami (czyli marżami, zakazem reklamy, itd.), kluczowe jest wdroże-nie opieki farmaceutycznej. Opieki na odpowiednim poziomie. Potrzebny jest system dostępu do informacji o każdym pacjencie odwiedzającym aptekę, dostęp do aktualnej bazy le-ków oraz szkolenia, które przygotują

wszystkich farmaceutów do prowa-dzenia opieki farmaceutycznej. Musi-my skupić się na jakości świadczo-nych usług, aby odkleić łatkę „sklepu z lekami” i zbudować w świadomości pacjentów obraz placówki opieki zdrowotnej, w której pacjent otrzy-ma zindywidualizowaną informację o przyjmowanych lekach. W sukurs muszą pójść decyzje Ministra Zdro-wia, który powinien zrozumieć, że odpowiednie wykorzystanie poten-cjału farmaceutów może przynieść ogromne korzyści dla pacjentów, jak i dla budżetu NFZ.

mgr farm. Agnieszka kwapiszewska farma-ceutka z warszawyJak widzę swoją rolę w przy-szłości? Chciałabym mieć czas na rozmowę z pacjentem, na temat jego dolegliwości, stylu życia. Obecnie większość czasu poświęcam na odczytanie recepty, sprawdzenie,

czy zawiera wszystkie potrzebne cyferki oraz przepisanie ich do systemu aptecznego. Przez to, nie mam czasu na analizę interakcji, wytłumaczenie pacjentowi, jak ma przyjmować leki czy jak powinien się odżywiać. Powin-niśmy również mieć możliwość skon-taktowania się z lekarzem i omówie- nia wątpliwości, które pojawiają się podczas rozmowy z pacjentem. Teraz teoretycznie mamy taką możli-wość, jednak w praktyce czasami nie jest to takie proste. A bez tego często nie jesteśmy w stanie pomóc pacjento-wi, nie mówiąc już o prowadzeniu opie-ki farmaceutycznej, która wymagać będzie zarówno czasu, jak i naszego zaangażowania.

Bardzo chciałabym mieć więcej czasu na rozmowę z pacjentem, na temat jego dolegliwości i stylu życia mgr farm. Agnieszka Kwapiszewska, farmaceutka z Warszawy

www.farmacjapraktyczna.pl14 farmacja praktyczna 7-8/2013

prawo

zapytaj ekspertana pytania czytelników naszego miesięcznika, nadesłane do redakcji za pośrednictwem strony www.farmacjapraktyczna.pl, odpowiada mecenas bartłomiej kochlewski, specjalizujący się w prawie pra-cy i regulacjach dotyczących branży farmaceutycznej.

W ostatnim numerze Farmacji Prak- tycznej napisali Państwo, że farmaceuta dokonuje na recepcie adnotacji. A przecież jakiekolwiek zmiany na receptach są zakazane. Poproszę o wyjaśnienie.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich z dnia 8 marca 2012 r., w §16 osoba re-alizująca receptę może uzupełnić dane na recepcie, o ile nie zrobiła tego osoba wystawiająca receptę. Lista danych, które mogą być uzupełnione przez farmaceutę, jest krótka i dotyczy: �określenia kodu uprawnień dodatko-

wych na podstawie dokumentów,�określenia numeru poświadczenia

albo numeru dokumentu uprawnia-jącego do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz symbolu państwa, w którym znajduje się zagraniczna instytucja właściwa dla osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej,�określenia numeru prawa wykony-

wania zawodu osoby wystawiającej receptę,�określenia danych dotyczących

osoby uprawnionej albo świadcze-niodawcy, �określenia numeru PESEL

lub numeru paszportu. Osoba realizująca receptę umieszcza odpowiednią adnotację oraz podpis na rewersie recepty i zamieszcza te dane w komunikacie elektronicznym przeka-zywanym NFZ.

Jakie są dokładnie zasady dotyczące wystawiania recept farmaceutycznych? Ostatnio pacjent powiedział, że w innej aptece dostał lek na taką receptę bez problemu, ja mam jednak wątpliwości, w jakich dokładnie sytuacjach jest zgodne z prawem wystawienie takiej recepty.

Recepta farmaceutyczna wydawana jest przez farmaceutę tylko w przy-padku nagłego zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta. Zgodnie z art. 96 ust. 2 Prawa farmaceutycznego produkt leczniczy zastrzeżony do wy-dawania na receptę lekarską wyda-wany jest w aptece przez farmaceutę w najmniejszym terapeutycznym opakowaniu, z wyłączeniem środków odurzających, substancji psychotro-powych i prekursorów grupy I-R. Fakt wydania produktu leczniczego farmaceuta odnotowuje na sporzą-dzanej recepcie farmaceutycznej. Zgodnie z prawem recepta farma-ceutyczna powinna zawierać nazwę wydanego produktu leczniczego, dawkę, przyczynę wydania produktu leczniczego, tożsamość i adres osoby, dla której produkt leczniczy został wydany, datę wydania, podpis i pieczątkę farmaceuty. Recepta farmaceutyczna zastępuje receptę ze 100 proc. odpłatnością i podlega ewidencjonowaniu.

Czy istnieje jakieś prawne ograniczenie co do liczby posiadanych aptek?

Tak. W ustawie Prawo farmaceu-tyczne istnieje ograniczenie co do liczby posiadanych aptek. Zgod- nie z przepisami, przedsiębiorca nie może posiadać więcej niż 1 proc. aptek na terenie województwa, nie może być również członkiem grupy kapitałowej, która ten waru-nek spełnia. Aptekę może założyć każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w dowolnej formie prawnej, pod warunkiem jednak że: nie prowadzi hurtowni farmaceutycznej lub złożył wnio- sek o wydanie zezwolenia na nie, bez niczyjej rekomendacji.

recepta farmaceutycz-na wydawana jest przez farmaceutę jedynie w przypad-ku nagłego zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta

R E

K L

A M

A

prawo

farmacja praktyczna 6/2013 15

dobra noc… udany dzień

Zolpic (Zolpidemi tartras). Skład i postać: tabletki powlekane. 1 tabl. zawiera 10 mg winianu zolpidemu. Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Wskazania do stosowania: Krótkotrwałe leczenie bezsenności. Dawkowanie i sposób podawania: Sposób podawania: doustnie. Winian zolpidemu jest lekiem działającym bardzo szybko, dlatego powinien być stosowany bezpośrednio przed pójściem spać lub w łóżku. Dorośli: Zalecana dawka dobowa dla dorosłych wynosi 10 mg. Pacjenci w podeszłym wieku: U pacjentów w podeszłym wieku lub pacjentów osłabionych, którzy mogą być szczególnie wrażliwi na winian zolpidemu, zaleca się dawkę 5 mg na dobę. Pacjenci z niewydolnością wątroby: U pacjentów z niewydolnością wątroby, ze względu na zmniejszony klirens i metabolizm winianu zolpidemu, leczenie należy rozpoczynać od dawki 5 mg na dobę. U dorosłych poniżej 65 lat, w dobrym stanie ogólnym i w przypadku niewystarczającej skuteczności mniejszej dawki, dawkę dobową można następnie zwiększyć do 10 mg na dobę. Dzieci i młodzież: Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania zolpidemu u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat nie zostały określone. Z uwagi na to, nie należy stosować zolpidemu w tej grupie pacjentów. Zalecany czas stosowania leku wynosi od kilku dni do dwóch tygodni. Podobnie jak w przypadku innych leków nasennych, winianu zolpidemu nie należy stosować dłużej niż 4 tygodnie. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na winian zolpidemu lub którąkolwiek substancję pomocniczą; napady bezdechu sennego; miastenia; ciężka niewydolność wątroby; ostra niewydolność płuc lub zaburzenia oddychania. Ze względu na brak wystarczających danych, leku nie należy stosować u dzieci i pacjentów z chorobami psychicznymi. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Przed zaleceniem leku nasennego, należy w miarę możliwości wyjaśnić przyczynę bezsenności i wyeliminować czynniki ją wywołujące. Utrzymywanie się bezsenności po 7 – 14 dniach leczenia, może wskazywać na występowanie pierwotnych zaburzeń psychicznych lub zycznych i powinno być poddane wnikliwej ocenie; Niewydolność oddechowa: Ze względu na to, że leki nasenne mogą hamować czynność ośrodka oddechowego, należy zachować ostrożność w przypadku stosowania zolpidemu u pacjentów z zaburzeniem czynności oddechowej. Stosowanie u dzieci i młodzieży: Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania zolpidemu u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat nie zostały ustalone. Z tego względu nie należy stosować zolpidemu w tej grupie pacjentów. W badaniach prowadzonych w czasie 8 tygodni u dzieci w wieku od 6 do 17 lat z objawami bezsenności związanymi z występowaniem zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami układu nerwowego, w grupie stosującej zolpidem obserwowano zwiększoną częstość występowania działań niepożądanych w porównaniu do grupy stosującej placebo. Dotyczyło to następujących działań niepożądanych: zawroty głowy (23,5% w stosunku do 1,5%), bóle głowy (12,5% w stosunku do 9,2%) i omamy (7,4% w stosunku do 0%); Depresja: Winian zolpidemu, tak jak inne leki nasenne, należy ostrożnie stosować u pacjentów z objawami depresji. Ze względu na istnienie ryzyka prób samobójczych w tej grupie pacjentów, przepisywana ilość leku powinna być jak najmniejsza, aby zapobiec celowemu przedawkowaniu. Podczas stosowania zolpidemu może ujawnić się wcześniej istniejąca depresja. Ze względu na to, że bezsenność może być objawem depresji, należy pacjenta ponownie zbadać w przypadku utrzymywania się bezsenności; Tolerancja: Podczas stosowania dłuższego niż kilka tygodni, obserwuje się niekiedy zmniejszenie skuteczności leków nasennych; Uzależnienie: Stosowanie leków nasennych może prowadzić do rozwoju uzależnienia psychicznego i zycznego. Niebezpieczeństwo rozwoju uzależnienia wzrasta proporcjonalnie do stosowanej dawki oraz czasu trwania leczenia, jest ono również większe u pacjentów uzależnionych od alkoholu lub narkotyków w wywiadzie. Tacy pacjenci powinni być pod obserwacją podczas stosowania leków nasennych. U pacjentów, u których doszło do rozwoju uzależnienia, po nagłym odstawieniu leku mogą wystąpić objawy, takie jak na przykład: bóle głowy i mięśni, lęk i napięcie psychiczne, niepokój, splątanie i drażliwość, a w ciężkich przypadkach mogą również wystąpić: derealizacja, depersonalizacja, nadwrażliwość na bodźce dźwiękowe, światło i dotyk, drętwienie i mrowienie kończyn, omamy i napady drgawkowe. Bezsenność z odbicia: Jest to przemĳ ający zespół, w którym nasileniu ulegają objawy będące przyczyną przepisania leku. Może on wystąpić po odstawieniu produktu. Bezsenności z odbicia towarzyszyć mogą inne objawy, takie jak zmiany nastroju, niepokój, lęk. Pacjenta należy poinformować o możliwości wystąpienia bezsenności z odbicia. Ponieważ ryzyko wystąpienia tych objawów jest większe po nagłym odstawieniu leku, zaleca się stopniowe zmniejszanie jego dawki. Istnieją doniesienia, że w przypadku stosowania leków nasennych o krótkim czasie działania, zespół odstawienny może występować w przerwie pomiędzy kolejnymi dawkami, zwłaszcza wtedy gdy dawki te są duże; Niepamięć: Leki nasenne mogą powodować niepamięć następczą, która występuje najczęściej w kilka godzin po przyjęciu leku. Aby zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia, pacjent powinien zapewnić sobie 7-8 godzin nieprzerwanego snu; Reakcje psychiczne i „paradoksalne”: Podczas stosowania leków nasennych (szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku) mogą wystąpić reakcje takie, jak: niepokój, pobudzenie, rozdrażnienie, agresywność, urojenia, napady wściekłości, koszmary nocne, omamy, psychozy, nieadekwatne zachowanie i inne zaburzenia zachowania. W takich przypadkach leczenie należy przerwać; Somnambulizm i podobne rodzaje zachowań: U pacjentów, którzy przyjmowali zolpidem i nie obudzili się całkowicie, mogą wystąpić następujące zaburzenia: chodzenie we śnie i podobne zaburzenia zachowania, takie jak prowadzenie pojazdu we śnie, przygotowanie i spożywanie jedzenia, rozmowy telefoniczne lub stosunki seksualne we śnie z niepamięcią wykonywanych czynności. Jak się wydaje, spożycie alkoholu lub przyjęcie innych leków o działaniu depresyjnym na ośrodkowy układ nerwowy, w skojarzeniu z zolpidemem, zwiększa ryzyko występowania takich zachowań, podobnie jak stosowanie zolpidemu w dawkach przekraczających maksymalną zalecaną dawkę. U pacjentów zgłaszających takie zachowania (np. prowadzenie pojazdu we śnie), ze względu na bezpieczeństwo pacjenta jak i innych osób należy rozważyć przerwanie stosowania zolpidemu. Produkt zawiera laktozę. Nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Działania niepożądane: Działania niepożądane wymienione poniżej uszeregowano według częstości występowania przy zastosowaniu następującej konwencji: bardzo często (>1/10), często (>1/100 do <1/10), niezbyt często (>1/1000 do <1/100), rzadko (>1/10 000 do <1/1000), bardzo rzadko (<1/10 000), nie znana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Istnieją dowody, że działania niepożądane po zastosowaniu winianu zolpidemu, zwłaszcza ze strony przewodu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego, zależą od dawki. Działania niepożądane są mniej nasilone, jeżeli lek jest przyjmowany bezpośrednio przed pójściem spać lub w łóżku. Obserwuje się je częściej u pacjentów w podeszłym wieku. Zaburzenia układu immunologicznego: Częstość nieznana: obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia psychiczne: Często: omamy, pobudzenie koszmary senne; Niezbyt często: stan splątania, drażliwość; Częstość nieznana: niepokój, agresja, urojenia, gniew, zaburzenia zachowania, psychozy, somnambulizm, uzależnienie (po przerwaniu leczenia mogą wystąpić objawy odstawienne lub zjawiska „z odbicia”), zaburzenia libido, aktywność podczas snu: chodzenie we śnie i podobne zaburzenia zachowania, takie jak prowadzenie pojazdu we śnie, przygotowanie i spożywanie jedzenia, rozmowy telefoniczne lub stosunki seksualne we śnie z niepamięcią wykonywanych czynności. Większość psychicznych działań niepożądanych związana jest z reakcjami paradoksalnymi. Zaburzenia układu nerwowego: Często: senność, bóle głowy, zawroty głowy, nasilenie bezsenności, niepamięć następcza (niepamięć może być związana z nieprawidłowym zachowaniem); Częstość nieznana: senność utrzymująca się następnego dnia po zażyciu leku, zaburzenia świadomości. Zaburzenia oka: Niezbyt często: podwójne widzenie. Zaburzenia żołądka i jelit: Często: biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: Częstość nieznana: zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Częstość nieznana: wysypka, świąd, pokrzywka, nadmierne pocenie się. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: Częstość nieznana: osłabienie mięśni. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: Często: zmęczenie; Częstość nieznana: zaburzenia chodu, tolerancja na lek, upadek (głównie u pacjentów w podeszłym wieku oraz w przypadkach, kiedy zolpidem nie był przyjmowany zgodnie z zaleceniami). Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma S.A. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu nr 9890 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. ChPL: 2013.06.14.

10 mg x 20 tabl.Dostępne opakowanie:

ZOLP/015/02-2013

Zolpic_Prasowa_205x297_2_07_2013.indd 1 2013-07-02 10:07:01

R E

K L

A M

A


prawo

Jakie są zasady prawne dotyczące wystawienia w aptece automatu do samodzielnego pomiaru ciśnienia przez pacjentów?

kwestia wystawiania aparatu do mierzenia ciśnienia budziła wiele kontrowersji i była przedmiotem rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który 11 sty- cznia 2012 r. w sprawie o sygn. II GSK 1365/10 (http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/0CD67DD23F) orzekł, że: „Apteka ogólnodostępna jako placówka ochrony zdrowia może posiadać ciśnieniomierz do dokony-wania bezpłatnego pomiaru ciśnienia tętniczego przez jej klientów. Taka interpretacja art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r., Nr 45, poz. 271 ze zm.), w której ustawodawca określając zakres działania apteki, użył wyrażenia „w szczególności”, pozostaje w zgo-dzie z art. 68 ust. 1 Konstytucji RP, z którego można wywieść podmio-towe prawo jednostki do ochrony zdrowia oraz obiektywny nakaz podejmowania przez władze publicz-ne takich działań, które są konieczne dla należytej ochrony i realizacji tego prawa, dopuszczający możliwość dokonywania bezpłatnego pomiaru ciśnienia w aptece ogólnodostęp-nej, i stwierdził nieważność decyzji organów administracji niższych instancji w tej sprawie. Zdaniem NSA, apteka ogólnodostępna, jako placówka ochrony zdrowia, może posiadać ciśnieniomierz do dokony-wania bezpłatnego pomiaru ciśnienia tętniczego przez jej klientów. Sąd uznał także, że przepisy ustawy Prawo farmaceutyczne nie stanowią podstawy prawnej zakazu wysta-wienia ciśnieniomierza do użytku klientom apteki. Jak dokładnie wygląda wprowadze-nie w Polsce unijnych przepisów o zgłaszaniu działań niepożądanych leków? Czy wprowadzono już odpo-wiednie przepisy? Gdzie pacjenci mogą zgłaszać działania niepożądane i czy farmaceu-ta też może zgłaszać takie działania? Dyrektywa Parlamentu Eu-ropejskiego i Rady 2010/84/UE nadała pacjentom prawo do bezpośredniego zgłaszania niepo-

żądanych działań leków. W Polsce niedawno Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz niektó-rych innych ustaw, który dostosuje nasze prawo do norm unijnych. Zgodnie z tym projektem, Urząd Rejestracji Produktów Leczni- czych, Wyrobów Medycznych i Pro- duktów Biobójczych będzie wprowa- dzał do europejskiej bazy danych EudraVigilance informacje o przy-padkach działań niepożądanych produktów leczniczych. Pamiętajmy, że działanie niepożądane produktu leczniczego – w myśl ustawy Prawo farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 r. – stanowi każde niekorzyst-ne i niezamierzone działanie leku, występujące podczas stosowania dawek zalecanych u ludzi (w celach profilaktycznych, diagnostycznych, terapeutycznych lub modyfikujących funkcje fizjologiczne). Lista osób uprawnionych do zgłaszania działań niepożądanych leków obejmuje pra-cowników ochrony zdrowia: lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weteryna-rii, pielęgniarki i magistrów farma-cji, a także podmioty odpowiedzialne za wytwarzanie leków. Obecnie nie są honorowane zgłoszenia bezpośrednio od pacjentów, niepotwierdzone przez osobę wykonującą zawód medyczny. Zgłoszenie działania niepożądanego danego leku należy odnotować na specjalnie przygotowanym formula-rzu. Najważniejsze informacje, które powinny być zawarte w formu-larzu, to:nazwa produktu leczniczego,�charakter działania niepożądane-

go (opis reakcji),dane chorego (inicjały),�dane osoby zgłaszającej (lekarza,

farmaceuty, pielęgniarki).

Formularz zgłoszeniowy dostępny jest w Urzędzie Rejestracji Produk-tów Leczniczych oraz jako załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2003 r. Adres: www.urpl.gov.pl

Zgłoszenie działania niepożądane-go leku należy przygotować na specjalnie przygotowa-nym formu-larzu


@

R E

K L

A M

A


prawo

R E

K L

A M

A


opieka farmaceutyczna

czy zawsze polecanie pacjentom zamienników jest wskazane? w jakich przypadkach lepiej jest nie zamieniać leków?

ustawodawca nałożył na farmaceutów realizujących recepty na leki refundowane

obowiązek informowania pacjenta o możliwości nabycia tańszego odpowiednika, którego cena deta- liczna nie przekracza limitu oraz ceny leku przepisanego przez leka-rza. Zamiennik musi posiadać te same wskazania terapeutyczne.

kiedy leki mogą być zamieniane?Należy podkreślić, że zamiana leku przepisanego na recepcie na inny, tańszy produkt leczniczy, możliwa jest jedynie wówczas, gdy obydwa produkty posiadają identyczne zarejestrowane wskazania. Dlatego też podstawową informacją, jakiej potrzebujemy do zamiany produktu leczniczego, jest znajomość zareje-strowanych wskazań określonych w pkt. 4.1. Charakterystyki Pro-duktu Leczniczego i aktualnego obwieszczenia ministra zdrowia w sprawie wykazu refundowa-nych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywie-niowego oraz wyrobów medycz-nych. Wspomniane obwieszczenie ministra zdrowia wyznacza zasady refundacji produktów leczniczych w zarejestrowanych wskazaniach (kolumna 12. obwieszczenia), a w ściśle określonych przypadkach również we wskazaniach pozarejstracyjnych (kolumna 13. obwieszczenia). Dodatkowo należy podkreślić fakt, że leki są rejestro-warowane w różnym czasie. dlatego w bardzo wielu przypadkach

istnieją różnice we wskazaniach leków

zawierających tę samą substancję

czynną w tej samej postaci.

różnice w chPl Dodatkowym utrudnieniem jest praktyka ministerstwa zdrowia polegająca na obejmowaniu refun-dacją zarejestrowanych wskazań w momencie wydania decyzji refundacyjnej. Konsekwencją tych działań są różnice w Charaktery-stykach Produktów Leczniczych, głównie właśnie w zakresie wska-zań. Ogromnym problemem jest fakt, że farmaceuta realizujący receptę nie posiada wiedzy, w związku z jakim wskazaniem lekarz przepisał pacjentowi kon-kretny lek. Jeśli produkt leczniczy został przepisany we wskazaniu pozarejestracyjnym podlegającym refundacji, nie można dokonać zamiany produktu na tańszy zamiennik, jeśli ten nie posiada po-zarejestracyjnych wskazań refun-dacyjnych określonych w kolumnie 13. obwieszczenia. Przykład Produkt leczniczy Polprazol PPH 40 mg posiada refundację zarówno w zare-jestrowanych wskazaniach wy-mienionych w pkt. 4.1. ChPL, jak również we wskazaniach pozareje-stracyjnych określonych w sposób enumeratywny (niepodlegający dowolnej modyfikacji) w kolumnie 13. obwieszczenia. W przypadku leku Polprazol w kolumnie 13. wymieniono: �chorobę refluksową, ��zapalenie błony śluzowej

żołądka, �chorobę wrzodową, �zapalenie trzustki, ��leczenie przy długotrwałym

stosowaniu NLPZ – u dzieci do 2. roku życia.

autor: mgr prawa, dr n. med. justyna zajdel

nie zawsze zamiana leków jest możliwa, szczególnie, że farmaceuta nie posiada wiedzy, co do wskazania, wg którego wystawiono receptę

Substytucja apteczna – nie zawsze jest możliwa

Substytucja apteczna – nie zawsze jest możliwa




@

dla porównania, produkty lecznicze

ultop i Helicid forte posiadają refun-dację wyłącznie we wskazaniach rejestracyjnych i nie posiadają refundacji w żadnym wskazaniu pozarejestracyjnym.

Pamiętajmy, że działanie far-maceuty polegające na zamianie produktu przepisanego na recepcie, który posiada pozarejstracyjne wskazania refundacyjne na pro-dukt, który może zostać wydany z refundacją jedynie w zareje-strowanych wskazaniach, naraża farmaceutę na ryzyko odmowy przyznania refundacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dodatkowo naraża farmaceutę na odpowiedzialność za negatywne skutki działania produktu leczni-czego wydanego pacjentowi, mimo braku rejestracji we wskazaniu,

w związku z którym lekarz zaordynował lek.

nazwa, postać i dawka leku

kolumna 12 (wskazania

rejestracyjne)

kolumna 13 (refundacyjne

wskazania pozarejestracyjne)

kolumna 14 (Poziom

odpłatności)

polprazol® pph, kapsułki

dojelitowe twarde, 40 mg

we wszystkich zarejestrowanych

wskazaniach na dzień wydania

decyzji

choroba refluksowa, zapalenie błony śluzo-wej żołądka, choroba wrzodowa, zapalenie

trzustki oraz przy dłu-gotrwałym stosowaniu

nlpz – u dzieci do 2. roku życia

50%

ultop, kapsułki

dojelitowe twarde, 40 mg

we wszystkich zarejestrowanych


decyzji

brak refundacjI

50%

helicid forte,kapsułki

dojelitowetwarde, 40 mg

we wszystkichzarejestrowanych


decyzji

brak refundacjI

50%

obwieszczenie ministra zdrowia z dnia 24 czerwca 2013 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 lipca 2013 r.



unikajmy dzielenia tabletek u pacjentóww wieku podeszłym

błędem jest zalecanie pacjentom dzielenia tabletek, jeśli dostępne są postacie leku zawierające dawkę terapeutyczną.

autor: dr jarosław worońklinika leczenia bólu i opieki paliatywnej uj cm kraków, zakład farmakologii klinicznej katedry farmakologii uj cm kraków


@

R E

K L

A M

A

wpraktyce klinicznej coraz częściej można spotkać się z praktyką dzielenia tabletek

leków przeciwbólowych. Jest kilka argumentów przeciwko takiemu dzia-łaniu, które warto wziąć pod uwagę.

wiek pacjentaNależy pamiętać, że leczeniu przeciw- bólowemu często poddawani są pa-cjenci po 60. roku życia (np. z powodu choroby zwyrodnieniowej sta-wów). Często więc terapia jest terapią przewlekłą. Dodatkowo pacjenci w wieku podeszłym, z powodu licznych scho- rzeń współistniejących, często przyj-mują polifarmakoterapię, co niestety sprzyja pomyłkom podczas dawkowania leków. Dlatego należy pa-cjentowi ułatwić utrzymanie terapii i umożliwić przyjmowanie prawidło-wych dawek leków.

utrzymanie terapiiJednym z warunków trwałego stosowania przez pacjenta zaleceń lekarskich jest jednoznaczny i jak najprostszy schemat dawkowania leków. Podczas przewlekłego stosowania leków pacjen-ci rozpoznają je często nie po nazwie, a po wyglądzie. Wielkość, kształt oraz kolor tabletki czy kapsułki jest cechą rozpoznawczą, dzięki której pacjent wie, o jakiej porze dnia i w jakiej liczbie dany lek jest przyjmowany. W badaniach przeprowadzonych na grupie ponad 5000 pacjen-tów, którzy przyjmowali leki przeciwbólowe, wykazano, że zmiana leku czy schema-tu dawkowania może stać się przyczyną pomyłek u 36% pacjentów1. Taką zmianą jest

niewątpliwie zalecenie dzielenia table-tek, pomimo tego, że dotychczas pacjent przyjmował całą tabletkę. Czasa-mi zalecenie takie jest przekazywane pacjentowi pomimo tego, że dostępne są postacie leku, których dzielić nie potrzeba, gdyż zawierają terapeutycz-ną dawkę substancji czynnej! Pomyłki podczas dawkowania leków mogą doprowadzać do wystąpienia działań niepożądanych, które nierzadko znie-chęcają pacjenta do kontynuowania farmakoterapii. Mogą także dopro-wadzić do przedawkowania, a także ujawnienia się klinicznych skutków pomiędzy równocześnie stosowanymi lekami, które w wielu przypadkach są dawkozależne2. Nie bez praktycz-nego znaczenia są również techniczne problemy z podziałem tabletek, które mogą w konsekwencji doprowadzać do tego, że uzyskana w ten sposób dawka leku jest nieprecyzyjna i może powodować zmianę trwałości sub-stancji leczniczej. Wynika z tego jasne wskazanie, aby nie zalecać pacjentom podziału tabletek, gdy z punktu racjo- nalnej farmakoterapii nie jest to niezbędne. Korzyść z takiego postę- powania jest wątpliwa, natomiast po-tencjalne zagrożenia z tym związane są znaczne.

Piśmiennictwo:1. Wehling M.: Drug Therapy for the elderly. Springer-Verlag, Wiedeń 2013.

2. Van der Zee MHA, Daly AK.: Pharma-cogenetics and Individualized Therapy.

Pomyłki podczas dawkowania leków mogą doprowadzić do ujawnienia się dawkoza-leżnych klinicznych skutków pomiędzy równocześnie stosowanymi lekami

zapytaj Przedstawiciela A

ptecznego o ofertę na Poltram Com

boPoltram

Combo (Tram

adoli hydrochloridum +

Paracetamolum

). Skład i postać: 1 tabletka powlekana zawiera 37,5 mg chlorowodorku tram

adolu i 325 mg paracetam

olu. Wskazania: Objawowe leczenie bólu o um

iarkowanym i dużym

nasileniu. Zastosowanie leku należy ograniczyć do tych pacjentów z bólem o um

iarkowanym i dużym

nasileniu, którzy wymagają zastosowania połączenia tram

adolu z paracetamolem

. Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli i młodzież (≥ 12 lat). Dawkę ustala się w zależności

od stopnia nasilenia bólu oraz odpowiedzi pacjenta na lek. Początkowa zalecana dawka to 2 tabletki preparatu Poltram Com

bo. W razie potrzeby m

ożna przyjąć kolejne dawki, nie przekraczając 8 tabletek (co odpowiada 300 mg tram

adolu i 2600 mg paracetam

olu) na dobę. Odstęp pomiędzy dawkam

i nie powinien być krótszy niż 6 godzin. W żadnych okolicznościach Poltram

u Combo nie należy stosować dłużej niż jest to bezwzględnie konieczne. Jeśli ze względu na rodzaj i ciężkość schorzenia niezbędne jest

długotrwałe stosowanie preparatu, należy uważnie i regularnie obserwować pacjenta (z przerwami w stosowaniu, jeśli to m

ożliwe) w celu weryfi kacji konieczności dalszego stosowania. Dzieci: Nie ustalono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania Poltramu Com

bo u dzieci w wieku < 12 lat. Dlatego nie zaleca się stosowania preparatu w tej grupie wiekowej. Pacjenci w podeszłym

wieku. Można podawać zwykle stosowane dawki, jednak pam

iętać, że u ochotników > 75 lat okres półtrwania fazy wydalania

po podaniu doustnym zwiększał się o 17%

. U pacjentów > 75 lat zalecany odstęp pom

iędzy podaniem dawek powinien być dłuższy niż 6 godz., ze względu na zawartość tram

adolu. Ze względu na zawartość tramadolu nie należy stosować Poltram

u Combo u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny <

10 ml/m

in). U pacjentów z umiarkowaną niewydolnością nerek (klirens kreatyniny 10-30 m

l/min), należy wydłużyć odstępy m

iędzy kolejnymi dawkam

i do 12 godzin. Ponieważ na drodze hem

odializy lub hemofi ltracji tram

adol jest usuwany bardzo powoli, podanie po dializie w celu utrzymania analgezji nie jest konieczne. U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby stosowanie preparatu Poltram

Combo jest przeciwwskazane. U pacjentów z um

iarkowanymi zaburzeniam

i czynności wątroby można rozważyć ostrożne stosowanie, pod warunkiem

wydłużenia odstępów pomiędzy poszczególnym

i dawkami. Sposób podawania: Doustnie. Tabletki należy połykać w całości, popijając wystarczającą

ilością płynu. Nie należy tabletek łamać ani żuć. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na tram

adol, paracetamol lub na którąkolwiek substancję pom

ocniczą. Ostre zatrucie alkoholem, lekam

i nasennymi, ośrodkowo działającym

i lekami przeciwbólowym

i, opioidami lub lekam

i psychotropowymi. Poltram

u Combo nie wolno stosować u pacjentów, którzy zażywają lub w ciągu 2 tygodni poprzedzających leczenie zażywali inhibitory m

onoaminooksydazy (M

AO). Ciężka niewydolność wątroby. Padaczka oporna na leczenie. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: W

celu uniknięcia przypadkowego przedawkowania, pacjenta należy poinformować, aby nie przekraczał zalecanej dawki oraz nie stosował jednocześnie innych produktów leczniczych zawierających paracetam

ol (w tym sprzedawanych bez recepty) lub tram

adol bez zgody lekarza. Nie należy stosować Poltramu Com

bo: u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny <10 m

l/min) oraz w przypadku ciężkiej niewydolności oddechowej.

U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby stosowanie preparatu jest przeciwwskazane. Ryzyko przedawkowania paracetamolu jest większe u pacjentów z chorobą wątroby niespowodowaną m

arskością poalkoholową. U pacjentów z umiarkowanym

i zaburzeniami czynności wątroby m

ożna rozważyć ostrożne stosowanie, pod warunkiem wydłużenia odstępów pom

iędzy poszczególnymi dawkam

i. Tramadolu nie należy stosować w leczeniu uzależnienia od opioidów. M

imo że tram

adol jest agonistą receptorów opioidowych, nie znosi on objawów odstawiennych. U pacjentów ze zwiększonym

ryzykiem wystąpienia drgawek lub przyjm

ujących równocześnie inne leki obniżające próg drgawkowy, szczególnie z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, ośrodkowo i miejscowo działające leki przeciwbólowe opisywano występowanie drgawek. Pacjenci z wyrównaną padaczką oraz osoby podatne na występowanie drgawek m

ogą być leczone tram

adolem wyłącznie, gdy jest to bezwzględnie konieczne. Drgawki występowały u pacjentów otrzym

ujących tramadol w zalecanych dawkach. Ryzyko m

oże się zwiększyć w przypadku przyjmowania dawek tram

adolu większych niż zalecane. Nie należy stosować z opioidami o działaniu agonistyczno-antagonistycznym

(nalbufi na, buprenorfi na, pentazocyna). Poltram Com

bo powinien być stosowany ze szczególną ostrożnością u pacjentów: uzależnionych od opioidów, po urazach głowy, ze stanam

i drgawkowymi, z zaburzeniam

i dróg żółciowych, we wstrząsie, z zaburzeniami świadom

ości o niewyjaśnionej etiologii, z ośrodkowymi lub obwodowym

i zaburzeniami oddechowym

i, ze zwiększonym ciśnieniem

wewnątrzczaszkowym. Przedawkowanie m

oże mieć toksyczne działanie na wątrobę. W

dawkach terapeutycznych tramadol m

oże powodować objawy odstawienne. Rzadko obserwowano uzależnienie lub nadużywanie. Po nagłym odstawieniu m

ogą wystąpić objawy podobne do obserwowanych po odstawieniu opioidów. Zgodnie z doświadczeniem

klinicznym uważa się, że objawów odstawienia m

ożna uniknąć poprzez stopniowe zmniejszenie dawki podczas odstawiania leku, szczególnie po długotrwałym

okresie leczenia. W pojedynczej pracy opisano, że zastosowanie tram

adolu podczas znieczulenia ogólnego enfl uranem i podtlenkiem

azotu nasiliło wspomnienia śródoperacyjne. Do czasu wyjaśnienia powyższego działania należy unikać stosowania tram

adolu podczas płytkiej narkozy. Działania niepożądane: Najczęstszym

i działaniami niepożądanym

i, zgłaszanymi u >

10% pacjentów podczas badań klinicznych były: nudności, zawroty głowy i senność. Poniżej wym

ienione działania niepożądane zostały przedstawione zgodnie z częstością występowania i klasyfi kacją układów i narządów. Zaburzenia psychiczne: często: splątanie, zmienność nastrojów (lęk, nerwowość, euforia), zaburzenia snu; niezbyt często: depresja, om

amy, koszm

ary senne, niepamięć; rzadko: uzależnienie; bardzo rzadko:

nadużywanie (w obserwacji po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu). Zaburzenia układu nerwowego: bardzo często: zawroty głowy, senność; często: ból głowy, drżenie; niezbyt często: mim

owolne skurcze mięśni, parestezje, szum

w uszach; rzadko: ataksja, drgawki. Zaburzenia oka: rzadko: niewyraźne widzenie. Zaburzenia serca: niezbyt często: kołatania serca, tachykardia, zaburzenia rytmu serca. Zaburzenia naczyniowe: niezbyt często: nadciśnienie tętnicze. Zaburzenia układu oddechowego,

klatki piersiowej i śródpiersia: niezbyt często: duszność. Zaburzenia żołądka i jelit: Bardzo często: nudności; często: wymioty, zaparcie, suchość w jam

ie ustnej, biegunka, ból brzucha, niestrawność, wzdęcia; niezbyt często: dysfagia, czarne stolce. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: niezbyt często: podwyższenie aktywności aminotransferaz. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: często: nadm

ierna potliwość, świąd; niezbyt często: reakcje skórne (np. wysypka, pokrzywka). Zaburzenia nerek i dróg moczowych:

niezbyt często: albuminuria, zaburzenia m

ikcji (zaburzenia w oddawaniu moczu i zatrzym

anie moczu). Zaburzenia ogólne i stany w m

iejscu podania: niezbyt często: dreszcze, uderzenia gorąca, ból w klatce piersiowej. Mim

o, iż w czasie badań klinicznych nie obserwowano niżej wymienionych działań niepożądanych, związanych ze stosowaniem

tramadolu lub paracetam

olu, nie można jednak wykluczyć ich wystąpienia. Tram

adol: Niedociśnienie ortostatyczne, bradykardia, zapaść. Doświadczenie po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu opisuje rzadkie przypadki zm

ian działania warfaryny, w tym wydłużenie czasu protrom

binowego. Rzadko: reakcje nadwrażliwości ze strony układu oddechowego (na przykład duszność, skurcz oskrzeli, świszczący oddech, obrzęk naczynioruchowy) oraz anafi laksja. Rzadko: zmiany apetytu, osłabienia narządu ruchu oraz zaham

owanie oddychania. Mogą wystąpić zaburzenia psychiczne różniące się m

iędzyosobniczo, co do nasilenia i rodzaju. M

ogą to być zmiany nastroju (zwykle euforia, sporadycznie dysforia), zm

iany aktywności (zwykle zmniejszenie, sporadycznie zwiększenie) oraz zm

iany zdolności do percepcji poznawczej i zmysłowej (np. zachowania decyzyjne, zaburzenia postrzegania). Zgłaszano przypadki pogorszenia astm

y, jednak nie ustalono związku przyczynowego. Po nagłym odstawieniu m

ogą wystąpić objawy podobne do obserwowanych po odstawieniu opioidów: pobudzenie, niepokój, nerwowość, bezsenność, hiperkineza, drżenia oraz zaburzenia żołądka i jelit. Inne działania niepożądane, które w rzadkich przypadkach występowały po nagłym

odstawieniu tramadolu, to: napady paniki, silny niepokój, om

amy, parestezje, dzwonienie w uszach i inne objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Paracetam

ol: Działania niepożądane występują rzadko, ale mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości, w tym

wysypka skórna. Istnieją doniesienia o występowaniu zaburzeń m

orfologii krwi, w tym trom

bocytopenii i agranulocytozy, które niekoniecznie mogły m

ieć związek ze stosowaniem paracetam

olu. W kilku doniesieniach sugerowano m

ożliwość wystąpienia hipoprotrombinem

ii podczas jednoczesnego stosowania z lekami z grupy warfaryny. W

innych badaniach nie wykazano zmian czasu protrom

binowego. Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharm

a S. A. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu nr 17791 wydane przez M

Z. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharm

a Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +

48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharm

a.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. CHPL: 2012.04.25

Lek pełnopłatny

Jedyny polski preparat tramadolu z paracetamolem

Względna biodostępność tramadolu w leku Poltram Combo wyniosła 100,74%

a paracetamolu 100,01%1

1. Broncel M. Ocena biorównoważności produktu Poltram Combo. Farmacja Praktyczna, 2011, Supl. Nr 2; 3-4.

P-COM/091/03-2013

PoltramCombo_205x297.indd 1 2013-03-22 11:31:05

R E

K L

A M

A



z migreną na wakacjach

osoby chorujące na migrenę często przed urlopem zastanawiają się, jak się przygotować do wyjazdu i co włożyć do apteczki.

g dyby osoby cierpiące na napady migrenowych bólów głowy mogły przed wyjazdem na

wakacje chorobę tę zostawić w domu, to zapewne uczyniłyby to z największą chęcią. Niestety, migrena znacząco pogarsza jakość życia pacjenta i potrafi negatywnie wpłynąć na wakacyjny wypoczynek. czym jest migrena?Migrena to ból głowy, często jedno- stronny, o charakterze pulsującym, z towarzyszącymi nudnościami, świa-tłowstrętem, nadwrażliwością na dźwięki i zapachy. Wyróżnia się dwie postaci migreny: klasyczną i zwykłą. Klasyczną migrenę zwiastuje często ostrzegająca aura lub objawy prodromal-ne, takie jak: zawroty głowy, zmiana zachowania, utrata łaknienia i zaburzenia wzroku w postaci błysków świa-tła albo ciemnych plamek. W zwykłej migrenie objawy te nie występują, rozwija się ona nagle, gdy naczynia krwionośne ulegną rozszerzeniu, zwięk-szony przepływ krwi powoduje wówczas rwący ból głowy. W przypadku lekkich napadów migreny pacjent może pra- cować lub wykonywać inne zajęcia, jednak jego aktywność jest obniżona. W napadzie ciężkim pacjent przez ból jest zmuszony do położenia się w łóżku (zwykle w odizolowanym, ciemnym i ci-chym pomieszczeniu) i wymaga opieki. Jak w każdej chorobie, tak i w migrenie, najskuteczniejsze jest leczenie przyczyn, a nie tylko łagodzenie jej objawów. Problem w tym, że wielu cho-rych nie jest w stanie znaleźć konkretnej przyczyny pojawiającej się migreny. Dlatego tak istotna jest

edukacja pacjentów na temat czynni-ków, które mogą prowokować wystąpie-nie bólu. Farmaceuta może powiedzieć pacjentowi wyjeżdżającemu na urlop, aby zwrócił uwagę na czynniki, które mogą wywołać atak migreny. Są to: brak lub nadmiar snu, �artykuły spożywcze zawierające

tyraminę (np. sery pleśniowe) i fenyloetyloaminę (np. czekolada),

��leki rozszerzające naczynia krwiono-śne i leki przeciwzapalne,

�intensywne zapachy, ��wysiłek fizyczny i niektóre ćwiczenia

(kręcenie głową, skłony), �ekspozycja na światło, �brak jedzenia – głód powoduje

spadek glukozy we krwi, ��zmiany ciśnienia atmosferycznego

i pogody, �doustne środki antykoncepcyjne, �nadużywanie alkoholu.

Apteczka choregoWażne jest, aby pacjent umiał rozpo-znawać u siebie zbliżający się napad migreny, tak aby jak najszybciej podjąć leczenie, zanim ból stanie się silny. Przed wyjazdem powinien udać się do lekarza prowadzącego, aby uzyskać receptę na stosowany przez siebie lek przeciwmigrenowy i zabrać go ze sobą. Szczególnie, że na urlopie dostęp do lekarza często jest utrudniony. Szybkie przyjęcie leku pozwoli zapobiec rozwi-nięciu się napadu. W Polsce lekarze

najczęściej zalecają preparaty zawierające sumatryptan.

autor: dr n. med. leszek marek krześniak

migrena jest chorobą często występującą. na ataki migreny cierpi blisko 25% kobiet i 9% mężczyzn


@

R E

K L

A M

A

R E

K L

A M

A

Zabierz na wakacje Sumamigreni miej migrenę z głowy!

Dostępne opakowania:

* Charakterystyka Produktu Leczniczego Sumamigren.

n

Sumamigren (Sumatriptanum). Skład i postać: tabletki powlekane, 1 tabletka powlekana zawiera 50 mg lub 100 mg sumatryptanu w postaci odpowiednio 70 mg i 140 mg bursztynianiu sumatryptanu oraz substancje pomocnicze. Wskazania: Doraźne zwalczanie napadów migreny. Dawkowanie i sposób podawania: Sumamigren jest dostępny w postaci tabletek powlekanych 50 mg i 100 mg. Sumatryptanu nie należy stosować pro laktycznie. Wskazany jest do leczenia napadu migreny jako jedyny lek i nie należy go podawać jednocześnie z ergotaminą lub pochodnymi ergotaminy (włącznie z metyzergidem). Lek należy stosować jak najszybciej po wystąpieniu napadu migreny. Jest on również skuteczny po zastosowaniu w dowolnym stadium napadu bólu. Dorośli: Zalecaną doustną dawką jest 50 mg. U niektórych pacjentów wymagane jest podanie dawki 100 mg. W przypadku nie ustąpienia objawów po podaniu jednorazowej dawki leku, nie należy przyjmować kolejnej dawki leku podczas trwania tego samego napadu migreny. Następną tabletkę można przyjąć podczas kolejnego napadu. Jeżeli zastosowanie jednorazowej dawki leku spowodowało ustąpienie objawów, jednak napad migreny powrócił, drugą dawkę leku można przyjąć w ciągu kolejnych 24 godzin, pamiętając, że nie należy stosować dawki większej niż 300 mg na dobę. Tabletki należy połykać w całości popĳ ając wodą. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, maksymalna dawka dobowa wynosi 50 mg. Dzieci i młodzież (w wieku poniżej 18 lat): Leku nie należy stosować u dzieci i młodzieży ze względu na brak wystarczających danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa stosowania. Pacjenci w podeszłym wieku (powyżej 65 lat): Dane na temat stosowania sumatryptanu w postaci tabletek u pacjentów w wieku powyżej 65 lat są ograniczone. Nie wykazano znaczących różnic w farmakokinetyce między tą grupą badanych, a osobami młodszymi. Do czasu zebrania szczegółowych danych klinicznych stosowanie sumatryptanu w tej grupie pacjentów nie jest zalecane. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na sumatryptan lub którąkolwiek substancję pomocniczą produktu. Nie stosować w zapobieganiu napadom migrenowym. Nie stosować u pacjentów w wieku poniżej 18 lub powyżej 65 lat. Choroba niedokrwienna serca lub objawy z nią związane, skurcz naczyń wieńcowych (dusznica Prinzmetala), przebyty zawał mięśnia sercowego. Przebyty udar mózgu lub przemĳ ający mózgowy napad niedokrwienny. Choroby naczyń obwodowych. Umiarkowane i ciężkie nadciśnienie oraz niedostatecznie kontrolowane nadciśnienie. Stosowanie równocześnie z inhibitorami monoaminooksydazy (sumatryptanu nie można stosować przez 2 tygodnie od zakończenia leczenia inhibitorami monoaminooksydazy). Równoczesne stosowanie z lekami zawierającymi ergotaminę lub jej pochodne, jak np. metyzergid lub innymi lekami z grupy agonistów receptorów 5-HT1. Ciężka niewydolność wątroby. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Lek należy stosować tylko u pacjentów po dokładnym rozpoznaniu migreny. Nie jest wskazany u pacjentów z migreną hemiplegiczną, podstawną lub okoporaźną. Leku nie należy stosować u pacjentów z grupy ryzyka wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, w tym pacjentów palących tytoń lub stosujących substytuty nikotyny bez uprzedniej oceny stanu układu krążenia. Szczególną ostrożność należy zachować u kobiet po menopauzie oraz u mężczyzn w wieku powyżej 40 lat, których także zalicza się do grupy ryzyka. Należy jednak wziąć pod uwagę, że nie w każdym przypadku przeprowadzone badania pozwalają prawidłowo zdiagnozować istniejącą chorobę serca, oraz to, że w bardzo rzadkich przypadkach ciężkie objawy sercowe mogą wystąpić bez współistniejącego schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Po podaniu leku może wystąpić przemĳ ający ból oraz uczucie ucisku w klatce piersiowej i gardle, czasami o znacznym nasileniu. Objawy te mogą sugerować chorobę niedokrwienną serca. W razie ich wystąpienia, zaleca się odstawienie leku i wykonanie odpowiednich badań. Lek może wywołać krótkotrwałe zwiększenie ciśnienia krwi i obwodowego oporu naczyniowego. Lek należy stosować bardzo ostrożnie u pacjentów z leczoną chorobą nadciśnieniową. U pacjentów z bólem głowy typu migrenowego, u których wcześniej nie rozpoznano migreny oraz u pacjentów z uprzednio rozpoznaną migreną, ale z nietypowym obrazem danego napadu bólu głowy, należy brać pod uwagę inną przyczynę dolegliwości - pochodzenia neurologicznego. Należy pamiętać, że pacjenci, u których występuje migrena, mogą należeć do osób z grupy ryzyka wystąpienia naczyniopochodnego uszkodzenia mózgu, jak np. przemĳ ający mózgowy napad niedokrwienny czy udar mózgu. Podczas jednoczesnego stosowania leku i selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) odnotowano wystąpienie zespołu serotoninowego (w tym zmiany stanu psychicznego, niestabilność układu wegetatywnego oraz zaburzenia nerwowo-mięśniowe). Wystąpienie zespołu serotoninowego odnotowano także po jednoczesnym stosowaniu tryptanów z inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI). Jeżeli równoczesne leczenie sumatryptanem i lekami z grupy SSRI/SNRI jest klinicznie uzasadnione zaleca się odpowiednią obserwację pacjenta. Lek należy podawać ostrożnie pacjentom, u których można spodziewać się zmian we wchłanianiu, metabolizmie lub wydalaniu leku np. w niewydolności wątroby lub nerek. Lek należy stosować z dużą ostrożnością u pacjentów, u których stwierdzano napady drgawek lub czynniki obniżające próg drgawkowy. U pacjentów uczulonych na sulfonamidy po podaniu leku mogą wystąpić objawy alergii o różnym nasileniu, od zmian skórnych do wstrząsu ana laktycznego. Informacje na ten temat są ograniczone, niemniej jednak należy zachować ostrożność u tych pacjentów. Długotrwałe stosowanie jakichkolwiek leków przeciwbólowych może spowodować nasilenie bólu głowy. Jeśli u pacjenta występuje lub jest podejrzewana taka przyczyna bólu głowy, powinien on odstawić lek i zasięgnąć porady lekarza. U pacjentów, u których występują częste lub codzienne bóle głowy pomimo (lub z powodu) regularnego stosowania leków przeciw tym bólom, należy rozważyć rozpoznanie bólu głowy zależnego od ciągłego stosowania leków. Podczas jednoczesnego stosowania leku i preparatów zawierających ziele dziurawca (Hypericum perforatum) działania niepożądane mogą występować częściej. Nie należy stosować dawki większej niż zalecana. Ze względu na zawartość laktozy, produktu nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu „Lapp” lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Produkt zawiera lak czerwieni koszenilowej, który może wywołać reakcje alergiczne. Działania niepożądane: Niektóre z wymienionych działań niepożądanych mogą być objawem migreny. Często: zawroty głowy, senność, zaburzenia czucia, w tym parestezje i niedoczulica, przemĳ ający wzrost ciśnienia tętniczego krwi wkrótce po podaniu leku, nagłe zaczerwienienie zwłaszcza twarzy, duszność, u niektórych pacjentów występują nudności i wymioty (ale ich związek z podawaniem sumatryptanu nie jest jasny), uczucie ciężkości (objaw zazwyczaj przemĳ ający, może być silny i występować w różnych częściach ciała, w tym w klatce piersiowej i gardle), bóle mięśni, ból, uczucie gorąca lub zimna, napięcia lub ucisku (objawy te zazwyczaj są przemĳ ające, mogą być silne i występować w różnych częściach ciała, w tym w klatce piersiowej i gardle), uczucie słabości, zmęczenie (objawy te najczęściej mają nasilenie łagodne do umiarkowanego i są przemĳ ające). Bardzo rzadko: niewielkie zmiany wartości parametrów czynności wątroby. Częstość nieznana: objawy nadwrażliwości od zmian skórnych (jak pokrzywka) do rzadkich przypadków wstrząsu ana laktycznego, napady drgawek, które wystąpiły u osób z napadami drgawek stwierdzanymi w przeszłości lub współistniejącymi czynnikami predysponującymi do ich wystąpienia, jak i u osób bez czynników ryzyka, drżenie, dystonia, oczopląs, mroczek, migotanie światła, podwójne widzenie, zmiany w polu widzenia, utrata widzenia, w tym stałe ubytki widzenia (zaburzenia widzenia mogą być składową napadu migreny), bradykardia, tachykardia, kołatanie serca, zaburzenia rytmu serca, przemĳ ające zmiany niedokrwienne w zapisie EKG, skurcz naczyń wieńcowych, dusznica bolesna, zawał mięśnia sercowego, niedociśnienie, zespół Raynauda, niedokrwienne zapalenie okrężnicy, biegunka, sztywność karku, bóle stawów, lęk, nadmierne pocenie się. Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma S.A. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: Sumamigren 50 mg oraz Sumamigren 100 mg odpowiednio nr 8967 i 8968 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. ChPL: 2013.05.27

50 mg x 2 tabl.100 mg x 2 tabl.

50 mg x 6 tabl.100 mg x 6 tabl.

na

‘tkę

Należy stosować jak najszybciej po wystąpieniu napadu migreny!Skuteczny po zastosowaniu w dowolnym stadium napadu bólu!*

SUM/070/05-2013

Reklama_Sumamigren_205x297.indd 1 2013-07-04 15:00:01


psychologia


każdy członek zespołu wnosi do pracy inną wartość i przynosi grupie konkretne korzyści. przedstawiamy test, który pozwoli sprawdzić, jaka jest nasza rola.

autor: mgr Agnieszka Borowskapsychoterapeuta psychoanalityczny

jaka jest twojarola w zespole?

2. kierownik chce zmienić strategię

marketingową w aptece...

a. Może uda mi się wymyślić jeszcze coś i przedstawić swój pomysł szefowi?

b. Trzeba by się wspólnie zastano-wić, czy jest to najkorzystniejsze dla apteki. Mam nadzieję, że jeszcze o tym porozmawiamy.

c. Wezmę wprowadzenie tych zmian na siebie. Nikt inny nie jest tak odpowiedzialny jak ja. Chętnie zajmę się organizacją.

d. Wymyślmy jeszcze coś bardziej kreatywnego, tak aby zaskoczyć konkurencję.

3. Po otrzymaniu propozycji awansu wiele

osób ma wątpliwości. zastanówmy się,

jaka byłaby nasza pierwsza reakcja na

propozycję zmiany stanowiska na wyższe.

a. Tak, to jest zadanie dla mnie!b. Nie, raczej nie przyjmę takiej

propozycji. Zdecydowanie wolę pracować w zupełnym spokoju i ciszy.

c. To może być interesujące zajęcie, bo będę mieć możliwość zarzą-dzania zespołem.

d. Świetnie, z przyjemnością wpro-wadzę w życie swoje pomysły na usprawnienie pracy placówki.

4. koleżanka niespodziewanie

zachorowała:

a. Sami szybko szukamy zastęp-stwa.

b. W myślach porównujemy ilość pracy poszczególnych pracowni-ków, aby zastępstwa nie dostała osoba nadmiernie obciążona pracą.

c. Sami zgłaszamy się do pracy za

koleżankę: apteka i pacjenci nie mogą ucierpieć z powodu nieobec-ności pracowników.

d. Cierpliwie czekamy na decyzję kierownika.

5. wynikł konflikt między dwoma współ-

pracownikami. Atmosfera w zespole robi

się napięta...

a. To niepoważne kłócić się w miejscu pracy.

b. Ciekawe, o co dokładnie jest spór. Muszę się temu przyjrzeć, zebrać więcej informacji i wyrobić sobie swoje zdanie.

c. Myślę, że to sprawa szefa. Powinien rozwiązać ten konflikt, zanim atmosfera całkiem się popsuje.

d. Pogadam z nimi. We troje na pewno wymyślimy jakieś rozwią-zanie.

6. Pacjent głośno skarży się na jednego

z pracowników. Pierwsza myśl:

a. Nie, to niemożliwe. To jest świetny pracownik.

b. Muszę o tym porozmawiać z szefem.

c. Porozmawiam z pacjentem, może po prostu jest zmęczony i zdener-wowany.

d. Porozmawiam z tym pracowni-kiem, może ma trudny okres.

7. najbardziej komfortowa sytuacja to: a. Praca w kilka osób, kiedy

wszyscy mają takie samo prawo głosu i uprawnienia.

b. Zlecanie zadań innym.c. Praca w pojedynkę.d. Przyjmowanie poleceń

od szefa.

już prawie sto lat temu, brytyj-ski naukowiec Meredith Belbin, zajmował się zgłębieniem pro-

blemu zarządzania zespołami. Szcze-gólnie interesowały go czynniki, od których zależy sukces pracy w danym zespole. Do niedawna uważano, że najważniejsze w pracy są zasoby intelektualne i merytoryczne poszcze-gólnych pracowników, czyli ich wiedza i wykształcenie. Teraz istnieje wiele badań, z których wyraźnie wynika, że bardzo ważne są czynniki psycho-logiczne i to, jaką osobowość mają ludzie wchodzący w skład zespołu. Okazało się, że każdy z nas ma predyspozycje do pełnienia w zespole innej roli. Jedne osoby są świetnymi organizatorami, a inne za to bardzo dobrze sprawdzają się jako mento-rzy. Często nawet nie zastanawiamy się nad tym, jak się z nami pracuje. Czasem jednak warto pomyśleć, jakie są nasze najmocniejsze strony i jaką wartość wnosimy do zespołu. Poniżej zamieszczamy test. każde

z zadań ma cztery odpowiedzi. Proszę

wybrać jedną z nich. Proponuję nie zasta-

nawiać się zbyt długo nad odpowiedziami,

bo pierwsza myśl często najlepiej oddaje

nasze preferencje.

1. Pierwsza myśl po zakończeniu

trudnego zadania?

a. Z czystym sumieniem mogę iść do domu.

b. Pomogę jeszcze Marii. Ona ostatnio słabo sobie radzi.

c. Wydaje mi się, że to trzeba jeszcze raz sprawdzić.

d. Tak się zastanawiam, a może byśmy coś udoskonalili?

psychologia


To, jaką rolę pełnimy w grupie, wynika nie tylko z naszych predyspozycji, ale i z tego, jak sami siebie w zespole umiejscowimy

8. Pojawiła się plotka, że ktoś ma zostać

zwolniony...

a. Robimy szybki rachunek sumie-nia.

b. Zastanawiamy się, czy jest jakiś sposób, aby nikt nie tracił pracy.

c. Rozmawiamy o tym z innymi członkami zespołu.

d. Czujemy przygnębienie, tego problemu nie da się rozwiązać.

wynikikoordynator: 1b, 2c, 3a, 4a, 5c, 6b, 7b, 8a lider: 1a, 2d, 3c, 4b, 5d, 6c, 7a, 8ctwórca: 1d, 2a, 3d, 4c, 5a, 6d, 7c, 8b ekspert techniczny: 1c, 2b, 3b, 4d, 5b, 6a, 7d, 8d Najwięcej odpowiedzi w danej grupie oznacza dominującą rolę, jaką pełnimy w zespole. Jeżeli wyniki są zbliżone, to znaczy, że nasze role w grupie czasami się zmieniają.

koordynatorTypowy Koordynator lubi pracować zgodnie z ustalonym harmonogra-mem, ceni uporządkowany tryb dnia. Posiada umiejętności organizacyjne i jest zdyscyplinowany. Może wykorzy-stać swoje umiejętności, np. zgła-szając się do tworzenia grafików czy koordynownia pracy kilku osób.

liderJest spokojny, opanowany, pewny siebie. Ma zdolność dostrzegania potencjału tkwiącego w ludziach. Potrafi ich zmotywować, a tym samym pozytywnie wpływa na innych. Potrafi wysłuchać i traktować na równi wszystkich, którzy mogą coś wnieść do zespołu. Jeśli to my jesteśmy liderem, warto, abyśmy wyko-rzystali nasze umiejętności, np. wspiera-jąc psychicznie współpracowników.

twórcaJest indywidualistą, poważnym i nie-konwencjonalnym. Ma talent, wyobraź-nię i dużą wiedzę. Lubi wyzwania i chce im sprostać. Potrafi się odnaleźć w sytuacjach niecodziennych, dlatego świetnie radzi sobie z nietypowymi pacjentami i niespodziewanymi sytu-acjami w aptece.

ekspert technicznyZawsze trzeźwo myśli. Potrafi na chłodno ocenić sytuację. Ma duży potencjał intelektualny i zaraża innych swoim roz-sądnym i spokojnym podej-ściem. Warto wykorzystać ten potencjał i, zdobywając jak najwięcej wiedzy, zostać ekspertem lub mentorem w zespole.


@

w zespole każdy może wnieść do pracy swoje najmocniejsze strony. ważne jest, aby członkowie grupy chcieli się od siebie uczyć i wzajemnie się szanowali


Acidolac_Acidolit_Wakacje_130703aDRUK 2 7/3/13 16:48

Acidolac_Acidolit_Wakacje_130703aDRUK 3 7/3/13 12:58


prowadzenie apteki

Segmentacja pacjentów – jaką ma wartość

dostosowanie placówki do potrzeb odwiedzających ją pacjentów, może być wartościowym krokiem na drodze do zwiększenia rentowności apteki.

większość z nas zdaje sobie sprawę z tego, że to, w jakiej aptece pracujemy,

zależy w dużej mierze od tego, ja- cy pacjenci odwiedzają naszą pla-cówkę. Aby przekonać się, jaki wpływ na naszą aptekę mają poszczególne grupy konsumenckie, przeprowadza się tzw. segmentację. Segmentacją nazywamy proces dokonania podziału lub wyodręb-nienia grup nabywców o podobnych cechach, dochodach, potrzebach, reakcji na reklamę i preferencjach odnośnie sposobu zakupu. jaki jest cel segmentacji? Segmentację wprowadzamy, aby wyjść naprzeciw potrzebom pacjen-tów, a w konsekwencji uzyskać prze-wagę rynkową. Mówiąc „produkt”, mam na myśli zakres i poziom usług świadczonych przez aptekę. Dlatego też każdy kierownik apteki powi-nien zastanowić się nad tym, jak taka segmentacja powinna wpłynąć na funkcjonowanie apteki i jak, dzięki właściwemu poznaniu grup klientów, możliwe jest skoncentro-wanie działań firmy na wiodącym segmencie, zgodnie z filozofią, misją i wizją zarządzania apteką. Ponad-to, wyodrębnienie wiodących grup (segmentów) umożliwi prawidłowy dobór asortymentu produktów do-stosowanych do wybranego segmen-tu nabywców. najczęściej spotykane kryteria segmentacjikryteria geograficzne: miejsce za-mieszkania, stopień uprzemysłowie-nia, wielkość miejscowości, region.kryteria demograficzne: płeć, wiek, stan cywilny.

kryteria ekonomiczne: dochód, zawód, stan posiadanego majątku.kryteria psychograficzne (w tym społeczne i psychologiczne): wykształ-cenie, grupa społeczna, styl życia, motywy, osobowość.kryteria związane z zachowaniem:1. Jakich korzyści oczekują pacjenci: niska/okazyjna cena zakupu, eko-nomiczność użytkowania, łatwość obsługi, prestiż, ergonomia, wysoka jakość.2. Częstotliwość wizyt w aptece: duża, średnia, mała.3. Stosunek do konkretnych marek: przywiązanie, pozytywne, neutralne lub negatywne nastawienie. Analiza potrzeb pacjenta Uwzględniając powyższe kryteria, widzimy, że inaczej pozycjonujemy i prowadzimy aptekę na wsi, a inaczej w mieście, inaczej w przychodni lub w galerii handlowej. Każ-da apteka może mieć specyficznych klientów, a oni specyficzne potrzeby. Sukcesem apteki jest to, że będzie w stanie sprostać realizacji jak największego odsetka potrzeb klientów, którzy ją odwiedzają. Musimy jednak pamiętać o tym, że nie ma takiej apteki, która jest w stanie zapewnić stuprocentową realizację potrzeb każdego ze swoich pacjentów. Dlatego tak ważna jest prawidłowa analiza ich potrzeb. Przykład 1: główny segment to rodzice i dzieci

Jeżeli nasza apteka zlokalizowana jest na nowym osiedlu w pobliżu żłobka czy przedszkola, a w okolicy znajduje się np. praktyka pedia-tryczna lub gabinet lekarza rodzinnego, placówka nasza

autor: mgr farm. maciej karbowiakprezes firmy doradczej „new concept”, specjalista w zakre-sie zarządzania i trade marketingu na rynku farmaceu-tycznym

najczęstsze błędy w segmentacji:

1wyodrębnianie segmentów ze zbyt małych lub jednorodnych

grup pacjentów.

2zbyt mało charakterystycz-nych cech wybranego przez

nas segmentu pacjentów.

3wyodrębnienie zbyt wielu, małych segmentów.

4traktowanie jako jednej grupy segmentów o bardzo

różniących się potrzebach. inne potrzeby mają pacjenci stosujący leki rx przewlekle, a inne spora-dycznie.

5niewłaściwy dobór kryterium segmentacji, np. powiązanie

wieku z poziomem dochodu.

Inny profil pacjenta ma apteka osiedlowa, a inny taka w galerii handlowej


prowadzenie apteki

prawdopodobnie będzie mieć głów-nie kontakt i realizować potrzeby dzieci i ich rodziców. Wiedząc to i mając zdefiniowany ten segment rynku konsumentów, powinniśmy dostosować naszą aptekę do ich potrzeb. Po pierwsze, w aptece po-winien znaleźć się kącik dla dzieci, a asortyment środków sanitarno- higienicznych powinien być rozbu- dowany. Możemy także gwaranto- wać dostęp do leków, które dają możliwość stosowania ich w daw-kach pediatrycznych. W jednej z aptek zaobserwowałem zjawisko, którego nie widziałem od kilku lat, a mianowicie obsługę mamy z małym dzieckiem poza kolejno-ścią. To także może być ciekawą formą dbania o potrzeby pacjentów. Przykład 2: główny segment to osoby starsze

Coraz większy odsetek pacjentów naszych aptek stanowią osoby starsze z przewlekłymi zespołami chorobowymi i zmianami geria-trycznymi. Pracując z takimi pacjentami należy pamiętać

o utrudnieniach i mogących pojawić się problemach w komunikacji mię-dzyludzkiej. Istotne dla starszych pacjentów są także bariery archi-tektoniczne czy chociażby dostęp-ność asortymentu produktów, które stosują. Musimy także pamiętać, że osoby starsze są bardziej za-chowawcze, nowoczesny wystrój apteki ich nie zachęca. Warto także pamiętać, że najistotniejszym ele-mentem w procesie dostosowywania się do potrzeb pacjentów, oprócz ich prawidłowego rozpoznania, jest edukacja pracowników apteki. Szczególnie w zakresie kontaktów interpersonalnych, metod pracy z pacjentem (zwłaszcza trudnym) czy psychologii pacjenta.

lokalizacja apteki – ważny element pozycjonowania

Mając na uwadze powyższe, należy zwrócić także uwagę na znaczenie segmentacji rynku konsumentów w powią-zaniu z pozycjonowaniem apteki, szczególnie w przypadku nowych

lokalizacji. Wtedy segmentacja pacjentów może zadecydować o miejscu utworzenia placówki oraz o powodzeniu całego przedsięwzię-cia. Inaczej pozycjonujemy aptekę w galerii handlowej, w której ilość recept jest mała, a inaczej w aptece przy przychodni, gdzie ekspedy-cje leków Rx przeważają. Inaczej będzie w aptece przy dużej galerii handlowej. W takiej placówce sprzedaż odręczna, w tym np. kosmetyków, jest duża, a wiodącym segmentem są klienci przypadkowi, realizujący zakupy impulsowe przy okazji innych zakupów, za to bar-dziej skorzy do większych wydat-ków. Dla tej grupy warto przygo-tować specjalistyczne stanowisko dermokonsultacyjne, gdzie klient będzie mógł uzyskać np. niezbędne porady kosmetologiczne.


@Podyskutuj o tym na forum!


prowadzenie apteki

kontrola w aptece – Inspekcja sanitarna

na temat kontroli Inspekcji sanitarnej w aptece rozmawiamy z rzecznikiem prasowym głównego Inspektoratu sanitarnego, panem janem bondarem.

w jakich sytuacjach apteka może zostać skontrolowana przez inspekcję?

Z Państwową Inspekcją Sanitarną właściciel apteki może zetknąć się przy otwieraniu obiektu. Inspektor sanitarny wydaje opinię na podstawie przepisów ustawy Prawo budowlane – w przypadku, gdy wymagane jest uzyskanie decyzji o dopuszczeniu obiektu do użytkowania. Apteki muszą spełniać wymagania określone m.in. w rozporządzeniu Ministra In-frastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Inwestor powinien dysponować dokumentacją projekto-wą obiektu z planem i opisem tech-nicznym pomieszczeń przeznaczonych na aptekę, sporządzonym przez osobę uprawnioną, protokoły sprawdzeń. Dodatkowo należy posiadać wynik badania wody oraz powinno się umoż-liwić kontrolerom wstęp do wszyst-kich pomieszczeń. Przy wydawaniu opinii, o której mowa w ustawie Prawo farmaceutyczne, wymagany jest aktualny projekt apteki, protokół sprawności wentylacji i głośności, przegląd kominiarski, badanie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, umowa na odbiór odpadów. jakie inne rodzaje kontroli aptek są prowadzone przez inspekcję Sanitar-ną?

Państwowa Inspekcja Sanitarna nie prowadzi stricte kontroli aptek, ponieważ pozostaje to we właściwości Państwowej Inspekcji Farmaceutycz-nej. Teoretycznie jednak jest możliwa kontrola w zakresie stanu sanitarne-

go, np. po skardze od pacjenta. Możli-wa jest również kontrola na podstawie Kodeksu pracy, np. gdy pracownik apteki zgłosi skargę o istnieniu czyn-ników szkodliwych w miejscu pracy. Są to jednak niezwykle rzadkie sytu-acje. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawują natomiast bieżący nadzór sanitarny w zakresie bezpieczeństwa środków spożywczych i kosmetyków sprzedawanych w aptekach.

jakie wymogi musi spełniać apteka w kontekście wymogów sanitarnych?

Ogólne wymagania higieniczno-sani-tarne, jakie muszą być spełnione w obrocie żywnością, które obowiązu-ją w całej Unii Europejskiej, są określone w załączniku II do roz- porządzenia Parlamentu Europej- skiego i Rady WE (nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r.) w sprawie higieny środków spożywczych. Przepisy ww. rozporządzenia nakła-dają określone obowiązki, jednak- że nie regulują szczegółowo kwestii wymagań higienicznych, a po- zostawiają dużą swobodę w ich spełnianiu. Przede wszystkim apteka powinna wdrożyć i stosować zasa-dy dobrej praktyki higienicznej.

czy i kiedy inspekcja zapowiada kontrolę?Urzędowe kontrole w zakładach wprowadzających do obrotu żywność przeprowadzane są bez uprzedniego zawiadomienia ze strony organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zasady przeprowadzania urzędo- wych kontroli żywności określa roz- porządzenie Parlamentu Europejskie-go i Rady nr 882/2004 z dnia

rozmawiał: mgr farm. michał Byliniak

wymagane dokumentyW zależności od rodzaju kontroli, dodatkowymi, wymaganymi doku-mentami mogą być: �zaświadczenia o braku przeciw-

wskazań do wykonywania obo-wiązków na stanowisku pracy,�szkolenia BHP,�ocena ryzyka zawodowego na

stanowiskach pracy,� rejestr czynników szkodliwych

i sprawozdania z pomiarów środo-wiska pracy,� dokumenty rejestrowe firmy,� rejestr przydziału odzieży robo-

czej i ochronnej,� umowy w zakresie gospodarki

odpadami.

Podstawą prawną do kontroli są naj-częściej: Prawo budowlane, Prawo farmaceutyczne oraz Prawo pracy.

w aptekach posiadających recepturę personel musi posiadać orzeczenia lekarskie


prowadzenie apteki

29 kwietnia 2004 r. W związku z powyższym podmioty działające na rynku spożywczym, czyli zarówno przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodar-czej, jak i wszystkie inne podmioty działające w zakresie produkcji lub obrotu żywnością, obowiązane są przestrzegać i stosować bezpośrednio przepisy powyższego rozporządzenia wspólnotowego. Zgodnie z art. 3 ww. rozporządzenia nr 882/2004 kontrole urzędowe przeprowadzane są bez wcześniejszego uprzedzenia. Istnieje też możliwość kontroli ad hoc. jakie sankcje grożą aptece za złama-nie przepisów sanitarnych?

Przedstawiciele powiatowego organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej dokonujący kontroli w przypadku stwierdzenia niezgodności nakazują usunięcie tych niezgodności w okreś- lonym terminie, a następnie przepro-wadzają rekontrolę (jedną lub więcej) w celu potwierdzenia wypełnienia zaleceń pokontrolnych. Ponadto, w zależności od stwierdzonych niezgodności, organy Inspekcji mają do dyspozycji przepisy karne i kary pieniężne zawarte w art. 96, 97, 100 i 103 ust. z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Zgodnie z kompeten-

cjami organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzą również kon-trole wynikające z realizacji zapisów odnoszących się do nadzoru nad produktami kosmetycznymi. Kontrole prowadzone w obszarze kosmetyków, w zakresie spełniania wymagań od-noszących się do ich bezpieczeństwa, mogą być związane z interwencjami konsumenckimi, notyfikacjami w systemie RAPEX lub wynikać z planów kontrolnych danej Powia-towej Stacji Sanitarno-Epidemiolo-gicznej. Jednocześnie pragnę zwrócić uwagę na przepisy rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 dot. produktów kosmetycznych, którego przepisy będą w pełni stosowane od dnia 11 lipca br. Powyższe rozporządzenie precyzuje pewne obszary obowiąz-ków dystrybutorów kosmetyków, np. takie jak konieczność zapewnienia identyfikacji w łańcuchu dostaw czy zgłaszanie ciężkich przypadków nie-pożądanych spowodowanych użyciem kosmetyków. Te obowiązki będą także dotyczyć hurtowni farmaceutycznych i aptek, które będą zajmować się dystrybucją kosmetyków.

najczęstsze błędy:najczęstszymi naruszeniami stwierdzanymi w protokołach kontroli aptek prowadzonych przez inspekcję sanitarną są:�niedostateczna czystość

pomieszczeń,�brak pokryw i worków w koszach

na śmieci,�brak ważnych badań pracowni-

ków lub dokumentów potwierdza-jących ich przeprowadzenie,�przechowywanie środków czy-

stości poza wyznaczonym po-mieszczeniem gospodarczym,�brak rozdziału odzieży (fartu-

chów) używanej od nieużywanej,�brak rozdziału odzieży wierzch-

niej od odzieży ochronnej (far-tuchów),�przechowywanie produktów

bezpośrednio na podłodze,�brak widocznych instrukcji BHP

i innych (mycia i dezynfekcji),�brak potwierdzeń przeprowadze-

nia szkoleń BHP,�brak rozdziału suplementów

diety od produktów leczniczych,�brak umowy na wywóz śmieci

i odpadów,�brak tabliczek o zakazie palenia,�niedrożność wentylacji,�brak wyników badania wody.



Inspekcja nie kontroluje obrotu produktami leczniczymi, np. nadzoru nad łańcuchem chłodniczym w obrocie szczepionkami

nauka


niedobór biotynyobecnie znanych jest ponad dziewięć różnych witamin z grupy b, z których każda odgrywa ważną rolę w orga-nizmie ludzkim. jedną z nich jest biotyna, nazywana również witaminą b7 lub witaminą h (nazwa pochodzi od niemieckiego słowa „haut” oznaczającego skórę). jaki jest jej wpływ na stan skóry i włosów?

biotyna jest złożonym związkiem organicznym występującym w organizmach zwierzęcych i roślinnych

autor: lek. małgorzata Sochacka katedra dermatologii i wenerologii, warszawski uniwersytet medyczny

B iotyna jest złożonym związ-kiem organicznym wystę-pującym w organizmach

zwierzęcych i roślinnych. Jako składnik enzymów biotynozależnych, karboksylaz, uczestniczy w karbok-sylacji związków organicznych, czyli pełni rolę nośnika dwutlenku węgla. Tym samym bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych i aminokwa-sów, jak izoleucyna czy walina, oraz w glukoneogenezie. Uczestniczy wraz z witaminą K w syntezie protrombiny odpowiedzialnej za prawidłowe krzep-nięcie. Jest niezbędna do właściwego wchłaniania kwasu askorbinowego (witaminy C). Wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry, włosów i pa-znokci poprzez zmniejszenie łojotoku, pobudzenie wzrostu włosów, wzmoc-nienie płytek paznokci, przez co jest nazywana witaminą piękna. Przyczyny niedoboru biotynyDo niedoboru tej witaminy dochodzi stosunkowo rzadko. Wynika to mię-dzy innymi z niskiego dziennego za-potrzebowania na witaminę B7 (około 150-300 μg/d), które jest pokrywane ze spożywanym posiłkiem. Wiele pro-duktów spożywczych zawiera bowiem biotynę w ilościach wystarczających, aby pokryć jej dzienne zapotrzebowa-nie. Ponadto niektórzy naukowcy są przekonani, że flora bakteryjna jelit produkuje znaczne ilości witaminy B7, która następnie jest absorbo-wana do krążenia. Osoby dotknięte niedoborem biotyny są to zwykle osoby przewlekle leczone antybioty-kami o szerokim spektrum działania, sulfonamidami, bądź lekami prze-ciwdrgawkowymi jak, fenytoina, czy karbamazepina, lub są niedożywione.

objawy niedoboru biotyny Jeśli dojdzie do wystąpienia nie-doboru biotyny, objawy pojawią się po około 3 – 5 tygodniach stosowania diety ubogiej w biotynę. Najpierw ucierpi skóra i włosy. Pojawi się na-silony łojotok (witamina B7 hamuje czynność gruczołów łojowych). Może dojść do wystąpienia stanów zapal-nych skóry twarzy, łuszczenia skóry i na tym tle do rozwoju zakażeń drożdżakowych. Dochodzi do osłabie-nia struktury włosa często z towarzy-szącym mu odbarwieniem, do prze-rzedzenia włosów i w konsekwencji do łysienia. Niedobory witaminy B7 objawiają się nie tylko ze strony skóry czy włosów (biotyna zawiera siarkę wchodzącą w skład keratyny, skład-nika włosów i paznokci), ale również ze strony przewodu pokarmowego, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Objawy neurologiczne wystąpią pod postacią łagodnej depresji, osłabienia i apatii, a także bólów mięśniowych czy parestezji. Po-nadto może dojść do spadku apetytu, biegunki, wymiotów, podwyższenia cholesterolu we krwi oraz barwników żółciowych. Nadmiar biotyny nie jest uważany za szkodliwy. Witamina zostaje wchłonięta w jelicie cienkim, zaś jej nadmierne ilości są skutecznie usuwane z organizmu wraz z moczem.

Główne źródła biotynyBiotyna znajduje się w niewielkich ilościach w wielu produktach spożyw-czych (głównie w postaci związanej w formie estrów lub amidów i wyma-ga hydrolizy przez biotynidazę przed wchłonięciem). Bogatym źródłem biotyny jest wątroba, w której ta substancja jest magazynowana, soja,

nauka

farmacja praktyczna 7/8 2013 33

niedobór biotyny


@

R E

K L

A M

A

drożdże, żółtko jaj, orzechy włoskie i ziemne, sardynki, czekolada. Mniej-sze ilości witaminy zawierają takie produkty jak szpinak, pomidory, mar-chew czy chudy ser. Przyjmuje się, że dzienna dawka suplementacyjna dla osoby dorosłej wynosi ok. 35 μg. W przypadku niedoboru niektórzy autorzy sugerują domięśniową podaż 150 μg/d biotyny. Brakuje zgody, co do dziennej zalecanej dawki biotyny. W zależności od autorów, może wahać się między 1 a 5 mg. O suplementacji biotyny warto pomyśleć także w przy-padku łamliwych paznokci. Podaż witaminy należy kontynuować przez minimum 2 miesiące. Zaleca się tak-że suplementację u kobiet w ciąży ze względu na możliwe nasilenie pro-cesów katabolicznych tej witaminy. W przypadku suplementacji biotyny warto zwrócić uwagę na dodatek pozostałych witamin z grupy B oraz magnezu i manganu, które poprawia-ją jej wchłanianie. jakie są inne przyczyny wypadania włosów? choroby włosów (grzybica skóry

owłosionej), objaw m.in. w liszaju płaskim,

toczniu rumieniowatym, kile II-rzędowej,

zaburzenia gospodarki hormonal-nej (androgeny, nad- i niedoczyn-ność tarczycy, cukrzyca),

czynniki toksyczne (zatrucie talem, arsenem, rtęcią itd.),

leki (cytostatyki, leki immunosu-presyjne, przeciwkrzepliwe),

stres, nieodpowiednia dieta, czynniki mechaniczne (wycieranie

włosów o poduszkę u noworodków, trichotillomania).

jakie są inne przyczyny łamliwości paznokci? niedożywienie, jadłowstręt psychiczny, niedobór cynku, niedobór żelaza, hypokalcemia, hypomagnezemia.


nauka

Przyczyny powstawania łupieżu i jego leczenie

łupież jest problemem, który dotyczy bardzo wielu pacjentów. bywa uciążliwy w leczeniu, a do tego zwykle powoduje u pacjentów dyskomfort psychiczny. dlatego warto namawiać ich do podjęcia leczenia i profilaktyki.

drobnopłatkowe złuszczanie nas- kórka skóry owłosionej z towa- rzyszącym świądem dotyczy

wielu osób. W zależności od grupy wiekowej przyjmuje się różne wartości i np. w grupie 10 – 20 lat ilość pacjentów z łupieżem wynosi do 50 proc. Podstawowe przyczyny łupieżuPrzyczyn pojawienia się łupieżu jest wiele, najczęściej jednak jest on wyni-kiem przesuszenia skóry. Zmiany nie-zapalne lokalizują się zwykle na skórze owłosionej głowy, cechują się obecno- ścią drobnych białych łusek. Innym częstym powodem pojawienia się łupie-żu jest łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS), choć niektórzy autorzy uważa-ją go za łagodną odmianę ŁZS1. Łuski przyjmują barwę białą lub żółtą, mocno przylegają do zmienionej zapalnie skóry, nawarstwiają się łojotokowe strupy. Jeszcze niedawno za najczęst-szą przyczynę uznawano drożdżaka z rodziny Malassezia. De facto patogene-za łupieżu wynika z nałożenia się wielu czynników2. co poradzić pacjentowiWarto zwrócić uwagę pacjenta na fakt, że do powstania łupieżu przyczyniają się czynniki związane z higieną i zaproponować mu zmianę nawyków. Pamiętajmy, że powstawaniu łupieżu sprzyja zbyt rzadkie lub zbyt częste mycie włosów, podrażnienie wywo-łane stosowanymi kosmetykami (wyprysk kontaktowy), szcze-gólnie jeśli zawierają silnie uczulającą p-fenylenodiaminę. W stanach łagodnych schorzenia warto zaproponować pacjen-towi codzienne mycie skóry głowy

delikatnym szamponem w celu redukcji łojotoku i nawarstwiania warstwy rogowej naskórka. leczenie i profilaktykaNa rynku dostępnych jest wiele produk- tów do walki z łupieżem. Można sięg- nąć po szampony przeciwłupieżowe zawierające 1% pirytonian cynku, ketokonazol, siarczek selenu, czy kwas salicylowy. Duże znaczenie terapeutycz-ne ma zastosowanie odpowiednio dobra-nych produktów przeciwgrzybiczych. Do dyspozycji pozostają szampony lecz-nicze z cyklopiroksolaminą o szerokich właściwościach nie tylko przeciwgrzybi-czych, ale i przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych. Warto poinformo-wać pacjenta o zasadach stosowania szamponów przeciwłupieżowych. Należy pamiętać o dokładnym wmasowaniu produktów w skórę głowy i pozostawie-niu piany na min. 5 minut, by dać czas substancjom leczniczym na zadziałanie. Najczęstszy schemat stosowania w leczeniu to 1 do 2 razy w tygodniu przez co najmniej 3 miesiące. A w profilaktyce 1 raz w tygodniu przez 3 miesiące. Piśmiennictwo: 1. Nowicki R.: Cyklopiroksolamina w postaci 1,5% szamponu – nowa opcja w leczeniu łupieżu. Przew. Lek. 2004, 9, 66-71 2. Ro B.I., Dawson T.L.: The role of sebaceous gland activity and scalp microfloral metabolism in the etiology of seborrheic dermatitis and dan-

druff. J. Investig. Dermatol. Symp. Proc.2005 Dec;10(3): 194-197

autor: lek. małgorzata Sochacka katedra dermatologii i wenerologii, warszawski uniwersytet medyczny

aby leczenie łupieżu było skuteczne warto sięgnąć po specjali- styczny szampon przeciw- łupieżowy


@

R E

K L

A M

A

R E

K L

A M

A

13PH001_Prasa_Update_wektory.indd 1 7/10/13 2:50 PM


dermokosmetyki


nawilżanie to podstawa codziennej pielęgnacji skóry – niezależnie od jej rodzaju i wieku. wilgoć skóra czerpie od wewnątrz, dlatego głównym zadaniem kosmetyków nawilżających jest zapobieganie jej uciekaniu poprzez naskórek. przesuszona cera sprawia wiele problemów, staje się sucha, szorstka, mniej odporna, a z czasem także bardziej wrażliwa na czynniki zewnętrzne. gdy jest dobrze nawilżona, wygląda młodziej, jest bardziej jędrna i ma mniej widocznych zmarszczek.

autor: monika Pasikowskadr n. biochemicznych

woda stanowi ok. 60% wagi ciała. Jej ilość zależy od wie-ku, zawartości w ciele tkanki

tłuszczowej oraz typu tkanki. Woda jest czynnikiem niezbędnym do ży-cia – bez niej człowiek może przeżyć jedynie 3 dni. Zapotrzebowanie na wodę u dorosłej osoby wynosi 2 litry na dobę, a jej niedobór będzie szybko widoczny – także na cerze, która sta-nie się szorstka, matowa, pozbawiona jędrności. Problem suchej skóry może być efektem zaniedbań w pielęgnacji lub cechą wrodzoną – w obydwu wy-padkach pomocne będzie regularne stosowanie odpowiednich kosmetyków nawilżających i ochrona skóry przed czynnikami wysuszającymi, takimi jak mocno nagrzane lub klimatyzowane powietrze, promienie UV, mróz czy długie przebywanie w samolocie. Jeśli zachodzi prawdopodobieństwo, że będziemy narażeni na owe czynniki, ważne jest profilaktyczne zadbanie o intensywne nawilżenie skóry.

Skóra suchaZawartość wody w organizmie zmniej-sza się wraz z wiekiem – dlatego nawet cera tłusta czy mieszana może z cza-sem stać się sucha, a nawet przesuszo-na. Pojęcie „skóra sucha” nie ma jak dotąd obowiązującej i jednolitej defini-cji. W piśmiennictwie spotyka się różne określenia tego stanu, np. xeroderma, xerosis, asteatosis. Skóra taka jest na ogół dość jasna i cienka,

nawilżanie istotą pielęgnacji

zazwyczaj zaczerwieniona na skutek prześwitywania naczyń krwionośnych oraz często matowa, z zamkniętymi i niewidocznymi porami. Cechuje ją brak połysku i powierzchniowe złusz-czanie. Charakteryzuje ją szorstkość, zmniejszenie elastyczności i kruchość, uczucie ściągania, pieczenia, mrowie- nia i swędzenia. Na podłożu cery suchej powstają także choroby aler-giczne, często towarzyszy jej także zwiększona wrażliwość na czynniki zewnętrzne.

z czego wynika suchość skóry?Problem ten dotyczy niezwykle dużej grupy osób. U niektórych stanowi przejściową dolegliwość lecz najczęś-ciej pojawia się w pewnym wieku i ma różny przebieg. U osób ze skórą normalną pierwsze objawy trwałego wysuszenia pojawiają się z reguły w czasie zimowych mrozów lub jesienią, po słonecznych wakacjach. To zjawisko z czasem może się utrwalić. Następuje to najczęściej około trzydzi-estego roku życia, niekiedy jednak u osób ze skórą delikatną może wystąpić wcześniej, nawet w wieku dwudzi-estu lat. Cera sucha może być cechą wrodzoną, uwarunkowaną genetyc-znie, związaną z niską aktywnością gruczołów łojowych. Stosowanie kosm-etyków nawilżających staje się w takiej sytuacji koniecznością, często nawet dla osób, które pozornie nie widzą takiej potrzeby.

czynniki utrzymujące wodę w naskórkuWoda obecna w naskórku pochodzi ze skóry właściwej. Przenika poprzez głębsze warstwy naskórka na po-wierzchnię (na zasadzie różnicy stężeń osmotycznych), skąd w ciągły sposób odparowuje z szybkością zależną od warunków zewnętrznych i spraw-ności działania skórnych mechaniz- zmów hamujących parowanie. Mecha- nizmy hamujące naskórkową utratę wody działają dwojako: na zasadzie zatrzymywania (wchłaniania) wody, czyli higroskopijności oraz na zasadzie tworzenia barier nieprzenikliwych dla wody i pary wodnej. Według mechani-zmu higroskopijności działa naturalny czynnik nawilżający (nmf), w skład którego wchodzą aminokwasy, kwas piroglutamionowy, mocznik, kwas moczowy, kreatynina, sole kwasu mle- kowego, mikroelementy, fosforany i inne. Ilość nmf maleje w wyniku fizjologicznego starzenia się oraz w przebiegu różnych chorób skóry (łuszczyca, skłonności alergiczne). Jego uzupełnianie poprzez stosowanie kosmetyków z odtworzonym nmf-em jest jednym z bardziej wartościowych sposobów nawilżania skóry. Barierę nieprzenikliwą dla wody stanowią lipidy naskórka: ceramidy, fosfolipidy i kwasy tłuszczowe. Substancje te nazywa się czasem cementem między-komórkowym. W dużej mierze to one decydują o tym, jaka objętość wody

dermokosmetyki


zostanie „wypuszczona” ze skóry, a także o tym, ile szkodliwych sub-stancji z zewnątrz przeniknie do na-skórka. Kremy zawierające lipidy cementu międzykomórkowego wpły-wają na stopień nawilżenia skóry, a także decydują o elastyczności i gładkości naskórka. Sprawnie dzia-łający płaszcz ochronny dla wody naskórka stanowią także kremy zawierające oleje roślinne i tłuszcze. Substancje te tworzą na powierzchni naskórka nieprzepuszczalny dla wody film ochronny.

nie tylko na powierzchniPrawidłowo nawilżony naskórek zawiera od 10 do 13% wody. Nawet niewielkie obniżenie tych wartości doprowadza do widocznych zmian. Woda jest plastyfikatorem naskórka, a ściślej – keratyny występującej w jego warstwie rogowej. Keratyna decydująca o elastyczności i spręży-stości naskórka w przypadku odwod-nienia przechodzi w nieelastyczną formę – o właściwościach kruchych i łamliwych. Z drugiej strony prze-wodnienie warstwy rogowej hamuje proces złuszczania zrogowaciałych komórek. Może to doprowadzić do zaburzeń prawidłowego funkcjono-wania bariery ochronnej naskórka, w której złuszczanie jest jednym z mechanizmów obrony przed inwa- zją bakterii oraz chemicznych i fizycz-nych czynników uszkadzających. Pod-stawowym czynnikiem utrzymującym wodę w skórze są glikozaminoklikany oraz kolagen. Z wiekiem zaczyna brakować obu substancji, a jedną z przyczyn takiej sytuacji jest obniże-nie się poziomu krążących estrogenów u kobiet po 40. r. życia.

Główne składniki zapobiegające skórnej utracie wodyHyaluronian sodu – czynnik nawilża-jący działający na zasadzie zatrzymy-wania wody (higroskopijności).witamina e – chroni przed uszkodze-niami lipidów naskórka, zapobiegając wysychaniu skóry.masło Shea – długo utrzymuje się na skórze, nie pozostawiając na niej tłu-stej warstwy, zmiękcza skórę, chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych i przedwcze-snym starzeniem się.olej awokado – bogaty w witaminy A, E, K i PP oraz chlorofil i nienasycone kwasy tłuszczowe, wykazuje dużą bio-zgodność z substancjami tłuszczowy-mi zawartymi w skórze. Znakomicie nawilża i natłuszcza skórę oraz stano-wi naturalny filtr słoneczny.woski roślinne – mieszaniny związków o różnym charakterze chemicznym. Tworzą warstwę na liściach i owocach, chroniąc przed uszkodzeniami mecha-nicznymi i nadmiernym parowaniem wody. Na skórę działają kondycjonu-jąco, natłuszczają ją i nawilżają, nie powodując świecenia.olej canola – szczególnie bogaty w naturalną witaminę E o działaniu łagodzącym i przeciwzapalnym.Squalan – doskonale adsorbuje się na skórze, zapobiega utracie wody, nadaje skórze miękkość i elastyczność, wygładza ją, nie pozostawiając tłuste-go filmu.olej bawełniany – zawiera kwas lino-lowy, dzięki czemu ogranicza utratę wody z naskórka i pozwala utrzymać naturalną ochronną barierę skóry. Zawiera także fitosterole i dużą za-wartość naturalnych tokoferoli, które pełnią funkcję antyoksydacyjną.

Posiada właściwości zmiękczające, odbudowuje naturalną lipidową war-stwę w przypadku skóry suchej.wosk z oliwek – chroni skórę przed szkodliwymi czynnikami środowiska i zbyt dużą utratą wody.mocznik – związek biogenny, ele-ment NMF-u. Stanowi część składo-wą naturalnego płaszcza lipidowego skóry. Jest powszechnie stosowany w minimalizowaniu dysfunkcji skóry związanych z nadmierną suchością.kwas mlekowy – zaliczany do alfa-hydroksykwasów. Korzystnie wpływa na naskórek, skórę wła- ściwą i mieszki włosowe, ułatwiając zatrzymanie wody.Gliceryna – w naturalny sposób osłania skórę, przenikając do prze-strzeni międzykomórkowych, gdzie wiąże ilość wody niezbędną do za-chowania prawidłowego nawilżenia skóry.

nawilżanie z Pharmaceris AWłaściwości skóry suchej ma zazwy-czaj skóra wrażliwa. Często się zda-rza, że przesuszona, nieodpowiednio pielęgnowana skóra z czasem się uwrażliwia, ponieważ uszkodzona bariera hydro-lipidowa przepuszcza więcej czynników drażniących i zabu-rzeniu ulegają mechanizmy odporno-ściowe i regeneracyjne skóry. Dlate-go wśród preparatów do pielęgnacji skóry wrażliwej można znaleźć wiele dobrych substancji nawilżających, które dbają o odpowiednie nawodnie-nie skóry już na poziomie oczyszcza-nia – nie naruszając bariery pH.Preparaty z gamy Pharmaceris A przeznaczone są do pielęgnacji cery nadwrażliwej, skłonnej do alergii i podrażnień. Zostały przebadane klinicznie i dermatologicznie na osobach ze skłonnościami do cho- rób alergicznych skóry w niezależ- nych instytutach i uzyskały opinię kosmetyków bezpiecznych i delikat-nych. Zawierają innowacyjne, zaawansowane naukowo formuły: Immuno-Prebiotic oraz Leuki-ne-Barrier™, ukierunkowane na regulację systemu immuno-logicznego skóry oraz łagodzenie podrażnień. Dzięki nim stymulują wzrost ochronnej, fizjologicznej mikroflory naskórka, zmniejszając nadwrażliwość skóry. Przy szcze-gólnej suchości skóry warto sięgnąć po następujące preparaty z serii Pharmaceris A :


dermokosmetyki


R E

K L

A M

A


@

nowośĆ PHySioPuric-Gel nawil-żający fizjologiczny żel do mycia twa-rzy i oczu – szczególnie polecany do skóry wrażliwej, suchej ze skłonnością do podrażnień. Łagodnie oczyszcza skórę, minimalizując wystąpienie podrażnień. Delikatna baza myjąca, bez zawartości mydła oraz środków drażniących, jest zgodna z fizjolo-gicznym pH skóry i nie narusza jej naturalnej bariery ochronnej. Wosk z mango oraz Glucam® wzmacniają naturalny płaszcz hydrolipidowy skóry, alantoina i D-pantenol koją i łagodzą istniejące podrażnienia. Żel wykazuje wysoki stopień tolerancji, nie wysusza naskórka, zapewniając skórze nadwrażliwej i suchej wysoki komfort stosowania. Formuła duoak-tywna – z wodą lub bez użycia wody. Wyjątkowo łagodny i bezpieczny, bez parabenów, alergenów, mydła, SLS, SLES, barwników i kompozycji zapa-chowej.VitA-SenSilium lekki krem głęboko nawilżający do twarzy SPf 20 – krem do codziennej pielęgnacji skóry z tendencją do odwodnienia i przesu-szenia. Długotrwale nawilża, wygła-dza oraz przywraca skórze miękkość i elastyczność. Wyselekcjonowane substancje nawilżająco-odżywcze (zielona alga, Glucam®, ekstrakt z trawy azjatyckiej, wosk z oliwek) wzmacniają płaszcz hydrolipidowy skóry i chronią przed odwodnieniem oraz przesuszeniem naskórka w wy-niku działania niekorzystnych czyn-ników zewnętrznych. Filtr SPF 20 chroni skórę przed działaniem UV.

Pharmaceris e – emolientyDla skóry suchej, bardzo suchej, atopowej i skłonnej do łuszczenia się oraz podrażnień rekomendowane są emolienty. Jest to grupa biologicz-nie obojętnych produktów, które zapo-biegają suchości skóry poprzez działa-nie nawilżające, przeciwzapalne i prze-ciwświądowe. Preparaty te pomagają w odtworzeniu bariery hydrolipidowej, uzupełniając obecne w skórze lipidy międzykomórkowe oraz substancje wiążące wodę w naskórku. Tworzą na skórze warstwę okluzyjną (ochronną).emoliActi kremowa emulsja do ciała – dostarcza skórze substancje odżywcze niezbędne do prawidłowego nawilżenia i regeneracji. Lanolina zapewnia odbudowę płaszcza hydroli-pidowego skóry, redukując wysuszenie

i łuszczenie. Emulsja natychmiastowo łagodzi uczucie ściągnięcia i dyskom-fort suchej skóry.emoliActi emolientowy krem od- żywczy na noc – synergiczne działanie aktywnych emolientów przywraca na- wilżenie głębokich warstw naskórka, nadając skórze miękkość i elastyczność. Specjalistyczna receptura kremu, wzbogacona kompleksem lipidowym naśladującym składem i strukturą na-turalny płaszcz hydrolipidowy skóry, pomaga uzupełnić braki w naturalnej naskórkowej warstwie ochronnej.emoliActi emolientowy krem nawil-żający na dzień z SPf 20 – ma silne właściwości nawilżające, zmiękczają-ce, wygładzające i delikatnie natłusz-czające. Zastosowane w nim aktywne emolienty osłaniają skórę, jednocze-śnie stymulując w niej procesy odno-wy i regeneracji. Wysoki filtr chroni skórę przed wysuszającym działaniem promieni UV.

ochrona naczynek z Pharmaceris nSkóra naczynkowa jest cienka i deli-katna, dlatego potrzebuje intensyw-nego nawilżania. Ważnym etapem jej pielęgnacji jest delikatne oczyszczanie za pomocą łagodnych środków, które koją i nawilżają skórę, zmniejszają zaczerwienienia i uczucie ściągnięcia. Z gamy Pharmaceris n, przeznaczo-nej do pielęgnacji cery naczynkowej, warto polecić zwłaszcza:VitA- cAPilAril krem nawilża-jąco-wzmacniający do twarzy SPf 20 – dzięki synergicznemu działaniu wosku z oliwek i gliceryny penetruje w głąb skóry, wiążąc i trwale utrzy-mując wodę w naskórku. Ekstrakt ze złotej algi wzmacnia hydrolipidowy płaszcz ochronny skóry, zapobiega-jąc nadmiernemu ubytkowi wilgoci. Witamina PP działa wzmacniająco na naczynia krwionośne, a kompleks tiotainy i tioproliny (posiadający zgło-szenie patentowe) neutralizuje wolne rodniki. Filtr SPF 20 chroni ją przed działaniem UV.

nawilżanie cery tłustej z Pharmaceris tKoniecznie trzeba pamiętać, że skóra tłusta, mieszana i trądzikowa również wymaga nawilżania. Stosowanie zbyt mocno wysuszających środków może z czasem doprowadzić do jej przesuszenia. Nowoczesne preparaty do tego typu skóry mają po-

dwójne działanie: ograniczają wydzie-lanie sebum i łagodzą stany zapalne, jednocześnie dbając o odpowiedni poziom nawilżenia. W linii Pharma-ceris t, przeznaczonej do pielęgnacji skóry trądzikowej, można polecić mię-dzy innymi:octoPiroX® kojący krem do twa-rzy – koi, nawilża i natłuszcza skórę łojotokową oraz skłonną do nadmier-nego łuszczenia się, szczególnie wokół skrzydełek nosa, między brwiami, na czole i w okolicy ust. Krem ogra-nicza nadmierne rogowacenie skóry, przywraca równowagę mikroflory naskórka i zmniejsza podrażnienia.SeBomAtt moiStAtic krem inten-sywnie nawilżający na dzień i na noc – ma silne właściwości odżywcze i łagodzące. Polecany do pielęgnacji skóry ze skłonnością do łojotoku, powstawania zaskórników, z rozsze-rzonymi porami. Ekstrakt z błękitnej algi intensywnie łagodzi podrażnienia i stany zapalne, mikrogąbeczki wchła-niają nadmiar sebum. Biomimety- czny kompleks wspomaga odbudowę naturalnej funkcji ochronnej skóry, dzięki czemu zapewnia jej długotrwa- łe nawilżenie.

nawilżanie z aptekiPreparaty dermokosmetyczne zawie-rają formuły, które w kompleksowy sposób dbają o nawilżenie różnych rodzajów skóry. Co ważne, ich działa-nie jest synergiczne z innymi aktyw-nymi składnikami, które odpowiadają na charakterystyczne potrzeby danej cery i rozwiązują jej problemy. To bar-dzo ważne, bo wiele osób – klientów aptek – nie docenia wagi nawilżenia dla zachowania dobrej kondycji skó-ry, np. trądzikowej i sięga po inne, bardziej „agresywnie” i wybiórczo działające produkty, które mogą doprowadzić do przesuszenia skóry lub pogłębić ten stan. Warto też pod-kreślać rolę emolientów w nawilżaniu, które mogą być stosowane nawet jako okresowa kuracja nawilżająca, np. po słońcu. Co ważne – ochrona UV to też jeden z czynników hamu-jących utratę wilgoci, dlatego latem zwracajmy na to szczególną uwagę stosując kremy ochronne.

dermokosmetyki


R E

K L

A M

A

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

FP_VitaSensilium_Newline_v1_press.pdf 1 25.06.2013 18:53

Pani Joasia przed metamorfozą

Nauka żeglowaniaMetaMorfoza Pani Joanny PawłowskieJ, farMaceutki z bydgoszczy, Pokazała, że styl Marynistyczny Jest wyJątkowo twarzowy. Mocne akcenty kolorystyczne uwyPukliły urodę bohaterki.

Makijaż Sergiusz Osmański, wizażystaPanią Joasię namówiliśmy na czerwone usta, które sta-nowiły clou całego make-upu. Czerwień idealnie pasowa-ła do stylizacji o charakterze marynarskim. Rozbudowaliśmy też kreskę nad załamaniem oka przy użyciu granatowej kredki, która pięknie podkreśliła tę- czówkę. Cerę wymodelowaliś- my bronzerem i dodaliśmy odro-binę rozświetlacza.

Fryzura Tomasz Burkacki, fryzjerPani Joanna potrzebowała jedynie nasycenia naturalnego koloru przy nasadzie włosów. Wprowadzenie jaśniejszego refleksu na końcówkach oraz przy twarzy zdecydowanie doświetliło jej rysy. Zachowałem piękne, długie i kobiece włosy. Jedynie lekkim szlifem nadałem im więcej objętości i lekkości.

Sesja Julia Dunin, fotografZ bohaterką miałam świetny kontakt podczas sesji, co ułatwiło pokazanie na fotografiach jej otwartości i pogody ducha. Od początku wiedziałam, że z takim uśmiechem zdjęcia wyjdą świetnie! Look Pani Asi rodem z Sa-int-Tropez podsunął nam myśl, by część sesji zrobić na basenie, co okazało się strzałem w dziesiątkę. Sporo zdjęć zrobiliśmy też na otwartym powietrzu przy pobliskim jeziorze. Pani Asia w obydwu loka- lizacjach świetnie się sprawdziła jako modelka.

KONKURS! Metamorfozy z

Modny makija¿

Sesja zdjêciowaNowa fryzura(pod okiem fryzjera gwiazd – Tomasza Burkackiego)

Relaksuj¹ce zabiegi w SPA

Spośród nades³anych zg³oszeñ wy³onimy 5 pañ, które wezm¹ udzia³ w niezapomnianej metamorfozie w SPA, w hotelu Ossa.

Wygraj pobyt w SPA!

Spośród nades³anych zg³oszeñ wy³onimyktóre wezm¹ które wezm¹ metamorfozie w SPA

PIR

/086/02-2011

11PH010_kupon_konkursowy_148x105_v4.indd 1 11-02-24 14:01

Kiedy wsiadłam do pociągu mającego zawieźć mnie na Metamorfozy, umierałam ze strachu. Za to w pociągu powrotnym towarzyszyły mi już tylko – szeroki uśmiech oraz zaciekawione spojrzenia współpasażerów. Mogę śmiało powiedzieć, że to była jedna z najprzyjemniejszych przygód w moim życiu. Współtowarzyszki zmagań oraz ekipa organizatorów to tak wspaniali ludzie, że żałuję odległości na mapie, która nas wszystkich dzieli. Osobom, które wykonały moją Metamorfozę, pragnę podziękować i powiadomić je, że trzymam się wszystkich rad, tak jak obiecałam! Dziękuję w imieniu swoim i swojego męża, który dzięki tej przygodzie ma w domu gwiazdę!

Joanna Pawłowska

Sergiusz Osmańskiwizażysta

Julia Dunin fotograf

Tomasz Burkackifryzjer

www.hairmaster.pl

Ekipa Metamorfoz:

życie jest piękne


autor: Adam Chowańskistylista

Zdję

cie: J

ulia

Dun

in

w stylumarynarskim

jak wyeksponować górną część

ciała? Właściwości powiększające posiadają szerokie i rozłożyste kołnierze, wszelkie marszczenia na wysokości piersi, żaboty, duże naszyjniki oraz pagony na ramio-nach. Idealny dekolt dla sylwetki A ma kształt łagodnej łódki. Panie o figurze „gruszki” mogą wybierać bluzki z rękawami kimonowymi oraz o długości 3/4. jak dobierać dolne elementy garde-

roby? Najlepsze będą rozkloszowane spódnice i sukienki z lekko opływa-jącego materiału, spodnie w kant o prostej lub nieco rozszerzanej no-gawce, podwyższony stan i szersze paski noszone na wysokości talii.

jak optycznie zmniejszyć biodra? Aby optycznie zmniejszyć rozmiar bioder i ud wystarczy wybierać „doły” w ciemniejszych i stono-

wanych barwach. Niewskazane są natomiast spodnie z zakładkami u góry lub zwężające się ku dołowi (rurki, cygaretki) i spódnice bombki, baskinki oraz biodrówki.

ani Joanna ma bardzo kobiecą sylwetkę w kształcie litery A (ten typ figury inaczej nazywamy

„gruszką”). Nasza bohaterka zdradziła nam, że nie jest do końca zadowolona ze swoich szerokich bioder oraz masyw-nych ud. Postanowiliśmy więc temu zaradzić. Wybraliśmy sukienkę z trapezowatym dołem oraz z wyżej zaznaczoną talią. Z kolei apaszka wokół szyi poszerza optycznie górne partie ciała, wyrów-nując tym samym proporcje. Buty na wysokim obcasie wysmuklają całą sylwetkę oraz ładnie eksponują zgrabne nogi naszej bohaterki. Do-datkowo, czerwona barwa butów stanowi interesujący, kontrastowy punkt całej stylizacji.

wskazówki dla sylwetki A

fasony odpowiednie dla tego typu

figury. Dobierając kroje i fasony dla figury typu „gruszka”, należy pamiętać, aby zamaskować krągłe kształty bioder i ud oraz, dla równo-wagi, poszerzyć linię ramion, optycznie powiększyć objętość biustu i podkreślić wcięcie w talii.

P

R E

K L

A M

A

metamorfozę pani joanny pawłowskiej nieprzypadkowo publikujemy w wydaniu waka-cyjnym. tematem przewodnim stylizacji jest bowiem styl marynarski, który kojarzy się z letnim wypoczynkiem. klimat rodem z przystani luksusowych jachtów w saint-tropez uzyskamy, łącząc trzy kolory: niebieski, biały, czerwony oraz charakterystyczne dodat-ki: apaszkę, torbę w pasy oraz okulary przeciwsłoneczne.




Proces wytwarzania mleka przez piersi rozpoczyna się zaraz po porodzie, wraz

z odejściem łożyska. Odruch ssania u niemowlęcia jest najsilniejszy w pierwszej godzinie po porodzie. Jeśli nie ma przeciwwskazań (np. trudny poród) osesek powinien zostać położony przy piersi mamy bezpośrednio po porodzie. Bodziec, który powoduje pierwszy wypływ pokarmu, to ssanie. Aby proces karmienia przebiegał prawidłowo, należy podać dziecku brodawkę sutkową wraz z częścią otoczki. Tym sposobem niemowlę, dzięki naciskowi warg, języka, dziąseł może samo

regulować ilość wypływającego mleka. Zdarza się jednak, że proces laktacji nie zostanie prawidłowo zainicjowany (często z przyczyn nie-zależnych od matki). Może wynikać to np. z choroby noworodka lub zbyt wczesnego porodu (u wcześniaków odruch ssania może nie być jeszcze wykształcony). W tym celu stosuje się stymulację laktacji. Jednym ze sposobów jest przystawianie matce do piersi zdrowego dziecka, u które-go odruch ssania jest dobrze ukształ-towany. Jednak w takich okoliczno-ściach występują silne utrudnienia, wynikające z tego, iż matka, często przygnębiona i zaniepokojona, nie

potrafi lub nie chce karmić obcego dziecka. Aby w okresie karmienia proces lak-tacji przebiegał prawidłowo, mama powinna dbać o dietę i tryb życia.

Istotny element menu to warzywa i owoce. Kolejnym ważnym punktem

żywienia karmiącej mamy są produkty zbożowe, z pełnego przemiału (pełnoziarniste i ciemne odmiany pieczywa, ryżu, mąki). Zawierają duże ilości błonnika za-pobiegającego zaparciom. Są także bogate w minerały. �Kolejną ważną grupą produktów

jest nabiał. To cenne źródło wap-nia – dzięki niemu kości dziecka będą się prawidłowo rozwijały.

Dla matki karmiącej ważne jest chude mięso czerwone – źródło żelaza i witamin z grupy B. �Nie powinna ona zapominać także

o rybach zawierających nienasyco-ne kwasy tłuszczowe. Korzystnie wpływają one na rozwój układu nerwowego maluszka.

Nie unikajmy żadnej grupy produktów po urodzeniu dziecka, ale starajmy się pamiętać, co jemy i kiedy. Dzięki temu, jeśli maluszka boli brzuch, ma biegunkę lub jest marudny, łatwiej stwierdzimy, co wywołało taki stan. kolejny ważny element diety to płyny. Kobieta powinna przyjmować co naj-mniej 2 litry płynów dziennie. Może to być woda, soki naturalne (najlepiej niesłodzone), a także herbatki

ziołowe mieszanki– naturalna pomoc w laktacji

kobieta w czasie karmienia piersią wymaga troskliwej opieki. szczególnie że proces laktacji łatwo ulega zaburzeniom przez niewłaściwą dietę czy tryb życia. należy pamiętać, że problemy, które mogą (a nie muszą) się pojawić w czasie karmienia, nie oznaczają zakończenia karmienia. przydatne w pobudzeniu i podtrzymaniu laktacji mogą być naturalne preparaty ziołowe.

autor: lek. med. Ireneusz Dulnyinternista, specjalista medycyny morskiej i tropikalnej

R E K L A M A

mieszanki apteczne

ziołowe lub owocowe. Raczej odra- dza się mocną herbatę, kawę oraz napoje energetyzujące (ze względu na zawartość kofeiny i teiny). Pamię-tajmy także, że kawa i herbata mają właściwości odwadniające, a nie nawadniające. Alkohol podczas karmienia piersią jest zakazany. Każda ilość może być dla malucha niebezpieczna. Alkohol w szybkim czasie przedostaje się do pokarmu matki, a co za tym idzie do organi-zmu dziecka. wsparciem dla kobiety karmiącej są za to odpowiednio dobrane mieszanki ziołowe. Anyż (pimpinella anisum) Owoce anyżu (Fructus Anisi) zawierają olejek eteryczny 1,5-3%, 28% tłuszczu, a także białka i cukry. Jest to jedna z najstarszych roślin leczniczych na świecie. Pobudza działanie wszystkich gruczołów wy-dzielania wewnętrznego, w tym

także gruczołów mlecznych. napar z anyżu podaje się w celu pobudzenia laktacji u karmiących matek. Wy- kazuje działanie ściągające i prze-ciwzapalne. koper włoski (foeniculum vulgare mill.) Jego owoce zawierają 6% olejków, flawonoidy, związki białkowe, olej tłusty. koper włoski ma działanie mlekopędne, a dodatkowo działa wiatropędnie i rozkurczowo, zapobiegając kolkom u dziecka. Dobrze jest, jeżeli mieszanki ziołowe tego typu zawierają także składniki działające odprężająco i uspokają-co, jak np. melisa i lipa. liść melisy (melissa officinalis) zawiera olejki eteryczne: cytral, cytronelal, garbniki i kwasy trójterpenowe. wykorzystywane jest

działanie uspokajające melisy.

kwiatostan lipy (tilia cordata mill.) Surowcem leczniczym są całe kwiato-stany. Kwiat lipy zawiera flawonoidy (pochodne kwercetyny i kemferolu), garbniki, olejki eteryczne, kwasy or-ganiczne, witaminę PP oraz śluz. lipa działa odprężająco. Bardzo uatrakcyj-nia smak naparu laktacyjnego. Dzięki odpowiedniej diecie, trybowi życia oraz przy wsparciu mieszanek ziołowych mamy szansę sprawić, że okres karmienia przebiegał będzie spokojnie i prawidłowo.


@

R E K L A M A

mieszanki apteczne

kuchnia farmaceutyczna

drodzy farmaceuci!upalne lato jest czasem, w którym chętnie sięgamy po potrawy lekkie i pełne warzyw. to dobra okazja, aby wprowadzić do swojego menu dania niskokaloryczne. proponujemy państwu „odchudzanie” klasycznych przepisów. przyrządzone według nich dania smakują tak jak oryginalne potrawy, ale mniej tuczą.

zamiast zupy pomidorowej z makaronem (124 kcal)...

Gazpacho (70 kcal)

Składniki (na 4 porcje): 4 duże, dojrzałe pomidory • 0,5 żółtej papryki • 1,5 czerwonej papryki • 1 duży ogórek • 1 szalotka • 2 ząbki czosnku • 0,5 papryczki chilli • 500 ml soku pomidorowego • 2 łyżki białego octu winnego • 2 łyżki soku z cytryny • 1 łyżka oliwy z oliwek • sól i pieprz.

Przygotowanie: Do blendera wrzucamy: obrane pomidory (usuwamy zieloną szypułkę), 3/4 obranego ogórka (bez pestek) i czerwoną paprykę (może być grillowana). Szalotkę i chilli siekamy, wyciskamy czosnek i wszystko dodajemy do warzyw w blenderze. Wlewamy sok pomidorowy i oliwę, doprawiamy solą, pieprzem, sokiem z cytryny oraz octem. Wszystko dokładnie miksujemy. Wstawiamy do lodówki na minimum 2 godziny. Podajemy z pokrojoną drobno resztą ogórka i żółtą papryką. Do każdej porcji podajemy kawałek grillowanego pełnoziarnistego chleba.

odchudzamy przepisy


zamiast smażonego kurczaka z podsmażanymi ziemniakami i surówką (580 kcal)...

marynowana w mięcie i skórce z cytryny pierś z kurczaka z bobem (250 kcal)

Składniki (na pierś z kurczaka): 4 pojedyncze piersi z kurczaka • 2 garści posiekanej mięty • skórka starta z 1 cytryny • 2 łyżki soku z cytryny • 4 łyżki oliwy • sól i pieprz.

na bób: 500 g młodego bobu • 50 g długo dojrzewa- jącej szynki • 1 garść posiekanej mięty • 1 łyżka słodkiego

octu balsamicznego • 1 łyżeczka oliwy • sól i pieprz. Przygotowanie: Mięso myjemy, a następnie marynu- jemy w mięcie zmieszanej z sokiem i skórką z cytryny, oliwą oraz solą i pieprzem. Trzymamy kurczaka w mary- nacie około 1 godziny. Następnie wkładamy mięso razem z marynatą do rękawa lub torebki do pieczenia, zamykamy szczelnie i pieczemy w nagrzanym do 180 stopni piekarniku przez 20 minut. Bób przekładamy na durszlak, sparzamy wrzątkiem i obieramy ze skórek. Szynkę kroimy na kawałki i podsmażamy na oliwie. Dokładamy bób i podsmażamy dalej przez kilka minut. Dodajemy sól i pieprz. Pod koniec smażenia całość skraplamy octem balsamicznym oraz posypujemy posiekaną miętą. Upieczonego kurczaka podajemy z podsmażonym bobem.

olga kwiecińska, agata ziemnicka

prowadzące program

„szczypta smaku” nadawany

w tVn style w soboty

i niedziele ok. godziny 11


kuchnia farmaceutyczna

w kwestiach wina w wakacje wolno (prawie) wszystko. w wakacyjnych okolicznościach można się napić lafita z plastikowego kubeczka przy ognisku. nie wolno tylko trzymać się kurczowo wakacyjnych miłości – smaków poznanych latem. z zapraszaniem ich do domu, i to z całym inwentarzem, radzę uważać.

tomasz Prange-Barczyńskikrytyk winiarski i dziennikarz, współzałożyciel i redaktor

naczelny „magazynu wIno”, dwumiesięcznika poświęconego

kulturze wina ukazującego się od 2002 r. od lat prowadzi

w radiu pIn cotygodniową audycję winiarską. jest autorem

podręcznika dla winiarskich profesjonalistów „zawód: som-

melier”. sędziuje w konkursach winiarskich, m.in. w „Vinita-

ly” w weronie, „best of riesling” w niemczech, „Vinagora”

w budapeszcie czy „Vini da pesce” w jesi. na co dzień

prowadzi kursy wiedzy o winie i komentowane degustacje.

jak często słyszę tę historię: „Wyobraź sobie, ten winiarz z Korčuli okazał się strasz-

nym oszustem. Dopóki kupowali- śmy u niego wino na wczasach, lał nam do 2-litrowej butelki po coli ambrozję. A gdy ostatniego dnia kupiliśmy specjalnie 5-litrowy ka- nister, żeby zabrać to wino do domu okazało się, że to nie nadaje się do picia”. Cóż, może zabrakło zacho- du słońca nad Pupnatską Luką i kalmarów z rusztu. A i 48-godzin-na podróż w nagrzanym słońcem bagażniku, dobrze temu uroczemu winu na pewno nie zrobiła. Wszyst-ko to nie oznacza, by w wakacje nie kupować prostych i tanich win – wręcz przeciwnie. Gdy już dotrze-my do mitycznej Toskanii, darujmy sobie wielkie brunella i nobile, zapo-mnijmy o drogich supertoskanach. W miejscowych enotekach dostępne są zazwyczaj ich najmłodsze roczni-ki, które najczęściej nie nadają się jeszcze do picia. Warto je kupić, bezpiecznie przewieźć do domu i wypić za parę lat. A gdzieś tam, pod Sieną lepiej sięgnąć po trzy razy tańsze rosso z Montalcino czy Montepulciano, po chianti z Colli Senesi za kilka euro będzie na pewno smaczne. Nawet jeśli znajdziemy w nim pewne niedocią-gnięcia – w urlopowym nastroju łatwiej je wybaczyć niż zredukować sobie dysonans poznawczy po tym, jak nie zasmakuje nam wielkie wino za 50 jurków (w dodatku na kempingu akurat nie będą mieli odpowiednich kieliszków).co zatem pić? Oto moja osobista lista win z regionów przylegających do najczęściej pokonywanych przez nas tras wakacyjnych.kto przed wjechaniem do strefy euro lubi zanocować na Morawach, może zacząć winiarską część

wakacji już pierwszego wieczora. Veltlínské zelené, ryzlinki vlašský i rýnský, a jak ktoś się uprze na czerwone to jeszcze frankovka, sva-tovavřinecké lub rulandské modré. To wina idealne na lato, niezbyt ciężkie, a jeśli wydamy na butelkę nie mniej niż 150 koron (ok. 25 zł), nie będziemy rozczarowani.tuż za granicą, po jej austriackiej stronie, zaczyna się Weinviertel, źródło lekkich, pieprznych grüner veltlinerów. Jeśli zaś zaniesie nas do Wiednia, nie omieszkajmy spróbować g’mischter satz – białych win ze starych parceli, w których uprawia się pomieszane krzewy wielu odmian winogron. zbaczamy na Węgry? Tym lepiej – nie omińmy krainy wulkanów: Somló i Badacsony nad Balato-nem, gdzie pić można w zasadzie wszystko. Na Bałkanach czekają na nas genialne słoweńskie białe wina ze Štajerska i Brdy. W Chorwacji pamiętajmy o malwazji na Istrii, bogdanušy na Hvarze, pošipie na Korčuli. Z plavacem malim bądźmy ostrożni – wina daje wprawdzie wspaniałe, ale po nocnej schadzce z tą odmianą można stracić bez mała cały dzień plażowania. Spo-śród blisko 400 autochtonicznych odmian włoskich wymienię tylko te ultrawakacyjne: świeżą i krągłą turbianę z Lugany nad jeziorem Garda, piaskowe verdicchio z okolic

Ankony w Marchii na wschodnim wybrzeżu i rzutkie, nerwowe ver-mentino z wybrzeża Morza Tyrreń-skiego (chyba że zapędzimy się na południe, gdzie powinniśmy pić greco i fiano w Kampanii oraz catarratto i inzolię na Sycylii). We Francji niech nasze myśli biegną ku śródziemnomorskim winom ró- żowym z Prowansji, langwedockie-mu picpoul de pinet i, bez względu na nastrój i stan portfela, kieliszko-wi szampana na co dzień. W Hisz-panii trzymajmy się win z Ruedy i galicyjskich albariño i treixadury, a w Portugalii – zawsze – lekko słonego, zwykle młodziutkiego i taniego jak mleko vinho verde.a w ogóle wszelkie wakacje powin-no się spędzać w Niemczech, bo trudno o lepsze wino na kanikułę, niż riesling (zupełnie serio – kto naprawdę kocha wino, powinien się odważyć i spędzić kilka dni w Rheingau, Nahe, Mittelrhein, we Frankonii czy nad Mozelą: smacznie i niezwykle malowniczo).

Fot

. K.W

ellm

anwakacyjne grzeszki


kultura

z medycyną w tleSerial BBC opowiada historię młodziutkiej położnej, Jenny Lee, która przybywa do Nannatus House – klasztoru w jednej z najbiedniejszych dzielnic Londynu. Zostaje miło przyjęta przez zakonnice i zaprzyjaźnia się z innymi położnymi – rozrywkową Trixie, wrażliwą Cynthią i inną nowicjuszką, pochodzącą z bogatej rodziny i zagubioną w nowym środowisku Chummy. Poznajemy miejscową społeczność z perspektywy młodej pielęgniarki, która na rowerze odwiedza swoje kolejne pacjentki. Chociaż świat, do jakiego trafia Jenny, jest całkiem różny od tego, do którego przywy-kła, dziewczyna szybko zanurza się w życiowej plątaninie narodzin, śmierci, romansów i intryg społeczności, którą nauczy się kochać.

„z pamiętnika położnej”, reż. philippa lowethorpe, wyst. jessica raine, miranda

hart, jenny agutter, pam ferris. dystrybucja: best film.

osoby, które za pośrednictwem strony www.farmacjapraktyczna.pl wyślą na adres:

[email protected] maila z hasłem: pamIętnIk, mają szansę otrzymać film

w prezencie.

„Dziewczyna z lilią” – francuski film fantasy dla dorosłych w reżyserii Michela Gondry’ego. Film powstał na podstawie powieści Borisa Viana pt. „Piana złudzeń”. Colin (Romain Duris) to zamożny wynalazca, autor m.in. „pianokoktailu” – fortepianu, który po naciśnięciu klawiszy serwuje drinki. Kiedy poznaje Chloé (Audrey Tautou), zakochują się w sobie i pobierają. Po powrocie z podróży poślubnej kobieta zapada na tajemniczą chorobę – w jej organizmie rośnie lilia wodna. By ratować ukochaną, Colin próbuje wszelkich terapii. Okazuje się, że skuteczne jest jedynie otaczanie jej kwiatami...

„dziewczyna z lilią”, reż. michel gondry, wyst. romain duris, audrey tautou, gad elmaleh, omar sy.

dystrybucja: kino świat. premiera: lipiec 2013

kwiat liliiAudrey Tautou, znana z roli Amelii, tym razem pojawia się we francuskim filmie fan-tasy, który opowiada historię z pogranicza snu i baśni. Idealny na letnie wieczory.

dVd

meGA Hit!


kultura

rozwiązanie konkursów z nr 5 (65):film dVd „Anna karenina” joe wright (hasło: AnnA): magdalena Michalik • płyta „time” rod Steward (hasło: rod): aneta skopczyńska • książka „Perska żona” laura fitzgerald (hasło: orient): bogusław Jabłoński • płyta „the Shocking miss emerald” caro emerald (hasło: miSS): katarzyna wolska • książka „chustka” joanna Sałyga (hasło: cHuStkA): adrian orłowski

zapraszamy do udziału w naszych konkursach!wejdź na stronę: www.farmacjapraktyczna.pl

„Blondynka na Jawie” to kontynuacja książki „Blondynka na Bali”, opisu-jąca wspomnienia autorki z pobytu na indonezyjskiej wyspie. Obowiązkowa po-zycja w biblioteczce każ-dego miłośnika literatury podróżniczej. Nawet jeżeli nie wyjeżdżamy na waka-cje, czytając możemy się przenieść w jeden z najpięk-niejszych rejonów świata. Czynny wulkan, nieznośny francuski naukowiec zafascynowany esejami, rajska wioska i spotkanie z braminem. Słodko pachnące migdałowce, pola ryżowe, emocje i przygody. Autorka pisze o swojej książce: „Nowy Rok zaczęłam na Jawie. Przejechałam przez góry, lasy i pola ryżowe, weszłam na szczyt czynnego wulkanu, żeby zajrzeć do wnętrza ziemi. Spędziłam kilka dni z nieznośnym francuskim naukowcem, który uwielbiał eseje i biusty. Z Jawy wróciłam na Bali. Trafiłam do wioski ludzi Króla Bez Głowy, na tradycyjny pogrzeb i do raju. Poznałam bramina – kapłana z najwyższej kasty – i przez wiele godzin rozmawialiśmy o ludzkiej duszy, cywilizacji i religii. Miesiąc samotnej wyprawy do Indonezji”.

„blondynka na jawie”, beata pawlikowska,

wydawnictwo national geographic

osoby, które za pośrednictwem strony www.farmacjapraktyczna.pl

wyślą na adres: [email protected] maila z hasłem:

jawa, mają szansę otrzymać książkę w prezencie.

lektura na wakacjePolecamy kolejną książkę znanej podróżniczki Beaty Pawlikowskiej. Tym razem Pani Beata wędruje po Jawie.

Amerykanka

Płyta „It’s That Girl Again” to idealne połączenie tego, co stało się przez lata znakiem rozpoznawczym wokalistki o polskich korzeniach, czyli perfekcyjnego miksu muzyki pop i jazz ze wszystkim, co jest dziś synonimem dobrej muzyki. „It’s that girl again” basia, universal music group


wyślą na adres: [email protected]

maila z hasłem: basIa, mają szansę otrzymać płytę

w prezencie.

Pięknie o miłościVanessa Paradis to osoba, któ-ra w swojej twórczości zawsze oddaje całą siebie, a jej piosenki przepełnione są szczerością. Jej nowy album „Love Songs’’ to połączenie zarówno otwartości, jak i intymności. Idealna płyta do słuchania z bliską osobą.

„love songs”, Vanessa paradis,

universal music group


wyślą na adres: [email protected] maila

z hasłem: Vanessa, mają szansę otrzymać płytę w prezencie.

BeSt- Seller!

Chcesz wiedzieć, dokąd warto wybrać się z młodszym, a gdzie ze starszym dzieckiem? Które kawiarnie mają kącik dla maluchów? Gdzie w weekend odbywa się impreza plenerowa dla najmłodszych? Wejdź na:

www.gogaga.pl

Zabierz dziecko w miasto!

REKL

AMA

Siostrzana relacja

Ali, po szesnastu latach spędzonych w Sta-nach, ucieka w środku nocy od niekocha-nego męża. Emma nie czeka z otwartymi ramionami i wcale nie cieszy się na myśl o rodzinie depczącej jej kremowy dywan. Ali i Emma bardzo chcą, by znów było jak dawniej… Czarująca opowieść.

„sekrety sióstr”, clare dowling,

wydawnictwo remI


wyślą na adres: [email protected] maila z hasłem:

sIostry, mają szansę otrzymać książkę w prezencie.

krzyżówka


ro

zw

iąza

nie

m krz

yżó

wki z n

r 5 (6

5) „fa

rma

cji pra

kty

czne

j” jest h

asło

: ra

nIg

as

t fa

st

sz

yb

ko

w p

łyn

Ie z

ga

ga

zg

InIe

.m

iksery stojące ufundowane przez producenta leku r

anigast fast otrzymują: izabela j

urdziak, dorota B

ajarakowska, w

ioletta michalik, e

wa m

rzygłód, Przem

ysław

krynicki, B

eata Aszurkiew

icz, justyna Ż

abo, em

ilia wilczak, m

arianna czepczor, k

amila l

ewandow

ska, maria k

irschner-Sm

ok, iwona u

rbańska, magdalena

Spirkow

icz, elżbieta G

ońda, kinga tom

icka, Patrycja P

iwińska, j

an węgrzynow

ski, Beata P

otratz, marcin k

utny, karolina A

gata filip.

litery z ponumerowanych pól utworzą rozwiązanie:

R E

K L

A M

A

zu

r/1

39

/07

-20

13

osoby, które nadeślą prawidłowe rozwiązanie krzyżówki, mają szansę otrzymać 1 z 10 zestawów kosmetyków stara mydlarnia, ufundowanych przez producenta suplementu diety żuravit complex. rozwiązanie krzyżówki prosimy przesłać do 31 sierpnia 2013 r. na adres: Valkea media sa, ul. elbląska 15/17, 01-747 warszawa, z dopiskiem: „farmacja praktyczna” lub na adres e-mail: [email protected]

Imię i nazwisko:.........................................................................................................................................................................................dokładny adres:.........................................................................................................................................................................................e-mail:.........................................................................................................................................................................................telefon: .........................................................................................................................................................................................

Informujemy, że podane dane osobowe przetwarzane będą przez polpharma biuro handlowe sp. z o.o., z siedzibą w warszawie przy ul. bobrowieckiej 6, zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (dz. u. 2002 r. nr 101 poz. 926 ze zm.) w celu informowania o produktach i usługach spółek należących do grupy polpharma.każda osoba ma prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. podanie danych jest dobrowolne.wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez polpharma biuro handlowe sp. z o.o. w określonych powyżej celach.wyrażam zgodę* na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną.

data: ........................................... podpis: ..............................................................................*) w przypadku niewyrażenia zgody na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną prosimy o przekreślenie oświadczenia zgody. wyrażenie zgody na przetwarzanie danych osobowych jest natomiast niezbędne do wpisania osoby do bazy danych polpharma biuro handlowe sp. z o.o.

12 13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

9 10 111 2 3 4 5 6 7 8

27 28 29 30 31 32 33 34 35

w płynie, zgaga zginie!

Ranigast Fast (Ranitidinum). Skład i postać: 1 tabletka musująca zawiera 150 mg ranitydyny w postaci ranitydyny chlorowodorku. Wskazania: Objawowe leczenie dolegliwości dyspeptycznych takich jak: zgaga, niestrawność, nadkwaśność, nie związanych z chorobą organiczną przewodu pokarmowego. Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli i dzieci powyżej 16 lat: 1 tabletka na dobę. Maksymalnie po 1 tabletce dwa razy w ciągu doby. Tabletkę należy rozpuścić w ½ szklanki wody, poczekać do całkowitego rozpuszczenia, a następnie wypić przygotowany roztwór. W przypadku gdy objawy dyspeptyczne utrzymują się dłużej niż 14 dni, należy zweryfikować diagnozę. U pacjentów z niewydolnością nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 50 ml/min) dochodzić może do zmniejszenia wydalania ranitydyny i zwiększenia jej stężenia w surowicy krwi. U tych pacjentów dobowa dawka ranitydyny wynosi 150 mg. U pacjentów przewlekle dializowanych należy podać ranitydynę w dawce 150 mg bezpośrednio po dializie. Nie stosować produktu u dzieci w wieku poniżej 16 lat. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na ranitydynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Porfiria. Fenyloketonuria. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Przed rozpoczęciem leczenia ranitydyną u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka należy wykluczyć nowotworowy charakter choroby (szczególnie dotyczy to osób w średnim lub podeszłym wieku, u których dolegliwości dyspeptyczne nie występowały wcześniej lub zmieniły się), ponieważ leczenie ranitydyną może maskować objawy raka żołądka i opóźnić rozpoznanie. Produkt należy stosować ostrożnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby. Ranitydyna jest wydalana przez nerki i dlatego u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy zmniejszyć dawkę dobową leku. Istnieją rzadkie doniesienia kliniczne sugerujące, że ranitydyna może wywołać ostre napady porfirii i dlatego należy unikać stosowania produktu u pacjentów z ostrą porfirią w wywiadzie. Pacjenci leczeni jednocześnie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi i ranitydyną powinni być poddawani regularnej kontroli. Dotyczy to szczególnie pacjentów w podeszłym wieku oraz pacjentów z chorobą wrzodową w wywiadzie. Produkt zawiera sorbitol, który może powodować podrażnienie żołądka i biegunkę. Ze względu na zawartość sodu produkt należy stosować ostrożnie u pacjentów na diecie niskosodowej. Ze względu na zawartość aspartamu produktu nie należy stosować u chorych na fenyloketonurię. Ze względu na zawartość sorbitolu nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją fruktozy. Działania niepożądane: Częstość działań niepożądanych została uporządkowana według grup układwo narządowych zgodnie z terminologią MedDRA: często (1/100 do <1/10); niezbyt często (1/1 000 do <1/100); rzadko (1/10 000 do <1/1 000); bardzo rzadko (<1/10 000). W czasie leczenia ranitydyną stwierdzano występowanie poniższych działań niepożądanych. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych. Rzadko: przemijające zmiany aktywności enzymów wątrobowych. Bardzo rzadko: zapalenie wątroby przebiegające z żółtaczką lub bez żółtaczki. Zaburzenia żołądka i jelit. Niezbyt często: bóle brzucha, zaparcia, nudności (objawy te przeważnie przemijają podczas leczenia). Bardzo rzadko: ostre zapalenie trzustki, biegunka. Zaburzenia krwi i układu chłonnego. Bardzo rzadko: przemijające zmiany w obrazie krwi (zmniejszenie liczby leukocytów i płytek krwi, agranulocytoza, pancytopenia, niedokrwistość aplastyczna, czasami z częściowym lub całkowitym zahamowaniem czynności szpiku). Zaburzenia układu immunologicznego. Rzadko: reakcje nadwrażliwości, które występowały czasami po podaniu pojedynczej dawki leku (pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, gorączka, skurcz oskrzeli, obniżenie ciśnienia krwi, ból w klatce piersiowej). Bardzo rzadko: wstrząs anafilaktyczny. Zaburzenia serca. Bardzo rzadko: bradykardia i blok przedsionkowo komorowy. Zaburzenia układu nerwowego. Bardzo rzadko: bóle głowy (czasami silne) i zawroty głowy, przemijające ruchy mimowolne. Zaburzenia psychiczne. Bardzo rzadko: pobudzenie, dezorientacja, depresja, omamy (zwłaszcza u pacjentów ciężko chorych i w podeszłym wieku). Zaburzenia oka. Bardzo rzadko: niewyraźne widzenie. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej. Rzadko: wysypka skórna. Bardzo rzadko: rumień wielopostaciowy, łysienie. Zaburzenia naczyń. Bardzo rzadko: zapalenie naczyń. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi. Bardzo rzadko: ginekomastia i przemijająca impotencja u mężczyzn. Zaburzenia mięśniowo szkieletowe i tkanki łącznej. Bardzo rzadko: bóle stawów i mięśni. Zaburzenia nerek i dróg moczowych. Rzadko: zwiększenie stężenia kreatyniny w osoczu (zazwyczaj nieznaczne, wraca do normy podczas leczenia). Bardzo rzadko: ostre śródmiąższowe zapalenie nerek. Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma S.A. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu nr 20787 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek dostępny bez recepty. ChPL z dnia 04.12.2012 r.

RAN-MAX/202/04-2013

RanigastFAST_reklama_prasowa_FP_NN.indd 1 2013-06-03 09:03:09

PRAKTYCZNY MAGAZYN DLA FARMACEUTÓW … · i zmiany do Farmakopei, które stają się...

Documents

Transcript of PRAKTYCZNY MAGAZYN DLA FARMACEUTÓW … · i zmiany do Farmakopei, które stają się...