Powtórka z gramatyki

7/22/2019 Powtrka z gramatyki

1/48

1

Przedimki ..........................................................................................................................3

Przedimek nieokrelony "a/an" .....................................................................................3Przedimek okrelony "the"............................................................................................3Uycie przedimkw "a/an" ...........................................................................................3Uycie przedimka "the" ................................................................................................4Kiedy nie uywamy adnego przedimka?.....................................................................4

Przymiotniki i przyswki.................................................................................................6Stopniowanie przymiotnikw. ......................................................................................6

Stopniowanie regularne.............................................................................................6

Stopniowanie opisowe ..............................................................................................6

Stopniowanie nieregularne........................................................................................6

Przyswki.....................................................................................................................7Zaimki i okrelniki ............................................................................................................8

Zaimki osobowe............................................................................................................8

Zaimki i okrelniki dzierawcze ...................................................................................9Zaimki zwrotne i emfatyczne........................................................................................9

Zaimki i okrelniki wskazujce...................................................................................10

Zaimki i okrelniki pytaj

ce........................................................................................11Zaimki i okrelniki wzgldne......................................................................................12

Zaimki i okrelniki nieokrelone.................................................................................12Zaimki "wzajemne".....................................................................................................15

Zaimki i okrelniki "ilociowe" ..................................................................................16Przyimki (Prepositions)...................................................................................................18

Przyimki suce okrelaniu czasu..............................................................................18Przyimki suce okrelaniu miejsca ..........................................................................18Inne przyimki ..............................................................................................................19

Liczebniki........................................................................................................................19

Liczebniki gwne.......................................................................................................19

Liczebniki porzdkowe...............................................................................................20Idiomy .............................................................................................................................20Czasowniki "specjalne": "to be", "to have" i "to do"......................................................20

Czasownik "to be".......................................................................................................20

Czasownik "to be" - czas teraniejszy ....................................................................20Czasownik "to be" - czas przeszy ..........................................................................21Czasownik "to be" jako czasownik pomocniczy ....................................................21

Czasownik "to be" jako zwyky czasownik ............................................................21Czasownik "to have" ...................................................................................................22

Czasownik "to have" - czas teraniejszy.................................................................22Czasownik "to have" - czas przeszy ......................................................................22

Czasownik "to have" jako czasownik pomocniczy.................................................22Czasownik "to have" jako zwyky czasownik ........................................................22

Czasownik "to do".......................................................................................................23

Czasownik "to do" - czas teraniejszy ....................................................................23Czasownik "to do" - czas przeszy ..........................................................................23Czasownik "to do" jako czasownik pomocniczy ....................................................23

Czasownik "to do" jako zwyky czasownik............................................................24Czasowniki modalne .......................................................................................................24

Wyraanie przyzwolenia.............................................................................................24"Can" - wyraanie przyzwolenia.............................................................................24"May"- wyraanie przyzwolenia.............................................................................24"Could"- wyraanie przyzwolenia ..........................................................................24"Might"- wyraanie przyzwolenia ..........................................................................25"To be allowed to do something" - wyraanie przyzwolenia .................................25

Wyraanie moliwoci................................................................................................25


2/48

2

"Can" - wyraanie moliwoci................................................................................25"May" i "might" - wyraanie moliwoci ...............................................................26"Could" - wyraanie moliwoci ............................................................................26Pozostae sposoby wyraania moliwoci ..............................................................26

Wyraanie zdolnoci do zrobienia czego ..................................................................27"Can" - wyraanie zdolnoci...................................................................................27"Could" - wyraanie zdolnoci................................................................................27"To be able to do something" - wyraanie zdolnoci..............................................27

Wyraanie powinnoci, przymusu, obowizku itp. lub ich braku ..............................27"Should" i "ought" - wyraanie powinnoci ...........................................................27"Must" - wyraanie przymusu, koniecznoci, itp....................................................28"To have to do something" - wyraanie przymusu, koniecznoci, obowizku.......28"Need" - wyraanie koniecznoci bdjej braku....................................................29

Inne zastosowania czasownikw modalnych i "specjalnych" ....................................29

Krtkie odpowiedzi.................................................................................................29

Zwroty typu "question tags"....................................................................................30

Czasy ...............................................................................................................................30

The Simple Present Tense...........................................................................................30The Present Continuous Tense....................................................................................31

The Present Perfect Tense ...........................................................................................32

The Present Perfect Continuous Tense .......................................................................35

The Past SimpleTense.................................................................................................35

The Past ContinuousTense..........................................................................................36

The Future Simple Tense ............................................................................................37

The Future Continuous Tense .....................................................................................38

The Past Perfect Tense ................................................................................................39

Forma "to be going to do something" .........................................................................40

Tryb rozkazujcy.............................................................................................................40

Tryby warunkowe ...........................................................................................................41Typ 1 ...........................................................................................................................41

Typ 2 ...........................................................................................................................41

Typ 3 ...........................................................................................................................42

Mowa zalena .................................................................................................................42Tworzenie mowy zalenej...........................................................................................42Tryb rozkazujcy w mowie zalenej...........................................................................43Pytania w mowie zalenej...........................................................................................43

Strona bierna ...................................................................................................................43

The Present Simple Tense w stronie biernej...............................................................44

The Present Continuous Tense w stronie biernej........................................................44

The Present Perfect Tense w stronie biernej...............................................................44The Past Perfect Tense w stronie biernej ....................................................................44

The Past Simple Tense w stronie biernej ....................................................................44

The Past Continuous Tense w stronie biernej.............................................................44

The Future Simple Tense w stronie biernej ................................................................45

Zdanie zoone ................................................................................................................45Nastpstwo czasw .....................................................................................................45Zdania czasowe ...........................................................................................................46

Zdania okolicznikowe porwnania .............................................................................46

Zdania przydawkowe typu Defining...........................................................................46

Zdania przydawkowe typu Non-Defining...................................................................47


3/48

3

PrzedimkiPrzedimek jest to nie wystpujca w jzyku polskim czmowy, ktra pojawia siw

jzyku angielskim przed rzeczownikami.

Przedimek nieokrelony "a/an"

Przedimek nieokrelony "a/an" oznacza, e nastpujcy po nim rzeczownik okrela

jeden przedmiot lub osobpochodzce ze zbioru takich samych przedmiotw lub osb;wykazuje on cechy typowe dla zbioru takich przedmiotw lub osb:

He is adoctor.

on jest lekarzem. (Naley do zbioru osb zwanych lekarzami.)

W pewnych sytuacjach moe znaczy"jaki, dowolny".

Give me anapple.Daj mi jabko. (Jakie, jakiekolwiek jabko.)

Przedimek "a" stosowany jest przed rzeczownikami zaczynajcymi siod spgoski:

This is apencil.To jest owek.

Przedimek "an" natomiast jest stosowany przed rzeczownikami zaczynajcymi siodsamogosek:

This is anapple.To jest jabko.

Zasada "an" dotyczy wszystkich wyrazw, ktre nastpuj bezporednio poprzedimku, tj. jeli rzeczownik jest okrelany przymiotnikiem zaczynajcym si odsamogoski, wwczas rwnieuywamy przedimka "an".

This is anempty bottle.To jest pusta butelka.

Przedimek okrelony "the"

Przedimek "the" oznacza, e przedmiot lub osoba, o ktrych mwimy nie sdowolnymi obiektami pochodzcymi ze zbioru przedmiotw, lecz konkretne,

zdefiniowane; posiadajcechy wyrniajce je od innych.Przedimek okrelony "the" moe wystpowa zarwno w liczbie pojedynczej jak imnogiej. Przedimek nieokrelony "a/an" moe byuyty tylko w liczbie pojedynczej.

Uycie przedimkw "a/an"

1.Kiedy wymieniamy danrzecz po raz pierwszy:

There is atable in the kitchen. Thetable is big.Stznajduje siw kuchni. Stjest duy.

2.Kiedy mwimy o jakimprzedmiocie lub osobie tylko jako o elemencie zbioru:

He is apoliceman.On jest policjantem. (Jednym ze zbioru wielu policjantw.)


4/48

4

3.Przy okrelaniu iloci w wyraeniach:

alot of duo, mnstwoafew kilka

alittle troch

We have alot of food.Mamy mnstwo jedzenia.

4.Przy liczebnikach:

ahundred = onehundred

athousand = onethousand

itp.

5.Kiedy mamy do czynienia z rzeczownikiem oznaczajcym materialub substancjniepoliczaln, ale z pewnjej konkretnilocilub jednostk:

atea = acup of teafilianka herbaty.

Uycie przedimka "the"

1.Kiedy wymieniamy jakiprzedmiot po raz drugi:

There is awindow in the room. Thewindow is dirty.Okno znajduje siw tym pokoju. (To) okno jest brudne.

2.Kiedy mamy na myli przedmiot lub osobnalece wprawdzie do pewnego zbioru,

ale posiadajce cechy unikalne:

He is thedoctor that I know.On jest lekarzem, ktrego znam.

3.Przed rzeczownikami, ktre oznaczajrzeczy istniejce tylko w jednym egzamplarzu:

the sun, the earth, the sky, the moon,

4.Przed nazwami instrumentw muzycznych:

She plays the guitar.Ona gra na gitarze.

5.Przy stopniowaniu przymiotnikw przed przymiotnikiem w stopniu najwyszym:

She is the nicest girl in our school.Ona jest najadniejszdziewczynw naszej szkole.

Kiedy nie uywamy adnego przedimka?

1.Przed rzeczownikami niepoliczalnymi i oznaczajcymi substancje:

Milk is white.Mleko jest biae.


5/48

5

Iron is a metal.elazo jest metalem.

2.Kiedy mwimy o kilku przedmiotach nieokrelonych:

He buys and sells cars.On kupuje i sprzedaje samochody.

3.Przed nazwami wasnymi:

He is from France.On jest z Francji.

His name is Paul.On ma na imiPaul.

4.Przed nazwami posikw:

breakfast niadanielunch obiad (jedzony ok. 13-tej)

tea podwieczorek

dinner obiad, kolacja (jedzone ok. 18-tej)

supper kolacja (pna)

np.

I eat breakfast at 10.00.Jem niadanie o 10.00.

5.Przed sowami:

bed churchko koci

hospital prisonszpital wizienie

school workszkoa praca

kiedy mamy na myli czynnoci waciwe dla tych miejsc:

She was taken to hospital.Zabrano jdo szpitala. (Poniewajest chora i bdzie sitam leczy.)

He is in prison.On jest w wizieniu. (Odbywa tam kar.)

6.Kiedy rzeczownik jest juokrelony zaimkiem wskazujcym lub dzierawczym:

This is my book.To jest moja ksika.

Give me that cup.Daj mi tamtfiliank.


6/48

6

Przymiotniki i przyswki

Stopniowanie przymiotnikw.

Istniejtrzy rodzaje stopniowania:

Stopniowanie regularne

Jest to stopniowanie za pomockocwek -er i -est.W ten sposb stopniuje si przymiotniki jednosylabowe oraz dwusylabowe

zakoczone na -y (wwczas -y zamienia siw stopniu wyszym i najwyszym w -i).Jeeli przymiotnik zawiera jedn samogosk, po ktrej nastpuje jedna spgoska,kocowa spgoska jest podwajana.

Stopierwny Stopiewyszy Stopienajwyszyold older oldest

happy happier happiest

fat fatter fattest

Stopniowanie opisowe

Wszystkie przymiotniki dwusylabowe (z wyjtkiem koczcych sina -y) oraz te owikszej iloci sylab stopniujemy opisowo, tj. za pomocwyrazw "more" i "most".

Stopierwny Stopiewyszy Stopienajwyszytragic more tragic most tragic

Stopniowanie nieregularne

Istnieje grupa przymiotnikw stopniowanych w sposb nieregularny. Sto:

Stopierwny Stopiewyszy Stopienajwyszygood better bestdobry

bad worse worstzy

far farther farthestdaleki (dla okrelenia odlegoci w przestrzeni)

further furthest(dla okrelenia zarwno w przestrzeni, jak i w sensie abstrakcyjnym)

old elder eldest(wycznie dla okrelenia relacji wiekowych w rodzinie, w pozostaych przypadkach "old"stopniuje siregularnie)

Nieregularnie stopniujsitake nastpujce okrelniki:Stopierwny Stopiewyszy Stopienajwyszylittle less least

mao

much/many more mostduo


7/48

7

Przyswki

Wiele przyswkw tworzy si dodajc do przymiotnikw kocwk -ly, np. bad -badly, slow - slowly. Jednak pewna grupa przymiotnikw funkcjonuje w charakterze

przyswkw bez dodawania kocwki -ly, natomiast czsto utworzone w ten sposbwyrazy majzupenie odmienne znaczenie, np.

best- najlepszy, najlepiejbetter- lepszy, lepiej

deep- gboki, gboko ;"deeply" znaczy "gboko", lecz wycznie w sensieabstrakcyjnym,

np.

I was deeply moved by the news.Byem gboko poruszony wiadomociami.

far- daleki, daleko

fast- szybki, szybko

hard- ciki, ciko, twardy, twardo ("hardly" oznacza "ledwo, prawie wcale")high- wysoki, wysoko; "highly" znaczy "wysoce" wycznie w sensieabstrakcyjnym, np.

He is a highly skilled professional.On jest wysoce wyksztaconym fachowcem.

late pny, pno ("lately" - "ostatnio")low cichy, cicho, niski, nisko

long dugi, dugonear bliski, blisko ("nearly" - "prawie")

straight prosty, prostoshort krtki, krtko ("shortly" - "niebawem")

worse gorszy, gorzej

worst najgorszy, najgorzej

UWAGA.Pozycja przyswka w zdaniu angielskim jest inna niw jzyku polskim:przyswek nigdy nie znajduje simidzy orzeczeniem i dopenieniem, std zdanie *Hespeaks well English." jest niepoprawne. Przyswek moe znajdowasi:1.przed orzeczeniem:

He suddenly fell down.

On nagle upad.

2.po dopenieniu:

He fell down suddenly.

3.na pocztku frazy:

Suddenly he fell down.


8/48

8

Zaimki i okrelnikiZaimek (Pronoun) jest to czmowy, ktra moe zastpowarzeczownik lub grup

nominaln:

A cat is nice. = It is nice.

That tall girl is a good student. = She is a good student.

Natomiast osobn grup s okrelniki (Determiners), dawniej czsto zaliczane dozaimkw lub przymiotnikw. Rni si one od zaimkw tym, e nie zastpujrzeczownikw, lecz je opisuj, np.:

Please give me that apple.Prosz, daj mi to jabko.

"That" wystpuje tu jako okrelnik, tj. opisuje nastpujcy po nim rzeczownik.

Please give me that.

Prosz, daj mi to.

Tutaj "that" jest zaimkiem, ktry zastpuje rzeczownik "an apple".

Niektre z grup tych czci mowy w duej mierze pokrywajsiznaczeniowo, rnisijedynie funkcj.

W jzyku angielskim zaimki i okrelniki dzielimy na:

Zaimki osobowe

Zaimki osobowe rni si w zalenoci od tego, czy wystpuj w zdaniu jakopodmiot, czy tew charakterze dopenienia.

Liczba pojedyncza

Jako podmiot Jako dopenienie1 I ja me mnie, mnitp.2. you ty you ci, tob, itp.3. he on him jemu, nim itp.

she ona her jej, jitp.it ono it "onemu", "onym" itp.

Liczba mnoga

Jako podmiot Jako dopenienie1. we my us nam, nami itp.2. you wy you wam, wami, itp.

3. they oni, them im, nimi, itp.

Przykady uycia:

Iwant your book. Give your book to me.

Youneed a soap. I will giveyouone.

Shewants to go. Take herto the zoo.

Hemust be in his room. Go and see him.

Itis in the kitchen. Go and bring it.Weare going to the cinema. Come with us!

Youlook tired. I will makeyoua cup of coffee.

Theyare sad. Go and talk to them.


9/48

9

Zaimki i okrelniki dzierawcze

Zaimki dzierawcze scile zwizane z tzw. okrelnikami dzierawczymi (PossesiveDeterminers). Rni si one tym, e zaimki dzierawcze wystpuj samodzielnie,okrelniki natomiast cznie z rzeczownikami, ktre okrelaj.

Liczba pojedyncza:

Okrelniki dzierawcze Zaimki dzierawcze1. my mine mj2. your yours twj

3. his his jego

her hers jej

its its jego, "onego"

Liczba mnoga:

Okrelniki dzierawcze Zaimki dzierawcze1. our ours nasz

2. your yours wasz

3. their theirs ich

Przykady uycia:

This is mybook. This book is mine.To moja ksika. Ta ksika jest moja.

Give meyourpen. Is this penyours?Daj mi twoje piro. Czy to piro jest twoje?

Look at hiscar. That car is his.

Popatrz na jego samochd. Ten samochd jest jego.

Herdress is beautiful. I want to have a dress like hers.Jej sukienka jest pikna. Chcmiesukienkjak {ta} jej.

The cat is drinking itsmilk.Kot pije swoje {jego} mleko.

We will show you ourhouse. This house is ours.Pokaci nasz dom. Ten dom jest nasz.

Yourroom is so big. Is it reallyyours?Wasz {twj} pokj jest tak duy. Czy jest naprawdwasz {twj}?

I want to show you theirhouse. The one on the left is theirs.Chcpokazaci ich dom. Ten na lewo jest ich.

Zaimki zwrotne i emfatyczne

Sto sowa, ktre speniajrolzarwno zaimkw zwrotnych: si, siebie, sobie orazemfatycznych: sam, sama, samo, sami (samodzielnie).

Liczba pojedyncza:1. myself

2. yourself

3. himself, herself, itself


10/48

10

Liczba mnoga:

1 ourselves

2 yourselves

3 themselves

Przykady uycia:I made myself a cup of tea.Zrobiem sobie filiankherbaty.

Take care of yourself.Dbaj o siebie.

He washed himself.Umysi.

The girl is so big that she dresses herself.Ta dziewczynka jest tak dua, e ubiera sisama.

We kept it to ourselves.Zachowalimy to dla siebie.

Enjoy yourselves tomorrow!Bawcie sidobrze jutro!

They let themselves do it.Pozwolili sobie samym to zrobi.

I wrote this story myself.

Napisaem to opowiadanie sam.

You should write your homework yourself.Powinienesam pisaswoje zadanie.

He made this shelf himself.Zrobitpksam.

She cooked this wonderful dinner herself.Ona ugotowaa ten wspaniay obiad sama.

We want to do it ourselves.Chcemy zrobito sami.

You can only trust yourselves.Moecie ufatylko samym sobie.

They will do the job themselves.Oni wykonajtpracsami.

Zaimki i okrelniki wskazujce

Zaimki wskazujce oraz analogiczne okrelniki wskazujce (Demonstrative Pronouns& Determiners) (rnica podobna jak w przypadku zaimkw i okrelnikwdzierawczych) dzielimy wedug liczby oraz wedug oddalenia przedmiotu lub osoby, oktrych mwimy:


11/48

11

L.poj L.mn.

Bliej this theseDalej that those

Zaimki i okrelniki "this" i "these" odnosz si do osb lub przedmiotw wbezporedniej bliskoci mwicego (np. w zasigu rki), natomiast zaimki "that" i"those" - do osb lub rzeczy w pewnym oddaleniu.

Thisis my friend.To jest mj przyjaciel.

That is my friend on the other side of the road.To {tamto} jest mj przyjaciel po drugiej stronie ulicy.

I want thisbook.Chctksik.

I think thatbook on the other shelf is better.Myl, e tamta ksika na innej pce jest lepsza.

Thesebooks in this room are mine, thosein the next room are John's.Te ksiki w tym pokoju smoje, tamte w nastpnym pokoju sJohna.

Czasem uywa siobu tych zaimkw, aby podkrelirnic:

Theseare chairs and thoseare armchairs.To skrzesa, a to {tamto} sfotele.

Wszystkim czterem zaimkom w jzyku polskim odpowiada czsto forma "to".

Thisis a book.To jest ksika.

Theseare books.To sksiki.

Zaimki i okrelniki pytajce

who kto

what co, czego, czym itp.

which ktry, ktrego, ktremu (odnosi sido rzeczy, nie osb)whose czyj, czyjemu, itp.

whom komu, kim, itp.

Uywane do tworzenia pytaszczegowych:

Who is that girl?Kto (=kim) jest tamta dziewczyna?

Whom should I talk to?Z kim powinienem porozmawia?

Whose are those books?Czyje ste ksiki?


12/48

12

What is there on the table?Co znajduje sina stole?

Which pen is yours?Ktre piro jest twoje?

What books do you like?Jakie ksiki lubisz?

Zaimki i okrelniki wzgldne

Wystpuj po rzeczownikach, do ktrych si odnosz i stanowi cznik midzyrzeczownikiem okrelanym a zdaniem przydawkowym (zob. Zdania przydawkowe typuDefining i Non-Defining), ktre je okrela.

who- wystpuje zarwno w formie podmiotu, jak i dopenienia, w formie dopenieniauywa sitake formy "whom" i oznacza "ktry", odnoszc sido osb.

The boy who is sitting on the chair is my brother.Chopiec, ktry siedzi na krzele jest moim bratem.

The girl whom I met is a medical student.Dziewczyna, ktrspotkaem jest studentkmedycyny.

which- wystpuje zarwno w formie podmiotu, jak i dopenienia, oznacza "ktry" iodnosi sido rzeczy.

The table which I showed you yesterday was made by my grandfather.St, ktry ci wczoraj pokazaem, zostazrobiony przez mojego dziadka.

The car which we were looking at belonged to Mr Jones.Samochd, na ktry patrzylimy, naleado pana Jonesa.

that- wystpuje zarwno w formie podmiotu, jak i dopenienia, moe odnosisizarwno do osb (rzadko), jak i rzeczy.

what - oznacza "ten, ktry", czyli zawiera wasny wyraz okrelany i nie moe bypoprzedzony rzeczownikiem: nie wystpuje zatem jako okrelnik.

Please tell me what you saw.Prosz, powiedz mi, co widziae.

Zaimki i okrelniki nieokrelone

a)Grupa wyrazw "some", "any", "none" "every" i ich zoenia. Wyraz "some" i jegozoenia wystpujgwnie w zdaniach twierdzcych, wyraz "any" i jego zoenia - wzdaniach pytajcych i przeczcych.

some troch(z rzeczownikami niepoliczalnymi), kilka (zrzeczownikami policzalnym)

someone, somebody ktosomething coany troch(z rzeczownikami niepoliczalnymi), jakikolwiek (z

rzeczownikami policzalnym)


13/48

13

anyone, anybody kto, ktokolwiekanything co, cokolwieknone adennobody, no one nikt

nothing nic

everybody, everyone kady, wszyscyeverything wszystko

Przykady uycia:

If you need paper or pencils, I can give you some.Jeli potrzebujesz papieru lub owkw, mogdaci troch{kilka}.

Lend me some money, please.Prosz, poycz mi trochpienidzy.

Give him some oranges.Daj mu kilka pomaraczy.

Have you got any food?Czy masz jakiejedzenie {trochjedzenia}?

I haven't got any potatoes.Nie mam adnych {dos. jakichkolwiek} ziemniakw.

I haven't bought any stamps recently so I can give you none.Nie kupowaem adnych {dos. jakichkolwiek} znaczkw ostatnio wic nie mogdaciadnych.

I know somebody who can do it.Znam kogo, kto to moe zrobi.

Do you know anybody from England?Czy znasz kogoz Anglii?

I didn't meet anyone yesterday.Nie spotkaem wczoraj nikogo {dos. kogokolwiek}.

I know nobody here.Nie znam tu nikogo.

I've something to do here.Mam tu codo zrobienia.

Do you want anything from Warsaw?Czy chcesz coz Warszawy?

It doesn't mean anything.To nic nie znaczy.

I want nothing from you.

Nic od ciebie nie chc.

Everybody wants to win.Kady chce wygra.


14/48

14

I told him everything.Powiedziaem mu wszystko.

UWAGA:W zdaniach przeczcych moe wystpowatylko jedno przeczenie, a zaimki"nothing", "none", "no one", "nobody" zawierajjuw sobie element przeczcy, zatemorzeczenie w zdaniach, w ktrych wystpuj, przybiera form twierdzc (jest to tzw.zasada pojedynczego przeczenia):

I know nothing.

natomiat w zdaniach z "any" orzeczenie ma formprzeczc:

I don't know anything.

mamy zatem dwa sposoby wyraenia tych samych treci: oba powysze zdania znacz"Nic nie wiem." Zamiast okrelnika "any" moe wystpowaokrelnik "no", np.:

There aren't any books in this room.

There are no books in this room.W tym pokoju nie ma adnych ksiek, {dos. sadne ksiki}.

b) Wyrazy "each" i "every". Maj one ten sam polski odpowiednik: "kady", aleznaczenie ich jest nieco inne. "Every" opisuje caopewnej grupy, zalicza przedmiotylub ludzi do tej grupy i znaczy "kady", lecz w sensie "wszyscy", natomiast "each" jewyodrbnia, majc znaczenie zblione do "kady z osobna". "Each"moe byzarwnozaimkiem, jak i okrelnikiem, natomiast "every" wystpuje wycznie jako okrelnik.Przykady uycia:

Every student must work hard.Kady student musi ciko pracowa.

Each of them passed this exam.Kady z nich zdaten egzamin.

c)Wyrazy "either", "neither", "both", "all", "other", "another".

Wyrazy "either" i "neither" znacz"aden z dwch" i uywane sw zalenoci od tego,czy orzeczenie wystpuje w formie przeczcej lub twierdzcej (zasada pojedynczego

przeczenia), gdy"neither" zawiera element przeczcy:

He was shown two cars, but he bought neither.

tu przeczenie zawarte w sowie "neither";

He was shown two cars, but he didn't bought either.

tu przeczenie jako "not" (w formie cignitej jako "n't"). Pokazano mu dwasamochody, ale adnego {z nich dwch} nie kupi.

Poza tym "either" oznacza "ktrykolwiek z dwch":

Which pen do you want? Either will be good.Ktre piro chcesz? Ktrekolwiek bdzie dobre.


15/48

15

"Both" oznacza "oba", "oboje", "obie", itd. Moe byzarwno okrelnikiem, jak izaimkiem:

I liked both jackets, so I bought both.Podobay mi siobie marynarki, wic kupiem obie.

"All" znaczy "wszystko", "wszyscy", "caoczego", itp.:

All the workers were very busy.Wszyscy robotnicy byli bardzo zajci.

We have used up all the petrol.Zuylimy cabenzyn.

That's all.To wszystko.

"Other" oznacza "inny" i moe wystpowa zarwno jako zaimek, jak i okrelnik.

czy si w jeden wyraz z przedimkiem nieokrelonym tworzc sowo "another" -"jaki inny, jeszcze jeden", natomiast z przedimkiem okrelonym "the other" znaczy"ten drugi". W liczbie mnogiej wystpuje wycznie jako zaimek "others" - "inni".

If you don't like this drink, try another.Jeli nie smakuje ci ten drink, sprbuj innego.

We must find other profesionals.Musimy znaleinnych fachowcw.

Others may do this, but I will not.Inni mogto robi, ale ja nie bd.

d) Zaimek "one". Jest to tzw. zaimek bezosobowy trzeciej osoby i ma znaczenie

zblione do sformuowabezosobowych w jzyku polskim:

One should always be honest.Powinno sizawsze byuczciwym.

Posiada on formdzierawcz"one's".

One should do one's job well.Trzeba wykonywaswojpracdobrze.

Zaimkiem tym mona take zastpowarzeczownik z przedimkiem nieokrelonym, abyuniknjego powtrzenia:

You really need a computer. Why don't you buy one?Naprawdpotrzebujesz komputera. Dlaczego go {dos. jednego} nie kupisz?

Zaimki "wzajemne"

S to dwie pary wyrazw: "one another" i "each other", znaczce "si nawzajem","siebie nawzajem" i "sobie nawzajem". Dawniej "each other" odnosio si do dwchosb lub rzeczy, za"one another" do wikszej liczby, obecnie rozrnienie to nie jest

juprzestrzegane.


16/48

16

Mary and her friends often telephone one another.Mary i jej przyjaciele czsto do siebie telefonuj.

John and Paul talk to each other every day.John i Paul rozmawiajze sobcodziennie.

UWAGA: Naley wystrzegasiczsto popenianego w takich konstrukcjach bdu, tj.

uycia "themselves".Zdanie *"John and Paul often talk to themselves." oznacza w rzeczywistoci, e czstoJohn, jak i Paul rozmawiajz samymi sob!

Zaimki i okrelniki "ilociowe"

S to wyrazy oznaczajce liczb, ilo lub kolejno, wystpujce zarwno jakozaimki, lub jako okrelniki. Oto ich znaczenie wraz z typem rzeczownikw, z jakimiwystpuj:

many duo, wiele - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej

Manypeople came to see the film.Wielu ludzi przyszo zobaczyfilm.

few nieduo, niewiele - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej

This problem is known tofewpeople.Ten problem jest znany niewielu ludziom.

fewer mniej - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej

Fewerpeople like theatre nowadays.Obecnie mniej ludzi lubi teatr.

fewest najmniej - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej

I hadfewestexams in my fourth year.Miaem najmniej egzaminw na czwartym roku.

a few kilka - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej

I had a fewpounds to spare, so I bought some flowers.Miaem kilka funtw do wydania, wic kupiem trochkwiatw.

several kilka - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej

There are severalproblems we should talk about.Jest kilka problemw, o ktrych powinnimy porozmawia.

much duo - z rzeczownikami niepoliczalnymi

There isn't muchbread left.

Nie zostao duo chleba.

little mao - z rzeczownikami niepoliczalnymi


17/48

17

There is very littlebeer in the fridge.Jest bardzo mao piwa w lodwce.

a little troch- z rzeczownikami niepoliczalnymi

He is a littleabsent-minded.On jest trochroztargniony.

less mniej - z rzeczownikami niepoliczalnymi

I have lessmoney than you have.Mam mniej pienidzy nity.

least najmniej - z rzeczownikami niepoliczalnymi

This trip gave me leastpleasure.Ta podrdaa mi najmniej przyjemnoci.

more wicej - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej i niepoliczalnymi

Bring morewine!Przyniewicej wina!

We need morechairs.Potrzebujemy wicej krzese.

most najwicej - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej i niepoliczalnymi

He wrote the mostbooks.Napisanajwicej ksiek.

This accident caused the mosttrouble.Ten wypadek spowodowanajwicej kopotu.

enough do,wystarczajco - z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej iniepoliczalnymi

There are enough apples for everybody.Jest dojabek dla wszystkich.

We haven'tenough water.Nie mamy dowody.

Wyraenia "a lot of", "lots of", "plenty of" znacz "duo", "mnstwo", "masa" iwystpujz rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej i niepoliczalnymi.

He has a lot of friends in London.On ma mnstwo przyjaciw Londynie.

This child causes lots of trouble.To dziecko powoduje mnstwo kopotu.

We have plenty of time.Mamy mnstwo czasu.


18/48

18

Przyimki (Prepositions)

Przyimki suce okrelaniu czasu

after po, np. after midnight- po pnocyat o, np. at five o'clock- o godzinie pitej, take: at noon- w poudnie, at midnight

- o pnocy

before przed, np. before dinner- przed obiadembetween midzy, np. between eight and nine- midzy sma dziewitby przed, do (jakiegoterminu), np. by 7th July- do sidmego lipcaduring podczas, w czasie, np. during the war- w czasie wojny

for przez (pewien czas), np.for two weeks- przez dwa tygodnie

from od (jakiegomomentu), np.from Sunday- od niedzieliin w, np. in June- w czerwcu, in summer- w lecie , in 1970- w roku 1970, in the

20th century - w dwudziestym wieku, take: in the evening- wieczorem, in themorning- rano, in two minutes- za dwie minuty

on w, np. on Sunday- w niedziel, on January 15th- pitnastego styczniasinc od (jakiegomomentu), np.since 1980- od roku 1980

till do, ado, np. till 4 o'clock- do czwartejto do, zwaszcza w zwrociefrom...to- od...do, np.from Monday to Wednesday-

od poniedziaku do rodyuntil ado, np. until tomorrow - do jutra

Przyimki suce okrelaniu miejsca

above nad, ponad, powyej, np. above the clouds - nad chmuramiacross przez, poprzez, na drugstron, np. across the street- na drugstronulicyagainst o, np. against the wall- o cian(np. opierasi)along wzdu, np. along the wall - wzduciany

among midzy (odnosi sido wicej nidwch przedmiotw lub osb), np. among thehills- midzy wzgrzami

at na, przy, u, w, np. at home - w domu, at church- w kociele, at work- w pracy,at the bus-stop- na przystanku autobusowym, at the door- przy drzwiach, at

school - w szkole, at the cinema- w kinie, at the bank- w banku, at her sister's

- u jej siostry, at the grocer's- w sklepie spoywczymbehind za, np.behind the door- za drzwiami

below poniej, pod, np. below the window- pod oknembeside obok, np. beside the house- obok domu

between midzy (odnosi sido dwch przedmiotw lub osb), np. between you and me-midzy mna tob

beyond poza, za, np. beyond the horizon- za horyzontemby obok, przy, np. by the window- przy oknie

down w d, na dole, np. down the river- w drzeki, ale: down the street- ulicfrom z, np.from London- z Londynu

in w, np. in London- w Londynie, in England- w Anglii ale: in the sky- na niebie,in the street- na ulicy

in front of przed, z przodu, np. in front of the house- przed domem

inside wewntrz, np. inside the box- wewntrz pudekainto do, w (rodka, wntrza), np. into the house- do rodka domunear blisko, obok, w pobliu, np. near the railway station - w pobliu dworca

on na, np. on the table- na stoleonto na (wierzch, powierzchniczego)out of z, ze rodka, na zewntrz, np. out of prison- z wizieniaoutside na zewntrz, np. outside the building- na zewntrz budynku


19/48

19

over nad, ponad, powyej, np. over his head- nad jego gowround dookoa, np. round the table- dookoa stouthrough przez, na wskro, np. through the window- przez oknoto do, np. to Warsaw- do Warszawy

towards w kierunku, w stronnp. towards him- w stronjegounder pod, np. under the bed- pod kiemup w gr, do gry, np. up the stairs- w grpo schodachwithin wewntrz, w rodku

Inne przyimki

against przeciwko, wbrew, np. against his opinion- wbrew jego opinii

besides poza, oprcz

by przez, z pomoc, np. by bus- autobusem, by radio- przez radioexcept poza, z wyjtkiemin w, za pomoc,np. in a hurry - w popiechu, in ink- atramentemwith z, za pomoc, np. with a knife - noem, with difficulty- z trudnoci

without bez, np. without a word- bez sowaupon na, na wierzchwithout bez

Liczebniki

Liczebniki gwne

1 one 1 eleven 30 thirty

2 two 2 twelve 40 forty

3 three 3 thirteen 50 fifty

4 four 4 fourteen 60 sixty

5 five 5 fifteen 70 seventy

6 six 6 sixteen 80 eighty

7 seven 17 seventeen 90 ninety

8 eight 18 eighteen 100 a hundred (one hundred)

9 nine 19 nineteen 1000 a thousand (one thousand)

10 ten 20 twenty 1000000 a million (one million)

25 twenty-five

107 one hundred and seven

2,451 two thousand four hundred and fifty-one645,798 six hundred and forty five thousand seven hundred and ninety-eight

3,556,872 three million five hundred and fifty-six thousand eight hundred and

seventy-two

UWAGA: Przy podawaniu liczb liczebniki "hundred", "thousand" i "million" nie

przybieraj kocwki liczby mnogiej. Kocwka ta wystpuje wycznie wtedy, gdyuywamy ktrego z tych liczebnikw na okrelenie bliej nie sprecyzowanej duejliczby:

thousands of people tysice ludzi

hundreds of trees setki drzew


20/48

20

Liczebniki porzdkowe

1st first 11th eleventh

2nd second 12th twelfth

3rd third 13th thirteenth

4st fourth 14th fourteenth

5th fifth 15th fifteenth

6th sixth 16th sixteenth7th seventh 17th seventeenth

8th eighth 18th eighteenth

9th ninth 19th nineteenth

10th tenth 20th twentieth

42nd forty-second

100th hundredth

1000th thousandth

1000000th millionth

IdiomyS to wyraenia, o ktrych w duym uproszczeniu moemy powiedzie, e ich

znaczenie nie jest sum znacze sw, z ktrych dane wyraenie si skada, tzn.kombinacja pewnych wyrazw daje zupenie nowe znaczenie, czsto niemoliwe doodgadnicia tylko na podstawie znacze poszczeglnych sw. Do idiomw monatake zaliczy tzw. phrasal verbs, czyli czasowniki zoone. Skadaj si one zczasownika oraz partukuy przyswkowej, ktre razem czsto maj znaczenieniemoliwe do odtworzenia na podstawie znaczenia czci skadowych, np. to seesomebody off odprowadza kogo. Czsto take znaczenie zmienia si, jeli danyczasownik moe wystpowa zarwno w formie przechodniej, jak i nieprzechodniej,

np.:

take off

1.zdejmowa(np. ubranie) (przechodni):

He took his jacket off.Zdjswojmarynark.

2.startowa(o samolocie) (nieprzechodni)

The plane took off at 10.00.Samolot wystartowao 10.00.

Czasowniki "specjalne": "to be", "to have" i "to do"Czasowniki te charakteryzuj si tym, e mog wystpowa zarwno jako zwyke

czasowniki o znaczeniach, jak poniej, jak tew funkcji czasownikw posikowych, tj.takich, ktre peni w zdaniu funkcje wycznie pomocnicze, suc do tworzeniaodpowiednich form zdapytajcych i przeczcych.

W jzyku angielskim wystpujnastpujce czasowniki "specjalne";

Czasownik "to be"

Czasownik "to be" - czas teraniejszy

I am /I'm I am not/I'm not Am I?


21/48

21

You are/You're You are not/You aren't/You're not Are you?

He is /He's He is not/He isn't/He's not Is he?

She is/ She's She is not/She isn't/She's not Is she?

It is/It's It is not/It isn't/It's not Is it?

We are/ We're We are not/We aren't/We're not Are we?

You are/You're You are not/You aren't/You're not Are you?

They are/They're They are not/They aren't/They're not Are they?

Czasownik "to be" - czas przeszy

I was I was not/I wasn't Was I?

You were You were not/You weren't Were you?

He was He was not/He wasn't Was he?

She was She was not/She wasn't Was she?

It was It was not/It wasn't Was it?

We were We were not/We weren't Were we?

You were You were not/You weren't Were you?

They were They were not/They weren't Were they?

III forma: been

Czasownik "to be" jako czasownik pomocniczy

Czasownik "to be" jako czasownik pomocniczy jest uywany do tworzenia czaswtypu Continuous (cigego):

I am eating a cake now.Teraz jem ciastko.

He was reading a newspaper.On czytagazet.

Czasownik "to be" jako zwyky czasownik

Czasownik "to be" jako zwyky czasownik jest uywany do przekazywanianastpujcych informacji:1.miejsce pobytu czegoalbo kogo:

The cat is in the garden.Kot jest w ogrodzie.

2.informacji o osobie lub rzeczy:

John is a teacher.John jest nauczycielem.

3.wyraenia stanu lub cechy:

It is cold.Jest zimno.

She is nice.Ona jest mia.

They will be happy.Oni bdszczliwi.


22/48

22

4.okrelenia wieku:

She is 40.Ona ma 40 lat.

Paul is 20 years old.Paul ma 20 lat.

Czasownik "to have"

Czasownik "to have" - czas teraniejszy

I have/ I've I have not/I haven't Have I?

You have/You've You have not/You haven't Have you?

He has/He's He has not/He hasn't Has he?

She has/She's She has not/She hasn't Has she?

It has/It's It has not/It hasn't Has it?

We have/We've We have not/We haven't Have we?

You have/You've You have not/You haven't Have you?

They have/They've They have not/They haven't Have they?

Czasownik "to have" - czas przeszy

Identycznie dla wszystkich osb:

I/you/he/she/it/we/you/they had

I/you/he/she/it/we/you/they had not /hadn't

Had I/you/he/she/it/we/you/they?

III forma: "had"

Czasownik "to have" jako czasownik pomocniczy

Czasownik "to have" jako czasownik pomocniczy jest uywany do tworzenia czaswtypu Perfect:

I have worked for three hours.Pracowaem przez trzy godziny.

Czasownik "to have" jako zwyky czasownik

Czasownik "to have" jako zwyky czasownik oznacza:1.posiadanie:

I have a new car.Mam nowy samochd.

2."spoywa(posiek)", "wydawa(przyjcie)", "bra(kpiel)":

We are having breakfast now.Teraz jemy niadanie.

Paul is having a party tomorrow.Paul wydaje jutro przyjcie.

Susan is having a bath.Susan bierze kpiel.


23/48

23

W tych przypadkach czasownik ten moe wystpowaw formie cigej.

Czasownik "to do"

Czasownik "to do" - czas teraniejszy

Odmiana czasownika "to do" jako czasownika posikowego:

I do I do not/I don't Do I?

You do You do not/You don't Do you?

He does He does not/He doesn't Does he?

She does She does not/She doesn't Does she?

It does It does not/It doesn't Does it?

We do We do not/We don't Do we?

You do You do not/You don't Do you?

They do They do not/They don't Do they?

Kiedy czasownik "to do" wystpuje w znaczeniu "robi", odmienia si jak zwykyczasownik, tzn. pytania i przeczenia tworzy siprzy pomocy czasownika "to do" jakoposikowego i czasownik ten uyty jest wwczas dwukrotnie:

What do you do?Co robisz?

Don't do that!Nie rb tego!

Czasownik "to do" - czas przeszy

Dla wszystkich osb identycznie:I/you/he/she/it/we/you/they did

I/you/he/she/it/we/you/they did not /didn't

Did I/you/he/she/it/we/you/they?

III forma: "done"

Czasownik "to do" jako czasownik pomocniczy

Czasownik "to do" jako czasownik pomocniczy suy do tworzenia form przeczcychi pytajcych w czasach: the Present Simple Tense (do, does) i the Past Simple Tense(did):

Do you like him?Czy go lubisz?

I don't know him.Nie znam go.

Did you see him?Czy widziaego?

I didn't go there.Nie poszedem tam.


24/48

24

Czasownik "to do" jako zwyky czasownik

Czasownik "to do" jako zwyky czasownik oznacza "robi, czyni" i zachowuje sijak kady inny czasownik. W tym wypadku pytania w czasach typu Simple tworzone sw nastpujcy sposb:

Do you do it every day?

Czy robisz to codziennie?

Did you do it?Czy to zrobie?

Czasowniki modalne

Wyraanie przyzwolenia

"Can" - wyraanie przyzwolenia

Formy: "can" we wszystkich osobach:I can, itd.Pytanie: Can I?- pozostae osoby analogicznie.Przeczenie:I cannot/ I can't- pozostae osoby analogicznie.Po "can" nastpuje czasownik w bezokoliczniku bez "to":

I can take it.Mog/wolno mi to wzi.

Uycie: wyraanie przyzwolenia (zezwolenia) na cow sytuacji odnoszcej sido czasuprzyszego lub teraniejszego.

"May"- wyraanie przyzwolenia

Formy: "may" we wszystkich osobach:I may, itd.

Pytanie:May I?- pozostae osoby analogicznie.Przeczenie:I may not/ I mayn't- pozostae osoby analogicznie.Po "may" nastpuje czasownik w bezokoliczniku bez "to":

I may leave when I want to.Mog/wolno mi wyjkiedy chc.

Uycie: wyraanie przyzwolenia (zezwolenia) na cow sytuacji odnoszcej sido czasuprzyszego lub teraniejszego.

"Could"- wyraanie przyzwolenia

Formy: "could" we wszystkich osobach:I could, itd.

Pytanie: Could I?- pozostae osoby analogicznie.Przeczenie:I could not/ I couldn't - pozostae osoby analogicznie.Po "could" nastpuje czasownik w bezokoliczniku bez "to":

I could take it.

Mogem/wolno mi byo/ mgbym/wolno by mi byo to wzi.

Uycie: wyraanie przyzwolenia (zezwolenia) na cow sytuacji odnoszcej sido czasuprzeszego lub w trybie warunkowym ("mgbym").


25/48

25

"Might"- wyraanie przyzwolenia

Formy: "might" we wszystkich osobach:I might, itd.

Pytanie:Might I?- pozostae osoby analogicznie.Przeczenie:I might not/ I mightn't- pozostae osoby analogicznie.Po "might" nastpuje czasownik w bezokoliczniku bez "to":

I might take it.Mogem/wolno mi byo/ mgbym/wolno by mi byo to wzi.

Uycie: wyraanie przyzwolenia (zezwolenia) na cow sytuacji odnoszcej sido czasuprzeszego lub w trybie warunkowym ("mgbym").

"To be allowed to do something" - wyraanie przyzwolenia

"To be allowed to do something" oznacza "mie pozwolenie na robienie czego,

wolno komu co zrobi". Za pomoc tego zwrotu mona wyraa przyzwolenie wewszystkich czasach:

I am allowed to sit here.Wolno mi tu siedzie.= Ktozezwala mi na siedzenie tutaj.

I was allowed to see him.Pozwolono mi zobaczysiz nim.

She will be allowed to go with us.Jej bdzie wolno iz nami.

Wyraanie moliwoci

Moliwodanego zdarzenia wyraamy za pomocczasownikw: "can", "may","could" i "might", a take zwrotw: "to be likely" byprawdopodobnym, "to be

possible" bymoliwym i sowa "perhaps" bymoe.

"Can" - wyraanie moliwoci

Formy: jak "Can" - wyraanie przyzwolenia

Uycie:1.Wyraenie moliwoci oglnej: istniejwarunki dla wykonania danej czynnoci lubzajcia zdarzenia.

You can ski on this hill today.Moesz dzijedzina nartach na tym wzgrzu. = Bo jest doniegu, warunki sodpowiednie, itp.

2.Wyraenie moliwoci wystpujcej od czasu do czasu.

Skiing can be dangerous.Narciarstwo moe byniebezpieczne. = Czasami, w pewnych warunkach jedenie nanartach moe okazasiniebezpieczne.


26/48

26

"May" i "might" - wyraanie moliwoci

Formy: jak "May" - wyraanie przyzwolenia."Might" - wyraanie przyzwolenie.

Uwaga:w formie pytajcej w tym wypadku zamiast "May he..?" lub "Might he...?" itp.zazwyczaj pojawiajsizwroty:

to be likelybyprawdopodobnym

Is it likely that he will come?/Is he likely to come?Czy jest prawdopodobne, e on przyjdzie?

lub

Do you think...?Czy sdzisz...?

Do you think he will come?Czy sdzisz, e on przyjdzie?

Uycie: moliwow teraniejszoci lub przyszoci. "Might" zwykle odnosi sidorzeczy nieco mniej prawdopodobnych.

He may come here.On moe tu przyjdzie. = Jest moliwe, e on przyjdzie.

Tom might lend you the money.

Tom mgby poyczyci pienidze. = Ewentualnie jest to moliwe, ale niezbytprawdopodobne.

"Could" - wyraanie moliwoci

"Could" moe by uywane zamiast "may" i "might" w zdaniach z "be" poczasowniku modalnym:

Tom could be in his room.Tom moe byw swoim pokoju. = Jest moliwe, e Tom jest w swoim pokoju.

They could be waiting for us at the office.Oni mogczekana nas w biurze. = Jest moliwe, e oni czekajna nas w biurze.

Pozostae sposoby wyraania moliwoci

Moliwomoemy take wyraziza pomoczwrotw:

to be likely byprawdopodobnym

It is likely that she will help us. / She is likely to help us.Jest moliwe, e ona nam pomoe.

to be possible bymoliwym

It is possible that they have taken it.


27/48

27Jest moliwe, e oni to wzili.

perhaps bymoe

Perhaps she will know.Moe ona bdzie wiedzie.

Wyraanie zdolnoci do zrobienia czego

Do wyraenia, e ktojest w stanie albo potrafi cozrobilub jest zdolny do zrobieniaczegouywamy czasownikw modalnych "can", "could", oraz zwrotu "to be able to dosomething.

"Can" - wyraanie zdolnoci

Formy: jak "Can" - wyraanie przyzwolenia.

Uycie: wyraenie faktu, e kto jest w stanie co zrobi odnoszce si do czasu

teraniejszego.

I can drive a car.Potrafiprowadzisamochd.

"Could" - wyraanie zdolnoci

Formy: jak "Could" - wyraanie przyzwolenia.

Uycie: wyraenie faktu, e kto by w stanie co zrobi odnoszce si do czasuprzeszego.

I could drive a car when I was 17.Potrafiem prowadzisamochd kiedy miaem 17 lat.

"To be able to do something" - wyraanie zdolnoci

Forma "to be able to do something" moe by stosowana dla wyraania zdolnoci dozrobienia czegowe wszystkich czasach.

I am able to lift this chair.Jestem w stanie podnieto krzeso.

I was able to swim when I was five.Potrafiem pywakiedy miaem 5 lat.

I will be able to help you when I finish my work.Bdw stanie ci pomc kiedy skoczmojprac.

Wyraanie powinnoci, przymusu, obowizku itp. lub ich braku

Powinno, przymus, zobowizanie itp. (bd ich brak) wyraamy za pomocczasownikw: "should", "ought", "must", "to have to do something", "need".

"Should" i "ought" - wyraanie powinnoci

Formy:I should,itp. we wszystkich osobach.

I oughtitp. we wszystkich osobach.

I should not/I shouldn't, itp. we wszystkich osobach.


28/48

28

I ought not/ I oughtn't,itp. we wszystkich osobach.

Should I?,itp. we wszystkich osobach.

Ought I?,itp. we wszystkich osobach.

Uwaga:po "ought" nastpuje bezokolicznik z "to":

You ought to do it.Powinienieto zrobi.

Uycie: Stosowane dla wyraenia powinnoci, obowizku, itp. "Should" i "ought" majzasadniczo to samo znaczenie "powinno si", ale "should" jest mniej formalne i czciejspotykane.

"Must" - wyraanie przymusu, koniecznoci, itp.

Forma: must we wszystkich osobach

Must I? itp. we wszystkich osobach

Uwaga:must not/mustn't nie oznacza "nie musie" (brak przymusu) lecz "nie wolno"(zakaz)!

Po "must" nastpuje czasownik w bezokoliczniku bez "to".

Uycie: wyraenie koniecznoci, przymusu, dania lub, w formie przeczcej, zakazu,odnoszce si do teraniejszoci lub przyszoci i wynikajce nie z okolicznocizewntrznych, przepisw, regulaminw, itp., lecz z woli mwicego.

You must wash your hands before you start eating!Musisz umyrce zanim zaczniesz je! = Bo ja tak chc, jest to moje danie.

You mustn't read this book!Nie wolno ci czytatej ksiki! = Bo ja ci zabraniam.

"To have to do something" - wyraanie przymusu, koniecznoci, obowizku

Formy: I/you/we/they have (got) to do it

He/she/it has (got) to do it

Have I (got) to do it?

Has he (got) to do it?

I don't have to do it/ I haven't (got) to do it

He doesn't have to do it/ He hasn't (got) to do it

Uycie: wyraenie koniecznoci, przymusu, dania, lub ich braku w formie przeczcej,odnoszce sido teraniejszoci lub przyszoci i wynikajce nie z woli mwicego leczz okolicznoci zewntrznych, praw, zarzdze, przepisw, regulaminw, itp.

I will have to go there tomorrow.Bdmusiatam ijutro.

I have (got) to help him.Muszmu pomc.

I don't have/ haven't (got) to be early at work.Nie muszbywczenie w pracy.


29/48

29

Forma czasu przeszego "had" jest uywana zarwno dla wyraenia przymusuzewntrznego, jak i wynikajcego z woli mwicego, gdy czasownik "must" nie maformy przeszej.

I had to cut my hair.Musiaem ciwosy.

The girls hadn't (got) /didn't have to wear uniforms.Dziewczta nie musiay nosimundurkw.

"Need" - wyraanie koniecznoci bdjej braku

"Need" moe wystpowa zarwno jako czasownik modalny, suacy do wyraaniakoniecznoci, jak i zwyky czasownik (znaczcy "potrzebowa, wymaga"). W postacimodalnej zachowuje si jak kady czasownik modalny, tj. tworzy pytania przez

przestawienie: Need I?, a przeczenia przez dodanie "not": You needn't, itd. W formie

twierdzcej w tej funkcji wystpuje rzadko, w formie przeczcej suy zado wyraaniabraku koniecznoci, wynikajcej z woli mwicego:

You needn't bring me this book. I've already got it.Nie musisz przynosimi tej ksiki. Jujmam. = I nie chc, ebyjprzynosi.

Teacher: You needn't type your essays.Nauczyciel: Nie musicie pisaswoich wypracowana maszynie. = Bo ja zwalniam was ztego obowizku.

Inne zastosowania czasownikw modalnych i "specjalnych"

Krtkie odpowiedzi

Chcc udzieli krtkiej odpowiedzi na pytanie oglne (twierdzcej lub przeczcej),bez powtarzania caego zdania:

- Are you reading now? Czy teraz czytasz?

- Yes, I am reading now. Tak, czytam.

uywamy czasownikw modalnych, gdy uycie samych sw "yes" lub "no" jestnieuprzejme. Stosujemy wwczas czasownik modalny lub pomocniczy waciwy dlazdania pytajcego:

- Do you go there? Czy tam chodzisz?

- Yes, I do. Tak, chodz.- No, I don't. Nie, nie chodz.

- Are you sleeping? pisz?- Yes, I am. Tak, pi.- No, I' m not. Nie, nie pi.

- Were you cooking dinner? Gotowaeobiad?- Yes, I was. Tak, gotowaem.

- No, I wasn't Nie, nie gotowaem.

- Can you dance? Czy umiesz taczy?- Yes, I can. Tak, umiem.


30/48

30

- No, I can't Nie, nie umiem.

Zwroty typu "question tags"

S to zwroty na kocu zdania, bdce odpowiednikiem naszego "nieprawda?".Uywamy w nich czasownika pomocniczego lub modalnego takiego, jak w reszciezdania, lecz w formie przeczcej (jeli cae zdanie jest twierdzce) lub twierdzcej (jelicae zdanie jest przeczce).

He will go with us, won't he?On pjdzie z nami, nieprawda?

They won't help us, will they?Oni nam nie pomog, nieprawda?

You are a doctor, aren't you?Jestelekarzem, nieprawda?

You can dance, can't you?Umiesz taczy, nieprawda?

I'm late, aren't I?Spniem si, nieprawda?

He didn't come, did he?On nie przyszed, nieprawda?

You could do it, couldn't you?Mogeto zrobi, nieprawda?

Czasy

The Simple Present Tense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + czasownik w formie podstawowej (w trzeciej osobieliczby pojedynczej z kocwk-s)

I eat my breakfast every day.Jem moje niadanie codziennie.

John eats his breakfast every day.John je swoje niadanie codziennie.

Uwaga:W przypadku czasownikw zakoczonych na -ss, -sh, -ch, -x, -o, dodajemy wtrzeciej osobie liczby pojedynczej kocwk -es:"kisses", "watches", "goes". Jeliczasownik koczy sina y poprzedzone spgosk, y zamieniamy na i i dodajemy -es:"tries", "copies". Dla czasownikw zakoczonych na y poprzedzone samogoskdodajemy tylko -s: "says".

Zdanie pytajce:

Pytanie oglne: operator "do" (w trzeciej osobie liczby pojedynczej "does") + podmiot+ czasownik w formie podstawowej (w trzeciej osobie bez -s)

Do I eat my breakfast every day?


31/48

31Czy ja codziennie jem moje niadanie?

Does he eat his breakfast every day?Czy on codziennie je swoje niadanie?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + operator "do" (lub "does" w trzeciej osobieliczby pojedynczej) + podmiot + czasownik (bez -s) + reszta zdania (z opuszczeniem

czci, o ktrpytamy).

What do you eat every day?Co jesz codziennie?

Zdanie przeczce: podmiot + operator "do" (lub "does") + not ("don't", "doesn't") +czasownik w formie podstawowej (w trzeciej osobie liczby pojedynczej bez "s").

I do not drink coffee every day.Nie pijam kawy codziennie.

He does not smoke cigarettes.On nie pali papierosw.

Uycie:1.Czynnoci wykonywane zwykle, cyklicznie, regularnie, nawykowo.

I go to school every day.Chodzdo szkoy codziennie.

Czsto uywa siwwczas wyraetakich, jak:

always zawsze

never nigdy

occasionally czasami

sometimes czasami

from time to time od czasu do czasu

usually zazwyczaj

rarely rzadko

seldom rzadko

every week co tydzie(miesic, itp.)twice a day dwa razy dziennie

on Sundays w niedziele

2.Prawdy powszechnie znane i oczywiste, prawa, reguy, zasady, itp.

The sun rises in the morning.Soce wschodzi rano.

The Present Continuous Tense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + odpowiednia forma czasownika "to be" w czasie

teraniejszym ("am", "is", "are") + czasownik z kocwk-ing

Now I am eating my breakfast.Teraz jem moje niadanie.


32/48

32

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: odpowiednia forma czasownika "to be" w czasie teraniejszym ("am","is", "are") + podmiot + czasownik z kocwk-ing

Am I eating my breakfast now?Czy teraz jem moje niadanie?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + odpowiednia forma czasownika "to be" wczasie teraniejszym ("am", "is", "are") + podmiot + czasownik z kocwk -ing +reszta zdania (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What are you eating now?Co teraz jesz?

Zdanie przeczce: podmiot + odpowiednia forma czasownika "to be" w czasieteraniejszym ("am", "is", "are") + "not" + czasownik z kocwk-ing

I am not drinking coffee now.Nie pijteraz kawy.

He is not drinking tea now.On nie pije teraz herbaty.

Uycie:1.Czynnociga wykonywana w chwili, kiedy o niej mwimy.

We are cooking dinner now.Teraz gotujemy obiad.

2.Czynnowykonywana w przedziale czasie umownie okrelonym jako "teraz", aleniekoniecznie w tej chwili, kiedy o niej mwimy:

I am reading a novel by Nabokov.Czytam powieNabokova. - Czytam tksikobecnie, ale niekoniecznie w tymmomencie; jestem w trakcie jej czytania.

The Present Perfect Tense

Budowa:Zdanie twierdzce: podmiot + odpowiednia forma czasownika "to have" (have, has) +III forma czasownika (dla czasownikw regularnych: czasownik z kocwk -ed, dlanieregularnych - odpowiednia forma)

I have worked for this firm for a year.Pracujdla tej firmy od roku.

He has worked for us for a week.On pracuje dla nas od tygodnia.

I have just eaten my lunch.Wanie zjadem swj lunch.

John has just eaten his lunch.John wanie zjadswj lunch.


33/48

33

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: forma "to have" + podmiot + III forma czasownika

Have you done your homework yet?Czy juodrobieswoje zadanie?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + forma "to have" + podmiot + czasownik w IIIformie + reszta zdania (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What has he done yet?Co on juzrobi?

Zdanie przeczce: podmiot + odpowiednia forma "to have" + "not" ("haven't", "hasn't")+ III forma czasownika

I have not seen him before.Nie widziaem go przedtem.

Uycie:Czas ten moe wyraa czynnoci przesze lub teraniejsze, zawsze jednak sugerujesilny zwizek z teraniejszoci.1.Czynno, ktra wanie sizakoczya, np. kilka minut temu.

He has just gone out.On wanie wyszed.

2.Czynnoprzesza, w przypadku ktrej nie moemy podaczasu, kiedy ona siodbya, ani nie posiadamy adnej informacji, ktra pozwoliaby to ustali.

I've read the article, but I don't understand a word.Przeczytaem artyku, ale nie rozumiem ani sowa.

3.Czynnoprzesza, ktra ma wyrany skutek w teraniejszoci.

Look! I have washed your car!Popatrz! Umyem ci samochd! (Widaskutek w postaci czystego samochodu.)

4.Czynno, ktra odbya siw przedziale czasu, ktry jeszcze sinie zakoczy.

I've seen John three times this morning.Dzirano widziaem Johna trzy razy. (Cigle jeszcze jest rano.)

5.Czynno, ktra rozpocza siw przeszoci i trwa nadal.

She has worked for this company for two weeks.Ona pracuje dla tej firmy od dwch tygodni. (Zacza pracowadwa tygodnie temu i nadaltam pracuje.)

6.Czynno, ktra rozpocza siw przeszoci i zakoczya siw chwili, kiedy o tymmwimy.

I haven't seen you for years!Nie widziaem ciod lat! (Ale teraz ciwidz, czyli "okres niewidzenia" wanie si

skoczy.)


34/48

34

Charakterystyczne wyraenia:

just wanie

I have just done it.Wanie to zrobiem.

W zdaniu wystpuje midzy form "to have" a czasownikiem. Wystpuje w zdaniachtwierdzcych.

already

Wystpuje w zdaniach twierdzcych midzy form"to have" a czasownikiem i znaczy"ju".

She has already washed her hands.Ona juumya rce.

yet

wystpuje w zdaniach przeczcych na kocu zdania, gdzie oznacza "jeszcze", oraz wpytajcych (rwniena kocu), gdzie znaczy "ju"

I haven't seen him yet.Jeszcze go nie widziaem.

Have you seen him yet?Czy jugo widziae?

ever kiedykolwiek

Have you ever seen a ghost?Czy kiedykolwiek widziaeducha?

for

uywane w okreleniach: for a year - przez rok (od roku), for two hours - przez dwiegodziny; oznacza okres, przez jaki czynnobya wykonywana

I have lived here for three years.Mieszkam tu przez dwa lata.

since

uywane dla okrelenia momentu, od ktrego czynno bya wykonywana, np. sinceMonday - od poniedziaku, since 1st May - od pierwszego maja, itp.

I haven't seen him for a month.Nie widziaem go przez miesic.

I haven't seen him since Friday.Nie widziaem go od pitku.


35/48

35

The Present Perfect Continuous Tense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + odpowiednia forma czasownika "to have" (have, has) +"been " (III forma czasownika "to be") + czasownik z kocwk-ing

I have been waiting for him for an hour.

Czekam na niego od godziny.

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: forma "to have" + podmiot + "been" + czasownik z kocwk-ing

Have you been waiting long?Czy dugo czekasz?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + forma "to have" + podmiot + "been" +czasownik z kocwk-ing (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What has he been doing ?Co on robi?

Zdanie przeczce: podmiot + odpowiednia forma "to have" + "not" + "been" +czasownik z kocwk-ing

I have not been talking to him.Nie rozmawiaem z nim.

Uycie:1.Czynno, ktra rozpocza siw przeszoci i trwa nadal.

She has been typing this letter since breakfast.Ona pisze ten list od niadania. (Zacza po niadaniu i nadal go pisze.)

2.Czynno, ktra rozpocza siw przeszoci i zakoczya siw chwili, kiedy o tymmwimy.

I have been waiting for you for two hours!Czekam na ciebie od dwch godzin! (Ale wanie przyszede, wic junie czekam)

Uycie tego czasu czciowo pokrywa si z uyciem The Present Perfect Tense; czas

typu Continuous jest w pewnych wypadkach lepszy ze wzgldw stylistycznych.

The Past SimpleTense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + II forma czasownika (czasownik z kocwk "-ed" dlaregularnych)

I worked as a teacher in 1980.W 1980 pracowaem jako nauczyciel.

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: "did" + podmiot + czasownik w formie podstawowej

Did you meet him yesterday?


36/48

36Czy spotkaego wczoraj?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + "did" + podmiot + czasownik w formiepodstawowej (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What did you read two days ago?Co czytaedwa dni temu?

Zdanie przeczce: podmiot + "did" + "not" ("didn`t") + czasownik w formiepodstawowej

I didn`t talk to him last Monday.Nie rozmawiaem z nim w ostatni poniedziaek.

Uycie:Czynno przesza, ktra miaa miejsce w okrelonym punkcie przeszoci i nie mawpywu na teraniejszo:

I went to the cinema yesterday.Poszedem wczoraj do kina.

I met him a week ago.Spotkaem go tydzietemu.

He died in 1970.On zmarw 1970.

Czsto punkt w przeszoci nie jest podany w sposb konkretny, lecz z kontekstuwynika, e miao to miejsce w przeszoci.

I drank a lot of wine when I was in Paris.Pijaem mnstwo wina, kiedy byem w Paryu. (Jutam nie jestem, zatem mj pobyt tamjest zakoczony i naley do przeszoci.)

The Past ContinuousTense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + forma czasownika "to be" w czasie przeszym (was lubwere) + czasownik z kocwk-ing

I was sitting in an armchair.Siedziaem w fotelu.

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: "was" lub "were" + podmiot + czasownik z kocwk-ing

Were you reading a newspaper?Czy czytaegazet?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + "was" lub "were" + podmiot + czasownik z

kocwk-ing (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What were you doing yesterday at six o'clock?Co robiewczoraj o szstej?


37/48

37

Zdanie przeczce: podmiot + "was" lub "were" + "not" ("wasn't", "weren't") +czasownik z kocwk-ing

I wasn't talking to John, but to Mark.Nie rozmawiaem z Johnem, tylko z Markiem.

Uycie:1. Czynno ciga w przeszoci - taka, w przypadku ktrej granice czasowe nie sznane lub istotne.

2. Czynno, ktra rozpocza si przed pewnym punktem w przeszoci iprawdopodobnie trwaa po nim.

He was having dinner at five o'clock.O pitej jadobiad. (Zaczprzed piti o pitej byw trakcie jedzenia.)

Uwaga:

He had dinner at five o'clock.

oznacza, e zaczjeo pitej.

3.W zdaniach typu:

I was having breakfast when Tom came.Jadem niadanie, kiedy Tom przyszed.

Czynno jednorazowa, wyraona w czasie The Simple Past Tense nastpuje w czasietrwania innej czynnoci cigej lub przerywa tczynno.

The Future Simple Tense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + "will" (lub "shall" - czasem uywane dla pierwszej osobyliczby pojedynczej i mnogiej) (skracany do "'ll" + czasownik w bezokoliczniku

I will help you with this homework.Pomogci z tym zadaniem.

Zdanie pytajce:

Pytanie oglne: "will" (lub "shall") + podmiot + czasownik w bezokoliczniku

Will you do it for me?Czy zrobisz to dla mnie?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + "will" (lub "shall") + podmiot + czasownik wbezokoliczniku (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What will you do?Co zrobisz?

Zdanie przeczce: podmiot + "will" (lub "shall") + "not" ("won't", "shan't") + czasownikw bezokoliczniku

I will not talk to them.


38/48

38Nie bdz nimi rozmawia.

Uycie:1.Zamiar czynnoci przyszej powzity w momencie, kiedy o niej mwimy:

- The phone is ringing!Telefon dzwoni!

- OK, I'll answer it!OK, ja odbior!- Yesterday John said that your dress was terrible!Wczoraj John powiedzia, e twoja sukienka jest okropna!- Did he? I will never talk to him anymore!

Naprawd? Junigdy nie bdz nim rozmawia!

2.Opinie, przypuszczenia, spekulacje osoby mwicej na temat przyszoci.

I think he will go to Africa this summer.Myl, e on pojedzie w najblisze lato do Afryki.

They will probably wait for us.Oni prawdopodobnie na nas poczekaj.

The Future Continuous Tense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + "will" (lub "shall" - czasem uywane dla pierwszej osobyliczby pojedynczej i mnogiej) (skracany do "'ll") + be + czasownik z kocwk-ing

Tomorrow at ten o'clock I will be doing my homework.Jutro o dziesitej bdodrabiazadanie.

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: "will" (lub "shall") + podmiot + "be" + czasownik z -ing

Will you be working as usual tomorrow?Czy jutro bdziesz pracowajak zwykle?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + "will" (lub "shall") + podmiot + "be" +czasownik z -ing (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What will you be doing tomorrow at six o'clock?Co bdziesz robijutro o szstej?

Zdanie przeczce: podmiot + "will" (lub "shall") + "not" ("won't", "shan't") + "be" +czasownik z -ing

I will not be meeting them next week.Nie spotkam siz nimi w przyszym tygodniu.

Uycie:1. Czynno ciga w przyszoci, ktra zacznie si przed okrelonym punktem w

przyszoci i bdzie trwaa po nim:

Tomorrow at six I will be watching this film.


39/48

39Jutro o szstej bdogldaten film. (Zacznprzed szsti o szstej bdw trakcie

ogldania.)

2. Wyraenie czynnoci przyszej bez zaznaczenia, e jest to wola mwicego, jegozamiar lub wczeniejszy plan; po prostu stwierdzenie faktu.

I will be helping them next week.

Bdim pomagaw przyszym tygodniu. (Nie wiemy, czy mwicy chce im pomaga, czyustalito wczeniej - podaje tylko sam fakt bez jakiegokolwiek zabarwieniaemocjonalnego.)

The Past Perfect Tense

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + "had" + III forma czasownika (dla czasownikwregularnych: czasownik z kocwk-ed", dla nieregularnych - odpowiednia forma)

I had worked for this firm for a year before I gave it up a month ago.Pracowaem dla tej firmy przez rok zanim zrezygnowaem miesic temu.

Zdanie pytajce:Pytanie oglne: "had" + podmiot + III forma czasownika

Had you done your homework before you left ?Czy odrobieswoje zadanie zanim wyszede?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + "had" + podmiot + czasownik w III formie +reszta zdania (z opuszczeniem czci, o ktrpytamy)

What had he done before we came?Co on zrobizanim przyszlimy?

Zdanie przeczce: podmiot + odpowiednia forma "had" + "not" (hadn't) + III formaczasownika

I had not met him before we were introduced at the party yesterday.Nie spotkaem go zanim nie przedstawiono nas wczoraj na przyjciu.

Uycie:1.Odpowiednik czasu The Present Perfect Tense w przeszoci, tzn. jeeli opowiadamyo czym, co zdarzyo siw przeszoci i uylibymy czasu The Present Perfect Tense,gdyby wydarzyo siteraz, stosujemy czas The Past Perfect Tense.Teraz:

She has just left.Ona wanie wysza.

W przeszoci:

She had just left when I arrived yesterday at five o'clock.Ona wanie wysza kiedy przybyem wczoraj o pitej.

2. Czynnoprzesza, ktra odbya si, zanim nastpia inna czynnoprzesza.

She had already finished writing when we came.


40/48

40Ona juskoczya pisakiedy przyszlimy.

Zdania takie czymy za pomoc:

when kiedy

before zanim

after po tym, jak

Forma "to be going to do something"

Budowa:

Zdanie twierdzce: podmiot + odpowiednia forma czasownika "to be" w czasieteraniejszym + "going " + czasownik w bezokoliczniku z "to"

I am going to help him.Mam zamiar mu pomc.

Zdanie pytajce:

Pytanie oglne: odpowiednia forma czasownika "to be" w czasie teraniejszym +podmiot + "going" + czasownik w bezokoliczniku z "to"

Are you going to leave now?Czy masz zamiar teraz wyj?

Pytanie szczegowe: zaimek pytajcy + odpowiednia forma czasownika "to be" wczasie teraniejszym + podmiot + "going" + czasownik w bezokoliczniku z "to"

What are you going to do?Co masz zamiar zrobi?

Zdanie przeczce: podmiot + odpowiednia forma czasownika "to be" w czasieteraniejszym + "not" + "going" + czasownik w bezokoliczniku z "to"

I am not going to read this.Nie mam zamiaru tego czyta.

Uycie:Zwrot ten oznacza "mie zamiar co zrobi" i jest uywany dla wyraenia zamiaruwykonania pewnej czynnoci przyszej. Zamiar ten zosta powzity wczeniej, nie wchwili, kiedy o tym mwimy.

Tryb rozkazujcyTryb rozkazujcy wyraamy za pomoc bezokolicznika w drugiej osobie liczby

pojedynczej i mnogiej, natomiast w pozostaych przypadkach przy pomocy czasownika"to let".

Liczba pojedyncza:

I osoba:

Let me do it.Niech ja to zrobi.

II osoba:Bring me some tea.Przyniemi trochherbaty.

III osoba:


41/48

41

Let him/her/it listen.Niech on/ona/ono sucha.

Liczba mnoga:

I osoba:

Let us (Let's) go there.

Chodmy tam.II osoba:

Bring me sugar.Przyniecie mi cukier.

III osoba:

Let them read it.Niech oni/one to przeczytaj.

Tryby warunkowe

W jzyku angielskim wyst

puj

trzy podstawowe tryby warunkowe:

Typ 1

Budowa: "if" + the Present Simple Tense - the Future Simple Tense

If you do it, I will be very angry.Jeli to zrobisz, bdbardzo zy.

Moliwy jest odwrotny szyk zdania:

I will be very angry if you do it.

Bdbardzo zy jeli to zrobisz.

Naley jednak pamita o tym, e po sowie "if" zawsze wystpuje czas the PresentSimple Tense.

Uycie: Odnosi si do teraniejszoci lub przyszoci. Warunek jest moliwy dospenienia lub nawet cakiem prawdopodobny.

Typ 2

Budowa: "if"+ the Past Simple Tense, podmiot + "would" + czasownik w

bezokoliczniku

If I had coffee, I would lend you some.Gdybym miakaw, poyczybym ci troch.

I would lend you coffee if I had some.Poyczybym ci kawgdybym miatroch.

Uycie: Odnosi sido teraniejszoci lub przyszoci. Uywamy go, kiedy warunek jestsprzeczny z faktami: jak w powyszym przykadzie (w rzeczywistoci mwicy nie

posiada tej kawy) lub kiedy warunek jest moliwy lecz niezbyt prawdopodobny.


42/48

42

Typ 3

Budowa: "if" + the Past Perfect Tense, podmiot + "would" + "have" + III forma

czasownika

If I had known that he was dishonest, I would not have lent him the money.Gdybym wiedzia, e on jest nieuczciwy, nie poyczabym mu tych pienidzy.

I would not have lent him the money if I had known that he was dishonest.Nie poyczabym mu tych pienidzy gdybym wiedzia, e on jest nieuczciwy.

Uycie: Odnosi si do przeszoci i opisuje warunek niemoliwy do spenienia: niezostaon speniony i czynnonie nastpia.

Mowa zalenaMowa zalena jest to sposb wyraania treci czyjej wypowiedzi, lecz nie przezdosowne jej cytowanie, ale przez przekazanie treci, np.:

John says: "I'm a doctor."John mwi: "Jestem lekarzem."

John says that he is a doctor.John mwi, e jest lekarzem.

Ta czpodrcznika skada siz nastpujcych tematw:

Tworzenie mowy zalenej

1. Opuszczamy znaki interpunkcyjne wskazujce na obecno cytatu (dwukropek icudzysw).2.Uzgadniamy zaimki zgodnie z sensem zdania, np.:

He says: "I lost my keys."On mwi: "Zgubiem moje klucze."

He says that he lost his keys.On mwi, e zgubiswoje (jego) klucze.

3. Jeeli tzw. czasownik wprowadzajcy mow zalen jest w czasie przeszym, czas

zdania podrzdnego zmienia si"o jeden stopiewstecz", tj. jeli w mowie niezalenejmamy czas teraniejszy, zmienia sion na przeszy, jeli zaprzeszy - na zaprzeszy(the Past Perfect Tense).

He said: "I'm hungry."Powiedzia; "Jestem godny."

He said that he was hungry.Powiedzia, e jest godny.

He said: "I was hungry."

Powiedzia; "Byem godny."

He said that he had been hungry.Powiedzia, e bygodny.


43/48

43

4.Zmieniamy okrelenia dotyczce miejsca i czasu:today - that day

yesterday - the day before

the day before yesterday - two days before

tomorrow - the next day /the following day

next week/month/year - the following week/month/year

last week/month/year - the previous week/month/year

a year/month ago - a year/month before

here there

Tryb rozkazujcy w mowie zalenej

W zdaniach w mowie zalenej rozkazy wystpujw bezokoliczniku:

She said: "Help me!"Powiedziaa: "Pomomi!"

She asked me to help her.Poprosia mnie, ebym jej pomg.

Pytania w mowie zalenej

W pytaniach, ktrych tre jest przekazana za pomoc mowy zalenej nie ma szykuzdania pytajcego:

She asks: "What is he doing?'Ona pyta: "Co on robi?"

She asks what he is doing.Ona pyta, co on robi.

W przypadku pytaoglnych stosujemy swka "if" i "whether" jako "czy".

Tom asks John: "Do you like her?"Tom pyta Johna: "Czy jlubisz?"

Tom asks John if he likes her.Tom pyta Johna czy on jlubi.

Tom asks John whether he likes her.

Strona biernaStrony biernej uywamy, kiedy nie wiadomo, lub nie jest wane kto dokonuje danej

czynoci lub kiedy chcemy podkreli przedmiot (lub osob) na ktrej czynno jestwykonywana, jako waniejsze od wykonujcego tczynno.

Stron biern tworzymy przez wstawienie czasownika "to be" w czasie takim, jakzdanie w stronie czynnej oraz przeksztacenie czasownika na imiesw bierny. Ponadtodopenienie zdania w stronie czynnej staje sipodmiotem zdania w stronie biernej:

Strona czynna:

John reads books.John czyta ksiki.


44/48

44

Strona bierna:

Books are read (by John).Ksiki sczytane (przez Johna).

The Present Simple Tense w stronie biernej

Strona czynna: does

Strona bierna: is done

This work is done.Ta praca jest zrobiona.

The Present Continuous Tense w stronie biernej

Strona czynna: is doing

Strona bierna: is being done

The research is being carried out.Badania sprowadzone.

The Present Perfect Tense w stronie biernej

Strona czynna: have/has done

Strona bierna: have/has been done

This condition has already been fulfilled.Ten warunek zostajuspeniony.

The Past Perfect Tense w stronie biernej

Strona czynna: had done

Strona bierna: had been done

It had been done before he came.To zostao zrobione zanim on przyszed.

The Past Simple Tense w stronie biernej

Strona czynna: did

Strona bierna: was done

Tom was seen with Jane yesterday.Toma widziano wczoraj z Jane.

The Past Continuous Tense w stronie biernej

Strona czynna: was doing

Strona bierna: was being done

I was waiting while my order was being prepared.Czekaem, podczas gdy moje zamwienie byo przygotowywane.


45/48

45

The Future Simple Tense w stronie biernej

Strona czynna: will do

Strona bierna: will be done

This problem will be dealt with tomorrow.Ten problem bdzie rozpatrywany jutro.

Zdanie zoone

Nastpstwo czasw

W zdaniach podrzdnie zoonych w jzyku polskim nie wystpuje zjawiskonastpstwa czasw. Np.:

On mwi, e jest zimno.

On powiedzia, e jest zimno.

Natomiast w jzyku angielskim czas zdania gwnego ma wpyw na czas uyty wzdaniu podrzdnym.

He says that he is hungry.On mwi, e jest godny.

He said that he was hungry.On powiedzia, e bygodny. (Wtedy bygodny, kiedy o tym mwi)

He says that he was hungry.On mwi, e bygodny.

He said that he had been hungry.On mwi, e bygodny. (Bygodny zanim o tym mwi.)

A oto schemat zmian czasw w zdaniu podrzdnym, jeli czasownik zdania gwnegowystpi w czasie przeszym:

He thinks it will be nice.On myli, e bdzie przyjemnie.

He thought it would be nice.On myla, e bdzie przyjemnie.

("will" - "would")

He sees that she has done it.On widzi, e ona to zrobia.

He saw that she had done it.On widzia, e ona to zrobia.

(the Present Perfect Tense - the Past Perfect Tense)

They work so hard that they have no time.Oni pracujtak ciko, e nie majczasu.

They worked so hard that they had no time.Pracowali tak ciko, e nie mieli czasu.


46/48

46

(the Present Simple Tense - the Past Simple Tense)

He says that they are playing golf.On mwi, e oni grajw golfa.

He said that they were playing golf.On mwi, e oni grajw golfa.

(the Present Continuous Tense- the Past Continuous Tense)

She says that they were in Spain.Ona mwi, e oni byli w Hiszpanii.

She said that they had been in Spain.Ona powiedziaa, e oni byli w Hiszpanii.

Zdania czasowe

Zdania czasowe s to zdania ze spjnikami: "when" - "kiedy", "as soon as" - "kiedytylko". W zdaniach takich, jeli odnoszsione do przyszoci, w zdaniu podrzdnymnie wystpuje czas przyszy, lecz czas teraniejszy.

We'll try to do it when John comes.Sprbujemy to zrobikiedy John przyjdzie.

I'll serve dinner as soon as it is ready.Podam obiad kiedy tylko bdzie gotowy.

Zdania okolicznikowe porwnania

Zdania okolicznikowe porwnania sto zdania, w ktrych porwnujemy ze sobdwierzeczy,wielkoci, zjawiska, itp.

than ni

It is warmer today than it was yesterday.Dzijest cieplej nibyo wczoraj.

Susan is taller than Paul.

Susan jest wysza niPaul.

as...as tak...jak

Steve is as good at maths as Paul.Steve jest tak dobry w matematyce jak Paul.

Fishing is as boring as knitting.owienie ryb jest tak nudne jak robienie na drutach.

Zdania przydawkowe typu DefiningZdania przydawkowe typu Defining sto zdania, w ktrych zdanie podrzdne peni rol

przydawki i suy do wyodrbnienia jakiej osoby lub rzeczy z wikszej grupy,okrelenie jej, zdefiniowanie, wyodrbnienie.


47/48

47

The boy who has red hair is my brother.Chopiec, ktry ma rude wosy, jest moim bratem.

Zdanie "who has red hair" wyodrbnia chopca ze zbioru wszelkich moliwychchopcw. Nie moemy go opuci, gdywwczas zdanie "The boy is my brother." niemiaoby sensu: nie wiedzielibymy, o kim mowa.Zaimki uywane w zdaniach przydawkowych typu DefiningOdnoszce sido osb:

who,that ktry, ktra, itp.

The man who is wearing glasses is my boss.Mczyzna, ktry nosi okulary, jest moim szefem.

The girl that looks tired has just been to a dentist.Dziewczynka, ktra wyglda na zmczon, wanie bya u dentysty.

who,whom,thatktrym, ktrymi, ktrego, ktrych, itp.

The people whom we met yesterday are students.Ludzie, ktrych wczoraj spotkalimy sstudentami.

whose czyjego, czyich, czyjej, itp.

The woman whose shoes are lying on the table is my wife.Kobieta, ktrej buty lena stole, jest mojon.

Odnoszce sido rzeczy:

which, that

This is the book which I know.To jest ksika, ktrznam.

The paper which you burnt an hour ago was my Ph.D. thesis.Papier, ktry spalieprzed godzinto bya moja praca doktorska.

whose,of which

The chair of which the bottom was made of wicker belongs to me.Krzeso, ktrego spd zrobiono z wikliny, naley do mnie.

Zdania przydawkowe typu Non-Defining

Zdania przydawkowe typu Non-Defining s to zdania, w ktrych zdanie podrzdnepeni rolprzydawki nie sucej do wyodrbnienia jakiejosoby lub rzeczy z wikszejgrupy, lecz podanie dodatkowej informacji o osobie lub rzeczy, ktra zosta a juokrelona.

My father, who is an engineer, knows everything about machines.Mj ojciec, ktry jest inynierem, wie wszystko o maszynach.

Zaimki uywane w zdaniach przydawkowych typu Non-DefiningOdnoszce sido osb:


48/48

48

who

Peter, who is a nice person, has helped me with pleasure.Peter, ktry jest miosob, pomgmi z przyjemnoci.

whom,who

Peter, whom we knew so well, turned out to be a murderer.Peter, ktrego tak dobrze znalimy, okazasimorderc.

whose

My husband, whose car is being repaired, went to his office by taxi.Mj m, ktrego samochd sinaprawia, pojechado biura takswk.

Odnoszce sido rzeczy:

which

This book on the left, which has a pink cover, was written by my grandfather.Ta ksika z lewej stony, ktra ma rowokadk, zostaa napisana przez mojego dziadka.

whose,of whichThe biggest house in this town, whose walls are made of marble, was built in 1960.

Najwikszy dom w tym miecie, ktrego ciany szrobione z marmuru, zostawybudowany w 1960.

Powtórka z gramatyki

Documents

Transcript of Powtórka z gramatyki