Pożyczki z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie w ramach PROW 2007-2013

XV Zgromadzenie Ogólne Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego

Białowieża , 23 stycznia 2012 r.

Paweł LisowskiDyrektor Departamentu Programów Europejskich

O Banku

Misja i zadania Banku Gospodarstwa Krajowego

2

• założony w 1924 r. - jest jedynym polskim bankiem państwowym• misją BGK jest sprawna i efektywna realizacja

działalności zleconej przez Państwo, uzupełniona przez rozwój atrakcyjnej oferty działalności własnej dla wybranych segmentów rynku• państwowa instytucja finansowa

o dużej wiarygodności, specjalizująca się w obsłudze sektora finansów publicznych• wspiera państwowe programy społeczno-

gospodarcze oraz samorządowe programy rozwoju regionalnego• kluczowe obszary działalności Banku:

- wspieranie programów rządowych- obsługa jednostek budżetu centralnego- obsługa jednostek samorządu terytorialnego

3

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (art. 10d ust. 3, Dz.U. Nr 187, poz. 1381, z późn. zm.),

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 października 2010 r. w sprawie pożyczek z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. Nr 216, poz. 1420),

• Umowa między Ministrem Finansów a BGK w sprawie prowadzenia przez Bank rachunków Ministra oraz ewidencji pozaksięgowej i obsługi bankowej pożyczek na wyprzedzające finansowanie, podpisana 18 czerwca 2009 r. (z późn.zm.).

Pożyczka PROW

4Pożyczka PROW

Działanie PROW 2007-2013 Pożyczkobiorca

OŚ 3 JAKOŚĆ ŻYCIA NA OBSZARACH WIEJSKICHI RÓŻNICOWANIE GOSPODARKI WIEJSKIEJ

Odnowa i rozwój wsi - gminy

Podstawowe usługi dla gospodarkii ludności wiejskiej

- gminy, gminne zakłady budżetowe

OŚ 4 LEADER

Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju - gminy

Wdrażanie projektów współpracy - LGD

Funkcjonowanie LGD, nabywanieumiejętności i aktywizacja

- LGD

Podmioty uprawnione do ubiegania się o pożyczkę

5

Przykłady wykorzystania pożyczki

remont biblioteki remont budynku OSP utworzenie wiejskiego centrum

kulturalnego rewaloryzację zabytkowego parku budowa boisk ORLIK 2012 przy Szkole

Podstawowej remont chodnika i ścieżek rowerowych budowa parkingu i utworzenie placu

zabaw

rozbudowa, dawnego budynku Szkoły Podstawowej z przeznaczeniem na Ośrodek Społeczno-Kulturalny

budowa gminnej oczyszczalni ścieków oraz budowa przydomowych oczyszczalni ścieków

zakup śmieciarki do wywozu odpadów budowa sieci wodociągowej z przyłączami

domowymi funkcjonowanie lokalnej grupy działania

Pożyczka PROW

Dodatkowe zakresy w działaniu „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” - wprowadzone rozporządzeniem z dnia 1 lipca 2011 r. (Dz. U. Nr 142, poz. 833)

• budowa, przebudowa lub wyposażenie targowisk stałych – program Mój Rynek

• Budowa infrastruktury szerokopasmowego Internetu• Zakupu i instalacja użytkownikom końcowym urządzeń zapewniających m.in. satelitarny dostęp

do Internetu

6Pożyczka PROW

• Pożyczka na wyprzedzające finansowanie – pożyczka udzielana ze środków budżetu państwa.

• Kwota pożyczki nie może przekroczyć wysokości udziału środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), określonego w umowie o przyznaniu pomocy.

• Spłata pożyczki tytułem zwrotu kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez pożyczkobiorcę - środki z EFRROW dokonywana jest ze środków przekazywanych przez Agencję Płatniczą (ARiMR) na rachunek Pożyczkobiorcy otwarty w BGK.

Podstawowe zasady

7Pożyczka PROW

Warunki udzielania pożyczek

• Waluta pożyczki – PLN.• Oprocentowanie – dla każdej transzy ciągnionej w danym kwartale

kalendarzowym wynosi 0,25 stopy rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych sprzedanych na ostatnim przetargu w miesiącu poprzedzającym ten kwartał (np. dla pożyczek uruchamianych I kwartale 2012 r. – 1,14%).

• Prowizja – 0,1% kwoty udzielonej pożyczki, płatna przy uruchomieniu pierwszej transzy pożyczki.

• Zabezpieczenie – weksel własny in blanco (JST i LGD) wraz z deklaracją wekslową oraz (dodatkowo w przypadku LGD) oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

• Bez przetargu.• Otwarcie w BGK rachunków dla pożyczkobiorcy: rachunku pożyczki,

rachunku środków własnych.• Zawarcie umowy pożyczki – w terminie miesiąca od daty złożenia w BGK

kompletnego wniosku.

8Pożyczka PROW

Procedura ubiegania się o pożyczkę

1. Złożenie wniosku wraz z:• listą operacji zatwierdzoną przez Zarząd Województwa (gminy) lub pozytywną

opinią Zarządu Województwa (LGD) lub umową o przyznanie pomocy;• pozytywną opinią o możliwości spłaty pożyczki wydaną przez Regionalną Izbę

Obrachunkową (JST);• harmonogramem uruchamiania transz pożyczek;• umocowaniami osób uprawnionych do podpisania umowy pożyczki;• dokumentami niezbędnymi do otwarcia w BGK rachunków do obsługi pożyczki.2. Zawarcie umowy pożyczki:• otwarcie rachunków bankowych (pożyczki oraz środków własnych);• złożenie przez Pożyczkobiorcę weksla własnego in blanco (na wzorze

obowiązującym w BGK) wraz z deklaracją wekslową oraz (dodatkowo w wypadku LGD) oświadczenia o poddaniu się egzekucji;

• umowa pożyczki podpisywana jest w imieniu pożyczkobiorcy przez osobę/osoby wskazane we wniosku.

9

Schemat przepływu środków pożyczki

9

płatno

ść fa

ktury spłata pożyczki

refundacja środków

oryginał faktury z

dyspozycją przelewu

wniosek o płatność

z zał. fakturami

faktura lub inny równoważny

dok. księgowy

zwrot oryginału opłaconej faktury

AgencjaPłatnicza (ARiMR)

Wykonawca, sprzedawca, usługodawca

Urząd Marszałkowski

PożyczkobiorcaBeneficjent

PROW 2007-2013

47

3

5 61

2

zlecenie płatności

Pożyczka PROW

10Pożyczka PROW

Schemat przepływu środków pożyczki c.d.

1. Pożyczkobiorca dokonuje zakupu towaru lub usługi. 2. Pożyczkobiorca dostarcza do Oddziału Banku faktury lub inne równoważne

dokumenty księgowe wystawione przez wykonawców (sprzedawców) oraz dyspozycje przelewów z rachunku środków własnych i z rachunku pożyczki.

3. Bank sporządza kopię faktury i poświadcza ją za zgodność z oryginałem. Oryginał faktury oddaje Pożyczkobiorcy.

4. Bank uruchamia transzę pożyczki. Dokonuje płatności kwoty wynikającej z faktury zgodnie z zamówionymi środkami w MF oraz aktualnym harmonogramem (przelewy z rachunku pożyczki i rachunku środków własnych).

5. Pożyczkobiorca składa w Urzędzie Marszałkowskim wniosek o płatność.6. Urząd Marszałkowski, po weryfikacji, przekazuje dokumenty do Agencji

Płatniczej (ARiMR) - wniosek o refundację.7. Spłata kwoty wykorzystanej pożyczki. ARiMR przekazuje na rachunek

pożyczki Pożyczkobiorcy środki, tytułem zwrotu kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez Pożyczkobiorcę.

11Pożyczka PROW

Rachunki bankowe Pożyczkobiorcy

1. Rachunek pożyczki - otwierany dla Pożyczkobiorcy w BGK w celu:

• przekazywania przez BGK poszczególnych transz pożyczki oraz dokonywania ze środków pożyczki płatności na rachunki wykonawców lub usługodawców (w części opłacanej ze środków pożyczki);

• przekazywania przez Agencję Płatniczą (ARiMR) i Pożyczkobiorcę środkówna spłatę pożyczki.

2. Rachunek środków własnych - otwierany w BGK dla Pożyczkobiorcy w celu:

• dokonywania płatności na rzecz wykonawców i dostawców w części opłacanej przez Pożyczkobiorcę;

• spłaty odsetek od wykorzystanej kwoty pożyczki;

• zapłaty należności wobec BGK z tytułu: prowizji od udzielonej pożyczki oraz opłat dotyczących prowadzenia rachunków oraz wykonanych (w imieniu pożyczkobiorcy) płatności na rzecz wykonawców lub dostawców;

• spłaty wykorzystanej pożyczki w przypadku braku refundacji.

12Pożyczka PROW

Podstawą uruchomienia pożyczki są faktury lub inne dokumenty księgowe wystawione przez wykonawców/ dostawców oraz dyspozycje przelewów wystawione przez pożyczkobiorcę.

1. Faktury złożone w Banku do godz. 12.00:

• płatne najwcześniej 3-go dnia roboczego, lecz nie później niż 5-go dnia roboczego po dniu złożenia faktury.

2. Faktury złożone w Banku po godz. 12.00:

• płatne najwcześniej 4-go dnia roboczego, lecz nie później niż 6-go dnia roboczego.

Płatność faktury- uruchomienie środków pożyczki

Za dzień roboczy należy rozumieć dzień pracy Ministerstwa Finansów i BGK

13Pożyczka PROW

faktura lubinny równoważny

dok. księgowy

Rachunek pożyczki MF

w BGK

Rachunekwykonawcy

Rachunekpożyczki

pożyczkobiorcyw BGK

Rachunek środków własnych

pożyczkobiorcyw BGK

Schemat przepływu środków pożyczki

zasilenie z budżetu państwa

zasilenie ze środków własnych

Pożyczkobiorcy

do 75 lub 80%kwoty faktury do 75 lub 80% kwoty faktury

do 25 lub 20%

kwoty faktury1

2 3a

3b

14Pożyczka PROW

- Aktualizacja harmonogramów- Spłata odsetek

Aktualizacja harmonogramów• Jeśli zachodzi taka konieczność, Pożyczkobiorca dostarcza do Oddziału BGK

aktualizacje harmonogramu przekazywania transz pożyczki

• Aktualizacja harmonogramu na miesiąc następny oraz kolejne dostarczana jest do Oddziału BGK nie później niż 30 dni przed miesiącem uruchomienia transzy pożyczki, której dotyczy zmiana

• Po w/w terminie nie są przyjmowane aktualizacje harmonogramów,w których wskazano termin płatności na miesiąc następny

Spłata odsetek• Od kwoty wykorzystanej a niespłaconej pożyczki naliczane są odsetki

za dany miesiąc – od dnia powstania zadłużenia z tytułu wykorzystania pożyczki do dnia poprzedzającego spłatę.

• Spłata odsetek ma miejsce w pierwszym dniu roboczym miesiąca następującego po miesiącu, którego te odsetki dotyczą

15Pożyczka PROW

Schemat przepływu środków – spłata odsetek

1 2

Rachunek odsetek MF

w BGK

Rachunekśrodków własnych

pożyczkobiorcyw BGK

3Naliczenie odsetek

od zadłużeniaz tytułu pożyczki

Zasilenie przezPożyczkobiorcę

rachunku środkami na pokrycie

spłaty odsetek

4

16

Schemat przepływu środków – spłata pożyczki

AgencjaPłatnicza(ARiMR)

Rachunek spłaty pożyczki MF

w BGK

Rachunekpożyczki

pożyczkobiorcyw BGK

Rachunek MFw NBP

1

3

2BGK

Pożyczka PROW

17Pożyczka PROW

W przypadku braku refundacji z przyczyn leżących po stronie pożyczkobiorcy lub gdy środki pożyczki zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem:

• Pożyczkobiorca spłaca pożyczkę ze środków własnych w terminie 21 dni wraz z odsetkami, odpowiednio w wysokości odsetek ustawowych lub jak za zwłokę od zaległości podatkowych;

• w przypadku braku spłaty pożyczki BGK może wypowiedzieć umowę pożyczki.

• W przypadku wykorzystania pożyczki niezgodnie z celem Pożyczkobiorca traci prawo do korzystania z wyprzedzającego finansowania przez okres 3 lat.

Spłata pożyczki w sytuacji odmowy refundacjize strony Agencji Płatniczej (ARiMR)

18Pożyczka PROW

W przypadku całkowitej spłaty pożyczki wraz z odsetkami BGK:

• dokonuje rozliczenia pożyczki w terminie miesiąca od dnia spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami;

• dokonuje zamknięcia rachunków pożyczkobiorcy (wyjątek - LGD);

• jeżeli po rozliczeniu pożyczki na rachunku środków własnych pozostaną niewykorzystane środki, BGK postępuje zgodnie z dyspozycją pożyczkobiorcy;

• zwraca pożyczkobiorcy złożony przez niego weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową (oświadczenie LGD o poddaniu się egzekucji zostaje w oddziale Banku).

Rozliczenie pożyczki

19

Stan realizacji płatności na dzień 11.01.2012 r.

Pożyczka PROW

Liczba zawartych umów 2.445 szt.

Wartość zawartych umów pożyczki 2.151,01 mln PLN

Wartość uruchomionych środków pożyczki 1.637,13 mln PLN

Wartość spłat środków pożyczki 827,58 mln PLN

% spłaconych środków pożyczki 50,55 %

Funkcjonowanie LGD106,66 mln zł

5%

Odnowa i rozwój wsi289,97 mln

zł13%

Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej1 689,37 mln zł

79%

Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju64,53 mln zł

3%Wdrażanie projektów współpracy0,48 mln zł

0%

Wartość zawartych umów pożyczki – stan na dzień 11.01.2012 r.

20Pożyczka PROW

Ogółem: 2.445 umów pożyczki na kwotę ponad 2,15 mld zł

Pożyczka PROW

975

823

290

2289

4776

998

liczba umów zawartych w BGK liczba umów o przyznaniu pomocy

Funkcjonowanie lokalnej grupy działania

Odnowa i rozwój wsi

Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności

wiejskiej

Liczba zawartych umów w BGK– stan na dzień 31.10.2011 r.

21

29%

17%

44%

Pożyczka PROW

Liczba umów zawartych w BGK – stan na dzień 11.01.2012 r.

22

Opolskie

Śląskie

Świętokrzyskie

Zachodniopomorskie

Lubuskie

Pomorskie

Podkarpackie

Małopolskie

Podlaskie

Warmińsko - Mazurskie

Kujawsko-Pomorskie

Dolnośląskie

Łódzkie

Mazowieckie

Lubelskie

Wielkopolskie

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350

Pożyczka PROW

Dolnośl

ąskie

Kujawsko

-Pom.

Lubels

kie

Lubusk

ie

Łódzk

ie

Małopo

lskie

Mazowiec

kie

Opolsk

ie

Podka

rpack

ie

Podlas

kie

Pomors

kie

Śląskie

Świętok

rzyski

e

Warm

- Mazu

rsk.

Wiel

kopo

lskie

Zachod

niopo

m.0

50

100

150

200

250

300

53%

37%

43%

61%

38%

50%

52%

30%

43%

48%

27%

43%

42%

37%

48%

37%

liczba umów o przyznanie pomocy liczba umów w BGK udział %

Liczba zawartych umów w BGK oraz liczba zawartych umów o przyznanie pomocy*

23

*działanie „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”– stan na dzień 31.10.2011 r.

Pożyczka PROW

Dolnośląsk

ie

Kujawsko-P

om.

Lubelskie

Lubuskie

Łódzkie

Małopolsk

ie

Mazo

wieckie

Opolskie

Podkarpack

ie

Podlaskie

Pomorskie

Śląskie

Świętokrzy

skie

Warm

.-Mazu

rsk.

Wiel

kopolskie

Zachodniopom.

0

100

200

300

400

500

600

15%

11%

23%

30%

39%

7%

24%

5%

13%14%

17%

9%

17%23%

21%

22%

liczba umów o przyznanie pomocy liczba umów w BGK udział %

Liczba zawartych umów w BGK oraz liczba zawartych umów o przyznanie pomocy*

24

*działanie „Odnowa i rozwój wsi” – stan na dzień 31.10.2011 r.

Funkcjonowanie LGD6,41 mln zł

6%

Odnowa i rozwój wsi

14,21 mln zł13%

Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej

84,95 mln zł78%

Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju3,57 mln zł

3%

Wdrażanie projektów współpracy0,06 mln zł

0%

Wartość zawartych umów pożyczki woj. podlaskie – stan na dzień 11.01.2012 r.

25

Ogółem: 145 umów pożyczki na kwotę ponad 109,9 mln zł

Pożyczka PROW

Pożyczka PROW

sierp

ień

wrz

esie

ńpa

ździ

erni

klis

topa

dgr

udzi

eńst

ycze

ńlu

tym

arze

ckw

ieci

eńm

ajcz

erw

iec

lipie

csie

rpie

ńw

rzes

ień

paźd

zier

nik

listo

pad

grud

zień

styc

zeń

luty

mar

zec

kwie

cień

maj

czer

wie

clip

iec

sierp

ień

wrz

esie

ńpa

ździ

erni

klis

topa

dgr

udzi

eń

2009 2010 2011

0123456789

101112

1.19 1.42

0.65 0.06

0.50

1.82

1.07

11.69

4.42

11.25

6.64

3.98

7.79 8.09

7.04

11.44

0.00

1.20

0.23

2.30

3.94 3.95

1.61

2.77

4.02 3.46

1.57

3.51

1.61

liczba umów wartość umów w mln zł

Pożyczki z budżetu państwa w woj. podlaskim - stan na dzień 11.01.2012 r.

26

Pożyczka PROW

Wartość uruchomionych pożyczek i spłat woj. podlaskie – stan na dzień 11.01.2012 r.

27

IV Q 2009 I Q 2010 II Q 2010 III Q 2010 IV Q 2010 I Q 2011 II Q 2011 III Q 2011 IV Q 20110

5

10

15

20

25

30

wartość uruchomionych pożyczek wartość spłat

mln

zł

28

Inne formy finansowania inwestycji na obszarach wiejskich:1. Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych

2. Kredyty z linii Europejskiego Banku Inwestycyjnego

Podstawowe zmiany w kredycie ze środków FRIK

Podstawowe zmiany w kredycie ze środków FRIK

29

Kwota kredytu do 0,5 mln PLN

Beneficjenci

Okres kredytowania

Okres karencji

Wymagane dokumenty

do 1 mln PLN

gminy i ich związki gminy i ich związki,powiaty i ich związki

do 36 miesięcy do 60 miesięcy

do 18 miesięcy do 24 miesięcy

zaświadczenie z ZUS oświadczenie o braku zobowiązań publicznoprawnych

uchwała o zaciągnięciu kredytu decyzja o zaciągnięciu kredytu podjęta zgodnie z uprawnieniami

opinia RIO brak opinii RIO

BYŁO JEST

Cel kredytowania

Koszty dokumentacji związanej z inwestycją (np. studium wykonalności, analizy kosztów i korzyści, ekspertyz, dokumentacji projektowej, przetargowej i innych),

koszty związane z poniesionymi opłatami wynikającymi z konieczności uzyskania niezbędnych rozstrzygnięć administracyjnych.

Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych

Tańsze finansowanie dla samorządów niż kredyt komercyjny

30

* Wyliczenia sporządzone w oparciu o ceny kredytów występujące w 1 kwartale 2011 roku.

Kredyt FRIK Kredyt komercyjny Kredyt FRIK Kredyt

komercyjnyKwota kredytu 500 tys zł 1 mln zł

Okres kredytowania 3 lata 5 lat

Okres karencji 1 rok 1 rok

Oprocentowanie 2% 5,09% 2% 5,09%

Koszt kredytu* 20 tys zł 52 tys zł 61 tys zł 155 tys zł

W celu uzyskania wszelkich informacji oraz skorzystania z oferty kredytu FRIK prosimy o kontakt przez pocztę elektroniczną na adres frik@bgk.com.pl albo z najbliższą placówką BGK, których wykaz dostępny jest pod adresem internetowym www.bgk.com.pl/placowki-1.

Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych

Kredyty EBI

Przedmiot kredytu – inwestycje infrastrukturalne realizowanew sektorach:

• Środowisko • Edukacja• Infrastruktura • Zdrowie• Rozwój Gospodarki Opartej na Wiedzy

Beneficjenci – JST oraz w indywidualnych przypadkach inne podmioty, realizujące inwestycje służące rozwojowi regionu, z których efektów korzysta pośrednio lub bezpośrednio społeczność lokalna

Kwota kredytu• do 50% kosztów inwestycji• przy przedsięwzięciach wspieranych środkami UE łączny udział EBI i UE

stanowi łącznie do 90% kosztów inwestycji, (w tym EBI do 50%)• maksymalna kwota kredytu: 12,5 mln EUR• maksymalny koszt projektu: 25 mln EUR

Kredyty z linii Europejskiego Banku Inwestycyjnego

31

Kredyty EBI

Okres kredytowania• min. okres kredytowania – 4 lata, max. 15 lat, karencja w spłacie kredytu

do 5 lat

Oprocentowanie/prowizje• oprocentowanie zmienne obejmuje stawkę bazową (np. zmienna stawka

EBI, WIBOR 3M, WIBOR 1M) oraz marżę BGK

• z tytułu udzielenia kredytu pobierana jest prowizja – cena ustalana jest dla JST indywidualnie

Kredyty z linii Europejskiego Banku Inwestycyjnego c.d.

32

33

Dziękuję za uwagęBank Gospodarstwa Krajowego

www.bgk.com.pl

Departament Programów Europejskich

tel. 22 522 94 10 fax. 22 522 91 94

e-mail: dpe@bgk.com.pl

Oddział w Białymstokuul. Legionowa 28

tel. 85 748 52 52, fax .85 748 52 51

e-mail: bialystok@bgk.com.pl